ΤΕΕ, Αρχική και Συνεχιζόμενη Κατάρτιση. Η συνάρθρωση των ρόλων τους με βάση τα ελληνικά και τα ευρωπαϊκά δεδομένα

Transcript

1 ΤΕΕ, Αρχική και Συνεχιζόμενη Κατάρτιση. Η συνάρθρωση των ρόλων τους με βάση τα ελληνικά και τα ευρωπαϊκά δεδομένα Λουκάς Ζαχείλας, Διευθυντής Ευρωπαϊκών & Διεθνών Σχέσεων Ο.Ε.Ε.Κ. Αθήνα Απρίλιος 2005

2 Ο κόσμος και το τέλος της βεβαιότητας Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

3 Η νέα μάθηση Η σύγχρονη έρευνα επικεντρώνεται τυπική Οι άνθρωποι μαθαίνουν άτυπα το 70% των γνώσεων που αφορούν τη δουλειά τους. Dobbs 2000 επιλεγμένη τυχαία Θα αποτελέσει αντικείμενο Στο μέλλον άτυπη Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

4 Μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία Ο χρόνος ημιζωής της γνώσης όλο και μειώνεται: 18 ος αιώνας 100 χρόνια Σήμερα 5 χρόνια (Bentlage 2002) Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

5 Μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία Ο μέσος εκπαιδευόμενος το 2010 θα: Καθορίζει τη μαθησιακή διαδικασία Είναι ένας εργαζόμενος με γνώσεις σε μια κοινωνία της γνώσης Προσανατολίζεται στις υπηρεσίες γνώσης και όχι στα ιδρύματα Μαθαίνει από πολλές πηγές, οπουδήποτε και οποτεδήποτε Αξιολογείται με βάση τις ικανότητες, τις γνώσεις και τις εμπειρίες και όχι με τους παραδοσιακούς βαθμούς Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

6 Μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία Ο μέσος εκπαιδευτής το 2010 θα: Εξακολουθεί να είναι απαραίτητος Παρέχει βασικά καθοδήγηση την επιθυμητή στιγμή Συνοδεύει την επαγγελματική ανάπτυξη μέσα από διαδικασίες συμβουλευτικής προσόντων Είναι ένας παίκτης ομάδας στη μαθησιακή διαδικασία Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

7 Η Ευρώπη Οι στρατηγικοί στόχοι της Ευρώπης, για την επόμενη δεκαετία, έτσι όπως διαμορφώθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη σύνοδο της Λισσαβόνας είναι: Η κοινωνία της γνώσης Η απασχόληση για όλους Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

8 Η Ευρώπη Για την επίτευξη αυτών των στρατηγικών στόχων, βασικές κοινοτικές πολιτικές είναι: Η δια βίου μάθηση Η κοινωνία της πληροφορίας Η προώθηση της απασχόλησης Η αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

9 Οι στόχοι Στο πλαίσιο αυτό οι πολιτικές για την εκπαίδευση και την κατάρτιση επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους σε: 1. Βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Για την πραγματοποίηση του στόχου είναι απαραίτητη: Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

10 Οι στόχοι o o Βελτίωση της εκπαίδευσης και κατάρτισης εκπαιδευτικών και εκπαιδευτών. Ανάπτυξη δεξιοτήτων για την κοινωνία της γνώσης. o Εξασφάλιση της πρόσβασης στις Τεχνολογίες των Πληροφοριών και των Επικοινωνιών για όλους. o o Αύξηση της προσέλευσης στις επιστημονικές και τεχνικές σπουδές. Βέλτιστη χρήση των πόρων Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

11 Οι στόχοι 2. Διευκόλυνση της πρόσβασης όλων στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης. Για τον στόχο αυτό πρέπει: o o o Να δημιουργηθεί ανοικτό περιβάλλον μάθησης. Να καταστεί ελκυστικότερη η μάθηση. Να υποστηριχθεί η ενεργοποίηση του πολίτη, της ισότητας των ευκαιριών και της κοινωνικής συνοχής. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

12 Οι στόχοι 3. Διαμόρφωση συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης ανοικτών στον ευρύτερο κόσμο. Για την επίτευξη του στόχου θα πρέπει: o o o o o Να ενισχυθούν οι δεσμοί με τον κόσμο της εργασίας και την έρευνα και την ευρύτερη κοινωνία. Να αναπτυχθεί το επιχειρηματικό πνεύμα. Να βελτιωθεί η διδασκαλία ξένων γλωσσών. Να αυξηθεί η κινητικότητα και οι ανταλλαγές. Να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή συνεργασία. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

13 Η Ελλάδα - Σημερινή κατάσταση Ανεργία σε άνοδο Νέο περιβάλλον απασχόλησης Μη συντονισμένη πολιτική επαγγελματικής κατάρτισης Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

