Διαβητικό Οίδημα Ωχράς Κηλίδας

Transcript

1 Διαβητικό Οίδημα Ωχράς Κηλίδας Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια Στρατής Παροικάκης Διευθυντής Χειρ. Οφθαλμίατρος, Οφθαλμιατρείο Αθηνών Ειδ. Γραμματέας Ελληνικής Εταιρείας Υαλοειδούς - Αμφιβληστροειδούς

2 Επιπολασμός Σακχαρώδη Διαβήτη Παγκοσμίως: (2.8%, 2000) (4.4%, 2011) (πρόβλεψη ) Ελλάδα : ( ΣΔ, 2000) ΣΔ, 2030 Βόρεια Αμερική & Καραϊβική 37.7 (10.7%) 51.2 (11.2%) +36% Ευρώπη 52.8 (6.7%) 64.2 (6.9%) +22% Μέση Ανατολή & Βόρεια Αφρική 32.6 (11.0%) 59.7 (11.3%) +83% Νοτιοανατολική Ασία 71.4 (9.2%) (10.0%) +69% Νότια & Κεντρική Αμερική 25.1 (9.2%) 39.9 (9.4%) +59% Αφρική 14.7 (4.5%) 28.0 (4.9%) +90% 51% αύξηση μέχρι το : 552 εκατ.

3 Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια Η Διαβητική Αμφ/πάθεια αποτελεί την συχνότερη αιτία νομικής τύφλωσης στο δυτικό ημισφαίριο. Η προχωρημένη μορφή της νόσου, με εκτεταμένη αμφ/κή νεοαγγείωση και ελκτική αποκόλληση του αμφ/δούς ευθύνεται για την πλήρη τύφλωση των ασθενών. Το διαβητικό οίδημα της ωχράς αποτελεί την συχνότερη αιτία σοβαρής μείωσης της όρασης.

4 Παράγοντες κινδύνου για ΔΑ και ΔΟΩ Διάρκεια διαβήτη 1,2 Κακός γλυκαιμικός έλεγχος 1-3 Υπέρταση 1,3 Υψηλή χοληστερόλη 1,2 1. Ding J, Wong TY. Curr Diab Rep 2012;12: Jew OM, et al. Int J Ophthalmol 2012;5: Asensio-Sánchez VM, et al. Arch Soc Esp Oftalmol 2008;83:173-6

5 Οπίσθιο Τμήμα Οφθαλμού Χοριοειδής Αμφιβληστροειδής Οπτικό Νεύρο Οπτική Θηλή Ωχρά Κηλίδα

6 Ωχρά Κηλίδα Η ωχρά κηλίδα είναι υπεύθυνη για την λεπτομερή όραση Περιοχή υψηλής διαφοροποίησης & «λεπτής ευαίσθητης αρχιτεκτονικής»

7 Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια Επιπλοκή που προκαλείται από αλλοιώσεις στα αγγεία του οφθαλμού Ασθενείς με αθεράπευτο διαβήτη έχουν 25 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο τύφλωσης από γενικό πληθυσμό Όσο μακρύτερο είναι το διάστημα που πάσχει από διαβήτη ο ασθενής, τόσο μεγαλύτερος και ο κίνδυνος ανάπτυξης διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας Μείωση κατά 50% της εμφάνισης ή της προόδου της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας στην ομάδα με διαβήτη τύπου 1 με πολύ καλό έλεγχο (intensive group) Conventional Intensive έτη 6 έτη 9 έτη

8 Συμπτώματα Δ.Α. Ο ασθενής μπορεί να μην έχει συμπτώματα και να μην αντιλαμβάνεται την βαρύτητα της κατάστασης Κηλίδες στο πεδίο όρασης Η όραση μπορεί να μην μεταβληθεί μέχρι που η ΔΑ να εξελιχθεί σε πιο προχωρημένα στάδια Τα συμπτώματα εμφανίζονται όταν υπάρξει οίδημα στην ωχρά ή αιμορραγία του υαλοειδούς / αμφ/δούς Όταν εμφανισθεί αιμορραγία, η όρασή μπορεί να γίνει θολερή, ή ακόμα και να χαθεί εντελώς

