Pederpes-350. Tulerpeton. Ichthyostega-360. Acanthostega-365. Tiktaalik-375. Panderichthys-390 Osteolepiformes. Eusthenopteron

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Pederpes-350. Tulerpeton. Ichthyostega-360. Acanthostega-365. Tiktaalik-375. Panderichthys-390 Osteolepiformes. Eusthenopteron"

Transcript

1 Pederpes-350 Tulerpeton Acanthostega-365 Tiktaalik-375 Ichthyostega-360 Eusthenopteron Panderichthys-390 Osteolepiformes

2 Eucritta melanolimnetes 345Ma ΕST KIRKTON Casineria B R Batrachomorpha Reptliomorpha Ichthyostega ΛΙΘΑΝΘΡΑΚΟΦΟΡΟ Tulerpeton TETRAPODA Acanthostega

3 Lissamphibia Temnospondyli Λιθ/φόρο-Κρητιδικό Eryops R Ichthyostega TETRAPODA B Tulerpeton Acanthostega

4 O E volution

5 ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ Μάθημα 5ο: η επανάσταση του αυγού Η Γή στο τέλος του Παλαιοζωϊκού Ερπετόμορφα Ανθρακοσαύρια και Πρώτοι Αμνιώτες To αμνιωτικό αυγό Ανάψιδα, Διάψιδα, Συνάψιδα Λεπιδοσαύρια-Ιχθυοσαύρια-Χελώνια και Αρχοσαύρια

6 Η Γη στο Τέλος του Παλαιοζωϊκού αιώνα 350- Λιθανθρακοφόρο ( ) 250- Πέρμιο ( )

7 Reptliomorpha/ Ερπετόμορφα Βαθύτερο κρανίο Διατήρηση πενταδακτυλίας Ισχυρή λαιμική άρθρωση Επίμηκες σώμα B R Ichthyostega ΛΙΘΑΝΘΡΑΚΟΦΟΡΟ Tulerpeton TETRAPODA Acanthostega

8 Tulerpeton Anthracosauria Λιθαν/φόρο-Πέρμιο Proterogyrinus K. Λιθαν/φόρο 1 m Αμφίβια Βαθύτερο υψηλότερο κρανίο (εξ) Ισχυρή λαιμική άρθρωση (πρ) 5 φαλαγγες σε κάθε δάκτυλο (πρ) Μέτριου μεγέθους ογκώδη Υδάτινη Διαβίωση, διατροφή με ψάρια Αύξηση χερσαίου χαρακτήρα Diadectes Casineria Seymouria K. Πέρμιο 60cm-χερσαίο Seymouria R Proterogyrinus Reptliomorpha

9 Diadectes, C/P, 3m, πρώτο φυτοφάγο

10 Casineria, K. Λιθανθρακοφόρο (340Μy) 15cm-πενταδάκτυλο αποκλειστικά? χερσαίο Εντομοφάγο Λεπτά άκρα και δομή σώματος Ελεύθερους «αγκώνες» Νύχια Φολίδες?

11 AMNIΩΤΕΣ Ισχυρά πλευρόκεντρα Λεπτά άκρα Ατλαντας - Επιστροφέας Διακριτός Αστράγαλος- Πτέρνα Επαφή μετωπικών-οφθαλμών Στρογγυλεμένοι ινιακοί κόνδυλοι

12 Hylonomus M.-A. Λιθανθρακοφόρο -320 My Πρώτο σίγουρο ερπετό 20cm Μήκος Παρόμοιο με σαύρα Μικρό ανάψιδο κρανίο Μικρά κοφτερά δόντια Διατροφή με ασπόνδυλα

13 Paleothyris A. Λιθανθρακοφόρο -315 My ~20cm Μήκος Παρόμοιο με σαύρα Μικρό ανάψιδο κρανίο Μικρά κοφτερά δόντια Ισχυρή άρθρωση γνάθου Διατροφή με ασπόνδυλα Νυχτόβιο

14 Ποιος μηχανισμός (καινοτομία: απομορφία) ήταν ικανός και αναγκαίος για να κατακτήσουν τα τετράποδα τη χέρσο?

15 Ημιπερατό κέλυφος Προστατευτικές μεμβράνες CO2 Ο2 Απεξάρτηση από το Νερό Παράλειψη του σταδίου της Λάρβας Εσωτερική γονιμοποίηση

16 Euryapsida Paleothyris Hylonomus AMNIΩΤΕΣ AMNIOTA Αμνιωτικό Αυγό Casineria

17 Ανάψιδα: αμνιώτες χωρίς κροταφικό άνοιγμα. Περιλαμβάνει διαφορες γραμμές του Περμο- Τριαδικού Συνάψιδα: Ένα κροταφικό άνοιγμα χαμηλά στην επαφή οπισθοφθαλμικού-ζυγωματικού-κροταφικού. Περιλαμβάνει τα θηλαστικόμορφα ερπετά και Θηλαστικά

18 Διάψιδα: Δύο Κροταφικά ανοίγματα: ένα σαν των συνάψιδων και ένα ψηλά στην επαφή οπισθοφθαλμικού-κροταφικού και βρεγματικού. Περιλαμβάνει Σαύρες, Φίδια, Κροκόδειλους, Πτηνά, Πτεροσαύρια, Δεινοσαύρους «Ευρυάψιδα»: Πολυφυλετική ομάδα: ένα κροταφικό άνοιγμα ψηλά όπως το άνω άνοιγμα των διάψιδων από τα οποία πιθανότατα προέρχεται. Περιλαμβανει Πλησιόσαυρους και Ιχθυόσαυρους του Μεσοζωϊκού

19 Το Τέλος του Περμίου και η Μετάβαση στο Μεσοζωικό (~250Μy) Με το τέλος του Λιθανθρακοφόρου τα ερπετά και ορισμένες ομάδες αμφιβίων κυριαρχούν στη χέρσο Στο Πέρμιο τα Ανάψιδα και Συνάψιδα ερπετά επικρατούν αλλά πλήττονται ισχυρά από την Μαζική Εξαφάνιση του Περμίου αφήνονας τα αρχοσαύρια και λεπιδοσαύρια Διάψιδα ερπετά να κυριαρχήσουν στον επόμενο Μεσοζωικό αιώνα

20 36 από 48 Οικογένειες τετραπόδων

21 Διάψιδα Petrolacosaurus Ανω Λιθανθρακοφόρο (310My) 40cm (χωρίς την ουρά) Μικρό κρανίο με 2 ανοίγματα Μακρύς λαιμός Μεγάλοι οφθαλμοί Μικρά δόντια Επιμήκη άκρα Διατροφή με έντομα

22 Διάψιδα Lepidosauromorpha SAURIA Petrolacosaurus 310 My DIAPSIDA

23 Λεπιδοσαύρια vs Αρχοσαύρια Δόντια προσαρτημένα στη γνάθο Δεν υπάρχει εμπροσθοφθαλμικό άνοιγμα Δεν υπάρχει κατωγναθικό άνοιγμα Οστέινα τόξα κροταφικών μειωμένα ή και εκλιπόντα Εύκαμπτη σπονδ. Στήλη Άκρα βγαίνουν πλευρικά Δόντια σε θήκες της γνάθου (φατνία) Υπάρχει εμπροσθο/κό άνοιγμα Υπάρχει κατωγναθικό άνοιγμα Οστέινα τόξα κροταφικών ανοιγμάτων πάντα ισχυρά Ακαμπτη Ακρα βγαίνουν πιο κατακόρυφα

24 LEPIDOSAUROMORPHA Ανω Πέρμιο Youngina-250 Άκρα σε πλευρική θέση Σπον. στήλη ευέλικτη πλευρικά Ανεπτυγμένο στέρνο Ιδιαίτερος καρπός Hovasaurus Thadeosaurus

25 Lepidosauromorpha-Lepidosauria Palinguana A. Πέρμιο Pachyrachis Α. Κρητιδικό Squamata Λεπιοδωτά Δέρμα με λέπια Lepidosauromorpha Α. Πέρμιο Diphydontosaurus Τριαδικό LEPIDOSAURIA Ακρα με Επιφύσεις Ραβδόσχημος αναβολέας Σύμφυση Αστραγάλου-Πτερνας Αγκιστροειδές 5 ο Μt

