Μάθημα 2Σ5 23: ΨΗΦΙΑΚΕΣ - ΕΥΦΥΕΙΣ ΠΟΛΕΙΣ

Transcript

1 ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ, ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ KAI ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Μάθημα 2Σ5 23: ΨΗΦΙΑΚΕΣ - ΕΥΦΥΕΙΣ ΠΟΛΕΙΣ Διδάσκων: Νίκος Κομνηνός, καθηγητής ΑΠΘ Θεσσαλονίκη Οκτώβριος 2012

2 1. Εισαγωγή Το μάθημα 2Σ523 αφορά στις ψηφιακές και ευφυείς πόλεις και περιλαμβάνει (1) την παρουσίαση παραδειγμάτων πόλεων που έχουν αναπτύξει ευρυζωνικά δίκτυα και ψηφιακές υπηρεσίες για την υποστήριξη της λειτουργίας τους, (2) την περιγραφή της αρχιτεκτονικής των ψηφιακών πόλεων μέσα από την επισκόπηση της βασικής βιβλιογραφίας για την ανάπτυξη ψηφιακών και ευφυών πόλεων, και (3) την παρουσίαση βασικών τεχνολογιών web που χρησιμοποιούνται στην ανάπτυξη των ψηφιακών εφαρμογών. Μια σειρά προγραμμάτων, όπως τα Smart Cities Movement και Intelligent Communities στις ΗΠΑ, European Digital Cities, Living Labs, Smart Cities and the Future Internet, κ.α. σε πόλεις της Ευρώπης, επεξεργάσθηκαν ψηφιακές εφαρμογές για τις πόλεις στους τομείς της διακυβέρνησης, της προβολής, της περιήγησης, της επιχειρηματικότητας, του περιβάλλοντος, του προγραμματισμού και διαχείρισης των χρήσεων γης, κ.α. Παράλληλα το Internet επέτρεψε τη δημιουργία μέγουλυ αριθμού ψηφιακών και εικονικών πόλεων. Στο πλαίσιο του μαθήματος, θα μας απασχολήσουν τα παρακάτω θέματα: 1. Έννοια και δυναμική ψηφιακών / ευφυών πόλεων: Η γέννηση ενός νέου παραδείγματος αστικής ανάπτυξης και προγραμματισμού. Ομάδα συναφών εννοιών. Δυναμική μετασχηματισμών. Νεώτερες / αμενόμνενες εξελίξεις. 2. Συγκρότηση / διάρθρωση: Βασικά επίπεδα, διασυνδέσεις ανάμεσα σε επίπεδα. Τύποι και αρχιτεκτονικές ολοκλήρωσης φυσικού, θεσμικού και ψηφιακού χώρου. 3. Διαχείριση συστημάτων γνώσεων και καινοτομίας. Παγκοσμιοποίηση συστημάτων γνώσεων και καινοτομίας. Συστήματα καινοτομίας καθοδηγούμενα από πολίτες. Ζωντανά εργαστήρια. Συνοικίες των πόλεων ως συστήματα καινοτομίας. 4. Τεχνολογίες σχεδιασμού ψηφιακών πόλεων. Βασικές τεχνολογίες. Εισαγωγή στην ΗΤΜL, χρήση styles CSS, Dreamweaver, εικονική περιήγηση Panorama Factory, εφαρμογές σε Java. 5. Στρατηγικές και προγραμματισμός: Παραδείγματα, καλές πρακτικές στο σχεδιασμό και στην οργάνωση ευφυών πόλεων. Χάρτης πορείας για το σχεδιασμό. 6. Εφαρμογές ψηφιακών πόλεων στα πεδία της οικονομίας της καινοτομίας, των αστικών υποδομών και δικτύων, του περιβάλλοντος και ποιότητας ζωής, της διοίησης των πόλεων. Σε κάθε μάθημα θα εξετάζονται τρία θέματα Ένα παράδειγμα πόλης που έχει αναπτύξει μια στρατηγική για smart / digital city Μία τεχνολογία / εφαρμογή δημιουργία ψηφιακού αστικού χώρου Ένα θέμα σχετικά με τη δομή και αρχιτεκτονική των ευφυών πόλεων.

