Ελληνική Πλατφόρµα Έρευνας και Τεχνολογίας για την κατασκευή µε έµφαση στην Αειφόρο Κατασκευή και την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς ETΠ

Transcript

1 ECTP - European Construction Technology Platform Ελληνική Πλατφόρµα Έρευνας και Τεχνολογίας για την κατασκευή µε έµφαση στην Αειφόρο Κατασκευή και την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς ETΠ Α. Μοροπούλου Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής ΤΕΕ για το Εθνικό Φόρουµ, Μέλος.Ε. ΤΕΕ, Καθ. ΕΜΠ

2 Η σηµαντική συµβολή των Ελλήνων Μηχανικών στην Ερευνητική & Τεχνολογική Ανάπτυξη Ο ρόλος και οι πρωτοβουλίες του ΤΕΕ

3 Η συµβολή των Ελλήνων Μηχανικών στην Ερευνητική και Τεχνολογική Ανάπτυξη της χώρας είναι ιδιαίτερα σηµαντική. Σύµφωνα µε έρευνα του ΤΕΕ (2003), από το σύνολο των µελών του ΤΕΕ, περισσότεροι από µηχανικοί (~ 10%) ασχολούνται µε την Έρευνα στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα, στα Ερευνητικά Κέντρα της χώρας, στις Εταιρίες Έρευνας και Ανάπτυξης, στο ηµόσιο αλλά και σε επιχειρήσεις του Ιδιωτικού τοµέα (βιοµηχανία, υπηρεσίες) Αριθµός Σύνολο Πολυτεχνεία / Πολυτεχνικές Σχολές Ερευνητικοί Φορείς Τεχνολογικοί Φορείς Μηχανικοί Σύνολο 77.7% Φορέας

4 Από τα άτοµα του ερευνητικού δυναµικού της χώρας (στοιχεία 1999), οι είναι ερευνητές, δηλαδή οι µηχανικοί αποτελούν ~ το 1/3 τους, παίζοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάπτυξη του Εθνικού Χώρου Έρευνας και Τεχνολογίας. Η πραγµατικότητα αυτή υπαγορεύει την ανάγκη παρέµβασης και πρωτοβουλιών του ΤΕΕ στη διαµόρφωση µιας εθνικής στρατηγικής για την Έρευνα Τεχνολογία µε ενίσχυση της συµµετοχής και της αναγνώρισης του ερευνητικού ρόλου των Ελλήνων µηχανικών. Ειδικότερα, το ΤΕΕ ενδιαφέρεται και προωθεί: την ενίσχυση της συµβολής των Ελλήνων µηχανικών και την αναγνώριση του ρόλου τους στην παροχή υπηρεσιών στην Έρευνα και στην Τεχνολογική Ανάπτυξη της χώρας την αναγνώριση και θεσµοθέτηση του ρόλου των νέων ερευνητών και την ανάπτυξη του Ελληνικού Ερευνητικού Χώρου τη συνεργασία των Ελλήνων Μηχανικών και των ερευνητικών φορέων τους µε τους κοινωνικούς και οικονοµικούς εταίρους τους στην έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη (αύξηση δαπανών των επιχειρήσεων για έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη), καθώς και στην προώθηση της καινοτοµίας στις ελληνικές επιχειρήσεις (µε έµφαση στον κατασκευαστικό τοµέα κ.ά.), παράλληλα µε τη διεκδίκηση αύξησης της κρατικής χρηµατοδότησης της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης.

5 Η σύνθεση της χρηµατοδότησης της έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης (0.69% επί του ΑΕΠ της Ακαθάριστης Εγχώριας απάνης για Ε&ΤΑ, σύµφωνα µε στοιχεία της ΓΓΕΤ για το έτος 1999), που αποτελεί λιγότερο από το 1/3 των αντίστοιχων µέσων δαπανών σε ευρωπαϊκές χώρες, συντίθεται κατά 51% από κρατική χρηµατοδότηση 27,5% από δαπάνες επιχειρήσεων 21.5% από ιδία συµµετοχή των ΑΕΙ στην έρευνα. Παράλληλα µε τα ανωτέρω, βασικός στόχος του ΤΕΕ είναι η διαδικτύωση των µηχανικών ώστε να µπορέσουν να ανταποκριθούν στον καταιγισµό των πληροφοριών και των εξελίξεων, αλλά και στις απαιτήσεις του ανταγωνισµού στις συνθήκες της παγκοσµιοποίησης.

6 Η συµβολή των Ελλήνων Μηχανικών στον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας Τεχνολογίας Ο ρόλος και οι πρωτοβουλίες του ΤΕΕ

7 Στρατηγική για την Έρευνα και Τεχνολογική Ανάπτυξη στην ΕΕ Η Έρευνα & Τεχνολογική Ανάπτυξη (Ε&ΤΑ) παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της οικονοµικής ανάπτυξης και της απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτελώντας τον κορµό της οικονοµίας βασισµένης στη γνώση. εδοµένης της σπουδαιότητάς της, η Ευρωπαϊκή Έρευνα ενισχύεται εντός της ΕΕ και ως στόχος τίθεται η αύξηση του προϋπολογισµού για τη χρηµατοδότησή της. Στόχος της ΕΕ είναι το έτος 2010 το 3% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) να καταναλώνεται στην Έρευνα & Τεχνολογική Ανάπτυξη, ενώ σήµερα διατίθεται µόνο το 2% του ΑΕΠ σε Ε&ΤΑ και µε τους σηµερινούς ρυθµούς ανάπτυξης ο στόχος του 3% φαίνεται πολύ δύσκολα υλοποιήσιµος. Για να µπορέσει να υλοποιηθεί ο στόχος αυτός πρέπει να προσδιοριστούν κατάλληλα οι ερευνητικές και τεχνολογικές προτεραιότητες της ΕΕ, το χρονοδιάγραµµα υλοποίησης της προσπάθειας, το µέγεθος των πιστώσεων και ο ρυθµός µε τον οποίο αυτές πρέπει να διατεθούν και να απορροφηθούν.

