ΣΕ ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΜΙΚΡΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ;

Transcript

1 ΜΙΚΡΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ & ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΕ ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΜΙΚΡΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ; Βοηθούν στη διαφοροποίηση της οικονομικής βάσης της χώρας Βοηθούν στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και στον περιορισμό της ανεργίας Προσφέρουν ένα στοιχείο τοπικού ελέγχου και μπορούν να ανταποκρίνονται σε τοπικές ανάγκες Η υπερβολική εξάρτηση από μεγάλες επιχειρήσεις που στηρίζονται από διεθνείς χρηματοπιστωτικούς ομίλους στερεί από τις περιφερειακές οικονομίες την ανεξαρτησία τους Αποτελούν έκφραση της πολιτικής ανταγωνισμού - εκφράζουν το αντιμονοπωλιακό σκέλος Συνεισφέρουν στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας Ενθαρρύνουν νέες χρήσεις της τεχνολογίας και απορροφούν τεχνολογικές καινοτομίες Ενθαρρύνουν υψηλότερα επίπεδα παραγωγικότητας αποσπώντας μεγαλύτερη παραγωγή ανά μονάδα κεφαλαίου Φροντίζουν για τις εξειδικευμένες αγορές και έτσι ενθαρρύνουν και ικανοποιούν την καινοτομία Αποτελούν οδό για την αυτοανάπτυξη και την ατομική επιτυχία και έκφραση του επιχειρηματικού πνεύματος

2 ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΩ; ΓΙΑΤΙ Η ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΛΕΙΝΕΙ ΤΑ ΤΡΙΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ; ΜΗΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΚΑΤΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΜΕ; Πολλοί μπορεί να είναι οι λόγοι αποτυχίας μιας επιχείρησης όπως η χρηματοδότηση, η ζήτηση, το μάνατζμεντ, η αρχική κεφαλαιοποίηση και ο επιχειρηματικός προγραμματισμός. Ανεξάρτητα από το αν η αρχική επιχειρηματική ιδέα ήταν ή όχι ισχυρή, πρέπει επίσης να εξεταστεί αν διέθεταν τους αναγκαίους πόρους, την πείρα και την ικανότητα και κυρίως αν η ίδρυση επιχειρήσεων είναι μια απελπισμένη αντίδραση στην ανεργία αντί να βασίζεται σε υγιείς αρχές. Από όλες τις παρόμοιες περιπτώσεις διαφαίνεται, σε τελική ανάλυση, το συμπέρασμα ότι οι ιδιοκτήτες δε διέθεταν το «επιχειρηματικό δαιμόνιο» για να πετύχουν μια προσέγγιση που βασίζεται στην προσωπικότητα. Οι λόγοι για την αποτυχία της επιχείρησης συνήθως διαιρούνται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: Παράγοντες του περιβάλλοντος Συμπτώματα ανικανότητας της δ/νσης: Λειτουργικές γνώσεις Διευθυντικές δεξιότητες Διευθυντική συμπεριφορά Στάδιο 1: Ιδέα Στο στάδιο αυτό είναι συνήθως δύσκολο να παρασχεθούν συμβουλές: οι εκπαιδευόμενοι σε προγράμματα εκκίνησης επιχειρήσεων συνήθως τηρούν επιφυλακτική και μάλλον αμυντική στάση ως προς τις ιδέες τους. Σημαντικές παράμετροι του θέματος είναι: Η επιχειρηματική ιδέα συνδέεται με την εργασιακή πείρα; Γνωρίζει ο υποψήφιος αρκετά για το προϊόν; Το κόστος εκκίνησης αναμένεται να είναι υψηλό; Πόσες τεχνικές ή εξειδικευμένες γνώσεις απαιτούνται για το προτεινόμενο προϊόν ή την υπηρεσία; Η ιδέα αφορά ένα καινοτόμο προϊόν ή υπηρεσία ή ο υποψήφιος προτίθεται να εισέλθει σε καθιερωμένες αγορές; Θα υπάρξει συμμετοχή της οικογένειας ή στενών φίλων; Στάδιο 2: Αγορές Πρόκειται για το στάδιο της έρευνας. Δεν έχει νόημα να ακολουθηθεί μια ιδέα για την οποία δεν υπάρχει αγορά. Συνήθως είναι καλύτερο να εισέλθει κανείς σε μια καθιερωμένη αγορά για την οποία υπάρχει υψηλό επίπεδο επίγνωσης των καταναλωτών, επειδή το κόστος για την πληροφόρηση των καταναλωτών μπορεί να είναι απαγορευτικό. Σε μια καθιερωμένη αγορά, ο υποψήφιος επιχειρηματίας πρέπει να προσπαθήσει να κατανοήσει την ανάγκη να δημιουργήσει ένα ιδιαίτερο επιχείρημα πώλησης για το προϊόν του ώστε να διαφοροποιείται από τους ανταγωνιστές.