26 Μοσάσαυροι Mosasauridae Γιγάντιες σαύρες (~10 μέτρα) προσαρμοσμένες σε θαλάσσια διαβίωση

27 Σαυροπτερύγια & Ιχθυοσαύρια Κάποιοι θεωρούν ότι αποτελούν ξεχωριστές γραμμές και άλλοι ότι συνδέονται. Κάποιοι θεωρούν ότι αποτελούν ανεξάρτητο(τους) κλάδους των διάψιδων και άλλοι ότι αποτελούν αδελφό κλάδο των Λεπιδοσαύριων Πιο σύγχρονες απόψεις συνδέουν τα Σαυροπτερύγια με τα Λεπιδοσαύρια και τα Ιχθυοσαύρια με τα Αρχοσαύρια Και οι δύο κλάδοι αναπτύσσουν ένα κρανίο ευρυάψιδου τύπου Προσαρμογή σε υδρόβια διαβίωση Μεσοζωικός αιώνας

28 Διάψιδα Sauropterygia Ichthyosauria Ιchthyosayria? EURYAPSIDA DIAPSIDA Petrolacosaurus 310 My

29 ΘΑΛΑΣΣΙΟΙ ΔΡΑΚΟΙ ΣΑΥΡΟΠΤΕΡΥΓΙΑ επιμήκεις λαιμοί και άκρα, μικρά κρανία Pachypleurosaurus Μ. Τριαδικό Hydrothecrosaurus Κρητιδικό Pistosaurus- Μ. Τριαδικό SAUROPTERYGIA Claudiosaurus Claudiosaurus Α. Πέρμιο

30 Pistosaurus ~3m Pachypleurosaurus

31 Pachypleurosaurus

32 Sauropterygia Plesiosaurus Pliosaurus

33 Διάψιδα Αρχοσαύρια Testudines Sauropterygia Testudines Ιchthyosauria?? DIAPSIDA?

34 κατασκευή δελφινού ΙΧΘΥΟΣΑΥΡΙΑ Cartorhynchus, K. Τριαδικό, 248 Ma Shonisaurus Α. Τριαδικό Mixosaurus Μ. Τριαδικό Κ. Τριαδικό Grippia Utatsusaurus

35 Ichtyosauria Grippia Utatsusaurus 1,5m 3m Mixosaurus 1m

36 15-23m Shonisaurus

37 ΧΕΛΩΝΙΑ Α: ως τα μόνα ανάψιδα, Β: ως διάψιδα (αναστροφή) ΑΟΛεπιδοσαύρια Γ: ως διάψιδα (αναστροφή) ΑΟ Αρχοσαύρια, Δ: ως ΑΟ των Κροκοδείλων

38 Testudines Πρωτόγονα ή εξελιγμένα? Πιθανώς ο ανάψιδος τύπος κρανίου των Χελώνων να αποτελεί ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ από το διάψιδο τύπο. Archelon Ραχιαίο Πλάστρο CHELONIA Proganochelys Odontochelys Ράμφος- Απουσία Δοντιών Κοιλιακό Πλάστρο

39 Κρυπτόδειρα Πλευρόδειρα Ιουρασικό ως σήμερα Το κρανίο εισέρχεται στο κέλυφος

40 Testudines Μ. Τριαδικό (220My) Odontochelys Οι πρώτες χελώνες εμφανίζονται στο A. Τριαδικό: Proganochelys Ισχυρό-ακίνητο κρανίο Απουσία δοντιών Ράμφος Μεγάλο τύμπανο CHELONIA Proganochelys Odontochelys Archelon Μ. Τριαδικό Κίνας Proganochelys

41

42

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ Μάθημα 5ο: η επανάσταση του αυγού Η Γή στο τέλος του Παλαιοζωϊκού Ερπετόμορφα Ανθρακοσαύρια και Πρώτοι Αμνιώτες To αμνιωτικό αυγό Ανάψιδα, Διάψιδα, Συνάψιδα Λεπιδοσαύρια-Ιχθυοσαύρια-Χελώνια

Διαβάστε περισσότερα

Παλαιοντολογία Σπονδυλωτών

Παλαιοντολογία Σπονδυλωτών ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Παλαιοντολογία Σπονδυλωτών Ενότητα 5: O Αιώνας των Ερπετών Δημήτριος Κωστόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Γεωλογίας, Α.Π.Θ Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ. Μάθημα 6ο: Οι δεινές σαύρες Αρχοσαύρια

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ. Μάθημα 6ο: Οι δεινές σαύρες Αρχοσαύρια ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ Μάθημα 6ο: Οι δεινές σαύρες Αρχοσαύρια Διάψιδα Αρχοσαύρια Testudines Sauropterygia Ιchthyosauria? Λεπιδοσαύρια vs Αρχοσαύρια Δόντια προσαρτημένα στη γνάθο Δεν υπάρχει εμπροσθοφθαλμικό

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6: Ο Αιώνας των Ερπετών

Κεφάλαιο 6: Ο Αιώνας των Ερπετών Κεφάλαιο 6: Ο Αιώνας των Ερπετών Σύνοψη Τα ερπετόμορφα Ανθρακοσαύρια και η οικολογική και εξελικτική επανάσταση του αμνιωτικού αυγού. Ο Hylonomus, η Palaeotheris και οι πρώτοι αμνιώτες: βασική φυλογένεση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ Μάθημα 4ο: η Κατάκτηση του Υδάτινου Περιβάλλοντος Η Γή στον Παλαιοζωϊκό αιώνα Δόντια και Σκελετοί Σπονδυλωτά «Αγναθοι» Ιχθύες Γναθοστόματα Πλακόδερμοι Ιχθύες, Χονδιχθύες, Οστεϊχθύες

Διαβάστε περισσότερα

Πίστεψέ με, είναι υπερεκτιμημένα εδώ έξω

Πίστεψέ με, είναι υπερεκτιμημένα εδώ έξω Πίστεψέ με, είναι υπερεκτιμημένα εδώ έξω Haikouella Chenhjiang, Κίνα 525 Μα 2-4 cm Uro Cephalo Craniata Myllokumningia Haikouella Pikaia Yunnanozoon CHORDATA Η νωτοχορδή θα πρέπει αρχικά να χρησίμευε στη

Διαβάστε περισσότερα

Archosauria. Ornithodira. Crurotarsi. ARCHOSAURIA Περμιο. Scleromochlus Α. Τριαδικό

Archosauria. Ornithodira. Crurotarsi. ARCHOSAURIA Περμιο. Scleromochlus Α. Τριαδικό Archosauria Ornithodira Crurotarsi Scleromochlus Α. Τριαδικό ARCHOSAURIA Περμιο Τι χαρακτηρίζει ένα πουλί? Ικανότητα πτήσης Πτέρωμα Διακλαδιζόμενες νηματοειδείς δομές κερατίνης κολάρο K. Κρητιδικό Κίνας

Διαβάστε περισσότερα

Παλαιοντολογία Σπονδυλωτών

Παλαιοντολογία Σπονδυλωτών ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Παλαιοντολογία Σπονδυλωτών Ενότητα 6: Οι Κυρίαρχοι του Αέρα Δημήτριος Κωστόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Γεωλογίας, Α.Π.Θ Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Ανατομία και μορφολογία πτηνού

Ανατομία και μορφολογία πτηνού Ανατομία και μορφολογία πτηνού Τα πτηνά είναι ομοιόθερμα σπονδυλωτά που φυλογενετικά σχετίζονται με τους Δεινοσαύρους Τα αρτίγονα πουλιά (Νεόρνιθες) διαιρούνται σε δύο ομάδες: (1) Παλαιόγναθα (κίβι, έμου,

Διαβάστε περισσότερα

Υπέρκλαση Τετράποδα (Tetrapoda) Αμφίβια Ερπετά Πτηνά Θηλαστικά

Υπέρκλαση Τετράποδα (Tetrapoda) Αμφίβια Ερπετά Πτηνά Θηλαστικά Υπέρκλαση Τετράποδα (Tetrapoda) Αμφίβια Ερπετά Πτηνά Θηλαστικά Είναι σπονδυλωτά που φέρουν σωματικά εξαρτήματα χειριδία (και όχι πτερύγια, όπως τα ψάρια) Μερικά έχουν χάσει ένα ή δυο ζεύγη εξαρτημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Η εμφάνιση των Δευτεροστόμιων οργανισμών. Από τους αχινούς έως τον άνθρωπο.