8 Στρατηγική για την Έρευνα και Τεχνολογική Ανάπτυξη στην ΕΕ Προκειµένου να υλοποιηθεί η Στρατηγική για την Έρευνα & Τεχνολογική Ανάπτυξη στην ΕΕ, πρέπει: Να συγκεντρωθεί η «κρίσιµη µάζα» στους τοµείς ιδιαίτερου ενδιαφέροντος και να ολοκληρωθούν τα consortium τόσο για τις ερευνητικές υποδοµές όσο και για τα δίκτυα και τη συµπαραγωγή Ε&Τ µε όλους τους ερευνητικά ανταγωνιστικούς φορείς Να ενισχυθεί η αριστεία µέσω του ανταγωνισµού σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και της διακρατικής συνεργασίας Να συντονιστούν οι τοπικές και εθνικές πρωτοβουλίες και δραστηριότητες σε τοµείς ενδιαφέροντος για συγκεκριµένες χώρες (π.χ. αντιµετώπιση φυσικών καταστροφών) ή παγκοσµίου ενδιαφέροντος (π.χ. κλιµατική αλλαγή) Να αυξηθεί η Ευρωπαϊκή χρηµατοδότηση Να ενισχυθεί ο ρόλος των Ε&Τ φορέων παραγωγών της γνώσης µε έµφαση στη διαδικτύωση µεταξύ τους Να εδραιωθεί η συνεργασία µεταξύ των φορέων της βιοµηχανίας και της πανεπιστηµιακής κοινότητας.

9 Η ανάπτυξη της Ε&Τ και η εισαγωγή καινοτοµίας µοχλός στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας Στην Ευρώπη των 15, η Ελλάδα παρουσιάζει δυναµική συµβολή στην Ευρωπαϊκή έρευνα. Σύµφωνα µε ανάλυση του 5ου ΠΠ, η κατανοµή των συνολικών προτάσεων ανά ειδικό πρόγραµµα σε τοµείς µε σηµαντική συµβολή των µηχανικών είναι: Ενέργεια Περιβάλλον: 18% Αειφόρος Οικονοµική Ανάπτυξη: 20% Κοινωνία της Πληροφορίας: 22% Ποιότητα Ζωής: 29% Κατανοµή των Συνολικών Προτάσεων ανά Ειδικό Πρόγραµµα Καινοτοµία - ΜΜΕ 2% ιεθνής Ρόλος 3% Ανθρώπινο υναµικό 6% Πυρηνική Ενέργεια 0% Ποιότητα Ζωής 29% Ενέργεια - Περιβάλλον 18% Κοινωνία της Πληροφορίας Αειφόρος Οικονοµική Ανάπτυξη 20% 22%

10 Η ανάπτυξη της Ε&Τ και η εισαγωγή καινοτοµίας µοχλός στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας Στην Ευρώπη των 25 πλέον, από τα στοιχεία που υπάρχουν µέχρι σήµερα για το 6ο ΠΠ, γίνεται φανερό ότι τα παραπάνω ποσοστά µειώνονται, αλλά παραµένει σηµαντική η ελληνική δραστηριότητα στους τοµείς που µετέχουν οι Μηχανικοί. Στο πλαίσιο αυτό το ΤΕΕ προωθεί τη δηµιουργία ισχυρών ελληνικών συµπράξεων για την προώθηση της ελληνικής συµµετοχής σε προγράµµατα έρευνας, τεχνολογίας και καινοτοµίας της ΕΕ µε Ευρωπαίους ερευνητικούς και τεχνολογικούς εταίρους. Βασική επιδίωξη είναι η ελληνική συµµετοχή στην προώθηση έργων µεγάλου µεγέθους και υψηλού προϋπολογισµού, που αποφασίζονται στους κόλπους της ΕΕ και τα οποία δε θα πρέπει να αποβούν σε βάρος χωρών όπως η Ελλάδα, που δε διαθέτουν µεγάλης κλίµακας ερευνητικές υποδοµές. Προς το σκοπό αυτό θα επιδιωχθεί να βρει αντίκρυσµα και στην Ελλάδα η συγχρηµατοδότηση ερευνητικών προγραµµάτων από επιχειρηµατικούς φορείς έτσι, ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα των προτάσεων και να µην αποτελέσει το ζήτηµα αυτό τροχοπέδη στην ελληνική συµµετοχή στην ευρωπαϊκή έρευνα.

11 Η ανάπτυξη της Ε&Τ και η εισαγωγή καινοτοµίας µοχλός στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας Σκοπός του ΤΕΕ είναι να συνδράµει µε κάθε τρόπο τους µηχανικούς που ασχολούνται µε την έρευνα, αλλά και να ενισχύσει την ερευνητική προσπάθεια στη χώρα µας σε κρίσιµους τοµείς της τεχνικής ανάπτυξης µε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ευρωπαϊκή και ιδιαίτερα την ελληνική ανταγωνιστικότητα. Σε σχέση µε τις βασικές προτεραιότητες της έρευνας, πρέπει να σηµειώσουµε ότι το 6ο ΠΠ µειώνει στο ~ 15% το ποσοστό της χρηµατοδότησης των θεµατικών προτεραιοτήτων για την ποιότητα ζωής, την αειφόρο ανάπτυξη, την ενέργεια και το περιβάλλον που στο 5ο ΠΠ απορροφούσε 67%, υποβαθµίζοντας δραστικά τοµείς τεχνολογικής προτεραιότητας, όπου η Ευρώπη κατείχε την πλέον ανταγωνιστική θέση, καθώς και την εισαγωγή καινοτοµιών στις ήδη υπάρχουσες επιχειρήσεις της, ειδικότερα δε στις µικροµεσαίες. Λιγότερες από τις µισές επιχειρήσεις στην ΕΕ των 15 αναπτύσσουν κατά το διάστηµα δράσεις καινοτοµίας, και από αυτές οι µεγάλες επιχειρήσεις σε συγκέντρωση συντελεστών παραγωγής είναι διπλάσιες σε αριθµό από τις µικροµεσαίες επιχειρήσεις (EURΟSTAT 2004).