9 ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΟΦΘΑΛΜΟΣ Αυτοέλεγχος χρησιμοποιώντας πίνακα Amsler Τι είναι αυτό που κοιτάζει το μάτι Τι είναι αυτό που πραγματικά βλέπει Όλες οι γραμμές θα πρέπει να φαίνονται καθαρές και ίσιες, και τα πλαίσια θα πρέπει να έχουν το ίδιο μέγεθος Ωστόσο, οι ασθενείς με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθ εια ή διαβητικό οίδημα ωχράς κηλίδας μπορεί να βλέπουν... Κυματιστές ή παραμορφωμένες γραμμές Θολές γραμμές Αποχρωματισμένες γραμμές ή σκοτεινές "κηλίδες" και θα πρέπει να το αναφέρουν αμέσως στον γιατρό τους

10 Ανησυχία των ασθενών: ο κίνδυνος απώλειας της όρασης Αισθήματα ασθενών σχετικά με τις επιπλοκές του ΣΔ κατά τη διάγνωση: 63% ήξερε ότι αυτά τα προβλήματα μπορεί να τους επηρεάσουν στο μέλλον, αλλά ο κίνδυνος φαίνονταν μακρινός 25% απογοητεύονταν στην πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών 9% δεν ανησυχούσε πραγματικά 3% Κανένα από αυτά Επιπλοκές για τις οποίες ανησυχούσαν περισσότερο οι ασθενείς: Strain WD, et al. Diabetes Res Clin Pract 2014;105:

11 ΤΥΦΛΩΣΗ ΑΠΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΙΚΗ ΝΟΣΟ πιο συχνή αιτία τύφλωσης στο δυτικό κόσμο στις παραγωγικές ηλικίες ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΠΑΘΕΙΑ (10%) ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΩΧΡΟΠΑΘΕΙΑ (90%) ΙΣΧΑΙΜΙΚΗ ΩΧΡΟΠΑΘΕΙΑ ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΟΙΔΗΜΑ ΩΧΡΑΣ

12 Διαβητικό Οίδημα Ωχράς Φυσιολογικός βυθού του οφθαλμού Εικόνα διαβητικού βυθού με αιμορραγίες και οίδημα Ωχρά Κηλίδα

13 Παθοφυσιολογία διαβητικού οιδήματος Προσβολή του τοιχώματος των αγγείων του βυθού λόγω του αυξημένου σακχάρου στο αίμα Αιμορραγίες και διαρροή υγρού από τα αγγεία του βυθού, το οποίο προκαλεί το οίδημα Για τη διαρροή από τα αγγεία ενοχοποιείται ένας πρωτεϊνικός παράγοντας (Vascular Endothelial Growth Factor), που προκαλεί αυξημένη διαπερατότητα στα αγγεία

14 Σύγχρονη τεχνολογία ελέγχου: Οπτική Τομογραφία Συνοχής (OCT), Συσκευές ψηφιακής αγγειογραφίας (FA, ICG, OCT-A) Η AAO συνιστά τακτικές οφθ/κές εξετάσεις για τα άτομα με διαβήτη Τύπος διαβήτη Συνιστώμενη αρχική αξιολόγηση Συνιστώμενη παρακολούθηση Τύπου 1 5 έτη μετά από τη διάγνωση Ετησίως Τύπου 2 Κατά τη διάγνωση Ετησίως American Academy of Ophthalmology Retina/Vitreous Panel. Preferred Practice Pattern Guidelines. Diabetic Retinopathy. San Francisco, CA: American Academy of Ophthalmology; Available at:

15 ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΟΙΔΗΜΑΤΟΣ Συστηματική θεραπεία (Έλεγχος γλυκόζης, αρτηριακής πίεσης, λιπιδίων ορού) LASER ΕΝΔΟΥΑΛΟΕΙΔΙΚΕΣ ΕΓΧΥΣΕΙΣ (anti-vegf, dexamethasone) ΥΑΛΟΕΙΔΕΚΤΟΜΗ (σε υαλοειδ/αμφική έλξη)

