Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ: ΣΙΑΦΗΣ Β.

Transcript

1 Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ: ΣΙΑΦΗΣ Β. Διδακτική Ενότητα: Επιλογή Διαδικασίας Παραγωγής Λειτουργία (Δραστηριότητα η οποία προσθέτει ή/και παράγει αξία). Επιθεώρηση (Έλεγχος) Μεταφορά (Μετακίνηση προϊόντος, πρώτης ύλης, ή ενδιαμέσου). Καθυστέρηση (π.χ. αναμονή για υλικά). Αποθήκευση (Σχεδιασμένη αποθήκευση που δεν αφορά σε καθυστέρηση). Πίνακας : Σύμβολα Γραφικής Παράστασης Διαδικασιών Παραγωγής Διαδικασίες Παραγωγής Σύστημα Παραγωγής τύπου κατά Παραγγελία Αφορά σε μικρές παρτίδες ή μεμονωμένα προϊόντα τα οποία παράγονται ακολουθώντας μη τυποποιημένες διαδρομές από σταθμό εργασίας σε σταθμό εργασίας. Ο σταθμός εργασίας μπορεί να είναι ένας πάγκος εργασίας ή κάποια μηχανή επεξεργασίας ή μια μονάδα συναρμολόγησης μαζί με το προσωπικό που είναι επιφορτισμένο με τη λειτουργία τους. Οι διαδικασίες αυτές συνήθως δε διατηρούν αποθέματα στην παραγωγή και χαρακτηρίζονται από μεγάλη ευελιξία προϊόντος, μείγματος και όγκου βασιζόμενα μόνο στις δυνατότητες των μηχανών και του ανθρώπινου δυναμικού τους. Εικόνα : Σύστημα Παραγωγής τύπου κατά Παραγγελία Χωροταξική Οργάνωση Εργοστασίου # (Μηχανουργείο)

2 Σύστημα Παραγωγής κατά Παρτίδα Σε αυτή την περίπτωση τα προϊόντα κινούνται σε έναν περιορισμένο αριθμό προκαθορισμένων διαδρομών. Οι διαδρομές είναι συγκεκριμένες αλλά όλοι οι σταθμοί εργασίας δεν είναι συνδεδεμένοι με συστήματα αυτόματης μεταφοράς υλικών, δημιουργώντας έτσι αποθέματα σε διάφορα σημεία. Συναντώνται συνήθως σε μονάδες παραγωγής πολύπλοκου μηχανολογικού και ηλεκτρολογικού εξοπλισμού όπου η πολυπλοκότητα και ο διαφορετικός χρόνος επεξεργασίας στους σταθμούς εργασίας δεν επιτρέπει κάποια κανονικότητα στη ροή της συνολικής διαδικασίας παραγωγής. Συνολικά κάθε παρτίδα από προϊόντα ακολουθεί τη δική της ξεχωριστή διαδρομή με τους σταθμούς εργασίας να είναι ομαδοποιημένοι αποτελώντας κυψέλες/κύτταρα. Η οργάνωση της παραγωγής είναι ανάμεικτη (κατά διαδικασίες ή κατά εξάρτημα) χρησιμοποιώντας εργατικά χέρια με κάποιο βαθμό αυτοματοποίησης. Εικόνα : Σύστημα Παραγωγής κατά Παρτίδα Χωροταξική Οργάνωση Εργοστασίου # *+- Σύστημα Συνδεδεμένων Γραμμών Ροής Αφορά σε κλασικές γραμμές συναρμολόγησης, όπου τα εξαρτήματα και τα υπό κατασκευή προϊόντα μεταφέρονται αυτόματα από σταθμό εργασίας σε σταθμό εργασίας ακολουθώντας αυστηρά συγκεκριμένες διαδρομές (π.χ. συναρμολόγηση αυτοκινήτων). Τα προϊόντα που παράγονται με αυτή τη διαδικασία είναι τυποποιημένα επιτρέποντας μόνο κάποιες προκαθορισμένες διαφοροποιήσεις. Ο ανταγωνισμός των παραγωγικών μονάδων που υλοποιούν αυτές τις διαδικασίες παραγωγής εστιάζεται κυρίως στην αξιοπιστία, στην απόδοση, στην τιμή και στην ποιότητα του προϊόντος καθώς και στους χρόνους εκπλήρωσης των παραγγελιών.