Η εμφάνιση των Δευτεροστόμιων οργανισμών. Από τους αχινούς έως τον άνθρωπο. Η εμφάνιση των Δευτεροστόμιων οργανισμών. Από τους αχινούς έως τον άνθρωπο. Δευτεροστόμιοι Χαρακτηριστικά Δευτεροστόμιων: Ακτινωτή αυλάκωση Σχηματισμός του στόματος από δεύτερο άνοιγμα Εντεροκοιλωματικός

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Αν η ζωή στη Γη γεννήθηκε πριν από δώδεκα ώρες.

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Αν η ζωή στη Γη γεννήθηκε πριν από δώδεκα ώρες. Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Η ιστορία της Γης χωρίζεται σε αιώνες, περιόδους και εποχές. Καθεμία από αυτές τις χρονικές περιόδους σηματοδοτείται από σημαντικά γεγονότα για την εξέλιξη της ζωής. Αν η ζωή στη Γη

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ. Γεωλογικός χρόνος Στρωµατογραφική κλίµακα

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ. Γεωλογικός χρόνος Στρωµατογραφική κλίµακα ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ Γεωλογικός χρόνος Στρωµατογραφική κλίµακα ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 Γεωλογικός χρόνος Ηλικία της γης Ηλικία της γης ονοµάζεται το χρονικό διάστηµα που πέρασε από τη στιγµή που η γη αποσπάστηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ Μάθημα 7ο: Απ τα Συνάψιδα στα Θηλαστικά Συνάψιδα, κυρίαρχοι του Περμίου Θηριοδόντια και πρώτα θηλαστικόμορφα του Μεσοζωϊκού Εξελίσσοντας χαρακτήρες Θηλαστικών Πρώτα Θηλαστικά

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ. ΟΝΟΜΑ: Στεγόσαυρος. ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΝΟΜΑΤΟΣ: Σαύρα με οροφή. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ:

ΔΕΛΤΙΟ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ. ΟΝΟΜΑ: Στεγόσαυρος. ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΝΟΜΑΤΟΣ: Σαύρα με οροφή. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ: ΟΝΟΜΑ: Στεγόσαυρος ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΝΟΜΑΤΟΣ: Σαύρα με οροφή. Ογκώδες τετράποδο που είχε μήκος 8 10 μέτρα. Η πλάτη του καλύπτονταν από μεγάλες κεράτινες πλάκες που ξεκινούσαν μικρές από τη βάση του κεφαλιού, μεγάλωναν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ζωολογία Αμφίβια Διδάσκων: Καθηγητής Ιωάννης Λεονάρδος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ. ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 4 o ΜΕΡΟΣ

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ. ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 4 o ΜΕΡΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 4 o ΜΕΡΟΣ Δρ Σωκράτης Ρουσιάκης Επίκουρος

Διαβάστε περισσότερα

(Μέρος 1 ο ) Εισηγητής: Ν. Πουλακάκης

(Μέρος 1 ο ) Εισηγητής: Ν. Πουλακάκης Ταξινομικοί χαρακτήρες και Φυλογενετική ανασύσταση. Σχολές ταξινόμησης. Θεωρίες για την Ταξινομική. Φυλογενετική ανάλυση: Μοριακή συστηματική. Οι κύριες διαιρέσεις της Ζωής. (Μέρος 1 ο ) Εισηγητής: Ν.

Διαβάστε περισσότερα

Σελ7: Ο βαρύτερος δεινόσαυρος Σελ8: Ο μικρότερος δεινόσαυρος Σελ9: Ο πιο πνευματώδης δεινόσαυρος

Σελ7: Ο βαρύτερος δεινόσαυρος Σελ8: Ο μικρότερος δεινόσαυρος Σελ9: Ο πιο πνευματώδης δεινόσαυρος Σελ1:ΤΙΤΛΟΣ Σελ2:ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελ3: ΔΕΙΝΟΣΑΥΡΟΙ Σελ4: Ο πρώτος δεινόσαυρος που ονομάστηκε Σελ 12: Ο αρχαιότερος δεινόσαυρος Σελ5: Ο πρώτος δεινόσαυρος που ανακαλύφθηκε στην Αμερική Σελ6:O μακρύτερος δεινόσαυρος

Διαβάστε περισσότερα

Στρωματογραφία-Ιστορική γεωλογία Παλαιοζωικός Αιώνας, Μεσοζωικός Αιώνας Δρ. Ηλιόπουλος Γεώργιος Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας

Στρωματογραφία-Ιστορική γεωλογία Παλαιοζωικός Αιώνας, Μεσοζωικός Αιώνας Δρ. Ηλιόπουλος Γεώργιος Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας Στρωματογραφία-Ιστορική γεωλογία Παλαιοζωικός Αιώνας, Μεσοζωικός Αιώνας Δρ. Ηλιόπουλος Γεώργιος Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας Σκοποί ενότητας Σκοπός της ενότητας είναι η γνωριμία με τη χλωρίδα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ. Μάθημα 3ο: Η ταξινόμηση των όντων Λινναία Ταξινόμηση Συστηματική

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ. Μάθημα 3ο: Η ταξινόμηση των όντων Λινναία Ταξινόμηση Συστηματική ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ Μάθημα 3ο: Η ταξινόμηση των όντων Λινναία Ταξινόμηση Συστηματική Γιατί και πώς κατατάσσουμε τα είδη? Κάθε κατάταξη εμπεριέχει την παραδοχή ότι σχηματοποιεί μία γενική αλήθεια

Διαβάστε περισσότερα

Αγαπημένες μου αναγνώστριες και αγαπημένοι μου αναγνώστες,

Αγαπημένες μου αναγνώστριες και αγαπημένοι μου αναγνώστες, Αγαπημένες μου αναγνώστριες και αγαπημένοι μου αναγνώστες, Στο πρώτο μου βιβλίο σας διηγήθηκα τα σημαντικότερα γεγονότα της παγκόσμιας ιστορίας με τα Playmobil. Αυτή τη φορά σάς προτείνω να ταξιδέψουμε

Διαβάστε περισσότερα

Ας προσπαθήσουμε όλοι να μη χαθεί κανένα είδος ζώου από την Κύπρο

Ας προσπαθήσουμε όλοι να μη χαθεί κανένα είδος ζώου από την Κύπρο ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΓΕΩΡΓΙΑΣ, ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Ας προσπαθήσουμε όλοι να μη χαθεί κανένα είδος ζώου από την Κύπρο Ξέρεις ότι: Πανίδα ονομάζουμε όλα τα ζώα μιας περιοχής. Αυτά

Διαβάστε περισσότερα

πρωτοστόμια δευτεροστόμια Δακτυλιοσκώληκες Μαλάκια Αρθρόποδα Ονυχοφόρα Χαιτόγναθα Εχινόδερμα Ημιχορδωτά Χορδωτά Αμπουλακράρια

πρωτοστόμια δευτεροστόμια Δακτυλιοσκώληκες Μαλάκια Αρθρόποδα Ονυχοφόρα Χαιτόγναθα Εχινόδερμα Ημιχορδωτά Χορδωτά Αμπουλακράρια πρωτοστόμια Δακτυλιοσκώληκες Μαλάκια Αρθρόποδα Ονυχοφόρα δευτεροστόμια Χαιτόγναθα Εχινόδερμα Ημιχορδωτά Χορδωτά Αμπουλακράρια Τα περισσότερα πλαγκτονικοί θαλάσσιοι θηρευτές Πολύ παλιοί οργανισμοί (τουλάχιστον

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ. ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 3 o ΜΕΡΟΣ

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ. ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 3 o ΜΕΡΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΑ 3 o ΜΕΡΟΣ Δρ Σωκράτης Ρουσιάκης Επίκουρος

Διαβάστε περισσότερα

Α Μέρος (από 2) Οστά του Κορμού (Σπονδυλική Στήλης, Θώρακα, Κρανίου)

Α Μέρος (από 2) Οστά του Κορμού (Σπονδυλική Στήλης, Θώρακα, Κρανίου) Α Μέρος (από 2) Οστά του Κορμού (Σπονδυλική Στήλης, Θώρακα, Κρανίου) 01/35 Το Ερειστικό Σύστημα αποτελείται από: 1. Τα Οστά 2. Τις Αρθρώσεις 3. Τους Συνδέσμους 02/35 ΟΣΤΑ ΤΟΥ ΣΚΕΛΕΤΟΥ Σύνολο: 285 οστά

