ΟΜΑΔΑ 4: Κοντός Γιώργος Λούκας Διονύσης Δήμος Γιώργος Μπισμπιγιάννης Νίκος Λυρίτσης Γιώργος. Καθηγήτριες: Ζητούνη Δέσποινα Καγκαρά Μαρίνα

Transcript

1 ΟΜΑΔΑ 4: Κοντός Γιώργος Λούκας Διονύσης Δήμος Γιώργος Μπισμπιγιάννης Νίκος Λυρίτσης Γιώργος Καθηγήτριες: Ζητούνη Δέσποινα Καγκαρά Μαρίνα

2 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η παροχή πρώτων βοηθειών είναι πεδίο δράσης για όλους τους ανθρώπους. Ο αυτόπτης ή αυτός που φτάνει πρώτος στον τόπο του ατυχήματος, χρειάζεται να παρέμβει για να σώσει τη ζωή ενός ανθρώπου. Από την τολμηρή και την ορθή επέμβαση τους εξαρτάται αν θα καταφέρουν να σώσουν τη ζωή του τραυματία ή του ασθενούς. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι τόσο σημαντική η ταχύτητα με την οποία μπορούμε να μεταφέρουμε έναν τραυματία στο νοσοκομείο αλλά σημαντικότερο είναι να φτάσει ο τραυματίας ζωντανός στο νοσοκομείο. Για αυτό είναι αναγκαίο να κάνουμε στον τόπο του ατυχήματος ορισμένες ορθές ενέργειες με αποφασιστικότητα και προσοχή, που θα οδηγήσουν στην σωτηρία της ζωής του. Κάθε εκνευρισμός και άσκοπη βιασύνη θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή του τραυματία. Με ηρεμία και αποφασιστικότητα μπορούν να παρέμβουν μόνο όσοι ξέρουν να προσφέρουν πρώτες βοήθειες και δεν επηρεάζονται από την ταραχή των άλλων ή το φοβερό θέαμα που μπορεί να παρουσιάσει ένας βαριά τραυματισμένος.

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Πολλές φορές στα διάφορα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης διαβάζουμε ή ακούμε: «Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο όπου του παρασχέθηκαν οι Πρώτες Βοήθειες» ή «κατέληξε κατά τη μεταφορά του στο νοσοκομείο» ή «πέθανε στον τόπο του ατυχήματος γιατί δεν υπήρχε κανένας να του προσφέρει Πρώτες Βοήθειες». Αλλά τι είναι οι Πρώτες Βοήθειες, και γιατί είναι τόσο σημαντικές; Πρώτες Βοήθειες είναι οι πρώτες ενέργειες που κάνουμε στον τόπο του ατυχήματος, με ότι πρόχειρα μέσα διαθέτουμε, ώστε να σώσουμε τη ζωή του θύματος, να ανακουφίσουμε τον πόνο του και να προλάβουμε περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασής του. Όπως φαίνεται από τον ορισμό αυτό, οι Πρώτες Βοήθειες δεν αποσκοπούν στην τελική θεραπεία του ασθενούς ή του τραυματία. Όμως αν προσφερθούν σωστά και αποτελεσματικά, οι πιθανότητες επιβίωσης και ομαλότερης αποθεραπείας αυξάνονται σημαντικά. Ενίοτε, οι Πρώτες Βοήθειες μπορούν από μόνες τους να σώσουν τη ζωή του ασθενούς ή του τραυματία ή να τον θεραπεύσουν.

4 ΣΤΟΧΟΙ Συμμετοχή των μαθητών σε όλες τις φάσεις διερεύνησης των επιμέρους θεμάτων Αξιοποίηση των μεθόδων και πρακτικών κυρίως της ιατρικής επιστήμης και τεχνολογίας, προκειμένου να ερευνήσουμε, να επεξηγήσουμε, να συνθέσουμε αλλά και να βιώσουμε την προσφορά βοήθειας στον συνάνθρωπο

5 ΠΛΑΙΣΙΟ Οριοθέτηση των όρων και υποχρεώσεων των μελών της ομάδας Προετοιμασία πριν από κάθε συνάντηση της ομάδας Τήρηση του χρονοδιαγράμματος Ενεργή συμμετοχή και θετική στάση όλων των μελών στις δράσεις και συζητήσεις της ομάδας Αλληλοβοήθεια

6 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Σκοπός είναι η περιγραφή των ερευνητικών μέσων και η τεκμηρίωσή της επιλογής τους. Για την πραγματοποίηση της εργασίας εφαρμόστηκαν: Βιωματικοί μέθοδοι : καταιγισμός ιδεών, παιχνίδι ρόλων (τραυματίας και διασώστης), εθελοντισμός Διδακτικές μέθοδοι : έρευνα (ερωτηματολόγιο), συνεντεύξεις, σεμινάριο Πρώτων Βοηθειών στο χώρο του σχολείου από τον Ελληνικό ερυθρό Σταυρό, σεμινάριο Κ.Α.Ρ.Π.Α. στο ΕΚΑΒ Λαμίας από ιατρό και εθελοντές Είδη έρευνας: περιγραφική και ερμηνευτική Μέθοδοι έρευνας: ποιοτική (διερεύνηση στάσεων) και ποσοτική (ποσοστιαία ανάλυση) Τεχνικές έρευνας: Συμπληρώθηκε ερωτηματολόγιο από τους μαθητές του 2ου Λυκείου Λαμίας. Κάθε μέλος ομάδας επεξεργάστηκε 5 ερωτηματολόγια και ακολούθησε επεξεργασία και ανάλυση δεδομένων μέσω υπολογιστή από κάθε ομάδα. Οι βιβλιογραφικές πηγές αποτελούν εφημερίδες, περιοδικά, ενημερωτικά φυλλάδια αρμόδιων φορέων, βιβλία καθώς επίσης το έντυπο υλικό των σεμιναρίων και οι σημειώσεις των παιδιών στα πλαίσια των συνεντεύξεων και παρουσιάσεων των αρμοδίων.