12 Η ανάπτυξη της Ε&Τ και η εισαγωγή καινοτοµίας µοχλός στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας Γι αυτό, η παρέµβαση του ΤΕΕ συνδέεται µε την αναπροσαρµογή των προτεραιοτήτων της έρευνας µε έµφαση στην ενίσχυση των στρατηγικών τοµέων της Ευρωπαϊκής ανάπτυξης, όπως: την αειφόρο κατασκευή την αντιµετώπιση των φυσικών καταστροφών τη θαλάσσια και παράκτια έρευνα και τεχνολογία τις τεχνολογίες τροφίµων και γεωργικής παραγωγής την ανάπτυξη των πόλεων την προστασία της πολιτιστικής κληρονοµιάς την προστασία και διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος. Οι τοµείς αυτοί, οι οποίοι επιβίωσαν, χάριν στο οριζόντιο τοµέα δράσης για την επιστηµονική υποστήριξη των πολιτικών, µε υποδεκαπλάσια χρηµατοδότηση των πόρων που τους αναλογούσε στο 5ο ΠΠ, πρέπει σήµερα να ξαναβρούν τη θέση που τους ανήκει στρατηγικά στην Ε&Τ της ΕΕ όπως υπαγορεύει η ανάγκη ενίσχυσης ανταγωνιστικότητας της ανάπτυξης.

13 Οι δράσεις του ΤΕΕ Στα πλαίσια αυτά το ΤΕΕ επιδιώκει την ενίσχυση της συµµετοχής και της αναγνώρισης του ερευνητικού ρόλου των Ελλήνων µηχανικών στον Ευρωπαϊκό χώρο έρευνας και προωθεί την ενίσχυση της συµµετοχής στο 6ο Πρόγραµµα Πλαίσιο, καθώς και την παρακολούθηση και παρέµβαση στη διαµόρφωση του 7ου Προγράµµατος Πλαισίου σε συνεργασία µε τα Εθνικά Σηµεία Επαφής που έχουν εξουσιοδοτηθεί από τη ΓΓΕΤ για τη διάχυση πληροφόρησης σχετικά µε την έρευνα, τεχνολογία και καινοτοµία. Το ΤΕΕ στην κατεύθυνση αυτή έχει οργανώσει: Ηµερίδα «Συµµετοχή των Ελλήνων Μηχανικών στον Ευρωπαϊκό Χώρο της Έρευνας και της Τεχνολογίας», Αθήνα, 5 Μαρτίου 2003, ιοργάνωση ΤΕΕ Ηµερίδα «Νέες προκηρύξεις Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Προγραµµάτων 6ο ΠΠ Αεροναυτική και ιάστηµα, Νανοτεχνολογίες, νανοεπιστήµες, νέα υλικά, διεργασίες και διατάξεις παραγωγής (NanoMatPro), Έρευνα µε γνώµονα τις πολιτικές για το περιβάλλον, την ενέργεια και τις µεταφορές (Policy-oriented research), ιεθνής συνεργασία (INCO)», Θεσσαλονίκη, 24 Νοεµβρίου 2003 & Αθήνα, 25 Νοεµβρίου 2003, Συνδιοργάνωση ΤΕΕ, ΓΓΕΤ, ίκτυο ΠΡΑΞΗ

14 Οι δράσεις του ΤΕΕ ιεθνές Φόρουµ Επιχειρηµατικών Συναντήσεων «οµικά Υλικά και Κατασκευές», Αθήνα, 12 εκεµβρίου 2003, Συνδιοργάνωση ΕΚΤ, ΤΕΕ µε το Ελληνικό Κέντρο Αναδιανοµής Καινοτοµίας HIRC µε τις εταιρείες ΕΚΕΠΙΣ AE, EBETAM AE Ηµερίδα «Ενηµέρωση για Νέες Προκηρύξεις Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Προγραµµάτων 6ο Πρόγραµµα Πλαίσιο Νέες δυνατότητες συνεργασίας µε τα Νέα Αναπτυσσόµενα Κράτη (ανοικτές προκηρύξεις INTAS)», Αθήνα 12 Ιουλίου 2004, Συνδιοργάνωση ΤΕΕ, ΓΓΕΤ, ίκτυο ΠΡΑΞΗ Ηµερίδα «Οι Ερευνητικές Υποδοµές και η τρέχουσα πρόσκληση υποβολής προτάσεων», Ηράκλειο, 20 εκεµβρίου 2004, Συνδιοργάνωση ΙΤΕ, ΓΓΕΤ, ΕΚΤ, ΤΕΕ & «Μεγάλες Υποδοµές για την Ερευνητική και Τεχνολογική Ανάπτυξη της Ευρώπης: Οι Ερευνητικές Υποδοµές και η τρέχουσα πρόσκληση υποβολής προτάσεων του 6ου ΠΠ της ΕΕ», Αθήνα, 21 εκεµβρίου 2004, Συνδιοργάνωση ΤΕΕ, ΓΓΕΤ, ΕΚΤ, µε την υποστήριξη της ΕΕ.