3 2. Παραδείγματα στρατηγικών για ψηφιακές / ευφυείς πόλεις που θα συζητηθούν Smart Amsterdam Singapore Intelligent Nation 2015 Master Plan _Report.pdf Towards Intelligent Thessaloniki e-trikala Middle East Intelligent Cities Stockholm intelligent city Community/ Barcelona Smart City arcelona.pdf Plan IT Valley New York: Roadmap for the Digital City San Francisco Waterloo, Ontario Canada 3

4 wards&category=events&link=icf_awards New Songdo 3. Άσκηση Λόγω περιορισμένης βιβλιογραφίας στα ελληνικά, η αξιολόγηση θα στηριχθεί σε βιβλιογραφική άσκηση που πρέπει να διαπραγματευθεί τα παρακάτω: Εισαγωγή: περιοχή / πόλη αναφοράς για βελτίωση (ελληνική πόλη ή συνοικία ή τομέας δικτύου, υποδομών) (1) Να περιγράψει και να αξιολογήσει στρατηγικές ψηφιακής / ευφυούς πόλης που να έχουν εφαρμοσθεί σε μία ή περισσότερες πόλεις. Πόλεις απόλο τον κόσμο μπορούν αποτελέσουν αντικείμενο περιγραφής και ανάλυσης. Ιδιαίτερα, πρέπει να αναλυθούν και να αξιολογηθούν οι ψηφιακές εφαρμογές που υποστηρίζουν τις λειτουργίες των πόλεων ή επιμέρους συνοικίες των. Η περιοχή αυτή πρέπει να σχετίζεται με την περιοχή / πόλη αναφοράς για βελτίωση. (2)Να περιγράψει μια στρατηγική / διαδικασία προγραμματισμού για την υιοθέτηση αυτού του παραδείματος αστικής ανάπτυξης στην περιοχή / πόλη αναφοράς για βελτίωση: προβλήματα προς αντιμετώπιση, στόχοι, και χάρτης πορείας ανάπτυξης της στρατηγικής και των ψηφιακών εφαρμογών. (3) Να περιγράψει τη μεταφορά της παραπάνω στρατηγικής στην περιοχή / πόλη αναφοράς για βελτίωση. Ιδιαίτερα να προτείνει λύσεις για ψηφιακές εφαρμογές και βελτίωση του κτισμένου χώρου. Ο ψηφιακός χώρος μπορεί να απεικονίζει, να παρουσιάζει, και να προβάλλει την πόλη, περιλαμβάνοντας στοιχεία της χωρικής, λειτουργικής, και θεσμικής οργάνωσής της και των πλεονεκτημάτων εγκατάστασης σε αυτή. Ο ψηφιακός χώρος μπορεί να συμβάλλει στη λειτουργία της πόλης περιλαμβάνοντας μια σειρά από εργαλεία και ψηφιακές υπηρεσίες που να συμπληρώνουν τις οικονομικές, κοινωνικές και διοικητικές λειτουργίες της πόλης. Ο ψηφιακός χώρος να συμβάλλει στη διαχείριση λειτουργία των υποδομών της πόλης (δίκτυα ενέργειας, ύδρευσης, μετακίνησης). Ο ψηφιακός χώρος να δημιουργεί κοινότητες χρηστών που δρουν στην πόλη. Η άσκηση μπορεί να είναι ατομική ή ομάδας δύο ατόμων το μέγιστο. Ατομική λέξεων. Δύο ατόμων λέξεων. 4