7 ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ 1)Τι είναι Πρώτες Βοήθειες Τι είναι υγεία και η αξία της ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Πρώτες βοήθειες είναι η θεραπευτική αγωγή που παρέχεται πριν φτάσει το ασθενοφόρο, από γιατρό, άλλον ειδικό ή στην περίπτωσή μας από εσάς, σε κάποιον που τραυματίζεται ή αρρωσταίνει ξαφνικά. Το άτομο που παρέχει την βοήθειά του, πρέπει να ενεργεί ήρεμα, με αυτοπεποίθηση και πάνω από όλα να είναι πρόθυμο να βοηθήσει οποτεδήποτε παρουσιάζεται ανάγκη. ΣΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ: Να διατηρήσουν την ζωή Να περιορίσουν την επιδείνωση της κατάστασης Να συμβάλλουν στην ανάρρωση.

8 Πρώτες βοήθειες: η σημασία τους Υπάρχουν καταστάσεις επείγουσας ανάγκης, στις οποίες μερικές απλές κινήσεις μπορεί να αποδειχθούν σωτήριες για την υγεία μας και τον πάσχοντα άνθρωπο, μέχρι να του δοθεί η ενδεδειγμένη ιατρική αγωγή, ιδιαιτέρως μάλιστα εάν το ατυχές συμβάν εμφανιστεί στις διακοπές ή μακριά από τον τόπο διαμονής, οπότε η ταχύτητα πρόσβασης στις ενδεικνυόμενες ιατρικές υπηρεσίες, για την υγεία μας, ενδέχεται να μην είναι η άριστη. Υγεία Η Υγεία είναι ο παράγοντας που μετράει την φυσική, ψυχολογική ή ακόμα και την πνευματική κατάσταση ενός ζώντος οργανισμού. Σύμφωνα με τον ορισμό που διατυπώθηκε στο καταστατικό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (1946) η υγεία είναι «η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι μόνο η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας». Έτσι λοιπόν, η έννοια της υγείας, δεν αποδίδεται μόνο από την ιατρική, αλλά και από άλλους παράγοντες όπως είναι το περιβάλλον, η οικονομία, η εργασία κ.α.

9 2)Προβληματισμός για την αναγκαιότητα παροχής πρώτων βοηθειών Βασικοί λόγοι εκπαίδευσης για παροχή πρώτων βοηθειών αξία του εθελοντισμού Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ Μια προσεκτικότερη παρατήρηση της διαχρονικής διαφοροποίησης της νοσηρότητας, δείχνει την αντιστοιχία των κοινωνικών αιτιατών, που την προκάλεσε, με τις κοινωνικές- υγειονομικές δραστηριότητες, που καλούνται να την αντιμετωπίσουν. Η συνεχής αξιολόγηση της αυτοφροντίδας δίνει όλο και περισσότερο μέρος στις Πρώτες Βοήθειες για την αντιμετώπιση του σύγχρονου επιδημιολογικού φάσματος. Τα περιθώρια αποτελεσματικής παρέμβασης των Πρώτων Βοηθειών στην αντιμετώπιση των λοιμώξεων, που κυριαρχούσαν στο επιδημιολογικό φάσμα πριν από μισό αιώνα, ήταν περιορισμένα και η όποια άλλη δυνατότητα τους δεν μπορούσε να ξεπεράσει τα στενά και συγκεχυμένα πλαίσια της ιατρικής τους ταυτότητας. Αντίθετα, ένα μεγάλο μέρος από τις νόσους της σημερινής εποχής έχει αρκετά περιθώρια καθοριστικής παρέμβασης των Πρώτων Βοηθειών, που αναφέρονται πια σε συγκεκριμένους κοινωνικούς και υγειονομικούς ρόλους. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι μισοί από τους αιφνίδιους θανάτους, που στις Η.Π.Α. αριθμούν θύματα τον χρόνο, συμβαίνουν προτού οι ασθενείς προφθάσουν να δεχθούν ιατρική βοήθεια, ενώ στους μισούς από τους τελευταίους προϋπάρχει γνωστό καρδιολογικό νόσημα και το ¼ υπέρταση ή διαβήτης. Υπενθυμίζεται ακόμη ότι η καρδιοαναπνευστική ανακοπή στο έμφραγμα του μυοκαρδίου είναι 15 φορές συχνότερη στις πρώτες 4 ώρες από την εμφάνιση του από ότι στις 8 επόμενες. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα περιθώρια αντιμετώπισης αυτών των καταστάσεων με την έννοια της έγκαιρης εφαρμογής ΚΑΑ, όσο περιορισμένη και αν είναι η αποτελεσματικότητα της, είναι μεγάλα και γι αυτό σήμερα αυτή η προσέγγιση του προβλήματος αποτελεί διεθνή τακτική.

10 3)Γνωριμία με τα συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού (Μυοσκελετικό Αναπνευστικό Κυκλοφοριακό Νευρικό) ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το νευρικό σύστημα αποτελεί το σύστημα που ρυθμίζει και ελέγχει την λειτουργία όλων των οργάνων του ανθρωπίνου σώματος, καθώς επίσης και την μεταξύ τους αρμονική συνεργασία. Αποτελεί επίσης την έδρα των ψυχικών λειτουργιών και επιπλέον μέσω των αισθητήριων οργάνων (μάτι, αυτί, δέρμα, γλώσσα, μύτη) συμβάλλει στην αντίληψη του περιβάλλοντος από τον άνθρωπο. Αποτελείται κυρίως από εξειδικευμένα κύτταρα, τους νευρώνες, των οποίων η λειτουργία είναι να υποδέχονται αισθητικά ερεθίσματα και να τα μεταφέρουν στα εκτελεστικά όργανα, δηλαδή τους μυς και τους αδένες.

