Παιδαγωγικά 7 ο Εξάμθνο

Transcript

1 ΤΕΙ Σερρϊν Τμιμα Πλθροφορικισ & Επικοινωνιϊν Παιδαγωγικά 7 ο Εξάμθνο Αναςτάςιοσ Πολίτθσ Κακθγθτισ Εφαρμογϊν anpol@teiser.gr 1

2 Σκοπόσ του Μαθήματοσ Ειςαγωγι των ςπουδαςτϊν ςτισ βαςικζσ αρχζσ τθσ παιδαγωγικισ, ζτςι ϊςτε να αποκτιςουν τα απαραίτθτα προςόντα για τθν απαςχόλθςι τουσ ςτον τομζα τθσ Β βάκμιασ ι Α βάκμιασ εκπαίδευςθσ!!! Να αποκτιςουν οι ςπουδαςτζσ τα εννοιολογικά εργαλεία και τον προβλθματιςμό ςτθν ανάλυςθ τθσ εκπαίδευςθσ μζςα από τθν επιςτιμθ τθσ Παιδαγωγικισ. Παρουςίαςθ των κυρίαρχων κεωριϊν και ςτοιχείων τθσ Παιδαγωγικισ μζςα από τισ οποίεσ να αντιλαμβάνεται ο ςπουδαςτισ το ρόλο τθσ εκπαίδευςθσ ςτθ ςφγχρονθ κοινωνία. 2

3 Περιεχόμενο του Μαθήματοσ Ζννοια και αντικείμενο τθσ παιδαγωγικισ. Θ παιδαγωγικι ωσ επιςτιμθ. Βαςικοί παιδαγωγικοί όροι: αγωγι, μόρφωςθ, παιδεία, μάκθςθ, εκπαίδευςθ. Είδθ τθσ αγωγισ. Βαςικοί κεςμοί τθσ αγωγισ: οικογζνεια, ςχολείο. Σκοπόσ τθσ εκπαίδευςθσ. Ο ρόλοσ του εκπαιδευτικοφ. Ηθτιματα πεικαρχίασ ςτθ ςχολικι τάξθ. Εξζλιξθ τθσ παιδαγωγικισ: ςφγχρονεσ παιδαγωγικζσ τάςεισ. 3

4 Διεξαγωγή και Εξζταςη Μαθήματοσ Διεξαγωγή Διδαςκαλία. Προετοιμαςία εργαςιϊν ςχετικϊν με τισ κεματικζσ ενότθτεσ του μακιματοσ (ανά 3 άτομα) παρουςίαςθ μζςα ςτθν αίκουςα. Βαθμολόγηση 40% Εργαςίεσ. 60% Γραπτι εξζταςθ ςτο τζλοσ του εξαμινου. Υλικό Σθμειϊςεισ μακιματοσ Διαφάνειεσ Βιβλία Ειςαγωγή ςτην Παιδαγωγική, Κογκοφλησ Ιωάννησ. Παιδαγωγικι Επιςτιμθ, Κρίβασ Σπφροσ. 4

5 Σημαντικζσ Προςωπικότητεσ τησ Παιδαγωγικήσ Πλάηυν ( ) π.χ. παιδαγυγική = πεπιποίηζη, αγυγή. Didactica Magna μποπούμε και ππέπει να διδάζκοςμε ηα πάνηα ζε όλοςρ ηοςρ ανθπώποςρ» John Amos Comenius ( ) Ανακάλςτη ηηρ γνώζηρ και όσι απομνημόνεςζη Αςηενέπγεια ηος μαθηηή Johann Heinrich Pestalozzi ( ) Johann Friedrich Herbart ( ) ανάπηςξη ηηρ εζυηεπικήρ θύζηρ ηος ανθπώπος με ζηόσο να γίνει ηθική και θπηζκεςηική πποζυπικόηηηα. Δαζκαλοκενηπική ανηίλητη ηηρ μάθηζηρ. Η παιδαγυγική αποκηά ηην αςηονομία ηηρ. Jean Jaques Rousseau ( ) John Dewey, Maria Montessori, Paulo Freire και άλλοι.. 5

