Μέθοδος. Επαγγελματική Επιμόρφωση ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

Transcript

1 Μέθοδος Επαγγελματική Επιμόρφωση ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

2 Σύστησε τα Δωρεάν Βιβλία & Κέρδισε Διαρκές Εισόδημα! Σύστησε τα Δωρεάν βιβλία της Δημιουργικής Βιβλιοθήκης και μαζί την Οικονομική Κοινότητα ΜΕΝΤΟΡ. Όσοι περισσότεροι γίνουν Μέλη της Κοινότητας, με δι- θα εισπράττεις για χρόνια, χωρίς να χρειαστεί ποτέ, να κή σου σύσταση, περισσότερα χρηματικά Μερίσματα κάνεις τίποτε περισσότερο. Επί πλέον σαν Μέλος κι εσύ, θα απολαμβάνεις Πολύτιμες Δωρεάν υπηρεσίες για καθημερινές ανάγκες της οικογένειας και της δουλειάς σου. Οικονομικά προ- σου. Οικονομία στις αγορές. Αλληλοστήριξη με πρωτο- γράμματα που δίνουν λύσεις σε διάφορες υποχρεώσεις ποριακές πρακτικές. Γίνε Μέλος σήμερα. Η δύναμη οικογενειών καταναλωτών, γίνεται δική σου δύναμη. Σύστησε τα βιβλία και την Κοινότητα, με , SMS, Facebook, Twitter, σε νέους, σε συνεργάτες, σε γνω- στούς και παντού. Θα απολαμβάνουν τα ίδια με σένα προνόμια και την ευκαιρία να κερδίσουν διαρκές εισόδημα. Δεν σου κοστίζει ποτέ, τίποτε! Έχεις πάντα μόνο κέρδος! 1

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑ Σελ Γράφοντας υπό πίεση χρόνου 3 Το χρονοδιάγραμμα μιας εργασίας 5 Τι πρέπει να προσέξεις στο χρονοδιάγραμμα 8 Τα δέκα βήματα αναλυτικά 10 Προετοιμασία και ορισμός της κεντρικής ιδέας 11 Δημιουργία χρονοδιαγράμματος 12 Κατανομή Χρόνου 13 Σχεδιασμός δομής του γραπτού 13 Σημείωση Ιδεών και επιχειρημάτων 14 Πρόβλεψη αντιρρήσεων 15 Ανάπτυξη και επιλογή ιδεών 16 Οργάνωση επιχειρηματολογίας 17 Το γράψιμο του προσχεδίου 19 Η διόρθωση του προσχεδίου 19 Διόρθωση του τελικού σχεδίου 21 Ολοκλήρωση του τελικού κειμένου 21 Η τελική κρίση 22 2

4 Γράφοντας υπό πίεση χρόνου Στο εγχειρίδιο με τίτλο "Το γράψιμο επαγγελματικών κειμένων", παρουσιάστηκε μια μέθοδος για να γράφεις πειστικά επαγγελματικά κείμενα. Το παρόν εγχειρίδιο ε- στιάζει στο " Γρήγορο γράψιμο υπό πίεση χρόνου". Το να γράφεις καθαρά και πειστικά, πράγμα απαραίτητο για τα επαγγελματικά κείμενα, είναι από μόνο του υπόθεση που χρειάζεται γνώση και σκέψη. Όταν όμως χρειαστεί να γίνει αυτό κάτω από πίεση χρόνου, μέσα σε περιορι- 3

5 σμένα χρονικά όρια, γίνεται πρόβλημα. Είναι γνωστό το άγχος όσων πρέπει να παραδώσουν ένα σημαντικό κείμενο, σε ελάχιστο χρόνο. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται οι δημοσιογράφοι, οι επιχειρηματίες και στελέχη επιχειρήσεων. Η μέθοδος παρουσιάζει μια λογική ακολουθία από βήματα, καθένα απ' τα οποία πρέπει να ολοκληρωθεί σε καθορισμένο χρόνο, ώστε το κείμενο να ετοιμαστεί μέσα στις προθεσμίες. Ας υποθέσουμε για παράδειγμα ότι σε καλεί το αφεντικό και σου λέει: "Ετοίμασέ μου μια τρισέλιδη αναφορά για το τάδε θέμα. Χρειάζομαι την αναφορά αυτή σε τρεις ώρες το πολύ". Αν δεν γνωρίζεις μια συγκεκριμένη μέθοδο, αν δεν έχεις ένα πρόγραμμα, είναι φυσικό να σηκώσεις τα χέρια ψηλά και να πεις πως είναι αδύνατο. Η μέθοδος για γρήγορο γράψιμο, μπορεί να σου δώσει τη λύση. Θα σου υποδείξει ένα τρόπο κατανομής του διαθέσιμου χρόνου, ένα τρόπο σκέψης και προετοιμασίας και μια σειρά από δέκα βήματα, ώστε να παραδώσεις την α- ναφορά σου, σε τρεις ώρες ακριβώς. Καταλαβαίνεις βέβαια ότι, όταν είσαι αντιμέτωπος με τέτοιες προθεσμίες, η καλή διαχείριση του διαθέσιμου χρόνου και η τήρηση των χρονικών ορίων που θα καθορίσεις για την εκτέλεση κάθε βήματος, είναι καθοριστικοί παράγοντες. Ας δούμε τι προτείνει για μια τέτοια περίπτωση η Μέθοδος για Γρήγορο Γράψιμο. 4

