524 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ

Transcript

1 ΠΗΓΕΣ Αγιέζη Μαρία Γαητάνου [Agnesi Maria Gaetana]. Μιλάνο Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά. Ακινάτης Θωμάς, Ακυνάτος [Aquinas, Saint Thomas]. Ιταλία Φιλόσοφος και θεολόγος του οποίου η σύνθεση του χριστιανικού δόγματος με την αριστοτελική επιστήμη επηρέασε όλες τις περιοχές της γνώσης, συμπεριλαμβανομένης και της σύγχρονης επιστήμης. Αλαμβέρτος, Δ Αλαμβέρτος, Δαλαμπέρτ, Νδαλαμπέρτ, Νταλαμπέρ [Alembert, Jean le Rond D ]. Παρίσι Ασχολήθηκε με τη φυσική και τα μαθηματικά. Αλδίνης [Aldini Giovanni]. Bologna 1762-Μιλάνο Ασχολήθηκε με τη φυσική. Αλέξανδρος Αφροδισέας. Έζησε περίπου τον 2ο-3ο αιώνα μ.χ. Ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία. Άλες [Hales Stephen] Άγγλος φυσιολόγος. Αλλέιος, Αλλέυ [Halley Edmont]. Λονδίνο 1656-Greenwich Ασχολήθηκε με την αστρονομία και τη γεωγραφία. Αλφόνσειοι πίνακες. Αστρονομικοί πίνακες του Τολέδο από τον αστρονόμο al- Zarqali, της Cordoba. Επανεκδόθηκαν από τον αστρονόμο Alfonso el Sabio (Toledo 1221-Seville 1284). Η νέα έκδοση δεν αποτελεί πρωτότυπο έργο. Αμαντόζιος [Amantons Guillaume] Γάλλος κατασκευαστής οργάνων πειραματικής φυσικής. Αμμώνιος. περίπου 517 μ.χ.-526 μ.χ. Γιος του Ερμεία, φιλόσοφος από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου Αναξαγόρας. Κλαζομενές Λυδίας γύρω στα 500 π.χ.-λάμψακος Μυσίας γύρω στα 428 π.χ. Ασχολήθηκε με τη φυσική φιλοσοφία. Αναξίμανδρος. Μίλητος 610 π.χ.-547/46 π.χ. Φυσικός φιλόσοφος. Αναξιμένης. Μίλητος, γύρω στα 546/545 π.χ. Φυσικός φιλόσοφος. Άντλεϊ [Hadley John]. Αγγλία Ασχολήθηκε με την κατασκευή ορ-

2 524 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ γάνων οπτικής. Άρατος. Σόλοι Κιλικίας, περίπου 310 π.χ.-περίπου 240/239 π.χ. Ασχολήθηκε με την αστρονομία. Αρμάτος [Salvino degli Armati] Ιταλός φυσικός. Αρνώ [Arnauld, Antoine]. Παρίσι 1612-Βρυξέλλες Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά και τη μελέτη της γλώσσας. Αρίσταρχος ο Σάμιος. περίπου π.χ. Μαθηματικός και αστρονόμος από τη Σάμο. Αριστοτέλης ο Σταγειρίτης. Στάγειρα 384 π.χ.-χαλκίς 322 π.χ. Φιλόσοφος. Συνέβαλε στην ανάπτυξη της φυσικής, αστρονομίας, μετεωρολογίας, ψυχολογίας, βιολογίας. Επηρέασε σημαντικά τη μεθοδολογία και διαίρεση των επιστημών. Αρχιμήδης. Συρακούσες. περίπου 287 π.χ.-212 π.χ. Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά και τη μηχανική. Αυγουστίνος [Augustine of Hippo, Saint ή Aurelius Augustinus]. Β. Αφρική μ.χ. Θεολόγος, με φιλοσοφικό έργο. Επίσκοπος Ιππώνος. Επιδίωξε την ενότητα της Εκκλησίας και του χριστιανικού δόγματος. Βάκων. Βρετανός, Βάκων Φραγγίσκος ο εκ Βερολαμίου [Bacon Francis], Λονδίνο Ασχολήθηκε με θέματα φιλοσοφίας της επιστήμης. Βαρένιος [Varenius Bernhaduss (Bernhard Varen)]. Γερμανία 1622-Ολλανδία Ασχολήθηκε με τη φυσική και τη γεωγραφία. Βαρυγνόνιος [Varignonen Pierre]. Γαλλία Ασχολήθηκε με τη μηχανική και τα μαθηματικά. Βάυερ, Βαϋέρος [Bayer, Johann] Γερμανός αστρονόμος. Βάυλ Πέτρος, Βάυλος [Bayle Pierre], Σκεπτικιστής και πολυμαθής, ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία. Δίδαξε στο Rotterdam. Βαϋμεγάρτενος Αλέξανδρος Γοττλείβος [Baumgarten Alexander Gottlieb]. Γερμανός φιλόσοφος του 18ου αιώνα, μαθητής του Wolff και θεμελιωτής της αισθητικής, δηλαδή της θεωρίας για το ωραίο, ως επιστημονικού κλάδου. Βελιδώρος [Belidor, Bernard Forest de] Γάλλος μηχανικός. Βόσσος [Bosso Matteo]. Ιταλός λόγιος, Ασχολήθηκε με ανθρωπιστικές σπουδές. Βουλφιγγέρος [Bilfinger (Bulfinger), Georg-Bernhard] Γερμανός φιλόσοφος. Βερκλέιος, Βερκελάιος [Berkeley George]. Ιρλανδία 1685-Αγγλία Ασχολήθηκε με θέματα φιλοσοφία της επιστήμης. Βερνούλιος, Μπερνούλλης [Βernoulli Daniel]. Κάτω Χώρες 1700-Ελβετία

