(Ένας πίνακας τιµών διάδοσης σε διάφορα υλικά)

Transcript

1 Ηχορύπανση Οµάδα 2 ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Μειµάρογλου Ντουρτόγλου Λουβερδής Νίκας Αναστασία Μιχαήλ Μελέτιος Αλέξανδρος Κεφάλαιο Τι είναι ήχος Ο ήχος είναι η αίσθηση που προκαλείται λόγω της διέγερσης των αισθητηρίων οργάνων της ακοής από µεταβολές πίεσης του ατµοσφαιρικού αέρα. Αυτές οι µεταβολές διαδίδονται µε τη µορφή ηχητικών κυµάτων. Πολλές φορές στην πράξη, ο όρος χρησιµοποιείται ως ταυτόσηµος µε την έννοια των ηχητικών κυµάτων - για παράδειγµα, συνηθίζεται η έκφραση διάδοση του ήχου (αντί του ορθότερου διάδοση των ηχητικών κυµάτων). Ένα ηχητικό κύµα χαρακτηρίζεται από φυσικές ιδιότητες όπως συχνότητα, περίοδος, µήκος κύµατος, πλάτος ταλάντωσης, χρόνος και κυµατοµορφή. Από αυτές τις ιδιότητες πηγάζουν τέσσερα χαρακτηριστικά που αποσκοπούν στην περιγραφή ενός ήχου από µουσικοακουστικής προσέγγισης και είναι τα εξής: ύψος, ένταση, διάρκεια και χροιά. Η συχνότητα εκφράζει την ταχύτητα ταλάντωσης και µετράται σε κύκλους ανα δευτερόλεπτο (Hertz, Hz). Γρηγορότερες ταλαντώσεις επιφέρουν υψηλότερους - οξύτερους - ήχους, ενώ βραδύτερες ταλαντώσεις επιφέρουν χαµηλότερους - βαρύτερους - ήχους. Ο µουσικά εξειδικευµένος όρος 'ύψος' δηλώνει πόσο υψηλός ή χαµηλός είναι ένας ήχος, χαρακτηριστικό που εξαρτάται από την έντονη παρουσία περιοδικών ταλαντώσεων. Ως ένταση αποκαλείται το πόσο ισχυρή ή ασθενής είναι η ταλάντωση ενός σώµατος. Πλατύτερες ταλαντώσεις επιφέρουν ηχητικά κύµατα µε µεγαλύτερη ένταση, σε

2 σύγκριση µε ταλαντώσεις µικρότερου πλάτους των οποίων το προϊόν είναι ήχοι ασθενέστεροι. Η διάρκεια ορίζει τον συνολικό χρόνο για τον οποίο ένας ήχος γίνεται αντιληπτός. Ένας ήχος είναι µακρότερος από έναν άλλο, βραχύτερο, όταν η αντιληπτή διάρκεια είναι συγκριτικά µεγαλύτερη. 1.2 ιάδοση του ήχου Για τη µετάδοση των κυµάτων είναι απαραίτητη η ύπαρξη κάποιου υλικού µέσου µεταξύ ποµπού και δέκτη. Το µέσο µπορεί να βρίσκεται σε οποιαδήποτε κατάσταση υλής - στερεό, υγρό, αέριο ή πλάσµα - καθώς ο ήχος δεν διαδίδεται στο απόλυτο κενό. Όταν, εξαιτίας κάποιου ερεθίσµατος, δηµιουργηθεί µια µορφή διατάραξης στο υλικό µέσο, τότε τα µετατοπισµένα µόρια ύλης ασκούν δυνάµεις στα γειτονικά µόρια, αναγκάζοντάς τα να έλθουν εκτός θέσης ισορροπίας. Με αυτό τον τρόπο η διατάραξη ταξιδεύει στο µέσο - το φαινόµενο ονοµάζεται διάδοση. Στα ρευστά (υγρά και αέρια), τα ηχητικά κύµατα διαδίδονται πάντα ως διαµήκη, ενώ στα στερεά διαδίδονται κύµατα και των δύο µορφών. (1) Στον αέρα Ο ήχος παράγεται όταν µια ηχητική πηγή ταλαντώνεται, δηλαδή κάνει παλµικές κινήσεις. Οι παλµικές κινήσεις αναγκάζουν τα κοντινά µόρια του αέρα να κάνουν και αυτά παλµικές κινήσεις, δηµιουργώντας πυκνώµατα και αραιώµατα Πυκνώµατα έχουµε όταν σε κάποια σηµεία συγκεντρώνονται πολλά µόρια και αραιώµατα όταν συγκεντρώνονται λίγα µόρια του αέρα. Τα µόρια του αέρα µεταφέρουν τον ήχο στο αυτί µας και αναγκάζουν τη µεµβράνη που λέγεται τύµπανο να πάλλεται. Στη συνέχεια µεταφέρεται η πληροφορία µε τη βοήθεια του ακουστικού νεύρου στον εγκέφαλο µας και ακούµε τον ήχο. (2)

3 Παράδειγµα διάδοσης ηχητικού κύµατος 1.1 Ο ήχος διαδίδεται γρηγορότερα στα στερεά, λιγότερο γρήγορα στα υγρά και ακόµη πιο αργά στα αέρια. Αυτό συµβαίνει επειδή τα µόρια των στερεών βρίσκονται πιο κοντά το ένα στο άλλο, απ ότι στα υγρά και στα αέρια. (Ένας πίνακας τιµών διάδοσης σε διάφορα υλικά) Αέρας Νερό Ξύλο Μάρµαρο Ατσάλι Γυαλί (Wikipedia) 340 m/s 1480 m/s 3300 m/s 3800 m/s 5100 m/s 5500 m/s 1.3 Το φαινόµενο Ντόπλερ (Doppler effect) Το Φαινόµενο Doppler ονοµάστηκε έτσι από τον Αυστριακής καταγωγής Christian Doppler ( ). Πρόκειται για την αλλαγή στη συχνότητα και το µήκος κύµατος ενός κύµατος που προέχεται από ένα κινητό αντικείµενο, όπως το αντιλαµβάνεται ένας παρατηρητής. Το φαινόµενο αυτό το παρατηρούµε πολλές φορές στη καθηµερινή ζωή. Υποθέστε πως κάνετε έναν περίπατο στη πόλη, ώσπου ξαφνικά ακούτε την σειρήνα ενός περιπολικού. Θα παρατηρήσετε πως ο ήχος του αυτοκινήτου ακούγεται ποιο