15 Οι δράσεις του ΤΕΕ Παράλληλα, δηµιουργεί τις υποδοµές της καταγραφής διαδικτύωσης και κινητικότητας των Ελλήνων Μηχανικών και συγκεκριµένα: ολοκληρώνει το Αρχείο Ελλήνων Μηχανικών που ασχολούνται µε την έρευνα έχει αναµορφώσει τις ιστοσελίδες του στην Τράπεζα πληροφοριών του ΤΕΕ, ώστε να ενηµερώνονται άµεσα οι Έλληνες µηχανικοί γι όλες τις εξελίξεις και κυρίως για τις προκηρύξεις; Ερευνητικών προγραµµάτων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο συµβάλλει σε συνεργασία µε τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύµατα και Ερευνητικά Κέντρα της χώρας στη διαµόρφωση προϋποθέσεων εθνικής υποστήριξης για τη συµµετοχή των Ελλήνων µηχανικών στην προετοιµασία των ευρωπαϊκών τεχνικών κοινοπραξιών στους αντίστοιχους τοµείς

16 Οι δράσεις του ΤΕΕ αναλαµβάνει δράσεις διαδικτύωσης και επικοινωνίας των Ελλήνων µηχανικών µε τους φορείς της έρευνας και της βιοµηχανίας, ώστε να υποστηρίξει τη µεταφορά τεχνογνωσίας και την ενίσχυση του ρόλου των Ελλήνων µηχανικών στην ανάπτυξη χωρών, όπως οι 10 νεοενταχθείσες χώρες στην ΕΕ, οι προς σύνδεση χώρες (παραευξείνιες, βαλκανικές, µεσογειακές) καθώς και οι τρίτες χώρες που απολαµβάνουν αναπτυξιακής βοήθειας από την ΕΕ (Ηµερίδα «Ενηµέρωση για Νέες Προκηρύξεις Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Προγραµµάτων 6ο Πρόγραµµα Πλαίσιο Νέες δυνατότητες συνεργασίας µε τα Νέα Αναπτυσσόµενα Κράτη (ανοικτές προκηρύξεις INTAS)», Αθήνα, 12 Ιουλίου 2004)

17 Οι δράσεις του ΤΕΕ Οργανώνει επιστηµονικές Ηµερίδες και Συνέδρια σε όλους τους τοµείς Ε&Τ ενδιαφέροντος των µηχανικών µε έµφαση στην κατασκευή, το περιβάλλον, την ενέργεια, την προστασία της πολιτιστικής κληρονοµιάς, την αειφόρο ανάπτυξη, την κοινωνία της πληροφορίας. Ιδιαίτερη είναι η σηµασία που δίνει το ΤΕΕ στο Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη όπως φαίνεται και στη φετινή διοργάνωση της HELECO 05 (5ης ιεθνούς Έκθεσης και Συνεδρίου για την Τεχνολογία Περιβάλλοντος), µε έµφαση στις θεµατικές ενότητες: - ατµόσφαιρα - αειφόρος ανάπτυξη - ενέργεια και περιβάλλον - περιβάλλον: µεθοδολογικά και διαχειριστικά εργαλεία - περιβαλλοντική εκπαίδευση - πολιτικές ανάπτυξης και περιβάλλοντος - στερεά απόβλητα - υδατικοί πόροι καθώς και µε τη σηµερινή διοργάνωση συνάντησης για τη συγκρότηση του Εθνικού Φόρουµ «Τεχνολογική Πλατφόρµα για την Έρευνα και Τεχνολογία στην Κατασκευή µε έµφαση στην Αειφόρο Κατασκευή και την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς» στις 5 Φεβρουαρίου 2005, ώρα 11:30 13:30, που θα συνδεθεί µε το Στρογγυλό Τραπέζι «Αειφόρος Κατασκευή».

18 Προς ένα Όραµα για την Ερευνητική και Τεχνολογική Ανάπτυξη της Ευρώπης καθώς και για το ρόλο της Κατασκευαστικής Βιοµηχανίας Η Στρατηγική ενίσχυσης του ρόλου των Μηχανικών

19 Η σηµερινή συγκυρία καθιστά την Ε&Τ µοχλό στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ανάπτυξης µε ζητούµενη την εισαγωγή καινοτοµιών, την οργάνωση της οικονοµίας της γνώσης, την επιστηµονική υποστήριξη στη λήψη αποφάσεων, τόσο στον πρωτογενή τοµέα, όσο και στη βιοµηχανική ανάπτυξη µε έµφαση στην κατασκευή, καθώς και στις υπηρεσίες. Η εκτίµηση τόσο της Λισσαβόνας όσο και Ελληνικών µελετών για το µέλλον της βιοµηχανίας και της κατασκευής (ΙΟΒ, ΙΟΚ 2004) συνδέουν τόσο την αντιµετώπιση των κρίσιµων προβληµάτων της ανεργίας και της δηµιουργίας νέων θέσεων εργασίας, όσο και της αύξησης της παραγωγικότητας και της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας µε την ενίσχυση της Ε&ΤΑ και την άµεση εισαγωγή και την ανάπτυξη των πορισµάτων της στην οικονοµία, την πολιτική, καθώς και στην παράλληλη ενίσχυση των µηχανισµών µεταφοράς τεχνογνωσίας από την ΕΕ σε τρίτες χώρες.

20 Στρατηγικός για την ΕΕ και την Ελλάδα είναι ο κλάδος των κατασκευών και η υποδειγµατική Ε&Τ ανάπτυξη στα πλαίσιά του θα αποτελέσει µοχλό για την κρίσιµη ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς του. Γι αυτό και η ανταπόκριση στη συγκυρία συνδέεται µε την ανάγκη διαµόρφωσης ενός οράµατος για την ανάπτυξη της µεταβιοµηχανικής Ευρώπης µε έµφαση: στην αναδιάρθρωση της βιοµηχανικής παραγωγής µε την εισαγωγή νέων τεχνολογιών στην ενίσχυση µεταφοράς διάχυσης και προβολής της Ε&Τ στον τοµέα των κατασκευών ως υποδειγµατικού κλάδου της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας στην ανάπτυξη, διαχείριση και διατήρηση του περιβάλλοντος µε έµφαση στο δοµηµένο περιβάλλον, την προστασία της πολιτιστικής κληρονοµιάς, την ενέργεια και την αειφόρο ανάπτυξη στησύνδεσητηςε&τ µε τηγεωργικήβιοµηχανία και την αγροτική παραγωγή στην ενίσχυση της καινοτοµίας στον τοµέα των υπηρεσιών µε έµφαση στην κοινωνία της πληροφορίας και στη ριζική αναδιάρθρωση του τουρισµού.

