ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ TΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ TΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥΣ KΑΙ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ TΟΝ ΙΟΥΝΙΟ 2007

Transcript

1 9 O COMECAP 2008, ΠΡΑΚΤΙΚΆ ΣΥΝΕΔΡΊΟΥ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ 9 O COMECAP 2008, PROCEEDINGS, THESSALONIKI, GREECE ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ TΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ TΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥΣ KΑΙ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ TΟΝ ΙΟΥΝΙΟ 2007 Γ. ΘΕΟΧΑΡΑΤΟΣ 1, Α. ΜΑΥΡΑΚΗΣ 1,2 ΚΑΙ Γ. ΚΑΤΑΒΟΥΤΑΣ 1 1 Εργαστήριο Κλιματολογίας, Τομέας Φυσικής Εφαρμογών, Τμήμα Φυσικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών 2 Ινστιτούτο Αστικού Περιβάλλοντος & Ανθρώπινου Δυναμικού, Τμήμα Οικονομικής & Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πάντειο Πανεπιστήμιο ΠΕΡΙΛΗΨΗ Ο Ιούνιος του 2007 χαρακτηρίστηκε, στην διάρκεια του δευτέρου δεκαπενθημέρου, από ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες αέρα. Επίσης στο Αιγαίο Πέλαγος και στην ανατολική Μεσόγειο, παρατηρήθηκαν εξαιρετικά μεγάλες θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας, έως και 5 βαθμούς πάνω από τις κλιματικές μέσες τιμές. Στην παρούσα εργασία εξετάζονται η πορεία της επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας (ΕΘΘ), καθώς και οι συνοπτικές μετεωρολογικές συνθήκες και παράμετροι που επικράτησαν κατά την διάρκεια του θερμού επεισοδίου. Γιά τον σκοπό αυτό, χρησιμοποιήθηκαν δορυφορικά δεδομένα και αποτελέσματα από μετεωρολογικά μοντέλα. Όλα τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν προέρχονται από διαδικτυακές πηγές. Τα αποτελέσματα από τα μοντέλα υποδεικνύουν πράγματι, μία ασυνήθιστη και απότομη άνοδο της ΕΘΘ γιά ολόκληρο το χώρο της ανατολικής Μεσογείου κατά το διάστημα από 22 έως 28 Ιουνίου 2007, έως και 2 K ανά 3ήμερο. Αιτία γιά την άνοδο της θερμοκρασίας αέρα και θάλασσας, φαίνεται να είναι οι πολύ θερμές και ξηρές αέριες μάζες, προερχόμενες από την βορειοαφρικανική έρημο και η αλληλεπίδραση αέρα-θάλασσας. INTERACTION OF SEA SURFACE TEMPERATURE OF AEGEAN SEA AND SOME METEOROLOGICAL PARAMETERS FOR JUNE 2007 G.THEOHARATOS 1, A. MAVRAKIS 1,2 AND G.KATAVOUTAS 1 1 Lortory of Climtology, Deprtment of Applied Physics, Fculty of Physics, University of Athens 2 Institute of Urn Environment nd Humn Resources, Deprtment of Economic & Regionl Development, Pnteion University ABSTRACT The second hlf of June 2007 in Greece ws chrcterized, y unusully high ir temperture. Also for the region of the Aegen Se nd estern Mediterrnen, very high se surfce tempertures (SST) were oserved, even 5 K ove norml monthly climtic verge vlues for June. In this work n ttempt is mde to exmine the temporl evolution of the SST nd