4 συµπυκνωµένος όταν σας πλησιάζει, και ποιο αραιός όταν σας προσπεράσει. Αυτή είναι µια εφαρµογή του Φαινόµενου Doppler στον ήχο. Γιατί υπάρχει αυτή η αλλαγή; Η απάντηση είναι απλή. Ο ήχος είναι µηχανικό κύµα, δηλαδή πρόκειται για ταλάντωση των µορίων του µέσου (αέρας, νερό κ.λ.π.) στο οποίο διατίθεται ο ήχος. Ας υποθέσουµε πως µπορούµε να δούµε τα ηχητικά κύµατα του περιπολικού. Όταν είναι ακινητοποιηµένο, θα δούµε τα κύµατα σαν οµόκεντρους κύκλους. Όταν το περιπολικό κινείται, θα δούµε τα κύµατα µπροστά από το αυτοκίνητο να συµπυκνώνονται και πίσω να αραιώνουν. Αυτό εξηγεί την αλλαγή του τόνου στον ήχο. Όπως τα µηχανικά κύµατα, έτσι και τα ηλεκτροµαγνητικά (όπως το φως) υπακούν στο Φαινόµενο Doppler. Το Φαινόµενο Doppler εξηγεί την εξάρτηση του µήκους κύµατος του φωτός που εκπέµπει µια πηγή από την κίνηση της πηγής ως προς τον παρατηρητή. Το φως ενός ουρανίου σώµατος που πλησιάσει τη Γη συµπιέζεται και µετατοπίζεται προς το µπλε άκρο του φάσµατος του φωτός. Αντίθετα το φως ουρανίων αντικειµένων που αποµακρύνονται από τη Γη απλώνεται και µετατοπίζεται προς το ερυθρό άκρο του φάσµατος. Μιλάµε λοιπόν για «Μετατόπιση προς το ερυθρό» και «Μετατόπιση προς το κυανό». Αυτή η µέθοδος εφαρµόζεται κυρίως για τον εντοπισµό της απόστασης και της ταχύτητας ενός µακρινού γαλαξία. (3) Το φαινόµενο Ντόπλερ 1.2

5 1.4 Τι είναι η ηχορύπανση «Η εισβολή ανεπιθύµητων, ανεξέλεγκτων και απρόβλεπτων ήχων, όχι απαραίτητα δυνατών, στις ζωές των ανθρώπων, µε φυσιολογικές ευαισθησίες, οι οποίοι εµποδίζουν τις καθηµερινές δραστηριότητες, όπως εργασία, οµιλία και ανάπαυση, αλλά και ελαττώνουν την ακουστική ικανότητα.» (Μαρκαντωνάτος, 1984) Θόρυβος είναι κάθε ενοχλητικός, ανεπιθύµητος και δυσάρεστος ήχος για τον άνθρωπο, που µπορεί να προκληθεί σε καθηµερινό επίπεδο: στους χώρους εργασίας, στους δρόµους, στα σπίτια, στους χώρους διασκέδασης, αλλά ακόµη και στον ύπνο µας. Η ρύπανση η οποία προέρχεται από τους θορύβους και αποτελεί για την εποχή µας, µία από τις πιο σοβαρές και ύπουλες απειλές για τον κίνδυνο της υγείας µας, ονοµάζεται Ηχορύπανση. (4) Βιβλιογραφία: Εγκύκλιος παιδεία Κεφάλαιο 2 ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΠΗΓΕΣ ΘΟΡΥΒΟΥ Οι πιο σηµαντικές πηγές θορύβου, που ευθύνονται για την υποβάθµισητου ακουστικού περιβάλλοντος, είναι οι ακόλουθες : 2.1 Η ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΘΕ ΕΙ ΟΥΣ

6 ΑΕΡΟΠΛΑΝΑ: Πολλά αεροδρόµια βρίσκονται δίπλα ή εντός κατοικηµένων περιοχών. Πέραν τις έλλειψης συστήµατος καταγραφής του θορύβου, δεν έχουν παντού θεσπιστεί διαδικασίες µείωσης θορύβου ή όρια εκποµπών θορύβου. Ειδικά στις τουριστικές περιοχές γίνεται προσπάθεια αύξησης των νυχτερινών πτήσεων κατά τους µήνες αιχµής. Επειδή η περίοδος αιχµής είναι το καλοκαίρι η όχληση είναι εντονότερη, και αφορά µεγαλύτερο αριθµό ατόµων σε σχέση µε τον χειµώνα, ενώ λόγω του θέρους και παρά την ύπαρξη κλιµατιστικών- είναι µεγάλος ο αριθµός των ανοιχτών παραθύρων. Πολλά αεροπλάνα ανήκουν στην κατηγορία των τροποποιηµένων chapter II αεροπλάνων που παρά την τροποποίηση παραµένουν θορυβώδη. ΤΡΕΝΑ: Τα τρένα, όπως και τα αεροπλάνα, εξαιτίας της περιοδικότητάς της λειτουργίας τους η όχληση πρέπει να εξετάζεται όχι µόνο σε σχέση µε την ένταση αλλά σε σχέση µε τη συχνότητα των συµβάντων θορύβου. Είναι σηµαντικό η υπόβαση των σιδηροτροχιών να περιορίζει τη µετάδοση των θορύβων και των κραδασµών. Η λήψη µέτρων για τον περιορισµό του θορύβου από τα τρένα, όταν κινούνται εντός κατοικηµένων περιοχών, πρέπει να γίνεται βάσει της συµβολής του τρένου στον συνολικό θόρυβο της περιοχής. ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ: Ο έλεγχος του εκπεµπόµενου θορύβου από τα οχήµατα από τις αρµόδιες υπηρεσίες είναι από ανύπαρκτος έως ελλιπής. Σε ελάχιστες περιπτώσεις έχουν ληφθεί µέτρα περιορισµού του θορύβου γύρω από µεγάλους οδικούς άξονες. Υπάρχουν περιπτώσεις που αν και υπάρχει µελέτη και έχουν τοποθετηθεί αντιθορυβικά πετάσµατα, δεν επαρκούν εξαιτίας του αναγλύφου του εδάφους εκατέρωθεν του άξονα της οδού. εν υπάρχει ουσιαστικός έλεγχος της ποιότητας κατασκευής των εξατµίσεων των οχηµάτων ή άλλων εξαρτηµάτων. Εικόνα 1: Θόρυβος στην πόλη Κατά το σχεδιασµό των οικοδοµικών τετραγώνων και των χρήσεων γης δεν λαµβάνονται υπόψη οι ενδεχόµενες επιπτώσεις από το θόρυβο των οχηµάτων ή των επιτρεπόµενων χρήσεων. 2.2 ΟΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΝΑΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΙΑΣΚΕ ΑΣΗΣ

