ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ 2016

Transcript

1 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ 2016

2 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ 2016 Έκδοση: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ Επιμέλεια έκδοσης - Επεξεργασία ύλης: ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Λεωφ. Α. Συγγρού 60, Τ.Κ , Αθήνα τηλ , seedd@seedd.gr Μελέτη εντύπου - φωτοστοιχειοθεσία: ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ Εκτύπωση - βιβλιοδεσία: ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ Αριθμός εργασίας: 86/2017 Η παρούσα έκδοση απαγορεύεται να διατεθεί σε ιδιώτες προς πώληση, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 18 του Ν. 3469/2006

3 E ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Έκθεση πεπραγμένων 2016 ΑΘΗΝΑ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2017

4

5 Περιεχόμενα Σελίδα Πρόλογος του Ειδικού Γραμματέα Εισαγωγή Σύντομη παρουσίαση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ Σκοπός του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ Αρμοδιότητες του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ Πεδίο ελεγκτικής δράσης του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ Ελεγκτική διαδικασία Οργάνωση Το έργο του Γενικά στοιχεία Το προανακριτικό έργο Ο έλεγχος περιουσιακής κατάστασης υπαλλήλων Το ελεγκτικό έργο Οι προτάσεις από τις εκθέσεις του έτους Αναζήτηση ευθυνών από τις εκθέσεις του έτους Ιστορικά στοιχεία για το έργο του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ Ως προς τις αναφορές, καταγγελίες πολιτών To έργο του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. για το χρονικό διάστημα Χαρακτηριστικές περιπτώσεις επιθεωρήσεων-ελέγχων Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α βαθμού Φυσικό Περιβάλλον Δημόσια, Δημοτική Περιουσία Αναθέσεις έργων, προμηθειών αγαθών και υπηρεσιών Παιδεία, Κατάρτιση Άδειες Επιχειρήσεων, Άσκησης Επαγγελμάτων-Δραστηριοτήτων Αναπτυξιακά Προγράμματα Λοιπά Θέματα Λειτουργίας Υπηρεσιών Πολιτιστικό Περιβάλλον Δόμηση-Χωροταξία Υγεία, Πρόνοια, Ασφάλιση Παρακολούθηση των Πειθαρχικών Υποθέσεων Δημοσίων Υπαλλήλων Παράρτημα Οικονομικά στοιχεία Το ανθρώπινο Δυναμικό του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. (2016)

6 Πρόλογος Η πολυεπίπεδη κρίση που διέρχεται η χώρα μας, εκτός των αρνητικών συνεπειών της επί των πολιτών, έφερε στο προσκήνιο σοβαρές παθογένειες του Κράτους και των επιμέρους θεσμών του, μεταξύ των οποίων και η Δημόσια Διοίκηση. Παθογένειες οι οποίες εμποδίζουν τόσο την κατάστρωση όσο και την υλοποίηση των αναγκαίων δημοσίων δράσεων, για την αντιμετώπισης της κρίσης. Από μια απλή ματιά στις χιλιάδες Εκθέσεις του ΣΕΕΔΔ, συμπεριλαμβανομένων και των πρόσφατων, προκύπτει το συμπέρασμα ότι εντός των κρατικών θεσμών υπάρχουν παγιωμένα δίκτυα, που παράγουν και αναπαράγουν φαινόμενα κακοδιοίκησης και διαφθοράς και τα οποία συνυφαίνονται με την παραβίαση, από φορείς που ασκούν δημόσια εξουσία, των αρχών της νομιμότητας, της χρηστής διοίκησης, της διαφάνειας κ.ο.κ. Ο περιορισμός και η πάταξη των φαινομένων κακοδιοίκησης και διαφθοράς αποτελούν προϋπόθεση για ποιοτικές κρατικές λειτουργίες και ως εκ τούτου άμεση προτεραιότητα. Η κρατική εξουσία, για να είναι αξιόπιστη, πρέπει να συμμορφώνεται με τη θεμελιώδη αρχή της νομιμότητας της κρατικής δράσης, μέσω της τήρησης και εφαρμογής του θετικού δικαίου από τους καθέκαστα θεσμούς της αφενός και αφετέρου μέσω της λειτουργίας ενός συνεκτικού και σταθερού συστήματος ελέγχων. Το οφείλει στους πολίτες έναντι των οποίων είναι υπόλογη και οι οποίοι, τελικά, υφίστανται τις αρνητικές συνέπειες των φαινομένων κακοδιοίκησης και διαφθοράς. Η ανορθολογική κατανομή του προσωπικού, η κακή οργάνωση, οι πελατειακές σχέσεις, τα φαινόμενα διαφθοράς, η αναξιοκρατία, η αναποτελεσματικότητα, διαπιστώνονται ως χαρακτηριστικά γνωρίσματα ενός συγκεντρωτικού και πατερναλιστικού συστήματος άσκησης της δημόσιας εξουσίας.

7 Για την αντιμετώπιση των παραπάνω προβλημάτων της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης έχουν γίνει πρόσφατα πολλά βήματα με την ψήφιση σημαντικών νομοθετημάτων. Επιπλέον όμως απαιτούνται διαρκείς αλλαγές για την αποκατάσταση της εύρυθμης λειτουργίας, την αποτελεσματικότερη δράση, τη βελτίωση της ποιότητας του παραγόμενου διοικητικού προϊόντος, την ενίσχυση της λογοδοσίας και τη συνεχή εκπαίδευση και κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού. Τα πολυάριθμα αιτήματα των πολιτών αλλά και των κρατικών λειτουργών προς το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. για τη διενέργεια ελέγχων, η ανταπόκριση των φορέων και υπηρεσιών που ελέγχθηκαν στις προτάσεις του Σώματος, σηματοδοτούν το βαθμό καταξίωσης του θεσμού και τις προοπτικές ανάπτυξής του. Ωστόσο, η μεγιστοποίηση των δυνατοτήτων του Σώματος συναρτάται και με την εξοικείωση της ίδιας της Διοίκησης με τη διενέργεια των ελέγχων και προϋ ποθέτει την ενεργό στήριξη από την πολιτική ηγεσία αλλά και το ουσιαστικό ενδιαφέρον και την απρόσκοπτη συνεργασία των Κρατικών Υπηρεσιών με το Σώμα. Στα πλαίσια αυτά, η δράση του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, του αρχαιότερου και μεγαλύτερου σώματος ελέγχου των δημοσίων υπηρεσιών, με την εικοσαετή λειτουργία του, έχει ως ευρύτερο στόχο την καταπολέμηση φαινομένων κακοδιοίκησης και διαφθοράς, την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας, την αξιολόγηση της δραστηριότητας των υπηρεσιών ως προς την αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα, την αποτύπωση των αιτίων των κάθε λογής δυσλειτουργιών και κυρίως τη διατύπωση πρόσφορων και ρεαλιστικών προτάσεων για την αντιμετώπισή τους. Ο Ειδικός Γραμματέας καθ. Δημοσθένης Κασσαβέτης

8

9 1. Εισαγωγή Η συγγραφή της ετήσιας έκθεσης πεπραγμένων του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.) προβλέπεται από τον κανονισμό λειτουργίας του. Υποβάλλεται στον αρμόδιο Υπουργό και αποτελεί εκδήλωση των αρχών της διαφάνειας και της λογοδοσίας, από τις οποίες διέπεται η λειτουργία του Σώματος. Έχει ως σκοπό να ενημερώσει τον Υπουργό και κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη για τη δράση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. που στοχεύει στον εντοπισμό και στην καταπολέμηση φαινομένων διαφθοράς, κακοδιοίκησης και αναποτελεσματικότητας στη Δημόσια Διοίκηση. Η παρούσα έκθεση πεπραγμένων παρουσιάζει συνοπτικά το ελεγκτικό έργο του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. για το έτος 2016 και ειδικότερα τα προβλήματα που διαπιστώθηκαν στη λειτουργία των φορέων που ελέγχθηκαν, τις προτάσεις που έγιναν για την άρση των δυσλειτουργιών που εντοπίσθηκαν και την ανταπόκριση των Υπηρεσιών στην υλοποίησή τους. Ειδικότερα, στο πρώτο μέρος της έκθεσης παρουσιάζονται στοιχεία για την οργάνωση και λειτουργία του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. καθώς και στατιστικά στοιχεία για το έργο του έτους 2016 με βάση τη θεματολογία των επιθεωρήσεων που διενεργήθηκαν, τις ελεγχθείσες υπηρεσίες και τη γεωγραφική κατανομή τους στην ελληνική επικράτεια. Στο δεύτερο μέρος της έκθεσης, παρουσιάζονται περιληπτικά, σε ενότητες, οι σημαντικότερες επιθεωρήσεις του Σώματος που ολοκληρώθηκαν το 2016, και καταγράφεται η ανταπόκριση των Υπηρεσιών στις διαπιστώσεις και τις προτάσεις που διατυπώθηκαν. 1.1 ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Το Σώμα Επιθεωρητών-Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, το οποίο συστάθηκε με το άρθρο 6 του Ν. 2477/1997 και άρχισε να λειτουργεί από το 1998, αποτελεί έναν από τους παλαιότερους μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου της Δημόσιας Διοίκησης και το μοναδικό με γενική αρμοδιότητα ελέγχου του συνόλου σχεδόν των δημοσίων υπηρεσιών. Το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. διαδέχθηκε το Σώμα Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (Σ.ΕΛ.Δ.Δ.), το οποίο ιδρύθηκε με το άρθρο 17 παρ. 6 του Ν. 1735/1987, ενεργοποιήθηκε με το άρθρο 84 του Ν. 1892/1990 και λειτούργησε από τις αρχές του 1991 έως τα μέσα του Το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. λειτουργεί πλέον σύμφωνα με τις προβλέψεις των άρθρων 2 έως 7 του Ν. 3074/2002 (ΦΕΚ 296 Α ), με τις οποίες αναβαθμίστηκε ο ρόλος του, μέσω της επέκτασης της ελεγκτικής του αρμοδιότητας και στα κρατικά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, στις δημόσιες επιχειρήσεις και στις επιχειρήσεις τη διοίκηση των οποίων ορίζει άμεσα το Δημόσιο 9

10 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ με διοικητική πράξη ή ως μέτοχος. Επίσης, με τον ίδιο νόμο ανατέθηκε στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ο έλεγχος της περιουσιακής κατάστασης των υπαλλήλων των φορέων που ελέγχονται από αυτό και προβλέφθηκε η άσκηση από αυτό ειδικών ανακριτικών αρμοδιοτήτων για συγκεκριμένα αδικήματα στα οποία εμπλέκονται υπάλληλοι των ως άνω φορέων. Με το Ν. 4320/2015 (άρθρο 8) το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. μεταφέρθηκε με τις αρμοδιότητες, τις Υπηρεσίες και τις δομές του στη Γενική Γραμματεία για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς και με το άρθρο 1 του Π.Δ. 71/2015 η Γενική Γραμματεία για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς μεταφέρθηκε ως σύνολο Υπηρεσιών με τις αρμοδιότητες, όργανα, θέσεις, προσωπικό και εποπτευόμενους από αυτή φορείς στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Σκοπός του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Σκοπός της λειτουργίας του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. είναι η διασφάλιση της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης. Το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. μεριμνά για την επισήμανση φαινομένων: Διαφθοράς Κακοδιοίκησης Αδιαφανών διαδικασιών Αναποτελεσματικότητας Χαμηλής παραγωγικότητας Χαμηλής ποιότητας παρεχόμενων υπηρεσιών Αρμοδιότητες του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. 1. Η διενέργεια επιθεωρήσεων ελέγχων και ερευνών. 2. Η διενέργεια προανακρίσεων και προκαταρκτικών εξετάσεων μετά από παραγγελία του αρμόδιου εισαγγελέα. 3. Η συγκέντρωση του απαιτούμενου αποδεικτικού υλικού προκειμένου να διαβιβαστεί στην αρμόδια Εισαγγελική Αρχή η σχετική αναφορά για ορισμένα ποινικά αδικήματα που διαπράττουν ή συμμετέχουν σε αυτά δημόσιοι υπάλληλοι. 4. Η διενέργεια ένορκων διοικητικών εξετάσεων (Ε.Δ.Ε.) κατά τη διάρκεια ή μετά το πέρας των επιθεωρήσεων ελέγχων για τη διαπίστωση διάπραξης πειθαρχικών αδικημάτων. 5. Ο έλεγχος της περιουσιακής κατάστασης των υπαλλήλων των φορέων που ελέγχονται από το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. 6. Η παρακολούθηση των πειθαρχικών διαδικασιών στους φορείς που υπάγονται στην ελεγκτική αρμοδιότητά του (υποπαρ. ΣΤ.11. περ. 1 της παραγράφου ΣΤ του άρθρου πρώτου του Ν. 4152/2013, ΦΕΚ Α 107/ ). 10

11 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ Πεδίο Ελεγκτικής Δράσης του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Στην αρμοδιότητα του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ανήκει ο έλεγχος των υπηρεσιών: του Δημοσίου, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού, καθώς και των επιχειρήσεων τους, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και των κρατικών Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου ή δημόσιων επιχειρήσεων ή επιχειρήσεων τη διοίκηση των οποίων ορίζει άμεσα το Δημόσιο με διοικητική πράξη ή ως μέτοχος. Το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. δεν επιλαμβάνεται θεμάτων σχετικών με : τη λειτουργία των ανεξάρτητων διοικητικών αρχών την υπηρεσιακή κατάσταση των υπαλλήλων. Το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. δεν εξετάζει υποθέσεις που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα : της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων της Ελληνικής Αστυνομίας. του Γραφείου Εσωτερικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, καθώς και στην οικονομική και διαχειριστική λειτουργία της Οικονομικής Επιθεώρησης του Υπουργείου Οικονομικών και των Συντονιστών Δημοσιονομικών Ελεγκτών του Υπουργείου Οικονομικών Ελεγκτική Διαδικασία Το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. διενεργεί επιθεωρήσεις, ελέγχους και έρευνες κατ αρχήν σύμφωνα με το πρόγραμμα ελεγκτικής δράσης του Σώματος. Επίσης, μπορεί να διενεργεί και έκτακτους ελέγχους, επιθεωρήσεις και έρευνες οποτεδήποτε αυτό κριθεί επιβεβλημένο. Ο Ειδικός Γραμματέας εκδίδει τις εντολές για επιθεώρηση - έλεγχο: Αυτεπαγγέλτως Μετά από εντολή του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρώπινων Δικαιωμάτων Μετά από εντολή του οικείου Υπουργού ή Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης για τις Υπηρεσίες τους ή τα εποπτευόμενα από αυτούς Ν.Π.Δ.Δ. και κρατικά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Μετά από αίτημα του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης ή αίτημα του Συνηγόρου του Πολίτη ή του επικεφαλής Ανεξάρτητης Διοικητικής Αρχής. Οι Επιθεωρητές Ελεγκτές, για την εκπλήρωση του έργου τους, μπορούν να επισκέπτονται την ελεγχόμενη ή οποιαδήποτε εμπλεκόμενη Υπηρεσία που υπάγεται στην ελεγκτική αρμοδιότητα του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., προκειμένου να διενεργήσουν τον έλεγχο και να διερευνήσουν επιτόπου την προς εξέταση υπόθεση. 11

12 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Οι Υπηρεσίες που υπάγονται στην ελεγκτική αρμοδιότητα του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. οφείλουν να διευκολύνουν με κάθε τρόπο το έργο του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. και να παρέχουν όλα τα απαραίτητα έγγραφα, πληροφορίες ή κάθε άλλο υποβοηθητικό για τον έλεγχο στοιχείο. Από το 2008, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 4 του Ν. 3613/2007, με σκοπό τη διασφάλιση της πληρότητας της τεκμηρίωσης των εκθέσεων επιθεώρησης-ελέγχου, που συντάσσουν οι Επιθεωρητές-Ελεγκτές του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., οι εκθέσεις εγκρίνονται από Τριμελή Επιτροπή, η οποία αποτελείται από τον Ειδικό Γραμματέα του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., ως πρόεδρο, και μέλη τον Προϊστάμενο Επιθεωρητή που τον αναπληρώνει και τον Προϊστάμενο Επιθεωρητή που είχε συντονίσει το συγκεκριμένο έλεγχο. Οι Υπηρεσίες οφείλουν, εντός διμήνου από τη γνωστοποίηση της σχετικής έκθεσης επιθεώρησης-ελέγχου, να ενημερώσουν το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ως προς τις ενέργειες στις οποίες προέβησαν για την υλοποίηση των προτάσεων της έκθεσης. Η διαπίστωση, ύστερα από διενέργεια επιθεώρησης ή ελέγχου, παραβάσεων που συνιστούν πειθαρχικό παράπτωμα, δεσμεύει τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα για την άσκηση πειθαρχικής δίωξης [(άρθρο 14, παράγραφος 7, του Ν. 3345/2005 (ΦΕΚ Α 138/ )] Οργάνωση Στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. προΐσταται Ειδικός Γραμματέας, ο οποίος ορίζεται με κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ο Ειδικός Γραμματέας διοικεί το Σώμα, προΐσταται των Προϊσταμένων Επιθεωρητών, των Επιθεωρητών-Ελεγκτών και του προσωπικού της Διεύθυνσης Διοικητικής Υποστήριξης, είναι πειθαρχικός προϊστάμενός τους και μπορεί να επιβάλλει ποινή επίπληξης ή προστίμου μέχρι των αποδοχών ενός μηνός. Ο Ειδικός Γραμματέας του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. επικουρείται από δεκαπέντε Προϊσταμένους Επιθεωρητές, εκ των οποίων έξι (6) προΐστανται των Περιφερειακών Γραφείων και εννέα (9) στην Κεντρική Υπηρεσία, οι οποίοι έχουν αρμοδιότητα συντονισμού τομέων δράσης του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Για τη συγκρότηση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. προβλέπονται εκατόν πενήντα δύο (152) θέσεις Επιθεωρητών-Ελεγκτών. Με την παρ. 4 του άρθρου 13 του Ν.4275/2014 καταργήθηκαν οι αρχικά προβλεπόμενες σαράντα (40) θέσεις Βοηθών Επιθεωρητών-Ελεγκτών. Το ανθρώπινο δυναμικό του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. προέρχεται από μονίμους υπαλλήλους διαφόρων υπηρεσιών με ποικίλες εξειδικεύσεις και διοικητικές εμπειρίες, όπως ακριβώς απαιτεί το εύρος του πεδίου δράσης και η πολυπλοκότητα του αντικειμένου του Σώματος. Ειδικότερα, οι Επιθεωρητές Ελεγκτές είναι μόνιμοι υπάλληλοι του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α. Α και Β βαθμού, κατηγορίας ΠΕ με βαθμό τουλάχιστον Δ ή απόφοιτοι της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης με τετραετή τουλάχιστον υπηρεσία μετά την αποφοίτησή τους, οι οποίοι πρέπει να έχουν διακριθεί για την επαγγελματική τους κατάρτιση, την υπηρεσιακή επίδοση και το ήθος τους. Οι ανωτέρω αποσπώνται στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. με απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για θητεία τριών ετών, ύστερα από δημόσια πρόσκληση για υποβολή υποψηφιοτήτων, με την οποία μπορεί να καθορίζονται, για ορισμένο αριθμό θέσεων Επιθεωρητών Ελεγκτών, συγκεκριμένοι κλάδοι και ειδικότητες. 12

13 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Η επιλογή γίνεται από ειδική επιτροπή που συγκροτείται με απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία αξιολογεί τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα των υποψηφίων και διαμορφώνει γνώμη για την προσωπικότητα και την ικανότητα άσκησης των καθηκόντων του Επιθεωρητή- Ελεγκτή. Η απόσπαση είναι υποχρεωτική για την Υπηρεσία προέλευσης του υπαλλήλου και μπορεί να παρατείνεται, με απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για μία ή περισσότερες φορές. Ανάκληση της απόσπασης μπορεί να γίνει μόνο για σπουδαίο λόγο, ύστερα από αίτηση του αποσπασμένου και αποδοχή της από τον Αναπληρωτή Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ή για λόγους ακαταλληλότητας ή αδυναμίας εκπλήρωσης των καθηκόντων του, ύστερα από εισήγηση του Ειδικού Γραμματέα του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Πλέον του 62% των Επιθεωρητών διαθέτει τίτλους μεταπτυχιακών σπουδών, το 25% αυτών είναι απόφοιτοι της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και το 96% γνωρίζει τουλάχιστον μια ξένη γλώσσα. Για τη θωράκιση του Ειδικού Γραμματέα, των Επιθεωρητών- Ελεγκτών, ώστε να ασκούν απρόσκοπτα τα καθήκοντά τους, προβλέπεται ότι οι ανωτέρω δεν εξετάζονται, δεν διώκονται και δεν ενάγονται για γνώμη που διατύπωσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Εξαιρείται, βεβαίως, η περίπτωση δόλου, η παραβίαση του απορρήτου των πληροφοριών και στοιχείων που περιήλθαν σε γνώση τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους και η παράβαση του καθήκοντος εχεμύθειας, στο οποίο υποχρεούνται οι υπηρετούντες στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. και μετά την αποχώρησή τους από αυτό. Επιπλέον, εφόσον οι ανωτέρω διώκονται ενώπιον των ποινικών δικαστηρίων για πράξεις ή παραλείψεις στις οποίες προέβησαν κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους ή ενάγονται ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων, για την ίδια αιτία, μπορούν να παρίστανται και να εκπροσωπούνται ενώπιον των ποινικών ή πολιτικών δικαστηρίων από μέλος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, κατόπιν αιτήματος του επικεφαλής του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης προς το ΝΣΚ, το οποίο γίνεται υποχρεωτικά δεκτό. Εκτός από την Κεντρική Υπηρεσία του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., που εδρεύει στην Αθήνα, έχουν συσταθεί και λειτουργούν Περιφερειακά Γραφεία στις πόλεις: Θεσσαλονίκη, Σέρρες, Λάρισα, Τρίπολη, Πάτρα και Ρέθυμνο. Επίσης έχει συσταθεί Περιφερειακό Γραφείο στα Ιωάννινα. Στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. λειτουργεί Διεύθυνση Διοικητικής Υποστήριξης για την υποστήριξη του έργου της επιθεώρησης και του ελέγχου. Η ανωτέρω Διεύθυνση απαρτίζεται από το Τμήμα Υποστήριξης Ελεγκτικού Έργου και το Τμήμα Διοικητικού-Οικονομικού. Το Γραφείο Ανάπτυξης και Υποστήριξης Εφαρμογών Πληροφορικής υπάγεται απευθείας στον Ειδικό Γραμματέα. Στο οργανόγραμμα που ακολουθεί παρουσιάζεται η διάρθρωση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.: 13

14 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ Σ.Ε.Ε... ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Δ/ΝΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΙ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΕΣ ΤΜΗΜΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ Π.Γ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ Π.Γ. ΛΑΡΙΣΑΣ Π.Γ. ΤΡΙΠΟΛΗΣ Π.Γ. ΠΑΤΡΩΝ Π.Γ. ΡΕΘΥΜΝΟΥ Π.Γ. ΣΕΡΡΩΝ Π.Γ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 14

15 2. Το έργο του 2016 Κύριο χαρακτηριστικό της δράσης του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. κατά το έτος 2016 αποτελεί η αύξηση του αριθμού των επιθεωρήσεων σε σχέση με τους ελέγχους καταγγελιών (πολιτών). Ειδικότερα, σημαντικό μέρος της δράσης του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. επικεντρώθηκε σε μείζονος σημασίας επιθεωρήσεις στο πλαίσιο των οποίων εντοπίστηκαν σοβαρά προβλήματα κακοδιοίκησης, αναποτελεσματικότητας και παραβίασης της αρχής της νομιμότητας σε μεγάλους δημόσιους φορείς αρμόδιους για τη διαχείριση σημαντικών οικονομικών μεγεθών. Ενδεικτικά παραδείγματα τέτοιων επιθεωρήσεων παρουσιάζονται στο δεύτερο μέρος της παρούσας έκθεσης. Σημαντικό μέρος του ελεγκτικού έργου είχε ως έναυσμα καταγγελίες πολιτών, ο αριθμός των οποίων εμφανίζει γενικά αυξητική τάση και αποτελεί σημαντική πηγή πληροφόρησης για φαινόμενα διαφθοράς και κακοδιοίκησης στη Δημόσια Διοίκηση. Ως εκ τούτου, οι χιλιάδες κατ έτος καταγγελίες των οποίων γίνεται αποδέκτης το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. αξιολογούνται και συσχετίζονται μεταξύ τους θεματικά προκειμένου να ενταχθούν στο πρόγραμμα δράσης της Υπηρεσίας μας. Με τον τρόπο αυτό, καθίσταται δυνατή η επικέντρωση της δράσης του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. σε σημαντικές υποθέσεις και σε δυσλειτουργίες που απασχολούν μεγάλο αριθμό πολιτών. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι παρά το μειωμένο προϋπολογισμό του έτους 2016 και τη μέχρι το Δεκέμβριο 2016 μη πλήρωση όλων των προβλεπόμενων θέσεων επιθεωρητών-ελεγκτών, η παραγωγικότητα του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. διατηρήθηκε στα ίδια επίπεδα με εκείνη του έτους 2015 όπως και η ποιότητα του παραχθέντος έργου καθώς και η αποτελεσματικότητά του (με βάση τα στοιχεία από την παρακολούθηση της πορείας υλοποίησης των προτάσεων των εκθέσεων). Εκ της αναγκαιότητας για πλήρη ενσωμάτωση των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών στη λειτουργική υποδομή του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. και των 6 Περιφερειακών του Γραφείων είχαν δρομολογηθεί οι προπαρασκευαστικές ενέργειες για υποβολή πρότασης ένταξης έργου «Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.» στο πρόγραμμα «Διοικητική Μεταρρύθμιση » με τη συνδρομή της Κοινωνίας της Πληροφορίας Α.Ε., στο οποίο, μεταξύ άλλων, εν όψει της ανάγκης μείωσης των δαπανών μετακίνησης εκτός έδρας, υπήρχε πρόβλεψη εφαρμογής της «τηλεδιάσκεψης» μεταξύ της Κεντρικής Υπηρεσίας και των Περιφερειακών Γραφείων του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Ωστόσο, η πρωτοβουλία αυτή δεν καρποφόρησε ενώ η προμήθεια ενός Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος αποτελεί επιτακτική ανάγκη για το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Θεωρώντας μείζονος σημασίας τη συνεχή αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού, κατόπιν πρότασης του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. και σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, προγραμματίστηκαν ειδικά επιμορφωτικά σεμινάρια με βάση την ανίχνευση και αποτύπωση των ιδιαίτερων επιμορφωτικών αναγκών του ανθρώπινου δυναμικού της Υπηρεσίας μας. 15

16 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Περαιτέρω, τον Αύγουστο του 2015 συνήφθη μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. και του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, με σκοπό την προώθηση της έρευνας και της βελτίωσης του έργου των συμβαλλομένων μερών. Στόχος της ανωτέρω συνεργασίας είναι η συγκρότηση ολοκληρωμένου και συνεκτικού πλαισίου εκπαίδευσης/επιμόρφωσης των Επιθεωρητών-Ελεγκτών σε θέματα δημόσιας διοίκησης, κοινωνικής πολιτικής και περιβάλλοντος, καθώς και μεταφοράς ελεγκτικής τεχνογνωσίας από τους Επιθεωρητές-Ελεγκτές του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. στους φοιτητές του Παντείου, με στόχο την αναβάθμιση των γνώσεων και δεξιοτήτων τους. Το Δεκέμβριο του 2016 ολοκληρώθηκε η διαδικασία απόσπασης νέων Επιθεωρητών, κατόπιν προηγηθείσας σχετικής προκήρυξης, σε αντίστοιχες κενές θέσεις της Κ.Υ. και των Περιφερειακών Γραφείων. 2.1 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Κατά το έτος 2016 ολοκληρώθηκαν, εγκρίθηκαν από την αρμόδια επιτροπή της παρ. 4 του αρ. 4 του ν. 3613/2007 και γνωστοποιήθηκαν αρμοδίως 441 εκθέσεις επιθεώρησης-ελέγχου και ελέγχου περιουσιακής κατάστασης υπαλλήλων. Επιπλέον ολοκληρώθηκαν 23 προκαταρκτικές εξετάσεις για ισάριθμες Εισαγγελικές παραγγελίες. Ειδικότερα, στον ακόλουθο πίνακα παρατίθενται συνολικά αριθμητικά στοιχεία για το έργο του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. που ολοκληρώθηκε κατά το έτος 2016, στη συνέχεια δε, παρατίθενται, λόγω των ειδικών χαρακτηριστικών τους, στοιχεία για το προανακριτικό έργο και τους ελέγχους περιουσιακής κατάστασης και κατόπιν ακολουθεί εκτενέστερο κεφάλαιο για το ελεγκτικό έργο. ΠΑΡΑΧΘΕΝ ΕΡΓΟ Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΙΣ ΕΛΕΓΧΟΙ 418 ΕΛΕΓΧΟΙ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ 23 ΣΥΝΟΛΟ 441 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 23 ΕΝΟΡΚΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 1 Επισημαίνεται ότι πέραν του έργου που αναφέρεται στον παραπάνω πίνακα, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. κατά το έτος 2016 εξέτασε καταγγελίες πολιτών, έργο για το οποίο αφιερώθηκε σημαντικό μέρος του διαθέσιμου χρόνου των στελεχών του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. δεδομένου ότι συνεπάγεται μια σειρά ενεργειών εκ μέρους των Επιθεωρητών, όπως επικοινωνία με Υπηρεσίες προκειμένου να διατυπωθούν οι απόψεις τους, συλλογή εγγράφων και στοιχείων και σύνταξη σχετικών εισηγήσεων από τους Επιθεωρητές. Πλέον των ανωτέρω, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. συνέδραμε και το έργο του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης με διάθεση Επιθεωρητών του σε μικτά κλιμάκια ελέγχου. Επίσης, Επιθεωρητές διατέθηκαν προς συνδρομή του έργου Εισαγγελικών Αρχών, στη Γενική Γραμματεία για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, στο Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού καθώς και στην 16

17 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2010 Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου για τη στελέχωση μικτών κλιμακίων για τη διενέργεια ελέγχων σε συγχρηματοδοτούμενα έργα. 2.2 ΤΟ ΠΡΟΑΝΑΚΡΙΤΙΚΟ ΕΡΓΟ Κατά το 2016 εκτελέστηκαν είκοσι τρεις (23) προκαταρκτικές εξετάσεις κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας, σύμφωνα με τον πίνακα που ακολουθεί, στο πλαίσιο των οποίων διενεργήθηκαν προανακριτικές πράξεις και συμπληρώθηκαν φάκελοι δικογραφιών που διαβιβάστηκαν στους αρμόδιους Εισαγγελείς για τις περαιτέρω ενέργειες. α/α Εισαγγελική Αρχή 1 Εισαγγελία Πρωτοδικών Πειραιά 2 Εισαγγελία Πρωτοδικών Πειραιά 3 Εισαγγελία Πρωτοδικών Πειραιά 4 Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών 5 Εισαγγελία Πρωτοδικών Πειραιά 6 Εισαγγελία Πρωτοδικών Πειραιά 7 Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης 8 Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης 9 Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης 10 Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης 11 Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης Φορέας/Υπηρεσία Αδικήματα Οργανισμός Λιμένα Πειραιά Οργανισμός Λιμένα Πειραιά Οργανισμός Λιμένα Πειραιά Δήμος Μεγαρέων Οργανισμός Λιμένα Πειραιά Δήμος Κερατσινίου Δήμος Λαγκαδά Δήμος Νεάπολης Συκεών Τμήμα Δασολογίας Και Φυσικού Περιβάλλοντος Και Ταμείο Διοίκησης Και Διαχείρισης Παν/Μιακών Δασών Του Α.Π.Θ. Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Απάτη, απιστία περί την υπηρεσία με περιουσιακό όφελος και ζημία που υπερβαίνουν τα ευρώ Απάτη, απιστία περί την υπηρεσία με περιουσιακό όφελος και ζημία που υπερβαίνουν τα ευρώ Απάτη, απιστία περί την υπηρεσία με περιουσιακό όφελος και ζημία που υπερβαίνουν τα ευρώ Απιστία περί την υπηρεσία, πλαστογραφία και παράβαση καθήκοντος Απάτη, απιστία περί την υπηρεσία με περιουσιακό όφελος και ζημία που υπερβαίνουν τα ευρώ Απιστία περί την υπηρεσία, παράβαση καθήκοντος, πρόκληση βλάβης στα συμφέροντα του δημοσίου Παράβαση καθήκοντος, ηθική αυτουργία σε παράβαση καθήκοντος Παράβαση καθήκοντος, ψευδής βεβαίωση, απιστία περί την υπηρεσία Απιστία περί την υπηρεσία Παράβαση καθήκοντος, απιστία περί την υπηρεσία Παράβαση καθήκοντος 17

18 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ α/α Εισαγγελική Αρχή 12 Εισαγγελία Πρωτοδικών Βέροιας 13 Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης 14 Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης 15 Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης 16 Εισαγγελέας Εγκλημάτων Διαφθοράς Θεσσαλονίκης 17 Εισαγγελέας Εγκλημάτων Διαφθοράς Θεσσαλονίκης 18 Εισαγγελέας Εγκλημάτων Διαφθοράς Θεσσαλονίκης 19 Εισαγγελία Πρωτοδικών Έδεσσας 20 Εισαγγελέας Εγκλημάτων Διαφθοράς Θεσσαλονίκης 21 Εισαγγελία Πρωτοδικών Χαλκιδικής 22 Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης Φορέας/Υπηρεσία Αδικήματα Δ/νση Υπηρεσίας Δόμησης Δήμου Νάουσας Κοινωφελής Επιχείρηση Δήμου Θεσσαλονίκης Δήμος Χαλκηδόνας, Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης Χαλκηδόνας, Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης Σχολική Επιτροπή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δήμου Θεσσαλονίκης Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Δήμος Νέας Προποντίδας Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Δήμος Έδεσσας Δήμος Καλαμαριάς Δ/Νση Τεχνικών Υπηρεσιών Π.Ε. Χαλκιδικής Σχολική Επιτροπή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δήμου Θεσσαλονίκης (Προς προσδιορισμό) Παράβαση καθήκοντος από κοινού και ηθική αυτουργία Παράβαση καθήκοντος ή/και απιστία περί την υπηρεσία (Προς προσδιορισμό) Απιστία περί την υπηρεσία, μη νόμιμη απόκτηση περιουσιακών στοιχείων ιατρικού προσωπικού Πρόκληση βλάβης στα συμφέροντα του δημοσίου (Προς προσδιορισμό) Απιστία περί την υπηρεσία που υπερβαίνει το ποσό των ευρώ Ενέργειες του δήμου ως προς την είσπραξη μισθωμάτων από τον Ο.Α.Σ.Θ. Παράβαση καθήκοντος, υπόθαλψη εγκληματία (Προς προσδιορισμό) 18

19 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 α/α Εισαγγελική Αρχή Φορέας/Υπηρεσία Αδικήματα 23 Εισαγγελία Πρωτοδικών Ηρακλείου Οργανισμός Κοινωνικής Αλληλεγγύης Και Παιδείας Του Δήμου Αρχανών - Αστερουσίων Ψευδείς βεβαιώσεις 2.3 Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ Το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3074/2002 (άρθρο 2) και του ν. 3213/2003 (άρθρο 14), είναι αρμόδιο να διενεργεί έλεγχο της περιουσιακής κατάστασης των υπαλλήλων των φορέων, που υπάγονται στην ελεγκτική του αρμοδιότητα, ήτοι στο σύνολο σχεδόν των υπαλλήλων του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, με εξαίρεση τις οριζόμενες στην παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3213/2003 κατηγορίες υπαλλήλων. Η αρμοδιότητα αυτή ασκείται από το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. με τη διενέργεια εκτάκτων ελέγχων περιουσιακής κατάστασης σε υπαλλήλους διαφόρων φορέων του δημοσίου, είτε κατόπιν διαπίστωσης παραβατικών ενεργειών τους είτε κατόπιν αξιολόγησης καταγγελιών ή μετά από εισαγγελική παραγγελία. Ειδικότερα, ο έλεγχος περιουσιακής κατάστασης που διενεργεί το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. συνίσταται στη διερεύνηση του σύννομου ή μη των περιουσιακών προσαυξήσεων του υπαλλήλου, της συζύγου του και των ανήλικων τέκνων τους και σε περίπτωση εντοπισμού πόρων που δεν δικαιολογούνται από νόμιμα και εμφανή εισοδήματα, στην αναζήτηση των πηγών προέλευσής τους και της τυχόν διασύνδεσής τους με τα καθήκοντα που ασκεί ο υπάλληλος. Η ελεγκτική διαδικασία, που ακολουθείται, απαιτεί τη συγκέντρωση και επεξεργασία μεγάλου όγκου δεδομένων και τη διενέργεια σειράς ελεγκτικών επαληθεύσεων, ο χρόνος ολοκλήρωσης των οποίων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ανταπόκριση εξωτερικών πηγών, η συνεργασία με τις οποίες είναι αναγκαία για τη συλλογή και διασταύρωση των απαιτούμενων στοιχείων. Για την απλούστευση της ακολουθούμενης διαδικασίας και επιτάχυνση των ελέγχων, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. έχει υποβάλει αίτημα για την ένταξή του στο Σύστημα Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών, το οποίο όμως εκκρεμεί μέχρι σήμερα. Επιπλέον, σημαντικό βήμα θα ήταν και η διασφάλιση της πρόσβασης του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. στο ηλεκτρονικό σύστημα «ΠΟΘΕΝ», όπως άλλωστε προέβλεπε και ο αρχικός σχεδιασμός του εν λόγω συστήματος. Κατά το έτος 2016 ολοκληρώθηκαν 23 έλεγχοι περιουσιακής κατάστασης. Σε οκτώ (8) περιπτώσεις, μετά από άρση του φορολογικού, τραπεζικού και χρηματιστηριακού απορρήτου, διαπιστώθηκε ότι οι ελεγχόμενοι είχαν αποκτήσει περιουσιακά στοιχεία, τα οποία δεν δικαιολογούνταν από νόμιμα και εμφανή εισοδήματα, λόγο για τον οποίο αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες και η σχετική έκθεση διαβιβάσθηκε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, στο Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, προκειμένου να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για τον καταλογισμό σε βάρος του υπαλλήλου ποσού ισάξιου της εντοπισθείσας αδικαιολόγητης προσαύξησης των περιουσιακών του στοιχείων, καθώς και στην αρμόδια ανά περίπτωση Δ.Ο.Υ. για τις ενέργειες αρμοδιότητάς της. Οι περιπτώσεις αυτές παρατίθενται στον πίνακα που ακολουθεί: 19

20 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ α/α Ιδιότητα Υπηρεσία υπαλλήλου Ευρήματα/ενέργειες 1 Υπάλληλος Υπουργείο Οικονομικών Απόκτηση πόρων από αδιαφανείς πηγές και υποβολή ανακριβών δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης. 2 Πρώην υπάλληλος Δήμος στο ν. Αττικής Αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες και η υπόθεση εκκρεμεί ενώπιον του αρμόδιου Πειθαρχικού Συμβουλίου. Γνωστοποίηση της έκθεσης στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, στο Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου για καταλογισμό, καθώς και στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Απόκτηση πόρων από αδιαφανείς πηγές. Γνωστοποίηση της έκθεσης στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, στο Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου για καταλογισμό, καθώς και στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. 3 Ιατρός ΕΣΥ Δημόσιο Νοσοκομείο Απόκτηση πόρων από αδιαφανείς πηγές. Παραπομπή στο αρμόδιο Πειθαρχικό Συμβούλιο και εν εξελίξει διαδικασία για θέση του υπαλλήλου σε δυνητική αργία. 4 Πρώην Προϊστάμενος Διεύθυνσης 5 Πρώην Προϊστάμενος Πολεοδομίας ΟΤΑ Β Βαθμού Νησιωτικός Δήμος Γνωστοποίηση της έκθεσης στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, στο Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου για καταλογισμό, καθώς και στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Απόκτηση πόρων από αδιαφανείς πηγές. Γνωστοποίηση της έκθεσης στις αρμόδιες Εισαγγελικές Αρχές, στο Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου για καταλογισμό, καθώς και στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Απόκτηση πόρων από αδιαφανείς πηγές. Γνωστοποίηση της έκθεσης στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, στο Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου για καταλογισμό, καθώς και στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. 20

21 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 α/α Ιδιότητα Υπηρεσία υπαλλήλου Ευρήματα/ενέργειες 6 Υπάλληλος Νησιωτικός Δήμος Απόκτηση πόρων από αδιαφανείς πηγές. Γνωστοποίηση της έκθεσης στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, στο Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου για καταλογισμό, καθώς και στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. 7 Υπάλληλος Πολεοδομίας Νησιωτικός Δήμος Απόκτηση πόρων από αδιαφανείς πηγές. Αναζήτηση πειθαρχικών ευθυνών. Γνωστοποίηση της έκθεσης στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, στο Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου για καταλογισμό, καθώς και στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. 8 Υπάλληλος Δημόσια Επιχείρηση Απόκτηση πόρων από αδιαφανείς πηγές. Γνωστοποίηση της έκθεσης στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, στο Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου για καταλογισμό, καθώς και στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Στον κατωτέρω πίνακα παρατίθεται, ενδεικτικά, στοιχεία που τέθηκαν υπόψη του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. κατά το παρελθόν έτος, που αφορούν στην υλοποίηση προτάσεων που διατύπωσε κατόπιν ελέγχων της περιουσιακής κατάστασης υπαλλήλων και εντοπισμού πόρων που δεν δικαιολογούνται από νόμιμα και εμφανή εισοδήματα: α/α Υλοποιηθείσες προτάσεις από ελέγχους περιουσιακής κατάστασης που γνωστοποιήθηκαν στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. το Αίτηση για καταλογισμό ποσού ,80 ευρώ σε βάρος δημοτικού υπαλλήλου 2 Αίτηση για καταλογισμό ποσού ,89 ευρώ σε βάρος δημοτικού υπαλλήλου 3 Άσκηση πειθαρχικής δίωξης και ανάκληση της τοποθέτησης μέλους ΔΕΠ σε Δημόσιο Νοσοκομείο 4 Αίτηση για καταλογισμό ποσού ,53 ευρώ σε βάρος υπαλλήλου Πολεοδομίας Φορέας υλοποίησης Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο ΑΕΙ Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο 21

22 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ α/α Υλοποιηθείσες προτάσεις από ελέγχους περιουσιακής κατάστασης που γνωστοποιήθηκαν στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. το Άσκηση πειθαρχικής δίωξης και ανάκληση της τοποθέτησης μέλους ΔΕΠ σε Δημόσιο Νοσοκομείο 6 Άσκηση πειθαρχικής δίωξης και ανάκληση της τοποθέτησης μέλους ΔΕΠ σε Δημόσιο Νοσοκομείο 7 Παραπομπή υπαλλήλου στο αρμόδιο πειθαρχικό συμβούλιο και θέση σε αργία 8 α) Παραπομπή υπαλλήλου στο αρμόδιο πειθαρχικό συμβούλιο και ΑΕΙ ΑΕΙ Φορέας υλοποίησης Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων α) Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής β) διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης 9 Αίτηση για καταλογισμό ποσού ,88 ευρώ σε βάρος δημοτικού υπαλλήλου 10 Καταλογισμός ποσού ευρώ σε βάρος υπαλλήλου ασφαλιστικού φορέα 11 Καταλογισμός ποσού ευρώ σε βάρος πρώην δημοτικού υπαλλήλου 12 Βεβαίωση σε βάρος υπαλλήλου Πολεοδομίας συνολικού ποσού ,02 ευρώ 13 Βεβαίωση σε βάρος υπαλλήλου Υπουργείου συνολικού ποσού ,79 ευρώ 14 Έκδοση οριστικών καταλογιστικών πράξεων συνολικού ποσού ,99 ευρώ 15 Φυλάκιση τριών ετών με τριετή αναστολή, χρηματική ποινή ευρώ και 3ετής στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων β) αρμόδια Εισαγγελική Αρχή Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο Ελεγκτικό Συνέδριο Ελεγκτικό Συνέδριο Αρμόδια Δ.Ο.Υ. Δ/νση Επίλυσης Διαφορών Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Αρμόδια Δ.Ο.Υ. Αρμόδιο Ποινικό δικαστήριο Άσκηση έφεσης 2.4 ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ Στις ως άνω 441 εκθέσεις επιθεώρησης-ελέγχου του έτους 2016 συμπεριλαμβάνονται 5 περιπτώσεις για τις οποίες δεν έγινε διεξοδικός έλεγχος (λόγω αναρμοδιότητας Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., εκκρεμοδικίας, ενασχόλησης με την ίδια υπόθεση άλλου ελεγκτικού φορέα, κ.λπ.) καθώς και 23 έλεγχοι περιουσιακής κατάστασης που παρουσιάστηκαν, λόγω της ιδιαιτερότητάς τους, στην προηγούμενη παράγραφο. Ως εκ τούτου, στις επόμενες ενότητες παρουσιάζονται στοιχεία για 413 εκθέσεις επιθεώρησης-ελέγχου στις οποίες, κατά περίπτωση, διαπιστώθηκαν περιπτώσεις παραβίασης της αρχής της νομιμότητας, αδιαφανών διαδικασιών, κακοδιοίκησης, αναποτελεσματικότητας, παρατυπιών, κ.λπ. Αναφορικά με το έναυσμα των διενεργηθεισών επιθεωρήσεων-ελέγχων, στον ακόλουθο πίνακα παρουσιάζονται τα σχετικά δεδομένα. 22

23 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 ΕΝΑΥΣΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ Αριθμός % Αυτεπάγγελτα 17 4,12 Εντολή Υπουργού 12 2,91 Αίτημα Γ.Ε.Δ.Δ ,86 Αίτημα Ανεξάρτητης Αρχής 1 0,24 Παραγγελία Δικαστικής ή Εισαγγελικής Αρχής 47 11,38 Εντολή Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης 0 0,00 Αίτημα Δημόσιας Υπηρεσίας 20 4,84 Καταγγελία ,65 Σύνολο ,00 Από τα στοιχεία του ανωτέρω πίνακα προκύπτει ότι κατά το έτος 2016 πλέον του 64% των διενεργηθέντων ελέγχων είχε ως έναυσμα καταγγελίες (επώνυμες ή ανώνυμες) που περιήλθαν στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Αυξημένο δε, για τρίτη συνεχή χρονιά, ήταν το ποσοστό ελέγχων που διενεργήθηκαν κατόπιν εντολών Υπουργών, παραγγελιών Δικαστικών ή Εισαγγελικών Αρχών ή αιτημάτων του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται η κατανομή των 413 εκθέσεων επιθεώρησης-ελέγχου ανά θεματικό αντικείμενο και ανά φορέα υπαγωγής των ελεγχθεισών Υπηρεσιών. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ ΑΠΟΚ. ΔΙΟΙΚΗΣΕΙΣ Ν.Π.Δ.Δ. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΔΗΜΟΙ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΥΝΟΛΟ % Δόμηση, Χωροταξία ,38 Φυσικό Περιβάλλον ,15 Πολιτιστικό Περιβάλλον 2 2 0,48 Έργα, Προμήθειες, Συμβάσεις Άδειες Επιχειρήσεων, Άσκησης Επαγγελμάτων , ,78 Υγεία, Πρόνοια ,12 23

24 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ ΑΠΟΚ. ΔΙΟΙΚΗΣΕΙΣ Ν.Π.Δ.Δ. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΔΗΜΟΙ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΥΝΟΛΟ % Ασφάλιση, Απασχόληση ,87 Εκπαίδευση, Κατάρτιση ,17 Μεταφορές, Επικοινωνίες 1 1 0,24 Αναπτυξιακά και λοιπά Προγράμματα ,97 Δημόσια Περιουσία-Έσοδα ,78 Αλλοδαποί, μετανάστευση, ιθαγένεια Οργάνωση, Λειτουργία Υπηρεσιών Λοιπά θέματα ΟΤΑ Α βαθμού , , ,08 Πειθαρχικές υποθέσεις ,69 ΣΥΝΟΛΟ ,00 ΠΟΣΟΣΤΟ % 13,80 4,36 30,02 6,05 45,76 100,00 Από τα ανωτέρω στοιχεία προκύπτει ότι πλέον του 45% των ελέγχων διενεργήθηκε σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α βαθμού και Επιχειρήσεις τους, για θέματα που αφορούσαν κυρίως σε υποθέσεις Δόμησης και Χωροταξίας, ανάθεσης έργων, προμηθειών αγαθών και παροχής υπηρεσιών και στη διαδικασία χορήγησης αδειών ιδίως σε Καταστήματα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος. Θεματικά, σημαντικό ποσοστό των ελέγχων αφορούσε στην οργάνωση και λειτουργία δημοσίων υπηρεσιών, σε υποθέσεις δημοσίων έργων/συμβάσεων, σε ζητήματα πολεοδομικής φύσης, στην εκπαίδευση και κατάρτιση, σε άλλα θέματα Ο.Τ.Α. α βαθμού. Στον ακόλουθο πίνακα παρουσιάζεται η γεωγραφική κατανομή (ανά Περιφέρεια) των Υπηρεσιών στις οποίες αφορούν οι εκθέσεις επιθεώρησης- ελέγχου. 1 Δεν περιλαμβάνεται η έκθεση με αρ. 84/Α/2016 με αντικείμενο τον έλεγχο νομιμότητας λειτουργίας των παιδικών χαρών (Δήμων και Περιφερειών), που αφορά στο σύνολο της επικράτειας. 24

25 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 α/α Περιφέρεια Αριθμός ελέγχων Ποσοστό ελέγχων 1 Αττικής , Αν. Μακεδονίας-Θράκης 18 4,37 Κεντρικής Μακεδονίας 26 6,31 Ιονίων Νήσων 7 1,70 Δυτικής Ελλάδας 62 15,05 Πελοποννήσου 22 5,34 Θεσσαλίας 42 10,19 Στερεάς Ελλάδας 32 7,77 Δυτικής Μακεδονίας 2 0,49 Ηπείρου 13 3,16 Β. Αιγαίου 7 1,70 6 Ν. Αιγαίου 17 4,13 7 Κρήτης 29 7,04 ΣΥΝΟΛΟ ,00 Από τα στοιχεία του ανωτέρω πίνακα διαπιστώνεται ότι σχεδόν το ένα τρίτο (1/3) των ελέγχων διενεργήθηκαν σε Υπηρεσίες που εδρεύουν στην Αττική. 2.5 ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ 2016 Σε 177 από τις 413 εκθέσεις διατυπώθηκαν συνολικά 420 προτάσεις. Σε αυτές δεν υπολογίζονται οι προτάσεις που αφορούσαν σε αναζήτηση πειθαρχικών ή/και ποινικών ευθυνών δεδομένου ότι αυτές παρουσιάζονται στο επόμενο κεφάλαιο. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι ανωτέρω προτάσεις κατανεμημένες ως προς το φορέα στον οποίο απευθύνονται και ως προς την κατηγορία τους. Κατηγορία πρότασης Υπουργείο Αποκ. Δ/ση Νομικό Πρόσωπο Περιφέρεια ΟΤΑ Α βαθμού Σύνολο % Θεσμικό πλαίσιο ,29 Νομιμότητα ,52 Υλικοτεχνική υποδομή ,33 Κτιριακή υποδομή ,24 Διαδικασίες ,43 Διενέργεια ελέγχων από άλλες υπηρεσίες ,48 Ανθρώπινο δυναμικό ,71 Σύνολο ,00 % 26,43 4,29 26,67 3,81 38,81 100,00 25

26 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Από τον ανωτέρω πίνακα προκύπτει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό προτάσεων αφορά στην τήρηση και στην ποιότητα των διοικητικών διαδικασιών (51,43%) ενώ το αμέσως μεγαλύτερο ποσοστό αφορά στη νομιμότητα δράσης των υπηρεσιών που ελέγχθηκαν (24,52%). Από τα παραπάνω αναδεικνύεται το πρόβλημα της μη τήρησης της αρχής της νομιμότητας όπως επίσης και το γεγονός ότι οι διοικητικές διαδικασίες, συνηγορούντος συχνά ενός πολύπλοκου θεσμικού πλαισίου (14,29%) είναι πολύπλοκες και χρονοβόρες με δυσμενείς επιπτώσεις στην ποιότητα και την αποδοτικότητα των παραγόμενων υπηρεσιών. Από το σύνολο των προτάσεων που αφορούν στη νομιμότητα (103) περίπου το 59% αυτών αφορούν στην αποκατάσταση της νομιμότητας σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α βαθμού, συνεκτιμωμένου όμως ότι πλέον του 45% των ελέγχων διενεργήθηκε σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α βαθμού και Επιχειρήσεις τους. Κύριος αποδέκτης των προτάσεων που αφορούν στο θεσμικό πλαίσιο είναι τα αρμόδια Υπουργεία. Η εξασφάλιση των προϋποθέσεων για την αποτελεσματική υλοποίηση των προτάσεων του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν. 3074/2002, σύμφωνα με τις οποίες, οι ελεγχόμενες υπηρεσίες υποχρεούνται εντός διμήνου από τη λήψη της σχετικής έκθεσης επιθεώρησης ελέγχου, να αναφέρουν στον Αναπληρωτή Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στο Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης και στον Ειδικό Γραμματέα του Σώματος, τις ενέργειες στις οποίες προέβησαν για την υλοποίηση των προτάσεων που διατυπώθηκαν στην έκθεση. Θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η υλοποίηση των προτάσεων εξαρτάται κυρίως από το περιεχόμενό τους και τη διοικητική υπαγωγή των υπηρεσιών στις οποίες απευθύνονται. Οι προτάσεις για τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου, αν και γενικά έχουν τη σύμφωνη γνώμη των ελεγχόμενων υπηρεσιών, δεν υλοποιούνται άμεσα επειδή απαιτούν ενέργειες από περισσότερες συναρμόδιες υπερκείμενες υπηρεσίες (κυρίως Υπουργεία), ο συντονισμός των οποίων για το σκοπό αυτό δεν είναι πάντα εύκολος και άμεσος. Αντίστοιχα είναι και τα συμπεράσματα από την υλοποίηση των προτάσεων που αναφέρονται στον ανασχεδιασμό των διαδικασιών παραγωγής του διοικητικού προϊόντος, στην ενσωμάτωση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών με εξασφάλιση μηχανογραφικής υποδομής, στη βελτίωση της κτιριακής υποδομής τους και στην ενίσχυση των υπηρεσιών με προσωπικό, δεδομένου ότι οι προτάσεις αυτές είναι δαπανηρές και εντάσσονται σε ευρύτερα προγράμματα εκσυγχρονισμού των Υπηρεσιών και ως εκ τούτου απαιτούν ενέργειες από τις αρμόδιες κεντρικές Υπηρεσίες και τα ανώτερα ιεραρχικά όργανα της Διοίκησης. Αντίθετα, οι προτάσεις που αναφέρονται στην αντιμετώπιση προβλημάτων νομιμότητας και αποτελεσματικότητας υλοποιούνται κατά κανόνα άμεσα, με προφανή οφέλη στη βελτίωση λειτουργίας των αντίστοιχων Υπηρεσιών. Επίσης, οι προτάσεις με τις οποίες αναζητούνται πειθαρχικές ευθύνες, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, υλοποιούνται συνήθως άμεσα δεδομένου ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3074/2002 άρθρο 5 παρ. 3βi και του ν. 3345/2005 άρθρο 14, παρ. 7, η διαπίστωση, ύστερα από διενέργεια επιθεώρησης ή ελέγχου, πειθαρχικών παραπτωμάτων δεσμεύει τα αρμόδια όργανα για την άσκηση πειθαρχικής δίωξης. 26

27 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΥΘΥΝΩΝ ΑΠΌ ΤΙΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ 2016 Από τις 413 εκθέσεις επιθεώρησης-ελέγχου σε 133 (32,20%) από αυτές, αναζητήθηκαν ευθύνες υπαλλήλων/οργάνων της Διοίκησης για πειθαρχικά παραπτώματα ή/και ανέκυψαν ενδείξεις για ποινικές ευθύνες οπότε οι σχετικές εκθέσεις γνωστοποιήθηκαν στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών για την ποινική αξιολόγηση των σχετικών πράξεων και παραλείψεων. Το ποσοστό αυτό είναι ιδιαίτερα αυξημένο για το έτος 2016 σε σχέση με προηγούμενα έτη. Εκτίμηση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. είναι ότι ο παράγοντας που συνέβαλε στο αυξημένο αυτό ποσοστό είναι η βελτίωση της αξιολόγησης των ενδείξεων βασιμότητας των αρχικών καταγγελιών βάσει των οποίων εκδόθηκαν οι σχετικές εντολές ελέγχου. Στον πίνακα που ακολουθεί παρατίθεται ο αριθμός των εκθέσεων που περιλαμβάνουν προτάσεις αναζήτησης πειθαρχικών ή/και ποινικών ευθυνών ανά θεματικό αντικείμενο. Θεματικό αντικείμενο Αριθμός εκθέσεων Αριθμός εκθέσεων με αναζήτηση ευθυνών Δείκτης παραβατικότητας Δόμηση, Χωροταξία ,91 Φυσικό Περιβάλλον ,85 Πολιτιστικό Περιβάλλον 2 0 0,00 Έργα, Προμήθειες, Συμβάσεις ,54 Άδειες Επιχειρήσεων, Άσκησης Επαγγελμάτων ,14 Υγεία, Πρόνοια ,53 Ασφάλιση, Απασχόληση ,25 Εκπαίδευση, Κατάρτιση ,19 Μεταφορές, Επικοινωνίες 1 0 0,00 Αναπτυξιακά και λοιπά Προγράμματα 4 0 0,00 Δημόσια Περιουσία-Έσοδα ,57 Αλλοδαποί, μετανάστευση, ιθαγένεια ,00 Οργάνωση, Λειτουργία Υπηρεσιών ,50 Λοιπά θέματα ΟΤΑ Α βαθμού ,62 Πειθαρχικές υποθέσεις ,29 Σύνολο Γενικός Δείκτης 32,20 Ο παραπάνω δείκτης παραβατικότητας είναι ενδεικτικός και σε καμία περίπτωση δεν αποδίδει με τρόπο αδιαμφισβήτητο την παραβατικότητα που διαπιστώνεται ανά θεματικό αντικείμενο ελέγχου. Αυτό γιατί στους διενεργηθέντες ελέγχους υπεισέρχονται παράμετροι οι οποίες έχουν επιπτώσεις, κατά περίπτωση, στην αποτύπωση της παραβατικότητας (όπως ικανό πλήθος ελέγχων ανά θεματικό αντικείμενο, διενέργεια ελέγχων που αποσκοπούν στην απλούστευση διαδικασιών, αστοχίες στην αξιολόγηση των καταγγελιών για τις οποίες διενεργήθηκαν έλεγχοι, κ.α.). 27

28 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Οι θεματικοί τομείς με τιμή δείκτη παραβατικότητας μεγαλύτερη εκείνης του Γενικού Δείκτη είναι: α) όπως και κατά το έτος 2015, το «Φυσικό Περιβάλλον» κατηγορία στην οποία υπεισέρχονται έλεγχοι κυρίως σε Δασικές Υπηρεσίες για πράξεις ή παραλείψεις τους που αφορούν στην προστασία των δασών και δασικών εκτάσεων. β) «Λοιπά Θέματα Ο.Τ.Α. α βαθμού και επιχειρήσεών τους». γ) «Έργα, Προμήθειες, Συμβάσεις» που αφορά κυρίως σε ελέγχους σχετικούς με τη διαδικασία υλοποίησης δημόσιων και δημοτικών έργων, σε προμήθειες αγαθών και υπηρεσιών, στη νομιμότητα σύναψης των σχετικών συμβάσεων. δ) «Άδειες Επιχειρήσεων, Άσκησης Επαγγελμάτων» που αφορά κυρίως σε ελέγχους για τη νομιμότητα χορήγησης αδειών ίδρυσης και λειτουργίας καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος. Στον πίνακα που ακολουθεί παρατίθεται ο αριθμός των εκθέσεων επιθεώρησης-ελέγχου με αναζήτηση ευθυνών, ανά φορέα υπαγωγής των ελεγχθεισών Υπηρεσιών. Φορέας υπαγωγής Αριθμός εκθέσεων Αρ. εκθέσεων με αναζήτηση ευθυνών Δείκτης παραβατικότητας Υπουργείο ,79 Αποκεντρωμένες Δ/σεις ,44 Νομικό Πρόσωπο του Δημοσίου ,55 Περιφέρειες ,00 ΟΤΑ Α βαθμού και Επιχειρήσεις τους ,97 Σύνολο Γενικός Δείκτης 32,20 Σχετικά με τον δείκτη παραβατικότητας ισχύει ότι αναφέρθηκε προηγουμένως. Ο ιδιαίτερα αυξημένος δείκτης παραβατικότητας που διαπιστώνεται από ελέγχους που διενεργήθηκαν σε Υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων οφείλεται ιδίως σε πράξεις ή/και παραλείψεις τόσο οργάνων των Δασικών Υπηρεσιών, όσο και των Υπηρεσιών που εμπλέκονται, εν γένει, με την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Στον πίνακα που ακολουθεί κατανέμονται οι υπάλληλοι/τα όργανα της Διοίκησης για τους οποίους αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες, ανά ιδιότητα και ανά Υπηρεσία προέλευσης. Σε 31 εκθέσεις, από το σύνολο των 133, αναζητούνται μόνον ποινικές ευθύνες είτε επειδή, λόγω της ιδιότητας των οργάνων, δεν μπορεί να αναζητηθούν πειθαρχικές ευθύνες (π.χ. όργανα διοίκησης ορισμένων φορέων), είτε επειδή τα πειθαρχικά παραπτώματα είχαν ήδη παραγραφεί. Ως εκ τούτου, τα στοιχεία του παρακάτω πίνακα αφορούν σε 102 επιθεωρήσεις/ελέγχους με αναζήτηση πειθαρχικών ευθυνών και όχι στο σύνολο των

29 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Ιδιότητα Υπουργεία Αποκ/ μένες Δ/σεις Ν.Π. Περιφέρειες Ο.Τ.Α. Α βαθμού & Επιχειρήσεις τους Σύνολο Ποσοστό % Υπάλληλος ,50 Τμηματάρχης ,00 Διευθυντής ,92 Γεν. Διευθυντής ,67 Δήμαρχος 9 9 3,75 Λοιπά αιρετά όργανα ,58 Άλλοι (μέλη ΔΕΠ, ΕΠ, κ.α.) ,58 Σύνολο ,00 Ποσοστό % 7,92 5,00 18,33 10,42 58,33 100,00 Από τα δεδομένα του ανωτέρω πίνακα προκύπτει ότι περίπου πλέον του 58% των λειτουργών, για τους οποίους προτάθηκε η άσκηση πειθαρχικής δίωξης, προέρχεται από τους Ο.Τ.Α. α βαθμού και επιχειρήσεις τους. Είναι δε αξιοσημείωτο το ποσοστό των αιρετών (πλέον του 23%), για τους οποίους προέκυψαν σοβαρές ενδείξεις τέλεσης πειθαρχικών παραπτωμάτων. Ειδικότερα, στους Ο.Τ.Α α βαθμού οι αιρετοί αποτελούν την πολυπληθέστερη κατηγορία (51), για τους οποίους διαπιστώθηκε παραβατική συμπεριφορά σε σχέση με το υπόλοιπο προσωπικό τους. Σημειώνεται ότι από τα ως άνω συνολικά στοιχεία προκύπτει ότι οι πειθαρχικές ευθύνες βαρύνουν κατά κύριο λόγο τους υπαλλήλους (37,50%). Το παρακάτω γράφημα απεικονίζει τη σχετική συχνότητα 2 αναζήτησης ευθυνών την τελευταία εννεαετία ( ) από τις επιθεωρήσεις/ελέγχους του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. 35,00 30,00 25,00 20,00 15,00 10, , ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΕΣ ΕΥΘΥΝΕΣ ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΕΥΘΥΝΕΣ Από το ανωτέρω γράφημα προκύπτει ότι το ποσοστό των εκθέσεων έτους 2016 με αναζήτηση ποινικών ευθυνών ήταν αυξημένο σε σχέση με εκείνο του 2015 (περίπου 27%), και το αντίστοιχο ποσοστό των εκθέσεων με αναζήτηση πειθαρχικών ευθυνών σημαντικά αυξημένο (περίπου 90%) σε σχέση με εκείνο του Ποσοστό ελέγχων με πειθαρχικές ευθύνες/σύνολο ελέγχων και ποσοστό ελέγχων με ποινικές ευθύνες/σύνολο ελέγχων. 29

30

31 3. Ιστορικά στοιχεία για το έργο του Σ.Ε.Ε... Όπως προαναφέρθηκε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., το οποίο συστάθηκε με το άρθρο 6 του Ν. 2477/1997 και άρχισε να λειτουργεί από το 1998, αποτελεί έναν από τους παλαιότερους μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου της Δημόσιας Διοίκησης και το μοναδικό με γενική αρμοδιότητα καθ ύλην και κατά τόπο ελέγχου του συνόλου σχεδόν των δημοσίων Υπηρεσιών. Από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα διατήρησε τη συνέχεια και συνέπεια στη λειτουργία του χάριν της λειτουργικής ανεξαρτησίας την οποία απολαμβάνει. Η απήχηση του έργου του επιβεβαιώνεται από την εμπιστοσύνη με την οποία περιβάλλεται από τους πολίτες και η οποία στην πράξη εκδηλώνεται με τα ολοένα αυξανόμενα αιτήματά τους για την εξέταση υποθέσεων τους για τις οποίες θεωρούν ότι η Διοίκηση δεν λειτούργησε σύννομα. Άλλωστε η αξιοπιστία του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. προκύπτει και από τα αιτήματα των δικαστικών λειτουργών, οι οποίοι συχνά απευθύνονται στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. για υποθέσεις που χρήζουν εξειδικευμένου ελέγχου όπως και εκείνα των επικεφαλής σημαντικών κρατικών υπηρεσιών - φορέων. 3.1 ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ, ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ ΠΟΛΙΤΩΝ Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία ο ετήσιος αριθμός αναφορών/καταγγελιών των τελευταίων δεκατριών ετών που υποβλήθηκαν στο Σώμα Επιθεωρητών-Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης παρουσιάζει αυξητική τάση όπως προκύπτει από τον πίνακα και το γράφημα που ακολουθούν. 3 Έτος Αριθμός καταγγελιών Ετήσια ποσοστιαία μεταβολή (%) +15,03 +16,60 +65,46-11,05 +36,98 Έτος Αριθμός καταγγελιών Ετήσια ποσοστιαία μεταβολή (%) +26,95-2,76-31,62 +42,43 +28,29-49,74 +69,19 Ο συνολικός αριθμός που καταγγελιών που υποβλήθηκαν στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. από το έτος 2004 μέχρι και το έτος 2016 ανέρχεται σε Διαθέσιμα στοιχεία από το έτος

32 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Αρ. καταγγελιών/έτος Από τα παραπάνω καθίσταται εμφανής η μέχρι το έτος 2014 αυξητική τάση του πλήθους των καταγγελιών που υποβλήθηκαν στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., μια αισθητή μείωση (49,74%) αυτών κατά το έτος 2015 και μια σημαντική αύξηση (69,19%) κατά το έτος Η θεματολογία των καταγγελιών αυτών είναι ποικίλη και η κατανομή της σε θεματικούς άξονες έχει ως εξής: ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Ποσοστό καταγγελιών % Δόμηση, Χωροταξία 10,15 Φυσικό Περιβάλλον 3,84 Πολιτιστικό Περιβάλλον 0,53 Έργα, Προμήθειες 11,14 Άδειες Επιχειρήσεων, Άσκησης Επαγγελμάτων -Δραστηριοτήτων 5,43 Υγεία, Πρόνοια 9,76 Ασφάλιση, Απασχόληση 6,17 Εκπαίδευση, Κατάρτιση 11,52 Μεταφορές, Επικοινωνίες 2,44 Αναπτυξιακά και λοιπά Προγράμματα 0,75 Δημόσια Περιουσία-Έσοδα 4,63 Αλλοδαποί, Μετανάστευση, Ιθαγένεια 2,47 Οργάνωση και λειτουργία υπηρεσιών 21,5 Λοιπά θέματα ΟΤΑ α βαθμού 9,67 Το μεγαλύτερο ποσοστό της κατηγορίας «Οργάνωση και λειτουργία υπηρεσιών» αφορά σε καταγγελίες που σχετίζονται με καθυστερήσεις των υπηρεσιών, μη ικανοποίηση αιτημάτων, αδιαφανείς διαδικασίες, μη σύννομες διοικητικές πράξεις, κ.λπ. Επίσης ένας σημαντικός αριθμός καταγγελιών της παραπάνω κατηγορίας αφορούσε στη γνησιότητα τίτλων σπουδών και πιστοποιητικών γλωσσομάθειας δημοσίων υπαλλήλων καθώς και στη μη τήρηση του προβλεπόμενου ωραρίου εργασίας. Η κατανομή των καταγγελιών ανά φορέα υπαγωγής της καταγγελλόμενης υπηρεσίας έχει ως ακολούθως: 32

33 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 ΦΟΡΕΑΣ ΥΠΑΓΩΓΗΣ ΚΑΤΑΓΓΕΛΛΟΜΕΝΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ Ποσοστό καταγγελιών % Υπουργεία 27,17 Αποκεντρωμένες Διοικήσεις 4,48 Νομικά Πρόσωπα (Δ.Δ. ή Ι.Δ.) 20,42 Περιφέρειες 9,78 Δήμοι/Κοινότητες και Επιχειρήσεις τους 38,15 Για τα Υπουργεία οι καταγγελίες αφορούν κυρίως στις αποκεντρωμένες υπηρεσίες τους, για τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις αφορούν στην πλειονότητά τους ζητήματα που άπτονται της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, για τα Νομικά Πρόσωπα εστιάζονται σε υπηρεσίες ασφαλιστικών φορέων, σε Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, κ.α., για τις Περιφέρειες (πρώην Ν.Α.) αφορούν κυρίως σε ζητήματα Λαϊκών Αγορών, Μεταφορών και Επικοινωνιών, για τους Δήμους/Κοινότητες, πέραν των Υπηρεσιών Πολεοδομίας και της ανάθεσης έργων, προμηθειών, σε αρμοδιότητες αποκλειστικές των Ο.Τ.Α. α βαθμού (δημοτολόγια, μεταδημοτεύσεις, αλλοδαποί, άδειες καταστημάτων, κ.α.). 3.2 ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΕΡΓΟ Σύνολο Έλεγχοι, επιθεωρήσεις Προανακριτικό έργο Ε.Δ.Ε Έλεγχοι περιουσιακής κατάστασης ΣΥΝΟΛΟ Από τα στοιχεία του παραπάνω πίνακα φαίνεται η παραγωγή έργου να αυξάνεται έντονα από το έτος 2008 και στη συνέχεια να εμφανίζει μια αισθητή μείωση από το έτος Επισημαίνεται όμως ότι από το 2008 έως και το έτος 2009 το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ασχολήθηκε κυρίως με ελέγχους (και όχι επιθεωρήσεις) καταγγελιών πολιτών επειδή η δυσανάλογη με το υπάρχον ανθρώπινο δυναμικό εισροή τέτοιων καταγγελιών, ιδίως με τη δυνατότητα τηλεφωνικών καταγγελιών μέσω του αριθμού «1500», προκάλεσε τη συσσώρευση υποθέσεων οι οποίες έπρεπε να εξεταστούν. Από το έτος 2010 οι καταγγελίες αξιολογούνται και εκδίδονται εντολές μόνο για εκείνες που ικανοποιούν τα κριτήρια αξιολόγησης, δίνοντας έτσι μεγαλύτερη έμφαση στη διενέργεια επιθεωρήσεων. Είναι εύλογο πως τα παραπάνω αριθμητικά δεδομένα, από μόνα τους, δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αποτελέσουν στοιχεία για την αξιολόγηση του ελεγκτικού έργου του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. παραβλέποντας σημαντικούς παράγοντες όπως η διαφορετική βαρύτητα ενός εκάστου ελέγχου (εύρος αντικειμένου ελέγχου, πολυπλοκότητα υπόθεσης, πλήθος υπό εξέταση στοιχείων, κ.α.), η στελέχωση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., η οικονομική δυνατότητα για δαπάνες μετακίνησης εκτός έδρας, κ.α. 33

34

35 4. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις επιθεωρήσεων - ελέγχων Σ Στη συνέχεια παρατίθενται, κατά θεματικούς τομείς, χαρακτηριστικές περιπτώσεις επιθεωρήσεων-ελέγχων που ολοκληρώθηκαν το ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ (Ο.Τ.Α.) Α ΒΑΘΜΟΥ Έλεγχος στο Δήμο Φιλαδέλφειας-Χαλκηδόνος Από τον έλεγχο που διενεργήθηκε κατόπιν αιτήματος του οικείου Δημάρχου, με αντικείμενο την τήρηση της νομιμότητας κατά α) την εκταφή και ανακομιδή των οστών του Κοιμητηρίου του «Κόκκινου Μύλου» και β) τη σύναψη και υλοποίηση των συμβάσεων εκμίσθωσης του Κυλικείου που λειτουργεί εντός του Δημοτικού Κοιμητηρίου, καθώς και του Ανθοπωλείου που λειτουργεί σε κοινόχρηστο δημοτικό χώρο πλησίον του Κοιμητηρίου, διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: α) Η εναπόθεση εντός σάκων συνολικά εβδομήντα ενός (71) λειψάνων προερχόμενων από αυτεπάγγελτες εκταφές (λόγω μη ύπαρξης ενδιαφέροντος από τους οικείους των νεκρών) που πραγματοποιήθηκαν κατά τα έτη 2013, 2014 και 2015, κατά παράβαση του Κανονισμού Λειτουργίας του Κοιμητηρίου (άρθρα 7 παρ. 3, 8 παρ. 1-3, & 15), τα οποία θα έπρεπε να είχαν καταλήξει είτε σε τάφους αδιάλυτων, είτε στο οστεοφυλάκιο, είτε στο χωνευτήριο του Κοιμητηρίου, όπως προβλέπεται από τον Κανονισμό Λειτουργίας του Δημοτικού Νεκροταφείου (άρθρα 7-10, 14 & 15). β) Οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Δήμου δεν προέβησαν εγκαίρως στις ενδεδειγμένες ενέργειες για την είσπραξη των μισθωμάτων και τη διασφάλιση των εσόδων του Δήμου από τη μίσθωση των δημοτικών ακινήτων του κυλικείου και του ανθοπωλείου του Κοιμητηρίου, από την έναρξη της μίσθωσης το 2006 μέχρι και το Σεπτέμβριο του 2014, με συνέπεια τη συσσώρευση οφειλών του μισθωτή ποσού ,53 ευρώ πλέον των προσαυξήσεων. Περαιτέρω δε, δεν προέβη στην έγκαιρη δέσμευση του Αποδεικτικού Φορολογικής Ενημερότητας του μισθωτή και της εγγυήτριας (συζύγου του μισθωτή), με αποτέλεσμα να παρασχεθεί στους οφειλέτες το χρονικό περιθώριο να μεταβιβάσουν δύο ακίνητα ιδιοκτησίας τους και να μην είναι δυνατή η αναγκαστική είσπραξη των οφειλομένων. Ειδικότερα, η δέσμευση του Αποδεικτικού Φορολογικής Ενημερότητας του μισθωτή πραγματοποιήθηκε στις και της εγγυήτριας στις , παρότι οι Χρηματικοί Κατάλογοι οφειλών είχαν εκδοθεί από το 2010 (Δεκέμβριο), 2011, 2012 και 2013 και συνεπώς η δέσμευση φορολογικής ενημερότητας θα έπρεπε να είχε γίνει τουλάχιστον αμέσως μετά την έκδοση των χρηματικών καταλόγων και συγκεκριμένα το πρώτο δεκαήμερο κάθε ημερολογιακού διμήνου, σύμφωνα με την ΠΟΛ 1045/ /0016/ του Υπ. Οικονομικών [σχετ. ΚΥΑ 45081/97 (ΦΕΚ 1029/Β)]. 35

36 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ γ) Η αρμόδια υπηρεσία Εσόδων του Δήμου δεν εφάρμοσε τις σχετικές διατάξεις περί μισθώσεων, στη διαχείριση των εγγυητικών επιστολών καλής εκτέλεσης των ανωτέρω μισθώσεων, τραπεζικής έκδοσης έτους 2006, που κατατέθηκαν από το μισθωτή/εγγυήτρια, ποσού ,00 ευρώ για τη σύμβαση μίσθωσης του κυλικείου και ,00 ευρώ για τη σύμβαση μίσθωσης του ανθοπωλείου, οι οποίες είχαν διάρκεια ισχύος αορίστου χρόνου, καθόσον αντικαταστάθηκαν, χωρίς σχετική απόφαση των αρμοδίων οργάνων του Δήμου και χωρίς την τήρηση πρωτοκόλλου παράδοσης παραλαβής, με νεώτερες ισόποσες εγγυητικές επιστολές μειωμένης χρονικής εγγύησης για το Δήμο και εκδοθείσες ( ) από ασφαλιστική εταιρεία και όχι από Τράπεζα, χωρίς ο χρόνος λήξης τους να καλύπτει το συμβατικό χρόνο λήξης των μισθώσεων, πλέον έξι (6) μηνών μετά τη λήξη αυτού, ήτοι διάρκειας ενός (1) έτους με ημερομηνία λήξης την , παραβιάζοντας τους συμβατικούς όρους των μισθώσεων. Ακόμη, η αρμόδια υπηρεσία Εσόδων του Δήμου δεν προέβη στις απαραίτητες ενέργειες για την ετήσια αναπροσαρμογή των εγγυητικών επιστολών λόγω της προβλεπόμενης προσαύξησης μισθωμάτων, ήτοι κατά ποσοστό 5% του μισθώματος του κυλικείου και κατά 3% του μισθώματος του ανθοπωλείου. Η Δημοτική Αρχή και οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Δήμου επέδειξαν αδικαιολόγητη καθυστέρηση, παρά τις επανειλημμένες εισηγήσεις με σχετικά έγγραφα της Νομικής Υπηρεσίας του Δήμου προς τις αρμόδιες υπηρεσίες να προβούν άμεσα στις νόμιμες ενέργειες για την ετήσια συμβατική αναπροσαρμογή των εγγυητικών επιστολών καλής εκτέλεσης λόγω της προβλεπόμενης ετήσιας αναπροσαρμογής του μισθώματος, την κατάπτωση αυτών υπέρ του Δήμου και την είσπραξη των οφειλών από το μισθωτή. Η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου αδικαιολογήτως ανέβαλε τη λήψη απόφασης δύο (2) φορές το έτος 2011, παρά τις συνεχείς έγγραφες εισηγήσεις της Νομικής Υπηρεσίας, προκειμένου να της χορηγηθεί με απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής εξουσιοδότηση για κάθε νόμιμη ενέργεια για την είσπραξη των μισθωμάτων, κατάπτωση των εγγυητικών επιστολών υπέρ του Δήμου και την αποβολή του μισθωτή από τα εν λόγω δημοτικά ακίνητα. Η προαναφερόμενη εξουσιοδότηση εδόθη τελικώς στις , ωστόσο κατά το χρόνο αυτό α) είχαν λήξει οι εγγυητικές επιστολές και β) είχαν μεταβιβαστεί δύο (2) ακίνητα ιδιοκτησίας του μισθωτή και της εγγυήτριας σε συγγενικά πρόσωπα, με αποτέλεσμα οι αναγκαστικές κατασχέσεις εις χείρας τρίτου από λογαριασμούς του οφειλέτη μισθωτή καθώς και της εγγυήτριας κατά τη χρονική περίοδο από μέχρι , να αποδώσουν μόλις 1.786,00 ευρώ. Κατόπιν των ανωτέρω το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. πρότεινε στη Δημοτική Αρχή, σε συνεργασία με το Τμήμα Πληροφορικής του Δήμου, να επισπεύσουν τις διαδικασίες ολοκλήρωσης της μηχανογράφησης των διοικητικών λειτουργιών του Κοιμητηρίου, ώστε να καταστεί δυνατή η ψηφιακή καταχώριση των στοιχείων προηγούμενων ετών, με σκοπό την αναβάθμιση των διαδικασιών διαχείρισης αυτού. Πρότεινε, επίσης, να ορισθεί υπεύθυνος για τη διαχείριση του περιεχομένου του χρηματοκιβωτίου (χρηματικά ποσά, επιταγές, εγγυητικές επιταγές, κ.λπ.) και να τηρείται βιβλίο παράδοσης- παραλαβής του περιεχομένου αυτού. Ο Δήμος Φιλαδέλφειας -Χαλκηδόνος ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. για την ολοκλήρωση της μηχανογράφησης των διοικητικών λειτουργιών του κοιμητηρίου καθώς και για την απόφαση καθορισμού των προς φύλαξη αντικειμένων στο χρηματοκιβώτιο (επιταγές, χρεόγραφα, μετρητά) και την έκδοση πρακτικού του για την καταγραφή του υλικού που βρισκόταν σε αυτό. 36

37 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Για τις μη σύννομες πράξεις και παραλείψεις που εντοπίστηκαν, αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες και ζητήθηκε να εξετασθεί η υποβολή αιτήματος για την αναζήτηση της αστικής ευθύνης των εμπλεκομένων πρώην αιρετών οργάνων του Δήμου, για τη θετική ζημία που προκάλεσαν στο Δήμο. Η έκθεση απεστάλη στο Ελεγκτικό Συνέδριο για τις ενέργειες αρμοδιότητάς του, σύμφωνα με τα άρθρα 42 και 46 του ν. 4129/2013, για τις πράξεις της αντικατάστασης των εγγυητικών επιστολών που αφορούσαν στη μίσθωση των δύο δημοτικών ακινήτων (κυλικείου και ανθοπωλείου), με συνέπεια την απώλεια εγγυήσεων συνολικού ποσού 281,220 ευρώ, πλέον προσαυξήσεων, καθώς και στους Εισαγγελείς Εφετών Αθηνών και Εγκλημάτων Διαφθοράς για συσχέτισή της με υποβληθείσα σχετική μήνυση του Δήμου. Έλεγχος στο Δήμο Πετρούπολης Ο έλεγχος διενεργήθηκε κατόπιν καταγγελίας μετά από ατύχημα που συνέβη στην παιδική χαρά Αγίου Δημητρίου Πετρούπολης. Λόγω των ευρημάτων του ελέγχου ως προς το Ειδικό Σήμα που προβλέπεται να εκδίδεται για τις παιδικές χαρές που λειτουργούν εντός της διοικητικής περιφέρειας εκάστου Δήμου, ο έλεγχος επεκτάθηκε ως προς την απαιτούμενη πιστοποίηση, πανελλαδικά. Από τον έλεγχο αυτό προέκυψε ότι: - Μόνον ένας πολύ μικρός αριθμός, ήτοι 178 επί συνόλου περίπου παιδικών χαρών [κατ εκτίμηση της ΚΕΔΕ οι παιδικές χαρές πανελλαδικά ανέρχονται περίπου σε , ενώ η ΕΒΕΤΑΜ ΑΕ εκτιμά ότι ανέρχονται σε περίπου ] έχει πιστοποιηθεί και λειτουργεί νόμιμα (ποσοστό περίπου 1%), ενώ ήδη από 30 Ιουνίου 2014 παρήλθαν οι προθεσμίες που είχαν ορισθεί, με αλλεπάλληλες Υπουργικές Αποφάσεις, για την προσαρμογή - πιστοποίηση των παιδικών χαρών, ώστε να λειτουργούν νόμιμα με Ειδικό Σήμα κατόπιν πιστοποίησης από διαπιστευμένο φορέα. Δεδομένου, επομένως, ότι οι παιδικές χαρές όλης της Χώρας λειτουργούν αποκλειστικά με ευθύνη των οικείων Δημοτικών Αρχών, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ανέδειξε την αναγκαιότητα να ληφθούν άμεσα μέτρα για την αποφυγή άλλων ατυχημάτων. Ειδικότερα, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. πρότεινε: - Οι τριμελείς Επιτροπές Ελέγχου Παιδικών Χαρών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων σε συνεργασία με τις Τεχνικές Υπηρεσίες των Δήμων, οι οποίες γνωρίζουν τους χώρους εγκατάστασης παιδικών χαρών και διαθέτουν τα πλήρη στοιχεία αυτών (έτος κατασκευής, τυχόν επισκευές, συντηρήσεις ή αντικαταστάσεις παιχνιδιών που έχουν γίνει κλπ), να προβούν άμεσα, σύμφωνα με το άρθρο 10 της αρ. Υ.Α / , σε αυτοψία όλων των παιδικών χαρών αρμοδιότητάς τους. Για όσες παιδικές χαρές διαπιστωθεί ότι λειτουργούν χωρίς πιστοποιητικό καταλληλότητας και μη έχοντας λάβει το Ειδικό Σήμα πιστοποιημένης λειτουργίας, να συντάσσεται πρακτικό ακαταλληλότητας και να διακόπτεται αμέσως η λειτουργία τους, η δε αρμόδια δημοτική ή κοινοτική αρχή να λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για τη διακοπή λειτουργίας τους, σφραγίζοντάς τες και θέτοντας συγχρόνως κατάλληλες προειδοποιητικές σημάνσεις. Σε περίπτωση που παιδική χαρά βρίσκεται σε ανοικτό κοινόχρηστο χώρο μη περιφραγμένο (πλατεία, πάρκο, άλσος, κλπ) που είναι δύσκολο να σφραγιστεί, τότε ο Δήμος να προβαίνει στην άμεση αποξήλωση των επικίνδυνων παιχνιδιών-εγκαταστάσεων, προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν ατύχημα. Στον ανωτέρω έλεγχο μπορεί να ζητείται η συνδρομή πιστοποιημένου φορέα ελέγχου από το 37

38 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης [σύμφωνα με το άρθρο 11 της αρ. Υ.Α / (ΦΕΚ 931/Β/ ), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 3 της αρ. Υ.Α /2014 (Β 2029) «Ο ΕΛ.Ο.Τ. και κάθε άλλος φορέας διαπιστευμένος για το σκοπό αυτό από το Εθνικό Συμβούλιο Διαπίστευσης, αναγνωρίζονται ως αρμόδιοι φορείς για την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις ασφαλείας των παιδικών χαρών»], προκειμένου να υποδεικνύει άμεσα τα προσήκοντα μέτρα που πρέπει να ληφθούν από την οικεία δημοτική ή κοινοτική αρχή, με σκοπό να δρομολογηθεί η πιστοποίηση κάθε ελεγχόμενης παιδικής χαράς. Από έρευνα που διενεργήθηκε από το κλιμάκιο ελέγχου, το κόστος πιστοποίησης ανά παιδική χαρά από διαπιστευμένο φορέα ανέρχεται περίπου σε ευρώ ανάλογα με το μέγεθος και την ιδιαιτερότητα εκάστης. Στο κόστος αυτό περιλαμβάνεται, τόσο ο αρχικός έλεγχος του φορέα με βάση τον οποίο υποδεικνύονται τα απαιτούμενα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, όσο και ο τελικός έλεγχος με τον οποίο πιστοποιείται η υλοποίηση αυτών, προκειμένου η Επιτροπή Ελέγχου να δρομολογήσει τις διαδικασίες για την απόκτηση του Ειδικού Σήματος πιστοποιημένης λειτουργίας από τη Δ/νση Οργάνωσης & Λειτουργίας Τ.Α. του Υπουργείου Εσωτερικών. - Οι Γενικοί Γραμματείς των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, εάν κριθεί αναγκαίο, να συγκροτήσουν επιπλέον Επιτροπές Ελέγχου [κατά τις προβλέψεις του άρθρου 9 της αρ. Υ.Α / , όπως ισχύει] για την επίσπευση των απαιτούμενων ελέγχων και επανελέγχων, προκειμένου να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατόν η πιστοποίηση των παιδικών χαρών. - Η αρμόδια Δ/νση Οργάνωσης & Λειτουργίας Τ.Α. του Υπουργείου Εσωτερικών και οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, σε συνεργασία με την ΕΒΕΤΑΜ ΑΕ (Ανώνυμη Εταιρεία Βιομηχανικής Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Εργαστηριακών δοκιμών, Πιστοποίησης και Ποιότητας, πιστοποιημένος φορέας δημοσίου συμφέροντος), η οποία λειτουργεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης, να προβούν στη διοργάνωση σεμιναρίων ή ημερίδων κατάρτισης των μελών των Επιτροπών Ελέγχου Παιδικών Χαρών συμπεριλαμβανομένων και μηχανικών των Τ.Υ. των Δήμων, με σκοπό την εκπαίδευσή τους σε θέματα ελέγχου και ασφάλειας των παιδικών χαρών. Έλεγχος στην Σχολική Επιτροπή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου Κεφαλονιάς Ο έλεγχος διενεργήθηκε με αφορμή καταγγελία, η οποία διαβιβάσθηκε στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. από το ΓΕΔΔ και αφορούσε στη νομιμότητα λειτουργίας της Σχολικής Επιτροπής Β βάθμιας Εκπαίδευσης Κεφαλλονιάς ως προς την ανάθεση, εκτέλεση και παραλαβή έργων επισκευής συντήρησης των σχολικών κτιρίων αρμοδιότητάς της κατά την τελευταία σχολική τριετία, ήτοι την περίοδο 2013 έως Ο έλεγχος όμως επεκτάθηκε και συγκεντρώθηκαν στοιχεία για τη λειτουργία όλων των Σχολικών Επιτροπών της Επικράτειας. Από τον έλεγχο προέκυψαν τα παρακάτω: Σύμφωνα με τη Δ/νση Επιχορηγήσεων του Υπουργείου Εσωτερικών, η επιχορήγηση των Σχολικών Επιτροπών από τον κρατικό προϋπολογισμό, μέσω των αντίστοιχων Δήμων, τα τρία τελευταία έτη (2014, 2015, 2016), ανέρχεται στο ποσό των εκατό (100) εκατομμυρίων ευρώ ετησίως. Άλλα είκοσι (20) εκατομμύρια ευρώ/έτος δίνονται από τον κρατικό προϋπολογισμό για τη συντήρηση σχολείων. Επίσης, τρία (3) εκατομμύρια ευρώ/έτος δίνονται για τη σίτιση των καλλιτεχνικών και μουσικών σχολείων, καθώς και εκατόν σαράντα (140) εκατομμύρια ευρώ/ 38