3 ΠΗΓΕΣ Ασχολήθηκε με την ιατρική, τα μαθηματικά και τη φυσική. Βερνούλιος, Μπερνούλλης [Bernouli Jakob]. Βασιλεία της Ελβετίας Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, τη μηχανική και την αστρονομία. Βραδλέιος [Bradley James] Άγγλος αστρονόμος. Βιβιάνης [Viviani Vincenco] Ιταλός μαθηματικός από τη Φλωρεντία Βιέτος, Βιέττος [Viette Francois] Γάλλος μαθηματικός. Βρισσαίος [Brissau Pierre] Γάλλος γιατρός. Βράχε, Τύχος ο Βράης, Τύχων Βραχέος, Τύχων, Τύχο-Βραέ [Brahe Tycho]. Skane Δανίας (που ανήκει σήμερα στη Σουηδία) 1546-Πράγα Αστρονόμος. Βοερράβιος [Boerhaave Hermann]. Voorhout (Κάτω Χώρες) 1668-Leyden Ασχολήθηκε με την ιατρική, τη βοτανική και τη χημεία. Βοέτιος [Boethius Anicius Manlius Sererinus]. Ρώμη γύρω στα 480-Παβία 524/525. Ασχολήθηκε με τη λογική, τα μαθηματικά, τη μουσική, τη θεολογία και τη φιλοσοφία. Βολλαστών [Wollaston, Francis]. Αγγλία Aσχολήθηκε με την αστρονομία. Βόλτας [Volta Alessandro Giuseppe Antonio Anastasio]. Ιταλία Φυσικός. Βολταίρος [Voltaire Francois Arouet le Jeune], Ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του Γαλλικού Διαφωτισμού και συνεργάτης της Εγκυκλοπαιδείας. Βονέτ Κάρολος [Bonnet Charles]. Γενεύη Ασχολήθηκε με τη φυσική ιστορία, τη βιολογία και τη φιλοσοφία. Βόρδας [Borda Jean-Charles]. Γαλλία Ασχολήθηκε με τη φυσική και τα μαθηματικά. Βορέλλιος [Borelli Giovanni Alfonso]. Νάπολη Ιταλίας 1608-Ρώμη Ασχολήθηκε με την αστρονομία, τα μαθηματικά, τη φυσιολογία (ιατρομηχανική), τη φυσική και την ηφαιστειολογία. Βουιλαίος, Βοΰλος, Βοΰλιος, Βοϋλαίος, Βοΐλος [Boyle Robert]. Lismore Ιρλανδίας 1627-Λονδίνο Ασχολήθηκε με τη φυσική φιλοσοφία,τη φυσική και τη χημεία. Γάλβανος [Galvani Luigi]. Bologna Ασχολήθηκε με την ανατομία, τη φυσιολογία και τη φυσική. Γαληνός Γιατρός. Πέργαμος 129/130 μ.χ.-199/200. Γαλιλαίος Γαλιλαίου [Galilei Galileo]. Pisa Ιταλίας 1564-Arcetri Ιταλίας 1642.

4 526 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ Ασχολήθηκε με τη φυσική και την αστρονομία. Γάλλιος [Gall Franz Joseph]. Γερμανία 1758-Παρίσι Ασχολήθηκε με τη νευροανατομία, κρανιοσκοπία και την ψυχολογία Γασσένδης, Γασσένδιος, Γασσένδος [Gassendi ή Gassend Pierre] Γάλλος φιλόσοφος και αστρονόμος. Γγερίκε Όττο φον, Γοιρίκος Όττων, Γκερρίχ [Guericke ή Gericke Otto von]. Γερμανία Ασχολήθηκε με τη μηχανική και τη φυσική. Γιλβέρτ Ουιέλμος [Gilbert William] Άγγλος φυσιολόγος. Aσχολήθηκε με θέματα μαγνητισμού και ηλεκτρισμού. Γκούδρικ [Goodricke John]. Κάτω Χώρες 1764-Αγγλία Αστρονόμος. Γότης [Goethe Johann Wolfgang von]. Frankfurt am Main, 1749-Weimar Ασχολήθηκε με θέματα φυσικής. Γραβεζάνδιος, Γραβεσάνδιος, Γραβεσσάνδιος, Γραβεσάνδος Σγραβεσσάνδιος [Gravesande Willelm Jacob s] Ολλανδός μαθηματικός και φιλόσοφος. Γρέυ, Γράιος [Gray Stephen] Άγγλος φυσικός. Γρηγόριος [Gregory David]. Σκωτία 1659-Aγγλία Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, την αστρονομία και την οπτική. Γριμάλδιος [Grimaldi Francesco Maria]. Bologna Ασχολήθηκε με την αστρονομία και την οπτική. Δαουβεττών [Daubenton Louis Jean Marie]. Γαλλία Ασχολήθηκε με την ιατρική και τη φυσική ιστορία. Δεζαγουλέριος [Desaguliers John Theophilus]. La Rochelle της Γαλλίας Λονδίνο Ασχολήθηκε με την πειραματική φυσική φιλοσοφία. Δερχάμ, Δέραμος [Derham William] Άγγλος θεολόγος. Ασχολήθηκε με τη μηχανική και τη φυσική ιστορία. Δεσχάλης [Dechales Claude Francois Milliet]. Μαθηματικός. Γεννήθηκε στη Γαλλία το 1621 και πέθανε στο Τορίνο το Δευϊος [Davy Humphry]. Αγγλία 1778-Γενεύη Ασχολήθηκε με τη χημεία. Δημόκριτος. Άδβηρα Θράκης, περίπου τέλη 5ου αιώνα π.χ. Ασχολήθηκε με τη φυσική φιλοσοφία. Δίγβυς [Digby Kenelm]. Αγγλία Ασχολήθηκε με θέματα φυσικής φιλοσοφίας, αλχημείας. Διδερώ [Diderot Denis]. Γαλλία Σημαντική φυσιογνωμία στον κύκλο των Εγκυκλοπαιδιστών στη Γαλλία. Δρεββέλλιος, Δρέβελος Κορνήλιος [Drebbel, Cornelius]. Κάτω Χώρες 1572-