6 Το χρονοδιάγραμμα μιας εργασίας Η πρόταση που ακολουθεί, αφορά στη συγκεκριμένη εργασία του παραδείγματος, στο οποίο ζητείται μια τρισέλιδη αναφορά που πρέπει να ολοκληρωθεί σε τρεις ώρες. Οι χρόνοι μέσα στις παρενθέσεις είναι ενδεικτικοί και μπορούν να διαφέρουν, ανάλογα με την περίπτωση και τις ανάγκες του κειμένου. Αυτό το καθορίζεις εσύ. Τα 10 βήματα 1. (5 Λεπτά) Σκέψη και Προετοιμασία. Ορισμός της Κεντρικής Ιδέας: - Ανάλυσε τους αποδέκτες και τη σχέση σου μ' αυτούς. - Αναζήτησε την ουσία του θέματος, την Κεντρική ιδέα στην οποία θα στηριχθεί όλο το κείμενο. 2. (5 Λεπτά) Δημιουργία Χρονοδιαγράμματος: - Όρισε το χρόνο που θέλεις να διαθέσεις εσύ, για την ολοκλήρωση κάθε βήματος. (τα 5 λεπτά, τα 25 λεπτά κλπ, μέσα στις παρενθέσεις των τίτλων). 3. (10 Λεπτά) Σχεδιασμός της Δομής: - Φτιάξε ένα προκαταρκτικό σχέδιο για το πώς θα τοποθετήσεις το ζήτημα, πώς θα το συνεχίσεις α- ναπτύσσοντας τα επιχειρήματά σου και πώς θα καταλήξεις σ' ένα συμπέρασμα. - Σκέψου τον τόνο που θα δώσεις στο κείμενο και το βαθμό της λεπτομέρειας που είναι κατάλληλος, για 5

7 το χώρο και το χρόνο που διαθέτεις. 4. (30 Λεπτά) Σημείωση ιδεών και Πρόβλεψη αντιρρήσεων: - Σημείωσε σε "Κάρτες" περιληπτικά τις ιδέες και τις προτάσεις, που θα στηρίξουν τη θέση σου. - Πρόβλεψε τις αντίθετες απόψεις, που είναι πιθανό να εκφράσουν οι αποδέκτες και απάντησέ τις. - Γράψε όλες σου τις ιδέες, όσες κι όποιες είναι, χωρίς να προσπαθείς να τις κρίνεις. 5. (30 Λεπτά) Ανάπτυξη και Επιλογή Ιδεών: - Ανάπτυξε κάπως αναλυτικά μια-μια τις ιδέες και τα αντεπιχείρηματα του βήματος (4) στις Κάρτες. - Διάλεξε τις πιο σημαντικές ιδέες, στις οποίες θα βασίσεις την επιχειρηματολογία σου 6. (10 Λεπτά) Οργάνωση της Επιχειρηματολογίας: - Οργάνωσε τις σημαντικές ιδέες που διάλεξες στην προηγούμενη φάση (5), σε μια συγκροτημένημεθοδευμένη επιχειρηματολογία με αρχή, μέση και τέλος. Δώσε προσοχή σ' αυτό το βήμα, αφού στη συνέχεια η ροή του κειμένου σου, θα εξαρτηθεί από τη συνοχή των ιδεών και απ' την καλή οργάνωσή τους. 7. (40 Λεπτά) Γράψιμο Προσχεδίου: - Χρησιμοποίησε τις σημειώσεις των καρτών σου. Ανάπτυξε και συμπλήρωσε ό,τι χρειαστεί και σε όση έκταση χρειαστεί, γράφοντας το Προσχέδιο. - Ακολούθησε την κλασική δομή, αναπτύσσοντας το κείμενο σε Πρόλογο, Κυρίως Κείμενο και Συμπέ- 6