3 Η έρευνα πρέπει να είναι διεξοδική και να εστιάζεται στο μέγεθος και στα κύρια χαρακτηριστικά της αγοράς στην οποία πρόκειται να εισέλθει ο υποψήφιος. Αν ο υποψήφιος δε διερευνήσει διεξοδικά, ενδέχεται να σχηματίσει εσφαλμένες εντυπώσεις για τη δυνατότητα υποδοχής της ιδέας του. Σημεία στα οποία πρέπει να δοθεί προσοχή είναι τα εξής: Πόσο μεγάλη είναι η αγορά; Πού βρίσκεται; Έχει γεωγραφικά όρια; Γιατί θα ανταποκριθεί η αγορά στο προϊόν; Ποια είναι τα ιδιαίτερα επιχειρήματα πώλησης του προϊόντος; Υπάρχουν καθιερωμένα κανάλια διανομής; Χρειάζεται μήπως μεγάλη διαφημιστική προσπάθεια για την αύξηση της γνώσης των καταναλωτών για το προϊόν; Υπόκειται η αγορά σε οποιεσδήποτε ρυθμίσεις; Είναι κορεσμένη η αγορά; Μήπως το προϊόν προορίζεται για εξειδικευμένη αγορά; Αν ναι, πώς ορίζεται αυτή; Στάδιο 3: Ανταγωνισμός Η αγορά μπορεί να είναι μεγάλη, από την έρευνα όμως θα προκύψει αν υπάρχει ή όχι μεγάλος αριθμός προμηθευτών που δρουν σε αυτή. Η έρευνα θα δείξει επίσης αν οι ανταγωνιστές αυτοί έχουν αποκτήσει ορισμένα πλεονεκτήματα, όπως κόστους, σχεδιασμού, παραδόσεων, ελέγχου των καναλιών διανομής, κλπ. Πλεονέκτημα για τους ανταγωνιστές μπορεί να είναι και η γεωγραφική θέση τους ως προς την αγορά. Σημεία που πρέπει να προσεχθούν στο στάδιο αυτό είναι τα εξής: Ποιος είναι ο αριθμός τον ανταγωνιστών; Ποιο είναι το μέγεθος, η ποιότητα και ο χαρακτήρας του ανταγωνισμού;. Ποια είναι τα βασικά πλεονεκτήματα των ανταγωνιστών; Γιατί κάποιος να αγοράσει από σας και όχι από τον ανταγωνιστή σας; Πώς υπολογίζετε να αντισταθμίσετε τα πλεονεκτήματα των ανταγωνιστών σας; Οι ανταγωνιστές λειτουργούν σε όλους τους τομείς της αγοράς; Υπάρχει μήπως ένας ειδικός τομέας της αγοράς χωρίς μεγάλο ανταγωνισμό; Στάδιο 4: Αξιολόγηση της ιδέας Στο στάδιο αυτό, δεν αποκλείεται ο υποψήφιος να εγκαταλείψει τελικά την ιδέα να ανοίξει επιχείρηση. Επομένως, πρόκειται για ιδιαίτερα σημαντικό στάδιο της όλης διαδικασίας. Ο υποψήφιος πρέπει να πάρει ο ίδιος την απόφαση, οδηγούμενος από ειλικρινή εξέταση όλων των συμπερασμάτων που έχει αντλήσει από την έρευνά του. Στο στάδιο αυτό, ο υποψήφιος είναι πιθανό να χρειαστεί τη βοήθεια επιχειρηματικού συμβούλου. Ο οποιοσδήποτε φορέας βοήθειας προς υποψηφίους επιχειρηματίες πρέπει, στο στάδιο αυτό, να σεβαστεί τη διαφορά μεταξύ επιμόρφωσης και παροχής συμβουλών. Παράμετροι που πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι; Η επιχειρηματική ιδέα μου αποδεικνύεται βιώσιμη όταν δοκιμαστεί με κριτήριο τη φύση της ζήτησης και την ποιότητα του ανταγωνισμού; Ποια είναι τα πραγματικά κίνητρά μου για την ίδρυση της επιχείρησης;