5 ΠΗΓΕΣ 527 Λονδίνο Ασχολήθηκε με τη μηχανική, την οπτική και την τεχνολογία. Δυφάυος [Dufay (Du Fay) Charles]. Παρίσι Ασχολήθηκε με τη φυσική. Εβέλιος [Hevelius Johannes]. Danzig (σημερινό Gdansk της Πολωνίας) Ασχολήθηκε με την αστρονομία και την κατασκευή οργάνων. Ελβέτιος ο Γάλλος [Helvetius Claude Adrien], ( ). Γάλλος διανοητής της περιόδου του Διαφωτισμού, υποστηρικτής της αισθησιοκρατικής ηθικής που θεμελιώνεται στην συνειρμική ψυχολογία. Ελμόντιος [Helmont Johannes Batτista van]. Βρυξέλλες Ασχολήθηκε με τη χημεία, τη φυσική φιλοσοφία, την ιατρική και το μυστικισμό. Εμπεδοκλής. Ακράγας Σικελίας 492 π.χ π.χ. Φυσικός φιλόσοφος. Ερμάνος [Herman Jakob] Ελβετός μαθηματικός. Επίκουρος. Σάμος 341 π.χ.-αθήνα 270 π.χ. Ασχολήθηκε με την ηθική και φυσική φιλοσοφία. Ερασίστρατος. Ασχολήθηκε με την ανατομία και φυσιολογία. Έζησε στη Μ. Ασία (Ιουλίς Κείου-Μυκάλη) τον 4ο αιώνα π.χ. Ερατοσθένης. Κυρήνη Λιβύης 276 π.χ.-αλεξάνδρεια 195 π.χ. Γεωγράφος και μαθηματικός. Εριγόνιος [Herigonius Pierre]. Γάλλος μαθηματικός. Πέθανε στο Παρίσι γύρω στα Eriugena [ Johannes Scottus] Φιλόσοφος. Γεννήθηκε στην Ιρλανδία στο α τέταρτο του 9ου αιώνα και πέθανε μάλλον στην Αγγλία το τελευταίο τέταρτο του 9ου αιώνα. Έρσχελ [Herchel Caroline Lucretia]. Γερμανία Ασχολήθηκε με την αστρονομία. Έρσχελ [Herchel John Frederick William]. Αγγλία Ασχολήθηκε με την αστρονομία, τη φυσική και τη χημεία. Έρσχελ [Herschel William]. Γερμανία 1738-Αγγλία Ασχολήθηκε με την αστρονομία. Εύδοξος. Κνίδος 400 π.χ.-374 π.χ. Ασχολήθηκε με την αστρονομία και τα μαθηματικά. Ευκλείδης. Μαθηματικός από την Αλεξάνδρεια. Πέθανε στην Αθήνα το 295 π.χ. Ευλήρος. Λεονάρδος, Εουλερός [Euler Leonhard]. Βασιλεία Ελβετίας Αγία Πετρούπολη Ρωσίας Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, τη μηχανική, την αστρονομία και τη φυσική.