11 KAΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το καρδιαγγειακό σύστημα είναι ένα σύστημα οργάνων που είναι υπεύθυνο για την παροχή οξυγόνου καθώς και για την μεταφορά και ανταλλαγή ουσιών στα κύτταρα του οργανισμού. Το καρδιαγγειακό σύστημα αποτελείται από την καρδιά, τις φλέβες, τις αρτηρίες και τα τριχοειδή αγγεία. Τα όργανα αυτά ανακυκλώνουν συνεχώς το αίμα στον οργανισμό. Το αίμα είναι ένα είδος συνδετικού ιστού το οποίο αποτελείται από πλάσμα και κύτταρα που αιωρούνται στο πλάσμα. Είναι αυτό που πραγματοποιεί την μεταφορά οξυγόνου, την μεταφορά άλλων θρεπτικών ουσιών, όπως σάκχαρα και αμινοξέα από το πεπτικό σύστημα προς τους ιστούς, την μεταφορά των άχρηστων υλικών προς το απεκκριτικό σύστημα, την μεταφορά ορμονών ενώ συμμετέχει και σε άλλους μηχανισμούς που σχετίζονται με την προστασία του οργανισμού.

12 ANAΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το αναπνευστικό σύστημα είναι το σύστημα εκείνων των οργάνων που χρησιμεύουν στην πρόσληψη του ατμοσφαιρικού αέρα από το περιβάλλον, την εισαγωγή του στους πνεύμονες, την παραλαβή του οξυγόνου από αυτόν και την απόδοση σε αυτόν του διοξειδίου του άνθρακα. Όλη αυτή η διαδικασία που τροφοδοτεί τον οργανισμό με το απαραίτητο στη ζωή οξυγόνο είναι η αναπνοή.

13 4)Αναγνώριση Εκτίμηση και έγκαιρη αντιμετώπιση των παρακάτω περιστατικών Τραύματα Θλάσεις Διαστρέμματα Κατάγματα Εξαρθήματα Επιληψία Διάσειση Υστερία Λιποθυμικές Καταστάσεις Ηλίαση Θερμοπληξία Εγκαύματα Δηλητηριάσεις Τσιμπήματα Ξένα Σώματα στον Οργανισμό Κ.Α.Ρ.Π.Α. Θλάση Tι είναι, πως εμφανίζεται, τα συμπτώματα. Κατά τη διάρκεια της σωματικής άσκησης, ειδικά αν εκτελεστεί μια απότομη και ξαφνική κίνηση, που συνεπάγεται τη βίαιη σύσπαση ή την υπερβολική διάταση ενός μυ, είναι δυνατόν να αισθανθεί κανείς έναν αιφνίδιο πόνο. Η αιτία που τον προκάλεσε μπορεί να είναι ένα τράβηγμα του μυ ή ακόμα και μια θλάση. Σε αντίθεση με τη θλάση, στην περίπτωση του τραβήγματος δεν παρατηρείται τραυματισμός των μυϊκών ινών, είναι, ωστόσο, σημαντικό να διακοπεί άμεσα η δραστηριότητα για να αποφευχθεί η πρόκληση μιας θλάσης. Η μυϊκή θλάση είναι ένα μικρό σχίσιμο (ρήξη) των μυϊκών ινών: μπορεί να πρόκειται για μια ελάχιστη βλάβη, που αφορά ποσοστό μικρότερο του 5% των μυϊκών ινών (θλάση πρώτου βαθμού), ή για έναν τραυματισμό μεγαλύτερης σοβαρότητας με μερική ρήξη των μυϊκών ινών (θλάση δευτέρου βαθμού), μέχρι και την πλήρη ρήξη του μυ (θλάση τρίτου βαθμού). Προφανώς, τα συμπτώματα εξαρτώνται από το βαθμό σοβαρότητας του τραυματισμού. Στην περίπτωση του τραβήγματος, ο πόνος τείνει να γίνεται προοδευτικά πιο δυνατός, ενώ γίνεται αισθητός σαν ένα είδος πονεμένου κορδονιού. Στην περίπτωση της μυϊκής θλάσης, η ρήξη των μυϊκών ινών συνοδεύεται από τη διαρροή αίματος, που συσσωρεύεται στους ιστούς προκαλώντας αιμάτωμα, οι διαστάσεις του οποίου είναι ανάλογες της σοβαρότητας της κάκωσης. Το κύριο σύμπτωμα είναι ο πόνος κατά την ανάπαυση, που επιδεινώνεται με την προσπάθεια κίνησης του ενδιαφερόμενου μυ και συνοδεύεται από λειτουργική ανικανότητα, με αποτέλεσμα να καθίσταται αδύνατη η χρήση του προσβεβλημένου μυ. Παράλληλα, είναι δυνατόν να παρατηρηθεί οίδημα, κοκκίνισμα και εκχύμωση (μελάνιασμα).