5 4. Αξιολόγηση Η αξιολόγηση περιλαμβάνει τρεις συνιστώσες: (1) Παράδοση άσκησης στο τέλος του εξαμήνου: μέχρι 80% του βαθμού. (2) Παρουσίαση της άσκησης στο μαθημα. Power point + συζήτηση στο μάθημα: 20% του βαθμού. (3) Παρουσία στο μάθημα ή εναλλακτικά εκπόνηση εργασίας (περιλήψεις 10 άρθρων) σχετικά με τη βιβλιογραφία του μαθήματος: 20% του βαθμού. 5. Βιβλιογραφία (στο Ψηφιακές ευφυείς πόλεις: Έννοια, overview Κομνηνός, Ν. (2006) Έξυπνες πόλεις: Συστήματα καινοτομίας και τεχνολογίες πληροφορίας στην ανάπτυξη των πόλεων, Περιοδικό Αρχιτέκτονες, No 60, Κομνηνός Ν. (2010) Ευφυείς πόλεις - ευφυείς συνοικίες: Ένα νέο παράδειγμα σχεδιασμού των πόλεων βασισμένο στην καινοτομία και ευρυζωνικότητα, Τιμητικός Τόμος Α.Φ. Λαγόπουλου, Τμήμα Αρχιτεκτόνων ΑΠΘ. Ευφυείς πόλεις ως σύνθεση συστημάτων καινοτομίας και ψηφιακών τεχνολογιών Komninos, N. and Sefertzi, E. (2009) Intelligent Cities: R&D offshoring, web 2.0 product development and globalization of innovation systems, The Second Knowledge Cities Summit, Shenzhen, China, 5-7 November 2009, Komninos, N. (2009) Intelligent cities: Towards interactive and global innovation environments, International Journal of Innovation and Regional Development, Vol. 1, No.4 pp Δομή / αρχιτεκτονική ευφών πόλεων Komninos, N. (2006) The Architecture of Intelligent Cities, Intelligent Environments 06, Institution of Engineering and Technology, pp Komninos, N. (2011) Intelligent cities: Variable geometries of spatial intelligence, Journal of Intelligent Building International, Vol. 3, pp Προγραμματισμός Kakderi, C., Komninos, N., and Tsarchopoulos, P. (2012) A planning roadmap for intelligent cities: Enabling communities with smart environments and open innovation Regional Studies Association Conference, Delft. Μοχιανάκης, Κ. (2012). Οικοδομώντας ταυτότητα της ψηφιακής πόλης, 1o Πανελλήνιο Συνέδριο Marketing & Branding Τόπου, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, 30 Μαρτίου -1 Απριλίου: 5

6 Komninos, N., Passas, I., Tarani, P., and Tsarchopoulos P., (2007) Four platforms for intelligent cities, IE07 Conference Proceedings, pp Στρατηγικές Special Issue on Smart Cities and the Future Internet in Europe Nicos Komninos, Marc Pallot and Hans Schaffers (eds), Journal of Knowledge Economy, 2012 A Smart City Initiative: the Case of Barcelona Tuba Bakici, Esteve Almirall and Jonathan Wareham Toward Intelligent Thessaloniki: from an Agglomeration of Apps to Smart Districts Nicos Komninos and Pan. Tsarchopoulos Urban Regeneration, Digital Development Strategies and the Knowledge Economy: Manchester Case Study Dave Carter Developing the Helsinki Smart City: The Role of Competitions for Open Data Applications Hendrik Hielkema and Patrizia Hongisto Urban Smartness: Perspectives Arising in the Periphéria Project Grazia Concilio, Luciano De Bonis, Jesse Marsh and Ferdinando Trapani Smart City Reference Model: Assisting Planners to Conceptualize the Building of Smart City Innovation Ecosystems Sotiris Zygiaris Διδακτικά βιβλία προς διανομή Μπορείτε να επιλέξετε ένα από τα παρακάτω δύο βιβλία 1) Ο γαλαξίας του διαδικτύου Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: Έκδοση: 1η έκδοση/2005 Συγγραφείς: Μανουέλ Κάστελς ISBN: Διαθέτης (Εκδότης): ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Α. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ ΑΕΒΕΔΕ 2) Ψηφιακές πόλεις Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: Έκδοση: 1η έκδ./2007 Συγγραφείς: Καρυδάς Ιωάννης Χ. ISBN: Διαθέτης (Εκδότης): ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΖΗΣΗ ΑΕΒΕ 6