the ssocited synoptic meteorologicl conditions nd prmeters during this wrm event. For the ove purpose stellite imges nd meteorologicl model results were used. All dt used, ws otined from sources in the Internet. Model results hve shown n unusul nd very rpid rising of SST for ll estern Mediterrnen re for the time period 22 to 28 th June 2007, up to 2 K every 3 dys. Very hot nd dry ir msses, coming from the north- Africn desert nd the ssocited ir-se interction seem to e the reson for this rupt rising of oth ir nd se temperture. 1. ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΥ ΣΤΗΝ EΛΛΑΔΑ ΤΟΝ IΟΥΝΙΟ ΤΟΥ 2007 Ο Ιούνιος του 2007 ήταν ένας μήνας με θερμοκρασίες πολύ υψηλότερες από τις κλιματικές τιμές, φτάνοντας σε πολύ υψηλές τιμές τις τελευταίες ημέρες του μήνα. Το πρώτο δεκαήμερο και δεύτερο δεκαημέρο ξεκίνησε με σταδιακή άνοδο της 67

2 θερμοκρασίας, η οποία διεκόπει από μερικές ημέρες βροχής. Το τρίτο δεκαήμερο του Ιουνίου χαρακτηρίστηκε από ένα πολύ σημαντικό επεισόδιο καύσωνα, με τη θερμοκρασία να φτάνει στις υψηλότερες τιμές των τελευταίων 100 ετών. Η πλέον θερμή ημέρα ήταν η Τρίτη 26/06, οπότε η μέγιστη θερμοκρασία στο Θησείο έφτασε στους 44.8 C, η μεγαλύτερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί στο σταθμό από το Στις 28 και 29/06, ισχυροί δυτικοί άνεμοι σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες συνετέλεσαν στη γρήγορη εξάπλωση των πρώτων μεγάλων καταστροφικών δασικών πυρκαγιών στη χώρα ( Πιό αναλυτικά, τις τελευταίες ημέρες του Ιουνίου του 2007, η χώρα μας και γενικότερα η περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου, επηρεάστηκε από μια πολύ ισχυρή θερμή εισβολή, με αποτέλεσμα να σημειωθούν θερμοκρασίες που ξεπέρασαν κατά πολύ τα προηγούμενα ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο σταθμός του ΕΑΑ στο Θησείο, όπου την Τρίτη 26/06 η μέγιστη θερμοκρασία έφτασε στους 44.8 C, η μεγαλύτερη τιμή που έχει καταγραφεί στο σταθμό από το 1897 (η προηγούμενη μέγιστη τιμή ήταν 43.0 C, που είχε καταγραφεί την 21/06/1916 και την 02/07/1998). Πολύ υψηλές τιμές καταγράφησαν την ίδια ημέρα στους σταθμούς της ΕΜΥ στη Ν. Φιλαδέλφεια και στην Ελευσίνα, καθώς και στους σταθμούς του ΕΑΑ στα Χανιά (43.7 C), στα Τρίκαλα (43.8 C), στο Βόλο (44.7 C) και στην Παλαιόχωρα Χανίων (45.0 C). Στην Παλαιόχωρα Χανίων η θερμοκρασία διατηρήθηκε σε επίπεδα πάνω από τους 35 C επί 56 ώρες και συγκεκριμένα από το απόγευμα της 25/06 έως και τα ξημερώματα της 28/06. H μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας, όπως καταγράφηκε από την αυτόματο μετεωρολογικό σταθμό του ΕΑΑ, ήταν 45 C στις 14:30 την 26/06. Επίσης στο Αιγαίο Πέλαγος και σε πιό περιορισμένη έκταση στην ανατολική Μεσόγειο, παρατηρήθηκαν εξαιρετικά μεγάλες θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας, έως και 5 βαθμούς πάνω από τις κλιματικές μέσες τιμές. Στην παρούσα εργασία εξετάζονται η πορεία της επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας (ΕΘΘ), η απόκλισή της από τις μέσες τιμές, καθώς και οι συνοπτικές μετεωρολογικές συνθήκες και παράμετροι που επικράτησαν κατά την διάρκεια του θερμού επεισοδίου και που οδήγησαν σε μία αιφνίδια αύξηση της θερμοκρασίας των νερών του Αιγαίου Πελάγους 2. ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΑΙ ΔΕΔΟΜΈΝΑ Δεν είναι υπόψιν των συγγραφέων άλλη δημοσιευμένη εργασία, η οποία να προσπαθεί να διερευνήσει μία ασυνήθιστη και απότομη άνοδο της Επιφανειακής Θερμοκρασίας της Θάλασσας (ΕΘΘ ή SST), τουλάχιστον γιά την περιοχή του Αιγαίου. Όμως ένα πλήθος εργασιών έχει δημοσιευθεί γιά τον σημαντικό ρόλο που παίζει η ΕΘΘ στη διαμόρφωση του καιρού και του κλίματος (Theohrtos & Tselepidki, 1990, Vlhkis & Polltou, 1993, Zervkis et l, 2004, Olit1 et l, 2007,). Έτσι η προσέγγιση του αντικειμένου έγινε, υποθέτοντας ότι το κύριο αίτιο που το προκάλεσε, ήταν οι εξαιρετικά υψηλές τιμές της θερμοκρασίας του αέρα (ΘΑ) και η μεγάλη για τον μήνα Ιούνιο, διάρκεια του φαινομένου. Η διερεύνηση της παραπάνω κατάστασης, έγινε με την χρήση και την συσχέτιση αποτελεσμάτων και μετεωρολογικών δεδομένων που προέρχονται από renlysis δεδομένα μοντέλων από διαδικτυακές πηγές. Πιό συγκεκριμένα χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από την βάση δεδομένων του KNMI και αφορούν δορυφορικές μετρήσεις της ΕΘΘ 68

3 ( imge products, rchive of weekly products), αποτελέσματα μοντέλων από το NCEP/NCAR ( γιά ορισμένες μετεωρολογικές παραμέτρους, αποτελέσματα από το NOAA-NESDIS ( και NOMADS, τα οποία δείχνουν το ρυθμό θέρμανσης της θάλασσας ανά 3ήμερο σε σχέση με τις προηγούμενες 12 εβδομάδες καθώς και αποτελέσματα από την ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου του Πλύμουθ ( 3. ΑΠΟΤΕΛEΣΜΑΤΑ 3.1 Επιφανειακή Θερμοκρασία της Θάλασσας Ξεκινώντας από τα αποτελέσματα του NOAA-NESDIS (Σχήμα 1), παρατηρούμε ότι σε αντίθεση με το διάστημα 4 έως και 21 Ιουνίου, όπου τίποτα δεν αποτυπώνεται γιά την περιοχή του Αιγαίου και της Μεσογείου γενικότερα, από 25 Ιουνίου έως και 1 Ιουλίου έχουμε ένα σημαντικό ρυθμό θέρμανσης των νερών του Αιγαίου Πελάγους, ο οποίος είναι συγκρίσιμος με τον ρυθμό που θερμαίνονται ορισμένες περιοχές των τροπικών θαλασσών και χρονικά έπεται με 2 ημέρες διαφορά του καύσωνα του Ιουνίου Ξεκινώντας από την 21 η Ιουνίου, όπου είναι πλέον εμφανής ο ρυθμός θέρμανσης και μικρότερος του 1 K, στο τέλος Ιουνίου φτάνει να προσεγγίζει έως και τους 3 K. () 4 Ιουνίου 2007 () 18 Ιουνίου 2007 () () (c) (d) 21 Ιουνίου 2007 (c) 25 Ιουνίου 2007 (d) ΣΧΗΜΑ 1. Αποτελέσματα δορυφορικών μετρήσεων, προερχόμενα από το NOAA-NESDIS γιά τον Ιούνιου του 2007, που παρουσιάζουν τον ανά τετραήμερο βαθμό θέρμανσης των θαλασσών σε σχέση με τις προηγούμενες 12 εβδομάδες. Ο ρυθμός θέρμανσης του Αιγαίου Πελάγους φτάνει έως και 3 K, τις τελευταίες ημέρες του Ιουνίου. 69