14 Διάσειση Συμπτώματα Η διάσειση δεν ενέχει πάντα απώλεια των αισθήσεων. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι άνθρωποι με διάσειση δεν παθαίνουν ποτέ συσκότιση. Κάποιοι δεν αντιλαμβάνονται ποτέ τη διάσειση που έπαθαν. Τα συμπτώματα κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά. Μπορεί να περιλαμβάνουν: Τροποποιημένο επίπεδο συνείδησης (υπνηλία, δυσκολία αφύπνισης ή παρόμοιες μεταβολές) Σύγχυση, αίσθημα ελαφρότητας ή αδυναμία ορθής σκέψης Πονοκέφαλο Απώλεια των αισθήσεων Απώλεια μνήμης (αμνησία) των γεγονότων πριν τον τραυματισμό ή αμέσως αφού το άτομο ανακτήσει τις αισθήσεις του Ναυτία και έμετο Φώτα που αναβοσβήνουν στο οπτικό πεδίο Αίσθηση απώλειας χρόνου Επείγοντα σημεία: Μεταβολές στην εγρήγορση και τη συνείδηση Συσπάσεις (επιληπτική κρίση) Μυϊκή αδυναμία στη μία ή και τις δύο πλευρές Έμμονη σύγχυση Έμμονη απώλεια αισθήσεων (κώμα) Επαναλαμβανόμενος έμετος Ανισοκορία Ασυνήθιστες οφθαλμικές κινήσεις Προβλήματα βάδισης Οι τραυματισμοί στο κεφάλι που έχουν ως αποτέλεσμα διάσειση, συχνά σχετίζονται με τραυματισμό στο λαιμό και τη σπονδυλική στήλη. Προσέξτε ιδιαιτέρως όταν μετακινείτε ασθενείς που έχουν τραυματιστεί στο κεφάλι.

15 Ηλίαση Ηλίαση είναι η παρατεταμένη έκθεση του ατόμου στην ηλιακή ακτινοβολία (στις ακτίνες που πέφτουν κάθετα). Οι πιο επικίνδυνες ώρες της ημέρας είναι αυτές μεταξύ 11π.μ και 4μ.μ κατά την διάρκεια των οποίων οι ακτίνες πέφτουν κάθετα στη γη. Η έκθεση συνεπώς στις κάθετες ακτίνες του ήλιου και ειδικά της περιοχής του κεφαλιού και του αυχένα μπορεί να οδηγήσει στα εξής συμπτώματα: -υψηλή θερμοκρασία σώματος -αυξημένος αριθμός σφύξεων -απουσία ιδρώτα -αδυναμία κίνησης -ναυτία -εμετός -ξηρό δέρμα -αίσθημα δίψας Οι πρώτες βοήθειες στην περίπτωση της Ηλίασης περιλαμβάνουν: -μεταφορά του θύματος σε σκιερό και δροσερό μέρος -τοποθέτηση θύματος σε ημικαθιστή θέση -αφαίρεση ρούχων θύματος και τοποθέτηση ψυχρών επιθεμάτων(πανιά βρεγμένα με δροσερό νερό που κάθε δέκα λεπτά ανανεώνουμε) σε μέτωπο, μασχαλιαίες πτυχές, μηροβουβωνικές πτυχές, πίσω από τα γόνατα. -σκεπάζουμε το θύμα με ένα στεγνό σεντόνι. -μόλις συνέλθει το θύμα χορηγούμε άφθονα υγρά (όχι αλκοολούχα) δηλαδή νερό και φρέσκους χυμούς φρούτων.

16 Θερμοπληξία Λειτουργική διαταραχή του ανθρωπίνου οργανισμού που εμφανίζεται όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι πολύ υψηλή και η σχετική υγρασία της, ατμόσφαιρας είναι πάνω από 70%, γεγονός που δυσκολεύει και εμποδίζει την εξάτμιση του ιδρώτα και την αποβολή θερμότητας από το σώμα. Συμπτώματα: Πυρετός, εμετός, διάρροια Διαταραχή της πηκτικότητας του αίματος Απουσία εφίδρωσης Απώλεια αισθήσεων Πιθανότητα πρόκλησης εμφράγματος του μυοκαρδίου Σε ακραίες περιπτώσεις, κωματώδης κατάσταση και θάνατος Μέτρα για την πρόληψη της θερμοπληξίας: Αποφεύγουμε την έκθεση στον ήλιο. Προτιμούμε σκιερά και δροσερά μέρη, ντυνόμαστε ελαφρά με άνετα και ανοιχτόχρωμα ρούχα, καπέλο και γυαλιά ηλίου. Αποφεύγουμε χώρους με συνωστισμό. Κάνουμε χλιαρά ντους, πίνουμε πολλά υγρά. Καλό θα είναι να έχουμε πάντα μαζί μας ιαματικό νερό σε μορφή σπρέι και να ψεκάζουμε συχνά τα σημεία του σώματος μας που είναι εκτεθειμένα στον ήλιο. Σε έντονη εφίδρωση, φροντίζουμε για την λήψη αλατιού για να κρατηθεί το επίπεδο των υγρών στον οργανισμό. Αποφεύγουμε τα οινοπνευματώδη ποτά, καταναλώνουμε μικρά, ελαφρά γεύματα, χωρίς λιπαρά, αλλά με πολλά φρούτα και λαχανικά. Αποφεύγουμε τη βαριά σωματική εργασία σε ζεστούς χώρους με άπνοια και μεγάλη υγρασία. Δεν περνάμε και δεν τρέχουμε πολλή ώρα κάτω από τον ήλιο, αποφεύγουμε τις μεγάλες διαδρομές με τα μέσα συγκοινωνίας. Τέλος, ζητάμε την συμβουλή του γιατρού μας για οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας. Οι πιο ευπαθείς ομάδες σε υψηλές θερμοκρασίες είναι τα νεογνά και τα βρέφη, οι ηλικιωμένοι και οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα. Ειδικά όσοι πάσχουν από χρόνια αναπνευστικά, καρδιαγγειακά κ.λπ. νοσήματα πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους αν θα συνεχίσουν την αγωγή και σε ποια δοσολογία, διότι μερικά φάρμακα έχουν την ιδιότητα να αυξάνουν την θερμοκρασία του σώματος. Αντιμετώπιση συμπτωμάτων θερμοπληξίας: Μεταφέρουμε τον θερμόπληκτο σε μέρος δροσερό, ευάερο, σκιερό. Του αφαιρούμε τα ρούχα. Του βρέχουμε το πρόσωπο, το λαιμό και το στήθος με κρύο νερό. Τοποθετούμε ψυχρά επιθέματα στο πρόσωπο και στο κεφάλι του. Κάνουμε εντριβές στα άκρα του με κατεύθυνση από κάτω προς τα πάνω. Αν μπορεί να πιει, του δίνουμε πολλά υγρά και μικρές ποσότητες αλατιού. Καλούμε το ΕΚΑΒ για την μεταφορά του σε νοσοκομείο