7 ΌΧΛΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΩΡΑΡΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Ορισµένα καταστήµατα ξεκινούν να λειτουργούν τις πρώτες πρωινές ώρες. Η λειτουργία των µηχανηµάτων πολλές φορές προκαλούν οχλήσεις (θόρυβο κραδασµούς). Η όχληση από τη λειτουργία των µηχανηµάτων κατά τη διάρκεια της µέρας, λόγω και της ύπαρξης άλλων θορύβων, δεν είναι τόσο έντονη, ή εξαιτίας της απουσίας των ενοίκων µη αντιληπτή. Για την αντιµετώπισή τους απαιτείται η προηγούµενη εξέταση καταλληλότητας του κτιρίου και η λήψη ηχοµονωτικών µέτρων. Η λειτουργία των καταστηµάτων µέχρι αργά το βράδυ ή τις πρώτες πρωινές ώρες προκαλούν οχλήσεις εξαιτίας της οµιλίας των θαµώνων. Η όχληση αυτή είναι εντονότερη ιδίως κατά τους θερινούς µήνες που η ανάπτυξη των τραπεζοκαθισµάτων γίνεται σε υπαίθριους χώρους ή είναι ανοιχτές οι πόρτες και τα παράθυρα των καταστηµάτων. Εφόσον πρόκειται για κλειστούς χώρους είναι αναγκαία η λήψη ηχοµονωτικών µέτρων πριν την χορήγηση της άδειας λειτουργίας. Η θέσπιση διαφορετικών κατά περίπτωση ωρών λειτουργίας βάσει των συνθηκών µιας περιοχής και της εποχής του έτους, ενδεχοµένως να µπορέσει να περιορίσει το πρόβληµα. ΌΧΛΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Η άδεια µουσικής αποτελεί χωριστή άδεια που εκδίδεται µετά την χορήγηση της άδειας λειτουργίας ενός καταστήµατος και, όπως προαναφέρθηκε, δεν υπάρχει υποχρέωση η λήψη ηχοµονωτικών µέτρων για την αδειοδότηση του καταστήµατος. Αυτό θα µπορούσε να αντιµετωπιστεί µε τον καθορισµό προδιαγραφών ηχοµόνωσης προκειµένου να χορηγηθεί άδεια µουσικής ή πριν την χορήγηση άδειας λειτουργίας να δηλώνεται η πρόθεση χρήσης µουσικής προκειµένου να προβλεφθούν µέτρα ηχοµόνωσης πριν τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας. Η χρήση µουσικής προβλέπεται µόνο σε εσωτερικούς και όχι σε εσωτερικούς χώρους. Το µεγαλύτερο πρόβληµα είναι η έλλειψη ελέγχων τόσο για την τοποθέτηση των ηχείων σε εξωτερικούς χώρους (ανάλογα ισχύουν και για τα απλά εµπορικά καταστήµατα), όσο και για το ωράριο χρήσης της µουσικής και την ένταση. Ακόµη όµως και στις Εικόνα 2: Θόρυβος από μουσική περιπτώσεις που διενεργούνται οι έλεγχοι οι ήµαρχοι, παρά την ρητή υποχρέωση βάσει του ηµοτικού και Κοινοτικού Κώδικα, σπάνια προβαίνουν στην προσωρινή σφράγιση του καταστήµατος ή προβαίνουν στην σφράγιση σε χρόνο που δεν δηµιουργεί ιδιαίτερο πρόβληµα στη λειτουργία του καταστήµατος

8 2.3 ΟΙ ΟΙΚΙΑΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΟΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΒΙΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Ο περιοχές µε ιδιαίτερο πρόβληµα υποβάθµισης του ακουστικού περιβάλλοντος, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, είναι σχεδόν όλες οι αστικές περιοχές της χώρας. Βεβαίως το πρόβληµα είναι σαφώς εντονότερο στα µεγάλα αστικά κέντρα όπως στην Αθήνα, (που συγκεντρώνει το 40% του πληθυσµού, το 50% της βιοµηχανικής και βιοτεχνικής δραστηριότητας, το 55 % των οχηµάτων και το 70 % των Υπηρεσιών), στη Θεσσαλονίκη κλπ. Εκτός από τις µεγάλες αστικές περιοχές, εντονότατο πρόβληµα θορύβου αντιµετωπίζουν και σχεδόν όλες οι τουριστικές περιοχές της χώρας. Οι συνέπειες φαίνεται ότι επηρεάζουν τόσο την ποιότητα των παρεχόµενων υπηρεσιών, µε αποτέλεσµα τη µείωση του τουριστικού ρεύµατος, όσο και την ποιότητα ζωής των µονίµων κατοίκων αυτών των περιοχών. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος έχει εντάξει, στο Β' ΚΠΣ, ένα ειδικό έργο αντιµετώπισης του θορύβου στις τουριστικές περιοχές, µε στόχο την διαµόρφωση στρατηγικής για την εφαρµογή δέσµης ειδικών µέτρων και παρεµβάσεων. (1)(3) Εικόνα 3: Θόρυβος στα εργοστάσια 2.4 Η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΟΥ ΘΟΡΥΒΟΥ Τον θόρυβο µπορούµε να τον µετρήσουµε µε βάση:

9 Την έντασή του µε µονάδα µέτρησης το ντεσιµπέλ db. Η κλίµακα των ντεσιµπέλ (db) δηµιουργήθηκε για να επιτρέψει την εύκολη µέτρηση των ακουστικών µεγεθών. Η κλίµακα των ντεσιµπέλ κυµαίνεται από το µείον άπειρο έως το συν άπειρο αλλά το ανθρώπινο αυτί µπορεί να ακούσει από τα 0 db (φυσιολογική έναρξη ανθρώπινης ακοής) έως τα 130 db (όριο που δηµιουργεί πόνο στο αυτί). Την συχνότητα µε µονάδα µέτρησης το Ηertz (Hz). Η συχνότητα αναφέρεται στον αριθµό των ταλαντώσεων των ηχητικών κυµάτων ανά δευτερόλεπτο στον αέρα. Συνήθως η ακουστική συχνότητα είναι από 20 έως Hertz για ένα υγιές άτοµο. Το ανθρώπινο αυτί όµως έχει διαφορετική ευαισθησία του ήχου σε διαφορετικές συχνότητες. Συνήθως είναι πιο ευαίσθητο σε συχνότητα 1000 Hz Hz.Οι ήχοι των υψηλών συχνοτήτων είναι οι περισσότερο επικίνδυνοι για την πρόκληση βαρηκοίας σε σχέση πάντα µε την ένταση και την διάρκεια της έκθεσης. Την διάρκεια έκθεσης Εικόνα 4: Ντεσιμπελόμετρο (1)(2) ΜΕΡΕΣ ΕΥΤΕΡΑ ΤΡΙΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΕΜΠΤΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΜΕΡΗ ΥΠΟΣΤΕΓΟ 96.4 db 99,8 db 99,5 db 97,3 db 117,3 db ΓΗΠΕ Ο (ΒΟΛΛΕΥ ΜΠΑΣΚΕΤ ΠΟ ΟΣΦΑΙΡΟ) 88,1 db 96,3 db 118,4 db 102,9 db 95,3 db ΠΟΛΥΖΥΓΑ ΠΑΓΓΑΚΙΑ 66.3 db 89,6 db 78,l db 69,5 db 81,2 db ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΙΑ ΡΟΜΩΝ 57,6 db 63,1 db 81,3 db 75,4 db 68,4 db ΓΕΜΑΤΗ ΤΑΞΗ 72,1 db 70,5 db 73,4 db 98,4 db 81,3 db Α ΕΙΑ ΤΑΞΗ 37,9 db 38,3 db 38,3 db 36,8 db 33,9 db