4 (e) 28 Ιουνίου 2007 (e) 1 Ιουλίου 2007 (f) ΣΧΗΜΑ 1. (συνέχεια) (f) Η παραπάνω κατάσταση αποτυπώνεται πιό χαρακτηριστικά στις εβδομαδιαίες απεικονίσεις της ΕΘΘ, που προέρχονται από επεξεργασία δεδομένων δορυφόρου NOAA-AVHRR και παρέχονται από το KNMI (Σχήμα 2). Είναι εμφανείς οι θερμοκρασιακές διαφορές της ΕΘΘ μεταξύ των εβδομάδων από 18 έως (Σχήμα 2) και από 25-6 έως (Σχήμα 2). Έτσι φαίνεται ότι στο Αιγαίο η ΕΘΘ υπερβαίνει τους 26.5 o C, τιμή η οποία είναι έως και 5 o C μεγαλύτερη από τις κλιματικές τιμές γιά τον μήνα Ιούνιο (Σχήμα 3). ΣΧΗΜΑ 2. Αποτελέσματα δορυφορικών μετρήσεων της Επιφανειακής Θερμοκρασίας της Θάλασσας (SST), προερχόμενα από το ΚΝΜΙ, γιά : ) 18 έως και ) από 25 6-έως ΣΧΗΜΑ 3. Αποτελέσματα μοντέλου γιά την απόκλιση της ΕΘΘ (SST nomlies), προερχόμενα από το γιά την: () 24 η και () 30 η Ιουνίου

5 3.2 Μετεωρολογικές συνθήκες Κατ αρχή, εξετάζουμε με την βοήθεια των αποτελεσμάτων που προέρχονται από renlysis δεδομένα του ARL-NOAA, την προέλευση των αερίων μαζών, με διάρκεια οπισθοτροχιών 72 ώρες, πάνω από την Ελλάδα που έχουν σαν κατάληξη το σταθμό της ΕΜΥ στο «Ελευθέριος Βενιζέλος» LGAV. H προέλευση των αερίων μαζών και στα 3 επιλεγμένα ύψη: 1500, 3000 και 5000 m, είναι η αφρικανική έρημος. Καθώς κινούνται πάνω από την Μεσόγειο, οι αέριες αυτές μάζες εμπλουτίζονται με υδρατμούς και έτσι φτάνουν στο σταθμό LGAV με μεγαλύτερη σχετική υγρασία από την αρχική. Επιπλέον, χρησιμοποιώντας renlysis δεδομένα αποτυπώθηκε ο δείκτης επιφανειακής θερμοκρασίας σε o F, όπου και παρατηρούμαι τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες επιφάνειας πάνω από τον Ελλαδικό χώρο και την περιοχή του Αιγαίου. Επίσης, τα αποτελέσματα που δίνει η βάση δεδομένων του NCEP/NCAR επιβεβαιώνουν το προηγούμενο αποτέλεσμα και δείχνουν τις υψηλές θερμοκρασίες αέρα που επικρατούν καθ ύψος και έως το επίπεδο των 500 hp (Σχήμα 5) γιά το διάστημα 23 έως 27 Ιουνίου 2007 γιά τις 0 UTC, κατά μήκος του 38 ου παραλλήλου. Παρατηρούμαι πάνω από το Αιγαίο, την θερμοκρασία αέρα να έχει την χαρακτηριστική κατανομή καμπάνας, κάτι που υποδηλώνει και μεγάλη καθ ύψος ευστάθεια. Επίσης φαίνεται ότι οι ιδιαίτερα υψηλές τιμές της θερμοκρασίας να επικρατούν έως και το ύψος των 850 hp (Σχήμα 5). Επίσης είναι χαρακτηριστική η απουσία κατακόρυφων κινήσεων (Σχήμα 5) με την τιμή του Omeg να είναι ελάχιστη. Επίσης τα αποτελέσματα που προκύπτουν από τη βάση δεδομένων του NCEP/NCAR γιά την απόκλιση της θερμοκρασίας αέρα στην περιοχή της Ευρώπης δείχνουν μία ιδιαίτερα υψηλή απόκλιση τόσο γιά ολόκληρο τον μήνα Ιούνιο (Σχήμα 6), όσο και γιά το διάστημα 23 έως 27 Ιουνίου 2007 (Σχήμα 6). Επίσης φαίνεται ξεκάθαρα η θερμή σφήνα εξάρσεως που κυριαρχούσε πάνω από την περιοχή κατά τις συγκεκριμένες ημέρες. Η πολύ μεγάλη διάρκεια του φαινομένου πάνω από την περιοχή του Αιγαίου, οι πολύ υψηλές γιά τον μήνα Ιούνιο θερμοκρασίες αέρα, καθώς