Διαβάστε περισσότερα

B Μέρος (από 2) Οστά των Ακρων

B Μέρος (από 2) Οστά των Ακρων B Μέρος (από 2) Οστά των Ακρων 01/25 ΑΝΩ ΑΚΡΑ 02/25 ΑΝΩ ΑΚΡΑ Οστά της Ζώνης του Ώμου 1. Ωμοπλάτη (scapula) _Τριγωνικό οστό _Συνδέεται με την κλείδα με το ακρώμιο. 2. Κλείδα (clavicle) _Με το ένα άκρο της

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟΜΟΤΑΞΙΑ: ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ

ΣΥΝΟΜΟΤΑΞΙΑ: ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ ΣΥΝΟΜΟΤΑΞΙΑ: ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΑ Τα Αρθρόποδα αποτελούν τους πολυπληθέστερους οργανισμούς πάνω στη Γη (περίπου το 55-60% όλων των ειδών φυτών και ζώων) Είναι γνωστά περίπου 1.000.000 είδη Το σώμα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 7 ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΩΝ Ι

ΦΥΣΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 7 ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΩΝ Ι ΦΥΣΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 7 ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΩΝ Ι ΦΥΣΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 7 ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΩΝ Ι ΦΥΣΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 7 ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΩΝ Ι Συστηματική Πρωτευόντων Συστηματική Πρωτευόντων

Διαβάστε περισσότερα

Προστατευόμενα Ζώα της Κύπρου!

Προστατευόμενα Ζώα της Κύπρου! Προστατευόμενα Ζώα της Κύπρου! Ψάξαμε και βρήκαμε. Ομαδικές εργασίες στα πλαίσια της ενότητας «Οι ακροβάτες της θάλασσας». Οι μαθητές έφτιαξαν δελτία ταυτότητας για κάθε προστατευόμενο ζώο. Έψαξαν και

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΤΟΦΑΓΑ λαγός. ΠΑΜΦΑΓΑ γουρούνι. ΣΑΡΚΟΦΑΓΑ τσακάλι. ΦΥΤΟΦΑΓΑ αγελάδα. ΠΑΜΦΑΓΑ αλεπού. ΦΥΤΟΦΑΓΑ πρόβατο. ΠΑΜΦΑΓΑ αρκούδα

ΦΥΤΟΦΑΓΑ λαγός. ΠΑΜΦΑΓΑ γουρούνι. ΣΑΡΚΟΦΑΓΑ τσακάλι. ΦΥΤΟΦΑΓΑ αγελάδα. ΠΑΜΦΑΓΑ αλεπού. ΦΥΤΟΦΑΓΑ πρόβατο. ΠΑΜΦΑΓΑ αρκούδα Τα θηλαστικά είναι η πιο εξελιγμένη κατηγορία σπονδυλωτών ζώων. Ζουν σε κάθε φυσικό περιβάλλον, στις ζούγκλες, στις ερήμους, στα ποτάμια, στους ωκεανούς. Έχουν όλα μία βασική ομοιότητα. Θηλάζουν τα μικρά

Διαβάστε περισσότερα

Στρωματογραφία: Μεσοζωικός Αιώνας

Στρωματογραφία: Μεσοζωικός Αιώνας Στρωματογραφία: Μεσοζωικός Αιώνας O Μεσοζωικός αιώνας 252 έως 66 εκ. έτη Αποτελείται από τρεις περιόδους: Τριαδικό - Διάρκεια 51 εκ. έτη Ιουρασικό - Διάρκεια 56 εκ. έτη Κρητιδικό - Διάρκεια 79 εκ. έτη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 02/06/2017

ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 02/06/2017 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΒΑΘ: / 40 ΟΛΟΓΡ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΥΠΟΓΡ: ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 02/06/2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ ( ΒΙΟΛΟΓΙΑ ) ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ:

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΟ ΧΟΡΔΩΤΑ ΥΠΟΦΥΛΟ Σπονδυλωτά ΥΠΕΡΚΛΑΣΗ Άγναθα Γναθόστομα ΚΛΑΣΗ Μυξίνοι Χονδριχθύες Πετρόμυζοι Οστεϊχθύες*

ΦΥΛΟ ΧΟΡΔΩΤΑ ΥΠΟΦΥΛΟ Σπονδυλωτά ΥΠΕΡΚΛΑΣΗ Άγναθα Γναθόστομα ΚΛΑΣΗ Μυξίνοι Χονδριχθύες Πετρόμυζοι Οστεϊχθύες* ΦΥΛΟ ΥΠΟΦΥΛΟ ΥΠΕΡΚΛΑΣΗ ΚΛΑΣΗ Ουροχορδωτά Ασκίδια Κωπηλάτες Θαλειοειδή ΧΟΡΔΩΤΑ Σπονδυλωτά Άγναθα Γναθόστομα Κεφαλοχορδωτά Λεπτοκάρδια Μυξίνοι Πετρόμυζοι Χονδριχθύες Οστεϊχθύες* Αμφίβια Ερπετά Πτηνά Θηλαστικά

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί κατατάσσουμε τα είδη?

Γιατί κατατάσσουμε τα είδη? Γιατί κατατάσσουμε τα είδη? Κάθε κατάταξη εμπεριέχει την παραδοχή ότι σχηματοποιεί μία γενική αλήθεια ότι αντανακλά τον τρόπο με τον οποίο πράγματι ο κόσμος είναι φτιαγμένος Η κατάταξη και ιεράρχηση του

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ A ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Πρόταση για την ενσωμάτωση ΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ. στη διδασκαλία διαφορετικών ενοτήτων

ΒΙΟΛΟΓΙΑ A ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Πρόταση για την ενσωμάτωση ΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ. στη διδασκαλία διαφορετικών ενοτήτων ΒΙΟΛΟΓΙΑ A ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Πρόταση για την ενσωμάτωση ΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ στη διδασκαλία διαφορετικών ενοτήτων 1. Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Όλοι οι οργανισμοί: Τρέφονται Αναπνέουν Απεκκρίνουν Αναπαράγονται Αναπτύσσονται

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ:. Αρ.:..

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ:. Αρ.:.. ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2018-2019 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΑΞΗ: Α ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 29 / 05 / 2019 ΧΡΟΝΟΣ: 1 ΩΡΑ ΚΑΙ 30 ΛΕΠΤΑ Βαθμός: Ολογράφως: Υπογραφή:..

Διαβάστε περισσότερα

Φως =Hλιακή ενέργεια. Επίδραση στους οργανισμούς ανάλογα με: διάρκεια, ένταση, μήκος κύματος, αναλογία φως/σκοτάδι

Φως =Hλιακή ενέργεια. Επίδραση στους οργανισμούς ανάλογα με: διάρκεια, ένταση, μήκος κύματος, αναλογία φως/σκοτάδι Φως Φως =Hλιακή ενέργεια Επίδραση στους οργανισμούς ανάλογα με: διάρκεια, ένταση, μήκος κύματος, αναλογία φως/σκοτάδι εκτός Γης ηλιακή ακτινοβολία Το μεγαλύτερο τμήμα ανακλάται, απορροφάται από τα σύννεφα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο. Συνδεσμολογία - Αρθρολογία ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ -

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο. Συνδεσμολογία - Αρθρολογία ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο Συνδεσμολογία - Αρθρολογία ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Ι Β ΕΠΑ.Λ. ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ Άρθρωση Ονομάζεται η σύνδεση δύο ή περισσοτέρων οστών μεταξύ τους με την παρεμβολή ενός μαλακότερου ιστού Μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Εξέλιξη των πρωτευόντων

Εξέλιξη των πρωτευόντων Π. Πάσχου Εξέλιξη των πρωτευόντων Η ιστορία των σπονδυλωτών στη γη διαιρείται σε τρεις εποχές (αιώνες) -Παλαιοζωικό η εποχή της αρχαίας ζωής µε ψάρια, αµφίβια και πρωτόγονα ερπετά -Μεσοζωικό ενδιάµεση

Διαβάστε περισσότερα

Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα. Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια

Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα. Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια Τα συστήματα του ανθρώπινου σώματος Αναπνευστικό σύστημα (αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΖΩΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΖΩΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΖΩΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Αναστάσιος Λεγάκις Ζωολογικό Μουσείο, Τμ. Βιολογίας, Πανεπ. Αθηνών 5 ο Πανελλήνιο Συνέδριο ΠΕΒ: Το περιβάλλον της υγείας μας, Αθήνα,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΠΟ ΟΠΛΙΣΜΕΝΟ ΚΑΙ ΠΡΟΕΝΤΕΤΑΜΕΝΟ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ. Γ. Παναγόπουλος Καθηγητής Εφαρμογών, ΤΕΙ Σερρών

ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΠΟ ΟΠΛΙΣΜΕΝΟ ΚΑΙ ΠΡΟΕΝΤΕΤΑΜΕΝΟ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ. Γ. Παναγόπουλος Καθηγητής Εφαρμογών, ΤΕΙ Σερρών ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΠΟ ΟΠΛΙΣΜΕΝΟ ΚΑΙ ΠΡΟΕΝΤΕΤΑΜΕΝΟ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ Γ. Παναγόπουλος Καθηγητής Εφαρμογών, ΤΕΙ Σερρών Κελύφη οπλισμένου σκυροδέματος Κελύφη Ο/Σ Καμπύλοι επιφανειακοί φορείς μικρού πάχους Εντατική

Διαβάστε περισσότερα

Μύες του προσώπου και της κεφαλής

Μύες του προσώπου και της κεφαλής ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΑ Μύες του προσώπου και της κεφαλής 38 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΑ ΜΕΤΩΠΟΪΝΙΑΚΟΣ* Επικράνιος Κρανίο - πλάγια άποψη Ινιακή γαστέρα (ινιακός μ.) Από τα δύο έξω τριτημόρια της άνω αυχενικής γραμμής του ινιακού

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας

Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΣ Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας Ο πατέρας της Οστεοπαθητικής Dr A. T. Still, διατύπωσε την άποψη στις αρχές του 20ου αιώνα ότι

Διαβάστε περισσότερα

5.4 Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου ΜΙΚΡΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

5.4 Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου ΜΙΚΡΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ 3. Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη φράση που συμπληρώνει σωστά την πρόταση: Α. Η μέλισσα είναι έντομο που: α. έχει σπονδυλική στήλη β. μπορεί να κολυμπάει γ. πετάει με τη βοήθεια μεμβρανωδών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ Οι δεινόσαυροι σ αυτό το βιβλίο δείχνουν διαφορετικοί απ ό,τι σε άλλα βιβλία. Είναι κόκκινοι, πράσινοι, κίτρινοι, ροζ και μπλε.

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ Οι δεινόσαυροι σ αυτό το βιβλίο δείχνουν διαφορετικοί απ ό,τι σε άλλα βιβλία. Είναι κόκκινοι, πράσινοι, κίτρινοι, ροζ και μπλε. ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ Οι δεινόσαυροι σ αυτό το βιβλίο δείχνουν διαφορετικοί απ ό,τι σε άλλα βιβλία. Είναι κόκκινοι, πράσινοι, κίτρινοι, ροζ και μπλε. Μπορεί να σου φανεί παράξενο αυτό, αλλά η αλήθεια είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο. Οστεολογία ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ I Β ΕΠΑ.Λ. ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο. Οστεολογία ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ I Β ΕΠΑ.Λ. ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο Οστεολογία ΣΤ. ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ I Β ΕΠΑ.Λ. ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ Οστά και ανθρώπινος σκελετός Η οστεολογία αναφέρετε στην μελέτη των οστών. Οστά ονομάζονται σκληρά όργανα που παράγονται από

Διαβάστε περισσότερα

2ο φύλο του ζωικού βασιλείου ( ~100.000 είδη) Μεγαλύτερο ασπόνδυλο

2ο φύλο του ζωικού βασιλείου ( ~100.000 είδη) Μεγαλύτερο ασπόνδυλο 2ο φύλο του ζωικού βασιλείου ( ~100.000 είδη) Μεγαλύτερο ασπόνδυλο Απολιθώματα πολλά και σε όλο το γεωλογικό χρόνο Οικοσυστήματα Μέγεθος Διάρκεια ζωής Θηρευτές χρήσεις από τον άνθρωπο κόσμηματα τέχνη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ = 34 ΦΥΛΑ

ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ = 34 ΦΥΛΑ ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ = 34 ΦΥΛΑ Πολυκύτταροι, ευκαρυωτικοί οργανισμοί, με υψηλό βαθμό κυτταρικής εξειδίκευσης. Τα κύτταρα οργανώνονται σε ιστούς και στη συνέχεια σε όργανα. Είναι ετερότροφοι οργανισμοί.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΤΑΥΡΟΥ. ΓΡΑΠΤΕΣ ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ (Δειγματικό εξεταστικό δοκίμιο) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΗ/ΤΡΙΑΣ : ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ :

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΤΑΥΡΟΥ. ΓΡΑΠΤΕΣ ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ (Δειγματικό εξεταστικό δοκίμιο) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΗ/ΤΡΙΑΣ : ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ : ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΤΑΥΡΟΥ ΓΡΑΠΤΕΣ ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ (Δειγματικό εξεταστικό δοκίμιο) ΜΑΘΗΜΑ : ΦΥΣΙΚΑ (ΒΙΟΛΟΓΙΑ) ΤΑΞΗ : Α ΔΙΑΡΚΕΙΑ : 1.30 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : ΒΑΘΜΟΣ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΩΣ :... ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ :... ΥΠ.

Διαβάστε περισσότερα

Πύθωνας των βράχων από. το Βιβλίο της Ζούγκλας, μεγαλόσωμο φίδι, μεγάλη. μυϊκή δύναμη, μικρό κεφάλι. κάνοντας πλάγια βήματα, τα

Πύθωνας των βράχων από. το Βιβλίο της Ζούγκλας, μεγαλόσωμο φίδι, μεγάλη. μυϊκή δύναμη, μικρό κεφάλι. κάνοντας πλάγια βήματα, τα ΟΝΟΜΑ ΧΑΡΑΚΤΙΡΙΣΤΙΚΑ Πύθωνας των βράχων από KAA το Βιβλίο της Ζούγκλας, μεγαλόσωμο φίδι, μεγάλη μυϊκή δύναμη, μικρό κεφάλι. Ζώο της θάλασσας, κινείται ΚΑΒΟΥΡΑΣ κάνοντας πλάγια βήματα, τα μάτια του κινούνται

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΒΡΕΓΜΑΤΙΚΟ ΑΤΛΑΣ ΑΚΡΟΜΙΟ ΩΜΟΠΛΑΤΗ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟ ΠΛΕΥΡΕΣ ΣΤΕΡΝΟ ΩΛΕΝΗ ΚΕΡΚΙΔΑ ΜΕΤΑΤΑΡΣΙΑ ΚΝΗΜΗ ΠΕΡΟΝΗ ΙΝΙΑΚΟ ΑΞΟΝΑΣ ΑΝΩ ΓΝΑΘΟΣ ΖΥΓΩΜΑΤΙΚΟ

ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΒΡΕΓΜΑΤΙΚΟ ΑΤΛΑΣ ΑΚΡΟΜΙΟ ΩΜΟΠΛΑΤΗ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟ ΠΛΕΥΡΕΣ ΣΤΕΡΝΟ ΩΛΕΝΗ ΚΕΡΚΙΔΑ ΜΕΤΑΤΑΡΣΙΑ ΚΝΗΜΗ ΠΕΡΟΝΗ ΙΝΙΑΚΟ ΑΞΟΝΑΣ ΑΝΩ ΓΝΑΘΟΣ ΖΥΓΩΜΑΤΙΚΟ ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕΤΩΠΙΑΙΟ ΚΡΟΤΑΦΙΚΟ ΙΝΙΑΚΟ ΒΡΕΓΜΑΤΙΚΟ ΖΥΓΩΜΑΤΙΚΟ ΑΝΩ ΓΝΑΘΟΣ ΑΤΛΑΣ ΑΞΟΝΑΣ ΚΛΕΙΔΑ ΚΑΤΩ ΓΝΑΘΟΣ ΑΚΡΟΜΙΟ ΩΜΟΠΛΑΤΗ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟ ΠΛΕΥΡΕΣ ΣΤΕΡΝΟ ΚΕΦΑΛΗ ΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ ΩΛΕΝΗ ΚΕΡΚΙΔΑ ΟΣΤΑ ΚΑΡΠΟΥ ΜΕΤΑ-