21 Το όραµα αυτό θα πρέπει να αρθρωθεί ως προϊόν προβληµατισµών, αναζητήσεων και διαλόγου ανάµεσα στους κοινωνικούς, οικονοµικούς και Ε&Τ φορείς της Ευρώπης µέσα από την υποστήριξη µελετών για το µέλλον της ανάπτυξης (foresight studies) ηµερίδων αναζήτησης και διαλόγου (exploratory workshops) Το ΤΕΕ στην κατεύθυνση αυτή έχει ήδη αναλάβει πρωτοβουλίες και συµβάλλει στους Ευρωπαϊκούς προβληµατισµούς στους τοµείς: της κατασκευής (µε την πρόσκληση για τη συγκρότηση του Εθνικού Φόρουµ «Τεχνολογική Πλατφόρµα για την Έρευνα και Τεχνολογία στην Κατασκευή µε έµφαση στην Αειφόρο Κατασκευή και στην Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς» στις 5 Φεβρουαρίου 2005 στα πλαίσια της HELECO 05 για τη συµµετοχή στην Ευρωπαϊκή Πλατφόρµα τεχνολογίας της κατασκευής) της προστασίας της πολιτιστικής κληρονοµιάς (Ευρωπαϊκό Συνέδριο «Καινοτόµες Τεχνολογίες και Υλικά για την προστασία της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς Βιοµηχανία, Έρευνα, Εκπαίδευση: Ευρωπαϊκές Απόψεις και Προοπτικές», Αθήνα, εκεµβρίου 2003, Συνδιοργάνωση ΤΕΕ, ΕΜΠ, µε την υποστήριξη της ΕΕ) ενώ παράλληλα οργανώνει στη Θεσσαλία Μαρτίου 2005 & 1 Απριλίου 2005 Συνέδριο µε θέµα «Νέες τεχνολογίες στη γεωργική βιοµηχανία και αγροτική παραγωγή».

22 Γι αυτό και στα πλαίσια αυτής της Ηµερίδας το ΤΕΕ ως συνδιοργανωτής δίνει έµφαση στη συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης µε τη συµµετοχή εκπροσώπων της βιοµηχανίας, των πανεπιστηµίων, των οργανισµών και των ιδιωτών που ασχολούνται µε την έρευνα και την τεχνολογία, γύρω από ένα κοινό όραµα και µία κοινή προσέγγιση, στον τρόπο διεξαγωγής της έρευνας και ανάπτυξης της τεχνολογίας, µε ιδιαίτερη έµφαση στον σαφή προσδιορισµό µιας Στρατηγικής Ερευνητικής Ατζέντας. εδοµένης και της συγκυρίας στην κατασκευή στη µεταολυµπιακή περίοδο επικεντρώνουµε τις προτάσεις µας στο πεδίο αυτό.

23 Ο κατασκευαστικός κλάδος στην ΕΕ Ο κατασκευαστικός κλάδος είναι στρατηγικός για την ΕΕ, καθώς παρέχει τις κατασκευές και τις υποδοµές προς όλους τους φορείς. Είναι ο µεγαλύτερος βιοµηχανικός κλάδος στην ΕΕ, αντιπροσωπεύοντας ~ το 10% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Οι δαπάνες για την κατασκευή αναµένεται να παρουσιάσουν συνεχή αύξηση κατά 4.6% το χρόνο για τα επόµενα τέσσερα χρόνια στην Ευρώπη ενώ αναµένεται να είναι πολύ µεγαλύτερες στην Ινδία και στην Κίνα.

24 Ο κατασκευαστικός κλάδος στην Ελλάδα Στην Ελλάδα ο κατασκευαστικός κλάδος είναι ένας από τους ταχύτερα αναπτυσσόµενους κλάδους της ελληνικής οικονοµίας Σύµφωνα µε το ΙΟΚ, το ποσοστό συµµετοχής του στο ΑΕΠ, στην τριετία , προβλέπεται να προσεγγίσει το 10%, αρκετά δηλ. υψηλότερο από την ανάλογη ποσοστιαία συµµετοχή του 1997 (6,4%). Η αύξηση των δραστηριοτήτων του κατασκευαστικού κλάδου ώθησε τους βασικούς κλάδους παραγωγής δοµικών υλικών (τσιµέντο, έτοιµο σκυρόδεµα, χάλυβας, αλουµίνιο, πλινθοκεραµοποιία κ.ά σε µία γενικευµένη τάση µεγέθυνσης των παραγωγικών τους δυναµικοτήτων για να µπορέσουν να αντεπεξέλθουν στην αυξηµένη ζήτηση των προϊόντων που προκάλεσε η συνεχιζόµενη διεύρυνση των κατασκευαστικών δραστηριοτήτων

25 Ο κατασκευαστικός κλάδος στην Ελλάδα Από την άποψη απασχόλησης ο κατασκευαστικός κλάδος απασχόλησε το 2003, άµεσα εργαζόµενους, από τους οποίους οι ήταν Μηχανικοί και Μελετητές, χωρίς να συνεκτιµηθούν οι απασχολούµενοι στην Έρευνα και την Τεχνολογία. Οι προοπτικές όµως για την Ελλάδα στην περίοδο (ΚΕΠΕ, ΙΟΚ), δεν εµφανίζονται ευοίωνες, τα δε έργα υποδοµής στη χώρα δεν αναµένεται να γνωρίσουν ανάλογη ανάπτυξη στη στη µετα-ολυµπιακή περίοδο ή στο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Για να αντιµετωπίσει ο κατασκευαστικός κλάδος τον έντονο διεθνή ανταγωνισµό απαιτούνται διαρθρωτικές αλλαγές, επανατοποθέτηση προτεραιοτήτων και εισαγωγή καινοτοµιών.

