Κεφάλαιο 1 ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Κεφάλαιο 1 ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ"

Transcript

1 Κεφάλαιο 1 ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Αντωνία Κουτσούκου, Ευαγγελία Κουκάκη Σύνοψη Αναπνευστική ανεπάρκεια ορίζεται η μείωση της μερικής πίεσης του οξυγόνου στο αρτηριακό αίμα (PaO 2 ) < 60 mm Hg (υποξυγοναιμική ή τύπου Ι) ή/και η αύξηση της μερικής πίεσης του διοξειδίου του άνθρακα (PaCO 2 ) > 45 mm Hg (υπερκαπνική ή τύπου ΙΙ). Υπεύθυνοι παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί της υποξυγοναιμικής αναπνευστικής ανεπάρκειας είναι η διαταραχή στη σχέση αερισμού/αιμάτωσης, η φλεβική πρόσμιξη ή κυκλοφορική παράκαμψη, οι διαταραχές διαχύσεως και ο υποαερισμός των κυψελίδων. Ο κύριος παθοφυσιολογικός μηχανισμός της υπερκαπνικής αναπνευστικής ανεπάρκειας είναι η μείωση του κυψελιδικού αερισμού, με την προϋπόθεση ότι η παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα είναι σταθερή. Η αναπνευστική ανεπάρκεια μπορεί να είναι οξεία, χρόνια ή οξεία επί χρονίας. Η οξεία χαρακτηρίζεται από απειλητικές για τη ζωή διαταραχές των αερίων αίματος και της οξεοβασικής ισορροπίας, ενώ η εικόνα της χρόνιας είναι λιγότερο θορυβώδης, λόγω της ανάπτυξης αντιρροπιστικών μηχανισμών. Κύρια γνώση Αναπνευστική ανεπάρκεια (ΑΑ) είναι η αδυναμία του αναπνευστικού συστήματος να επιτελέσει τη μία ή και τις δύο λειτουργίες της ανταλλαγής των αερίων, δηλαδή την οξυγόνωση του μεικτού φλεβικού αίματος ή/και την αποβολή του διοξειδίου του άνθρακα. Η ΑΑ διακρίνεται σε υποξυγοναιμική ή τύπου Ι και σε υπερκαπνική ή τύπου ΙΙ. Αν και η υποξυγοναιμική ΑΑ οφείλεται κυρίως σε ανεπάρκεια των πνευμόνων, ενώ η υπερκαπνική σε ανεπάρκεια της αναπνευστικής αντλίας, υπάρχει σημαντική αλληλεπίδραση μεταξύ των δυο αυτών δομών με αποτέλεσμα η ανεπάρκεια της μιας να επιπλέκεται συχνά και από ανεπάρκεια της άλλης. Η βαρύτητα της ΑΑ εκτιμάται με το πηλίκο PaO 2 /FiΟ 2 Η κυψελιδο-αρτηριακή διαφορά οξυγόνου αυξάνεται σε διαταραχή της σχέσης αερισμού/αιμάτωσης, στην κυκλοφορική παράκαμψη και στη διαταραχή διάχυσης, ενώ παραμένει φυσιολογική στον κυψελιδικό υποαερισμό. Εισαγωγή Αναπνευστική ανεπάρκεια (ΑΑ) είναι η αδυναμία του αναπνευστικού συστήματος να επιτελέσει τη μία ή και τις δύο λειτουργίες της ανταλλαγής των αερίων, δηλαδή την οξυγόνωση του μεικτού φλεβικού αίματος ή/ και την αποβολή του διοξειδίου του άνθρακα (CO 2 ). Ορίζεται ως η μείωση της μερικής πίεσης του οξυγόνου στο αρτηριακό αίμα (PaO 2 ) < 60 mm Hg με ή χωρίς αύξηση της μερικής πίεσης του διοξειδίου του άνθρακα (PaCO 2 ) > 45 mm Hg. Κατά συνέπεια, η διάγνωση της αναπνευστικής ανεπάρκειας είναι εργαστηριακή. Το αναπνευστικό σύστημα αποτελείται από τους πνεύμονες, το όργανο που είναι υπεύθυνο για την ανταλλαγή των αερίων, και την αναπνευστική αντλία, που αερίζει τους πνεύμονες. Η αναπνευστική αντλία αποτελείται από το θωρακικό τοίχωμα, τους αναπνευστικούς μυς, τα νεύρα και τα κέντρα της αναπνοής. Ανεπάρκεια των πνευμόνων θα οδηγήσει σε καθ υπεροχήν υποξυγοναιμική (τύπου Ι) αναπνευστική ανεπάρκεια, ενώ ανεπάρκεια της αναπνευστικής αντλίας θα οδηγήσει σε υπερκαπνική (τύπου ΙΙ) αναπνευστική ανεπάρκεια. Οι δύο αυτές μορφές συνήθως συνυπάρχουν. Η ΑΑ μπορεί να είναι οξεία, χρόνια ή οξεία επί χρονίας. Η οξεία ΑΑ χαρακτηρίζεται από απειλητικές για τη ζωή διαταραχές των αερίων αίματος και της οξεοβασικής ισορροπίας, ενώ η εικόνα της χρόνιας ΑΑ είναι λιγότερο θορυβώδης, λόγω των αντιρροπιστικών μηχανισμών. Αν και τα αίτια της αναπνευστικής ανεπάρκειας είναι ποικίλα, οι υποκείμενοι παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί είναι κοινοί

2 1.2 Παθοφυσιολογία της Αναπνευστικής Ανεπάρκειας Υποξυγοναιμική Αναπνευστική Ανεπάρκεια Οι παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί της υποξυγοναιμικής ΑΑ είναι: η διαταραχή στη σχέση μεταξύ αερισμού/αιμάτωσης (Ventilation/Perfusion, V Α/Q ), η κυκλοφορική παράκαμψη ή φλεβική πρόσμιξη (shunt), οι διαταραχές διάχυσης, και ο υποαερισμός των κυψελίδων. Επισημαίνεται ότι η εισπνοή υποξικού μείγματος (π.χ. σε μεγάλο υψόμετρο) μπορεί να αποτελεί αίτιο υποξυγοναιμίας, αλλά δεν είναι παθοφυσιολογικός μηχανισμός. Η διαταραχή στη σχέση μεταξύ αερισμού/αιμάτωσης είναι ο συχνότερος παθοφυσιολογικός μηχανισμός και αναπτύσσεται όταν υπάρχει μειωμένος αερισμός σε φυσιολογικά αιματούμενες περιοχές ή όταν υπάρχουν περιοχές με μείωση του αερισμού αναλογικά μεγαλύτερη από τη μείωση της αιμάτωσης. Η εκτίμηση της ανισοτιμίας αερισμού και αιμάτωσης μπορεί να γίνει με τον υπολογισμό της κυψελιδο-αρτηριακής διαφοράς οξυγόνου (Alveolar-Arterial Oxygen Difference, DA-aO 2 ). Η DA-aO 2 υπολογίζεται από τη διαφορά της PaO 2 από την ιδανική τιμή της μερικής πίεσης του οξυγόνου στον κυψελιδικό αέρα (PAO 2 ): P O 2 (P TM-P H2 O) FiO 2 - P O 2 R (Εξίσωση 1.1) όπου: P ATM είναι η ατμοσφαιρική πίεση (760 mm Hg στο επίπεδο της θάλασσας), P H2 είναι η πίεση των υδρατμών (47 mm Hg), O FiO 2 είναι το κλάσμα του εισπνεόμενου Ο 2, PACO 2 η μερική πίεση του διοξειδίου του άνθρακα στην κυψελίδα, η οποία σχεδόν ταυτίζεται με την PaCO 2, και R είναι το αναπνευστικό πηλίκο, που παριστάνει τον λόγο της παραγωγής διοξειδίου προς την κατανάλωση οξυγόνου (V CO 2 /V O 2 ) και υπό φυσιολογικές συνθήκες ισούται με 0,8. Η κυψελιδο-αρτηριακή διαφορά φυσιολογικά είναι 15 mm Hg. Η κυκλοφορική παράκαμψη υποδηλώνει ότι αποκορεσμένο σε οξυγόνο μεικτό φλεβικό αίμα παρακάμπτει αεριζόμενες περιοχές του πνεύμονα και διοχετεύεται στο αρτηριακό σύστημα χωρίς προηγουμένως να οξυγονωθεί. Μπορεί να είναι συγγενής (ενδοκαρδιακή επικοινωνία, αρτηριοφλεβώδης επικοινωνία) ή επίκτητη (π.χ. πνευμονικό οίδημα, πνευμονία, ατελεκτασία). Η ΑΑ που οφείλεται σε κυκλοφορική παράκαμψη δεν διορθώνεται με τη χορήγηση Ο 2. Το ποσοστό της κυκλοφορικής παράκαμψης επί της ολικής καρδιακής παροχής μπορεί να υπολογιστεί από την Εξίσωση 1.2: s t O 2 - O 2 O 2 - v O 2 όπου: Q s είναι η αιματική ροή της κυκλοφορικής παράκαμψης, Q t είναι η ολική καρδιακή παροχή, CcO 2 είναι το περιεχόμενο οξυγόνο στο τελοτριχοειδικό αίμα, CaO 2 είναι το περιεχόμενο οξυγόνο στο αρτηριακό αίμα, και Cv O 2 είναι το περιεχόμενο οξυγόνο στο μεικτό φλεβικό αίμα. Το περιεχόμενο οξυγόνο στο αρτηριακό αίμα παρέχεται από την Εξίσωση 1.3: (Εξίσωση 1.2) O 2 H 1,3 S O 2 (Εξίσωση 1.3)