Διαβάστε περισσότερα

ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ - ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ

ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ - ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ - ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ Ι. ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ Α. Οστά = στερεά µορφή συνδετικού ιστού 1. αποτελούν τον κύριο στηρικτικό ιστό του σώµατος 2. το σκελετικό σύστηµα περιλαµβάνει 205 οστά Β. Το σκελετικό σύστηµα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΕΙΣ CHIROPTERA (ΧΕΙΡΟΠΤΕΡΑ), SCANDENTIA (ΔΕΝΔΡΟΜΥΓΑΛΕΣ), DERMOPTERA (ΔΕΡΜΟΠΤΕΡΑ), PRIMATES (ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΑ)

ΤΑΞΕΙΣ CHIROPTERA (ΧΕΙΡΟΠΤΕΡΑ), SCANDENTIA (ΔΕΝΔΡΟΜΥΓΑΛΕΣ), DERMOPTERA (ΔΕΡΜΟΠΤΕΡΑ), PRIMATES (ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΑ) ΤΑΞΕΙΣ CHIROPTERA (ΧΕΙΡΟΠΤΕΡΑ), SCANDENTIA (ΔΕΝΔΡΟΜΥΓΑΛΕΣ), DERMOPTERA (ΔΕΡΜΟΠΤΕΡΑ), PRIMATES (ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΑ) Οι τάξεις Chiroptera (χειρόπτερα), Scandentia (δενδρομυγαλές), Dermoptera (δερμόπτερα) και Primates

Διαβάστε περισσότερα

Τα Ζώα και οι Φωλιές τους. Μια εργασία των μαθητών και των μαθητριών του Β2 με τη δασκάλα τους Λαζοπούλου Ελένη 1 ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης

Τα Ζώα και οι Φωλιές τους. Μια εργασία των μαθητών και των μαθητριών του Β2 με τη δασκάλα τους Λαζοπούλου Ελένη 1 ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης + Τα Ζώα και οι Φωλιές τους Μια εργασία των μαθητών και των μαθητριών του Β2 με τη δασκάλα τους Λαζοπούλου Ελένη 1 ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης Γιάννης Κορνηλία Ρηνιώ Κυριακή Νάσια Γιώργος Στράτος +

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ

ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ Μάθημα 8ο: Τα Θηλαστικά Η Γη στον Καινοζωϊκό Αιώνα Παλαιοκαινικά θηλαστικά : Κονδύλαρθρα Λαυρασιθήρια Αφροθήρια Ευαρχοντογλίρες και η προέλευση των πρωτευόντων 2.56 Η Γη στον

Διαβάστε περισσότερα

Κάτω Άκρο. 1. Κνήµη. Β. Διαµερίσµατα της Κνήµης

Κάτω Άκρο. 1. Κνήµη. Β. Διαµερίσµατα της Κνήµης Κάτω Άκρο Κνήµη ΙV. Κνήµη Α. Οστά Η κνήµη & η περόνη είναι τα οστά της κνήµης. Τα σώµατα τους συνδέονται µε ένα µεσόστεο υµένα που αποτελείται από ισχυρές λοξές ίνες. 1. Κνήµη Το δεύτερο µεγαλύτερο οστό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΙ ΩΝ ΠΑΝΙ ΑΣ

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΙ ΩΝ ΠΑΝΙ ΑΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΙ ΩΝ ΠΑΝΙ ΑΣ Α. Λεγάκις Ζωολογικό Μουσείο Πανεπιστηµίου Αθηνών Η παρακολούθηση των ειδών της πανίδας µιας προστατευόµενης περιοχής είναι µια ιδιαίτερα πολύπλοκη διαδικασία γιατί ο αριθµός

Διαβάστε περισσότερα

Κινησιολογία : Έννοιες : Βαρύτητα : Κέντρο βάρους : Άρθρωση : Τροχιά κίνησης : Εύρος τροχιάς(rom) : Ροπή : Μοχλός : Μοχλοί :

Κινησιολογία : Έννοιες : Βαρύτητα : Κέντρο βάρους : Άρθρωση : Τροχιά κίνησης : Εύρος τροχιάς(rom) : Ροπή : Μοχλός : Μοχλοί : Κινησιολογία : Είναι η επιστήμη που ασχολείται με την ανθρώπινη κίνηση.βοηθάει να γίνονται οι κινήσεις με ασφάλεια,επάρκεια και αποτελεσματικότητα και αναλύει την κίνηση. Έννοιες : Πρόσθιος (μπροστινός)

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία και συμϖεριφορά

Βιολογία και συμϖεριφορά Πώς ζούσαν Δεξιά: Οι εϖιστήμονες αναδημιουργούν τους μυς και τα όργανα των δεινοσαύρων αϖό αϖολιθώματα και αϖό τη γνώση τους για τα εν ζωή ερϖετά και ϖτηνά. Όμως, τα χαρακτηριστικά όϖως είναι το χρώμα

Διαβάστε περισσότερα

5.3 Ηστήριξηκαιηκίνηση στους ζωικούς οργανισµούς

5.3 Ηστήριξηκαιηκίνηση στους ζωικούς οργανισµούς 5.3 Ηστήριξηκαιηκίνηση στους ζωικούς οργανισµούς Ποια όργανα µας βοηθούν στην κίνηση; Θα µπορούσαµε να κινηθούµε αν δεν είχαµε µυς και οστά; Για την πραγµατοποίηση των κινήσεων ο άνθρωπος, όπως και άλλα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΣΤΑ & ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΟΣΤΑ & ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΣΤΑ & ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Τα οστά είναι μία στερεά μορφή του συνδετικού ιστού. Σχηματίζουν το μεγαλύτερο μέρος του σκελετού και είναι ο κύριος στηρικτικός ιστός του σώματος. ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΚΟΡΜΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Οι φίλοι μας, τα ζώα Σχ. έτος

Οι φίλοι μας, τα ζώα Σχ. έτος Ο ΣΚΥΛΟΣ Το τρίχωμά του έχει χρώμα μαύρο. Έχει τέσσερα πόδια, μεγάλα μάτια, μακριά αυτιά και μαύρη μύτη. Η ουρά του είναι κοντή. Είναι θηλαστικό ζώο. Γεννάει κουταβάκια. Τα κουταβάκια είναι παιχνιδιάρικα.

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ Αυχενικοί σπόνδυλοι 7 Θωρακικοί σπόνδυλοι 12 Οσφυϊκοί σπόνδυλοι 5 Ιερό οστό 5 συνοστεομένοι σπόνδυλοι Κόκκυγας Φυσιολογικά Κυρτώματα Σ.Σ. Η σπονδυλική στήλη δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος εργασίας: Καθορισμός του φύλου στους ζωικούς οργανισμούς

Τίτλος εργασίας: Καθορισμός του φύλου στους ζωικούς οργανισμούς Τίτλος εργασίας: Καθορισμός του φύλου στους ζωικούς οργανισμούς Ένας από τους βασικότερους βιολογικούς μηχανισμούς, ο καθορισμός του φύλου, χαρακτηρίζεται από υψηλό επίπεδο ποικιλότητας μηχανισμών και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Λήψη προσφορών για δαπάνη ποσού 5.310,67 (πέντε χιλιάδες τριακόσια δέκα ευρώ και εξήντα επτά λεπτά) για την προµήθεια εργαστηριακού εξοπλισµού

Διαβάστε περισσότερα

BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ

BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ ΙΑΛΕΞΗ 5. ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗ Ι ΑΣΚΩΝ Μιχάλης Παυλίδης (pavlidis@biology.uoc.gr) Ηράκλειο, Νοέμβριος 2012 1 ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗ Ισοζύγιο νερού και ωσμωρύθμιση Ρύθμιση των εξωκυττάριων υγρών

Διαβάστε περισσότερα

Άνω και κάτω στόμιο θώρακα Το κάτω στόμιο αφορίζεται από το πλευρικό τόξο και την ξιφοειδή απόφυση. Το άνω από τις 2 πρώτες πλευρές

Άνω και κάτω στόμιο θώρακα Το κάτω στόμιο αφορίζεται από το πλευρικό τόξο και την ξιφοειδή απόφυση. Το άνω από τις 2 πρώτες πλευρές Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΟΥ ΘΩΡΑΚΑ Ο οστεοχόνδρινος θωρακικός κλωβός σχηματίζεται: 1. Ραχιαία, από τμήμα της Σπονδυλικής Στήλης (12 θωρακικοί σπόνδυλοι & μεσοσπονδύλιοι δίσκοι), 2. Κυκλοτερώς, από 12 ζεύγη πλευρών

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016/2017

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016/2017 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016/2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ MAΪOY - ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΒΑΘ.:... / 40 ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: A ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26/05/2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ (ΒΙΟΛΟΓΙΑ) ΧΡΟΝΟΣ: 1h 30min

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2011-2012 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ. Χρόνος: 2 ώρες Ημερομηνία: 13 Ιουνίου 2012

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2011-2012 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ. Χρόνος: 2 ώρες Ημερομηνία: 13 Ιουνίου 2012 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2011-2012 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΟΓΝΩΣΤΙΚΑ ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Χρόνος: 2 ώρες Ημερομηνία: 13 Ιουνίου 2012 ΒΑΘΜΟΣ:. Υπογραφή:... Ονοματεπώνυμο:.