39 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 έτος για τα έξοδα μεταφοράς των μαθητών (από το κονδύλι αυτό δεν το διαχειρίζονται πλέον οι Δήμοι αλλά οι Περιφέρειες). Το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων μέσω του εποπτευόμενου από αυτό φορέα «Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης», χρηματοδοτεί τις Σχολικές Επιτροπές που είναι υπεύθυνες για τις συμβάσεις μίσθωσης έργου με αναδόχους καθαριστές/καθαρίστριες ή συνεργεία καθαρισμού στις σχολικές μονάδες της Α βάθμιας και Β βάθμιας Εκπαίδευσης, των οποίων οι ανάγκες δεν καλύπτονται από προσωπικό καθαριότητας που υπηρετεί σε οργανικές θέσεις. Το ποσό αυτό για το σχολικό έτος ανήλθε στα 37,5 εκατομμύρια ευρώ, για το σχολικό έτος σε 33,66 εκατομμύρια ευρώ, ενώ για το τρέχον σχολικό έτος ορίσθηκε σε 39,5 εκατομμύρια ευρώ (το οποίο αντιστοιχεί σε 10μηνη παροχή υπηρεσιών). Το Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης χρηματοδοτεί για την καθαριότητα με το ανωτέρω ποσό, τις 623 Σχολικές Επιτροπές και 105 Σχολικές Εφορίες Μειονοτικών Σχολείων, ενώ έχει αναλάβει εξ ολοκλήρου την ανάρτηση των συμβάσεων καθαριότητας που συνάπτουν οι ανωτέρω φορείς με τα συνεργεία καθαρισμού, στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ). Επιπροσθέτως, οι Σχολικές Επιτροπές έχουν έσοδα από ενοικιάσεις κυλικείων, από προσόδους της σχολικής περιουσίας, από εκποιήσεις περιουσιακών στοιχείων, από κάθε είδους εισφορές, δωρεές, κληρονομιές και κληροδοσίες και λαμβάνουν έκτακτες επιχορηγήσεις από τους Δήμους. Τα έσοδα αυτά αυξάνουν κατά πολύ τα ποσά των επιχορηγήσεων από τις προαναφερόμενες πιστώσεις του τακτικού προϋπολογισμού των ανωτέρω Υπουργείων (Υπουργείου Εσωτερικών και Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων). Υπάρχουν δε σχολικές επιτροπές ειδικά στους μεγάλους Δήμους της Χώρας, οι οποίες διαχειρίζονται χρήματα σε ετήσια βάση της τάξης των ευρώ. Από στοιχεία της Δ/νσης Ανάπτυξης και Τεχνικής Στήριξης της Γεν. Δ/νσης Δημοσίων Συμβάσεων & Προμηθειών της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου προκύπτει ότι από τις 608 Σχολικές Επιτροπές 4 που αναρτούν πράξεις στο Πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ, οι 145 έχουν παραλάβει κωδικό χρήστη για την ανάρτηση πράξεων στο ΚΗΜΔΗΣ, ενώ οι υπόλοιπες δεν διαθέτουν κωδικό χρήστη, οπότε δεν έχουν τη δυνατότητα να αναρτήσουν πράξεις στο μηχανογραφικό σύστημα του ΚΗΜΔΗΣ. Επίσης, η ανωτέρω Υπηρεσία, μας γνωστοποίησε ότι για το έτος 2015 έχουν αναρτηθεί συνολικά από όλες τις Σχολικές Επιτροπές 53 Αιτήματα, 11 Προκηρύξεις και 58 Συμβάσεις, αριθμοί ιδιαίτερα χαμηλοί σε σχέση με τις πραγματικές αναθέσεις εκτέλεσης έργων, προμήθειας αγαθών, παροχής υπηρεσιών κλπ, που πραγματοποιούν οι Σχολικές Επιτροπές ανά την Ελλάδα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, από έλεγχο που έγινε στο ηλεκτρονικό αρχείο του ΚΗΜΔΗΣ προέκυψε ότι από τις 14 Σχολικές Επιτροπές του Δήμου Αθηναίων (επτά Α βάθμιας και επτά Β βάθμιας εκπαίδευσης), καμιά δεν έχει προβεί σε ανάρτηση οιουδήποτε αιτήματος - δαπάνης στο ΚΗΜΔΗΣ, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 11 του ν. 4013/11, όπως ισχύει. Το αυτό ισχύει και για αποφάσεις δαπανών των Δ.Σ. ή των Προέδρων Σχολικών Επιτροπών ή των Διευθυντών σχολικών μονάδων, οι οποίες δεν έχουν αναρτηθεί στο Πρόγραμμα Διαύγεια, κατά 4 Ο συνολικός αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος, δεδομένου ότι το Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης, καταρτίζει ετησίως 623 συμβάσεις καθαριότητας για Σχολικές Επιτροπές και 105 για Σχολικές Εφορίες Μειονοτικών Σχολείων, γεγονός που υποδηλώνει ότι ορισμένες Σχολικές Επιτροπές δεν έχουν αποκτήσει κωδικό εγγραφής στο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΥΓΕΙΑ, όπως υποχρεούνται. 39

40 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ παράβαση των διατάξεων του ν. 3861/10, όπως παρατηρήθηκε και επισημάνθηκε στην αρχικά ελεγχόμενη Σχολική Επιτροπή, η οποία κατόπιν των σχετικών επισημάνσεων του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., προέβη στην καταχώρισή της στο ΚΗΜΔΗΣ με κωδικό χρήστη Η καταχώρισή της στο ΚΗΜΔΗΣ επιβεβαιώθηκε από το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., στον ηλεκτρονικό κόμβο της ανωτέρω Δ/νσης της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου «eprocurement.gov.gr». Από στοιχεία που χορηγήθηκαν από τις επτά (7) Αποκεντρωμένες Διοικήσεις της Χώρας προέκυψε ότι οι Σχολικές Επιτροπές δεν αποστέλλουν στις αρμόδιες Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, ως οφείλουν (ως Ν.Π.Δ.Δ. των Ο.Τ.Α.), τις αποφάσεις εκτέλεσης δαπανών για έλεγχο νομιμότητας σύμφωνα με το άρθρο 225 του ν. 3852/10, την παρ. 10ιζ του άρθρου 18 του ν. 3870/10 και την αρ /2012/ εγκύκλιο του Υπουργού Εσωτερικών. Επίσης, οι Σχολικές Επιτροπές, οφείλουν να υποβάλλουν τους ετήσιους λογαριασμούς (απολογισμούς) στα αρμόδια όργανα του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Επίτροπο) προς έλεγχο, το αργότερο εντός διμήνου από τη λήξη της διαχείρισης του οικονομικού έτους (ήτοι έως την 28 η ή 29 η Φεβρουαρίου του επόμενου ημερολογιακού έτους), σύμφωνα με το άρθρο 3 της Απόφασης της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου ΦΓ8/9836/92 (ΦΕΚ 448Β ). Για την ελεγχθείσα Σχολική Επιτροπή, έχει αποσταλεί και εγκριθεί ο 1 ος απολογισμός για το διαχειριστικό έτος 2011, ενώ βρίσκεται στη φάση της ορθής επανάληψης ο απολογισμός για το διαχειριστικό έτος 2012, ο οποίος είχε αποσταλεί προς έγκριση στον Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου αρχικώς στις Σε ότι αφορά τα επόμενα διαχειριστικά έτη 2013, 2014 και 2015 δεν έχουν αποσταλεί στον Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου προς έλεγχο καθότι αναμένεται η έγκριση του προγενέστερου διαχειριστικού έτους Από το δείγμα που μας απεστάλη από την ελεγχθείσα Σχολική Επιτροπή, το οποίο αφορά στην ανάθεση εκτέλεσης & παραλαβής έργων επισκευής συντήρησης σχολικών κτιρίων κατά την τελευταία τριετία, ήτοι την περίοδο 2013 έως και 2015, προέκυψε ότι δεν είχε γίνει η παρακράτηση φόρου 4% για την προμήθεια υλικών και 8% για την παροχή υπηρεσιών για αρκετές δαπάνες που είχαν πραγματοποιηθεί το έτος 2014 και για το σύνολο των δαπανών το έτος Το γεγονός αυτό οφείλεται στην αργοπορία των αρμοδίων Υπηρεσιών (του Υπουργείου Εσωτερικών, των Δήμων της Χώρας και της ΚΕΔΕ) να εντάξουν τις Σχολικές Επιτροπές στο Μητρώο των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης. Οι Σχολικές Επιτροπές ως Ν.Π.Δ.Δ. των Δήμων περιλαμβάνονται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης (άρθρο 1Β του ν. 2362/95, άρθρο 14 του ν. 4270/14). Ως εκ τούτου, απαιτείται η εισαγωγή των οικονομικών τους στοιχείων, στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων του Υπουργείου Εσωτερικών, όπως προβλέπεται στην Υ.Α. με αρ / Κατόπιν επικοινωνίας με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), διαπιστώθηκε ότι οι Σχολικές Επιτροπές δεν έχουν καταχωρηθεί στο Στατιστικό Μητρώο των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης. Για το λόγο αυτό διαβιβάσθηκε άμεσα στην ΕΛ.ΣΤΑΤ. ο κατάλογος με τις Σχολικές Επιτροπές και τις Σχολικές Εφορίες Μειονοτικών Σχολείων, όπως αυτός είχε αποσταλεί από τη Δ/νση Ανάπτυξης και Τεχνικής Στήριξης της Γενικής Δ/νσης Δημοσίων Συμβάσεων & Προμηθειών της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, και ο αντίστοιχος κατάλογος από το Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης που χρηματοδοτεί και αναρτά στο ΚΗΜΔΗΣ τις συμβάσεις καθαριότητας, όλων των Σχολικών Επιτροπών της Χώρας και των Σχολικών Εφοριών των Μειονοτικών Σχολείων. Η ανωτέρω αποστολή έγινε προκειμένου η ΕΛ.ΣΤΑΤ., σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών, τους Δήμους της Χώρας και την ΚΕΔΕ, να επισπεύσουν τις διαδικασίες ένταξης των 40

41 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Σχολικών Επιτροπών στο Μητρώο των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης όπως προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία. Από τον έλεγχο αποφάσεων Σχολικών Επιτροπών, οι οποίες έχουν αναρτηθεί στο ΚΗΜΔΗΣ, προκύπτει ότι πολλές αναθέσεις θα μπορούσαν είτε να είχαν αποφευχθεί με την παροχή των αντίστοιχων υπηρεσιών από αρμόδιες Υπηρεσίες και όργανα των οικείων Δήμων είτε να είχαν πραγματοποιηθεί ενιαία από τις Υπηρεσίες των Δήμων επιτυγχάνοντας οικονομίες κλίμακας μέσω ανοικτών διαγωνιστικών διαδικασιών (Τεχνικές Υπηρεσίες, Υπηρεσίες Λογιστηρίου, Μηχανογραφικές Υπηρεσίες, Υπηρεσίες πρασίνου, Υγειονομικές Υπηρεσίες κτλ), όπως, για παράδειγμα Αποφάσεις: Σύναψης συμβάσεων των Σχολικών Επιτροπών με εξωτερικούς συνεργάτες για: - λογιστική, φορολογική και μισθολογική υποστήριξη (ύψους ευρώ), - λογιστικές εργασίες, οι οποίες αφορούν στην τακτοποίηση και στον έλεγχο παρελθόντων ετών (ύψους ευρώ), - χρηματοοικονομικές και λογιστικές υπηρεσίες (ύψους 8.856,00 ευρώ) - εργασίες κλαδέματος και κουρέματος χόρτων (ύψους ευρώ) - συντήρησης και επισκευής Ηλεκτρονικών Υπολογιστών (ύψους ευρώ) κτλ. Προμήθειας διαφόρων ειδών υψηλού κόστους όπως: - προμήθεια γραφικής ύλης χαρτικών για τη διενέργεια των Ενδοσχολικών και Πανελλαδικών εξετάσεων (ύψους ευρώ) - προμήθεια υλικών για τη λειτουργία εργαστηρίων (ύψους ευρώ) - απεντόμωση, μυοκτονία και απολύμανση Σχολικών Κτιρίων (ύψους 9.298,80 ευρώ). Η εργασία αυτή θα μπορούσε να εκτελεστεί από τις υγειονομικές υπηρεσίες του Δήμου ή της Περιφέρειας. Διενέργειας πρόχειρων διαγωνισμών υψηλού κόστους όπως: - προμήθεια φωτοτυπικού χαρτιού (ύψους ,90 ευρώ) - προμήθεια ειδών καθαρισμού (ύψους ,21 ευρώ) - προμήθεια ειδών καθαρισμού (ύψους ,11 ευρώ) Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι: Οι Σχολικές Επιτροπές μη έχοντας μόνιμο εξειδικευμένο και καταρτισμένο προσωπικό σε τεχνικά θέματα ανάθεσης-εκτέλεσης έργων, προμηθειών, υπηρεσιών, σε οικονομικά - λογιστικά και μηχανογραφικά (Η/Υ) θέματα, δεν είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στο έργο τους όπως αυτό καθορίζεται από την ισχύουσα νομοθεσία. Όταν συστάθηκαν οι Σχολικές Επιτροπές (ν. 1894/1990) στην αρμοδιότητά τους υπαγόταν ένας μικρός αριθμός σχολικών μονάδων και στις περισσότερες περιπτώσεις μόνο μία. Με το άρθρο 103 του ν. 3852/2010 «Πρόγραμμα «Καλλικράτης», οι Σχολικές Επιτροπές των νέων Καλλικρατικών Δήμων συγχωνεύτηκαν σε δύο νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ανά Δήμο, ένα για τις σχολικές μονάδες της Α βάθμιας και ένα για τις σχολικές μονάδες της Β βάθμιας εκπαί- 41

42 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ δευσης. Κατ εξαίρεση μόνον ο Δήμος Αθηναίων έχει 14 Σχολικές Επιτροπές (επτά Α βάθμιας και επτά Β βάθμιας εκπαίδευσης, σε αντιστοιχία με τα επτά Δημοτικά Διαμερίσματα στα οποία διαιρείται), ενώ άλλοι μεγάλοι Δήμοι της Χώρας όπως του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης έχουν συγκροτήσει μόνο δύο σχολικές επιτροπές (μία Α βάθμιας και μία Β βάθμιας εκπαίδευσης). Αυτό σημαίνει ότι μια σχολική επιτροπή που έχει στην αρμοδιότητά της δεκάδες σχολεία, καλείται χωρίς εξειδικευμένο - καταρτισμένο προσωπικό και κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή να επιτελέσει έργο, που μόνο στελεχωμένες Τεχνικές, Οικονομικές και Μηχανογραφικές Υπηρεσίες των Δήμων θα μπορούσαν να διεκπεραιώσουν με πλήρη διαφάνεια και νομιμότητα. Ο θεσμός των σχολικών επιτροπών θεωρούμε ότι πρέπει να υφίσταται, για να βρίσκονται κοντά στις σχολικές κοινότητες και να εντοπίζουν άμεσα τα όποια προβλήματα ανακύπτουν στις σχολικές μονάδες. Στη συνέχεια όμως τα θέματα των σχολικών μονάδων, πρέπει να διαβιβάζονται από τις σχολικές επιτροπές στις αρμόδιες υπηρεσίες των Δήμων, να κωδικοποιούνται άμεσα για όλες τις σχολικές μονάδες και να αντιμετωπίζονται με βάση την ισχύουσα νομοθεσία περί Δημοσίων Συμβάσεων. Κατόπιν των ανωτέρω έγιναν οι ακόλουθες προτάσεις-συστάσεις: 1) Με πρωτοβουλία του Υπουργείου Εσωτερικών και σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία: α) Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και β) Οικονομίας & Ανάπτυξης [Γενική Γραμματεία Εμπορίου & Προστασίας του Καταναλωτή, Γενική Δ/νση Δημοσίων Συμβάσεων & Προμηθειών (λόγω της Τεχνικής Υποστήριξης του ΚΗΜΔΗΣ)], καθώς και στελέχη και αιρετά όργανα των Δήμων και της ΚΕΔΕ, να επανεξετασθεί το θεσμικό πλαίσιο των Σχολικών Επιτροπών. 2) Το Υπουργείο Εσωτερικών και το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων σε συνεργασία με όλους τους Δήμους της Χώρας να αποστείλουν άμεσα στην Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), τα απαιτούμενα στοιχεία για την καταχώριση των Σχολικών Επιτροπών στο Μητρώο φορέων της Γενικής Κυβέρνησης (ως Ν.Π.Δ.Δ. των Δήμων περιλαμβάνονται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης σύμφωνα με το άρθρο 1Β του ν. 2362/95 και το άρθρο 14 του ν. 4270/14). Το γεγονός αυτό σημαίνει ότι απαιτείται η εισαγωγή των οικονομικών τους στοιχείων, στη βάση δεδομένων του Υπουργείου Εσωτερικών, όπως αναλυτικά προβλέπεται στην Υ.Α. με αρ / Με την καταχώριση στο Μητρώο φορέων της Γενικής Κυβέρνησης θα γίνεται και η παρακράτηση φόρου κατά την πληρωμή των αναδόχων (η οποία δεν εφαρμοζόταν μετά την ισχύ του ν. 4172/13), λόγω της μη καταχώρισης των Σχολικών Επιτροπών στο ανωτέρω Μητρώο. 3) Όλες οι Σχολικές Επιτροπές να αποστέλλουν προς έλεγχο στις οικείες Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, τις αποφάσεις για τις οποίες απαιτείται έλεγχος νομιμότητας. 4) Οι Σχολικές Επιτροπές να υποβάλλουν εγκαίρως, ως οφείλουν, τους ετήσιους λογαριασμούς (απολογισμούς) στα αρμόδια όργανα του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Επίτροπο) προς έλεγχο, άμεσα μετά την έγκρισή τους από το Διοικητικό Συμβούλιο της Σχολικής Επιτροπής και το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου, και όχι πέραν του 1 ου τριμήνου μετά το κλείσιμο εκάστου διαχειριστικού έτους. 5) Όλες οι Σχολικές Επιτροπές να φροντίσουν εντός ενός μηνός να αποκτήσουν κωδικό πρόσβασης στο ΚΗΜΔΗΣ για την καταχώριση όλων των δαπανών εκτιμώμενης αξίας ίσης ή ανώτερης του ποσού των χιλίων (1.000) ευρώ (άνευ ΦΠΑ) ανεξαρτήτως διαδικασίας ανάθεσης. 42

43 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Στο πλαίσιο υλοποίησης των προτάσεων της έκθεσης η Aποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής απέστειλε στοιχεία με τα οποία ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ότι από τις 608 σχολικές επιτροπές που αναρτούν πράξεις στο πρόγραμμα Διαύγεια, μόνον οι 145 έχουν κωδικό για την ανάρτηση πράξεων στο ΚΗΜΔΗΣ. Συγκεκριμένα για το 2015 έχουν αναρτηθεί ελάχιστες πράξεις στο ΚΗΜΔΗΣ (συνολικά 122) σε σχέση με τις πραγματικές αναθέσεις. Περαιτέρω, η ίδια Υπηρεσία απηύθυνε οδηγίες προς τις σχολικές επιτροπές για τη συμμόρφωση με τις προτάσεις της έκθεσης του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης απέστειλε οδηγίες προς τις σχολικές επιτροπές της χωρικής αρμοδιότητας της ώστε να αποκτήσουν κωδ. πρόσβασης στο ΚΗΜΔΗΣ και να υποβάλλουν απολογισμούς στα αρμόδια όργανα του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας υλοποίησε όλες τις προτάσεις της έκθεσης. Έλεγχος στο Δήμο Κόνιτσας, στη Δ/νση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας και στη Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Π.Ε. Ιωαννίνων και στη Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Ιωαννιτών (πρώην ΤΥΔΚ Περιφέρειας Ηπείρου) Μετά από καταγγελία, διενεργήθηκε έλεγχος με αντικείμενο τη λειτουργία των κοιμητηρίων Δήμου Κόνιτσας, καθώς και την τυχόν καταπάτηση δημόσιας δασικής έκτασης στο χώρο του κοιμητηρίου Κάτω Κονίτσης, από τον οποίο προέκυψαν τα κάτωθι: Ο Δήμος Κόνιτσας προχώρησε στη δημοπράτηση του έργου «Ίδρυση Κοιμητηρίου Κόνιτσας», Π/Υ δρχ. σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 1418/84 και των Π.Δ. 609/85, 28/80 και 171/87, όπως ισχύουν, με επιβλέπουσα υπηρεσία την ΤΥΔΚ της πρώην Περιφέρειας Ηπείρου. Οι διαδικασίες ξεκίνησαν με την αρ. 116/1998 απόφαση δημοτικού συμβουλίου, περί ανάθεσης κατάρτισης των όρων δημοπρασίας του έργου, ενώ το Πρωτόκολλο Προσωρινής και Οριστικής Παραλαβής του έργου εγκρίθηκε με την αρ. 227/2007 απόφαση δημοτικού συμβουλίου. Η έκταση του νέου κοιμητηρίου βρίσκεται εντός του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου (ΦΕΚ 644/Β / & ΦΕΚ 905/Β / ). Παρά το γεγονός αυτό ο Δήμος Κόνιτσας είχε προβεί σε ενέργειες διαμόρφωσης του νέου κοιμητηρίου, όπως διαμόρφωση νησίδων, δρόμων και περίφραξη χώρου από τα έτη , χωρίς να έχει ζητήσει εγκαίρως τη γνώμη της ΙΒ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων και της 8 ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, παρά μόνο αρκετά χρόνια αργότερα κατά το έτος 2007 και ενώ είχε εγκριθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο το Πρωτόκολλο Προσωρινής και Οριστικής Παραλαβής του έργου. Ο εκ των υστέρων εκσκαπτικός έλεγχος, που διενεργήθηκε από τις ανωτέρω εφορείες, δεν εντόπισε επιφανειακές αρχαιότητες και ως εκ τούτου εισηγήθηκαν κατ οικονομία θετικά προς το Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων Ηπείρου ως προς την ίδρυση και λειτουργία του κοιμητηρίου στη θέση «Σέρβινα», και στις θετικά γνωμοδότησε και αυτό, με την αρ. 8/2007 πράξη του. Η άδεια λειτουργίας του «ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΟΝΙΤΣΑΣ» στη θέση «ΣΕΡΒΙΝΑ» Δ. Κ. Κόνιτσας του Δήμου Κόνιτσας υπεγράφη στις , προκειμένου ο Δήμος Κόνιτσας να ολοκληρώσει τη διαδικασία αδειοδότησής του, χωρίς αντικειμενικά το Κοιμητήριο να μπορεί να λειτουργήσει, λόγω πολλών ελλείψεων στις εγκαταστάσεις του και φθορών αφού είχε από χρόνια παραμεληθεί, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί. 43

44 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Σήμερα το εν λόγω έργο παρουσιάζει εικόνα εγκατάλειψης σύμφωνα με την πρόσφατη αυτοψία της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Κόνιτσας, που δεν επιτρέπει την άμεση λειτουργία του. Το νέο κοιμητήριο στη θέση «Σέρβινα» μετά από οκτώ (8) σχεδόν χρόνια από την ημερομηνία παραλαβής του και δεκαεπτά (17) από τη δημοπράτησή του δε λειτουργεί και χρήζει αποκατάστασης των ζημιών που προκλήθηκαν από το χρόνο και τη μη συντήρησή του, το κόστος της οποίας είναι υψηλό, σύμφωνα με την εκτίμηση του Δημάρχου Κόνιτσας, η ολοκλήρωση του έργου όμως βρίσκεται στις άμεσες προτεραιότητες του Δήμου. Κατόπιν των ανωτέρω διαπιστώσεων προτάθηκε να εξετασθεί, κατά τη νόμιμη διαδικασία, εάν συντρέχει περίπτωση καταλογισμού της τυχόν οικονομικής ζημίας του Δήμου Κόνιτσας και απευθύνθηκαν συστάσεις στο Δήμο Κόνιτσας, να μεριμνήσει για την αποκατάσταση των χώρων του νέου κοιμητηρίου Κόνιτσας στη θέση «Σέρβινα» και για τη λήψη των κατάλληλων μέτρων για την ασφαλή και νόμιμη λειτουργία του και να λαμβάνει εγκαίρως τις απαραίτητες εγκρίσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες, πριν προβεί στην ανάθεση έργων αρμοδιότητάς του, ώστε να προλαμβάνονται τυχόν καθυστερήσεις ή ενέργειες, που μπορεί να έχουν σημαντικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. για την ανασυγκρότηση της τριμελούς επιτροπής του Ν. 3852/2010 και τη διαβίβαση σε αυτή της έκθεσης ελέγχου περί αναζήτησης αστικής ευθύνης και καταλογισμού σε βάρος πρώην αιρετών οργάνων του Δήμου Κόνιτσας. Έλεγχος στο Δήμο Παπάγου-Χολαργού Κατόπιν καταγγελιών που διαβιβάσθηκαν στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. από την Αποκεντρωμένη Διοίκησης Αττικής, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. διενήργησε έλεγχο με αντικείμενο την εξέταση υποθέσεων παράνομων γάμων αλλοδαπών και πλαστογράφησης αδειών γάμου στο Δήμο Παπάγου-Χολαργού. Από τον έλεγχο αυτό προέκυψε ότι η διαδικασία έκδοσης αδειών τέλεσης πολιτικού γάμου αλλοδαπών, κατά τα έτη , χαρακτηριζόταν από πλημμελή και ελλιπή άσκηση ελέγχου, καθόσον η τότε Προϊσταμένη του Τμήματος Αστικής και Δημοτικής Κατάστασης του Δήμου δεν λάμβανε γνώση των αιτήσεων μετά των συνημμένων δικαιολογητικών των ενδιαφερομένων μελλονύμφων, ούτε προέβαινε στον έλεγχο και θεώρηση των αδειών γάμου που είχαν χειριστεί οι υπάλληλοι της Διοικητικής Ενότητας που επόπτευε, σε αντίθεση με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 28 παρ. 2 περ. ια του Ο.Ε.Υ του Δήμου. Οι αιτήσεις έκδοσης αδειών τέλεσης πολιτικών γάμων και τα υποβαλλόμενα δικαιολογητικά παραλαμβάνονταν και ελέγχονταν από δύο (2) υπαλλήλους του Γραφείου Δημοτικής Κατάστασης του εν λόγω Τμήματος, χωρίς να φέρουν αριθμό πρωτοκόλλου, κατά παράβαση του άρθρου 12 του Ν.2690/99, οι οποίοι εισηγούνταν και τη χορήγησή τους. Η ανωτέρω διαδικασία παρουσίαζε αδυναμίες και παραλείψεις καθόσον ο αριθμός πρωτοκόλλου της αρχικής αίτησης περί χορήγησης άδειας γάμου δε συσχετιζόταν με τον αύξοντα αριθμό της αντίστοιχης εκδοθείσας άδειας γάμου, δεν τηρείτο χειρόγραφο βιβλίο πρωτοκόλλησης των αδειών γάμου, αλλά λάμβαναν αύξοντα αριθμό από ένα κοινόχρηστο αρχείο excel που διατηρούσε ηλεκτρονικά το κεντρικό πρωτόκολλο του Δήμου. 44

45 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Το φυσικό αρχείο του Γραφείου Δημοτικής Κατάστασης του Τμήματος Αστικής και Δημοτικής Κατάστασης της Δ/νσης Διοικητικών Υπηρεσιών του Δήμου είχε αλλοιωθεί, καθόσον από τα στοιχεία που τέθηκαν υπόψη του ελέγχου δεν ανευρέθηκαν σε ορισμένες περιπτώσεις τα αντίγραφα των αδειών γάμου μετά των συνημμένων τους δικαιολογητικών, ενώ σε άλλες περιπτώσεις ανευρέθηκαν μόνον οι άδειες γάμου χωρίς τα υποβληθέντα δικαιολογητικά. Επίσης το φυσικό αρχείο του Γραφείου Αστικής Κατάστασης του εν λόγω Τμήματος έχει αλλοιωθεί καθόσον: ι) έχουν αποσπασθεί ολόκληρα φύλλα από το Βιβλίο Τέλεσης Πολιτικών Γάμου, ιι) δεν ανευρέθηκε μεγάλος αριθμός ληξιαρχικών πράξεων γάμου μετά των υποβληθέντων δικαιολογητικών τους. Λόγω της πυρκαγιάς που σημειώθηκε την 31η Μαΐου 2013 και της καταστροφής του αρχείου (φυσικού και ηλεκτρονικού) του Γραφείου Αλλοδαπών του εν λόγω Τμήματος, δεν ήταν δυνατή η εύρεση των συνημμένων δικαιολογητικών μεταξύ των οποίων και η Ληξιαρχική Πράξη Γάμου, που υπέβαλαν οι ενδιαφερόμενοι αλλοδαποί προκειμένου να τους χορηγηθεί η άδεια διαμονής ως σύζυγο έλληνα/ελληνίδας ή πολίτη Ε.Ε., σύμφωνα με την τότε ισχύουσα νομοθεσία Συνέπεια της ανωτέρω κατάστασης ήταν η αδυναμία εξακρίβωσης του αριθμού των μη σύννομων και ενδεχομένως πλαστών αδειών τέλεσης πολιτικού γάμου που φέρονται ότι εκδόθηκαν από το Δήμο Παπάγου-Χολαργού. Ο Δήμος διαπίστωσε ότι η διαγραφή διαπιστωθέντος εικονικού γάμου αλλοδαπής με έλληνα υπήκοο από το ηλεκτρονικό αρχείο του Γραφείου Αστικής Κατάστασης του Δήμου, πραγματοποιήθηκε μέσω του υπολογιστή συγκεκριμένης υπαλλήλου, χωρίς ωστόσο να προκύπτει ότι η εν λόγω διαγραφή πραγματοποιήθηκε οπωσδήποτε από την ίδια, ωστόσο σε κάθε περίπτωση ήταν υπεύθυνη για κάθε ενέργεια που γινόταν με τη χρήση του κωδικού πρόσβασης της στον Η/Υ, ο οποίος ήταν αυστηρά προσωπικός. Ο Δήμος διαπίστωσε την αλλοίωση του φυσικού αρχείου τόσο του Γραφείου Δημοτικής Κατάστασης όσο και του Γραφείου Αστικής Κατάστασης μετά την εμφάνιση πολλαπλών κρουσμάτων πλαστών αδειών τέλεσης πολιτικού γάμου που αφορούσαν σε μελλονύμφους, ο ένας εκ των οποίων είναι έλληνας/ελληνίδα ή υπήκοος χώρας Ε.Ε. και ο άλλος αλλοδαπός. Για τις άδειες τέλεσης πολιτικού γάμου, που τέθηκαν υπόψη του ελέγχου, οι οποίες αφορούσαν σε μελλονύμφους ο ένας εκ των οποίων είναι έλληνας/ελληνίδα ή υπήκοος χώρας Ε.Ε. και ο άλλος αλλοδαπός, ως επί το πλείστον οι αιτήσεις των ενδιαφερομένων μελλονύμφων δε φέρουν αριθμό πρωτόκολλου, κατά παράβαση του άρθρου 12 του Ν. 2690/99, η δε πλειοψηφία των χορηγηθεισών αδειών δεν φέρουν τα εκ του π.δ/τος 391/1982 απαιτούμενα δικαιολογητικά. Από τα στοιχεία που χορηγήθηκαν από τη Δ/νση Αλλοδαπών & Μετανάστευσης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, Κεντρικός Τομέας & Δυτικής Αττικής φαίνεται ότι σε σύνολο δεκαοκτώ (18) περιπτώσεων αλλοδαπών που δεν υπέβαλαν στο Δήμο Παπάγου-Χολαργού τα προβλεπόμενα εκ του νόμου δικαιολογητικά για την έκδοση άδειας τέλεσης πολιτικού γάμου με έλληνα/ ελληνίδα ή πολίτη Ε.Ε., οι δεκατέσσερις (14) έλαβαν άδεια διαμονής ως σύζυγοι έλληνα πολίτη. Ακόμη προέκυψε ότι τα μέλη της τότε Εκτελεστικής Επιτροπής του Δήμου αποφάσισαν, με σχετική Πράξη τους, να αναβάλουν την εξέταση πειθαρχικής υπόθεσης υπαλλήλου του Δήμου, ο οποίος αποδέχθηκε τη χορήγηση δύο (2) πλαστών αδειών γάμου, μέχρι την άσκηση ή μη ποινικής δίωξης από την εισαγγελική αρχή, προκειμένου να ληφθεί υπόψη η σχετική απόφασή της κατά την πειθαρχική διαδικασία, μολονότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 110 παρ.1 του 45

46 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Ν.4057/2012 η δίωξη και η τιμωρία πειθαρχικών παραπτωμάτων αποτελεί καθήκον των πειθαρχικών οργάνων σε συνδυασμό με εκείνες του άρθρου 114 παρ. 1 του ιδίου νόμου, σύμφωνα με τις οποίες η πειθαρχική διαδικασία είναι αυτοτελής και ανεξάρτητη από την ποινική δίκη. Με τη σχετική έκθεση προτάθηκε στα αρμόδια πειθαρχικά όργανα του Δήμου Παπάγου-Χολαργού να μεριμνήσουν για την ολοκλήρωση της πειθαρχικής δίωξης του ενεχομένου υπαλλήλου για τη χορήγηση δύο (2) πλαστών αδειών γάμου και για την ανασύσταση-επανέλεγχο των φακέλων των δεκατεσσάρων (14) περιπτώσεων αλλοδαπών, οι οποίοι έλαβαν άδεια τέλεσης πολιτικού γάμου μολονότι φαίνεται ότι δεν υπέβαλαν τα προβλεπόμενα εκ του νόμου δικαιολογητικά. Ο Δήμος Παπάγου ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. σχετικά με τον επανέλεγχο των 18 περιπτώσεων αδειών γάμων αλλοδαπών για τις οποίες δεν υποβλήθηκαν όλα τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά. Επίσης, ζητήθηκε η άσκηση πειθαρχικού ελέγχου κατά των εμπλεκομένων οργάνων του Δήμου και η έκθεση απεστάλη στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, καθώς στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών για συσχέτισή της με σχηματισθείσα σχετική δικογραφία. Έλεγχος στο Δήμο Μαραθώνος Μετά από αίτημα του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης διενεργήθηκε έλεγχος, με αντικείμενο την τήρηση των διατάξεων που αφορούν στη λειτουργία και στην είσπραξη των εσόδων των κοιμητηρίων του Δήμου Μαραθώνος κατά τα έτη 2013 και Από τον έλεγχο αυτό, προέκυψαν τα ακόλουθα: Ως προς τη λειτουργία των κοιμητηρίων: α) Παρότι για τα κοιμητήρια των δημοτικών κοινοτήτων Νέας Μάκρης, Μαραθώνα και Βαρνάβα είχαν εγκριθεί Κανονισμοί Λειτουργίας, αυτοί δεν τηρούνταν είτε εν μέρει είτε στο σύνολό τους, ενώ για την τοπική κοινότητα Γραμματικού δεν είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία ψήφισης Κανονισμού Λειτουργίας, κατά παράβαση του άρθρου 4 του Α.Ν. 582/1968. β) Δεν τηρούνταν τα Βιβλία που ορίζονται στο άρθρο 7 του Β.Δ. 542/1961, με εξαίρεση ηλεκτρονικό αρχείο που τηρείτο για το κοιμητήριο Νέας Μάκρης και χειρόγραφο βιβλίο οικογενειακών τάφων για το κοιμητήριο της Κοινότητας Βαρνάβα. γ) Τα κοιμητήρια δεν διέθεταν κυλικείο, αποθήκη, πλυντήριο οστών, ψυγείο, χωνευτήρι και οστεοφυλάκια καθώς και τοπογραφικά σχεδιαγράμματα για τη χαρτογράφηση αυτών, κατά παράβαση των οριζομένων από την αρ. Α5/1210 της 19.4/ κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Κοινωνικών Υπηρεσιών «Περί όρων Ιδρύσεως Κοιμητηρίων», με εξαίρεση το κοιμητήριο Νέας Μάκρης που διέθετε κυλικείο, αποθήκη, χωνευτήρι, πλυντήριο οστών, οστεοφυλάκια και τοπογραφικά διαγράμματα και το κοιμητήριο Βαρνάβα που διέθετε τοπογραφικά διαγράμματα. δ) Τα κοιμητήρια δεν διέθεταν εργάτες - δημοτικούς υπαλλήλους με εξαίρεση το κοιμητήριο Μαραθώνα που διέθετε έναν φύλακα, με αποτέλεσμα τα έσοδα από τις εκταφές να εισπράττονται από ιδιώτες. Ως προς την είσπραξη εσόδων από τη λειτουργία των κοιμητηρίων: α) Δεν εισπράχθηκε μεγάλο μέρος των τελών και δικαιωμάτων που προβλέπονται στους οικείους Κανονισμούς Λειτουργίας των κοιμητηρίων. Κατ εκτίμηση του κλιμακίου ελέγχου το ελάχιστο μη εισπραχθέν ποσό για την ελεγχόμενη διετία ανήλθε σε ευρώ. 46

47 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 β) Εισπράττονταν παρανόμως εργολαβικό δικαίωμα και τέλη και δικαιώματα μη δημοτών, κατά παράβαση των οριζομένων στο άρθρο 6 του Α.Ν.582/68 και στο με αρ / έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ. γ) Παραβιάζονταν το άρθρο 4 του Α.Ν.582/68 περί ανταποδοτικού χαρακτήρα των επιβαλλόμενων τελών των κοιμητηρίων, σύμφωνα με το οποίο τα δικαιώματα και τα τέλη των κοιμητηρίων επιβάλλονται για την κάλυψη μέρους ή του συνόλου των δαπανών συντήρησης και λειτουργίας τους. δ) Για τα κοιμητήρια των οικισμών Καλεντζίου, Άνω Σουλίου, Κάτω Σουλίου και Στενούρας δεν ίσχυε ο ενιαίος κανονισμός του πρώην Δήμου Μαραθώνα και την εποπτεία ασκούσε το εκκλησιαστικό συμβούλιο ή ο ιερέας χωρίς ωστόσο αυτό να προκύπτει από επίσημο έγγραφο. Για τα συγκεκριμένα κοιμητήρια ο Δήμος δεν παρείχε καμία υπηρεσία. Κατόπιν των ανωτέρω διαπιστώσεων το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. διατύπωσε συγκεκριμένες προτάσεις στο Δήμο Μαραθώνος για τη βελτίωση της λειτουργίας και την είσπραξη των εσόδων από τη λειτουργία των κοιμητηρίων και ειδικότερα: α) Να μεριμνήσει για την εξυπηρέτηση όλων των κοιμητηρίων του Δήμου με το αναγκαίο προσωπικό και για την είσπραξη όλων των ανταποδοτικών τελών και δικαιωμάτων που προβλέπονται στον Ενιαίο Κανονισμό Κοιμητηρίων Δήμου Μαραθώνος, προκειμένου να δημιουργηθούν οι προβλεπόμενες από την κείμενη νομοθεσία υποδομές. β) Να μεριμνήσει για την επέκταση της ηλεκτρονικής εφαρμογής του κοιμητηρίου Νέας Μάκρης σε όλα τα δημοτικά κοιμητήρια και για τη δημιουργία ταφολογίου για έκαστο εξ αυτών. Ο Δήμος Μαραθώνα ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. για τις ενέργειές του σχετικά με την ηλεκτρονική καταγραφή και παρακολούθηση των υπολοίπων κοιμητηρίων του Δήμου σε συνεργασία με τη Δ/νση Οικονομικών Υπηρεσιών, την πρόσληψη προσωπικού για την κάλυψη αναγκών ανταποδοτικού χαρακτήρα καθώς και την είσπραξη των ανταποδοτικών δικαιωμάτων και τη σύνταξη καταλόγων ανταποδοτικών τελών καθαριότητας στα κοιμητήρια. Συνεπεία των διαπιστώσεων του ελέγχου αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες και η έκθεση διαβιβάστηκε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών. Έλεγχος στο Δήμο Λοκρών Στο πλαίσιο ελέγχου που διενεργήθηκε κατόπιν αιτήματος του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, με αντικείμενο τη διαδικασία είσπραξης των εσόδων από τις λαϊκές αγορές του Δήμου Λοκρών κατά τη χρονική περίοδο από τον Ιανουάριο του έτους 2013 έως τον Ιούνιο του έτους 2015, διαπιστώθηκαν τα εξής: Ο Δήμαρχος Λοκρών δε μερίμνησε για την έκδοση απόφασης από το Δημοτικό Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 3 του ν. 4264/2014 για τον καθορισμό της λειτουργίας των λαϊκών αγορών του Δήμου Λοκρών. Δεν είχε ληφθεί μέριμνα σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ.3 και 4 του ν. 4264/2014 ώστε μετά τη διαπίστωση για μη προσέλευση τόσο μεγάλου αριθμού επαγγελματιών και παραγωγών στις Λαϊκές του Δήμου, οι κενές θέσεις να χορηγηθούν κατόπιν κλήρωσης σε άλλους ενδιαφερόμενους. Ο Δήμαρχος Λοκρών δε μερίμνησε για την έκδοση της προβλεπόμενης από το άρθρο 7 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου για τον καθορισμό του ύψους του τέλους που θα κατέβαλαν οι πωλητές για την συμμετοχή τους στην λαϊκή αγορά στις Λιβανάτες. 47

48 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Κατά παράβαση των άρθρων 54 και 55 του Β.Δ. 17-5/ οι αρμόδιοι εισπράκτορες του Δήμου Λοκρών το έτος 2013 εισέπρατταν το Ημερήσιο Τέλος των Λαϊκών Αγορών του Δήμου χωρίς να εκδίδουν τα προβλεπόμενα αποδεικτικά είσπραξης (διπλότυπα ή γραμμάτια είσπραξης). Κατά παράβαση του άρθρου 58 παρ. 1,3,4 του ΒΔ/τος 17-5/ υπήρξε χρονική καθυστέρηση δύο (2) μηνών για την απόδοση των εισπράξεων των μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου του έτους Το Γραφείο Ταμείου του Δήμου κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 59 του ΒΔ 17-5/ , δεν προέβη άμεσα στην απόδοση των εσόδων των εισπράξεων από το ημερήσιο τέλος Λαϊκών Αγορών το έτος 2013 ως έσοδα του Δήμου και τα έσοδα από τέλη και δικαιώματα Λαϊκών Αγορών συνολικού ποσού ,00 ευρώ αποδόθηκαν το 12 ο /2014. Για τους μήνες Μάιο έως και Σεπτέμβριο έτους 2015 το Γραφείο Ταμείου του Δήμου προέβη σε έλεγχο των εισπράξεων και βεβαίωσε την εισαγωγή τους στο ταμείο του Δήμου τον Οκτώβριο του Ωστόσο δεν προέκυψε ο χρόνος παράδοσης των εισπράξεων του ημερησίου τέλους από τους δημοτικούς εισπράκτορες, κατά παράβαση του άρθρου 59 του ΒΔ 17-5/ Κατά παράβαση της αρ. 38/ απόφασης του Περιφερειακού Συμβουλίου Στερεάς Ελλάδας, το Γραφείο Ταμείου του Δήμου Λοκρών δεν απέδωσε το έτος 2013 από τα έσοδα από τις Λαϊκές Αγορές το 5% στις Ομοσπονδίες των Πωλητών Λαϊκών Αγορών και 15% στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Κατά το έτος 2014 δεν αποδόθηκε από το Γραφείο Ταμείου του Δήμου στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος το 60% επί του εισπραττόμενου ημερήσιου τέλους, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 7 του Ν.4264/2014. Τα έτη 2014 και 9 ο /2015 δεν υπήρχε συνεχόμενη αρίθμηση και ακριβής αποτύπωση της είσπραξης του ημερησίου τέλους στα μπλοκ γραμματίων/διπλοτύπων είσπραξης δημοτικού εισπράκτορα. Κατά παράβαση του άρθρου 7 παρ. 18 Ν 2307/95 τα διπλότυπα είσπραξης τα έτη 2014 και 2015 δεν ήταν θεωρημένα από τον αρμόδιο προϊστάμενο του Γραφείου Ταμείου του Δήμου. Για τα έτη 2014 και 2015 υπήρξε σημαντική μείωση στα έσοδα του Δήμου από την είσπραξη του ημερησίου τέλους Λαϊκών Αγορών, ήτοι 60,67% και 38,31% αντίστοιχα, σε σύγκριση με τις εισπράξεις του ημερησίου τέλους Λαϊκών Αγορών του Εν όψει των ανωτέρω διαπιστώσεων, διατυπώθηκαν συστάσεις προς το Δήμο Λοκρών και ειδικότερα να εκδώσει: α) την προβλεπόμενη από το άρθρο 3 παρ. 3 του Ν.4264/2014 απόφαση για τον καθορισμό της λειτουργίας των λαϊκών αγορών στο Μαρτίνο, στην Αταλάντη, στη Μαλεσίνα και στις Λιβανάτες. β) την προβλεπόμενη από το άρθρο 7 του Ν.4264/2014 απόφαση για τον καθορισμό του ύψους του τέλους που θα καταβάλουν οι πωλητές για την συμμετοχή τους στις λαϊκές αγορές. γ) την προβλεπόμενη από το άρθρο 7 του Ν. 4264/2014 απόφαση για την απόδοση στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος του 60% επί του εισπραττόμενου ημερησίου τέλους. Επιπλέον, αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες και η έκθεση διαβιβάστηκε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών. 48

49 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Έλεγχος στο Δήμο Πειραιά Ο έλεγχος είχε ως αντικείμενο τη νομιμότητα χορήγησης αδειών εκμετάλλευσης, τοποθέτησης, μετατόπισης, μίσθωσης και λειτουργίας των περιπτέρων χωρικής αρμοδιότητας του Δήμου Πειραιά, κατά τη χρονική περίοδο από τον Ιανουάριο του έτους 2014 έως και τον Ιούνιο του έτους Κατά τον έλεγχο αυτό διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: Στο Δήμο Πειραιά, κατά τον Ιούνιο του 2015, ήταν σε λειτουργία διακόσια ένα (201) περίπτερα. Με την αρ. 670/ απόφαση του Δ.Σ., είχε εγκριθεί ο κανονισμός εγκατάστασης και χρήσης κοινόχρηστων χώρων περιπτέρων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 76 παρ. 3 του ν. 4257/2014. Ο Δήμος Πειραιά είχε προβεί στη χωροθέτηση του συνόλου των λειτουργούντων περιπτέρων στο Δήμο ενώ, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 76 παρ. 3 του ν. 4257/2014, τη με αρ.38/23463/ εγκύκλιο και σχετικά έγγραφα του ΥΠ.ΕΣ., η διαδικασία αυτή δεν απαιτείτο για τα υφιστάμενα περίπτερα, αλλά μόνο για τα κενά ή κενωθησόμενα. Κατά τη διαδικασία χωροθέτησης που ακολουθήθηκε από το Δήμο, παρατηρήθηκαν μεγάλες καθυστερήσεις στην υποβολή από τους υπόχρεους των τοπογραφικών διαγραμμάτων προς το Δήμο Πειραιά (εκκρεμότητα αποστολής τοπογραφικών διαγραμμάτων από τριάντα (30) μισθωτές). Η αρμοδιότητα, για τη βεβαίωση των τελών χρήσης κοινόχρηστου χώρου, που καταλαμβάνει η κατασκευή του περιπτέρου (κουβούκλιο), ασκείτο από το Τμήμα Ρύθμισης Εμπορικών Δραστηριοτήτων της Δ/νσης Προσόδων και Εμπορίου, ενώ, σύμφωνα με το άρθρο 4 περ. 7.4 του Ο.Ε.Υ του Δήμου, όπως τροποποιήθηκε με τη με αρ. 980/2012 (ορθή επανάληψη) απόφαση του Δ.Σ. (ΦΕΚ3491/Β / ), αρμόδιο είναι το Τμήμα Εσόδων της ίδιας Δ/σης. Το Τμήμα Ρύθμισης Εμπορικών Δραστηριοτήτων της Δ/νσης Προσόδων και Εμπορίου εισέπραξε το τέλος χρήσης κοινόχρηστου χώρου που καταλαμβάνει η κατασκευή του περιπτέρου (κουβούκλιο) των ετών 2014 και 2015, από μέρος μόνο των υπόχρεων και όχι από το σύνολο αυτών. Για τους υπόχρεους οι οποίοι δεν κατέβαλαν είτε μέρος είτε το σύνολο του οφειλόμενου τέλους, συντάχθηκε σχετικός χρηματικός κατάλογος στον οποίο βεβαιώθηκαν οι οφειλές, όμως, το ανωτέρω Τμήμα δεν ενημέρωσε τις αρμόδιες Αστυνομικές Αρχές, για να διενεργηθούν έλεγχοι, προκειμένου να διαπιστωθεί η αυθαίρετη κατάληψη κοινόχρηστου χώρου και, ακολούθως, να επιβληθούν από το Δήμο οι οριζόμενες από το από 24-9/ Β.Δ. κυρώσεις. Το Τμήμα Εσόδων της Δ/νσης Προσόδων και Εμπορίου, αναφορικά με το έτος 2014, χορήγησε άδειες κατάληψης κοινόχρηστου χώρου (πέραν αυτού που καταλαμβάνει η κατασκευή του περιπτέρου), ώστε να εισπραχθούν τα αντίστοιχα τέλη, μόνο για μέρος των υπόχρεων και όχι για το σύνολο αυτών, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 76 παρ.10 του ν. 4257/2014 και του άρθρου 13 του από 24-9/ Β.Δ. Ειδικότερα, εισέπραξε το ως άνω τέλος μόνον από τους υπόχρεους που προσήλθαν στο Δήμο για την πληρωμή του και, όσον αφορά στους λοιπούς υπόχρεους, είτε προέβη καθυστερημένα σε αποστολή σχετικών εγγράφων προς αυτούς και το αρμόδιο Αστυνομικό Τμήμα, για τη διενέργεια ελέγχου, είτε δεν προέβη σε οποιαδήποτε ενέργεια, με αποτέλεσμα, εφόσον δεν διαπιστώθηκε εγκαίρως η κατάληψη ή μη κοινοχρήστου χώρου από τους υπόχρεους, αφενός μεν, να είναι, πλέον, δυσχερής η οριζόμενη από το αρ. 13 παρ.8 του ως άνω Β.Δ. επιβολή των προβλεπομένων προστίμων και λοιπών κυρώσεων, αφετέρου δε να έχει απώλεια εσόδων ο Δήμος. Επίσης, πλην ελαχίστων περιπτώσεων, δεν μερίμνησε για την είσπραξη του τέλους κατάληψης κοινόχρηστου χώρου του έτους

50 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Από τη διενεργηθείσα αυτοψία προκύπτει μεγάλος βαθμός παραβατικότητας όσον αφορά στην κατάληψη κοινόχρηστου χώρου από τα περίπτερα, δεδομένου ότι το σύνολο των ελεγχθέντων περιπτέρων υπερέβαινε το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο των 16,5 τ.μ κατάληψης κοινόχρηστου χώρου, όπως αυτό καθορίζεται στο άρθρο 5 της με αρ. 670/ κανονιστικής απόφασης του Δ.Σ., σε αρκετές δε περιπτώσεις η υπέρβαση ξεπερνούσε ακόμη και το διπλάσιο του επιτρεπόμενου ορίου. Επιπλέον, είχαν κατασκευασθεί στον κοινόχρηστο χώρο μόνιμες μεταλλικές κατασκευές, ο ελεύθερος χώρος για την κυκλοφορία των πεζών ήταν μικρότερος του προβλεπόμενου (1,5μ) και σε μία περίπτωση διαπιστώθηκε ακόμη και η τοποθέτηση φωτεινών πινακίδων. Δεν προέκυψαν ενέργειες του Δήμου, προκειμένου να διενεργούνται τακτικοί και έκτακτοι έλεγχοι, για τη διαπίστωση της σύννομης ή μη κατάληψης κοινοχρήστων χώρων από τα περίπτερα, και την είσπραξη των αναλογούντων τελών ή την επιβολή των προβλεπομένων προστίμων, δεδομένου ότι, ούτε σχετικά έγραφα αποστέλλονταν προς την Ελληνική Αστυνομία στην οποία, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 76 παρ.12 του ν. 4257/2014, είχε ανατεθεί ο έλεγχος εφαρμογής της νομοθεσίας που διέπει την εν γένει λειτουργία των περιπτέρων, ούτε ανατέθηκαν, με απόφαση Δ.Σ., σε υπαλλήλους του Δήμου σχετικές ελεγκτικές αρμοδιότητες, δυνατότητα η οποία παρέχεται με τις προαναφερόμενες διατάξεις, καθώς και τις διατάξεις του άρθρου 81 παρ. 4 του ν. 4172/2013. Ως αποτέλεσμα της μη πρόκλησης ελέγχων, παρατηρείται μειωμένη επιβολή προστίμων, μόλις τέσσερα το 2015 και κανένα το 2014, για τη μη σύννομη κατάληψη κοινοχρήστων χώρων, ενώ από τα ευρήματα της αυτοψίας συνάγεται ότι ο αριθμός των περιπτερούχων που προέβαινε σε αυθαίρετη χρήση κοινόχρηστου χώρου ήταν μεγάλος. Κατά τη διαδικασία χωροθέτησης των περιπτέρων, παρατηρήθηκε ανακολουθία μεταξύ των τ.μ. κοινόχρηστου χώρου που αποτυπώνονται στα προσκομισθέντα διαγράμματα και των πραγματικών τ.μ. κοινόχρηστου χώρου που αυτά καταλαμβάνουν, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της αυτοψίας. Ενόψει των διαπιστώσεων του ελέγχου, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. διατύπωσε τις ακόλουθες προτάσεις προς το Δήμο Πειραιά: - Να ολοκληρώσει τη διαδικασία απομάκρυνσης - αποξήλωσης των κουβουκλίων κενωθέντων περιπτέρων. - Να αποστέλλει, εγκαίρως και, πάντως, πριν το τέλος εκάστου έτους, στα αρμόδια ελεγκτικά όργανα κατάσταση υπόχρεων καταβολής τελών οι οποίοι δεν κατέβαλαν, εντός ευλόγου χρόνου, τα τέλη, τόσο για τον κοινόχρηστο χώρο που καταλαμβάνει η κατασκευή του περιπτέρου (κουβούκλιο), όσο και για τον περιβάλλοντα του περιπτέρου κοινόχρηστο χώρο. - Να διενεργήσει έλεγχο στο σύνολο των λειτουργούντων περιπτέρων, ώστε να διαπιστωθεί α) εάν τα τ.μ. κοινόχρηστου χώρου που καταλαμβάνουν βρίσκονται εντός του καθοριζομένου από τον οικείο κανονισμό ορίων β) αν τηρούνται οι υποδείξεις της αρμόδιας Τροχαίας γ) αν η κατάληψη κοινόχρηστου χώρου είναι σύμφωνη με τα τοπογραφικά διαγράμματα που υπέβαλαν στο Δήμο, προκειμένου να εισπραχθούν τα αναλογούντα τέλη και να επιβληθούν οι προβλεπόμενες από τις διατάξεις κυρώσεις δ) εάν υπάρχουν αυθαίρετες κατασκευές. Ο Δήμος Πειραιά ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ότι ανακάλεσε τη διαπιστωτική πράξη εκμετάλλευσης περιπτέρου ενώ η διαδικασία αποξήλωσης των κενωθέντων κουβουκλίων συνεχίζεται. 50

51 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Επίσης προτάθηκε προς το Υπουργείο Εσωτερικών να εξετάσει την δυνατότητα τροποποίησης της διάταξης του άρθρου 76 παρ.10 του Ν.4257/2014, σύμφωνα με την οποία, για την καταβολή τέλους ως προς τον κοινόχρηστο χώρο που καταλαμβάνει η κατασκευή του περιπτέρου, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 13 του από 24-9/ Β.Δ. διότι όπως προέκυψε από τον έλεγχο οι ως άνω διατάξεις αφορούν σε κινητά αντικείμενα και δεν είναι δυνατό να εφαρμοσθούν στην περίπτωση των κουβουκλίων των περιπτέρων, τα οποία συνιστούν μόνιμες κατασκευές. Το Υπουργείο Εσωτερικών ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ότι όσον αφορά το άρθρο 76 παρ. 10 του Ν. 4257/2014 και τη δυνατότητα τροποποίησής του, άποψη της Υπηρεσίας είναι ότι σε περίπτωση υπέρβασης των διαστάσεων περιπτέρου ο Δήμος οφείλει να ζητήσει εγγράφως από το δικαιούχο να συμμορφωθεί αλλιώς μπορεί δυνητικά να προβεί στην ανάκληση άδειας του περιπτέρου για όσο χρόνο διαρκεί η παράβαση και όχι να επιβάλλει πρόστιμο. Συνεπεία των διαπιστώσεων του ελέγχου αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες. Έλεγχος στο Ν.Π.Δ.Δ. «Πολιτιστικός και Αθλητικός Οργανισμός Δήμου Γαλατσίου Βασίλης Παπαδιονυσίου». Ο έλεγχος, διενεργήθηκε κατόπιν καταγγελιών Δημοτικών Συμβούλων του Δήμου Γαλατσίου, με αντικείμενο την εξέταση της νομιμότητας λειτουργίας του Δήμου κατά τα έτη και ειδικότερα αναφορικά με α) τη διοργάνωση και οικονομική διαχείριση του Φεστιβάλ Γαλατσίου, β) την είσπραξη και κατάθεση στην Ταμειακή Υπηρεσία του Δήμου των συνδρομών των πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων στις εγκαταστάσεις του (Δημοτικό Γυμναστήριο, Κολυμβητήριο, Ακαδημία Ποδοσφαίρου, Στέκια, κλ.π) και γ) τη διαδικασία πρόσληψης γυμναστών/ στριών στο άλσος Βεΐκου κατά τη διοργάνωση αθλητικών camps και στο γυμναστήριο γυναικών στην οδό Εκάτης. Από τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι: - Η παραχώρηση του θεάτρου του Άλσους Βεΐκου σε καλλιτεχνικά σχήματα άνευ οικονομικού ανταλλάγματος, κατά τη διοργάνωση του 9ου Φεστιβάλ Γαλατσίου (έτος 2011), δεν έγινε με απόφαση του Δ.Σ, κατά παράβαση των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 178 και της παρ. 2 του άρθρου 192 του ν. 3463/2006 και του άρθρου 19 του Κανονισμού λειτουργίας του Οργανισμού. - Δεν καταβλήθηκε το αντίτιμο παραχώρησης του προαναφερόμενου Θεάτρου από 13 καλλιτεχνικά σχήματα, κατά τη διοργάνωση του 10ου Φεστιβάλ Γαλατσίου (έτος 2012), από ένα (1) καλλιτεχνικό σχήμα, κατά τη διοργάνωση του 11 ου (έτος 2013) και από δύο (2) καλλιτεχνικά σχήματα κατά τη διοργάνωση 12ου Φεστιβάλ (έτος 2014), παρότι είχαν συναφθεί τα αντίστοιχα ιδιωτικά συμφωνητικά παραχώρησης του χώρου. - Tα καθήκοντα είσπραξης των συνδρομών από τις αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες του Οργανισμού είχαν ανατεθεί μέχρι το Δεκέμβριο του 2013, με προφορική εντολή του Προέδρου του Δ.Σ., κυρίως σε απασχολούμενους στον Οργανισμό με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου και όχι σε (μονίμους) υπαλλήλους, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 48 παρ. 1, 54 παρ. 1 και 58 παρ. 1 του Β.Δ. 17/5-15/6/ Στα γραμμάτια είσπραξης που εκδόθηκαν για τα έτη 2011 (58), 2012 (134) και 2013 (43 μέχρι τον Απρίλιο 2013), δεν αναφέρονται οι αριθμοί των βιβλίων (block) είσπραξης, που 51

52 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ αντιστοιχούν στα εισπραχθέντα και κατατεθέντα έσοδα εκ των συνδρομών/εγγραφών στις δραστηριότητες του Οργανισμού, κατά παράβαση των διατάξεων της παρ. 5 του άρθρου 55 του Β.Δ. 17/5-15/6/ Υπήρχε αναντιστοιχία μεταξύ των εισπραχθέντων ποσών (συνδρομών και εγγραφών) από ορισμένες δραστηριότητες (π.χ. κολυμβητήριο, γήπεδο 5χ5, ομάδα χορού, γυμναστήριο οδού Εκάτης, camp, ακαδημία ποδοσφαίρου και τένις), βάσει των χορηγηθέντων στο κλιμάκιο ελέγχου βιβλίων (block) είσπραξης και των εισπράξεων που αποδόθηκαν στην Ταμειακή Υπηρεσία του Δήμου, βάσει των εκδοθέντων Γραμματίων Είσπραξης, καθόσον αφενός δεν αναγράφονται στα Γραμμάτια Είσπραξης (τουλάχιστον μέχρι και τον Απρίλιο 2013) οι αριθμοί των αποδείξεων των βιβλίων (block) είσπραξης, αφετέρου δεν χορηγήθηκε στο κλιμάκιο ελέγχου το σύνολο αυτών. - Δεν χορηγήθηκαν στο κλιμάκιο ελέγχου από την Ταμειακή Υπηρεσία του Δήμου, παρότι ζητήθηκαν, γραμμάτια είσπραξης συνολικού ποσού ευρώ, για εισπράξεις της δραστηριότητας «Ακαδημία Ποδοσφαίρου», περιόδου 2011/12, καθόσον χορηγήθηκαν τρία (3) βιβλία (block) αποδείξεων είσπραξης που εκδόθηκαν την αντίστοιχη περίοδο, τα οποία έχουν ελεγχθεί και θεωρηθεί από την αρμόδια υπάλληλο της ανωτέρω υπηρεσίας. Ωστόσο, με βάση α) τον αριθμό των συμμετεχόντων παιδιών και β) το αντίτιμο συμμετοχής ανά παιδί στην Ακαδημία Ποδοσφαίρου, βάσει καταθέσεων των παραγόντων της Ακαδημίας Ποδοσφαίρου και των στοιχείων που χορηγήθηκαν, καθώς και των διαπιστώσεων του ελέγχου, υπολογίσθηκε ότι το ποσό που θα έπρεπε να είχε εισπραχθεί και κατατεθεί στην Ταμειακή Υπηρεσία του Δήμου Γαλατσίου ανά αθλητική περίοδο ανερχόταν σε ευρώ (100 παιδιά Χ 70 ευρώ συνδρομή ανά περίοδο) και συνολικά ευρώ (3 Χ ευρώ) για τις περιόδους 2011/12, 2012/13, 2013/14. - Δεν εισπράχθηκαν συνδρομές από τη χρήση του Γηπέδου 5Χ5 για τα έτη 2012 & 2013, ενώ εισπράχθηκε ένα μικρό ποσό για το έτος 2014 (350 ευρώ). Το κλιμάκιο ελέγχου, λαμβάνοντας υπόψη τα συγκριτικά στοιχεία από τις εισπράξεις του έτους 2011, ήτοι ποσού ευρώ και τις αποφάσεις του Δ.Σ του Οργανισμού για τα έτη 2012, 2013 & 2014, με τις οποίες καθορίστηκε το αντίτιμο χρήσης παραχώρησης του Γηπέδου, υπολόγισε ότι το ελάχιστο συνολικό ποσό, που έπρεπε να είχε εισπραχθεί για τα ανωτέρω έτη, και να είχε αποδοθεί στην Ταμειακή Υπηρεσία του Δήμου Γαλατσίου ανερχόταν στο ποσό των ευρώ (5.830Χ3=17.490). - Η πληρωμή των Γυμναστών της Ακαδημίας Ποδοσφαίρου κατά τις αθλητικές περιόδους 2011/2012 και 2012/2013 από τις συνδρομές μαθητών που οι ίδιοι εισέπρατταν, σύμφωνα με την από κατάθεση του πρώην Προέδρου του Δ.Σ του Οργανισμού, χωρίς την έκδοση των προβλεπόμενων στοιχείων και χωρίς την καταχώριση των εισπράξεων και αμοιβών στα βιβλία που τηρεί το Νομικό Πρόσωπο, συνιστά εξωλογιστική διαχείριση εσόδων-εξόδων του Οργανισμού, κατά παράβαση των διατάξεων του Β.Δ. της 17 Μαΐου/15 Ιουνίου 1959 σε συνδυασμό με την παρ. 2 του άρθρου 240 του Ν. 3463/2006 (ΚΔΚ). - Εκ των βιβλίων (block) αποδείξεων είσπραξης, περίπου ενενήντα (90) αποδείξεις δεν φέρουν ημερομηνία ελέγχου από τον ελεγκτή-ταμία της Ταμειακής Υπηρεσίας του Δήμου, είκοσι (20) δεν φέρουν ονοματεπώνυμο του ελεγκτή-ταμία, παρά μόνο μονογραφή και ημερομηνία ελέγχου, σε πενήντα έξι (56) τουλάχιστον, έχουν τεθεί στις σχετικές αποδείξεις είσπραξης μόνο μονογραφές χωρίς τα ονόματα των εισπρακτόρων, ενώ είκοσι δύο (22) τουλάχιστον 52

53 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 εμφανίζουν άλλες ελλείψεις ως προς τον τύπο έκδοσής τους (π.χ. κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 54, 55, 56, 57, 58 και 59 του Β.Δ. 17/5-15/6/1959, δεν αναγράφεται το ονοματεπώνυμο και η ημερομηνία ελέγχου, δεν υπάρχει υπογραφή του ελεγκτή-ταμία, κ.ά.) - Εκ των γραμματίων είσπραξης, είκοσι (20) τουλάχιστον εμφανίζουν καθυστέρηση κατάθεσης εισπράξεων από συνδρομές (π.χ. έτους 2012), ανερχόμενη ακόμη και σε τρεις (3) μήνες, κατά παράβαση των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 58 του ως άνω Β.Δ. - Τηρήθηκαν οι κείμενες διατάξεις για την πρόσληψη γυμναστών. Κατόπιν των ανωτέρω διαπιστώσεων, αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες και προτάθηκε να εξετασθεί η υποβολή αιτήματος στην Τριμελή Επιτροπή της παρ. 2 του άρθρου 28 του ν. 4325/2015, για την αναζήτηση αστικής ευθύνης από δύο πρώην Προέδρους του Φορέα. Επίσης, η Έκθεση απεστάλη στο Ελεγκτικό Συνέδριο για τις κατά την κρίση του ενέργειες σύμφωνα με τις διατάξεις ν. 4129/2013, στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, καθώς και στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, κατόπιν σχετικής παραγγελίας της. Έλεγχος στους Παιδικούς Σταθμούς του Οργανισμού Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Παιδείας του Δήμου Αρχανών Αστερουσίων Ν. Ηρακλείου. Έναυσμα του ελέγχου αποτέλεσαν ανώνυμες καταγγελίες που περιήλθαν στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., σύμφωνα με τις οποίες τα παιδιά που ήταν εγγεγραμμένα στους Παιδικούς Σταθμούς του Οργανισμού Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Παιδείας (ΟΚΑΠ) του Δήμου Αρχανών Αστερουσίων Ν. Ηρακλείου μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ κατά τη σχολική περίοδο , ενεγράφησαν και φοίτησαν σε Προνήπια της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης κατά την ως άνω σχολική περίοδο, όμως συνέχισαν να υπάρχουν στις καταστάσεις του ΕΣΠΑ προκειμένου το ανωτέρω νομικό πρόσωπο να εισπράττει το ποσό που αντιστοιχούσε στα επιχορηγούμενα «κουπόνια». Αντικείμενο του ελέγχου ήταν η νομιμότητα των ενεργειών του Οργανισμού Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Παιδείας του Δήμου Αρχανών- Αστερουσίων, που σχετίζονταν με εγγραφές νηπίων (προνηπίων) την σχολική περίοδο σε Νηπιαγωγεία του Δήμου Αρχανών- Αστερουσίων και παράλληλα στους Παιδικούς Σταθμούς του προαναφερόμενου νομικού προσώπου, μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ), στο πλαίσιο της δράσης «Εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού». Ο ανωτέρω έλεγχος πραγματοποιήθηκε κατόπιν της διασταύρωσης όλων των εγγράφων στοιχείων της διαδικασίας υλοποίησης του ανωτέρω προγράμματος α) μέσω της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, η οποία είναι Φορέας εφαρμογής των πράξεων που εντάσσονται στο πλαίσιο της δράσης «Εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής», β) των εγγράφων στοιχείων που τηρούνταν στους 4 Παιδικούς Σταθμούς του Οργανισμού Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Παιδείας Δήμου Αρχανών- Αστερουσίων για τις 92 ωφελούμενες μητέρες του προγράμματος καθώς και γ) των εγγράφων στοιχείων που ελήφθησαν μέσω της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ηρακλείου για τα προνήπια των 13 Νηπιαγωγείων που βρίσκονται στην περιοχή του Δήμου Αρχανών- Αστερουσίων για το σχολικό έτος Οι σημαντικότερες διαπιστώσεις που προέκυψαν από τον ανωτέρω έλεγχο έχουν ως ακολούθως: 53

54 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Ο Οργανισμός Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Παιδείας Δήμου Αρχανών- Αστερουσίων πιστοποίησε τη φυσική παρουσία: α) δέκα τεσσάρων (14) παιδιών στον Παιδικό Σταθμό Αρχανών ενώ φοιτούσαν στο 1 ο ή 2 ο ή 3 ο Νηπιαγωγείο Αρχανών ως προνήπια, σύμφωνα με αντίστοιχες βεβαιώσεις των Προϊστάμενων Νηπιαγωγών β) πέντε (5) παιδιών στο Δημοτικό Παιδικό Σταθμό Πύργου ενώ φοιτούσαν στο Νηπιαγωγείο Πύργου ως προνήπια, σύμφωνα με την από 13/10/2015 βεβαίωση της Προϊσταμένης Νηπιαγωγού Πύργου και γ) ενός (1) παιδιού στο Δημοτικό Παιδικό Σταθμό Χάρακα ενώ φοιτούσε στο Νηπιαγωγείο Χάρακα ως προνήπιο, σύμφωνα με την από 14/10/2015 βεβαίωση της Προϊσταμένης Νηπιαγωγού, σε αντίθεση με την από 971/ σύμβαση που είχε υπογράψει με την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης και κατά παρέκκλιση του άρθρου 18 του Πρότυπου Κανονισμού Λειτουργίας Δημοτικών και Κοινοτικών Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου Παιδικών και Βρεφονηπιακών Σταθμών (ΚΥΑ 16065/02, ΦΕΚ Β 497/ ). Συνεπεία των ανωτέρω, και παρότι γνώριζε ότι δεν παρείχε υπηρεσίες για τις ως άνω περιπτώσεις, ο ανωτέρω Οργανισμός εισέπραξε χωρίς να το δικαιούται- ποσό ,10 ευρώ της επιχορήγησης του προγράμματος ΕΣΠΑ από την Ε.Ε.Τ.Α.Α. Α.Ε., που αντιστοιχούσε στην παροχή υπηρεσιών για αυτές τις περιπτώσεις, κατά παράβαση της προαναφερόμενης ΚΥΑ και της από 971/ σύμβασης την οποία είχε υπογράψει με την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Με την ανωτέρω έκθεση προτάθηκε : 1) Η Ε.Ε.Τ.Α.Α. Α.Ε. να προβεί στην αναζήτηση του συνολικού ποσού που αχρεωστήτως καταβλήθηκε στον ΟΚΑΠ του Δήμου Αρχανών- Αστερουσίων, και να ενημερώσει σχετικά την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» (Ε.Υ.Δ. του Ε.Π. ΑΝΑΔ) του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για την ανάκτηση αυτού, σε εφαρμογή της αριθμ 5058/ΕΥΘΥ 138/ (ΦΕΚ 292 Β ) Απόφασης Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. H EETAA AE, στο πλαίσιο υλοποίησης της ανωτέρω πρότασης, με έγγραφό της προς την ΕΥΔ του Ε.Π. Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού του Υπουργείου Εργασίας ζήτησε την ανάκτηση του ποσού των ευρώ που καταβλήθηκε αχρεωστήτως στον φορέα. 2) Το Υπηρεσιακό Συμβούλιο Υπαλλήλων ΟΤΑ Ν. Ηρακλείου, στο οποίο είχε ήδη αποσταλεί ο Οργανισμός Εσωτερικών Υπηρεσιών του ανωτέρω Οργανισμού του Δήμου Αρχανών- Αστερουσίων από το έτος 2013, να προχωρήσει άμεσα στις ενέργειες αρμοδιότητάς του σχετικά με την έγκρισή του, σύμφωνα με το άρθρο 10 του Ν. 3584/2007 όπως ισχύει. Δεν αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες για τις υπηρεσίες του Οργανισμού Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Παιδείας Δήμου Αρχανών- Αστερουσίων καθώς δεν μπορούσαν να προσδιοριστούν τα πρόσωπα, τα οποία είχαν προβεί σε συμπλήρωση του Βιβλίου Συσσιτούντων εκάστου Παιδικού Σταθμού του ανωτέρω Οργανισμού και ο χρόνος συμπλήρωσης αυτού ή τα πρόσωπα εκείνα που υπέγραψαν τα Συνοδευτικά Έντυπα Εντολών Τοποθέτησης στη στήλη «Υπογραφή μητέρας» για κάθε παιδί που δε φοίτησε στους αναφερόμενους Παιδικούς Σταθμούς του ανωτέρω Οργανισμού. 54

55 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Αντίγραφο της έκθεσης απεστάλη στην Εισαγγελία Εφετών Αθηνών σύμφωνα με το άρθρο 5 και 7 του Ν. 3074/2002, για την ποινική αξιολόγηση των διαλαμβανομένων σε αυτήν. Ακολούθως, η Εισαγγελέας Πρωτοδικών Ηρακλείου ζήτησε από το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης. Έλεγχος στη «Δημοτική Μονομετοχική Ανώνυμη Εταιρεία Αξιοποίησης και Εκμετάλλευσης Ακινήτων και Κοινοχρήστων Χώρων Δήμου Κισσάμου», Νομού Χανίων Έναυσμα του ελέγχου αποτέλεσε ανώνυμη καταγγελία, η οποία αναφερόταν στη «Δημοτική Μονομετοχική Ανώνυμη Εταιρεία Αξιοποίησης και Εκμετάλλευσης Ακίνητων και Κοινοχρήστων Χώρων Δήμου Κισσάμου», Νομού Χανίων. Ο ανωτέρω έλεγχος νομιμότητας αφορούσε: 1) τις αποδοχές του Προέδρου και των έμμισθων μελών του διοικητικού συμβουλίου της ως άνω εταιρείας (για το χρονικό διάστημα από το έτος 2011 έως και το έτος 2014), καθώς σύμφωνα με τα καταγγελλόμενα, δεν ήταν σύννομες, αφού ο Πρόεδρος ήταν συγχρόνως συνταξιούχος του δημοσίου και ελάμβανε εξ ολοκλήρου τόσο τη σύνταξη όσο και την αμοιβή της θέσης που κατείχε στη δημοτική Ανώνυμη Εταιρεία. Επιπρόσθετα, εξετάσθηκε και η νομιμότητα καταβολής αποδοχών στους Αντιπροέδρους (οι οποίες είχαν αποφασιστεί από το Διοικητικό Συμβούλιο και είχαν εγκριθεί ομόφωνα και παμψηφεί από την Τακτική Γενική Συνέλευση των μετόχων της εταιρείας) 2) τη διαδικασία των απευθείας αναθέσεων της εργασίας καθαριότητας σε οκτώ αναδόχους, στην περιοχή Ελαφονησίου και της απέναντι ακτής το έτος 2013 και 3) τον τρόπο διαχείρισης της προστατευόμενης περιοχής του Ελαφονησίου και της απέναντι ακτής, (περιοχής ενταγμένης στο δίκτυο NATURA 2000). Οι σημαντικότερες διαπιστώσεις του ανωτέρω ελέγχου ήταν οι ακόλουθες: Κατά παράβαση των διατάξεων της περ. 5 της υποπαραγράφου Γ1 της παραγράφου Γ του άρθρου πρώτου του Ν. 4093/2012, από και εντεύθεν δεν έγινε μείωση των αποδοχών του Προέδρου και των έμμισθων μελών του Δ.Σ της Μονομετοχικής Α.Ε. κατά 50%. Περαιτέρω, ο Πρόεδρος μη νόμιμα ελάμβανε ολόκληρο το ποσόν της σύνταξης από το δημόσιο και το ποσόν της αμοιβής του από τη Δημοτική Α.Ε. Για τις απευθείας αναθέσεις της εργασίας καθαριότητας, τα σχετικά χρηματικά εντάλματα πληρωμών, ενώ υπερέβαιναν το όριο των ευρώ, δεν απεστάλησαν για προληπτικό έλεγχο στον Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 10 (παρ.7) του Ν.4071/12 και του άρθρου 1 (παρ.2α) του Π.Δ.136/2011. Η μη ορθολογική διαχείριση της παραλίας του Ελαφονησίου και η μη εφαρμογή τόσο της περιβαλλοντικής όσο και της δασικής νομοθεσίας (όπως είχε ήδη διαπιστωθεί έπειτα από σειρά ελέγχων των αρμοδίων υπηρεσιών στην περιοχή). Στην ελεγχόμενη υπηρεσία προτάθηκε από το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. να φροντίσει άμεσα, για την αναζήτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών στον πρώην Πρόεδρο και τα έμμισθα Μέλη του Δ.Σ. Αντίγραφο της έκθεσης απεστάλη επίσης στην αρμόδια υπηρεσία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (Υπηρεσία Συντάξεων) για τις δικές της ενέργειες. 55

56 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Από τη Μονομετοχική Α.Ε. ζητήθηκε να διαχειρίζεται την ευαίσθητη οικολογικά περιοχή του Ελαφονησίου και της απέναντι ακτής εφαρμόζοντας τα προβλεπόμενα μέτρα προστασίας της κείμενης νομοθεσίας έως ότου ολοκληρωθεί από το αρμόδιο Υπουργείο (ΥΠΕΚΑ) η εκπόνηση της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης για την περιοχή ώστε να υπάρχει γενικό πλαίσιο αειφορικής διαχείρισης, και η περιβαλλοντική προστασία της περιοχής από ελεγχόμενες δραστηριότητες. Αντίγραφο της έκθεσης διαβιβάστηκε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών κατ άρθρο 5, παρ. 5γ, του Ν.3074/2002. Έλεγχος στο Δήμο Μεγαλόπολης Ν. Αρκαδίας Αντικείμενο του ανωτέρω ελέγχου ήταν η εξέταση πράξεων και παραλείψεων των υπευθύνων ως προς τη μη είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών από ειδικό τέλος λατομικών προϊόντων, ετών , τεσσάρων (4) υπόχρεων εταιρειών, για την εξόρυξη και διάθεση από αυτούς λατομικών προϊόντων από το λατομείο της τ.κ. Παραδεισίου του Δήμου Μεγαλόπολης. Ο Δήμος Μεγαλόπολης προέβη σε βεβαίωση σε βάρος εκμεταλλεύτριας εταιρείας του ειδικού τέλους 5% λατομικών προϊόντων, έτους 2006, ποσού ,46 ευρώ, χωρίς τήρηση των διατάξεων περί ατομικής ειδοποίησης οφειλετών (παρ. 1 του άρθρου 4 του Ν.Δ. 356/1974) και χωρίς την επιβολή ισόποσου προστίμου, λόγω μη υποβολής της νόμω απαιτούμενης δήλωσης της υπόχρεου εταιρείας, κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 73 παρ 1α του από 24-09/ Β.Δ., όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 19 του Ν. 1080/1980. Το έτος 2011 η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου προέβη αναρμοδίως στη λήψη απόφασης (αντί του αρμόδιου Προϊσταμένου της Ταμειακής Υπηρεσίας του Δήμου), περί χορήγησης στην υπόχρεο εταιρεία διευκόλυνσης τμηματικής καταβολής των ληξιπρόθεσμων οφειλών της έτους 2006, συνολικού ύψους , 38 ευρώ, κατά τις διατάξεις των άρθρων 14 και 19 του Ν. 2648/1998, όπως είχε τροποποιηθεί και ίσχυε και του άρθρου 170 του Ν. 3463/2006, η οποία όμως κατέπεσε λόγω μη καταβολής των δόσεων από την οφειλέτρια. Το έτος 2012 το Δημοτικό Συμβούλιο προέβη αρχικά στη λήψη αποφάσεων περί δεύτερης ρύθμισης τμηματικής καταβολής των βεβαιωμένων οφειλών έτους 2006, ύψους ,00 ευρώ της ως άνω εταιρείας και πρώτης ρύθμισης τμηματικής καταβολής των βεβαιωμένων οφειλών της ετών 2007 έως 2010, ύψους ,52 ευρώ, πλην μη νόμιμα αφενός λόγω αναρμοδιότητας ρύθμισης των οφειλών έτους 2006 αφετέρου λόγω μη τήρησης των διατάξεων των άρθρων 17 και 18 παρ. 3α του Ν. 2648/1998 ως ίσχυαν, ως προς τα κριτήρια καθορισμού των δόσεων και της υποβολής παραβόλου πριν την εξέταση της σχετικής αίτησης. Οι αποφάσεις αυτές αν και δεν ανακλήθηκαν εν τούτοις δεν υλοποιήθηκαν, κατόπιν σχετικών παρεμβάσεων της Ταμειακής Υπηρεσίας του Δήμου, ενώ οι βεβαιωθείσες ως άνω οφειλές ρυθμίστηκαν τελικά νόμιμα, το έτος 2013 με αποφάσεις του Προϊσταμένου της Ταμειακής Υπηρεσίας και της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, και εξοφλήθηκαν. Πέραν της εκμεταλλεύτριας εταιρείας βεβαιώθηκαν σε βάρος και άλλων δυο (2) υπόχρεων εταιρειών, ποσά ,63 ευρώ και ,50, αντίστοιχα, από ειδικό τέλος 5% λατομικών προϊόντων έτους 2006, χωρίς τήρηση των διατάξεων περί ατομικής ειδοποίησης οφειλετών, κατά τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 4 του Ν.Δ. 356/1974 και χωρίς την επιβολή ισόποσου προστίμου, λόγω μη υποβολής της νόμω απαιτούμενης δήλωσης των υπόχρεων, κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 73 παρ 1α του από 24-09/ Β.Δ., όπως τροποποιήθηκε με 56

57 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 τις διατάξεις του άρθρου 19 του Ν. 1080/1980. Κατά τη βεβαίωση των ως άνω τελών και τη μετέπειτα διαγραφή τους, το έτος 2011, με απόφαση του Δ.Σ., ενήργησε πλημμελώς όσον αφορά στη διασταύρωση των στοιχείων των ως άνω εταιρειών με τις αρμόδιες αρχές, προς διαπίστωση του αντικειμένου δραστηριότητας και της νομιμότητας λειτουργίας τους (άδειες λειτουργίας και εγκρίσεις αρμοδίων αρχών) ώστε να είναι δυνατή η έγερση χρηματικών αξιώσεων σε βάρος τους από ειδικό τέλος 5% του Ν. 1428/1984 ή από τέλος εξόρυξης βιομηχανικών ορυκτών 2% της παρ. 15 του άρθρου 26 του Ν. 1828/1989 (Φ.Ε.Κ. 2/Α/ ) όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν. Σημειώνεται ότι από έρευνα του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., προέκυψε ότι αν και οι εν λόγω εταιρείες δραστηριοποιούνταν στον τομέα της εξόρυξης, εντούτοις δεν είχαν εκδοθεί γι αυτές σχετικές άδειες και εγκρίσεις, σύμφωνα με σχετικό έγγραφο του αρμόδιου Τμήματος Χορήγησης Αδειών Ανάπτυξης Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Δ/νσης Ανάπτυξης της Π. Ε. Αρκαδίας. Δεν αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες των υπαλλήλων λόγω παραγραφής, με την επιφύλαξη της παρ. 2 του άρθρου 116 παρ. 1 του Ν. 3584/2007 «Κύρωση του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων» ( Φ.Ε.Κ. 143 Α ) όπως έχει τροποποιηθεί με το Ν.4057/2012 «Πειθαρχικό Δίκαιο Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Νομικών Προσώπων Δη μοσίου Δικαίου» (Φ.Ε.Κ. 54/Α/ ), κατόπιν διαβίβασης της έκθεσης στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, για την ποινική αξιολόγηση των διαλαμβανομένων σε αυτήν και την ήδη διενεργούμενη προκαταρκτική εξέταση σε συνέχεια αυτής. Λαμβανομένου υπόψη ότι ο χρόνος παραγραφής των χρηματικών αξιώσεων των Ο.Τ.Α. από τέλη κλπ., του άρθρου 2 παρ. 1 του Α.Ν. 344/1968, επιμηκύνθηκε από πενταετία σε εικοσαετία, σύμφωνα με το άρθρο 32 του Ν. 4304/2014, προτάθηκε στο Δήμο Μεγαλόπολης να εξετάσει τη λήψη απόφασης Δημάρχου περί επιβολής σε βάρος της εκμεταλλεύτριας εταιρείας προστίμου, ισόποσου με το αρχικά βεβαιωθέν ποσό ,46 ευρώ από ειδικό τέλος λατομικών προϊόντων 5% έτους 2006, λόγω μη υποβολής, από την υπόχρεο εταιρεία, της νόμω απαιτούμενης δήλωσης, κατά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του άρθ. 19 του Ν. 1080/1980. Σύμφωνα με ενημέρωσή μας ο Δήμος Μεγαλόπολης ανέθεσε σε δικηγόρο την παροχή σχετικής γνωμοδότησης επί της διαδικασίας επιβολής και του ύψους του ως άνω προστίμου. Η σχετική έκθεση διαβιβάσθηκε επίσης: α) Στο Σώμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Ενέργειας Δόμησης & Μεταλλείων-Δ/νση Νοτίου Ελλάδος-Τμήμα Επιθεώρησης Μεταλλείων, μέσω του Τμήματος Χορήγησης Αδειών Ανάπτυξης Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Δ/νσης Ανάπτυξης Π. Ε. Αρκαδίας, για τον κατά νόμο έλεγχο και την επιβολή, εφόσον συντρέχει λόγος, των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων, σε βάρος των εμπλεκομένων εταιρειών, για τη μη κατοχή νομίμων αδειών εξόρυξης. Ύστερα από τον σχετικό έλεγχο, διαπιστώθηκε ότι οι ως άνω εταιρείες δραστηριοποιούνταν μη νόμιμα στην εξόρυξη λατομικών προϊόντων στον χώρο αυτό, κλήθηκαν για διατύπωση απόψεων πριν την επιβολή σε βάρος τους των προβλεπόμενων κυρώσεων, κατά τις διατάξεις του άρθρου 25 του Ν. 2115/1993 όπως αντικαταστάθηκαν από τις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 2702/1999. β) Στο Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Σ.Δ.Ο.Ε.) για τον έλεγχο της οικονομικής δραστηριότητας των εταιρειών, σε βάθος δεκαετίας, προς απόδειξη της πιθανολογούμενης δραστηριότητάς τους στον τομέα της εξόρυξης και εμπορίας λατομικών προϊόντων και η συνταχθείσα σχετικά έκθεση διαβιβάσθηκε στον Δήμο Μεγαλόπολης για ενέργειες διεκδίκησης απολεσθέντων εσόδων του από την ως άνω αιτία. Το Σ.Δ.Ο.Ε. κατόπιν διενέργειας των ανωτέρω ελέγχων διαβίβασε τα σχετικά πορίσματα και στο Δήμο Μεγαλόπολης. 57

58 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Έλεγχος στο Τμήμα Δημοτικής Κατάστασης, Ληξιαρχείου και Αλλοδαπών του Δήμου Τρίπολης Το αντικείμενο της ανωτέρω επιθεώρησης ελέγχου, που διενεργήθηκε κατόπιν παραγγελίας του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Τρίπολης, ήταν η νομιμότητα αιτήσεων και δικαιολογητικών για την απόκτηση ελληνικής ιθαγένειας αλλογενών αλλοδαπών, ετών Κατά την ανωτέρω επιθεώρηση διαπιστώθηκαν σοβαρές παρατυπίες κατά την τήρηση από την υπηρεσία του σχετικού αρχείου των αιτήσεων των αλλογενών αλλοδαπών, την πρωτοκόλληση και τη διαδικασία διαβίβασής τους στην αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 12 του Ν. 2690/1999 και των κανόνων του Κώδικα Επικοινωνίας Δημοσίων Υπηρεσιών. Ειδικότερα, ως προς τις εκκρεμείς στο Δήμο Τρίπολης αιτήσεις αλλογενών αλλοδαπών κατά την έκδοση του Ν. 4332/2015 ανευρέθησαν ογδόντα μία (81) αιτήσεις που είχαν υποβληθεί στο πλαίσιο του Ν. 3838/2010, οι οποίες αναιτιολόγητα δεν διαβιβάστηκαν προς την αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης εντός της προβλεπόμενης στην παρ. 5 του άρθ. 1 Α του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας προθεσμίας, ενώ δεκαέξι (16) βρέθηκαν σε φάκελο αταξινόμητης αλληλογραφίας για τις οποίες «τεκμαίρεται» η δημοτολογική τακτοποίηση των αιτούντων ή η απόσυρση ή η μη ολοκλήρωση των φακέλων των αλλοδαπών. Εκ των άνω ογδόντα μίας (81) αιτήσεων, είκοσι έξι (26) αιτήσεις διαβιβάστηκαν με καθυστέρηση πέντε (5) μηνών και τριάντα εννέα (39) με καθυστέρηση ενός (1) έτους, ενώ δεκαέξι (16) εξακολουθούσαν να βρίσκονται σε εκκρεμότητα στο Δήμο κατά το χρόνο σύνταξης της έκθεσης επιθεώρησης ελέγχου. Ως προς το παραδεκτό της υποβολής των ως άνω αιτήσεων, λόγω παρατυπιών κατά την καταβολή του απαιτούμενου παραβόλου, διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: α) Η υποβολή απαραδέκτως των αιτήσεων, στις περιπτώσεις που η ημερομηνία έκδοσης των διπλοτύπων είσπραξης παραβόλων τύπου Β είναι μεταγενέστερη της αναγραφόμενης στις αιτήσεις ημερομηνίας από μία (1) ημέρα έως και ένα (1) έτος, κατά παράβαση των διατάξεων της παρ. 8 του άρθ. 1 Α του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας. β) Η αδυναμία διαπίστωσης του παραδεκτού υποβολής ορισμένων αιτήσεων καθώς διαπιστώθηκαν παρατυπίες ως προς την ημεροχρονολογία έκδοσης του παραβόλου ή στις περιπτώσεις που οι αιτήσεις δεν φέρουν αριθμό πρωτοκόλλου ή εκδόθηκαν πλέον του ενός παράβολα για το ίδιο πρόσωπο, κατά παράβαση του άρθ. 55 του Β.Δ. 17.5/5.6/1959 και της παρ. 8 του άρθ. 1 Α του Κ.Ε.Ι. γ) Η προγενέστερη, σε ορισμένες περιπτώσεις, ημερομηνία έκδοσης των παραβόλων, έναντι της αναγραφόμενης στις αιτήσεις ημερομηνίας, από μία (1) ημέρα έως και δύο (2) έτη, είτε η μη καταβολή παραβόλου. Ως προς την έκδοση και απόδοση των παραβόλων διαπιστώθηκαν τα εξής: α) Χρεώθηκαν νόμιμα από την Ταμειακή Υπηρεσία του Δήμου σε δημοτική υπάλληλο που ορίστηκε ειδική υπόλογος δύο (2) μπλοκ διπλοτύπων είσπραξης παραβόλων τύπου Β, συνολικού αριθμού φύλλων εκατό (100), εκ των οποίων επεστράφησαν τέσσερα (4) παράβολα ως άκυρα μαζί με τα μπλοκ στην Ταμειακή Υπηρεσία ενώ εκδόθηκαν ενενήντα έξι (96) παράβολα, για τα οποία εισπράχθηκε το ποσό των 9.600,00 ευρώ, που αποδόθηκε στην ως 58

59 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 άνω Υπηρεσία και εμφανίζεται εγγεγραμμένο στον ΚΑΕ 511 Χρηματικό Υπόλοιπο ως έκτακτο ειδικευμένο έσοδο. Τα ως άνω παράβολα εκδόθηκαν με χρονική ανακολουθία, φέρουν ελλιπή συμπλήρωση, ξέσματα, διορθώσεις ακόμη και ενδείξεις παραποίησης για επαναχρησιμοποίησή τους, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθ. 55 του Β.Δ. 17.5/15.6/1959, ενώ κάποια εξ αυτών εκδόθηκαν από την υπόλογο κατά το χρόνο απουσίας της από τα υπαλληλικά της καθήκοντα και επίσης αποδόθηκαν χωρίς τήρηση της αύξουσας σειράς αρίθμησης των φύλλων του κάθε μπλοκ και της χρονολογικής σειράς έκδοσής τους και με χρονική υστέρηση, κατά παράβαση της απόφασης Δημάρχου, περί απόδοσης των εισπραττομένων εσόδων μία (1) φορά την εβδομάδα (ημέρα Πέμπτη), εφόσον το εισπραττόμενο ποσό υπερέβαινε το ύψος των 300,00ευρώ, άλλως περί εκκαθάρισης των εισπραττομένων εσόδων, ανεξαρτήτως ποσού, την τελευταία Πέμπτη εκάστου μηνός και των διατάξεων της παρ. 1 του άρθ. 77 του Β.Δ. 17.5/15.6/1959. β) Εκδόθηκαν από την υπάλληλο, αν και δεν της είχαν χρεωθεί νόμιμα από την Ταμειακή Υπηρεσία, έντεκα (11) φύλλα παραβόλων που προέρχονται από μπλοκ παραβόλων που είχε χρεωθεί σε συνταξιοδοτηθέντα δημοτικό υπάλληλο, τα οποία είχαν επιστραφεί και αρχειοθετηθεί και δεν είχε καταγραφεί η χρήση τους στο Ταμείο, για τα οποία εισπράχθηκε ποσό 1.400,00ευρώ και πενήντα (50) φύλλα παραβόλων μπλοκ για τα οποία εισπράχθηκε ποσό 6.000,00ευρώ, ήτοι συνολικά εισπραχθέν από την υπόλογο ποσό 7.400,00ευρώ για το οποίο ουδεμία πράξη απόδοσης από αυτήν έχει καταγραφεί στο Ταμείο, τα οποία εμφανίζουν ομοίως τις ως άνω παρατυπίες και ελλείψεις, ήτοι χρονική ανακολουθία, ελλιπή συμπλήρωση, έκδοση σε χρόνο απουσίας της υπολόγου από τα υπαλληλικά της καθήκοντα, έκδοση, σε κάποιες περιπτώσεις, του παραβόλου επ ονόματι πλειόνων προσώπων, σε συγγενική μεταξύ τους σχέση, παρά τα οριζόμενα στις διατάξεις της παρ. 8 του άρθ. 1 Α του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, είτε μετά το πέρας της καταληκτικής προθεσμίας ( ) για την υποβολή των αιτήσεων. Με τη σχετική έκθεση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες. 4.2 ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Έλεγχος στις επτά (7) Δ/νσεις Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, στη Γενική Δ/νση Ανάπτυξης & Προστασίας Δασών & Αγροπεριβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας και στην εταιρεία Εθνικό Κτηματολόγιο & Χαρτογράφηση (Ε.Κ.ΧΑ.) Α.Ε. Με αφορμή αναφορά πολίτη και κυρίως λαμβάνοντας υπόψη την εν γένει καθυστέρηση που έχει σημειωθεί για την ολοκλήρωση κάλυψης της επικράτειας με κυρωμένους Δασικούς Χάρτες, ελέγχθηκε η συγκρότηση και λειτουργία των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠ.Ε.Α), οι οποίες εξετάζουν τις αντιρρήσεις που υποβάλλονται κατά του περιεχομένου Δασικού Χάρτη που έχει αναρτηθεί. Δεδομένου ότι η λειτουργία των ΕΠ.Ε.Α. συνδέεται με το στάδιο της ανάρτησης των Δασικών Χαρτών, εξετάστηκαν οι σχετικές ενέργειες των αρμοδίων δασικών Υπηρεσιών, για το σύνολο της χώρας, κατόπιν επισκόπησης του εκάστοτε ισχύοντος νομικού πλαισίου, αρχής γενομένης από το έτος 1976 οπότε ξεκίνησε η διαδικασία σύνταξης και ανάρτησης κτηματικών χαρτών και κτηματολογικών πινάκων των δασών και των εν γένει δασικών εκτάσεων. 59