26 Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του Ευρωπαϊκού κατασκευαστικού κλάδου έναντι των ΗΠΑ, της Ασίας κ.λ.π. Στρατηγική για τον κατασκευαστικό κλάδο Η Στρατηγική για τον κατασκευαστικό κλάδο συνίσταται σε: Εκβιοµηχάνιση των διαδικασιών κατασκευής µε στόχο τη µείωση του κόστους και τη βελτίωση της ποιότητας ηµιουργία ασφαλούς και υγιεινού περιβάλλοντος εργασίας και διαβίωσης για τους Ευρωπαίους πολίτες Ενέργειες για τη µείωση της καταναλισκόµενης ενέργειας, των πρώτων υλών και άλλων πηγών, καθώς και εκσυγχρονισµός της βιοµηχανίας των πρώτων υλών

27 Στρατηγική για τον κατασκευαστικό κλάδο Εισαγωγή καινοτοµίας και έρευνας Βελτίωση της ποιότητας του δοµηµένου περιβάλλοντος και της δυνατότητας πρόσβασης σε όλους τους πολίτες Ενίσχυση της βιώσιµης ανάπτυξης, διατήρηση και προστασία του δοµηµένου περιβάλλοντος και των ιστορικών κτηρίων, µνηµείων και έργων της πολιτιστικής κληρονοµιάς Σχεδιασµό, ανάπτυξη και την πιλοτική εφαρµογή συστηµάτων παρακολούθησης και ελέγχου ολικής ποιότητας της κατασκευής και των υποδοµών προληπτικής συντήρησης και διατήρησης των κατασκευών διαχείρισης του περιβάλλοντος για την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων στο δοµηµένο περιβάλλον για την αύξηση του χρόνου ζωής κατασκευών και υποδοµών

28 Ο Τοµέας της κατασκευής ανέλαβε την πρωτοβουλία να προσδιορίσει «από κάτω» τις προτεραιότητες όσον αφορά στην Έρευνα και Τεχνολογία στην Κατασκευή, ώστε να διασφαλιστεί υψηλός βαθµός ενσωµάτωσης, εµπλουτισµού και προβολής της καινοτοµίας στον Κατασκευαστικό Κλάδο. ECTP - European Construction Technology Platform

29 ECTP - European Construction Technology Platform Μάαστριχτ Οκτωβρίου 2004, Συνέδριο Ε-CORE B4E Ίδρυση της Ευρωπαϊκής Τεχνολογικής Πλατφόρµας για την κατασκευή (ECTP - European Construction Technology Platform

30 Στόχος Η κινητοποίηση και η συγκέντρωση όλων των φορέων που ενδιαφέρονται για την έρευνα και την τεχνολογία της κατασκευής O προσδιορισµός ενός κοινού οράµατος σχετικά µε τις ερευνητικές και τεχνολογικές προτεραιότητες για την Κατασκευή σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο Ο προσδιορισµός µιας κοινής Στρατηγικής για την επίτευξη του παραπάνω οράµατος

31 Εθνικές Τεχνολογικές Πλατφόρµες Έχουν ήδη ιδρυθεί Πολωνία, Ισπανία, Ολλανδία, Φινλανδία Σήµερα Ελλάδα Προς ίδρυση Ηνωµένο Βασίλειο, Γαλλία, Βέλγιο, ανία, Νορβηγία, Σουηδία, Ελβετία, Σλοβενία, Τσεχία οµή ECTP High Level Group HLG Support Group SG Γραµµατεία Ποιότητα Ζωής Πόλεις & Κτίρια Υπόγεια Έργα ίκτυα Πολιτιστική Κληρονοµιά Υλικά

32 Εθνική Πρωτοβουλία για την Αναγνώριση του Πρωταγωνιστικού Ρόλου του Ελληνικού Χώρου της Έρευνας & Τεχνολογίας για την Κατασκευή στον Ευρωπαϊκό Χώρο ΤΕΕ (Απόφαση.Ε., Συνεδ.31, 21/09/04) Συµµετοχή στο ECTP Οργάνωση της Τεχνολογικής Πλατφόρµας Έρευνας και Τεχνολογίας για την Κατασκευή µε έµφαση στην Αειφόρο Κατασκευή και την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς

33 ΤΕΕ (Απόφαση.Ε., Συνεδ.31, 21/09/04) Οργανωτική Επιτροπή Εθνικού Φόρουµ Α. Μοροπούλου, Πρόεδρος Ο.Ε., Ε ΤΕΕ, Καθηγήτρια ΕΜΠ Κ. Συρµακέζης, Καθηγητής ΕΜΠ. Μπίκας, Καθηγητής ΑΠΘ Ι. Πασπαλιάρης, Καθηγητής ΕΜΠ Μ. Φουντή, Αν. Καθηγήτρια ΕΜΠ Γ. Συριανός, Πρόεδρος ΣΤΕΑΤ Ε. Χανιωτάκης, /ντής Έρευνας & Ποιότητας, ΑΕ Τσιµέντων ΤΙΤΑΝ Ε. Κανιτάκη, Πρόεδρος Ελληνικού Τµήµατος Σκυροδέµατος, Επιστηµονικός Συνεργάτης ΕΜΠ

34 Στόχος της σηµερινής Εκδήλωσης Συγκρότηση της Ελληνικής Πλατφόρµας Έρευνας και Τεχνολογίας για την Κατασκευή µετά από ενηµέρωση των ενδιαφερόµενων φορέων µε στόχο την διαµόρφωση των ερευνητικών και τεχνολογικών προτεραιοτήτων του Ελληνικού Κατασκευαστικού Κλάδου.