3 όπου: Hb είναι η συγκέντρωση της αιμοσφαιρίνης (g/dl), 1,34 είναι ο όγκος του οξυγόνου (ml) που μεταφέρεται από 1 g αιμοσφαιρίνης, και SaO 2 είναι ο κορεσμός της αιμοσφαιρίνης σε οξυγόνο στο αρτηριακό αίμα. Αντίστοιχα, το περιεχόμενο οξυγόνο στο μεικτό φλεβικό αίμα παρέχεται από την Εξίσωση 1.4: v O 2 H 1,3 Sv O 2 (Εξίσωση 1.4) όπου: Sv O 2 είναι ο κορεσμός της αιμοσφαιρίνης σε οξυγόνο στο μεικτό φλεβικό αίμα. Η καρδιακή παροχή μετράται με τον καθετήρα Swan-Ganz (βλ. Κεφάλαιο 19). Με τον ίδιο καθετήρα λαμβάνεται μεικτό φλεβικό αίμα από την πνευμονική αρτηρία και υπολογίζεται το Cv O 2. Το CaO 2 υπολογίζεται από τη λήψη αρτηριακού αίματος. Το CcO 2 υπολογίζεται υποθέτοντας ότι η PO 2 του ιδεατού τελοτριχοειδικού αίματος είναι η ίδια με την κυψελιδική (PAO 2 ), που και αυτή, όπως περιγράφεται στην (Εξίσωση 1.1), μπορεί να υπολογισθεί. Επί διαταραχών διαχύσεως, δεν επέρχεται πλήρης εξισορρόπηση της μερικής πίεσης του O 2 των κυψελίδων με αυτήν του αίματος των πνευμονικών τριχοειδών (π.χ. πνευμονική ίνωση). Ο υποαερισμός των κυψελίδων έχει συνέπεια την αδυναμία αποβολής του CO 2 και οδηγεί στην αύξηση της PaCO 2 και, επομένως, στη μείωση της PAO 2. Εάν η υποξυγοναιμία οφείλεται στον υποαερισμό των κυψελίδων, τότε η DA-aO 2 είναι φυσιολογική, ενώ στις τρεις άλλες περιπτώσεις είναι αυξημένη. Σε περίπτωση υποξυγοναιμίας, η βαρύτητά της εκτιμάται µε τη βοήθεια του πηλίκου PaO 2 /FiΟ 2. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το πηλίκο αυτό είναι mm Hg. Τα συχνότερα αίτια οξείας υποξυγοναιμικής ΑΑ είναι η πνευμονία, το καρδιογενές πνευμονικό οίδημα, το σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (Acute Respiratory Distress Syndrome, ARDS) και η ατελεκτασία (Πίνακας 1.1). Καρδιογενές πνευμονικό οίδημα Ανεπάρκεια αριστεράς κοιλίας Ισχαιμία μυοκαρδίου Ανεπάρκεια ή στένωση μιτροειδούς Υπερφόρτωση με υγρά Σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS - Acute Respiratory Distress Syndrome) Σήψη Εισπνοή τοξικών ουσιών Εισρόφηση Πνιγμός Παγκρεατίτιδα Λιπώδης εμβολή Πνευμονία Ατελεκτασία Πνευμονική θλάση Πνευμονική εμβολή Κυψελιδική αιμορραγία Ασθματική κρίση Πίνακας 1.1 Συχνότερα αίτια οξείας υποξυγοναιμικής αναπνευστικής ανεπάρκειας

4 1.2.2 Υπερκαπνική Αναπνευστική Ανεπάρκεια Όταν η παραγωγή CO 2 είναι σταθερή, τότε ο κύριος παθοφυσιολογικός μηχανισμός της υπερκαπνικής ΑΑ είναι η μείωση του κυψελιδικού αερισμού. Η PaCO 2 δίνεται από το τύπο: ( ) (Εξίσωση 1.5) όπου: k είναι σταθερά, V CO 2 είναι η κατά λεπτόν παραγωγή CO 2, V A είναι ο κυψελιδικός κατά λεπτόν αερισμός, V E είναι ο ολικός κατά λεπτόν αερισμός, V D είναι ο κατά λεπτόν αερισμός του νεκρού χώρου, f είναι η αναπνευστική συχνότητα, VT είναι ο αναπνεόμενος όγκος σε κάθε αναπνοή, VD είναι ο όγκος του νεκρού χώρου σε κάθε αναπνοή. Η αύξηση της PaCO 2 μπορεί να οφείλεται σε αυξημένη παραγωγή CO 2 με σταθερό V A, ή επί σταθερής παραγωγής CO 2, σε μείωση του V A. Για ένα νεαρό ενήλικα, η παραγωγή CO 2 υπολογίζεται σε 200 ml/min περίπου. Αύξηση της παραγωγής CO 2 παρατηρείται στην υπερθερμία (περίπου κατά 14% για κάθε βαθμό Κελσίου αύξησης της θερμοκρασίας), στην εργώδη αναπνοή, στην άσκηση (έως και στο 10πλάσιο), στο ρίγος και κατά την αύξηση του μυϊκού τόνου (έως και στο τριπλάσιο). Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η αυξημένη παραγωγή CO 2 αντιρροπείται από την αύξηση του κατά λεπτόν αερισμού, με αποτέλεσμα φυσιολογική PaCO 2. Εάν όμως η αναπνευστική επάρκεια είναι περιορισμένη, τότε η αυξημένη παραγωγή CO 2 θα οδηγήσει σε αύξηση της PaCO 2. Σύμφωνα με την (Εξίσωση 1.5), επί σταθερής παραγωγής CO 2, η αύξηση της PaCO 2 είναι αποτέλεσμα της μείωσης του V A, ως συνέπεια είτε της μείωσης του V E (μείωση του VT ή/και της αναπνευστικής συχνότητας) είτε της αύξησης του VD. Υπερκαπνική ΑΑ λόγω ανεπάρκειας της αναπνευστικής αντλίας μπορεί να οφείλεται σε: ανεπαρκείς ώσεις από τα κέντρα της αναπνοής (αναισθησία, λήψη κατασταλτικών φαρμάκων, βλάβες του κεντρικού νευρικού συστήματος και του νωτιαίου μυελού), λειτουργική ή μηχανική βλάβη του θωρακικού κλωβού (ασταθής θώρακας, νοσήματα περιφερικών νεύρων και αναπνευστικών μυών, υπερδιάταση), και κόπωση των αναπνευστικών μυών, δηλαδή αδυναμία των μυών να αναπτύξουν επαρκή υπεζωκοτική πίεση, παρά την κατάλληλη νευρική ώση και τον ακέραιο θωρακικό κλωβό. Τα συχνότερα αίτια οξείας υπερκαπνίας παρατίθενται στον Πίνακα 1.2. Για να επιτευχθεί ικανοποιητική αυτόματη αναπνοή, οι αναπνευστικοί μύες πρέπει να αναπτύσσουν πίεση ικανή να υπερνικήσει το ελαστικό φορτίο και το φορτίο αντιστάσεων του αναπνευστικού συστήματος. Επιπλέον, θα πρέπει να προσαρμόζουν τον V E στις ενεργειακές απαιτήσεις του οργανισμού, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ικανοποιητική ανταλλαγή αερίων. Κόπωση είναι η αδυναμία των αναπνευστικών μυών να παράγουν συνεχώς πιέσεις ικανές να διατηρούν τον απαραίτητο V A. Η κόπωση πρέπει να διαφοροδιαγιγνώσκεται από τη μυϊκή αδυναμία, δηλαδή τη σταθερή μείωση της πίεσης που μπορούν να παράγουν οι αναπνευστικοί μύες, η οποία, εν αντιθέσει με την κόπωση, δεν είναι αναστρέψιμη με την ανάπαυση, αν και προδιαθέτει σε κόπωση

5 Καταστολή ΚΝΣ Κατάχρηση ναρκωτικών ουσιών Αναισθησία Κρανιοεγκεφαλική βλάβη Λοιμώξεις ΚΝΣ Βλάβες της νευρομυϊκής μετάδοσης και του θωρακικού κλωβού Κακώσεις της σπονδυλικής στήλης Nευρομυϊκά νοσήματα (σύνδρομο Guillain-Barré, μυασθένεια Gravis, πλαγία αμυατροφική σκλήρυνση) Ατροφία αναπνευστικών μυών (παρατεταμένη μηχανική αναπνοή) Οξεία συλλογή υγρού στον πνεύμονα Δηλητηρίαση με οργανοφωσφορικά Ανωριμότητα μυών (πρόωρα νεογνά) Ασταθής θώρακας, υπερδιάταση Νοσήματα του πνεύμονα και των αεραγωγών Οξεία κρίση άσθματος Παρόξυνση ΧΑΠ Απόφραξη ανώτερων αεραγωγών Καρδιογενές και μη καρδιογενές πνευμονικό οίδημα Άλλα αίτια Σήψη Κυκλοφορική καταπληξία Πνευμονική εμβολή Πίνακας 1.2 Συχνότερα αίτια οξείας υπερκαπνίας. ΚΝΣ: κεντρικό νευρικό σύστημα, ΧΑΠ: χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Κόπωση των αναπνευστικών μυών αναπτύσσεται όταν διαταράσσεται η ισορροπία μεταξύ των ενεργειακών αναγκών και της προσφοράς ενέργειας (Εικόνα 1.1). Παράγοντες που μπορεί να συντελέσουν σε κόπωση είναι η αύξηση των ενεργειακών αναγκών ή/και η μείωση της προσφοράς ενέργειας. Οι ενεργειακές ανάγκες καθορίζονται από το έργο της αναπνοής και την ισχύ (strength) και απόδοση (efficiency) των αναπνευστικών μυών. Το έργο της αναπνοής αυξάνεται, εάν αυξηθεί η μέση πίεση που πρέπει να παραγάγουν οι αναπνευστικοί μύες, ο κατά λεπτόν αερισμός, η σχέση εισπνευστικού χρόνου προς τον συνολικό χρόνο του αναπνευστικού κύκλου και η μέση εισπνευστική ροή. Αύξηση της μέσης πίεσης απαιτείται, εάν αυξηθεί το ελαστικό φορτίο (μη ευένδοτοι πνεύμονες, όπως πνευμονικό οίδημα, πνευμονική ίνωση) ή το φορτίο αντιστάσεων (στένωση αεραγωγών, όπως παρόξυνση ΧΑΠ, κρίση άσθματος) (Πίνακες 1.3 και 1.4 ). Εικόνα 1.1 Σχηματική παράσταση της ισορροπίας μεταξύ των παραγόντων που καθορίζουν τις ενεργειακές απαιτήσεις της αναπνοής και της προσφοράς ενέργειας. Πηγή: Προσωπικό αρχείο