14 Ανεργία Η αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού απαιτεί ολοκληρωμένες πολιτικές και μέτρα, που να ξεκινούν από το χώρο του σχολείου και το σχεδιασμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας και των προγραμμάτων και να φθάνουν μέχρι τη συνεχή και δια βίου μάθηση του κάθε ατόμου κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής του ζωής. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

15 Νέο περιβάλλον απασχόλησης Απαιτούνται συστήματα που να προβλέπουν, με ευέλικτες εσωτερικές διαδικασίες, τη θεσμοθέτηση διαδρομών για την αναγνώριση τόσο των ικανοτήτων τους όσο και των γνώσεων που έχουν αποκτηθεί εκτός τυπικής εκπαίδευσης με στόχο την κατοχύρωση της επαγγελματικής τους εξέλιξης. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

16 Μη συντονισμένη πολιτική επαγγελματικής κατάρτισης Για να αντιμετωπισθεί η ποικιλία και πολυπλοκότητα των πολιτικών και μέτρων που υιοθετούνται, απαιτείται η διαμόρφωση μιας ενιαίας και ολοκληρωμένης εθνικής πολιτικής για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, η οποία θα επιτευχθεί μέσα από τη συμφωνία του κράτους και των κοινωνικών εταίρων, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η αξιόπιστη και αποτελεσματική λειτουργία των συστημάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, η οποία θα είναι συμβατή με τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

17 Είναι απαραίτητο να υπάρξουν συμφωνίες σε τέσσερις βασικούς άξονες Στην ανάπτυξη των μηχανισμών που αναλύουν και προσδιορίζουν τη ζήτηση της αγοράς εργασίας και στην αξιοποίηση των αποτελεσμάτων τους από τα συστήματα Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Στο συντονισμό των συστημάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης και Συνεχιζόμενης Κατάρτισης, ώστε να επιτυγχάνεται η απαιτούμενη συμπληρωματικότητα του ρόλου και της αποστολής τους Στον προσδιορισμό και διαμόρφωση ενιαίου εθνικού συστήματος πιστοποίησης της Επαγγελματικής Κατάρτισης Στον προσδιορισμό του ρόλου των κοινωνικών εταίρων και τη μορφή που θα έχει η συμβολή τους στη διαμόρφωση και λειτουργία των συστημάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

18 Μια Ελλάδα μέσα σε μια Ευρώπη που θέλει να είναι η πιο ανταγωνιστική και δυναμική κοινωνία της γνώσης στον κόσμο. Μια πρόταση που για πρώτη φορά διατυπώθηκε το Μάρτιο του 2000 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη Λισσαβόνα για να γίνει στη συνέχεια ο άξονας πάνω στον οποίο στηρίχτηκαν όλες οι ευρωπαϊκές πολιτικές. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

19 Το νέο ευρωπαϊκό περιβάλλον Η επίτευξη αυτού του στόχου εναπόκειται στην ικανότητά μας να αναπτύξουμε, σε όλα τα επίπεδα, αποτελεσματικές πολιτικές για αυξημένη ανταγωνιστικότητα, συμπεριλαμβανομένης της επένδυσης μας σε ανθρώπινο δυναμικό και γνώση. Στόχος είναι να χτίσουμε τελικά μια Ευρώπη γνώσης και να εξασφαλίσουμε απασχόληση για όλους τους πολίτες της ΕΕ Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

20 Μια ενδιαφέρουσα διαδρομή Λισσαβόνα 2000 Διαφάνεια Βαρκελώνη 2002 Ποιότητα Κοπεγχάγη 2002 Μεταφορά Πιστωτικών Ομάδων Μάαστριχτ 2004 Ευρωπαϊκό πλαίσιο Επαγγελματικών προσόντων Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

21 Διαφάνεια Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

22 Διαφάνεια Η σημαντικότερη πρωτοβουλία προς την κατεύθυνση αυτή είναι αναμφίβολα η καθιέρωση του Europass για την αποτύπωση των περιόδων κατάρτισης ενός ατόμου που ακολουθεί διαφορετικές διαδρομές απόκτησής των γνώσεων και δεξιοτήτων του. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

23 Διαφάνεια Το 1999 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το CEDEFOP έδωσαν το πράσινο φως για τη δημιουργία του Forum της Διαφάνειας με κύριο στόχο να υποστηρίξουν την ανάπτυξη και εφαρμογή λύσεων για τη διαφάνεια των επαγγελματικών προσόντων Σε ευρωπαϊκό επίπεδο Σε εθνικό επίπεδο Σε κλαδικό / τομεακό επίπεδο. Μετείχαν εκπρόσωποι από όλα τα κράτη μέλη όπως επίσης και κοινωνικοί εταίροι. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