17 Συμπτώματα και αντιμετώπιση της δηλητηρίασης Δηλητήριο (ή τοξίνη) είναι μία ουσία που μπορεί να προκαλέσει βλάβη σε ανατομικά στοιχεία και/ή στη λειτουργία του οργανισμού. Η δηλητηρίαση συμβαίνει όταν υπάρχει έκθεση (π.χ. εισπνοή, λήψη από του στόματος, ή παρεντερικά, δερματική επαφή) σε μία τοξίνη καταλήγει σε επικίνδυνες επιδράσεις πάνω σε κάποιο βιολογικό σύστημα. Τα συμπτώματα της δηλητηρίασης ποικίλουν ανάλογα με το δηλητήριο και τη μέθοδο λήψης του, αν και ο εμετός που ενέχει τον κίνδυνο εισρόφησης του περιεχομένου του στομάχου είναι κοινό χαρακτηριστικό των περισσοτέρων περιπτώσεων. Έχουμε δηλητηριάσεις: Οικιακής χρήσης Από φάρμακα Από εισπνοή αερίων Με αιθανόλη ή Από τρόφιμα ΟΜΑΔΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ 1)Πόσο απέχει ο τόπος του ατυχήματος από το κοντινότερο Νοσοκομείo 2)Υπάρχει βοήθεια 3)Υπάρχουν κίνδυνοι στην περιοχή του ατυχήματος 4)Πόσα είναι τα θύματα 5)Σε ποια κατάσταση βρίσκονται τα θύματα 6)Με ποια σειρά θα διακομιστούν τα θύματα στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ Προτεραιότητα 1ου Βαθμού Αιμορραγίες, εγκαύματα, κακώσεις κεφαλής Προτεραιότητα 2ου βαθμού Κατάσταση βαρεία αλλά σταθεροποιημένη Προτεραιότητα 3ου βαθμού Κακώσεις αρθρώσεων Προτεραιότητα 4ου βαθμού Περιπατητικοί τραυματίες

18 Πρόληψη και Αντιμετώπιση Τσιμπημάτων Εντόμων Θεραπεία για Τσιμπήματα Εντόμων Η σημαντικότερη αγωγή για τσιμπήματα εντόμων είναι να καθαριστεί η πληγή. Αν έχουν μείνει υπολείμματα του εντόμου στην πληγή, αφαιρέστε προσεκτικά, με τα νύχια ή με τσιμπιδάκι των φρυδιών. Στη συνέχεια καθαρίστε το τσίμπημα με σαπούνι και νερό ή αντισηπτικά μαντηλάκια. Το πρήξιμο μπορεί να ανακουφιστεί αμέσως μετά το τσίμπημα αν καλυφθεί με μια κρύα κομπρέσα, όπως πάγο τυλιγμένο σε ύφασμα (όμως ποτέ μην τοποθετείτε πάγο απευθείας επάνω στο δέρμα). Το πρήξιμο από το τσίμπημα μπορεί να πάρει πάνω από μια εβδομάδα για να υποχωρήσει και μπορεί να προκαλεί κνησμό για αρκετές μέρες. Ο κνησμός και το πρήξιμο μπορούν να ανακουφιστούν με αντιισταμινικές κρέμες για τσιμπήματα και κεντρίσματα. Μπορούν επίσης να βοηθήσουν τα αντιισταμινικά από το στόμα ("χαπάκια αλλεργίας"), ιδίως σε περιπτώσεις πολλαπλών τσιμπημάτων. Προσπαθήστε να μην ξύνετε τα τσιμπήματα, καθώς αυτό θα αυξήσει τον κνησμό και μπορεί να οδηγήσει σε μόλυνση από βακτήρια. Συμβουλευτείτε γιατρό αν: Το πρήξιμο ή ο πόνος είναι τόσο ισχυρά ώστε να εμποδίζουν την κίνηση ή τον ύπνο Το πρήξιμο συνεχίζει να χειροτερεύει περισσότερες από μία μέρες μετά το τσίμπημα Το τσίμπημα δείχνει να έχει μολυνθεί Επαναλαμβανόμενα τσιμπήματα όπως αυτά που προκαλούνται από μολύνσεις ψύλλων μπορεί να οδηγήσουν σε ευαίσθητο δέρμα και δερματίτιδα. Συμβουλευτείτε φαρμακοποιό ή γιατρό για την αντιμετώπισή τους. Αναγνώριση Τσιμπημάτων Εντόμων Στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι δύσκολο να αναγνωριστεί το έντομο από το τσίμπημά του. Οι αντιδράσεις σε τσιμπήματα διαφέρουν τόσο πολύ που συνήθως το γεγονός οδηγεί σε λανθασμένη διάγνωση. Γενικά, είναι πιο σημαντικό να εντοπιστεί πού συνέβη το τσίμπημα και να βρεθούν άλλες ενδείξεις για την αναγνώριση του εντόμου, και να διασφαλιστεί ότι ο χώρος μπορεί να υποβληθεί σε επεξεργασία ή μπορεί να αποφεύγεται για να αποφεύγονται μελλοντικά τσιμπήματα.