35 Το Εθνικό Φόρουµ είναι ανοιχτό για όλους τους φορείς σχετιζόµενους µε την Κατασκευή οι οποίοι θέλουν να παίξουν ενεργό ρόλο στην διαµόρφωση των ερευνητικών και τεχνολογικών προτεραιοτήτων για την κατασκευή σε Εθνικό Επίπεδο.

36 Το Εθνικό Φόρουµ Καλεί όλους τους ενδιαφερόµενους φορείς να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους για συµµετοχή στην Τεχνολογική Πλατφόρµα αποστέλλοντας συµπληρωµένο το ελτίο Συµµετοχής µέχρι και τις 10 Ιουνίου web-site: Link: Επιστηµονική ραστηριότητα/εκδηλώσεις/ηµερίδες

37 Φορείς που µπορούν να συµµετέχουν στην Ελληνική Πλατφόρµα Φορείς Μελετών Φορείς Κατασκευών Φορείς Περιβαλλοντικού Σχεδιασµού και Έργων Φορείς Βιοµηχανικής Παραγωγής/ οµικών Υλικών Φορείς Έρευνας & Τεχνολογίας

38 Κατηγορία Αντικείµενο Φορέα: Βιοµηχανία οµικών Υλικών Συστηµάτων Υποδοµών Εταιρεία Μελετητική Κατασκευαστική Φορέας Έρευνας Τεχνολογίας Παροχής Υπηρεσιών Φορέας Εκπρόσωπος Φορέα(Eιδική εξουσιοδότηση σχετικά) ιεύθυνση Τηλέφωνο Fax ΕΛΤΙΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ Συµµετοχή στην: Τεχνολογική Πλατφόρµα γιατηνε&τ στην Κατασκευή µεέµφαση στην Αειφόρο Κατασκευή & στην Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς Ηµερίδα Συγκρότησης του Εθνικού Φόρουµ

39 οµή Eλληνικής Τεχνολογικής Πλατφόρµας για την Έρευνα και Τεχνολογία στην Κατασκευή(ΕΤΠ) ΤΕΕ. Εθνικός Συντονιστής (Απόφαση.Ε.ΤΕΕ) Οργανωτική Επιτροπή Εθνικού Φόρουµ High Level Group --HLG Οµάδα Υποστήριξης Support Group- SG Γραµµατεία/ Οµάδες Εργασίας Φορείς Φορείς Μελετών Μελετών Φορείς Φορείς Κατασκευών Κατασκευών Φορείς Έρευνας & Τεχνολογίας Φορείς Φορείς Βιοµηχανικής Παραγωγής- οµικών οµικών Υλικών Υλικών Φορείς Φορείς Σχεδιασµού // ιαχείρισης // Λειτουργίας // Ανάπτυξης Πόλεων Πολιτιστικής Κληρονοµιάς Έργων Υποδοµής Υπογείων Έργων

40 Έως σήµερα έχουν δηλώσει συµµετοχή στο Εθνικό Φόρουµ Φορείς Μελετών: 11 Φορείς Κατασκευών: 19 Φορείς Περιβαλλοντικού Σχεδιασµού και Έργων: 10 Φορείς Βιοµηχανικής Παραγωγής/ οµικών Υλικών: 16 Φορείς Έρευνας & Τεχνολογίας: 32 Φορείς Σχεδιασµού / ιαχείρισης / Λειτουργίας: 19 Σύνολο: 82 φορείς

41 Ρόλος του ΤΕΕ ως Εθνικού Συντονιστή της Τεχνολογικής Πλατφόρµας Συντονίζει, Υποστηρίζει, Εκφράζει την Εθνική Τεχνολογική Πλατφόρµα σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο ιαµορφώνει Στρατηγική Εκπροσωπεί την Εθνική Τεχνολογική Πλατφόρµα στις στρατηγικές συναντήσεις του ECTP, µεταφέρει τις προτάσεις του Εθνικού Φόρουµ σε αυτές και ενηµερώνει τα µέλη της Εθνικής Πλατφόρµας σχετικά

42 Ρόλος του ΤΕΕ ως Εθνικού Συντονιστή της Τεχνολογικής Πλατφόρµας Ως σύµβουλος της Πολιτείας προτείνει και υποστηρίζει στους αρµόδιους φορείς της πολιτείας (ΥΠΕΧΩ Ε, ΥΠΠΟ, ΥΠΑΝ, κ.α.) µέτρα και θεσµικές ρυθµίσεις που πρέπει να αναλάβουν για την υποστήριξη των δράσεων του Εθνικού Φόρουµ. ενηµερώνει συνεχώς την ιστοσελίδα του γραφείου Έρευνας και Τεχνολογίας του ΤΕΕ σχετικά µε την δραστηριότητες του ECTP, προκειµένου να διασφαλιστεί η συµµετοχή όλων των µελών του Εθνικού Φόρουµ στις δράσεις του ECTP που επιθυµούν.