6 Κάθε κατάσταση που οδηγεί σε μείωση της μυϊκής ισχύος, δηλαδή της μέγιστης δύναμης που μπορεί να παραγάγει ο μυς, προδιαθέτει σε κόπωση. Τέτοιες καταστάσεις είναι η ατροφία και η ανωριμότητα των αναπνευστικών μυών, τα νευρομυϊκά νοσήματα και η πνευμονική υπερδιάταση, η οποία συνεπάγεται κακή σχέση μήκους-τάσης των μυϊκών ινών. ελαστικού φορτίου φορτίου αντιστάσεων του κατά λεπτόν αερισμού σχέσης εισπνευστικού χρόνου προς το συνολικό χρόνο του αναπνευστικού κύκλου εισπνευστικής ροής Πίνακας 1.3 Αίτια αύξησης του έργου της αναπνοής. Τέλος, η μυϊκή απόδοση, δηλαδή το παραγόμενο έργο προς την ενέργεια που καταναλώνεται, αποτελεί σημαντικό παράγοντα ενεργειακών απαιτήσεων. Η μυϊκή απόδοση των αναπνευστικών μυών μειώνεται στην πνευμονική υπερδιάταση. Μείωση της πνευμονικής ενδοτικότητας Πνευμονικό οίδημα Πνευμονική ίνωση Ατελεκτασία Ενδογενής θετική τελοεκπνευστική πίεση (PEEPi) Μείωση της ενδοτικότητας του θωρακικού τοιχώματος Πλευριτική συλλογή Πνευμοθώρακας Κατάγματα πλευρών Παχυσαρκία Διάταση κοιλιάς Αύξηση των αντιστάσεων των αεραγωγών Βρογχόσπασμος Οίδημα απόφραξη αεραγωγών Αύξηση του κατά λεπτόν αερισμού Σήψη Πνευμονική εμβολή Καταπληξία Πίνακας 1.4 Καταστάσεις που συνοδεύονται από αύξηση του έργου της αναπνοής. Η προσφορά ενέργειας εξαρτάται από την αιμάτωση των αναπνευστικών μυών, την καρδιακή παροχή, το περιεχόμενο Ο 2 στο αίμα (άρα, τον SaO 2 και την Hb), καθώς και την ικανότητα των μυών να απορροφήσουν και να χρησιμοποιήσουν ενέργεια. Μείωση της καρδιακής παροχής (καρδιογενής καταπληξία), μείωση της ικανότητας των μυών να αυξήσουν την αιμάτωσή τους, λόγω παρατεταμένης σύσπασης (βαριά ασθματική κρίση), αναιμία και υποξυγοναιμία, αλλά και αδυναμία των μυϊκών κυττάρων να απορροφήσουν ή να χρησιμοποιήσουν ενέργεια (σήψη, δηλητηρίαση με κυανιούχα) αποτελούν καταστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε κόπωση των αναπνευστικών μυών. Αν και ανεπάρκεια των πνευμόνων οδηγεί κατ εξοχήν σε υποξυγοναιμία και ανεπάρκεια της αναπνευστικής αντλίας σε υπερκαπνία, υπάρχει σημαντική αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο αυτών διαταραχών. Η ανεπάρκεια της μιας δομής μπορεί να επιπλακεί από ανεπάρκεια της άλλης. Αναπνευστικά νοσήματα που χαρακτηρίζονται από υποξυγοναιμία χαρακτηρίζονται συνήθως και από διαταραχή των μηχανικών ιδιοτήτων του αναπνευστικού συστήματος, που συνεπάγεται αυξημένο έργο αναπνοής και, κατ επέκταση, αυξημένες ενεργειακές απαιτήσεις. Δεδομένης της συνυπάρχουσας υποξυγοναιμίας, είναι προφανές ότι μπορεί να αναπτυχθεί κόπωση αναπνευστικών μυών και υπερκαπνία. Παρομοίως, ασθενείς με βλάβες της αναπνευστικής

7 αντλίας, και άρα υπερκαπνία, χαρακτηρίζονται συχνά από αδυναμία βήχα, κατακράτηση εκκρίσεων και ατελεκτασίες, με συνέπεια διαταραχή στη σχέση αερισμού/αιμάτωσης και υποξυγοναιμία. 1.3 Παθοφυσιολογία της οξείας επί χρονίας Αναπνευστικής Ανεπάρκειας Οξεία επί χρονίας ΑΑ ορίζεται η οξεία επιδείνωση της αναπνευστικής ανεπάρκειας σε ασθενή με χρόνια ΑΑ. Το συχνότερο αίτιο είναι η παρόξυνση Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ) (βλ. Κεφάλαιο 3), δηλαδή η οξεία επιδείνωση της κατάστασης της υγείας ασθενών με χρόνια ΑΑ που απαιτεί τροποποίηση της φαρμακευτικής αγωγής. Η παρόξυνση ΧΑΠ συνοδεύεται από αυξημένη ανάγκη για εισαγωγή στο νοσοκομείο και αυξημένη θνητότητα. Τα συχνότερα αίτια παρόξυνσης ΧΑΠ είναι οι λοιμώξεις. Η καρδιακή κάμψη, ο πνευμοθώρακας και η πνευμονική εμβολή είναι επίσης συχνά αίτια αναπνευστικής αποσταθεροποίησης σε ασθενείς με ΧΑΠ. Οι ασθενείς με σταθερή ΧΑΠ ζουν σε μια ευαίσθητη ισορροπία μεταξύ των αυξημένων αναπνευστικών απαιτήσεων και των μειωμένων εφεδρειών. Κάθε παράγοντας που θα απορρυθμίσει αυτή την ισορροπία (είτε αύξηση των απαιτήσεων είτε περαιτέρω μείωση των εφεδρειών) θα οδηγήσει σε οξεία επί χρονίας ΑΑ. Οι ασθενείς με παρόξυνση ΧΑΠ χαρακτηρίζονται από αύξηση των ενεργειακών απαιτήσεων της αναπνοής, εξαιτίας αύξησης του φορτίου αντιστάσεων (λόγω βρογχόσπασμου, φλεγμονής και απόφραξης των αεραγωγών) και του ελαστικού φορτίου της αναπνοής (λόγω πνευμονικής υπερδιάτασης). Πνευμονική υπερδιάταση αναπτύσσεται όταν η διάρκεια της εκπνοής δεν επαρκεί ώστε οι πνεύμονες να φτάσουν στη θέση ισορροπίας ή, άλλως, στον όγκο ηρεμίας (Relaxation Volume, Vr) πριν από την έναρξη της επόμενης εισπνοής. Αυτό συμβαίνει είτε όταν η εκπνευστική ροή παρεμποδίζεται (αυξημένες αντιστάσεις των αεραγωγών) είτε όταν ο εκπνευστικός χρόνος βραχύνεται (ταχύπνοια). Όταν η αναπνοή γίνεται σε πνευμονικούς όγκους μεγαλύτερους του όγκου ηρεμίας, αναπτύσσεται ενδογενής θετική τελοεκπνευστική πίεση (Intrinsic Positive End-Expiratory Pressure, PEEPi), που δρα ως εισπνευστικό φορτίο, το οποίο πρέπει να υπερνικήσουν οι αναπνευστικοί μύες, με αποτέλεσμα η παρουσία PEEPi να αυξάνει το ελαστικό έργο της αναπνοής. Επίσης, η υπερδιάταση συνεπάγεται μείωση της απόδοσης των αναπνευστικών μυών, λόγω κακής σχέσης μήκους- τάσης. Τέλος, η αυξημένη αναπνευστική συχνότητα και, άρα, η μείωση του εκπνευστικού χρόνου που συνοδεύει τους ασθενείς με παρόξυνση ΧΑΠ συνεπάγονται περαιτέρω επιδείνωση της πνευμονικής υπερδιάτασης. Όλα τα ανωτέρω αποτελούν την αλληλουχία των μηχανισμών που οδηγούν σε οξεία επί χρονίας ΑΑ, όπως απεικονίζονται σχηματικά στην Εικόνα 1.2. Εικόνα 1.2 Σχηματική παράσταση της αλληλουχίας και των υπεύθυνων μηχανισμών που οδηγούν σε οξεία επί χρονίας αναπνευστική ανεπάρκεια. Ttot, Ti, Te: Συνολικός, εισπνευστικός και εκπνευστικός χρόνος αναπνοής αντίστοιχα, PEEP: θετική τελοεκπνευστική πίεση, Raw: αντιστάσεις αεραγωγών, Edyn, L: δυναμική ελαστικότητα του πνεύμονα. Πηγή: Προσωπικό αρχείο. Η οξεία επί χρονίας ΑΑ χαρακτηρίζεται από επιδείνωση της υποξυγοναιμίας (κυρίως λόγω διαταραχών V A/Q ) και πιθανή επιδείνωση της υπερκαπνίας (λόγω κυψελιδικού υποαερισμού από αύξηση του VD) και αναπνευστική οξέωση