6 528 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ Ζήνων ο Κιτιεύς, από το Κίτιο Κύπρου, όπου γεννήθηκε το 335 π.χ. Πέθανε στην Αθήνα το 263 π.χ. Ανήκει στους Στωικούς φιλοσόφους. Ζανόττος Ευστάθιος [Zanotti Eust]. Ιταλός μαθηματικός, αστρονόμος, φυσικός ( ). Ηράκλειτος ο Εφέσιος. Έφεσος Μ. Ασίας, περίπου 500 π.χ. Ασχολήθηκε με φυσική και ηθική φιλοσοφία. Ηρακλίδης Ποντικός. Ηρακλεία Πόντου περίπου 388 π.χ.-αθήνα 315 π.χ. Ασχολήθηκε με την αστρονομία και τη γεωμετρία. Ηρόφιλος. Χαλκηδών Βιθυνίας τελευταίο τρίτο του 4ου αιώνα π.χ. Ασχολήθηκε με την ανατομία και φυσιολογία. Ιάμβλιχος. Φιλόσοφος. Χαλκίς Συρίας γύρω στα 250 μ.χ.-330 μ.χ. Ιπποκράτης ο Χίος. Χίος- Αθήνα, β μισό του 5ου αιώνα π.χ.. Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά και την αστρονομία. Ιπποκράτης ο Κώος. Κως 460 π.χ.-λάρισα 370 π.χ. Ασχολήθηκε με την ιατρική. Κάντιος [Kant Immanuel]. Konigsberg της Πρωσίας Ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία της επιστήμης Εισάγοντας την κριτική σχολή, επιδιώκει να ξεπεράσει την αντίθεση εμπειρισμού-ορθολογισμού. Καρδάν [Cardano Girolamo]. Παβία 1501-Ρώμη Ασχολήθηκε με την ιατρική, τα μαθηματικά και τη φυσική φιλοσοφία. Καρτέσιος Ρενάτος, Δες Κάρτες Ρενάτος [Descartes Rene]. Γαλλία 1596-Στοκχόλμη Ασχολήθηκε με τη φυσική φιλοσοφία, την διαμόρφωση της επιστημονικής μεθόδου, τα μαθηματικά, την οπτική, τη μηχανική και τη φυσιολογία. Κασσίνης Δομίνικος, Κασσίνιος, Κασσίνος [Cassini Gian Domenico]. Ιταλία 1625-Παρίσι το Ασχολήθηκε με την αστρονομία και τη γεωδεσία. Καστελλέτ του Φιλόσοφος (η) [Chatelet Gabrielle-Emile le Tonnelier De Breteuil, Μαρκησία]. Παρίσι 1706-Luneville, Meurthe-et-Moselle Γαλλίας Ασχολήθηκε με το σχολιασμό επιστημονικών έργων. Καστέλλι [Castelli Benedetto]. Brescia Ιταλίας 1578-Ρώμη Ασχολήθηκε με θέματα υδραυλικής, αστρονομίας, οπτικής. Καστέλλιος [Castel Louis-Bertrand]. Montpellier 1688-Παρίσι Ασχολήθηκε με τη φυσική και τα μαθηματικά. Κεϊλλιος, Κέιλλος [Keill John]. Άγγλος μαθηματικός. ( ). Κέπλερος [Kepler Johannes]. Γερμανία Ασχολήθηκε με την αστρονομία και τη φυσική. Κιροϋανός [Kirwan Richard]. Ιρλανδία Ασχολήθηκε με τη χημεία,

7 ΠΗΓΕΣ 529 τη γεωλογία και μετεωρολογία. Κιρχ [Kirch Gottfried]. Γερμανία Αστρονόμος. Κλαιρός [Clairaut Alexis-Claude]. Παρίσι Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, τη μηχανική, την ουράνια μηχανική, τη γεωδεσία και την οπτική. Κλάρκιος [Clarke Samuel]. Norwich Αγγλίας 1675-Λονδίνο Ασχολήθηκε με τη μεταφυσική και τα μαθηματικά. Κλέιστος εν Καμίν του Πόμμερν [Kleist Ewald Georg von]. Πρωσική Πομερανία γύρω στα Ασχολήθηκε με τη φυσική. Κλύγελος [Klugel Georg Simon]. Γερμανία Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά και τη φυσική. Κονδιλλιάκ, Κονδιυλλιάκ Αββά ο Γάλλος [Condillac Etienne Bonnot, Abbe de]. Grenoble 1714-Beaugency Ασχολήθηκε με θέματα φιλοσοφίας και ψυχολογίας. Κοπέρνικος [Copernicus Nicolas]. Torun Πολωνίας 1473-Frauenburg Πολωνίας. Αστρονόμος. Κουδβόρτιος [Cudworth Ralph]. Aller Αγγλίας 1617-Cambridge Φιλόσοφος. Κρύγιος Βιλέλμος Τραυγόττιος [Krug Wilhelm Traug] Γερμανός φιλόσοφος που ακολουθεί την καντιανή φιλοσοφία. Λαλάνδ [Lalande Joseph-Jerome Lefrancais de]. Γαλλία Αστρονόμος. Λαβοαζιέ, Λαβοαζιέρος, Λαυοϊσιήρος [Lavoisier Antoine-Laurent]. Παρίσι Ασχολήθηκε με τη χημεία, τη φυσιολογία, τη γεωλογία, την οικονομία και ζητήματα κοινωνικής ανασυγκρότησης. Λαίρ, λα Ίριος, δε λα Ίριος [la Hire Philippe De]. Παρίσι Ασχολήθηκε με την αστρονομία, τα μαθηματικά, τη γεωδεσία και τη φυσική. Λάνκισος [Lancisi Giovanni Maria]. Ρώμη Ασχολήθηκε με την ιατρική. Λανσβέργιος [Lansberge Philip van]. Βέλγιο 1561-Middelburg Κάτω Χωρών Ασχολήθηκε με τη γεωμετρία και την αστρονομία. Λαπλάκιος, Λαπλάς [Laplace Pierre Simon, Marquis De]. Γαλλία Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, την αστρονομία και τη φυσική. Λεβεναίκιος [Leeuwenhoek Antoni van]. Κάτω Χώρες Ασχολήθηκε με τις φυσικές επιστήμες και ειδικότερα με τη μελέτη των φυσικών σωμάτων με μικροσκόπιο. Λεϊβνίτιος Γοφρένδος Γουλιέλμος [Leibniz Gottfried Wilhelm]. Λειψία 1646-