43 Με έµφαση στην Αειφόρο Κατασκευή και την Πολιτιστική Κληρονοµιά ραστηριοποίηση σε όλες τις Περιοχές Έµφασης της Ευρωπαϊκής Τεχνολογικής Πλατφόρµας ECTP Περιοχές έµφασης Πόλεις & Κτίρια Υπόγεια Έργα ίκτυα Πολιτιστική Κληρονοµιά Ποιότητα Ζωής Υλικά Εκπαίδευση, Κατάρτιση Οδηγίες, Πρότυπα, Τεχνικές Προδιαγραφές Κοινωνικό-Οικονοµική ιάσταση

44 Στόχοι του Εθνικού Φόρουµ Να εκπροσωπήσει τις ερευνητικές επιδιώξεις και ανάγκες του Ελληνικού κατασκευαστικού Κλάδου σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο Να καταγράψει και να διαµορφώσει την Εθνική Στρατηγική Έρευνας και Τεχνολογίας σχετικά µε την κατασκευή Να ενηµερώσει τους έλληνες Ερευνητές σχετικά µε θέµατα στρατηγικής και προγραµµατισµού της «Κατασκευής σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο. Να συντονίσει τις προσπάθειες δραστηριότητες στον Ελληνικό χώρο µε άλλες παρόµοιες Να προβάλλει την ανταγωνιστικότητα των Ελληνικών Φορέων (µελετών, κατασκευών, κ.λ.π.) στον Ευρωπαϊκό χώρο και στον Αναπτυσσόµενο Κόσµο

45 Προσδοκώµενα Αποτελέσµατα Να συντάξει το Όραµα για την Τεχνολογία για την Κατασκευή (στους χρονικούς ορίζοντες 2010, 2020, 2030) σε ελληνικό επίπεδο, αντικατοπτρίζοντας όλες τις τυχόν ερευνητικές και τεχνολογικές ιδιαιτερότητες της χώρας µας όπου απαιτείται να δοθεί ιδιαίτερη έµφαση. Να συντάξει την Στρατηγική Ερευνητική Ατζέντα, όπου θα καταγράφεται ο τρόπος και το χρονικό πλαίσιο της συνολικής υλοποίησης του Οράµατος στους χρονικούς ορίζοντες 2010, 2020, 2030)

46 Προσδοκώµενα Αποτελέσµατα Να καταστήσει πλέον ανταγωνιστική την απόδοση των επενδύσεων του κατασκευαστικού κάδου Να συνεισφέρει στην σύνταξη Ευρωπαϊκών και Εθνικών Προδιαγραφών και Οδηγιών που να υλοποιούν το όραµα για την τεχνολογία των κατασκευών Να ενεργοποιήσει την συµβολή του Βιοµηχανικού Κλάδου και να βελτιώσει την απόδοση της Ε&Τ στην Βιοµηχανία της Κατασκευής

47 Όραµα και Στρατηγική της ΕΤΠ - Έως Σήµερα εδοµένα Αειφόρο Κατασκευή Πορίσµατα 1. Στρογγυλό Τραπέζι «Αειφόρος Κατασκευή» - HELECO 2005, 05/02/2005

48 Όραµα και Στρατηγική της ΕΤΠ - Έως Σήµερα εδοµένα Πολιτιστική Κληρονοµιά Πορίσµατα 1. Οµάδες Εργασίας ΤΕΕ «Σύνταξη προδιαγραφών της διαγνωστικής µελέτης σε διεπιστηµονική βάση για έκδοση υπουργικής απόφασης για την υλοποίηση του νόµου Ν.3028, άρθρο:40, Παρ.4, του ΥΠΠΟ για την Προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς» «Κανονισµός Παρακολούθησης και ελέγχου Ποιότητας των έργων συντήρησης και προστασίας της πολιτιστικής κληρονοµιάς σύµφωνα µε τον νόµο Ν.3028, άρθρο:40, Παρ.4» 2. 1st Task Group Meeting, ECTP, FACH Focus Area Cultural Heritage, Ljubljana,

49 Συζήτηση του οράµατος και της στρατηγικής του Εθνικού Φόρουµ Σε όλες τις διαδικασίες- ηµερίδες του ΤΕΕ 1. «Συνέδριο ηµοσίων Έργων, Κάραβελ, Απριλίου 2005» 2. «Μηχανικοί και Αυτοδιοίκηση για την αειφόρο ανάπτυξη της Ελληνικής Πόλης και Περιφέρειας»- που έχει µετατεθεί για το τέλος Μαϊου-αρχές Ιουνίου «Τεχνολογία στην Γεωργική Βιοµηχανία / Κατασκευή και στην Αγροτική Παραγωγή», Λάρισα, Βόλος, Καρδίτσα, 31 Μαρτίου, 1-2 Απριλίου 2005

50 Το εθνικό Φόρουµ θα συζητήσει και αυτόνοµα ώστε να καταλήξει µέχρι τις 10 Ιουλίου στο Όραµα για την Έρευνα και την Τεχνολογία στην Κατασκευή και στην Στρατηγική Επίτευξής του σε Ελληνικό Επίπεδο

51 ROADMAP ΕΤΠ 10 Ιουνίου Λήξη Υποβολής ελτίων Συµµετοχής 10 Ιουνίου Συγκρότηση Εθνικού Φόρουµ 10 Ιουλίου Τελική Πρόταση του Οράµατος για την Τεχνολογία στην Κατασκευή σε Ελληνικό Επίπεδο και της Στρατηγικής Επίτευξής του

52 Σεπτέµβρης 2005: Συµµετοχή Ελληνικής Πλατφόρµας στο ECTP Υποβολή Προτάσεων σε δράσεις Έρευνας και Τεχνολογίας στην Ευρώπη FP7-7 ο Πρόγραµµα Πλαίσιο Structural Funds Ευρωπαϊκό ιαρθρωτικό Ταµείο Regional Funds Ταµείο Περιφερειών

53 Προσδοκώµενα Αποτελέσµατα Το Εθνικό Φόρουµ θα συµβάλλει στον καθορισµό της Στρατηγικής και της ράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ενίσχυση της συµµετοχής του Ευρωπαϊκού / Εθνικού Κατασκευαστικού Κλάδου Στις ραστηριότητες της Ευρωπαϊκής / Εθνικής Ανάπτυξης Στην υποστήριξη της Έρευνας και Τεχνολογίας του Αναπτυσσόµενου Κόσµου Με ιαδικτύωση Με ιεθνή Προβολή