60 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Στο πλαίσιο της Επιθεώρησης α) έγινε επεξεργασία των υπαρχόντων, από το έτος 2000, στοιχείων για τη σύνταξη, θεώρηση και ανάρτηση δασικών χαρτών στις 53 Δ/νσεις Δασών των Νομών της χώρας 5, τα οποία περιελήφθησαν στο Παράρτημα της σχετικής έκθεσης και β) αξιοποιήθηκαν τα στοιχεία που απεστάλησαν από τις ως άνω Υπηρεσίες ως προς το προβλεπόμενο, για το συγκεκριμένο έργο, προσωπικό, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 31 παρ. 1 του ν. 2945/2001 και ως προς το υπηρετούν σήμερα στις Δ/νσεις Δασών των νομών της χώρας. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Επιθεώρησης οι λόγοι που συνέβαλαν στην έως σήμερα καθυστέρηση ολοκλήρωσης του έργου «Δασικοί Χάρτες» είναι οι ακόλουθοι: α) Ως προς τη διαδικασία κατάρτισης, θεώρησης, ανάρτησης και κύρωσης των Δασικών Χαρτών α.1) Το θεσμικό πλαίσιο σχετικά με τη σύνταξη, θεώρηση, ανάρτηση και κύρωση των Δασικών Χαρτών από το έτος 1976 έως σήμερα, τροποποιήθηκε ανά σύντομα χρονικά διαστήματα, ως καταγράφεται στον ακόλουθο πίνακα. ν. 248/1976 «Περί φύλλου καταγραφής, Μητρώου ιδιοκτησίας και οριοθεσίας των δασικών εκτάσεων και προστασίας των Δημοσίων Δασικών Εκτάσεων». ν. 998/1979 Περιέλαβε ειδικές διατάξεις για τη φωτογράφηση και χαρτογράφηση των δασών και των δασικών εκτάσεων, τη σύνταξη δασικών χαρτών και την κατάρτιση δασολογίου (άρθρα 11-13). π.δ. 1141/1980 Καθορίσθηκαν, μεταξύ άλλων, τα τεχνικά χαρακτηριστικά, βάσει των οποίων θα καταρτίζονταν οι δασικοί χάρτες. ν. 2664/1998 Τέθηκαν οι προϋποθέσεις βάσει των οποίων θα διενεργείτο η κατάρτιση, θεώρηση, ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών, από τη δασική Υπηρεσία. Χορηγήθηκε δε η δυνατότητα της κατάρτισής τους από την Κτηματολόγιο Α.Ε., για τις περιοχές που κηρύσσονται υπό κτηματογράφηση (άρθρα 27 και 28). ν. 3208/2003 Επήλθε τροποποίηση στα κριτήρια ορισμού έκτασης ως δάσους ή δασικής εν γένει και τροποποιήθηκαν και συμπληρώθηκαν οι διατάξεις των άρθρων 27 και 28 του ν. 2664/1998. Κ.Υ.Α /754/ Καθορισμός τεχνικών προδιαγραφών κατάρτισης των δασικών χαρτών, με βάση τις διατάξεις του ν. 3208/ Αρμόδιων για το έργο αυτό κατά τις διατάξεις του άρθρου 28 παρ. 10 του ν. 2664/1998, ως ισχύει. 60

61 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 ν. 3889/2010 Καταργήθηκαν οι διατάξεις του άρθρου 27 του ν. 2664/1998, καθώς με τα άρθρα αυτού προβλέφθηκε νέα διαδικασία κατάρτισης των δασικών χαρτών, η οποία κατέλαβε κάθε εκκρεμή διαδικασία κατάρτισης. ν. 4164/2013 Η αρμοδιότητα κατάρτισης, συμπλήρωσης, διόρθωσης, ανάρτησης, τήρησης, καταχώρισης και επεξεργασίας της εξέτασης των αντιρρήσεων και αναμόρφωσης του δασικού χάρτη ανατέθηκε στην εταιρεία Κτηματολόγιο Α.Ε., διατηρουμένης της αρμοδιότητας της δασικής υπηρεσίας προς θεώρηση του καταρτισθέντος δασικού χάρτη. Οι νέες διατάξεις δεν εφαρμόζονται σε περιοχές όπου ο δασικός χάρτης έχει κυρωθεί στο σύνολό του. ν. 4030/2011 Με το άρθρο 55 τροποποιήθηκαν ορισμένες διατάξεις του ν. 3889/2010. ν. 4389/2016 Με τα άρθρα 153, 154 και 155 τροποποιήθηκε εκ νέου το πλαίσιο κατάρτισης των Δασικών Χαρτών. Οι διατάξεις αυτές κατέλαβαν και τις κηρυχθείσες προ της ισχύος τους εκκρεμείς διαδικασίες κτηματογράφησης, όχι μόνο κατά το μέρος που αφορούσε σε περιοχές όπου οι διαδικασίες δεν είχαν ακόμη ολοκληρωθεί, αλλά και σε αυτές που η διαδικασία κτηματογράφησης είχε ολοκληρωθεί και είχε κυρωθεί ακόμα και ολικά ο Δασικός Χάρτης. Οι ανωτέρω αλλεπάλληλες τροποποιήσεις του νομικού πλαισίου, φαίνεται να αποτέλεσαν τον σημαντικότερο παράγοντα για την έως σήμερα αδυναμία ολοκλήρωσης του εθνικής σημασίας έργου. Και τούτο καθώς σε εφαρμογή κάθε «νέας» διάταξης έπρεπε να αναμορφώνεται το περιεχόμενο των Δασικών Χαρτών, που είχε συνταχθεί με τους ορισμούς της προηγούμενης, με συνέπεια να καθίσταται αδύνατη η ολοκλήρωση του έργου. Ο ν. 4389/2016 ορίζει μεταβολή στη διαδικασία κτηματογράφησης ακόμα και για τις περιοχές που ο δασικός χάρτης είχε ολικά κυρωθεί, με συνέπεια οι ήδη καταρτισθέντες και θεωρηθέντες Δασικοί Χάρτες να πρέπει να αναμορφωθούν και η διαδικασία κτηματογράφησης να πρέπει να ξεκινήσει για ακόμα μία φορά από την αρχή, ενώ έχουν σπαταληθεί οικονομικοί και ανθρώπινοι πόροι και έχει διανυθεί χρονικό διάστημα 40 ετών από την έναρξη της διαδικασίας κατάρτισης των Δασικών Χαρτών. α.2) Με τις διατάξεις του άρθρου 31 παρ. 1 του ν. 2945/2001 συστάθηκαν επτακόσιες μία (701) οργανικές θέσεις μόνιμου προσωπικού 6, για τη στελέχωση των Τμημάτων Δασικών Χαρτογραφήσεων 7 στις Δ/νσεις Δασών των νομών και των τότε Περιφερειών της χώρας. Προς πλήρωση των θέσεων αυτών προσλήφθηκε προσωπικό, κατά κύριο λόγο, ειδικότητας ΠΕ Γεωτεχνικών/ Δασολόγων, ενώ οι θέσεις των λοιπών ειδικοτήτων παρέμειναν κενές, με χαρακτηριστικότερη όλων της ειδικότητας ΤΕ Πληροφορικής, αφού ουδέποτε τοποθετήθηκε υπάλληλος αυτής της ειδικότητας στα εν λόγω Τμήματα. Το προσωπικό που τοποθετήθηκε στα Τμήματα Δασικών Χαρτογραφήσεων έλαβε ειδική εκπαίδευση για να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στα σχετικά καθήκοντά του. Σήμερα, όμως ο αριθμός των υπηρετούντων υπαλλήλων της συγκεκριμένης ειδικότητας είναι μειωμένος, περίπου, κατά το ήμισυ, σε σχέση με τον αντίστοιχο του έτους Ειδικοτήτων ΠΕ Γεωτεχνικών Δασολόγων (318 θέσεις), ΤΕ Δασοπόνων (66 θέσεις), ΤΕ Τεχνολογικών Εφαρμογών Τοπογράφων (66 θέσεις), ΤΕ Πληροφορικής (66 θέσεις), ΔΕ Τεχνικών Οδηγών (119 θέσεις) και ΔΕ8 Τεχνικών Σχεδίασης Έργων Πολιτικών Μηχανικών και Αρχιτεκτόνων (66 θέσεις). 7 Τα οποία είχαν συσταθεί με τις διατάξεις του άρθρου 28 παρ. 10 του ν. 2664/1998 και είχαν, κατά κύριο λόγο, την αρμοδιότητα επί της διαδικασίας κατάρτισης, θεώρησης και ανάρτησης των δασικών χαρτών. Παράλληλα, με τις διατάξεις του Π.Δ. 187/2000 καθορίσθηκαν η διάρθρωση, αρμοδιότητες, εξοπλισμός και στελέχωση των Τμημάτων αυτών. 61

62 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Συνεπώς, ενώ από το έτος 2001 είχε προβλεφθεί η στελέχωση των Τμημάτων Δασικών Χαρτογραφήσεων της χώρας με επαρκές προσωπικό, ώστε το έργο «Δασικοί Χάρτες» να υλοποιηθεί από τη δασική Υπηρεσία, δεν πραγματοποιήθηκε η προβλεπόμενη στελέχωση, όπως προαναφέρθηκε, με συνέπεια την αδυναμία εκτέλεσης του έργου από τις Υπηρεσίες αυτές και την ανάθεση εκτέλεσής του σε ιδιωτικά γραφεία μελετών, μέσω της (πρώην) ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε., στο πλαίσιο σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου. Η τροπή αυτή στην υλοποίηση του έργου είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία χρονοβόρας και πολύπλοκης διαδικασίας, ήτοι, σύνταξη των χαρτών από γραφεία μελετών, κατάθεσή τους στις δασικές Υπηρεσίες, έλεγχος από αυτές, επιστροφή στην εταιρεία με τις συμπληρώσεις και διορθώσεις του περιεχομένου των Δασικών Χαρτών, νέα παράδοση των διορθωμένων χαρτών στις δασικές Υπηρεσίες, θεώρησή τους κλπ., καθώς και τη διάθεση επιπλέον οικονομικών πόρων. Τα προαναφερόμενα θα μπορούσαν να αποφευχθούν εάν εξ αρχής η δασική Υπηρεσία είχε προβεί στη σύνταξη των χαρτών, αφού τότε θα απαιτείτο μόνο ένα στάδιο (αυτό της σύνταξης) έως την ανάρτησή τους. α.3) Οι κατά τα προαναφερόμενα θεωρημένοι Δασικοί Χάρτες, σε εφαρμογή των οριζομένων στις διατάξεις του άρθρου 27 παρ. 2 του ν. 2664/1998, αναρτώντο με ευθύνη των Τμημάτων Δασικών Χαρτογραφήσεων, ώστε να ακολουθήσει η εξέταση των τυχόν κατατιθέμενων αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου τους. Από τον Ιούνιο του έτους 1999 έως το Δεκέμβριο του έτους 2003 (οπότε τέθηκε σε ισχύ ο ν. 3208/2003), καταρτίστηκαν και θεωρήθηκαν Δ.Χ. για εκτάσεις συνολικού εμβαδού ,285 στρ., δηλαδή για ποσοστό 3,4% της έκτασης της χώρας, χωρίς όμως να αναρτηθούν όπως προβλεπόταν από τις ανωτέρω διατάξεις. Από τη θέση σε ισχύ του ν. 3208/2003 έως την έκδοση της αριθ /754/ ΚΥΑ (νέες τεχνικές προδιαγραφές κατάρτισης των Δ.Χ.) συνεχίστηκε η κατάρτιση και θεώρηση Δ.Χ., χωρίς όμως, και σε αυτή την περίπτωση, να αναρτηθούν. Κατά το χρονικό αυτό διάστημα (δηλαδή των τεσσάρων περίπου ετών) καταρτίστηκαν και θεωρήθηκαν δασικοί χάρτες για εκτάσεις της χώρας συνολικού εμβαδού ,447 στρ., δηλαδή για ποσοστό 1,2%. Έκτοτε (από το έτος 2007) και έως το έτος 2010 (οπότε τέθηκε σε ισχύ ο ν. 3818/2010) δεν υπήρξε θεώρηση δασικών χαρτών. Από τα προαναφερόμενα προκύπτει ότι κατά τη διανυθείσα από το έτος 1999 οκταετία είχαν συνταχθεί και θεωρηθεί Δ.Χ. για εδαφικές εκτάσεις που αντιστοιχούσαν στο 4,6% της χώρας, γεγονός που καταδεικνύει τον εξαιρετικά αργό ρυθμό εξέλιξης της χαρτογράφησης των δασών και των δασικών εν γένει εκτάσεων και την αδυναμία κάλυψης της χώρας με Δ.Χ., αφού (με τη συνέχιση του προαναφερόμενου ρυθμού) θα απαιτούντο «174 χρόνια» για την ολοκλήρωση του έργου. Παρά ταύτα, κατά την προαναφερόμενη οκταετία, η Δ/νση Δασικών Χαρτών του (τότε) Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 28 παρ. 9 του ν. 2664/1998, όπως εξειδικεύτηκαν με το άρθρο 1 παρ. 2 του π.δ. 187/2000, ήταν αρμόδια για το συντονισμό και την οργάνωση των εργασιών κατάρτισης, τήρησης και ενημέρωσης των Δ.Χ. της χώρας, δεν προέβη σε ενέργειες ώστε να επισπευθούν οι προαναφερόμενες διαδικασίες. Υπό την ισχύ των νόμων 3818/2010 και 3889/2010 εξακολούθησε η σύνταξη των δασικών χαρτών από τα ιδιωτικά γραφεία, μέσω της διαδικασίας κήρυξης περιοχής υπό κτηματογράφηση στο πλαίσιο κατάρτισης του Εθνικού Κτηματολογίου, καθώς και η διαδικασία θεώρησης και ανάρτησης δασικών χαρτών από τις δασικές Υπηρεσίες. Από το έτος 2010 μέχρι τον Ιούλιο του έτους 2013, οπότε τέθηκε σε ισχύ ο ν. 4164/2013, θεωρήθηκαν Δ.Χ. για εκτάσεις της χώρας 62

63 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 εμβαδού ,222 στρ., δηλαδή για το 1,3% της χώρας. Παράλληλα, αναρτήθηκαν, για πρώτη φορά, Δ.Χ. για εκτάσεις εμβαδού ,950 στρ., δηλαδή για το 1,1% της χώρας και ακολούθως κυρώθηκαν ολικά και κατέστησαν οριστικοί οι Δ.Χ. που αφορούσαν σε εκτάσεις, μέρους των αναρτηθέντων, εμβαδού στρ. (εκ των ,950 στρ.). Εκτός των ολικών κυρώσεων Δ.Χ. υπήρξαν και μερικές κυρώσεις για αρκετές από τις περιοχές για τις οποίες είχαν αναρτηθεί Δ.Χ., ως προς τα τμήματά τους για τα οποία δεν είχαν κατατεθεί αντιρρήσεις. Με τις διατάξεις του ν. 4164/2013 η ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε. (πλέον ΕΚΧΑ Α.Ε.) κατέστη αρμόδια για το σύνολο των διαδικασιών ολοκλήρωσης των Δ.Χ. (δηλαδή, κατάρτιση, συμπλήρωση και διόρθωση του δασικού χάρτη, ανάρτησή του, επεξεργασία και προετοιμασία εξέτασης των αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου του δασικού χάρτη που αναρτήθηκε και αναμόρφωσή του), πλην της θεώρησής τους που παρέμεινε στις δασικές Υπηρεσίες. Από την έναρξη ισχύος του ν. 4164/2013 έως το Μάιο του έτους 2016 (οπότε τέθηκε σε ισχύ ο ν. 4389/2016) οι δασικές Υπηρεσίες θεώρησαν δασικούς χάρτες για εκτάσεις της χώρας συνολικού εμβαδού στρ., δηλαδή για το 38,6% της χώρας. Πλην όμως, η ΕΚΧΑ Α.Ε. δεν προέβη σε ανάρτηση κανενός δασικού χάρτη, αναφέροντας ως αιτιολογία, μεταξύ των άλλων, την αδυναμία εξεύρεσης χρηματοδότησης ώστε το έργο της ανάρτησης των Δ.Χ. να ανατεθεί σε ιδιωτικά γραφεία εκπόνησης δασικών μελετών. Η αιτιολογία αυτή όμως δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή καθώς η εταιρεία, για την εξεύρεση των σχετικών πόρων, όφειλε να προβεί σε ενέργειες κατά τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 2 και 9 του ν. 4167/2013 και του άρθρου 6 του ν. 3889/2010, ώστε να εξεταστεί η δυνατότητα χρηματοδότησης των εργασιών από το Πράσινο Ταμείο. Συνεπώς, η ΕΚΧΑ Α.Ε. για χρονικό διάστημα τριών ετών, δε μερίμνησε ώστε να συντελεστεί ανάρτηση μεγάλου όγκου θεωρημένων, από τις περιφερειακές δασικές Υπηρεσίες, Δασικών Χαρτών, αλλά εξάντλησε τις ενέργειές της για την ανάθεση του έργου της ανάρτησης των Δ.Χ. αποκλειστικά σε ιδιωτικά γραφεία εκπόνησης δασικών μελετών. Η Γενική Δ/νση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος του ΥΠ.ΕΝ., στο διανυθέν από την ισχύ του ν. 4389/2016 έως τον Οκτώβριο του 2016 χρονικό διάστημα (ήτοι σε πέντε μήνες) έχει προβεί σε ενέργειες αρμοδιότητάς της, κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 153 έως και 155 του ν. 4389/2016, με συνέπεια να έχει ήδη εκδοθεί η σχετική απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας α) για την «έγκριση εκτέλεσης εργασιών ανάρτησης δασικών χαρτών έως την κύρωσή τους», που αφορούν σε εδαφικές εκτάσεις και των επτά (7) Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, για τις οποίες έχουν θεωρηθεί οι Δασικοί Χάρτες και β) για την «έγκριση εκτέλεσης εργασιών κατάρτισης δασικών χαρτών» εδαφικών εκτάσεων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων Αιγαίου και Μακεδονίας Θράκης, από τις οικείες δασικές Υπηρεσίες (Δ/ νσεις Δασών Κυκλάδων και Καβάλας). Τελικά, έως το Μάιο του έτους 2016, οπότε τέθηκε σε ισχύ ο ν. 4389/2016, ενώ έχουν θεωρηθεί συνολικά, από τις περιφερειακές δασικές Υπηρεσίες, Δασικοί Χάρτες για εκτάσεις που αφορούν στο 45% της Επικράτειας, αναρτήσεις έχουν πραγματοποιηθεί για Δ.Χ. που αφορούν σε εκτάσεις αντίστοιχες με το 1,1% και μόνον από τις περιφερειακές δασικές Υπηρεσίες. Συγκεκριμένα: α) Δασικοί Χάρτες (Δ.Χ.) αναρτήθηκαν μόνον κατά το χρονικό διάστημα από το 2 ο /2011 έως τον 6 ο /2013, υπό την ισχύ των διατάξεων του ν. 3889/2010 και την αποκλειστική εποπτεία της δασικής Υπηρεσίας (των Δ/νσεων Δασών των νομών και των Δ/νσεων Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων), β) συνολικά αναρτήθηκαν 59 Δ.Χ και γ) σε 44 από τους 59 Δ.Χ. έχει πραγματοποιηθεί ολική κύρωση, καθώς δεν υποβλήθηκαν αντιρρήσεις κατά του περιεχομένου τους, ενώ σε 15 μερική κύρωση. 63

64 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ β) Ως προς τη λειτουργία των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠ.Ε.Α.) β.1) Οι ΕΠΕΑ, σύμφωνα με το άρθρο 18 του ν. 3889/2010, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 7 του ν. 4164/2013 και το άρθρο 153 του ν. 4389/2016, είναι τριμελείς Επιτροπές, οι οποίες συστάθηκαν για την εξέταση τυχόν αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου των αναρτηθέντων Δ.Χ. β.2) Από τους 59 Δασικούς Χάρτες που έχουν αναρτηθεί, αντιρρήσεις έχουν κατατεθεί κατά του περιεχομένου 15 εξ αυτών. Ο συνολικός αριθμός των αντιρρήσεων ανέρχεται στις 5.236, εκ των οποίων οι δεν έχουν εξεταστεί. Εκκρεμότητα στην εξέταση αντιρρήσεων υπάρχει στις: α) Α.Δ. Αττικής (4.050 αντιρρήσεις, δεν έχει εξεταστεί καμία), β) Α.Δ. Μακεδονίας Θράκης (εκκρεμεί η εξέταση 428, επί συνόλου 991 που κατατέθηκαν) και γ) Α.Δ. Πελοποννήσου. Δυτ. Ελλάδος Ιονίου (εκκρεμεί η εξέταση 67, επί συνόλου 182 που κατατέθηκαν). Επομένως, συνολικά έχουν εξεταστεί 689 αντιρρήσεις (13,2% των αντιρρήσεων που κατατέθηκαν), σε χρονικό διάστημα περίπου δύο (2) ετών (από το 10 ο του έτους 2011 έως τον 7 ο του έτους 2013). Η μεγαλύτερη δυσλειτουργία εμφανίζεται στις ΕΠΕΑ που συγκροτήθηκαν στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, οι οποίες έπρεπε να είχαν εξετάσει αντιρρήσεις, αλλά δεν έχουν εξετάσει καμία. Ειδικότερα, στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, το έτος 2011, αναρτήθηκαν 6 ΔΧ για τις Κοινότητες Μαραθώνα, Πεντέλης, Νέας Πεντέλης, Κηφισιάς, Δροσιάς και Φυλής και συγκροτήθηκαν συνολικά πέντε (5) ΕΠΕΑ, με αντίστοιχες αποφάσεις του Γεν. Γραμματέα της οικείας ΑΔ. Πλην όμως με τις αποφάσεις αυτές δεν υπήρξε πρόβλεψη ως προς την εξέταση των αντιρρήσεων των Κοινοτήτων Φυλής, Δροσιάς και Κηφισιάς, με συνέπεια να υφίσταται εκκρεμότητα, ως προς τη συγκρότηση των αντίστοιχων ΕΠΕΑ, έως σήμερα. Παράλληλα όμως και οι πέντε (5) συγκροτηθείσες ΕΠΕΑ ουδέποτε λειτούργησαν, λόγω παραλείψεων της Δ/νσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών και έλλειψης συντονισμού στις ενέργειες της κεντρικής δασικής Υπηρεσίας (Ειδική Γραμματεία Δασών) με την ως άνω περιφερειακή, για την απρόσκοπτη λειτουργία των ΕΠΕΑ Αττικής. Συνεπώς, για τις προαναφερόμενες περιοχές της Αττικής, αν και είναι περιοχές με μεγάλη οικιστική πίεση, συχνά πυρόπληκτες και, κατά κανόνα, με μεγάλη αξία γης, εκκρεμεί, επί έξι (6) έτη, η ολοκλήρωση των εργασιών των ΕΠΕΑ και οι αναρτημένοι δασικοί χάρτες δεν είναι δυνατόν να καταστούν οριστικοί, ώστε να γίνουν γνωστά, κατά θέση και όρια, τα δάση και οι εν γένει δασικές εκτάσεις που περιλαμβάνονται σε αυτές. Ομοίως και οι ΕΠΕΑ που συγκροτήθηκαν για τους Νομούς Αρκαδίας και Λακωνίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου. Δυτ. Ελλάδος Ιονίου δεν λειτούργησαν, λόγω παραλείψεων της Δ/νσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών. Εν κατακλείδι, υπό την ισχύ πλέον των διατάξεων του ν. 4389/2016, η διαδικασία κτηματογράφησης [ανάθεση μελετών, καταγραφή της μορφής των εκτάσεων, παράδοση στη δασική υπηρεσία, ενέργειες προς εξεύρεση του αναγκαίου και κατάλληλου προσωπικού για τον έλεγχο και τη θεώρηση των δασικών χαρτών, ανάρτηση, εξέταση αντιρρήσεων (διοικητικά ή δικαστικά) και κύρωση (μερική ή ολική)] πρέπει να ξεκινήσει από την αρχή, με συνέπεια οι ενδιαφερόμενοι πολίτες να βρίσκονται διαρκώς σε καθεστώς αβεβαιότητας και σπατάλης οικονομικών μέσων, η «πολυαναμενόμενη» οριοθεσία των δασών και των εν γένει δασικών εκτάσεων της χώρας να είναι διαρκώς αίολη και ο χαρακτηρισμός εκτάσεων ως δασικών ή μη, επί 40 περίπου έτη, να συντελείται με διαδικασία «προσωρινής επίλυσης αμφισβητήσεων» σύμφωνα με το άρθρο 14 του ν. 998/1979. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει συνοπτικά τους παράγοντες που προέκυψε ότι προξενούν καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της διαδικασίας κατάρτισης των Δασικών Χαρτών της χώρας. 64

65 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ, ΘΕΩΡΗΣΗΣ, ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΥΡΩΣΗΣ ΤΩΝ Δ.Χ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΠ.Ε.Α. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Αλλεπάλληλες τροποποιήσεις του νομικού πλαισίου, σε σύντομα χρονικά διαστήματα Μη υλοποίηση της πρόβλεψης του άρθρου 31 παρ. 1 του ν. 2945/2001 για τη στελέχωση των Τμημάτων Δασικών Χαρτογραφήσεων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων Υποστελέχωση των ανωτέρω Τμημάτων λόγω μετακίνησης των τοποθετημένων σε αυτά υπαλλήλων Μη ανάρτηση Δ.Χ. από το έτος 1999 έως το έτος 2010 και από το έτος 2013 έως το έτος 2016 Παράλειψη ενεργειών εκ μέρους της Δ/νσης Δασικών Χαρτών του πρώην Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προς επίσπευση της σχετικής διαδικασίας, από το 1999 έως το 2010 Παράλειψη ενεργειών εκ μέρους της ΕΚΧΑ Α.Ε., κατά την περίοδο 7 ος / ος /2016 Ανάρτηση Δ.Χ. για το 1,1% της χώρας (ενώ έχουν θεωρηθεί Δ.Χ. για το 45%) Εκκρεμότητα εξέτασης αντιρρήσεων επί συνόλου για χρονικό διάστημα 5 ετών Αδικαιολόγητη καθυστέρηση ως προς τη μη λειτουργία των ΕΠΕΑ Π.Ε. Αττικής για την εξέταση αντιρρήσεων, από το έτος 2011 έως το έτος 2016 Έλλειψη συντονισμένων ενεργειών της (πρώην) Ειδικής Γραμματείας για την απρόσκοπτη λειτουργία των ΕΠΕΑ Αττικής Μη ανταπόκριση της (πρώην) Ειδικής Γραμματείας Δασών σε επανειλημμένα αιτήματα της Δ/νσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής προς επίλυση ανακυπτόντων προβλημάτων στη λειτουργία των ΕΠΕΑ Αττικής Αδικαιολόγητη μη λειτουργία ΕΠΕΑ Π.Ε. Αρκαδίας Αδικαιολόγητη μη λειτουργία ΕΠΕΑ Π.Ε. Λακωνίας Μη λειτουργία ΕΠΕΑ Π.Ε. Πιερίας Μη ανταπόκριση της (πρώην) Ειδικής Γραμματείας Δασών σε επανειλημμένα αιτήματα της Δ/νσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης προς επίλυση ανακυπτόντων προβλημάτων στη λειτουργία της ΕΠΕΑ Πιερίας Λόγω της πρόσφατης αλλαγής του νομικού πλαισίου (Μάιος του 2016), το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. περιόρισε τις προτάσεις συστάσεις του α) στη Γενική Δ/νση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος του ΥΠ.ΕΝ., ως προς τη μέριμνα που πρέπει να επιδείξει για την επίσπευση των απαιτούμενων διαδικασιών ώστε να εξεταστούν οι αντιρρήσεις, που έχουν υποβληθεί κατά του περιεχομένου των αναρτηθέντων, από το έτος 2011 Δασικών Χαρτών στην Αττική και β) στους Ασκούντες καθήκοντα Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένων Διοικήσεων ως προς τη μέριμνά τους ώστε οι σχετικές με τους Δασικούς Χάρτες διαδικασίες και οι ενέργειες αρμοδιότητας των δασικών Υπηρεσιών ευθύνης τους, να συντελεστούν άμεσα, για να αποφευχθεί η περαιτέρω καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του συγκεκριμένου έργου. 65

66 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Σήμερα, σύμφωνα με την προαναφερόμενη πρόταση, βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία ανάρτησης μεγάλου αριθμού δασικών χαρτών, οι οποίοι είχαν ήδη θεωρηθεί από τις περιφερειακές δασικές Υπηρεσίες από το έτος Ωστόσο, για την ολοκλήρωση του έργου «Δασικοί Χάρτες» απαιτείται η εξέταση των αντιρρήσεων, που θα κατατεθούν κατά του περιεχομένου τους, από τις αρμόδιες Επιτροπές, ώστε οι αναρτημένοι δασικοί χάρτες να καταστούν οριστικοί. Τότε μόνον η χώρα μας θα είναι σε θέση να γνωρίζει, κατά θέση και όρια, τα δάση και τις εν γένει δασικές εκτάσεις της. Έλεγχος στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Φωκίδος, στη Διεύθυνση Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Δελφών και στο Δασαρχείο Άμφισσας Η Επιθεώρηση διενεργήθηκε σε εκτέλεση παραγγελίας του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Άμφισσας και είχε αντικείμενο τις ενέργειες των Υπηρεσιών για την οικοδόμηση εκτάσεων κείμενων εντός της Β ζώνης του Αρχαιολογικού χώρου των Δελφών, σε ευρύτερη δασική έκταση, στη θέση «Τουμπανάρια-Καριοφύλλι» Παρνασσού, του Δήμου Δελφών, του Νομού Φωκίδας. Η ευρύτερη περιοχή, εντός της οποίας βρίσκονται οι εκτάσεις για τις οποίες εκδόθηκαν οι διοικητικές πράξεις 8, των οποίων η νομιμότητα εξετάστηκε στο πλαίσιο της Επιθεώρησης, α) κείται στο όρος Παρνασσός, προς την κορυφή «Τουμπανάρια», δυτικά του οροπεδίου που σχηματίζεται στη θέση Καλύβια Λιβαδίου Αράχωβας, σε υψόμετρο περίπου 1.200,00 μ., β) περιλαμβάνεται εντός των ορίων του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου NATURA 2000, της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ «για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας» και καταχωρείται με την ονομασία «ΝΑ Παρνασσός ΕΔ Παρνασσού Δάσος Τιθορέας» και κωδικό «GR ». Το Όρος Παρνασσός αποτελεί Τόπο Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) του προαναφερόμενου Δικτύου, και γ) περιλαμβάνεται στον «αρχαιολογικό χώρο των Δελφών και του ευρύτερου Δελφικού Τοπίου», που έχουν χαρακτηριστεί, από το έτος 1987, ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την UNESCO. Κατά την Επιθεώρηση διαπιστώθηκαν, τα ακόλουθα: α) Ως προς την ευρύτερη του Αρχαιολογικού χώρου των Δελφών περιοχή α.1) Η ευρύτερη περιοχή των Δελφών κηρύχτηκε ως «αρχαιολογικός χώρος» το έτος 1972 και από το έτος 1981 κηρύχτηκε ως προστατευτέα λαμβάνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα και αξία για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της περιοχής, αλλά και για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας. Για τη διασφάλιση του προστατευτικού χαρακτήρα του αρχαιολογικού χώρου ανατέθηκε, στους κατά περίπτωση αρμόδιους Υπουργούς (Συντονισμού, Γεωργίας, Πολιτισμού, Χωροταξίας Οικισμού και Περιβάλλοντος) η πραγματοποίηση κάθε αναγκαίας προς τούτο ενέργειας. Ωστόσο, αν και έχουν παρέλθει έκτοτε τριάντα πέντε (35) περίπου έτη οι αρμόδιες Υπηρεσίες τόσο του Υπουργείου Πολιτισμού, όσο και του Υπουργείου (πλέον) Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν έχουν ολοκληρώσει τις ενέργειες αρμοδιότητάς τους, ώστε να θεσμοθετηθούν οι αναγκαίες προϋποθέσεις (επιτρεπόμενες δραστηριότητες και χρήσεις γης, όροι και περιορισμοί δόμησης, η δυνατότητα και οι προϋποθέσεις συνέχισης της λειτουργίας υφιστάμενων νομίμων δραστηριοτήτων, κ.ά.) που αποβλέπουν στην προστασία και διαφύλαξη 8 Οι αριθ. 1283/2001, 1284/2001, 734/2002, 3223/2003, 5266/2003 και 5267/2003 πράξεις χαρακτηρισμού του Δασαρχείου Άμφισσας, Φ.ΟΙΚ.ΠΑΡΝ.: 1333/ , 1334/ , 1335/ , 1336/ βεβαιώσεις και Φ.ΟΙΚ.ΠΑΡΝ.: 1732/ , 2538/ , 2132/ και 2133/ εγκρίσεις της Ι Ε.Π.Κ.Α., 52/2002, 53/ /2002 Οικοδομικές Άδειες, και η 69/2005 αναθεώρησή της, της Δ.Υ.Δ. 66

67 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 της Ζώνης Β, αρχαιολογικού χώρου υψίστης σημασίας, που συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. α.2) Σε περιοχή της Ζώνης Β του αρχαιολογικού χώρου, στην οποία κείνται οι εκτάσεις των διοικητικών πράξεων που ελέγχθηκαν κατά την επιθεώρηση, συντελέσθηκε οικοδομική δραστηριότητα, χωρίς τη συνδρομή των προϋποθέσεων που ορίζονται από τις διατάξεις των ν. 1890/1992 και 3028/2002 και των Υπουργικών Αποφάσεων που είχαν εκδοθεί. Και τούτο καθώς, από το συνδυασμό των διαλαμβανόμενων σε απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού του έτους 1991 (δηλαδή ότι η περιοχή της Β Ζώνης Προστασίας του αρχαιολογικού χώρου υπάγεται σε ειδικό περιοριστικό καθεστώς) και των οριζομένων στις διατάξεις των άρθρων 13 και 50 του ν. 3028/2002, η οικοδομική δραστηριότητα στην, εκτός σχεδίου πόλεως ή εκτός ορίων νομίμως υφιστάμενων οικισμών, περιοχή του ευρύτερου Δελφικού Τοπίου, ήταν δυνατή μόνο κατόπιν έκδοσης Κοινής Απόφασης του Υπουργού Πολιτισμού (μετά τη γνώμη του Κ.Α.Σ.) και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού (τότε ΠΕΧΩΔΕ), η οποία ουδέποτε εκδόθηκε. β) Ως προς τις ενέργειες της Εφορείας Αρχαιοτήτων Φωκίδος (πρώην Ι Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων) Για τις προς οικοδόμηση εκτάσεις, η Υπηρεσία, το έτος 2006, είχε εκδώσει εγκρίσεις ανέγερσης οικοδομών, κατά παράβαση των οριζομένων στις διατάξεις των άρθρων 13 και 50 του ν. 3028/2002, δεδομένου ότι α) όπως προαναφέρθηκε, η οικοδομική δραστηριότητα στην εκτός σχεδίου πόλεως ή εκτός ορίων νομίμως υφιστάμενων οικισμών περιοχή του ευρύτερου Δελφικού Τοπίου, ήταν δυνατή μόνον κατόπιν έκδοσης Κοινής Απόφασης του Υπουργού Πολιτισμού (μετά τη γνώμη του Κ.Α.Σ.) και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού (τότε ΠΕΧΩΔΕ), διαδικασία η οποία δεν τηρήθηκε και β) δεν υπήρξε μεταβίβαση αρμοδιότητας από τον Υπουργό Πολιτισμού στην Ι Ε.Π.Κ.Α. για την έκδοση εγκρίσεων σχετικά με την οικοδόμηση ή με άλλες εργασίες, για εκτάσεις εντός της ζώνης Β του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών. Επιπλέον, το έτος 2002, είχε βεβαιωθεί, αναληθώς, ότι συγκεκριμένες εκτάσεις δεν περιλαμβάνονται εντός του αρχαιολογικού χώρου. Ωστόσο, το έτος 2012, η Ι Ε.Π.Κ.Α. ανακάλεσε το σύνολο των ανωτέρω διοικητικών πράξεων. γ) Ως προς τις ενέργειες του Δασαρχείου Άμφισσας Στο πλαίσιο της Επιθεώρησης διενεργήθηκε επιτόπιος έλεγχος στις εκτάσεις ενδιαφέροντος, για τις οποίες η Υπηρεσία είχε εκδώσει έξι (6) πράξεις χαρακτηρισμού, κατά τα έτη 2001, 2002 και Με τις πράξεις χαρακτηρισμού χαρακτηρίστηκαν συνολικά εδαφικές εκτάσεις εμβαδού ,47 τ.μ. Βάσει των πράξεων, εκτάσεις εμβαδού ,71 τ.μ. χαρακτηρίστηκαν ως δάση και δασικές εν γένει εκτάσεις (άρθρο 3 παρ. 1, 2, και 3 του ν. 998/1979) και εκτάσεις εμβαδού ,76 τ.μ. χαρακτηρίστηκαν ως γεωργικώς καλλιεργούμενες εκτάσεις (άρθρο 3 παρ. 6α του ως άνω Νόμου). Πλην όμως, ο έλεγχος, κατόπιν της εξέτασης αεροφωτογραφικού υλικού, των στοιχείων που συγκεντρώθηκαν και του επιτόπιου ελέγχου, κατέδειξε ότι εκτάσεις εμβαδού ,20 τ.μ. υπάγονται στα δάση και στις εν γένει δασικές εκτάσεις και ως εκ τούτου σε κατά τεκμήριο δημόσιες εκτάσεις, και μόνο έκταση εμβαδού 1.549,27 τ.μ. αφορά σε μη δασική έκταση. Συνεπώς, ο Δασάρχης Άμφισσας εξέδωσε πράξεις χαρακτηρισμού, σύμφωνα με τις οποίες εκτάσεις, εμβαδού ,49 (=42.578, ,71) τ.μ., δεν υπάγονταν στις προστατευτικές διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, ενώ επρόκειτο για δάση και δασικές εκτάσεις και ως εκ τούτου κατά τεκμήριο δημόσιες εκτάσεις, με αποτέλεσμα τη βλάβη του Ελληνικού Δημοσίου. 67

68 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Ειδικότερα: i) οι πράξεις χαρακτηρισμού εκδόθηκαν χωρίς αιτιολογία ως προς το μη δασικό χαρακτήρα που αποδόθηκε στις εκτάσεις, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 14 παρ. 2 του ν. 998/79. Σε καμία από τις περιπτώσεις που εκτάσεις χαρακτηρίστηκαν ως «γεωργικώς καλλιεργούμενες» δεν διενεργήθηκε φωτοερμηνεία ζευγών αεροφωτογραφιών διαχρονικών λήψεων, προκειμένου να εξεταστεί η διαχρονική μορφή των εκτάσεων και να αποδοθεί ο χαρακτήρας των εκτάσεων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 27 του ν. 2664/1998 και με τους κανόνες της δασολογικής επιστήμης, ii) δεν παρέχονταν πληροφορίες ως προς το περιβάλλον στο οποίο εντάσσονταν οι προς χαρακτηρισμό εκτάσεις, ήτοι η έκθεση και η κλίση αυτών, το μητρικό πέτρωμα, το έδαφος και η μορφολογία του εδάφους επί του οποίου κείτονται, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 14 παρ. 2 του ν. 998/1979. Επιπλέον, δεν αναφέρονταν επαρκή στοιχεία ούτε ως προς τη μορφή των όμορων (δηλαδή οι χρήσεις γης των εκτάσεων με τις οποίες συνορεύουν) με τις εκάστοτε υπό χαρακτηρισμό εκτάσεις, αλλά ούτε και ως προς τη μορφή των ευρύτερων γειτονικών, με συνέπεια να μην προκύπτει από τις εισηγήσεις η ύπαρξη του υφιστάμενου στην περιοχή δασογενούς περιβάλλοντος, iii) στους φακέλους τριών πράξεων χαρακτηρισμού, με τις οποίες ο Δασάρχης Άμφισσας χαρακτήρισε τις αντίστοιχες εκτάσεις ως «γεωργικώς καλλιεργούμενες» δεν περιλαμβανόταν τίτλος ιδιοκτησίας για την προς χαρακτηρισμό έκταση, κατά παράβαση των οριζομένων στην αριθ / ΚΥΑ Προεδρίας της Κυβέρνησης και Γεωργίας, iv) ο Δασάρχης Άμφισσας είχε θεωρήσει τοπογραφικά διαγράμματα στα οποία οι αποτυπωμένες εκτάσεις περικλείονταν από δημόσιο δάσος και το περίγραμμα των εκτάσεων αυτών είχε άκρως ακανόνιστο γεωμετρικό σχήμα, με κύριο χαρακτηριστικό την εμφάνιση στενών λωρίδων ποικίλου μήκους οι οποίες εισέρχονταν, «δίκην πλοκαμιών», εντός του παρακείμενου δημόσιου δάσους ελάτης (όπως προκύπτει από τα αναγραφόμενα στα αντίστοιχα θεωρημένα τοπογραφικά διαγράμματα) καλύπτοντας το υπάρχον σε κάθε περίπτωση διάκενο δάσους ελάτης, με αποτέλεσμα για τις χαρακτηρισθείσες εκτάσεις να εξασφαλίζονται εμβαδά, τα οποία κάλυπταν τα όρια της αρτιότητας που θέτουν οι πολεοδομικές διατάξεις για την εκτός σχεδίου δόμηση (4.000,00 τ.μ.), ενώ, παράλληλα, για τις αντίστοιχες εκτάσεις δεν υφίστατο τίτλος ιδιοκτησίας. Επιπλέον, στα προαναφερόμενα θεωρημένα τοπογραφικά διαγράμματα δεν αναγράφονταν συντεταγμένες κορυφών των αποτυπωμένων πολυγώνων-εκτάσεων, ούτε (έστω) αναφερόταν η εξάρτηση των πολυγώνων αυτών από σταθερό σημείο, ώστε να είναι δυνατή η εφαρμογή της αποτυπωθείσας έκτασης στο έδαφος και v) στα θεωρημένα από τον Δασάρχη τοπογραφικά διαγράμματα αποτυπώνονταν ως αγροτικοί, δρόμοι διερχόμενοι από δημόσιο δάσος ελάτης, οι οποίοι κατά την έννοια των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 15 του ν. 998/1979, ήταν δασικοί δρόμοι. Περαιτέρω, οι δρόμοι αυτοί ήταν εκτάσεις ελεύθερες βλάστησης και αποτελούσαν μέρος του ευρύτερου δασικού οικοσυστήματος που υφίσταται στην περιοχή. Η διαμόρφωση των εκτάσεων αυτών σε δρόμους προκύπτει να είχε συντελεστεί τουλάχιστον από το έτος Άρα, ο εκάστοτε Δασάρχης Άμφισσας, όχι μόνο δεν προέβη στις νόμιμες ενέργειές του για την προστασία του δημόσιου δάσους ελάτης, αλλά, με την ενέργειά του (θεώρηση των δρόμων ως αγροτικών), αφενός ενήργησε κατά παράβαση των προαναφερόμενων διατάξεων, αφετέρου νομιμοποίησε τις σχετικές αυθαίρετες πράξεις. 68

69 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Παρά τις πρόδηλες πλημμέλειες των πράξεων χαρακτηρισμού, ο (τότε) Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δασών του Ν. Φωκίδας δεν προέβη σε ενέργειες, προκειμένου να κατατεθούν αντιρρήσεις ενώπιον των Επιτροπών Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων και να δοθεί η δυνατότητα επανεξέτασης του χαρακτήρα των εδαφικών εκτάσεων εμβαδού ,49 τ.μ. δ) Ως προς τις ενέργειες της Διεύθυνσης Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Δελφών Οι τρεις από τις προαναφερόμενες έξι εκτάσεις (για τις οποίες είχαν εκδοθεί πράξεις χαρακτηρισμού), οι δύο εκ των οποίων τέμνονται από το όριο της Ζώνης Β του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών, έχουν οικοδομηθεί. Η δόμηση όμως συντελέστηκε: i) κατά παράβαση των οριζομένων στις διατάξεις του άρθρου 91 του ν. 1892/1990 και της αριθ. ΥΠ.ΠΟ./ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Α1/Φ10/13624/ 725/ απόφασης του (τότε) Υπουργού Πολιτισμού, δεδομένου ότι δεν είχε εκδοθεί απόφαση του Υπουργού (τότε) ΠΕΧΩΔΕ, περί καθορισμού όρων και περιορισμών δόμησης για τη Ζώνη Β του αρχαιολογικού χώρου και ii) με τους όρους και τους περιορισμούς που θέτουν οι διατάξεις του Π.Δ. 24/ , ως προς τη δόμηση των γηπέδων των κείμενων εκτός των ρυμοτομικών σχεδίων των πόλεων και εκτός των ορίων των νομίμως υφισταμένων προ του έτους 1923 οικισμών, οι οποίες, λαμβάνοντας υπόψη και τα αναφερόμενα στην αριθ. 3473/2013 απόφαση Σ.τ.Ε. δεν είχαν εφαρμογή εν προκειμένω. Συνεπώς, δεδομένης της έλλειψης σχετικής προς τούτο άδειας από τον Υπ. Πολιτισμού, δεν ήταν δυνατή η δόμηση στη συγκεκριμένη περιοχή. Επιπλέον, εκτός των προαναφερομένων, για δύο οικοδομικές άδειες (που τέμνονταν από το όριο του αρχαιολογικού χώρου) δεν είχε ζητηθεί και δεν είχε εκδοθεί ούτε έγκριση για τη δόμηση από την Ι Ε.Π.Κ.Α., ενώ για την τρίτη οικοδομική άδεια (το γήπεδο της οποίας ήταν εκτός του ορίου) είχε ζητηθεί και εκδοθεί σχετική έγκριση. Περαιτέρω, και οι εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, ακόμα κι εάν ήθελε θεωρηθεί ότι ήταν δυνατόν να εκδοθούν, παρουσίαζαν πλημμέλειες. Ήτοι, i) εκδόθηκαν κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 1 παρ. 5α και 5β του Π.Δ. 24/ , που θέτουν τις προϋποθέσεις των επιτρεπόμενων αποστάσεων των υπό ανέγερση οικοδομών από τα όρια του γηπέδου (κατά τον κανόνα 15 μ. και κατά την παρέκκλιση 7,5 μ.). Και τούτο καθώς, εγκρίθηκαν αποστάσεις των οικοδομών από τα όρια 7,5 μ., χωρίς τη συνδρομή των προϋποθέσεων για την εφαρμογή της παρέκκλισης, ii) το γήπεδο της μίας οικοδομικής άδειας ήταν μεν άρτιο, αλλά δεν ήταν οικοδομήσιμο, δεδομένου ότι το πλάτος του δεν υπερέβαινε τα 30 μ., καθ όλο το μήκος του και iii) στους φακέλους των οικοδομικών αδειών δεν περιλαμβάνονταν όλα τα απαραίτητα για την έκδοσή τους στοιχεία, κατά τα προβλεπόμενα στο Π.Δ. 08/ και παρά το γεγονός ότι είχε λάβει γνώση η Υπηρεσία δεν προέβη σε ενέργειες ανασύστασης των μερικώς απολεσθέντων φακέλων, κατά παράβαση των οριζομένων στις διατάξεις του Π.Δ. 114/2005. Από την Υπηρεσία Δόμησης, ενώ, από το έτος 2003, είχαν καταγραφεί αυθαίρετες κατασκευές και είχαν συνταχθεί σχετικές εκθέσεις αυτοψίας και είχαν καταλογιστεί τα αναλογούντα πρόστιμα, οι ενέργειες αυτές δεν αφορούσαν στο σύνολο των υφισταμένων αυθαιρέτων κατασκευών, όπως διαπιστώθηκε κατά τον διενεργηθέντα επιτόπιο έλεγχο. Παρά το γεγονός δε, ότι από το έτος 2005 υπήρχε παραγγελία του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Άμφισσας (περί καταγραφής του συνόλου των αυθαιρέτων κατασκευών), η Υπηρεσία παρέλειπε τις οφειλόμενες ενέργειές της για την καταγραφή του συνόλου των αυθαιρέτων κατασκευών στη θέση «Τουμπανάρια», χωρίς η ενδεκαετής αυτή καθυστέρηση να δικαιολογείται από έλλειψη προσωπικού, όπως επικαλέστηκε. Επιπλέον, για αυθαίρετες κατασκευές στις οικοδομές που υλοποιήθηκαν σε συνέχεια των εξεταζόμενων οικοδο- 69

70 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ μικών αδειών είχαν κατατεθεί δηλώσεις ένταξής τους στο ν. 4178/2013, τις οποίες όμως δεν είχε ελέγξει η Δ.Υ.Δ. και παράλληλα έχουν έρθει σε γνώση της Υπηρεσίας βεβαιώσεις περαίωσης της διαδικασίας ένταξης. Οι βεβαιώσεις περαίωσης εκδόθηκαν συνεπεία της μη διενέργειας αυτοψίας και καταγραφής των υφιστάμενων αυθαιρέτων κατασκευών, από την Υπηρεσία. Κατά την επίσκεψη στη Δ.Υ.Δ. Δήμου Δελφών, από τον έλεγχο που διενεργήθηκε στο Σύστημα Διαχείρισης Δηλώσεων του ΤΕΕ, ως προς τις δηλώσεις ένταξης αυθαιρέτων στο ν. 4178/2013, για τις αυθαίρετες κατασκευές καθ υπέρβαση μίας οικοδομικής άδειας, διαπιστώθηκε ότι, ενώ το γήπεδο με τις αυθαίρετες κατασκευές βρίσκεται εντός του ορίου του αρχαιολογικού χώρου από τον εξουσιοδοτημένο και διαχειριστή της δήλωσης ιδιώτη μηχανικό, είχε δηλωθεί άλλο γήπεδο (άλλης οικοδομικής άδειας) το οποίο βρισκόταν εκτός του προαναφερόμενου ορίου. Δηλαδή, ο ιδιώτης μηχανικός είχε καταθέσει και είχε βεβαιώσει ψευδή στοιχεία για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων κατασκευών και ως εκ τούτου υπόκειτο στις ποινές που ορίζουν οι διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 4178/2013. Γενικά, ενόψει του ότι τα γήπεδα των οικοδομικών αδειών, τέμνονταν από το όριο του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών και του ευρύτερου Δελφικού Τοπίου (Ζώνης Β προστασίας), για την ανέγερση των οποίων δεν είχε εκδοθεί σχετική απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού, κατά τα προβλεπόμενα στο ν. 3028/2002, που να επιτρέπει τη δόμησή της, η Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Δελφών εξακολουθούσε να έχει την υποχρέωση σύνταξης των σχετικών εκθέσεων αυτοψίας αυθαιρέτων κατασκευών και επιβολής προστίμων, και οι κατατεθείσες Δηλώσεις Ένταξης στο ν. 4178/2013 που υποβλήθηκαν, έπρεπε να ανακληθούν. Ενόψει των προαναφερόμενων διαπιστώσεων, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. πρότεινε: i) στη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, σε συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Πολεοδομίας, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, να προβούν άμεσα στις ενέργειες αρμοδιότητάς τους, ώστε να ολοκληρωθεί η θεσμοθέτηση των αναγκαίων προϋποθέσεων (επιτρεπόμενες δραστηριότητες και χρήσεις γης, όροι και περιορισμοί δόμησης, η δυνατότητα και οι προϋποθέσεις συνέχισης της λειτουργίας υφιστάμενων νομίμων δραστηριοτήτων κ.ά.) που αποβλέπουν στην προστασία και διαφύλαξη της Ζώνης Β του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών και ευρύτερου Δελφικού Τοπίου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 13, παρ. 2 του ν. 3028/2002, καθώς δεν έχει ακόμα εκδοθεί η προβλεπόμενη από τις εν λόγω διατάξεις ΚΥΑ, αν και έχουν παρέλθει δεκατέσσερα (14) έτη από την έναρξη ισχύος του ως άνω νόμου. Επί του παρόντος η προαναφερόμενη ΚΥΑ δεν έχει εκδοθεί. ii) στη Δ/νση Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Δελφών να προβεί α) στην ανάκληση των δύο οικοδομικών αδειών (των γηπέδων που τέμνονταν από το όριο του αρχαιολογικού χώρου), καθώς εκδόθηκαν χωρίς να έχει προηγηθεί σχετική άδεια του Υπ. Πολιτισμού, β) στη διενέργεια αυτοψίας (και στα τρία γήπεδα) για την καταγραφή του συνόλου των αυθαιρέτων κατασκευών, όπως εντοπίστηκαν κατά τον διενεργηθέντα επιτόπιο έλεγχο, με παράλληλο καταλογισμό των νέων προστίμων, γ) σε γνωστοποίηση της αρμόδιας διοικητικής αρχής έκδοσης της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος των επιβλεπόντων μηχανικών για τις οικοδομές που υλοποιήθηκαν καθ υπέρβαση των εγκεκριμένων οικοδομικών αδειών, του μελετητή μηχανικού που δήλωσε αναληθώς την οικοδομησιμότητα γηπέδου και του μηχανικού (ιδιώτη) που χορήγησε και βεβαίωσε ανακριβή στοιχεία σχετικά με τη θέση του γηπέδου προκειμένου να ενταχθεί (το γήπεδο) στις ευνοϊκές ρυθμίσεις του ν. 4178/2013, περί τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών. Σύμφωνα με τα στοιχεία που απέστειλε η Υπηρεσία στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., έχουν υλοποιηθεί όλες οι προτάσεις αυτές. 70

71 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Για τις μη νόμιμες πράξεις και παραλείψεις αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες και η έκθεση διαβιβάστηκε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, καθώς και στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Άμφισσας. Έλεγχος στην Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας, στο Αυτοτελές Γραφείο Ευβοίας και στο Δήμο Ιστιαίας Αιδηψού Σε έλεγχο που διενεργήθηκε επί καταγγελίας που διαβιβάσθηκε στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. από το Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας, διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: Σε περιοχή στη Βόρεια Εύβοια που υπάγεται στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 και βρίσκεται σε θεσμοθετημένη Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) και ειδικότερα στον πυρήνα του υδροβιότοπου «Μικρό και Μεγάλο Λιβάρι», όπου βάσει του Διατάγματος της 30 Μαρτίου 1990, απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα και επέμβαση (με εξαίρεση τη λειτουργία του Ιχθυοτροφείου), επί σειρά ετών αναπτύσσονται μη σύννομες δραστηριότητες με την ανοχή του Δήμου Ιστιαίας-Αιδηψού, στη διοικητική περιφέρεια του οποίου ανήκει. Ειδικότερα, παρά το γεγονός ότι η περιοχή θεσμικά τυγχάνει απολύτου προστασίας, το 2015 η Δήμαρχος Ιστιαίας-Αιδηψού ζήτησε από το τότε Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας (πλέον Περιβάλλοντος και Ενέργειας) τη σύμφωνη γνώμη του οικείου Υπουργού, προκειμένου ο Δήμος να προχωρήσει στην παραχώρηση του δικαιώματος απλής χρήσης για την άσκηση δραστηριοτήτων που θα εξυπηρετούσαν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού και συγκεκριμένα στην τοποθέτηση ξαπλώστρων και ομπρελών. Το αίτημα αυτό υποβλήθηκε χωρίς προηγουμένως να έχει ληφθεί απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, περί καθορισμού των θέσεων προς παραχώρηση της απλής χρήσης αιγιαλού-παραλίας και υποβολής του σχετικού αιτήματος και ενώ η σχετική αρμοδιότητα δεν περιλαμβάνεται στις αρμοδιότητες του Δημάρχου, όπως αυτές καθορίζονται στα άρθρο 84 του Ν. 3463/2006 και στην παρ. 1 του άρθρου 58 του Ν. 3852/2010. Επί του αιτήματος αυτού στις χορηγήθηκε η σύμφωνη γνώμη του ΥΠΑΠΕΝ για την παραχώρηση της απλής χρήσης τμημάτων αιγιαλού-παραλίας μέχρι , στις έξι (6) θέσεις που είχε ζητήσει ο Δήμος, χωρίς να ληφθούν υπόψη οι διατάξεις του Π.Δ. της 30 ης Στη συνέχεια όμως ο Δήμος δεν προέβη σε δημοπράτηση των θέσεων για τις οποίες χορηγήθηκε σύμφωνη γνώμη, καθώς, όπως υποστήριξε, έλαβε γνώση της ανωτέρω απόφασης στις , ήτοι μετά την καταληκτική ημερομηνία της αρμοδιότητας του Δήμου, που προβλεπόταν από την αριθ. ΔΔΠ /586ΒΕΞ2015/ ΚΥΑ. Οι ισχυρισμοί αυτοί όμως, αναφορικά με το χρόνο που έλαβε γνώση ο Δήμος, δεν επιβεβαιώθηκαν από τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν. Ακολούθως δε, μολονότι ο Δήμος έλαβε γνώση των καταπατήσεων και αυθαίρετων επεμβάσεων στην περιοχή, δεν ενημέρωσε το Αυτοτελές Γραφείο Δημόσιας Περιουσίας ν. Εύβοιας και δεν προέβη σε καμία ενέργεια για την προστασία της περιοχής, αν και οι εργασίες εκτελούνταν σε περιοχή ΖΟΕ, που ανεξάρτητα από το ιδιοκτησιακό καθεστώς που τη διείπε, η εφαρμογή των πολεοδομικών διατάξεων και των περιοριστικών όρων, καθώς και ο έλεγχος και η επιβολή μέτρων προστασίας ενέπιπτε στην αρμοδιότητά του. Κατόπιν καταγγελίας πολίτη τον Ιούνιο 2015 διενεργήθηκε από το Σώμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Μεταλλείων Επιθεώρηση Νοτίου Αιγαίου αυτοψία και εντοπίσθηκαν αυθαίρετες επεμβάσεις στην περιοχή, οι οποίες κατεγράφησαν σε σχετικές εκθέσεις, στη συνέχεια των οποίων ανακλήθηκε η χορηγηθείσα σύμφωνη γνώμη του ΥΠΑΠΕΝ. 71

72 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Στις προέβη σε αυτοψία και το Αυτοτελές Γραφείο Δημόσιας Περιουσίας στο ν. Εύβοιας, ωστόσο τα σχετικά Πρωτόκολλα Καθορισμού Αποζημίωσης Αυθαίρετης Χρήσης (Π.Κ.Α.Α.Χ.) για τις τέσσερις από τις έξι δραστηριότητες εκδόθηκαν στις , δηλαδή έξι μήνες μετά την πραγματοποίηση της αυτοψίας, ενώ για τις λοιπές επεμβάσεις κρίθηκε απαραίτητος ο έλεγχος του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, ο οποίος μέχρι το χρόνο ολοκλήρωσης του ελέγχου του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. δεν είχε ακόμα ολοκληρωθεί. Σημειωτέον δε ότι το Αυτοτελές Γραφείο μόλις το Δεκέμβριο 2015 εισηγήθηκε στην Περιφερειακή Δ/νση την έκδοση Π.Κ.Α.Α.Χ. για πέντε (5) δραστηριότητες κατά το έτος 2014, μολονότι η διαπίστωση της κατάληψης κοινόχρηστου χώρου αιγιαλού-παραλίας από ιδιοκτήτες καντινών στην περιοχή, ήταν εν γνώσει της Υπηρεσίας ήδη από το 2014, κατόπιν: α) πέντε (5) εγγράφων του Αστυνομικού Τμήματος Ιστιαίας, από τον Ιούνιο 2014, με τα οποία ενημερώθηκε για την κατάληψη κοινόχρηστου χώρου αιγιαλούπαραλίας από ιδιοκτήτες καντινών στις ως άνω περιοχές και την υποβολή σχετικών μηνύσεων και β) πέντε (5) εκθέσεων αυτοψίας του Τμήματος Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας της Π.Ε. Ευβοίας, από τον Αύγουστο και το Σεπτέμβριο 2014, στις οποίες αναφέρεται ότι η άσκηση των δραστηριοτήτων βρίσκεται εντός ΖΟΕ 1 (πυρήνας υγροβιότοπου) και εντός Natura 2000 και περιγράφεται αναλυτικά το μέγεθος και το είδος της κατάληψης ανά εγκατάσταση. Από τα ανωτέρω προκύπτει, επομένως, ότι αν και στην εν λόγω περιοχή επί σειρά ετών αναπτύσσονται μη σύννομα δραστηριότητες από τους ίδιους, κατά κύριο λόγο, ιδιώτες, οι οποίες είναι γνωστές στην αρμόδια Περιφερειακή Δ/νση Δημόσιας Περιουσίας και στο Αυτοτελές Γραφείο Ευβοίας, τα μέτρα προστασίας αυτής είτε λαμβάνονται με μεγάλη καθυστέρηση είτε δεν λαμβάνονται λόγω του βραχυχρόνιου εποχιακού χαρακτήρα των καταπατήσεων. Κατόπιν των ανωτέρω, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. επεσήμανε την αναγκαιότητα: - Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να μεριμνήσει για την κωδικοποίηση των καθεστώτων προστασίας που διέπουν κάθε περιοχή (βλτ. σχετ. και την αριθ. 3944/2015 απόφαση του ΣτΕ), προκειμένου να καθίσταται εφικτός ο σχετικός έλεγχος, στο πλαίσιο εισήγησης για τη χορήγηση σύμφωνης γνώμης. - Οι Υπηρεσίες Δημόσιας Περιουσίας να μεριμνούν για την ενημέρωση και συνεργασία με τα κατά τόπους Αστυνομικά Τμήματα και τις Λιμενικές Αρχές για τον εντοπισμό τυχόν καταπατήσεων και αυθαίρετων επεμβάσεων και την προστασία των δικαιωμάτων του Δημοσίου. - Η Περιφερειακή Δ/νση Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας να προβεί στην άμεση ενεργοποίηση των διαδικασιών καθορισμού γραμμής αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού στην ελεγχόμενη περιοχή. Συνεπεία των διαπιστώσεων του ελέγχου αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες και η έκθεση διαβιβάστηκε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών. Έλεγχος στο Δήμο Ύδρας Αντικείμενο του ελέγχου αποτέλεσε η νομιμότητα των ενεργειών του Δήμου Ύδρας και εμπλεκομένων Υπηρεσιών [Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ), Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, Διεύθυνση Περιβάλλοντος Περιφέρειας Αττικής/Τμήμα Ελέγχου, Μετρήσεων και Υδροοικονομίας Περιβάλλοντος Π.Ε. Πειραιά και Νήσων, Διεύθυνση Δασών Πειραιά - Δασαρχείο Πόρου, Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων], ως προς τη λειτουργία Χώρου Ανεξέλεγκτης Διάθεσης 72

73 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Αποβλήτων (ΧΑΔΑ) σε εδαφική έκταση περιοχής ευθύνης του Δήμου και ως προς τη μεταφορά απορριμμάτων στο Χώρο Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων (ΧΥΤΑ) Φυλής Αττικής. Κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: Η νήσος Ύδρα διέπεται από ειδικό καθεστώς προστασίας βάσει του οποίου η πολιτεία υποχρεούται να λαμβάνει τα μέτρα εκείνα, που αποσκοπούν στη βελτίωση της ποιότητος του περιβάλλοντος του νησιού, το οποίο έχει κηρυχθεί ως αρχαιολογικός χώρος, ιστορικός τόπος, τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και τόπος που χρήζει ειδικής κρατικής προστασίας. Εν αντιθέσει με τα ανωτέρω, στην Ύδρα εξακολουθεί να λειτουργεί ΧΑΔΑ, που πέραν των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων που επιφέρει και των κινδύνων που ενέχει για τη δημόσια υγεία, είναι απολύτως ασύμβατος με την προστασία των αρχαιοτήτων. Περαιτέρω, ο χώρος αυτός, περιλαμβάνεται στον κατάλογο των 293 ΧΑΔΑ (εκ των οποίων 70 ενεργοί) για τους οποίους, από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, επεβλήθη πρόστιμο, κατ αποκοπή ευρώ στην Ελληνική Δημοκρατία λόγω της αδυναμίας που επέδειξε να κλείσει και να αποκαταστήσει τους παράνομους χώρους απόρριψης απορριμμάτων και επιπλέον πρόστιμο ύψους ευρώ ανά εξάμηνο, μέχρι την οριστική της συμμόρφωση (το συνολικό ποσό που έχει καταβληθεί για το έτος 2015 και το πρώτο εξάμηνο του έτους 2016 ανέρχεται στα ευρώ 9 ). α) Ως προς τις ενέργειες του Δήμου Ύδρας Ο Δήμος Ύδρας διαθέτει τα συλλεγόμενα αστικά απόβλητα του νησιού σε ΧΑΔΑ, που βρίσκεται πλησίον ρέματος και περιλαμβάνεται σε ευρύτερη έκταση που έχει κηρυχτεί αναδασωτέα, κατά παράβαση των διατάξεων που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος και στη διαχείριση των αποβλήτων (άρθρο 12 του ν.1650/1986, άρθρα 14, 29 και 37 του ν. 4042/2012, άρθρο 10 της ΚΥΑ 50910/2003), των δασικών διατάξεων (άρθρο 71 του ν. 998/1979 και άρθρο 114 του ν. 1892/1990) και διατάξεων που αφορούν στην προστασία των αρχαιολογικών χώρων (άρθρο 12 του ν. 3028/2002). Από το έτος 2006 που εγκρίθηκε το ισχύον Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣ- ΔΑ) Αττικής είχε δηλωθεί δια του εκάστοτε Δημάρχου Ύδρας, στην πρώην Περιφέρεια Αττικής που ήταν τότε αρμόδια για την κατάρτιση και παρακολούθηση του ΠΕΣΔΑ Αττικής, αδυναμία εφαρμογής της προβλεπόμενης στο Σχέδιο μεταφοράς των αποβλήτων στο ΧΥΤΑ Φυλής, ελλείψει πλωτών μέσων μεταφοράς. Περαιτέρω ο Δήμος Ύδρας είχε ζητήσει από το Γενικό Γραμματέα της πρώην Περιφέρειας Αττικής την τροποποίηση των ανωτέρω προβλέψεων ή/και τη οικονομική ενίσχυση του Δήμου ώστε να προβεί σε ενέργειες για την ασφαλή διαχείριση των αποβλήτων του νησιού και ακολούθως στην παύση λειτουργίας και την αποκατάσταση του ΧΑΔΑ, χωρίς όμως ανταπόκριση από τον τότε Γενικό Γραμματέα. Όμως, ο Δήμος Ύδρας δεν είχε απευθυνθεί στον αρμόδιο Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) Αττικής για τη διευθέτηση του θέματος. Αντ αυτού, κατά το έτος 2013, προέβη στην κατάθεση ελλιπούς πρότασης χρηματοδότησης σε πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για την κατασκευή μονάδας επεξεργασίας αποβλήτων και την αποκατάσταση του ΧΑΔΑ, παρότι δεν ήταν αρμόδιος για την υλοποίησή τους, δεν διέθετε διαχειριστική επάρκεια και δεν είχε προβλεφθεί στο ισχύον ΠΕΣΔΑ Αττικής μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων για την Ύδρα. Αποτέλεσμα των ανωτέρω, ήταν αφενός η μη χρηματοδότηση των απαιτούμενων υποδομών και αφετέρου η συνέχιση της λειτουργίας του ΧΑΔΑ. 9 Σύμφωνα με το αρ. 2692/ έγγραφο του Αυτοτελούς Τμήματος Νομοθετικής Πρωτοβουλίας και Κοινοβουλευτικού ελέγχου του ΥΠΕΣ, προς τη Βουλή των Ελλήνων. 73

74 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ β) Ως προς τις ενέργειες του ΕΔΣΝΑ Ο ΕΔΣΝΑ, που από το έτος 2011 ήταν αρμόδιος για την εξειδίκευση και υλοποίηση του ΠΕΣΔΑ Αττικής, προέβη σε ενέργειες για την εξεύρεση λύσης στο ζήτημα της Ύδρας, μόλις το Σεπτέμβριο του έτους 2014, ήτοι μετά την παρέλευση δύο και πλέον ετών λειτουργίας, αν και ο Δήμος Ύδρας είχε εκφράσει την αδυναμία εφαρμογής του ΠΕΣΔΑ από το έτος Σε εφαρμογή της αριθ. 6640/ Απόφασης της Προέδρου του ΕΔΣΝΑ, με την οποία ορίστηκε ομάδα εργασίας για τη σύνταξη μελέτης σκοπιμότητας ως προς τα απαιτούμενα έργα διαχείρισης και την εισήγηση σχεδίου προγραμματικής σύμβασης με το Δήμο Ύδρας, συντάχθηκε η υπ αρ. ΕΔΣΝΑ 7588/ «Μελέτη Σκοπιμότητας για τα έργα αποκατάστασης του ΧΑΔΑ και διαχείρισης απορριμμάτων της νήσου Ύδρας», σύμφωνα με το περιεχόμενο της οποίας η παύση λειτουργίας και η αποκατάσταση του ΧΑΔΑ δεν μπορούσαν να προχωρήσουν πριν την ανάληψη δράσεων και την υλοποίηση έργων που θα διασφάλιζαν την ασφαλή διάθεση των αποβλήτων της Ύδρας. Για την υλοποίηση των απαιτούμενων σύμφωνα με την ανωτέρω μελέτη έργων, συνάφθηκε η υπ αρ. 3509/ Σύμβαση Συνεργασίας Δήμου Ύδρας- ΕΔΣΝΑ, με την οποία ο ΕΔ- ΣΝΑ δεσμεύτηκε μεταξύ άλλων να υποβάλει Τεχνικό Δελτίο στην Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης ΕΠ-ΥΜΕΠΕΡΑΑ για τη χρηματοδότησή τους. Ωστόσο ο ΕΔΣΝΑ δεν υλοποίησε με επιτυχία την ανωτέρω υποχρέωσή του (ήτοι δεν κατάθεσε πλήρη πρόταση στην ως άνω Υπηρεσία) έως το πέρας του χρόνου επιλεξιμότητας της περιόδου του ΕΠΠΕΡΑΑ, με συνέπεια να μην εγκριθεί η χρηματοδότηση. Το έτος 2016 επικαιροποιήθηκε η Σύμβαση Συνεργασίας Δήμου Ύδρας- ΕΔΣΝΑ με αύξηση του προϋπολογισμού των υποέργων και αύξηση των αντικειμένων και υποβλήθηκε νέα αίτηση χρηματοδότησης σε συνέχεια της αριθμ. 14.6i πρόσκλησης που δημοσιεύτηκε από την ΕΥΔ ΥΜΕΠΕΡΑΑ. Στην εν λόγω αίτηση περιλήφθηκε και το υποέργο «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΧΑΔΑ ΥΔΡΑΣ», προϋπολογισθείσας δαπάνης ευρώ, το οποίο αναμένεται να επιβαρύνει το ΠΔΕ, παρά το γεγονός ότι στο άρθρο 3 της Επικαιροποιημένης Σύμβασης Συνεργασίας Δήμου Ύδρας και ΕΣΔΝΑ, αναγράφεται ότι, σε περίπτωση που για κάποιο από τα υποέργα δεν βρεθεί κατάλληλο χρηματοδοτικό εργαλείο η χρηματοδότηση θα γίνει από ίδιους πόρους του ΕΔΣΝΑ. Στο διάστημα που μεσολάβησε από την υπογραφή της αρχικής σύμβασης συνεργασίας με το Δήμο Ύδρας έως και το πέρας του ελέγχου, δεν προέκυψαν ενέργειες του ΕΔΣΝΑ για την ωρίμανση των έργων διαχείρισης αποβλήτων της νήσου, προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω καθυστερήσεις στην υλοποίησή τους, καθώς η συνέχιση της λειτουργίας του ΧΑΔΑ και η καθυστέρηση της αποκατάστασής του, πέραν των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που επιφέρουν, έχουν ως συνέπεια και την οικονομική επιβάρυνση της χώρας με πρόστιμα, σε εφαρμογή της από καταδικαστικής απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. γ) Ως προς τις ενέργειες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής Η Δ/νση ΠΕΧΩ της πρώην Περιφέρειας Αττικής (νυν Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής) που κατά το έτος 2006 ήταν αρμόδια για την κατάρτισή του ΠΕΣΔΑ Αττικής, δεν έλαβε υπόψη της τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιών του Αργοσαρωνικού και ειδικότερα την έλλειψη κατάλληλων υποδομών στην Ύδρα (οδικό δίκτυο, λιμενικές υποδομές, πλωτά μέσα κλπ), για την εφαρμογή των προβλεπόμενων στο Σχέδιο ρυθμίσεων (μεταφόρτωση των αποβλήτων στο ΤΣΜΑ Τροιζηνίας και μεταφορά τους στο ΧΥΤΑ Δυτικής Αττικής), καθώς και την αναγκαιότητα λήψης 74

75 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 κατάλληλων διοικητικών μέτρων. Και τούτο διότι, για τους νησιωτικούς Ο.Τ.Α., απαιτείτο η θαλάσσια μεταφορά σύμμεικτων αποβλήτων, η οποία έπρεπε να σχεδιαστεί κατάλληλα, λαμβανομένων υπόψη τόσο του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου, όσο και των ιδιαίτερων συνθηκών των νησιών, ούτως ώστε να είναι εφικτή η υλοποίησή της χωρίς να συνεπάγεται δυσανάλογο κόστος. Ανάλογη παράλειψη παρουσιάστηκε επίσης κατά το σχεδιασμό του ΤΣΜΑ Τροιζηνίας, που προβλέφθηκε ότι θα εξυπηρετούσε το Δήμο Ύδρας και άλλους ΟΤΑ της Περιφέρειας, για τη μεταφόρτωση και μεταφορά των αποβλήτων στο ΧΥΤΑ Δυτικής Αττικής. Δεν ελήφθησαν υπόψη οι ιδιαίτερες συνθήκες της νήσου Ύδρας αναφορικά με το φτωχό οδικό δίκτυο του νησιού, τους περιορισμούς κυκλοφορίας οχημάτων και τις ελλιπείς λιμενικές της υποδομές, με συνέπεια ο εξοπλισμός του ΤΣΜΑ, που προμηθεύτηκε ο Αναπτυξιακός Σύνδεσμος Τροιζηνίας το έτος 2011, να μην έχει χρησιμοποιηθεί από το Δήμο Ύδρας έως σήμερα. Όμως και οι εκάστοτε Γενικοί Γραμματείς της πρώην Περιφέρειας Αττικής που ήταν αρμόδιοι για την παρακολούθηση υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ, από το έτος 2006 έως το έτος 2011, αν και είχαν ενημερωθεί από το Δήμο Ύδρας για τα προβλήματα που αντιμετώπιζε ως προς την εφαρμογή του ΠΕΣΔΑ, δεν προέβησαν σε ενέργειες για τη διαπίστωση και την έγκαιρη και διευθέτηση του ζητήματος, παρότι είχε ήδη εκδοθεί η από καταδικαστική απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EU:C:2005:592), στην υπόθεση C-502/03 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας για τη λειτουργία ανεξέλεγκτων χώρων διάθεσης αποβλήτων (ΧΑΔΑ) και η χώρα είχε δεσμευτεί για την εξάλειψη της ανεξέλεγκτης διάθεσης έως το τέλος του έτους Σε συνέχεια της από καταδικαστικής απόφασης του ΔΕΕ με την οποία επιβλήθηκαν διοικητικές κυρώσεις στην Ελληνική Δημοκρατία, και ενώ έχουν παρέλθει δύο περίπου έτη από τότε, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, εν αντιθέσει με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 84 του Ν.4316/2014, δεν είχε προχωρήσει στην κατάρτιση Σχεδίου Δράσης, προκειμένου να ληφθούν τα απαιτούμενα μέτρα για τη συμμόρφωση τόσο του Δήμου Ύδρας, όσο και των λοιπών ΟΤΑ της Περιφέρειας Αττικής με την περιβαλλοντική νομοθεσία. Στην κατάρτιση του Σχεδίου Δράσης προέβη κατά τη διάρκεια του παρόντος ελέγχου. δ) Ως προς τις ενέργειες της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος Περιφέρειας Αττικής Το Τμήμα Ελέγχου, Μετρήσεων και Υδροοικονομίας Περιβάλλοντος Π.Ε. Πειραιά και Νήσων, διενήργησε κατ επανάληψη αυτοψίες στο ΧΑΔΑ Ύδρας και προέβη σε ενέργειες για την επιβολή κυρώσεων στο Δήμο Ύδρας, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις σχετικές διατάξεις. Ωστόσο, μη επιδεικνύοντας το ανάλογο για την περίσταση ενδιαφέρον, δεν ασχολήθηκε ουσιαστικά με την επίλυση του ζητήματος, προκειμένου να επιτευχθεί συμμόρφωση του Δήμου Ύδρας με την περιβαλλοντική νομοθεσία, αν και ενημερώθηκε από τον ελεγχόμενο Δήμο σχετικά με την αδυναμία του να εφαρμόσει την προβλεπόμενη στο ΠΕΣΔΑ μεταφορά των αποβλήτων στο ΧΥΤΑ Φυλής. ε) Ως προς τις ενέργειες του Δασαρχείου Πόρου και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιά και Νήσων Το Δασαρχείο Πόρου έχει διενεργήσει αυτοψίες στο χώρο και έχει υποβάλει κατ επανάληψη μηνυτήριες αναφορές στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Πειραιά, κατά παντός υπευθύνου του Δήμου Ύδρας, για την παράνομη εναπόθεση απορριμμάτων στο ΧΑΔΑ. Περαιτέρω, κατόπιν αυτοψίας που διενεργήθηκε στο χώρο κατά την οποία διαπιστώθηκε η ύπαρξη αυθαίρετων κατασκευών, 75

76 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ η εν λόγω Υπηρεσία εισηγήθηκε αρμοδίως την απομάκρυνσή τους. Σε συνέχεια των ανωτέρω εξεδόθη η υπ αρ /968/ Απόφαση Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, περί κατεδάφισης απομάκρυνσης αυθαιρέτων κατασκευών σε δημόσια δασική αναδασωτέα έκταση, ενώ όμως είχε παρέλθει χρονικό διάστημα δύο ετών περίπου, από την κατατεθείσα σχετική πρόταση του Δασαρχείου Πόρου. Η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων δεν προέβη σε ενέργειες κατά το παρελθόν σχετικά με τη λειτουργία του ΧΑΔΑ στην Ύδρα. Προέβη σε αυτοψία στο χώρο κατά τη διάρκεια του παρόντος ελέγχου, πλην όμως δεν ήταν δυνατόν να πραγματοποιήσει αρχαιολογικό έλεγχο στο χώρο, λόγω των αποθέσεων. στ) Ως προς τη μεταφορά απορριμμάτων από τη Νήσο Ύδρας στο ΧΥΤΑ Φυλής Δεν πραγματοποιήθηκαν μεταφορές αποβλήτων από τη νήσο Ύδρα στο ΧΥΤΑ Φυλής. Τα ποσά που καταβλήθηκαν στον ΕΔΣΝΑ από το Δήμο Ύδρας κατά το έτος 2011 και κατά τα επόμενα έτη, αφορούν σε ετήσιες εισφορές του Δήμου προς το Σύνδεσμο, μέρος των οποίων, κατόπιν εκκαθάρισης, αποφασίστηκε να επιστραφεί ως αχρεωστήτως καταβληθέν, λαμβανομένων υπόψη των υπηρεσιών που δεν είχαν παρασχεθεί στο Δήμο. Γενικά, η επί σειρά ετών εξακολούθηση λειτουργίας του ΧΑΔΑ Ύδρας, συντελείται λόγω τόσο της παράλειψης οφειλομένων ενεργειών, όσο και της έλλειψης του ανάλογου για την περίσταση ενδιαφέροντος των εμπλεκομένων οργάνων στη διαδικασία διαχείρισης των αποβλήτων, με συνέπεια, πέραν της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, να υφίσταται και οικονομική επιβάρυνση η χώρα, σε εφαρμογή της από καταδικαστικής απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, με πρόστιμα, που έως το Δεκέμβριο του έτους 2016 αναμένεται να έχουν ανέλθει σε ευρώ ( ευρώ ανά εξάμηνο) για το ΧΑΔΑ της Ύδρας. Εκτός όμως των προαναφερομένων, κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκε πολυπλοκότητα στις διαδικασίες διαχείρισης των αποβλήτων, αφού το κείμενο θεσμικό πλαίσιο συνεχώς μεταβάλλεται και οι σχετικές αρμοδιότητες διαχέονται στα τέσσερα επίπεδα της Δημόσιας Διοίκησης (Υπουργείο Περιβάλλοντος, Υπουργείο Εσωτερικών, Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, Περιφέρεια Αττικής, Δήμο Ύδρας), καθώς και στους εμπλεκόμενους φορείς διαχείρισης στερεών αποβλήτων - ΦοΔΣΑ (ΕΣΔΚΝΑ, Αναπτυξιακό Σύνδεσμο Τροιζηνίας, ΕΔΣΝΑ). Συνεπεία αυτών, η διευθέτηση οποιουδήποτε ζητήματος, σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων, καθίσταται εξαιρετικά χρονοβόρα και, έως την ολοκλήρωσή της, κινδυνεύει να έχει καταστεί ανεπίκαιρη, ενώ, παράλληλα, ο δημοσιονομικός αντίκτυπος των όποιων καθυστερήσεων ή εμπλοκών είναι μεγάλος, αλλά και η ενδεχόμενη λογοδοσία των εμπλεκομένων υπηρεσιακών παραγόντων, που είναι διάσπαρτη, καθίσταται δυσχερής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα των ανωτέρω είναι, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η διαδικασία που οφείλεται να ακολουθηθεί σε συνέχεια της 2 ης, εγκριθείσας από το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής, Αναθεώρησης του ΠΕΣΔΑ Αττικής. Δηλαδή, ενώ έχει απαιτηθεί χρονικό διάστημα ενάμισυ περίπου έτους για την έκδοση της απόφασης του Περιφερειακού Συμβουλίου, πρέπει να παρέλθει εισέτι περαιτέρω χρόνος για την κύρωση της απόφασης αυτής και τη θέση σε εφαρμογή του αναθεωρημένου ΠΕΣΔΑ για την επίλυση των σχετικών προβλημάτων. Ενόψει των διαπιστώσεων του ελέγχου, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. πρότεινε: α) στο Δήμο Ύδρας, πριν την προμήθεια της επιλεγείσας από το ανωτέρω Σχέδιο Δράσης, υποδομής «προσωρινής απόθε- 76

77 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 σης», να διερευνήσει τη δυνατότητα αξιοποίησης εξοπλισμού που έχει χρησιμοποιηθεί κατά το παρελθόν από άλλο Δήμο/Δήμους (ως προσωρινό μέτρο) για τον ίδιο σκοπό και ο οποίος μπορεί να παραχωρηθεί κατά χρήση στο Δήμο Ύδρας για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (π.χ. εξοπλισμός δεματοποίησης), β) στον ΕΔΣΝΑ να προβεί άμεσα σε ενέργειες αρμοδιότητας του για την εξέταση, σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες (αρχαιολογικές, δασικές, πολεοδομίας και περιβάλλοντος) της δυνατότητας χωροθέτησης των έργων διαχείρισης που έχουν εγκριθεί στον υπό αναθεώρηση ΠΕΣΔΑ Αττικής, λαμβανομένου υπόψη του ιδιαίτερου καθεστώτος προστασίας του νησιού (αρχαιολογικός χώρος, ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, αναδασωτέες εκτάσεις, χρήσεις γης κλπ), και να λάβει όπου χρειάζεται τις απαιτούμενες εγκρίσεις, προκειμένου να δύναται στη συνέχεια να προβεί σε ενέργειες δέσμευσης (αγοράς) των κατάλληλων εκτάσεων. Στο ανωτέρω πλαίσιο, μπορεί επίσης να εξεταστεί σε συνεργασία με το ΥΠΕΝ η δυνατότητα που παρέχεται από τον ΕΣΔΑ της Ανάπτυξης Ζώνης Ειδικής Διαχείρισης Αποβλήτων (ΖΕΔΑ) για τις νησιωτικές και τουριστικές περιοχές, γ) στην Ασκούσα Καθήκοντα Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής να εποπτεύσει, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 5 του άρθρου 84 του Ν. 4316/2014, το Δήμο Ύδρας και τον ΕΔΣΝΑ για την παύση λειτουργίας και περιβαλλοντική αποκατάσταση του ΧΑΔΑ, εντός του καθορισμένου, από το ανωτέρω Σχέδιο Δράσης, χρονοδιαγράμματος, δ) στο Τμήμα Διαχείρισης Αστικών, Βιομηχανικών και συναφών Αποβλήτων της Δ/νσης Προστασίας Βιοποικιλότητας, Εδάφους και Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ, σε συνεργασία με τη Γεν. Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΣ, να εξετάσει στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, την αρτιότητα του θεσμικού πλαισίου που διέπει τη θαλάσσια μεταφορά των αποβλήτων (παρ. 6, άρθρου 84 του Ν. 4316/2014), δεδομένου ότι δεν έχουν καθοριστεί όλοι οι όροι και προϋποθέσεις που αναφέρονταν στο άρθρο 42 του Ν. 3979/2011(«αρμόδιοι φορείς ανάθεσης, διαδικασία αδειοδότησης, χάραξη χερσαίων και ναυτιλιακών γραμμών και δρομολογίων, διαμόρφωση απαιτούμενων χώρων φορτοεκφόρτωσης στα σημεία υποδοχής, οι τεχνικές προδιαγραφές των μέσων αποθήκευσης και μεταφοράς, η τιμολόγηση και η διακομιδή εντός ή εκτός μιας διαχειριστικής ενότητας»), αλλά ούτε εκδόθηκε η ΚΥΑ που προβλέφθηκε στην παρ. 6 του άρθρου 17 του Ν. 4071/2012 και ε) στο Γενικό Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων να εξετάσει τη δυνατότητα συγκρότησης ομάδας εργασίας για την εκπόνηση μελέτης ως προς την οργάνωση δικτύου μεταφοράς των ΑΣΑ, από τα νησιά της Περιφέρειας Αττικής στις εγκαταστάσεις της ηπειρωτικής χώρας (διαθέσιμα πλωτά μέσα, τρόπος μεταφόρτωσης και μεταφοράς, μέσα συσκευασίας κλπ), να διερευνήσει τη δυνατότητα επιχορήγησης θαλάσσιων γραμμών (άρθρο 42 του ν. 3979/2011), προκειμένου να αποφευχθεί η επιβάρυνση των νησιωτικών δήμων με δυσανάλογο κόστος και να αξιολογήσει την αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα των δράσεων των εμπλεκομένων Υπηρεσιών και Φορέων όσον αφορά στην οριστική διευθέτηση του ζητήματος της διαχείρισης των αποβλήτων της Ύδρας. Έλεγχος στο Δασαρχείο Αμφιλοχίας, στη Διεύθυνση Δασών Αιτωλοακαρνανίας και στη Διεύθυνση Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου Ο έλεγχος που διενεργήθηκε στις ως άνω Υπηρεσίες, κατόπιν Εισαγγελικής παραγγελίας, είχε ως αντικείμενο τη νομιμότητα της διαδικασίας διενέργειας υλοτομίας, απόληψης δασικών προϊ- 77

78 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ όντων για την παραγωγή ξυλανθράκων από δύο Δασικούς Αγροτικούς Συνεταιρισμούς σε λήμματα εγκεκριμένα οριστικά ως προς την επιφάνεια και τον όγκο. Στον πρώτο Δασικό Αγροτικό Συνεταιρισμό το Δασαρχείο κατά παράβαση του Δασικού Κώδικα χορήγησε άδεια υλοτομίας εγκρίνοντας επιπλέον της σύμβασης περίπου κιλά. Στο Τελικό Πρωτοκόλλου Εξελέγξεως, της διενέργειας υλοτομίας από τον Δασικό Αγροτικό Συνεταιρισμό καταγράφηκε 40,5% πλεόνασμα ξυλανθράκων (σύμφωνα με την εγκεκριμένη ποσότητα), για το οποίο καταβλήθηκε το αρχικά ορισθέν μίσθωμα. Το Δασαρχείο Αμφιλογίας όφειλε για το πλεόνασμα επιπλέον του 20% να καταλογίσει ποσό τετραπλάσιο του μισθώματος. Αποτέλεσμα της ανωτέρω παράλειψης ήταν η μη καταβολή στο Δημόσιο, από τον ΔΑΣ, το χρηματικό ποσό των ,04 ευρώ. Στο Δεύτερο Δασικό Αγροτικό Συνεταιρισμό στις κλιμάκιο της Διεύθυνσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών διεξήγαγε αιφνιδιαστικό έλεγχο στο Δασαρχείο Αμφιλοχίας, κατόπιν εντολής του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένη Διοίκησης Πελοποννήσου Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν οι ποσότητες της ξυλείας που υλοτομήθηκαν ήταν σύμφωνες με τις εκδοθείσες άδειες υλοτομίας. Διαπιστώθηκε από τον έλεγχο του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ότι η Διεύθυνση Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών χορήγησε αναληθή απάντηση στον Γεν. Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης αναφέροντας, ως συμπέρασμα του εντεταλμένου ελέγχου, ότι δεν διαπιστώθηκαν παραλείψεις, καθώς για το διάστημα έως δεν είχε εκδοθεί μερική άδεια προς συνέχιση των εργασιών του Δασικού Συνεταιρισμού. Συνεπώς κατά την ημερομηνία του ελέγχου ο Δασικός Συνεταιρισμός πραγματοποιούσε εργασίες χωρίς να διαθέτει άδεια υλοτομίας κατά παράβαση του άρθρου 85 του Δασικού Κώδικα. Η σχετική έκθεση διαβιβάστηκε στο Γενικό Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου προκειμένου να ασκήσει τις πειθαρχικές του αρμοδιότητες. Έλεγχος στη Δ/νση Τεχνικών Έργων (Δ.Τ.Υ.) Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και στο Δασαρχείο Πολυγύρου της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης Έναυσμα του ελέγχου αποτέλεσε επώνυμη καταγγελία αναφορικά με τις διαδικασίες διενέργειας αναγκαστικής απαλλοτρίωσης και αποζημίωσης παρόδιων ιδιοκτητών, καθώς και την καταστροφή δημόσιας δασικής έκτασης κατά την κατά την εκτέλεση έργων βελτίωσης του αγροτικού δρόμου Πολυγύρου Ορμύλιας στο Νομό Χαλκιδικής. Βάσει των ευρημάτων της αρχικής αξιολόγησης της καταγγελίας, ο έλεγχος επεκτάθηκε και σε πράξεις και παραλείψεις της Διοίκησης στο πλαίσιο του ως άνω έργου που αφορούσαν στη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης του έργου, τη νομιμότητα διαδικασίας κήρυξης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης εντός δασικών εκτάσεων, τη διαδικασία συντέλεσης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, την καταβολή στο Γραφείο Παρακαταθηκών και Δανείων αποζημίωσης για απαλλοτριωθέντα ακίνητα, που αφορούν δημόσιες δασικές εκτάσεις, την κατασκευή του έργου πριν τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης, τη μη σύννομη καταβολή αποζημίωσης σε ιδιοκτήτες για ηρτημένη εσοδεία, καθώς και τη μη προληπτική δράση και έλεγχο της Διοίκησης με αποτέλεσμα την καταστροφή δημόσιας δασικής έκτασης κατά την εκτέλεση του έργου σε 78