24 Διαφάνεια Σε ευρωπαϊκό επίπεδο: Διαφάνεια προσόντων Συμπλήρωμα Διπλώματος-1996, Unesco, E.C., Commission + Συμπλήρωμα Πιστοποιητικού Συμφωνία μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

25 ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ Σε ευρωπαϊκό επίπεδο Διαφάνεια ικανοτήτων: Πορτφόλιο Ευρωπαϊκών Γλωσσών 1998 Ευρωπαϊκό Βιογραφικό Σημείωμα 2002, Ε.Ε. Αξιοποίηση της κινητικότητας: Ευρωδιαβατήριο Κατάρτισης (EUROPASS TRAINING)

26 Στόχοι του Europass Να προωθεί την κινητικότητα των πολιτών στις χώρες της Ε.Ε Να πιστοποιεί τις διαφορετικές διαδρομές Κατάρτισης / Εκπαίδευσης σε χώρες της Ε.Ε Να εξασφαλίζει και να προωθεί την διαφάνεια των επαγγελματικών προσόντων και δεξιοτήτων

27 Πού έχει εφαρμοστεί; Στις 15 «παλαιές» χώρες μέλη της Ε.Ε Σε εξέλιξη η διαδικασία στις 10 χώρες της Ε.Ε. που εντάχθηκαν τον Μάιο του 2004 Σε Ισλανδία, Νορβηγία, Λιχνενστάιν Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

28 Πόσοι είναι σήμερα οι κάτοχοι Europass; Πάνω από Ευρωπαίοι πολίτες έχουν αποκτήσει το Ευρωδιαβατήριο Κατάρτισης. Ένα σημαντικό ποσοστό (σχετικά με τα αριθμητικά δεδομένα της Ελλάδας) προέρχεται από τη χώρα μας. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

29 Στην Ελλάδα Συνολικά έχουμε εκδώσει 3200 Ευρωδιαβατήρια Κατάρτισης με IEK ενδιαφερόμενους προερχόμενους από Europass AEI TEI Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

30 Ένας κοινός στόχος Να βοηθήσουμε τα άτομα να γνωστοποιήσουν τα επαγγελματικά τους προσόντα και ικανότητες. Η ενσωμάτωση των υφιστάμενων εργαλείων σε ένα συντονισμένο πλαίσιο που θα προωθείται και θα παρακολουθείται σε κάθε χώρα από ένα ενιαίο εθνικό φορέα και θα υποστηρίζεται από κατάλληλα συστήματα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Europass Training Συμπλήρωμα Πιστοποιητικού Και Συμπλήρωμα Διπλώματος Πορτφόλιο Γλωσσών Ευρωπαϊκό Βιογραφικό Σημείωμα Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

31 Εθνικό Κέντρο Europass National Europass Center (ΕΜΣΕ / NEC)

32 Ο φάκελος Europass Η κεντρική ιδέα είναι να συνδεθούν όλα τα έγγραφα, σε έναν απλό, δομημένο φάκελο, γνωστό ως «φάκελο Europass» αφού αν και το κάθε ένα χωριστά έχει τα δικά του κρίσιμα χαρακτηριστικά στοιχεία, όλα υπηρετούν ένα μοναδικό σκοπό, να βοηθούν τους ανθρώπους να κοινοποιούν τις δεξιότητες τους. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

33 Ο φάκελος Europass Europass Χαρτοφυλάκιο Γλωσσών Europass Συμπλήρωμα Πιστοποιητικού Europass Συμπλήρωμα Διπλώματος Europass CV Europass Mobility Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

34 Ο φάκελος Europass Πυρήνας του φακέλου «EUROPASS» θα είναι: το Εuropass CV, με το οποίο θα συνδεθούν, το Europass Mobility, το Europass Συμπλήρωμα Πιστοποιητικού, το Εuropass Χαρτοφυλάκιο Γλωσσών και το Europass Συμπλήρωμα Διπλώματος. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

35 Ποιότητα Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

36 Ποιότητα Το θέμα της ποιότητας στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση κυριαρχεί τόσο στις εθνικές όσο και στις κοινοτικές ατζέντες για πάνω από δύο δεκαετίες. Πρόσφατα σε ευρωπαϊκό επίπεδο η ποιότητα στην κατάρτιση συνδέθηκε άμεσα με την κινητικότητα, τη διαφάνεια και τη δυνατότητα συμβολής στην αμοιβαία αναγνώριση. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