10 Κεφάλαιο ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΗΧΟΡΥΠΑΝΣΗΣ. Ι. Νοµοθεσία σχετική µε τον έλεγχο της ηχορύπανσης * από το 1989, εξακολουθεί να εκκρεµεί η θεσµοθέτηση των αστικών περιοχών στις οποίες θα ισχύουν οι διατάξεις της ακουστικής άνεσης Α` ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ (δηλαδή, εξ επαγωγής το σύνολο της επικράτειας συνεχίζει να εντάσσεται στην χαµηλότερη κατηγορία), * το ισχύον θεσµικό πλαίσιο για την έκδοση οικοδοµικών αδειών, δεν υποχρεώνει τους Μελετητές Κατασκευαστές Ιδιοκτήτες των ανεγειρόµενων ή επισκευαζόµενων οικοδοµών να υποβάλλουν τεύχος Μελέτης Ηχοµόνωσης (δηλαδή δεν υφίσταται προληπτικός τεχνικός έλεγχος), * τα υφιστάµενα, επισκευαζόµενα ή ανεγειρόµενα κτίρια δεν υποχρεούνται να συµµορφωθούν µε τις απαιτήσεις του άρθρου 12, ούτε ως προς την ακουστική άνεση Β` ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ. Ουσιαστικά, µε τις τρέχουσες διαδικασίες παραγωγής κτιρίων, ο Κτιριοδοµικός Κανονισµός, όσον αφορά στην Ηχοµόνωση, δεν ισχύει : δεν κατοχυρώνει την τεχνική αρµοδιότητα των Μελετητών, δεν προσδιορίζει την ευθύνη των Κατασκευαστών, ούτε εξασφαλίζει την ακουστική άνεση των Χρηστών-Ενοίκων. Αντίθετα, µέσα από ένα επιστηµονικά ατελή και διοικητικά αδιαφανή λαβύρινθο διοικητικών εγκυκλίων και διατάξεων (του πρώην Υπουργείου Βιοµηχανίας, των Υγειονοµικών Υπηρεσιών ή της Αστυνοµικής Αρχής) τα θέµατα της Ηχοπροστασίας ανάγονται στην εφαρµογή κατασταλτικών µέτρων κατόπιν έγκλισης (δηλαδή είναι µη αυτεπάγγελτα αδικήµατα) και µόνο ύστερα από αυτοψία (τεχνική ή και εµπειρική). Σύµφωνα µε τον Ελληνικό Κτιριοδοµικό Κανονισµό (άρθρο 12) όλα τα κτίρια, ανάλογα µε τη χρήση και την περιοχή που βρίσκονται, οφείλουν να πληρούν ορισµένα βασικά κριτήρια ακουστικής άνεσης, εξασφαλίζοντας τις αντίστοιχες παραµέτρους εσωτερικής ησυχίας ηχοµονωτικής ικανότητας (µε βάση τις κατά περίπτωση δεδοµένες ελάχιστες τιµές στάθµης θορύβου) Τεχνικές Πρόληψης στην Πηγή, κατά τη ιάδοση, στον Αποδέκτη Αυστηρός έλεγχος των ορίων Στην χώρα µας το πρόβληµα της ηχορύπανσης είναι έντονο για πολλούς λόγους, οι κυριότεροι των οποίων είναι η έλλειψη χωροταξικού σχεδιασµού, η έλλειψη καθορισµού χρήσεων γης, και η µη εφαρµογή της υπάρχουσας νοµοθεσίας προστασίας περιβάλλοντος και εργαζοµένων από τον θόρυβο. Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι ο ένας στους τρεις Έλληνες πάσχει από ψυχολογικά προβλήµατα εξαιτίας του θορύβου και άλλων περιβαλλοντικών αιτίων. Οι περισσότερες διεθνείς νοµοθεσίες (και η Ελληνική) θέτουν σαν ανώτερη στάθµη θορύβου στους χώρους κατοικίας DNL level 45 db(a) θεωρώντας σαν µέσο όρο τα 35 db(a), αλλά στις Ελληνικές µεγαλουπόλεις επικρατούν επίπεδα db(a) τα οποία διαταράσσουν

11 σοβαρά τον ύπνο και την ξεκούραση του οργανισµού. Αποδεδειγµένες είναι επίσης και οι αρνητικές συνέπειες του θορύβου στην κοινωνική συµπεριφορά ατόµων. Για παράδειγµα, οι ερευνητές Matthews και Cannon σε εργαστηριακή έρευνα διαπίστωσαν ότι πολύ λιγότεροι άνθρωποι έδειχναν διάθεση να βοηθήσουν κάποιον συνάνθρωπο τους, όταν στο περιβάλλον επικρατούσαν επίπεδα θορύβου 85 db σε αντίθεση µε όταν επικρατούσαν επίπεδα θορύβου κάτω από 65 db. Ο θόρυβος, εκτός από τις αρνητικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, έχει συντελέσει και στην περιβαλλοντική παρακµή των αστικών κέντρων και την οικονοµική υποβάθµιση πολλών περιοχών. Σε αντίθεση µε τα περισσότερα αστικά κέντρα αναπτυγµένων κρατών, όπου οι αξίες ακινήτων στα κέντρα είναι πολύ µεγαλύτερες από τις αξίες ακίνητων στα προάστια, στην Αθήνα παρατηρείται το παράδοξο φαινόµενο να έχουµε αξίες ακινήτων στο κέντρο πολύ χαµηλότερες από τις αξίες ακινήτων στα προάστια. Εξήγηση του φαινοµένου αυτού αποτελεί η έλλειψη περιβαλλοντικής προστασίας των ελληνικών αστικών κέντρων, η οποία δεν αφήνει στους ανθρώπους άλλη επιλογή από τη φυγή προς τα προάστια. Το οικονοµικό κόστος της υποβάθµισης των αστικών κέντρων στους ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά και στο ίδιο το κράτος είναι ανυπολόγιστο και αναµφισβήτητο. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων έχουν περιουσίες οι οποίες αξίζουν πολύ λιγότερο από ότι θα έπρεπε και το κράτος έχει µεγάλη απώλεια φορολογικών εσόδων, λόγω µείωσης της αντικειµενικής αξίας των ακινήτων. Εάν επιπλέον εξετάσουµε το κόστος και επιπτώσεις της περιβαλλοντικής υποβάθµισης στον τουρισµό, τις εµπορικές και πολιτιστικές σχέσεις µε άλλα κράτη, την δυσµενή επίδραση σε αρχαιολογικούς χώρους και µνηµεία, την ανθρώπινη υγεία και ποιότητα ζωής, συµπεραίνουµε πως µας είναι αδύνατο να αγνοήσουµε το πρόβληµα. Παρά το γεγονός ότι στην Ελλάδα υπάρχουν προεδρικά διατάγµατα και νοµοθεσία σχετικά µε τα όρια θορύβου και ρύπανσης, παρόµοια µε αυτά των άλλων ευρωπαϊκών κρατών, δυστυχώς εδώ δεν εφαρµόζονται ούτε στον κρατικό ούτε στον ιδιωτικό τοµέα. Στα πλαίσια της αναβάθµισης του ακουστικού περιβάλλοντος οι ενέργειες που πρέπει να πραγµατοποιούνται πρέπει να ακολουθούν το κλασσικό µοντέλο ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ: έλεγχος στην πηγή έλεγχος κατά τη διάδοση έλεγχος στον αποδέκτη. ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ ΤΟΥ ΘΟΡΥΒΟΥ Μέτρα τροποποίησης της ίδιας της παραγωγικής διαδικασίας. Μέτρα για την βελτίωση του σχεδιασµού των µηχανών και των κατασκευαστικών τους χαρακτηριστικών για τη µείωση του εκπεµπόµενου θορύβου (π.χ. αερόσφυρα µε σιγαστήρα).