και οι συνθήκες άπνοιας που επικράτησαν φαίνεται ότι είναι η σημαντικότερη μετεωρολογική αιτία της αιφνίδιας θέρμανσης των νερών του Αιγαίου που παρατηρήθηκε. ΣΧΗΜΑ 4. ) Οπισθοτροχιές αερίων μαζών στα 1500, 3000 και 5000 m και διάρκεια 72 ωρών με κατάληξη την , 12 UTC. Η κίνηση των αερίων μαζών είναι αντικυκλωνική και εμπλουτίζονται κατά την διαδρομή τους με υγρασία. ) Αποτελέσματα από renlysis δεδομένα της επιφανειακής θέρμανσης. 71

6 ΣΧΗΜΑ 5. Αποτελέσματα μοντέλου NCEP/NCAR σε διάφορα επίπεδα γιά το διάστημα 23 έως και , 0 UTC γιά την: ) θερμοκρασίας αέρα καθ ύψος, ) ταχύτητα Omeg των κατακόρυφων κινήσεων. ΣΧΗΜΑ 6. Αποτελέσματα μοντέλου από τη βάση δεδομένων του NCEP/NCAR γιά την: ) απόκλιση της θερμοκρασίας αέρα στην περιοχή της Ευρώπης, γιά τον μήνα Ιούνιο και ) μέση ημερήσια θερμοκρασία αέρα γιά το διάστημα 23 έως 27 Ιουνίου 2007 (θερμοκρασία σε K). Τέλος δίνονται οι θερμοκρασίες αέρα και οι ταχύτητες ανέμου από ορισμένους σταθμούς του Αιγαίου (metr δεδομένα, προερχόμενα από την βάση δεδομένων του University of Wyoming, γιά το χρονικό διάστημα 20 έως και 30 Ιουνίου Οι μετρήσεις επιβεβαιώνουν όλα τα προηγούμενα αποτελέσματα, δείχνοντας ασυνήθιστα υψηλές τιμές θερμοκρασίας αέρα γιά τη περιοχή του Κεντρικού Αιγαίου, με τις μέγιστες ωριαίες τιμές να φτάνουν έως τους 40 o C σε νησιά όπως η Πάρος, η Μύκονος και η Νάξος (Σχήμα 7), γιά δύο συνεχόμενες ημέρες, την 26 η και 27 η Ιουνίου, θέτοντας ταυτόχρονα και ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών γιά τους συγκεκριμένους σταθμούς. Επίσης η ελάχιστη θερμοκρασία είναι 21 βαθμοί μόνο για το σταθμό της Χίου (Ανατολικό Αιγαίο), ο οποίος εμφανίζει και την χαμηλότερη μέγιστη θερμοκρασία σε σχέση με τους υπόλοιπους σταθμούς. Σε αντίθεση, οι λοιποί σταθμοί εμφανίζουν ελάχιστη θερμοκρασία μεγαλύτερη των 25 o C, καθώς και ομοιομορφία στην εξέλιξη της ημερήσιας πορείας της θερμοκρασίας αέρα. Στο Σχήμα 7, παρουσιάζονται, γιά το ίδιο χρονικό διάστημα και γιά τους ίδιους σταθμούς, η ημερήσια πορεία των ωριαίων τιμών της ταχύτητας ανέμου σε [m/s]. Οι ταχύτητες ανέμου εμφανίζονται εξαιρετικά μικρές για την περιοχή του Κεντρικού Αιγαίου. Ειδικά γιά το χρονικό διάστημα από 23 έως και , οι τιμές της ταχύτητας του ανέμου 72

7 είναι πολύ χαμηλές και μηδενίζονται κατά την διάρκεια των ορισμένων νυχτερινών ωρών, φαινόμενο εξαιρετικά σπάνιο. Ταυτόχρονα η διεύθυνση του ανέμου είναι από μεταβλητές διευθύνσεις. Αποτέλεσμα αυτού του συνδυασμού παρατεταμένων υψηλών θερμοκρασιών και απουσίας συνοπτικού ανέμου, λειτούργησε καθοριστικά στην έντονη αλληλεπίδραση αέρα θάλασσας, και πιθανόν υπήρξε ο καθοριστικός παράγοντας γιά την αιφνίδια και απότομη άνοδο της ΕΘΘ Mykonos Pros Nxos Chios Mykonos Pros Nxos Chios Air Temperture [ o C] WS [m/s] Jun 21-Jun 22-Jun 23-Jun 24-Jun 25-Jun 26-Jun 27-Jun 28-Jun 29-Jun 30-Jun 20-Jun 21-Jun 22-Jun 23-Jun 24-Jun 25-Jun 26-Jun 27-Jun 