8 Προτεινόμενη βιβλιογραφία Koutsoukou A, Roussos C. Acute and chronic respiratory failure: Pathophysiology and mechanics. In: Fein AM, Kamholz S, Ost D, eds. Respiratory Emergencies. London: Hodder Arnold, 2006: Roussos C, Koutsoukou A. Respiratory failure. Eur. Respir. J. Suppl. 2003; 47: 3s 14s. Roussos C. Ventilatory failure and respiratory muscles. In: Roussos C, Macklem PT, eds. The thorax. New York: Marcel Dekker, 1985: Hall JB, Schmidt G, Wood L. Acute hypoxemic respiratory failure. In: Murray JF, Nadel JA, Boushey HA, Mason RJ, eds. Textbook of Respiratory Medicine. Philadelphia: Saunders, 2000: Wagner P. Ventilation, pulmonary blood flow and ventilation/perfusion relationships. In: Fishman AP, Elias JA, eds. Fishman s Pulmonary Diseases and Disorders. New York: McGraw-Hill, 1998:

Ανταλλαγή αερίων - Αναπνευστική Ανεπάρκεια

Ανταλλαγή αερίων - Αναπνευστική Ανεπάρκεια Ανταλλαγή αερίων - Αναπνευστική Ανεπάρκεια Δημήτριος Τουμπανάκης MD, PhD Πνευμονολόγος Φυματιολόγος Βασική λειτουργία του αναπνευστικού συστήματος είναι η ανταλλαγή αερίων, δηλαδή η πρόσληψη οξυγόνου και

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ. Αντωνία Κουτσούκου Καθηγήτρια Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ. Αντωνία Κουτσούκου Καθηγήτρια Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Αντωνία Κουτσούκου Καθηγήτρια Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας Αναπνευστική Ανεπάρκεια Αδυναμία του αναπνευστικού συστήματος να καλύψει τις μεταβολικές ανάγκες του οργανισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ. Σ. Τσιόδρας

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ. Σ. Τσιόδρας ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Σ. Τσιόδρας Αναπνευστική ανεπάρκεια inability of the lung to meet the metabolic demands of the body. This can be from failure of tissue oxygenation and/or failure of CO 2 homeostasis.

Διαβάστε περισσότερα

Αναπνευστική Ανεπάρκεια. Θεόδωρος Βασιλακόπουλος

Αναπνευστική Ανεπάρκεια. Θεόδωρος Βασιλακόπουλος Αναπνευστική Ανεπάρκεια Θεόδωρος Βασιλακόπουλος Καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Adjunct Professor, McGill University, Montreal, Quebec,Canada Διευθυντής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΕΡΙΩΝ & ΥΠΟΞΑΙΜΙΚΗ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΕΡΙΩΝ & ΥΠΟΞΑΙΜΙΚΗ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΕΡΙΩΝ & ΥΠΟΞΑΙΜΙΚΗ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Επαμεινώνδας Ν. Κοσμάς Δ/ντής 3ης Πνευμον. Κλινικής ΝΝΘΑ Σωτηρία Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΟΞΥΓΟΝΟΥ Από την ατμόσφαιρα στους ιστούς ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Βασική

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Ι Κλινικό Πρόβλημα- Αναπνευστική Ανεπάρκεια

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Ι Κλινικό Πρόβλημα- Αναπνευστική Ανεπάρκεια ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Ι Κλινικό Πρόβλημα- Αναπνευστική Γεώργιος Θ. Σταθόπουλος MD PhD Πνευμονολόγος Επίκουρος Καθηγητής Εργαστήριο Φυσιολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών gstathop@upatras.gr http://www.molcellbiol-upatras.net

Διαβάστε περισσότερα

Νεότερες τεχνικές μη επεμβατικού μηχανικού αερισμού: πότε και για ποιους ασθενείς;

Νεότερες τεχνικές μη επεμβατικού μηχανικού αερισμού: πότε και για ποιους ασθενείς; Νεότερες τεχνικές μη επεμβατικού μηχανικού αερισμού: πότε και για ποιους ασθενείς; Νικολέττα Ροβίνα Επίκουρη καθηγήτρια Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας ΜΕΘ, Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική ΓΝΝΘΑ

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματικές επιδράσεις της οξέωσης της υπερκαπνίας των βαριά πασχόντων ασθενών

Συστηματικές επιδράσεις της οξέωσης της υπερκαπνίας των βαριά πασχόντων ασθενών Συστηματικές επιδράσεις της οξέωσης της υπερκαπνίας των βαριά πασχόντων ασθενών Γιώργος Κουλιάτσης, Πνευμονολόγος, Επιμελητής Β Κλινικής Εντατικής Θεραπείας, ΠΓΝ Έβρου Εισαγωγή- Υπερκαπνία, Οξέωση, Οξυαιμία

Διαβάστε περισσότερα

Ανταλλαγή αερίων. Ενότητα 1: Αερισμός και αιμάτωση. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Ανταλλαγή αερίων. Ενότητα 1: Αερισμός και αιμάτωση. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Ανταλλαγή αερίων Ενότητα 1: Αερισμός και αιμάτωση Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Ανταλλαγή αερίων 2 Ανταλλαγή αερίων Η συγκέντρωση O 2 στον ατμοσφαιρικό αέρα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΙΑ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΩΣ ΑΝΤΙΡΡΟΠΙΣΤΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ. Δημήτρης Α. Λαγονίδης MD, PhD, FCCP Πνευμονολόγος-Εντατικολογος

ΠΟΙΑ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΩΣ ΑΝΤΙΡΡΟΠΙΣΤΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ. Δημήτρης Α. Λαγονίδης MD, PhD, FCCP Πνευμονολόγος-Εντατικολογος ΠΟΙΑ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΩΣ ΑΝΤΙΡΡΟΠΙΣΤΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ Δημήτρης Α. Λαγονίδης MD, PhD, FCCP Πνευμονολόγος-Εντατικολογος ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Καμία σύγκρουση συμφερόντων σχετικά

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Αναπνευστική ανταπόκριση στην οξεία άσκηση Βασίλης Πασχάλης Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ - ΕΚΠΑ Αναπνευστικό σύστημα Αναπνευστικό σύστημα Εξωτερική αναπνοή Η μεταφορά αερίων

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανική του πνεύμονα: εργαλείο διάγνωσης & παρακολούθησης στη ΜΕΘ. Χαράλαμπος Ψαρολογάκης Παθολόγος Εξειδικευόμενος ΜΕΘ ΠαΓΝΗ

Μηχανική του πνεύμονα: εργαλείο διάγνωσης & παρακολούθησης στη ΜΕΘ. Χαράλαμπος Ψαρολογάκης Παθολόγος Εξειδικευόμενος ΜΕΘ ΠαΓΝΗ Μηχανική του πνεύμονα: εργαλείο διάγνωσης & παρακολούθησης στη ΜΕΘ Χαράλαμπος Ψαρολογάκης Παθολόγος Εξειδικευόμενος ΜΕΘ ΠαΓΝΗ Μια εικόνα ισοδυναμεί με 1000 λέξεις Εισαγωγή ορισμοί βασικές κυματομορφές

Διαβάστε περισσότερα

Ανταλλαγή αερίων και Υποξαιμική Αναπνευστική Ανεπάρκεια

Ανταλλαγή αερίων και Υποξαιμική Αναπνευστική Ανεπάρκεια Ανταλλαγή αερίων και Υποξαιμική Αναπνευστική Ανεπάρκεια ΙΩΑΝΝΑ ΣΙΓΑΛΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ Α ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΡΙΣΜΟΙ ΑΝΑΠΝ.ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνια Σεμινάρια Ομάδων Εργασίας 2019 ΤΧΗΣ (ΥΝ) ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΡΙΟ 424 ΓΣΝΕ

Πανελλήνια Σεμινάρια Ομάδων Εργασίας 2019 ΤΧΗΣ (ΥΝ) ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΡΙΟ 424 ΓΣΝΕ Πανελλήνια Σεμινάρια Ομάδων Εργασίας 2019 ΤΧΗΣ (ΥΝ) ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΡΙΟ 424 ΓΣΝΕ 1 Η καρδιά και οι πνεύμονες αποτελούν ίσως τα 2 βασικότερα όργανα του ανθρώπου, καθώς από τη συνδυασμένη

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ. Κωστάντη Ελεονώρα, MD, PhD

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ. Κωστάντη Ελεονώρα, MD, PhD ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ Κωστάντη Ελεονώρα, MD, PhD ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ Είναι οποιοδήποτε μέσο το οποίο χρησιμοποιεί συσκευές ή μηχανήματα με στόχο να βοηθήσει ή να αντικαταστήσει την αυτόματη αναπνοή

Διαβάστε περισσότερα

Αναπνευστική ανεπάρκεια. Ιωάννης Στανόπουλος Πνευμονολόγος/ Εντατικολόγος

Αναπνευστική ανεπάρκεια. Ιωάννης Στανόπουλος Πνευμονολόγος/ Εντατικολόγος Αναπνευστική ανεπάρκεια Ιωάννης Στανόπουλος Πνευμονολόγος/ Εντατικολόγος Αναπνευστική ανεπάρκεια PaO2< 60 mmhg PCO2> 45 mmhg τύπου Ι: διαταραχή της οξυγόνωσης και υποξυγοναιμία τύπου ΙΙ: κυψελιδικός υποαερισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ (Ι) Γυναίκα 34 ετών με διαβήτη προσέρχεται στο τμήμα επειγόντων περιστατικών με πυρετό, αίσθημα ρίγους, πόνο στην πλάτη, ίλιγγο και δυσκολία