12 Μέτρα βελτίωση του σχεδιασµού συνολικά της παραγωγικής διαδικασίας σε κάθε συγκεκριµένο χώρο, ώστε να εξασφαλίζεται η ελαχιστοποίηση της ηχορύπανσης. 3.3 ΣΤΗ ΙΑ ΟΣΗ ΤΟΥ ΘΟΡΥΒΟΥ Μέτρα που εξασφαλίζουν - όπου είναι τεχνικά δυνατό - πλήρη ηχοµόνωση της πηγής του θορύβου. Μέτρα που στοχεύουν στην αύξηση της απόστασης ανάµεσα στη πηγή του θορύβου και τον άνθρωπο. Μέτρα εφαρµογής κατάλληλων ηχοαπορροφητικών υλικών στα τοιχώµατα, τις οροφές και τα δάπεδα των χώρων, µε αυξηµένο θόρυβο. ΣΤΟΝ ΑΠΟ ΕΚΤΗ Από το 1999 η ΠΟΥ δηµοσιοποίησε έκθεση για τις συνέπειες του περιβαλλοντικού θορύβου, τα συµπεράσµατα της οποίας υιοθέτησαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Κοµισιόν µε την οδηγία 2002/49/EC συστήνοντας να δηµιουργηθεί κοινή βάση αντιµετώπισης των προβληµάτων θορύβου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πάνω σε τρεις (3) άξονες : *µέτρηση της έκθεσης και των επιπτώσεων του θορύβου µε κοινές µεθόδους, *εκπόνηση σχεδίων δράσης από τα κράτη µέλη, *δηµόσια ενηµέρωση για τον περιβαλλοντικό θόρυβο και τις συνέπειες του Σχετικά, ήδη από 2009, η Ε.Ε προσδιόρισε ως ανώτατο όριο έκθεσης στο θόρυβο κατά τη διάρκεια της νυχτερινής ανάπαυσης τα 40dB(A) και πρότεινε στα νέα κράτη µέλη να υιοθετήσουν ως άµεσο, ενδιάµεσο στόχο δράσης το όριο των 55dB(A). Με βάση τα παραπάνω ευρωπαϊκά κεκτηµένα, η συνέχιση της ελληνικής θεσµικής υστέρησης, αλλά και η αξιολόγηση των εφαρµοζόµενων πρακτικών σε επίπεδο Περιβαλλοντικής Ηχοπροστασίας και Κτιριακής Ακουστικής αποκαλύπτει το ανοχύρωτο πλαίσιο της σύγχρονης ελληνικής πραγµατικότητας. 3.4 Οδηγίες επιβίωσης από το θόρυβο Φυτέψτε στον κήπο ή σε µεγάλες γλάστρες στο µπαλκόνι σας φυτά µε πυκνές φυλλωσιές που φτάνουν έως και το 1,5 µ., δηλαδή βιβούρνα, ελαίαγνο, φωτίνια, γιατί λειτουργούν ως ηχοµονωτικά φράγµατα και µειώνουν το θόρυβο κατά db. Χαµηλώστε την ένταση των MP3 players, αν ακούτε πολλές ώρες την ηµέρα µουσική. Συνιστάται, όταν ακούτε επί 40 µουσική µέτριας έντασης µε ακουστικά «ψείρες», να κάνετε ένα διάλειµµα 30 για να προλαβαίνει το αυτί σας να «ξεκουράζεται». Μην παραµένετε σε κλαµπ και άλλα θορυβώδη µέρη πάνω από 2 ώρες. Προτιµάτε τις ηλεκτρικές συσκευές νέας τεχνολογίας, που είναι πιο αθόρυβες. Αν µένετε σε περιοχή µε δρόµο µεγάλης κυκλοφορίας, µονώστε το σπίτι σας από το θόρυβο µε διπλά τζάµια. Αν εργάζεστε σε χώρους που αναπτύσσονται υψηλά επίπεδα θορύβου (άνω των 90 db), προµηθευτείτε ειδικά ακουστικά προστασίας από το θόρυβο και προσπαθήστε να κάνετε ανά µισή ώρα ένα 10λεπτο διάλειµµα. Αποφεύγετε να αγοράζετε στα παιδιά σας παιχνίδια που κάνουν δυνατούς

13 θορύβους, γιατί µπορεί να βλάψουν την ακοή τους. Τα παιδιά που συµµετέχουν σε δυνατές µπάντες θα πρέπει να προφυλάσσουν τα αυτιά τους µε ειδικά ακουστικά. Μην παραµελείτε να υποβάλλεστε σε τακτικές προληπτικές εξετάσεις από ωτορινολαρυγγολόγο. 3.5 ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ - Ειδική συζήτηση στο ηµοτικό Συµβούλιο µε την παρουσία των αρµοδίων φορέων (Αστυνοµική ιεύθυνση, αρµόδιες υπηρεσίες της Νοµαρχιακής Αυτοδιοίκησης, Σύλλογος ικυκλιστών, Ιατρικός Σύλλογος, ικηγορικός Σύλλογος, Πολιτιστικοί Σύλλογοι, Συνοικιακά Συµβούλια) - Ενίσχυση της επιτήρησης της αστυνοµίας στα πλαίσια της αντιµετώπισης: της πληµµελούς λειτουργίας των εξατµίσεων, της πρόκλησης θορύβου κατά τις ώρες κοινής ησυχίας και της παραβίασης των ορίων ταχύτητας στην πόλη. - Έκδοση εντύπου ενηµερωτικού υλικού, που να µοιράζεται σ όλους τους χώρους - Ειδική ενηµέρωση στα σχολεία από τους καθηγητές και την Ειδική Επιτροπή του ηµοτικού Συµβουλίου - Συζητήσεις στα ΜΜΕ, διαφηµιστικά τηλεοπτικά - ραδιοφωνικά σποτς - Πινακίδες ενηµερωτικές για τα όρια ταχύτητας στην πόλη και την τήρηση των ωρών κοινής ησυχίας - Επιστηµονική Ηµερίδα µε θέµα «Σύγχρονες Πόλεις και Ηχορύπανση» - Ειδικά σήµατα, φανάρια και ραντάρ για τον έλεγχο της ταχύτητας σε κεντρικές αρτηρίες, όπως η Υψηλάντη - Τοποθέτηση τα µάτια της γάτας στους δρόµους, που αναπτύσσονται µεγάλες ταχύτητες για τη µείωσή τους επιπτώσεις της ηχορύπανσης στα αστικά κέντρα Αναγκαία µέτρα και παρεµβάσεις, ΤΕΕ, Αθήνα, 14 Ιανουαρίου, Κεφάλαιο ΠΩΣ ΤΑ ΝΤΕΣΙΜΠΕΛ ΚΛΟΝΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Η ηχορύπανση σε οποιαδήποτε µορφή της αποτελεί ένα από τα δεινά της σύγχρονης εποχής που σύµφωνα µε τον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας, µπορεί να βλάψει σοβαρά και την υγεία µας.

