Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 11 η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΓΡΟΤΟΠΙΚΗΣ ΠΑΝΙΔΑΣ

Transcript

1 ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 11 η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ ΠΑΝΙΔΑ Εαρινό ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΓΡΟΤΟΠΙΚΗΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 1

2 ΣΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΑΝΙΔΑΣ ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ Η επανεγκατάσταση βιώσιμων ελεύθερων αυτοδιατηρούμενων πληθυσμών που ζουν στη φύση, οι οποίοι να μοιάζουν, κατά το δυνατό, στους αρχικούς πληθυσμούς και να είναι μακροπρόθεσμα αειφορικοί. ΣΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΑΝΙΔΑΣ - ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ (μεμονωμένα ή συνδυαστικά) Ενίσχυση της μακροπρόθεσμης επιβίωσης ενός είδους Η επανεγκατάσταση ενός πολύτιμου είδους (από οικολογική ή πολιστιστική άποψη) Η διατήρηση και η αποκατάσταση της πανιδικής ποικιλότητας Ηαπομάκρυνσηξενικώνειδών Η προώθηση της ανάγκης για διατήρηση 2

3 ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Αποκατάσταση σημαίνει την επιστροφή σε κάποια αρχική πανίδα. Εντούτοις συχνά δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία σχετικά με την αρχική κατάσταση ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Γ άδ λ ύδ ή θ Για παράδειγμα το κεφαλούδι επανεισήχθη στις Βαλεαρίδες Νήσους με βάση τη μοναδική απεικόνιση σε ένα χειρόγραφο του 18 ου αιώνα. 3

4 ΣΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΑΝΙΔΑΣ Δεν είναι απαραίτητη και ούτε ζητούμενη η εγκατάσταση μιας αρχέγονης κατάστασης η οποία είναι αδύνατο να προσδιοριστεί ή και να αποκατασταθεί στο παρόν πλαίσιο της χρήσης γης ΣΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΑΝΙΔΑΣ Αντί αυτού = ένα έργο αποκατάστασης πρέπει να αποσκοπεί στην επανεγκατάσταση πληθυσμών οι οποίοι να είναι: Αυτοδιατηρούμενοι και Αυτορυθμιζόμενοι στο εν λόγω τοπίο 4

5 Οποιοδήποτε σχέδιο αποκατάστασης υγροτοπικής πανίδας πρέπει να ξεκινάει με μια ανάλυση των αιτιών της εξαφάνισης ή υποβάθμισης της πανίδας προκειμένου να προσδιοριστούν τα σπουδαιότερα ζητήματα προς αντιμετώπιση. ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΑΝΙΔΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΥΠΗΡΧΕ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 1. Ολόκληρος ο υγρότοπος έχει εξαφανισθεί Αποκατάσταση όλου του οικοσυστήματος 2. Ο υγρότοπος υπάρχει ακόμα, αλλά υφίσταται περιοριστικός ανθρωπογενής παράγοντας που δρά σε όλο το ενδιαίτημα και στα παρόντα είδη Εξάλειξη του περιοριστικού παράγοντα 5

6 Ανόρθωση όλου του οικοσυστήματος Έλη Vistre Νότια Γαλλία 30 χρόνια αποξηραμένα Επιστροφή ερωδιών Σε 4 χρόνια μια από τις μεγαλύτερες αποικίες στην Γαλλία Ανόρθωση όλου του οικοσυστήματος Έλη Vistre Νότια Γαλλία 30 χρόνια αποξηραμένα Επιστροφή ερωδιών Σε 4 χρόνια μια από τις μεγαλύτερες αποικίες στην Γαλλία 6

7 Ο υγρότοπος υπάρχει ακόμα, αλλά υφίσταται περιοριστικός ανθρωπογενής παράγοντας που δρά σε όλο το ενδιαίτημα και στα παρόντα είδη Εξάλειξη του περιοριστικού παράγοντα Η ενδημική μπριάνα στην Πρέσπα Ο υγρότοπος υπάρχει ακόμα, αλλά υφίσταται περιοριστικός ανθρωπογενής παράγοντας που δρά σε όλο το ενδιαίτημα και στα παρόντα είδη Εξάλειξη του περιοριστικού παράγοντα Η ενδημική μπριάνα στην Πρέσπα Μείωση της χρήσης λιπασμάτων Πληρέστερη επεξεργασία βιομηχανικών και αστικών λυμάτων 7

8 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΑΝΙΔΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΥΠΗΡΧΕ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 3. Ρύπανση Να αποκατασταθεί η ποιότητα του οικοσυστήματος (π.χ. νερού) ) Βιοχειρισμός (π.χ. ευτροφισμός) Βιοχειρισμός (π.χ. χ ευτροφισμός) Βιοχειρισμός μέσω ψαριών Έλεγχος φυτοπλαγκτού μέσω μείωσης ψαριών που τρέφονται με ζωοπλαγκτό (Daphnia sp) 8

9 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΑΝΙΔΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΥΠΗΡΧΕ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 4. Υπερ-εκμετάλλευση των ειδών ή και διαταραχή τους Αειφορική χρήση των υπό συγκομιδή Αυστηρή προστασία Περιορισμός της πρόσβασης Υπερ-εκμετάλλευσηεκμετάλλευση των ειδών ή και διαταραχή τους Στην Camargue τα διαχειμάζοντα παπιά αυξήθηκαν 11 φορές μετά τη διακοπή του κυνηγιού (464 σε 5200 άτομα) 9

10 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΑΝΙΔΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΥΠΗΡΧΕ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 5. Ανταγωνισμός ή αρπακτικότητα από ξενικά ή από γειτονικά ιθαγενή είδη μεγάλη αύξηση λόγω ανθρώπου Πλήρης εξολόθρευση ή έλεγχος των ξενικών ή και βλαπτικών ειδών Ανταγωνισμός ή αρπακτικότητα από ξενικά ή από γειτονικά ιθαγενή είδη μεγάλη αύξηση λόγω ανθρώπου Πλήρης εξολόθρευση ή έλεγχος των ξενικών ή και βλαπτικών ειδών Oxyura leucocephala vs O. jamaicensis Αύξηση Ασημόγλαρου στη Μεσόγειο 10

11 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΑΝΙΔΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΥΠΗΡΧΕ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 6. Δεν υπάρχουν καθόλου ενδιαιτήματα ή είναι ανεπαρκή Ειδική διαχείριση ενδιαιτημάτων 6. Δεν υπάρχουν καθόλου ενδιαιτήματα ή είναι ανεπαρκή Ειδική διαχείριση ενδιαιτημάτων Camargue και Φοινικόπτερα Τεχνητό νησί επιστροφή φωλεοποίησης 11

12 6. Δεν υπάρχουν καθόλου ενδιαιτήματα ή είναι ανεπαρκή Ειδική διαχείριση ενδιαιτημάτων Επίσης Πελεκάνοι, γλαρόνια κλπ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΑΝΙΔΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΥΠΗΡΧΕ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 7. Γενικά Συμπλήρωση νομοθεσίας Δράσεις ενημέρωσης ευαισθητοποίησης Ερευνα για γνώση απαιτήσεων σε ειδικά ενδιαιτήματα Συμπληρώσεις με άλλα άτομα 12

13 Συμπληρώσεις με άλλα άτομα 3 επανεισαγωγές Σουλτανοπουλάδας = 200 ζευγάρια στη Μαλιόρκα, 100 στη Βαλένθια = φυσική επαναποίκιση στη Νότια Γαλλία ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ και ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑΣ, ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΥΓΡΟΤΟΠΟΥ 13