Ο Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός ως βίωμα: Συνεργατικές τεχνικές και θεματικές προτάσεις για το Σ.Ε.Π.

Transcript

1 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΙΛΚΙΣ Ο Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός ως βίωμα: Συνεργατικές τεχνικές και θεματικές προτάσεις για το Σ.Ε.Π. Κατσιούλα Παναγιώτα Σιάνου Χατζηκαμάρη Παναγιώτα

2 O ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Αυτογνωσία αυτοεξερεύνηση και παροχή ευκαιριών για ανάπτυξη ικανοτήτων, δεξιοτήτων Κοινωνιογνωσία μέσω της Πληροφόρησης αυτοπληροφόρηση, κριτική ανάγνωση, διάσταση κριτικής κοινωνιογνωσίας Λήψη απόφασης Συνειδητοποίηση παραμέτρων, δημιουργικός συνδυασμός εαυτού και τωρινής και μελλοντικής εκπαιδευτικής, επαγγελματικής πραγματικότητας Μετάβαση προετοιμασία για εργασία και ζωή, για δυναμική και κριτική προσαρμογή σε νέα δεδομένα

3 Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός Σκοπός: Υποβοήθηση/στήριξη των μαθητών στις εκπαιδευτικές/επαγγελματικές επιλογές τους, στην δια βίου ανάπτυξη και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων ζωής (life skills) Ως ανάπτυξη σταδιοδρομίας ή επαγγελματική ανάπτυξη (career development) ορίζεται η εξελικτική πορεία του ατόμου όσον αφορά στον προσανατολισμό του στο χώρο της εργασίας και τις αποφάσεις του για το επάγγελμα ή τα επαγγέλματα, που επιθυμεί ή επιδιώκει να ακολουθήσει Η έννοια σταδιοδρομία προοδευτικά περιγράφει τη διαχείριση από πλευράς του ατόμου (self-management) των διαδικασιών σχετικά με την εργασία και τη μάθηση, μέσα σε έναν κόσμο ραγδαίων εξελίξεων και διαφοροποιήσεων

4 Ο/H εκπαιδευτικός που εφαρμόζει Βιωματική δράση ΣΕΠ είναι : συντονιστήςεμψυχωτής της ομάδας διευκολυντής της μαθησιακής διαδικασίας σχεδιάζει τις διαδικασίες μάθησης δημιουργεί κατάλληλο παιδαγωγικό κλίμα αναπτύσσει δεξιότητες επικοινωνίας με άτομα, ομάδες και με φορείς έξω από το σχολείο

5 Ο/H εκπαιδευτικός που εφαρμόζει Βιωματική δράση ΣΕΠ Εφαρμόζει μεθόδους που είναι κατάλληλες με την ηλικία, τις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα των μαθητών και τις ιδιαιτερότητες της κάθε διδακτικής ενότητας Ιδιαίτερη σημασία έχει η εναλλαγή των μεθόδων και ο συνδυασμός τους, ώστε το μάθημα να προκαλεί το ενδιαφέρον των μαθητών Τελικά στηρίζει & βοηθάει τους μαθητές να λάβουν εκπαιδευτικές και επαγγελματικές αποφάσεις, χωρίς να χειραγωγεί ο ίδιος

6 Ο/H εκπαιδευτικός που εφαρμόζει Βιωματική δράση ΣΕΠ αποφεύγει κρίσεις- αξιολογήσεις, χαρακτηρισμούς προτιμά ερωτήσεις ανοιχτού τύπου παράδειγμα «Ποιοι είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν μιας οποιασδήποτε καθημερινής απόφασης ή τι σε επηρεάζει ή τι λαμβάνεις υπόψη σου όταν παίρνεις μια απόφαση» παρακινεί την ανάπτυξη της αυτενέργειας στην αναζήτηση πληροφοριών ακούει με υπομονή χωρίς να διακόπτει παρακινεί και υποστηρίζει ατομικές και ομαδικές πρωτοβουλίες