16 Θεραπευτική προσέγγιση στο ΔΟΩ 1 Οι αντι-vegf που ενίονται στον οφθαλμό προλαμβάνουν την εμφάνιση διαρροής 5 Θεραπεία πρώτης γραμμής 1,2 Αντι-VEGF θεραπεία Ο VEGF προάγει τη παθολογική διαρροή των αιμοφόρων αγγείων 5 Φωτοπηξία με λέιζερ Χρησιμοποιείται επιλεκτικά για εστιακές βλάβες και/ή σε συνδυασμό με αντι-vegf θεραπεία Η υψηλής ενέργειας ακτίνα laser προκαλεί εγκαύματα προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί η αγγειακή διαρροή 6 Κορτικοστεροειδή Μπορεί να εξεταστεί για τη χρόνια νόσο που είναι ανθεκτική στην αντι-vegf θεραπεία Ενέσιμο εμφύτευμα για τη μείωση της φλεγμονής που σχετίζεται με το διαβητικό οίδημα της ωχράς κηλίδας 7 Χειρουργική επέμβαση (υαλοειδεκτομή) Χειρουργική διαδικασία σε συνύπαρξη μεμβράνης στην ωχρά ή σοβαρής αιμορραγίας του υαλώδους σώματος 7 1. Messenger WB, et al. Drug Des Devel Ther 2013;7:425-34; 2. Ford JA, et al. BMJ Open 2013;3:e002269; 3. Allergan. Ozurdex SmPC. 2015: [Accessed October 2015]; 4. Alimera Science. Iluvien SmPC 2015: [Accessed October 2015]; 5. Rodriguez M, et al. Curr Ophthalmol Rep 2013;1:122-7; 6. Ciulla TA, et al. Diabetes Care 2003;26: ; 7. NEI. 2015: [accessed December 2015].

17 Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια Ο υποξαιμικός αμφ/δής παράγει σε υψηλά επίπεδα τον VEGF που προκαλεί την εμφάνιση νεοαγγείων και ευθύνεται για την παθολογική διαπερατότητα των αγγείων του αμφ/δούς, που οδηγεί στο οίδημα της ωχράς κηλίδας

18 Fab Μηχανισμός δράσης anti-vegf Γενετικά τροποποιημένο τμήμα μονοκλωνικού αντισώματος (Fab) - συνδέεται με τον VEGF-A, εμποδίζοντας την δέσμευση του από τους υποδοχείς VEGFR 1 και 2 RhuFabV1 ranibizumab

19 Αρχική V/A: 4/10 META 2 ranibizumab (2/12) V/A: 5/10 ΜΕΤΑ 3 ranibizumab (3/12), V/A:6/10 META 5 ranibizumab (5/12) V/A: 7/10 META 6 ranibizumab (6/12) V/A: 9/10

20 Διαβήτης: Πότε πρέπει να γίνεται εξέταση; Το διαβητικό οίδημα ωχράς μπορεί να αναπτυχθεί χωρίς συμπτώματα. Ο οφθαλμίατρoς μπορεί να δει αν υπάρχει διαβητικό οίδημα ωχράς ή κάποιο από τα στάδια της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Αν έχεις διαβήτη, κάνε οφθαλμικό έλεγχο τουλάχιστον μία φορά το χρόνο Σε ασθενείς με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια (ειδικά σε διαβητικό οίδηματος της ωχράς) συνήθως απαιτείται μηνιαίος επανέλεγχος Σήμερα με τις εξελιγμένες μεθόδους διάγνωσης και με έγκαιρη θεραπεία ένα μικρό μόνο ποσοστό ασθενών που αναπτύσσουν αμφιβληστροειδοπάθεια αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα όρασης. Η απώλεια της όρασης μπορεί να αποτραπεί!

21 Διαβητικό Οίδημα Ωχράς Κηλίδας Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια Ευχαριστώ!