6 Βαςικζσ Ζννοιεσ Παιδαγωγικι = «οδθγϊ το παιδί» = οδιγθςθ, χειραγϊγθςθ για να επιτευχκεί ζνασ ςυγκεκριμζνοσ ςκοπόσ. Συγκεκριμζνθ διαδικαςία με ςτόχο τθν αγωγι και τθν μάκθςθ. Δεν απευκφνεται μόνο ςτθ ςχολικι πραγματικότθτα αλλά και ςτισ διαδικαςίεσ και δομζσ που ςυνδζονται με τθν μόρφωςθ του ανκρϊπου. Το πρακτικό ζργο του εκπαιδευτικοφ, δθλαδι μια τζχνθ τθσ παιδαγωγικισ πράξθσ. Επιςτθμονικι ζρευνα τθσ αγωγισ. Παιδαγωγϊ ςθμαίνει: Βοθκϊ το παιδί να γίνει ελεφκεροσ και υπεφκυνοσ πολίτθσ. Το οδθγϊ μζςα από τθν ελευκερία ςτθν υπευκυνότθτα. Δεν ςθμαίνει: Δαμάηω και καταναγκάηω τον παιδαγωγοφμενο. 6

7 Ιςτορική Αναδρομή Αρχαία Ελλάδα ο δοφλοσ (εκπαιδευτισ) οδθγεί το παιδί ςτο ςχολείο. Επόπτευε τθν εκπαίδευςθ του γιοφ του κυρίου του. Τα κορίτςια δεν εκπαιδευόταν δθμόςια. Μεςαίωνασ αναλαμβάνει ο οικοδιδάςκαλοσ Αποτελεί κεφάλαιο τθσ Φιλοςοφίασ και τθσ Θεολογίασ Ζχει ωσ βαςικό ςτόχο τθν δθμιουργία καλϊν Χριςτιανϊν 7

8 Παλαιότερη Παιδαγωγική (1) Θ Παιδαγωγικι (Παλαιότερη Παιδαγωγική) ξεκινά ωσ αυτόνομθ ςτα τζλθ του 18 ου αρχζσ 19 ου ζχοντασ ωσ κυρίαρχθ αντίλθψθ τον δασκαλοκεντρισμό: Κζντρο του ςχολείου ο δάςκαλοσ. Ο μακθτισ ςε μειονεκτικότερθ κζςθ από τον δάςκαλο. Ο δάςκαλοσ εμφανίηεται ωσ αυκεντία. Στθν τάξθ κυριαρχεί ο μονόλογοσ του δαςκάλου. Ο δάςκαλοσ παςχίηει να κάνει ενδιαφζρον το μάκθμα (ςυνικωσ με ελάχιςτθ επιτυχία). Αυταρχικότθτα του εκπαιδευτικοφ. 8

9 Παλαιότερη Παιδαγωγική (2) Κυριότεροσ εκφραςτισ τθσ ο Herbart (Ζρβαρτοσ) Προπαραςκευή (διζγερςθ ενδιαφζροντοσ) Προςφορά (παρουςίαςθ τθσ νζασ γνϊςθσ) Σφγκριςη (ςφγκριςθ υπάρχουςασ και νζασ γνϊςθσ) Σφλληψη (μζςω διαλόγου, απομνθμόνευςθσ και επανάλθψθσ) Εφαρμογή (με άςκθςθ ςε πραγματικά προβλιματα τθσ νζασ γνϊςθσ) 9

10 Νεότερη Παιδαγωγική (1) Θ Νεότερη Παιδαγωγική = Παιδαγωγικι του ενδιαφζροντοσ Παιδοκεντρικότθτα Το παιδί πρζπει να αναπτυχκεί ελεφκερα χωρίσ περιοριςμοφσ ι επιβολζσ. Θ φπαρξθ του ςχολείου οφείλεται ςτουσ μακθτζσ. Στόχοσ του να ανταποκρικεί ςτισ ανάγκεσ τουσ. Ενεργθτικι ςυμμετοχι του παιδιοφ ςτθν εκπαιδευτικι διαδικαςία. 10