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Μέρος Β Δρ. Ανδρέας Φλουρής Ερευνητής Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας Κέντρο Έρευνας, Τεχνολογίας και Ανάπτυξης Θεσσαλίας ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΕΡΙΩΝ ΣΤΙΣ ΚΥΨΕΛΙΔΕΣ 2 ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ ΠΛΕΥΡΑ ΡΙΝΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ ΦΑΡΥΓΓΑΣ ΛΑΡΥΓΓΑΣ ΤΡΑΧΕΙΑ ΒΡΟΓΧΟΙ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ ΠΛΕΥΡΑ ΡΙΝΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ ΦΑΡΥΓΓΑΣ ΛΑΡΥΓΓΑΣ ΤΡΑΧΕΙΑ ΒΡΟΓΧΟΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΡΙΝΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ ΦΑΡΥΓΓΑΣ ΛΑΡΥΓΓΑΣ ΤΡΑΧΕΙΑ ΒΡΟΓΧΟΙ ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ ΠΛΕΥΡΑ 1 ΑΕΡΙΣΜΟΣ Ατμοσφαιρικός αέρας= 78,6% άζωτο 20,5%

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία της αναπνοής - Μεταφορά αερίων - Αίτια αναπνευστικής οξέωσης

Φυσιολογία της αναπνοής - Μεταφορά αερίων - Αίτια αναπνευστικής οξέωσης Φυσιολογία της αναπνοής - Μεταφορά αερίων - Αίτια αναπνευστικής οξέωσης Δημήτρης Λαγονίδης Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος, Διευθυντής Μονάδας Εντατικής Θεραπείας Γενικού Νοσοκομείου Γιαννιτσών 1. Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ

ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ ΑNTΧΟΣ ΥΙ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΜΠΕΚΟΣ ΠΝ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΟΣ-ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΔΤΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΝΝΑ το θέμα μας Αναισθησία? Μηχανική Υποστήριξη της Αναπνοής! το θέμα μας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΕΡΙΩΝ. Επαμεινώνδας Κοσμάς. Δ/ντής 3ης Πνευμον. Κλινικής ΝΝΘΑ Σωτηρία

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΕΡΙΩΝ. Επαμεινώνδας Κοσμάς. Δ/ντής 3ης Πνευμον. Κλινικής ΝΝΘΑ Σωτηρία ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΕΡΙΩΝ Επαμεινώνδας Κοσμάς Δ/ντής 3ης Πνευμον. Κλινικής ΝΝΘΑ Σωτηρία Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΟΞΥΓΟΝΟΥ Από την ατμόσφαιρα στα μιτοχόνδρια Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΟΞΥΓΟΝΟΥ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Οξυγόνωση αρτηριακού αίματος

Διαβάστε περισσότερα

Αν προχωρήσετε στην ανάγνωση του, αυτό γίνεται... με αποκλειστική ευθύνη σας και μόνον.

Αν προχωρήσετε στην ανάγνωση του, αυτό γίνεται... με αποκλειστική ευθύνη σας και μόνον. Το έγγραφο αυτό απευθύνεται μόνο σε ιατρούς, γιατί περιέχει: 1. Όρους που δεν μπορούν να γίνουν κατανοητοί από μη ιατρούς και μπορεί «να γίνουν παρανοήσεις», και 2. Στοιχεία και πληροφορίες που μπορεί,

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΤΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ STRESS ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΥΨΟΜΕΤΡΟΥ Η ατμοσφαιρική

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΕΡΙΣΜΟΥ - ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ

ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΕΡΙΣΜΟΥ - ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΕΡΙΣΜΟΥ - ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ Κωνσταντίνα Σωτηρίου Αναισθησιολόγος, Επιμ. Β' ΓΝΑ Ο Ευαγγελισμός ΕΑΕ Νοέμβριος 2010 Αερισμός - Κατανομή αερισμού Περιοχικές διαφορές στον αερισμό Καμπύλη ενδοτικότητας Αιμάτωση

Διαβάστε περισσότερα

Χατζηαντωνίου Χρήστος Επιμελητής Α Χειρουργικής Θώρακος Νοσοκομείο ΚΑΤ

Χατζηαντωνίου Χρήστος Επιμελητής Α Χειρουργικής Θώρακος Νοσοκομείο ΚΑΤ Χατζηαντωνίου Χρήστος Επιμελητής Α Χειρουργικής Θώρακος Νοσοκομείο ΚΑΤ Ασταθής θώρακας (flail chest) Με τον όρο αυτόν περιγράφεται η τραυματική κατάσταση κατά την οποία ένα τμήμα του θωρακικού τοιχώματος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑΧ.ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΩΝ. Α) Προσβολή του διαμέσου ιστού -κυψελίδων χωρίς απαραίτητη μείωση τη αναπν. λειτουργίας

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑΧ.ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΩΝ. Α) Προσβολή του διαμέσου ιστού -κυψελίδων χωρίς απαραίτητη μείωση τη αναπν. λειτουργίας ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΑΧ.ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΩΝ Β.Σ. ΠΟΛΥΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ- ΔΙΑΧΥΤΕΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΕΣ Α) Προσβολή του διαμέσου ιστού -κυψελίδων χωρίς απαραίτητη μείωση τη αναπν. λειτουργίας Απλή πνευμονοκονίωση-σύνδρομο

Διαβάστε περισσότερα

Παθογένεια της έξαρσης της Χ.Α.Π

Παθογένεια της έξαρσης της Χ.Α.Π α ρ χ ή π ρ ο η γ ο ύ µ ε ν ο ε π ό µ ε ν ο Παθογένεια της έξαρσης της Χ.Α.Π Νίκος Τζανάκης, Πνευµονολόγος Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστήµιο Κρήτης ΧΑΠ -παρόξυνση Ορισµός! Ορισµός δύσκολος και σχετικά ανακριβής!

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ -ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΑΕΡΑ Μύτη Στόμα Είσοδος του ατμοσφαιρικού αέρα από τη μύτη ή το στόμα στη συνέχεια από το λάρυγγα Λάρυγγας Φάρυγγας Ο αέρας περνάει

Διαβάστε περισσότερα

Παθοφυσιολογία και Σημειολογία της Αναπνευστικής Οξέωσης. Δήμητρα Μπαχαράκη Νεφρολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Π.Γ.Ν. «Αττικόν»

Παθοφυσιολογία και Σημειολογία της Αναπνευστικής Οξέωσης. Δήμητρα Μπαχαράκη Νεφρολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Παθοφυσιολογία και Σημειολογία της Αναπνευστικής Οξέωσης Δήμητρα Μπαχαράκη Νεφρολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Π.Γ.Ν. «Αττικόν» ΠΤΗΤΙΚΑ ΟΞΕΑ ΛΙΠΗ- ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ Καθημερινή παραγωγή Η+ 1mmol/KgΒΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΟΞΕΩΣΗ:

Διαβάστε περισσότερα

Οξεοβασική ισορροπία (III)

Οξεοβασική ισορροπία (III) Οξύ ph Βάση Οξεοβασική ισορροπία (III) Θεόδωρος Βασιλακόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας-Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ Αναπνευστική Ανεπάρκεια ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΝΤΛΙΑΣ Διαταραχή ανταλλαγής

Διαβάστε περισσότερα

Εξάμηνο Γ (χειμερινό)

Εξάμηνο Γ (χειμερινό) ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Τηλέφωνο: 210 72 43 320 E-mail: icu.master@med.uoa.gr ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ενδείξεις Μηχανικού αερισμού και οι επιπλοκές του. Αντωνία Κουτσούκου

Ενδείξεις Μηχανικού αερισμού και οι επιπλοκές του. Αντωνία Κουτσούκου Ενδείξεις Μηχανικού αερισμού και οι επιπλοκές του Αντωνία Κουτσούκου Ενδείξεις Μηχανικού Αερισμού Αναπνευστική ανεπάρκεια SaO2

Διαβάστε περισσότερα

Υπερκαπνική αναπνευστική ανεπάρκεια- αναπνευστική οξέωση. αναπνευστική αλκάλωση μεταβολική αλκάλωση

Υπερκαπνική αναπνευστική ανεπάρκεια- αναπνευστική οξέωση. αναπνευστική αλκάλωση μεταβολική αλκάλωση Υπερκαπνική αναπνευστική ανεπάρκεια- αναπνευστική οξέωση αναπνευστική αλκάλωση μεταβολική αλκάλωση Θεόδωρος Βασιλακόπουλος Πνευμονολόγος Επίκουρος Καθηγητής Α Κλινική Εντατικής Θεραπείας Εθνικό και Καποδιστριακό

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανικός Αερισμός ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΣΟΡΑΚΙΔΟΥ, ΜΑΡΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ, ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΕΛΕΝΗ ΜΟΥΛΟΥΔΗ

Μηχανικός Αερισμός ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΣΟΡΑΚΙΔΟΥ, ΜΑΡΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ, ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΕΛΕΝΗ ΜΟΥΛΟΥΔΗ ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 45 Μηχανικός Αερισμός ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΣΟΡΑΚΙΔΟΥ, ΜΑΡΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ, ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΕΛΕΝΗ ΜΟΥΛΟΥΔΗ 1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΑΕΡΙΣΜΟΥ Οι ανάγκεs μηχανικού

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ: Γεώργιος Θ. Σταθόπουλος ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Μετά το πέρας της εκπαιδευτική δράσης ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει αυτοδύναμα να επιτελεί τους παρακάτω εκπαιδευτικούς στόχους (ΑΝΑ):

Διαβάστε περισσότερα

OΞΥ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΟ ΟΙΔΗΜΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΛΥΒΟΥ ΕΛΕΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΤΕ Τ.Ε.Π ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Γ.Ν.Α