8 ρασμα. Στόχος είναι να αναπτύξεις μια ακολουθία από ιδέες που να στηρίζουν καλά τη θέση σου. 8. (20 Λεπτά) Διόρθωση του Προσχεδίου: - Διόρθωσε το Προσχέδιο προσπαθώντας να πετύχεις τη συνοχή και συνάφεια των νοημάτων. - Αναζήτησε προτάσεις ασύνδετες ή ατελείς και σημεία που μπορούν να παραληφθούν, ώστε να μειωθεί η έκτασή του. Συγκέντρωσε σε ενιαία παράγραφο τα ομοειδή νοήματα και επιχειρήματα, α- πόφυγε να επαναλαμβάνεις τα ίδια πράγματα με άλλα λόγια. Έτσι θα διαμορφώσεις το Τελικό κείμενο. - Αυτό το βήμα ίσως απαιτήσει να ξαναγράψεις τμήματα ή ακόμη και ολόκληρο το προσχέδιο. 9. (20 Λεπτά) Διόρθωση του Τελικού Σχεδίου: - Διάβασε δυνατά το τελικό σχέδιο που προέκυψε απ' τις μέχρι τώρα προσπάθειές σου. Δώσε το σε κάποιον άλλον να το διαβάσει αν αισθάνεσαι ότι δεν μπορείς να το κρίνεις αντικειμενικά ο ίδιος. - Διόρθωσε την ορθογραφία και τη γραμματική. Συμπλήρωσε λέξεις που λείπουν. Ξαναγράψε αδόκιμες φράσεις και αντικατάστησε λέξεις που δεν πετυχαίνουν το στόχο τους. 10. (10 Λεπτά) Ολοκλήρωση του τελικού σχεδίου: - Διάβασε για τελευταία φορά το τελικό σχέδιο και κάνε τις τελευταίες διορθώσεις. - Δώσε το για δακτυλογράφηση. 7

9 Τι πρέπει να προσέξεις στο χρονοδιάγραμμα Σε καθένα απ' τα δέκα βήματα της μεθόδου αυτής, προβλέψαμε για τις συγκεκριμένες ανάγκες του παραδείγματος, ορισμένο χρόνο εργασίας. Είναι αυτονόητο ότι η κατανομή του διαθέσιμου χρόνου γίνεται κατά περίπτωση, ανάλογα με τις ανάγκες του κειμένου και τα διαθέσιμα στοιχεία, αλλά και με βάση της προσωπικές σου δυνατότητες. Ωστόσο, ανεξάρτητα απ' την κατανομή τους με βάση το χρόνο, τα δέκα βήματα διακρίνονται στις ακόλουθες δύο μεγάλες περιόδους: Η πρώτη είναι περίοδος Σκέψης και Προετοιμασίας, με τα βήματα (1) ως και (6). Είναι η διαδικασία με την οποία ερευνάς το θέμα και πρέπει να αποφασίσεις τι θέλεις να πεις. Βρίσκεις τα σημεία που θέλεις να τονίσεις και σημειώνεις τις σκέψεις σου πρόχειρα. Σε όλες τις εργασίες αυτής της πρώτης περιόδου, μπορείς να χρησιμοποιήσεις, για μεγαλύτερη ευκολία, τη "Μέθοδο με τις Κάρτες", όπως αναπτύσσεται στο εγχειρίδιο Το γράψιμο επαγγελματικών κειμένων. Η δεύτερη είναι περίοδος για το γράψιμο και την επιμέλεια του κειμένου. Είναι τα βήματα (7) ως και (10), στα οποία αξιοποιείς τις σημειώσεις των "Καρτών", αναπτύσσεις ένα-ένα τα σημεία που θέλεις να τονίσεις και διαμορφώνεις το Προσχέδιο και στη συνέχεια το Τελικό Κείμενο. 8

10 Οι διαπιστώσεις αυτές έγιναν για πρακτικούς λόγους, αλλά και για να επισημανθεί η ομοιότητα της ΜΓΓ με το Το γράψιμο επαγγελματικών κειμένων απ' το οποίο μπορείς να αναζητήσεις συμπληρωματικές πληροφορίες. Καθώς προχωρά η εργασία σου, διάφορα απρόσμενα πράγματα μπορεί να σε παρασύρουν να παρεκκλίνεις απ' το σχέδιό σου. Για παράδειγμα, ίσως βρεις περισσότερες ιδέες να αναπτύξεις ή μπορεί να εμφανιστούν θέματα που δεν είχες προβλέψει ή να συναντήσεις δυσκολία στο να υποστηρίξεις τις θέσεις σου. Ό,τι κι αν προκύψει, το χρονοδιάγραμμα πρέπει να παραμείνει ο βασικός άξονας που θα κατευθύνει την εργασία σου, γιατί χωρίς αυτό θα χάσεις τον ειρμό και τον έλεγχο. Πρέπει να τηρήσεις το χρονοδιάγραμμά σου, με μικρές έστω αποκλίσεις και αλληλοκαλύπτοντας τις χρονικές υ- περβάσεις, αν θέλεις να είσαι συνεπής με τις προθεσμίες σου. Οι αναλυτικές οδηγίες που ακολουθούν, θα βοηθήσουν να εφαρμόσεις αυτό το χρονοδιάγραμμα πιο αποτελεσματικά. 9

11 Τα 10 βήματα αναλυτικά Σκοπός της ανάλυσης που ακολουθεί, είναι η σωστή αξιοποίηση του διαθέσιμου χρόνου. 10