8 530 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ Ανόβερο Γερμανίας Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, τη φιλοσοφία και τη μεταφυσική. Λινναίος [Linnaeus (Von Linne) Carl]. Σμόλαντ Σουηδίας 1707-Ουψάλα Ασχολήθηκε με τη βοτανολογία, τη ζωολογία, τη γεωλογία και την ιατρική. Λώκιος Ιωάννης, Λοκ ο Βρετανός [Locke John]. Άγγλος φιλόσοφος Μαγαλόττιος [Magalloti Lorenzo]. Ρώμη 1637-Φλωρεντία Συνέβαλε στη διάδοση της νεότερης επιστήμης. Μαιγνάνος [Maignan Emanuel]. Τουλούζη Ασχολήθηκε με τη φυσική. Μαιράν, Μαϊράνος [Mairan Jean Jaques D' Ortus De]. Γαλλία Ασχολήθηκε με τη φυσική. Μαιτρ Ιεάν Αντώνιος [Maitre-Jan Antoine]. Γάλλος οπτικός. Ασχολήθηκε με τη θεραπεία του καταρράκτη. Μακρόβιος [Macribius Ambrosius Theodosius]. Σχολιαστής της νεοπλατωνικής θεωρίας. Έζησε στη Β. Αφρική περίπου στις αρχές του 5ου αιώνα. Μαλεμβράγχος, Μαλεμβράγχιος [Malebranche Nicolas]. Παρίσι Ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία και θέματα επιστήμης. Μαλπίγιος, Μολπίγγιος [Malpighi Marcello]. Bologna 1628-Ρώμη Ασχολήθηκε με την ιατρική, τη μικροσκοπική και συγκριτική ανατομία, την εμβρυολογία. Μανίλιος [Manilius Marcus]. Aστρολόγος από τη Ρώμη, όπου και έζησε στις αρχές του 1ου αιώνα μ.χ. Μαντανάριος [Mantanari Geminiano]. Ιταλία Ασχολήθηκε με την αστρονομία, τη γεωφυσική,τη βιολογία και τη βαλλιστική. Μαουπερτούιος, Μοπερτουής, Μωπερτουίς [Maupertuis Pierre Louis Moreau De]. Γαλλία 1698-Βασιλεία Ελβετίας Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, τη βιολογία και τη φυσική. Μαράλδος Ιάκωβος Φίλιππος [Maraldi Giacomo Filippo]. Ιταλία 1665-Παρίσι Ασχολήθηκε με την αστρονομία και τη γεωδεσία. Μαριώτης [Mariotte Edme]. Γεννήθηκε στο Παρίσι το Ασχολήθηκε με την πειραματική φυσική, τη μηχανική, την υδραυλική, την οπτική, τη φυσιολογία των φυτών, τη μετεωρολογία και τη μεθοδολογία της επιστήμης. Μασκελάιν, Μασκελίνος [Maskelyne Nevil]. Λονδίνο 1732-Greenwich Αστρονόμος. Μερκατόρ [Mercator Gerardus ή Gerard Kremer]. Φλάνδρα 1512-Γερμανία Ασχολήθηκε με τη γεωγραφία και τη δημιουργία χαρτών.

9 ΠΗΓΕΣ 531 Μερσέννιος [Mersenne Marin]. Γαλλία Ασχολήθηκε με τη φυσική φιλοσοφία, την ακουστική, τη μουσική, την οπτική. Mongolfier (Μονγκολφιέρειες μηχανές-αερόστατα). Πήραν το όνομά τους από τους αδελφούς Mongolfier: τον Mongolfier Etienne Jacques De (Γαλλία ) και Mongolifier Michel Joseph De, (Γαλλία ), οι οποίοι ασχολήθηκαν με την αεροναυτική και την τεχνολογία. Μόρε, Μόρος Ενρίκος [More Henry]. Αγγλία Ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία και τη θεολογία. Μουσχεμβροέκιος, Μουσεμβρόκιος [Musschenbroek Petrus Van]. Leyden Κάτω Χωρών Ασχολήθηκε με τη φυσική. Μπεκαρία [Beccaria Giambatista]. Ιταλία Ασχολήθηκε με τη μελέτη φαινομένων του ηλεκτρισμού. Μπουλιώ, Βουλιώ [Boulliau Ismael]. Γαλλία Μαθηματικός και αστρονόμος. Μπουφών Κόντης, Βουφφών, Βυφών [Buffon George-Lous leclerc, Comte De]. Γαλλία Ασχολήθηκε με τη φυσική ιστορία. Νεύτων μέγας, Νεύθων ]Newton Isaac]. Woolsthorpe Αγγλίας 1642-Λονδίνο Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, τη δυναμική, την ουράνια μηχανική, την αστρονομία, την οπτική και τη φυσική φιλοσοφία. Νιεβεντίτιος [Nieuwentijt Bernard]. Β. Ολλανδία Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά και τη φιλοσοφία. Νίκολσων [Nicolson William]. Αγγλία Ασχολήθηκε με τη χημεία και την τεχνολογία. Νολέτος [Nollet Jean Antoine]. Γαλλία Ασχολήθηκε με τη φυσική. Νορουούδ, Νορυυοόδ [Norwood Richard]. Αγγλία 1590-Βερμούδες Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά και τη ναυσιπλοία. Ξενοκράτης. Χαλκηδόνα (σημερινό Κadikoy) Βιθυνίας 396 /95 π.χ.-αθήνα το 314 / 313 π.χ. Ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία και τα μαθηματικά. Ξενοφάνης. Κολοφώνα Ιωνίας (Μ. Ασία) 580/570 π.χ.-478 π.χ.ασχολήθηκε με θέματα θεολογίας, γνωσιοθεωρίας. Οινοπίδης ο Χίος. Χίος, αρχές του 5ου αιώνα π.χ. Ασχολήθηκε με την αστρονομία και τα μαθηματικά. Όκαμος Τουκλέλος, μαθητής του Σκώτου [Occam] Γουλιέλμος. Αριστοτελικός φιλόσοφος του 14ου αιώνα, μαθητής του Σκότου (Duns Scotus). Γεννήθηκε στο Surrey της Αγγλίας και πέθανε στο Μόναχο το Θεωρείται σημαντικός εκπρόσωπος του νομιναλισμού. Ουίλλις [Willis Thomas]. Άγγλος φυσιολόγος ( ).