Διαβάστε περισσότερα

Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ - ΜΑΛΟΥΝΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:. ΤΜΗΜΑ: ΑΡ.

Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ - ΜΑΛΟΥΝΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:. ΤΜΗΜΑ: ΑΡ. Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ - ΜΑΛΟΥΝΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΒΑΘΜΟΣ:.... /40 ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ:... ΥΠΟΓΡ:... ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 02.06.2017 ΜΑΘΗΜΑ:

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017-2018 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΒΑΘ.:.../40=. /20 ΟΛΟΓΡ.:... ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/2018 ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ: ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

Έργο ΠΛΕΙΑΔΕΣ/ Νηρηίδες, Γ ΚΠΣ 21 ΕΑ.ΙΤΥ / Υπ.Ε.Π.Θ.

Έργο ΠΛΕΙΑΔΕΣ/ Νηρηίδες, Γ ΚΠΣ 21 ΕΑ.ΙΤΥ / Υπ.Ε.Π.Θ. Έργο ΠΛΕΙΑΔΕΣ/ Νηρηίδες, Γ ΚΠΣ 21 Έργο ΠΛΕΙΑΔΕΣ/ Νηρηίδες, Γ ΚΠΣ 22 ΣΤΟ ΠΟΤΑΜΙ Παρατηρήστε και συγκρίνετε τις παρακάτω εικόνες. Σε ποια από τις δύο περιπτώσεις τα νερά του ποταμού δεν είναι καθαρά; Γιατί

Διαβάστε περισσότερα

Εξωτερική µορφολογία και εσωτερική οργάνωση οστεϊχθύος. Συστηµατική κατάταξη

Εξωτερική µορφολογία και εσωτερική οργάνωση οστεϊχθύος. Συστηµατική κατάταξη 2 η ΑΣΚΗΣΗ Εξωτερική µορφολογία και εσωτερική οργάνωση οστεϊχθύος Συστηµατική κατάταξη Κλάση Τάξη Οστεϊχθύες Perciformes Οικογένεια Cichlidae Γένος Tilapia Γενικά : Η οικογένεια Cichlidae περιλαµβάνει

Διαβάστε περισσότερα

Συνδεσμολογία. Ioannis Lazarettos. MD PhD Orthopaedic Surgeon

Συνδεσμολογία. Ioannis Lazarettos. MD PhD Orthopaedic Surgeon Συνδεσμολογία Ioannis Lazarettos MD PhD Συνδεσμολογία 2 Συνδεσμολογία Άρθρωση Σύνδεση δύο ή περισσότερων οστών Κίνηση Δίαρθρωση ΟΧΙ Κίνηση Συνάρθρωση (Συνδέσμωση Συγχόνδρωση - Συνοστέωση) 3 Διάρθρωση Αρθρικές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΕΡΑΤΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 1 ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Οι περισσότεροι βιολόγοι κατατάσσουν τους ζωντανούς οργανισµούς σε πέντε βασίλεια: Μονήρη (βακτήρια, κυανοβακτήρια), Πρώτιστα (µικροφύκη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ Επικοινωνία και συνεννόηση μεταξύ καθηγητή Φ.Α και μαθητών Καλύτερη συνεργασία Εξοικονόμηση

Διαβάστε περισσότερα

1. Πατήστε στο ανθρωπάκι, πάνω αριστερά στο παράθυρο και επιλέξτε «ΣΧΕΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ» - ΜΥΪΚΟ

1. Πατήστε στο ανθρωπάκι, πάνω αριστερά στο παράθυρο και επιλέξτε «ΣΧΕΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ» - ΜΥΪΚΟ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΡΕΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (1) ΤΑΞΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΠΕΡΑΚΗ ΑΛΕΞΑΝ ΡΑ ΒΙΟΛΟΓΟΣ 10ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ SOFTWARE: «Εγκυκλοπαίδεια του ανθρώπινου Σώµατος». Μπαίνουµε στο πρόγραµµα και επιλέγουµε

Διαβάστε περισσότερα

Με τον όρο πανίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών ζωικών οργανισμών (Σπονδυλωτών και Ασπόνδυλων) που απαντούν σε μία περιοχή.

Με τον όρο πανίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών ζωικών οργανισμών (Σπονδυλωτών και Ασπόνδυλων) που απαντούν σε μία περιοχή. Με τον όρο πανίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών ζωικών οργανισμών (Σπονδυλωτών και Ασπόνδυλων) που απαντούν σε μία περιοχή. Εισαγωγή Επειδή τίποτα δεν μπορούμε να μελετήσουμε και να κατανοήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ. 1.4 Αλληλεπιδράσεις και προσαρμογές

ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ. 1.4 Αλληλεπιδράσεις και προσαρμογές ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ 1.4 Αλληλεπιδράσεις και προσαρμογές Οι οργανισμοί διαφέρουν στην εμφάνιση, στον τρόπο με τον οποίο ζουν, στον τόπο όπου κατοικούν Ποιο είναι το μυστικό της τεράστιας ποικιλομορφίας;

Διαβάστε περισσότερα

Ζωική Ποικιλότητα. Ενότητα 7. Συγκριτική Θεώρηση της Δομής και Λειτουργίας των Ζώων

Ζωική Ποικιλότητα. Ενότητα 7. Συγκριτική Θεώρηση της Δομής και Λειτουργίας των Ζώων Ζωική Ποικιλότητα Ενότητα 7. Συγκριτική Θεώρηση της Δομής και Λειτουργίας των Ζώων Ρόζα Μαρία Τζαννετάτου Πολυμένη, Επίκουρη Καθηγήτρια Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Βιολογίας Συγκριτική Μορφολογία 1/3

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση της Ζώσας Συνιστώσας

Οργάνωση της Ζώσας Συνιστώσας Οργάνωση της Ζώσας Συνιστώσας Αναγωγική Ατμόσφαιρα H 2 S NH 3 CO 2 CH 4 N 2 H 2 0 Διάταξη των Urey και Miller Εκατοστιαία σύσταση οργανικών ενώσεων που προέκυψαν από τα πειράματα με τη διάταξη των Urey

Διαβάστε περισσότερα

Πυρήνες οστέωσης παιδικου σκελετου. Χρόνοι εμφάνισης.