12 Προετοιμασία και ορισμός της κεντρικής ιδέας Πολλοί έχουν τη συνήθεια, ιδιαίτερα όταν βιάζονται να παραδώσουν ένα επαγγελματικό κείμενο, να ξεκινήσουν να γράφουν τις πρώτες ιδέες τους ή το πολύ-πολύ να αναζητήσουν για λίγο, μια καλή εισαγωγή. Η ευκολία του υπολογιστή όπου μπορούμε να σβήνουμε και να γράφουμε διάφορες ιδέες, είναι μεγάλος πειρασμός, που όμως μας στερεί σταδιακά τη δυνατότητα να συγκεντρωθούμε και να σχεδιάσουμε, όπως έκαναν οι παλιότεροι και το έκαναν καλά. Η Μέθοδος για Γρήγορο γράψιμο (ΜΓΓ) απαιτεί αυτή την παλιά, καλή προσέγγιση. Απαιτεί δηλαδή, πριν ακόμη σημειώσεις οτιδήποτε, να σκεφθείς, να αναλύσεις σε ποιους θα φθάσει το κείμενό σου, να απορροφηθείς για λίγο απ' το θέμα, να κατανοήσεις και ίσως να μάθεις, περισσότερα απ' όσα πρόκειται να γράψεις. Διαθέτοντας περισσότερες πληροφορίες, μπορείς να επιλέξεις καλύτερα επιχειρήματα. Σ' αυτό το στάδιο πρέπει να αποφασίσεις επίσης για το μέγεθος του κειμένου που θα δημιουργήσεις και να συνειδητοποιήσεις το χρόνο που σου απομένει. Είναι σκόπιμο στην πρώτη αυτή φάση, να αφιερώσεις χρόνο για τη διατύπωση της Κεντρικής ιδέας, ή της "προσωρινής θέσης" όπως αποκαλείται, στην οποία θα στηριχθεί όλο σου το κείμενο. Αν η θέση σου είναι σαφής και δυναμική, θα σε παρακινήσει να κάνεις ό,τι καλύτερο μπορείς, να βρεις τα καλύ- 11

13 τερα επιχειρήματα που θα τη στηρίξουν και να τα διατυπώσεις με τον πιο σαφή τρόπο. Έχοντας κατά νου την Κεντρική ιδέα, θα κατανείμεις ορθολογικότερα και το διαθέσιμο χρόνο. Δημιουργία Χρονοδιαγράμματος Αν δεν είχες την πίεση χρόνου, θα μπορούσες να δημιουργήσεις ένα χρονοδιάγραμμα στα μέτρα σου, ώστε με όλη την άνεση να ερευνήσεις το θέμα σου και να το αναπτύξεις ικανοποιητικά. Αλλά, στον πραγματικό κόσμο των επιχειρήσεων, αυτό δεν είναι πάντα εφικτό. Θα χρειαστεί συχνά να ετοιμάσεις μέσα σε λίγη ώρα και να παραδώσεις μέσα στην ίδια μέρα, ένα κείμενο που απαιτεί πολλές ώ- ρες δουλειάς. Στις περιπτώσεις αυτές, το τελικό σου κείμενο, θα μπορούσε να βελτιωθεί αισθητά, αν πριν ξεκινήσεις να γράφεις, κατανείμεις προσεχτικά το διαθέσιμο χρόνο σου. Αυτό σημαίνει άραγε, ότι ένα τόσο βιαστικό γράψιμο, μπορεί να καταλήξει σε ό,τι καλύτερο έχεις να προσφέρεις; Σίγουρα όχι. Ίσως να παραλείψεις κάποια πράγματα απ' τα πολλά που είχες να πεις. Μπορεί να αφήσεις άλυτα κάποια ζητήματα ή να μην είσαι όσο πειστικός θα μπορούσες. Όμως ο στόχος σου, όταν δουλεύεις μέσα σε περιορισμένα χρονικά περιθώρια, δεν είναι να φθάσεις στην τελειότητα, αλλά να αναπτύξεις με τον καλύτερο και πληρέστερο δυνατό τρόπο, τα πιο σίγουρα από τα στοιχεία 12

