Διοίκηση Στρατηγικών Αλλαγών

Transcript

1 Διοίκηση Στρατηγικών Αλλαγών Είδη και Διαδικασία Στρατηγικής Αλλαγής Δρ. Δημήτρης Μανωλόπουλος Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

2 Σκοπός της διάλεξης Σ 1: Να αναφερθεί στη φύση και είδη της στρατηγικής αλλάγής Σ 2: Να ανακεφαλαιώσει τα αίτια και να αναφερθεί στη διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής

3 Όσο υπάρχει αβεβαιότητα, θα υπάρχει και αλλαγή... Σ 1: Φύση και είδη της στρατηγικής αλλαγής

4 Όσο υπάρχει εξέλιξη, θα υπάρχει και αλλαγή... Σ 1: Φύση και είδη της στρατηγικής αλλαγής Πωλήσεις Δημιουργία Εισαγωγή Ανάπτυξη Ωριμότητα Παρακμή Χρόνος

5 Στρατηγική διάγνωση ανάγκης για αλλαγή Σ 1: Φύση και είδη της στρατηγικής αλλαγής

6 Στρατηγική αλλαγή: Σκοπός και χαρακτηριστικά Σ 1: Φύση και είδη της στρατηγικής αλλαγής ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός της στρατηγικής αλλαγής είναι η αναδιάρθρωση της δομής ενός οργανισμού / επιχείρησης, η προσαρμογή του στο μεταβαλλόμενο εξωτερικό περιβάλλον, η εκμετάλλευση νέων ευκαιριών και η διατήρηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Η στρατηγική αλλαγή απαιτεί εντονο ρυθμό δραστηριοποίησης και εμπλοκή όλων των τμημάτων

7 Στρατηγική αλλαγή: Προσεγγίσεις Σ 1: Φύση και είδη της στρατηγικής αλλαγής Ο «προγραμματισμένος» oμια διαδικασία από προγραμματισμένα και αναμενόμενα στάδια Ο «έκτακτος» oμια έκτακτη, ανοικτή και αβέβαιη διαδικασία oη υλοποίηση ακολουθεί την στρατηγική oη αλλαγή είναι προκαθορισμένη για αυτούς που την υλοποιούν oταυτόχρονη εφαρμογή στρατηγικής και υλοποίησης oη αλλαγή περιλαμβάνει πειραματισμό και συνεχόμενη συμβουλευτική από αυτούς που την υλοποιούν Καμία από τις δύο προσεγγίσεις δεν ταιριάζει σε όλες τις περιπτώσεις

8 Κοινά σημεία προσεγγίσεων στρατηγικής αλλαγής Σ 1: Φύση και είδη της στρατηγικής αλλαγής More than any other time in history, mankind faces a crossroads. The one path leads to despair and utter hopelessness, the other to extinction. I pray we have the wisdom to choose wisely. 1. Και οι δύο προσεγγίσεις είναι το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας 2. Και οι δύο προσεγγίσεις δίνουν έμφαση στο ρόλο των στελεχών μιας επιχείρησης 3. Και οι δύο προσεγγίσεις θεωρούν ότι η αλλαγή δεν είναι γραμμική

9 Είδη στρατηγικής αλλαγής (ως προς το πεδίο εφαρμογής) Σ 1: Φύση και είδη της στρατηγικής αλλαγής Επανασχεδίαση Αναδιάρθρωση Στρατηγική καινοτομία Re engineering Re structuring Strategic Innovation oπροσπάθεια δημιουργίας ή ανανέωσης επιχειρηματικών διαδικασιών oστόχος είναι η απόδοση oπροσπάθεια αλλαγής στη δομή και το μέγεθος επιχειρήσεων oστόχος η αποτελεσματικότητα και η μείωση του κόστους oπροσπάθεια δημιουργίας νέων τεχνολογιών, προϊόντων και υπηρεσιών oστόχος η καινοτομία oαπαιτείται η ανάπτυξη στόχων oαπαιτείται η μείωση των ιεραρχικών δομών, τμημάτων και προσωπικού oαπαιτείται ο έλεγχος της αβεβαιότητας

10 Είδη στρατηγικής αλλαγής (ως προς το εύρος εφαρμογής) Σ 1: Φύση και είδη της στρατηγικής αλλαγής Βασικές Μετασχηματιστικές Incremental Transformational oβασίζεται στις ικανότητες, αξίες και τρόπο λειτουργίας της επιχείρησης oη αλλαγή αναμένεται να είναι αποτελεσματική και να επιτύχει τη δέσμευση των εργαζόμενων oη αλλαγή δεν μπορεί να επιτευχθεί με τον τρόπο που λειτουργεί ήδη η επιχείρηση oη αλλαγή προϋποθέτει ότι θα αλλάξουμε τον τρόπo με τον οποίο εργαζόμαστε oαναπροσαρμογή της στρατηγικής με βάση την υπάρχουσα κατάσταση

11 Είδη στρατηγικής αλλαγής (ως προς το εύρος εφαρμογής) Σ 1: Φύση και είδη της στρατηγικής αλλαγής Βασικές Μετασχηματιστικές Incremental Transformational Incremental change doesn't challenge existing assumptions and culture. It doesn't modify the existing organization. It uses existing structures and processes; it causes little disruption; it's relatively low risk; it's slow and it may not produce enough change. Incremental change is aimed at making many small scale improvements to current business processes. Transformational change changes existing structures, the existing organization and the existing culture. It's relatively high risk. It's fast and focuses on major breakthroughs Reengineering is an example of transformational improvement. It involves radically rethinking and redesigning a major business process with the objective of achieving large scale improvements in overall business performance quickly.