7 Ο/H εκπαιδευτικός που εφαρμόζει Βιωματική δράση ΣΕΠ προωθεί την ίση αντιμετώπιση κάθε διαφορετικότητας και ιδιαιτερότητας προωθεί κλίμα εμπιστοσύνης και αλληλοσεβασμού στην ομάδα ενθαρρύνει την εθελοντική ανακοίνωση απαντήσεων προς όφελος της ομάδας

8 Ο/H εκπαιδευτικός που εφαρμόζει Βιωματική δράση ΣΕΠ θεωρείται σημαντικό: να ενθαρρύνει τις ερωτήσεις των μαθητών/μαθητριών και να τους προτρέπει να αναζητήσουν απαντήσεις να έχει συνεργασία με το ΚΕΣΥΠ εφόσον υπάρχουν απορίες ως προς τον ΣΕΠ ή ζητείται εξατομικευμένη βοήθεια

9 Ενδεικτικές Μεθοδολογικές Προσεγγίσεις για τη Βιωματική δράση Ατομικός Φάκελος Ερωτηματολόγιο Συνέντευξη Mentoring - καθοδήγηση Ανάλυση περιεχομένου π.χ. αγγελιών Συζήτηση καταιγισμός ιδεών Μελέτη περίπτωσης Βιωματική άσκηση (π.χ. παίξιμο ρόλων, κ.λπ.) Σχέδιο δράσης Εκπαιδευτική επίσκεψη Πολυμεθοδολογική προσέγγιση

10 Θεματικές για τις Βιωματικές δράσεις του ΣΕΠ Α. ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕYΤΙΚΟ ΣYΣΤΗΜΑ Τι κάνω μετά το Γυμνάσιο; Τι κάνω μετά το Λύκειο; Σύνδεση της Εκπαίδευσης με την Αγορά Εργασίας Β. Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Εξελίξεις της Εποχής μας που Επηρεάζουν την Αγορά Εργασίας (Γιατί αλλάζουν οι επαγγελματικές επιλογές και τα επαγγέλματα, από το παρελθόν στο παρόν της εργασίας) Το Σύγχρονο Εργασιακό Περιβάλλον Η Διεθνοποίηση της Εργασίας και της Οικονομίας (Από το τοπικό στο παγκόσμιο) Τι μας Επηρεάζει όταν Επιλέγουμε Επάγγελμα Περιγραφή του Επαγγέλματος, Επαγγελματικές Μονογραφίες, οι αλλαγές στις συνθήκες εργασίας και τα ίδια τα επαγγέλματα Συνθήκες εργασίας, (περιβάλλον εργασίας, προσωπική ανάπτυξη, καθήκοντα/υποχρεώσεις, υγεία και ασφάλεια στην εργασία)

11 Θεματικές για τις Βιωματικές δράσεις του ΣΕΠ Γ. Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΟΥ Προσωπικές και Επαγγελματικές Αξίες Ικανότητες και Δεξιότητες (Ανάπτυξη δεξιοτήτων, Δημιουργία προσωπικού φακέλου επιτευγμάτων) Συνέντευξη/ Αίτηση Σύνταξη Βιογραφικού Σημειώματος Δ. ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟYΣ ΣYΝΑΝΘΡΩΠΟYΣ Επάγγελμα και φύλο Επάγγελμα και διαφορετικότητα (σωματική, πολιτισμική)

12 Θεματικές για τις Βιωματικές δράσεις του ΣΕΠ Ε. ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ Έννοια και Σημασία της Πληροφόρησης, Είδη Πληροφοριών Πηγές και Αναζήτηση Πληροφοριών ΣΤ. ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ Πως παίρνω μια Απόφαση Οι Επαγγελματικές Αποφάσεις Σχεδιάζω το Μέλλον μου