11 Νεότερη Παιδαγωγική (2) Κυριότεροσ εκφραςτισ τθσ ο Dewey (Ντιοφι) Εμπειρικι δράςθ και πράξθ Σχολείο προζκταςθ τθσ οικογζνειασ Αυτενζργεια του μακθτι Ανάλθψθ πρωτοβουλιϊν από τον μακθτι Το ςχολείο πρζπει να καλλιεργεί: Το κοινωνικό ζνςτικτο (κοινωνικζσ ςχζςεισ, ςυνομιλία κλπ) Το καταςκευαςτικό ζνςτικτο (παιχνίδι, χειροτεχνία κλπ) Το ερευνθτικό ζνςτικτο (ςυνεργαςία ζρευνασ με καταςκευι και γνϊςθ) Το ζνςτικτο τθσ τζχνθσ (δθλαδι τθν ελεφκερθ ζκφραςθ) 11

12 Σφγχρονη Παιδαγωγική (1) Σύγχρονη Παιδαγωγική = επικοινωνία δαςκάλου-μακθτι Ομαδοκεντρικι διδαςκαλία Συνεργαςία ομάδων μακθτϊν ι/και μακθτϊν-δαςκάλου Τζλοσ ςτον ατομικιςμό δαςκάλου (παλαιά παιδαγωγικι) και μακθτι (νεότερθ παιδαγωγικι) Ανάπτυξθ διαπροςωπικϊν ςχζςεων μακθτι δαςκάλου ςε ςχζςθ με το περιβάλλον Βαςικζσ προχποκζςεισ ομαδοςυνεργατικισ διδαςκαλίασ Ανομοιογζνεια (το φφλο, το γνωςτικό επίπεδο) Αποκζντρωςθ εξουςίασ (οι αρμοδιότθτεσ πρζπει να μοιράηονται ςτα μζλθ) Αλλθλεξάρτθςθ (να μθν δουλεφουν ατομικά) Ζρευνεσ ζδειξαν ότι, αδφναμοι μακθτζσ ςθμειϊνουν μεγάλθ πρόοδο μζςα από τθν ομάδα και ενεργι ςυμμετοχι. 12

13 Σφγχρονη Παιδαγωγική (2) Σφγχρονθ Παιδαγωγικι κακοριςτικοί παράγοντεσ Άτομο ςε ανάπτυξθ μακθτισ Άτομο που επθρεάηει εκπαιδευτισ Περιβάλλον που πραγματοποιείται θ τροποποίθςθ Σιμερα Παιδαγωγικι είναι πολυδιάςτατθ: Επιςτιμθ Τεχνικι Φιλοςοφία Τζχνθ Αντικατάςταςθ του όρου «Παιδαγωγικι» με τον όρο Επιςτήμεσ τησ Αγωγήσ. Συμβολι από πολλζσ επιςτιμεσ: Ψυχολογία Κοινωνιολογία Φυςικζσ επιςτιμεσ κλπ 13

14 Βαςικό αντικείμενο Σφγχρονη Παιδαγωγική (3) Το πρόβλθμα τθσ αγωγισ του αναπτυςςόμενου ανκρϊπου ο ςχεδιαςμόσ τθσ αγωγισ και μάκθςθσ του νζου ανκρϊπου, είτε αυτζσ πραγματοποιοφνται προγραμματιςμζνα είτε λαμβάνουν χϊρα μζςα από αλλθλεπίδραςθ ςτο κοινωνικό περιβάλλον. Θ ςθμαςία τθσ είναι τεράςτια Βοθκά τουσ ανκρϊπουσ προςβλζποντασ ςτον μορφωμζνο ωσ ξεχωριςτι και ανεπανάλθπτθ οντότθτα. Προςαρμογι τουσ ςτο παρόν και μζλλον. Να ςυνειδθτοποιιςουν τθν υπευκυνότθτα τουσ ςτο χϊρο τθσ κοινωνίασ. 14