79 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 συνδυασμό με τη μη επιβολή κυρώσεων στους υπαίτιους της ως άνω καταστροφής δημόσιας δασικής έκτασης. Βασικό εύρημα του ελέγχου ήταν ότι η Δ.Τ.Υ. της τέως Ν.Α. Χαλκιδικής, συνέταξε και θεώρησε τους κτηματολογικούς πίνακες στο πλαίσιο κήρυξης της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης του έργου, κατά παράβαση των διατάξεων των παρ. 3 και 4 του άρθρου 3 του Ν. 2882/2001 και της παρ. 8 του άρθρου 29 του Ν. 2218/1994, καθώς δεν αναζήτησε τις σχετικές γνωμοδοτήσεις της Δ/νσης Γεωργίας Ν.Α. Χαλκιδικής και του Δασαρχείου Πολυγύρου, παρά το γεγονός ότι γνώριζε για το δασικό χαρακτήρα των εκτάσεων διέλευσης της οδού, ο οποίος χαρακτήρας τεκμαίρεται και από σχετικό έγγραφο της Δ/νσης Δασών Ν. Χαλκιδικής. Άμεση συνέπεια της ουσιώδους αυτής παράλειψης ήταν αφενός η έκδοση της μη σύννομης απόφασης κήρυξης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης από το Νομαρχιακό Συμβούλιο Χαλκιδικής (υπ αριθμ. 197/ απόφαση) και αφετέρου, μετά τη διαδικασία συντέλεσης της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, η καταβολή από τον Οργανισμό Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων στο Γραφείο Παρακαταθηκών και Δανείων ποσού ,18 ευρώ για αποζημίωση απαλλοτριωθέντων ακινήτων. Το ποσό αυτό παραμένει ως αδιάθετο υπόλοιπο και δεσμευμένο για τουλάχιστον 10 έτη, καθώς αφορά πληρωμές αποζημιώσεων για απαλλοτριωθείσες εκτάσεις, οι οποίες όμως, ως επί το πλείστον, είναι κατά τεκμήριο δημόσιες, ως δασικές, και άρα μη δυνάμενες να απαλλοτριωθούν. Δεύτερο σημαντικό εύρημα του ελέγχου ήταν η μη σύννομη καταβολή από τη Ν.Α. Χαλκιδικής σε δύο (2) ιδιοκτήτες παρόδιων αγροτεμαχίων, συνολικού ποσού ευρώ για αποζημίωση ηρτημένης εσοδείας και επικειμένων που προκλήθηκαν κατά την εκτέλεση του ως άνω έργου, κατά παράβαση των διατάξεων του Β.Δ. 344/1962, που αφορά σε εγγειοβελτιωτικά έργα και όχι έργα οδοποιίας, όπως το προκείμενο. Τρίτο σημαντικό εύρημα ήταν η παράνομη εκχέρσωση παρόδιας δημόσιας δασικής έκτασης, συνολικού εμβαδού 3.691,57 m2 κατά την κατασκευή του έργου από τον ανάδοχο αυτού, εξαιτίας πλημμελούς ελέγχου της κατασκευής του έργου από την επιβλέπουσα υπηρεσία Δ/νση Τεχνικού Ελέγχου Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής, κατά παράβαση του άρθρου 36 του Ν. 3669/2008, αλλά και πλημμελούς προστασίας της δημόσιας δασικής έκτασης από το Δασαρχείο Πολυγύρου, κατά παράβαση του άρθρου 5 του Ν. 998/79. Τέλος, το Δασαρχείο Πολυγύρου δεν προέβη στην επιβολή διοικητικών κυρώσεων στον υπεύθυνο της εκχέρσωσης (σύνταξη πρωτοκόλλου διοικητικής αποβολής, επιβολή αποζημίωσης χρήσης, κλπ), κατά παράβαση του άρθρου 61 του Δασικού Κώδικα (Ν.Δ. 86/1969). Από το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ζητήθηκε η ανάκληση της υπ αριθμ. 197/ απόφασης του Νομαρχιακού Συμβουλίου Χαλκιδικής περί κήρυξης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, η ανάκληση του υπ αριθμ. 3569/ χρηματικού εντάλματος της Υπηρεσίας Δημοσιονομικού Ελέγχου Ν.Α. Χαλκιδικής ύψους ευρώ, η έκδοση πράξης χαρακτηρισμού των εκτάσεων κατά μήκος της οδού και επιβολή κυρώσεων στους τυχόν καταπατητές δασικών εκτάσεων, καθώς και ενέργειες αρμοδιότητας της Κεντρικής Υπηρεσίας του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων λαμβάνοντας υπόψη το μη σύννομο της κήρυξης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης. Ως προς την υλοποίηση των ως άνω προτάσεων του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., η υπηρεσία μας ενημερώθηκε ότι στις ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου έθεσε το θέμα ανάκλησης της 79

80 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ υπ αριθμ. 197/ απόφασης του Νομαρχιακού Συμβουλίου σε εκτός ημερησίας διάταξης συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου στις και αποφασίσθηκε η εκ νέου συζήτηση στις Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ενημέρωσε την Υπηρεσία Δημοσιονομικού Ελέγχου Νομού Χαλκιδικής ότι αρμόδιο όργανο για την έκδοση απόφασης ανάκτησης αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών είναι ο διατάκτης. Με έγγραφο της Δ/νσης Επιθεώρησης της Κεντρικής Υπηρεσίας του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, διευκρινίζεται ότι για την οποιαδήποτε ενέργεια εκ μέρους του Ταμείου απαιτείται η ανάκληση της απόφασης απαλλοτρίωσης. Το Δασαρχείο Πολυγύρου ενημέρωσε την υπηρεσία μας ότι ήδη έχει προβεί στο χαρακτηρισμό των 5 από τα 9,90 χλμ περίπου της οδού. Τέλος, με τη σχετική έκθεση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες. 4.3 ΔΗΜΟΣΙΑ, ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ Έλεγχος στο Δήμο Κω Κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. διενήργησε έλεγχο στον ως άνω Δήμο, με αντικείμενο τη δωρεάν παραχώρηση ακινήτων και τις επιχορηγήσεις που είχαν δοθεί στο πλαίσιο προγραμματικών συμβάσεων κατά την περίοδο 2012 έως 2014 σε «Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις» (Κοιν.Σ.Επ.), κατά τον έλεγχο αυτό διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: - Ο Δήμος Κω προέβη στη δωρεάν παραχώρηση της χρήσης δημοτικής περιουσίας (ακινήτων) σε πέντε (5) Κοιν.Σ.Επ. χωρίς τη συνδρομή των προβλεπομένων από τις διατάξεις του άρθρου 185 παρ. 2 του ν. 3463/2006 προϋποθέσεων, καθόσον οι δραστηριότητές τους δεν ήταν αποκλειστικά κοινωφελείς και δεν αποσκοπούσαν στην προαγωγή των τοπικών συμφερόντων, δεδομένου ότι επρόκειτο για νομικά πρόσωπα που διέθεταν εκ του νόμου την εμπορική ιδιότητα, τα δε πραγματοποιούμενα από αυτές έσοδα δεν διατίθεντο αποκλειστικά για την πραγματοποίηση του σκοπού τους αλλά προς επίτευξη κέρδους. - Μη νόμιμα αποφασίσθηκε η επιχορήγηση δύο (2) Κοιν.Σ.Επ. διότι το αντικείμενο της προγραμματικής σύμβασης αποτελούσε αποκλειστική αρμοδιότητα του Δήμου σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 94, παρ. 1 του ν. 3852/2010 (ΦΕΚ Α 87), όπως αντικαταστάθηκε και προστέθηκε με την περ. α και β της παρ. 10 του άρθρου 44 του ν. 3979/2011 (ΦΕΚ Α 138) και ως εκ τούτου δεν μπορούσε να αποτελεί αντικείμενο προγραμματικής σύμβασης. Επίσης τα μέρη αποσκοπούσαν στην εξυπηρέτηση διαφορετικών συμφερόντων, διότι ο συμβαλλόμενος Δήμος απέβλεπε στη μέσω της σύμβασης εκπλήρωση της νόμιμης αποστολής του, ενώ ο αντισυμβαλλόμενος ιδιωτικός φορέας επεδίωκε την επίτευξη κέρδους, μέσω του ανταλλάγματος που προβλεπόταν στη σύμβαση για τις παρεχόμενες από αυτόν υπηρεσίες. Ενόψει των διαπιστώσεων του ελέγχου το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. πρότεινε στο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας να προβεί σε επανέλεγχο του Μητρώου των Κοιν.Σ.Επ του Δήμου Κω ώστε να διαπιστωθεί εάν τηρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις λειτουργίας. Το Τμήμα Μητρώου 80

81 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Κοινωνικής Συνοχής του Υπουργείου Εργασίας απέστειλε στοιχεία για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις του Δήμου Κω με βάση τα οποία από τις 13 Επιχειρήσεις δύο διεγράφησαν από το Μητρώο του Υπουργείου. Έλεγχος στο Δήμο Κισσάμου και στην Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Χανίων Ο έλεγχος διενεργήθηκε μετά από καταγγελία σχετικά με την παράνομη παραχώρηση το έτος 2010, από τον (τότε) Δήμαρχο, δημοτικού ακινήτου σε ιδιώτη, ο οποίος έως τη διενέργεια του ελέγχου του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. οικειοποιούνταν αυτό, είχε δε προβεί σε αυθαίρετες κατασκευές εντός του ακαλύπτου του, χωρίς καμία παρέμβαση από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Χανίων. Από τον ανωτέρω έλεγχο διαπιστώθηκε ότι: Το έτος 2000 στο χωρίο Καλουδιανά του πρώην Δήμου Μήθυμνας (νυν Δήμος Κισσάμου), εν γνώσει του τότε Δημάρχου, κατελήφθη το δημοτικό ακίνητο από ιδιώτη, προκειμένου να χρησιμοποιείται από τον ίδιο και τους οικείους του, σαν επέκταση της γειτνιάζουσας, με το ως άνω ακίνητο, ιδιόκτητης διώροφης οικοδομής του, κατά παράβαση του άρθρου 247 του Π.Δ. 410/95, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με το άρθρο 185 του ν. 3463/06 «περί παραχωρήσεων». Έως τη διεξαγωγή του ελέγχου του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., η εκάστοτε Δημοτική Αρχή και οι σχετικές με τη δημοτική περιουσία υπηρεσίες του Δήμου, ανέχτηκαν την καταπάτηση του εν λόγω δημοτικού ακινήτου, δεν προέβησαν σε ενέργειες αποβολής του καταπατητή ούτε αντέδρασαν όταν προέβαινε στην κατασκευή αυθαιρέτων κατασκευών επί του ακαλύπτου χώρου αυτού, κατά παράβαση του άρθρου 240 του Π.Δ. 410/95 «Κωδικοποίηση του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα» όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με το άρθρο 178 του Ν. 3463/06. Ωστόσο, μετά την έναρξη του ελέγχου από την Υπηρεσία μας, ο Δήμος Κισσάμου μας ενημέρωσε ότι: α1) εκδόθηκε η υπ αριθμό. 77/ απόφαση Δημάρχου που αφορά την κατεδάφιση των αυθαιρέτων κατασκευών που κατασκεύασε ο καταπατητής στο δημοτικό ακίνητο, όπως αυτές περιγράφονται ειδικότερα στην από Έκθεση Αυτοψίας της Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Χανίων, προκειμένου να αποσταλεί στην αρμόδια Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης για τις δικές της ενέργειες α2) εκδόθηκε το με αρ. πρωτ. 3302/ πρωτόκολλο Διοικητικής Αποβολής από τον Δήμαρχο του Δήμου Κισσάμου, σύμφωνα με το οποίο αποβάλλονται διοικητικά οι καταπατητές ιδιώτες από τον περιβάλλοντα χώρο του εν λόγω δημοτικού ακινήτου. β) Η Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Χανίων συνέταξε, μετά από καταγγελίες ιδιωτών, στις , Έκθεση αυτοψίας αυθαιρέτου στο όνομα του ως άνω ιδιώτη, για αυθαίρετες κατασκευές που είχε πραγματοποιήσει τόσο στο εν λόγω δημοτικό ακίνητο όσο και στη συνεχόμενη με αυτό ιδιοκτησία του. Η ως άνω έκθεση τοιχοκολλήθηκε στα αυθαίρετα με πολύ μεγάλη καθυστέρηση (περίπου επτά μήνες μετά την σύνταξή της) κατά παράβαση του άρθρου 1 παρ. 3 του Π.Δ. 267/98. Επιπλέον, τα σχετικά της ως άνω έκθεσης πρόστιμα διαβιβάστηκαν στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Χανίων για βεβαίωση και είσπραξη, μετά από επτά μήνες από την απόρριψη της προσφυγής του ως άνω 81

82 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ιδιώτη από το Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων Περιφερειακής Ενότητας Χανίων, κατά παράβαση της παρ. 2 του άρθρου 26 του ν. 4178/ Στην Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Χανίων προτάθηκε να προβεί άμεσα σε πράξη ανάκλησης της δήλωσης υπαγωγής των αυθαιρέτων που βρίσκονται στο δημοτικό ακίνητο σύμφωνα με την παρ. 8 του άρθρου 25 του Ν. 4178/2013. Η ως άνω πρόταση υλοποιήθηκε, καθότι συντάχθηκε η υπ αρ. πρωτ / Απόφαση ανάκλησης δήλωσης υπαγωγής με την οποία ο ως άνω ιδιώτης είχε εντάξει στο Ν. 4178/2013 αυθαίρετες κατασκευές που βρίσκονταν στο όμορο της ιδιοκτησίας του, δημοτικό ακίνητο. Από το Τμήμα Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Εφαρμογών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης ζητήθηκε να προβεί άμεσα στην εκτέλεση της απόφασης κατεδάφισης των αυθαιρέτων κατασκευών, που βρίσκονται στο εν λόγω δημοτικό ακίνητο, σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 38 του Ν. 4178/2013. Όπως μας ενημέρωσε εγγράφως η Υπηρεσία Δόμησης, επισυνάπτοντας φωτογραφικό υλικό προς απόδειξη των αναφερομένων της, μετά από αυτοψία που πραγματοποίησε στο δημοτικό ακίνητο στις , οι αυθαίρετες κατασκευές που είχε πραγματοποιήσει ο καταπατητής ιδιώτης στο δημοτικό ακίνητο έχουν κατεδαφιστεί. Για τις μη σύννομες ενέργειες της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Χανίων αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες και η σχετική έκθεση διαβιβάστηκε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, κατ άρθρο 5, παρ. 5γ, του Ν.3074/2002. Έλεγχος στο Δήμο Τεμένους, νυν Δημοτική Κοινότητα Δήμου Ηρακλείου Κρήτης Ο ανωτέρω έλεγχος προκλήθηκε κατόπιν ανώνυμης καταγγελίας, αναφορικά με τη μη εκπροσώπηση του τέως δήμου Τεμένους (νυν δήμου Ηρακλείου) στην εκδίκαση αγωγών που κατέθεσαν ιδιώτες εναντίον του, με αποτέλεσμα να αναγνωρισθούν ιδιοκτήτες τμημάτων του σχολικού ακινήτου στον οικισμό Αγίου Σύλλα. Από τον ανωτέρω έλεγχο διαπιστώθηκε ότι: Στο τοπικό διαμέρισμα Άγιος Σύλλας του τέως Δήμου Τεμένους υφίσταται σχολική έκταση, εντός της οποίας ανεγέρθηκε κατά τη δεκαετία του 1950 το δημοτικό σχολείο του εν λόγω οικισμού. Η σχολική αυτή έκταση αποτελείται από δύο όμορα κληροτεμάχια, τα οποία παραχωρήθηκαν, με την αγροτική διανομή του έτους 1939, στην τότε Σχολική Επιτροπή. Το έτος 2003, κατά την διάνοιξη νέας δημοτικής οδού δυτικά και νότια των εν λόγω κληροτεμαχίων, εμφανίστηκαν ιδιοκτήτες όμορων ακινήτων ισχυριζόμενοι ότι ο τέως Δήμος Τεμένους, κατά τη διάνοιξη της ως άνω οδού, καταπάτησε τμήματα των ακινήτων τους και άσκησαν αγωγές κατά αυτού. Οι αγωγές εκδικάστηκαν στις και με την αρ. 820/2008 απόφαση του, το Ειρηνοδικείου Ηρακλείου, δέχτηκε τις κατατεθείσες αγωγές και αναγνώρισε τους ενάγοντες ιδιοκτήτες των ως άνω τμημάτων. Ο τέως Δήμος Τεμένους δεν παραστάθηκε στη εκδίκαση των ως άνω αγωγών εναντίον του, προκειμένου να υπερασπιστεί τα ιδιοκτησιακά του συμφέροντα επί του σχολικού ακινήτου, ούτε άσκησε μεταγενέστερα έφεση κατά της 820/2008 Απόφασης του Ειρηνοδικείου Ηρακλείου, κατά παράβαση του άρθρου 178 παρ. 1 & 4 του Ν. 3463/06 Επιπλέον κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι, στο τοπογραφικό διάγραμμα που ήταν συνημμένο στις προαναφερόμενες αγωγές, και το οποίο μνημονεύεται στη δικαστική απόφαση, τα ως άνω 82

83 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 επίμαχα τμήματα, αποτυπώνονταν εξ ολοκλήρου εντός των σχολικών κληροτεμαχίων ιδιοκτησίας σχολικής επιτροπής, τα οποία δεν είχε φροντίσει ο τέως Δήμος Τεμένους να μεταβιβάσει στην κυριότητά του κατά παράβαση του άρθρου 5 του Ν. 1894/90. Επίσης, ούτε ο Δήμος Ηρακλείου, στον οποίο εντάχθηκε ο τέως Δήμος Τεμένους, με την εφαρμογή του προγράμματος «Καλλικράτης», δεν μερίμνησε ώστε τα παραπάνω σχολικά κληροτεμάχια να μεταβιβασθούν στη κυριότητά του, παρόλο που κατά την απογραφή των πάγιων περιουσιακών στοιχείων του πρώην Δήμου Τεμένους, τα κατέγραψε στην περιουσία αυτού ως ενιαίο ακίνητο. Πέραν δε του σχολικού ακινήτου του Αγίου Σύλλα, εντοπίσθηκαν και άλλα σχολικά ακίνητα που βρίσκονται στην χωρική αρμοδιότητα του Δήμου Ηρακλείου, για τα οποία δεν έχει ακολουθηθεί η ως άνω νόμιμη διαδικασία μεταβίβασής τους στην κυριότητα του εν λόγω Δήμου. Η Υπηρεσία μας διατύπωσε σειρά προτάσεων και συγκεκριμένα: α) Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου Ηρακλείου σε συνεργασία με τη νομική του υπηρεσία, να εξετάσουν τις δυνατότητες για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων του Δήμου Ηρακλείου επί των ως άνω σχολικών κληροτεμαχίων, σε σχέση με την 820/2008 απόφαση του Ειρηνοδικείου Ηρακλείου, ώστε τα τμήματα του σχολικού ακινήτου που αποδόθηκαν σε ιδιώτες με την ως άνω δικαστική απόφαση να περιέλθουν στην ιδιοκτησία του. β) Ο Δήμος Ηρακλείου σε συνεργασία με τη Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Κρήτης, αρμόδιας υπηρεσίας για όσα ακίνητα μεταβιβάστηκαν σε σχολικές Επιτροπές που έχουν καταργηθεί βάσει των άρθρων του Αγροτικού Κώδικα, να προβεί άμεσα σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες προκειμένου να εκδοθεί από τον Περιφερειάρχη Κρήτης η σχετική βεβαίωση ότι τα σχολικά κληροτεμάχια, που αποτελούν το σχολικό ακίνητο του οικισμού Αγίου Σύλλα, περιέρχονται κατά πλήρη κυριότητα νομή και κατοχή στον Δήμο Ηρακλείου. Ακολούθως, να μεριμνήσει για τη μεταγραφή της ως άνω βεβαίωσης στο Υποθηκοφυλακείο Ηρακλείου, προκειμένου αυτή να αποτελέσει τίτλο κυριότητας του Δήμου Ηρακλείου επί του σχολικού ακινήτου, σύμφωνα με την παράγραφο 15β του άρθρου 36 του ν. 4061/12 (η οποία προστέθηκε με την παρ. 14δ του άρθρου 37 του ν. 4235/14). Οι παραπάνω προτάσεις υλοποιήθηκαν εν μέρει καθότι η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Κρήτης μας διαβίβασε ακριβές αντίγραφο Βεβαίωσης του Αντιπεριφερειάρχη Κρήτης με την οποία τα επίμαχα σχολικά κληροτεμάχια περιέρχονται κατά πλήρη κυριότητα νομή και κατοχή στο Δήμο Ηρακλείου, χωρίς όμως να μας ενημερώσει εάν η ως άνω βεβαίωση μεταγράφηκε στο Υποθηκοφυλακείο Ηρακλείου. Επίσης ο Δήμος Ηρακλείου δεν μας ενημέρωσε για τις περαιτέρω νομικές ενέργειες του προκειμένου να ακυρωθεί η με αρ. 820/2008 απόφαση του Ειρηνοδικείου Ηρακλείου. Από τον Δήμο Ηρακλείου ζητήθηκε να μεριμνήσει άμεσα, σε συνεργασία με τις λοιπές εμπλεκόμενες υπηρεσίες, ώστε να τηρηθεί η διαδικασία του άρθρου 5 του Ν.1894/90 και της ΚΥΑ με αρ. ΣΤ/13/ για όλα τα δημόσια σχολικά ακίνητα αρμοδιότητάς του, είτε πρόκειται για ακίνητα που διαχειρίζεται το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και που μεταβιβάσθηκαν στις σχολικές επιτροπές βάσει του Αγροτικού Κώδικα, οπότε αρμόδια υπηρεσία είναι η Περιφέρεια Κρήτης, είτε προέκυψαν με οιονδήποτε άλλο τρόπο, συνεπώς, υπεύθυνη είναι η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης. 83

84 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Το Τμήμα Δημοτικής Περιουσίας Δήμου Ηρακλείου ενημέρωσε για τη σύνταξη σχετικής διαπιστωτικής απόφασης του Αντιπεριφερειάρχη Ηρακλείου, η οποία είναι σε διαδικασία μεταγραφής και με την οποία μεταβιβάζεται η σχολική περιουσία της σχολικής επιτροπής Αγίου Σύλλα στο Δήμο Ηρακλείου.Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης μας ενημέρωσε ότι, προκειμένου να υλοποιηθούν, κατά λόγο αρμοδιότητας της, οι ανωτέρω προτάσεις, επικοινώνησε με το Δήμο Ηρακλείου και σε συνεργασία απευθύνθηκαν στις Δ/νσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού Ηρακλείου, προκειμένου αυτές να καταγράψουν την κινητή και ακίνητη περιουσία κάθε σχολικής μονάδας, για να προβεί στην έκδοση των σχετικών διαπιστωτικών πράξεων. Για τις μη σύννομες ενέργειες οργάνων των ελεγχόμενων υπηρεσιών δεν αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες λόγω παραγραφής. Έλεγχος στο Δήμο Παγγαίου Καβάλας Έναυσμα του ανωτέρω ελέγχου αποτέλεσε καταγγελία Δημοτικών Συμβούλων και αίτημα του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης προς το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Αντικείμενο ελέγχου στο Δήμο Παγγαίου Καβάλας ήταν ο έλεγχος απογραφής των περιουσιακών στοιχείων των πέντε (5) πρώην Καποδιστριακών Δήμων που συνενώθηκαν στον Καλλικρατικό Δήμο Παγγαίου [αρ. 267, παρ. 7, Ν. 3852/10], ο έλεγχος συσχέτισης των ενταλμάτων πληρωμής αναδόχων δημοτικών έργων με τις αντίστοιχες επιταγές για τα έτη 2011 και 2012 και άλλα συναφή θέματα. Η Απογραφή [αρ. 267, παρ. 7, Ν. 3852/10] των πρωτοβάθμιων Δήμων που συνέστησαν το νέο Δήμο Παγγαίου -με καθυστέρηση μεγαλύτερη των πέντε (5) ετών- δεν ολοκληρώθηκε μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., με αποτέλεσμα να εκκρεμούν και οι οικονομικές καταστάσεις των επόμενων ετών του Δήμου Παγγαίου. Τα ποσά των ενταλμάτων πληρωμής δημοτικών έργων του Δήμου Παγγαίου και οι σχετικές επιταγές πληρωμής κατά τα έτη 2011 και 2012, δεν ταυτίζονταν, σε ορισμένες περιπτώσεις δικαιολογημένα, όταν με μία (1) επιταγή εξοφλούνταν περισσότερα του ενός χρηματικά εντάλματα (Χ.Ε.) του ίδιου δικαιούχου ή όταν γινόταν παρακράτηση ποσού λόγω οφειλών των δικαιούχωναναδόχων προς το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΙΚΑ) και προς τη Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.). Ο Δήμος Παγγαίου, κατά παράβαση των οριζομένων στην υπ αριθ /8434/0016/06 [ΦΕΚ 1862/Β/ ] Απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών, προέβαινε στην εξόφληση των Χ.Ε. με δύο τρόπους πληρωμής (ένα μέρος με επιταγή και ένα μέρος σε μετρητά) χωρίς να μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο της μη νόμιμης εξόφλησης των Χ.Ε., ως προς το αν τα μετρητά κατέληγαν τελικά στον δικαιούχο- ανάδοχο του δημοτικού έργου στο ακέραιο. Δεν αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες λόγω παραγραφής. Η σχετική έκθεση κοινοποιήθηκε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών. Έλεγχος στην πρώην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λευκάδας Ο έλεγχος στην πρώην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λευκάδας αφορούσε σε ολιγωρία και ανοχή των Υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Λευκάδας σε καταπάτηση οικοπέδου, δημοτι- 84

85 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 κού χώρου και ρέματος, καθώς και στην απόρριψη επιχωμάτων και λειτουργία λατομείου χωρίς τη νόμιμη άδεια, στη θέση Νιάναρη στη Νικιάνα Λευκάδας. Δεδομένου ότι ο παλιός επαρχιακός δρόμος Λευκάδας Νυδρίου αποτελεί δημόσια έκταση, οι βεβαιώσεις της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Λευκάδας ότι δεν είχε καταπατηθεί δημόσιος χώρος ήταν αναληθείς, όπως βεβαιώνεται από αυτοψία της Διεύθυνσης Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιβάλλοντος της ίδιας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης στις Η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Λευκάδας ανακριβώς βεβαίωνε σε σειρά εγγράφων της, ότι δεν προϋπήρχε ρέμα, ενώ όφειλε να γνωρίζει ότι στη θέση αυτή προϋπήρχε ρέμα που είχε μπαζωθεί όπως άλλωστε βεβαίωνε με το αρ. πρωτ. Τ.Υ. 2760/ προγενέστερο έγγραφό της και συνάγεται από το με αρ. πρωτ. 1081/ έγγραφο της Τ.Υ.Δ.Κ. της Περιφέρειας Ιονίων Νησιών προς το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Όσον αφορά τις αυθαίρετες κατασκευές που διαπιστώθηκαν με την από έκθεση αυτοψίας της Διεύθυνσης Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιβάλλοντος της Ν.Α. Λευκάδας, το αναλογούν πρόστιμο ανέγερσης ,56 ευρώ και πρόστιμο διατήρησης ,33 ευρώ μέχρι την έναρξη του ελέγχου του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., δεκαέξι (16) μήνες μετά την αυτοψία, δεν είχε βεβαιωθεί. Βεβαιώθηκε με τον με αρ. πρωτ. 3624/ χρηματικό κατάλογο προς την Δ.Ο.Υ. Λευκάδας και μόνο μετά την παρέμβαση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Έλεγχος στο Δήμο Ακτίου-Βόνιτσας Αντικείμενο του ελέγχου αποτέλεσε η διερεύνηση της νομιμότητας της διαδικασίας αγοράς ακινήτου για τη δημιουργία εγκαταστάσεων βιολογικού καθαρισμού από το Δήμο Ακτίου-Βόνιτσας σε τιμή κατά πολύ υψηλότερη της αντικειμενικής του αξίας, ύστερα από εκτίμηση του ακινήτου από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών. Η αγορά χρηματοδοτήθηκε στο πλαίσιο ένταξης του ανωτέρω έργου στο Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη». Από τον διενεργηθέντα έλεγχο διαπιστώθηκαν: - αδιαφάνεια στη διαδικασία επιλογής από τον Δήμο Ακτίου Βόνιτσας του συγκεκριμένου ακινήτου ως μοναδικού κατάλληλου. - Η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του ανωτέρω επιχειρησιακού προγράμματος δεν έλεγξε πλήρως τα στοιχεία που της εστάλησαν και στη σχετική απόφαση ένταξης συμπεριέλαβε για το υποέργο «αγορά γης» ως επιλέξιμη δημόσια δαπάνη ποσό ευρώ αντί του ποσού των ,50 ευρώ (αντικειμενική αξία ακινήτου), με συνέπεια να απαιτείται έκδοση απόφασης δημοσιονομικής διόρθωσης, για την ανάκτηση του επιπλέον μη επιλέξιμου ποσού, διαδικασία που ξεκίνησε κατά τον διενεργηθέντα έλεγχο του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Σε συνέχεια της έκθεσης του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., το Ελεγκτικό Συνέδριο παρήγγειλε στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Ν. Αιτωλοακαρνανίας τη διενέργεια έκτακτου διαχειριστικού ελέγχου στον εν θέματι Δήμο. Για την ίδια υπόθεση έχει επιληφθεί και η Εισαγγελία Πρωτοδικών Λευκάδας. 85

86 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ 4.4 ΑΝΑΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΩΝ, ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Έλεγχος στη Γενική Γραμματεία Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Κατόπιν παραγγελίας της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Κω, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. διενήργησε έλεγχο με αντικείμενο τις διαδικασίες ανάθεσης μεταφοράς νερού για την κάλυψη των υδρευτικών αναγκών των άνυδρων νησιών του Αιγαίου, την υλοποίηση των σχετικών συμβάσεων και την αξιοποίηση εναλλακτικών λύσεων υδροδότησης. Από τον έλεγχο διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: 1. Ως προς τις διαδικασίες ανάθεσης της μεταφοράς πόσιμου νερού Κατά τα έτη , η δημόσια δαπάνη για τη μεταφορά νερού στα άνυδρα νησιά του Αιγαίου, ανήλθε συνολικά στο ποσό των ,64 ευρώ, όπως αναλυτικά ανά έτος παρατίθεται ακολούθως στο Διάγραμμα 1. Διάγραμμα Δ.1: Ποσότητες νερού που μεταφέρθηκαν και αντίστοιχες πληρωμές κατά τα έτη Από το έτος 2007 η μεταφορά νερού ανατέθηκε, είτε κατόπιν διαγωνισμών, είτε κατόπιν διαπραγμάτευσης ή και με απευθείας αναθέσεις, στην ίδια εταιρεία, ενώ τα έτη , η μεταφορά νερού στα νησιά των Κυκλάδων είχε ανατεθεί κατόπιν διαγωνισμού το 2005 σε εταιρεία ιδίων συμφερόντων και στα νησιά της Δωδεκανήσου κατόπιν διαπραγμάτευσης σε εταιρεία, η οποία παρέσχε τις ανατεθείσες υπηρεσίες με μισθωμένα πλοία από εταιρείες συμφερόντων του αναδόχου για τα νησιά των Κυκλάδων. Ειδικότερα, για την ανάθεση της μεταφοράς νερού διενεργήθηκαν συνολικά οκτώ διαγωνισμοί κατά τα έτη 2005, 2007, 2009, 2010, 2012, δύο το 2013 και Με εξαίρεση τους διαγωνισμούς των ετών 2005 (για τα νησιά της Δωδεκανήσου απέβη άγονος) και 2007, οι λοιποί διαγωνισμοί που διενεργήθηκαν από το έτος 2009 έως τον Οκτώβριο του έτους 2014, απέβησαν στο σύνολό τους άγονοι και η αναθέτουσα αρχή προσέφυγε στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης και σε απευθείας αναθέσεις. Σε ορισμένες εκ των ανωτέρω διαδικασιών ανάθεσης (διαγωνισμούς ή 86

87 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 διαδικασίες διαπραγμάτευσης), υποβλήθηκαν προσφορές και από άλλες εταιρίες, οι οποίες όμως αποκλείστηκαν διότι οι προσφορές τους δεν συνοδεύονταν με τα απαραίτητα δικαιολογητικά ή η οικονομική τους προσφορά υπερέβαινε κατά πολύ τις καθορισθείσες με τη διακήρυξη μέγιστες τιμές μεταφοράς νερού ανά κυβικό μέτρο και τον προϋπολογισμό της συνολικής δαπάνης. Παράλληλα, κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα ( ), λήφθηκαν δεκατέσσερις (14) αποφάσεις για την απευθείας ανάθεση της υπηρεσίας στην ίδια εταιρεία, για δύο (2) μήνες του έτους 2009, τέσσερις (4) μήνες του έτους 2010, έξι (6) μήνες του έτους 2013 και εννέα (9) μήνες του έτους Η δημόσια δαπάνη εκ των ανωτέρω απευθείας αναθέσεων ανήλθε στο ποσό των ,86 ευρώ. Διάγραμμα Δ.2: Διαδικασίες ανάθεσης (Αύγουστος έτους 2005 έως Οκτώβριος έτους 2014) Καθ όλη επομένως την ελεγχόμενη περίοδο δεν επετεύχθη διεύρυνση του κύκλου των υποψηφίων στις διαγωνιστικές διαδικασίες, μέσω των οποίων ανατέθηκε η μεταφορά νερού δαπάνης μόνον 29% περίπου του συνόλου των αντίστοιχων δαπανών της δεκαετίας. Ελλείψει δε ανταγωνισμού, δια του μονοπωλιακού καθεστώτος που διαμορφώθηκε, οι τιμές μεταφοράς ανά κυβικό μέτρο νερού υπερδιπλασιάστηκαν κατά το ελεγχθέν χρονικό διάστημα, ειδικότερα από το έτος 2009 έως και το έτος 2014 (βλτ. Διάγραμμα Δ.3.), αφού η επιτευχθείσα σημαντική μείωση των προς μεταφορά ποσοτήτων νερού κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα δεν συνοδεύτηκε από την προσδοκώμενη μείωση της δημόσιας δαπάνης (βλτ. Διάγραμμα 1). Διάγραμμα Δ.3: Διακύμανση της τιμής μεταφερόμενου κυβικού μέτρου νερού 87

88 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Ειδικότερα: - Οι αναθέσεις, κατόπιν του διαγωνισμού και της διαπραγμάτευσης που πραγματοποιήθηκαν το 2005, παρατάθηκαν επί σχεδόν μία διετία, ενώ στην προκήρυξη του διαγωνισμού που διενεργήθηκε στις , προβλεπόταν χρονική διάρκεια σύμβασης μέχρι τις με την πρόβλεψη για υποχρέωση του αναδόχου συνέχισης της μεταφοράς νερού στα άνυδρα νησιά των Ν. Κυκλάδων και Δωδεκανήσου, στην περίπτωση που δεν θα ολοκληρωνόταν η διαδικασία διεξαγωγής του διαγωνισμού για την ανάδειξη του νέου αναδόχου, με τις ίδιες τιμές και με τους ίδιους όρους μέχρι την υπογραφή της νέας σύμβασης, χωρίς ωστόσο στην προκήρυξη να ορίζεται συγκεκριμένο χρονικό διάστημα παράτασης, η προς μεταφορά ποσότητα πόσιμου νερού και η προϋπολογιζόμενη αξία αυτής. - Ο επόμενος διαγωνισμός διενεργήθηκε στις , ήτοι μετά την παρέλευση πλέον των 17 μηνών από τη λήξη ισχύος των συμβάσεων του προηγούμενου διαγωνισμού, χωρίς να αιτιολογείται η μη έγκαιρη εκκίνηση της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου με ανοιχτό διαγωνισμό μέχρι τη λήξη διάρκειας των προηγούμενων συμβάσεων. - Στις προκηρύξεις διαγωνισμών των ετών 2005, 2007, 2010 και 2012 προβλεπόταν η ελάχιστη χωρητικότητα των απαιτουμένων υδροφόρων πλοίων και το 2005 προβλεπόταν και το πλήθος αυτών, όρος των διακηρύξεων που ενδεχομένως επηρέασε την ανάπτυξη του ανταγωνισμού και το ύψος της τιμής, ο οποίος, άλλωστε, απαλείφθηκε στις προκηρύξεις των ετών 2009 και Ειδικότερα, στην προκήρυξη του έτους 2005 προβλέφθηκαν τόσο ο ελάχιστος αριθμός (5 για τις Κυκλάδες και 6 για τα Δωδεκάνησα) όσο και η ελάχιστη συνολική μεταφορική ικανότητα - σε κ.μ. εκάστου εκ των υδροφόρων πλοίων που απαιτούντο ανά νομό ήτοι ένα χωρητικότητας μέχρι κ.μ. και τα λοιπά άνω των κ.μ., τα οποία πλοία κατονομάσθηκαν συγκεκριμένα στις σχετικές συμβάσεις (22/2005 και 23/2005). Στις προκηρύξεις των διαγωνισμών των ετών 2007 και 2010 (επαναληπτικός) προβλέφθηκε μόνο η συνολική μεταφορική ικανότητα πόσιμου νερού (σε κ.μ.) των πλωτών μέσων ανά νομό, χωρίς να προσδιορίζεται το πλήθος αυτών, ενώ στην προκήρυξη 2009 δεν υπήρξε πρόβλεψη αντίστοιχων όρων. Στη σύμβαση 144/2010, που συνάφθηκε κατόπιν διαπραγμάτευσης, ορίστηκε μόνον ο αριθμός των πλοίων που θα χρησιμοποιούνταν μηνιαίως για τη μεταφορά νερού και στους δύο νομούς, ο οποίος κυμαινόταν από ένα (1) πλοίο κατά τους χειμερινούς μήνες έως και πέντε (5) πλοία τον Αύγουστο, χωρίς να προσδιορίζεται η μεταφορική ικανότητά τους. - Δεν αξιοποιήθηκε η εναλλακτική πηγή υδροληψίας για την κάλυψη των αναγκών νησιών του ν. Κυκλάδων από το δίκτυο ύδρευσης του Δήμου Νάξου, όπως προβλέφθηκε στο διαγωνισμό του 2007, ενώ στην περίπτωση αυτή η τιμή θα διαμορφωνόταν στο 65% της τιμής για το ν. Κυκλάδων και για το σκοπό αυτό είχαν δαπανηθεί σημαντικά ποσά από τους πόρους του Υπουργείου Αιγαίου. - Στην προκήρυξη του Διαγωνισμού στις προβλέφθηκε για πρώτη φορά η προμήθεια του νερού να γίνεται από τον ανάδοχο. Αντικείμενο του έργου της προκήρυξης ήταν η προμήθεια, μεταφορά και η παράδοση του πόσιμου νερού σε δεξαμενές ΟΤΑ των άνυδρων νησιών με «οποιονδήποτε τρόπο» σύμφωνα με τις ετήσιες ανάγκες τους χωρίς από τα συγκεντρωθέντα στοιχεία να αιτιολογείται η αναγκαιότητα επιβολής του όρου αυτού, ο οποίος αποτέλεσε αιτία να αποβεί ο διαγωνισμός άγονος. - Η μεταφορά στα άνυδρα νησιά των ν. Κυκλάδων και Δωδεκανήσου για το χρονικό διάστημα 88

89 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 από έως πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία κατόπιν απευθείας ανάθεσης και χωρίς τη σύναψη σχετικής σύμβασης. - Στην αριθμ. 121/2010 σύμβαση που συνάφθηκε με απευθείας ανάθεση και αφορούσε μεταφορά πόσιμου νερού το μήνα Φεβρουάριο 2010, ορίστηκε για πρώτη φορά ίδια τιμή μεταφοράς και παράδοσης πόσιμου νερού και για τους δύο νομούς, χωρίς να αιτιολογείται ο λόγος που την επέβαλε, ενώ μέχρι τότε, η τιμή μεταφοράς στο ν. Δωδεκανήσου, όπου οι μεταφερόμενες ποσότητες ήταν μεγαλύτερες, ήταν χαμηλότερη, όπως προβλεπόταν και στις σχετικές προκηρύξεις. Η ενιαία τιμή αυξήθηκε κατά ποσοστό 49,8% για το ν. Δωδεκανήσου και 21,9% για το ν. Κυκλάδων σε σχέση με εκείνη που οριζόταν στην αριθμ. 99/2007 σύμβαση (προϊόν διαγωνισμού). Παρόμοια, στην 139/2010 σύμβαση απευθείας ανάθεσης ορίστηκε ενιαία τιμή για τη μεταφορά πόσιμου νερού που αντιστοιχεί σε αύξηση, για τα άνυδρα νησιά του ν. Δωδεκανήσου κατά 150,13 % για το μήνα Μάρτιο και 114,3% για τον Απρίλιο και για τα άνυδρα νησιά του ν. Κυκλάδων κατά 60,85% για το μήνα Μάρτιο και 37,82% για τον Απρίλιο. - Στην αριθμ. 144/2010 Σύμβαση με διάρκεια δύο έτη και δυνατότητα παράτασης για ένα επιπλέον έτος (προϊόν διαπραγμάτευσης μετά τον επαναληπτικό διαγωνισμό που διενεργήθηκε στις και κηρύχθηκε άγονος), η αμοιβή του αναδόχου για τη μεταφορά και παράδοση πόσιμου νερού στα άνυδρα νησιά των ν. Δωδεκανήσου και Κυκλάδων ορίστηκε ενιαία στην τιμή των 8,00 ευρώ/κ.μ. πλέον νόμιμου Φ.Π.Α., ήτοι 9,68 ευρώ με ΦΠΑ 21%, μολονότι σε έγγραφα της ΓΓΑΙΝΠ προς τις ενδιαφερόμενες εταιρείες για υποβολή οικονομικής προσφοράς στο πλαίσιο της διαδικασίας διαπραγμάτευσης, αναφερόταν ότι οι τιμές της προσφοράς θα έπρεπε να δίνονταν χωριστά και δεν θα έπρεπε να υπερβαίνουν α. το ποσό των 9,60 ευρώ/κ.μ. συμπερ. νόμιμου Φ.Π.Α. για τα νησιά ν. Κυκλάδων και β. το ποσό των 7,00 ευρώ/κ.μ. συμπερ. νόμιμου Φ.Π.Α. για τα νησιά ν. Δωδεκανήσου, τιμές που ήταν υψηλότερες από αυτές του διαγωνισμού. Σε απόκλιση από τα προβλεπόμενα στην προκήρυξη του σχετικού διαγωνισμού (διενέργεια ), στην εν λόγω σύμβαση ορίστηκαν, για πρώτη φορά, ελάχιστες εγγυημένες ποσότητες ανά μήνα, με δυνατότητα, για ειδικούς λόγους, μετάθεσης μεταφοράς μέρους αυτών τους επόμενους μήνες και αποζημίωση του αναδόχου για ολόκληρη την εγγυημένη ποσότητα ανά συμβατικό έτος. Ωστόσο, από τα τεθέντα υπόψη του ελέγχου στοιχεία δεν προκύπτει η αναγκαιότητα δέσμευσης του Δημοσίου στη μεταφορά των ποσοτήτων αυτών και μάλιστα για διετία με την πρόβλεψη δυνατότητας για ένα επιπλέον έτος. Στην εν λόγω σύμβαση προβλέφθηκε επίσης η δυνατότητα επαναδιαπραγμάτευσης για μείωση της συμβατικής τιμής του πόσιμου νερού ανά κ.μ., λόγω της δυσμενούς οικονομικής κρίσης που διέρχεται η χώρα. Παρά ταύτα, η τιμή μεταφοράς νερού ανά κ.μ. αυξήθηκε περαιτέρω σε 11,07 ευρώ/κ.μ. συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ 23% με την αριθμ. 202/2011 τροποποιητική σύμβαση της 144/2010, η οποία ίσχυσε από έως με ένα χρόνο παράταση, ήτοι έως με ταυτόχρονη μείωση των ελάχιστων εγγυημένων ποσοτήτων μεταφοράς και του ελάχιστου απαιτούμενου αριθμού υδροφόρων πλοίων αλλά εντέλει δυσανάλογη μείωση του ετήσιου συμβατικού τιμήματος λόγω της αύξησης της τιμής. Στις , 1,5 μήνα περίπου πριν τη λήξη ισχύος της ανωτέρω σύμβασης διενεργήθηκε ανοιχτός δημόσιος διαγωνισμός με ετήσια προϋπολογισθείσα δαπάνη μειωμένη κατά 25,9% σε σχέση με την τότε ισχύουσα, η οποία ήταν προϊόν διαπραγμάτευσης. Ωστόσο, η ως άνω ετήσια δαπάνη προϋπολογίσθηκε βάσει τιμής μονάδας που ορίσθηκε στα 15 ευρώ/κ.μ. με ΦΠΑ, ενιαία 89

90 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ και για τους δύο νομούς, και μείωση της ποσότητας μεταφοράς νερού κατά 45,34% σε σχέση με τις ελάχιστες εγγυημένες ποσότητες της προηγούμενης σύμβασης. Ο διαγωνισμός κηρύχθηκε άγονος και αποφασίστηκε η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, στην οποία οι προς μεταφορά ποσότητες νερού αυξήθηκαν σε σχέση με εκείνες της διακήρυξης με την αιτιολογία ότι αυξήθηκαν οι ανάγκες, οι οποίες είχαν υποεκτιμηθεί εν όψει της εγκατάστασης και λειτουργίας μονάδων αφαλάτωσης. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η σχετική διακήρυξη είχε εκδοθεί την , η παράμετρος εγκατάστασης και λειτουργίας των μονάδων αφαλάτωσης που προσμετρήθηκε στην εκτίμηση των αναγκαίων ποσοτήτων μεταφοράς νερού δεν θα μπορούσε να έχει αλλάξει σε χρονικό διάστημα μόλις 2,5 μηνών έτσι ώστε στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης να κριθεί αναγκαία η αλλαγή όρου της διακήρυξης με αύξηση των ποσοτήτων νερού και συνεπώς αύξηση του οικονομικού αντικειμένου του έργου. Τελικά η διαδικασία της διαπραγμάτευσης ματαιώθηκε με αποτέλεσμα την παράταση της αριθμ. 144/2010 σύμβασης, όπως τροποποιήθηκε με την 202/2011 σύμβαση, με ημερομηνία λήξης της παράτασης , συμβατικής αξίας μεγαλύτερης κατά ευρώ από την προϋπολογισθείσα για το ίδιο διάστημα δαπάνη στο διεξαχθέντα στις διαγωνισμό. Στις , 1,5 μήνα περίπου πριν τη λήξη ισχύος της παράτασης, διενεργήθηκε ανοιχτός δημόσιος διαγωνισμός κατόπιν της α.π.δγυ/φ.720,10/781/ προκήρυξης, στην οποία δεν αναφερόταν ρητά μέγιστη τιμή προσφοράς ανά μεταφερόμενο κ.μ. νερού, αλλά μόνο η προϋπολογισθείσα δαπάνη και η ποσότητα νερού. Επιπλέον, δεν αναφερόταν ο αριθμός των υδροφόρων πλοίων και η μεταφορική τους ικανότητα. Για χρονικό διάστημα ενός ολόκληρου έτους, ήτοι από το Μάιο 2013 έως και τον Απρίλιο 2014, η μεταφορά και παράδοση πόσιμου νερού για την υδροδότηση των άνυδρων νησιών των Νομών Δωδεκανήσου και Κυκλάδων πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία με απευθείας αναθέσεις σε τιμές που κυμάνθηκαν από 13,53 ευρώ/κ.μ. έως 14,76 ευρώ/κ.μ. συμπερ. Φ.Π.Α. 23%, ήτοι αυξημένη έως 33% σε σχέση με την προηγουμένως ισχύουσα τιμή 11,07 ευρώ/κ.μ. (σύμβαση αριθμ. 144/2010, όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 202/2011 σύμβαση). 2. Ως προς την υλοποίηση των Συμβάσεων (έτη 2005 έως 2014) Στις συμβάσεις που συνάφθηκαν κατά το ελεγχθέν χρονικό διάστημα, δεν είχαν οριστεί επακριβώς οι ποσότητες νερού προς μεταφορά. Η αξία τους είχε προϋπολογιστεί ως το γινόμενο της ορισθείσας τιμής επί των εκάστοτε ενδεικτικά εκτιμηθεισών ποσοτήτων νερού που θα μεταφέρονταν κατά τη διάρκεια της σύμβασης ή επί των καθορισθεισών ως ελάχιστα εγγυημένων ποσοτήτων. Συνεπεία των ανωτέρω, κατά την υλοποίηση των συμβάσεων, παρουσιάστηκαν σε αρκετές περιπτώσεις σημαντικές υπερβάσεις του οικονομικού αντικειμένου τους. Ειδικότερα, μεγάλες υπερβάσεις σημειώθηκαν κατά την υλοποίηση των συμβάσεων 2005, 2013 και 2014 (περίπου κατά 28,6%, 31% και 33% αντίστοιχα). 3. Ως προς τις παραγγελθείσες ποσότητες νερού Σύμφωνα με τις προκηρύξεις και τις συναφθείσες συμβάσεις, η μεταφορά του νερού έπρεπε να γίνεται ύστερα από εντολή του Υπουργείου Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής προς τον ανάδοχο με βάση μηνιαίο ή και δεκαπενθήμερο πρόγραμμα δρομολογίων των πλωτών μέσων, το οποίο θα κοινοποιείτο στον ανάδοχο πέντε (5) ημέρες νωρίτερα από την έναρξη προγράμματος, ενώ σε περιπτώσεις εκτάκτων αναγκών μετά από έγγραφη ειδοποίηση τριών (3) ημερών πριν από την παράδοση του νερού, ανάλογα με τις παρουσιαζόμενες ανάγκες των άνυδρων νησιών. 90

91 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Ωστόσο, αν και ζητήθηκαν δειγματοληπτικά για ορισμένους μήνες, τα προβλεπόμενα δεκαπενθήμερα ή μηνιαία προγράμματα δρομολογίων των πλοίων, δεν προσκομίσθηκαν από τη ΓΓΑΙΝΠ και ούτε άλλωστε από το σύνολο των στοιχείων που συγκεντρώθηκαν, προκύπτει η ακολουθούμενη στην πράξη διαδικασία για τη μεταφορά νερού στα νησιά (καθορισμός συχνότητας δρομολογίων, ποσότητας νερού ανά νησί κλπ), προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι παραγγελθείσες ποσότητες ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες υδροδότησης του κάθε νησιού. Ειδικότερα δε, κατά τα έτη 2007 και 2008 αυξήθηκαν σημαντικά οι μεταφερθείσες ποσότητες νερού με υδροφόρα πλοία στα νησιά του Αιγαίου σε σύγκριση με τα προγενέστερα έτη. Ωστόσο, δεν προέκυψαν στοιχεία ελέγχου - αξιολόγησης αυτής της ιδιαίτερα αυξημένης ζήτησης νερού κατά τα ανωτέρω έτη από την αναθέτουσα αρχή πριν από την έγκριση των σχετικών μεταφορών. 4. Ως προς τις παραλαβές νερού Την ευθύνη του ελέγχου και της παραλαβής (ποσοτικής και ποιοτικής) των μεταφερθεισών ποσοτήτων νερού και την εισήγηση για την έκδοση ακολούθως των σχετικών εντολών πληρωμής, είχαν οι εκάστοτε ορισθείσες Κεντρικές Επιτροπές Παραλαβής (για τα νησιά της Δωδεκανήσου και για τα νησιά των Κυκλάδων) που συγκροτούντο από υπαλλήλους του Υπουργείου Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής. Οι Κεντρικές Επιτροπές συνεπικουρούντο από τριμελείς ανά ΟΤΑ επιτροπές, το έργο των οποίων ήταν η βεβαίωση παραλαβής της ποσότητας του πόσιμου νερού στον αντίστοιχο ΟΤΑ και η αποστολή των ως άνω βεβαιώσεων στην αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής. Ωστόσο, από τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν προέκυψε ότι η διαδικασία ελέγχου των παραλαμβανόμενων ποσοτήτων νερού, που ακολουθείτο, ήταν πλημμελής, ιδιαίτερα έως το έτος 2009, διότι δεν βασιζόταν σε ένα πλήρες σύστημα ελέγχου και επαλήθευσης από τις Κεντρικές και τις Βοηθητικές Επιτροπές Παραλαβής, των ποσοτήτων νερού που εκφορτώνονταν από τα πλοία. Συγκεκριμένα: - Έως το έτος 2010, δεν είχαν τοποθετηθεί στα περισσότερα από τα νησιά υδρομετρητές, προς μέτρηση των παραλαμβανόμενων ποσοτήτων νερού. - Η επαλήθευση της παραδιδόμενης ποσότητας νερού, που σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις αρ. 22/2005, 23/2005 και 99/2007 συμβάσεις (ήτοι έως και το Νοέμβριο του έτους 2009) θα γινόταν με τη μέτρηση του όγκου των δεξαμενών του παραλήπτη, δεν ήταν δυνατόν να εφαρμοστεί σε περιπτώσεις άμεσης παροχέτευσης του παραδιδόμενου νερού στο δίκτυο διανομής, ούτε σε περιπτώσεις μερικής πλήρωσης των δεξαμενών, αν δεν ήταν γνωστός ο όγκος του αποθέματος. - Δεν υπήρξε μέριμνα για τη μέτρηση των αντλούμενων ποσοτήτων νερού από τις γεωτρήσεις της Καλάθου Ρόδου, που υδροδοτούσαν τα νησιά της Δωδεκανήσου. - Πλημμελής υπήρξε και ο σχεδιασμός για την οργάνωση και λειτουργία των βοηθητικών επιτροπών, στον οποίο έπρεπε να έχουν ληφθεί υπόψη οι επικρατούσες συνθήκες σε κάθε νησί, προς αποφυγή πλημμελών παραλαβών λόγω αντικειμενικών δυσχερειών. - Μετά την τοποθέτηση υδρομετρητών στα νησιά από τη ΓΓΑΙΝΠ από το έτος 2009, παρουσιάστηκε σημαντική μείωση των παραλαμβανόμενων ποσοτήτων νερού σε αρκετά νησιά (όπως στη Σύμη και στην Πάτμο), συγκρινόμενες με τις αντίστοιχες περιόδους των προηγουμένων ετών, συνεκτιμωμένων και των ποσοτήτων νερού που ελήφθησαν από άλλες πηγές υδροδότησης. 91

92 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ 5. Ως προς την αξιοποίηση εναλλακτικών λύσεων υδροδότησης Από το έτος 2004 έως και το έτος 2014, εγκαταστάθηκαν και λειτούργησαν μονάδες αφαλάτωσης στην Τήνο, στη Μήλο, στην Ηρακλειά, στη Σχοινούσα, στη Μεγίστη, στη Σύμη, στη Νίσυρο, στη Σίκινο, στη Φολέγανδρο, στη Θηρασιά, στο Αγαθονήσι, στους Αρκιούς, στη Λέρο, στο Κουφονήσι και στη Χάλκη, ήτοι σε δεκαπέντε (15) νησιά εκ των είκοσι επτά (27), στα οποία είχαν πραγματοποιηθεί μεταφορές νερού με υδροφόρα πλοία, κατά την τελευταία δεκαετία. Επίσης, από το έτος 2009 αξιοποιήθηκε υδρευτικά νερό από το Φράγμα στο «Λιβάδι» της Πάτμου και από το έτος 2010 νερό από το Φράγμα «Βακέτας» της Τήνου. Τα ανωτέρω έργα έχουν συνεισφέρει σημαντικά στη μείωση των μεταφερόμενων ποσοτήτων νερού με υδροφόρα πλοία, καθώς η μεταφερθείσα ποσότητα νερού στα νησιά το έτος 2013 μειώθηκε κατά 70% περίπου, σε σύγκριση με τις μεταφερθείσες ποσότητες νερού κατά το έτος Ωστόσο, σε πέντε νησιά εκ των ανωτέρω δεκαέξι (Ηρακλειά, Μεγίστη, Αγαθονήσι Πάτμο και Λέρο), συνεχιζόταν η μεταφορά ποσοτήτων νερού με υδροφόρα πλοία, γεγονός που δεικνύει ότι με τα έργα που εκτελέστηκαν δεν αντιμετωπίστηκαν πλήρως ή/και αποτελεσματικά τα προβλήματα των εν λόγω νησιών. Οι ενέργειες της ΓΓΑΙΝΠ, για την επίλυση των προβλημάτων υδροδότησης των νησιών στην περιοχή ευθύνης της, κατά την τελευταία δεκαετία, και ιδιαίτερα από το έτος 2009 και εντεύθεν, αφορούσαν ως επί το πλείστον στην προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία μονάδων αφαλάτωσης σε κάθε νησί, με στόχο τη μείωση του κόστους μεταφοράς νερού στα νησιά με υδροφόρα πλοία. Ωστόσο, δεν έγινε επιλογή και σχεδιασμός των κατάλληλων κατά περίπτωση έργων υποδομής, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της μελέτης που είχε εκπονηθεί από το ΕΜΠ για το ΥΠΑΙ&ΝΠ τα έτη , βάσει της οποίας, η εγκατάσταση και λειτουργία μονάδων αφαλάτωσης δεν αποτελούσε την ενδεδειγμένη λύση για όλα τα νησιά. Η προμήθεια των Μ/Α για τα νησιά Δονούσα, Κίμωλο, Λειψούς και την Ι.Μ. Πανορμίτη Σύμης, ημερήσιας δυναμικότητας 600, 600, 150 και 80 κυβικών μέτρων νερού αντιστοίχως, στην οποία προέβη η ΓΓΑΙΝΠ το έτος 2013, έγινε χωρίς να έχουν προηγηθεί οι απαιτούμενες ενέργειες για την εξασφάλιση κατάλληλου χώρου για την εγκατάστασή τους, τη λήψη των απαιτούμενων αδειών και εν συνεχεία την κατασκευή των έργων υποδομής προκειμένου να είναι εφικτή η λειτουργία τους. Όμως, πέραν των θεμάτων που αφορούν στον πλημμελή σχεδιασμό της ανωτέρω προμήθειας, προέκυψε επίσης έλλειψη επικοινωνίας και συντονισμού με τους αρμόδιους ΟΤΑ για την έγκαιρη επίλυση των ανωτέρω θεμάτων, διότι αν και έχουν παρέλθει δύο και πλέον έτη από την κατά τόπο παράδοση των μονάδων (με κίνδυνο απαξίωσης του εξοπλισμού), η υλοποίηση των αναγκαίων υποδομών που είχε αναλάβει να εξασφαλίσει η ΓΓΑΙΝΠ σύμφωνα με τη διακήρυξη της προμήθειας, δεν είχε μέχρι το χρόνο του ελέγχου ολοκληρωθεί, και τα εν λόγω νησιά συνέχιζαν να υδροδοτούνται με νερό που μεταφερόταν σε αυτά με υδροφόρα πλοία. Παρόμοια καθυστέρηση υπήρξε και για την εγκατάσταση των μονάδων αφαλάτωσης στην Πάτμο και στην Αμοργό, για την προμήθεια των οποίων, οι εν λόγω Δήμοι επιχορηγήθηκαν (ο πρώτος τα έτη 2012, 2013 και 2014 και ο δεύτερος το 2013) από το Π.Δ.Ε. της ΓΓΑΙΝΠ και οι οποίες αν και είχαν παραληφθεί από το 2013 δεν είχαν μέχρι το χρόνο του ελέγχου τεθεί σε λειτουργία λόγω μη ολοκλήρωσης των συνοδών έργων. Εν όψει των ανωτέρω, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. επεσήμανε την αναγκαιότητα: 92

93 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Η Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής - να επανεξετάσει α) τη διαδικασία ελέγχου - αξιολόγησης της αναγκαιότητας μεταφοράς των αιτούμενων από τους εμπλεκόμενους Ο.Τ.Α. ποσοτήτων νερού, λαμβανομένων υπόψη των υδρευτικών τους αναγκών και των κατά περίπτωση δυνατοτήτων απόληψης νερού από εναλλακτικές πηγές υδροδότησης και β) τη διαδικασία ελέγχου των παραλαμβανόμενων ποσοτήτων νερού από τις κεντρικές και τις τοπικές επιτροπές παραλαβής, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε νησιού και τις διαπιστώσεις της έκθεσης του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. - σε συνεργασία με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου να προβούν σε ενέργειες για την εφαρμογή μηχανισμού ελέγχου των αντλούμενων ποσοτήτων νερού από τις γεωτρήσεις της Καλάθου Ρόδου, που μεταφέρονται με πλοία σε άλλα νησιά της Δωδεκανήσου προς κάλυψη των υδρευτικών τους αναγκών. - σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους Ο.Τ.Α. και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, να εξετάσουν τη δυνατότητα ανάπτυξης συστήματος τεχνικής υποστήριξης και συντήρησης των υφιστάμενων μονάδων αφαλάτωσης σε μικρά νησιά με περιορισμένες δυνατότητες προς διασφάλιση της απρόσκοπτης και συνεχούς λειτουργίας τους. Οι Δήμοι Πάτμου, Λέρου, Αμοργού, Δονούσας, Κιμώλου, Λειψών και Σύμης (για την Ι.Μ. Πανορμίτη), σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής να προβούν άμεσα σε ενέργειες στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους για την εγκατάσταση και λειτουργία των παραδοθεισών μονάδων αφαλάτωσης. Στη συνέχεια της ως άνω έκθεσης, η Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ότι προέβη βάσει ερωτηματολογίου σε επικαιροποίηση των στοιχείων ύδρευσης προς επαναπροσδιορισμό των μεταφερόμενων ποσοτήτων όπου αυτό απαιτείται, πλέον διενεργούνται εξονυχιστικοί έλεγχοι αναφορικά με τις παραλαμβανόμενες ποσότητες και τα στοιχεία των πρωτοκόλλων παραλαβής διασταυρώνονται με τα στοιχεία των ποσοτήτων από τα σημεία απόληψης-φόρτωσης, οι εντοπισθείσες δυσλειτουργίες και αβλεψίες των τοπικών επιτροπών έχουν διορθωθεί σε μεγάλο βαθμό, ήδη δε: - Ολοκληρώθηκε και έχει ξεκινήσει η λειτουργία δύο μονάδων αφαλάτωσης, εκάστη δυναμικότητας 1000μ3/ημέρα, στη Λέρο και έχει σταματήσει η μεταφορά νερού, - Ολοκληρώθηκε η εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης στην Αιγιάλη Αμοργού, δυναμικότητας 450μ3/ημέρα, - Ολοκληρώθηκε η εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης στη Δονούσα, δυναμικότητας 150μ3/ημέρα, - Ολοκληρώθηκε η μελέτη για την εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης στην Κίμωλο, δυναμικότητας 600μ3/ημέρα και για την εκτέλεση των συνοδών έργων, τα οποία είναι μεγάλου προϋπολογισμού επιδιώκεται η χρηματοδότηση από το σχετικό επιχειρησιακό πρόγραμμα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. - Για την Πάτμο και Μεγίστη προκηρύχθηκαν δύο δημόσιοι ανοικτοί ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί, εκ των οποίων για την Πάτμο αναδείχθηκε ανάδοχος και για τη Μεγίστη ο διαγωνισμός κηρύχθηκε άγονος και επρόκειτο να επαναληφθεί, - Για την Ηρακλειά αποφασίσθηκε η εγκατάσταση μονάδας αφαλάτωσης, δυναμικότητας 300 μ3/ημέρα, ολοκληρώθηκαν οι απαιτούμενες μελέτες και επιδιώκεται η χρηματοδότηση από το επιχειρησιακό πρόγραμμα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. 93

94 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ - Για το Αγαθονήσι έχει προγραμματισθεί η εγκατάσταση συμπληρωματικής μονάδας αφαλάτωσης, έχει εκπονηθεί σχετική μελέτη και επιδιώκεται η χρηματοδότηση από το επιχειρησιακό πρόγραμμα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Έλεγχος στο Δήμο Θέρμης Αντικείμενο του ελέγχου αυτού, ιδιαίτερου δημοσιονομικού ενδιαφέροντος, ήταν η εξέταση των ενεργειών των αρμοδίων υπηρεσιών και φορέων ως προς τη συμμόρφωση προς την απόφαση C-601/2010 της 27 ης Οκτωβρίου 2011 του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Δ.Ε.Ε.) και την από προειδοποιητική επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καθώς και τη διαπίστωση της συμμόρφωσης ή μη των εμπλεκομένων προς τις οδηγίες εντολές που δόθηκαν σε συνέχεια και σύμφωνα με τα οριζόμενα στην απόφαση του Δ.Ε.Ε. C C-601/2010 της 27ης Οκτωβρίου 2011 για την αποκατάσταση της νομιμότητας. Το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Δήμου Βασιλικών εγκρίθηκε με τη με αριθμό 95263/6290/ (ΦΕΚ 863 Δ / ) Απόφαση Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ, για έκταση στρεμμάτων. Με την με αρ / (ΦΕΚ 551 Δ /2002) απόφαση της Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, κινήθηκε η διαδικασία σύνταξης Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (Γ.Π.Σ.) του Δήμου Βασιλικών του Ν. Θεσσαλονίκης, από τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης (ΟΡ.ΘΕ.), σύμφωνα με την παρ. 1 του αρθρ.3 του Ν.1337/1983 (ΦΕΚ 33 Α / ). Με την με αριθ. 214/ απόφαση της Προϊσταμένης Αρχής (Π.Α.), δηλ. του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Βασιλικών, εγκρίθηκε η προεκτιμώμενη αμοιβή της σχετικής μελέτης. Το προκηρυχθέν αντικείμενο αφορούσε στη σύνταξη του Γ.Π.Σ. του Δήμου Βασιλικών ταυτόχρονα με την μελέτη κτηματογράφησης πολεοδόμησης πράξης εφαρμογής των ίδιων περιοχών. Η προεκτιμώμενη αμοιβή (συνολικού ποσού με ΦΠΑ για συνολική έκταση στρεμμάτων, του Δήμου Βασιλικών και έξι (6) οικισμών), προήλθε από το άθροισμα των προεκτιμώμενων αμοιβών των επιμέρους μελετών που καθόρισαν οι αντίστοιχες Διευθύνουσες Υπηρεσίες. Με το με Α.Π. 9730/ έγγραφο του Δ. Βασιλικών, υπεγράφη η σύμβαση με αντικείμενο την εκπόνηση της εν λόγω μελέτης, αντί συμβατικού τιμήματος ευρώ με ΦΠΑ. Ο συνολικός χρόνος ολοκλήρωσης της μελέτης Γ.Π.Σ. ορίσθηκε σε 24 μήνες (κατανεμημένος στο Α Στάδιο διάρκειας 12 μηνών και στο Β Στάδιο διάρκειας 12 μηνών) και των μελετών πολεοδόμησης σε 42 μήνες, από την υπογραφή της σύμβασης. Η αρχική συμβατική μελέτη επεκτάθηκε με την με Α.Π. 8815/ μη νόμιμη συμπληρωματική σύμβαση, μετά από σχετική απόφαση της Π.Α. περί έγκρισης καθορισμού της συμβατικής αμοιβής της μελέτης στο ποσό των ,23 ευρώ (με Φ.Π.Α.). Το οικονομικό αντικείμενο της από Αρχικής Σύμβασης αυξήθηκε από ,60 ευρώ σε ,23 ευρώ, δηλαδή, κατά 116%. Πιστοποιήθηκαν έξι (6) Λογαριασμοί: ο 1ος Λογαριασμός αφορούσε τοπογραφικές μελέτες, ο 2ος ανακεφαλαιωτικός αφορούσε σε τοπογραφικές εργασίες αποτύπωσης κτηματογράφησης, που έγιναν στο πλαίσιο του συμβατικού αντικειμένου της μελέτης και ο 3ος Λογαριασμός ανακεφαλαιωτικός αφορούσε το Α Στάδιο του Γ.Π.Σ. Ακολούθησαν οι εγκρίσεις των 4 ου, 5 ου και 6 ου ανακεφαλαιωτικών λογαριασμών μόνον από τη Δ.Υ. (Τ.Π.Ε.). Η Π.Α. είχε αποφασίσει ότι ο 4ος Λογαριασμός της μελέτης «έχει ήδη απορριφθεί 94

95 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 ως απαράδεκτος, και αβάσιμος, διότι εμπεριέχει εργασίες και δαπάνες μη εγκεκριμένες η Π.Α. αναγνωρίζει ως έγκυρους μόνο τους λογαριασμούς που υποβάλλονται στο πλαίσιο της εγκεκριμένης συνολικής δαπάνης της μελέτης, τέτοια δε, μέχρι στιγμής, είναι μόνο οι Λογαριασμοί 1ος, 2ος και 3ος.». Κατά την άποψη, επίσης, του Δήμου, ο Πίνακας επιμέτρησης εργασιών του 4ου Λογαριασμού της επίδικης μελέτης περιελάμβανε εργασίες «σε περιοχές εκτός των ορίων του εγκεκριμένου ΓΠΣ του Δήμου Βασιλικών». Στη συνέχεια το 2010 εκδόθηκε η με αριθ. 1298/2010 Απόφαση του Δ Τμήματος του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης, με την οποία έγινε δεκτή η αγωγή της αναδόχου εταιρείας κατά του Δήμου Βασιλικών, βάσει της οποίας αναγνωρίσθηκε οφειλή συνολικού ποσού ,40 ευρώ στην ενάγουσα εταιρεία και ειδικότερα «11.Επειδή οι εγκεκριμένοι από τις Διευθύνουσες Υπηρεσίες λογαριασμοί (4ος, 5ος και 6ος) αποτελούν, κατά τα αναφερόμενα στη σκέψη 9, την πιστοποίηση για την πληρωμή των εκτελεσθέντων εργασιών. Δεδομένου δε ότι οι εν λόγω εγκρίσεις αποτελούν ατομικές διοικητικές πράξεις οι οποίες δεν έχουν ανακληθεί από τη Διοίκηση ούτε ακυρώθηκαν με δικαστική απόφαση, το κύρος αυτών δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, σε περίπτωση δε βασιμότητας των ισχυρισμών του εναγόμενου Δήμου, θα έπρεπε να μην έχουν εγκριθεί από τον Προϊστάμενο των Διευθυνουσών Υπηρεσιών οι υποβληθείσες πιστοποιήσεις και να μην έχουν εκδοθεί οι προαναφερόμενες 4η, 5η και 6η εντολές πληρωμής, ενώ εξάλλου, θα μπορούσε ο ίδιος ο Δήμος, ως ένας εκ των συμβαλλομένων μερών, να προκαλέσει είτε την ανάκληση των εγκρίσεων αυτών είτε την έκδοση νέων». Σύμφωνα με την προειδοποιητική επιστολή (2014) d/9873/ της Ε.Ε. : «όσον αφορά τη συμμόρφωση του Δήμου Θέρμης δεν έχει πραγματοποιηθεί η απαιτούμενη τροποποίηση της συμβατικής σχέσης με τον Ανάδοχο προκειμένου να υπάρξει συμμόρφωση με την απόφαση του Δ.Ε.Ε. (δηλαδή ο απαιτούμενος διαχωρισμός/εκκαθάριση του νομίμου και του παρανόμου τμήματος της δημόσιας σύμβασης και η αντίστοιχη τροποποίηση της δημόσιας σύμβασης με τον ανάδοχο ώστε να περιλαμβάνει μόνο το τμήμα το οποίο ανατέθηκε νομίμως στον Ανάδοχο σύμφωνα με την απόφαση του Δ.Ε.Ε.)». Η υποχρέωση συμμόρφωσης προς τις αποφάσεις του Δ.Ε.Ε. απορρέει από τον Ν. 4368/2016, άρθρο 16: «1. Σε περίπτωση έκδοσης απόφασης του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε βάρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, λόγω παράνομης πράξης ή παράλειψης οφειλόμενης ενέργειας οργάνου δήμου ή περιφέρειας, ο οργανισμός τοπικής αυτοδιοίκησης οφείλει, αμελλητί, να συμμορφωθεί πλήρως με το περιεχόμενο και το διατακτικό, αντιστοίχως της παραπάνω απόφασης, τεχνικές δε υπηρεσίες δήμων που παρέχουν διοικητική υποστήριξη στον υπόχρεο Δήμο σύμφωνα με το άρθρο 95 του ν. 3852/2010, όπως ισχύει, συμπεριλαμβανομένων και των αρμοδιοτήτων διοίκησης των συμβάσεων κατά την κείμενη νομοθεσία (όπως της Διευθύνουσας Υπηρεσίας), οφείλουν υποχρεωτικώς να προβαίνουν σε κάθε ενέργεια και να εκδίδουν κάθε πράξη για όλα τα θέματα της αρμοδιότητάς τους και πέρα των αναφερόμενων στο άρθρο 94 του ν. 3852/2010, όπως ισχύει, που είναι απαραίτητες για τη συμμόρφωση της Ελληνικής Δημοκρατίας. Εάν ο Ο.Τ.Α. για οποιονδήποτε λόγο δεν συμμορφώνεται, ο Ελεγκτής Νομιμότητας ή μέχρι την έναρξη λειτουργίας της υπηρεσίας του Ελεγκτή Νομιμότητας ο ασκών χρέη Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή ο Συντονιστής τον καλεί, εγγράφως, να συμμορφωθεί εντός ορισμένης προθεσμίας η οποία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τρεις μήνες, αφού ο Ο.Τ.Α. έλαβε γνώση της σχετικής κλήσης, η μη έκδοση δε των απαιτούμενων για τη συμμόρφωση διοικητικών πράξεων από υπαλλήλους, περιφερειάρχες, αντιπεριφερειάρ- 95

96 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ χες, περιφερειακούς συμβούλους, δημάρχους, δημοτικούς συμβούλους, συμβούλους τοπικών ή δημοτικών κοινοτήτων και εκπροσώπους τοπικών κοινοτήτων, καθώς και η μη σύμπραξή τους σε αυτές ή σε ενέργειες που κρίνονται απαραίτητες για το σκοπό της συμμόρφωσης, αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα κατά την έννοια των άρθρων 233 του ν. 3852/2010, όπως ισχύει, και 107 του ν. 3528/2007, όπως ισχύει.» Σε συνέχεια της ανωτέρω προειδοποιητικής επιστολής, το Υπουργείο Εσωτερικών, ως αρμόδιος φορέας, εξειδίκευσε τις ενέργειες τις οποίες οι εμπλεκόμενοι Ο.Τ.Α. θα έπρεπε να υλοποιήσουν ώστε να επιτευχθεί συμμόρφωση με την απόφαση C-601/10 του Δ.Ε.Ε. Σύμφωνα με τα ανωτέρω οι εντολές προς τους εμπλεκόμενους Ο.Τ.Α. αφορούσαν τέσσερις κατηγορίες ενεργειών, η 4η εκ των οποίων περιλαμβάνει τρία συγκεκριμένα υποστάδια που είναι τα ακόλουθα: Διακοπή εκτέλεσης της επίδικης συμπληρωματικής σύμβασης. Ανάκληση των αποφάσεων του Δημοτικού Συμβούλιου του Δήμου Θέρμης από την αρμόδια Προϊστάμενη Αρχή, ήτοι από το ίδιο το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Θέρμης, οι οποίες αφορούν τον καθορισμό των συμβατικών αμοιβών της μελέτης. Ανάκληση από την κατά νόμο αρμόδια Διευθύνουσα Υπηρεσία, ήτοι αρμόδια Διεύθυνση Πολεοδομίας, των Πράξεων καθορισμού συμβατικής αμοιβής της επίμαχης μελέτης. Εκκαθάριση του τεχνικού και οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης, με διαχωρισμό του νόμιμου από το παράνομο αντικείμενο, ως ακολούθως: α. Επανέλεγχος των συγκριτικών πινάκων. β. Επανέλεγχος λογαριασμών και επιμετρήσεων. γ. Σύνταξη τελικού τακτοποιητικού συγκριτικού πίνακα, που θα εμπεριέχει αποκλειστικά και μόνο εργασίες αυστηρά εντός του αρχικά καθορισθέντος φυσικού αντικειμένου των συμβάσεων των μελετών, όπως αυτό προεκτιμήθηκε κατά το στάδιο προκήρυξης της μελέτης. Με βάση τις προαναφερθείσες εντολές του Υπουργείου Εσωτερικών το κλιμάκιο ελέγχου του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. έλεγξε τη συμμόρφωση του Δήμου Θέρμης. Το Δημοτικό Συμβούλιο Θέρμης (Π.Α.) ανακάλεσε ως μη νόμιμες την υπ αριθμ. 163/2007 απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου του πρώην Δήμου Βασιλικών περί έγκρισης του καθορισμού συμβατικής αμοιβής της επίμαχης μελέτης και την υπ αριθμ. 204/2007 όμοια περί έγκρισης της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης. Επίσης, με άλλη απόφασή του ανακλήθηκε η υπ αριθμ. 105/2007 απόφαση του πρώην Δήμου Βασιλικών με την οποία είχαν ανακληθεί οι νόμιμες αποφάσεις με αριθμ. 335/2005, 473/2005 και 294/2006 του Δημοτικού Συμβουλίου του πρώην Δήμου Βασιλικών, καθώς και οι νόμιμες πράξεις του Δημάρχου Βασιλικών με αριθμ. πρωτ. 7487/2005 και 10984/2005. Συνεπώς, το Δημοτικό Συμβούλιο Θέρμης (ΠΑ) συμμορφώθηκε ως προς τη διακοπή εκτέλεσης της επίδικης συμπληρωματικής σύμβασης, σύμφωνα με την απόφαση του Δ.Ε.Ε. Το Δημοτικό Συμβούλιο Θέρμης με την υπ αριθμ. 265/ απόφασή του (ΒΛ46ΩΡΣ- ΞΚ5) αποφάσισε, μεταξύ άλλων, κατά πλειοψηφία, την ανάκληση: α) της υπ αριθ. 163/2007 Απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου του πρώην Δήμου Βασιλικών, με την οποία εγκρίθηκε η 96

97 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 από Πράξη καθορισμού συμβατικής αμοιβής της επίμαχης μελέτης και β) της υπ αριθ. 204/2007 Απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου του πρώην Δήμου Βασιλικών, με την οποία εγκρίθηκε το σχέδιο «συμπληρωματικής» σύμβασης της από αρχικής σύμβασης μεταξύ του πρώην Δήμου Βασιλικών και της αναδόχου Με την υπ αριθμ. 498/ απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Θέρμης (ΑΔΑ:ΩΚ2ΩΩΡΣ- 0ΨΦ) ρυθμίστηκαν επιμέρους θέματα που αφορούν τη συμμόρφωση του Δήμου προς την απόφαση του Δ.Ε.Ε. Μεταξύ άλλων, με την εν λόγω απόφαση, αναγνωρίστηκε η ισχύς των ενδοσυμβατικών εκτελεστών διοικητικών πράξεων του Δήμου Βασιλικών, επιβεβαιώθηκε το περιεχόμενό τους και η αναγκαιότητα εφαρμογής τους ενώ αναγνωρίστηκε ως μη ισχύουσα η με αριθ. 8815/ παράνομη συμπληρωματική σύμβαση, Συνεπώς, το Δημοτικό Συμβούλιο Θέρμης (ΠΑ) συμμορφώθηκε ως προς την ανάκληση των αποφάσεων του σύμφωνα με την απόφαση του ΔΕΕ. Η Διεύθυνση Πολεοδομίας του Δήμου Θέρμης (Διευθύνουσα Υπηρεσία), δεν συμμορφώθηκε ως προς την ανάκληση των πράξεων καθορισμού της συμβατικής αμοιβής. Η εκκαθάριση του οικονομικού αντικειμένου, ως αποτέλεσμα της εξαίρεσης των παράνομα εκτελεσθεισών υπερσυμβατικών εργασιών, δύναται να πραγματοποιηθεί μόνο με την σύνταξη και έγκριση τακτοποιητικού συγκριτικού πίνακα, ο οποίος νομιμοποιεί την εκτέλεση του τελικού λογαριασμού. Από τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι οι επίμαχοι λογαριασμοί είχαν εγκριθεί από την τότε Διευθύνουσα Υπηρεσία ανακεφαλαιωτικά και συνολικά. Κατά συνέπεια, περιελάμβαναν και εργασίες της ανακληθείσας και κηρυχθείσας ως «σύμβαση για παροχή απαγορευμένης από τον Νόμο» κατά την έννοια του άρθρου 365 Α.Κ., συμπληρωματικής σύμβασης. Η συμμόρφωση με την Απόφαση του Δ.Ε.Ε. απαιτεί τον διαχωρισμό του νόμιμου από το παράνομο αντικείμενο. Με δεδομένο ότι απαιτείται η σύνταξη κι έγκριση συγκριτικού πίνακα ακόμη και για μόνη την αναπροσαρμογή της αμοιβής της μελέτης ένεκα της μεταβολής της, λόγω αναπροσαρμογής της αμοιβής της μελέτης κατά τις διατάξεις των παρ. 5 και 7 του άρθρ. 11 του Ν. 716/77, πόσο μάλλον απαιτείται για την εκκαθάριση του τεχνικού κι οικονομικού αντικειμένου της επίμαχης σύμβασης, ώστε να διαχωρισθεί το νόμιμο από το παράνομο μέρος και να καθορισθούν με ακρίβεια οι οφειλές προς τον ανάδοχο για τις συμβατικές επιγενόμενες εργασίες. Στην προκειμένη περίπτωση, δεν υφίστανται συγκριτικοί πίνακες για να γίνει επανέλεγχος, υφίστανται όμως, λογαριασμοί κι επιμετρήσεις που αφού επανελεγχθούν θα οδηγήσουν στη σύνταξη αρχικά του τακτοποιητικού συγκριτικού Πίνακα που θα περιλαμβάνει μόνο τις εργασίες που ανατέθηκαν νομίμως στον Ανάδοχο, σύμφωνα με την απόφαση του Δ.Ε.Ε., και, στη συνέχεια, του τελικού λογαριασμού και στη νόμιμη εκτέλεση αυτού. Αναφορικά με τις ενέργειες εκκαθάρισης του τεχνικού και οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης, η Διεύθυνση Πολεοδομίας του Δήμου Θέρμης: α. Δεν προέβη στον επανέλεγχο συγκριτικών πινάκων, επειδή στην επίμαχη σύμβαση δεν είχαν συνταχθεί τέτοιοι πίνακες, όπως αναφέρεται στο υπ αριθμ. πρωτ. 6780/ έγγραφο της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Θέρμης. β. Προέβη σε σύνταξη τεύχους εκκαθάρισης τεχνικού και οικονομικού αντικειμένου της επίμαχης μελέτης με το από τεύχος υπομνήματος. Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου 97

98 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Θέρμης με την με αριθ. 498/2014 απόφαση του μεταξύ άλλων θεωρεί έγκυρες και σκόπιμες τις τρείς πράξεις της Δ.Υ. αριθ. Πρωτ. 7860,οικ.7924 και οικ.7925/ με τις οποίες έγινε μερική ανάκληση των 4ου, 5ου και 6ου λογαριασμών και ζητήθηκε η επανόρθωση των ελλείψεων και ελαττωμάτων της μελέτης από τον Ανάδοχο. Το από υπόμνημα εκκαθάρισης τεχνικού και οικονομικού αντικειμένου της επίμαχης μελέτης της Διευθύνουσας Υπηρεσίας, που εγκρίθηκε με την αριθμ.498/2014 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Θέρμης, δεν ανταποκρίνεται στη ζητούμενη εκκαθάριση σύμφωνα με το αρίθ / σχετικό έγγραφο του Υπουργού Εσωτερικών προς το Γ.Γ. της Αποκεντρωμένης Διοίκησης για να επιτευχθεί πλήρης συμμόρφωση με το διατακτικό της απόφασης του ΔΕΕ. Το ανωτέρω υπόμνημα θα μπορούσε να αποτελέσει απλά ένα ενδιάμεσο στάδιο στην εκκαθάριση (συλλογής και επεξεργασίας του υλικού εκκαθάρισης για τη σύνταξη των απαιτουμένων Συγκριτικών Πινάκων), αφού δεν καλύπτει αυτοτελώς την υποχρέωση για τη σύνταξη και την έγκριση τακτοποιητικού συγκριτικού πίνακα και την συνεπακόλουθη σύνταξη του τελικού λογαριασμού προκειμένου να οριστικοποιηθεί το ύψος της αχρεωστήτως καταβληθείσας δαπάνης προς τον Ανάδοχο και να επέλθει συμμόρφωση με την απόφαση του ΔΕΕ. Όπως προκύπτει από τα ανωτέρω η Δ.Υ. και το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Θέρμης (Π.Α.) δεν έχει συμμορφωθεί ως προς τον απαιτούμενο διαχωρισμό/εκκαθάριση του νόμιμου και του παράνομου τμήματος και την αντίστοιχη τροποποίηση της δημόσιας σύμβασης. Εκκρεμεί η σύνταξη τακτοποιητικού συγκριτικού πίνακα, προκειμένου να επέλθει συμμόρφωση με την απόφαση του ΔΕΕ. Συμπερασματικά, η Δ/νουσα Υπηρεσία ευθύνεται για την παράλειψή της να συμμορφωθεί πλήρως ως προς την ανάκληση των πράξεων καθορισμού της συμβατικής αμοιβής της μελέτης καθώς και για την παράλειψη της οφειλόμενης υποχρέωσής της να προβεί στην εκκαθάριση του τεχνικού και οικονομικού αντικειμένου των συμβάσεων, με διαχωρισμό του νόμιμου από το παράνομο αντικείμενο μέσω των συγκεκριμένων ενεργειών που έχουν υποδειχθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Η Προϊσταμένη Αρχή ευθύνεται για την παράλειψή της να μεριμνήσει για την εκτέλεση από τη Δ.Υ. των εντολών και εγγράφων που αφορούν στις αναγκαίες ενέργειες συμμόρφωσης προς την απόφαση του ΔΕΕ. Με τη σχετική έκθεση ζητήθηκε από τα εμπλεκόμενα όργανα διοίκησης των ελεγχόμενων φορέων να προβούν, ο καθένας κατά το μέρος της αρμοδιότητάς του, στις αναγκαίες ενέργειες για τη πλήρη συμμόρφωση στην απόφαση του ΔΕΕ. Έλεγχος στο Δήμο Αμφίκλειας Ελάτειας Ο έλεγχος διενεργήθηκε κατόπιν καταγγελίας εργοληπτικών εταιρειών και αφορούσε στη νομιμότητα των διαδικασιών διενέργειας του διαγωνισμού για την ανάδειξη αναδόχου με τη μέθοδο επιλογής με ανοικτή διαδικασία για την κατασκευή του έργου «Αποκατάσταση Χώρος Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ) ΒΟΥΚΟΛΙΑ του Δήμου Αμφίκλειας-Ελάτειας», δυνάμει της από διακήρυξης ανοικτής διαδικασίας (Τύπου Β). Από τον έλεγχο προέκυψαν τα ακόλουθα: Ο διαγωνισμός για την ανάθεση του έργου «Αποκατάσταση ΧΑΔΑ ΒΟΥΚΟΛΙΑ του Δήμου Αμ- 98

99 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 φίκλειας-ελάτειας», προϋπολογισμού ,00 ευρώ, έλαβε χώρα στις Από τις δεκατέσσερις (14) εργοληπτικές επιχειρήσεις που παρέλαβαν τεύχη δημοπράτησης προσήλθε και υπέβαλε προσφορά μόνο μία, η οποία προσέφερε μέση έκπτωση 7,06% και αναδείχθηκε προσωρινός μειοδότης. Κατά του συνταχθέντος πρακτικού της Επιτροπής Διαγωνισμού υποβλήθηκε ένσταση από τους καταγγέλλοντες, με την οποία ισχυρίζονταν ότι η Πρόεδρος της Επιτροπής Διαγωνισμού προέβη στην ολοκλήρωση της δημοπρασίας χωρίς να παραλάβει καμία άλλη οικονομική προσφορά πλην αυτής του προσωρινού μειοδότη. Ωστόσο, στην υποβληθείσα ένστασή τους, οι καταγγέλλοντες δεν ανέφεραν ότι ο εκπρόσωπός τους επιχείρησε να καταθέσει προσφορά, έστω και εκπρόθεσμα. Στις η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Αμφίκλειας-Ελάτειας απέρριψε την υποβληθείσα ένσταση και ενέκρινε το πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού. Κατά των ανωτέρω αποφάσεων, οι καταγγέλλοντες άσκησαν προσφυγή, ενώπιον της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας Στερεάς Ελλάδας, η οποία απορρίφθηκε σιωπηρώς μετά την άπρακτη παρέλευση διμήνου. Κατά της ανωτέρω σιωπηρής απόρριψης ασκήθηκε προσφυγή στην Επιτροπή του άρθρου 152 του ν. 3463/2006, η οποία απορρίφθηκε με το σκεπτικό ότι οι προσφεύγοντες δεν είχαν έννομο συμφέρον για την άσκηση της προσφυγής εφόσον ουδέποτε κατέθεσαν προσφορά, έστω και εκπρόθεσμα. Οι καταγγέλλοντες προσέφυγαν, κατά των ανωτέρω απορριπτικών αποφάσεων, ενώπιον του Τριμελούς Διοικητικού Εφετείου Πειραιώς με αίτηση ακύρωσης, αίτηση αναστολής, καθώς και αίτημα χορήγησης προσωρινής διαταγής αναστολής εκτέλεσης των προσβαλλόμενων πράξεων. Προσωρινή διαταγή δεν χορηγήθηκε, η αίτηση αναστολής απορρίφθηκε, με το σκεπτικό της μη ύπαρξης εννόμου συμφέροντος εκ μέρους των προσφευγόντων και η αίτηση ακύρωσης συζητήθηκε στις αλλά μέχρι τη γνωστοποίηση της έκθεσης δεν είχε εκδοθεί απόφαση. Η σύμβαση για την υλοποίηση του έργου υπογράφηκε στις και το φυσικό αντικείμενό του έχει ολοκληρωθεί. Κατά τη φάση, όμως, του ελέγχου των απαιτούμενων εγγράφων και εγγυήσεων πριν την υπογραφή της σύμβασης, ο Δήμος Αμφίκλειας-Ελάτειας επέδειξε αδικαιολόγητη σπουδή και δεν ανέμενε, ως όφειλε, την έλευση της θετικής απάντησης του ΤΣΜΕΔΕ Λαμίας περί της εγκυρότητας της κατατεθείσας εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης. Κατόπιν των ανωτέρω, έγιναν οι παρακάτω συστάσεις: 1. Κατά τη διαδικασία σύναψης δημοσίων συμβάσεων, οι αναθέτουσες αρχές θα πρέπει να εφαρμόζουν τα οριζόμενα στο άρθρο 45 του Ν. 4281/2014 για την αποτελεσματική πρόληψη, τον εντοπισμό και την άμεση θεραπεία συγκρούσεων συμφερόντων, ούτως ώστε να αποφεύγονται τυχόν στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και να διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση όλων των συμμετεχόντων. Επιπλέον, θα πρέπει να μεριμνούν ώστε να περιλαμβάνεται στο κείμενο της σύμβασης η προβλεπόμενη στο άρθρο 46 του Ν. 4281/2014 ειδική ρήτρα ακεραιότητας. Μνεία της υποχρέωσης αυτής πρέπει να περιλαμβάνεται υποχρεωτικά στη διακήρυξη του έργου. 2. Πριν την υπογραφή της σύμβασης, η επισπεύδουσα Υπηρεσία θα πρέπει να επιδεικνύει τη δέουσα επιμέλεια κατά τον έλεγχο της γνησιότητας των προσκομισθεισών εγγυητικών επιστολών καλής εκτέλεσης, σύμφωνα με τα μνημονευόμενα στην υπ αριθμ. Δ17γ/9/154/ ΦΝ437/ Εγκύκλιο του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, με τίτλο: «Έλεγχος γνησιότητας εγγυητικών επιστολών συμμετοχής και καλής εκτέλεσης». 99