14 Ανεβάζει την πίεσή µας: Τα υψηλά επίπεδα θορύβου αυξάνουν τα επίπεδα χοληστερίνης στο αίµα, αλλά και τον κίνδυνο να εµφανιστεί υψηλή αρτηριακή πίεση. Η έκθεση σε θορύβους που υπερβαίνουν τα 64 db αύξησε κατά 90% τον κίνδυνο εµφάνισης υπέρτασης και κατά 25% όταν κυµαινόταν στα db Ο θόρυβος των αυτοκινήτων είναι η κυριότερη πηγή ηχορύπανσης στις πόλεις. Συγκεκριµένες παρενέργειες του θορύβου επηρεάζουν περισσότερο τους νέους και τους µεσήλικους. Σε ανθρώπους, επίσης, που ζουν κοντά σε αεροδρόµια µε έκθεση άνω των 70 db, η συχνότητα καρδιαγγειακών παθήσεων είναι µεγαλύτερη. Η πίεση των ανθρώπων που ζουν κοντά σε αεροδρόµια αυξάνεται ακόµα και στον ύπνο τους όταν περνάει αεροπλάνο. Στην ουσία, η ηχορύπανση προκαλεί ένα φαύλο κύκλο στον οργανισµό µας. ιεγείρει το νευρικό σύστηµα, αυξάνει το σάκχαρο, τους καρδιακούς παλµούς, την αναπνοή και την αρτηριακή πίεση και οδηγεί σε στρες. Αλλά και αντίστροφα, το στρες που προκαλεί αυξάνει την πίεση και αυτή µε τη σειρά της τις πιθανότητες εµφράγµατος ή εγκεφαλικο. ιαταράσσει τον ύπνο µας: Ο θόρυβος είναι ο µεγαλύτερος εχθρός του ύπνου, καθώς τον διαταράσσει σε σηµαντικό βαθµό. Τα αποτελέσµατα συνήθως φαίνονται την επόµενη ηµέρα, κατά την οποία είµαστε ευερέθιστοι, πιο νευρικοί, απρόσεκτοι, κουρασµένοι, λιγότερο αποδοτικοί. Τα επίπεδα θορύβου στο υπνοδωµάτιο δεν πρέπει να ξεπερνούν τα db. Προκαλεί αδιαθεσία: Άνθρωποι που είναι υποχρεωµένοι να υφίστανται έντονο θόρυβο καθηµερινά επί πολλές ώρες και για πολλά χρόνια, υποφέρουν από πονοκεφάλους, ναυτίες, ιλίγγους, κόπωση, έλλειψη ευεξίας, αϋπνίες, νευρικά ξεσπάσµατα και άλλες ψυχοσωµατικές αντιδράσεις. Εργαζόµενοι που εκτέθηκαν σε πηγές υψηλού θορύβου 90 db ήταν λιγότερο παραγωγικοί, πιο επιρρεπείς σε ατυχήµατα, εµπλέκονταν συστηµατικά σε διενέξεις και απουσίαζαν συχνότερα από την εργασία τους. Μειώνει την ακοή µας:. Η χρόνια έκθεση σε στάθµη θορύβου άνω των 85 db καταλήγει συνήθως σε απώλεια της ακουστικής οξύτητας. Συγκεκριµένα, η απώλεια ακοής µπορεί να προκληθεί είτε µε συνεχή έκθεση σε µετρίου επιπέδου θόρυβο είτε µε σύντοµη έκθεση σε πολύ δυνατό θόρυβο. Θόρυβος 110 db είναι δυνατό να προκαλέσει βλάβες στην ακοή ύστερα από 1,5 λεπτό, ενώ τα επίπεδα άνω των 140 db αγγίζουν τα όρια του πόνου και µπορούν να βλάψουν την ακοή ύστερα από µία και µόνο έκθεση. Πιο ευαίσθητα τα παιδιά

15 Ιδιαίτερη ευαισθησία στην ηχορύπανση εµφανίζουν τα παιδιά. Περίπου 1 στα 8 παιδιά εµφανίζει απώλεια ακοής που προκλήθηκε από θορύβους. Ο έντονος, όµως, και συνεχόµενος θόρυβος επιδρά δυσµενώς και στη µαθησιακή διαδικασία. Ακόµα και ένα περιβάλλον µε µέτριας έντασης θόρυβο µπορεί να επηρεάσει την εκµάθηση ξένης γλώσσας. ιαπιστώθηκε, επίσης, ότι παιδιά που έκαναν µάθηµα σε τάξεις που βρίσκονταν στην πιο θορυβώδη πλευρά του σχολείου, είχαν χαµηλότερους βαθµούς από ό,τι εκείνα των οποίων οι τάξεις ήταν στην ήσυχη πλευρά. 4.2 Ο ΘΟΡΥΒΟΣ ΕΧΕΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΕΙ ΩΣ Ο ΕΦΙΑΛΤΗΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΟΒΑΡΟΤΕΡΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ ΠΟΥ: Αποτελεί έναν από τους σηµαντικότερους παράγοντες υποβάθµισης του περιβάλλοντος και εποµένως της ποιότητας ζωής Έχει την µεγαλύτερη επικινδυνότητα (όπως επίσης και η ατµοσφαιρική ρύπανση) από όλες τις πηγές ρύπανσης του περιβάλλοντος Αποτελεί σηµαντικό ανασταλτικό παράγοντα οικονοµικής ανάπτυξης εργασίας Έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ολοκλήρωση µιας πνευµατικής Επηρεάζει αρνητικά την κοινωνική συµπεριφορά, δυσχεραίνοντας την επικοινωνία, µειώνοντας τον αλτρουισµό και ενισχύοντας την τάση επιθετικότητας Συνεχής έκθεση στο θόρυβο έχει ολέθριες συνέπειες για τα παιδιά - παρουσιάζουν µειωµένη σχολική επίδοση -αυξηµένη αρτηριακή πίεση χαµηλότερη επίδοση στα µαθήµατα δυσκολεύονται στην ανάγνωση και παραιτούνται ευκολότερα από την επίλυση προβληµάτων Πρέπει να µας προβληµατίσει το γεγονός ότι τα παιδιά της χώρας µας περνούν περίπου ώρες της ζωής τους σε σχολικές αίθουσες µε υψηλά επίπεδα θορύβου