4 Έχω ένα ιδιαίτερο επιχείρημα πώλησης που θα αναγνωριστεί πράγματι από τους άλλους; Έχω εκτιμήσει όλους τους κινδύνους; Έχω επαρκή προσωπικά αποθέματα ενεργητικότητας και αποφασιστικότητας; Η ίδρυση της επιχείρησης πρόκειται να επηρεάσει τους κοντινούς μου ανθρώπους; Χρειάζομαι τη σύμφωνη γνώμη του (ή της) συντρόφου μου; Στάδιο 5: Δοκιμαστική λειτουργία Πρόκειται για δύσκολο στάδιο και πολλοί υποψήφιοι επιχειρηματίες ίσως διαμαρτυρηθούν ότι δεν είναι δυνατόν να εκτελέσουν δοκιμαστική λειτουργία χωρίς να αρχίσουν πραγματικά τη λειτουργία της επιχείρησής τους. Το πλεονέκτημα της δοκιμαστικής λειτουργίας είναι ότι προσφέρει πολύ σαφέστερη "ανάγνωση" της απόκρισης της αγοράς από οποιαδήποτε θεωρητική διερεύνηση. Η κοστολόγηση, η διάθεση πόρων, και άλλα πρακτικά ζητήματα που αναπόφευκτα θα ανακύψουν κατά τη δοκιμαστική λειτουργία θα βοηθήσουν τους υποψηφίους να εκτιμήσουν αντικειμενικά τις δυσκολίες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η δοκιμαστική περίοδος λειτουργίας προσφέρεται, κατά κάποιο τρόπο, από τον εργοδότη, όταν ο υποψήφιος προτίθεται να ανοίξει δική του ανταγωνιστική επιχείρηση. Ορισμένες φορές, ο υποψήφιος είναι σε θέση να χρηματοδοτήσει τη δοκιμαστική λειτουργία από τις αποδοχές του ενώ ακόμη εργάζεται ως μισθωτός, ενώ άλλοτε η εκκίνηση της επιχείρησης καθυστερεί έως ότου βρεθούν χρηματοδότες για τη δοκιμαστική λειτουργία. Παράμετροι που πρέπει να συνεκτιμηθούν: Η αγορά αποκρίνεται στη δοκιμαστική λειτουργία σύμφωνα με τις προβλέψεις; Έχουν ληφθεί υπόψη όλα τα ζητήματα παραγωγής; Ποια είναι τα προβλήματα διανομής; Έχουν ληφθεί υπόψη όλοι οι πόροι; Έχω παραγάγει το προϊόν που πράγματι θέλω να παράγω; Τι χρειάζεται να κάνω για να αναβαθμίσω το προϊόν; Στάδιο 6: Απόκτηση πόρων Στο σημείο αυτό, ο υποψήφιος αναμένεται να έχει συγκεντρώσει από τα προηγούμενα στάδια πολλές πολύτιμες πληροφορίες τις οποίες μπορεί, ενδεχομένως με τροποποιήσεις, να χρησιμοποιήσει σε ένα επιχειρηματικό σχέδιο. Η διαδικασία της συγγραφής του σχεδίου θα βοηθήσει τον υποψήφιο να επανεξετάσει τα προβλήματα