14 που διαθέτεις και να τελειώσεις το γράψιμο στην ώρα του. Κατανομή του χρόνου Τις πρώτες φορές που θα χρησιμοποιήσεις τη Μέθοδο για Γρήγορο γράψιμο, θα βρεις πως είναι δύσκολο να κατανείμεις σωστά το χρόνο σου. Η δυσκολία αυτή μπορεί να ξεπεραστεί, αν χωρίζοντας το διαθέσιμο χρόνο σε δύο μέρη, αφιερώσεις: Το μισό στη σκέψη, στο σχεδιασμό και στην παραγωγή ιδεών, επιχειρημάτων και άλλου υλικού για ανάπτυξη. Το υπόλοιπο μισό για τη μετατροπή αυτού του υλικού σ' ένα συνεκτικό, ενιαίο κείμενο. Σχεδιασμός της δομής του γραπτού Ο σχεδιασμός της δομής, είναι ένα βήμα που παίρνει λίγο χρόνο. Σκοπός σου είναι να φτιάξεις ένα σκελετό για το θέμα σου, ώστε να μην πετάγεσαι άσκοπα από τη μια σκέψη στην άλλη. Να αποφασίσεις, πολύ γενικά, τι θα συμπεριλάβεις στον Πρόλογό, τι στο Κυρίως Κείμενο και τι στο Συμπέρασμα. Μην επεκταθείς σε λεπτομερή σχεδιασμό όλου του κειμένου. Με την απόκτηση εμπειρίας, ο προκαταρκτικός αυτός σχεδιασμός της δομής, θα γίνεται αργότερα σχεδόν αυτόματα και θα σε διευκολύνει πολύ στην ανάπτυξη των θεμάτων σου. 13

15 Ως εδώ δεν έχεις ασχοληθεί ακόμη με το γράψιμο. Απλά σκέφθηκες, συγκέντρωσες πληροφορίες, έθεσες προθεσμίες στον εαυτό σου, δηλαδή τελικά διαμόρφωσες μια γενική ιδέα, του πως θα δομήσεις τη γραπτή σου εργασία. Τώρα ήρθε η ώρα να αρχίσεις να γράφεις. Η σημείωση ιδεών και επιχειρημάτων Τώρα είσαι έτοιμος να σκεφθείς τις ιδέες και τα σημαντικά εκείνα επιχειρήματα, που θα χρησιμοποιήσεις για τη στήριξη της κεντρικής ιδέας σου. Κάθε τι που σκέπτεσαι, σημειώνετέ το πρόχειρα σε κάρτες ή σε παραγράφους στον επεξεργαστεί κειμένου. Σημείωνε σχεδόν κάθε τι που περνάει απ' το μυαλό σου, σχετικό με το θέμα, χωρίς περιορισμούς. Μην ανησυχείς για την ποιότητα των ιδεών σου ή για το πως θα τις διατυπώσεις, αυτό θα το κάνεις αργότερα. Σημειώνοντας θα παρατηρήσεις ότι έχεις ξεφύγει από την αγωνία της λευκής κόλλας και κατευθύνεσαι προς την καρδιά της γραπτής εργασίας σου, προς τα επιχειρήματα που θα στηρίξουν τη θέση σου. Πόσες ιδέες και ποια επιχειρήματα χρειάζεσαι; Δεν υπάρχει αριθμός που να τα προσδιορίζει. Το σημαντικό είναι να βρεις όσες περισσότερες μπορείς, πριν αρχίσεις να τις αξιολογείς. Αυτό σημαίνει πως αν γράφεις μια τρισέλιδη εργασία, θα 14

16 πρέπει να βρεις περί τις 10 ως 12 ιδέες. Μια εκτενέστερη εργασία, ας πούμε είκοσι σελίδων, α- παιτεί ίσως περί τις 20 ιδέες. Σου χρειάζονται όσο το δυνατό περισσότερες ώστε να καλύψεις πειστικά και με πληρότητα το θέμα, στο τελικό σου κείμενο. Πρόβλεψη αντιρρήσεων Αν γράφεις υπό πίεση, είναι πολύ πιθανό να ασχοληθείς περισσότερο με τις ιδέες σου και να παραλείψεις έτσι την εξέταση των αντιρρήσεων του αποδέκτη του κειμένου σου. Αν αναρωτιέσαι γιατί θα πρέπει να ασχοληθείς με τις α- ντίθετες απόψεις, μη φανταστείς ότι αφορούν μόνον εκείνους που τις έχουν. Η αλήθεια είναι, πως αφορούν κυρίως εσένα. Είναι δική σου δουλειά και μάλιστα πολύ σημαντική, αν σκοπεύεις να πείσεις τους αναγνώστες σου. Γιατί, αν υπάρχουν αντεπιχείρηματα, να είσαι βέβαιος ότι εκείνοι θα τα σκεφθούν, θα αναζητήσουν τις απαντήσεις, για τις οποίες εσύ έχεις αδιαφορήσει. Αλλά ποιος είναι ο ρόλος ενός κειμένου, από το να θέσει ζητήματα και να δώσει πειστικές απαντήσεις ; Είναι λοιπόν απαραίτητο να αναγνωρίσεις τις ενδεχόμενες αντιρρήσεις και να ενσωματώσεις τα επιχειρήματά σου σε αυτές, πράγμα που θα παράγει την εικόνα που επιζητάς να περάσεις με το κείμενό σου, στους αναγνώστες του. Ένας τρόπος για να γίνει αυτό, είναι να γράψεις προτάσεις 15