100 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Έλεγχος στον Αναπτυξιακό Σύνδεσμο Δήμων Τροιζηνίας και Πόρου και στην Τεχνική Υπηρεσία Δήμων και Κοινοτήτων Πειραιά Η επιθεώρηση διενεργήθηκε κατόπιν αναφοράς-καταγγελίας που διαβιβάσθηκε στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. από το ΓΕΔΔ και αφορούσε στις διαδικασίες δημοπράτησης για την ανάθεση και εκτέλεση των δημοσίων έργων του Αναπτυξιακού Συνδέσμου Δήμων Τροιζηνίας και Πόρου κατά το χρονικό διάστημα 2007 έως Από τον έλεγχο προέκυψαν τα ακόλουθα: Ως προς τα έργα που ανατέθηκαν με διαγωνισμό μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσκαλούμενων εργοληπτικών επιχειρήσεων Α. Πληρότητα τευχών Ωριμότητα μελετών Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 1418/84 «Η ανάθεση της κατασκευής γίνεται με βάση τη σχετική μελέτη» (βλτ. και ν. 3669/08, άρθρο 2 παρ. 1). Προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία ανάθεσης του έργου, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ύπαρξη μελέτης, με την οποία καθορίζεται πλήρως το φυσικό και το οικονομικό αντικείμενο του έργου. Για τα έργα ύδρευσης και αποχέτευσης ακαθάρτων - ομβρίων απαιτείται οριστική μελέτη σύμφωνη με τις προδιαγραφές που ορίζονται στο Π.Δ. 696/74. Παρά ταύτα: - Η μελέτη του έργου «Ύδρευση Περιοχής Αναπτυξιακού Συνδέσμου Τροιζηνίας», προϋπολογισμού ,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.), στερείται σχεδίων, τεύχους υδραυλικών υπολογισμών, τεύχους ηλεκτρομηχανολογικών υπολογισμών και τεχνικών προδιαγραφών ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων. - Η μελέτη του έργου «Συντήρηση, Δοκιμαστική Λειτουργία και Εγκατάσταση Εξοπλισμού για τη Βελτίωση των Λειτουργικών Διαδικασιών και εγκαταστάσεων Συλλογής και Επεξεργασίας Ακαθάρτων Περιοχής Δήμων Πόρου και Τροιζήνας», προϋπολογισμού ,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.), στερείται τεύχους τεχνικών προδιαγραφών (ειδικότερα, για τις Η/Μ εργασίες και εγκαταστάσεις). - Η μελέτη του έργου «Επείγουσες Αντιπλημμυρικές Εργασίες σε Περιοχές Αρμοδιότητας του Αναπτυξιακού Συνδέσμου Τροιζηνίας», προϋπολογισμού ,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.), στερείται τεύχους υδρολογικής μελέτης, σχεδίων οριζοντιογραφιών, κατά μήκος τομών και σχεδίων τεχνικών έργων, και τεύχους υδραυλικών υπολογισμών. Οι ανωτέρω διαπιστωθείσες ελλείψεις θίγουν την πληρότητα και σαφήνεια των μελετών με αποτέλεσμα τις αποκλίσεις κατά το στάδιο της κατασκευής, δηλαδή τις τροποποιήσεις της μελέτης και την ανάγκη συμπληρωματικών εργασιών. Β. Προγραμματισμός - σχεδιασμός - συντήρηση των έργων Οι μελέτες των έργων ύδρευσης και αποχέτευσης ακαθάρτων ομβρίων που εξετάσθηκαν, προέβλεπαν αποσπασματικές παρεμβάσεις στα δίκτυα. Η ανάγκη εκτέλεσης συμπληρωματικών εργασιών στα πλαίσια των εργολαβιών καταδεικνύει ελλιπή προγραμματισμό και σχεδιασμό εκ μέρους του Αναπτυξιακού Συνδέσμου και των Δήμων που μετέχουν σε αυτόν. Ειδικότερα, σχετικά με το έργο «Συντήρηση, Δοκιμαστική Λειτουργία και Εγκατάσταση Εξοπλισμού για τη Βελτίωση των Λειτουργικών Διαδικασιών και εγκαταστάσεων Συλλογής και Επεξεργασίας Ακαθάρτων Περιοχής Δήμων Πόρου και Τροιζήνας» διαπιστώθηκε ότι η έλλειψη σχεδιασμού για την σωστή λειτουρ- 100

101 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 γία του έργου του βιολογικού καθαρισμού και η απουσία συντήρησής του, το είχαν θέσει εκτός λειτουργίας με αποτέλεσμα τόσο την ανάγκη επείγουσας εκτέλεσης εργασιών και την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία του διαγωνισμού μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσκαλούμενων εργοληπτικών επιχειρήσεων, όσο και την ανάγκη εκτέλεσης συμπληρωματικών εργασιών. Περαιτέρω, στους ίδιους ως άνω λόγους (αδυναμία διαχείρισης και συντήρησης του έργου από τον Αναπτυξιακό Σύνδεσμο και τους Δήμους) οφείλεται και η εξαίρεση των εργασιών αναβάθμισης του υφιστάμενου συστήματος τηλε-ελέγχου των εγκαταστάσεων του δικτύου του βιολογικού καθαρισμού και εγκατάστασης νέων συστημάτων αυτοματισμού αντλιοστασίων στον 3 ο Α.Π.Ε. του έργου προκειμένου να επεκταθεί ο χρόνος δοκιμαστικής λειτουργίας υπό τη μέριμνα και την ευθύνη του εργολάβου. Γ. Προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης με διαγωνισμό μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσκαλούμενων εργοληπτικών επιχειρήσεων Για την αιτιολόγηση της προσφυγής στην ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία για την ανάθεση του έργου «Επείγουσες Αντιπλημμυρικές Εργασίες σε Περιοχές Αρμοδιότητας του Αναπτυξιακού Συνδέσμου Τροιζηνίας», το Δ.Σ. του Αναπτυξιακού Συνδέσμου επικαλέστηκε κατεπείγουσα ανάγκη άμεσης εκτέλεσης αντιπλημμυρικών εργασιών για την αντιμετώπιση σοβαρού κινδύνου λόγω των επικείμενων χειμερινών βροχοπτώσεων του έτους 2008 (σύνταξη και θεώρηση μελέτης ). Δεδομένου ότι η εκτέλεση του έργου αποφασίστηκε στις , δηλαδή μετά το πέρας της χειμερινής περιόδου, δεν δικαιολογείται η προσφυγή στην ανωτέρω διαδικασία ανάθεσης, καθώς μπορούσαν να τηρηθούν οι προθεσμίες που ορίζονται για τη διενέργεια ανοικτής δημοπρασίας. Περαιτέρω, σύμφωνα με τα στοιχεία του φακέλου (επιμετρήσεις λογαριασμοί) δεν προκύπτει η εντός σύντομου χρόνου από την υπογραφή της σύμβασης αποπεράτωση του έργου για την αποτροπή του κινδύνου. Συνεπώς δεν συνέτρεξαν κατά την άποψη του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., οι προϋποθέσεις του άρθρου 28 του Ν. 3669/08 για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία του διαγωνισμού μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσκαλούμενων εργοληπτικών επιχειρήσεων. Δ. Εκτέλεση των έργων 1. Συμπληρωματικές Συμβάσεις Η 1 η Σ.Σ.Ε. του έργου «Ύδρευση Περιοχής Αναπτυξιακού Συνδέσμου Τροιζηνίας» περιλαμβάνει εργασίες αντίστοιχες αυτών της αρχικής σύμβασης, εντός των γεωγραφικών ορίων της αρχικής μελέτης, σε συνέχεια μεταγενέστερων (της σύμβασης) αιτημάτων των Δήμων του Συνδέσμου. Όπως προαναφέρθηκε, οι νέες εργασίες θα μπορούσαν, κατά την άποψή μας, να είχαν προβλεφθεί κατά την σύνταξη της μελέτης ( ) και η παράλειψη αυτή οφείλεται σε ελλιπή προγραμματισμό των αναγκαίων παρεμβάσεων στο δίκτυο ύδρευσης εκ μέρους των Δήμων του συνδέσμου. Σύμφωνα με τα ανωτέρω, εκτιμήθηκε ότι δεν τηρήθηκαν οι προϋποθέσεις των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 57 του Ν. 3669/2008 για τη σύναψη της 1 ης Σ.Σ.Ε. 2. Εκτέλεση νέων εργασιών και τεκμηρίωση νέων τιμών (Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε.) α. Στα χορηγηθέντα στοιχεία του 1 ου Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε. του έργου «Ύδρευση Περιοχής Αναπτυξιακού Συνδέσμου Τροιζηνίας» δεν περιλαμβάνεται πρακτικό της επιτροπής για την εξακρίβωση 101

102 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ του κόστους των εργασιών που εμπίπτουν στην περίπτωση γ της παρ. 6 του άρθρου 57 του ν. 3669/08. β. Στα χορηγηθέντα στοιχεία του 1 ου και 2 ου Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε. του έργου «Συντήρηση, Δοκιμαστική Λειτουργία και Εγκατάσταση Εξοπλισμού για τη Βελτίωση των Λειτουργικών Διαδικασιών και εγκαταστάσεων Συλλογής και Επεξεργασίας Ακαθάρτων Περιοχής Δήμων Πόρου και Τροιζήνας» δεν περιλαμβάνεται πρακτικό της επιτροπής για την εξακρίβωση του κόστους των εργασιών που εμπίπτουν στην περίπτωση γ της παρ. 6 του άρθρου 57 του ν. 3669/08. Επίσης περιλαμβάνονται οι νέες εργασίες Ν.Τ/1.8 Ν.Τ/1.10 και Ν.Τ/2.4, οι οποίες τιμολογήθηκαν με κατ αποκοπή τίμημα χωρίς να υφίσταται αναλυτική τεκμηρίωση των νέων τιμών (σχέδια προμέτρηση εργασιών τιμολόγηση με βάση τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 57 του ν. 3669/08). Στο 3 ο Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε. η εργασία Ν.Τ/2.1 (Ν.Τ./3.1), που αφορά σε συντήρηση και παρουσιάζει ιδιαίτερη δυσχέρεια στην τιμολόγηση, τιμολογήθηκε ως σύνθετη εργασία με κατ αποκοπή τίμημα. Εκτιμήθηκε ότι η εργασία αυτή έπρεπε να εκτελεστεί και να κοστολογηθεί απολογιστικά σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 55 του ν. 3669/08 (θα έπρεπε, ωστόσο, να είχε γίνει η αναγκαία πρόβλεψη στα συμβατικά τεύχη). γ. Στο 1 ο Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε. του έργου «Επείγουσες Αντιπλημμυρικές Εργασίες σε Περιοχές Αρμοδιότητας του Αναπτυξιακού Συνδέσμου Τροιζηνίας», έγιναν, εκ παραδρομής, μικρά σφάλματα στην τιμολόγηση των εργασιών Ν.Τ. 1 και 9. Το 1 ο Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε. συνοδεύεται από Τεύχος Ανάλυσης Τιμών με συνημμένο πρακτικό παρακολούθησης των αποδόσεων του εργατοτεχνικού προσωπικού δεν έχουν όμως επισυναφθεί προσφορές για την εξακρίβωση του κόστους των υλικών που εμπίπτουν στην περίπτωση γ της παρ. 6 του άρθρου 57 του ν. 3669/08 (τιμές εμπορίου). Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι στα τρία ανωτέρω έργα η Διευθύνουσα Υπηρεσία δεν τεκμηρίωσε επαρκώς τις νέες τιμές, όπως προβλέπεται από τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 57 του ν. 3669/08 (η εφαρμογή των οποίων αναλύεται ενδελεχώς στην εγκύκλιο 36/94 της Γ.Γ.Δ.Ε. του πρώην Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ.). Επίσης, η Διευθύνουσα Υπηρεσία δεν φρόντισε να προβλέψει στα συμβατικά τεύχη των μελετών, τη δυνατότητα εκτέλεσης απολογιστικών εργασιών, για σύνθετες εργασίες συντήρησης με δυσχέρεια στην τιμολόγησή τους. 3. Χορήγηση παρατάσεων Στην από , απόφαση της Προϊσταμένης Αρχής με την οποία εγκρίθηκε ο 1 ος Α.Π.Ε. του έργου «Επείγουσες Αντιπλημμυρικές Εργασίες σε Περιοχές Αρμοδιότητας του Αναπτυξιακού Συνδέσμου Τροιζηνίας» δεν αναφέρεται ρητά η παράταση της προθεσμίας για την περάτωση του έργου, η οποία έληξε στις και το από σχέδιο Α.Π.Ε., στο οποίο περιλαμβανόταν εισήγηση για «παράταση περαίωσης του έργου κατά εφτά μήνες», είχε εμπρόθεσμα αποσταλεί στην Προϊσταμένη Αρχή. Η παράταση των προθεσμιών (άρθρο 48 του Ν. 3669), κατά γενική αρχή πρέπει να δίδεται εμπρόθεσμα. 4. Παραλαβές Στα ανωτέρω έργα δεν διενεργήθηκε η προσωρινή παραλαβή εντός των χρονικών περιθωρίων 102

103 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 που ορίζονται στο άρθρο 73 του ν. 3669/08, παρά το γεγονός ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις για τη διενέργειά της (βεβαίωση περάτωσης έγκαιρη σύνταξη της τελικής επιμέτρησης), με ευθύνη τόσο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας όσο και της αρμόδιας Υπηρεσίας για τη συγκρότηση της επιτροπής παραλαβής. Κατά συνέπεια διενεργήθηκε ταυτόχρονα προσωρινή και οριστική παραλαβή. Ειδικότερα, όσον αφορά στην παραλαβή του έργου «Επείγουσες Αντιπλημμυρικές Εργασίες σε Περιοχές Αρμοδιότητας του Αναπτυξιακού Συνδέσμου Τροιζηνίας», η προβλεπόμενη από τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 73 του ν. 3669/08 ανακοίνωση της περαίωσης του έργου και της σύνταξης της τελικής επιμέτρησης έγινε με μεγάλη καθυστέρηση, στις , μετά την παρέλευση του χρόνου υποχρεωτικής συντήρησης του έργου (έως τις ). Σύμφωνα με τη βεβαίωση περάτωσης των εργασιών, το έργο περαιώθηκε στις , ενώ η από υποβληθείσα τελική επιμέτρηση του έργου εγκρίθηκε από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία στις Αντίστοιχα, με μεγάλη καθυστέρηση συντάχθηκαν δύο τακτοποιητικοί Ανακεφαλαιωτικοί Πίνακες, ο 2 ος Α.Π.Ε. στις για να συμπεριλάβει τις ποσότητες της τελικής επιμέτρησης αναφορικά με τις εργασίες της κύριας αρχικής σύμβασης και ο 3 ος Α.Π.Ε., στις , για να συμπεριλάβει τις ποσότητες της τελικής επιμέτρησης αναφορικά με την 1 η Σ.Σ.Ε. Οι ανωτέρω καθυστερήσεις και λανθασμένοι χειρισμοί αποδόθηκαν από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία στις οργανωτικές αλλαγές λόγω της εφαρμογής του ν.3852/2010 (Καλλικράτης) [κατάργηση των ΤΎΔΚ, μεταβίβαση αρμοδιοτήτων αρχικά (από έως ) στην Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Πειραιά και τέλος στη Δ/νση Τεχνικών έργων της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων Πειραιά] που είχαν ως αποτέλεσμα δυσλειτουργίες και προβλήματα στην τήρηση των φακέλων των έργων (ειδικότερα έλλειψη μέριμνας για τους φακέλους των έργων των οποίων η εκτέλεση είχε ήδη περατωθεί). Περαιτέρω η Προϊσταμένη Αρχή συγκρότησε την Επιτροπή για την προσωρινή και οριστική παραλαβή με απόφασή της στις με μεγάλη καθυστέρηση σε σχέση με την από ανακοίνωση της Διευθύνουσας Υπηρεσίας και η παραλαβή διενεργήθηκε στις , περίπου τέσσερα έτη μετά τη λήξη του χρόνου υποχρεωτικής συντήρησης του έργου. Έλεγχος στον ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΛΙΜΕΝΟΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ Α.Ε. Κατόπιν καταγγελίας ιδιώτη διενεργήθηκε έλεγχος, με αντικείμενο τις διαδικασίες διενέργειας ανοικτού δημόσιου διαγωνισμού, από τον «ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΛΙΜΕΝΟΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ Α.Ε.», για την ανάδειξη αναδόχου για την «Παροχή υπηρεσιών ευκολιών υποδοχής αποβλήτων και καταλοίπου φορτίου των πλοίων (στερεών και υγρών) που προσεγγίζουν τη Θαλάσσια περιοχή αρμοδιότητας του Οργανισμού Λιμένος Ελευσίνας Α.Ε. για πέντε (5) έτη». Από τον έλεγχο προέκυψαν τα παρακάτω: Το Δ.Σ. της Ο.Λ.Ε. Α.Ε. όρισε, παρατύπως, μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου ως μέλη της Επιτροπής Διαγωνισμού, καθιστώντας έτσι τη σύνθεση της επιτροπής πλημμελή, καθώς μέλη του γνωμοδοτικού οργάνου ήταν ταυτόχρονα και μέλη του αποφασίζοντος οργάνου του διαγωνισμού. Κατ αυτόν τον τρόπο, ακυρώθηκε στην πράξη το διακριτό στάδιο της γνωμοδότησης της επιτροπής διαγωνισμού και παραβιάστηκε η αρχή της διαφάνειας. 103

104 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Οι δύο συμβάσεις που συνήψε η Ο.Λ.Ε. Α.Ε., για την παροχή υπηρεσιών ευκολιών υποδοχής αποβλήτων και καταλοίπων πλοίων που υπογράφηκαν στις , δεν υπήχθησαν στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά παράβαση των οριζομένων στο άρθρο 35 του Ν. 4129/2013. Η Ο.Λ.Ε. Α.Ε. δεν ανήρτησε τα στοιχεία των δύο συμβάσεων στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων, ως είχε υποχρέωση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Ν. 4013/2011. Κατόπιν των ανωτέρω η Έκθεση διαβιβάσθηκε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών. Έλεγχος στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) Α.Ε. Από έλεγχο που διενήργησε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. αυτεπάγγελτα στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) Α.Ε., με αντικείμενο τις αναθέσεις εξωδίκου και δικαστικού έργου κατά την πενταετία , διαπιστώθηκαν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: Παρά το γεγονός ότι η Νομική Υπηρεσία της εταιρείας ήταν κατά το ως άνω χρονικό διάστημα στελεχωμένη με ικανό αριθμό δικηγόρων με πάγια αντιμισθία (2011: 12, 2012: 13, 2013: 13, 2014:13, 2015: 21), προέβη σε διακόσιες εβδομήντα τέσσερις (274) αναθέσεις εξωδίκου και δικαστικού έργου σε εξωτερικούς δικηγόρους και δικηγορικά γραφεία (2011: 19, 2012: 90, 2013: 72, 2014: 68 και έως τον Ιούνιο του 2015: 26). Η δε συνολική σχετική δαπάνη ανήλθε στο ποσό των ,33 ευρώ, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και αμοιβές από αναθέσεις προηγούμενων ετών. Από τις διακόσιες εβδομήντα τέσσερις αναθέσεις (274), σαράντα μία (41) πραγματοποιήθηκαν με αποφάσεις του Δ.Σ., διακόσιες δέκα επτά (217) με αποφάσεις του Δ/ντος Συμβούλου και δέκα έξι (16) με αποφάσεις του Προϊσταμένου της Νομικής Υπηρεσίας. Για την πλειονότητα των αναθέσεων που πραγματοποιήθηκαν με απόφαση του Δ/ντος Συμβούλου, δεν τέθηκαν υπόψη του κλιμακίου ελέγχου σχετικές εισηγήσεις της Νομικής Υπηρεσίας της εταιρείας, όπως ο Οργανισμός της και οι σχετικές αποφάσεις του Δ.Σ. ορίζουν, σε ορισμένες όμως εκ των αποφάσεων ανάθεσης εκτός από το αποφασίζον όργανο, έχει προσυπογράψει είτε η Δ/ντρια είτε δικηγόρος της Νομικής Υπηρεσίας της εταιρείας. Για πενήντα οκτώ (58) αναθέσεις δεν προκύπτει ειδική και επαρκής τεκμηρίωση της εξειδίκευσης και πείρας του αναδόχου σε σχέση με το αντικείμενο της ανάθεσης, προϋπόθεση απαραίτητη, σύμφωνα με το άρθρο 18 παρ. 5 του ν. 2636/1998 και τις σχετικές αποφάσεις του Δ.Σ. της εταιρείας, για την ανάθεση παροχής νομικών υπηρεσιών σε εξωτερικούς δικηγόρους. Πλέον του ενός τρίτου των αναθέσεων, πραγματοποιήθηκαν πριν την έκδοση της σχετικής απόφασης ανάθεσης, για ογδόντα έξι (86) περιπτώσεις δεν τεκμηριώνεται η αναγκαιότητα της ανάθεσης και σε δέκα (10) περιπτώσεις δεν περιλαμβάνεται σαφής προσδιορισμός του αντικειμένου ανάθεσης. Ενενήντα τρεις (93) αναθέσεις, συνολικής δαπάνης ,79 ευρώ αφορούσαν το χειρισμό υποθέσεων για την είσπραξη οφειλομένων προς τις Μαρίνες τελών ελλιμενισμού σκαφών και ορισμένες αναθέσεις αφορούσαν σε έλεγχο τίτλων σε υποθηκοφυλακεία και κτηματολογικά γραφεία ακόμα και σε περιοχές που βρίσκονται πλησίον της έδρας της εταιρείας, αντικείμενα δηλαδή που σαφώς εμπίπτουν στο συνήθη κύκλο εργασιών και καθηκόντων της Νομικής Υπηρε- 104

105 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 σίας και επομένως, θα έπρεπε να έχουν διεκπεραιωθεί από τους δικηγόρους της εταιρείας χωρίς πρόσθετη οικονομική επιβάρυνσή της. Στην εταιρεία παρέχουν υπηρεσίες έξι (6) δικηγόροι, στους οποίους αρχικά ανατέθηκε εξώδικο έργο με αποφάσεις του Δ/ντα Συμβούλου και τη σύναψη συμβάσεων, οι οποίες αν και έληξαν, η εταιρεία από το 2012 συνεχίζει να τους καταβάλλει αμοιβή, κυμαινόμενη μηνιαίως από ευρώ έως ευρώ περίπου κατά περίπτωση, έναντι μηνιαίας έκδοσης τιμολογίου παροχής υπηρεσιών (ΑΠΥ) κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας, η οποία προβλέπει την απασχόληση δικηγόρων από φορείς του δημοσίου τομέα μόνο με σχέση έμμισθης εντολής. Κατά το χρόνο του ελέγχου στην εταιρεία απασχολούντο από το 2014 τρεις (3) ασκούμενοι δικηγόροι, χωρίς να προηγηθεί σχετική πρόσκληση υποβολής αιτήσεων και χωρίς να τηρηθεί η διαδικασία που προβλέπεται από την παρ. 3 εδαφ. γ του άρθρου 13 του ν. 4194/2013 «Κώδικας Δικηγόρων». Σε μια εκ των ανωτέρω ασκούμενων δικηγόρων είχαν προηγουμένως ανατεθεί, έναντι αμοιβής, εργασίες υποστήριξης της Νομικής Υπηρεσίας, οι οποίες εμπίπτουν στο συνήθη κύκλο εργασιών και καθηκόντων των υπηρετούντων σε αυτήν και επομένως κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας. Από τους απασχολούμενους με πάγια αντιμισθία δικηγόρους της εταιρείας, μόνον τρεις εξ αυτών, εμφάνιζαν δικαστικά έξοδα, έξοδα παράστασης σε δίκη, πληρωμή γραμματίων Δικηγορικού Συλλόγου κλπ. Από τη συνολική δαπάνη για αναθέσεις σε εξωτερικούς δικηγόρους και δικηγορικά γραφεία, ποσό ευρώ περίπου, καταβλήθηκε για την υπεράσπιση Προέδρων, Δ/ντων Συμβούλων και μελών του Δ.Σ. της εταιρείας για υποθέσεις ενώπιον αστικών ή ποινικών δικαστηρίων που σχετίζονται με την άσκηση των καθηκόντων τους. Κατόπιν των ανωτέρω διαπιστώσεων το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. διαβίβασε τη σχετική έκθεσή του στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών και παράλληλα επεσήμανε στην εταιρεία την αναγκαιότητα: - Να περιορίσει τις αναθέσεις δικαστικού ή εξωδίκου έργου αποκλειστικά και μόνον στις περιπτώσεις, που αυτό κρίνεται απαραίτητο λόγω της φύσης της διαφοράς και της σπουδαιότητάς της για το δημόσιο συμφέρον, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι οι απασχολούμενοι στην εταιρεία με έμμισθη εντολή δικηγόροι δεν διαθέτουν την απαιτούμενη για το χειρισμό της συγκεκριμένης υπόθεσης εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία. - Οι σχετικές αποφάσεις ανάθεσης να αιτιολογούνται ειδικά και της ανάθεσης να προηγείται πάντα έγγραφη εισήγηση της Νομικής Υπηρεσίας, η οποία να περιλαμβάνει αναλυτικά τους λόγους που επιτάσσουν την ανάθεση σε εξωτερικό δικηγόρο/δικηγορικό γραφείο, την προϋπολογιζόμενη δαπάνη και την ακολουθητέα διαδικασία με βάση την ισχύουσα νομοθεσία και τον Κανονισμό της εταιρείας. Σε κάθε περίπτωση δε, στην εισήγηση της Νομικής Υπηρεσίας να τεκμηριώνεται ειδικά και πλήρως η πείρα και εξειδίκευση των υποψηφίων αναδόχων. - Να επανεξετασθούν οι προϋποθέσεις και οι όροι υπεράσπισης του Προέδρου, Διευθύνοντα Συμβούλου και μελών του Δ.Σ. που ενάγονται ή διώκονται για πράξεις ή παραλείψεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, με δαπάνες της εταιρείας, καθώς και τα ανώτατα όρια δαπάνης ανά βαθμό δικαιοδοσίας και η επιβάρυνσή τους σε περίπτωση αμετάκλητης απόφασης σε βάρος τους. - Να τηρεί απαρέγκλιτα τις προβλέψεις της κείμενης νομοθεσίας για την απασχόληση ασκούμενων δικηγόρων. 105

106 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Έλεγχος στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Ε.Μ.Π.) και στον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας του Ε.Μ.Π. Κατόπιν ανώνυμης καταγγελίας που διαβιβάστηκε στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. διενεργήθηκε έλεγχος στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Ε.Μ.Π.) και στον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας του Ε.Μ.Π. με αντικείμενο τη νομιμότητα των αναθέσεων εξωδίκου και δικαστικού έργου σε δικηγορικό γραφείο από το 2011 και εντεύθεν. Από τον έλεγχο προέκυψαν τα ακόλουθα: Πράγματι, κατά χρονικό διάστημα συνήφθησαν μεταξύ του ΕΛΚΕ του ΕΜΠ και ενός δικηγορικού γραφείου δεκαεπτά (17) συμβάσεις ανάθεσης έργου, για ένα σύνολο εκατόν οκτώ (108) υποθέσεων, στο πλαίσιο των οποίων το συγκεκριμένο δικηγορικό γραφείο χειρίστηκε διάφορες εξώδικες και δικαστικές υποθέσεις που αφορούσαν το ΕΜΠ. Η συνολική αμοιβή που καταβλήθηκε στο ως άνω γραφείο για τις παρασχεθείσες κατά το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα νομικές υπηρεσίες, ανήλθε στο ποσό των ,78 ευρώ και η χρηματοδότηση της σχετικής δαπάνης προήλθε εξ ολοκλήρου από κονδύλια του Προϋπολογισμού Διαθεσίμων του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας του ΕΜΠ. Η ανωτέρω απευθείας ανάθεση νομικών υπηρεσιών στο δικηγορικό γραφείο έγινε χωρίς την προηγούμενη διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού, παρότι, σε αρκετές περιπτώσεις, τα ποσά των αμοιβών ξεπερνούσαν το προβλεπόμενο από το άρθρο 1 του Κανονισμού Προμηθειών του ΕΛΚΕ ΕΜΠ ανώτατο όριο ετήσιας δαπάνης για την απευθείας ανάθεση (5.869,99 ευρώ). Οι δαπάνες που αφορούσαν τις νομικές υπηρεσίες είναι επιλέξιμες, καθώς περιλαμβάνονται στο εύρος των δαπανών που εξυπηρετούν το σκοπό σύστασης των Ειδικών Λογαριασμών, σύμφωνα με το άρθρο 1 της ΚΑ 679/96 (π.χ. παροχή γνωμοδοτήσεων). Παρότι στο ΕΜΠ υφίστατο και λειτουργούσε Γραφείο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, το οποίο ήταν αρμόδιο για το χειρισμό των νομικών υποθέσεων του ΕΜΠ, η διοίκηση του ΕΜΠ δεν ζήτησε για τις παραπάνω υπηρεσίες τη συνδρομή του Γραφείου του ΝΣΚ, επικαλούμενη την ιδιάζουσα και επείγουσα φύση των υποθέσεων, τον όγκο των εκκρεμουσών υποθέσεων του Γραφείου, τη σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ του ΕΜΠ και του Γραφείου του ΝΣΚ στο ΕΜΠ, την αναρμοδιότητα του Γραφείου, όσον αφορά τις ποινικές υποθέσεις, τις συνεχείς καταλήψεις των γραφείων του ΕΜΠ. Οι παραπάνω λόγοι κρίθηκαν ως αβάσιμοι στην πλειονότητά τους διότι οι περισσότερες από τις επίμαχες υποθέσεις ανάγονταν στον κύκλο των συνήθων αρμοδιοτήτων και καθηκόντων του προσωπικού του Γραφείου του ΝΣΚ στο ΕΜΠ και θα μπορούσαν να διεκπεραιωθούν από αυτό. Επισημαίνεται ότι σημαντικό ποσοστό υποθέσεων που ανατέθηκαν στο δικηγορικό γραφείο αφορούσαν σε παροχή γνωμοδοτήσεων. Οι πλημμέλειες και παραλείψεις που διαπιστώθηκαν εκ μέρους των οργάνων του ΕΜΠ κατά την ανάθεση των συγκεκριμένων υπηρεσιών συνίσταντο στα ακόλουθα: - Δεν βρέθηκαν αποφάσεις ανάθεσης των αρμοδίων οργάνων του ΕΜΠ (Σύγκλητος/Πρυτανικό Συμβούλιο) για τις περισσότερες από τις εκατόν οκτώ (108) υποθέσεις που ανατέθηκαν στο δικηγορικό γραφείο, ενώ οι όποιες αποφάσεις ελήφθησαν κατά κανόνα, χωρίς ειδική αιτιολογία. Έτσι, παραμένουν αναπάντητα τα ερωτήματα αναφορικά με το ποιο όργανο αποφάσιζε για την αναγκαιότητα ανάθεσης των υποθέσεων στον ανάδοχο, πως αιτιολογείτο (για κάθε 106

107 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 σύμβαση) η απευθείας ανάθεση στο συγκεκριμένο δικηγορικό γραφείο, χωρίς προηγουμένως η διοίκηση του ΕΜΠ να έχει απευθυνθεί στο Γραφείο του ΝΣΚ που λειτουργεί στο ΕΜΠ και με ποιο τρόπο και από ποιο όργανο του ΕΜΠ ενημερωνόταν το δικηγορικό γραφείο για το αντικείμενο της ανάθεσης. - Δεν βρέθηκαν αποφάσεις έγκρισης πληρωμών για τέσσερις (4) από τις συναφθείσες συμβάσεις. - Δεν προέκυπτε από τα στοιχεία που τηρούνταν στο ΕΜΠ το επιμέρους αντικείμενο κάθε μίας από τις δεκαεπτά (17) συναφθείσες συμβάσεις. - Δεν βεβαιωνόταν η παραλαβή του συμβατικού αντικειμένου (γνωμοδοτήσεις, υπομνήματα, δικαστικές προσφυγές, λοιπά έγγραφα) από τον επιστημονικά υπεύθυνο του έργου, σε αντίθεση με την πρόβλεψη του Κανονισμού Προμηθειών του ΕΛΚΕ. - Οι δεκαεπτά (17) συναφθείσες συμβάσεις, ενώ φέρουν ως ημερομηνία υπογραφής την ημερομηνία έναρξης του φυσικού αντικειμένου τους, είχαν εισαχθεί για πρωτοκόλληση στον ΕΛΚΕ-ΕΜΠ με σημαντική καθυστέρηση - μετά τη λήξη του συμβατικού χρόνου τους ή κοντά στη λήξη αυτού. Σε εννέα (9) μάλιστα περιπτώσεις οι αντίστοιχες συμβάσεις είχαν εισαχθεί για πρωτοκόλληση στον ΕΛΚΕ-ΕΜΠ μετά την έγκριση της σχετικής δαπάνης από το Πρυτανικό Συμβούλιο του Ιδρύματος (σε αντίθεση με τα οριζόμενα στο άρθρο 12 του Ν.2690/99). Για μία δε από τις παραπάνω συμβάσεις προκύπτουν ενδείξεις ότι συνήφθη μετά τη λήξη του συμβατικού της χρόνου. - Ελλιπή είναι τα στοιχεία των συμβάσεων ανάθεσης νομικών υπηρεσιών που αναρτώνται στο πρόγραμμα «Διαύγεια», αφού δεν δημοσιεύονται οι περιλήψεις των συμβάσεων, το φυσικό τους αντικείμενο και το όνομα του συμβαλλόμενου (άρθρο 2 του Ν.3861/2010) Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το κλιμάκιο ελέγχου συνάντησε δυσχέρειες στη συγκέντρωση των απαιτούμενων στοιχείων (καθυστερήσεις, ελλιπή στοιχεία). Στη διοίκηση του ΕΜΠ προτάθηκε να μεριμνήσει για τα ακόλουθα: α) Εφεξής να απευθύνεται εγγράφως στο Γραφείο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους στο ΕΜΠ για κάθε ζήτημα νομικής φύσεως που αφορά το Ίδρυμα, και μόνο σε περίπτωση που το εν λόγω Γραφείο βεβαιώσει ότι αδυνατεί να ανταποκριθεί σχετικά, το αρμόδιο συλλογικό όργανο του Ιδρύματος, με ειδικώς αιτιολογημένη απόφασή του, να προβαίνει σε σχετική ανάθεση σε δικηγορικό γραφείο, τηρώντας σε κάθε περίπτωση τις προβλέψεις του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου για την ανάθεση υπηρεσιών. β) Να αναρτώνται στο πρόγραμμα «Διαύγεια» οι περιλήψεις των πάσης φύσεως συμβάσεων έργου που αφορούν ερευνητικά ή άλλα έργα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του Ν.3861/2010 και την απόφαση της 5 ης / συνεδρίασης της Συγκλήτου. γ) Να βεβαιώνεται εγγράφως από τον επιστημονικά υπεύθυνο κάθε έργου του ΕΛΚΕ του ΕΜΠ η καλή εκτέλεση των συμβάσεων. δ) Να καταχωρίζονται αυθημερόν, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 12 του Ν. 2690/99, στο πρωτόκολλο του ΕΛΚΕ οι πάσης φύσεως συμβάσεις που συνάπτονται από τον Ειδικό Λογαριασμό του Ιδρύματος. 107

108 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Έλεγχος στις: α) ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε., β) Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων Μελετών-Κατασκευών Έργων Παραχώρησης Πελοποννήσου (ΕΥΔΕ ΜΚ ΕΠΠ) ήδη Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων/Κατασκευή Έργων με Σύμβαση Παραχώρησης/ Πελοποννήσου & Βορείου Ελλάδος (ΕΥΔΕ/ΚΕΣΠ/ΠΕ&Β.Ε.), γ) Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ενίσχυσης Προσπελασιμότητας (ΕΥΔ ΕΠ-ΕΠ) και δ) Ειδική Υπηρεσία Θεσμικής Υποστήριξης (ΕΥΘΥ) Ο έλεγχος διενεργήθηκε σε συνέχεια ευρημάτων σχετικής Έκθεσης Οριστικών Αποτελεσμάτων Ελέγχου της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ), η οποία κοινοποιήθηκε στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου Συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ) και του Σώματος Επιθεωρητών-Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.), σύμφωνα με το οποίο «Η ΕΔΕΛ κοινοποιεί στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. τις εκθέσεις οριστικών αποτελεσμάτων ελέγχου συστημάτων και πράξεων που σχετίζονται με φορείς του δημοσίου και εμφανίζουν ουσιαστικά ευρήματα ή και υπόνοια απάτης». Αντικείμενο του ελέγχου ήταν η εξέταση της τήρησης των προβλεπομένων, από το εθνικό και κοινοτικό θεσμικό πλαίσιο, διαδικασιών, κατά τη διαδικασία ανάθεσης (από την έγκριση της διακήρυξης μέχρι την υπογραφή της σύμβασης και την κύρωσή της με νόμο) του έργου: «Κατασκευή Λωρίδας Έκτακτης Ανάγκης (ΛΕΑ) στις σήραγγες Τ1,Τ2 και Τ3», που αποτελεί τμήμα του ευρύτερου έργου: «Ολοκλήρωση της σύμβασης παραχώρησης του έργου: Μελέτη Κατασκευή Χρηματοδότηση Λειτουργία Συντήρηση και Εκμετάλλευση του έργου αυτοκινητόδρομος Μαλιακός Κλειδί». Από την επιθεώρηση προέκυψαν τα ακόλουθα: 1. Ως προς την ανάθεση του ευρύτερου έργου με τίτλο «Μελέτη Κατασκευή Χρηματοδότηση Λειτουργία Συντήρηση και Εκμετάλλευση του τμήματος ΠΑΘΕ Μαλιακός Κλειδί» Το ευρύτερο έργο ανατέθηκε με την αρ. πρωτ. ΟΑΠ/Α2/Φ1/19636/ απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., μετά από δημοπράτηση το έτος 2001 με το σύστημα της κλειστής διαδικασίας «προεπιλογής» και «προσφοράς που περιλαμβάνει άλλα ανταλλάγματα» (Ν.1418/84, άρθρο 4, παρ. 2β, Π.Δ. 609/1985, άρθρο 13 και Π.Δ. 334/2000), διαδικασία που εφαρμόζεται σε έργα μεγάλης σπουδαιότητας ή εξειδικευμένα, με Δημοπρατούσα Αρχή την Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων - Οδικοί Άξονες Παραχώρησης (ΕΥΔΕ-ΟΑΠ). Η χρονική διάρκεια του σχετικού διεθνούς διαγωνισμού ανήλθε σε τέσσερα έτη (ήτοι από το έτος 2001 έως το έτος 2005) και περιελάμβανε τη διεξαγωγή της Α Φάσης δημοπράτησης (προεπιλογή διαγωνιζόμενων) και της Β Φάσης δημοπράτησης (το έτος 2005 υποβολή προσφορών, αξιολόγηση και το έτος 2007 ανάδειξη του Παραχωρησιούχου-αναδόχου). Κατά την Α Φάση του διαγωνισμού (Διακήρυξη Α - προεπιλογή) δημοπρατήθηκαν οι τρεις (3) μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι της Χώρας (1. Αυτοκινητόδρομος Π.Α.Θ.Ε., τμήμα Μαλιακός - Κλειδί, από Ανισόπεδο Κόμβο (Α/Κ) Ραχών έως τον Α/Κ Κλειδίου, όπου εκτελέσθηκε το εξεταζόμενο ευρύτερο έργο, 2. Αυτοκινητόδρομος Π.Α.Θ.Ε., τμήμα Ελευσίνα - Κόρινθος - Πάτρα και νότιο τμήμα αυτοκινητοδρόμου Ιόνιας Οδού Πάτρα - Πύργος - Τσακώνα και 3. Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας από Σκάρφεια έως Α/Κ Παναγιάς Εγνατίας Οδού), ενώ κατά τη Β Φάση ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός του ανωτέρω ευρύτερου έργου (1) βάσει των τελικών τευχών 108

109 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Διακήρυξης αυτού, της αξιολόγησης των δύο προσφορών που υποβλήθηκαν και της ανάδειξης του Παραχωρησιούχου. Μετά τον προβλεπόμενο προσυμβατικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο (αριθ. 467/ Πράξη του Ε Κλιμακίου), υπογράφηκε στις η «Σύμβαση Παραχώρησης» από τον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., ως εκπρόσωπο του Ελληνικού Δημοσίου (Αναθέτουσα Αρχή) και τον ανάδοχο όμιλο, με τίμημα προσφοράς του Παραχωρησιούχου ,00 ευρώ και επιπλέον συμβολή του Δημοσίου ύψους ευρώ. Η διάρκεια εκμετάλλευσης του έργου ανέρχεται σε τριάντα (30) χρόνια. Η εν λόγω Σύμβαση κυρώθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων με το ν. 3605/ (ΦΕΚ Α 190). Το ελεγχόμενο έργο με τίτλο «Κατασκευή Λωρίδας Έκτακτης Ανάγκης (ΛΕΑ) στις σήραγγες Τ1,Τ2 και Τ3», δαπάνης ευρώ, δεν αποτελεί ανεξάρτητο έργο ούτε ανατέθηκε με διακριτή σύμβαση, αλλά ενσωματώθηκε, με την αρ. 8360/ απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., στο αντικείμενο του ευρύτερου έργου, ως τροποποίηση του τεχνικού αντικειμένου αυτού, ήτοι του «Βασικού Σχεδιασμού» των σηράγγων Τ1 (Τέμπη 1, μήκους 1900μ.), Τ2 (Τέμπη 2, μήκους 6000μ.) και Τ3 (Παντελεήμονα, μήκους 3000μ.), κατά παράβαση των προβλεπομένων στην Οδηγία 2004/18/ΕΚ, εδάφ. (2) και στη νομοθεσία εκτέλεσης δημοσίων έργων (ν.1418/84 και Π.Δ.609/85 και ακολούθως ν.3669/08, άρθρο 57, καθώς και Π.Δ. 334/2000). 2. Ως προς τη χρηματοδότηση του ελεγχόμενου έργου Προκειμένου να καλυφθεί από το Δημόσιο η δαπάνη, ύψους ευρώ, η «Κατασκευή Λωρίδας Έκτακτης Ανάγκης (ΛΕΑ) στις σήραγγες Τ1, Τ2 και Τ3», εντάχθηκε το 2012 στο ΕΣΠΑ ως υποέργο 2, στο πλαίσιο της ήδη ενταγμένης Πράξης (δηλ. έργου) με τίτλο «Ολοκλήρωση της σύμβασης παραχώρησης του έργου: Μελέτη Κατασκευή Χρηματοδότηση Λειτουργία Συντήρηση και Εκμετάλλευση του τμήματος ΠΑΘΕ Μαλιακός Κλειδί» (υποέργο 1). Το ευρύτερο έργο είχε ενταχθεί αρχικά το 2007 στο Γ ΚΠΣ και μεταφέρθηκε στο ΕΣΠΑ το 2011 για την ολοκλήρωσή του. Στην ανωτέρω δαπάνη επιβλήθηκε διόρθωση 10% από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας», κατόπιν σχετικής εισήγησης Γνωμοδοτικής Επιτροπής του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, παρόλο που κατά δήλωσή της ήταν αναρμόδια να γνωμοδοτήσει για το θέμα, διότι η κατασκευή της ΛΕΑ δεν έγινε με «Συμπληρωματική Σύμβαση». Η Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ) με το από πόρισμα ελέγχου πρότεινε την επιβολή πρόσθετης διόρθωσης 15% επιπλέον της ήδη επιβληθείσας από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Προγράμματος διόρθωσης 10% (δηλαδή συνολική διόρθωση 25%). Η εν λόγω διόρθωση της ΕΔΕΛ ακυρώθηκε με τις αρ. 4628/2014 και 4629/2014 Αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, μετά από προσφυγή της Ειδικής Υπηρεσίας Δημοσίων Έργων Κατασκευής Έργων με σύμβαση Παραχώρησης Πελοποννήσου και Βορείου Ελλάδος (ΕΥΔΕ/ΚΕΣΠ/ΠΕ&ΒΕ) και οι σχετικές δαπάνες κρίθηκαν εκ νέου επιλέξιμες στο ΕΣΠΑ. 3. Ως προς την αναγκαιότητα κατασκευής της Λωρίδας Έκτακτης Ανάγκης (ΛΕΑ) στις σήραγγες του ευρύτερου έργου Μαλιακός-Κλειδί Πριν από τη διενέργεια της Β Φάσης του διαγωνισμού του ευρύτερου έργου (Μαλιακός-Κλειδί), εκπονήθηκε, το Νοέμβριο 2004, «Μελέτη Ανάλυσης Κινδύνων Σηράγγων» (ΜΑΚΣ) από τον Τε- 109

110 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ χνικό Σύμβουλο Αυτοκινητοδρόμων με Παραχώρηση του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. με προβλεπόμενο φόρτο σχεδιασμού για το έτος 2032, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της οποίας κρίθηκε μη αναγκαία η κατασκευή της ΛΕΑ στις σήραγγες Τ1, Τ2 και Τ3 του έργου, κυρίως λόγω του υψηλού κόστους σε σχέση με το οικονομικό όφελος που σχετίζεται με τη μείωση του κινδύνου. Στα τελικά εγκριθέντα Τεύχη Δημοπράτησης της Β Φάσης του διαγωνισμού του ευρύτερου έργου (ΟΑΠ/Α2/Φ1/οικ.8693/ απόφαση Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.), δεν υπήρχε η υποχρέωση των διαγωνισθέντων για κατασκευή ΛΕΑ στις σήραγγες (Διακήρυξη, Ε.Σ.Υ. άρθ & 19.2) και ως εκ τούτου η ΛΕΑ εξαιρέθηκε από το κατασκευαστικό αντικείμενο του έργου και δεν περιλήφθηκε στην Προσφορά των δύο τελικά διαγωνισθέντων ομίλων. Σχετική αναφορά για «υποχρεωτική διαμόρφωση ΛΕΑ» στις σήραγγες του έργου, στην περίπτωση που προέκυπτε αναγκαία από τα συμπεράσματα νεότερης ΜΑΚΣ, έγινε μόνο σε «σημείωση» στο άρθρο 19.2 της Ε.Σ.Υ. Ο Παραχωρησιούχος, σύμφωνα με τα συμβατικά τεύχη, όφειλε μεν υποχρεωτικά να συντάξει, με δαπάνη του, για κάθε σήραγγα νεότερη ΜΑΚΣ, (δηλαδή τη μελέτη ανάλυσης επικινδυνότητας που προβλέπεται στο άρθρο 13 της οδηγίας 2004/54), ωστόσο στα συμβατικά τεύχη δεν περιλαμβανόταν όρος ούτε για τη χρηματοδότηση της δαπάνης κατασκευής ΛΕΑ στις σήραγγες ούτε για τον τρόπο υπολογισμού της δαπάνης. Η εκ μέρους της υπηρεσίας πρόβλεψη στα Τεύχη (άρθρα 18.4 και 19.3 της Ε.Σ.Υ.) για την εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας 2004/54 για την ασφάλεια των σηράγγων, πριν από την ενσωμάτωση αυτής στο εθνικό δίκαιο το 2007, ήταν ορθή, καθώς διασφαλιζόταν η μελλοντική τήρηση των κοινοτικών απαιτήσεων σ αυτές. Αντίθετα, η επιλογή της τότε υπηρεσίας (ΕΥΔΕ ΟΑΠ) να συσχετιστεί η κατασκευή ΛΕΑ με το αποτέλεσμα της (νεότερης) ΜΑΚΣ, όπως αναφέρεται στην ως άνω «σημείωση» της ΕΣΥ, δεν αιτιολογείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην 2004/54 κοινοτική οδηγία, διότι η ΜΑΚΣ καθορίζει μόνον τους απαιτούμενους κατ ελάχιστον κανόνες ασφάλειας στη διατομή σηράγγων, η οποία όμως διατομή έχει προηγουμένως καθορισθεί από την τεχνική μελέτη των σηράγγων. Στην προκειμένη περίπτωση, με βάση την καθορισθείσα διατομή είχε διαμορφωθεί η προσφορά των διαγωνιζομένων και ως εκ τούτου και του Παραχωρησιούχου (διατομή πλάτους 8,5 μ. χωρίς ΛΕΑ). Σε καμία περίπτωση η ΜΑΚΣ δεν καθορίζει την απαίτηση κατασκευής ΛΕΑ στη διατομή των σηράγγων (Μέτρα ασφαλείας του άρθρου 3 της οδηγίας 2004/54). Συνεπώς, η εν λόγω «σημείωση» δεν έπρεπε να συμπεριληφθεί στην Ε.Σ.Υ. και αρκούσε μόνο η αναφορά για την εφαρμογή της οδηγίας 2004/54. Τα εμπλεκόμενα στελέχη της υπηρεσίας δεν επέδειξαν τη δέουσα επιμέλεια, όσον αφορά στην ορθή ερμηνεία της οδηγίας 2004/54 και με την προσθήκη της ανωτέρω «σημείωσης» στην Ε.Σ.Υ. οδήγησαν στη μη ορθή τεχνικοοικονομικά επιλογή κατασκευής ΛΕΑ μετά το διαγωνισμό, γεγονός που αναμφίβολα επέφερε σημαντική επιβάρυνση του Δημοσίου. 4. Ως προς την προσθήκη όρου στη «Σύμβαση Παραχώρησης» του ευρύτερου έργου για την επιβάρυνση του Δημοσίου από την κατασκευή ΛΕΑ στις σήραγγες Στο «Σχέδιο Σύμβασης Παραχώρησης» (άρθρο 1.1), που συνόδευε τα τελικά Τεύχη Δημοπράτησης του ευρύτερου έργου (κατά το διαγωνισμό), δεν περιλαμβανόταν όρος σχετικά με τη χρηματοδότηση της δαπάνης κατασκευής ΛΕΑ στις σήραγγες Τ1, Τ2 και Τ3 αυτού. Το εν λόγω «Σχέδιο Σύμβασης Παραχώρησης» απεστάλη στο Ε Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνε- 110

111 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 δρίου για τον προβλεπόμενο στο ν. 3193/2003 προσυμβατικό έλεγχο και δεν προέκυψε κώλυμα υπογραφής της «Σύμβασης Παραχώρησης». Αντίθετα, στην από υπογραφείσα «Σύμβαση Παραχώρησης», η οποία κυρώθηκε με το ν. 3605/2007 (ΦΕΚ Α 190/ ), στο άρθρο 1.1 αυτής ενσωματώθηκε ο πρόσθετος όρος «σε περίπτωση που από τα πορίσματα της ΜΑΚΣ προκύψει ανάγκη τροποποίησης του Βασικού Σχεδιασμού, το Δημόσιο επιβαρύνεται μόνο από τυχόν αύξηση του κόστους κατασκευής λόγω ανάγκης κατασκευής ΛΕΑ». Η ως άνω προσθήκη, στο κείμενο της υπογραφείσας «Σύμβασης Παραχώρησης» και μόνο σ αυτό, ήτοι η διαφοροποίηση του «Σχεδίου Σύμβασης Παραχώρησης» (που περιλαμβανόταν στα τελικά Τεύχη Δημοπράτησης του ευρύτερου έργου και είχε αποσταλεί κατά τον προσυμβατικό έλεγχο από τη Δημοπρατούσα Υπηρεσία ΕΥΔΕ/ΟΑΠ προς το Ε Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου), εγείρει ζήτημα διαφάνειας του διαγωνισμού, καθώς η προσθήκη αυτή δεν αποτελεί «αναγκαία διευκρίνιση» αλλά τροποποίηση των συμβατικών όρων της Διακήρυξης, η οποία συντελέστηκε εν γνώσει της Δημοπρατούσας Υπηρεσίας και της Αναθέτουσας Αρχής, μετά την κατακύρωση του διαγωνισμού. Στο πλαίσιο του ελέγχου, δεν κατέστη δυνατόν να εξακριβωθεί με πρωτοβουλία ποιού φορέα ενσωματώθηκε η ανωτέρω προσθήκη όρου στην κυρωθείσα Σύμβαση και σε ποιο στάδιο της διαδικασίας συντελέστηκε αυτή (πριν ή μετά τον προσυμβατικό έλεγχο), καθόσον δεν ανευρέθησαν στο αρχείο της Δημοπρατούσας Υπηρεσίας το μοναδικό πρωτότυπο «Σχέδιο Σύμβασης Παραχώρησης» και το ελεγχθέν και επιστραφέν στην εν λόγω Υπηρεσία από το Ελεγκτικό Συνέδριο «Σχέδιο Σύμβασης Παραχώρησης προς υπογραφή». Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα δεδομένα, κρίθηκε ότι, κατά πάσα πιθανότητα, ο «πρόσθετος όρος» ενσωματώθηκε στο κείμενο της «Σύμβασης Παραχώρησης» μετά τον προσυμβατικό έλεγχο και πριν την κύρωση της σύμβασης με νόμο από τη Βουλή. Ωστόσο, η περαιτέρω διερεύνηση του θέματος αυτού εκφεύγει των δυνατοτήτων του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., λόγω της μη ανεύρεσης των στοιχείων του φακέλου του προσυμβατικού ελέγχου (Σχέδια Σύμβασης Παραχώρησης προς υπογραφή). Θεωρούμε ότι σε καμία περίπτωση δεν «αποτελούσε αρχήθεν συμβατική υποχρέωση» ούτε «όρο ιδιαίτερα επωφελή για το Δημόσιο», όπως προκύπτει από τη διαμόρφωση της τελικής δαπάνης της ΛΕΑ. Στην προκειμένη περίπτωση, η προσθήκη όρου στη Σύμβαση Παραχώρησης (άρθρο 1) και μόνο σ αυτήν, για επιβάρυνση αποκλειστικά του Δημοσίου από το κόστος κατασκευής της ΛΕΑ, θέτει ζήτημα υγιούς ανταγωνισμού, ίσης μεταχείρισης και διαφάνειας μεταξύ των διαγωνιζομένων κατά τη φάση του διαγωνισμού, σύμφωνα με τις αρχές της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 31 ης (βλ. σκεπτικό της αρ. 420/ Πράξης του Ε Κλιμ. του Ελεγκτικού Συνεδρίου). Η επιλεγείσα από τη Δημοπρατούσα/Αναθέτουσα Αρχή (ΕΥΔΕ ΟΑΠ/Υπουργός ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.) διαδικασία, οδήγησε στην ανάληψη του κόστους κατασκευής της ΛΕΑ εξ ολοκλήρου από το Δημόσιο, χωρίς καμία χρηματοδοτική συμβολή του Παραχωρησιούχου, όπως ίσχυε στην προσφορά του για το κυρίως αντικείμενο του ευρύτερου έργου, του οποίου έχει την εκμετάλλευση για 30 έτη. 5. Ως προς την ενσωμάτωση της Λωρίδας Έκτακτης Ανάγκης (ΛΕΑ) στις σήραγγες του ευρύτερου έργου Μετά από την κύρωση της «Σύμβασης Παραχώρησης» με το ν. 3605/ , συντάχθη- 111

112 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ κε από ανεξάρτητο του Παραχωρησιούχου φορέα νέα Μελέτη Ανάλυσης Κινδύνων Σηράγγων (ΜΑΚΣ), η οποία, εκτός από τη μελέτη προσφοράς των σηράγγων (διατομή χωρίς ΛΕΑ), έλαβε υπόψη αυξημένη πρόβλεψη κυκλοφοριακού φόρτου έως το έτος 2035 ( οχήματα/ημέρα, έναντι συμβατικής πρόβλεψης οχημάτων/ημέρα το έτος 2032, που είχε ληφθεί υπόψη στη ΜΑΚΣ του 2004, κατά την κατάρτιση των Τευχών Δημοπράτησης και μέχρι την κατακύρωση του διαγωνισμού). Βάσει των νέων δεδομένων και των συμπερασμάτων της νέας ΜΑΚΣ, ο Ανεξάρτητος Μηχανικός (άρθρο 11 της Σύμβασης Παραχώρησης) πρότεινε στην Υπηρεσία ( ) την κατασκευή ΛΕΑ εντός των σηράγγων Τ1, Τ2 και Τ3 του έργου. Ωστόσο, η σημαντική αυτή αύξηση του προβλεπόμενου κυκλοφοριακού φόρτου, η οποία συντελέστηκε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα για τέτοιες μακροπρόθεσμες προβλέψεις (τριετής επιμήκυνση της συμβατικής πρόβλεψης) και μάλιστα μετά την κατακύρωση του διαγωνισμού, διαφοροποίησε σημαντικά τα δεδομένα που αφορούσαν στον σχεδιασμό του έργου, κυρίως σε ότι αφορά στη διατομή των σηράγγων, καθώς με βάση τη νέα ΜΑΚΣ προτάθηκε η κατασκευή ΛΕΑ, ενώ η προσφορά του Παραχωρησιούχου δεν περιλάμβανε ΛΕΑ. Ωστόσο τονίζεται ότι, σύμφωνα με την σχετική με την ασφάλεια των σηράγγων κοινοτική οδηγία 54/2004, δεν μπορεί να απαιτηθεί η κατασκευή ΛΕΑ εντός των σηράγγων με βάση την ΜΑΚΣ, διότι (αντίστροφα) η ΜΑΚΣ οφείλει να λαμβάνει υπόψη τα προτεινόμενα, από την ήδη εκπονηθείσα τεχνική μελέτη, μεγέθη και να αποφαίνεται για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, προκειμένου να αντιμετωπισθεί τυχόν κίνδυνος από αυξημένο φόρτο ή έκτακτη ανάγκη. Περαιτέρω, η ως άνω αποδεχθείσα από την υπηρεσία διαφοροποίηση του προβλεπόμενου κυκλοφοριακού φόρτου, μετά την κατακύρωση του διαγωνισμού, θέτει ζήτημα διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης των διαγωνισθέντων (βλ. κοινοτική οδηγία 2004/18/ΕΚ, εδάφ. 2) και επιβαρύνει το Δημόσιο, λόγω των πρόσθετων μελετών και οικονομικών απαιτήσεων. Στη συνέχεια, η «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.», ως εποπτεύουσα το έργο υπηρεσία, κατά τα έτη 2008 έως 2012, αφού αιτήθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Έργων Συμβάσεων Παραχώρησης του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., την τροποποίηση του «Βασικού Σχεδιασμού» με την κατασκευή της ΛΕΑ στις σήραγγες του έργου και έλαβε την άμεση συναίνεση της εν λόγω Υπηρεσίας, εισηγήθηκε προς τον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. την κατασκευή της ΛΕΑ στις σήραγγες του έργου με εκτίμηση του κόστους για την τροποποίηση αυτή, ποσό ύψους ,00 ευρώ (ποσοστό υπέρβασης 37,10 % του συμβατικού κόστους των σηράγγων). Με την αρ. 8360/ απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. εγκρίθηκε η τροποποίηση του «Βασικού Σχεδιασμού» του έργου σε ότι αφορά στη διεύρυνση του πλάτους της διατομής της οδού εντός των τριών δίδυμων σηράγγων Τ1, Τ2, Τ3, σε 10,50 μ. έναντι αρχικού πλάτους 8,50 μ., ώστε να περιλαμβάνεται και ΛΕΑ πλάτους 2,50 μ., καθώς και η συνολική επιβάρυνση του Δημοσίου από την ανωτέρω αύξηση του κόστους κατασκευής των σηράγγων κατά ευρώ. Κατ αυτόν τον τρόπο ενσωματώθηκε η κατασκευή της ΛΕΑ στο αντικείμενο του ευρύτερου έργου μετά την κατακύρωση του διαγωνισμού και το Δημόσιο ανέλαβε εξ ολοκλήρου το κόστος κατασκευής της ΛΕΑ, σύμφωνα με τον «πρόσθετο όρο» που περιλήφθηκε στο άρθρο 1.1 της κυρωθείσας «Σύμβασης Παραχώρησης» και μόνο σ αυτήν, ο οποίος δεν περιλαμβανόταν στα συμβατικά τεύχη του διαγωνισμού. Περαιτέρω, η επιλογή κατασκευής της ΛΕΑ και η συνακόλουθη αύξηση της διατομής της οδού στις τρεις (3) σήραγγες του έργου, εφόσον έλαβε χώρα μετά την υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης, κατά την άποψη του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. αποτελεί τροποποίηση του τεχνικού αντικειμένου 112

113 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 της μελέτης δημοπράτησης (δηλ. τροποποίηση του Βασικού Σχεδιασμού) και θα έπρεπε να είχε εγκριθεί μετά από γνώμη του αρμόδιου Τεχνικού Συμβουλίου Κατασκευών του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., όπως προβλέπεται στο άρθρο 4, παρ. 10 του ν. 1418/84, ως ισχύει με το άρθρο 45 παρ. 2 του ν. 3669/08. Η προβλεπόμενη από το ανωτέρω άρθρο διαδικασία δεν ακολουθήθηκε από την «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.», αν και οι εργασίες κατασκευής ΛΕΑ, λόγω της ανωτέρω τροποποίησης της διατομής των σηράγγων του ευρύτερου έργου, κοστολογήθηκαν ως συμπληρωματικές (άρθρο 11.8 της Σύμβασης Παραχώρησης που ρυθμίζει θέματα συμπληρωματικών εργασιών). Άλλωστε, όταν η τροποποίηση τεχνικής μελέτης μετά από το διαγωνισμό καθίσταται αναγκαία, όπως στην περίπτωση αυτή (αλλαγή διατομής οδού στις σήραγγες), θα ήταν δυνατό, μετά την έγκριση αρμοδίως από το Τεχνικό Συμβούλιο και την σύνταξη Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα Εργασιών (Α.Π.Ε.), να υπογραφεί Συμπληρωματική Σύμβαση (Σ.Σ.), σύμφωνα με το άρθρο 57 του ν. 3669/08 και το άρθρο 8.3 του Π.Δ. 334/2000, μετά τον προβλεπόμενο προσυμβατικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Η ανωτέρω διαδικασία, που προβλέπεται στο ν. 3669/2008 και το Π.Δ.334/2000, ούτε εξετάστηκε ούτε ακολουθήθηκε από τους αρμόδιους φορείς, ήτοι την «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.», τη Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Έργων Συμβάσεων Παραχώρησης του Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. και την Αναθέτουσα Αρχή (Υπουργός ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.), οι οποίοι περιέλαβαν τη ΛΕΑ στις σήραγγες ως συμβατικό αντικείμενο του ευρύτερου έργου, χωρίς ξεχωριστή σύμβαση. 6. Ως προς την τροποποίηση της «Σύμβασης Παραχώρησης» του ευρύτερου έργου λόγω της οικονομικής κρίσης Στο πλαίσιο τροποποίησης με νόμο των συμβάσεων παραχώρησης των μεγάλων οδικών έργων της Χώρας, αποκλειστικά λόγω της οικονομικής κρίσης (παρατεταμένο γεγονός ανωτέρας βίας), και μετά από τον προβλεπόμενο προσυμβατικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο (420/ Πράξη Ε Κλιμακίου), κυρώθηκε με το ν. 4219/13 (ΦΕΚ 269/Α / ) Κύρωση των Συμφωνιών Τροποποίησης των συμβάσεων παραχώρησης των μεγάλων οδικών έργων και ρύθμιση συναφών θεμάτων, η τροποποίηση της «Σύμβασης Παραχώρησης» του ευρύτερου έργου «Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία, Συντήρηση και Εκμετάλλευση του Αυτοκινητόδρομου Π.Α.Θ.Ε., τμήμα Μαλιακός Κλειδί, από Α/Κ Ραχών έως τον Α/Κ Κλειδίου», στο οποίο, όπως προαναφέρθηκε, ενσωματώθηκε η κατασκευή ΛΕΑ στις σήραγγες αυτού. Ωστόσο, σε κανένα σημείο της 420/2013 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου της τροποποίησης της «Σύμβασης Παραχώρησης» του ευρύτερου έργου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, δεν γίνεται αναφορά ή εξετάζεται επί της ουσίας το θέμα της ενσωμάτωσης των εργασιών κατασκευής ΛΕΑ στο αρχικό συμβατικό αντικείμενο, παρά το από πόρισμα της έκθεσης ελέγχου της ΕΔΕΛ ως προς τον «πρόσθετο όρο» στην αρχική Σύμβαση Παραχώρησης. 7. Ως προς την έγκριση λειτουργίας και ασφάλειας των σηράγγων του ευρύτερου έργου από τη Διοικητική Αρχή Σηράγγων (Δ.Α.Σ.) Η Υπηρεσία του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Δ.Α.Σ., συστάθηκε το έτος 2008, με αρμοδιότητες σε θέματα λειτουργίας και ασφάλειας σηράγγων της Χώρας (άρθρο 4, παρ. 6 του Π.Δ. 230/ ), στις οποίες δεν περιλαμβάνεται η έγκριση των τεχνικών μελετών σηράγγων. Σύμφωνα με τη Δ.Α.Σ., οι λωρίδες κυκλοφορίας μίας σήραγγας, καθώς 113

114 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ και εάν περιλαμβάνεται ΛΕΑ εντός αυτής, καθορίζονται από την τεχνική μελέτη της σήραγγας, η οποία εγκρίνεται από την εκάστοτε αρμόδια υπηρεσία του ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. ενώ στην Δ.Α.Σ. υποβάλλεται μόνον ο Φάκελος Ασφάλειας της σήραγγας, προκειμένου να ελεγχθεί η τήρηση των ελαχίστων απαιτήσεων ασφαλείας που προβλέπει η Κοινοτική Οδηγία 54/2004. Έως σήμερα, δεν έχουν ακόμα υποβληθεί οι φάκελοι ασφάλειας για τις σήραγγες Τ1, Τ2 και Τ3 στη «φάση της μελέτης», του έργου Μαλιακός Κλειδί, αν και η διαδικασία ξεκίνησε το έτος 2010 και έχει σχεδόν ολοκληρωθεί το μεγαλύτερο μέρος του έργου (περίπου 97%). Κατόπιν των ανωτέρω έγιναν οι παρακάτω προτάσεις: Δεδομένης της διαφοροποίησης του κειμένου του άρθρου 1.1, μέσω της ενσωμάτωσης του «πρόσθετου όρου για την επιβάρυνση του Δημοσίου μόνο από την κατασκευή ΛΕΑ», της κυρωθείσας με το ν. 3605/2007 «Σύμβασης Παραχώρησης» του ευρύτερου έργου «Σύμβαση παραχώρησης του έργου: Μελέτη Κατασκευή Χρηματοδότηση Λειτουργία Συντήρηση και Εκμετάλλευση του έργου αυτοκινητόδρομος Μαλιακός Κλειδί», σε σχέση με το αντίστοιχο άρθρο του «Σχεδίου Σύμβασης Παραχώρησης» που ελέγχθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο (προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας, 467/2007 Πράξη), εφεξής οι Δημοπρατούσες και Αναθέτουσες Αρχές: Α) θα πρέπει να επιδεικνύουν ιδιαίτερη επιμέλεια όσον αφορά στην ταυτοποίηση των δύο ως άνω συμβατικών εγγράφων (Σχέδιο και Σύμβαση Παραχώρησης). Β) θα πρέπει να ζητούν την συνδρομή της Δ/νσης Νομοθετικού Συντονισμού & Κωδικοποίησης (Δ17) του Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων/Γεν. Γραμ. Δημ. Εργων, σε έργα τόσο μεγάλης σπουδαιότητας, των οποίων οι συμβάσεις είναι νομικά κείμενα και θα πρέπει να ελέγχονται από την ανωτέρω Διεύθυνση, ως προς την εναρμόνισή τους με τους όρους των Τευχών Διακήρυξης, πριν από τον προσυμβατικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Γ) θα πρέπει παρόμοιες συμβάσεις να αποστέλλονται στην Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων και στην Επιτροπή Ανταγωνισμού. Λαμβανομένου υπόψη του άρθρου 112 του ν. 3528/2007 (Κώδικας Δημοσίων Υπαλλήλων), δεν αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες, για πράξεις ή παραλείψεις των εμπλεκομένων υπαλλήλων, λόγω παραγραφής, καθώς παρήλθε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο (2) ετών από: α) τη μη τήρηση της διαδικασίας εκτέλεσης δημοσίων έργων από τη Δημοπρατούσα Αρχή, καθώς και τη μη τήρηση στο αρχείο αυτής του μοναδικού πρωτότυπου «Σχεδίου Σύμβασης Παραχώρησης» και του ελεγχθέντος και επιστραφέντος από το Ελεγκτικό Συνέδριο «Σχεδίου Σύμβασης Παραχώρησης προς υπογραφή». β) την έκδοση της αρ. 8360/ απόφασης του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., με την οποία εγκρίθηκε η τροποποίηση του «Βασικού Σχεδιασμού» του εν λόγω έργου (διεύρυνση διατομής της οδού εντός των τριών δίδυμων σηράγγων Τ1, Τ2, Τ3 σε 10,50μ. έναντι αρχικού πλάτους 8,50μ.) και προέκυψε επιβάρυνση του Δημοσίου κατά ευρώ. γ) τη μη τήρηση της ανωτέρω διαδικασίας εκτέλεσης δημοσίων έργων από την «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.» κατά την υποβολή του αρ. πρωτ. Α226907/ αιτήματος προς τη Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Έργων Συμβάσεων Παραχώρησης και της αρ. πρωτ. Α227010/ εισήγησής της προς τον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., και 114

115 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 δ) τη μη τήρηση της ανωτέρω διαδικασίας εκτέλεσης δημοσίων έργων από τη Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Έργων Συμβάσεων Παραχώρησης (αρ. 137/ σύμφωνη γνώμη). Η έκθεση διαβιβάσθηκε στην Εισαγγελία Εφετών Αθηνών για την ποινική αξιολόγηση των διαλαμβανομένων σε αυτήν. Έλεγχος στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Κατόπιν σχετικού αιτήματος του Αναπληρωτή Υπουργού Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διενεργήθηκε έλεγχος στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης με αντικείμενο τη νομιμότητα της σύναψης και υλοποίησης των όρων προγραμματικής σύμβασης ύψους ,00 ευρώ, το έτος 2015, μεταξύ του κατασκευαστικού φορέα του δημοσίου με την επωνυμία «ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ Α.Ε.» και του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Αντικείμενο της ανωτέρω προγραμματικής σύμβασης ήταν η διενέργεια πρωτοβάθμιου προσεισμικού ελέγχου σχολικών κτιρίων της ηπειρωτικής χώρας που σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν με τον αντισεισμικό κανονισμό του Εντούτοις το αντικείμενο της προγραμματικής σύμβασης δεν υλοποιήθηκε και η εταιρεία «ΚΤΙ- ΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ Α.Ε.» κατήγγειλε τη σύμβαση λόγω μη τήρησης του συμφωνηθέντος χρονοδιαγράμματος του έργου με ευθύνη του Παρόχου (Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης). Ο Πάροχος προέβη στη σύναψη συμβάσεων ανάθεσης έργου με προσωπικό που δεν πληρούσε τα κριτήρια που έθετε η συναφθείσα Σύμβαση ως προς την ιδιότητα (πανεπιστημιακό προσωπικό), την ειδικότητα (πολιτικοί μηχανικοί) και την εμπειρία των αναδόχων, το αντικείμενο του ανατιθέμενου έργου, το ποσό αμοιβής των αναδόχων και τον τρόπο αμοιβής. Όλες οι συναφθείσες συμβάσεις ανάθεσης έργου καταστρατηγούσαν όρους της Προγραμματικής Σύμβασης. Ο Επιστημονικώς Υπεύθυνος του έργου προέβη στη σύναψη σύμβασης ανάθεσης έργου με τον εαυτό του και τον υιό του, κατά παράβαση του άρθρου 36 του Ν.3528/2007 (ΦΕΚ Α 26) και του άρθρου 7 του Ν.2690/1999 (ΦΕΚ Α 45). Από την ελεγχθείσα υπόθεση αναδείχτηκε η αναποτελεσματικότητα των εμπλεκομένων φορέων (Κτιριακές Υποδομές Α.Ε. και Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης) ως προς την επίτευξη του σκοπού της Προγραμματικής Σύμβασης, που ήταν η διαπίστωση της επαρκούς αντισεισμικής ασφάλειας των σχολικών κτιρίων ή η ανάγκη λήψης μέτρων για την προστασία των μαθητών και του διδακτικού προσωπικού που συναθροίζεται σε αυτά. Έλεγχος στην εταιρεία «ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ Α.Ε.» Η επιθεώρηση διενεργήθηκε κατόπιν αιτήματος της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων και αφορούσε σε έλεγχο «νομιμότητας των διαδικασιών προκήρυξης, ανάθεσης και εκτέλεσης προμήθειας φωτοαντιγραφικών μηχανημάτων μέσω ηλεκτρονικού πλειστηριασμού». Από την επιθεώρηση προέκυψαν τα ακόλουθα: Με τις αποφάσεις 24/ και 17/ του Διευθύνοντος Συμβούλου της Ο.Σ.Κ. ΑΕ, ορίσθηκαν επιτροπές διαγωνισμών με θητεία μικρότερη από την ετήσια κατά παράβαση των προβλεπόμενων στις διατάξεις του άρθρου 38 του Π.Δ. 118/2007 περί ορισμού των επιτροπών διαγωνισμών. 115

116 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Στις διεξήχθη από την Ο.Σ.Κ. Α.Ε. ανοικτός διαγωνισμός με χρήση ηλεκτρονικού πλειστηριασμού, για την προμήθεια του είδους: «2.000 Φωτοαντιγραφικά Μηχανήματα», προϋπολογισμού ,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., με κριτήριο κατακύρωσης τη συμφερότερη προσφορά. Ως στόχος της προμήθειας, όπως αναφερόταν στην από Εισήγηση της Διεύθυνσης Εξοπλισμού Σχολείων, που αιτιολογούσε την ανάγκη σύντμησης των προθεσμιών δημοσιότητας του διαγωνισμού, ήταν «να είναι δυνατή η διανομή των ειδών στα σχολεία τον Σεπτέμβριο, με την έναρξη του νέου σχολικού έτους» ( ). Στις ο διαγωνισμός ακυρώθηκε. Η θητεία της επιτροπής που διενήργησε το διαγωνισμό στις και εξέδωσε αυθημερόν το «Πρακτικό Παραλαβής και Αποσφράγισης Προσφορών», έληξε επτάμισι μήνες αργότερα, ήτοι στις , χωρίς η επιτροπή να εκδώσει άλλο έγγραφο. Κατά τη διάρκεια εξέλιξης του διαγωνισμού η αρμόδια επιτροπή διαγωνισμού ανασυγκροτήθηκε δύο φορές. Ο έλεγχος των δικαιολογητικών συμμετοχής των τεσσάρων (4) εταιρειών που υπέβαλαν προσφορά, ολοκληρώθηκε στις , ήτοι δώδεκα (12) μήνες μετά τη διενέργεια του διαγωνισμού, χωρίς η καθυστέρηση να αιτιολογηθεί επαρκώς από την εταιρεία και τα μέλη των επιτροπών διαγωνισμών. Ένα μήνα μετά τη λήξη της θητείας της ανωτέρω (1 ης ) επιτροπής, ήτοι στις , ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ο.Σ.Κ. Α.Ε. όρισε νέα επιτροπή, με άλλη σύνθεση. Η θητεία της νέας αυτής (2 ης ) επιτροπής, έληξε στις Το μόνο έγγραφο για το διαγωνισμό που εξέδωσε η εν λόγω επιτροπή είναι το «Πρακτικό Ελέγχου Δικαιολογητικών & Εγγυητικών Επιστολών», στις , με το οποίο, ένα χρόνο μετά τη διενέργεια του διαγωνισμού, αποκλείστηκαν τρεις από τις τέσσερις συμμετέχουσες εταιρίες, λόγω ελλείψεων στα δικαιολογητικά συμμετοχής τους, και συγκεκριμένα, διότι δεν υπέβαλαν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά ονομαστικοποίησης μετοχών. Με το ν. 4199/2013 και την Δ16γ/05/483/Γ/ διαπιστωτική πράξη, στις , η Κτ.Υπ. Α.Ε. κατέστη καθολικός διάδοχος της Ο.Σ.Κ. Α.Ε., σε όλα τα δικαιώματα, απαιτήσεις και υποχρεώσεις της. Δύο μήνες μετά τη λήξη της θητείας της ανωτέρω (2 ης ) επιτροπής, ήτοι στις , ο Διευθύνων Σύμβουλος της Κτ.Υπ. Α.Ε. όρισε νέα επιτροπή, με άλλη σύνθεση. Η θητεία της νέας (3 ης ) αυτής επιτροπής, έληξε στις Η επιτροπή συνήλθε σε συνεδρίαση στις , προκειμένου να προβεί στον έλεγχο της τεχνικής προσφοράς της εναπομείνασας εταιρίας. Στις , δύο μήνες μετά τη συνεδρίασή της, εξέδωσε το «Πρακτικό Ελέγχου Τεχνικής Προσφοράς και Δείγματος», όπου αναγράφεται ότι «Η επιτροπή δεν προέβη σε βαθμολόγηση τεχνικής προσφοράς σύμφωνα με τους όρους της διακήρυξης επειδή σε αυτό το στάδιο του διαγωνισμού έχει μείνει μόνο μία διαγωνιζόμενη εταιρεία και ως εκ τούτου, δεν μπορεί να γίνει σύγκριση μεταξύ διαφορετικών τεχνικών προσφορών διαγωνιζομένων εταιρειών άρα δεν μπορεί να υλοποιηθεί ο μαθηματικός τύπος». Στις , η επιτροπή επανεξέδωσε «Πρακτικό Ελέγχου Τεχνικής Προσφοράς και Δείγματος», όπου αναγράφεται ότι «λαμβάνοντας υπόψιν το πρακτικό της 32ης συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας Κτιριακές Υποδομές της 16/10/2014» και «κατ εντολή της απόφασης του Δ.Σ., προέβησαν στη βαθμολογία της τεχνικής προσφοράς της μοναδικής πλέον διαγωνιζόμενης εταιρείας». Η διαδικασία παραλαβής-αποσφράγισης προσφορών, όπως αυτή περιγράφεται στο άρθρο 2 της 2/Α/2011 Διακήρυξης Δημοπρασίας, ολοκληρώθηκε στις με τον έλεγχο της Οικο- 116

117 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 νομικής Προσφοράς εταιρείας, δηλαδή τριάντα τρεις (33) μήνες μετά τη διενέργεια του διαγωνισμού, διάστημα που κρίνεται υπερβολικά μεγάλο δεδομένης και της αιτιολογίας περί ανάγκης σύντμησης των προθεσμιών δημοσιότητας του διαγωνισμού ώστε να είχε αρχίσει η διανομή των υπό προμήθεια ειδών πριν από το Σεπτέμβριο του 2012 (έναρξη σχολικού έτους). Η Κτ.Υπ. Α.Ε. αναληθώς ισχυρίστηκε ότι μεταβλήθηκε η υπηρεσιακή ιδιότητα μελών της αρχικής επιτροπής διαγωνισμού κατά τη διάρκεια της θητείας της (συνταξιοδοτήθηκαν μέλη της) και το ίδιο έπραξαν και τα μέλη της 1ης Μόνιμης Επιτροπής Διαγωνισμών, με θητεία από έως Κατά την ψηφοφορία στις συνεδριάσεις των επιτροπών διαγωνισμού δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 2690/1999, περί συλλογικών οργάνων της Διοίκησης και δεν καταρτίσθηκε αιτιολογημένη εισήγηση της επιτροπής διαγωνισμού κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 21 του Π.Δ. 118/2007. Η Γενική Διεύθυνση Προγραμματισμού και Λειτουργίας, εισηγήθηκε: (α) Την απευθείας κατακύρωση του διαγωνισμού στη μοναδική εταιρεία που δεν είχε αποκλειστεί, στο ύψος της αρχικής οικονομικής προσφοράς της, και (β) Την αντικατάσταση του αξιολογηθέντος μοντέλου μηχανήματος από νεώτερο, κάτι που θα αποτελούσε παραβίαση των όρων του διαγωνισμού, καθώς θα ισοδυναμούσε με υποβολή νέας τεχνικής προσφοράς, η οποία δεν προβλεπόταν από τη Διακήρυξη και τη νομοθεσία. Τα φωτοαντιγραφικά μηχανήματα (υπό προμήθεια είδος) είναι προϊόν εξελισσόμενης τεχνολογίας, εξ ου και η διακήρυξη απαιτούσε «το τελευταίο μοντέλο της σειράς του σε κυκλοφορία στην Ελληνική αγορά, από την ημερομηνία της δημοσίευσης». Με την τριετή διάρκεια της διαδικασίας του διαγωνισμού ανέκυψε το πρόβλημα της παλαιότητας του προσφερθέντος είδους καθώς και πιθανής αδυναμίας εκπλήρωσης της επταετούς υποχρέωσης παροχής ανταλλακτικών. Η έγκριση του πρακτικού ελέγχου της οικονομικής προσφοράς της μοναδικής εταιρείας που δεν είχε αποκλειστεί, εισήχθη ως 3 ο θέμα στην 46 η συνεδρίαση του Δ.Σ. στις , κατά την οποία αποφασίστηκε η αναβολή του για την επόμενη συνεδρίαση. Στις , στην 47 η συνεδρίαση του Δ.Σ., εισήχθη ως 3 ο θέμα και αποφασίστηκε πάλι η αναβολή του, για επόμενη συνεδρίαση. Το θέμα επανήλθε στην 54 η συνεδρίαση του Δ.Σ. στις , με καθυστέρηση δύο και πλέον μηνών, οπότε ελήφθη απόφαση ματαίωσης του διαγωνισμού. Η Κτ.Υπ. Α.Ε. δεν είχε μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου ανακοινώσει στον ιστότοπό της τα ονόματα, τις ιδιότητες και τα στοιχεία επικοινωνίας των υπηρετούντων σε αυτήν, κατά παράβαση των οριζόμενων στο άρθρο 8 του Ν. 3861/2010 και στο άρθρο 31 του Π.Δ. 28/2015. Σε όλα τα στάδια του διαγωνισμού διαπιστώθηκαν αδικαιολόγητες καθυστερήσεις: - Η Ο.Σ.Κ. ΑΕ διενήργησε το διαγωνισμό για την προμήθεια των φωτοαντιγραφικών μηχανημάτων στις , με σκοπό αυτά να αρχίσουν να παραδίδονται στα σχολεία με την έναρξη του σχολικού έτους , τμηματικά, και η παράδοση του συνόλου των συσκευών να έχει ολοκληρωθεί εντός ενός έτους. Κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι μεσολάβησαν μεγάλα χρονικά διαστήματα ανάμεσα στα στάδια του διαγωνισμού (έλεγχος δικαιολογητικών, έλεγχος Τεχνικής Προσφοράς και έλεγχος Οικονομικής Προσφοράς), χωρίς αυτό να δικαιολογείται ούτε από τον αριθμό των συμμετεχόντων (τέσσερις εταιρείες) ούτε από τη φύση της προμήθειας (κοινό και ευρέως διαδεδομένο τεχνολογικό είδος). 117

118 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ - Παρά το επείγον της προμήθειας, που αναφέρεται και στην εισήγηση της αρμόδιας διεύθυνσης, τα αποτελέσματα του πρώτου σταδίου του διαγωνισμού (έλεγχος δικαιολογητικών) εκδόθηκαν στις , ένα χρόνο μετά την υποβολή των προσφορών. Το τελευταίο στάδιο του διαγωνισμού, ήτοι το άνοιγμα της οικονομικής προσφοράς, έλαβε χώρα στις , σχεδόν τρία χρόνια μετά τη διενέργεια του διαγωνισμού. Οι καθυστερήσεις, εκτός από την προφανή συνέπεια να εξακολουθούν να στερούνται τα σχολεία αναγκαίου για την ομαλή λειτουργία τους εξοπλισμού, κατέστησαν και τις τεχνικές προδιαγραφές της προμήθειας παρωχημένες. Παρά ταύτα, η εταιρεία εξακολουθούσε να θέλει να προμηθευτεί τα μηχανήματα (ήδη με τεχνολογία προ τριετίας, παρότι οι προδιαγραφές απαιτούσαν τα τελευταία μοντέλα που κυκλοφορούν), των οποίων είχε πλέον σταματήσει η παραγωγή, με τις ανάλογες επιπτώσεις και στη μακροχρόνια διαθεσιμότητα ανταλλακτικών τους. Η αδράνεια της Διοίκησης της Εταιρείας (Ο.Σ.Κ. Α.Ε. και από Κτ.Υπ. Α.Ε.) και των Επιτροπών Διαγωνισμού κατά τη διάρκεια των τριών ετών, που ήταν ο κύριος λόγος ματαίωσης της προμήθειας, δεν αιτιολογήθηκε επαρκώς. Κατόπιν των ανωτέρω έγιναν οι παρακάτω προτάσεις: Η Κτ.Υπ. Α.Ε. να εφαρμόσει αμελλητί τα οριζόμενα στο άρθρο 8 του ν. 3861/2010 και στο άρθρο 31 του Π.Δ. 28/2015, ήτοι να αναρτήσει στο δικτυακό τόπο της, την πλήρη διάρθρωση των υπηρεσιών και μονάδων, την περιγραφή των αρμοδιοτήτων και των οργανικών θέσεων, καθώς και τα ονόματα, τις ιδιότητες και τα πρόσφορα στοιχεία επικοινωνίας των υπηρετούντων σε αυτήν με οποιαδήποτε μορφή ή σχέση εργασίας και απασχόλησης. Η Κτ.Υπ. Α.Ε. ενημέρωσε ότι αναρτήθηκε στο δικτυακό τόπο της, η πλήρης διάρθρωση των υπηρεσιών και μονάδων, η περιγραφή των αρμοδιοτήτων και των οργανικών θέσεων, καθώς και τα ονόματα, οι ιδιότητες και τα πρόσφορα στοιχεία επικοινωνίας των υπηρετούντων σε αυτήν με οποιαδήποτε μορφή ή σχέση εργασίας και απασχόλησης. Η αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, σε συνεργασία με την Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, να εξετάσει τη δυνατότητα νομοθετικής θέσπισης εύλογου μέγιστου χρονικού διαστήματος, για την ολοκλήρωση προμηθειών εξοπλισμού εξελισσόμενης τεχνολογίας (από το διαγωνισμό έως την υπογραφή της σύμβασης) και προτεραιότητας του έργου των επιτροπών διαγωνισμού, έναντι των λοιπών υπηρεσιακών καθηκόντων των μελών τους. Συνεπεία του ελέγχου, ζητήθηκε ο πειθαρχικός έλεγχος διοικητικού οργάνου, το οποίο ανέφερε στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. γραπτώς αναληθή γεγονότα, ενώ για τις μη σύννομες πράξεις και παραλείψεις που εντοπίσθηκαν, δεν αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες, λόγω παραγραφής ή συνταξιοδότησης των εμπλεκομένων διοικητικών οργάνων. Η έκθεση διαβιβάσθηκε στον Υπουργό Οικονομικών και στους εποπτεύοντες την Κτ.Υπ. Α.Ε. Υπουργούς, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, όπως περιγράφονται στο άρθρο 10 της ΚΥΑ Δ16γ/05/483/Γ/ , καθώς και στην Εισαγγελία Εφετών Αθηνών. Έλεγχος στο Δήμο Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης Ο έλεγχος διενεργήθηκε κατόπιν καταγγελίας ιδιώτη και αφορούσε σε μη σύννομη ενέργεια του Δημάρχου να ανακοινώσει στο Δημοτικό Συμβούλιο της 3 ης Ιουνίου 2015 ότι θα αναθέσει 118

119 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 απευθείας την εκπόνηση μελετών για τεχνικά έργα του δήμου σε μελετητικά γραφεία, τα οποία θα επιλεγούν και θα αμειφθούν από ιδιώτες χορηγούς (τα ονόματα των οποίων, σύμφωνα με την καταγγελία, δεν αναφέρθηκαν) ζητώντας την αναμόρφωση του Τεχνικού Προγράμματος και του Προϋπολογισμού του Δήμου και απεντάσσοντας τις μελέτες για τα έργα από τον Προϋπολογισμό που είχε ήδη ψηφισθεί. Από τον έλεγχο προέκυψαν τα παρακάτω: Η αρ. 388/ Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης ως προς την αναμόρφωση του τμήματος του Τεχνικού Προγράμματος έτους 2015 που σχετίζεται με την απένταξη των με α/α 1 έως και 7 μελετών του προγράμματος αυτού ήταν μη αιτιολογημένη, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 208 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (Ν. 3463/2006). Κατά την ημερομηνία λήψης της ως άνω Απόφασης δεν είχαν υποβληθεί στο Δήμο αιτήσεις φυσικών ή νομικών προσώπων που να γνωστοποιούν την πρόθεσή τους να αναλάβουν το κόστος των μελετών που απεντάχθηκαν από το Τεχνικό Πρόγραμμα έτους 2015, δεδομένου ότι όλες οι σχετικές αιτήσεις κατατέθηκαν στο Δήμο τον Ιανουάριο του 2016, σε ημερομηνίες αρκετά μεταγενέστερες της ημερομηνίας λήψης της ως άνω Απόφασης και σε ορισμένες περιπτώσεις με αντικείμενο διαφοροποιημένο από αυτό της μελέτης που είχε απενταχθεί από το Τεχνικό Πρόγραμμα του Δήμου. Κατόπιν των ανωτέρω έγινε η ακόλουθη πρόταση: Ο Δήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, στην περίπτωση αξιοποίησης της, προβλεπόμενης από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, δυνατότητας για δωρεάν μελέτη, να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια αφενός για τη συνολική εφαρμογή των σχετικών διατάξεων κι αφετέρου για την αποτροπή συνθηκών που τυχόν επιφέρουν έκπτωση στην ποιότητα της μελέτης. Έλεγχος στο Διαδημοτικό Λιμενικό Ταμείο Χίου Ο έλεγχος διενεργήθηκε κατόπιν καταγγελίας ιδιώτη και αφορούσε στη νομιμότητα: (α) των τεχνικών προδιαγραφών και της διακήρυξης «Εκπόνηση Γενικού Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης (Master Plan) Λιμένων Χίου, Μεστών, Λημνιών, Ψαρών και Οινουσσών», (β) της απόφασης του Δ.Σ. του Διαδημοτικού Λιμενικού Ταμείου Χίου περί έγκρισης των όρων της διακήρυξης, (γ) των διαδικασιών του διενεργηθέντος πρόχειρου διαγωνισμού, (δ) της απόφασης του Δ.Σ. του Δ.Λ.Τ. Χίου με την οποία εγκρίθηκαν τα πρακτικά του πρόχειρου διαγωνισμού και (ε) της ανάθεσης, ως «παροχής υπηρεσίας» της ανωτέρω αναφερόμενης διακήρυξης. Από τον έλεγχο προέκυψαν τα ακόλουθα: Ο διαγωνισμός για την «Εκπόνηση Γενικού Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης (Master Plan) Λιμένων Χίου, Μεστών, Λημνιών, Ψαρών και Οινουσσών» θα έπρεπε να προκηρυχθεί ως μελέτη, βάσει του ν. 3316/2005, διότι: 1. τόσο στο ν. 4150/2013, όσο και στην εγκύκλιο 8210/15/13/ του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου γίνεται σαφής αναφορά σε «μελέτη διαχείρισης λιμένα». 2. στο εν λόγω Master Plan δεν αποτυπώνεται απλά η υφιστάμενη κατάσταση ούτε γίνεται μόνο καταγραφή στοιχείων, αλλά σχεδιάζεται ευρύτερα η λιμενική και χερσαία υποδομή, 119

120 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ η πολεοδομική οργάνωση και χωροταξία και επιπλέον απαιτείται η εξέταση εναλλακτικών λύσεων και η κατασκευή προτεινόμενων λιμενικών έργων, στοιχεία που κατατάσσουν το ανωτέρω Master Plan στην κατηγορία «Μελέτη» και όχι «Παροχή Υπηρεσίας». 3. ζητούνται ελάχιστες προϋποθέσεις επαγγελματικής και τεχνικής επάρκειας και απαιτείται εγγραφή στα μητρώα μελετητών. 4. ακολουθήθηκε από την Υπηρεσία η μορφή και το περιεχόμενο της προκήρυξης ως «μελέτη», με βάση τα οριζόμενα στο ν. 3316/2005, ως προς τα κριτήρια ανάθεσης και το περιεχόμενο του φακέλου της τεχνικής προσφοράς, όμως δεν ανατέθηκε ως τέτοια (μελέτη). 5. έχουν ήδη προκηρυχθεί ως μελέτες, με τις διατάξεις του ν. 3316/2005, τα Master Plan άλλων λιμένων. Το Δ.Λ.Τ. Χίου θα έπρεπε, βάσει του ν. 3316/2005, να συντάξει πίνακα προεκτιμώμενων αμοιβών για κάθε κατηγορία μελέτης, να προσκαλέσει τις αντίστοιχες κατηγορίες πτυχίων και τάξεων μελετητών, να προβεί στην ανάρτηση της περίληψης της προκήρυξης στην ιστοσελίδα του Τ.Ε.Ε και σε μία ημερήσια εφημερίδα της πρωτεύουσας με πανελλήνια κυκλοφορία, καθώς και να τηρήσει την ελάχιστη προθεσμία των 30 ημερών για την παραλαβή των προσφορών, ενέργειες στις οποίες δεν προέβη. Κατόπιν των ανωτέρω έγινε η ακόλουθη πρόταση: Ο Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου να επανεξετάσει την αριθ. πρωτ / Απόφασή του, με την οποία επικυρώθηκε η νομιμότητα της αριθ. 281/2015 Απόφασης του Δ.Σ. του Δ.Λ.Τ. Χίου, αναφορικά με την έγκριση των πρακτικών του πρόχειρου διαγωνισμού. Ο Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου ενημέρωσε για την ανάκληση της άνω απόφασης του, με την οποία επικυρώθηκε η νομιμότητα της αριθ. 281/2015 Απόφασης του Δ.Σ. του Δ.Λ.Τ. Χίου, αναφορικά με την έγκριση των πρακτικών του διαγωνισμού για την «Εκπόνηση Γενικού Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης Master Plan Λιμένων Χίου Μεστών, Λημνιών, Ψαρών και Οινουσσών». Έλεγχος στο Δήμο Ρεθύμνης και στο υποκατάστημα του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο Ρέθυμνο Κατόπιν σχηματισθείσας δικογραφίας, ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Ρεθύμνου ζήτησε από το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. να προβεί σε έλεγχο νομιμότητας της προκήρυξης, της διαδικασίας διενέργειας και κατακύρωσης του διαγωνισμού για την εκτέλεση της εργασίας «Ναυαγοσωστικό έργο 2014» του Δήμου Ρεθύμνης. Ο έλεγχος αφορούσε σε Υπηρεσίες του Δήμου Ρεθύμνης και ως εμπλεκόμενη Υπηρεσία παρουσιάζεται το υποκατάστημα του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο Ρέθυμνο. Από το έλεγχο προέκυψε ότι: 1) Το Δημοτικό Συμβούλιο Ρεθύμνης προέβη στη λήψη απόφασης, όπου, μεταξύ άλλων, χαρακτήρισε ως κατεπείγουσα την εκτέλεση του ναυαγοσωστικού έργου 2014, χωρίς να προκύπτουν ρητά και με σαφήνεια οι βάσιμοι εκείνοι λόγοι για τον εν λόγω χαρακτηρισμό, κι ούτε 120

121 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 επισημάνθηκαν τα πραγματικά εκείνα περιστατικά και στοιχεία που ανάγκασαν το εν λόγω Δημοτικό Συμβούλιο στο να χαρακτηρίσει ως κατεπείγουσα τη διεξαγωγή του διαγωνισμού, κατά παράβαση των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 18 του Π.Δ. 28/80. 2) Η Νομική Σύμβουλος του Δήμου Ρεθύμνης προέβη σε γνωμοδότηση, όπου, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι η Επιτροπή του Διαγωνισμού ήταν αναρμόδια για τον έλεγχο της απαιτούμενης από την αναλυτική διακήρυξη δημοπρασίας, αυξημένης εμπειρίας των έξι ναυαγοσωστών. Αντιθέτως, γνωμοδότησε περί αρμοδιότητας της Επιτροπής Αξιολόγησης Τεχνικών Προσφορών για τον ως άνω έλεγχο, κατά παράβαση των παραγράφων 6.1, 8.1, 12.2, 12.3, 16.2, και 17.6 των άρθρων 6ο, 8ο, 12ο, 16ο και 17ο αντίστοιχα της αναλυτικής διακήρυξης δημοπρασίας, από τα οποία προέκυπτε αρμοδιότητα του ελέγχου αυτού από την Επιτροπή του Διαγωνισμού. 3) Η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Ρεθύμνης, α) δεν προέβη, ως όφειλε, στη συγκρότηση Επιτροπής για τεχνική αξιολόγηση και βαθμολόγηση των τεχνικών προσφορών του εν λόγω διαγωνισμού, κατά παράβαση των παραγράφων 12.5, 12.6 και 17.6 των άρθρων 12ο και 17ο αντίστοιχα της αναλυτικής διακήρυξης δημοπρασίας, η οποία αποτελεί κανονιστική διοικητική πράξη και ως εκ τούτου δεσμεύει με τους κατά νόμο όρους της την Οικονομική Επιτροπή που διενήργησε τον διαγωνισμό. β) προέβη στη λήψη της με αρ. 515/2014 απόφασης και ειδικότερα, β1) στη μη έγκριση του πρακτικού της Επιτροπής του Διαγωνισμού αναφορικά με το άγονο του διαγωνισμού, κρίνοντας ως αναρμόδια την ως άνω Επιτροπή σε σχετικό της έλεγχο για την ύπαρξη της απαιτούμενης από την αναλυτική διακήρυξη δημοπρασίας, αυξημένης προϋπηρεσίας έξι ναυαγοσωστών, κατά παράβαση των παραγράφων 6.1, 8.1, 12.2, 12.3, 16.2, και 17.6 των άρθρων 6ο, 8ο, 12ο, 16ο και 17ο αντίστοιχα της αναλυτικής διακήρυξης δημοπρασίας και β2) στην αποδοχή εγγράφου του υποκαταστήματος του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο Ρέθυμνο και της κατάθεσής του στο φάκελο της τεχνικής προσφοράς, ως συμπληρωματικό δικαιολογητικό σε ένσταση συμμετέχουσας στον εν λόγω διαγωνισμό εταιρείας, κατόπιν της κατάθεσης των τεχνικών προσφορών, αλλά και τη μεθεπόμενη της ανακοίνωσης του αποτελέσματος της εξέτασης και αξιολόγησης της προσφοράς της από την Επιτροπή του Διαγωνισμού, κατά παράβαση των διατάξεων των παραγράφων 8.5, 11.1 και 17.1 των άρθρων 8ο, 11ο και 17ο αντίστοιχα, της αναλυτικής διακήρυξης δημοπρασίας. γ) προέβη στη λήψη της με αρ. 572/2014 απόφασης και ειδικότερα: γ1) με την ενέργειά της να προχωρήσει σε έλεγχο της ύπαρξης του απαιτούμενου από την αναλυτική διακήρυξη δημοπρασίας χρόνου εμπειρίας των 6 τουλάχιστον ναυαγοσωστών, απουσία του ελέγχου αυτού από την αρμόδια Επιτροπή του Διαγωνισμού, η Οικονομική Επιτροπή υποκατέστησε την εν λόγω Επιτροπή ως ανεξάρτητο διοικητικό όργανο, ασκώντας η ίδια τις αρμοδιότητες της τελευταίας. Με την ενέργειά της αυτή, η Οικονομική Επιτροπή άσκησε ταυτόχρονα τόσο γνωμοδοτική όσο και αποφασιστική αρμοδιότητα στο πλαίσιο του ίδιου διαγωνισμού, κατά παράβαση των κανόνων της χρηστής διοίκησης και σχετικής νομολογίας. 121

122 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ γ2) με την κατακύρωση του διαγωνισμού στην ανάδοχο εταιρεία, η Οικονομική Επιτροπή παραβίασε τους όρους της αναλυτικής διακήρυξης δημοπρασίας και ειδικότερα το άρθρο 6ο, παρ. 6.1α), υποπ. 6α) αυτής, καθότι ο εν λόγω διαγωνιζόμενος δεν πληρούσε, επί ποινή αποκλεισμού, την απαίτηση της αναλυτικής διακήρυξης δημοπρασίας περί της ύπαρξης τουλάχιστον έξι ναυαγοσωστών με αυξημένη προϋπηρεσία. Συνεπώς, η Οικονομική Επιτροπή υποχρεούνταν στην κήρυξη του εν λόγω διαγωνισμού ως άγονου. 4) Η τέως Προϊσταμένη του Τμήματος Εσόδων του υποκαταστήματος του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο Ρέθυμνο, σε αίτημα συμμετέχουσας στον εν λόγω διαγωνισμό εταιρείας, σχετικά με τρόπο υπολογισμού της προϋπηρεσίας των ασφαλισμένων στο Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων, απάντησε με έγγραφο το περιεχόμενο του οποίου χαρακτηρίζεται γενικό και αόριστο, επιφέροντας έτσι επιπλέον προβλήματα στη διεξαγωγή και ολοκλήρωση του εν λόγω διαγωνισμού. Προτάθηκε στο Υπουργείο Εσωτερικών να εξετάσει τη δυνατότητα έκδοσης εγκυκλίου προς τους ΟΤΑ α βαθμού, αναφορικά με την ερμηνεία της παρ. ε του άρθρου 72 του Ν.3852/10, προκειμένου να αποσαφηνίζεται ρητά η υποχρέωση των Οικονομικών Επιτροπών των Δήμων να προβαίνουν στη συγκρότηση αρμοδίων Επιτροπών διεξαγωγής δημοπρασιών και αξιολόγησης προσφορών. Έγινε επίσης σύσταση στην Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Ρεθύμνης, η οποία σε συνεργασία με την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου, θα πρέπει κατά την κατάρτιση όρων των διαγωνισμών ναυαγοσωστικών έργων να μην περιλαμβάνει όρους οι οποίοι αντίκεινται σε διατάξεις του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, καθώς και όρους που δημιουργούν αλληλεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων και ασάφειες στα εκάστοτε όργανα διεξαγωγής των εν λόγω διαγωνισμών. Η Έκθεση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. απεστάλη, μεταξύ άλλων και στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Ρεθύμνου, κατόπιν εντολής του οποίου διεξήχθη ο σχετικός έλεγχος. Έλεγχος στο Δήμο Χερσονήσου Ο ανωτέρω έλεγχος αφορούσε στη νομιμότητα των αναθέσεων των υπηρεσιών καθαριότητας και αποκομιδής απορριμμάτων από το Δήμο Χερσονήσου τα έτη και στην παραχώρηση του δημοτικού εξοπλισμού (απορριμματοφόρα οχήματα) στον εκάστοτε ιδιώτη ανάδοχο. Το έναυσμα του ανωτέρω ελέγχου ήταν ανώνυμη καταγγελία που διαβιβάστηκε στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. από τον Γ.Ε.Δ.Δ. και από το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης. Από τον έλεγχο προέκυψε ότι για το ελεγχόμενο χρονικό διάστημα έγιναν: α) απευθείας ανάθεση (για την καθαριότητα) για το διάστημα 11/04/12-10/05/12 δαπάνης ,07 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, β) ανάθεση (σύνολο υπηρεσιών) μέσω διεθνούς ανοικτού διαγωνισμού για το διάστημα 04/05/12 31/12/14 με συνολική δαπάνη ευρώ πλέον ΦΠΑ, γ) προγραμματική σύμβαση (αποκομιδή) με ΦΟΔΣΑ (Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) για το διάστημα 03/02/15-31/03/15 ( ,97 ευρώ με ΦΠΑ), δ) τρεις απευθείας αναθέσεις (σύνολο) για το διάστημα 01/04/15-30/10/15 (συνολικής δαπάνης ευρώ, ευρώ και ,61 ευρώ αντίστοιχα), 122

123 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 ε) δωρεά από ιδιώτη για το διάστημα 03/11/15-31/12/15 και στ) ανάθεση μέσω διεθνούς ανοικτού διαγωνισμού για το διάστημα 04/01/16 03/03/19 (συνολική δαπάνη ,57 ευρώ). Οι σημαντικότερες διαπιστώσεις του ελέγχου αυτών των αναθέσεων ήταν: α) Η μη υποχρέωση (ΠΔ 28/80, αρ. 1, 6) σύνταξης σχετικής μελέτης για τις δυνατότητες του Δήμου, τις ανάγκες και το κόστος των υπηρεσιών δεν επιτρέπει την αξιολόγηση των τεχνικών απαιτήσεων και της κοστολόγησης των υπηρεσιών που παρουσιάζουν διακυμάνσεις μεταξύ των αναθέσεων. Οι σχετικές αρχικές εισηγήσεις έγιναν, ως επί το πλείστον, από αναρμόδια υπηρεσία (Τμήμα Διοίκησης αντί για Τμήμα Περιβάλλοντος και Πολιτικής Προστασίας). β) Οι απευθείας αναθέσεις του 2015, με την αιτιολόγηση του κατεπείγοντος, έγιναν μη σύννομα καθώς ξεπερνούσαν το όριο των ευρώ και δεν λήφθηκε η σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ). γ) Για την παραχώρηση δημοτικού κινητού εξοπλισμού ή οχημάτων δεν υφίσταται συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο. Στις εισηγήσεις των διαγωνισμών προβλέφθηκε η παραχώρηση του υφιστάμενου δημοτικού εξοπλισμού χωρίς να τεκμηριώνεται η κοστολόγηση και αποτίμησή του. Ειδικότερα για τις απευθείας αναθέσεις του 2015 η παραχώρηση των απορριμματοφόρων δεν προβλέφθηκε στις ανάλογες αποφάσεις Δημοτικού Συμβουλίου και τις συμβάσεις ανάθεσης των υπηρεσιών αλλά έγινε με προφορική εντολή του Αντιδημάρχου Καθαριότητας. Με βάση τα ανωτέρω αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες. Έλεγχος στο Αυτοτελές Τμήμα Τομέα Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων (Τ.Α.Σ.) Ν. Μεσσηνίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου κατόπιν της διοικητικής υπαγωγής σε αυτήν του τέως Τομέα Αποκατάστασης Πυρόπληκτων (Τ.Α.Π.) Ν. Αρκαδίας. Αντικείμενο του ανωτέρω ελέγχου, που διενεργήθηκε κατόπιν σχετικών παραγγελιών του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Τρίπολης, ήταν η νομιμότητα της διαδικασίας χορήγησης, από τον Τομέα Αποκατάστασης Πυροπλήκτων (Τ.Α.Π.) Αρκαδίας, δωρεάν κρατικής αρωγής για ανακατασκευή ή για επισκευή κτισμάτων που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του έτους 2007 και έκδοσης αδειών επισκευής τους, για το χρονικό διάστημα Με την α.π. οικ. 5285/Α32/ κοινή απόφαση (Κ.Υ.Α.) του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και του Υφυπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης (Φ.Ε.Κ. 1744/Β ), όπως συμπληρώθηκε με την α.π. οικ. 6374/Α32/ Κ.Υ.Α. (Φ.Ε.Κ. 2024/Β ), οριοθετήθηκαν οι περιοχές χωρικής αρμοδιότητας πρώην Τομέα Αποκατάστασης Πυρόπληκτων (Τ.Α.Π.) Ν. Αρκαδίας ( Φ.Ε.Κ. 2122/Β/2007), για την αποκατάσταση των ζημιών σε κτίρια που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του Ιουνίου, Ιουλίου και Αυγούστου 2007 και των έκτακτων στεγαστικών και λοιπών αναγκών που δημιουργήθηκαν για τους/τις κατοίκους των εν λόγω περιοχών. Ακολούθως, εκδόθηκαν οι με α.π. οικ. 6996/Α32/ (Φ.Ε.Κ. 2122/Β ) και οικ.7204/α321/ (Φ.Ε.Κ. 2166/Β ) υπουργικές αποφάσεις (Υ.Α.), που καθόρισαν τις προθεσμίες για την υποβολή αιτήσεων από τους/τις ενδιαφερόμενους/-ες, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και τα στάδια της 123

124 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ διαδικασίας για τη χορήγηση δωρεάν κρατικής αρωγής (Δ.Κ.Α.) για ανακατασκευή κατοικιών ή επισκευή ή ανακατασκευή και αυτοστέγαση κτιρίων. Με τις διατάξεις του άρθρου 129 του Ν. 4199/2013 σε συνδυασμό με τις διατάξεις της αριθμ. Δ17α/02/279/Φ.2.2.1/14 Υ.Α. (Φ.Ε.Κ. 10/Β ) προβλέφθηκε η διοικητική υπαγωγή του Τ.Α.Π. Ν. Αρκαδίας ως Αυτοτελούς Τμήματος στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, η έναρξη λειτουργίας του οποίου ορίστηκε στις σύμφωνα με την α.π /1586/ διαπιστωτική πράξη του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, ενώ με την α.π /1996/ απόφαση του ίδιου ως άνω οργάνου ορίστηκε ο Τομέας Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων (Τ.Α.Σ.) Ν. Μεσσηνίας της ΑΠ.Δ.Π.Δ.Ε.Ι. ως εισηγήτρια υπηρεσία για θέματα που αφορούν την ολοκλήρωση της ως άνω διαδικασίας διοικητικής υπαγωγής του Τ.Α.Π. Ν. Αρκαδίας στην ΑΠ.Δ.Π.Δ.Ε.Ι. και για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του έως τη στελέχωσή του. Για την αποκατάσταση των πληγέντων από τις πυρκαγιές του Ιουνίου, Ιουλίου και Αυγούστου 2007 εκδόθηκαν από τον Τ.Α.Π. Ν. Αρκαδίας πεντακόσιες ενενήντα πέντε (595) άδειες επισκευής κτιρίων, σχεδόν στο σύνολό τους μέχρι και το έτος Οι ως άνω άδειες επισκευής, πλην επτά (7), ήτοι ποσοστό 1,2%, δεν κοινοποιήθηκαν στο αρμόδιο Υποκατάστημα Ι.Κ.Α., ως ανέφεραν οι με α.π. Ε41/63/ και α.π. 153/Α32/ εσωτερικές οδηγίες του Ι.Κ.Α. και της Δ.Α.Ε.Φ.Κ. αντίστοιχα, προς αποτροπή ενδεχόμενου κινδύνου εισφοροδιαφυγής, ανεξαρτήτως της μη αναφοράς της υποχρέωσης αυτής στον Κανονισμό του Ι.Κ.Α και στις με α.π. οικ. 6996/Α32/ και α.π. οικ. 7206/Β11Π07Α/ Κ.Υ.Α., ενώ το Ι.Κ.Α. δε μερίμνησε για την αναζήτηση, με κάθε νόμιμο τρόπο, των στοιχείων των εκδοθέντων αδειών επισκευής πυροπλήκτων κτιρίων. Συναφώς αναφέρεται ότι για τον προσδιορισμό των διαφυγόντων εισφορών κατ άδεια επισκευής διενεργείται έλεγχος από το Ι.Κ.Α Τρίπολης, δυνάμει εισαγγελικής παραγγελίας προς την υπηρεσία αυτή, που επεκτάθηκε και στα κατά τόπον αρμόδια Υποκαταστήματα Ι.Κ.Α. Μεγαλόπολης και Κορίνθου, με εσωτερική αλληλογραφία του Ι.Κ.Α. Τρίπολης. Από τον διενεργηθέντα έλεγχο συνάγονται σημαντικές ελλείψεις ή/και παρατυπίες ως προς τη νομιμότητα των αιτήσεων και των δικαιολογητικών των φακέλων του δείγματος του ελέγχου, ως προς τις επισκευές κτιρίων και τις ανακατασκευές κτιρίων και κατοικιών, οι οποίες δύνανται να συμπληρωθούν μέχρι την , ύστερα από παράταση της καταληκτικής προθεσμίας για την συμπλήρωση των απαραίτητων δικαιολογητικών των φακέλων για την επισκευή και την ανακατασκευή των κτιρίων με την αριθμ. ΔΑΕΦΚ/3017/Π.Ε./Α321/2016 (Φ.Ε.Κ. 350/Β / ) όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. ΔΑΕΦΚ/οικ.182/Α321/2017 (Φ.Ε.Κ. 251//Β / ) Υ.Α. του ΥΠΟ.ΜΕ.ΔΙ νυν ΥΠΟ.ΜΕ. Στον Τομέα Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων Ν. Μεσσηνίας προτάθηκε να εξετάσει, με κάθε πρόσφορο μέσο, αν η πιστωτική διευκόλυνση, προς συγκεκριμένο δικαιούχο, για ανακατασκευή της κατοικίας του, εμπίπτει στις απαγορεύσεις του άρθρου 4 Α παρ. 10 ή/και του άρθρου 4 Β παρ. Ι β της αριθμ. οικ. 6996/Α32/ Κ.Υ.Α. (Φ.Ε.Κ. 2122/Β / ) και σε καταφατική περίπτωση να εξεταστεί, στο πλαίσιο των αρχών περί ανάκλησης των διοικητικών πράξεων, η ανάκληση των πράξεων χορήγησης της ως άνω πιστωτικής διευκόλυνσης. Δεν αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες λόγω παραγραφής. 124

125 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Έλεγχος στο Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Θάσου Αντικείμενο του ελέγχου Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Θάσου ήταν η νομιμότητα της προκήρυξης και των τεχνικών προδιαγραφών εκπόνησης της μελέτης προγραμματικού σχεδίου του λιμένα Θάσου «Πλαίσιο έργων ανάπτυξης Λιμένα Θάσου» καθώς και ο έλεγχος νομιμότητας των Αποφάσεων του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου (Δ.Λ.Τ.) Θάσου με τις οποίες εγκρίθηκαν οι όροι της διακήρυξης και τα πρακτικά του πρόχειρου διαγωνισμού «παροχής υπηρεσιών» για το έργο «Πλαίσιο έργων ανάπτυξης Λιμένα Θάσου». Η μελέτη προγραμματικού σχεδίου του λιμένα Θάσου (ΠΕΑΛ λιμένος Θάσου), δημοπρατήθηκε ως κατασκευή έργου, με πρόχειρο διαγωνισμό, στις , ενώ θα έπρεπε να είχε διεξαχθεί διαγωνιστική διαδικασία σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Ν. 3316/2005 (δημοπράτηση μελέτης). Τον Δεκέμβριο του 2015, μεσούντος του ελέγχου του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., η απόφαση ανάθεσης ανακλήθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο του φορέα και δεν υπογράφηκε σύμβαση. Προτάθηκε με τη σχετική έκθεση η κατάρτιση και ψήφιση Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας και Κανονισμού λειτουργίας του Δ.Λ.Τ. Θάσου και η Δημοπράτηση του ΠΕΑΛ Θάσου κατά τα οριζόμενα στο Ν 3316/ 2005 και τις προδιαγραφές του Υπουργείου. Έλεγχος στο Δήμο Παγγαίου Ν. Καβάλας Αντικείμενο ελέγχου στο Δήμο Παγγαίου, στη Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών και στη Δ/νση Διοικητικών Υπηρεσιών, κατόπιν καταγγελίας Δημοτικών Συμβούλων, ήταν η νομιμότητα των ενεργειών των υπηρεσιών του Δήμου Παγγαίου ως προς την έγκριση, το έτος 2012, του αποτελέσματος του διαγωνισμού του έργου «Αντικατάσταση της εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων Ελευθερούπολης», προϋπολογισμού ευρώ και την προμήθεια, το έτος 2012, με απ ευθείας ανάθεση, 127 στρωμάτων για τις κατασκηνώσεις του Δήμου Παγγαίου καθώς και τις διαδικασίες και το χρόνο υλοποίησης δημοτικού έργου του έργου «Επέκταση δικτύου ύδρευσης στο Δ.Δ. Πλατανοτόπου» του πρώην Δήμου Πιερέων. Ο διαγωνισμός του έργου «Αντικατάσταση της εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων Ελευθερούπολης» δεν υπήρξε αδιάβλητος, διότι οι οικονομικές προσφορές είχαν διαρρεύσει (με ακρίβεια λεπτών του ευρώ), μέσω ανώνυμης επιστολής πέντε (5) ημέρες πριν από την αποσφράγιση των φακέλων των οικονομικών προσφορών από την Επιτροπή διαγωνισμού (ενδείξεις προσυνεννόησης των διαγωνιζομένων). Τα μέλη της Προϊσταμένης Αρχής, που προχώρησαν στην κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού μετά την διαπίστωση των ανωτέρω (στις ), όφειλαν είτε να μη προβούν στην κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού είτε να ακυρώσουν το αποτέλεσμα του διαγωνισμού μετά την ολοκλήρωσή του. Δεν διαπιστώθηκαν μη σύννομες ενέργειες κατά την εκτέλεση της προμήθειας 127 στρωμάτων για χρήση σε Κατασκήνωση στη Νέα Πέραμο Καβάλας από το Δήμο Παγγαίου. Το δημοτικό έργο, «Επέκταση δικτύου ύδρευσης στο Δ.Δ. Πλατανοτόπου» του πρώην Δήμου Πιερέων εκτελέστηκε με πρόχειρο διαγωνισμό βάσει μελέτης που εκπονήθηκε από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Παγγαίου. Πλημμέλειες εντοπίσθηκαν στο φάκελο της εργολαβίας, όμως από τα στοιχεία που χορηγήθηκαν κατά τον έλεγχο δε κατέστη εφικτό να εκτιμηθεί αν σύμφωνα με τα καταγγελθέντα η δημοπράτηση του έργου είχε διενεργηθεί μετά την κατασκευή του. 125

126 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Η σχετική έκθεση διαβιβάστηκε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών [άρθρα 5 και 7 ν. 3074/ 2002] ενώ απόσπασμα αυτής διαβιβάστηκε στην Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή «Επιτροπή Ανταγωνισμού». Έλεγχος στο Δήμο Παγγαίου Ν. Καβάλας Κατόπιν αιτήματος του Γ.Ε.Δ.Δ. και παραγγελίας του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Καβάλας, διενεργήθηκε έλεγχος στο Δήμο Παγγαίου Νομού Καβάλας με αντικείμενο τις διαδικασίες επιλογής αναδόχου για το έργο της αποκομιδής απορριμμάτων των δημοτικών ενοτήτων του Δήμου Παγγαίου κατά τα έτη 2011 και 2012, συνολικής δαπάνης της τάξεως των ,00 ευρώ. Κατά τα έτη 2011 και 2012, διεξήχθησαν τρεις (3) δημόσιοι ανοικτοί διαγωνισμοί και ένας (1) διεθνής ανοικτός διαγωνισμός για την ανάδειξη αναδόχου για την υπηρεσία της αποκομιδής απορριμμάτων δημοτικών ενοτήτων Δήμου Παγγαίου. Κάθε διαγωνισμός, που διεξήχθη και ολοκληρώθηκε, αφορούσε σε διάθεση πίστωσης διαφορετικού οικονομικού έτους και όλοι διεξήχθησαν σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Προέκυψε, όμως, η σύναψη δύο συμβάσεων, μετά την έκδοση απόφασης κατακύρωσης του δεύτερου δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού, σε αντίθεση με τους όρους της διακήρυξης του διαγωνισμού (παράβαση του άρθρου 58 παρ. 1β του Ν.3852/2010 και του άρθρου 26 παρ. 3 του Π.Δ. 28/1980). Επίσης, κατά την υλοποίηση των τεσσάρων συμβάσεων, που συνάφθηκαν με σκοπό την εκτέλεση της υπηρεσίας αποκομιδής απορριμμάτων Δήμου Παγγαίου, δεν τηρήθηκε ο συμβατικός όρος ως προς το ύψος των μικτών αποδοχών των εργαζομένων και των αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών που αποδόθηκαν από τον ανάδοχο (υπεύθυνο για την τήρηση των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας). Με τη σχετική έκθεση αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες. Έλεγχος στο Δήμο Καβάλας Από τον έλεγχο της νομιμότητας των διαδικασιών Προμήθειας ειδών του Κοινωνικού Παντοπωλείου του Δήμου Καβάλας, ο οποίος διενεργήθηκε κατόπιν καταγγελίας και Εισαγγελικής παραγγελίας, διαπιστώθηκαν παραλείψεις και παρατυπίες ως προς τη λειτουργία και την εποπτεία του Κοινωνικού Καταστήματος του Δήμου Καβάλας. Ειδικότερα δεν είχε οριστεί υπάλληλος υπεύθυνος για την τήρηση των Βιβλίων του Κοινωνικού Καταστήματος, διαπιστώθηκε παράλειψη τήρησης Βιβλίου Αποθήκης και συνεχόμενης τήρησης καταστάσεων παραλαβής προϊόντων ανά δικαιούχο, μη υποβολή του Διαχειριστικού Απολογισμού για τη λειτουργία του Κοινωνικού Καταστήματος και Έκθεσης Πεπραγμένων για το διάστημα 12 ος / ος /2013 από την Διαπαραταξιακή Επιτροπή προς την Οικονομική Επιτροπή και κατάθεση με καθυστέρηση Διαχειριστικού απολογισμού για το χρονικό διάστημα 4 ος / ος /2013 με μη τεκμηριωμένα στοιχεία που δεν είχαν εγκριθεί από την ως άνω Διαπαραταξιακή Επιτροπή. Η έγκριση της ενδεικτικής τιμής ζάχαρης, στη Μελέτη 2012 του Τμήματος Προμηθειών τιμής, ήταν υπερτιμολογημένη κατά 79,36% σε σχέση με τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας και το Παρατηρητήριο Τιμών του Υπουργείου Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας. 126

127 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Με τη σχετική έκθεση αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες. Η έκθεση διαβιβάστηκε και στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών [άρθρα 5 και 7 ν. 3074/2002]. Έλεγχος στη Δ/νση Εγγείων Βελτιώσεων ΝΑ Γρεβενών (νυν Δ/νση Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας Ο διενεργηθείς έλεγχος αφορούσε στην εξέταση των διαλαμβανομένων σε καταγγελία σχετικά με την παραλαβή από τη Δ/νση Εγγείων Βελτιώσεων ΝΑ Γρεβενών (νυν Δ/νση Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας) του έργου «Αρδευτικό Έργο Ελεύθερου Ν. Γρεβενών». Το έργο, αφορούσε στην κατασκευή αγροτικού οδικού δικτύου, που περιλαμβάνει εκσκαφές και επιχώσεις, αμμοχαλικόστρωση και τεχνικά έργα, στην κατασκευή υπόγειου δικτύου άρδευσης (που περιλαμβάνει αγωγούς από PVC), χαλυβδοσωλήνες, φρεάτια, δικλείδες, υδροληψίες, ειδικά εξαρτήματα, - συσκευές κτλ., στην κατασκευή εννέα οικίσκων αντλιοστασίων, στην κατασκευή ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων και στην κατασκευή δύο δεξαμενών από σκυρόδεμα χωρητικότητας m3 νερού εκάστη. Αρχικά, το έργο χρηματοδοτήθηκε από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) Υπουργείου Γεωργίας ΣΑΕ 081/2 με ΚΑΕ , με φορέα κατασκευής το Τμήμα Εγγείων Βελτιώσεων της Ν.Α. Γρεβενών. Αργότερα, από , το συγκεκριμένο έργο εντάχθηκε στη Συλλογική Απόφαση Επιχειρησιακού Προγράμματος (ΣΑΕΠ) Δυτικής Μακεδονίας με ΚΑΕ Η μη ολοκλήρωση του έργου όμως εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών των 18 μηνών, είχε ως συνέπεια να απενταχθεί το έργο από το πρόγραμμα χρηματοδότησης (λόγω λήξης του 2ου ΠΕΠ). Το έργο εντάχθηκε από το έτος 2005 στο «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ - ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ-ΣΑΕ005/ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ 1 ΕΤΟΥΣ 2005 ΜΕ ΚΑ 2005ΣΕ » με εγκεκριμένο προϋπολογισμό ,00 ευρώ. Αργότερα, το έργο εντάχθηκε στο ΠΔΕ 2007: Ειδικό Πρόγραμμα Ανασυγκρότησης Δυτικής Μακεδονίας (ΕΠΑΔΥΜ) ΣΑΕ 205 ΤΡΟΠ 1( ) με εγκεκριμένο προϋπολογισμό ,00 ευρώ «στον οποίο προϋπολογισμό περιλαμβάνεται και η ηλεκτροδότηση του έργου», σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του 4 ου ΑΠΕ. Οι υπάλληλοι της νυν Δ/νσης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, ωστόσο δεν μερίμνησαν για τη σύνδεση στο Δίκτυο Διανομής Χαμηλής Τάσης από τον ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ πριν την έλευση του διμήνου ισχύος της σχετικής προσφοράς, κατά παράβαση των όρων σύνδεσης σε συνδυασμό με τον 4ο ΑΠΕ (ανακεφαλαιωτικό πίνακα εργασιών), στον οποίο περιλαμβανόταν μεταξύ άλλων και η ηλεκτροδότηση του έργου. Μέχρι τις , η Π.Ε. Γρεβενών δεν είχε εξοφλήσει το οφειλόμενο υπόλοιπο με συνέπεια το αρδευτικό έργο Ελευθέρου Ν. Γρεβενών κόστους ,84 ευρώ να μη λειτουργεί, με ότι αυτό συνεπάγεται ως προς τη βελτίωση της ποιότητας της αρδευόμενης περιοχής, παρότι η προσωρινή παραλαβή είχε γίνει στις και η κατασκευή του έργου είχε ξεκινήσει το 1999 με χρηματοδοτήσεις από διάφορους φορείς. Επιπλέον, η μη οριστική παραλαβή του έργου κωλύει, σύμφωνα με το άρθρο 72 του ν.3669/08, τη διοικητική παραλαβή του έργου από το Δήμο Γρεβενών. Με τη σχετική έκθεση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. προτάθηκε: α) στο Δήμο Γρεβενών, να μεριμνήσει, δια της αρμόδιας Υπηρεσίας του, για τη λειτουργία του έργου, και να προχωρήσει στη σύνταξη των σχετικών αδειών χρήσης νερού, άδειας λειτουρ- 127

128 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ γίας για τη μεταφορά του νερού (αντλιοστάσια), δεδομένης της αρμοδιότητας της διοίκησης του έργου που έχει βάσει του άρθρου 72 του Ν.3669/08. β) στην Π.Ε. Γρεβενών να προβεί σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες προκειμένου να επιτευχθεί η σύνδεση ώστε να λειτουργήσει το έργο και να γίνει η οριστική παραλαβή του έργου ώστε να προχωρήσει η διοικητική παραλαβή από το Δήμο Γρεβενών. Η Π.Ε. Γρεβενών ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. για τις ενέργειες της Οικονομικής Υπηρεσίας της όσον αφορά στην εξόφληση του υπολειπόμενου ποσού ευρώ καθώς και για την έναρξη των εργασιών σύνδεσης από τον εργολάβο της ΔΕΔΔΗΕ. Συνεπεία των ευρημάτων του ελέγχου αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες και η έκθεση διαβιβάστηκε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, για την ποινική αξιολόγηση των διαπιστώσεων. Έλεγχος στον τέως Δήμο Καλλικράτειας Ν. Χαλκιδικής Αντικείμενο του διενεργηθέντος ελέγχου ήταν η εξέταση των διαλαμβανομένων σε καταγγελία σχετικά με την αξιοποίηση των εισφορών από την υλοποίηση σχεδίου Πόλεως για την κατασκευή έργων υποδομής, από τον τέως Δήμο Καλλικράτειας Ν. Χαλκιδικής. Το συνολικό ποσό που εισπράχθηκε από την επιβολή της εισφοράς σε χρήμα κατά το χρονικό διάστημα , από τους υπόχρεους με ιδιοκτησίες, σύμφωνα με τους απολογισμούς του π. Δήμου Καλλικράτειας και τα καθολικά εσόδων, ανέρχεται στο ποσό του ,17 ευρώ και αποτελεί τακτικό έσοδο ειδικού σκοπού στον προϋπολογισμό του Δήμου. Ως τέτοιο πρέπει να καλύπτει μόνο τις δαπάνες για τις οποίες προορίζεται, όπως ρητά αναφέρεται στο άρθρο 9, παρ.3β του Ν.1337/83, ώστε κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού να τηρείται η αρχή της ειδικότητας των πιστώσεων. Οι μεταφορές ποσών από το λογαριασμό του Δήμου στον οποίο πιστώνονταν η εισφορά σε χρήμα, προς το γενικό λογαριασμό όψεως του Δήμου συνολικού ποσού ,53 ευρώ χωρίς αιτιολογία, προς το λογαριασμό Φιλαρμονικής του Δήμου Καλλικράτειας, ποσού ευρώ, προς το λογαριασμό της Τουριστικής Επιχείρησης του Δήμου Καλλικράτειας, ποσού ευρώ και προς τρεις (3) ιδιώτες, συνολικού ποσού ,21 ευρώ, δεν έπρεπε να πραγματοποιηθούν διότι δεν προκύπτει η χρήση των ποσών αυτών για το σκοπό που προορίζονται τα έσοδα της εισφοράς σε χρήμα. Επιπρόσθετα, κατασκευάσθηκαν πέντε (5) έργα συνολικού κόστους ,42 ευρώ που αφορούν στη συντήρηση αγροτικών οδών Δημοτικών Διαμερισμάτων του π. Δήμου Καλλικράτειας σύμφωνα με τις μελέτες που είχε συντάξει η ΤΥΔΚ. Αυτά όμως δεν αποτελούν βασικά έργα υποδομής αλλά έργα συντήρησης υφιστάμενων αγροτικών οδών και συνεπώς δεν μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν από τα έσοδα της εισφοράς σε χρήμα και η δαπάνη για την εκτέλεσή τους, εφόσον αυτή προήλθε από το έσοδο της καταβολής των υπόχρεων της εισφοράς σε χρήμα, έγινε κατά παράβαση του άρθρου 9 του Ν.1337/83, είναι άκυρη και αποτελεί παράβαση καθήκοντος κατά το άρθρο 259 του ΠΚ για όλους τους εμπλεκόμενους, σύμφωνα με το ίδιο άρθρο. Επιπρόσθετα, εκ των μεταφορών συνολικού ποσού ευρώ από το λογαριασμό του Δήμου για την εισφορά σε χρήμα, κατά τα έτη 2005, 2006 και 2007, προς τον λογαριασμό που ανήκει στη Δημοτική επιχείρηση ΔΕΑΠΠΕΚ, ποσό ευρώ μεταφέρθηκε με αιτιολογία «πληρωμή μισθοδοσίας» και «πληρωμή ΙΚΑ» και συνεπώς δεν χρησιμοποιήθηκε για την πληρωμή των ανωτέρω έργων. 128

129 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Η σχετική έκθεση διαβιβάσθηκε στον Εισαγγελέα Διαφθοράς στο πλαίσιο διενεργούμενης Προκαταρκτικής Εξέτασης. Επιπρόσθετα, επισημάνθηκε ότι στις αποφάσεις συλλογικών οργάνων του Δήμου, όταν πρόκειται για διάθεση πίστωσης τακτικού εσόδου ειδικού σκοπού, προκειμένου να εξασφαλιστεί η αρχή της ειδικότητας των πιστώσεων, στο ευρύτερο πλαίσιο της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, να αναγράφεται ρητά η πηγή προέλευσης της χρηματοδότησης, με αναγραφή του συγκεκριμένου ΚΑΕσόδων. Τυχόν πειθαρχικά παραπτώματα είχαν παραγραφεί σύμφωνα με το άρθρο 142 παρ. 4 του Ν. 3463/2006. Τέλος, ζητήθηκε από την Δ/νουσα Υπηρεσία, ήτοι τη Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Ν. Προποντίδας, να καταθέσει εισήγηση στην Προϊστάμενη Αρχή (Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου) ώστε να συντελεστεί η αυτοδίκαιη παραλαβή του έργου «ασφαλτόστρωση δημοτικών οδών Δήμου Καλλικράτειας», δεδομένης της από σχετικής όχλησης του αναδόχου, αφού είχε παρέλθει ο χρόνος συντήρησης του έργου, ήτοι χρονικό διάστημα 15μηνών και του χρονικού διαστήματος βάσει του οποίου έπρεπε να γίνει οριστική παραλαβή του έργου. H Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Νέας Προποντίδας ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. για την αριθμ.845/2016 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου με την οποία δεν εγκρίνει την οριστική παραλαβή του έργου «Ασφαλτόστρωση Δημοτικών Οδών Δήμου Καλλικράτειας» σύμφωνα με σχετικό έγγραφο της Επιτροπής Παραλαβής του Έργου Έλεγχος στη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Φαρσάλων Κατόπιν καταγγελίας διενεργήθηκε έλεγχος, με αντικείμενο την τήρηση της νομιμότητας κατά τη μελέτη και κατασκευή του έργου «Ανάπλαση Αναβάθμιση της οδού Καναδά» στην πόλη των Φαρσάλων. Σύμφωνα με την καταγγελία, ο Δήμος Φαρσάλων προέβη στην ανάπλαση της οδού Καναδά, χωρίς να πληρούνται οι οριζόμενες εκ των ισχυουσών διατάξεων προϋποθέσεις για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία επί των νέων αναμορφωμένων πεζοδρομίων. Η καταγγέλλουσα ζήτησε από το Μονομελές Πρωτοδικείο Λάρισας, τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων κατά του Δήμου Φαρσάλων και της μειοδότριας εταιρείας διά της χορήγησης προσωρινής διαταγής περί παύσεως των εργασιών, διότι δεν πληρούντο οι προϋποθέσεις της αρ / Απόφασης Υπουργού ΠΕΚΑ (ΦΕΚ 2621 Β / ) και συγκεκριμένα περί ελεύθερης ανεμπόδιστης όδευσης πλάτους 1,50μ. επί των νέων διαμορφωμένων πεζοδρομίων, επισημαίνοντας την ύπαρξη διαφόρων εμποδίων, όπως στύλων ΔΕΗ, φρεατίων ΔΕΗ ή ύδρευσης, αλλά και βαθμίδων στην είσοδο παρόδιων ιδιοκτησιών. Το αίτημα χορήγησης προσωρινής διαταγής συζητήθηκε και απορρίφθηκε. Στη συνέχεια, με αίτησή της προς τον Πρόεδρο και τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Φαρσάλων, την οποία κοινοποίησε στην Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑΜΕΑ) και στο ΤΕΕ Τμήμα Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας, η καταγγέλλουσα ζήτησε την εφαρμογή των προϋποθέσεων της αρ / Απόφασης Υπουργού ΠΕΚΑ. Η καταγγέλλουσα απευθύνθηκε για το ίδιο θέμα στο Αστυνομικό Τμήμα Φαρσάλων, στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Θεσσαλίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας Στερε- 129

130 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ άς Ελλάδας, στη Διεύθυνση Αρχιτεκτονικής, Οικοδομικών Κανονισμών και Αδειοδοτήσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στο Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης. Επίσης, με αίτησή της προς το Πολεοδομικό Γραφείο Φαρσάλων ζήτησε τον έλεγχο της εφαρμογής των διατάξεων της αρ / Απόφασης Υπουργού ΠΕΚΑ επί των προς διαμόρφωση πεζοδρομίων. Το Πολεοδομικό Γραφείο Φαρσάλων απάντησε στην καταγγέλλουσα ότι ο έλεγχος της ορθότητας τεχνικής μελέτης δημοσίου έργου οδοποιίας δεν αποτελεί αρμοδιότητά του, ωστόσο κατά τη διενέργεια αυτοψίας στον τόπο του έργου διαπιστώθηκε η ύπαρξη βαθμίδων στις εισόδους παρόδιων ιδιοκτησιών εκτός οικοδομικής γραμμής, κατά παράβαση των διατάξεων του ισχύοντος Κτιριοδομικού Κανονισμού και του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού. Ως εκ τούτου, προέβη στη σύνταξη εκθέσεων αυτοψίας αυθαιρέτων κατασκευών για τις βαθμίδες στις εισόδους των ιδιοκτησιών επί της οδού Καναδά. Επίσης η καταγγέλλουσα απευθύνθηκε σε ιδιώτες μηχανικούς, στους οποίους ανέθεσε να προβούν σε επιτόπια αυτοψία επί της οδού Καναδά, οι οποίοι στη σχετική τεχνική τους έκθεση γνωμάτευση υποστηρίζουν ότι δεν πληρούνται οι διατάξεις της αρ / Απόφασης Υπουργού ΠΕΚΑ ως προς τη δημιουργία ελεύθερης όδευσης πλάτους 1,50μ., καθώς η αρχική μελέτη καταρτίσθηκε, δίχως να ληφθεί υπόψη η διαμορφωμένη κατάσταση, αλλά βάσει της οικοδομικής γραμμής, με αποτέλεσμα τα τελικώς διαμορφωμένα πεζοδρόμια να έχουν μικρότερο πλάτος σε διάφορα σημεία κατά μήκος της οδού Καναδά, επισημαίνοντας επιπλέον ότι η κατασκευή θέσεων στάθμευσης εκατέρωθεν του οδοστρώματος προκαλεί περαιτέρω μείωση της ελεύθερης ανεμπόδιστης όδευσης, με αποτέλεσμα σε ορισμένα σημεία να φτάνει σε πλάτος ίσο με 1,10μ. Μολονότι η αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία επισήμανε τη μη επίτευξη ελεύθερης ανεμπόδιστης όδευσης πλάτους 1,5μ., η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών στην αλληλογραφία της με τις προαναφερθείσες Υπηρεσίες, στις οποίες απευθύνθηκε η καταγγέλλουσα, υποστήριζε ότι είχαν τηρηθεί οι διατάξεις της αρ / Απόφασης Υπουργού ΠΕΚΑ, χωρίς να διενεργήσει επανέλεγχο των πραγματικών περιστατικών προς τεκμηρίωση των θέσεών της και αντίκρουση των ισχυρισμών της καταγγέλλουσας. Επιπλέον, η επίκληση εκ μέρους του Δήμου Φαρσάλων της απόρριψης του αιτήματος της καταγγέλλουσας περί χορήγησης προσωρινής διαταγής διακοπής του εν λόγω έργου από το αρμόδιο Πρωτοδικείο, δεν αποτελεί στοιχείο τεκμηρίωσης της ορθότητας των ενεργειών του, διότι μολονότι η προσωρινή διαταγή περικλείει (περιληπτικώς διατυπωμένη) κρίση του δικαστηρίου, δεν είναι δικαστική απόφαση με το ειδικό εννοιολογικό περιεχόμενο του όρου κατά το άρθρο 93 του Συντάγματος (αφού δεν είναι ειδικά και εμπεριστατωμένα αιτιολογημένη και δεν απαγγέλλεται σε δημόσια συνεδρίαση) και κατά το άρθρο 321 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (αφού δε δημιουργεί δεδικασμένο). Σε απάντηση εγγράφου μας περί αναζήτησης απόψεων, η ελεγχόμενη Υπηρεσία επικαλέστηκε την υπ αριθμ. 03/2011 Εγκύκλιο του ΥΠΕΚΑ, σύμφωνα με την οποία: «Τέλος, εφόσον από τη μελέτη διαμόρφωσης ανάπλασης μικρού εύρους οδών, που δεν μπορούν να πεζοδρομηθούν, προκύπτει ότι δεν είναι δυνατή η εξασφάλιση δύο πεζοδρομίων με ζώνη όδευσης πεζών πλάτους 1.50μ ελεύθερη από εμπόδια, θα καταβάλλεται προσπάθεια ώστε το ένα τουλάχιστον πεζοδρόμιο να είναι πλήρως προσβάσιμο». 130

131 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Ωστόσο, αφενός οι διατάξεις της αρ / Απόφασης Υπουργού ΠΕΚΑ δεν εφαρμόζονται πλήρως σε κανένα από τα δύο πεζοδρόμια της οδού Καναδά, δεδομένου ότι δεν εξασφαλίζεται η ζώνη ελεύθερης ανεμπόδιστης όδευσης πλάτους 1,5μ. σε κανένα από δύο πεζοδρόμια καθ όλο το μήκος τους, και αφετέρου η οδός Καναδά, με πλάτος περίπου 13,00μ., δεν δύναται να θεωρηθεί ως μικρού εύρους οδός, ώστε να έχει εφαρμογή το συγκεκριμένο απόσπασμα της αρ. 03/2011 Εγκυκλίου του ΥΠΕΚΑ. Επιπροσθέτως, για τις οδούς με πλάτος μεγαλύτερο των 12μ. όπως στην προκειμένη περίπτωση, απαιτείται ελάχιστο πλάτος πεζοδρομίου 2,05μ., το οποίο δεν πληρούται ούτως ή άλλως από την οικοδομική γραμμή έως το κράσπεδο του πεζοδρομίου. Ως εκ τούτου, η αρ. 04/2015 Μελέτη της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Φαρσάλων για το έργο «Ανάπλαση Αναβάθμιση της οδού Καναδά» συντάχθηκε πλημμελώς, άνευ ταχυμετρικής αποτύπωσης της υφιστάμενης κατάστασης, ώστε στο στάδιο του σχεδιασμού να ληφθούν υπόψη όλα τα μόνιμα και προσωρινά εμπόδια επί των πεζοδρομίων, προκειμένου να διασφαλιστεί η ελεύθερη ανεμπόδιστη όδευση πλάτους 1,5μ. Επιπλέον, η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Φαρσάλων παρά την επισήμανση από την αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία, η οποία αποτελεί Τμήμα της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Φαρσάλων, περί μη επίτευξης ελεύθερης, ανεμπόδιστης όδευσης πλάτους 1,5μ., δεν προέβη σε διορθωτικές ενέργειες σε συμμόρφωση προς τις διατάξεις της αρ / Απόφασης Υπουργού ΠΕΚΑ, θεωρώντας ότι αυτές παρέλκουν. Κατόπιν των ανωτέρω διαπιστώσεων, προτάθηκε στη Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Φαρσάλων να μεριμνήσει άμεσα για τη σύνταξη νέας μελέτης ώστε να επιτευχθεί η συμμόρφωσή της με τις διατάξεις της αρ /2009 Απόφασης Υπουργού ΠΕΚΑ, ως προς την επίτευξη ελεύθερης ανεμπόδιστης όδευσης πλάτους 1,5μ. μεταξύ του κρασπέδου του πεζοδρομίου και των μονίμων εμποδίων με διαπλάτυνση των πεζοδρομίων σε βάρος του οδοστρώματος, καθώς επίσης και να δημιουργηθούν θέσεις ανάπαυσης κατά τα οριζόμενα στο εγχειρίδιο Οδηγιών του ΥΠΕΧΩΔΕ «Σχεδιάζοντας για όλους». Η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Φαρσάλων ενημέρωσε ότι συντάχθηκε η με αριθμό 43/2016 (σε συνέχεια της με αρ. 4/2015 μελέτης) μελέτη κατασκευής στα πεζοδρόμια της οδού Καναδά σύμφωνα τις διατάξεις της με αρ /2009 ΚΥΑ ΥΠΕΚΑ. Συνεπεία των διαπιστώσεων του ελέγχου, αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες. Έλεγχος στο Δήμο Μετσόβου Κατόπιν αιτήματος του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης διενεργήθηκε έλεγχος, με αντικείμενο τις ενέργειες σχετικά με τη μη λειτουργία του δημόσιου έργου «Mobile Portal για την ενημέρωση των πολιτών με στόχο την προώθηση ευρυζωνικών δικτύων τοπικής πρόσβασης στο Δήμο Μετσόβου (Mobile Government). Από το διενεργηθέντα έλεγχο διαπιστώθηκαν τα κάτωθι: Η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ψηφιακή Σύγκλιση» είναι αρμόδια για την ένταξη, διαχείριση και παρακολούθηση της ενταγμένης σ αυτό πράξης «Mobile Portal για την ενημέρωση των πολιτών με στόχο την προώθηση ευρυζωνικών δικτύων τοπικής πρόσβασης στον Δήμο Μετσόβου (Mobile Government)» συμβατικού ποσού ,20 ευρώ, 131

132 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ το οποίο εξοφλήθηκε με τα αριθμ. 835/ και 836/ εντάλματα. Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, διενήργησε, μετά την ολοκλήρωση της υλοποίησης της πράξης, διοικητική και επιτόπια επαλήθευση με σκοπό τη διαπίστωση της τήρησης των δεσμεύσεων, που προβλέπονταν τόσο στην απόφαση ένταξης της πράξης όσο και στην υπογραφείσα σχετική σύμβαση. Ειδικότερα: 1. Κατά τη διοικητική επαλήθευση, με την αρ /ΨΣ1537-Β / απόφαση του Ειδικού Γραμματέα Ψηφιακού Σχεδιασμού, επιβλήθηκε κατ αποκοπή δημοσιονομική διόρθωση σε ποσοστό 25% επί του συνόλου των πληρωμών του υποέργου (58.376,80 ευρώ), μετά από παρατυπία που διαπιστώθηκε στη διαδικασία ανάθεσης της σύμβασης. 2. Κατά την 1η Επιτόπια Επαλήθευση που διενεργήθηκε στις 20 έως βρέθηκε ότι το σύνολο των προβλεπόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες δεν ήταν σε λειτουργία, ενώ μετά από αντιπαραβολή που διενεργήθηκε μεταξύ των προβλεπόμενων στη σύμβαση και των ευρημάτων κατά τον επιτόπιο έλεγχο δε βρέθηκε το μεγαλύτερο μέρος του υπό προμήθεια εξοπλισμού και προτάθηκε η ανάκληση της απόφασης ένταξης της πράξης και η επιβολή δημοσιονομικής διόρθωσης με ανάκτηση ποσού επί 100% των καταχωρημένων δαπανών στο ΟΠΣ. 3. Κατά τη 2η Επιτόπια Επαλήθευση που διενεργήθηκε στις 27 έως , μετά από αποδοχή των αντιρρήσεων που υποβλήθηκαν εκ μέρους του Δήμου Μετσόβου, το έργο, πέντε χρόνια μετά την από οριστική παραλαβή του, βρέθηκε σε πιλοτική λειτουργία, μετά από την προμήθεια νέου εξοπλισμού συνολικού ποσού 9.698,00 ευρώ, με ίδιους πόρους του Δήμου Μετσόβου. Προτάθηκε η επιβολή δημοσιονομικής διόρθωσης με ανάκτηση ποσού ,35 ευρώ, η οποία επιβλήθηκε το Νοέμβριο 2015 με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων. Κατά της τελευταίας έχει ασκηθεί έφεση από το Δήμο Μετσόβου ενώπιον του Τμήματος Ι του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η εξέταση της οποίας εκκρεμεί. Συνολικά, μέχρι σήμερα, με αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων έχει επιβληθεί κατ αποκοπή δημοσιονομική διόρθωση συνολικού ποσού ,15 ευρώ, ενώ ο Δήμος Μετσόβου έχει επιβαρυνθεί επιπλέον με το ποσό των 9.698,00 ευρώ, για την αγορά νέου εξοπλισμού, προκειμένου το έργο να καταστεί λειτουργικό και να αποφευχθεί η πλήρης απένταξή του. Η παραλαβή των παραδοτέων του ως άνω έργου έγινε κατά παράβαση του άρθρου Δ9 της σχετικής προκήρυξης και του άρθρου 19Α της συναφθείσας σύμβασης. Τα μέλη της Επιτροπής Παραλαβής, με το από «Πρωτόκολλο/Βεβαίωση Παραλαβής», προέβησαν στην οριστική ποιοτική και ποσοτική παραλαβή του έργου, βεβαιώνοντας γενικά και αόριστα ότι η ανάδοχος ένωση εταιριών ολοκλήρωσε εμπρόθεσμα και παρέδωσε στην ΕΠΠ, το σύνολο των προϊόντων και υπηρεσιών όπως ακριβώς προβλεπόταν στην τεχνική προσφορά και ότι ήλεγξαν την ορθή λειτουργία των συστημάτων και των εφαρμογών προχωρώντας στη θέση του σε κανονική λειτουργία, σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης, χωρίς ωστόσο να διαθέτουν τις απαιτούμενες ειδικές γνώσεις πληροφορικής. Ο Δήμος Μετσόβου, δε μερίμνησε με την απαιτούμενη επιμέλεια προκειμένου το ως άνω έργο να ενσωματωθεί στην εν γένει λειτουργία του Δήμου, να ενημερωθούν σχετικά οι υπάλληλοι και να υπάρξει κατανομή των αρμοδιοτήτων σε υπαλλήλους, παρά το γεγονός ότι μεταξύ των παραδοτέων αυτού προβλέπονταν υπηρεσίες εκπαίδευσης του προσωπικού. 132

133 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Η πρώην Δημοτική Αρχή του καλλικρατικού Δήμου Μετσόβου, μετά την κοινοποίηση της σχετικής έκθεσης μερίμνησε για την αποστολή του σχετικού φακέλου στην Εισαγγελία Ιωαννίνων, αλλά ο πειθαρχικώς Προϊστάμενος των υπαλλήλων του Δήμου, δεν προέβη σε περαιτέρω διερεύνηση, ως όφειλε, προκειμένου να προσδιοριστούν τα πρόσωπα που ευθύνονται και να αναζητηθούν πειθαρχικές ή αστικές ευθύνες. Ομοίως, δεν προέβη σε αναζήτηση των υπαιτίων και η νέα Δημοτική Αρχή, καθώς δεν είχε παρέλθει ο χρόνος παραγραφής. Περαιτέρω, η νέα Δημοτική Αρχή δεν προέβη στην αναζήτηση ευθυνών σε βάρος του (των) υπεύθυνου (-ων) τήρησης των Αναλυτικών Βιβλίων Παγίων του Δήμου Μετσόβου παρά το γεγονός ότι ενώ κατά την 1 η επιτόπια επαλήθευση (στις 20 έως ) διαπιστώθηκαν διαφορές ελλείψεις σε λογισμικό και εξοπλισμό, κατά τη 2 η επιτόπια επαλήθευση (στις 27 έως ) διαπιστώθηκε η διενέργεια συμψηφιστικής εγγραφής περί απομείωσης της αξίας κτήσης των ανωτέρω κατά ,96 ευρώ, σε χρόνο μεταξύ της 1 ης και της 2 ης επιτόπιας επαλήθευσης. Ο ισχυρισμός περί κλοπής του εξοπλισμού που είχε αρχικά προμηθευθεί δεν επιβεβαιώθηκε. Συνεπεία των ευρημάτων του ελέγχου αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες και η έκθεση διαβιβάστηκε α) στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Ιωαννίνων για συσχέτιση με σχετική δικογραφία και β) στην Τριμελή Ελεγκτική Επιτροπή του άρθρου 232 του ν. 3852/2010 προκειμένου να εξεταστεί ο καταλογισμός της προκληθείσας, σε βάρος του Δήμου Μετσόβου, ζημίας ύψους τουλάχιστον ,15 ευρώ. Έλεγχος στην εταιρεία «Λειτουργός Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε.» (ΛΑΓΗΕ) Κατόπιν ανώνυμης καταγγελίας, που διαβιβάστηκε από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Πειραιά, διενεργήθηκε έλεγχος με αντικείμενο τη νομιμότητα σύναψης σύμβασης έργου μεταξύ της ΛΑ- ΓΗΕ και δικηγόρου. Η ΛΑΓΗΕ ασκεί τις δραστηριότητες που αφορούν στη λειτουργία, στην εκμετάλλευση, στη διασφάλιση της συντήρησης και στη μέριμνα για την ανάπτυξη του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας σε όλη τη χώρα, καθώς και τις διασυνδέσεις με άλλα δίκτυα για να διασφαλίζεται ο εφοδιασμός της χώρας με ηλεκτρική ενέργεια, κατά τρόπο επαρκή, ασφαλή, οικονομικά αποδοτικό και αξιόπιστο. Το Μετοχικό Κεφάλαιο της Εταιρείας καλύπτεται από το Ελληνικό Δημόσιο και τις διατάξεις του κεφαλαίου Α του Ν. 3429/2005. Η επίδικη σύμβαση συνήφθη στις ήτοι μια ημέρα πριν την προκήρυξη των εθνικών εκλογών και δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ με ημερομηνία ήτοι μία μέρα μετά τη σύναψη της σύμβασης. Από τη σύμβαση, τις εκθέσεις προόδου και τα τιμολόγια, δεν διαπιστώθηκε ότι ο ανωτέρω δικηγόρος είχε προσληφθεί ως νομικός σύμβουλος δεδομένου ότι το έργο του δεν ήταν αποκλειστικά γνωμοδοτικό αλλά έκανε και παραστάσεις στο Δικαστήριο. Η ανωτέρω σύμβαση συνήφθη με την επίκληση του άρθρου 119 παρ. 5 του Ν. 4001/2001 σύμφωνα με το οποίο «5. Η ΛΑΓΗΕ ΑΕ δύναται να συνάπτει συμβάσεις κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης, με... καθώς και με εξειδικευμένους επιστήμονες και τεχνικούς με 133

134 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ειδικές γνώσεις και εμπειρία στην εκτέλεση έργων και την εκπόνηση μελετών για θέματα που εντάσσονται στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του.» Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, άρθρο 46 Κώδικα περί Δικηγόρων, «Η σύμβαση μεταξύ έμμισθου δικηγόρου και εντολέα είναι πάντοτε αορίστου χρόνου» και η σύμβαση λύεται μόνο α) με το θάνατο, β) τη λύση, κατάργηση ή διάλυση με οποιονδήποτε τρόπο του νομικού προσώπου που απασχολεί το δικηγόρο, γ) την πτώχευση του εντολέα και δ) με καταγγελία της σύμβασης από τον εντολέα ή εντολοδόχο δικηγόρο. Η πρόσληψη δικηγόρων στους φορείς του δημόσιου τομέα, όπως αυτός καθορίζεται κάθε φορά με νόμο, γίνεται με επιλογή ύστερα από προκήρυξη, εκτός αν πρόκειται για πρόσληψη του προϊσταμένου νομικής ή δικαστικής υπηρεσίας ή νομικού συμβούλου στους φορείς αυτούς ο οποίος προσλαμβάνεται με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Το ίδιο χρονικό διάστημα ψηφίστηκε ο Ν. 4414/2016 (ΦΕΚ/Α/149/ ) στο άρθρο 39 του οποίου, δόθηκε ερμηνεία στην αμφισβήτηση σχετικά με το πεδίο «εξειδικευμένοι επιστήμονες». Σύμφωνα με το άρθρο, ως εξειδικευμένοι επιστήμονες και τεχνικοί νοούνται φυσικά ή νομικά πρόσωπα όπως οικονομολόγοι, ηλεκτρολόγοι μηχανικοί, μηχανικοί ηλεκτρονικών υπολογιστών, ενεργειακοί μηχανικοί, δικηγόροι και δικηγορικές εταιρείες, με ειδικές γνώσεις και εμπειρία στην εκτέλεση έργων, την εκπόνηση μελετών και την παροχή συμβουλών ή άλλων υπηρεσιών, έναντι κατ αποκοπήν ή περιοδικής αμοιβής. Κατόπιν αυτού, ζητήθηκαν από τη ΛΑΓΗΕ στοιχεία που να τεκμηριώνουν την εξειδίκευση του δικηγόρου. Από τη σχετική απάντηση της εταιρείας δεν αποδείχτηκε η εξειδίκευση του δικηγόρου σε θέματα ενέργειας παρά μόνο σε θέματα αστικού και διοικητικού δικαίου καθώς και πολυετής ενασχόληση με ζητήματα εταιρικού δικαίου. Η Έκθεση διαβιβάστηκε στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Πειραιά στο πλαίσιο υφιστάμενης δικογραφίας. 4.5 ΠΑΙΔΕΙΑ, ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ Έλεγχος στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Έναυσμα για την έκδοση της εντολής διενέργειας ελέγχου αποτέλεσαν καταγγελίες εκπαιδευτικών προς το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.. Από τον ανωτέρω έλεγχο, με αντικείμενο την εξέταση της τήρησης των διατάξεων του άρθρου 82 του ν.4172/2013 κατά τη διαδικασία μετάταξης εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε θέσεις εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση με απόφαση του οικείου Υπουργού (Υ.Α. με αριθ /Δ1/ ), προέκυψαν τα ακόλουθα: Κατά την εξετασθείσα διαδικασία υποχρεωτικών μετατάξεων υπεράριθμων εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε θέσεις εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, μετατάχθηκαν αρχικά με την Υ.Α /Δ1/ , εκπαιδευτικοί των Κλάδων ΠΕ 05 Γαλλικής, ΠΕ 06 Αγγλικής, ΠΕ 07 Γερμανικής, ΠΕ 08 Καλλιτεχνικών, ΠΕ 11 Φυσικής Αγωγής, ΠΕ 16 Μουσικής, ΠΕ Πληροφορικής, ΠΕ 32 Θεατρικών Σπουδών. Μετά την έκδοση δώδεκα (12) νεότερων υπουργικών αποφάσεων, με τις οποίες είτε ανακλήθηκαν πραγματοποιηθείσες 134

135 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 μετατάξεις, είτε πραγματοποιήθηκαν νέες, κατόπιν υποβολής ενστάσεων ή έκδοσης δικαστικών αποφάσεων, ο συνολικός αριθμός των μεταταγέντων σε θέσεις εκπαιδευτικών στην Α/θμια Εκπαίδευση ανήλθε σε Στην παράγραφο 11 του άρθρου 82 του ν.4172/2013 καθοριζόταν η ακολουθητέα διαδικασία των υποχρεωτικών μετατάξεων κατά το σχολικό έτος Σύμφωνα με την εν λόγω παράγραφο, για το συγκεκριμένο σχολικό έτος, ο ποσοτικός προσδιορισμός των κενών θέσεων εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, των υπηρεσιακών αναγκών, καθώς και το πλεονάζον εκπαιδευτικό προσωπικό ανά ειδικότητα και Διεύθυνση Εκπαίδευσης, προβλεπόταν να γίνει με διαπιστωτική πράξη του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, κατόπιν εισήγησης της Γενικής Διεύθυνσης Προσωπικού Π/θμιας και Δ/θμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου, με βάση την επεξεργασία και το συσχετισμό των καταχωρημένων (με ευθύνη των Διευθυντών Εκπαίδευσης) στο προβλεπόμενο στο άρθρο 7 του ν.3848/2010 ηλεκτρονικό σύστημα στοιχείων. Στη συνέχεια, με βάση τον παραπάνω προσδιορισμό, προβλεπόταν η έκδοση απόφασης του Υπουργού Παιδείας & Θρησκευμάτων, με την οποία θα καθοριζόταν ο αριθμός των εκπαιδευτικών, ανά ειδικότητα και Διεύθυνση Εκπαίδευσης, που θα μετατασσόταν υποχρεωτικά στις οριζόμενες στην ίδια απόφαση κενές ή συνιστώμενες με την πράξη μετάταξης θέσεις εκπαιδευτικού ή διοικητικού προσωπικού, συναφούς ή μη κλάδου της ίδιας κατηγορίας, με το βαθμό και το Μ.Κ. που κατείχαν, σε υπηρεσίες ή φορείς του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, με ταυτόχρονη κατάργηση ισάριθμων κενών ή κενούμενων, εφόσον δεν υπήρχαν, οργανικών θέσεων της αυτής ή ανώτερης ή και κατώτερης κατηγορίας. Η παράγραφος 11 του άρθρου 82 του ν.4172/2013 προέβλεπε, επίσης, ότι με την απόφαση καθορισμού του αριθμού των υποχρεωτικά μετατασσόμενων θα καλούνταν οι ενδιαφερόμενοι εκπαιδευτικοί να υποβάλουν σχετική αίτηση προτίμησης και ότι θα συντασσόταν αξιολογικός πίνακας κατάταξης σύμφωνα με κριτήρια και μοριοδότηση που ορίζονταν στην ίδια διάταξη. Με βάση την κατάταξη στον ως άνω αξιολογικό πίνακα, προβλεπόταν η έκδοση απόφασης του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, με την οποία θα πραγματοποιούνταν οι υποχρεωτικές μετατάξεις. Επομένως, πρόκειται περί σύνθετης διοικητικής ενέργειας, δεδομένου ότι, σύμφωνα με το άρθρο 82 παρ. 11 του ν.4172/2013, απαιτούνται αφενός διαδοχικές εκτελεστές διοικητικές πράξεις (διαπιστωτική πράξη ποσοτικού προσδιορισμού κενών και πλεονασμάτων, ΥΑ καθορισμού του αριθμού των υποχρεωτικά μετατασσόμενων εκπαιδευτικών ως προϋπόθεση έκδοσης της ΥΑ των υποχρεωτικών μετατάξεων), και αφετέρου προπαρασκευαστικές ενέργειες (επεξεργασία και συσχετισμός στοιχείων ηλεκτρονικού συστήματος, εισήγηση της Γενικής Δ/νσης Προσωπικού Π/θμιας και Δ/θμιας Εκπαίδευσης, σύνταξη αξιολογικού πίνακα), οι τυχόν πλημμέλειες των οποίων επηρεάζουν τη νομιμότητα των εκτελεστών πράξεων, έστω και εάν οι ίδιες στερούνται εκτελεστότητας. Δύο εβδομάδες μετά τη δημοσίευση σε ΦΕΚ (986/Γ/ ) της ΥΑ /Δ1/ , είχαν ήδη υποβληθεί χίλιες επτακόσιες (1.700) ενστάσεις. Σημειώνεται ότι ούτε η ΥΑ /Δ2/ , στην οποία περιγράφεται η διαδικασία υποβολής των αιτήσεων, ούτε η ΥΑ, με την οποία μετατάχθηκαν οι τρεις χιλιάδες εκατόν είκοσι δύο (3.122) εκπαιδευτικοί, όριζαν προθεσμία και όργανο στο οποίο θα μπορούσε κανείς να υποβάλει ένσταση. 135

136 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Το μέγεθος του προβλήματος που προκλήθηκε από τον κατά τα ανωτέρω εκτεθέντα τρόπο διενέργειας των υποχρεωτικών μετατάξεων αποτυπώνεται στο /Δ2/ έγγραφο της Αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Γενικής Διεύθυνσης Προσωπικού Π/βάθμιας και Δ/βάθμιας Εκπαίδευσης, με το οποίο ζητήθηκαν οδηγίες για το ζήτημα του μεγάλου αριθμού των ενστάσεων και ενημερώθηκε η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου ότι οι ενστάσεις αφορούσαν στα εξής: α) στη διαδικασία των μετατάξεων και ειδικότερα i) στη μη σύνταξη αξιολογικού πίνακα, ii) στην παροχή διευκρινίσεων την παραμονή της λήξης της προθεσμίας και ii) στη μη πρόβλεψη προθεσμίας υποβολής ενστάσεων, β) στην τοποθέτηση εκπαιδευτικών στη δεύτερη προτίμησή τους χωρίς να ληφθεί υπόψη η πρώτη, γ) στη μη τοποθέτηση εκπαιδευτικών εντός της ίδιας Διεύθυνσης ή της ίδιας Περιφερειακής Διεύθυνσης, δ) στη μη σύμφωνη με τα μόρια τους τοποθέτηση εκπαιδευτικών, ε) στη μη πλήρωση όλων των κενών θέσεων που είχαν οριστεί στη σχετική απόφαση, στ) στην αίτηση εκπαιδευτικών για διόρθωση μορίων και τροποποίηση περιοχών και ζ) στην αίτηση ανάκλησης της μετάταξης (κυρίως σε διοικητικές θέσεις). Όπως μας ενημέρωσε η υπηρεσία με το 4970 Ε.Π./ έγγραφό της, οι ενστάσεις διαβιβάστηκαν στην πολιτική ηγεσία «λόγω του ότι (η υπηρεσία) δεν επεξεργάστηκε τις αιτήσεις και δεν γνώρισε με ποιον τρόπο καταρτίστηκε ο πίνακας κατάταξης. Ακολούθως η Πολιτική Ηγεσία -και όχι η υπηρεσία- επέλεξε τον τελικό αριθμό συγκεκριμένων ενισταμένων τα οποία δόθηκαν ηλεκτρονικά στην υπηρεσία μας με την εντολή σύνταξης σχεδίου υπουργικής απόφασης για την πραγματοποίηση μετατάξεων αυτών». Στη συνέχεια, εκδόθηκε η αρ. πρωτ /Δ2/ νεότερη διαπιστωτική πράξη, με την οποία προσδιορίστηκε εκ νέου ο αριθμός του πλεονάζοντος εκπαιδευτικού προσωπικού στη Δ/βάθμια Εκπαίδευση και ο αριθμός των κενών θέσεων στην Π/βάθμια Εκπαίδευση. Αυτή τη φορά, σύμφωνα με το άρθρο 82 του ν.4172/2013, προηγήθηκε η εισήγηση με αρ. πρωτ / , το σχέδιο της οποίας υπογράφεται από την Αναπληρώτρια Γενική Δ/ντρια «με μεγάλη επιφύλαξη ως προς τον υπολογισμό του πλεονάζοντος προσωπικού στη Δ/θμια Εκπαίδευση και των κενών θέσεων στην Π/θμια Εκπαίδευση» και ακολούθησαν η έκδοση της διαπιστωτικής πράξης και της / (ΦΕΚ 2531/Β/ ) απόφασης καθορισμού του αριθμού των θέσεων για μετάταξη εκπαιδευτικών Δ/βάθμιας στην Π/βάθμια Εκπαίδευση. Ο αριθμός των υποχρεωτικά μετατασσόμενων στην Π/βάθμια Εκπαίδευση με την εν λόγω ΥΑ καθορίστηκε αθροιστικά για όλους τους Κλάδους σε Όπως και το σχέδιο της διαπιστωτικής πράξης, έτσι και το σχέδιο αυτής της απόφασης υπογράφεται από την Αναπληρώτρια Γενική Δ/ντρια με την ίδια επιφύλαξη, η οποία υιοθετείται και από τον Γενικό Γραμματέα. Ως προς τις λόγους που υπαγόρευσαν την έκδοση της νέας διαπιστωτικής πράξης / Δ2/2013, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο 4970 Ε.Π./ έγγραφο της Γεν. Δ/ νσης Προσωπικού Π/βάθμιας και Δ/βάθμιας Εκπαίδευσης: «Η πολιτική ηγεσία μετά τον μεγάλο αριθμό ενστάσεων, των συζητήσεων που προκλήθηκαν στην εκπαιδευτική κοινότητα, καθώς ορισμένοι εκ των μη ικανοποιηθέντων είχαν καταφανώς μεγαλύτερο αριθμό μορίων από αυτό των μεταταχθέντων και κάποιοι εξ αυτών προσέφυγαν στη δικαιοσύνη, προσπάθησε να θερα- 136

137 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 πεύσει την κατάσταση. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, η πολιτική ηγεσία, δημιούργησε αυθαίρετα νέες θέσεις σε ορισμένες περιοχές και για να ικανοποιηθούν οι ενστάσεις των εκπαιδευτικών, οι οποίοι είχαν περισσότερα μόρια. Μετά τη δημιουργία των νέων θέσεων και με απόφαση της πολιτικής ηγεσίας δεν κλήθηκαν οι εκπαιδευτικοί να υποβάλουν νέες αιτήσεις. Όλες οι αποφάσεις μετατάξεων που εκδόθηκαν μετά την αρχική, είχαν διορθωτικό χαρακτήρα για την πλειοψηφία των μετατασσόμενων εκπαιδευτικών». Συνολικά εκδόθηκαν δώδεκα (12) νεότερες υπουργικές αποφάσεις που αφορούσαν σε νεότερες υποχρεωτικές μετατάξεις και σε τροποποιήσεις και ανακλήσεις των ήδη πραγματοποιηθεισών μετατάξεων. Ωστόσο, κατά την ακολουθηθείσα διαδικασία υποχρεωτικών μετατάξεων του άρθρου 82 παρ. 11 του ν.4172/2013: Δεν έγινε επεξεργασία και συσχετισμός των καταχωρημένων στο ηλεκτρονικό σύστημα του άρθρου 7 του ν.3848/2010 στοιχείων από την αρμόδια υπηρεσία. Η εισήγηση για τον προσδιορισμό κενών και πλεονασμάτων των δύο βαθμίδων εκπαίδευσης δεν συντάχθηκε, όπως προβλεπόταν, από τη Γενική Διεύθυνση Προσωπικού Π/βάθμιας και Δ/βάθμιας Εκπαίδευσης, αλλά, όπως μας γνώρισε η Υπηρεσία, το σχέδιο αυτής δόθηκε από το Γραφείο Υπουργού και υπογράφηκε μόνο από τους αρμόδιους Τμηματάρχες με διατυπωμένες επ αυτού τις διαφωνίες-επιφυλάξεις τους, χωρίς να ολοκληρωθεί η διαδικασία υπογραφής και διεκπεραίωσης. Η /Δ2/ διαπιστωτική πράξη του Υπουργού, το σχέδιο της οποίας επίσης δόθηκε στην Υπηρεσία από το Γραφείο Υπουργού, μνημονεύει στο σκεπτικό της εισήγηση που στερείται νόμιμης υπόστασης, και αποτυπώνει κενά στην Π/βάθμια Εκπαίδευση και πλεονάσματα στη Δ/βάθμια Εκπαίδευση, των οποίων η ορθότητα όχι μόνον δεν ελέγχθηκε από την Υπηρεσία, αλλά και, όπως προέκυψε από τις διαπιστώσεις της παρούσας, αποκλίνουν σημαντικά από τα πραγματικά δεδομένα της συγκεκριμένης περιόδου. Η ΥΑ /Δ2/ καθορισμού του αριθμού θέσεων για μετάταξη εκπαιδευτικών Δ/βάθμιας στην Π/βάθμια Εκπαίδευση και σε διοικητικές θέσεις αποτελεί επιμέρους πράξη σύνθετης διοικητικής ενέργειας, ερειδόμενη στη διαπιστωτική πράξη /Δ2/ , η οποία φέρει τις ανωτέρω πλημμέλειες. Δεν καταρτίστηκε από την υπηρεσία αξιολογικός πίνακας κατάταξης, βάσει των μορίων των αιτηθέντων εκπαιδευτικών, αλλά δόθηκε από το Γραφείο Υπουργού αλφαβητικός πίνακας με τα ονόματα των προς μετάταξη εκπαιδευτικών, τόσο σε θέσεις εκπαιδευτικών Π/βάθμιας Εκπαίδευσης, όσο και σε διοικητικές θέσεις. Η ΥΑ /Δ1/ με την οποία μετατάχθηκαν εκπαιδευτικοί, ως ατομική διοικητική πράξη, στερείται σαφούς, ειδικής, επαρκούς αιτιολογίας από την οποία να προκύπτει η συνδρομή των κατά νόμο προϋποθέσεων για την έκδοσή της (σύνταξη αξιολογικού πίνακα για την επιλογή των μετατασσόμενων), κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 17 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας Η δεύτερη διαπιστωτική πράξη /Δ2/ δεν συνιστά διορθωτική ενέργεια της Διοίκησης βασιζόμενη στις πραγματικά υφιστάμενες κενές οργανικές θέσεις, αλλά υπήρξε απόρροια του πλήθους των ενστάσεων που υποβλήθηκαν. 137

138 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Οι πλημμέλειες της διαδικασίας που επισημάνθηκαν (παράλειψη σύνταξης πίνακα κατάταξης, άτυπη εισαγωγή κριτηρίου εντοπιότητας κλπ) είχαν ως συνέπεια τη δημιουργία αδιεξόδου, καθώς η Υπηρεσία αδυνατούσε να προβεί σε αντικειμενική εξέταση και κρίση επί των ενστάσεων, με αποτέλεσμα την έκδοση πλήθους μεταγενέστερων υπουργικών αποφάσεων μετατάξεων, επίσης με παρέμβαση της πολιτικής ηγεσίας, που αποσκοπούσαν στην ικανοποίηση αιτημάτων ενισταμένων. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι η διαδικασία των υποχρεωτικών μετατάξεων δεν υλοποιήθηκε σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις της παρ. 11 του άρθρου 82 του ν.4172/2013 και, συνεπώς, κάθε σχετική διοικητική πράξη στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, εκδόθηκε κατά παράβαση των συγκεκριμένων διατάξεων. Επιπλέον, η διαδικασία μετάταξης εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε θέσεις εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση για το σχολικό έτος (άρθρο 82, παρ. 11 του ν.4172/2013) πραγματοποιήθηκε παρά τις διατυπωμένες επί των σχεδίων των σχετικών διοικητικών πράξεων επιφυλάξεις και αντιρρήσεις της Υπηρεσίας και του αρμόδιου Γενικού Γραμματέα, με επανειλημμένες παρεμβάσεις της πολιτικής ηγεσίας στο έργο της ελεγχόμενης υπηρεσίας. Οι εμπλεκόμενοι στη διαδικασία των υποχρεωτικών μετατάξεων υπηρεσιακοί παράγοντες, εκφράζοντας τις αντιρρήσεις και επιφυλάξεις τους επί των σχεδίων των εκδοθεισών διοικητικών πράξεων, ενήργησαν κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 25 Υπαλληλικού Κώδικα (Νομιμότητα των υπηρεσιακών ενεργειών). Κατόπιν των ανωτέρω και δεδομένου ότι η ακολουθηθείσα διαδικασία των υποχρεωτικών μετατάξεων έγινε κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 82 παρ. 11 του ν.4172/2013, με τη σχετική έκθεση προτάθηκε η ανάκληση του συνόλου των διοικητικών πράξεων που εκδόθηκαν στο πλαίσιο αυτής. Το Υπουργείο Παιδείας ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. για την υποβολή ενημερωτικού σημειώματος προς την πολιτική ηγεσία με θέμα «Αποκατάσταση νομιμότητας υποχρεωτικών μετατάξεων» ενώ αναμένεται έκδοση σχετικής απόφασης του ΣτΕ κατόπιν σχετικών προσφυγών εκπαιδευτικών. Έλεγχος στη Σιβιτανίδειο Δημόσια Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων Κατόπιν καταγγελιών που υποβλήθηκαν στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. εκδόθηκε εντολή επιθεώρησης-ελέγχου στη Σιβιτανίδειο Δημόσια Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων (εφεξής «Σιβιτανίδειος»), με αντικείμενο την εξέταση της διαδικασίας προκήρυξης και επιλογής εκπαιδευτών για τις ειδικότητες «Τεχνικός Μαγειρικής Τέχνης Αρχιμάγειρας (chef)» και «Στέλεχος Διοίκησης και Οικονομίας» για το Α εξάμηνο κατάρτισης , στο πλαίσιο της από προκήρυξης του Ι.Ε.Κ. της «Σιβιτανιδείου». Η «Σιβιτανίδειος» ιδρύθηκε με το από 9/7/1927 Διάταγμα (ΦΕΚ 137/τ.Α ) σε εκτέλεση της από 12/6/1917 διαθήκης του Βασιλείου Σιβιτανίδη. Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 1 του ανωτέρω Ιδρυτικού Διατάγματος, η «Σιβιτανίδειος» αποτελεί αυτοτελές Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και διοικείται από Συμβούλιο στο οποίο μετέχει ο Μακαριότατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, ως Πρόεδρος, ο Πρόεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και ένας Αντιπρόεδρος του Ν.Σ.Κ., τον οποίο ορίζει ο Πρόεδρος. Επίσης συμμετέχουν τέσσερα (4) ακόμα μέλη, τα οποία ορίζει ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. 138

139 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Όργανα διοίκησης της Σχολής είναι το Διοικητικό Συμβούλιο, η Εκτελεστική Επιτροπή και ο Γενικός Διευθυντής. Η Σχολή υπάγεται στον έλεγχο και την εποπτεία του κράτους (Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων) ως προς τη διοίκηση και διαχείριση της περιουσίας της, καθώς και την εν γένει λειτουργία της. Οι τακτικοί της υπάλληλοι είναι δημόσιοι υπάλληλοι με όλα τα δικαιώματα και προνόμια των δημοσίων υπαλλήλων, ενώ και οι έκτακτοί της υπάλληλοι εξομοιώνονται με τους λοιπούς εκτάκτους δημοσίους υπαλλήλους (παρ. 10 άρθρου 3 του Α.Ν.761/1937, αριθμ / ΚΥΑ). Σήμερα στη «Σιβιτανίδειο» λειτουργούν τέσσερα (4) Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑ.Λ), ένα (1) Ινστιτούτο Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ), μία Σχολή Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Ε.Κ) και ένα (1) Κέντρο Δια Βίου Μάθησης (ΚΔΒΜ). Οι παραπάνω μονάδες δεν λειτουργούν αυτοτελώς, αλλά υπάγονται στα όργανα Διοίκησης της «Σιβιτανιδείου» Σχολής (Διοικητικό Συμβούλιο, Εκτελεστική Επιτροπή και στο Γενικό Διευθυντή). Το ΙΕΚ της ««Σιβιτανιδείου»» ιδρύθηκε με την αριθμ. Γ2/ Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και ως προς τη διοίκηση και τη λειτουργία του υπάγεται στα όργανα διοίκησης της «Σιβιτανιδείου», ενώ ως προς το εκπαιδευτικό πλαίσιο εποπτεύεται από τη Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας. Η πρόσληψη του ωρομίσθιου εκπαιδευτικού προσωπικού του ΙΕΚ της «Σιβιτανιδείου» διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 4 της αριθμ. Δ2/18968/ Απόφασης του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (Κανονισμός Λειτουργίας ΙΕΚ «Σιβιτανιδείου»), τις ισχύουσες κάθε φορά σχετικές αποφάσεις των οργάνων διοίκησης της «Σιβιτανιδείου» και τις εκάστοτε εκδιδόμενες προκηρύξεις επιλογής υποψηφίων. Η εξετασθείσα διαδικασία επιλογής εκπαιδευτών για τις ειδικότητες «Τεχνικός Μαγειρικής Τέχνης Αρχιμάγειρας (chef)» και «Στέλεχος Διοίκησης και Οικονομίας» για το Α εξάμηνο κατάρτισης , διέπεται από τις προαναφερόμενες διατάξεις, την από προκήρυξη του Ι.Ε.Κ. της «Σιβιτανιδείου» και τις αναφερόμενες στην προκήρυξη: α) αριθμ.27/ και 39/ αποφάσεις του Δ.Σ. της «Σιβιτανιδείου» β) αριθμ.28/ απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της «Σιβιτανιδείου». Στην αριθμ. Δ2/18968/ Απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (Κανονισμός Λειτουργίας ΙΕΚ «Σιβιτανιδείου», άρθρο 4) δεν υπάρχει πρόβλεψη για την εφαρμογή κριτηρίων επιλογής κατά την πρόσληψη ωρομίσθιων εκπαιδευτών. Αναφορά γίνεται μόνο σε απαιτούμενα προσόντα των εκπαιδευτών, τα οποία καθορίζονται, σύμφωνα με την εν λόγω διάταξη, μετά από εισήγηση του Δ/ντή του ΙΕΚ και απόφαση του Δ/ντή της «Σιβιτανιδείου». Με την αριθμ. 28/ απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής (Ε.Ε.) και τις αριθμ. 27/ και 39/ αποφάσεις του Δ.Σ. της «Σιβιτανιδείου» καθορίστηκαν τα κριτήρια προτεραιότητας των υποψηφίων εκπαιδευτών. Ως τέτοια αναφέρονται, μεταξύ άλλων, οι μεταπτυχιακοί τίτλοι σπουδών, η εξειδίκευση, η προϋπηρεσία, η επιμόρφωση και η ανεργία, χωρίς αυτά να συγκεκριμενοποιούνται και να διασαφηνίζονται περαιτέρω. Στις εν λόγω αποφάσεις δεν προσδιορίζεται το είδος της εξειδίκευσης ή το αντικείμενο της επιμόρφωσης, δεν διευκρινίζεται από ποιους φορείς (δημόσιους/ιδιωτικούς) θα πρέπει να έχουν αποκτηθεί τα σχετικά προσόντα, ούτε οριοθετούνται ποσοτικά ορισμένα κριτήρια, όπως η προϋπηρεσία, ο χρόνος ανεργίας, κλπ. Η προκήρυξη πρόσληψης εκπαιδευτών παραπέμπει ταυτόχρονα και στις τρεις (3) παραπάνω αποφάσεις, παρότι αυτές ρυθμίζουν με διαφορετικό τρόπο τα απαιτούμενα προσόντα και την προτεραιότητα επιλογής των υποψηφίων. Ειδικότερα, με βάση την αριθμ. 27/ απόφαση του 139

140 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Δ.Σ. προηγούνται έναντι των λοιπών υποψηφίων, οι άνεργοι, χωρίς να γίνεται κανένας συσχετισμός ή συνεκτίμηση με τα λοιπά προσόντα τους (διδακτορικά, μεταπτυχιακοί τίτλοι, εμπειρία επιμόρφωση, κτλ). Εάν, δηλαδή, για την ανάθεση ενός μαθήματος αξιολογούνται 2 υποψήφιοι (ο ένας άνεργος και πτυχιούχος τεχνικού επαγγελματικού λυκείου, χωρίς άλλο προσόν και εμπειρία και ο άλλος μη άνεργος κάτοχος διδακτορικού διπλώματος, στο γνωστικό αντικείμενο του μαθήματος, με πολυετή διδακτική και εργασιακή εμπειρία και επιμόρφωση), με βάση την ως άνω απόφαση, θα επιλεγεί ο άνεργος/κάτοχος πτυχίου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Αντίθετα, με βάση την αριθμ. 28/ απόφαση της E.E. προηγούνται, κατ απόλυτη προτεραιότητα, οι υποψήφιοι που διαθέτουν μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών, προϋπηρεσία, επιμόρφωση και ακολουθούν οι άνεργοι και οι λοιπές κατηγορίες. Η αριθμ.39/ απόφαση του Δ.Σ. (τελευταία εκδοθείσα) έχει αλληλοαναιρούμενο περιεχόμενο ως προς τη σειρά επιλογής των υποψηφίων, αφού ενώ αρχικά αναφέρει ότι προηγούνται οι έχοντες μεταπτυχιακούς τίτλους και εξειδίκευση στο αντικείμενο της προτίμησης και ακολουθούν οι άνεργοι και οι λοιπές κατηγορίες υποψηφίων, στην παρ. 5 αναφέρει ότι δεν αποδέχεται άλλες κατηγορίες εκπαιδευτικών, πλην ανέργων (εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων που δεν υπάρχουν διαθέσιμοι άνεργοι), με αποτέλεσμα να ανατρέπεται η κατ αρχήν προτεραιότητα που δίδεται στους κατέχοντες μεταπτυχιακούς τίτλους και εξειδίκευση. Υπογραμμίζεται ότι, ενώ η εκδοθείσα προκήρυξη πρόσληψης ωρομίσθιων εκπαιδευτών παραπέμπει στις ως άνω αποφάσεις της Ε.Ε. και του Δ.Σ. της «Σιβιτανιδείου», οι συγκεκριμένες δεν είναι άμεσα προσβάσιμες στους υποψηφίους (δεν έχουν αναρτηθεί ή δημοσιευτεί σχετικά). Τα συνεκτιμώμενα προσόντα/κριτήρια που καθορίζονται με την προκήρυξη (πέραν των βασικών απαιτούμενων) είναι ομοίως ασαφή και αόριστα, καθώς στην προκήρυξη αναφέρεται: «Κατά την επιλογή συνεκτιμώνται: α) Η εργασιακή εμπειρία β) Η διδακτική εμπειρία, γ) Η εξειδίκευση στο γνωστικό αντικείμενο των μαθημάτων που επιθυμούν να διδάξουν, η απόδοση, η συνέπεια και το επίπεδο συνεργασίας με τη Δ/νση του ΙΕΚ κατά τα προηγούμενα εξάμηνα, δ) Οι συναφείς με το αντικείμενο μεταπτυχιακοί και διδακτορικοί τίτλοι σπουδών, 3) Η αποδεδειγμένη ανεργία στ) Κοινωνικά κριτήρια, ζ) Τυχόν λοιπά προσόντα που δεν αναφέρονται παραπάνω και τα οποία, όμως, εκτιμώνται από το Δ.Σ. ότι συντελούν στην κατά το αρτιότερο επαγγελματική κατάρτιση των σπουδαστών και στην αποτελεσματικότερη λειτουργία του ΙΕΚ της Σ.Δ.Σ.Τ.Ε.» Ο τρόπος αξιολόγησης των υποψηφίων και ο καθορισμός της προτεραιότητας πρόσληψης καθορίζεται με διαφορετικό τρόπο στην αριθμ.39/2010 απόφαση του Δ.Σ. της Σχολής (τελευταία εκδοθείσα απόφαση) σε σχέση με την εκδοθείσα προκήρυξη. Έτσι, ενώ με βάση την ως άνω απόφαση προηγούνται οι άνεργοι και ακολουθούν οι έχοντες μεταπτυχιακούς τίτλους και εξειδίκευση στο διδακτικό αντικείμενο και στη συνέχεια οι λοιπές κατηγορίες υποψηφίων, στην προκήρυξη δεν γίνεται καμία αναφορά για προτεραιότητα κάποιας κατηγορίας υποψηφίων (π.χ. κατόχων μεταπτυχιακών τίτλων, ανέργων, κλπ), απλώς αναφέρεται ότι συνεκτιμώνται τα υπό στοιχεία α έως ζ κριτήρια, που αναφέρονται σε αυτήν, τα οποία όμως, όπως προαναφέρθηκε, είναι ασαφή και αόριστα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα ασάφειας και αοριστίας αποτελούν: - η συνεκτίμηση (σύμφωνα με το στοιχείο ζ της προκήρυξης) και «τυχόν άλλων προσόντων», τα οποία δεν αναφέρονται στην προκήρυξη, και τα οποία, κατά την κρίση του Δ.Σ., συντελούν στην αρτιότερη επαγγελματική κατάρτιση των σπουδαστών και στην αποτελεσματικότερη λειτουργία του ΙΕΚ. - η συνεκτίμηση του υπό στοιχείου στ «Κοινωνικά κριτήρια», χωρίς καμία επιπλέον διευκρίνιση. 140