12 Είδη στρατηγικής αλλαγής (ως προς το χρόνο εφαρμογής) Σ 1: Φύση και είδη της στρατηγικής αλλαγής Προδραστικές Αντιδραστικές oη αλλαγή στο εργασιακό περιβάλλον πριν την εμφάνιση ενός κινδύνου. oη αλλαγή στο εργασιακό περιβάλλον μετά την εμφάνιση ενός κινδύνου. oπροδραστικές αλλαγές γίνονται επίσης για να εκμεταλλευτούμε μια αναμενόμενη ευκαιρία. oαντιδραστικές αλλαγές γίνονται επίσης για να εκμεταλλευτούμε μια υπάρχουσα ευκαιρία.

13 Αίτια στρατηγικής αλλαγής (ανακεφαλαίωση) Σ 2: Αίτια της στρατηγικής αλλαγής Εσωτερικό Περιβάλλον Εξωτερικό Περιβάλλον oη ηγεσίαδιαβλέπει διαφοροποίηση στη στρατηγική oο ρόλος της τεχνολογίας σαν ιδιοκτησιακό πλεονέκτημα oαύξηση ανταγωνιστικότητας και κερδοφορίας oαλλαγή στο προϊόν oαλλαγές στο ρυθμιστικό πλαίσιο, νομοθεσία, οικονομική κατάσταση oφυσικό περιβάλλον oο ρόλος της τεχνολογίας σαν κοινωνικό αγαθό oανθρώπινο δυναμικό σε παγκόσμιο επίπεδο Εξαγορές και συγχωνεύσεις Αλλαγή στον ανταγωνισμό

14 Αίτια στρατηγικής αλλαγής (παραδείγματα) Σ 2: Αίτια της στρατηγικής αλλαγής

15 Στρατηγική αλλαγή: Το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας Σ 2: Διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής Ανάγκη αλλαγής Αξιολόγηση Σχεδιασμός Εφαρμογή

16 Στρατηγική αλλαγή: Το αποτέλεσμα μιας Καθορισμός ανάγκης αλλαγής (στάδιο 1) διαδικασίας oτα αίτια υποδηλώνουν ότι η επιχείρηση πρέπει να μπει σε μια διαδικασία στρατηγικής αλλαγής. Σ 2: Διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής oη επιχείρηση δεν φτάνει μόνο να θέλει να αλλάξει, πρέπειναμπορεί κι όλας oοι παράγοντες που επηρέαζουν την ικανότητα μιας επιχείρησης να αλλάξει, είναι: πόροι οργανωτική δομή κουλτούρα αξίες oτα μοντέλα που δημιουργήθηκαν για να εξετάσουν τη δυνατότητα μιας επιχείρησης να αλλάξει, είναι: μοντέλο ιστού κουλτούρας (cultural web) μοντέλο δυναμικού πεδίου (forcefield analysis)

17 Στρατηγική αλλαγή: Το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας Σχεδιασμός διοίκησης αλλαγής (στάδιο 2) Μοντέλο ιστού κουλτούρας αναλύει Σ 2: Διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής Μοντέλο δυναμικού πεδίου αναλύει oρουτίνες oπεποιθήσεις σχετικά με την εργασία ιστορίες oοργανωτικές δομές oεπίπεδα δύναμης και εξουσίας oδιάφορα σύμβολα κύρους oπεριγραφή απαιτούμενης αλλαγής oδυνάμεις που λειτουργούν υπέρ ήκατά oσχετική σπουδαιότητα κάθε δύναμης oσχέδια δράσης για αλλαγή ισορροπίας δυνάμεων

18 Στρατηγική αλλαγή: Το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας Σχεδιασμός διοίκησης αλλαγής (στάδιο 2) Stories Σ 2: Διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής Symbols Μοντέλο ιστού κουλτούρας Σκοπός Routines Paradigm Power Structures Να ανάλυσει την κουλτούρα της επιχείρησης με τέτοιο τρόπο ώστε να εξετάσει την πιθανότητα να οδηγηθούμε σε επιτυχημένη αλλαγή Controls Organisational Structures