13 Επισήμανση Ανεξάρτητα από την θεματική που θα επιλεγεί απαραίτητη είναι: η γνώση του Ελληνικού Εκπαιδευτικού Συστήματος Η συσχέτιση μεταξύ εκπαίδευσης και εργασίας

14 Ατομικός φάκελος Ο προσωπικός φάκελος είναι το σημείο πραγματικό ή ψηφιακό όπου ο μαθητής ή η μαθήτρια συγκεντρώνει, οργανώνει και τεκμηριώνει τα εκπαιδευτικά, επαγγελματικά και προσωπικά του επιτεύγματα και εμπειρίες, με στόχο την ανάδειξη των δεξιοτήτων που έχει αποκτήσει μέσα από αυτά.

15 Ατομικός φάκελος Δημιουργία, οργάνωση & εξέλιξη του portfolio* (Ατομικός Φάκελος) για κάθε μαθητή ατομική εργασία. Ημερολόγιο προσωπικής πορείας - εξέλιξης, Συμπληρωμένα φύλλα ασκήσεων, δομημένων εργασιών κ.λπ. που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του μαθήματος του ΣΕΠ, Επιτεύγματα - διακρίσεις του μαθητή, Σχέδιο εκπαιδευτικής σταδιοδρομίας, Βιογραφικό σημείωμα * Υπάρχουν πολλών ειδών ατομικοί φάκελοι και σε πολλές μορφές έντυπες και ηλεκτρονικές. Ο ατομικός φάκελος μπορεί να αποτελέσει ομαδικοί εργασία και τα στοιχεία του φακέλου μπορούν να αποτελέσουν ξεχωριστές ατομικές εργασίες.

16 Ατομικός Φάκελος Δραστηριότητες Ημερολόγιο προσωπικής πορείας εξέλιξης (σημαντικά γεγονότα έως τώρα, σκέψεις για επαγγέλματα στην πορεία του χρόνου, πως φαντάζεται ο μαθητής τον εαυτό του μετά από χρόνια, καταγραφή των σκέψεων σταδιοδρομίας του μέσα στο ΕΠΑ.Λ, κ.ά.) Προτεινόμενες Δραστηριότητες: άσκηση γραμμή ζωής, εγώ στα 30 μου κ.ά. Συμπληρωμένα φύλλα ασκήσεων, δομημένων εργασιών κ.λπ. που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του μαθήματος του ΣΕΠ (τεστ* και τεχνικές επαγγελματικού προσανατολισμού για ενδιαφέροντα, αξίες, δεξιότητες, λήψης απόφασης, μετάβασης, αυτοπληροφόρησης, στερεότυπα, διαπολιτισμική συμπεριφορά, προσαρμοστικότητα, κινητικότητα, κ.ά.) Προτεινόμενες Δραστηριότητες: Βιβλία ΣΕΠ Γ Γυμνασίου & Α Λυκείου, Βιβλίο Καρριεροσκόπιο * διαδικτυακά και από πύλη εφήβων (eoppep.gr/teens)

17 Ατομικός Φάκελος Δραστηριότητες Επιτεύγματα - διακρίσεις του μαθητή, όπως καλοκαιρινή απασχόληση, εθελοντική εργασία, συμμετοχή σε διαγωνισμούς φορέων, πιστοποίηση γνώσεων στους Η/Υ, συμμετοχή σε προγράμματα κατάρτισης ή παρακολούθησης σεμιναρίων, απόκτηση ειδικής επαγγελματικής δεξιότητας (AUTOCAD), ομαδάρχης σε κατασκήνωση, μέλος πολιτιστικής ομάδας, συμμετοχή σε αγώνες παιχνιδιών στρατηγικής, ενασχόληση με χειροτεχνία, συμμετοχή σε κάποιο ομαδικό άθλημα, κ.ά. Ως στοιχεία απόδειξης μπορεί να αξιοποιηθούν οι βεβαιώσεις συμμετοχής, αποδεικτικά αιτήσεων, διπλώματα, φωτογραφίες, βραβεία, διακρίσεις, κ.ά

18 Ατομικός Φάκελος Βιογραφικό σημείωμα, Ευρωπαϊκό Βιογραφικό, έγγραφα γενικότερα του Ευρωδιαβατηρίου, όπως Διαβατήριο Γλωσσών, κ.ά. στο Ετοιμάζω ερωτηματολόγιο και προετοιμάζω μια συνέντευξη συνεντεύξεις επαγγελματιών ή/και εκπαιδευτικών μεντόρων ή/και φοιτητών,.