28-Jun 29-Jun 30-Jun Dte Dte ΣΧΗΜΑ 7. Γιά 4 νησιά του Αιγαίου και γιά το διάστημα 20 έως 30 Ιουνίου 2007, παρουσιάζονται: ) Ωριαίες θερμοκρασίες αέρα σε [ o C]. ) Ωριαίες ταχύτητες ανέμου σε [m/s] ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στη παρούσα εργασία, έγινε μία προσπάθεια να διερευνηθεί η σχέση της απότομης ανόδου της επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας του Αιγαίου, σε σχέση με τις μετεωρολογικές συνθήκες που επικρατούσαν στον ευρύτερο Ελλαδικό χώρο. Η διερεύνηση της παραπάνω σχέσης έγινε χρησιμοποιώντας αποτελέσματα μοντέλων από renlysis δεδομένα. Το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει, μπορεί να συνοψιστεί στην παρατήρηση ότι η απότομη άνοδος της ΕΘΘ οφείλεται στην αλληλεπίδραση αέρα θάλασσας. Οι μετεωρολογικές συνθήκες που επικράτησαν πάνω από την ευρύτερη περιοχή, καθώς και η απουσία κατακόρυφων κινήσεων, η ασυνήθιστη γιά μήνα Ιούνιο διάρκεια και τιμές υψηλών θερμοκρασιών, συνέβαλαν καθοριστικά στην απότομη άνοδο της θερμοκρασίας της θάλασσας και την διατήρηση της ΕΘΘ σε επίπεδα έως και 5 K πάνω από τις κλιματικές τιμές. Τέλος σαν επίλογο θα θέλαμε να σημειώσουμε, ότι το καλοκαίρι του 2007, αποτέλεσε σταθμό σε ότι αφορά τον καιρό στην Ελλάδα, με τους 3 καύσωνες στα νότια της χώρας να θέτουν πολλά ρεκόρ απολύτως μεγίστων θερμοκρασιών σε πολλές περιοχές της χώρας και επιπλέον να αποτελούν την εικόνα ενός πιθανού καιρικού μέλοντος που θα πρέπει να προβληματίσει ειδικούς επιστήμονες, κεντρική και τοπική εξουσία, καθώς και όλο τον πληθυσμό. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Blck E, Blckurn M, Hrrison G, Hoskins B, Methven J, 2004: Fctors contriuting to the summer 2003 Europen hetwve. Wether, 59(8), Drxler RR nd Rolph GD, 2003: HYSPLIT (Hyrid, Single-Prticle Lgrngin Integrted Trjectory): Model ccess vi NOAA ARL READY, NOAA Air Resources Lortory, Silver Spring, MD. 73

8 Olit1 A, Sorgente1 R, Ntle S, Gerˇsek S, Riotti1 A, Bonnno A, Ptti B, 2007: Effects of the 2003 Europen hetwve on the Centrl Mediterrnen Se: surfce fluxes nd the dynmicl response. Ocen Science, 3, , Ro PK, Holmes SJ, Anderson RK, Winston JS, Lehr PE, 1990: Wether Stellites: Systems, Dt, nd Environmentl Applictions, Americn Meteorologicl Society, Boston, ISBN Rolph GD, 2003: Rel-time Environmentl Applictions nd Disply system (READY) Wesite ( NOAA Air Resources Lortory, Silver Spring, MD. Theohrtos G & Tselepidki I, 1990: The Temperture of the Se Surfce in the Region of the Aegen nd its Reltion to Air Temperture. Theoreticl nd Applied Climtology, 42, Vlhkis G & Polltou R, 1993: Temporl Vriility nd Sptil Distriution of the Se Surfce Temperture in the Aegen Se. Theoreticl nd Applied Climtology, 47, Zervkis V, Georgopoulos D, Krgeorgis AP, Theochris A, 2004: On the response of the Aegen Se to climtic vriility: review. Interntionl Journl of Climtology, 24, (14),