17 με το "αν και" ή το "μολονότι". Να ένα παράδειγμα: "Μολονότι οι εργαζόμενοι θα ανταμειφθούν, αν χρησιμοποιηθούν οι ιδέες τους, το κέρδος από οικονομική, όσο και από ηθική άποψη, θα ξεπεράσει κατά πολύ το κόστος". Ωστόσο, όταν προσπαθείς να σκεφθείς ιδέες και αντεπιχείρηματα, μη βάζεις σαν στόχο να δώσεις πλήρη και οριστική απάντηση. Αυτό θα μπορούσες να το κάνεις σε μια εργασία που θα γίνονταν με επάρκεια χρόνου και μετά από σχετική έρευνα ίσως. Εσύ εφαρμόζοντας μια μέθοδο για Γρήγορο Γράψιμο, είναι δύσκολο να δώσεις οριστική απάντηση. Θα κάνει ό- μως τη δουλειά σου με τον καλύτερο τρόπο, αν το κείμενό σου περιλαμβάνει πειστικά επιχειρήματα και προσφέρει ένα καλό συμπέρασμα, που θα βοηθήσει τους περισσότερους αναγνώστες, να συμφωνήσουν μαζί σου. Ανάπτυξη και επιλογή ιδεών Ανάπτυξε εκτενέστερα τις ιδέες, τα επιχειρήματα και τα αντεπιχείρηματα που έχεις σημειώσει ως τώρα. Όσο προχωράς, θα διαπιστώνεις ότι ορισμένα απ' αυτά, ίσως και να μη συντελούν στην ενδυνάμωση της θέσης σου. Έτσι μπορείς να τα απορρίψεις. Σ' αυτή τη φάση πρέπει να εγκαταλείψεις τον ελεύθερο τρόπο που σκέφθηκες ως τώρα και να επιστρατεύσεις μια πιο κριτική σκέψη. Κάθε ιδέα τώρα, πρέπει να εξετάζεται 16

18 με τη λογική του αν "στέκει" και αν είναι ωφέλιμη για το αντικείμενό σου. Για κάθε μια απ' αυτές να σκεφθείς : 1. Είναι μια καλή ιδέα; Θα αντέξει στη λεπτομερή εξέταση του αναγνώστη και στις αντιρρήσεις του, που θα τείνουν να απορρίψουν τη θέση σου; 2. Είναι σχετική με το θέμα; Μήπως μια ιδέα που τη θεωρείς ίσως έξυπνη και καλή, είναι ουσιαστικά άχρηστη στο να στηρίξει τη θέση και το σκοπό σου. Αν είναι έτσι, μη διστάσεις να τη διαγράψεις. Όσες απομείνουν μετά την επιλογή, μπορούν να αναπτυχθούν σε μία και μόνη πρόταση, μέσα στο κείμενο μιας σελίδας ή λίγο εκτενέστερα σε μεγαλύτερα κείμενα. Οργάνωση της επιχειρηματολογίας Μην ξεχνάς ότι ως εδώ δεν έχει αρχίσει ακόμη το Γράψιμο του Προσχεδίου. Απλά σημείωνες ιδέες και επιχειρήματα. Βέβαια έχεις αναπτύξει εκτενώς διάφορες ιδέες και επιχειρήματα, που όμως δεν έχουν ακόμη καμιά συνοχή. Πρέπει τώρα να τα οργανώσεις όλα αυτά, ώστε να συγκροτήσουν μια μεθοδευμένη προσπάθεια, που θα οδηγήσει τον αναγνώστη στα συμπεράσματα που επιθυμείς. Σ' αυτή τη φάση λοιπόν θα πρέπει να δημιουργήσεις ένα σκελετό, τον οποίο θα ακολουθήσεις στη συνέχεια, για το Γράψιμο του προσχεδίου. Σκέψου: Τι θέλεις να πεις στον πρόλογο; Πως θα συνδεθεί αυτό με το κυρίως κείμενο; 17

