Transcript

1 ΚΑΡΔΙΑ

2

3

4

5

6 ΚΑΡΔΙΑ Ινομυώδες κοίλο όργανο Εντόπιση: στο θώρακα - λοξή θέση Κορυφή: προς τα κάτω, εμπρός και αριστερά Βάση: προς τα πίσω, άνω και δεξιά Δεξιές κοιλότητες: δεξιός κόλπος - δεξιά κοιλία Αριστερές κοιλότητες: αριστερός κόλπος - αριστερή κοιλία

7 Θεση και ορια της καρδιας Όρια καρδιάς Τα 2/3 της καρδιάς βρίσκονται αριστερά της μέσης γραμμής Δεξιό όριο (πλάγιο όριο δεξιού κόλπου): 3η στερνοπλευρική διάρθρωση έως 6 η πλευρά, παράλληλα με το δεξιό χείλος του στέρνου και σε απόσταση 2εκ από αυτό 6η στερνοπλευρική διάρθρωση = περίγραμμα δεξιού καρδιακού χείλους Αριστερό όριο: 5ο μεσοπλεύριο διάστημα, 2εκ έσω της μεσοκλειδικής γραμμής (κορυφή καρδιάς) έως τη 2η στερνοπλευρική διάρθρωση και σε απόσταση 2εκ από αυτήν

8 Πρόσθια επιφάνεια καρδιάς (στερνοπλευρική) Δεξιά κοιλία Δεξιός κόλπος - ωτίο Μικρό τμήμα της αριστερής κοιλίας κορυφή καρδιάς Μεσοκοιλιακή αύλακα: κλάδος αρ. στεφανιαίας αρτηρίας (πρόσθιος κατιών) + πρόσθια μεσοκοιλιακή φλέβα + λίπος Δεξιά καρδιακή παρυφή: άνω κοίλη φλέβα δεξιός κόλπος - δεξιό ωτίο - στεφανιαία αύλακα (στεφανιαία αγγεία - λίπος) Αριστερή καρδιακή παρυφή: αριστερό ωτίο αριστερή κοιλία

9

10 Οπίσθια επιφάνεια καρδιάς Αριστερός κόλπος Δεξιές - αριστερές πνευμονικές φλέβες Ανω - κάτω κοίλη φλέβα - δεξιός κόλπος Δεξιά - αριστερή πνευμονική αρτηρία Αορτικό τόξο - Κατιούσα θωρακική αορτή

11 ΚΟΙΛΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ Δεξιός κόλπος Οπίσθιο τμήμα (κόλπος των κοίλων φλεβών) Εκβολή άνω - κάτω κοίλης φλέβας Πρόσθιο τμήμα (αληθής κόλπος) Δεξιό ωτίο

12 Δεξιά κοιλία Χώρος εισροής Δεξιά κολποκοιλιακή βαλβίδα ή τριγλώχινα 3 γλωχίνες - τενόντιες χορδές - θηλοειδείς μυες Πρόσθιος - οπίσθιος διαφραγματικός θηλοειδής μυς Χώρος εκροής Αρτηριακός κώνος στόμιο πνευμονικής βαλβίδας στέλεχος πνευμονικής αρτηρίας Πνευμονική βαλβίδα: 3 μηνοειδείς γλωχίν

13

14 Αριστερός κόλπος Μικρής έκτασης ομαλό εσωτερικό τοίχωμα Στόμια πνευμονικών φλεβών: καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο τμήμα του κόλπου 4 πνευμονικές φλέβες: 2 σε κάθε πλευρά - εκβάλλουν στο άνω τμήμα του κόλπου - χωρίς βαλβίδες Αριστερό ωτίο: κτενοειδείς μύες Μεσοκολπικό διάφραγμα - βαλβίδα ωοειδούς τρήματος

15 Αριστερή κοιλία Χώρος εισροής - χώρος εκροής Χώρος εισροής Αριστερή κολποκοιλιακή βαλβίδα ή μιτροειδής ή Διγλώχινα Πρόσθια - Οπίσθια γλωχίνα Τενόντιες χορδές - θηλοειδείς μυς Χώρος εκροής Πορεύεται κατά μήκος του μεσοκοιλιακού διαφράγματος προς την αορτή Αορτική βαλβίδα: 3 μηνοειδείς γλωχίνες Μεσοκοιλιακό διάφραγμα: μυικό τμήμα & μεμβρανώδες τμήμα - τα όριά του αντιστοιχούν στην πρόσθια και οπίσθια μεσοκοιλιακή αύλακα

16 Το πάχος του μυικού τοιχώματος της αριστερής κοιλίας είναι 3x του πάχους της δεξιάς κοιλίας

17

18 ΚΑΡΔΙΑΚΟΣ ΣΚΕΛΕΤΟΣ Βαλβιδικό επίπεδο Το επίπεδο όπου εντοπίζονται όλες οι καρδιακές βαλβίδες

19 Ινωδης σκελετος της καρδιας Παχυσμένος συνδετικός ιστός Διαχωρίζει το μυοκάρδιο των κόλπων από αυτό των κοιλιών Η πνευμονική βαλβίδα δεν αγκυροβολεί στον σκελετό

20 ΠΕΡΙΚΑΡΔΙΟ Περικάρδιο Περιβάλλει την καρδιά και τμήματα μεγάλων αγγείων στη βάση της Αποτελείται από 2 πέταλα: Ινώδες (εξωτερικό) και ορώδες (εσωτερικό) περικάρδιο Ινώδες: δεν ενώνεται με την καρδιά Ορώδες: διπέταλο κλειστό σύστημα μέσα στο ινώδες περικάρδιο Το ορώδες διακρίνεται σε Τοιχωματικό: επαλείφει την εσωτερική επιφάνεια του ινώδους περικαρδίου Περιπλάχνιο ή επικάρδιο

21 Ινώδες περικάρδιο Συγχωνεύεται με τις περιβάλλουσες δομές σταθεροποιώντας τη θέση της καρδιάς Προσθίως: στην οπίσθια επιφάνεια του στέρνου (στερνοπερικαρδιακοί σύνδεσμοι) Οπισθίως: τραχεία σπονδυλική στήλη Πλαγίως: μεσοπνευμόνιο πέταλο υπεζωκότα Ουραία: τενόντιο κέντρο διαφράγματος

22 Ορώδες περικάρδιο Τοιχωματικό - περισπλάχνιο πέταλο Τα 2 πέταλα σχηματίζουν θέσεις αναδίπλωσης

23 ΠΕΡΙΚΑΡΔΙΟ Το περικάρδιο καλύπτεται από τον υπεζωκότα Νευρώνεται από το Φρενικό νεύρο Αγγειωση: περικαρδιοφρενική αρτηρία & φλέβα

24 Στιβάδες καρδιακού τοιχώματος 1. Επικάρδιο 2. Μυοκάρδιο 3. Ενδοκάρδιο Το πάχος της καρδιάς καθορίζεται κυρίως από το πάχος του μυοκαρδίου Μυοκάρδιο: Μυική στιβάδα υπεύθυνη για την σύσπαση της καρδιάς (αντλία) Ενδοκάρδιο: Η εσώτατη μυική στιβάδα της καρδιάς - σε άμεση επαφή με τα κύτταρα του αίματος

25 Καρδιακες βαλβιδες Κολποκοιλιακές βαλβίδες 1. Τριγλώχινα 2. Διγλώχινα (μιτροειδής) Αποτελούνται από Γλωχίνες τενόντιες χορδές θηλοειδείς μύες

26 Τριγλώχινα βαλβίδα εχει 3 γλωχίνες: Πρόσθια οπίσθια διαφραγματική γλωχίνα Πρόσθια γλωχίνα η μεγαλύτερη πρόσθιος θηλοειδής μυς Διαφραγματική γλωχίνα Εντοπίζεται στο μεσοκοιλιακό διάφραγμα Η θέση πρόσφυσής της είναι στο μεμβρανώδες τμήμα του Διαφράγματος (πρόσθιο μεσοκοιλιακό οπίσθιο κολποκοιλιακό)

27 Διγλώχινα βαλβίδα (μιτροειδής) Πρόσθια γλωχίνα (προσθιο-έσω) Οπίσθια γλωχίνα (οπισθιο-έξω) Πρόσθιος οπίσθιος θηλοειδής μυς Μικρότερες συνδεσμικές γλωχίνες

28 Μηνοειδείς βαλβίδες 1. Αορτική βαλβίδα 2. Πνευμονική βαλβίδα 3 σχεδόν ισομεγέθεις μηνοειδείς γλωχίνες από πτυχές του ενδοκάρδιου

29 Αορτική βαλβίδα Δεξιά μηνοειδής γλωχίνα Αριστερή μηνοειδής γλωχίνα Οπίσθια μηνοειδής γλωχίνα πλησίον της βαλβίδας το τοίχωμα της αορτής προβάλλει προς τα έξω σχηματίζοντας τον Αορτικό κόλπο (στόμια Valsalva) (δεξιός αριστερός) Έκφυση δεξιάς αριστερής στεφανιαίας αρτηρίας από αορτικό κόλπο δεξιάς και αριστερης μηνοειδούς γλωχίνας αντιστοιχα

30 Πνευμονική βαλβίδα Πρόσθια μηνοειδής γλωχίνα Δεξιά μηνοειδής γλωχίνα Αριστερή μηνοειδής γλωχίνα

31 Κοιλιακή διαστολή (πλήρωση) Διάνοιξη κολποκοιλιακών βαλβίδων Αίμα ρέει από τους κόλπους κοιλίες Κλειστές μηνοειδείς βαλβίδες Στήλη αίματος ασκεί πίεση στα τοιχώματα της πνευμονικής και αορτικής βαλβίδας

32 Κοιλιακή συστολή (εξώθηση) Σύσπαση κοιλιακού μυοκαρδίου Προώθηση αίματος στον χώρο εκροής Σύγκλειση κολποκοιλιακών βαλβίδων Αυξημένη πίεση της κοιλίας άνοιγμα μηνοειδών βαλβίδων

33 HEART VALVES- FUNCTION SOME PHYSIOLOGY

34 ΑΓΓΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ Στεφανιαία αγγεία: Παροχή αίματος στην ίδια την καρδιά Εκφύονται από τους αορτικούς κόλπους Εντοπίζονται στη στεφανιαία αύλακα Στεφανιαία κυκλοφορία: Στεφανιαίες αρτηρίες (κυρια στελέχη δεξιά και αριστερή στεφανιαία αρτηρία) Τριχοειδικό δίκτυο (κάτωθεν του μυοκαρδίου) Στεφανιαίες φλέβες στεφανιαίο κόλπο δεξιό κόλπο

35 Η παράπλευρη κυκλοφορία που δημιουργείται από τις αναστομώσεις μεταξύ των στεφανιαίων αρτηριών είναι ανεπαρκής - οι στεφανιαίες θεωρούνται τελικές αρτηρίες

36 ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΑΓΩΓΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ Το ερεθισματαγωγό σύστημα της καρδιάς παράγει ώσεις που καταλήγουν στο λειτουργικό μυοκάρδιο Εξειδικευμένα μυϊκά κύτταρα της καρδιάς παράγουν και μεταφέρουν αυτόματες ρυθμικές ώσεις που προκαλούν συστολή του καρδιακού μυός Αθροίσεις τέτοιων κυττάρων ονομάζονται κόμβοι Φλεβόκομβος (καρδιακός βηματοδότης) κολποκοιλιακός κόμβος (στο μεσοκοιλιακό διάφαργμα) Τα περισσότερα κύτταρα διατάσσονται σε δεμάτια Κολποκοιλιακό δεμάτιο δεξιό & αριστερό δεμάτιο Τελικοί κλάδοι δεματίων κοιλιακό αγωγό συστημα