141 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Κατά συνέπεια, μετά τη δημοσίευση της προκήρυξης και χωρίς οι υποψήφιοι να έχουν τη δυνατότητα να λάβουν σχετική γνώση, δύναται να οριστούν και να συνεκτιμηθούν και άλλα προσόντα, κατά την κρίση του Δ.Σ. της Σχολής, πέραν των ήδη ασαφώς καθορισθέντων (βάσει της προκήρυξης και των αποφάσεων των οργάνων της Σχολής). Στην προκήρυξη, επίσης, δεν γίνεται καμία αναφορά για τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που θα πρέπει να υποβάλουν οι υποψήφιοι, προκειμένου να αποδείξουν ότι διαθέτουν κάποια από τα «λοιπά» προσόντα, που κατά την κρίση του Δ.Σ. «συντελούν στην κατά το αρτιότερο επαγγελματική κατάρτιση των σπουδαστών και στην αποτελεσματικότερη λειτουργία του ΙΕΚ της Σ.Δ.Σ.Τ.Ε.». Επιπλέον, στην προκήρυξη, σε αντίθεση με την αριθμ. 39/ απόφαση του Δ.Σ., δεν περιλαμβάνεται στα συνεκτιμώμενα προσόντα η επιμόρφωση των υποψηφίων, ενώ αντίθετα, ως συνεκτιμώμενο προσόν αναφέρεται στην προκήρυξη η απόδοση, η συνέπεια και το επίπεδο συνεργασίας των υποψηφίων με τη Δ/νση του ΙΕΚ κατά τα προηγούμενα εξάμηνα, παρόλο που δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο στην προαναφερθείσα απόφαση του Δ.Σ. Αξίζει να αναφερθεί το γεγονός ότι για κανένα από τα προσόντα/κριτήρια επιλογής που έχουν τεθεί, είτε με αποφάσεις των οργάνων της Σχολής, είτε με την εκδιδόμενη προκήρυξη, δεν έχει καθοριστεί συγκεκριμένη μοριοδότηση, γεγονός που επιτείνει περαιτέρω την ήδη υπάρχουσα ασάφεια και αοριστία τους. Να σημειωθεί ότι για άλλα δημόσια ΙΕΚ και τις δημόσιες σχολές επαγγελματικής κατάρτισης (ΔΣΕΚ) καθορίζονται, με σχετική Απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων αναλυτικά τα κριτήρια και η μοριοδότηση εκάστου κριτηρίου για την επιλογή των εκπαιδευτών. Ωστόσο το ΙΕΚ της «Σιβιτανιδείου» δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω ΥΑ. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι το θεσμικό πλαίσιο αξιολόγησης και επιλογής των υποψηφίων εκπαιδευτών του ΙΕΚ της «Σιβιτανιδείου» είναι ελλιπές, ασαφές, αλληλοσυγκρουόμενο και ως εκ τούτου αδιαφανές, με συνέπεια να καταλείπει στα αρμόδια όργανα της «Σιβιτανιδείου» μεγάλα περιθώρια διαφορετικής ερμηνείας και εφαρμογής. Τούτο καταδεικνύεται και από απαντήσεις της Δ/νσης του ΙΕΚ σε σχετικές αιτήσεις/ενστάσεις υποψηφίων. Για παράδειγμα, σε υποψήφια η οποία ήταν άνεργη χωρίς μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών, η Δ/νση του ΙΕΚ απάντησε ως εξής: «για τα μαθήματα της ειδικότητας «Στέλεχος Διοίκησης και Οικονομίας» κρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή ότι προηγείται υποψήφιος εκπαιδευτής με μεταπτυχιακό». Αντίθετα σε άλλη υποψήφια (κάτοχο διδακτορικού που δεν δήλωσε στην αίτησή της άνεργη) η απάντηση ήταν: «η ανάθεση σε εκπαιδευτές του ΙΕΚ έγινε με πρωταρχικό κριτήριο το ζήτημα της ανεργίας. Κατά συνέπεια εφόσον δεν έχετε κάρτα ανεργίας δεν ήταν δυνατή η πρόσληψή σας, ακριβώς γιατί προηγούνται οι άνεργοι». Σημειώνεται ότι στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται για υποψήφιες που είχαν αιτηθεί να διδάξουν αμφότερες οικονομικά μαθήματα το ίδιο εκπαιδευτικό εξάμηνο. Σε άλλη περίπτωση ένστασης άνεργου υποψηφίου εκπαιδευτή δόθηκε η απάντηση σύμφωνα με την οποία «Η πρόσληψη γίνεται με συνεκτίμηση όλων των δικαιολογητικών. Κάθε εξάμηνο γίνεται προκήρυξη, κρίση και αυτοτελής πρόσληψη των εκπαιδευτών. Σε καμία περίπτωση δεν προβλέπεται υποχρεωτική επαναπρόσληψη. Συνεκτιμώνται όλα τα προσόντα των υποψηφίων καθώς ο βαθμός γνώσης του αντικειμένου. Ακόμη λαμβάνεται υπόψη η επιδειχθείσα από πλευράς του υποψηφίου δυνατότητα καλής επικοινωνίας και αγαστής συνεργασίας πρωτίστως με τους καταρτιζόμενους και ασφαλώς με τη διοίκηση του ΙΕΚ ειδικότερα και του «Σιβιτανιδείου» ιδρύματος γενικότερα». Σε μία άλλη περίπτωση, μετά την υποβολή ένστασης υποψηφίας που ήταν άνεργη 141

142 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ με μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών, δόθηκε η απάντηση «Η πρόσληψη γίνεται με συνεκτίμηση όλων των δικαιολογητικών. Πέραν όμως των τυπικών προσόντων κατά το τρέχον φθινοπωρινό εξάμηνο δεν κατέστη δυνατή η πρόσληψή σας στο ΙΕΚ της Σ.Δ.Σ.Τ.Ε. καθ ότι οι εκπαιδευτές που προσελήφθησαν διαθέτουν πολύχρονη ευδόκιμη υπηρεσία, κυρίως στο ΙΕΚ της Σ.Δ.Τ.Ε.». Διαπιστώνεται, λοιπόν, ότι όχι μόνο το πλαίσιο αξιολόγησης και επιλογής των υποψηφίων είναι αντιφατικό, αλλά το ίδιο αντιφατικές είναι και οι απαντήσεις της διοίκησης του ΙΕΚ προς τους υποψηφίους που υπέβαλαν ένσταση. Αν και το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο για την πρόσληψη ωρομισθίων εκπαιδευτών δεν προβλέπει ειδικά διαδικασία υποβολής και εξέτασης ενστάσεων των υποψηφίων, οι υποβληθείσες ενστάσεις εξετάστηκαν από τη Δ/νση του ΙΕΚ. Ωστόσο, δεδομένου ότι η Δ/νση του ΙΕΚ και τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής και του Διοικητικού Συμβουλίου συμμετέχουν βάσει του Κανονισμού Λειτουργίας του ΙΕΚ στη διαδικασία επιλογής των εκπαιδευτών, η εξέταση των ενστάσεων θα έπρεπε να γίνεται από ατομικό ή συλλογικό όργανο (επιτροπή) ανεξάρτητο από τη διαδικασία επιλογής υποψηφίων, προκειμένου να διασφαλίζεται η αμεροληψία (ΣτΕ 5369/87, 3122/88, 3182/89). Με την αριθμ.10/ απόφαση του Δ.Σ. της «Σιβιτανιδείου», κατόπιν σχετικής εισήγησης της Εκτελεστικής Επιτροπής της Σχολής (13/ ) και ενώ είχε ξεκινήσει η επιθεώρηση από το κλιμάκιο του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., αποφασίστηκε όπως υποβληθεί αίτημα στον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων για την έκδοση Απόφασης καθορισμού των ειδικότερων κριτηρίων - μορίων πρόσληψης και στο ΙΕΚ της «Σιβιτανιδείου», προς εναρμόνιση με τα λοιπά δημόσια ΙΕΚ της χώρας, αίτημα που ικανοποιήθηκε. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι η διοίκηση της «Σιβιτανιδείου» θα μπορούσε με αποφάσεις του Δ.Σ. (όπως οι ήδη εκδοθείσες αποφάσεις- αριθμ. 27/ και 39/ ) να εναρμονίσει τα κριτήρια πρόσληψης των εκπαιδευτών του ΙΕΚ με τα ισχύοντα για τα λοιπά δημόσια ΙΕΚ, χωρίς προς τούτο να απαιτείται τροποποίηση του Κανονισμού λειτουργίας του ΙΕΚ ή έκδοση νέας Υπουργικής Απόφασης. Σύμφωνα με τους αλφαβητικούς πίνακες υποψηφίων, για την ειδικότητα «Τεχνικός Μαγειρικής Τέχνης» υποβλήθηκαν 36 αιτήσεις, ενώ για την ειδικότητα «Στέλεχος Διοίκησης και Οικονομίας» 128. Στο έντυπο αίτησης, οι υποψήφιοι κλήθηκαν να δηλώσουν τους τίτλους σπουδών τους (βασικούς/μεταπτυχιακούς), την επαγγελματική και διδακτική τους εμπειρία, εάν εργάζονται στον ιδιωτικό ή το δημόσιο τομέα και σε ποια θέση, εάν είναι άνεργοι ή συνταξιούχοι, ενώ δεν υπάρχει σχετικό πεδίο για τη δήλωση της επιμόρφωσης (κριτήριο που συνεκτιμάται σύμφωνα με την αριθμ. 39/2010 απόφαση του Δ.Σ. της «Σιβιτανιδείου»). Στις η Επιτροπή Αξιολόγησης διαβίβασε τον σχετικό πίνακα στην Εκτελεστική Επιτροπή της «Σιβιτανιδείου», αναφέροντας ότι: «η συγκροτηθείσα επιτροπή για την επιλογή εκπαιδευτών του ΙΕΚ, αφού αξιολόγησε τις αιτήσεις των υποψηφίων, συνέταξε τον ακόλουθο πίνακα τον οποίο υποβάλλει για έγκριση στην Ε.Ε. της Σ.Δ.Σ.Τ.Ε, δια του Γενικού Διευθυντή». Ο εν λόγω πίνακας δεν συντάχθηκε, κατά σειρά και κατά ειδικότητα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις της παρ. 6 της αριθμ.δ2/18968/ Απόφασης του ΥΕΠΘ, αλλά συμπεριέλαβε το σύνολο των επιλεγέντων εκπαιδευτών (277), με αλφαβητική σειρά, χωρίς να υφίσταται καμία διάκριση μεταξύ των διαφόρων ειδικοτήτων και χωρίς να προκύπτει η αξιολογική κατάταξή τους. Κατά συνέπεια, η εν λόγω πράξη της Τριμελούς Επιτροπής Αξιολόγησης δεν ήταν 142

143 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 ειδικώς και επαρκώς αιτιολογημένη, όπως απαιτείτο (σχετική αιτιολόγηση δεν προέκυπτε ούτε από το σώμα αυτής, αλλά ούτε και από τα στοιχεία του φακέλου). Η ως άνω Επιτροπή Αξιολόγησης αποφάσισε, χωρίς να έχει τη σχετική αρμοδιότητα, «την πρόσληψη εκπαιδευτών με ωριαία αντιμισθία για το φθινοπωρινό εξάμηνο , που αρχίζει την 1/10/2015 και λήγει στις 15/02/2016, στο ΙΕΚ της Σ.Δ.Σ.Τ.Ε.». Σημειώνεται ότι η αρμοδιότητα λήψης της τελικής απόφασης για την πρόσληψη των ωρομίσθιων εκπαιδευτών ανήκει, σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 4 της αριθμ. Δ2/18968/ Απόφασης του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων στο Δ.Σ. της «Σιβιτανιδείου» Σχολής, το οποίο με την αριθμ. 166/ απόφασή του έχει εξουσιοδοτήσει την Εκτελεστική Επιτροπή «να προβαίνει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες και διαδικασίες για την πρόσληψη εκπαιδευτών με ωριαία αντιμισθία προς κάλυψη εκπαιδευτικών αναγκών του ΙΕΚ της «Σιβιτανιδείου» Δημόσιας Σχολής Τεχνών και Επαγγελμάτων». Εξάλλου, με την αριθμ. 226/ απόφαση της Ε.Ε. είχε ήδη εγκριθεί στο τελικό στάδιο η πρόσληψη των επιλεγέντων εκπαιδευτών και ως εκ τούτου η έκδοση της παραπάνω απόφασης της τριμελούς επιτροπής αξιολόγησης έγινε καθ υπέρβαση των κειμένων διατάξεων και ούτε ήταν απαραίτητη για την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Επίσης, θα πρέπει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 3 της ως άνω ΥΑ: «Με απόφαση του Διευθυντή της Σ.Δ.Σ.Τ.Ε. μετά από προηγούμενη εισήγηση του Διευθυντή του ΙΕΚ, καθορίζονται τα απαιτούμενα προσόντα του παραπάνω ωρομισθίου προσωπικού. Περίληψη της απόφασης αυτής δημοσιεύεται σε δύο ημερήσιες εφημερίδες και γίνεται πρόσκληση των ενδιαφερομένων να υποβάλουν σχετική αίτηση στην Σ.Δ.Σ.Τ.Ε. σε τακτική προθεσμία». Δηλαδή, η εν λόγω διάταξη προβλέπει την έκδοση απόφασης του Δ/ντή της Σ.Δ.Σ.Τ.Ε. περί καθορισμού των απαιτούμενων προσόντων μετά από εισήγηση του Δ/ντή του ΙΕΚ, δημοσίευση περίληψης αυτής της απόφασης σε 2 ημερήσιες εφημερίδες και στη συνέχεια πρόσκληση των ενδιαφερομένων να υποβάλουν αίτηση εντός προθεσμίας. Εν προκειμένω, σε αντίθεση με την ως άνω διάταξη, δεν εκδόθηκε προ της δημοσίευσης της προκήρυξης σχετική απόφαση του Δ/ντή της «Σιβιτανιδείου», αλλά αντίθετα, η προκήρυξη παρέπεμπε σε παλαιότερες αποφάσεις του Δ.Σ. και της Ε.Ε. Στη συνέχεια η Εκτελεστική Επιτροπή της «Σιβιτανιδείου», με την αριθμ.226/ απόφασή της έκανε αποδεκτή στο σύνολό της την εισήγηση του Προέδρου της Ε.Ε. και ενέκρινε την πρόσληψη των 277 αλφαβητικά αναφερόμενων στον πίνακα εκπαιδευτών, για την κάλυψη των διδακτικών αναγκών όλων των ειδικοτήτων του ΙΕΚ κατά το φθινοπωρινό εξάμηνο κατάρτισης Ο πίνακας των επιλεγέντων αναρτήθηκε στον πίνακα ανακοινώσεων της «Σιβιτανιδείου» στις Σημειώνεται, ωστόσο, ότι στο αριθμ / έγγραφο της Επιτροπής Αξιολόγησης δεν καταγράφονταν τα προσόντα των υποψηφίων, (όπως αναφέρει εσφαλμένα η αριθμ.226/ απόφαση της Ε.Ε.) παρά μόνο κατ αλφαβητική τα ονόματα των επιλεγέντων, χωρίς την κατανομή τους ανά ειδικότητα, όπως προβλέπουν οι διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 4 της ΥΑ Δ2/18968/1995. Με βάση τα παραπάνω η Ε.Ε., η οποία είχε εξουσιοδοτηθεί σχετικά εξέδωσε, στο πλαίσιο των διατάξεων της παρ. 6 του άρθρου 4 του Κανονισμού Λειτουργίας του ΙΕΚ την τελική απόφαση πρόσληψης των ωρομισθίων εκπαιδευτών. - Από το σύνολο των υποψηφίων εκπαιδευτών, τριάντα δύο (32) επιλέχθηκαν για τη διδασκαλία των μαθημάτων των ειδικοτήτων «Τεχνικός Μαγειρικής Τέχνης-Αρχιμάγειρας» και «Στέλεχος Διοίκησης και Οικονομίας». Είκοσι (20) υποψήφιοι επιλέχθηκαν να διδάξουν στην ειδικότητα «Τεχνικός Μαγειρικής Τέχνης-Αρχιμάγειρας», επτά (7) στην ειδικότητα «Στέλεχος 143

144 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Διοίκησης και Οικονομίας» και μία (1) υποψήφια επιλέχθηκε να διδάξει και στις δύο ως άνω ειδικότητες. Τέσσερις (4) από τις επιλεγείσες υποψήφιες δεν υπέγραψαν σύμβαση, διότι δεν ανέλαβαν υπηρεσία. Σε δύο (2) από τους υποψήφιους εκπαιδευτές των 2 εξεταζόμενων ειδικοτήτων ανατέθηκαν μη σύννομα, με σύμβαση μίσθωσης έργου, καθήκοντα γραμματειακής υποστήριξης στο ΙΕΚ της «Σιβιτανιδείου», αν και οι συγκεκριμένοι είχαν υποβάλει αίτηση για να ασκήσουν εκπαιδευτικό έργο στην ειδικότητα «Στέλεχος Διοίκησης και Οικονομίας». Στην προκειμένη περίπτωση ωρομίσθιο εκπαιδευτικό προσωπικό χρησιμοποιήθηκε για την κάλυψη των διοικητικών αναγκών του ΙΕΚ, χωρίς να προβλέπεται κάτι τέτοιο στην προκήρυξη και μάλιστα, ενώ η πρόσληψη του πάσης φύσεως διοικητικού προσωπικού των Ν.Π.Δ.Δ. επιτρέπεται μόνο με τη διαδικασία και τον έλεγχο του ΑΣΕΠ (Ν.2190/94). Σημειώνεται ότι ο συνολικός αριθμός των εκπαιδευτών, στους οποίους ανατέθηκαν διοικητικά-τεχνικά καθήκοντα στο ΙΕΚ ανήλθε, κατά το φθινοπωρινό εξάμηνο σε είκοσι πέντε (25). Παρομοίως, σύμφωνα με τις αριθμ. 236/ και 273/ αποφάσεις της Εκτελεστικής Επιτροπής της «Σιβιτανιδείου», διατέθηκαν προσωρινά, από τον πίνακα των διακοσίων εβδομήντα επτά (277) επιλεγέντων ωρομισθίων εκπαιδευτών, σαράντα επτά (47) εκπαιδευτές για τις εκπαιδευτικές ανάγκες των σχολικών μονάδων της «Σιβιτανιδείου». Περαιτέρω διαπιστώθηκε ότι δεν αναρτώνται στο πρόγραμμα Διαύγεια (Ν. 3861/2010, άρθρο 2 παρ. 4 περ. 14) οι περιλήψεις των συμβάσεων ανάθεσης διδακτικού έργου. Ένας σημαντικός αριθμός υποψηφίων εκπαιδευτών των ως άνω δύο ειδικοτήτων προσελήφθη για την κάλυψη των διδακτικών αναγκών του ΙΕΚ της «Σιβιτανιδείου», παρότι υπήρχαν άλλοι υποψήφιοι, οι οποίοι ήταν άνεργοι ή διέθεταν περισσότερα προσόντα (τυπικά ή ουσιαστικά), σε σχέση με τους προσληφθέντες. Τα αρμόδια όργανα του ΙΕΚ και της «Σιβιτανιδείου» (τριμελής Επιτροπή Αξιολόγησης, Εκτελεστική Επιτροπή «Σιβιτανιδείου») δεν τήρησαν την απόφαση 39/ του Δ.Σ. που αφορά στην κατά προτεραιότητα πρόσληψη ορισμένων κατηγοριών υποψηφίων, ούτε αξιολόγησαν με ενιαίο τρόπο τις αιτήσεις των υποψηφίων. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις 10 εκπαιδευτών οι οποίοι προτιμήθηκαν από άλλους υποψηφίους οι οποίοι είτε είχαν περισσότερα προσόντα, είτε ήταν άνεργοι είτε και τα δύο. Μία άλλη αξιοσημείωτη περίπτωση είναι υποψηφίας εκπαιδεύτριας με πτυχίο Θεολογίας, χωρίς μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών, που δεν είχε δηλώσει άνεργη, στην οποία ανατέθηκε με σύμβαση η διδασκαλία του μαθήματος των Αγγλικών στην ειδικότητα «Τεχνικός Μαγειρικής Τέχνης-Αρχιμάγειρας». Η εν λόγω υποψήφια προτιμήθηκε έναντι άλλων υποψηφίων, ΠΕ Αγγλικής Γλώσσας, που ήταν άνεργες και διέθεταν μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών. Επίσης, για τη διδασκαλία των Αγγλικών στην ίδια ειδικότητα προτιμήθηκε υποψήφια ΠΕ Νομικής, έναντι των δύο συνυποψηφίων της, αλλά και άλλων επτά ανέργων ΠΕ Αγγλικής Γλώσσας. Αξίζει να αναφερθεί ότι αν και υποψήφια εκπαιδεύτρια είχε αιτηθεί να διδάξει το μάθημα «Δίκαιο» που είναι σχετικό με τον τίτλο σπουδών της στην ειδικότητα «Στέλεχος Διοίκησης και Οικονομίας», το μάθημα αυτό ανατέθηκε σε υποψήφιο πτυχιούχο Δημοτικής Εκπαίδευσης και Κοινωνιολογίας. Σε άλλη περίπτωση πτυχιούχος Πολιτικής Επιστήμης προσλήφθηκε για να διδάξει τα μαθήματα «Σύνθεση Μενού» και «Τεχνικές Εγκαταστάσεις-Εξοπλισμός» στην ειδικότητα «Τεχνικός Μαγειρικής Τέχνης-Αρχιμάγειρας», παρά το γεγονός ότι στη σχετική αίτησή του είχε ζητήσει να διδάξει στις ειδικότητες «Στέλεχος Εμπορίας, Διαφήμισης και Προώθησης Προϊόντων», «Στέλεχος Διοίκησης και Οικονομίας» και «Δημοσιογραφίας» και παρά το γεγονός ότι άλλοι υποψήφιοι διέθεταν σχε- 144

145 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 τικούς με την ειδικότητα τίτλους σπουδών και σχετική εργασιακή και διδακτική εμπειρία. Επειδή από τον πίνακα επιλεγέντων εκπαιδευτών του φθινοπωρινού εξαμήνου διαπιστώθηκαν συνωνυμίες (επιθέτων) κάποιων εκπαιδευτών με όργανα της «Σιβιτανιδείου» που μετείχαν στη διαδικασία πρόσληψης των παραπάνω (Τριμελής Επιτροπή Αξιολόγησης Εκπαιδευτών, Εκτελεστική Επιτροπή) το κλιμάκιο ελέγχου ζήτησε να πληροφορηθεί εάν οι εμφανιζόμενες συνωνυμίες αφορούσαν συγγενικές σχέσεις έως γ βαθμού. Πράγματι, διαπιστώθηκαν συγγενικές σχέσεις επιλεγέντων υποψηφίων με μέλη της διοίκησης της «Σιβιτανιδείου» και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις, αν και υφίστατο το κώλυμα συμφέροντος, τα μέλη αυτά δεν το δήλωσαν κατά τις συνεδριάσεις συλλογικών οργάνων σχετικών με τη διαδικασία πρόσληψης ωρομισθίων εκπαιδευτών. Οι ανωτέρω διαπιστώσεις τέθηκαν υπόψη των αρμοδίων οργάνων της «Σιβιτανιδείου» και στη σχετική απάντηση αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι το Σιβιτανίδειο Ίδρυμα λειτουργεί μεν με τη μορφή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, όμως, διαφέρει σε σχέση με τα λοιπά Ν.Π.Δ.Δ. γιατί είναι Αυτοτελές, Αυτοδιοικούμενο και εδράζεται ως Ίδρυμα στο άρθρο 109 παρ. 1 του Συντάγματος. Το ως άνω έγγραφο καταλήγοντας αναφέρει: «Τούτο τονίζεται γιατί σε καμία περίπτωση δεν είναι εφικτή και νόμιμη η επίκληση που γίνεται από πλευράς σας γενικών διατάξεων Νόμων, που δεν υπάρχει νομική δυνατότητα να εφαρμοσθούν στη λειτουργία και την έκδοση εκτελεστών διοικητικών πράξεων από τη Σιβιτανίδειο Δημόσια Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων, αν στον όποιο Νόμο, Υ.Α. κ.λ.π. δεν υπάρχει προς τούτο ειδική μνεία». Το γεγονός ότι η Σιβιτανίδειος αποτελεί ν.π.δ.δ. που απολαμβάνει αυτοτέλειας και αυτοδιοίκησης δεν ακυρώνει την υπαγωγή της (ως ν.π.δ.δ.) στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν.2690/1999), όπως και όλα τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Άλλωστε, διαπιστώθηκε ότι παρά τους ανωτέρω ισχυρισμούς ο ν.2690/1999 εφαρμόζεται από τη Σιβιτανίδειο (π.χ. διεκπεραίωση υποθέσεων από τη Διοίκηση), όπως άλλωστε και ο Υπαλληλικός Κώδικας. Η αυτοτέλεια και το αυτοδιοίκητο του εν λόγω νομικού προσώπου δεν καθιστά ανεφάρμοστη κάθε γενική διάταξη που δεν έρχεται σε αντίθεση με τα προβλεπόμενα στις ειδικές διατάξεις, οι οποίες διέπουν τη διοίκηση και λειτουργία της «Σιβιτανιδείου» αλλά εφαρμόζεται συμπληρωματικά με αυτές. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι κατά τη διαδικασία επιλογής εκπαιδευτών για τις εξεταζόμενες ειδικότητες για το Α εξάμηνο κατάρτισης , στο πλαίσιο της από προκήρυξης του Ι.Ε.Κ. της «Σιβιτανιδείου», δεν διασφαλίστηκε η αντικειμενικότητα της αξιολόγησης των υποψήφιων εκπαιδευτών, ούτε τηρήθηκε η αρχή της αμεροληψίας. Το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. πρότεινε στον Γενικό Γραμματέα Δια Βίου Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων να εξετάσει το ενδεχόμενο εναρμόνισης του νομικού πλαισίου πρόσληψης των ωρομίσθιων εκπαιδευτών του ΙΕΚ της «Σιβιτανιδείου» με αυτό των λοιπών δημοσίων ΙΕΚ. Στο Δ.Σ. της «Σιβιτανιδείου» προτάθηκε να μεριμνήσει για τα ακόλουθα: α) Στο εξής η πρόσληψη των ωρομίσθιων εκπαιδευτών να πραγματοποιείται βάσει των εκάστοτε ισχυόντων για τα δημόσια ΙΕΚ (μοριοδοτούμενων) κριτηρίων επιλογής. Σε περίπτωση που δεν καταστεί εφικτή η άμεση έκδοση σχετικής Απόφασης του Υπουργού Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων (για την τροποποίηση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου), να ληφθεί απόφαση από το Δ.Σ. της Σχολής για την εφαρμογή των ως άνω κριτηρίων και για το ΙΕΚ της «Σιβιτανιδείου» από το επόμενο έτος κατάρτισης. β) Να εξεταστεί η δυνατότητα της ηλεκτρονικής υποβολής/επεξεργασίας των αιτήσεων και των 145

146 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ προσόντων των υποψηφίων εκπαιδευτών του ΙΕΚ της «Σιβιτανιδείου», καθώς και της έκδοσης των πινάκων κατάταξης/προσληπτέων, όπως γίνεται στα λοιπά δημόσια ΙΕΚ της χώρας. γ) Να εξεταστεί η δυνατότητα η εκάστοτε εκδιδόμενη προκήρυξη για την πρόσληψη ωρομισθίων εκπαιδευτών να περιλαμβάνει ολόκληρο το έτος κατάρτισης και όχι μόνο το εξάμηνο. δ) Για την κατάρτιση αξιολογικών πινάκων κατάταξης, ανά ειδικότητα (κατά φθίνουσα σειρά βαθμολόγησης) με το σύνολο των υποψηφίων που διαθέτουν τα απαιτούμενα προσόντα. Σε περίπτωση ανάγκης πρόσληψης εκπαιδευτών κατά τη διάρκεια ισχύος των πινάκων (η πρόσληψη) να γίνεται από τον αξιολογικό πίνακα υποψηφίων με βάση τη σειρά κατάταξης τους. ε) Οι προκηρύξεις για την πρόσληψη των ωρομίσθιων εκπαιδευτών να είναι σύμφωνες με τις αποφάσεις καθορισμού των κριτηρίων. στ) Για τη διασφάλιση της απαιτούμενης δημοσιότητας κατά τη διαδικασία σύναψης των συμβάσεων έργου με τους ωρομίσθιους εκπαιδευτές, αναρτώντας στο πρόγραμμα Διαύγεια τις σχετικές περιλήψεις των συμβάσεων ανάθεσης. ζ) Για την τροποποίηση της αριθμ. Δ2/18968/ Απόφασης Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων (Κανονισμός Λειτουργίας ΙΕΚ), ως προς τον ορισμό αναπληρωματικών μελών στην τριμελή Επιτροπή Αξιολόγησης των υποψηφίων, σε συνδυασμό με τη θέσπιση κριτηρίων επιλογής για το ΙΕΚ της «Σιβιτανιδείου». Επίσης, προτάθηκε να προβλεφθεί η δυνατότητα άσκησης ενστάσεων, καθώς και να οριστεί αρμόδιο για την εξέτασή τους συλλογικό όργανο ανεξάρτητο με τη διαδικασία επιλογής υποψηφίων. η) Να παρέχονται μέσω του ιστότοπου της «Σιβιτανιδείου», στην καρτέλα της «Κατάρτισης», διεξοδικές πληροφορίες στους πολίτες σχετικά με τις ειδικότητες που προσφέρονται από το ΙΕΚ. Σε υλοποίηση των ανωτέρω προτάσεων η Διοίκηση της «Σιβιτανιδείου» ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ότι εφαρμόζεται υποβολή και επεξεργασία των αιτήσεων των υποψηφίων εκπαιδευτών του Ι.Ε.Κ. καθώς και η έκδοση πινάκων κατάταξης προσληπτέων όπως γίνεται στα λοιπά δημόσια Ι.Ε.Κ. της χώρας. Επίσης, υιοθετήθηκαν μοριοδοτούμενα κριτήρια επιλογής των υποψηφίων εκπαιδευτών, προβλέφθηκε η δυνατότητα υποβολής ενστάσεων και συγκροτείται επιτροπή εξέτασης αυτών, ενώ στη σχετική ιστοσελίδα της «Σιβιτανιδείου» παρέχονται διεξοδικές πληροφορίες σχετικά με τις ειδικότητες του Ι.Ε.Κ. Η σχετική έκθεση διαβιβάστηκε και στο ΑΣΕΠ προκειμένου η εν λόγω ανεξάρτητη αρχή να εξετάσει τις περιπτώσεις ανάθεσης διοικητικών τεχνικών καθηκόντων σε είκοσι πέντε (25) ωρομίσθιους εκπαιδευτές του ΙΕΚ της «Σιβιτανιδείου» ενώ αναζητήθηκαν και πειθαρχικές ευθύνες. Έλεγχος στο Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων και στο αρμόδιο Αυτοτελές Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σχέσεων (πρώην Τμήμα Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων) Με αφορμή πολυάριθμες καταγγελίες που περιήλθαν στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. για καθυστερήσεις στη διαδικασία αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων και της επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης (Π.Δ.38/2010) διενεργήθηκε έλεγχος στο Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων και στο αρμόδιο Αυτοτελές Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σχέσεων (πρώην Τμήμα Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων) που υπάγεται 146

147 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 στο Γενικό Γραμματέα Δια Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Το Συμβούλιο Αναγνωρίσεως Επαγγελματικών Προσόντων (εφεξής ΣΑΕΠ), όπως προβλέπει το Π.Δ. 38/2010, είναι η αρμόδια αρχή για την έκδοση των αποφάσεων αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων και της επαγγελματικής ισοδυναμίας των τίτλων τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης. Με το νέο Οργανισμό του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων (Π.Δ. 114/2014, ΦΕΚ 181 Α ) δημιουργήθηκε το υπαγόμενο στο Γενικό Γραμματέα Δια Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς Αυτοτελές Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σχέσεων, το οποίο μεταξύ άλλων, είναι αρμόδιο για τη «διαμόρφωση και για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού δικαίου στους τομείς εκπαίδευσης και κατάρτισης, αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων, δια βίου μάθησης...». Στην εν λόγω διάταξη του ΠΔ 114/2014 δεν αναφερόταν αρχικά ρητώς η αρμοδιότητα του ανωτέρω Τμήματος για τη γραμματειακή υποστήριξη στο Συμβούλιο Αναγνωρίσεως Επαγγελματικών Προσόντων και της επεξεργασίας, προετοιμασίας και εισαγωγής σε αυτό των φακέλων των αιτούντων. Η συγκεκριμένη αρμοδιότητα προστέθηκε το Δεκέμβριο του 2014 με το άρθρο 71 παρ. 4 του ν.4310/2014 (ΦΕΚ 258/ ). Σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, η διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης πρέπει να ολοκληρώνεται το αργότερο εντός έξι μηνών και των αιτήσεων αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων εντός τριών μηνών από τη συμπλήρωση του φακέλου του αιτούντος με τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Από την εξέταση των καταγγελιών προέκυψε ότι από την ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων των ενδιαφερομένων στο ΣΑΕΠ, μέχρι τη σύνταξη της σχετικής έκθεσης του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ήταν 35 μήνες (1049 μέρες) και ο ελάχιστος σχεδόν 8 μήνες (235 ημέρες). Δεδομένου ότι το αντικείμενο του παρόντος ελέγχου αφορούσε στο χρονικό διάστημα από 01/01/2013 έως 30/10/2015 το κλιμάκιο ελέγχου του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ζήτησε τη χορήγηση στοιχείων στους υπηρεσιακούς παράγοντες που προΐσταντο κατά την εξεταζόμενη περίοδο των αρμόδιων οργανικών μονάδων. Ωστόσο στοιχεία χορηγήθηκαν μόνο από την πρώην Δ/ντρια Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία αφορούν την περίοδο που αυτή ασκούσε τα σχετικά καθήκοντα. Σύμφωνα με την πρώην Προϊσταμένη της Δ/νσης Ευρωπαϊκής Ένωσης: «Κατόπιν θέσπισης της αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας, ο αριθμός των αιτήσεων αναγνώρισης αυξήθηκε με ραγδαίους ρυθμούς. Ενδεικτικώς αναφέρεται ότι ο αριθμός των εισερχομένων εγγράφων στο Τμήμα Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων ανήλθε: τη δεκαετία μόλις σε 3.862, το 2011 σε 3.187, το 2012 και το 2013 (ήτοι μετά τη θέση σε ισχύ του ν.4093/2012, όπως τροποποιήθηκε) σε (δηλ. υπερδιπλασιάστηκαν). Με τον όρο «εισερχόμενα έγγραφα» δεν εννοείται εισερχόμενες αιτήσεις αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων και επαγγελματικής ισοδυναμίας, αλλά η συνολική αλληλογραφία του Τμήματος». Όσον αφορά τον αριθμό των αιτήσεων, μας ανέφερε ότι: «υφίσταντο 1316 φάκελοι που δεν είχαν εισαχθεί στο Συμβούλιο, εκ των οποίων 666 ήταν έτοιμες υποθέσεις προς εισαγωγή σύμφωνα με τα από και ηλεκτρονικά μηνύματα προς τον Πρόεδρο του ΣΑΕΠ από τον Προϊστάμενο του Τμήματος. Είχαν δε εξεταστεί από το ΣΑΕΠ 521 φάκελοι, οι οποίοι ήταν σε εκκρεμότητα για διάφορους λόγους, όπως γιατί τους είχαν επιβληθεί αντισταθμιστικά μέτρα ή ο φάκελος είχε σταλεί σε εμπειρογνώμονα Συνεπώς, το διάστημα έως

148 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ δεν υπήρχε αδικαιολόγητη διοικητική καθυστέρηση εξέτασης φακέλων, παρόλο τον όγκο δουλειάς που είχε να αντιμετωπίσει η υπηρεσία». Tο γεγονός ότι στις ήταν έτοιμες προς συζήτηση εξακόσιες εξήντα έξι (666) υποθέσεις προκύπτει και από το σχετικό του τότε Προϊσταμένου του Τμήματος Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων προς τον τ. Πρόεδρο του ΣΑΕΠ. Σε αυτό επισυνάπτεται σχέδιο ημερήσιας διάταξης, στο οποίο απαριθμούνται οι 666 αιτήσεις προς συζήτηση με τα ονοματεπώνυμα των αιτηθέντων και τα ονοματεπώνυμα των εισηγητών για κάθε περίπτωση. Εξάλλου, στο από του Προϊσταμένου του Τμήματος προς τον πρόεδρο του ΣΑΕΠ επισημαίνεται η ανάγκη να εξεταστούν το συντομότερο δυνατόν οι εκκρεμείς υποθέσεις, ενόψει της επικείμενης εκείνη την περίοδο εφαρμογής του νέου Οργανισμού του ΥΠΑΙΘ και της αναμενόμενης ανασυγκρότησης του ΣΑΕΠ. Να σημειωθεί ότι με το ν.4310/2014 και, συγκεκριμένα, την παράγραφο 3 του άρθρου 71 καταργήθηκε η συγκρότηση του Συμβουλίου (Δεκέμβριος 2014) και προβλέφθηκε η επανασυγκρότησή του, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 56, όπως αυτό αντικαταστάθηκε. Το ΣΑΕΠ συγκροτήθηκε με την αριθμ. 6114/Κ4/ Απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΦΕΚ 26/ΥΟΔΔ/ ). Η πρώην Δ/ντρια Ευρωπαϊκής Ένωσης είχε επισημάνει στο από Ενημερωτικό Σημείωμα προς το Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων ότι ο αριθμός των εισερχομένων εγγράφων ανερχόταν σε 1400, εκ των οποίων 353 αποτελούσαν νέες αιτήσεις αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων ή επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων. Στο εν λόγω Ενημερωτικό Σημείωμα είχε επισημανθεί ότι αναμενόταν να αυξηθεί ακόμη περισσότερο ο ήδη αυξημένος διοικητικός φόρτος της υπηρεσίας και για το λόγο αυτό ζητούνταν η άμεση ενίσχυση της υπηρεσίας με τουλάχιστον τέσσερις επιπλέον υπαλλήλους. Με νεότερο Ενημερωτικό Σημείωμα (από ) η πρώην Δ/ντρια Ευρωπαϊκής Ένωσης απευθύνθηκε στον Υπουργό αναλύοντας τις δυσχέρειες που αντιμετώπιζε το ΣΑΕΠ στη λειτουργία του. Οι κυριότερες εξ αυτών ήταν: - η υποστελέχωση και η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού - η παραπομπή της πλειονότητας των αιτήσεων σε ειδικούς επιστήμονες ή τριμελείς επιτροπές, γεγονός που επέφερε μεγάλη χρονική καθυστέρηση - η αύξηση του αριθμού των αιτήσεων των αποφοίτων κολλεγίων, συνεπεία του νέου θεσμικού πλαισίου - πληθώρα ενεργειών εκ μέρους των εισηγητών κατά τη διαχείριση των φακέλων (έλεγχος & καταγραφή δικαιολογητικών, ενημερώσεις ενδιαφερομένων, αλληλογραφία με τις εκδούσες αρχές ημεδαπής ή αλλοδαπής, αλληλογραφία με ειδικούς επιστήμονες, σύγκριση προγραμμάτων σπουδών ημεδαπών και αλλοδαπών πανεπιστημίων) - αδυναμία, κατά κανόνα, του ΣΑΕΠ να σχηματίσει ίδια άποψη σε πρωτοείσακτες υποθέσεις αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων, αναφορικά με τυχόν ελλείψεις στα προγράμματα σπουδών των ενδιαφερομένων και να αποφασίσει την υποβολή τους σε σχετική γραπτή δοκιμασία, χωρίς τη συνδρομή αρμόδιων γνωμοδοτικών οργάνων (τριμελής γνωμοδοτική επιτροπή ή ειδικός επιστήμονας) - μεγάλη καθυστέρηση ή ακόμη και αδυναμία συνεργασίας των τριμελών επιτροπών ή των ορισθέντων ειδικών επιστημόνων με την υπηρεσία. Μία επιπρόσθετη δυσκολία στη διαδικασία αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων 148

149 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης, η οποία επισημάνθηκε στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων από την πρώην Δ/ντρια Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν η αδυναμία εφαρμογής της ΥΑ 48066/ΙΑ/ (ΦΕΚ 896 Β ), η οποία ρύθμιζε τα θέματα της γραπτής δοκιμασίας. Στο εν λόγω Ενημερωτικό Σημείωμα, επισημαινόταν ότι η υπηρεσία αδυνατούσε πλήρως να εφαρμόσει την εν λόγω ΥΑ και προτεινόταν να ενισχυθεί η υποδομή της νέας υπηρεσίας, η οποία βάσει του καινούριου Οργανισμού θα χειριζόταν το αντικείμενο. Προτεινόταν, μάλιστα, να εξεταστεί το ενδεχόμενο μεταφοράς προσωπικού από τον ΔΟΑΤΑΠ, προκειμένου να μπορέσει η αρμόδια υπηρεσία να ανταποκριθεί στο έργο της. Στο από τελευταίο Υπηρεσιακό Σημείωμα της πρώην Δ/ντριας Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τη Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης, τη Διεύθυνση Δια Βίου Μάθησης και το Αυτοτελές Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σχέσεων, που συμπίπτει χρονικά με την ημερομηνία τοποθέτησης της νέας προϊσταμένης στο συγκεκριμένο τμήμα, επισημαινόταν η ραγδαία αύξηση των αιτήσεων αναγνώρισης και η ανάγκη άμεσης συγκρότησης του ΣΑΕΠ, δεδομένης μάλιστα της ύπαρξης πληθώρας έτοιμων προς συζήτηση υποθέσεων ενώπιον αυτού. Σημειώνεται τέλος ότι, σύμφωνα με το από της Γραμματέως του ΣΑΕΠ σε απάντηση του από του κλιμακίου ελέγχου του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., από έως εξετάστηκαν από το ΣΑΕΠ 1515 αιτήσεις (683 το 2013 και 832 το 2014), ενώ πραγματοποιήθηκαν τριάντα δύο (32) συνεδριάσεις εντός του 2013 και δεκαέξι (16) εντός του Με το ΑΠ Σ.Ε.Ε.Δ.Δ./Φ3/20980/ έγγραφο του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ζητήθηκε από το Αυτοτελές Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σχέσεων: - Να περιγράψει την ακολουθούμενη διαδικασία αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων και επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης (αποτυπώνοντας, αφενός τα διακριτά στάδια της διαδικασίας και, αφετέρου, ποιο όργανο ή υπηρεσία εμπλέκεται/έχει αρμοδιότητα σε κάθε στάδιο). - Να παραθέσει τις σχετικές διατάξεις και να αποστείλει αποφάσεις του ΣΑΕΠ που ρυθμίζουν τα σχετικά θέματα (αιτήσεις- δικαιολογητικά υποψηφίων, παράβολα, κλπ). - Να διασαφηνίσει ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για κάθε κατηγορία ενδιαφερομένων (επαγγελματικά προσόντα, προπτυχιακοί τίτλοι σπουδών, μεταπτυχιακοί τίτλοι σπουδών, κλπ). - Να ενημερώσει το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. σχετικά με το πότε παρέλαβε τους φακέλους των ενδιαφερομένων από τους προκατόχους της, δίνοντας στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των εκκρεμουσών υποθέσεων που παρέλαβε. - Να αποστείλει τα στοιχεία που υπάρχουν στη διάθεση της υπηρεσίας, σχετικά με τον αριθμό των υποβληθεισών αιτήσεων για το χρονικό διάστημα από έως Να ενημερώσει το κλιμάκιο ελέγχου πόσες αιτήσεις έχουν ήδη εξεταστεί κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα και πόσες παραμένουν σε εκκρεμότητα, διευκρινίζοντας και σε ποιο στάδιο βρίσκονται αυτές. Ζητήθηκε επίσης, εφόσον είναι εφικτό, να κατηγοριοποιήσει τις αιτήσεις (υποβληθείσες, εξετασθείσες και εκκρεμείς) με βάση το αντικείμενό τους (π.χ. αναγνώριση επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων σπουδών, αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων κατόχων άδειας ασκήσεως επαγγέλματος από άλλη χώρα κ.λ.π.). - Να πληροφορήσει το κλιμάκιο ελέγχου ποιος είναι ο συνήθης χρόνος διεκπεραίωσης των αιτήσεων αναγνώρισης (εάν είναι δυνατόν να αναφέρετε το συνήθη χρόνο διεκπεραίωσης και κατά κατηγορία) και εάν στο παρελθόν ο χρόνος διεκπεραίωσης των αιτήσεων αναγνώρισης 149

150 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ήταν μικρότερος ή μεγαλύτερος, εξηγώντας, σε περίπτωση που υπάρχει σημαντική μεταβολή, πού οφείλεται αυτή. - Να παραθέσει αναλυτικά τους λόγους για τους οποίους έχει συσσωρευτεί μεγάλος όγκος εκκρεμών αιτημάτων προς το ΣΑΕΠ και να μας αποστείλει τυχόν αναφορές της προς αρμόδιους υπηρεσιακούς ή πολιτικούς παράγοντες. - Να αναφέρει τυχόν δυσχέρειες, προβλήματα, δυσλειτουργίες που αντιμετωπίζει η εν λόγω Υπηρεσία και το ΣΑΕΠ κατά τη διαδικασία αναγνώρισης προσόντων και τίτλων σπουδών και τυχόν προτάσεις της για την αντιμετώπισή τους. Τα ανωτέρω κρίθηκαν απαραίτητα από το κλιμάκιο ελέγχου για τη διενέργεια του ελέγχου. Ωστόσο, ούτε τα ζητηθέντα στοιχεία χορηγήθηκαν στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., ούτε δόθηκαν απαντήσεις στα ερωτήματα, παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις του κλιμακίου προς την υπηρεσία. Η έλλειψη συνεργασίας εκ μέρους του Αυτοτελούς Τμήματος Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σχέσεων έχει επισημανθεί και σε παλαιότερη έκθεση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. (326/Α/2015) στο πλαίσιο άλλου διενεργηθέντος ελέγχου, κατά τη διάρκεια του οποίου, επίσης, είχαν επισημανθεί οι προβλεπόμενες από το άρθρο 5 παρ. 4 του ν.3074/2002 συνέπειες της μη χορήγησης στοιχείων στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.. Σημειώνεται, τέλος, ότι, σύμφωνα με το από της Γραμματέως του ΣΑΕΠ, από έως (δηλαδή σε διάστημα πλέον των 16 μηνών) εξετάστηκαν από το ΣΑΕΠ μόλις 161 αιτήσεις πολιτών, ενώ πραγματοποιήθηκαν έξι (6) συνεδριάσεις εντός του 2015 και καμία εντός του 2016 (έως την ημερομηνία αποστολής του στις ). Επισημαίνεται, ότι με το θέμα της καθυστέρησης στη διαδικασία αναγνώρισης της επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων σπουδών και επαγγελματικών προσόντων από το ΣΑΕΠ έχει ασχοληθεί ενδελεχώς και ο «Συνήγορος του Πολίτη», με αφορμή πλήθος υποβληθεισών ενώπιον του αναφορών. Στο με αρ. πρωτ /32797/ έγγραφο του Συνηγόρου του Πολίτη με αποδέκτη την Προϊσταμένη του Αυτοτελούς Τμήματος Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σχέσεων αναφέρεται ότι «Ωστόσο, δυστυχώς, παρά την παρέλευση χρονικού διαστήματος δέκα μηνών από τότε που ο Συνήγορος του Πολίτη έθεσε αρχικά τις υποθέσεις των ενδιαφερομένων υπ όψιν της υπηρεσίας και τριών μηνών από τότε που το ζήτημα τέθηκε υπόψιν του γραφείου του Υπουργού Παιδείας, καμία εξέλιξη δεν έχει σημειωθεί, με αποτέλεσμα οι υποθέσεις των ενδιαφερομένων να παραμένουν σε εκκρεμότητα στον Συνήγορο του Πολίτη». Μάλιστα, με το αρ. πρωτ /20449/ έγγραφο του Συνηγόρου του Πολίτη προς το Γραφείο Υπουργού είχαν επισημανθεί τα προβλήματα δυσλειτουργίας του Αυτοτελούς Τμήματος Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σχέσεων και του ΣΑΕΠ και είχαν διατυπωθεί συγκεκριμένες προτάσεις με στόχο την εξομάλυνση των προβλημάτων προς όφελος όχι μόνο των ενδιαφερομένων, αλλά και της ίδιας της υπηρεσίας. Παρόλα αυτά, μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου δεν είχε αντιμετωπιστεί ουσιαστικά το πρόβλημα της καθυστέρησης στη διαδικασία αναγνώρισης της επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων σπουδών και των επαγγελματικών προσόντων από το ΣΑΕΠ. Αυτό προκύπτει τόσο από το γεγονός ότι ακόμη και στα τέλη Ιανουαρίου 2016 υποβλήθηκαν σχετικές καταγγελίες στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., όσο και από το Δελτίο Τύπου του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων της 18 ης , σύμφωνα με το οποίο παραμένουν σε εκκρεμότητα περισσότερες από αιτήσεις αναγνώρισης, και για το λόγο αυτό το Υπουργείο προωθεί σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος με 150

151 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 στόχο την καθιέρωση ενός πιο ευέλικτου σχήματος εντός των δομών του Υπουργείου και την αντιμετώπιση των δυσλειτουργιών. Από την εξέταση των διαλαμβανομένων στις καταγγελίες που υποβλήθηκαν στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. προκύπτει ότι, η διαδικασία αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων και της επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης από το ΣΑΕΠ καθυστερεί σημαντικά. Η συσσώρευση τεράστιου όγκου αιτήσεων αναφέρεται, άλλωστε, και σε σχετικά δελτία τύπου του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. Η μη εξέταση επί μακρόν των αιτήσεων των ενδιαφερομένων έχει ως αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται το δικαίωμα άσκησης εκ μέρους τους συγκεκριμένων επαγγελματικών δραστηριοτήτων και να βλάπτονται τα επαγγελματικά και οικονομικά τους συμφέροντα. Παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις της διοίκησης προς την πολιτική ηγεσία, με τις οποίες είχε επισημανθεί η ανωτέρω δυσλειτουργία, το πρόβλημα δεν είχε αντιμετωπιστεί μέχρι τη διενέργεια του ελέγχου του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Δεν κατέστη εφικτή, αφενός η διαπίστωση εκ μέρους του κλιμακίου ελέγχου του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. των πραγματικών αριθμητικών δεδομένων για το εξεταζόμενο χρονικό διάστημα (αριθμός υποβληθεισών αιτήσεων κατά κατηγορία αιτήσεων και στο σύνολο, αριθμός εκκρεμουσών υποθέσεων κατά κατηγορία αιτήσεων και στο σύνολο, μέσος χρόνος απόκρισης για τις εξετασθείσες αιτήσεις, μέσος χρόνος αναμονής για τις εκκρεμείς υποθέσεις κ.α.) και, αφετέρου, η εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων για τους λόγους της καθυστέρησης, διότι το αρμόδιο Αυτοτελές Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σχέσεων δεν χορήγησε τα απαραίτητα για τη διενέργεια του ελέγχου στοιχεία και δεν απάντησε στα ερωτήματα που τέθηκαν επανειλημμένως από το κλιμάκιο ελέγχου. Από τα στοιχεία που χορήγησε στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. η πρώην προϊσταμένη της Δ/νσης Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία αφορούν μέρος μόνο της ελεγχόμενης περιόδου (1/1/ /10/2015), προκύπτει ότι: α) το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία του ΣΑΕΠ είναι δυσλειτουργικό και β) το αρμόδιο για την υποστήριξη του παραπάνω οργάνου Τμήμα του Υπουργείου είναι ανεπαρκώς και μη κατάλληλα στελεχωμένο. Ως εκ τούτου προτάθηκε στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας να μεριμνήσει ώστε να αντιμετωπιστεί άμεσα το πρόβλημα της καθυστέρησης στη διαδικασία αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων και της επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης, εξετάζοντας το ενδεχόμενο της απλούστευσης της σχετικής διαδικασίας καθώς και την καταλληλότητα και επάρκεια του υφιστάμενου ανθρώπινου δυναμικού του Αυτοτελούς Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σχέσεων. Από το Αυτοτελές Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σχέσεων να μεριμνήσει για την άμεση εξέταση όχι μόνο των αναφερόμενων στο Παράρτημα Α του παρόντος αιτήσεων, αλλά και των υπολοίπων συνολικά εκκρεμών υποθέσεων, ενημερώνοντας το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., εντός διμήνου, για τα σχετικά αποτελέσματα. Με την ανωτέρω έκθεση αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες. Έλεγχος στη Διεύθυνση Εξετάσεων και Πιστοποιήσεων/Τμήμα Γ του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Από τον έλεγχο με αντικείμενο την εξέταση της λειτουργίας της Διεύθυνσης Εξετάσεων και Πιστοποιήσεων / Τμήμα Γ του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων ως προς την εξέ- 151

152 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ταση αιτημάτων πολιτών για χορήγηση επάρκειας προσόντων διδασκαλίας ξένης γλώσσας σύμφωνα με το άρθρο 5. του Ν.4250/2014, ΦΕΚ 74 Α/ διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα. Σύμφωνα με το αρ. 70 του Α. Ν. 2545/40 αρμόδιο όργανο για να αποφανθεί σχετικά με τη χορήγηση επάρκειας προσόντων διδασκαλίας ξένης γλώσσας ήταν ο Υπουργός Παιδείας, κατόπιν γνώμης του Εποπτικού Συμβουλίου Ιδιωτικής Εκπαίδευσης. Επιπλέον, σύμφωνα με την υπ αριθ. 4931/ Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, η χορήγηση επάρκειας προσόντων διδασκαλίας ξένης γλώσσας είχε προθεσμία σαράντα πέντε (45) ημερών. Με την ισχύ των διατάξεων του άρθρου 5 του Ν. 4250/2014 (ΦΕΚ 74τ.Α/ ), «Απλούστευση της διαδικασίας χορήγησης επάρκειας για τη διδασκαλία ξένης γλώσσας σε φροντιστήρια», έπαυσαν αφενός να ισχύουν όλες οι διοικητικές πράξεις που αφορούν στη σύσταση, συγκρότηση και λειτουργία του Εποπτικού Συμβουλίου Ιδιωτικής Εκπαίδευσης καθώς και εκείνες που εκδόθηκαν κατ εξουσιοδότηση των παραπάνω διατάξεων, και αφετέρου προβλέφθηκε η έκδοση Υπουργικής Απόφασης έως 26/4/2014 για τον καθορισμό των κριτηρίων χορήγησης επάρκειας προσόντων διδασκαλίας ξένης γλώσσας «εντός μηνός» από την δημοσίευση του ως άνω νόμου, η οποία εξακολουθούσε να εκκρεμεί κατά τον διενεργηθέντα έλεγχο. Ωστόσο, τόσο η τέως Διεύθυνση Ιδιωτικής Εκπαίδευσης τμήμα Γ Φροντιστηρίων, όσο και το νεοσυσταθέν τμήμα Γ Πιστοποίησης Γλωσσομάθειας και Εποπτείας Κέντρων Ξένων Γλωσσών της Διεύθυνσης Εξετάσεων και Πιστοποιήσεων είχαν ενημερώσει έγγραφα τις εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες του Υπουργείου Παιδείας, καθ όλη τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος που έχει μεσολαβήσει. Μάλιστα στις , η Διεύθυνση Ιδιωτικής Εκπαίδευσης με υπηρεσιακό σημείωμά της προς το Γραφείο του Υφυπουργού Παιδείας & Θρησκευμάτων υπέβαλε σχέδιο Υ.Α για τον καθορισμό κριτηρίων χορήγησης επάρκειας προσόντων διδασκαλίας ξένης γλώσσας. Στο ίδιο πλαίσιο κινήθηκε και το νεοσυσταθέν τμήμα Γ Πιστοποίησης Γλωσσομάθειας και Εποπτείας Κέντρων Ξένων Γλωσσών της Διεύθυνσης Εξετάσεων και Πιστοποιήσεων μετά την ίδρυσή του, βάσει της εφαρμογής του νέου οργανογράμματος του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων από τις αρχές του Νοεμβρίου του Η διοίκηση ενημέρωσε το σύνολο της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας με τα από και σημειώματα στα οποία επισημαίνονταν η άμεση ανάγκη ορισμού κριτηρίων για την χορήγηση επάρκειας προσόντων διδασκαλίας ξένης γλώσσας, τονίζοντας ότι ήδη εκκρεμούσε μεγάλος όγκος αιτήσεων (άνω των 2000 αιτήσεων), διαβιβάζοντας προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου και προτάσεις απόψεις διαφόρων φορέων σχετικά με την ρύθμιση του επίμαχου ζητήματος οι οποίες είχαν κατατεθεί στην Υπηρεσία. Με την ανάληψη των καθηκόντων της νέας πολιτικής ηγεσίας στο Υπουργείο Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων η Υπηρεσία ενημέρωσε εκ νέου με τα από και σημειώματα για τις αρμοδιότητες του Τμήματος Γ της Διεύθυνσης Εξετάσεων και Πιστοποιήσεων και τις εκκρεμότητες αυτού, μεταξύ των οποίων ήταν και η εκκρεμότητα έκδοσης της Υπουργικής Απόφασης για τον καθορισμό των κριτηρίων επάρκειας προσόντων διδασκαλίας της ξένης γλώσσας. Επισημαίνεται ότι μέχρι τις οι αιτήσεις που ήταν σε εκκρεμότητα ανέρχονταν περίπου σε Το κλιμάκιο ελέγχου απευθύνθηκε στο Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και 152

153 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Θρησκευμάτων ζητώντας τις απόψεις του επί των ανωτέρω θεμάτων. Ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας & Θρησκευμάτων μας διαβεβαίωσε ότι: «Κατόπιν της διεξοδικής ενημέρωσής μας από το αρμόδιο τμήμα Γ της Διεύθυνσης Εξετάσεων και Πιστοποιήσεων σας πληροφορούμε ότι ετοιμάζεται σχέδιο Υπουργικής Απόφασης με την οποία θα καθορίζονται τα νέα κριτήρια χορήγησης επάρκειας διδασκαλίας ξένων γλωσσών, η οποία αναμένεται να εκδοθεί μέσα στο προσεχές διάστημα». Ζητήθηκε από τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων να μεριμνήσει για την άμεση έκδοση της προβλεπόμενης από το αρ.5 του Ν.4250/2014 Υπουργικής Απόφασης. Έλεγχος στη Φοιτητική Λέσχη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Από τον έλεγχο που διενεργήθηκε στη Φοιτητική Λέσχη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών ως προς τις παρεχόμενες υπηρεσίες σίτισης των φοιτητών διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα. Η λειτουργία, οργάνωση, και διοίκηση των Φοιτητικών Λεσχών στα ΑΕΙ θεσπίστηκε με την έκδοση του Ν. 1404/83 και του ΠΔ 387/83. Οι Φοιτητικές Λέσχες έχουν ως σκοπό τη βελτίωση των βιοτικών συνθηκών των φοιτητών κάθε Ιδρύματος, την ψυχαγωγία και την προαγωγή της κοινωνικής και πνευματικής τους μόρφωσης με διαδικασίες και πρωτοβουλίες συμμετοχής, κοινωνικοποίησης και αυτοδιαχείρισης. Η εκπλήρωση του παραπάνω σκοπού επιδιώκεται με την εξασφάλιση της απαραίτητης υλικοτεχνικής υποδομής για στέγαση, σίτιση, άθληση των φοιτητών, με τη λειτουργία εστιατορίου, κυλικείου, αναγνωστηρίου, βιβλιοθήκης, την οργάνωση διαλέξεων, συναυλιών, θεατρικών παραστάσεων και εκδρομών στο εσωτερικό και εξωτερικό, με την ανάπτυξη διεθνών φοιτητικών σχέσεων, τη διδασκαλία ξένων γλωσσών και πληροφορικής και της νεοελληνικής ως ξένης γλώσσας για τους αλλοδαπούς και ομογενείς φοιτητές, καθώς και με την παροχή κάθε άλλου μέσου και τρόπου. Οι Φοιτητικές Λέσχες είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (NΠΔΔ) και διοικούνται από Διοικητικό Συμβούλιο που αποτελείται από τον Πρύτανη του οικείου ΑΕΙ ή μέλος ΔΕΠ εκλεγόμενο από τη Σύγκλητο, ως Πρόεδρο, και τους Κοσμήτορες των Σχολών για τα ΑΕΙ με τρεις ή περισσότερες σχολές, άλλως από τους προέδρους των τμημάτων, και κατά αντίστοιχο τρόπο από έναν εκπρόσωπο των φοιτητών κάθε Σχολής ή Τμήματος που ορίζεται με τον αναπληρωτή του με ευθύνη των φοιτητικών συλλόγων. Η Φοιτητική Λέσχη του ΟΠΑ στεγάζεται σε πολύ περιορισμένο χώρο, δεν διαρθρώνεται σε υπηρεσίες και δεν διαθέτει δικό της προσωπικό, αλλά υποστηρίζεται διοικητικά από υπαλλήλους που διατίθενται από το προσωπικό του Πανεπιστημίου. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι στη Φοιτητική Λέσχη του ΟΠΑ απασχολούνταν μόνο (2) δύο διοικητικοί υπάλληλοι. Στις , και πριν από την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους , εκδόθηκε η ΚΥΑ Φ5/68535/Β3/ , με την οποία καθορίστηκαν οι όροι, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία παροχής δωρεάν σίτισης στους φοιτητές των ΑΕΙ. Αξίζει να αναφερθεί ότι πριν την έκδοση της εν λόγω ΚΥΑ, τα Πανεπιστήμια καθόριζαν τα ίδια τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία παροχής δωρεάν σίτισης στους φοιτητές τους. Το κλιμάκιο ελέγχου, έλαβε ως αφετηρία το ακαδημαϊκό έτος , κατά το οποίο άρχισε να εφαρμόζεται για πρώτη φορά η ανωτέρω ΚΥΑ και εξέτασε στοιχεία μιας τριετίας. 153

154 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Η εκμετάλλευση του φοιτητικού εστιατορίου του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών έχει ανατεθεί σε ανάδοχο εταιρεία εστίασης η οποία αναδείχθηκε ύστερα από Δημόσιο Ανοιχτό Διεθνή Διαγωνισμό με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομικής άποψης προσφορά. Αντικείμενο του δημόσιου ανοιχτού διεθνούς διαγωνισμού ήταν η σύναψη σύμβασης υπηρεσιών με τρίτο, για την εκμετάλλευση του φοιτητικού εστιατορίου του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών όσον αφορά τη σίτιση φοιτητών του ΟΠΑ για τα οικονομικά έτη 2012, 2013, 2014, 2015, 2016 και ειδικότερα για το χρονικό διάστημα από την επόμενη της ημερομηνίας υπογραφής της σύμβασης μέχρι και τις Για τον προσδιορισμό του οικονομικού αντικειμένου της εν λόγω υπηρεσίας (παροχή σίτισης) ελήφθη υπόψη η καθοριζόμενη από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο τιμή του ημερήσιου σιτηρεσίου (που ανέρχεται σε 1,80ευρώ πλέον Φ.Π.Α.) και ο υπολογιζόμενος, από πλευράς ΟΠΑ, αριθμός των σιτιζόμενων φοιτητών (2.200 φοιτητές). Ο ενδεικτικός προϋπολογισμός της προκήρυξης ανέρχονταν σε ,00ευρώ πλέον Φ.Π.Α. Σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία και αφού τηρήθηκαν οι κανόνες δημοσιότητας, τα τεύχη δημοπράτησης παρέλαβαν έξι (6) επιχειρήσεις, και κατά την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού προσήλθε και κατέθεσε προσφορά μόνο μία επιχείρηση, δηλαδή δεν εκδηλώθηκε ανταγωνισμός. 1. Η Φοιτητική Λέσχη του ΟΠΑ σε σχέση με το εύρος των αρμοδιοτήτων που ασκεί και το πλήθος των φοιτητών που εξυπηρετεί, παρουσιάζει ελλιπή στελέχωση. 2. Κατά την εξετασθείσα τριετία ( ) στο ΟΠΑ : α) Εγκρίθηκαν οι αιτήσεις για δωρεάν σίτιση συνολικά φοιτητών οι οποίοι πληρούσαν τις προϋποθέσεις για δωρεάν σίτιση. Η σίτιση των επιπλέον 68 φοιτητών που υπερβαίνουν τον αριθμό των που προβλέπει η ισχύουσα σύμβαση, ορθώς καλύφθηκε από το άρθρο 3 παρ.1 της σύμβασης, το οποίο προβλέπει ρητά ότι «Σε περίπτωση που οι δικαιούμενοι δωρεάν σίτισης φοιτητές υπερβούν τον ελάχιστο αυτό μέσο όρο των (2.200), η ανάδοχος υποχρεούται να σιτίζει δωρεάν τους πέραν του άνω αριθμού δικαιούμενους δωρεάν σίτιση φοιτητές». Από το δειγματοληπτικό έλεγχο που διενεργήθηκε στους φοιτητές αυτής της κατηγορίας προέκυψε ότι πληρούσαν τις προϋποθέσεις και είχαν καταθέσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για να καταστούν δικαιούχοι. β) Εγκρίθηκαν οι αιτήσεις για δωρεάν σίτιση συνολικά 327 φοιτητών, τους οποίους το Δ.Σ. της Φοιτητικής Λέσχης του ΟΠΑ ενέταξε αυθαίρετα στις κατηγορίες (που το ίδιο δημιούργησε) «φοιτητών που είναι τέκνα οικογενειών τρίτεκνων και πολύτεκνων λαμβάνοντας υπόψη κοινωνικά κριτήρια...» και «φοιτητών που είναι τέκνα οικογενειών με ένα ή και δύο παιδιά που προσέρχονται στην γραμματεία της Φοιτητικής Λέσχης και δηλώνουν την ανάγκη τους για δωρεάν σίτιση λαμβάνοντας υπόψη κοινωνικά κριτήρια», μολονότι το Δ.Σ. γνώριζε εξαρχής ότι οι φοιτητές αυτοί δεν πληρούσαν το εισοδηματικό κριτήριο. Επίσης, τα λοιπά δικαιολογητικά που υπέβαλαν οι ανωτέρω φοιτητές δεν δικαιολογούν την απόφαση του Δ.Σ. να τους καταστήσει δικαιούχους δωρεάν σίτισης κατά παράβαση των οριζόμενων στη σχετική ΚΥΑ. γ) Εγκρίθηκε η δωρεάν σίτιση 346 συνολικά κατά την εξεταζόμενη τριετία φοιτητών, οι οποίοι εισήχθησαν στο ΟΠΑ ως πάσχοντες από σοβαρές ασθένειες ή με κοινωνικά κριτήρια, χωρίς το Δ.Σ. να γνωρίζει αν οι εν λόγω φοιτητές πληρούσαν το εισοδηματικό κριτήριο, 154

155 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 δεδομένου ότι, κατά το δειγματοληπτικό έλεγχο, διαπιστώθηκε ότι οι φοιτητές αυτοί δεν υπέβαλαν τα προβλεπόμενα στην ΚΥΑ Φ5/68535/Β3/2012 δικαιολογητικά. δ) Το Δ.Σ. της Φοιτητικής Λέσχης του ΟΠΑ ενέκρινε τη δωρεάν σίτιση των φοιτητών των παραπάνω περιπτώσεων (β) και (γ) βασιζόμενο στα οριζόμενα στο άρθρο 3 παρ. 1 της τρέχουσας σύμβασης. Επειδή όμως, οι εν λόγω φοιτητές είτε δεν πληρούσαν το εισοδηματικό κριτήριο είτε δεν κατέθεσαν σχετικά δικαιολογητικά, δεν είναι κατά νόμο δικαιούχοι δωρεάν σίτιση Συνεπώς, το Δ.Σ. της Φοιτητικής Λέσχης του ΟΠΑ δημιούργησε κατηγορίες «δικαιούχων», κάνοντας καταχρηστική εφαρμογή του άρθρου 3 παρ. 1 της σύμβασης. 3. Μόνο οι φοιτητές που πληρούν τις προϋποθέσεις της ΚΥΑ Φ5/68535/Β3/2012, λαμβάνουν την προβλεπόμενη στην ίδια ΚΥΑ ειδική ταυτότητα σίτισης. Οι κατηγορίες φοιτητών που αυθαίρετα κατέστησε το Δ.Σ. δικαιούχους δωρεάν σίτισης λαμβάνουν εσωτερική κάρτα του ΟΠΑ, η οποία δεν αναγράφει τις διατάξεις της ΚΥΑ. Επίσης, για τους φοιτητές που εισήχθησαν στο ΟΠΑ ως πάσχοντες από σοβαρές ασθένειες ή με κοινωνικά κριτήρια και τους αποδόθηκε από το Δ.Σ. της Φοιτητικής Λέσχης το δικαίωμα δωρεάν σίτισης δεν εκδίδεται κάρτα σίτισης, αλλά αποδίδεται «κωδικός». Κατά την άποψη του κλιμακίου ελέγχου η ύπαρξη διαφορετικών τύπων καρτών σίτισης, και η απόδοση ενός κωδικού, χωρίς την έκδοση της αντίστοιχης κάρτας σίτισης δεν διασφαλίζει ότι η χρήση του δικαιώματος της δωρεάν σίτισης γίνεται αποκλειστικά και μόνον από τον δικαιούχο. 4. Στον Η/Υ του φοιτητικού εστιατορίου του ΟΠΑ λειτουργεί ειδικό λογισμικό στο οποίο καταχωρούνται οι δικαιούχοι δωρεάν σίτισης φοιτητές, χωρίς όμως να είναι εφικτή η ημερήσια παρακολούθηση των πραγματικά σιτιζόμενων φοιτητών ανά παρεχόμενο γεύμα. Περαιτέρω, τα πανομοιότυπα πρακτικά των δειγματοληπτικών ελέγχων της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων και Προγραμματισμού δημιουργούν αμφιβολίες για το αξιόπιστο των ελέγχων. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι, κατ αρχήν, δεν είναι εφικτή η ακριβής γνώση του αριθμού των φοιτητών που κάνουν χρήση του δικαιώματος δωρεάν σίτισης σε ημερήσια βάση, καθώς και το πλήθος των γευμάτων που καταναλώνονται (κατανεμημένων χρονικά, ανά είδος γεύματος, ανά δικαιούχο). Ως εκ τούτου η Φοιτητική Λέσχη αδυνατεί να καταρτίσει τον προϋπολογισμό της σχετικής ετήσιας δαπάνης με βάση πραγματικά ιστορικά δεδομένα, αφού τα τελευταία δεν υπάρχουν. Η παρωχημένη δε έντυπη «κάρτα σίτισης», την οποία οφείλει να επιδεικνύει ο σιτιζόμενος, δεν εξυπηρετεί στην καταγραφή δεδομένων σίτισης. Κατόπιν των ανωτέρω διατυπώθηκαν οι ακόλουθες προτάσεις. Το Δ.Σ. της Φοιτητικής Λέσχης, κατά την επιλογή δικαιούχων δωρεάν σίτισης, να προβαίνει σε πιστή εφαρμογή των όρων και των προϋποθέσεων που ορίζονται στην ΚΥΑ Φ5/68535/Β3/2012 και να μεριμνήσει για τη σύσταση επιτροπής παρακολούθησης της καλής εκτέλεσης της σύμβασης παροχής υπηρεσιών σίτισης. Η σχετική έκθεση επιθεώρησης ελέγχου κοινοποιήθηκε στο Υπουργείο Παιδείας, στην αρμόδια Γενική Δ/νση Ανώτατης Εκπαίδευσης Δ/νση Οργανωτικής και Ακαδημαϊκής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο της «Πρότασης Μεταρρύθμισης στη Φοιτητική Μέριμνα» (Ιανουάριος 2016). 1. Η ανωτέρω Υπηρεσία του ΥΠΕΘ να: α) θεσπίσει την υποχρεωτική αντικατάσταση της έντυπης «κάρτας σίτισης» με ηλεκτρονική, η οποία κατόπιν ανάγνωσης του γραμμοκώδικά της, θα επιτρέπει στο δικαιούχο να σιτίζεται 155

156 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ και η οποία θα προσφέρει τη δυνατότητα καταγραφής δεδομένων προς αξιοποίηση (βλ. και έκθεση Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. 53/Α/2012). β) θεσπίσει υποχρεωτικούς υγειονομικούς αγορανομικούς ελέγχους από τις αρμόδιες υπηρεσίες στα φοιτητικά εστιατόρια σε τακτικά χρονικά διαστήματα. γ) θεσπίσει την ανάκληση καρτών δωρεάν σίτισης στις περιπτώσεις εκείνες που δεν ασκείται από τους κατόχους το δικαίωμα αυτό ή ασκείται σποραδικά (υιοθέτηση κριτηρίου). 2. Το εποπτεύον Υπουργείο Παιδείας, σε συνεργασία με τη Διοίκηση του ΙΝΕΔΙΒΙΜ, να μεριμνήσει για την επίλυση των εκκρεμών ζητημάτων που υφίστανται εξαιτίας του ασαφούς νομικού πλαισίου, σχετικά με τη διαχείριση των θεμάτων που αφορούν στις Φοιτητικές Εστίες. To Oικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ότι για το τρέχον έτος οι δικαιούχοι δωρεάν σίτισης φοιτητές ανέρχονται σε Ως προς το ζήτημα της αντικατάστασης της έντυπης κάρτας σίτισης με ηλεκτρονική με γραμμοκώδικα, το Πανεπιστήμιο είναι σε επικοινωνία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας. Έλεγχος στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Αντικείμενο του ανωτέρω ελέγχου ήταν η εξέταση της νομιμότητας της διαδικασίας εισδοχής φοιτητών στη «Φοιτητική Εστία Ζωγράφου» για το ακαδημαϊκό έτος Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ελέγχου εξετάστηκε και η νομιμότητα της διαδικασίας εισδοχής φοιτητών στις Νέες Φοιτητικές Εστίες του Ε.Μ.Π., διότι κατά τη διάρκεια του ελέγχου τέθηκε υπόψη του κλιμακίου ανώνυμη καταγγελία, τα διαλαμβανόμενα της οποίας ελέγχθηκαν μόνο κατά το μέρος που συσχετίζονται με το αντικείμενο της εντολής. Στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου λειτουργούν δύο φοιτητικές εστίες, η Φοιτητική Εστία Ζωγράφου (Φ.Ε.Ε.Μ.Π.) και οι Νέες Φοιτητικές Εστίες ΕΜΠ (Ν.Ε.Ε.Μ.Π.). Η Φοιτητική Εστία Ζωγράφου λειτουργεί από το 1975 στο 10όροφο κτίριο της οδού Ηρώων Πολυτεχνείου και σε αυτή στεγάζονται, σε μικρό ποσοστό, φοιτητές του Ε.Μ.Π και, κατά κύριο λόγο, φοιτητές άλλων Πανεπιστημίων και Τ.Ε.Ι. Οι Νέες Φοιτητικές Εστίες ΕΜΠ λειτουργούν από το 2005 σε συγκρότημα 15 κτιρίων στην οδό Κοκκινοπούλου και τα δωμάτια τους διατίθενται αποκλειστικά σε φοιτητές του Ε.Μ.Π. Από τη διοίκηση του ΕΜΠ εκφράστηκε η άποψη ότι δεν είναι σαφές ποιος φορέας έχει την αρμοδιότητα της λειτουργίας των Εστιών, παρά το γεγονός ότι η ΚΥΑ /Η/ , με την οποία μεταφέρθηκαν στο ΕΜΠ οι σχετικές με την οργάνωση και λειτουργία της Φοιτητικής Εστίας Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (Ν.Ε.Ε.Μ.Π.) και της Φοιτητικής Εστίας Ζωγράφου (Φ.Ε.Ε.Μ.Π.) αρμοδιότητες, παραμένει σε ισχύ. Αν και στο ΕΜΠ υφίσταται οργανική μονάδα (η Δ/νση Μέριμνας στην οποία υπάγεται το Τμήμα Φοιτητικής Μέριμνας) αρμόδια να παρέχει διοικητική υποστήριξη για όλες τις δραστηριότητες του ιδρύματος που έχουν ως αντικείμενο την παροχή εξυπηρέτησης του φοιτητή, το Πρυτανικό Συμβούλιο έκρινε ότι η εν λόγω μονάδα θα συνδράμει το ΙΝΕΔΙΒΙΜ, το οποίο θεωρεί ως αρμόδιο φορέα, μόνο στην περίπτωση έκτακτων αναγκών τεχνικής φύσης. Επίσης, υπάρχει ασάφεια και ως προς το ποιο όργανο του ΕΜΠ είναι αρμόδιο για τον ορισμό των μελών της επιτροπής επιλογής δικαιούχων φοιτητών, με αποτέλεσμα να ορίζονται τα μέλη της, κατά περίπτωση και χρονική περίοδο, από διαφορετικά όργανα. Παρατηρήθηκε μάλιστα ότι εκδίδονται αποφάσεις με το ίδιο περιεχόμενο από διαφορετικά όργανα. 156

157 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ Για τις Νέες Εστίες (ΝΕΕΜΠ) με τις υπ αριθμ 252/2013 και 286/2014 Πράξεις του Πρύτανη διατηρήθηκαν σε ισχύ οι συγκεκριμένες διατάξεις του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας των Νέων Εστιών, ενώ για τη Φοιτητική Εστία Ζωγράφου (ΦΕΕΜΠ) ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας Φοιτητικών-Σπουδαστικών Εστιών συνέχισε να εφαρμόζεται «εν τοις πράγμασι», χωρίς ωστόσο να ληφθεί μέριμνα, ώστε είτε με ανάλογες Πρυτανικές Πράξεις είτε με τις ήδη εκδοθείσες να διατηρηθούν σε ισχύ και οι διατάξεις αυτού. 3. Όσον αφορά τις διαδικασίες εισδοχής φοιτητών υπήρξαν παρεκκλίσεις από τα προβλεπόμενα στις διατάξεις των Εσωτερικών Κανονισμών Λειτουργίας των Εστιών και εφαρμογή ακολουθούμενων επί σειρά ετών πρακτικών. Ειδικότερα: - Δεν εφαρμόζεται η διάταξη του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας ΝΕΕΜΠ για συνεξέταση των αιτήσεων παλαιών και νέων φοιτητών σε ετήσια βάση, αλλά κατά την άποψη των μελών της Επιτροπής εισδοχής θα πρέπει η διαδικασία επιλογής να διενεργείται σε δύο χρονικές περιόδους, ξεχωριστά για τους παλαιούς και τους νέους φοιτητές (κατ αναλογία της υποβολής αιτήσεων σε δύο χρονικές περιόδους). Η Επιτροπή Αξιολόγησης των δικαιούχων και για τις δύο Εστίες (ΝΕΕΜΠ και ΦΕΕΜΠ) έκρινε τους δικαιούχους φοιτητές και συνέταξε κατά το ακαδημαϊκό έτος σχετικούς πίνακες δύο φορές, το Νοέμβριο 2014 (ΦΕΕΜΠ & ΝΕΕΜΠ) και το Μάιο 2015 (ΝΕΕΜΠ). - Μάλιστα διαπιστώθηκε ότι δεν ακολουθήθηκε μία διαδικασία άπαξ για την παραχώρηση των δωματίων, βάσει των καταρτισθέντων πινάκων προταθέντων του Νοεμβρίου του 2014, αλλά κατά τη διάρκεια του εξεταζόμενου ακαδημαϊκού έτους γίνονταν εισδοχές σε διάφορες ημερομηνίες κατά τη διάρκεια του έτους μέχρις ικανοποίησης όλων των αιτηθέντων, πλην αυτών των οποίων οι αιτήσεις απορρίφθηκαν για συγκεκριμένους λόγους (π.χ. μεγάλο εισόδημα), χωρίς αυτό να προβλέπεται από τις διατάξεις του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας που διατηρήθηκαν σε ισχύ. - Δεν εφαρμόστηκαν οι διατάξεις των Εσωτερικών Κανονισμών Λειτουργίας των εστιών που προβλέπουν ότι οι πίνακες εισδοχής καταρτίζονται με βάση συγκεκριμένα ποσοστά για κάθε κατηγορία φοιτητών. - Η εισδοχή φοιτητών άλλων ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων πλην του ΕΜΠ αποτελεί ακολουθούμενη πρακτική, δεδομένου ότι η διάταξη του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας Φοιτητικών Εστιών, που προέβλεπε ως προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης την ιδιότητα του φοιτητή-τριας, σπουδαστή-στριας Ανώτατης ή Ανώτερης Σχολής δεν βρίσκεται πλέον σε ισχύ. Αντίθετα, το άρθρο 6 του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας Νέων Εστιών που διατηρήθηκε ρητά σε ισχύ προβλέπει την ιδιότητα του φοιτητή-τριας ειδικά του Ε.Μ.Π. - Επιπλέον, η κατανομή των δωματίων της Φοιτητικής Εστίας Ζωγράφου (ΦΕΕΜΠ) στους φοιτητές άλλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων (ΤΕΙ Αθηνών, Γεωπονικό, ΑΣΠΑΙΤΕ, ΕΚΠΑ, ΑΣΠΑΙΤΕ, ΠΑ.ΠΕΙ, ΤΕΙ Πειραιά, Πάντειο, Χαροκόπειο, ΑΚΣΤ, ΟΠΑ) δεν γίνεται βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων ή ποσοστών. - Για τη διαδικασία εισδοχής στη Φοιτητική Εστία Ζωγράφου το Νοέμβριο του 2015 δεν αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα των φοιτητικών εστιών ΕΜΠ οι σχετικές ανακοινώσεις-προσκλήσεις για την υποβολή των αιτήσεων ούτε τα αποτελέσματα της επιλογής. Αν και δεν προβλέπεται από τους Εσωτερικούς Κανονισμούς Λειτουργίας, ο συγκεκριμένος τρόπος δημοσιότητας διευκολύνει τους φοιτητές και ενισχύει τη διαφάνεια της διαδικασίας. Ήδη 157

158 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ από την έναρξη του ελέγχου κι έπειτα οι ανακοινώσεις-προσκλήσεις, καθώς και τα αποτελέσματα της εξέτασης των αιτήσεων από την Επιτροπή εισδοχής αναρτώνται στην ιστοσελίδα των φοιτητικών εστιών 4. Η Επιτροπή Εισδοχής κατά την εξέταση των αιτήσεων των φοιτητών και των υποβληθέντων δικαιολογητικών το Νοέμβριο του 2014 ενήργησε καθ υπέρβαση των διατάξεων των Εσωτερικών Κανονισμών Λειτουργίας των δύο εστιών. Συγκεκριμένα: - Δεν απορρίφθηκαν ως εκπρόθεσμες, αλλά έγιναν δεκτές αιτήσεις φοιτητών παλαιών ετών (3ετών-4ετών), που υποβλήθηκαν την περίοδο υποβολής αιτήσεων πρωτοετών σε αντίθεση με τα προβλεπόμενα στον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας. Στους εν λόγω φοιτητές χορηγήθηκε δωμάτιο στις εστίες. - Εξετάστηκαν αιτήσεις φοιτητών που κατά τη διαδικασία του Νοεμβρίου 2014 ήταν δευτεροετείς. Η Επιτροπή εισδοχής δεν εφάρμοσε τις διατάξεις του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας και εξέτασε πλήθος αιτήσεων φοιτητών, οι οποίοι την περίοδο υποβολής αιτήσεων φοιτητών παλαιών ετών (δηλ. 15/5/ /6/2014) εξακολουθούσαν να είναι πρωτοετείς φοιτητές του β εξαμήνου (και άρα, βάσει του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας, δεν θα είχαν δικαίωμα υποβολής αίτησης). Ωστόσο, η περίπτωση αυτή διαφοροποιείται από τις προαναφερθείσες, διότι οι συγκεκριμένοι φοιτητές, βάσει του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας δεν θα είχαν δικαίωμα υποβολής αιτήσεων ούτε την επόμενη διαδοχικά περίοδο (δηλ. Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2014), καθώς τότε δεν θα ήταν πια πρωτοετείς. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα να στερηθούν του δικαιώματος υποβολής αίτησης και στις δύο συγκεκριμένες διαδικασίες εισδοχής και να πρέπει, προκειμένου να εφαρμοστούν οι διατάξεις του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας να περιμένουν την περίοδο 15/5/ /6/2015 (δηλαδή ένα χρόνο αργότερα) για να υποβάλουν αίτηση. - Σε ορισμένες περιπτώσεις επιλέχθηκαν ως δικαιούχοι και δόθηκε δωμάτιο σε φοιτητές που υπέβαλαν αιτήσεις αργότερα από τους υπόλοιπους (κυρίως Δεκέμβριο 2014 και Ιανουάριο 2015), εξαιτίας του γεγονότος ότι κατά το ακαδημαϊκό έτος πήραν μετεγγραφή. Η εκπρόθεσμη υποβολή αίτησης εκ μέρους των εν λόγω φοιτητών είναι εύλογη. Οι αιτήσεις τους εξετάστηκαν εκτός διαδικασίας, αν και δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο από τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας. - Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, δεν είχαν υποβληθεί εκκαθαριστικά σημειώματα εφορίας των φοιτητών, παρότι προβλέπεται από τον ΕΚΛ ΝΕΕΜΠ. Η επιτροπή έκρινε τις αιτήσεις πλήρεις χωρίς να έχει όμως τη δυνατότητα να συνεκτιμήσει τυχόν εισοδήματα των ίδιων των φοιτητών, τα οποία θα έπρεπε να συνυπολογιστούν στο ετήσιο δηλωθέν εισόδημα, που αποτελεί βασικό κριτήριο για την εισδοχή των φοιτητών. - Υπήρξε παρέκκλιση από τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 4 του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας σε σχέση με το όριο ηλικίας σε επτά (7) περιπτώσεις, εκ των οποίων μόνο οι τρεις (3) δικαιολογούσαν την κατ εξαίρεση αντιμετώπιση, βάσει διευκρινίσεων που έδωσε η επιτροπή επιλογής. Ωστόσο, για καμία από τις παραπάνω περιπτώσεις δεν μας χορηγήθηκε κάποιο πρακτικό ή έγγραφο της επιτροπής που να αποδεικνύει ότι υπήρξε ειδική απόφαση της Επιτροπής εισδοχής, παρά το γεγονός ότι η τήρηση πρακτικών για τις συνεδριάσεις είναι υποχρεωτική για τα συλλογικά όργανα, σύμφωνα με το άρθρο 15 του ν.2690/ Σε τέσσερις (4) περιπτώσεις δόθηκε δωμάτιο στις ΦΕΕΜΠ σε φοιτητές που διέμεναν εντός 158

159 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 νομού Αττικής (Σαλαμίνα, Καπανδρίτι, Χαϊδάρι), χωρίς να διευκρινιστεί εάν έχει προσδιοριστεί σε αυτή την περίπτωση η χιλιομετρική απόσταση σχολής και τόπου κατοικίας. - Σε αρκετές περιπτώσεις, αν και δεν είχαν υποβληθεί ορισμένα δικαιολογητικά με την αίτηση των υποψήφιων φοιτητών, οι φάκελοί τους δεν κρίθηκαν ελλιπείς από την Επιτροπή που πρότεινε την εισδοχή τους. - Αν και για τη Φοιτητική Εστία Ζωγράφου (ΦΕΕΜΠ) μας ενημέρωσαν τα μέλη της Επιτροπής Εισδοχής και ο αρμόδιος Αντιπρύτανης ότι συνέχισε να ισχύει «εν τοις πράγμασι» ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας Φοιτητικών-Σπουδαστικών Εστιών, όσον αφορά το θέμα των ορίων εισοδήματος εφαρμόστηκε ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας Νέων Εστιών που ρυθμίζει τη λειτουργία των ΝΕΕΜΠ, χωρίς να έχει ληφθεί σχετική απόφαση που να προβλέπει κάτι τέτοιο. Μάλιστα, δεν εφαρμόστηκαν τα όρια εισοδήματος, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 5 του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας των Νέων Εστιών, αλλά όπως αυτά αναπροσαρμόστηκαν άτυπα και χωρίς να έχει εκδοθεί σχετική απόφαση οργάνου του ΕΜΠ από την Επιτροπή εισδοχής. Αποτέλεσμα αυτής της άτυπης αναπροσαρμογής ήταν να απορριφθούν οι αιτήσεις τριών υποψηφίων οικότροφων. 5. Πάρα την προβλεπόμενη υποχρέωση όλων των συλλογικών οργάνων να τηρούν πρακτικά η Επιτροπή εισδοχής παραλείπει συστηματικά την ορθή τήρησή τους και την υπογραφή των πινάκων των δικαιούχων φοιτητών. Για τη διαδικασία επιλογής δικαιούχων το Νοέμβριο του 2014, δεν προσκομίστηκε στο κλιμάκιο ελέγχου, μολονότι ζητήθηκε, το αντίστοιχο πρακτικό της Επιτροπής. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι τόσο οι πίνακες των προταθέντων από την Επιτροπή για εισαγωγή στις εστίες όσο και το διαβιβαστικό αυτών προς τον Πρύτανη δεν είχαν υπογραφεί από το τρίτο μέλος της Επιτροπής. Το Μάιο 2015, διαδικασία κατά την οποία η Επιτροπή συνέταξε αντίστοιχους πίνακες για στέγαση στη ΝΕΕΜΠ μόνο για δικαιούχους φοιτητές παλαιών ετών, διαπιστώθηκε ότι το πρακτικό της Επιτροπής δεν φέρει την υπογραφή κανενός από τα μέλη της, αλλά μόνο της υπεύθυνης λειτουργίας των φοιτητικών εστιών, η οποία ωστόσο δεν αποτελούσε μέλος της Επιτροπής. Επιπρόσθετα, ούτε οι πίνακες προταθέντων φοιτητών που επισυνάπτονται στο εν λόγω πρακτικό φέρουν την υπογραφή των μελών της Επιτροπής. Επιπλέον, προέκυψε ότι από την εν λόγω συνεδρίαση απουσίαζε το μέλος της Επιτροπής που είχε οριστεί ως επισπεύδων, γεγονός που αντίκειται στο άρθρο 14 του Ν. 2690/ και καθιστά τη συγκεκριμένη συνεδρίαση του οργάνου παράνομη. 6. Γενικότερα, οι Εσωτερικοί Κανονισμοί Λειτουργίας των δύο εστιών που «ισχύουν» είτε de facto, είτε εν μέρει βάσει Πρυτανικών Πράξεων, στην πράξη δεν εφαρμόζονται. Πέραν των ήδη προαναφερθέντων παρεκκλίσεων διαπιστώθηκαν και άλλες περιπτώσεις που γίνεται καταστρατήγησή τους. Ειδικότερα: - Παραχωρήθηκε δωμάτιο σε διδακτορική φοιτήτρια στο Κτίριο 14, το οποίο προορίζεται, σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ.6 του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας των ΝΕΕΜΠ για φιλοξενία και όχι για στέγαση φοιτητών, χωρίς μάλιστα να εισπραχθεί το επιμίσθιο που καταβάλλεται από τους φιλοξενούμενους. Η εν λόγω φοιτήτρια εκ των υστέρων μεταφέρθηκε σε δωμάτιο των εστιών. 10 Σύμφωνα με το άρθρο 14 του Ν. 2690/1999 (Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας), στα τριμελή συλλογικά όργανα για την ύπαρξη απαρτίας απαιτείται για τη νόμιμη συνεδρίαση του οργάνου η παρουσία και των τριών (3) τακτικών ή αναπληρωματικών μελών. 159