19 Με ποια σειρά θα αναπτύξεις τα επιχειρήματά σου; Με ποιο συμπέρασμα θα κλείσεις το κείμενό σου; Μη νομίσεις ότι η διαδικασία αυτή είναι χάσιμο χρόνου, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, κερδίζεις χρόνο. Όπως θα διαπιστώσεις και στην πράξη, σε βοηθά να αποφύγεις το σφάλμα που κάνουν οι αρχάριοι όταν δουλεύουν κάτω από πίεση χρόνου, εξαιτίας του άγχους τους να τελειώσουν τη δουλειά. Περιμένουν δηλαδή μέχρι την τελευταία στιγμή, για να ανακαλύψουν τι προσπαθούν να πουν, πράγμα που φαίνεται στο κείμενό τους. Οργανώνοντας την επιχειρηματολογία, έχεις πιθανότατα την τάση να συμπεριλάβεις κάθε ιδέα απ' αυτές που σημείωσες. Πρέπει να αποδεχθείς όμως το γεγονός, ότι δεν μπορείς να πεις τα πάντα. Οι περιορισμοί στο χώρο και στο χρόνο, σε υποχρεώνουν να παραλείψεις κάποιες πληροφορίες και να συμπυκνώσεις τα νοήματα. Όταν γράφεις, πάντα υπάρχει υλικό "που θα ήταν καλό" να το αναφέρεις, αλλά και "ουσιαστικά στοιχεία" που δεν μπορείς να παραλείψεις. Μην προσπαθήσεις όμως να πεις τα πάντα. Βρες τα κομβικά σημεία, που θα δώσουν την κεντρική ιδέα στον αναγνώστη και αποφάσισε τι θα συμπεριλάβεις και τι θα αφήσεις απ' έξω. Ολοκληρώνοντας αυτή τη φάση θα έχεις πιθανότατα εξαντλήσει τον μισό απ' το διαθέσιμο χρόνο σου. Ως εδώ ό- μως έχει γίνει η παραγωγή του υλικού, έτσι μένει ο υπόλοιπος μισός χρόνος, για το γράψιμο του προσχεδίου και για τις διορθώσεις, ως την τελική του μορφή. 18

20 Το γράψιμο του προσχεδίου Με την μέχρι τώρα προετοιμασία σου, το γράψιμο του Προσχεδίου θα είναι μια σχετικά εύκολη υπόθεση. Ανάπτυξε ελεύθερα τις προτάσεις που σημείωσες, δημιουργώντας ένα προσχέδιο δυο φορές περίπου πιο εκτενές από το τελικό κείμενο. Αυτό θα σου δώσει τη δυνατότητα να απορρίψεις, στη διαδικασία της διόρθωσης, όσα στοιχεία δεν είναι ισχυρά και βρίσκεις ότι δεν συντελούν στην υποστήριξη των θέσεών σου. Δώσε προσοχή στον Πρόλογό σου. Ο Πρόλογος είναι σημαντικότατο τμήμα κάθε επιχειρηματικού κειμένου. Διάβασε τις χρήσιμες σχετικές πληροφορίες στο σχετικό κεφάλαιο του εγχειριδίου «Το γράψιμο Επαγγελματικών κειμένων». Φρόντισε ώστε τα νοήματα που συνδέουν τον Πρόλογο με το Κυρίως κείμενο και με το Συμπέρασμα, να δένουν αρμονικά μέσα στο κείμενο. Η διόρθωση του προσχεδίου Ως εδώ έχεις τελειώσει το γράψιμο του προσχεδίου σου, που το ανέπτυξες "σαν να μιλούσες" στους αποδέκτες του. Καθώς εξετάζεις το χειρόγραφό σου, θα συναντήσεις ατελείς και ασύνδετες προτάσεις που πρέπει να βελτιωθούν. Ίσως ακόμη να θελήσεις ορισμένες αλλαγές, να α- 19

21 φαιρέσεις αδύνατα σημεία ή να συμπληρώσεις κάποιο υλικό. Κάνε όσες επεμβάσεις είναι απαραίτητες ώστε να ολοκληρώσεις το προσχέδιο και να τελειώσεις με το γράψιμο. Ο σκοπός σου στο στάδιο αυτό, είναι να παράγεις ένα γραπτό όσο το δυνατό πιο σαφές και ισχυρό, γι αυτό δώσε σημασία στο πόσο ζωντανή είναι η γλώσσα που χρησιμοποιείς και πόσο σταθερό το ύφος, σε επίπεδο λέξης, πρότασης και παραγράφου. Βελτίωσε τη μετάβαση μεταξύ νοημάτων και παραγράφων με κατάλληλες μεταβατικές λέξεις και εκφράσεις, ώστε να δένουν τα νοήματα μεταξύ τους. Πρόσεξε το ύφος και τον τόνο του γραπτού σου καθώς και οτιδήποτε επηρεάζει τη σαφήνειά του. Αν δεν ακολουθούσες τη Μέθοδο για Γρήγορο Γράψιμο, θα χειριζόσουν το γραπτό τελείως διαφορετικά. Θα ανησυχούσες για την προθεσμία μιας και δε θα είχες φτιάξει, ούτε θα είχες ακολουθήσει κάποιο χρονοδιάγραμμα. Οι σκέψεις σου θα ήταν συγκεχυμένες, θα επηρέαζαν τα επιχειρήματά σου, το ύφος σου, τον τρόπο προσέγγισης του θέματος και την οργάνωση του υλικού. Χρησιμοποιώντας τη ΜΓΓ, κάνεις πιο εύκολη όλη τη δύσκολη δουλειά της σκέψης και του σχεδιασμού. Έχεις γράψει ένα προσχέδιο και απομένει να το ολοκληρώσεις, 20