Πυρήνες οστέωσης παιδικου σκελετου. Χρόνοι εμφάνισης. Πυρήνες οστέωσης παιδικου σκελετου. Χρόνοι εμφάνισης. Κωτούλα Αγορίτσα, Ιατρος ακτινολόγος, Επιμελήτρια Β Ακτινολογικό Εργαστήριο Νοσοκομείου Α.Ν.Θ. ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ, Θεσ/νίκης Τα οστά σχηματίζονται με δύο τρόπους:

Διαβάστε περισσότερα

ΡΑΧΗ. 3. Μύες (ανάλογα µε την εµβρυολογική προέλευση και την νεύρωσή τους διαχωρίζονται σε: α. Εξωγενείς (ετερόχθονες) β. Ενδογενείς (αυτόχθονες)

ΡΑΧΗ. 3. Μύες (ανάλογα µε την εµβρυολογική προέλευση και την νεύρωσή τους διαχωρίζονται σε: α. Εξωγενείς (ετερόχθονες) β. Ενδογενείς (αυτόχθονες) ΡΑΧΗ Ι. Γενικά Α. Η ράχη αποτελείται από την οπίσθια επιφάνεια του σώµατος 1. Αποτελεί µυοσκελετικό άξονα στήριξης του κορµού 2. Οστικά στοιχεία α. Σπόνδυλοι β. Κεντρικά τµήµατα των πλευρών γ. Άνω επιφάνειες

Διαβάστε περισσότερα

ΓΩΝΙΟΜΕΤΡΗΣΗ. διάφορες μέθοδοι (0-180 / / 360 / ΟΜΕΣ)

ΓΩΝΙΟΜΕΤΡΗΣΗ. διάφορες μέθοδοι (0-180 / / 360 / ΟΜΕΣ) ΓΩΝΙΟΜΕΤΡΗΣΗ διάφορες μέθοδοι (0-180 / 180-0 / 360 / ΟΜΕΣ) μέσα μέτρησης (γωνιόμετρα, ηλεκτρογωνιόμετρα, μεζούρα, βιντεοκάμερες, τρισδιάστατα συστήματα ανάλυσης κίνησης, γωνιόμετρο με υπερήχους ή ποτενσιόμετρα,

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ Ι. Εργαστηριακή άσκηση: Αρθρόποδα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ Ι. Εργαστηριακή άσκηση: Αρθρόποδα Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Βιολογίας Τομέας Βιολογίας Ζώων ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ Ι Εργαστηριακή άσκηση: Αρθρόποδα Επιμέλεια: Σίνος Γκιώκας Πάτρα 2015 ΧΗΛΗΚΕΡΑΙΩΤΑ & ΜΥΡΙΑΠΟΔΑ ΧΗΛΗΚΕΡΑΙΩΤΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΑΡΑΧΝΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΕΝΤΟΜΑ. Τα έντομα είναι ομοταξία που ανήκει στα Αρθρόποδα. Ο αριθμός των ειδών των εντόμων που υπάρχουν υπολογίζεται σε περισσότερο από

ΤΑ ΕΝΤΟΜΑ. Τα έντομα είναι ομοταξία που ανήκει στα Αρθρόποδα. Ο αριθμός των ειδών των εντόμων που υπάρχουν υπολογίζεται σε περισσότερο από ΤΑ ΕΝΤΟΜΑ Τα έντομα είναι ομοταξία που ανήκει στα Αρθρόποδα. Ο αριθμός των ειδών των εντόμων που υπάρχουν υπολογίζεται σε περισσότερο από 1.000.000. ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ Τα έντομα προστατεύονται από ένα εξωτερικό

Διαβάστε περισσότερα

Σκορπιός Χειλόποδο Διπλόποδο Ορθόπτερο Ημίπτερο Υμενόπτερο Κολεόπτερο. Φυλογενετικό δέντρο

Σκορπιός Χειλόποδο Διπλόποδο Ορθόπτερο Ημίπτερο Υμενόπτερο Κολεόπτερο. Φυλογενετικό δέντρο Σχολές Συστηματικής Σκορπιός Χειλόποδο Διπλόποδο Ορθόπτερο Ημίπτερο Υμενόπτερο Κολεόπτερο Φυλογενετικό δέντρο Σκορπιός Χειλόποδο Διπλόποδο Ορθόπτερο Ημίπτερο Υμενόπτερο Κολεόπτερο 14 12 11 7 Φαινόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Χριστίνα Τσώτα

Επιμέλεια: Χριστίνα Τσώτα ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Σχολ. Έτος: 2011 2012 Επιμέλεια: Χριστίνα Τσώτα ΦΩΚΙΑ ΜΟΝΑΧΟΥΣ - ΜΟΝΑΧΟΥΣ Κοινό όνομα: Μεσογειακή φώκια Μήκος: 2 3 μέτρα Βάρος: 300

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΖΩΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

ΤΟ ΖΩΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΟ ΖΩΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Τα πανεπιστημιακά μουσεία Ιδιαιτερότητες Συνδυάζουν εκπαίδευση, έρευνα και ενημέρωση του κοινού Πλεονεκτήματα Ύπαρξη υποδομής Ερευνητικό

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 8: Γαλουχώντας Θηλαστικά

Κεφάλαιο 8: Γαλουχώντας Θηλαστικά Κεφάλαιο 8: Γαλουχώντας Θηλαστικά Σύνοψη H βασική εξέλιξη και οι κύριες μορφές των συνάψιδων Ερπετών του Περμίου καθώς και η μετάβαση από τα Πελυκοσαύρια στα Θηριοδόντια και μέσω αυτών στα θηλαστικόμορφα

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΕΞΕΛΙΞΗ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 103 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΕΣ 128

Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΕΞΕΛΙΞΗ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 103 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΕΣ 128 Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΖΩΟΛΟΓΙΑ: Η ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ 25 Περίγραμμα του Κεφαλαίου 25 Ζωολογία: Η Εξελικτική Προσέγγιση 26 Ζωολογία: Η Οικολογική Προσέγγιση 30 Προειδοποίηση για την Άγρια

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρίες της Εξέλιξης

Θεωρίες της Εξέλιξης 1 ο ΘΕΜΑ Θεωρίες της Εξέλιξης Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Στις παρακάτω ερωτήσεις, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1.

Διαβάστε περισσότερα

Στρωματογραφία-Ιστορική γεωλογία Μεσοζωικός Αιώνας, Καινοζωικός Αιώνας. Δρ. Ηλιόπουλος Γεώργιος Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας

Στρωματογραφία-Ιστορική γεωλογία Μεσοζωικός Αιώνας, Καινοζωικός Αιώνας. Δρ. Ηλιόπουλος Γεώργιος Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας Στρωματογραφία-Ιστορική γεωλογία Μεσοζωικός Αιώνας, Καινοζωικός Αιώνας Δρ. Ηλιόπουλος Γεώργιος Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Γεωλογίας Σκοποί ενότητας Σκοπός της ενότητας είναι η γνωριμία με τη χλωρίδα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΓΗΣ

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΓΗΣ Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΓΗΣ ΥΠΟ ΜΕΡΜΙΓΚΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Διδάκτορος γεωλογίας του Πανεπιστημίου της Προβηγκίας(Γαλλία) Η γέννηση του σύμπαντος Σύμφωνα με μία σήμερα ευρέως διαδεδομένη θεωρία η

Διαβάστε περισσότερα

Υπό την αιγίδα τόυ ΥπόΥΡΓΕιόΥ παιδειασ ΔΙΑ ΒιόΥ ΜΆΘΗΣΗΣ Και ΘΡΗΣΚΕΥΜατΩΝ. Oμάδα 1

Υπό την αιγίδα τόυ ΥπόΥΡΓΕιόΥ παιδειασ ΔΙΑ ΒιόΥ ΜΆΘΗΣΗΣ Και ΘΡΗΣΚΕΥΜατΩΝ. Oμάδα 1 Υπό την αιγίδα τόυ ΥπόΥΡΓΕιόΥ παιδειασ ΔΙΑ ΒιόΥ ΜΆΘΗΣΗΣ Και ΘΡΗΣΚΕΥΜατΩΝ Oμάδα 1 Η Μεσσηνία αποτελεί περιοχή με μοναδικό φυσικό πλούτο! Στην επίσκεψή σας στο Navarino Natura Hall θα έχετε τη μοναδική ευκαιρία

Διαβάστε περισσότερα

περιβάλλοντος. 6. Εξειδικεύσεις 14. Σε υπόλοιπων ζώων. σύστημα των σπονδυλωτών.

περιβάλλοντος. 6. Εξειδικεύσεις 14. Σε υπόλοιπων ζώων. σύστημα των σπονδυλωτών. Ερωτήσεις Κεφάλαιο 10: Συστήματα Οργάνων Ζωικών Οργανισμών 1. Με ποιους τρόπους η φυσική επιλογή επηρεάζεται από τους φυσικούς νόμους, οι οποίοι καθορίζουν τη μορφή και το μέγεθος των οργανισμών. 2. Τι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ζωολογία Ερπετά Διδάσκων: Καθηγητής Ιωάννης Λεονάρδος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα