Περιεχόμενα. Εισαγωγή. mέρος 1 ο Θεωρητική και πρακτική προσέγγιση των εννοιών σχέδιο επένδυσης, αξιολόγησης και χρηματοδότησης επενδυτικών σχεδίων

Transcript

1 Περιεχόμενα Εισαγωγή xiii mέρος 1 ο Θεωρητική και πρακτική προσέγγιση των εννοιών σχέδιο επένδυσης, αξιολόγησης και χρηματοδότησης επενδυτικών σχεδίων Κεφάλαιο 1 Σχέδιο επένδυσης Τι είναι σχέδιο επένδυσης Ο σύνθετος χαρακτήρας του σχεδίου επένδυσης Διακρίσεις των σχεδίων επένδυσης Oι επιπτώσεις των σχεδίων επένδυσης στην οικονομική ανάπτυξη Εναρμόνιση των σχεδίων επένδυσης με τους εθνικούς αναπτυξιακούς σκοπούς, τη στρατηγική ανάπτυξης και τις εθνικές προτεραιότητες Οι φάσεις ολοκλήρωσης των επενδυτικών σχεδίων Ενδεικτικά θέματα ερωτήσεις του πρώτου κεφαλαίου 26 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Αξιολόγηση επενδυτικών σχεδίων Θεωρητική προσέγγιση της αξιολόγησης επενδυτικών σχεδίων Γενικά Ιδιωτική - χρηματική και κοινωνική - οικονομική αξιολόγηση Έννοια Εναρμόνιση μεταξύ ιδιωτικής - χρηματικής και κοινωνικής - οικονομικής αξιολόγησης Διαδικασία ενέργειες για την ιδιωτικοχρηματική αξιολόγηση του σχεδίου επένδυσης Διαδικασία ενέργειες για την οικονομική - κοινωνική αξιολόγηση του σχεδίου επένδυσης Εκτίμηση των κριτηρίων ιδιωτικοχρηματικής και κοινωνικής - οικονομικής αξιολόγησης Πρακτική προσέγγισης της αξιολόγησης επενδυτικών σχεδίων ή καλύτερα αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων από πλευράς των αναπτυξιακών νόμων Κριτήρια αξιολόγησης υπαγωγής της επένδυσης με βάση τους προγενέστερους νόμους κυρίως Ν. 1892/90, Ν. 2601/98 και Ν.3299/ Κριτήρια αξιολόγησης της βιωσιμότητας ενός Σχεδίου Επένδυσης (Ν.1892/90, Ν.2601/98) 46