19 Τραύματα δέρματος Ως τραύματα ορίζονται διάφορες κακώσεις στον οργανισμό. Υπάρχουν πολλά είδη τραυμάτων, ανάλογα με την περιοχή και τον τρόπο που προκαλείται ένα τραύμα. Έχουμε λοιπόν τα τραύματα δέρματος, τα κοιλιακά τραύματα, τις κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, τα εγκάυματα, τα χειρουργικά τραύματα, τα κατάγματα, κ.α. Αντικείμενο της συγκεκριμένης ενότητας είναι τα τραύματα δέρματος, όπου έχουμε λύση της συνέχειας του δέρματος. Χωρίζονται σε δύο είδη: τις εκδορές και το θλαστικό τραύμα. Εκδορά είναι η απόσπαση ή αποκόλληση της επιδερμίδας και επιπόλαια καταστροφή του χορίου του δέρματος. Θλαστικό τραύμα είναι ο τραυματισμός όλου του πάχους του δέρματος. Τα τραύματα αυτά χρειάζονται σχεδόν πάντα συρραφή για το συμπλησιασμό των χειλέων. Η περιποίηση του τραύματος ξεκινάει με τον καθαρισμό αυτού. Ο καθαρισμός έχει ως σκοπό την απομάκρυνση ξένων σωμάτων και την αντισηψία τοπικά. Γι αυτό το λόγο υπάρχουν δύο είδη καθαρισμού: ο μηχανικός καθαρισμός και ο καθαρισμός με χημικά μέσα. Ο μηχανικός καθαρισμός επιτυγχάνεται ξεπλένοντας το τραύμα με καθαρό νερό υπό πίεση ή με φυσιολογικό ορό. Ο καθαρισμός με χημικά μέσα επιτυγχάνεται αρχικά με τη χρήση οξυζενέ (διάλυμα 1%) και στη συνέχεια Ιωδιούχου Ποβιδόνης 10% (Betadine). Δε χρησιμοποιούμε υπερβολική ποσότητα Betadine γιατί μπορεί να προκαλέσουμε ερεθισμό ή ακόμη και χημικό έγκαυμα. Χρησιμοποιούμε αποστειρωμένη γάζα και ο καθαρισμός γίνεται από το κέντρο του τραύματος προς την περιφέρεια. Αν το τραύμα πρέπει να καλυφθεί, χρησιμοποιούμε πρώτα βαζελινούχο γάζα και από πάνω στεγνή αποστειρωμένη γάζα. Βασική προυπόθεση για τη σωστή επούλωση ενός τραύματος είναι αυτό να παραμείνει στεγνό και καθαρό. Η υγρασία εμποδίζει την επούλωση και προάγει την ανάπτυξη μικροβίων. Ανάλογα με το είδος του τραύματος και την περιοχή που βρίσκεται, γίνονται και οι αλλαγές των γαζών. Γενικά τα περισσότερα τραύματα χρήζουν αλλαγής κάθε δεύτερη μέρα. Κάποια τραύματα μπορούν να μείνουν ακάλυπτα. Σε αυτή την περίπτωση,μετά τον καθαρισμό, ψεκάζουμε με σπρέυ Νεομυκίνης.

20 5)Πρόληψη ατυχημάτων (Σχολείο Σπίτι Δρόμο Εξοχή Θάλασσα Χώροι Άθλησης) Πρόληψη παιδικών ατυχημάτων στο σχολείο: Πώς θα αποφύγετε τα σχολικά ατυχήματα Από την προσχολική ηλικία, τα παιδιά περνούν μεγάλο μέρος του χρόνου τους σε χώρους εκπαίδευσης (Παιδικοί Σταθμοί, Σχολεία), με αποτέλεσμα τα παιδικά ατυχήματα σε ένα μεγάλο ποσοστό τους να συμβαίνουν στα σχολεία ή κατά τη μεταφορά προς και από το σχολείο ή τον παιδικό σταθμό. Τα μικρά παιδιά είναι από τη φύση τους γεμάτα περιέργεια και δεν έχουν ανεπτυγμένη την αίσθηση του κινδύνου, για αυτό και είναι ιδιαίτερα επιρρεπή στα ατυχήματα. Μεγαλώνοντας, αναπτύσσουν μεν την αίσθηση του κινδύνου, επηρεάζονται όμως και από άλλους παράγοντες, όπως η ανάγκη επίδειξης, η αντίδραση στους νόμους και στις συμβουλές των ενηλίκων και η γοητεία της περιπέτειας, με αποτέλεσμα να εξακολουθούν να κινδυνεύουν από ατυχήματα. Για τους λόγους αυτούς, είναι σημαντικό να μάθουν από μικρή ηλικία να προστατεύουν τον εαυτό τους και να μην τον θέτουν σε κίνδυνο, κανόνας βασικός και για την πρόληψη παιδικών ατυχημάτων στο σχολείο. Πρόληψη παιδικών ατυχημάτων στο σχολείο: Οδική συμπεριφορά Από την προσχολική ηλικία, πρέπει να μάθουμε στα παιδιά μας την σωστή οδική συμπεριφορά. Πρέπει όμως να έχουμε υπόψη μας, ότι τα παιδιά κάτω των 8 ετών, δεν έχουν την απαιτούμενη ωριμότητα για να χρησιμοποιήσουν πάντα, τα όσα έχουν μάθει. Για το λόγο αυτό, πρέπει να συνοδεύονται από ενήλικες, από και προς το σχολείο ή τη στάση του σχολικού λεωφορείου. Κρατάμε πάντα τα μικρά παιδιά από το χέρι και τα έχουμε από τη μέσα πλευρά του πεζοδρομίου. Και μη ξεχνάμε, ότι τα παιδιά μαθαίνουν παρατηρώντας, για αυτό πρέπει να τους δίνουμε το καλό παράδειγμα, ακολουθώντας οι ίδιοι τους κανόνες της σωστής οδικής συμπεριφοράς. Σχολικά ατυχήματα: Στο δρόμο με το αυτοκίνητο ή το σχολικό λεωφορείο Για να αποφύγουμε τα παιδικά ατυχήματα, εφόσον πηγαίνουμε τα παιδιά στο σχολείο με το αυτοκίνητο, πρέπει να τους μάθουμε να κάθονται πάντα στο πίσω κάθισμα, δεμένα με τον σωστό τρόπο. Οι αντιπροσωπείες αυτοκινήτων και τα μαγαζιά με αξεσουάρ αυτοκινήτων ή παιδικά είδη, μπορούν να προτείνουν ποιο είναι το σωστό κάθισμα ή ζώνη ασφαλείας για κάθε παιδί, ανάλογα με το ύψος και το βάρος του. Πρέπει επίσης να μάθουμε στα παιδιά, να μπαίνουν και να βγαίνουν από το αυτοκίνητο, πάντοτε από την πλευρά του πεζοδρομίου. Επιπλέον, είναι σημαντικό να εξηγήσουμε στα παιδιά ότι δεν θα πρέπει να βγάζουν το κεφάλι τους έξω από το παράθυρο του αυτοκινήτου γιατί εάν κάνουν κάτι τέτοιο ο κίνδυνος πρόκλησης ατυχήματος είναι μεγάλος. Στην περίπτωση που τα παιδιά πηγαίνουν με σχολικό λεωφορείο, πρέπει το ίδιο το σχολείο, αλλά και εμείς οι γονείς, να τους εξηγήσουμε γιατί πρέπει και εκεί να φοράνε τη ζώνη ασφαλείας και να προσέχουν πολύ την ώρα που μπαίνουν και βγαίνουν από το λεωφορείο.