19 Στρατηγική αλλαγή: Το αποτέλεσμα μιας Myths Villains Heroes Change agents are fools διαδικασίας Rituals Ward rounds Shroud waving Infantilising patients Symbols Retinues Names/logos Big institutions Σ 2: Διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής oμοντέλο ιστού κουλτούρας: Παράδειγμα σε νοσοκομείο της Ν. Υόρκης Communication Power Waiting lists Doctors Consultant episodes Incentives Structure Professional bodies Financial reporting Private practice Merit awards Professional recognition Hierarchical Mechanistic Pecking order Tribal Prima donnas OB networks

20 Στρατηγική αλλαγή: Το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας Σχεδιασμός διοίκησης αλλαγής (στάδιο 2) Πόροι, ικανότητες Ηπαρούσαμορφή της επιχείρησης Σ 2: Διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής Η επιχείρηση όπως πρέπει να είναι Μοντέλο δυναμικού πεδίου Σκοπός Δομή, συστήματα, τεχνολογία Δυνάμεις υπέρ αλλαγής Δυνάμεις κατά αλλαγής Να ανάλυσει τις δυνάμεις και τα εμπόδια αλλαγής ώστε να εξετάσει την πιθανότητα να οδηγηθούμε σε επιτυχημένη αλλαγή Κουλτούρα και αξίες

21 Στρατηγική αλλαγή: Το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας Εφαρμογή αλλαγής (στάδιο 3) Σ 2: Διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής

22 Στρατηγική αλλαγή: Το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας Εφαρμογή και διοίκηση αλλαγής Σ 2: Διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής (στάδιο 3) Μοντέλο 8 βημάτων (Kotter) Μοντέλο των θεωριών Ε και Ο (economic organizational) Μοντέλο Lewin

23 Στρατηγική αλλαγή: Το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας Σ 2: Διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής Μοντέλο 8 βημάτων (Kotter) Kotter V for Vendetta Δημιουργία αισθήματος έκτακτης ανάγκης Σχεδιασμός ισχυρού καθοδηγητικού συνασπισμού Δημιουργία οράματος Επικοινωνία του οράματος

24 Στρατηγική αλλαγή: Το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας Σ 2: Διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής Μοντέλο 8 βημάτων (Kotter) Kotter Ενδυνάμωση άλλων ατόμων προκειμένου να δράσουν υπέρ του οράματος V for Vendetta Σχεδιασμός βραχυπρόθεσμων νικών Σταθεροποίηση βελτιώσεν, παραγωγή επί πλέον αλλαγών Η αλλαγή κομμάτι της κουλτούρας

25 Στρατηγική αλλαγή: Το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας Σ 2: Διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής Μοντέλο των θεωριών Ε και Ο Διαστάσεις Αλλαγής Θεωρία Ε Θεωρία Ο Στόχος Επικεντρώνεται στην χρηματοοικονομική απόδοση Επικεντρώνεται στην οργανωσιακή βελτίωση Ηγεσία Top down, ιεραρχική Bottom up, πιο συμμετοχική Επικέντρωση Δομές και συστήματα Κουλτούρα και συμπεριφορά Διαδικασία προγραμματισμός και υλοποίηση Πειραματισμός και εξέλιξη Σύστημα ανταμοιβής Υλικές ανταμοιβές Υλικές και "εσωτερικές" (intrinsic) ανταμοιβές

26 Στρατηγική αλλαγή: Το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας Σ 2: Διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής Μοντέλο Lewin Πηγή: Schermerhorn, J.R (2005 ), Management, Wiley, New York

27 Στρατηγική αλλαγή: Το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας Σ 2: Διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής Μοντέλο Lewin Unfreezing Change Refreezing Πηγή: Schermerhorn, J.R (2005 ), Management, Wiley, New York

28 Στρατηγική αλλαγή: Το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας Αξιολόγηση Σ 2: Διαδικασία της στρατηγικής αλλαγής (στάδιο 4) Μέτρηση πραγματικής απόδοσης αλλαγής Σύγκριση πραγματικής και πρότυπης απόδοσης Διόρθωση παρεκλίσεων

29 Παραπομπές Παραπομπές Άρθρα και Βιβλία Beer, M. and Nohria, N. (2000). Resolving the tensions between theories E and O of change. In Beer, M. And Nohria, N. (Eds.), Breaking the code of change. Boston, Mass, pp Β. Weick, K. (2000). Emergent change as a universal in organizations. In Beer, M. And Nohria, N. (Eds.), Breaking the code of change. Boston, Mass, pp Balogun, J. & Hope Hailey, V., 2004, Exploring Strategic Change, Harlow: Financial Times Press Johnson, G., Scholes, K. & Whittington, R.,2005, Exploring Corporate Strategy, 7th edition, Harlow: Pearson. Johnson, G., 1992, Managing Strategic Change: Strategy, Culture and Action, Long Range Planning, 25(1), 28 36

30 Παράρτημα: Η εξέλιξη της θεωρίας στρατηγικής αλλαγής Παράρτημα Πηγή: Adapted from Sloan MI

31 Παράρτημα: Οργανωσιακή και στρατηγική αλλαγή Παράρτημα Πηγή: Adapted from Sloan MI