10 532 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ Ουγένιος, Ουηγένιος, Ουυγένιος [Huygens Christiaan και Huyghens Christian]. Hague, Κάτω Χώρες Ασχολήθηκε με τη φυσική, τα μαθηματικά, την αστρονομία και την οπτική. Ουινσλόβιος [Winslow Jacob, Jacques-Benigne]. Δανία 1669-Παρίσι Ασχολήθηκε με την ανατομία. Ουόλφιος, Βόλφιος Χριστιανός [Wolff Christian]. Breslau Σιλεσίας (που τώρα ανήκει την Πολωνία) 1679-Halle Γερμανίας Ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία. Ουώλλης [Wallis John]. Άγγλος μαθηματικός ( ). Παρμενίδης. Γεννήθηκε το 515 π.χ. στην Ελέα της Κάτω Ιταλίας. Φιλόσοφος της ελεατικής σχολής. Πετίτ [Petit Pierre]. Γαλλία Ασχολήθηκε με τη φυσική και την αστρονομία. Πιάτζης [Piazzi Giuseppe]. Γεννήθηκε στο Ponte Valtellina της Ιταλίας (σήμερα ανήκει στην Ελβετία) και πέθανε στη Νάπολη το Ασχολήθηκε με την αστρονομία. Πικάρδος [Picard Jean]. Γαλλία Ασχολήθηκε με την αστρονομία και τη γεωδεσία. Πιγγότ [Pigott Edward]. Άγγλος αστρονόμος ( ) από το Bath. Πιγκρέος [Pingre Alexandre Gui.]. Γάλλος αστρονόμος. (Παρίσι ) Πλάτων. Πλάτων ο Αθηναίος. Σημαντικός φιλόσοφος της αρχαιότητας ( π.χ.) Εισηγητής της θεωρίας των ιδεών. Πλίνιος [Plinius Gaius] o δεύτερος. Como Ιταλίας 23 μ.χ.-πομπηία 79 μ.χ. Ασχολήθηκε με τη φυσική ιστορία. Πλούταρχος. Ιδρυτής του αθηναϊκού νεοπλατωνισμού. Πέθανε μετά το 430 μ.χ. Πλωτίνος. Φιλόσοφος. Λυκόπολη Αιγύπτου γύρω στο 204 μ. Χ.-Καμπανία Ιταλίας 270 μ. Χ..Υπήρξε ο θεμελιωτής της νεοπλατωνικής σχολής. Πολένιος, Πολένος [Poleni Giovanni]. Βενετία 1683-Πάδουα Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, τη φυσική μηχανική, την αρχαία ιστορία και αρχαιολογία. Πορφύριος. Τύρος γύρω στα μ.χ. Ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία και ακολούθησε τον νεοπλατωνισμό της Αλεξάνδρειας. Ποσειδώνιος. Απάμεια Συρίας περί τα 135 π.χ.-51 π.χ..ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία (Στωικοί), την επιστήμη και την ιστορία. Πριεστλέιος [Priestley Joseph]. Αγγλία 1733-Πενσυλβάνια Ασχολήθηκε με τη χημεία, τον ηλεκτρισμό, τη φυσική φιλοσοφία και τη θεολογία. Πρόκλος. Βυζάντιο 410 μ.χ.- Αθήνα 485 μ.χ. Ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία, τα