19 Εκπαιδευτική-Επαγγελματική Μονογραφία Η εκπαιδευτική-επαγγελματική μονογραφία (ΕΕΜ) είναι η συστηματική παρουσίαση επαγγελματικών, κοινωνικών και εκπαιδευτικών πληροφοριών που αφορούν ένα συγκεκριμένο επάγγελμα και ενίοτε μια μικρή οικογένεια επαγγελμάτων. Μέσα από τις πληροφορίες που παρέχει, η εκπαιδευτική- επαγγελματική μονογραφία δίνει την δυνατότητα στον ενδιαφερόμενο να γνωρίσει έμμεσα τον κόσμο των επαγγελμάτων και να τον προσεγγίσει θεωρητικά

20 Επαγγελματική Μονογραφία Ι. Εισαγωγή Σύντομη εισαγωγική παρουσίαση- περιγραφή επαγγέλματος (στοιχεία, τα οποία δίνουν μια πρώτη, γενική ιδέα για το επάγγελμα). Ιστορική θεώρηση της εξέλιξης του επαγγέλματος (το στίγμα του επαγγέλματος στο χώρο και στο χρόνο). Κοινωνική προσφορά του επαγγέλματος. Παραδοσιακές μορφές- σύγχρονες εξειδικεύσεις.

21 Επαγγελματική Μονογραφία ΙΙ. εκπαίδευση τυπικά προσόντα Τυπικά προσόντα-τρόποι εισόδου στο επάγγελμα. Περιγραφή απαραιτήτων σπουδών. ΙΙΙ. ανάλυση επαγγέλματος, φύση και περιεχόμενο Περιγραφή του επαγγελματικού αντικειμένου/ επαγγελματικών δραστηριοτήτων. Απαραίτητες επαγγελματικές δεξιότητες (τι είναι ικανός να κάνει ο επαγγελματίας) Στοιχεία προσωπικότητας. Εργασιακές συνθήκες (ωράριο, αποδοχές, μονιμότητα, είδος απασχόλησης κ.ά.) Ειδικός εξοπλισμός που χρησιμοποιείται για την άσκησή του. Μέτρα υγιεινής και ασφάλειας. Χώροι επαγγελματικής απορρόφησης. Προϋποθέσεις άσκησης επαγγέλματος. Υπάρχουσα κατάσταση στην αγορά εργασίας- δυναμικό επαγγέλματος- μελλοντικές τάσεις ανάπτυξης. Πρωτογενείς πηγές πληροφόρησης για το επάγγελμα (επαγγελματικές, συνδικαλιστικές και επιστημονικές οργανώσεις, αρμόδιες υπηρεσίες, τα επιστημονικά επαγγελματικά έντυπα και βιβλία για την ειδικότητα αυτή)

22 Ασφάλεια και Υγεία στο Περιβάλλον Εργασίας Κίνδυνοι στο περιβάλλον εργασίας Το σχολείο ως πεδίο εκπαίδευσης για την ασφάλεια και υγεία στο χώρο εργασίας Μέτρα πρόληψης για την Υγεία και την Ασφάλεια στο σχολείο Εκπαίδευση για την προαγωγή για την Υγεία και την Ασφάλεια