37 Ποιότητα Οι εργασίες της ομάδας εργασίας της Ποιότητας εστιάσθηκαν στη θέσπιση κοινών ευρωπαϊκών κριτηρίων για την ποιότητα στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, ένα ενδεικτικό σύνολο δεικτών ποιότητας (η πρόταση αναφέρει 10 ενδεικτικούς δείκτες) και τέλος έναν ευρωπαϊκό οδηγό σχετικά με την αυτό-αξιολόγηση. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

38 Ποιότητα κύκλος ποιότητας Καθορισμός των στόχων (τι αξιολογείται; Για να πετύχουμε τι αποτελέσματα;) Διορθωτικές παρεμβάσεις για τον έλεγχο της διαδικασίας παρακολούθησης (follow-up) ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΟΙΟΤΙΚΗΣ ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ - Με εσωτερικές παραμέτρους - Με εξωτερικές παραμέτρους -Για φορείς ΕΕΚ, επαγγελματικούς τομείς κλπ Σχέδιο δράσης (Ποιος αξιολογεί; Πότε; Με ποια εργαλεία; Με τι αποτελέσματα;) Ανάλυση των αποτελεσμάτων (συγκεντρωμένη πληροφόρηση, διάλογος) Αξιολόγηση (σεβασμός των προκαθορισμένων όρων, αξιολόγηση της ίδιας της διαδικασίας) Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

39 Ποιότητα διαδικασίες αναγνώρισης μη τυπικής και άτυπης μάθησης A. Συστήματα αρχικής και συνεχιζόμενης κατάρτισης: Δεξιότητες που αποκτήθηκαν με τυπική διαδικασία μάθησης. E C C E Περιοχή μάθησης με πολλούς τύπους αξιολόγησης Διαδικασίες Δια Βίου Μάθησης E C E : Εξέταση/Αξιολόγηση C : Πιστοποίηση/Δίπλωμα B. Περιπτώσεις επαγγελματικής και προσωπικής μάθησης (απασχόληση, δημιουργία επιχείρησης, προσωπικές εμπειρίες κλπ: Δεξιότητες που έχουν αποκτηθεί με μη τυπική και άτυπη μάθηση Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

40 Μεταφορά Πιστωτικών Μονάδων Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

41 Mια Μπολώνια στο χώρο της Κατάρτισης Ποια είναι τα θέματα που πρέπει να επιλυθούν από την ομάδα; Η συνολική πρόταση επανεξέτασης των επιπέδων επαγγελματικών προσόντων. Η δημιουργία ευρωπαϊκού συστήματος πιστωτικών μονάδων (κατά το πρότυπο της διαδικασίας της Μπολώνια). Ο καθορισμός κοινών αρχών πιστοποίησης. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

42 Μεταφορά Πιστωτικών Μονάδων Μονάδα: ένα βασικό σύνολο από γνώσεις και δεξιότητες που μπορούν να αξιολογηθούν, αναγνωρισθούν και αν χρειάζεται πιστοποιηθούν. Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

43 Μεταφορά Πιστωτικών Μονάδων Curriculum X Curriculum Y Module 3 Unit A Unit B Unit D Unit G Unit C Module 1 Module 2 Unit E Unit F Module 4 Μονάδες, προγράμματα, σπόνδυλοι Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

44 Modules Μονάδες (units) και σπόνδυλοι (modules) Units US US US US UT Εμπειρία Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

45 Modules Μονάδες (units) και σπόνδυλοι (modules) Εμπειρία Units 40 μονάδες Κινητικότητα Modules Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

46 Μεταφορά Πιστωτικών Μονάδων Δομή προγράμματος κατάρτισης Πρόγραμμα κατάρτισης Μονάδα 1 20 CP Γνώσεις, ικανότητες, δεξιότητες σε μονάδες Βασικό Μονάδα 2 30 CP Μονάδα 3 15 CP 50 CP 10 CP Ανώτερο Μονάδα 4 50 CP Μονάδα 5 15 CP 40 CP 50 CP Επαγγελματικά περιγράμματα Επαγγελματικά πρότυπα Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

47 Μεταφορά Πιστωτικών Μονάδων και τελικά. σπονδυλωτή κατάρτιση πιστοποιητικό σπόνδυλος F πιστοποιητικό βασικός σπόνδυλος σπόνδυλος N σπόνδυλος T σπόνδυλος O υπό πιστοποιητικό Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

48 Επαγγελματική εκπαίδευση κατάρτιση στο μέλλον Προγράμματα Συνεχιζόμενη κατάρτιση Δομές Αρχική κατάρτιση Εμπειρία Δευτεροβάθμια εκπαίδευση Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ

49 Επαγγελματική εκπαίδευση κατάρτιση στο μέλλον Εμπειρία ΤΕΙ Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ΙΕΚ Κατάρτιση Πιστωτικές μονάδες Τεχνικά Λύκεια Δευτεροβάθμια εκπαίδευση Λουκάς Ζαχείλας, ΟΕΕΚ