11 ΠΗΓΕΣ 533 μαθηματικά και την αστρονομία. Πτολεμαίος Κλαύδιος ο εκ Πηλουσίου, Πτολεμαίος Κλαύδιος ο Πηλουσιότης. Περίπου 100 μ. Χ.-170 μ. Χ. Ασχολήθηκε με τις μαθηματικές επιστήμες και ειδικά την αστρονομία. Πυθαγόρας Σάμος. 560 π.χ.-μεταπόντιον Κάτω Ιταλίας περί τα 480 π.χ. Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, τη θεωρία μουσικής και την αστρονομία. Πυθέας ο Μασσαλιώτης. Έζησε στη Μασσαλία τον 4ο αιώνα π.χ. Ασχολήθηκε με τη Γεωγραφία. Ρεαουμούριος, Ρεωμύρος [Reamur Rene Antoine]. Γαλλία Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, την τεχνολογία, τη φυσική ιστορία, τη βιολογία και την πειραματική φυσική. Ρεγιομοντάνος [Regiomontanus Johannes]. Konigsberg, Franconia της Γερμανίας-1436 Ρώμη Ασχολήθηκε με την αστρονομία και τα μαθηματικά. Ρείσιος [Reis, Risz, Riesz, Ris ή Riese]. Μαθηματικός από τη Γερμανία ( ). Ρικήολος, Ρικιόλος, Ρικκίολος [Riccioli Giambattista]. Ferrara 1598-Bologna Ασχολήθηκε με την αστρονομία και γεωγραφία. Ριχτέρος, Ρίχτερος [Richter Jeremias Benjiamin]. Hirschenberg Γερμανίας (σημερινή Jelenia της Πολωνίας) 1762-Βερολίνο1807. Ασχολήθηκε με τη χημεία. Ροαούλτιος [Rohault Jacques]. Γαλλία Ασχολήθηκε με τη φυσική φιλοσοφία και την επιστημονική μεθοδολογία. Ροβινσόνος [Robins Benjamin]. Άγγλος μαθηματικός και στρατιωτικός ( ). Ρομπινέτ [Robinet Jean Baptiste Rene]. Γαλλία Ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία, τα γράμματα και τη φυσική ιστορία. Ροτμάνος [Rothmann Cristoph]. Αστρονόμος από τη Γερμανία ( ). Ρουδιγέρος [Rudiger Benjamin]. Γερμανός γιατρός και καθηγητής φιλοσοφίας ( ). Ρουίσκιος [Ruysch Frederik]. Hague 1638-Amsterdam Ασχολήθηκε με τη βοτανολογία, την ανατομία και την ιατρική. Ρουσσώ Ιωάννης Ιάκωβος, πολίτης της Γενέβρας [Rousseau Jean Jacques]. Γενεύη 1712-Ermenonville Σημαντική μορφή του Γαλλικού Διαφωτισμού και ένας από τους συνεργάτες της Εγκυκλοπαιδείας ( ) Σάγης [Sage Balthazar-Georges]. Παρίσι Ασχολήθηκε με τη μεταλλουργία και τη χημεία.

12 534 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ Σαντόριος [Santorio, Sanctorius]. Ιουστινόπολις της Βενετικής Δημοκρατίας (σημερινή πόλη Koper Γιουγκοσλαβίας) 1561-Βενετία Ασχολήθηκε με την ιατρική, τη φυσιολογία και την κατασκευή επιστημονικών οργάνων. Σβαμμερδάμ [Swammerdam Jan]. Amsterdam Ασχολήθηκε με τη βιολογία. Σέγνερος Ιωάννης Ανδρέας [Segner Ianos Andras, Johan Andreas von]. Pressburg Ουγγαρίας (σημερινή Bratislava) 1704-Χάλλη Γερμανίας το Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά και τη φυσική. Σκαλίγερος [Scaliger (Bordonius) Julius Caesar]. Πάδουα Ιταλίας 1484-Agen Γαλλίας Ασχολήθηκε με τη φυσική φιλοσοφία, την ιατρική και τη βοτανολογία. Σκότος [Scotus Duns] Ιωάννης. Γεννήθηκε στην Ιρλανδία ή στο Northumberland γύρω στο Πέθανε στην Κολονία τον Ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους του αριστοτελισμού των μεσαιωνικών χρόνων, που έρχεται σε αντίθεση με τη θεώρηση του Θωμά Ακινάτη (θωμισμός). Σνέλγος, Σνέλλιος [Snel (Snellius ή Snel) van Royen Willebrord]. Γεννήθηκε και πέθανε στο Leyden των Κάτω Χωρών ( ). Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, την οπτική και την αστρονομία. Σουαρέ ο Γάλλος [Suarez] Φραγκίσκος. Γρανάδα Από τους κυριότερους εκπροσώπους του θωμιστικού σχολαστικισμού στην Ισπανία. Τα έργα του εκδόθηκαν στο Παρίσι. Σπεύσιππος. Αθήνα 408 π.χ.-339 π.χ. Φιλόσοφος. Ηγέτης της παλαιότερης Ακαδημίας και ανιψίος του Πλάτωνα. Σπίνας [Spina Alexander], μοναχός του Τάγματος των Δομινικανών. Έζησε τον 14ο αιώνα. Εφηύρε τους φακούς μυωπίας. Σπινόζας Βενέδικτος [Spinoza Benedict de]. Πορτογαλικής καταγωγής, γεννήθηκε στο Άμστερνταμ και πέθανε στη Χάγη. Στο φιλοσοφικό έργο του προβάλλει την πανθεϊστική αντίληψη. Στάλιος, Στάλιος, Σθάαλος [Stahl Georg Ernst]. Έζησε στη Γερμανία ( ) και ασχολήθηκε με την ιατρική και τη χημεία. Στιφέλιος [Stifel (Styfel, Styffel, Stieffell, Stifelius, Stiffel) Michael]. Γερμανία Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά και τη θεολογία. Στούρμιος [Sturm Christoforus]. Μαθηματικός. Γερμανία ( ). Στράβων. Αμάσεια Μικράς Ασίας 64/63 π.χ.-25 π.χ. Ασχολήθηκε με την ιστορία και τη γεωγραφία. Σχέλλιγγος [Schelling Frederich Wilhelm Joseph, von Schelling]. Γερμανός