OΞΥ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΟ ΟΙΔΗΜΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΛΥΒΟΥ ΕΛΕΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΤΕ Τ.Ε.Π ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Γ.Ν.Α OΞΥ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΟ ΟΙΔΗΜΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΛΥΒΟΥ ΕΛΕΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΤΕ Τ.Ε.Π ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Γ.Ν.Α Είναι η συσσώρευση υγρού στον διάµεσο ιστό και στις πνευµονικές κυψελίδες. Η συσσώρευση υγρού µπορεί να εµποδίσει

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ ΥΠΝΟΥ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ ΥΠΝΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ ΥΠΝΟΥ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η κεντρική υπνική άπνοια (central sleep apnea - CSA) συναντάται σε ποσοστό 5-10% όλων των ασθενών με διαταραχή της αναπνοής στον ύπνο (sleep-disordered breathing

Διαβάστε περισσότερα

Δύσπνοια. Ενότητα 1: Σημεία και Συμπτώματα. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Δύσπνοια. Ενότητα 1: Σημεία και Συμπτώματα. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Δύσπνοια Ενότητα 1: Σημεία και Συμπτώματα Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Δύσπνοια Δυσάρεστο αίσθημα της ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ κατά την αναπνοή Συνηθέστερο σύμπτωμα των

Διαβάστε περισσότερα

Η κλινική Προσέγγιση του Ασθενούς σε Κωματώδη Κατάσταση στο ΤΕΠ. Βασίλης Γροσομανίδης Αναισθησιολόγος

Η κλινική Προσέγγιση του Ασθενούς σε Κωματώδη Κατάσταση στο ΤΕΠ. Βασίλης Γροσομανίδης Αναισθησιολόγος Η κλινική Προσέγγιση του Ασθενούς σε Κωματώδη Κατάσταση στο ΤΕΠ Βασίλης Γροσομανίδης Αναισθησιολόγος Αίτια κώματος coma c erebral o verdose m etabolic a sphyxia tipps t trauma i infection p psychogenic

Διαβάστε περισσότερα

Αναπνευστική ανεπάρκεια

Αναπνευστική ανεπάρκεια Αναπνευστική ανεπάρκεια Αναστάσιος Κ. Κουμπουρλής, M.D., M.P.H. Professor of Pediatrics, George Washington University, School of Medicine Chief, Pulmonary & Sleep Medicine, Children s National Medical

Διαβάστε περισσότερα

Σπιρομέτρηση Διάχυση. Τσαούσης Βασίλης Πνευμονολόγος

Σπιρομέτρηση Διάχυση. Τσαούσης Βασίλης Πνευμονολόγος Σπιρομέτρηση Διάχυση Τσαούσης Βασίλης Πνευμονολόγος ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΑΕΡΑ Τραχεία - μεγάλη ταχύτητα αέρα - στροβιλώδης ροή Βρογχικό δέντρο - μεταβατική ροή αέρα Μικροί αεραγωγοί - μικρή ταχύτητα αέρα - γραμμική

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση και θεραπεία Από τα πρωτόκολλα των SOS Ιατρών Επιμέλεια Γεώργιος Θεοχάρης

Αξιολόγηση και θεραπεία Από τα πρωτόκολλα των SOS Ιατρών Επιμέλεια Γεώργιος Θεοχάρης Αξιολόγηση και θεραπεία Από τα πρωτόκολλα των SOS Ιατρών Επιμέλεια Γεώργιος Θεοχάρης Παθολόγος Αξιολόγηση βαρύτητας περιστατικού - Από την βαρύτητα των κλινικών σημείων (αναπνευστική συχνότητα >35, ταχυκαρδία,

Διαβάστε περισσότερα

Ασθμα στη ΜΕΘ: πώς πρέπει να αερίζεται μηχανικά;

Ασθμα στη ΜΕΘ: πώς πρέπει να αερίζεται μηχανικά; Ασθμα στη ΜΕΘ: πώς πρέπει να αερίζεται μηχανικά; Ροβίνα Νικολέττα Επίκουρη καθηγήτρια Πνευμονολογίας - Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική ΝΝΘΑ «η Σωτηρία» Περιστατικό παρόξυνσης

Διαβάστε περισσότερα

Τσαγκάρη Βασιλική Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος Τρίτη 12/12/2017

Τσαγκάρη Βασιλική Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος Τρίτη 12/12/2017 Τσαγκάρη Βασιλική Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος Τρίτη 12/12/2017 Πλάνο παρουσίασης Κλασσικοί παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί Εκτίμηση βαρύτητας υποξαιμίας Συστήματα χορήγησης οξυγόνου Υποξαιμία και ιστική υποξία

Διαβάστε περισσότερα

Λειτουργικός έλεγχος της αναπνοής Κλινικό Φροντιστήριο

Λειτουργικός έλεγχος της αναπνοής Κλινικό Φροντιστήριο Λειτουργικός έλεγχος της αναπνοής Κλινικό Φροντιστήριο ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ : ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ-ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2 ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΟΞΕΙΑΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑΣ

Κεφάλαιο 2 ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΟΞΕΙΑΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑΣ Κεφάλαιο 2 ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΟΞΕΙΑΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑΣ Αντωνία Κουτσούκου, Ευαγγελία Κουκάκη Σύνοψη Το σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας αναφέρεται σε μια διάχυτη φλεγμονώδη διαδικασία, η οποία συνεπάγεται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΟΠΩΣΕΩΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΟΠΩΣΕΩΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 13 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 17 ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΟΠΩΣΕΩΣ Ι. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΟΠΩΣΕΩΣ...23 1. Περιγραφή της δοκιμασίας... 23 1.1 Προετοιμασία του ασθενή πριν από τη δοκιμασία

Διαβάστε περισσότερα

Η ροή υγρών μέσω σωλήνων διέπεται από το νόμο του Poiseuille Q = dp / R dp = Q x R PA LA = Q x R PA = Q x R + LA

Η ροή υγρών μέσω σωλήνων διέπεται από το νόμο του Poiseuille Q = dp / R dp = Q x R PA LA = Q x R PA = Q x R + LA ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ Η ροή υγρών μέσω σωλήνων διέπεται από το νόμο του Poiseuille Q = dp / R dp = Q x R PA LA = Q x R PA = Q x R + LA ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ Σύστημα : χαμηλών αντιστάσεων υψηλής ενδοτικότητος

Διαβάστε περισσότερα

Ενδείξεις Μηχανικού αερισμού και οι επιπλοκές του. Αντωνία Κουτσούκου

Ενδείξεις Μηχανικού αερισμού και οι επιπλοκές του. Αντωνία Κουτσούκου Ενδείξεις Μηχανικού αερισμού και οι επιπλοκές του Αντωνία Κουτσούκου Ενδείξεις Μηχανικού Αερισμού Αναπνευστική ανεπάρκεια SaO2

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση και Καρδιοπάθειες

Άσκηση και Καρδιοπάθειες Συμμαχία για την υγεία - Άσκηση Άσκηση και Καρδιοπάθειες Συγγραφική ομάδα: Φλουρής Ανδρέας, Ερευνητής Βογιατζής Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ Σταυρόπουλος- Καλίνογλου Αντώνης, Ερευνητής Σύγχρονες

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6 Οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια και ARDS

Κεφάλαιο 6 Οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια και ARDS Κεφάλαιο 6 Οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια και ARDS Σύνοψη Ο γιατρός χρειάζεται να είναι σε θέση να αναγνωρίσει την παρουσία οξείας αναπνευστικής ανεπάρκειας (ΟΑΑ), να παρέχει άμεση υποστήριξη στον ασθενή

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΣΚΟΠΟΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ Παροχή οξυγόνου σε ιστούς Απομάκρυνση διοξειδίου άνθρακα από ιστούς

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ»

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ» ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ» Υπεύθυνοι: 1) Σπύρος Ζακυνθινός, Καθηγητής & Διευθυντής Α Κλινικής Εντατικής Θεραπείας, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ 2) Απόστολος Αρμαγανίδης, Καθηγητής & Διευθυντής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΟΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΟΕΠΙΔΡΑΣΗ

ΚΑΡΔΙΟΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΟΕΠΙΔΡΑΣΗ ΚΑΡΔΙΟΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΟΕΠΙΔΡΑΣΗ Εισαγωγή Οι δύο πιο ζωτικές λειτουργίες του οργανισμού μας, η αναπνευστική και η κυκλοφορική, αλληλοσυνδέονται και επιδρούν η μία πάνω στην άλλη κατά τρόπο αρμονικό και

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ ΚΑΙ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Παρασκευή 21 Νοεμβρίου 2014 Πρόεδρος: Αστέριος Καραγιάννης

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ ΚΑΙ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Παρασκευή 21 Νοεμβρίου 2014 Πρόεδρος: Αστέριος Καραγιάννης Διευθυντής Αστέριος Καραγιάννης Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Τηλέφωνο: 2310-992819, 2310-892071 Fax: 2310-992834, 2310-835955 email: litsa@med.auth.gr ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ ΚΑΙ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Παρασκευή

Διαβάστε περισσότερα

Κακώσεις του Θώρακα ΜΙΧΑΗΛ ISBN 960-372-054-2

Κακώσεις του Θώρακα ΜΙΧΑΗΛ ISBN 960-372-054-2 Κακώσεις του Θώρακα ΜΙΧΑΗΛ ISBN 960-372-054-2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΘΩΡΑΚΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ - ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ... 1 1.1. Επιδημιολογία... 3 1.2. Μηχανισμοί κάκωσης - Ταξινόμηση... 3 1.3. Διαγνωστική προσέγγιση...