21 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Η σύνθεση του ερωτηματολογίου, η οποία έγινε κατά τη διάρκεια μαθήματος, περιέχει 12 βασικές ερωτήσεις που αφορούν την παροχή πρώτων βοηθειών (από διάφορες ηλικιακές ομάδες) καθώς και τις επιπτώσεις τους. Κατά την διάρκεια καταγραφής των αποτελεσμάτων των ερωτηματολογίων, μελετήθηκε κάθε ερώτηση ξεχωριστά και υπολογίστηκαν τα ποσοστά των απαντήσεων.

22 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: 1)Παρατηρούμε ότι οι περισσότεροι μαθητές είχαν ατυχήματα στο σπίτι και στο δρόμο. 2)Βάσει του ερωτηματολογίου βλέπουμε πως με συντριπτική πλειοψηφία οι συνέπειες των ατυχημάτων ήταν πληγή με αιμορραγία. 3,4) Παρατηρούμε πως στις περισσότερες των περιπτώσεων το ατύχημα προκλήθηκε από πέσιμο και μάλιστα τις περισσότερες φορές ο μαθητής χρειάστηκε να μεταβεί στο νοσοκομείο. 5)Διαπιστώνουμε μάλιστα πως η περίοδος αποθεραπείας στην πλειονότητα κυμαινόταν από μία ή και περισσότερες εβδομάδες. 6)Στην περίπτωση του ατυχήματος σε πάνω από 80% των περιπτώσεων το θύμα δέχτηκε βοήθεια κυρίως από οικογενειακά πρόσωπα. 7,8)Βλέπουμε ότι η πλειοψηφία δεν έχει υπάρξει αυτόπτης μάρτυρας σε ατύχημα, ενώ όσοι βρέθηκαν επί το πλείστον κυριαρχήθηκαν από πανικό και φόβο. 9) Διαπιστώνουμε πως πλην ελαχίστων περιπτώσεων όλοι οι μαθητές θα ήθελαν να επιμορφωθούν σε θέματα πρώτων βοηθειών. 10) Οι περισσότεροι μαθητές απάντησαν πως οι πιο κατάλληλοι φορείς για να προσφέρουν ενημέρωση πάνω στις πρώτες βοήθειες είναι το Ε.Κ.Α.Β. και το σχολείο. 11) Παρατηρούμε πως το ποσοστό της ενημέρωσης για τον εθελοντισμό είναι ελάχιστο. 12) Οι περισσότεροι μαθητές, στην ερώτηση αν θα ήθελαν να συμμετέχουν σε κάποια ομάδα εθελοντισμού, απάντησαν θετικά και η προτίμηση τους ήταν η ομάδα διάσωσης.

23 Σεμινάριο Ε.Ε.Σ. στο χώρο του σχολείου στις 23/02/2012 Στο σεμινάριο Ε.Ε.Σ. που πραγματοποιήθηκε στις 23/02/2012 εν ώρα μαθήματος πληροφορηθήκαμε για την αντιμετώπιση του φαινομένου της λιποθυμίας και του πνιγμού. Μας έδειξαν τα βήματα που χρειάζονται για την πραγματοποίηση των πρώτων βοηθειών (ασφαλής προσέγγιση,τηλεφωνούμε στο Ε.Κ.Α.Β., ελέγχουμε αν έχει τις αισθήσεις του, καλούμε για βοήθεια και ελέγχουμε την αναπνοή του.) Ακόμη, ενημερωθήκαμε για την σωστή εφαρμογή του Κ.Α.Ρ.Π.Α καθώς και για την αντιμετώπιση της πνιγμονής. Όταν ρωτήθηκε ο επιμορφωτής εάν άτομα διαφορετικής ηλικιακής ομάδας έχουν την ίδια αντιμετώπιση σε θέματα πρώτων βοηθειών η απάντηση που πήραμε ήταν η εξής: Διακρίσεις στην παροχή πρώτων βοηθειών μπορούν να γίνουν ανάλογα με την φυσική κατάσταση του θύματος (έγκυες, σπασμένα άκρα, βρέφη κλπ.)