23 ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Οι επικοινωνιακές δεξιότητες είναι απαραίτητες σε κάθε επάγγελμα. Η επαγγελματική προσαρμοστικότητα και οι σύγχρονες προκλήσεις της αγοράς εργασίας. Πράσινη επιχειρηματικότητα και απαραίτητες δεξιότητες Η κοινωνική δικτύωση ως μέσον εξεύρεσης εργασίας Ο κατάλληλος χειρισμός της διεκδικητικότητας στο σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον. Εργονομία Το Εθνικό και Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων Η επαγγελματική εξουθένωση ενός πεδίου επαγγελμάτων Τρόποι ανάδειξης των βασικών ικανοτήτων Ζητούμενα επαγγέλματα από τις αγγελίες του τοπικού τύπου Το ευρωδιαβατήριο (Europass) Υγιεινή, Κίνδυνοι και μέθοδοι προστασίας σε συγκεκριμένο εργασιακό περιβάλλον (κατάλληλο περιβάλλον, σύνδρομο άρρωστου κτιρίου, σήματα εργασιακής ασφάλειας, μέτρα προστασίας, πρώτες βοήθειες, μέθοδοι ορθολογικής διαχείρισης περιβάλλοντος, κ.ά.

24 Ο/Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΣΕΠ ως ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΟ ΚΕΣΥΠ Ο/Η εκπαιδευτικός που αναλαμβάνει τη βιωματική δράση του ΣΕΠ στο Γυμνάσιο μπορεί να λειτουργεί ως του σχολείου με το ΚΕΣΥΠ επικοινωνεί με τις Υπεύθυνες ΚΕ.ΣΥ.Π. της περιοχής για θέματα που αφορούν τη βιωματική δράση ΣΕΠ θα πληροφορεί τη σχολική κοινότητα για διάφορα ζητήματα, τη λειτουργία του ΚΕ.ΣΥ.Π, τα οφέλη από την πληροφόρηση στον ΣΕΠ και τις δράσεις που υλοποιούνται στα ΚΕ.ΣΥ.Π (ημερίδες, επιμορφώσεις, λοιπές εκδηλώσεις) προς όφελος όλων των μαθητών/τριών.

25 Κέντρα Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού (ΚΕΣΥΠ) Τα Κέντρα Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού (ΚΕΣΥΠ) του Υπουργείου Παιδείας παρέχουν υπηρεσίες εκπαιδευτικής και επαγγελματικής συμβουλευτικής και πληροφόρησης σε όλους τους νέους (μέχρι 25 ετών) καθώς και στους γονείς τους και στηρίζουν το έργο των εκπαιδευτικών που εφαρμόζουν το θεσμό του ΣΕΠ στα σχολεία τους. Τα ΚΕΣΥΠ είναι στελεχωμένα με εξειδικευμένους εκπαιδευτικούς και διαθέτουν πληροφοριακό υλικό σχετικά με τον ΣΕΠ και οι παρεχόμενες υπηρεσίες έχουν επιπλέον ως στόχο να διευρύνουν τις επιλογές των ενδιαφερομένων. Ακόμη έργο των δομών αυτών είναι η στήριξη των μαθητών και μαθητριών για την προσωπική τους ανάπτυξη σε κομβικά σημεία της εκπαιδευτικής τους πορείας, δηλαδή τη μετάβαση από το Γυμνάσιο στο Λύκειο, την επιλογή ομάδας προσανατολισμού/τομέα, τη συμπλήρωση μηχανογραφικού δελτίου, πληροφόρηση για εκπαιδευτικές διεξόδους, καθώς και ενημέρωση υποψηφίων, γονέων/κηδεμόνων και εκπαιδευτικών σε θέματα που αφορούν το εκπαιδευτικό σύστημα και τη διαχείριση των παραπάνω.

26 Υπεύθυνες ΣΕΠ: Παναγιώτα Κατσιούλα Παναγιώτα Σιάνου Χατζηκαμάρη ΝΕΑΠΟΛΗ: 21 η Ιουνίου 141 Τηλέφωνο :