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση αερίων αίματος στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών. Ασημάκος Ανδρέας Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος Α Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας

Εκτίμηση αερίων αίματος στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών. Ασημάκος Ανδρέας Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος Α Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας Εκτίμηση αερίων αίματος στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών Ασημάκος Ανδρέας Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος Α Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας Χρησιμότητα των αερίων αίματος στο ΤΕΠ Εκτίμηση οξεοβασικής

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3 ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΤΗ ΜΟ- ΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

Κεφάλαιο 3 ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΤΗ ΜΟ- ΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Κεφάλαιο 3 ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΤΗ ΜΟ- ΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Γεώργιος Γαβριηλίδης Σύνοψη Η παρόξυνση της αποφρακτικής πνευμονικής νόσου αποτελεί σύνηθες αίτιο αναπνευστικής ανεπάρκειας,

Διαβάστε περισσότερα

Όταν χρειάζεται ρύθμιση της ποσότητας των χορηγούμενων υγρών του ασθενή. Όταν θέλουμε να προλάβουμε την υπερφόρτωση του κυκλοφορικού συστήματος

Όταν χρειάζεται ρύθμιση της ποσότητας των χορηγούμενων υγρών του ασθενή. Όταν θέλουμε να προλάβουμε την υπερφόρτωση του κυκλοφορικού συστήματος Ερωτήσεις Αξιολόγησης Εργαστηριακού Μαθήματος Θέμα: «Κεντρική Φλεβική Πίεση» 1. Τι είναι η Κεντρική Φλεβική Πίεση (ΚΦΠ); Είναι η υδροστατική πίεση των μεγάλων φλεβών που είναι πλησιέστερα στην καρδιά,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Παθοφυσιολογία Ι Πνευμονολογία Υπεύθυνος μαθήματος: Καθηγητής Παθολογίας/Ρευματολογίας, Αλέξανδρος Α. Δρόσος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχεία φυσιολογίας αναπνευστικού 1 Ενότητα 1: Εισαγωγή

Στοιχεία φυσιολογίας αναπνευστικού 1 Ενότητα 1: Εισαγωγή Στοιχεία φυσιολογίας αναπνευστικού 1 Ενότητα 1: Εισαγωγή Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Αερισμός- αιμάτωση ανταλλαγή

Διαβάστε περισσότερα

Monitoring του Aναπνευστικού Συστήματος (μηχανική της αναπνοής, καπνογραφία, παλμική οξυμετρία, αέρια αίματος)

Monitoring του Aναπνευστικού Συστήματος (μηχανική της αναπνοής, καπνογραφία, παλμική οξυμετρία, αέρια αίματος) ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 81 Monitoring του Aναπνευστικού Συστήματος (μηχανική της αναπνοής, καπνογραφία, παλμική οξυμετρία, αέρια αίματος) ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΕΡΖΕΝΙΔΟΥ, ΕΥΘΥΜΙΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΦΑΝΑΚΗ ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ

ΣΤΕΦΑΝΑΚΗ ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗ ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ Υποξαιμία και 5 μηχανισμοί υποξίας TYΠΟI ΥΠΟΞΑΙΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑ I A. ΥΠΟΞΑΙΜΙΚΗ ΥΠΟΞΙΑ (ΔΙΑΤ. ΜΕΡΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΟΞΥΓΟΝΟ) ΑΙΤΙΑ: A. V/Q ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ (EX: ΧΑΠ, ΠΕ) B. ΔΙΑΦΥΓΗ (EX:

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΥΣΠΝΟΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΣΑΟΥΣΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α ΓΝΘ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

Η ΔΥΣΠΝΟΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΣΑΟΥΣΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α ΓΝΘ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Η ΔΥΣΠΝΟΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΣΑΟΥΣΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α ΓΝΘ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΥΣΠΝΟΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ: ΕΙΝΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ; NAI συχνότητα 50% στον 5ο μήνα 75% στον 8ο μήνα ΔΥΣΠΝΟΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΕ. Παρουσίαση περιστατικού. ΑΜΕΘ Γ.Ν.Θ. «Γ. Παπανικολάου»

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΕ. Παρουσίαση περιστατικού. ΑΜΕΘ Γ.Ν.Θ. «Γ. Παπανικολάου» ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΕ ARDS - ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΕ ΝΟ Παρουσίαση περιστατικού ΑΜΕΘ Γ.Ν.Θ. «Γ. Παπανικολάου» Παρουσίαση περιστατικού Από τον απεικονιστικό έλεγχο διαπιστώθηκαν: κατάγµατα λεκάνης και δεξιού άνω

Διαβάστε περισσότερα

Στατικοί Πνευμονικοί Όγκοι Ν Γ ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ

Στατικοί Πνευμονικοί Όγκοι Ν Γ ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ Στατικοί Πνευμονικοί Όγκοι Ν Γ ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «ΣΩΤΗΡΙΑ» «Πνευμονικός Όγκος» είναι ο όγκος αέρα που περιέχεταισεκάποιοδιακριτόδιαμέρισμαήχώρο των πνευμόνων.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ ΣΚΟΠΟΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ PO 2 / PCO 2 / ph αρτηριακού αίματος χωρίς μεταβολή

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτική αντιμετώπιση της οξείας κρίσης άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών

Θεραπευτική αντιμετώπιση της οξείας κρίσης άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών Θεραπευτική αντιμετώπιση της οξείας κρίσης άσθματος Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών Το άσθμα είναι μία νόσος με διακυμάνσεις Συμπτώματα & προσαρμογή θεραπείας Παροξυσμοί Χορήγηση per os

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση Η-11: Δύσπνοια ταχυκαρδία οιδήματα κυάνωση. Δημήτρης Φαρμάκης Καρδιολόγος Α Παθολογική Κλινική ΕΚΠΑ

Άσκηση Η-11: Δύσπνοια ταχυκαρδία οιδήματα κυάνωση. Δημήτρης Φαρμάκης Καρδιολόγος Α Παθολογική Κλινική ΕΚΠΑ Άσκηση Η-11: Δύσπνοια ταχυκαρδία οιδήματα κυάνωση Δημήτρης Φαρμάκης Καρδιολόγος Α Παθολογική Κλινική ΕΚΠΑ Βασικά συμπτώματα καρδιαγγειακού Προκάρδιο άλγος Δύσπνοια Αίσθημα παλμών Συγκοπή Οίδημα Καταβολή,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΥΣΗ. Επαμεινώνδας Κοσμάς. Δ/ντής 3ης Πνευμον. Κλινικής ΝΝΘΑ Σωτηρία

ΔΙΑΧΥΣΗ. Επαμεινώνδας Κοσμάς. Δ/ντής 3ης Πνευμον. Κλινικής ΝΝΘΑ Σωτηρία ΔΙΑΧΥΣΗ Επαμεινώνδας Κοσμάς Δ/ντής 3ης Πνευμον. Κλινικής ΝΝΘΑ Σωτηρία ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Cotes JE et al. Official Statement of the ERS. Eur Respir J 6 (suppl.16): 41-52, 1993 ATS Official Statement. AJRCCM 152:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Ε. Ι. Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης Αναπλ. Καθηγητής Παθολογίας Δ Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών ΟΡΙΣΜΟΣ Το σύνολο των αμυντικών μηχανισμών του οργανισμού για τη διατήρηση

Διαβάστε περισσότερα

όπου το αναπνευστικό πηλίκο R θεωρείται, σε συνήθεις συνθήκες, ίσο με 0,8 και η δεύτερη είναι η εξίσωση του κυψελιδικού αερισμού:

όπου το αναπνευστικό πηλίκο R θεωρείται, σε συνήθεις συνθήκες, ίσο με 0,8 και η δεύτερη είναι η εξίσωση του κυψελιδικού αερισμού: ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το αναπνευστικό σύστημα έχει ως πρωτεύοντα ρόλο την μεταφορά οξυγόνου (O2) από τον ατμοσφαιρικό αέρα στην αιματική κυκλοφορία και ταυτόχρονα την αποβολή διοξειδίου του άνθρακα (CO2)

Διαβάστε περισσότερα

ΠΩΣ ΕΠΙΔΡΑ Η ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

ΠΩΣ ΕΠΙΔΡΑ Η ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΠΩΣ ΕΠΙΔΡΑ Η ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ Η άσκηση, επιφέρει ευεργετικά αποτελέσματα στα διάφορα συστήματα του οργανισμού. Τα αποτελέσματα αυτά ενδέχεται να είναι παροδικά ή μόνιμα ανάλογα

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 18 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ ΣΤΗ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

Κεφάλαιο 18 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ ΣΤΗ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Κεφάλαιο 18 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ ΣΤΗ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Γεώργιος Γαβριηλίδης Σύνοψη Η αναπνευστική ανεπάρκεια αποτελεί τη συχνότερη αιτία εφαρμογής μηχανικής υποστήριξης

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπεία αναπνευστικής αλκάλωσης. Ελένη Μάνου, νεφρολόγος, Γ.Ν.Παπαγεωργίου

Θεραπεία αναπνευστικής αλκάλωσης. Ελένη Μάνου, νεφρολόγος, Γ.Ν.Παπαγεωργίου Θεραπεία αναπνευστικής αλκάλωσης Ελένη Μάνου, νεφρολόγος, Γ.Ν.Παπαγεωργίου σαν εισαγωγή... παραγωγή CO2 αποβολή CO2 παραγωγή CO2 αποβολή CO2 µερική πίεση του διοξειδίου του άνθρακα στο αίµα (PaCO2) µείωση

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ ΣΚΟΠΟΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ PO 2 / PCO 2 / ph αρτηριακού αίματος χωρίς μεταβολή