37

38 Φλεβόκομβος (κόμβος Keith-Flack) Κάτω από το επικάρδιο, κοντά στο στόμιο της άνω κοίλης φλέβας, στην τελική αύλακα Καρδιακός βηματοδότης: παράγει ώσεις/min

39 Κολποκοιλιακός κόμβος (Aschoff - Tawara) Στο μεσοκολπικό διάφραγμα, μεταξύ του στομίου του στεφανιαίου κόλπου και της διαφραγματικής γλωχίνας της τριγλώχινας

40 Κολποκοιλιακό δεμάτιο (δεμάτιο του His) Στέλεχος δεξιό & αριστερό σκέλος Στέλεχος: έως το ανώτερο τμήμα του μυϊκού μεσοκοιλιακού διαφράγματος στην πλευρά της δεξιάς κοιλίας Σκέλη: εκατέρωθεν κάτωθεν του ενδοκαρδίου του μεσοκοιλιακού διαφράγματος προς την κορυφή της καρδιάς To δεμάτιο του His μεταφέρει ηλεκτρικούς παλμούς από τον κολποκοιλιακό κόμβο στην κορυφή των θηλοειδών μυών μέσω των σκελών του Από τους θηλοειδείς μύες η ώση μεταφέρεται στο κοιλιακό μυοκάρδιο της διαφραγματικής επιφάνειας και βάσης καρδιάς μέσω των ινών Purkinje

41 Δεξιό - αριστερό σκέλος δεματίου του His Πορεύονται κατά μήκος του μεσοκοιλιακού διαφράγματος και δημιουργούν πλέγματα υποενδοκαρδιακά συνδεδεμένα με τους θηλοειδείς μύες Τελικοί κλάδοι των πλεγμάτων αποτελούν τις ίνες Purkinje οι οποίες μεταφέρουν την ώση στο κοιλιακό μυοκάρδιο

42

43 Όλα τα στοιχεία του ερεθισματαγωγού συστήματος μπορούν να παράξουν ώσεις. Η συχνότητα των ώσεων του φλεβόκομβου (70/min) είναι > κολποκοιλιακού κόμβου (50-60/min) ή των κοιλιών (25-45/min)

44 Μεσοθωρακιο Χωρος μεταξύ των πνευμόνων που αφορίζεται εκατερωθεν από τον μεσοθωρακικό υπεζωκότα Όρια Κρανιακά: επίπεδο άνω θωρακικού στομίου ( σπλαχνικός χώρος τραχήλου) Κοιλιακά: διάφραγμα Πρόσθια: οπίσθια επιφάνεια του στέρνου Οπίσθια: πρόσθια επιφάνεια θωρακικής μοίρας σπονδυλικής στήλης (ΘΜΣΣ) Τα πλάγια όριά του σχηματίζονται από το μεσοπνευμόνιο πέταλο του υπεζωκότα

45 Μεσοθωρακιο Διακρίνεται σε 1. Ανω μεσοθωράκιο Ορια: εγκάρσιο επίπεδο από τη γωνία του στέρνου Περιέχει: αγγεία νεύρα θύμο αδένα 2. Κάτω μεσοθωράκιο Διακρίνεται σε πρόσθιο μέσο οπίσθιο από το πρόσθιο και οπίσθιο τοίχωμα του περικαρδίου Πρόσθιο τμήμα: συνδετικός ιστός μεταξύ πρόσθιου θωρακικού τοιχώματος πρόσθιας επιφάνειας περικαρδίου Μέσο τμήμα: περιέχει την καρδιά και το περικάρδιο Οπίσθιο τμήμα: μεταξύ οπίσθιου τμήματος περικαρδίου και πρόσθιας επιφάνειας ΘΜΣΣ περιέχει μεγάλα αγγεία νεύρα - οισοφάγο

46