3 Εικόνα 3: Σύστημα Συνδεδεμένων Γραμμών Ροής Χωροταξική Οργάνωση Εργοστασίου #3 Σύστημα Παραγωγής Συνεχούς Ροής Αφορά σε μετατροπή πόρων που βρίσκονται σε ρευστή κατάσταση (υγρά ή αέρια), όπου τα προϊόντα «ρέουν» αυτόματα από σταθμό εργασίας σε σταθμό εργασίας μέσω σταθερών συνδέσεων (π.χ. σωλήνες). Παραδείγματα αυτού του τύπου αποτελούν οι μονάδες παραγωγής τροφίμων, ποτών, χημικών και φαρμάκων. Τα προϊόντα είναι τυποποιημένα χωρίς ή με ελάχιστες διαφοροποιήσεις, ενώ ο ανταγωνισμός αφορά στην τιμή του προϊόντος, χωρίς υψηλή δραστηριότητα καινοτομίας. Η διαδικασία παραγωγής αποτελείται από προκαθορισμένα και μόνιμα συνδεδεμένα στάδια που εκτελούνται σε εξειδικευμένα μηχανήματα. Εικόνα 4: Σύστημα Παραγωγής Συνεχούς Ροής

4 Παραδείγματα Ανάλυσης Σειράς Λειτουργιών Παράδειγμα ον : Σύστημα Παραγωγής # Μια παραγωγική μονάδα σκοπεύει να προχωρήσει στην εγκατάσταση μιας νέας γραμμής παραγωγής, με τους συντελεστές του έργου να παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα. Σας ζητείται να σχεδιάσετε το δίκτυο του έργου: Δραστηριότητα Περιγραφή Προαπαιτούμενες Δραστηριότητες Α Επιλογή Πρώτων Υλών - Β Εγκατάσταση Ρομποτικών Μηχανημάτων Α Γ Έλεγχος Κρίσιμων Σημείων Α Δ Εγκατάσταση Ρομποτικού Συστήματος Β Ε Έλεγχος/ Ενημέρωση Συστήματος Β Ζ Εκπαίδευση Προσωπικού Γ, Δ Η Τελική Ρύθμιση/ Εκκίνηση Ε, Ζ Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Παράδειγμα ον : Σύστημα Παραγωγής # Για την εγκατάσταση μιας νέας γραμμής παραγωγής δίνονται τα παρακάτω δεδομένα: Προϊόν Δραστηριότητες Α, 3, 5 Β,, 4 Γ 3, 5, 7 Δ, 4, 5, 6 Ε, 4, 6 Ζ, 3, 6, 7 Η 4, 5, 7 Δραστηριότητα Χρόνος που απαιτείται (σε min), ,5 A) Σας ζητείται να υπολογίσετε πόσος χρόνος απαιτείται για την παρασκευή κάθε προϊόντος. Προϊόν Α, 3, 5, = 3,5 min Προϊόν Β,, 4, = 9,5 min Προϊόν Γ 3, 5, ,5 =,5 min Προϊόν Δ, 4, 5, = 5 min Προϊόν Ε, 4, 6, = 8,5 min Προϊόν Ζ, 3, 6, 7, ,5 = min Προϊόν Η 4, 5, ,5 =,5 min B) Πόσος χρόνος (σε ώρες) απαιτείται συνολικά για την παρασκευή 5 προϊόντων Α, 3 προϊόντων Β, προϊόντων Γ και 4 προϊόντων Z; 5x3,5 + 3x9,5 + x,5 + 4x = 67,5 + 8, = 90 min = 3 ώρες και 0 λεπτά.

5 Παράδειγμα 3 ον : Σύστημα Παραγωγής #3 Μια επιχείρηση παράγει το παρακάτω προϊόν με τα κόστη παραγωγής και τις σειρές δραστηριοτήτων (διαδικασίες) που δίνονται στο παρακάτω σχήμα: Πρώτες Ύλες 3 Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Τελικό Προϊόν Για κάθε μια από τις παρακάτω περιπτώσεις σας ζητείται να βρείτε τα κόστη παραγωγής. ) Να βρεθεί το μικρότερο κόστος παραγωγής με την προϋπόθεση να περιλαμβάνονται οι διαδικασίες Ε, Κ και Θ. Ε Ι Κ Η Θ (κόστος ) ) Να βρεθεί το μικρότερο κόστος παραγωγής με την προϋπόθεση να περιλαμβάνονται οι διαδικασίες Ζ και Θ. Α Ζ Η Θ (κόστος ) A Z I K H Θ (κόστος 5) 3) Να βρεθεί το μικρότερο κόστος παραγωγής με την προϋπόθεση να περιλαμβάνονται οι διαδικασίες Α και Γ. Α Β Γ Δ (κόστος ) Α Β Γ Θ (κόστος 0) 4) Να βρεθεί το μικρότερο κόστος παραγωγής με την προϋπόθεση να περιλαμβάνονται οι διαδικασίες Α, Ζ και Μ. Α Ζ Η Θ Μ (κόστος 5) Α Ζ Η Λ Μ (κόστος 4) Α Ζ Ι Κ Η Θ Μ (κόστος 9) Α Ζ Ι Κ Η Λ Μ (κόστος 8) Α Ζ Ι Κ Λ Μ (κόστος 0) 5) Να βρεθεί το μικρότερο κόστος παραγωγής με την προϋπόθεση να περιλαμβάνονται οι διαδικασίες Ι και Η. Α Ζ Ι Κ Η Θ (κόστος 5) Α Ζ Ι Κ Η Θ Μ (κόστος 9) Α Ζ Ι Κ Η Λ Μ (κόστος 8) Ι Κ Η Θ (κόστος 3) Ι Κ Η Θ Μ (κόστος 7) Ι Κ Η Λ Μ (κόστος 6) Ε Ι Κ Η Θ (κόστος ) Ε Ι Κ Η Λ Μ (κόστος 4)