2 vi Περιεχόμενα Κριτήρια υπαγωγής των βιώσιμων σχεδίων επενδύσεων (Ν.1892/90, Ν. 2601/98) Κριτήρια αξιολόγησης & υπαγωγής επένδυσης με βάση τον Ν. 3299/ Κριτήρια αξιολόγησης & υπαγωγής επενδυτικών σχεδίων με βάση τον πρόσφατο αναπτυξιακό N. 3908/11, (άρθρο 10), όπως τροποποιήθηκε Κριτήρια αξιολόγησης & υπαγωγής επενδυτικών σχεδίων με βάση τ ον νέο αναπτυξιακό Ν. 4399/2016, (άρθρο 14) 54 Α. Στάδιο ελέγχου πληρότητας και νομιμότητας 54 Β. Στάδιο αξιολόγησης Κριτήρια βαθμολόγησης - αξιολόγησης των επενδυτικών σχεδίων Κριτήρια βαθμολόγησης - αξιολόγησης των επενδυτικών σχεδίων με βάση τον προγενέστερο Ν. 3299/ Κριτήρια βαθμολόγησης - υπαγωγής των σχεδίων επενδύσεων με βάση τον πρόσφατο αναπτυξιακό Ν. 3908/11, όπως τροποποιήθηκε Κριτήρια βαθμολόγησης - υπαγωγής των σχεδίων επενδύσεων με βάση τον νέο αναπτυξιακό Ν. 4399/ Συνοπτική αναφορά αξιολόγησης ενδεικτικών επενδύσεων στα πλαίσια κοινοτικών προγραμμάτων (π.χ. ΕΣΠΑ ) Διαδικασία Αξιολόγησης Κριτήρια Αξιολόγησης Η διατηρησιμότητα των επιχειρήσεων Η έννοια της διατηρησιμότητας Ο ρόλος της διατηρησιμότητας στην ανάπτυξη μιας περιοχής Διαστάσεις της διατηρησιμότητας - θνησιμότητας των επιχειρήσεων Παράγοντες επίδρασης της διατηρησιμότητας των επιχειρήσεων Βασικά συμπεράσματα Ενδεικτικά θέματα - ερωτήσεις του δεύτερου κεφαλαίου 102 Κεφάλαιο 3 Χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων Η φύση και ο ρόλος της χρηματοδότησης Γενικά Προϋποθέσεις ορθολογικής/αποτελεσματικής χρηματοοικονομικής πολιτικής Το αντικείμενο της χρηματοδοτικής λειτουργίας Ανάγκες και πηγές Κεφαλαίων Ανάγκες κεφαλαίων Πηγές προέλευσης των κεφαλαίων Διάφοροι τρόποι άντλησης κεφαλαίων Γενικά Διάφοροι τρόποι άντλησης κεφαλαίων 118

3 Περιεχόμενα vii 3.4 Άμεσα και έμμεσα κεφάλαια χρηματοδότησης του κεφαλαίου κίνησης και των παγίων στοιχείων της επιχείρησης Για κεφάλαιο κίνησης Για αγορά-μίσθωση παγίων περιουσιακών στοιχείων (μηχανήματα κ.λπ.) Νέα χρηματοπιστωτικά εργαλεία τόνωσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων Γενικά Δυνατότητα προκαταβολής έως και ποσοστού 100% της επιχορήγησης με προσκόμιση εγγυητικής επιστολής Ταμείο Επιχειρηματικότητας-ΤΕΠΙΧ-Δράση «Επιχειρηματική επανεκκίνηση» Ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί - ταμεία συμμετοχών Βασικά συμπεράσματα Ενδεικτικά θέματα - ερωτήσεις του τρίτου κεφαλαίου 133 Κεφάλαιο 4 Οδηγίες για την υλοποίηση εγκεκριμένων επενδυτικών σχεδίων Γενικά Γενικές οδηγίες Ειδικές οδηγίες Ενδεικτικά θέματα - ερωτήσεις του τέταρτου κεφαλαίου 144 mέρος 2 ο Διαδικασία και τεχνικές εκπόνησης Οικονομοτεχνικών Μελετών Κεφάλαιο 5 Κίνητρα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης Γενικά για τα κίνητρα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης Κυριότερα είδη κινήτρων Ισχύοντα κίνητρα ενίσχυσης της Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης στην Ελλάδα - έμφαση στον πρόσφατο αναπτυξιακό Ν.3908/11 καθώς και στον νέο αναπτυξιακό Ν.4399/ Ο αναπτυξιακός Ν. 3299/ ) Διαφορές - θετικά σημεία του αναπτυξιακού Ν.3299/04 σε σχέση με τον προγενέστερο Ν.2601/ ) Σκοπός και είδη παρεχόμενων ενισχύσεων (Άρθρο 1) 155 3) Υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια (Άρθρο 3) 156 4) Ενίσχυση επενδύσεων στην αλλοδαπή (Άρθρο 3, παράγρ. 3) 158 5) Μη υπαγόμενες επενδύσεις - επιχειρήσεις (Άρθρο 3, παράγρ. 4) 159 6) Ενισχυόμενες δαπάνες (Άρθρο 3, παράγρ. 5) 159 7) Μη ενισχυόμενες δαπάνες (Άρθρο 3, παράγρ. 6) 160 8) Παρεχόμενες ενισχύσεις ανάλογα με τη μορφή ενίσχυσης και τον τόπο πραγματοποίησης της επένδυσης () 161

4 viii Περιεχόμενα 9) Διαίρεση της Επικράτειας Περιοχές/Ζώνες εφαρμογής των ενισχύσεων (Άρθρο 2, Ν.3299/04 όπως τροποποιήθηκε) ) Προϋποθέσεις, περιορισμοί και όροι για τη χορήγηση των ενισχύσεων (Άρθρο 5) ) Διαδικασίες και δικαιολογητικά υπαγωγής μιας επένδυσης (άρθρο 7) ) Διαδικασία καταβολής των ενισχύσεων (Άρθρο 8) ) Δικαιολογητικά καταβολής των ενισχύσεων ) Λογιστική απεικόνιση των ποσών των ενισχύσεων στα βιβλία της επιχείρησης ) Υποχρεώσεις επιχειρήσεων που έχουν ολοκληρώσει τα επενδυτικά τους σχέδια Ο πρόσφατος αναπτυξιακός Ν.3908/11, όπως τροποποιήθηκε 186 1) Γενικά 186 2) Στόχοι 188 3) Τομές 190 4) Αλλαγές - διαφοροποιήσεις του πρόσφατου αναπτυξιακού Ν. 3908/11 σε σχέση με τον προηγούμενο Ν. 3299/ ) Βασικές μορφές και ποσοστά ενισχύσεων 196 6) Επιλέξιμοι Φορείς 200 7) Επιλέξιμες - ενισχυόμενες δαπάνες (άρθρο 3, παραγ.1) 203 8) Μη Ενισχυόμενες δαπάνες (άρθρο 3, παραγ.2): 205 9) Όροι υπαγωγής επενδυτικών σχεδίων (άρθρο 8) ) Διαδικασία αξιολόγησης, έγκρισης και ελέγχου υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων (άρθρο 11, όπως τροποποιήθηκε) ) Διαδικασία καταβολής των ενισχύσεων (άρθρο 12) ) Υποχρεώσεις - κυρώσεις ενισχυόμενων επιχειρήσεων Ο νέος αναπτυξιακός νόμος 4399/ ) Καινοτομίες 214 2) Σκοπός (Άρθρο 1) 215 3) Όροι και προϋποθέσεις ενίσχυσης 216 4) Ενισχυόμενες επενδύσεις - φορείς επενδυτικών σχεδίων - επιλέξιμες δαπάνες 219 5) Παρεχόμενες ενισχύσεις 232 6) Καθεστώτα ενισχύσεων 239 7) Διαδικασίες υποβολής επενδυτικών σχεδίων 243 8) Υλοποίηση και ολοκλήρωση επενδυτικών σχεδίων (άρθρο 16) 244 9) Υποχρεώσεις κυρώσεις (Άρθρο 21) ) Ολοκληρωμένα χωρικά και κλαδικά σχεδία ) Επενδύσεις μείζονος μεγέθους Κριτική Σύνοψη 264