16 4.3 ΛΥΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 1) η πολεοδοµική οργάνωση και ο πολεοδοµικός σχεδιασµός που συµπεριλαµβάνει και κυκλοφοριακές ρυθµίσεις 2) η αρχιτεκτονική οργάνωση των λειτουργιών ενός κτιρίου µέσα στον χώρο και ο κτιριακός σχεδιασµός 3) οι τεχνικές λύσεις για ηχοπροστασία µε ηχοαπορροφητικά υλικά και µε ηχοπετάσµατα. Επίσης, η µελέτη έχει προχωρήσει σε προτάσεις ως προς το πώς µπορούµε να δηµιουργήσουµε ηχοµονωτικές ζώνες µε πράσινους τοίχους και φυτοκάλυψη, δηµιουργώντας έτσι και ένα ευχάριστο πράσινο περιβάλλον. 4.4 ράσεις ευαισθητοποίησης Στην µελέτη αυτή έγινε µια σφαιρική εξέταση του προβλήµατος καθώς και µία ανασκόπηση στρατηγικών λύσεων και προτάσεων για την αντιµετώπισή του. Η µελετητική οµάδα του BGS θα προχωρήσει σε περαιτέρω δράσεις για την ευαισθητοποίηση όλων µας σχετικά µε το µεγάλο πρόβληµα του περιβαλλοντικού θορύβου, που επηρεάζει την υγεία όλων µας και ιδιαίτερα των παιδιών µας. Στον Ευρωπαϊκό και γενικότερα στον διεθνή χώρο υπάρχουν διάφορες οργανώσεις για την προστασία από τον θόρυβο. Η µελετητική οµάδα του BGS έχει οργανωθεί και θα συµµετάσχει σε αυτές τις ευαισθητοποιήσεις µε διάφορες εκδηλώσεις που θα ανακοινωθούν προσεχώς. Συµπεράσµατα από την µελέτη Η ελληνική πολιτεία αλλά και η κοινωνία µας γενικότερα δεν έχουν ενδιαφερθεί καθόλου στο παρελθόν αρµόδιοι φορείς ανά περίπτωση ηχορύπανσης είναι: Εξωτερικός θόρυβος: ΥΠΕΧΩ Ε, ιεύθυνση Περιβάλλοντος, Τµήµα Θορύβου Εργασιακός θόρυβος: Υπουργείο Εργασίας, Σώµα Επιθεώρησης Εργασίας ΣΕΠΕ Νυχτερινά κέντρα: ιευθύνσεις Υγείας των διαφόρων Νοµαρχιών. 4.5 Επιπτώσεις στην Υγεία

17 - Στο σύστηµα ακοής του ανθρώπου - Στην ψυχική και σωµατική υγεία (συνεισφορά του στη δηµιουργία άγχους). φυσιολογία. - Στους ανθρώπους που ήδη πάσχουν από κάποια αρρώστια ή µη οµαλή Άµεσες όσο και σωρευτικές αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία του πληθυσµού (ενόχληση, παρεκκλίσεις συµπεριφοράς, ψυχολογικές επιπτώσεις που σχετίζονται µε stress, παρεµβολή στην επικοινωνία, προβλήµατα στην ανάσπαση, τον ύπνο κλπ. Αρνητικές επιπτώσεις έχει και στις µελλοντικές γενιές, που σχετίζονται µε δηµιουργία υποβαθµισµένου περιβάλλοντος διαβίωσης, κοινωνικά και µαθησιακά προβλήµατα, παρεµπόδιση της ανάπτυξης κλπ Κοινωνικές, οικονοµικές και αισθητικές επιπτώσεις, όπως κοινωνική αποµόνωση, υποβάθµιση γειτονιών, απαξίωση αξίας κτιρίων κλπ..1 Θόρυβος οχηµάτων Η γενική δοµή της νοµοθεσίας για τον έλεγχο του θορύβου των οχηµάτων είναι η θέσπιση ανώτατων επιτρεπόµενων σταθµών θορύβου ανά κατηγορία οχηµάτων. Για τον έλεγχο των κυκλοφορούντων οχηµάτων έχει θεσµοθετηθεί στην Ελλάδα η «εν στάση» µέθοδος µέτρησης. υστυχώς όµως, η εφαρµογή αυτού του µέρους της νοµοθεσίας είναι για διάφορους λόγους ανύπαρκτη σήµερα. Εφαρµόστηκε αποτελεσµατικά πιλοτικό πρόγραµµα µέτρησης του θορύβου των µοτοσικλετών την δεκαετία του Οι µετρήσεις γίνονταν από µικτό συνεργείο της τροχαίας και του τµήµατος καταπολέµησης θορύβου του πρώην Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε. µε την «εν στάση» µέθοδο και είχε ως αποτέλεσµα την µέτρηση του θορύβου τουλάχιστον µοτοσικλετών και αυτοκινήτων στο δρόµο. Σήµερα, ο θόρυβος των δικύκλων αλλά και των αυτοκινήτων µε µουσική, αποτελεί κυρίαρχη πηγή ενόχλησης του κοινού. Η µέθοδος µέτρησης είναι απλή και δύναται να εφαρµοστεί σε οποιοδήποτε σηµείο, ακόµη και στην πλατεία Οµονοίας.

18 Κυκλοφοριακός θόρυβος Η αντιµετώπιση του κυκλοφοριακού θορύβου (θόρυβος από την κίνηση των οχηµάτων) γίνεται µε την Υπουργική απόφαση 17252/92. Σύµφωνα µε την εν λόγω νοµοθεσία, η οποία οφείλω να πω ότι αποδείχτηκε ιδιαίτερα αποτελεσµατική, θεσπίστηκαν δύο δείκτες κυκλοφοριακού θορύβου µε αντίστοιχα ανώτατα επιτρεπόµενα όρια, µε εφαρµογή στα νέα οδικά έργα. Έχει ευρεία χρήση στις µελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων των µεγάλων οδικών έργων, µέσα από τις οποίες γίνεται πρόβλεψη του θορύβου που θα επικρατεί όταν τεθεί το έργο σε λειτουργία. Τοιουτοτρόπως προτείνονται κατάλληλα µέτρα αντιθορυβικής προστασίας στη φάση σχεδιασµού του έργου. Θόρυβος εργοταξίων Ο εξοπλισµός προς χρήση σε εξωτερικούς χώρους (τα δοµικά µηχανήµατα) αποτελεί επίσης σηµαντική πηγή ενόχλησης θορύβου. Ο εν λόγω εξοπλισµός χρησιµοποιείται στην κατασκευή κάθε είδους τεχνικού έργου. εν συµπεριλαµβάνονται τα φορτηγά αυτοκίνητα τα οποία ελέγχονται ως οχήµατα µε την «εν στάση» µέθοδο. Ο θόρυβος από εξοπλισµό εξωτερικών χώρων, ήτοι τα γνωστά εργοτάξια, επηρεάζει την υγεία και την ευηµερία και γίνεται αντιληπτός σε τοπικό επίπεδο (επίπεδο γειτονιάς). Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο αντιµετωπίζεται µε την Οδηγία 2000/14/ΕΚ που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο στις 8 Μαΐου Η εν λόγω οδηγία περιλαµβάνει σχεδόν 60 οικογένειες µηχανηµάτων µεταξύ άλλων και τα περισσότερα από τα µηχανήµατα κατασκευών και εργοταξίων. Εναρµονίστηκε στο εθνικό δίκαιο µε την Κ.Υ.Α. µε αριθµό: 37393/2028/2003, (ΦΕΚ) 1418/Β/ Θόρυβος σταθερών µηχανολογικών εγκαταστάσεων Η πρώτη νοµοθεσία για την αντιµετώπιση του βιοµηχανικού θορύβου ξεκίνησε το από την ανάγκη ύπαρξης κάποιου νοµοθετηµένου τρόπου, για την αντιµετώπιση κυρίως των διαφόρων παραπόνων των πολιτών, από την θορυβοενόχληση που προκαλούν οι βιοµηχανίες / βιοτεχνίες που βρίσκονται διεσπαρµένες µέσα στον οικιστικό ιστό των πόλεων. Καθορίστηκαν ανώτατα επιτρεπόµενα όρια θορύβου, τα οποία ισχύουν µέχρι σήµερα. Στην συνέχεια ψηφίστηκε το 1986 ο Νόµος