13 ΠΗΓΕΣ 535 φιλόσοφος. Γερμανία 1775-Ελβετία Εκφραστής του γερμανικού ιδεαλισμού. Σωσσούρης, Σωσύριος, Σώσυρος [Saussure Horage Benedict de]. Έζησε και πέθανε κοντά στη Γενεύη Ασχολήθηκε με τη γεωλογία, τη μετεωρολογία, τη βοτανολογία και θέματα εκπαίδευσης. Τολάνδος [Toland John]. Άγγλος φιλόσοφος ( ). Εκπρόσωπος της τάσης του θεϊσμού. Τόρρης [Torre Marcantonio Della]. Verona Rina Ιταλίας Ασχολήθηκε με την ιατρική και την ανατομία. Τορριτζέλλιος, Τορρίκηλος, Τορικέλλιος ο εκ Φαέντζης [Torricelli Evagelista]. Γεννήθηκε και πέθανε στην Ιταλία ( ). Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά και τη φυσική. Τουρνεφόρτιος [Tournefort Joseph Pitton de]. Γαλλία Ασχολήθηκε με τη βοτανολογία και την ιατρική. Φαχρενχεϋτιος, Φαρεγχείτος, Φαβρενείτιος [Fahrenheit Daniel Gabriel]. Γεννήθηκε στο Danzig (Gdansk Πολωνίας) το 1686 και πέθανε στις Κάτω Χώρες (The Hague) το Ασχολήθηκε με την πειραματική φυσική. Φεργυσσών [Ferguson James]. Σκωτία 1710-Λονδίνο Ασχολήθηκε με την αστρονομία και την κατασκευή οργάνων. Φίχτερος [Fichte Johann Gottlieb]. Γερμανός φιλόσοφος ( ). Εκφραστής του γερμανικού ιδεαλισμού. Φλαμστήδιος, Φλάιμστηδ, Φλαίμστιδ, Φλανστέδιος [Flamsteed John]. Αστρονόμος. Αγγλία Φοντενέλλης, Φοντενέλος [Fontenelle Bernard Le Bouyer (Bovier) De]. Γαλλία Συνέβαλε στη διάδοση της επιστημονικής γνώσης και ασχολήθηκε με τα μαθηματικά και την αστρονομία. Φόρστερος [Forster Johann Georg Adam]. Γεννήθηκε στο Danzig Γερμανίας (τωρινό Gdansk Πολωνίας) το 1754 και πέθανε στο Παρίσι το Ασχολήθηκε με τη φυσική φιλοσοφία και τη γεωγραφία. Φουρκρόιος [Fourcroy Antoine Francois de]. Γεννήθηκε και πέθανε στο Παρίσι ( ). Ασχολήθηκε με τη χημεία και την ιατρική. Φρανκλίνος [Franklin Benjamin]. Boston Massachusetts 1706-Philadelphia Pennsylvania Ασχολήθηκε με τη μελέτη των φαινομένων του ηλεκτρισμού, τη γενική φυσική, την ωκεανογραφία,τη μετεωρολογία, την προώθηση και υποστήριξη της νεότερης επιστήμης. Φρένικλος [Frenicle de Bessy Bernard]. Παρίσι Ασχολήθηκε με τα μαθηματικά, τη φυσική και την αστρονομία.

14 536 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ Χαουκσβέε, Αουκσβέιος [Hauksbee Francis]. Αγγλία Ασχολήθηκε με την πειραματική φυσική και την κατασκευή επιστημονικών οργάνων. Χαρτλεής [Hartley David]. Αγγλία Ασχολήθηκε με ζητήματα ψυχολογίας. Χόμπης (από το στίφος των υλιστών), Ωββέσιος [Hobbesius Hobbes Thomas]. Αγγλία Ασχολήθηκε με την πολιτική και ηθική φιλοσοφία, τη γεωμετρία και την οπτική. Χουμ ο Άγγλος [Hume David]. Εδιμβούργο Σκωτίας ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία, την οικονομία, την πολιτική θεωρία και την ιστορία. Χρύσιππος. Σόλοι ή Ταρσός Κιλικίας (Μ. Ασία) π.χ. Στωικός φιλόσοφος Vitruvius. Ιταλία αρχές του 1ου αιώνα π.χ. Ασχολήθηκε με την αρχιτεκτονική και την ιστορία της. Ψελλός. Ψελλός Μιχαήλ. Κωνσταντινούπολη Ασχολήθηκε με τη φιλοσοφία και την καλλιέργεια των γραμμάτων. Ωριγένης, Οριγένης. Γεννήθηκε πιθανόν στην Αλεξάνδρεια γύρω στα 185 μ. Χ. και πέθανε στην Τύρο το 254 μ. Χ. Υπήρξε θεμελιωτής της χριστιανικής θεολογίας.