5 Περιεχόμενα ix 5.4 Συνοπτική αναφορά ενδεικτικών κινήτρων που παρέχονται μέσω των κοινοτικών προγραμμάτων (ΕΣΠΑ ) 265 1) Γενικά 265 2) Σκοπός της τρέχουσας δράσης «Αναβάθμιση πολύ μικρών & μικρών επιχειρήσεων για την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους στις νέες αγορές» 266 3) Δικαιούχοι - προϋποθέσεις συμμετοχής 267 4) Επιλέξιμες δαπάνες 269 5) Προϋπολογισμός έργων διάρκεια υλοποίησης Ο έλεγχος της επιτυχίας της ασκηθείσας περιφερειακής πολιτικής Αποτελεσματικότητα του μηχανισμού προώθησης των επενδύσεων -επιχειρηματικότητας Σύνοψη Ενδεικτικά θέματα - ερωτήσεις του πέμπτου κεφαλαίου 285 Κεφάλαιο 6 Μελέτες Κατηγορίες μελετών στον τομέα των επενδύσεων Η Μελέτη Διερεύνησης Ευκαιριών Επένδυσης Πρόταση για Επένδυση Προμελέτη Σκοπιμότητας Μελέτες Υποστήριξης Η Μελέτη Σκοπιμότητας Μελέτη Εφαρμογής Οικονομοτεχνική Μελέτη Γενικά Υποδείγματα εκπόνησης Οικονομοτεχνικής Μελέτης Γενικό Υπόδειγμα εκπόνησης Οικονομοτεχνικής Μελέτης Υπόδειγμα Εκπόνησης Οικονομοτεχνικής Μελέτης βάσει του προγενέστερου αναπτυξιακού Ν.3299/ Περιεχόμενα της Οικονομοτεχνικής Μελέτης Υπόδειγμα Εκπόνησης Οικονομοτεχνικής Μελέτης'' βάσει του πρόσφατου αναπτυξιακού Ν. 3908/ Περιεχόμενα της Οικονομοτεχνικής Μελέτης Υπόδειγμα Εκπόνησης Οικονομοτεχνικής Μελέτης'' βάσει του νέου αναπτυξιακού Ν. 4399/ Υπόδειγμα εκπόνησης επενδυτικής πρότασης στα πλαίσια κοινοτικών προγραμμάτων (Ε.Σ.Π.Α ) Ενδεικτικά θέματα - ερωτήσεις του έκτου κεφαλαίου 386 Κεφάλαιο 7 Μεθοδολογία σύνταξης οικονομοτεχνικών μελετών Γενικά Γενικές επισημάνσεις για τη σωστή υποβολή επενδυτικών σχεδίων Στοιχεία του φορέα επένδυσης 391

6 x Περιεχόμενα Αντικειμενικός σκοπός Περιεχόμενο θεμάτων Οδηγίες - Διευκρινίσεις Πρόγραμμα επενδύσεων Αντικειμενικός σκοπός Περιεχόμενο θεμάτων Περιγραφή Τεχνικά Στοιχεία Κόστος επένδυσης - χρηματοδότηση Οδηγίες - Διευκρινίσεις Στοιχεία κλάδου Αντικειμενικός σκοπός Περιεχόμενο θεμάτων Οδηγίες - διευκρινήσεις Οργάνωση μονάδας Οργάνωση παραγωγής Αντικειμενικός σκοπός Περιεχόμενο θεμάτων Οδηγίες - διευκρινίσεις Οργάνωση διοίκησης, διαχείρισης, διάθεσης και εμπορίας Αντικειμενικός σκοπός Περιεχόμενο θεμάτων Οδηγίες - διευκρινίσεις Οργάνωση στελέχωσης και εργατικού δυναμικού Αντικειμενικός σκοπός Περιεχόμενο θεμάτων Οδηγίες - διευκρινίσεις Υπολογισμός Κεφαλαίου Κίνησης Αντικειμενικός σκοπός Περιεχόμενο θεμάτων Οδηγίες - Διευκρινίσεις Κόστος παραγωγής Αντικειμενικός σκοπός Περιεχόμενο θεμάτων Οδηγίες - Διευκρινίσεις Προοπτικές κερδοφόρας δραστηριότητας - βιωσιμότητας μονάδας Προβλέψεις βιωσιμότητας Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της νέας επένδυσης και υπολογισμός του εσωτερικού συντελεστή απόδοση (IRR) Βαθμολόγηση του επενδυτικού σχεδίου Γενικά 442