22 Διόρθωση του τελικού σχεδίου Το γράψιμο έχει τελειώσει. Είναι ώρα τώρα, για ένα τελικό "ξεσκόνισμα" του χειρογράφου, για να αναζητήσεις και να διορθώσεις, ορθογραφικά λάθη, συντακτικά λάθη και παραλείψεις. Η διόρθωση αυτή είναι σημαντική, είτε την κάνεις ο ίδιος είτε την κάνει κάποιος άλλος. Να θυμάσαι ότι η εμπιστοσύνη του αναγνώστη, χάνεται πολύ εύκολα, όταν συναντά ένα κείμενο που φαίνεται να γράφτηκε πρόχειρα ή ακόμη χειρότερα, από κάποιον αναλφάβητο. Ίσως όμως, στα μάτια σου να φαίνονται όλα σωστά. Είναι γιατί είσαι ακόμη πολύ δεμένος με το κείμενό σου και είναι δύσκολο να δεις με αντικειμενικό μάτι τα λάθη σου. Σε μια τέτοια περίπτωση, βρες κάποιον να το διαβάσει στη θέση σου και να επισημάνει ίσως σημεία που χρειάζονται βελτίωση και που εσύ δεν θα είχες προσέξει, κάτω από την πίεση του χρόνου. Ολοκλήρωση του τελικού κειμένου Ακόμη και μετά τη διόρθωση του Τελικού Κειμένου, θα βρεις σημεία του που χρειάζονται βελτίωση, λάθη κάθε είδους, ασάφειες και παραλείψεις. Είναι σκόπιμο λοιπόν να ρίχνεις πάντα μια τελευταία ματιά και να συμπληρώνεις τις τελικές πινελιές, πριν το παραδώσεις για δακτυλογράφηση 21

23 Αν δεν πρόκειται να το δακτυλογραφήσεις ο ίδιος, δώσε σαφείς οδηγίες στον/στη δακτυλογράφο, για τη μορφή που επιθυμείς, τις λέξεις που πρέπει να τονιστούν, τον τρόπο επισήμανσης των επικεφαλίδων, κ.ο.κ. Η εικόνα που έχεις στο νου σου, μετά από τόση ενασχόληση με το κείμενο, δεν μπορεί να ταιριάζει με αυτήν του/της δακτυλογράφου και είναι πολύ πιθανό, χωρίς καθοδήγηση, με μερικές άστοχες επιλογές του/της, να καταστρέψει τη δουλειά σου. Η τελική κρίση Κύριος σκοπός της προσπάθειάς σου, δεν είναι και δεν πρέπει να είναι ποτέ, το να τηρήσεις το χρονοδιάγραμμα. Ούτε βέβαια το να τηρήσεις ακριβώς τις διαστάσεις του κειμένου. Λέγοντάς σου χρειάζομαι μια τρισέλιδη αναφορά, το αφεντικό απλά σου ορίζει περίπου το μέγεθος, αποκλείοντας έτσι μια πολύ μεγαλύτερη ή πολύ μικρότερη εργασία. Κύριος σκοπός σου είναι να γράψεις ένα πειστικό κείμενο, που να κάνει τη δουλειά του. Με αυτό σαν αποκλειστικό κριτήριο, θα αποδεχτείς το τελικό σου κείμενο ή θα το απορρίψεις. Να θυμάσαι ότι ο αποδέκτης δεν θα ενδιαφερθεί αν τήρησες ή όχι τους χρόνους και το σχέδιό σου, αλλά για το τι γράφεις και ποιά νοήματα του μεταφέρεις. Μπορείς λοιπόν να απορρίψεις και να αναβάλεις και το 22

24 πιο επείγον κείμενο, αν διαπιστώσεις ότι δεν αποδίδει όσα θέλεις, με τον τρόπο που θέλεις. Ωστόσο συμβιβάσου και με το ότι, ένα κείμενο δεν τελειώνει πρακτικά ποτέ. Επιδέχεται ατέλειωτες διορθώσεις επί διορθώσεων, στις εκφράσεις, στα νοήματα, σε όλα. Μην είσαι λοιπόν απόλυτος και ακραία απαιτητικός και μην απορρίψεις μια δουλειά σου με κριτήριο την τελειότητα. Γιατί αυτή η πολύ υποκειμενική έννοια, μπορεί και να μην είναι τόσο εφικτή, στα κάθε είδους επαγγελματικά κείμενα. 23

25 Γίνε τώρα Μέλος της Οικονομικής Κοινότητας. Δεν σου κοστίζει ποτέ, τίποτε! Έχεις πάντα μόνο κέρδος! Σύστησε την Κοινότητα σε φίλους και παντού. Η εγγραφή νέων μελών από δικές σου συστάσεις, σου εξασφαλίζει διαρκές εισόδημα σαν σύνταξη. Περισσότερες εγγραφές, μεγαλύτερο εισόδημα. Κάνε τις συστάσεις σου μέσα σε 3 ώρες από την εγγραφή σου. Αυτό μπορεί να σου φέρει ακόμη και τριπλάσιο εισόδημα. Στο 24