και να δώσει απαντήσεις σε καθοριστικές ερωτήσεις, πριν από το ξεκίνημα της επιχείρησης. Πολύ συχνά, ως απόκτηση πόρων θεωρείται η συγκέντρωση χρημάτων και μόνον. Είναι αυτονόητο ότι η ερμηνεία των πόρων αποκλειστικά ως ανεύρεση χρημάτων δημιουργεί κίνδυνο αποτυχίας στο πρώτο εμπόδιο. Για λόγους ευκολίας, οι πόροι μπορούν να διαιρεθούν σε υλικούς και άυλους. Οι υλικοί πόροι περιλαμβάνουν χώρους, μονάδες παραγωγής, εξοπλισμό, μηχανήματα, ανθρώπους, οικονομικά, κλπ. ενώ οι άυλοι πόροι αφορούν στοιχεία όπως οι γνώσεις, οι δεξιότητες, τα κίνητρα, οι επιχειρηματικές σχέσεις, τα επιχειρηματικά, επικοινωνιακά, και διαπροσωπικά προσόντα. Ο ποιοτικός καθώς και ποσοτικός χαρακτήρας όλων των πόρων πρέπει να έχει πρωταρχική θέση στο νου όλων όσοι λειτουργούν επιχειρήσεις. Το να συγκεντρώσει κανείς χρήματα δε σημαίνει

5 ότι αποκτάει και την δεξιότητα να τα χρησιμοποιεί επωφελώς. Προσόντα όπως η πειθώ ή το επιχειρηματικό πνεύμα είναι εξίσου πολύτιμα πλεονεκτήματα όσο και τα μετρητά. Αφού προσδιοριστούν οι απαιτούμενοι πόροι, το επόμενο βήμα είναι να κοστολογηθούν. Αν απαιτούνται ειδικευμένοι εργαζόμενοι, πρέπει να ληφθεί υπόψη το κόστος των προσόντων και της πείρας τους - ο εκκολαπτόμενος επιχειρηματίας ενδέχεται να μην έχει πρόσβαση στην αγορά εργασίας παρά μόνο σε δεδομένη τιμή. Τα ζητήματα που πρέπει να εξεταστούν κατά την απόκτηση πόρων περιλαμβάνουν τα εξής: Έχω εντοπίσει όλους τους πόρους που χρειάζομαι; Έχουν κοστολογηθεί όλοι οι πόροι; Έχω προβλέψει τον απαραίτητο χρόνο για την ανάπτυξη ορισμένων πόρων; Ποιους ανθρώπους ή οργανισμούς θα πλησιάσω για χρηματοδότηση; Το επιχειρηματικό σχέδιο αντανακλά όλες μου τις ανάγκες από πλευράς πόρων; Αν για το δανεισμό από οργανισμό απαιτείται η υποθήκευση προσωπικής περιουσίας, έχω εξετάσει όλες τις επιπτώσεις μιας ενδεχόμενης αποτυχίας; Είναι δυνατή η απόκτηση πόρων βήμα προς βήμα και όχι όλων μαζί; Αν αποκτήσω τη χρηματοδότηση που ζητώ θα επαρκεί, ή μήπως περισσεύει; Πηγές: Μανατζμεντ Μικρών & Μεσαίων Επιχειρήσεων Michael Murphy Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό πιxειρ ν Γραφείο Επιχειρηματικότητας ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΔΥΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΟΙΛΑ ΚΟΖΑΝΗ ΤΗΛ εσωτ.: 627 FAX career1@ kozani.teikoz.gr Υπεύθ. Γραφείου Επιχ/τητας: Καλκετινίδου Αθηνά