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ Εφαρμοσμένη φυσιολογία αναπνευστικού / κυκλοφορικού Γενικές αρχές λειτουργίας αναπνευστήρων θετικής πίεσης Εισαγωγή στη Μηχανική Υποστήριξη της Αναπνοής Ελεγχόμενα/Υποβοηθούμενα

Διαβάστε περισσότερα

Οξυγονοθεραπεία. Ενότητα 4: Αποφρακτικά νοσήματα

Οξυγονοθεραπεία. Ενότητα 4: Αποφρακτικά νοσήματα Οξυγονοθεραπεία Ενότητα 4: Αποφρακτικά νοσήματα Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Σκοποί ενότητας Εισαγωγικά για το O 2

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ Εφαρμοσμένη φυσιολογία αναπνευστικού / κυκλοφορικού Γενικές αρχές λειτουργίας αναπνευστήρων θετικής πίεσης Εισαγωγή στη Μηχανική Υποστήριξη της Αναπνοής Ελεγχόμενα/Υποβοηθούμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΟΥΣ ΑΣΘΕΝΟΥΣ. ΚΑΡΑΤΖΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ P.N.FTh M.TTh

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΟΥΣ ΑΣΘΕΝΟΥΣ. ΚΑΡΑΤΖΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ P.N.FTh M.TTh ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΟΥΣ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΚΑΡΑΤΖΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ P.N.FTh M.TTh ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΟ ΚΑΡΔΙΟΑΓΓΕΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ VO2=COX A VO2 CO=ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΠΑΡΟΧΗ A VO=ΑΡΤΗΡΙΟ ΦΛΕΒΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΑ ΟΞΥΓΟΝΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΡΓΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΧΑΡΔΑΒΕΛΑ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ

ΓΕΩΡΓΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΧΑΡΔΑΒΕΛΑ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΑΝΟΙΚΤΟΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΟΣ ΠΟΡΟΣ ΣΕ ΝΕΟΓΝΑ ΓΕΩΡΓΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΧΑΡΔΑΒΕΛΑ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ Συγγενείς ανωμαλίες της καρδιάς, είναι οι ατέλειες στη δομή της καρδιάς, που είναι παρούσες κατά τη γέννηση. Μια από αυτές είναι

Διαβάστε περισσότερα

αντιρροπήσεις μηχανισμοί, όρια, ολοκλήρωση Μηνασίδης Ηλίας Νεφρολόγος 424 ΓΣΝΕ ΜΧΑ «ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ»

αντιρροπήσεις μηχανισμοί, όρια, ολοκλήρωση Μηνασίδης Ηλίας Νεφρολόγος 424 ΓΣΝΕ ΜΧΑ «ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ» αντιρροπήσεις μηχανισμοί, όρια, ολοκλήρωση Μηνασίδης Ηλίας Νεφρολόγος 424 ΓΣΝΕ ΜΧΑ «ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ» οξεοβασική ισορροπία = σταθερότητα οξύτητας υγρών (σταθερή [Η + ]) συνεχές φορτίο οξέων και βάσεων 24h 16.00022.000

Διαβάστε περισσότερα

Χρόνια βρογχίτιδα στην τρίτη ηλικία. Χρυσόστομος Αρβανιτάκης 7ο εξάμηνο

Χρόνια βρογχίτιδα στην τρίτη ηλικία. Χρυσόστομος Αρβανιτάκης 7ο εξάμηνο Χρόνια βρογχίτιδα στην τρίτη ηλικία Χρυσόστομος Αρβανιτάκης 7ο εξάμηνο Τι είναι η χρόνια βρογχίτιδα? Βρογχίτιδα είναι μια φλεγμονή των βρογχικών σωλήνων, που μεταφέρουν τον αέρα στους πνεύμονες. Χρόνια

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση - Διαφορική διάγνωση - Πρόληψη - Θεραπεία αναπνευστικής οξέωσης

Διάγνωση - Διαφορική διάγνωση - Πρόληψη - Θεραπεία αναπνευστικής οξέωσης Διάγνωση - Διαφορική διάγνωση - Πρόληψη - Θεραπεία αναπνευστικής οξέωσης Ματθαίος Κ. Τσαγκούριας Αναισθησιολόγος Εντατικολόγος, Επιμελητής Α Μονάδας Εντατικής Θεραπείας Γενικού Nοσοκομείου Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

Σπιρομετρία στα παιδιά

Σπιρομετρία στα παιδιά 1ο Πανελλήνιο Παιδοπνευμονολογικό Συνέδριο Θεσσαλονίκη 1-3 Οκτωβρίου 2010 Σπιρομετρία στα παιδιά Κώστας Ν. Πρίφτης Γ Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «Αττικόν» Τμήμα Αλλεργικών

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.

ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν. ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΟΡΙΣΜΟΣ Το καρδιονεφρικό σύνδρομο (CRS) αναφέρεται σε παθοφυσιολογικές

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958. Περιεχόμενο

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958. Περιεχόμενο Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς,Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 3 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ Περιεχόμενο Συνδεση με τα προηγουμενα Πριν

Διαβάστε περισσότερα

Αναπνοή και ήχος Ομιλία και τραγούδι

Αναπνοή και ήχος Ομιλία και τραγούδι Αναπνοή και ήχος Ομιλία και τραγούδι Σχέδιο εργασίας της Α τάξης Γελ. Πελοπίου Υπεύθυνος καθηγητής: Παπαδημητρίου Νικόλαος Αναπνοή Μέλη : Αγγελόπουλος Γιάννης Τσιπολίτης Γιώργος Η αναπνοή σε επίπεδο οργανισμού

Διαβάστε περισσότερα

«ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΥΠΟ ΜΗΧΑΝΙΚΟ ΑΕΡΙΣΜΟ»

«ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΥΠΟ ΜΗΧΑΝΙΚΟ ΑΕΡΙΣΜΟ» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ «ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ -ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ -ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ -ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΩ ΑΕΡΟΦΟΡΟΣ ΟΔΟΣ ρίνα φάρυγγας στοματική κοιλότητα ΚΑΤΩ ΑΕΡΟΦΟΡΟΣ ΟΔΟΣ λάρυγγας τραχεία 2 βρόγχοι πνεύμονες ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αίτια - Αντιρρόπηση αναπνευστικής αλκάλωσης

Αίτια - Αντιρρόπηση αναπνευστικής αλκάλωσης Αίτια Αντιρρόπηση αναπνευστικής αλκάλωσης Ευαγγελία Ντουνούση Νεφρολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων 1. Εισαγωγή Η αναπνευστική αλκάλωση (ΑΑ) αποτελεί τη συχνότερη διαταραχή της οξεοβασικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ. Ενότητα: Ανταλλαγή Αερίων και παθοφυσιολογία αναπνευστικής ανεπάρκειας Παθοφυσιολογία του σοκ

ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ. Ενότητα: Ανταλλαγή Αερίων και παθοφυσιολογία αναπνευστικής ανεπάρκειας Παθοφυσιολογία του σοκ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ Ενότητα: Ανταλλαγή Αερίων και παθοφυσιολογία αναπνευστικής ανεπάρκειας Παθοφυσιολογία του σοκ Δ. Γεωργόπουλος Καθηγητής Ιατρικής, ICU, Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανική αναπνευστικού

Μηχανική αναπνευστικού Μηχανική αναπνευστικού Ενότητα 2: Μηχανική αναπνευστικού Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Εισαγωγή Η αναπνευστική αντλία αποτελείται από: Θωρακικό κλωβό Πνεύμονα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗ ΝΓ ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «ΣΩΤΗΡΙΑ»

ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗ ΝΓ ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «ΣΩΤΗΡΙΑ» ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗ ΝΓ ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «ΣΩΤΗΡΙΑ» ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Οι δοκιμασίες αναπνευστικής λειτουργίας είναι τα μέσα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Ε. Ι. Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης Αναπλ. Καθηγητής Παθολογίας Δ Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών ΟΡΙΣΜΟΣ Το σύνολο των αμυντικών μηχανισμών του οργανισμού για τη διατήρηση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ ΩΣ ΑΙΤΙΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Καταπληξία. Δημήτριος Τσιφτσής ΤΕΠ ΓΝ Νικαίας

Καταπληξία. Δημήτριος Τσιφτσής ΤΕΠ ΓΝ Νικαίας Καταπληξία Δημήτριος Τσιφτσής ΤΕΠ ΓΝ Νικαίας Εφημερία στο ΚΥ Αγ. Βαρβάρας Ν. Ηρακλείου. 50 χλμ από μεγάλο νοσοκομείο Βασικός ιατρικός εξοπλισμός Διακομιδή με ιδιωτικό μέσο. Άνδρας 84 ετών τον βρήκαν οι

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ. ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γαστρεντερολόγος - Ηπατολόγος

ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ. ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γαστρεντερολόγος - Ηπατολόγος ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γαστρεντερολόγος - Ηπατολόγος ΤΙ ΕΊΝΑΙ Η ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ? Ετοιμολογία : είναι ο λόγος για το πάθος, δηλαδή την αρρώστια Ασχολείται με το μηχανισμό και τους

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ ΝΙΚΟΣ. ΖΩΗΣ ΤΗΣ (ενηλίκων) Συστάσεις του ERC για την Αναζωογόνηση - 2005

ΒΑΣΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ ΝΙΚΟΣ. ΖΩΗΣ ΤΗΣ (ενηλίκων) Συστάσεις του ERC για την Αναζωογόνηση - 2005 ΒΑΣΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΖΩΗΣ ΤΗΣ (ενηλίκων) Συστάσεις του ERC για την Αναζωογόνηση - 2005 ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ ΝΙΚΟΣ Τι είναι αναζωογόνηση ; Για τη διατήρηση της ζωής χρειάζεται συνεχής τροφοδοσία όλων των οργάνων με

Διαβάστε περισσότερα