6 Παράδειγμα 4 ον : Σύστημα Παραγωγής #4 Μια επιχείρηση παράγει προϊόντα με τους χρόνους εκτέλεσης δραστηριοτήτων (διαδικασίες) και τις απαιτήσεις σε πόρους που δίνονται στο παρακάτω σχήμα: Δραστηριότητα Διάρκεια (σε ώρες) Πόροι (άτομα) α 3 4 β 4 3 γ 6 δ 3 ε 3 3 στ 3 ζ η 3 II III I ζ η VI IV V ) Να βρεθούν η διάρκεια και οι πόροι που θα απαιτηθούν για την υλοποίηση του ενδιάμεσου προϊόντος III. Ι ΙΙ ΙΙΙ (χρόνος: 9 ώρες, πόροι: 6 άτομα). I IV III (χρόνος: 6 ώρες, πόροι: 5 άτομα). ) Να βρεθούν η διάρκεια και οι πόροι που θα απαιτηθούν για την υλοποίηση του ενδιάμεσου προϊόντος V. Ι ΙV V (χρόνος: 6 ώρες, πόροι: 6 άτομα). I IV III V (χρόνος: 8 ώρες, πόροι: 8 άτομα). I II III V (χρόνος: ώρες, πόροι: 9 άτομα). 3) Να βρεθούν η διάρκεια και οι πόροι που θα απαιτηθούν για την υλοποίηση του τελικού προϊόντος VI. Ι ΙI III VI (χρόνος: ώρες, πόροι: 9 άτομα). I II III V VI (χρόνος: 4 ώρες, πόροι: άτομα). I IV III VI (χρόνος: 9 ώρες, πόροι: 8 άτομα). I IV III V VI (χρόνος: ώρες, πόροι: 0 άτομα). I IV V VI (χρόνος: 9 ώρες, πόροι: 8 άτομα). 4) Ποια διαδρομή θα πρέπει να ακολουθήσουμε προκειμένου: a) να παράγουμε το τελικό προϊόν VI σε μικρότερο χρονικό διάστημα; Τις διαδρομές I IV III VI ή I IV V VI b) να παράγουμε το τελικό προϊόν VI με το μικρότερο αριθμό ατόμων; Τις διαδρομές I IV III VI ή I IV V VI

7 Βιβλιογραφία Αδαμίδης Ε., Δ. (004). Εισαγωγή στη Διοίκηση της Παραγωγής. Αθήνα: Πατάκης. Αδαμίδης Ε., Δ. (009). Στρατηγική Διοίκηση της Παραγωγής. Αθήνα: Κλειδάριθμος Hayes, R., Pisano, G., Upton, D., & Wheelwright, S. (005). Operations, Strategy, and Technology: Pursuing the Competitive Edge. New York: John Wiley & Sons. Heizer, J., & Render, D. (04). Operations Management: Sustainability and Supply Chain Management (th edition). Boston: Pearson. Hill, T. (000a). Manufacturing Strategy. Text and Cases (nd edition). New York: Palgrave. Hill, T. (000b). Operations Management: Strategic Context and Managerial Analysis. London: Macmillan Business. Sanchez, R., & Heene, A. (004). The New Strategic Management: Organization, Competition and Competence. New York: John Wiley & Sons. Schmenner, R. W. (994). Plant and Service Tours in Operations Management (4th edition). New York: Macmillan Publishing Company. Slack, N., & Lewis, M. (00). Operations Strategy. Harlow, England: FT Prentice Hall.