19 1650/86 για την προστασία του περιβάλλοντος.2 Μέσα από το άρθρο 14 για προστασία από το θόρυβο, δίνεται η δυνατότητα ελέγχου του θορύβου των εγκαταστάσεων είτε µέσω των µελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, είτε µέσω των παραπόνων των πολιτών. Σηµαντική νοµοθεσία επίσης για τον έλεγχο του βιοµηχανικού θορύβου είναι η Υπουργική απόφαση 69269/5387/903 η οποία προέκυψε σύµφωνα µε τον Ν. 1650/86, και αναφέρεται στην υποχρέωση πρόβλεψης των επιπέδων θορύβου κατά τη λειτουργία της εγκατάστασης σε χαρακτηριστικά σηµεία του ορίου ιδιοκτησίας της. Επίσης, αναφέρεται στην υποχρέωση καθορισµού των χαρακτηριστικών του θορύβου ήτοι συνεχής ή µεταβλητός, διάρκεια θορύβου τονικό και παλµικό περιεχόµενο. Τέλος αναφέρεται η υποχρέωση περιγραφής των προβλεπόµενων µέτρων ελέγχου του θορύβου καθώς και η επίδραση του θορύβου (άρθρο 6, παρ. 3 της K.Υ.Α /5387) από την λειτουργία της εγκατάστασης στην περιοχή (βραχυπρόθεσµα ή µακροχρόνια). Πέραν της ως άνω υπουργικής απόφασης, δεν υπήρξε κάποια άλλη νοµοθεσία µέχρι στιγµής σύµφωνα µε τις υποδείξεις του Ν. 1650, που να ρυθµίζει θέµατα θορύβου βιοµηχανικών εγκαταστάσεων. Θόρυβος κέντρων διασκέδασης Αντιµετωπίζετε αποτελεσµατικά από την Υπουργική απόφαση Α5/3010/ Έχει αυστηρά όρια αλλά και δυσκολίες στον έλεγχο στον οποίο εµπλέκονται οι επόπτες ηµόσιας Υγείας και τα αστυνοµικά όργανα. Τα τµήµατα περιβάλλοντος δεν εµπλέκονται στη διαδικασία ελέγχου. Η αδυναµία του είναι ότι δεν περιλαµβάνει µετρήσεις του παραγόµενου θορύβου από µουσική στις πλησιέστερες κατοικίες, αλλά µετρήσεις του προκαλούµενου θορύβου από κάποια πρότυπη ηχητική πηγή Θόρυβος εγκαταστάσεων εντός των κατοικιών Τα κριτήρια ηχοµόνωσης κατοικιών από γειτονικούς χώρους κύριας ή βοηθητικής χρήσης καθώς και οι παράµετροι και οι κατηγορίες ακουστικής άνεσης αναφέρονται στο άρθρο 12 του κτιριοδοµικού κανονισµού.5 Σύµφωνα µε το εν λόγω νοµοθέτηµα, η κατασκευή των κτιρίων πρέπει να είναι τέτοια ώστε να προστατεύονται οι ένοικοι από κάθε µορφής θορύβους µέσα στα όρια της κατοικίας

20 τους. Περιλαµβάνει αρκετά αυστηρά όρια τα οποία εάν εφαρµοστούν δύνανται να παρέχουν ουσιαστική ακουστική άνεση µέσα στις κατοικίες από εξωτερικούς θορύβους, αλλά και από θορύβους που παράγονται µέσα στο κτίριο. Μέχρι σήµερα δεν εφαρµόστηκε συστηµατικά η εν λόγω νοµοθεσία. Κάποιες υπηρεσίες δειλά-δειλά αρχίζουν να απαιτούν την εφαρµογή των απαιτήσεων ηχοµόνωσης και ηχοπροστασίας του ως άνω νοµοθετήµατος ιδιαίτερα στις περιπτώσεις δραστηριοτήτων που είναι στο ίδιο κτίριο µε κύριες κατοικίες. Επίσης, για τις ανάγκες προστασίας των πολιτών από θορυβώδεις ψυχαγωγικές δραστηριότητες ορίζονται οι ελάχιστες αποστάσεις από κατοικίες και άλλες ευαίσθητες χρήσεις µε την ΚΥΑ 7034/1298/ Αεροπορικός θόρυβος Ο έλεγχος του θορύβου γίνεται µε βάση τον δείκτη Ν.Ε.F. όπου υπολογίζονται οι ισοθορυβικές καµπύλες, από τις οποίες προκύπτουν οι ζώνες όχλησης σε σχέση µε το Προεδρικό ιάταγµα 1178/1981. Ο δείκτης Ν.Ε.F, ο οποίος αναπτύχθηκε αρχικά για χρήση σε πολιτικά αεροδρόµια των ΗΠΑ, δεν προσφέρεται για real time καταγραφή του θορύβου. Για τον έλεγχο του θορύβου των αεροσκαφών απαιτούνται περισσότερο υπηρεσιακές διαδικασίες καταπολέµησης του θορύβου µέσα από λειτουργικούς περιορισµούς αλλά και περαιτέρω µείωση του θορύβου των αεροσκαφών στην πηγή. Η αντιµετώπιση του περιβαλλοντικού θορύβου σήµερα Γίνεται µε τις διατάξεις της Οδηγίας 2002/49/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2002, σχετικά µε την αξιολόγηση και τη διαχείριση του περιβαλλοντικού θορύβου, η οποία εναρµονίστηκε στο Εθνικό δίκαιο µε την ΚΥΑ 13586/724 (ΦΕΚ 384/Β/ ). Το εν λόγω νοµοθέτηµα θέτει νέες κατευθύνσεις και δηµιουργεί τις προϋποθέσεις για δυναµική αντιµετώπιση των κυριοτέρων πηγών θορύβου. Εισάγει νέους δείκτες αξιολόγησης των επιπτώσεων θορύβου και εναρµονίζει τις ευρωπαϊκές νοµοθεσίες σχετικά µε τους τρόπους υπολογισµού, επεξεργασίας και παρουσίασης των στοιχείων ποιότητας ακουστικού περιβάλλοντος (βάσει µιας ευρωπαϊκά κοινής επιστηµονικής προσέγγισης), και, επιβάλλει σχέδια δράσης αντιµετώπισης του θορύβου σε τοπικό επίπεδο. Σηµαντικό σηµείο της Οδηγίας είναι η εφαρµογή των ολοκληρωµένων