7 Περιεχόμενα xi Βήματα βαθμολόγησης επενδυτικού σχεδίου στα πλαίσια του Ν.3299/ Ενδεικτικά θέματα - ερωτήσεις του έβδομου κεφαλαίου 446 Κεφάλαιο 8 Οδηγός φροντιστηριακών ασκήσεων ασκήσεων πράξης & εφαρμογής Γενικά Ασκήσεις πράξης - εφαρμογής Ασκήσεις πράξης - εφαρμογής 1ου μέρους (κεφάλαια 1ο - 4ο) Ασκήσεις πράξης-εφαρμογής δεύτερου μέρους (κεφάλαια 5 ο -7 ο ) Ασκήσεις πράξης εφαρμογής για εξάσκηση 511 Κεφάλαιο 9 Οδηγός περιπτωσιακών οικονομοτεχνικών μελετών με χρήση Η/Υ και κατάλληλου λογισμικού προγράμματος Γενικά Περιπτωσιακές μελέτες εφαρμογής στο εργαστηριακό μέρος του μαθήματος «Οικονομοτεχνικές Μελέτες» Πρώτη Περιπτωσιακή Μελέτη «Εκσυγχρονισμός - Επέκταση Υφιστάμενης Μεταποιητικής Μονάδας Παραγωγής Επίπλων» Δεύτερη Περιπτωσιακή Μελέτη «Ίδρυση μονάδας παραγωγής κρασιού» Τρίτη Περιπτωσιακή μελέτη «Εκσυγχρονισμός - επέκταση υφιστάμενης μεταποιητικής μονάδας κατασκευής και εμπορίας πλακιδίων» Ενδεικτικά θέματα αξιολόγησης της επίδοσης των σπουδαστών / φοιτητών για το εργαστηριακό μέρος του μαθήματος Γενικά Λίστα θεμάτων για την πρώτη αξιολόγηση Λίστα θεμάτων για την τελική αξιολόγηση 571 Κεφάλαιο 10 Πρακτικά παραδείγματα υπολογισμού κυριότερων δαπανών Υπολογισμός απλού τόκου Υπολογισμός σύνθετου τόκου (ανατοκισμός) Υπολογισμός τοκοχρεολυσίου Υπολογισμός του σταθερού χρεολυσίου Υπολογισμός προοδευτικής χρεολυσίας Υπολογισμός των αποσβέσεων Μέθοδος με σταθερό συντελεστή απόσβεσης Μέθοδος με φθίνοντα συντελεστή απόσβεσης Υπολογισμός του απαραίτητου κεφαλαίου Αριθμοδείκτες Αριθμοδείκτες ευσταθείας 586

8 xii Περιεχόμενα Αριθμοδείκτες Ρευστότητας Αριθμοδείκτες Αποδοτικότητας Αριθμοδείκτες Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Προϋπολογισμός Γενικά Τεχνική κατάρτισης προϋπολογισμών 593 Κεφάλαιο 11 Παράδειγμα εκπόνησης συνοπτικής Οικονομοτεχνικής Προμελέτης στον Πρωτογενή Τομέα 597 «ΙΔΡΥΣΗ ΜΟΝΑΔΑΣ ΙΧΘΥΟΤΡΟΦΕΙΟΥ» 597 Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΟΡΕΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ 597 Β. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 599 Γ. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΛΑΔΟΥ 600 Δ. ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΕΡΔΟΦΟΡΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ - ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΜΟΝΑΔΑΣ 625 Κεφάλαιο 12 Αναλυτικό παράδειγμα εκπόνησης Οικονομοτεχνικής Μελέτης στον δευτερογενή τομέα σύμφωνα με τις προδιαγραφές του πρόσφατου αναπτυξιακού Ν. 3908/ Κεφάλαιο 13 Ενδεικτικά Παραδείγματα Πρότυπων Επενδύσεων Γενικά Παραδείγματα ενδεικτικών πρότυπων επενδύσεων Κέντρο θαλασσοθεραπείας και ευεξίας (02/06/ :36 VORIA.GR) Μονάδα εκτροφής σαλιγκαριών (17/11/ :10 VORIA.GR) Αγροτουρισμός 703 Βιβλιογραφία (ελληνική και ξένη) 709