24 Σεμινάριο Κ.Α.Ρ.Π.Α. στο Ε.Κ.Α.Β. Λαμίας Στο συγκεκριμένο σεμινάριο, εμβαθύναμε περισσότερο στη χρησιμοποίηση του Κ.Α.Ρ.Π.Α., πρακτικά και θεωρητικά. Οι επιπλέον πληροφορίες που δεχτήκαμε απ το γιατρό του Ε.Κ.Α.Β. είναι οι εξής: Όσον αφορά το Κ.Α.Ρ.Π.Α. ενημερωθήκαμε για τις θωρακικές συμπιέσεις (γονατίζουμε στο θύμα, τοποθετούμε την παλάμη στο στέρνο, πραγματοποιούμε συσφίξεις μόνο στο στέρνο και ακολουθούμε την διαδικασία 30 μαλάξεις, 2 αναπνοές μέχρι να δώσει σημεία ζωής το θύμα) και για τον έλεγχο αναπνοής. Ακόμη, ενημερωθήκαμε για την αντιμετώπιση της πνιγμονής (απόφραξη αεραγωγού από ξένο σώμα) και για τη σωστή χρήση απινιδιστή. Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε πρακτική εξάσκηση του Κ.Α.Ρ.Π.Α και ξενάγηση στις εγκαταστάσεις του Ε.Κ.Α.Β. Αργότερα, μας δόθηκαν βεβαιώσεις παρακολούθησης του σεμιναρίου.

25 ΕΠΙΛΟΓΟΣ Συμπεραίνουμε πως η σωστή παροχή πρώτων βοηθειών είναι μία από τις σημαντικότερες γνώσεις που είναι απαραίτητο να έχει κάθε άτομο έτσι ώστε να γνωρίζει πως πρέπει να αντιδράσει όταν του ζητηθεί. Το σχολείο θα ήταν καλό να είναι ο κύριος φορέας ενημέρωσης καθώς και εκμάθησης των πρώτων βοηθειών. Γι αυτό, με αυτή την εργασία, γίνεται σαφής η αναγκαιότητα γνώσης όλων των διαδικασιών παροχής πρώτων βοηθειών και έγκυρης πληροφόρησης πάνω σ αυτό το θέμα απ το σχολείο.

26 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ article&catid=50: &id=202: m

27 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Project : Πρώτες Βοήθειες Γνώση κ Δράση Σκοπός : Το ερωτηματολόγιο έχει σκοπό να καταγράψει τη συχνότητα και το είδος των ατυχημάτων που συμβαίνουν στους μαθητές καθώς και τη σοβαρότητά τους. Επίσης, ερευνάται ο βαθμός επιμόρφωσης των μαθητών/τριών για θέματα πρώτων βοηθειών, καθώς και η αναγκαιότητα στελέχωσης των σχολικών μονάδων από εκπαιδευτικούς και μαθητές επιμορφωμένους σχετικά με την πρόληψη και παροχή πρώτων βοηθειών. Επίσης, θα καταγραφούν οι απόψεις των μαθητών για τον εθελοντισμό.

28 1)Θυμήσου ένα σοβαρό ατύχημα. Πού το είχες; Σχολείο - Σπίτι Δρόμο Εκδρομή Άλλο Αθλ.Δραστηριότητα 4)Χρειάστηκε να πας στο νοσοκομείο; ΝΑΙ - ΟΧΙ 5)Πόσος χρόνος χρειάστηκε για να αναρρώσεις; 1-2 ημέρες 1 εβδομάδα Περισσότερο 2)Ποιές ήταν οι συνέπειες του ατυχήματος; Στραμπούληγμα Κάταγμα Πληγή με αιμορραγία Άλλο 3)Κάτω από ποιες συνθήκες συνέβη; Πέσιμο Σύγκρουση Απροσεξία Άλλο 6)Σου προσφέρθηκαν πρώτες βοήθειες και από ποιον; ΟΧΙ ΝΑΙ Από : 1) οικογένεια 2) φίλους 3) εκπαιδευτικό 4) εθελοντή 5) ιατρικό προσωπικό 7)Βρεθήκατε αυτόπτης μάρτυρας σε αυτοκινητιστικό ατύχημα; ΝΑΙ ΟΧΙ

29 8)Αν ναι πως αντιδράσατε και πως αισθανθήκατε; α) Βοηθήσατε β) Καλέσατε βοήθεια γ) Απλά παρατηρούσατε δ) Φόβο ε) Πανικό και σύγχυση 9)Θα θέλατε να επιμορφωθείτε σε θέματα πρώτων βοηθειών ώστε να ανταποκριθείτε σε ανάλογη περίπτωση; ΝΑΙ ΟΧΙ 10)Ποιος νομίζετε είναι ο κατάλληλος φορέας για να σας ενημερώσει και να σας εκπαιδεύσει; Σχολείο_ Ε.Ε.Σ._ Ε.Κ.Α.Β._ Νοσοκομείο_ 11)Πόσο πλήρης θεωρείτε ότι είναι η ενημέρωση που έχετε σχετικά με τον εθελοντισμό; Ελάχιστα Μέτρια Πολύ 12)Θα ήθελες να συμμετέχεις σε κάποια ομάδα εθελοντισμού; (υγεία, περιβάλλον, διάσωση, πρόνοια) ΝΑΙ ΟΧΙ - Σε ποιο τομέα θα ήθελες να δραστηριοποιηθείς;..