160 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ - Δεν καταβάλλεται η προβλεπόμενη από το άρθρο 9 παρ. 4 εγγύηση από τους φοιτητές για την αποκατάσταση τυχόν ζημιών που δημιουργούνται από μη συνηθισμένη χρήση. - Δεν λειτουργεί το προβλεπόμενο στο άρθρο 9 παρ. 2 Ταμείο Εφορείας, δεδομένου ότι στην πράξη δεν υλοποιούνται αθλητικές, πολιτιστικές και επιμορφωτικές ή άλλες δραστηριότητες με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των οικότροφων, και ως εκ τούτου δεν καταβάλλεται από αυτούς η προβλεπόμενη οικονομική συμμετοχή. 1. Προτάθηκε στη Γενική Διεύθυνση Ανώτατης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων να μεριμνήσει: α. Για την έκδοση της προβλεπόμενης στο άρθρο 53 παρ. 1β του ν.4009/2011 Κοινής Υπουργικής Απόφασης περί καθορισμού των όρων, προϋποθέσεων και διαδικασίας για τη στέγαση των φοιτητών β. Για την παροχή διευκρινίσεων στα εκπαιδευτικά ιδρύματα σχετικά με την εφαρμογή της ΚΥΑ /Η/ ως προς τη διοίκηση και λειτουργία των φοιτητικών εστιών, και γ. Για την άμεση υλοποίηση της «Πρότασης Μεταρρύθμισης στη Φοιτητική Μέριμνα», με την οποία προτείνεται η διαδικασία της υποβολής αιτήσεων για μετεγγραφή, στέγαση, στεγαστικό επίδομα και σίτιση να γίνεται άπαξ, ηλεκτρονικά, ταυτόχρονα με την εγγραφή του φοιτητή στη σχολή, σε πανελλαδική κλίμακα. 2. Στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο προτείνεται: α. Να καταρτιστούν και εγκριθούν νέοι Εσωτερικοί Κανονισμοί Λειτουργίας για τη Φοιτητική Εστία Ζωγράφου και τις Νέες Εστίες ΕΜΠ, εφόσον κριθεί σκόπιμο να διατηρηθούν ξεχωριστά κριτήρια και προϋποθέσεις για την εισδοχή φοιτητών ή να καταρτιστεί και εγκριθεί νέος ενιαίος Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας και για τις δύο εστίες, εφόσον κριθεί ότι αυτό εξυπηρετεί καλύτερα τις λειτουργικές τους ανάγκες. Σε κάθε περίπτωση ο/οι Εσωτερικός/ οί Κανονισμός/οί Λειτουργίας θα πρέπει να μην αντίκειται/νται στις διατάξεις της προβλεπόμενης στο άρθρο 53 παρ. 1 β του ν.4009/2011 ΚΥΑ είτε προηγηθεί είτε ακολουθήσει την κατάρτισή τους. Ειδικότερα στον/στους νέο/ους Κανονισμό/ούς Λειτουργίας προτείνεται: - Να προβλεφθεί ποιο/α όργανο/α είναι αρμόδιο/α για τη λειτουργία των εστιών και την επιλογή των δικαιούχων (π.χ. εφορεία εστιών, επιτροπή λειτουργίας και εισδοχής ή άλλο), καθώς και η συγκρότηση και οι αρμοδιότητες του/τους. Επιπλέον, να προσδιοριστεί σαφώς ποιο όργανο αποφασίζει για τον ορισμό του/τους. - Να καθοριστούν κριτήρια και διαδικασία για τον προσδιορισμό του αριθμού των δωματίων της Φοιτητικής Εστίας Ζωγράφου (ΦΕΕΜΠ) που θα διατίθενται σε κάθε εκπαιδευτικό ίδρυμα κάθε ακαδημαϊκό έτος. - Να προβλεφθούν ρητά οι προθεσμίες υποβολής αιτήσεων για τους παλαιούς φοιτητές και τους νέους φοιτητές. Επίσης, να προβλεφθεί αν ορισμένες κατηγορίες φοιτητών (π.χ. από μετεγγραφή ή άλλες ειδικές κατηγορίες) έχουν δικαίωμα υποβολής αίτησης πέραν των ανωτέρω προθεσμιών, ποιες είναι αυτές οι κατηγορίες και πότε μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις. Διαφορετικά, οι εκπρόθεσμες αιτήσεις θα πρέπει να απορρίπτονται. - Να προβλεφθεί ότι μαζί με τους φοιτητές παλαιών ετών έχουν δικαίωμα υποβολής αίτησης και οι πρωτοετείς φοιτητές β εξαμήνου που κατά την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά θα φοιτούν στο δεύτερο έτος. 160

161 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ Να προβλεφθεί πότε θα εξετάζονται οι αιτήσεις από το αρμόδιο για την εισδοχή όργανο με σαφή αναφορά στην κατηγορία ή στις κατηγορίες φοιτητών που αφορά η διαδικασία εισδοχής. - Να προσδιοριστούν εκ νέου και να αποτυπωθούν στο/ους νέο/ους Εσωτερικό/ούς Κανονισμό/ούς Λειτουργίας τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Κατά τη διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων θα πρέπει να γίνεται έλεγχος της πληρότητας των υποβληθέντων από τους φοιτητές δικαιολογητικών. Αιτήσεις που δεν είναι πλήρεις δικαιολογητικών δεν θα πρέπει αξιολογούνται. - Να επανεξεταστούν τα κριτήρια εισδοχής και να διατυπωθούν με σαφήνεια αυτά που θα κριθεί σκόπιμο να ισχύσουν. - Κατά τη διαδικασία επιλογής των δικαιούχων θα πρέπει να συντάσσεται πίνακας κατάταξης των φοιτητών με σειρά προτεραιότητας. Σε αυτόν θα προηγούνται οι φοιτητές που βάσει του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας επιλέγονται κατά προτεραιότητα (π.χ. υποψήφιοι από άπορες οικογένειες που προσκομίζουν το απαραίτητο πιστοποιητικό, ορφανοί από δύο γονείς, ΑΜΕΑ ή όποιες άλλες κατηγορίες προσδιοριστούν) και θα έπονται οι υπόλοιποι υποψήφιοι προτασσομένου του χαμηλότερου κατά κεφαλήν εισοδήματος. Εφόσον, κριθεί σκόπιμο, να προσδιοριστεί ανώτατο όριο εισοδήματος κατά κατηγορία. - Να προσδιοριστεί η χιλιομετρική απόσταση μεταξύ του τόπου κατοικίας και της σχολής στην περίπτωση που ο τόπος κατοικίας του φοιτητή είναι εντός Αττικής. - Να προβλεφθούν ρητά οι περιπτώσεις που μπορεί να γίνονται δεκτοί στις εστίες κατ εξαίρεση κάποιοι φοιτητές με τέτοιο τρόπο ώστε να μην καταστρατηγούνται με πλάγιο τρόπο οι διατάξεις που καθορίζουν τα κριτήρια (π.χ. εισοδηματικά κριτήρια, όρια ηλικίας) και να μη θίγεται η αρχή της ίσης μεταχείρισης. Οι αποφάσεις του αρμόδιου για την εισδοχή οργάνου, με τις οποίες θα γίνεται κατ εξαίρεση εισδοχή φοιτητών θα πρέπει να αποτυπώνονται σε πρακτικά, να είναι επαρκώς αιτιολογημένες και να τεκμηριώνονται από τα στοιχεία του φακέλου οι λόγοι για τους οποίους γίνονται δεκτοί κατ εξαίρεση. - Να προβλεφθεί, εφόσον κριθεί σκόπιμο, η υποχρέωση καταβολής επιμισθίου (σαφώς προσδιοριζόμενου) για τη φιλοξενία στο Κτίριο 14. β. Για την πληρέστερη ενημέρωση των φοιτητών να μεριμνήσει ώστε i) οι πάσης φύσεως σχετικές με τη στέγαση στις φοιτητικές εστίες ανακοινώσεις (πρόσκληση υποβολής αιτήσεων, αποτελέσματα διαδικασίας εισδοχής) να αναρτώνται στην ιστοσελίδα των εστιών του ΕΜΠ και ii) οι αντίστοιχες ανακοινώσεις που αφορούν στις ΦΕΕΜΠ να αναρτώνται στις ιστοσελίδες των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, στα οποία διατίθενται δωμάτια. γ. Σε κάθε περίπτωση όλες αποφάσεις του αρμόδιου για την εισδοχή οργάνου θα πρέπει να καταγράφονται στα πρακτικά και να λαμβάνεται μέριμνα για την ορθή τήρηση των πρακτικών, αλλά και τη νόμιμη συνεδρίαση του οργάνου. δ. Να διευθετηθεί η τυχόν οικονομική εκκρεμότητα της υποψήφιας διδάκτορος του Τομέα Μαθηματικών που διέμεινε στο κτίριο 14. Ο Πρύτανης του ΕΜΠ ενημέρωσε ότι οι νέοι Κανονισμοί Λειτουργίας Φοιτητικής Ζώνης Ζωγρά- 161

162 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ φου βρίσκονται στη φάση επεξεργασίας και θα εφαρμοστούν το ακαδημαϊκό έτος Επίσης για τη διδάκτορα του τομέα Μαθηματικών ενημέρωσε ότι δεν υπάρχει πλέον καμία οικονομική εκκρεμότητα. Έλεγχος στον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Κρήτης Έναυσμα του ελέγχου αποτέλεσε καταγγελία, κατά του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Κρήτης, υποψήφιας για τη σύναψη σύμβασης μίσθωσης έργου η οποία ισχυριζόταν ότι η διαδικασία σύναψης δύο συμβάσεων μίσθωσης έργου ιδιωτικού δικαίου για παροχή υπηρεσιών, σε εφαρμογή της υπ αριθμ. 2686/Φ.30.1/ πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, στο πλαίσιο του έργου «Οργάνωση Κινητικότητας» του προγράμματος «ERASMUS+ Κινητικότητα Φοιτητών και Προσωπικού Ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης (Κ1) », ήταν αδιαφανής. Εξετάστηκε εξ ολοκλήρου η διαδικασία της σύναψης των δύο (2) συμβάσεων μίσθωσης έργου ιδιωτικού δικαίου για παροχή υπηρεσιών από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας του ΤΕΙ Κρήτης, σε εφαρμογή της προαναφερόμενης πρόσκλησης. Από τον ανωτέρω έλεγχο διαπιστώθηκε ότι: Η Επιτροπή Διαχείρισης δεν είχε προβεί σε επικαιροποίηση του Οδηγού Χρηματοδότησης του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας του ΤΕΙ Κρήτης. Επιπλέον, δεν υπήρχαν σ αυτόν σαφείς οδηγίες για τη διαδικασία σύναψης συμβάσεων έργου, στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων ή από ίδιους πόρους έργων. Επιπρόσθετα, κατά την απόφαση της συγκρότησης της Επιτροπής Αξιολόγησης των προτάσεων των υποψηφίων, η Επιτροπή Διαχείρισης, δεν σύστησε και τη σχετική Επιτροπή Ενστάσεων για την αποφυγή καθυστερήσεων. Η υπ αριθμ. 2686/Φ.30.1/ πρόσκληση η οποία καταρτίστηκε από τον Επιστημονικά Υπεύθυνο του ως άνω έργου, ανέγραφε λανθασμένα τα παραδοτέα της Θέσης 1 και ως παραδοτέα για τη Θέση 2. Επιπλέον, δημιουργούσε ασάφειες αναφορικά με τα κατατιθέμενα δικαιολογητικά και τους τρόπους απόδειξης των στοιχείων, που αναγράφονταν στο βιογραφικό εκάστου υποψηφίου. Η Επιτροπή Αξιολόγησης δεν έλεγξε σωστά τα κατατιθέμενα δικαιολογητικά των υποψηφίων σύμφωνα με τις προτάσεις για τις Θέσεις που υπέβαλαν οι υποψήφιοι, με αποτέλεσμα να αξιολογηθούν υποψήφιοι για τη Θέση 2 και όχι για τη Θέση 1, στην οποία είχαν υποβάλει πρόταση. Επιπλέον, δεν προέβη σε έλεγχο των ξενόγλωσσων πτυχίων σύμφωνα με τους αναγνωρισμένους από το ΑΣΕΠ φορείς πιστοποίησης, ούτε των λοιπών δικαιολογητικών σύμφωνα με τους όρους της προαναφερόμενης πρόσκλησης, με αποτέλεσμα να προσληφθεί λανθασμένα στη Θέση 1, η μία υποψήφια και στη Θέση 2, η άλλη. Περαιτέρω, ο Επιστημονικά Υπεύθυνος του έργου, προέβη σε υπογραφή των συμβάσεων των υποψηφίων που ανέδειξε πρώτες η Επιτροπή Αξιολόγησης και ενέκρινε με απόφασή της η Επιτροπή Διαχείρισης, χωρίς να περιμένει να εκπνεύσει ο χρόνος υποβολής τυχόν ενστάσεων και κατ επέκταση η εξέτασή τους από τη σχετική επιτροπή. Η Επιτροπή Ενστάσεων, ως όφειλε, εξέτασε μόνο τα δικαιολογητικά της ενιστάμενης. Ωστόσο, η ένσταση δεν θα έπρεπε να γίνει δεκτή, καθώς η βεβαίωση που προσκόμισε η ενιστάμενη, 162

163 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 δεν ήταν επικυρωμένη και επίσημα μεταφρασμένη, όπως αναφέρεται και στο υπ αριθμ. 1215/ Φ50.4/ έγγραφο της ελεγχόμενης υπηρεσίας, σύμφωνα με τους όρους της πρόσκλησης. Οι ενέργειες της Επιτροπής Ενστάσεων δε διαφοροποίησαν το αποτέλεσμα της πρόσληψης. Η Γραμματεία του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας του ΤΕΙ Κρήτης, συνέταξε τη σύμβαση της μιας υποψήφιας αναγράφοντας σ αυτήν, τα παραδοτέα της σύμβασης της άλλης υποψήφιας, αλλά μετά από επισήμανση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., αποκατέστησε τη νομιμότητα με την έκδοση της ιδίας σύμβασης σε ορθή επανάληψη. Ωστόσο, η ανωτέρω Γραμματεία δε μερίμνησε για την αμελλητί δημοσίευση των περιλήψεων συμβάσεων στο πρόγραμμα «Διαύγεια» αλλά τις ανάρτησε με σημαντική καθυστέρηση, στις 26/01/2016 κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 2 και 3 του ν. 3861/10. Συνέπεια αυτού, οι ανωτέρω συμβάσεις δεν είχαν νομική ισχύ και δεν μπορούσαν να παράξουν έννομα αποτελέσματα, κατά το χρονικό διάστημα 07/12/2015 έως 25/01/2016, σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 23 του ν. 4210/2013 και την υπ αριθμ. ΥΑΠ/Φ..40/3404/ Εγκύκλιο του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Περαιτέρω, η Γραμματεία δεν ανάρτησε το πλήρες κείμενο των ανωτέρω συμβάσεων, κατά παράβαση του άρθρου 8 του Ν. 4325/15. Με τη σχετική έκθεση προτάθηκε: α) η Επιτροπή Διαχείρισης να προβεί σε ενέργειες αρμοδιότητάς της σύμφωνα με το άρθρο 4 της ΚΥΑ ΚΑ/679/ (ΦΕΚ 826 Β ), για την επικαιροποίηση του Οδηγού Χρηματοδότησης του Ειδικού Λογαριασμού ΤΕΙ Κρήτης στον οποίο θα οριζόταν, μεταξύ άλλων και η διαδικασία σύναψης συμβάσεων έργου ερευνητικού και μη ερευνητικού προσωπικού, στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων ή από ίδιους πόρους εκτελούμενων έργων. Ο Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας με απόφαση της Επιτροπής Ερευνών και της Συνέλευσης του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Κρήτης επικαιροποίησε τον Οδηγό Χρηματοδότησης και Διαχείρισης. β) Η Επιτροπή Διαχείρισης κατά τη λήψη απόφασης συγκρότησης της Επιτροπής Αξιολόγησης υποψηφίων εκάστου πρόσκλησης για την υποβολή προτάσεων, να φροντίζει για την άμεση σύσταση της Επιτροπής Ενστάσεων, για την αποφυγή καθυστερήσεων. γ) Ο Επιστημονικά Υπεύθυνος εκάστου έργου του ΕΛΚΕ ΤΕΙ Κρήτης, στα πλαίσια της διαφάνειας και της χρηστής διοίκησης, να μεριμνά για την πληρότητα και σαφήνεια εκάστης πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος σύναψης σύμβασης μίσθωσης έργου, αναφορικά με το είδος των δικαιολογητικών που πρέπει να υποβληθούν από τους ενδιαφερόμενους για κάθε ένα από τα κριτήρια αξιολόγησης της πρόσκλησης και να παρέχει τις σχετικές διευκρινήσεις που τυχόν θα του ζητηθούν από τους υποψηφίους. Επιπλέον, να μεριμνά για τη σύναψη των συμβάσεων, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας των ενστάσεων. δ) Η Γραμματεία του Ειδικού Λογαριασμού του ΤΕΙ Κρήτης, να μεριμνά για την αμελλητί δημοσίευση (ανάρτηση) στο πρόγραμμα «Διαύγεια», του πλήρους κειμένου όλων των συμβάσεων που υπογράφονται από τον Ειδικό Λογαριασμό στο πλαίσιο επιχειρησιακών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ ή άλλων ενωσιακών ή διεθνών προγραμμάτων, σε εφαρμογή του Ν. 3861/10 και της παρ. 3 του άρθρου 8 του Ν. 4325/15. Για τις διαπιστωθείσες παραλείψεις αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες. 163

164 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Έλεγχος στο ΤΕΙ Θεσσαλίας Με έναυσμα καταγγελία, διενεργήθηκε έλεγχος, με αντικείμενο: α) την εκτέλεση του προγράμματος «Αρχιμήδης», ήτοι Πράξη ΙΙΙ-Υποέργο 14, β) τη συμμετοχή καθηγητή σε συλλογικά όργανα αξιολόγησης ωρομίσθιων εκπαιδευτικών, συμπεριλαμβανομένων και των τέκνων του και γ) την πρόσληψη μελών της οικογενείας του ως άνω καθηγητή για διδακτικό έργο στο ΤΕΙ Θεσσαλίας καθώς και στο πρόγραμμα «Αναβάθμιση Προγράμματος Σπουδών Τμήματος Ηλεκτρολογίας, ΤΕΙ Λάρισας, ΕΠΕΑΕΚ Ι ΚΠΣ ΙΙ». Από τον έλεγχο διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: Ο καταγγελλόμενος, έχοντας γνώση των απαιτούμενων κωδικών πρόσβασης, υπέβαλε διαδικτυακά την επικαιροποιημένη πρόταση του Υποέργου 14 στο αντίστοιχο πληροφοριακό σύστημα ορίζοντας τον εαυτό του ως επιστημονικά υπεύθυνο: α) δίχως να κατέχει τα απαιτούμενα τυπικά προσόντα κατά το χρόνο υποβολής, β) χωρίς να έχει προηγηθεί απόφαση συλλογικού οργάνου ή ενημέρωση της Επιτροπής Εκπαίδευσης και Ερευνών περί ορισμού του ως επιστημονικά υπεύθυνου όπως προβλεπόταν από τη σχετική πρόσκληση, και γ) εν αγνοία του νομοτύπως ορισθέντος επιστημονικά υπεύθυνου του έργου, βάσει της αρχικής πρότασης η οποία είχε υποβληθεί δι αλληλογραφίας από την Επιτροπή Εκπαίδευσης και Ερευνών στην αρμόδια διαχειριστική αρχή (Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησης- ΕΥΔΕΠΕΔΒΜ). Η Επιτροπή Εκπαίδευσης και Ερευνών κίνησε τη διαδικασία απένταξης του εν λόγω έργου μετά την παρέλευση δύο και πλέον ετών με αποτέλεσμα την επιβολή διαδικασιών δημοσιονομικής διόρθωσης, αφού το έργο είχε ήδη εγκριθεί από την αρμόδια διαχειριστική αρχή και είχε ξεκινήσει να υλοποιείται ενώ ταυτόχρονα είχαν ήδη καταβληθεί αντίστοιχα ποσά δαπανών. Αυτό θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί είτε κατά την φάση της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων της α φάσης των αξιολογήσεων των προτάσεων, είτε με αφορμή την παραίτηση του νομοτύπως ορισθέντος επιστημονικά υπευθύνου καθηγητή, είτε ακόμη κατά το συνήθη απαιτούμενο τυπικό έλεγχο των σχετικών διαδικασιών βάσει της σχετικής Υπουργικής Απόφασης Συστήματος Διαχείρισης (ΥΠΑΣΥΔ). Το γεγονός μη έγκαιρου εντοπισμού και αντιμετώπισης της παρατυπίας σχετικά με τη διαδοχή των επιστημονικά υπευθύνων καταδεικνύει στη συγκεκριμένη περίπτωση την έλλειψη συντονισμού επί του ελέγχου μεταξύ των εμπλεκόμενων οργάνων, ήτοι της ΕΥΔΕ- ΠΕΔΒΜ και της Επιτροπής Εκπαίδευσης και Ερευνών του ΤΕΙ Θεσσαλίας τόσο κατά τη διαδικασία υποβολής, αξιολόγησης και ελέγχου της πρότασης, όσο και στη φάση εποπτείας του έργου. Επιπλέον από τα στοιχεία του φακέλου συνάγεται ότι η ΕΕΕ, ενώ εντόπισε την παρατυπία, επικεντρώθηκε συνειδητά στην προώθηση του έργου ως είχε, θεωρώντας ότι ενεργεί προς το συμφέρον του Τμήματος Ηλεκτρολογίας, αλλά στη συνέχεια και με αφορμή τον παρόντα έλεγχο κίνησε τις ως άνω διαδικασίες απένταξης. Η αλλαγή της διαδικασίας υποβολής των προτάσεων από τη συνήθη αλληλογραφία σε διαδικτυακή καταχώρηση εκ μέρους των φορέων έγινε στη συγκεκριμένη περίπτωση με τέτοιο τρόπο που δεν παρεχόταν επαρκής ασφάλεια, αφού οι κωδικοί πρόσβασης στη διαδικτυακή εφαρμογή διακινήθηκαν χωρίς κάποιους στοιχειώδεις κανόνες ασφάλειας της πληροφορικής. Σε περίπτωση που είχε τηρηθεί η περιοριστική πρόσβαση των αρμοδίων «χρηστών» στο πληροφοριακό σύστημα με αντίστοιχα δικαιώματα, δεν θα είχε δοθεί εκ προοιμίου η δυνατότητα μεταβολής των στοιχείων της εν λόγω πρότασης από αναρμόδια πρόσωπα. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει την 164

165 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 ανάγκη υιοθέτησης και εφαρμογής αρχών και πολιτικών ασφάλειας πληροφορικής στο πλαίσιο του ν. 3979/2011. Ο Πρόεδρος του ΤΕΙ Θεσσαλίας διέταξε Ένορκη Διοικητική Εξέταση αναφορικά με την απένταξη του εν λόγω υποέργου, ενώ ο καταγγελλόμενος υπέβαλε αίτηση παραίτησης και συνταξιοδοτήθηκε «σύμφωνα με τη δεύτερη (2η) αίτηση παραίτησής του», με πράξη συνταξιοδότησης του Προέδρου του ΤΕΙ Θεσσαλίας. Καταληκτικά, ο Πρόεδρος του ΤΕΙ Θεσσαλίας αποφάσισε να κλείσει «-λόγω έλλειψης δικαιοδοσίας- ο φάκελος της εν λόγω Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης χωρίς την επιβολή οιασδήποτε πειθαρχικής ποινής». Δεν προέκυψε να είχαν προσληφθεί μέλη της οικογενείας του καθηγητή στο εν λόγω πρόγραμμα. Ωστόσο, ο καταγγελλόμενος συμμετείχε ως μέλος στις τριμελείς επιτροπές αξιολόγησης φακέλων υποψηφίων επιστημονικών και εργαστηριακών συνεργατών του Τμήματος Ηλεκτρολογίας (πλέον Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών ΤΕ) της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών του ΤΕΙ Θεσσαλίας (πρώην Λάρισας) για την πρόσληψη έκτακτου εκπαιδευτικού προσωπικού για τα ακαδημαϊκά έτη , , και , κατά παράβαση της αρχής της αμεροληψίας του άρθρου 7 του ν. 2690/1999, καθόσον στις ως άνω διαδικασίες συμμετείχαν τα τέκνα του. Τα εμπλεκόμενα συλλογικά όργανα του ΤΕΙ Θεσσαλίας, εν προκειμένω το Συμβούλιο του ΤΕΙ και το Συμβούλιο και η Γενική Συνέλευση του Τμήματος Ηλεκτρολογίας (πλέον Ηλεκτρολόγων Μηχανικών ΤΕ) της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών, έκριναν επαρκείς τις ως άνω διαδικασίες αξιολόγησης και επιλογής επιστημονικών και εργαστηριακών συνεργατών όπως εφαρμόστηκαν στην πράξη, γεγονός που καταδεικνύει την πλημμελή εφαρμογή των σχετικών διατάξεων επί της σύνθεσης, συγκρότησης και λειτουργίας των εν λόγω επιτροπών αξιολόγησης. Ως απόρροια των ανωτέρω διαπιστώσεων, απευθύνθηκε σύσταση στη Διοίκηση του ΤΕΙ Θεσσαλίας α) να μεριμνά σε συνεργασία με την οικεία Επιτροπή Εκπαίδευσης και Ερευνών, για τη διαρκή επιμόρφωση σε θέματα διαχείρισης συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων και λειτουργίας συλλογικών οργάνων του προσωπικού του Ιδρύματος που αναλαμβάνει αντίστοιχα καθήκοντα, με έμφαση στις διοικητικές διαδικασίες και στις διαδικασίες ασφάλειας πληροφορικής, με σκοπό την απαρέγκλιτη τήρηση της νομιμότητας, την πρόληψη παρατυπιών και την έγκαιρη λήψη των -κατά περίπτωση- προβλεπόμενων διορθωτικών ενεργειών, ώστε να διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον, β) να μεριμνά ώστε τα μέλη των εκάστοτε επιτροπών αξιολόγησης να συνεξετάζουν τις υποβληθείσες υποψηφιότητες για θέσεις διδακτικού ή άλλου επιστημονικού προσωπικού και στις περιπτώσεις υποψηφιοτήτων συγγενικών τους προσώπων να αντικαθίστανται από τα αναπληρωματικά μέλη των εν λόγω επιτροπών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ν. 2690/1999. Επιπλέον η έκθεση διαβιβάστηκε στην Υπηρεσία Ανάπτυξης Πληροφορικής (Υ.Α.Π.) προκειμένου να ληφθεί υπόψη στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, στην ανάπτυξη και προώθηση πολιτικών και προτύπων ασφάλειας πληροφορικής, καθώς και την εποπτεία εφαρμογής αυτών από τους φορείς του Δημοσίου. Η Δ/νση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του ΥΠΕΣ ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. για την τροποποίηση του Ν.3979/2011 με το ν. 4325/2015. Με απόφαση του ΥΠΕΣ ρυθμίζονται οι πολιτικές ασφάλειας των πληροφοριακών συστημάτων των φορέων του δημόσιου τομέα. Το ως άνω άρθρο παρέχει την εξουσιοδότηση για την έκδοση ΥΑ, η οποία απαιτεί ενέργειες συνεννόησης με συναρμόδιους φορείς, στις οποίες έχει προχωρήσει το Υπουργείο. 165

166 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Έλεγχος στο ΤΕΙ Θεσσαλίας Μετά από εισαγγελική παραγγελία και καταγγελία για υπέρβαση του ανώτατου ορίου μηνιαίων αποδοχών του Επιστημονικά Υπευθύνου εκπαιδευτικών προγραμμάτων και επιλογή συγγενικού του προσώπου χωρίς προκήρυξη, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. διενήργησε έλεγχο στο ΤΕΙ Θεσσαλίας, από τον οποίο προέκυψαν τα ακόλουθα: Στο ΤΕΙ Θεσσαλίας λειτουργεί ο Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ). Η σχέση Διοίκησης του ΤΕΙ και ΕΛΚΕ ορίζεται από το άρθρο 3 της ΚΥΑ ΚΑ/679/1996 ΦΕΚ Β 826: «Η Διοίκηση και διαχείριση του Λογαριασμού πραγματοποιείται από τα όργανα του και είναι ανεξάρτητη από τη διοίκηση και διαχείριση των ΑΕΙ ή ΤΕΙ. Η Διοίκηση των ΑΕΙ και των ΤΕΙ παρακολουθεί και ελέγχει, με βάση τις διαδικασίες που προβλέπει ο Οδηγός χρηματοδότησης του άρθρου 9 κατωτέρω, τη λειτουργία και τα πεπραγμένα του Ειδικού Λογαριασμού». Όργανα του ΕΛΚΕ ορίζονται η Επιτροπή Εκπαίδευσης και Ερευνών και η Γραμματεία του Λογαριασμού. Η πρόσληψη προσωπικού με σύμβαση έργου διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 21 παρ. 3 του ν. 2190/94, σύμφωνα με τις οποίες η επιλογή του επιστημονικού προσωπικού για την εκτέλεση ερευνητικών έργων και προγραμμάτων, τα οποία χρηματοδοτούνται μέσω των ειδικών λογαριασμών των ΤΕΙ, γίνεται από πενταμελή επιτροπή ειδικών επιστημόνων που συγκροτείται με την ευθύνη του Συμβουλίου του ΤΕΙ, καθώς και του άρθρου 6 παρ.1-11(8) του Ν.2527/97, στην τελευταία παράγραφο του οποίου ορίζεται ότι «Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου, δεν θίγουν τις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 21 του ν.2190/94.». Η Επιτροπή Εκπαίδευσης και Ερευνών του ΤΕΙ Θεσσαλίας, στην περίπτωση του συγγενικού προσώπου Επιστημονικά Υπευθύνου, δεν ακολούθησε την προβλεπόμενη από τις ανωτέρω διατάξεις διαδικασία για τη σύναψη σύμβασης έργου επιστημονικού προσωπικού, με αποτέλεσμα την συμπερίληψη αυτού σε επιστημονική ομάδα κατόπιν απλής εισήγησης του Επιστημονικά Υπευθύνου και συγγενικού του προσώπου. Η εν λόγω Επιτροπή για τη σύναψη της σύμβασης στηρίχτηκε στον με ΑΔΑ Β4ΡΟ9-Ι2Η, Επικαιροποιημένο Οδηγό για τον τρόπο σύναψης συμβάσεων έργου, στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων έργων του Ε.Π. «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του Ε.Π. Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση, όπου οριζόταν: «Κατ εξαίρεση, για το επιστημονικό προσωπικό δεν απαιτείται η έκδοση σχετικής πρόσκλησης». Ο εν λόγω οδηγός εκδόθηκε την και ήταν αναρτημένος στη «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» για χρονικό διάστημα 7 περίπου μηνών. Η Επιτροπή Εκπαίδευσης και Ερευνών προέβη στη σύναψη συμβάσεων έργου με το μέλος του Επιστημονικού Προσωπικού, στο πλαίσιο των εν λόγω συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων, κατά παράβαση της αρχής της αμεροληψίας (αρχή μη-ταύτισης ελέγχοντος και ελεγχόμενου), καθόσον τις σχετικές συμβάσεις υπογράφει το ίδιο φυσικό πρόσωπο τόσο ως Επιστημονικά Υπεύθυνος όσο και ως ανάδοχος. Περαιτέρω, η Επιτροπή Εκπαίδευσης και Ερευνών έκρινε επαρκή τα δικαιολογητικά για την έκδοση χρηματικών ενταλμάτων για την καταβολή πρόσθετων αμοιβών στο εν λόγω μέλος Ε.Π., ενώ σε αυτά εμφανίζεται ο ίδιος ως επιστημονικός υπεύθυνος να βεβαιώνει την επιτυχή εκτέλεση των εργασιών του, κατά παράβαση της γενικής αρχής της αμεροληψίας. Επιπροσθέτως, το ύψος των κατά μήνα πρόσθετων αποδοχών που τελικά καταβλήθηκαν στον εν λόγω καθηγητή υπερβαίνει τα νόμιμα ανώτατα όρια αποδοχών δημοσίων υπαλλήλων και λειτουργών, όπως αυτά ορίζονται στο Σύνταγμα και το ν. 3833/2010. Κατόπιν των ανωτέρω διαπιστώσεων, προτάθηκαν τα εξής: 166

167 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ Η Διοίκηση του ΤΕΙ Θεσσαλίας να προβεί άμεσα στις προβλεπόμενες από το άρθρο 3 της ΚΥΑ ΚΑ/679/1996 (ΦΕΚ Β 826) ελεγκτικές αρμοδιότητες της επί της Επιτροπής Εκπαίδευσης και Ερευνών αναφορικά με την επιστημονική και οικονομική πρόοδο κάθε έργου που διαχειρίζεται, καθώς και των αντίστοιχων ετήσιων επιστημονικών και οικονομικών απολογισμών των ετών 2012 έως 2015, με έμφαση στις διαδικασίες επιλογής του επιστημονικού προσωπικού και έγκρισης και καταβολής των πρόσθετων αποδοχών του πάσης φύσεως προσωπικού του. 2. H Επιτροπή Εκπαίδευσης και Ερευνών του ΤΕΙ Θεσσαλίας να μεριμνήσει για: - την ανάκληση της απόφασης συμμετοχής του συγγενικού προσώπου ως επιστημονικού προσωπικού εξωτερικού συνεργάτη στην επιστημονική ομάδα, με όλες τις νόμιμες συνέπειες. - την άμεση επιστροφή στον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας των πρόσθετων αποδοχών του μέλους Ε.Π. κατά το μέρος που αυτές ξεπερνούν τα νόμιμα ανώτατα όρια αποδοχών. - την ανάκληση των σχετικών συμβάσεων λόγω παράβασης της αρχής της αμεροληψίας, και συνακόλουθα την αναζήτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών. 3. Η Εθνική Αρχή Συντονισμού ΕΣΠΑ της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Επενδύσεων και Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) και η Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου (Ε.Δ.ΕΛ.), ως Αρχή Ελέγχου, να ενεργήσουν αρμοδίως έκτακτο έλεγχο και ειδικότερα να κινήσουν τις προβλεπόμενες από την ΥΠΑΣΥΔ και τον Οδηγό ΣΔΕ διαδικασίες επαλήθευσης και εντοπισμού παρατυπιών (δαπάνες προσωπικού, παρακολούθηση συμβάσεων παροχής υπηρεσιών), αναφορικά με: - την Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ Υπουργείου Υγείας (τέως ΕΥΤΥΚΑ -Ειδική Υπηρεσία Τομέα Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης) για τα έργα του ΤΕΙ Θεσσαλίας με κωδικό ΟΠΣ , και την Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων (Ειδική Υπηρεσία Ε.Π. Εκπαίδευση & Δια Βίου Μάθησης), για έλεγχο της διαδικασίας επιλογής επιστημονικού προσωπικού σε όλα τα προγράμματα που διαχειρίστηκε ή διαχειρίζεται ο εν λόγω φορέας, ως προς τη διαδικασία προσλήψεων επιστημονικού προσωπικού, συνεπεία της δημοσίευσης του με ΑΔΑ Β4ΡΟ9-Ι2Η Οδηγού Σύναψης Συμβάσεων Έργου μέχρι την ημερομηνία ανάκλησής του (31/05/2012 έως 09/01/2013). 4. Η Ενιαία Αρχή Πληρωμής, προκειμένου να διασφαλιστεί η καταβολή των πρόσθετων αποδοχών στα νόμιμα όρια, να εξετάσει στο ισχύον πλαίσιο του ν. 3845/2010 (ΦΕΚ Α 65) και της ΚΥΑ 2/37345/0004/ (ΦΕΚ Β 784) τη δυνατότητα συμπερίληψης και των ΕΛΚΕ/ΕΕΕ των αντιστοίχων ΑΕΙ/ΤΕΙ στο σύστημα πληρωμών που λειτουργεί, ώστε να καταστεί εφικτός ο προληπτικός έλεγχος των συνολικών μηνιαίων αποδοχών του προσωπικού και να διαπιστώνεται έγκαιρα και με ακρίβεια ενδεχόμενη υπέρβαση των ανωτάτων ορίων τους. H Επιτροπή Εκπαίδευσης και Ερευνών του ΤΕΙ Θεσσαλίας ενημέρωσε για την ανάκληση των αποφάσεων ένταξης λόγω μη ολοκλήρωσης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου των πράξεων με κωδικούς ΟΠΣ , και Η Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου (E.Δ.E.Λ.) ενημέρωσε ότι στο πλαίσιο των επαληθεύσεων δεν διαπιστώθηκαν σε ευρεία κλίμακα αποκλίσεις παρά μόνο σε μεμονωμένες περιπτώσεις για τις οποίες επιβλήθηκαν δημοσιονομικές διορθώσεις και ότι ως εκ τούτου δεν απαιτείται περαιτέρω διενέργεια ελέγχου από την ΕΔΕΛ στις συγκεκριμένες πράξεις. Συνεπεία των ευρημάτων του ελέγχου αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες. 167

168 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Έλεγχος στο Πανεπιστήμιο Πατρών Ο ανωτέρω έλεγχος αφορούσε σε ενέργειες ή παραλείψεις της (τέως) Πρυτανικής Αρχής σχετικά με τη μη απόδοση του οφειλόμενου ποσοστού, επί των αμοιβών των γιατρών μελών ΔΕΠ πλήρους απασχόλησης, από την παράλληλη άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος. Οι σημαντικότερες διαπιστώσεις που προέκυψαν από τον ανωτέρω έλεγχο έχουν ως ακολούθως: Αν και η Διοίκηση του Πανεπιστημίου Πάτρας μερίμνησε για τη καταβολή των οικονομικών υποχρεώσεων των ιατρών μελών ΔΕΠ πλήρους απασχόλησης οι οποίοι ταυτόχρονα ασκούσαν και ελευθέριο επάγγελμα, τρείς ιατροί μέλη ΔΕΠ οι οποίοι ασκούσαν ελευθέριο επάγγελμα, σύμφωνα με τις υπεύθυνες δηλώσεις τους, δεν ανταποκρίθηκαν στην καταβολή των οικονομικών υποχρεώσεων για συγκεκριμένα έτη. Κατόπιν των ανωτέρω προτάθηκε στους αρμόδιους Υπουργούς Παιδείας και Οικονομικών να επισπεύσουν την έκδοση της σχετικής ΚΥΑ ώστε να υπάρχει ομοιόμορφη εφαρμογή στα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα της Χώρας σε ό,τι αφορά το οφειλόμενο ποσοστό από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος των μελών ΔΕΠ. Στην Πρύτανη, στον Αναπληρωτή Πρύτανη, στον Πρόεδρο της Επιτροπής Ερευνών του Πανεπιστημίου της Πάτρας προτάθηκε να μεριμνήσουν ώστε να ελεγχθούν άμεσα οι υποχρεώσεις των υπόλοιπων, πέραν των ιατρών, μελών ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Πατρών, αναφορικά με τα οφειλόμενα ποσοστά από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος και να κάνουν χρήση της εκ του νόμου δυνατότητας ενημέρωσης του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) από το ΤΑΧΙS. Προτάθηκε επίσης να αναζητηθούν από την αρμόδια ΔΟΥ οικονομικά στοιχεία από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος ενός μέλους ΔΕΠ και να συνταχθούν οι αντίστοιχες πράξεις καταλογισμού. Επιπλέον, προτάθηκε η διενέργεια δειγματοληπτικού ελέγχου στα προσκομισθέντα οικονομικά στοιχεία των ιατρών μελών ΔΕΠ στον ΕΛΚΕ (συμπεριλαμβάνοντας στον έλεγχο τις περιπτώσεις εκείνες με χαμηλά ή μηδενικά ετήσια αποδιδόμενα ποσά) με την αποστολή τους στην αρμόδια κατά περίπτωση ΔΟΥ για διασταύρωση αυτών. Το Πανεπιστήμιο Πάτρας μας ενημέρωσε ότι ζητήθηκαν από τη Α ΔΟΥ Πατρών οικονομικά στοιχεία για τα μέλη ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Πατρών που είχαν έσοδα από οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα. Το ένα μέλος ΔΕΠ εξόφλησε την οφειλή του στον ΕΛΚΕ από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος για το έτος 2015, το άλλο μέλος ΔΕΠ έχει ήδη καταβάλει μέρος της οφειλής του στον ΕΛΚΕ από την άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος για το έτος 2015 και το τρίτο μέλος ΔΕΠ παρουσιάστηκε στον ΕΛΚΕ με αντίγραφα φορολογικών δηλώσεων και ακολούθως η Υπηρεσία αφού υπολόγισε τα οφειλόμενα ποσά για τα προγενέστερα έτη, του κοινοποιήθηκαν προς εξόφληση. Με τη σχετική έκθεση αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες. Έλεγχος στο Γενικό Εσπερινό Λύκειο Πατρών Ο ανωτέρω έλεγχος αφορούσε στη νομιμότητα της διαδικασίας μετεγγραφών μαθητών στη Γ τάξη και εγγραφών στη Δ τάξη στο Εσπερινό Γενικό Λύκειο Πάτρας κατά το σχολικό έτος

169 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Οι σχετικές με τις μετεγγραφές στα Εσπερινά Σχολεία διατάξεις και εγκύκλιοι, όσον αφορά στην απόδειξη της εργασίας και της ανάγκης αυτής για βιοπορισμό, αναφέρονται αορίστως σε «στοιχεία» που λαμβάνει υπόψη ο Διευθυντής του σχολείου υποδοχής χωρίς, έστω και ενδεικτικά, να αναφέρουν ορισμένα από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Από τον έλεγχο των τριάντα δύο (32) περιπτώσεων εγγραφών και μετεγγραφών ανηλίκων μαθητών στο Εσπερινό ΓΕΛ Πάτρας για το σχολικό έτος , εντοπίστηκαν πλημμέλειες οι οποίες αφορούσαν σε : - μη αναγραφή στο ατομικό δελτίο (καρτέλα) του νέου αριθμού μητρώου για τις περιπτώσεις μαθητών που μετεγγράφηκαν στη Γ & Δ, καθώς όλοι οι μαθητές (που μετεγγράφηκαν) δεν είχαν καταχωριστεί στο Βιβλίο Μητρώου Μαθητών. - έλλειψη της υπογραφής του κηδεμόνα στα ατομικά δελτία Μαθητών. - περιπτώσεις εγγραφών και μετεγγραφών μαθητών οι οποίοι εμφανίζονταν ως απασχολούμενοι, σύμφωνα με τις Υπεύθυνες Δηλώσεις εργοδοτών, σε μεταγενέστερη ημερομηνία της έναρξης του σχολικού έτους. - περίπτωση μετεγγραφής μαθητή χωρίς απασχόληση και χωρίς αναφορά του κηδεμόνα του για «βιοπορισμό». Υψηλό ποσοστό από τους φερόμενους ως απασχολούμενους μαθητές, με βάση τις εκδοθείσες βεβαιώσεις εργοδοτών, δεν έχει ασφαλιστεί από τους αντίστοιχους εργοδότες με βάση τα τηρούμενα στο ΙΚΑ στοιχεία. Κατόπιν των ανωτέρω προτάθηκε στη Γενική Δ/νση Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων να μεριμνήσει ώστε να προσδιοριστούν οικονομικά, κοινωνικά ή άλλα κριτήρια με βάση τα οποία θα διαπιστώνεται η ανάγκη εργασίας του μαθητή προς βιοπορισμό, καθώς και τα δικαιολογητικά τα συναφή με την απόδειξη τόσο της εργασίας όσο και της ανάγκης αυτής, προκειμένου να τηρηθεί ενιαίος τρόπος αντιμετώπισης, από τους Διευθυντές των Εσπερινών Σχολείων. Υλοποιώντας τη σχετική πρόταση του ΣΕ.Ε.Δ.Δ., το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων με την Αρ.Φ1/95628/δ2/ εγκύκλιο προσδιόρισε τα οικονομικά κριτήρια βάσει των οποίων διαπιστώνεται η ανάγκη εργασίας του μαθητή προς βιοπορισμό. Προτάθηκε επίσης να αποσαφηνιστεί αν για τους ανήλικους μαθητές, οι οποίοι απασχολούνται σε οικογενειακή επιχείρηση, θα πρέπει να προσκομίζονται για την εγγραφή/μετεγγραφή σε Εσπερινά Λύκεια στοιχεία απόδειξης της ανάγκης εργασίας προς βιοπορισμό. Επιπλέον, ζητήθηκε να δοθούν σαφείς οδηγίες και υποδείξεις προς τους Δ/ντές Δ.Ε., τους Προϊσταμένους των Γραφείων ΔΕ και τους Δ/ντές των Εσπερινών Λυκείων σχετικά με τα απαιτούμενα για την εγγραφή/μετεγγραφή μαθητών σε Εσπερινά Γενικά Λύκεια δικαιολογητικά σε κάθε περίπτωση (π.χ. ανήλικοι εργαζόμενοι σε οικογενειακή επιχείρηση, ανήλικοι εργαζόμενοι, ενήλικες εργαζόμενοι, άνεργοι, μητέρες ανήλικων τέκνων με αποκλειστική οικιακή απασχόληση κ.α.). Διαβιβάστηκαν στο ΙΚΑ ΕΤΑΜ (Πάτρας) οι βεβαιώσεις απασχόλησης που εξέδωσαν οι εργοδότες που φέρονται να απασχόλησαν ανήλικους μαθητές μετεγγραφέντες στο Εσπερινό Λύκειο Πάτρας κατά το σχολικό έτος , προκειμένου να εξακριβωθεί η τήρηση των διατάξεων της σχετικής εργατικής νομοθεσίας, το οποίο και έλεγξε τις διαβιβασθείσες βεβαιώσεις. 169

170 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ 4.6 ΑΔΕΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ, ΑΣΚΗΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ-ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Έλεγχος στα Τμήματα Εμπορίου και Πολεοδομικού Ελέγχου και στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής του Δήμου Βόλου, στο Τμήμα Περιβαλλοντικής Υγιεινής & Υγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας της Π.Ε. Μαγνησίας & Σποράδων της Περιφέρειας Θεσσαλίας και στο Τμήμα Διοικητικού Οικονομικού Μαγνησίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας & Στερεάς Ελλάδας. Κατόπιν καταγγελιών διενεργήθηκε έλεγχος, με αντικείμενο την έκδοση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας Καταστήματος Υγειονομικού Ενδιαφέροντος, από τον οποίο προέκυψαν τα κάτωθι: Το Τμήμα Πολεοδομικού Ελέγχου της Δ/νσης Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Βόλου διενήργησε αυτοψία στο εν λόγω κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος και μετά τις διαπιστωθείσες παραβάσεις, συνέταξε την αρ. 120/2014 έκθεση αυτοψίας, την οποία απέστειλε στον Δήμο Βόλου, στο Αστυνομικό Τμήμα Περιφέρειας Βόλου για δικές τους ενέργειες και διενήργησε εκ νέου αυτοψία για τις πραγματοποιηθείσες εργασίες που επέβαλε στον ιδιοκτήτη η Επιτροπή ελέγχου υπαγωγής αυθαίρετων κατασκευών για λόγους προστασίας του πολιτιστικού περιβάλλοντος. Το Τμήμα Εμπορίου της Δ/νσης Τοπικής Οικονομικής Ανάπτυξης του Δήμου Βόλου κατόπιν αλληλογραφίας με τις συναρμόδιες ελεγκτικές Υπηρεσίες (Αστυνομικό Τμήμα Περιφέρειας Βόλου και Δ/νση Δημόσιας Υγείας Π.Ε. Μαγνησίας και Σποράδων) διαβίβασε στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής εισηγήσεις για την ανάκληση της άδειας ίδρυσης και λειτουργίας της επιχείρησης και την αφαίρεση της άδειας λειτουργίας μουσικών οργάνων και ζήτησε από τη Δ/νση Υπηρεσίας Δόμησης Δήμου Βόλου άμεση ενημέρωση, εφόσον ο χαρακτηρισμός των αυθαιρέτων κατασκευών της σχετικής έκθεσης αυτοψίας καταστεί τελεσίδικος. Η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής του Δήμου Βόλου κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 80, παρ. 6 του ν. 3463/2006, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 73, παρ. 1 του ν. 3852/2010, δεν ανακάλεσε την άδεια ίδρυσης και λειτουργίας του καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος, παρότι για την αναφερόμενη επιχείρηση διαπιστώθηκαν παραβάσεις, οι οποίες συνιστούσαν ουσιώδη τροποποίηση των υγειονομικών όρων λειτουργίας της και συνεπώς απαιτείτο νέα άδεια ίδρυσης και λειτουργίας. Η Δ/νση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας Π.Ε. Μαγνησίας και Σποράδων, κατόπιν σχετικής αλληλογραφίας με το Δήμο Βόλου και το Α.Τ. Περιφέρειας Βόλου, για τη λειτουργία του καταστήματος καθ υπέρβαση των όρων της άδειάς του, εισηγήθηκε στην αδειοδοτούσα αρχή την ανάκληση της άδειας ίδρυσης και λειτουργίας και κατόπιν νεότερης καταγγελίας ζήτησε τη σύγκλιση ΚΕΠΠΕ (Κλιμακίου Ελέγχου Ποιότητας Περιβάλλοντος) για τον έλεγχο κολυμβητικής δεξαμενής στο χώρο του καταστήματος. Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας Στερεάς Ελλάδος δεν προέβη σε έλεγχο της υπόθεσης, αλλά δεδομένου ότι δεν έλαβε τα ζητούμενα στοιχεία από το Δήμο Βόλου, προχώρησε στην απόρριψη διοικητικής προσφυγής των καταγγελλόντων, με απόφαση της Γενικής Γραμματέως. Ενόψει των ανωτέρω διαπιστώσεων απευθύνθηκαν συστάσεις: α) στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής του Δήμου Βόλου να ασκεί τις αρμοδιότητες της περί ανάκλησης αδειών ίδρυσης και λειτουργίας Καταστημάτων Υγειονομικού Ενδιαφέροντος εντός της προβλεπόμενης από το άρθρο 73 παρ. 1 του ν. 3852/2010 προθεσμίας. 170

171 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 β) στο Δήμο Βόλου να μεριμνά, δια των αρμοδίων Υπηρεσιών του, για την έγκαιρη απάντηση και αποστολή των στοιχείων που ζητούνται από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας, στις περιπτώσεις που έχει ασκηθεί διοικητική (ιεραρχική) προσφυγή κατά αποφάσεών του ή παράλειψης οφειλόμενης ενέργειας εκ μέρους του. γ) στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας να ασκεί τον προβλεπόμενο έλεγχο των διοικητικών προσφυγών ως εποπτεύουσα αρχή των ΟΤΑ Α βαθμού και να τάσσει συγκεκριμένη και αποκλειστική προθεσμία στις περιπτώσεις αναζήτησης στοιχείων από τον εκάστοτε Δήμο στο πλαίσιο του ελέγχου της. Επιπλέον προτάθηκε στο Τμήμα Εμπορίου Δήμου Βόλου, σε συνεργασία με το Τμήμα Πολεοδομικού Ελέγχου Δήμου Βόλου και το Τμήμα Περιβαλλοντικής Υγιεινής & Υγειονομικού Ελέγχου της Δ/νσης Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας Π.Ε. Μαγνησίας και Σποράδων της Περιφέρειας Θεσσαλίας, να ασκήσουν τις κατά νόμο αρμοδιότητες τους αναφορικά με τη λειτουργία του εν λόγω καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος εξετάζοντας το ενδεχόμενο ανάκλησης της άδειας ίδρυσης και λειτουργίας του, για λόγους εφαρμογής των πολεοδομικών διατάξεων. Το Τμήμα Εμπορίου Δήμου Βόλου ενημέρωσε για την τροποποίηση της ημερομηνίας λήξης άδειας λειτουργίας κολυμβητικής δεξαμενής καθώς και για τον έλεγχο εφαρμογής των πολεοδομικών διατάξεων στο εν λόγω ΚΥΕ. Συνεπεία των ευρημάτων του ελέγχου αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες και η έκθεση διαβιβάστηκε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών. Έλεγχος στα Τμήματα Εσόδων και Ρύθμισης Εμπορικών Δραστηριοτήτων της Δ/νσης Τοπικής Αγροτικής Οικονομίας του Δήμου Λαρισαίων και στη Δ/νση Ανάπτυξης Π.Ε. Λάρισας της Περιφέρειας Θεσσαλίας Κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας (ΕΓ9-15/159β), διενεργήθηκε έλεγχος, με αντικείμενο τη χορήγηση, ανανέωση ή τυχόν ανάκληση των αδειών άσκησης υπαίθριου εμπορίου των αναφερομένων στην ως άνω εισαγγελική παραγγελία φυσικών προσώπων. Από τον έλεγχο προέκυψαν τα ακόλουθα: H Δ/νση Εμπορίου και Τουρισμού της πρώην Ν. Α. Λάρισας εξέδωσε τροποποίηση τύπου Β αδειών μικροπωλητή με συμπλήρωση στα είδη δραστηριότητας παιχνίδια ξηροί καρποί - μαλλί της γριάς-ποπ κορν, που προϋπήρχαν στις εν λόγω άδειες και με περιστρεφόμενες εξέδρες με μέσα διασκέδασης, κούνιες, περίπτερα σκοποβολής και άλλα είδη διασκέδασης υπαίθριων χώρων πανηγύρεων, επικαλούμενη τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 5 του Π.Δ. 254/2005, που αφορούν στην ανανέωση, ανάκληση και τροποποίηση των αδειών υπαιθρίου εμπορίου, όχι όμως στην υπαίθρια εμπορική δραστηριότητα με αντικείμενο τα ψυχαγωγικά παιχνίδια, η οποία ρυθμίζεται με τις διατάξεις του άρθρου 6 του Π.Δ. 12/2005, βάσει των οποίων δεν προβλέπεται τροποποίηση ή ανανέωση αυτής. Οι ανωτέρω μη νομίμως χορηγηθείσες ως προς το αντικείμενο των ψυχαγωγικών παιχνιδιών άδειες ανανεώνονται από τη Δ/νση Εμπορίου και Τουρισμού της πρώην Ν. Α. Λάρισας και από τη Δ/νση Τοπικής Αγροτικής Οικονομίας Δήμου Λαρισαίων και με τις θεωρήσεις της Δ/νσης Ανάπτυξης Π.Ε Λάρισας, ενώ οι διατάξεις του άρθρου 6 του Π.Δ. 12/2005, που ισχύουν για τα ψυχαγωγικά παιχνίδια δεν προβλέπουν ανανέωση αυτών των αδειών αλλά την έκδοση νέων. 171

172 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Ο Δήμος Δίου Ολύμπου Ν. Πιερίας χορήγησε άδεια προσωρινής εγκατάστασης και λειτουργίας ψυχαγωγικής παιδείας (ΛΟΥΝΑ ΠΑΡΚ) σε φυσικό πρόσωπο, το οποίο διέθετε σε ισχύ, θεωρημένη για ένα χρόνο από τη Δ/νση Ανάπτυξης Π.Ε. Λάρισας Περιφέρειας Θεσσαλίας, άδεια υπαίθριου πλανόδιου εμπορίου «παιχνίδια ξηροί καρποί - μαλλί της γριάς-ποπ κορν, περιστρεφόμενες εξέδρες με μέσα διασκέδασης, κούνιες, περίπτερα σκοποβολής και άλλα είδη διασκέδασης υπαίθριων χώρων πανηγύρεων», ενώ σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 22 του ν. 4264/2014, οι άδειες άσκησης υπαίθριου εμπορίου είναι προσωποπαγείς και αμεταβίβαστες και κάθε άδεια αντιστοιχεί σε ένα φυσικό πρόσωπο. Ο Ο.Α.Ε.Ε. Λάρισας προέβη σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία σε απόφαση αυτεπάγγελτης υπαγωγής μικροπωλητή στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε., αλλά με καθυστέρηση τεσσάρων και πλέον ετών από την ισχύ του ν. 3846/2010 (ΦΕΚ 66 Α ). Από τα συγκεντρωθέντα στοιχεία δεν προέκυψε συνεργασία του Ο.Α.Ε.Ε. Λάρισας με τον Ο.Γ.Α., όπως προβλέπεται με την αρ. Φ /12393/739/ διευκρινιστική εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης προς αποφυγή προστριβών και οικονομικών συνεπειών των ασφαλισμένων. Μετά την εφαρμογή του ν. 4264/14 (ΦΕΚ 118 Α ), ο Δήμος Λαρισαίων χορήγησε άδειες χρήσης κοινόχρηστου χώρου και όχι τις προβλεπόμενες άδειες συμμετοχής σε εμποροπανηγύρεις που διενεργούνται με την ευκαιρία θρησκευτικών ή επετειακών εορτών, παραδοσιακές εμποροπανηγύρεις και ζωοπανηγύρεις που τελούνται μία φορά το χρόνο, σε πασχαλινές και χριστουγεννιάτικες αγορές, κατά παράβαση των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 26 του ίδιου νόμου, που ισχύει από 1/1/2015 (παρ. 4 του άρθρου 39 του ν. 4264/2014). Επίσης μετά την εφαρμογή του ν. 4264/14 (ΦΕΚ 118 Α ), ο Δήμος Λαρισαίων χορήγησε άδειες κατάληψης χώρου κατά τη διάρκεια εκθέσεων, πολιτιστικών και αθλητικών εκδηλώσεων σε κατόχους άδειας άσκησης υπαίθριου πλανόδιου εμπορίου, κατά παράβαση των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 29 του ν. 4264/14 (ΦΕΚ 118 Α ), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με τις διατάξεις της παρ. 9 του άρθρου 93 του ν. 4314/14 (ΦΕΚ 265 Α ). Ως απόρροια των ανωτέρω διαπιστώσεων προτάθηκε στη Διεύθυνση Ανάπτυξης Π. Ε. Λάρισας Περιφέρειας Θεσσαλίας να εξετάσει το ενδεχόμενο ανάκλησης των αδειών άσκησης υπαίθριου πλανόδιου εμπορίου ως προς τα ψυχαγωγικά παιχνίδια, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Επιπλέον προτάθηκε στη Διεύθυνση Τοπικής Αγροτικής Οικονομίας του Δήμου Λαρισαίων να επανεξετάσει τις προϋποθέσεις χορήγησης των αδειών κατάληψης χώρου της παρ. 2 του άρθρου 29 του ν. 4264/2014 (ΦΕΚ 118 Α ), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, ως προς τους δικαιούχους χορήγησης αυτών και το είδος των εκδηλώσεων, κατά τη διάρκεια των οποίων δύνανται να χορηγηθούν, καθώς και να επανεξετάσει τη διαδικασία χορήγησης των αδειών συμμετοχής σε αγορές της παρ. 1 του άρθρου 26 του παραπάνω νόμου. Επίσης επισημάνθηκε ότι στις περιπτώσεις αδειών άσκησης υπαίθριου εμπορίου, οι οποίες ανακλήθηκαν και οι πρώην κάτοχοι αυτών αιτούνται την επαναχορήγησή τους, οι αρμόδιες Δ/νσεις τόσο της Περιφέρειας για το Πλανόδιο Εμπόριο, όσο και του Δήμου Λαρισαίων για το Στάσιμο Εμπόριο θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους τις προϋποθέσεις χορήγησης ως προς τα δικαιούμενα φυσικά πρόσωπα των αδειών αυτών εκ νέου με βάση τις ισχύουσες κάθε φορά διατάξεις. Επίσης προτάθηκε στη Διεύθυνση Ανάπτυξης Π. Ε. Λάρισας Περιφέρειας Θεσσαλίας, καθώς και στη Διεύθυνση Τοπικής Αγροτικής Οικονομίας του Δήμου Λαρισαίων να προχωρήσουν άμεσα στην τήρηση ηλεκτρονικών μητρώων υπαίθριου εμπορίου, τα οποία προβλέπονται στις διατάξεις 172

173 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 του άρθρου 35 του ν. 4264/2014 (ΦΕΚ 118 Α ), ώστε αυτά να διασυνδέονται και να διαλειτουργούν τόσο μεταξύ τους όσο και με την Ηλεκτρονική Βάση Δεδομένων Υπαίθριου Εμπορίου του ίδιου άρθρου, με σκοπό την διασταύρωση των στοιχείων των εκδοθεισών αδειών και την αποφυγή φαινομένων έκδοσης πολλαπλών αδειών στον ίδιο δικαιούχο ή σε συγγενικά πρόσωπα αυτού, όπως προβλέπεται στις οικείες διατάξεις. H Περιφέρεια Θεσσαλίας ενημέρωσε ότι τηρεί ηλεκτρονικό μητρώο υπαίθριου εμπορίου ενώ παράλληλα μας γνώρισε ότι έχει τεθεί σε διαβούλευση σχέδιο νόμου για το υπαίθριο εμπόριο. Ακόμη προτάθηκε στο Περιφερειακό Τμήμα Λάρισας Ελασσόνας του Οργανισμού Ασφαλίσεως Ελευθέρων Επαγγελματιών (Ο.Α.Ε.Ε.) να μεριμνήσει για την εφαρμογή των οριζομένων στο άρθρο 25 του ν. 3846/2010 (ΦΕΚ 66 Α ) καθώς στην εγκύκλιο Φ.10035/12393/739/ , σύμφωνα με την οποία η άμεση κλήση των ασφαλισμένων στις περιπτώσεις των τριετών απαλλαγών από τον Ο.Α.Ε.Ε. αμέσως μετά τη λήξη της πρώτης τριετίας για προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών καθώς και η στενή συνεργασία με τον Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) κρίνεται απαραίτητη, ώστε ο προσδιορισμός του φορέα ασφάλισης να γίνεται έγκαιρα και να αποφεύγονται τριβές μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων και των ασφαλισμένων. Το Περιφερειακό Τμήμα Λάρισας-Ελασσόνας του ΟΑΕΕ ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ότι μετά τη λήξη της πρώτης τριετίας οι πολίτες ενημερώνονται για προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών με την αυτόματη έκδοση μηχανογραφικών ταχυπληρωμών, που επέχει θέση πρόσκλησης. Έλεγχος στο Δήμο Πρέβεζας και στη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής Ενότητας Πρέβεζας της Περιφέρειας Ηπείρου Κατόπιν καταγγελίας, διενεργήθηκε έλεγχος, με αντικείμενο τις ενέργειες των αρμοδίων υπηρεσιών αναφορικά με την αδειοδότηση και λειτουργία Καταστήματος Υγειονομικού Ενδιαφέροντος επί της οδού Δαρδανελίων στην Πρέβεζα. Κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκαν τα κάτωθι: Ιδιώτης με αίτησή του προς το Δήμο Πρέβεζας ζήτησε να του χορηγηθεί άδεια για τοποθέτηση τραπεζοκαθισμάτων σε κοινόχρηστο χώρο μπροστά από το κατάστημά του, επί της οδού Δαρδανελλίων. Η εν λόγω οδός, με την αρ. 228/ Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Πρέβεζας, χαρακτηρίστηκε ως πεζόδρομος για την αποκλειστική χρήση από τους πεζούς, στον οποίο απαγορεύεται η διέλευση όλων των οχημάτων άνευ ειδικής άδειας διέλευσης στάθμευσης. Σύμφωνα με το ν. 2696/1999 (ΦΕΚ 57 Α / ) «Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, ως πεζόδρομος ορίζεται η «Οδός η οποία χρησιμοποιείται αποκλειστικά από τους πεζούς και για είσοδο έξοδο οχημάτων προς και από ιδιωτικούς χώρους στάθμευσης παροδίων ιδιοκτησιών ως και για οχήματα εφοδιασμού ή έκτακτης ανάγκης». Ο Δήμος Πρέβεζας διαβίβασε το αίτημα για παραχώρηση της χρήσης κοινόχρηστου χώρου στην Αστυνομική Διεύθυνση Πρέβεζας προς γνωμοδότηση κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 16, παρ. 4 του ν. 3254/2004 και στο άρθρο 15, παρ. 10 του Π.Δ. 23/2002. Το Τμήμα Τροχαίας Πρέβεζας απάντησε αρνητικά ως προς τη χορήγηση των αιτούμενων αδειών χρήσης κοινόχρηστου χώρου για λόγους ασφαλείας στην κυκλοφορία των πεζών. Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 16 του ν. 3254/2004: «Προκειμένης χορηγήσεως της άδειας χρήσης, η αστυνομική αρχή μέσα σε δεκαπέντε μέρες από την παραλαβή 173

174 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ του σχετικού ερωτήματος του δήμου ή κοινότητας, γνωματεύει αν υφίστανται λόγοι ασφάλειας της κυκλοφορίας πεζών ή τροχοφόρων που επιβάλλουν τη μη χορήγηση της αιτούμενης αδείας οπότε δεν χορηγείται αυτή. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία η άδεια χορηγείται και χωρίς τη γνωμάτευση της αστυνομικής αρχής.». Επειδή με το ανωτέρω έγγραφό του το Τμήμα Τροχαίας Αστυνομικής Διεύθυνσης Πρέβεζας απάντησε αρνητικά μεν, εκπρόθεσμα δε, τελικά, χορηγήθηκε άδεια χρήσης κοινόχρηστου χώρου στον αιτούντα. Ο Δήμος Πρέβεζας, όπως μας ενημέρωσε, προβαίνει στη χορήγηση αδειών χρήσης κοινόχρηστου χώρου για τοποθέτηση τραπεζοκαθισμάτων στο ιστορικό κέντρο της πόλης με τρόπο ώστε να παραμένουν ελεύθεροι οι κεντρικοί δρόμοι για τη διέλευση οχημάτων, ενώ σε δρόμους με μικρά πλάτη και όπου υπάρχουν καταστήματα εφαρμόζει την προϋπόθεση ελεύθερης όδευσης 1,5μ. σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2 της αρ / Απόφασης Υπουργού ΠΕΚΑ για κοινόχρηστους χώρους που προορίζονται για την κυκλοφορία πεζών. Σύμφωνα με το άρθρο 2 της αρ / Απόφασης Υπουργού Π.Ε.Κ.Α. «Ειδικές ρυθμίσεις για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία σε κοινόχρηστους χώρους των οικισμών που προορίζονται για την κυκλοφορία πεζών» (ΦΕΚ 2621 Β ) ορίζεται ότι: «Στους πεζοδρόμους και μέχρι κλίσεως 20%, προβλέπεται ελεύθερη ζώνη με ελάχιστο πλάτος 3,50μ για την προσπέλαση και εξυπηρέτηση οχημάτων εκτάκτου ανάγκης όπως πυροσβεστικά, ασθενοφόρα, οχήματα μεταφοράς ατόμων με αναπηρία κ.λπ. που παραμένει ακάλυπτη καθ ύψος σε όλο το μήκος και το πλάτος της.». Βάσει σκαριφήματος της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Πρέβεζας, η οδός Δαρδανελλίων δεν πληροί τις απαιτούμενες από την οικεία Υπουργική Απόφαση ελάχιστες προδιαγραφές και κατά συνέπεια δεν πρέπει να καταλαμβάνεται καθ οιονδήποτε τρόπο από οποιαδήποτε δραστηριότητα, κατασκευή ή εμπόδιο μόνιμο ή κινητό. Ως εκ τούτου, η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Πρέβεζας ερμήνευσε λανθασμένα την αρ / Απόφαση Υπουργού Π.Ε.Κ.Α, θεωρώντας ότι είναι δυνατή η εκμετάλλευση του κοινόχρηστου χώρου μπροστά από το κατάστημα που προκύπτει εάν αφεθεί λωρίδα 1,5 μ. για την ανεμπόδιστη διέλευση των πεζών, διάταξη η οποία ισχύει στην περίπτωση του πεζοδρομίου. Επισημαίνεται ότι η μορφολογία πολλών πεζοδρόμων των ιστορικών κέντρων πόλεων και οικισμών, διέπεται από οδούς ιδιαίτερα περιορισμένου πλάτους, επί των οποίων αφενός μεν είναι αδύνατη η κυκλοφορία οχημάτων εκτάκτου ανάγκης αφετέρου δε ο χαρακτηρισμός τους ως πεζοδρόμων παραπέμπει σε εφαρμογή των διατάξεων περί ελεύθερης όδευσης ελάχιστου πλάτους 3,5μ. Ωστόσο, σε περίπτωση καθολικής απαγόρευσης κυκλοφορίας οχημάτων επί πεζοδρόμων και στις περιπτώσεις που οι διαστάσεις των πεζοδρόμων αυτών δεν επιτρέπουν την πρόσβαση σε οχήματα εκτάκτου ανάγκης, θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή η ελεύθερη όδευση 1,5μ. με το σκεπτικό ότι οι εν λόγω πεζόδρομοι χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από πεζούς. Ως απόρροια των ανωτέρω διαπιστώσεων προτάθηκε στο Δήμο Πρέβεζας, διά των αρμοδίων οργάνων του, να προβεί σε ενέργειες για τη σύνταξη Κανονιστικής Διάταξης περί των όρων διάθεσης κοινοχρήστων χώρων για χρήση τους από επαγγελματίες ή πολίτες, λαμβάνοντας υπόψη τις διατάξεις του ισχύοντος Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου, του ν. 2696/1999, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, και της αρ / Απόφασης Υπουργού ΠΕΚΑ (ΦΕΚ 2621 Β / ). 174

175 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 O Δήμος Πρέβεζας ενημέρωσε για την επικαιροποίηση της Απόφασης 163/2011 του Δημοτικού Συμβουλίου μετά την έκδοση εγκυκλίων για το Ν. 4442/2016. Επίσης η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου ενημέρωσε για την κατάρτιση κανονιστικής διάταξης για τη χρήση κοινοχρήστων χώρων μέχρι τα μέσα Μαρτίου. Έλεγχος στη Δ/νση Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Θεσσαλίας και της Δ/νσης Μεταφορών & Επικοινωνιών της Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων Κατόπιν αναφορών περιοίκων διενεργήθηκε έλεγχος με αντικείμενο τις ενέργειες των ως άνω Υπηρεσιών ως προς την τήρηση των διατάξεων περί ανωτάτου ορίου εκπομπής θορύβου πλυντηρίου οχημάτων. Από τον έλεγχο προέκυψαν τα ακόλουθα: Με απόφαση του Νομάρχη Τρικάλων περί «Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων για την ίδρυση και λειτουργία Αυτόματων Πλυντηρίων Αυτοκινήτων» η Δ/νση Πολεοδομίας και Περιβάλλοντος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Τρικάλων ενέκρινε τους περιβαλλοντικούς όρους για την ίδρυση και λειτουργία πλυντηρίου οχημάτων, με τον όρο ότι: «Το επίπεδο στάθμης θορύβου που προέρχεται από τον εξοπλισμό του Πλυντηρίου Αυτοκινήτων, μετρούμενο στα όρια του οικοπέδου δεν πρέπει να ξεπερνά τα 50 db(a). Ακολούθως εκδόθηκε άδεια λειτουργίας για πλυντήριοσταθμό αυτοκινήτων μικρού μεγέθους εστεγασμένο μερικώς ανοικτό, σε αστική συνοικία του Δήμου Τρικκαίων, ισχύουσα για αόριστο χρονικό διάστημα. Με την απόφαση του Αντιπεριφερειάρχη της Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων ανακλήθηκε η εν λόγω άδεια λειτουργίας πλυντηρίου οχημάτων και αποφασίσθηκε η σφράγιση των εγκαταστάσεών του, κατόπιν διενέργειας ελέγχου από την αρμόδια Επιτροπή Εξέτασης Οχλήσεων της Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων, κατά τον οποίο διαπιστώθηκε η υπέρβαση του προβλεπόμενου από το άρθρο 2 παρ. 5 του Π.Δ. 1180/1981 επιτρεπόμενου ορίου των 50 db. Με απόφαση του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Τρικάλων, ανεστάλη η εκτέλεση των αποφάσεων αυτών, μέχρι να δημοσιευτεί η οριστική απόφαση επί δικαστικής προσφυγής της ιδιοκτήτριας του πλυντηρίου οχημάτων, υπό τον όρο ότι στο εξής η εν λόγω επιχείρηση θα συμμορφωνόταν ως προς το όριο του εκπεμπόμενου θορύβου. Ακολούθησαν νέοι έλεγχοι από την Επιτροπή Εξέτασης Οχλήσεων κατά τους οποίους διαπιστώθηκε υπέρβαση της επιτρεπόμενης στάθμης του θορύβου από τη λειτουργία του πλυντηρίου οχημάτων στα όρια του οικοπέδου. Ως εκ τούτου, η Δ/νση Μεταφορών & Επικοινωνιών της ΠΕ Τρικάλων ενημέρωσε το Διοικητικό Πρωτοδικείο Τρικάλων για την παράβαση των όρων της απόφασής του, και προέβη στη σφράγιση των εγκαταστάσεων του εν λόγω πλυντηρίου οχημάτων. Ωστόσο, ενόψει της συζήτησης ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Τρικάλων της προσφυγής της ιδιοκτήτριας του πλυντηρίου οχημάτων, η Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Θεσσαλίας απηύθυνε ερώτημα προς το Τμήμα Θορύβου της Δ/νσης Ελέγχου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης & Θορύβου (Ε.Α.Ρ.Θ.) του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής (Υ.Π.Ε.Κ.Α.) σχετικά με το προβλεπόμενο ανώτατο επιτρεπτό όριο εκπομπής θορύβου. Η εν λόγω Υπηρεσία απήντησε ότι σύμφωνα με το Π.Δ. 1180/1981 «το ανώτατο όριο εκπομπής 175

176 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ θορύβου σε αστικές περιοχές ανέρχεται στα 50 db(α), για τις πάσης φύσεως μηχανολογικές εγκαταστάσεις. Ειδικά όμως για το πιεστικό μηχάνημα εκτόξευσης νερού, το οποίο χρησιμοποιείται στα πλυντήρια αυτοκινήτων, εν όψει προφανώς του ότι ο προκαλούμενος θόρυβος συνδέεται με την εκτόξευση νερού και όχι με μηχανολογική εγκατάσταση, ισχύει το όριο των 70dB(Α) που τίθεται από τις διατάξεις του (α) σχετικού (Π.Δ. 455/1976». Βάσει του ανωτέρω εγγράφου, η Δ/νση Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Θεσσαλίας προέβη, σε τροποποίηση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του εν λόγω πλυντηρίου αυτοκινήτων, ως εξής: «Το επίπεδο στάθμης θορύβου που προέρχεται από το μηχανολογικό εξοπλισμό του πλυντηρίου, στο όριο του οικοπέδου δεν πρέπει να ξεπερνά τα 50 db (Α) σύμφωνα με το Π.Δ. 1180/1981. Σύμφωνα με το άρθρο 19 του Π.Δ. 455/1976 για το πιεστικό μηχάνημα εκτόξευσης νερού που χρησιμοποιείται στο διαμορφωμένο χώρο πλύσης και σε ακτίνα 10 μέτρων από αυτό το όριο είναι 70 db (Α)». Αυθημερόν, βάσει της απόφασης τροποποίησης των περιβαλλοντικών όρων, η Δ/νση Μεταφορών & Επικοινωνιών της ΠΕ Τρικάλων επανέφερε σε ισχύ την άδεια λειτουργίας της εν λόγω επιχείρησης και αποφάσισε την αποσφράγιση των εγκαταστάσεών της με σχετικές αποφάσεις του Αντιπεριφερειάρχη Τρικάλων. Ως εκ τούτου, με απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Τρικάλων διαπιστώθηκε η κατάργηση της δίκης, επί της προσφυγής της ιδιοκτήτριας του πλυντηρίου οχημάτων, ελλείψει αντικειμένου. Στη συνέχεια όμως, οι περίοικοι προέβησαν στις εν λόγω καταγγελίες, επικαλούμενοι ότι η στάθμη θορύβου στα όρια του ακινήτου του πλυντηρίου οχημάτων εξακολουθεί να υπερβαίνει τα 50 db και προσέβαλαν τη νομιμότητα της απόφασης του Αντιπεριφερειάρχη Τρικάλων, με την οποία τροποποιήθηκε η αρχική απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, «καθώς ερμήνευσε λανθασμένα το ΠΔ 455/1976 στο οποίο αναφέρεται ότι η εκτόξευση νερού επιτρέπεται να παράγει θόρυβο μέχρι 70dc. Και τούτου διότι το εν λόγω όριο θορύβου επιτρέπεται στα πλυντήρια τα οποία βρίσκονται μέσα σε σταθμούς και όχι σε υπαίθρια, όπως ισχυριζόμαστε για τη δική μας περίπτωση». Η Δ/νση Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Θεσσαλίας μας ενημέρωσε ότι: «Πρόκειται για ένα στεγασμένο (μερικώς ανοικτό) πλυντήριο αυτοκινήτων το οποίο βρίσκεται σε περιοχή όπου επικρατεί το αστικό στοιχείο Το ανώτατο επιτρεπτό όριο θορύβου από τη λειτουργία των μηχανολογικών εγκαταστάσεων της επιχείρησης ορίζεται στα 50 db μετρούμενο στα όρια του οικοπέδου και μόνο κατά τη διάρκεια της εκτόξευσης νερού από τη χρήση των πλυστικών μηχανών, το ανώτατο επιτρεπτό όριο θορύβου μπορεί να φθάσει μέχρι τα 70dB». Από το Παράρτημα Ι (σημείο 27) της Οδηγίας 2000/14/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 8ης Μαΐου 2000 «για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με την εκπομπή θορύβου στο περιβάλλον από εξοπλισμό προς χρήση σε εξωτερικούς χώρους» προκύπτει ότι η εκτόξευση πίδακα νερού γίνεται από μηχανολογικό εξοπλισμό, ο οποίος προφανώς εκπέμπει θόρυβο, αφενός λόγω λειτουργίας του συστήματος ψεκασμού (ακροφύσια κ.α) και αφετέρου λόγω λειτουργίας του μηχανικού μέρους του (κινητήρα, γεννήτριας πίεσης κ.α). Επίσης ο Συνήγορος του Πολίτη στο πόρισμά του, επί των υποθέσεων υπ αριθ /2003 και 10873/99, θεωρεί ότι: «για λόγους προστασίας δημοσίου συμφέροντος, η βούληση του 176

177 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 νομοθέτη αλλά και ο σκοπός των κρισίμων ρυθμίσεων του Π..(σημ. 1181/1981) συντείνουν αφενός σε ευρύτατο καθορισμό της ηχορύπανσης από κάθε είδους μηχανολογικές εγκαταστάσεις και αφετέρου σε εξίσου ευρύτατο καθορισμό των φορέων υπευθύνων της ρύπανσης». Κατόπιν των ανωτέρω, προτάθηκε στον Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας να εξετάσει εάν χρήζουν επικαιροποίησης οι ισχύουσες διατάξεις του Π.Δ. 455/1976 και του Π.Δ. 1181/1981, ως προς τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια εκπομπής θορύβου. Έλεγχος στο Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Ναυπλίου Αντικείμενο του ανωτέρω ελέγχου, που διενεργήθηκε κατόπιν παραγγελίας του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Ναυπλίου, ήταν η νομιμότητα των πράξεων αδειοδότησης καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος στη θέση «Αρβανιτιά» Δ.Ε. Ναυπλίου του Δήμου Ναυπλιέων. Από τον έλεγχο προέκυψε ότι το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Ναυπλίου προέβη στην παραχώρηση στον παραχωρησιούχο της απλής χρήσης των εντός χερσαίας ζώνης λιμένα τουριστικών εγκαταστάσεων του Ε.Ο.Τ. και πλέον αυτών των κείμενων εκτός Χερσαίας Ζώνης Λιμένα εγκαταστάσεων του Ε.Ο.Τ, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθ. 24 του Ν. 2971/2001 (Φ.Ε.Κ. 285/Α / ), όπως τροποποιήθηκε με το άρθ. 34 Ν. 3153/2003 (Φ.Ε.Κ. 153/Α / ). Επιπλέον, το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Ναυπλίου ενέκρινε την εκτέλεση εργασιών μικρής κλίμακας πριν η πράξη παραχώρησης αποκτήσει εκτελεστό χαρακτήρα, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 24 του Ν. 2971/2001 και της παρ. Β. του Πρώτου Μέρους της με α.π /01/12/ Εγκυκλίου Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (ΥΠ.Α.Α.Ν.) και χωρίς τις απαιτούμενες άδειες και εγκρίσεις (Γ.Ε.Ν., Υ.Ν.Α. και Υ.ΔΟΜ. Δήμου Ναυπλιέων) ενώ παρέλειψε οφειλόμενες ενέργειες άρσης της υπόψη παραχώρησης, για το λόγο αυτό, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 18, 24, 27 και 29 του Ν. 2971/2001, της παρ. 3 του άρθρου 4 του Ν. 4067/12 (Φ.Ε.Κ. 79/Α / ) και των όρων της πράξης παραχώρησης. Το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Ναυπλίου, από την έναρξη της παραχώρησης μέχρι και το Μάρτιο έτους 2016, δεν μερίμνησε για τη λήψη της προβλεπομένης, στην πράξη παραχώρησης, από κοινού με τον παραχωρησιούχο, απόφασης για την παραχώρηση του δικαιώματος της απλής χρήσης του πέριξ των εγκαταστάσεων χώρου, αλλά αντ αυτής προέβη, στην έγκριση τοποθέτησης ομπρελών και ανάπτυξης τραπεζοκαθισμάτων στη Χερσαία Ζώνη Λιμένα αόριστα, δηλαδή χωρίς αναφορά των στοιχείων (καθοριζόμενη έκταση σε τ.μ., χρονική διάρκεια και ύψος ανταλλάγματος) που απαιτούνται από την παρ. Ι του Δεύτερου Μέρους της με α.π /01/12/ εγκυκλίου ΥΠ.Α.Α.Ν., τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 13 σε συνδυασμό με την παρ. 1 του άρθρου 24 του Ν. 2971/2001 και των όρων της πράξης παραχώρησης, με συνέπεια την απώλεια εσόδων του Δημοσίου τόσο από την ανωτέρω αιτία, όσο και από τη μη είσπραξη ανταλλάγματος για τη χρήση του χώρου, τα έτη Ομοίως, η ως άνω Υπηρεσία δεν μερίμνησε για την ορθή εφαρμογή της απόφασης του Δ.Σ. περί έγκρισης τοποθέτησης εξέδρας, εντός του παραχωρούμενου χώρου 416 τ.μ., απαιτώντας την προσκόμιση από τον παραχωρησιούχο των απαιτούμενων αδειών αρμοδίων αρχών, ως η ως άνω απόφαση όριζε, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 13 και 24 του Ν. 2971/2001, του 177

178 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ άρθρου 10 του Ν. 3028/2002 και των όρων της πράξης παραχώρησης του δικαιώματος απλής χρήσης του ως άνω χώρου, ενώ παρέλειψε οφειλόμενες ενέργειες επιβολής των προβλεπόμενων στην πράξη παραχώρησης κυρώσεων για το λόγο αυτό. Επιπρόσθετα το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Ναυπλίου προέβη μη νόμιμα, στη λήψη απόφασης του Δ.Σ. περί συνέχισης της παραχώρησης της απλής χρήσης των εν λόγω εγκαταστάσεων καθώς και στη λήψη απόφασης του Προέδρου περί χορήγησης άδειας λειτουργίας του Κ.Υ.Ε. επ ονόματι εταιρείας, την οποία συνέστησε ο παραχωρησιούχος χωρίς την προηγούμενη έγκριση του Δ.Σ., κατά παράβαση των όρων της παραχώρησης. Σε συνέχεια της χορήγησης άδειας λειτουργίας του υπόψη Κ.Υ.Ε. εκδόθηκε άδεια λειτουργίας μουσικής μουσικών οργάνων στο υπόψη Κ.Υ.Ε. με απόφαση του Δημάρχου Ναυπλιέων, χωρίς την απαιτούμενη έγκριση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αργολίδας, κατά παράβαση των διατάξεων των παρ. 1 και 6 του άρθρου 10 του Ν. 3028/02 και τις οδηγίες της αριθμ. οικ /εγκ.51/ εγκυκλίου ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α., με την επισήμανση ότι η Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας αμέλησε να ενημερώσει το Δήμο για την υποχρέωση αυτή κατά την άσκηση της αρμοδιότητας του χορήγησης αδειών λειτουργίας μουσικής σε Κ.Υ.Ε. Με τη σχετική έκθεση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. προτάθηκε στο Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Ναυπλίου να εξετάσει την άρση της πράξης παραχώρησης στον παραχωρησιούχο, κατά το μέρος που αφορά στις εκτός Χερσαίας Ζώνης Λιμένα τουριστικές εγκαταστάσεις, η διοίκηση και η διαχείριση των οποίων υπάγεται στην αρμοδιότητα της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (Ε.Τ.Α.Δ.) Α.Ε., κατά τις διατάξεις άρθρου 20 του Ν. 3878/2010, την ανάκληση της πράξης χορήγησης άδειας λειτουργίας του Κ.Υ.Ε. και την ανάληψη ενεργειών για την έκδοση νέας άδειας λειτουργίας του για τις εντός Χερσαίας Ζώνης Λιμένα τουριστικές εγκαταστάσεις, κατά τις διατάξεις των άρθρων 24 του Ν. 2971/01, του άρθρου 21 του Ν.2690/1999 και του Α.Ν. 261/1968. Σύμφωνα με ενημέρωσή μας, το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο δεν προέβη σε υλοποίηση των ως άνω προτάσεων αφενός επειδή έχει ήδη κινηθεί από την Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου η διαδικασία για την παραχώρηση σε αυτό των εκτός Χερσαίας Ζώνης Λιμένα εγκαταστάσεών της και αφετέρου επειδή συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος (π.χ. δημόσιας υγιεινής από λειτουργία WC) που καθιστούν επιβεβλημένη τη διατήρηση της άδειας λειτουργίας του Κ.Υ.Ε. Επιπλέον, προτάθηκε στο Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Ναυπλίου να προβεί στη λήψη απόφασης του Δ.Σ. περί έγκρισης Κανονισμού Λειτουργίας του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου, κατά τις διατάξεις των άρθρων 234 παρ.2, 240 παρ. 2 και 244 του Ν. 3463/2006, για το οποίο έχει ήδη συσταθεί επιτροπή για την επεξεργασία σχεδίου Κανονισμού Λειτουργίας που βρίσκεται σε εξέλιξη. Με την ίδια έκθεση απευθύνθηκαν συστάσεις προς το Αυτοτελές Γραφείο Δημόσιας Περιουσίας Ν. Αργολίδας της Περιφερειακής Διεύθυνσης Δημόσιας Περιουσίας για την ταχεία ολοκλήρωση της διαδικασίας διαπίστωσης αυθαιρεσιών στη Χερσαία Ζώνη Λιμένα στη θέση «Αρβανιτιά» και επιβολής των προβλεπόμενων διοικητικών και ποινικών κυρώσεων, κατά τις διατάξεις του άρθρου 27 του Ν.2971/2001, με ενημέρωση της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.) για τυχόν ενέργειες αρμοδιότητάς της. Ομοίως συστάσεις απευθύνθηκαν και στο Δήμο Ναυπλιέων προκειμένου να μεριμνά, πριν τη χορήγηση αδειών λειτουργίας μουσικής μουσικών οργάνων σε Κ.Υ.Ε., τα οποία λειτουργούν εντός του αναοριοθετημένου αρχαιολογικού χώρου του Ναυπλίου, για την εξασφάλιση της σχετικής έγκρισης της αρχαιολογικής υπηρεσίας, κατά τις διατάξεις των παρ. 1 και 6 του άρθρου

179 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Ν. 3028/2002 και τις οδηγίες της αριθμ. οικ.66174/εγκ.51/ εγκυκλίου ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α. Το Αυτοτελές Γραφείο Αργολίδας ενημέρωσε για τις παραλείψεις ως προς την παραχώρηση χρήσης στη Χερσαία Ζώνη Λιμένα Ναυπλίου με τις σχετικές από και εκθέσεις αυτοψίας της άνω υπηρεσίας, με βάση τις οποίες η αυθαίρετη χρήση για τα έτη είναι 3.693,13 τμ και 873,82 για το Με βάση τις ανωτέρω διαπιστώσεις με τη σχετική έκθεση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες ενώ για την πρόταση περί εξέτασης τυχόν αστικής ευθύνης οργάνων της διοίκησης, σε εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 232 του Ν. 3852/2010 σε συνδυασμό με το άρθρο 141 του Ν. 3463/2006, δεν έχει περιέλθει στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. σχετική ενημέρωση. Έλεγχος στο Δήμο Αρταίων, στη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής Ενότητας Άρτας και την Εφορία Αρχαιοτήτων Άρτας Κατόπιν αναφοράς/καταγγελίας και αιτήματος του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, διενεργήθηκε έλεγχος, με αντικείμενο τις ενέργειες των ως άνω Υπηρεσιών σχετικά με την αδειοδότηση καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος (κέντρου διασκέδασης) στην Άρτα. Από τον έλεγχο προέκυψαν τα ακόλουθα: Για το συγκεκριμένο κέντρο διασκέδασης έχουν εκδοθεί κατά σειρά τρεις άδειες ίδρυσης και λειτουργίας, η αρχική το έτος 1994, η επόμενη το έτος 2008 και η ισχύουσα το έτος Η αρχική άδεια ίδρυσης και λειτουργίας του, εκδόθηκε κατά παράβαση των πολεοδομικών διατάξεων, άνευ υπαιτιότητας της αδειοδοτούσας Αρχής (Αστυνομική Διεύθυνση Άρτας), διότι ο Δήμος Αρταίων όφειλε, πριν εκδώσει την απαιτούμενη άδεια ίδρυσης, να είχε ζητήσει τη γνώμη της Πολεοδομικής Υπηρεσίας της Νομαρχίας Άρτας, για το αν πληρούνται οι διατάξεις περί χρήσεων γης και οι όροι δόμησης κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 28 του Ν. 2130/1993. Κατά το χρόνο λειτουργίας του ΚΥΕ με την αρχική άδεια ίδρυσης και λειτουργίας, κατεγράφησαν πολλές πολεοδομικές παραβάσεις κατόπιν σύνταξης εννέα εκθέσεων αυθαιρέτων κατασκευών. Το Τμήμα Πολεοδομίας της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Αρταίων καταλόγισε και βεβαίωσε στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Άρτας τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης που υπολογίσθηκαν με τις σχετικές εκθέσεις αυτοψίας. Εξ αυτών, με την αρ. 349/2006 έκθεση αυθαιρέτων κατασκευών «Αλλαγή χρήσης από αποθήκη σε κέντρο διασκέδασης, προσθήκη κατ επέκταση ισογείου καταστήματος και προσθήκη βοηθητικού χώρου» επιβλήθηκε πρόστιμο ανέγερσης ύψους ,18 ευρώ και διατήρησης ύψους 2.676,51 ευρώ. Ακολούθως υποβλήθηκε ένσταση των ιδιοκτητών κατά της ανωτέρω έκθεσης αυτοψίας ενώπιον της Επιτροπής Κρίσης Αυθαιρέτων του Δήμου Αρταίων, η οποία κατόπιν προσκόμισης βεβαίωσης του Δημάρχου Αρταίων περί νομιμότητας των καταγεγραμμένων αυθαιρέτων κατασκευών ως προϋφισταμένων του έτους 1955, έκανε δεκτή την ένσταση. Η αποδοχή της εν λόγω ένστασης, απέτρεψε την καταβολή των αναλογούντων προστίμων ανέγερσης και διατήρησης υπέρ του Δημοσίου, τα οποία υπολογιζόμενα από το 2006 μέχρι το χρόνο του ελέγχου ανέρχονται στο ποσό των ευρώ. Ειδικότερα η Επιτροπή Κρίσης Αυθαιρέτων του Δήμου Αρταίων όφειλε να λάβει υπόψη της τη διαπιστωτική πράξη του Προϊσταμένου του Τμήματος Πολεοδομίας ως προς το νόμιμο περίγραμμα των καταγεγραμμένων με την αρ. 349/2006 έκθεση αυθαιρέτων κατασκευών, όπως προέ- 179

180 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ βλεπαν οι διατάξεις του ν. 2831/2000, καθώς για το υπόλοιπο κτίσμα υφίστατο η αρ. 50/1951 οικοδομική άδεια. Η δε αυθαίρετη αλλαγή χρήσης δεν ήταν δυνατό να νομιμοποιηθεί καθ οιονδήποτε τρόπο, διότι αποδεδειγμένα έλαβε χώρα μετά την έναρξη ισχύος του ν. 1577/1985. Η Επιτροπή Κρίσης Αυθαιρέτων του Δήμου Αρταίων δεν έλεγξε το επιτρεπτό της χρήσης γης, ως όφειλε, και αποδεχόμενη τη χρήση του κτίσματος ως καφενείου πριν το 1985 ακύρωσε την εκδοθείσα νομίμως αρ. 349/2006 έκθεση αυτοψίας. Η εκδοθείσα από το Δήμαρχο βεβαίωση ήταν αναληθής ως προς το περιεχόμενό της, καθώς μόνον το ισόγειο κτίσμα της αρ. 50/1951 οικοδομικής άδειας υφίστατο πριν το 1955, καθώς αναφέρεται και σε τίτλους ιδιοκτησίας. Η προσθήκη κατ επέκταση εντός του αύλειου χώρου έλαβε χώρα μετά τη χορήγηση της αρχικής άδειας ίδρυσης και λειτουργίας, καθώς παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην αποτύπωση του έτους 1997 που χρησιμοποιήθηκε για την Τροποποίηση του Ρυμοτομικού Σχεδίου Άρτας στην περιοχή Ελεούσας (ΦΕΚ 4Δ /2002). Η δε προσθήκη καθ ύψος άνωθεν του ισογείου κτίσματος, καθώς και οι προσθήκες κατ επέκταση σε επαφή με το βόρειο και δυτικό όριο του ιδίου κτίσματος δεν προϋφίσταντο του έτους 1955, καθώς δεν απεικονίζονται στην αεροφωτογραφία του 1964, αλλά εμφανίζονται πρώτη φορά στην αποτύπωση του Επίσης, κατά τη λειτουργία του Κ.Υ.Ε., υπό το καθεστώς της αρχικής άδειας ίδρυσης και λειτουργίας, που χορηγήθηκε από την Αστυνομική Διεύθυνση, διαπιστώθηκαν κατ επανάληψη από τη Διεύθυνση Υγείας Πρόνοιας της Ν.Α. Άρτας ουσιώδεις τροποποιήσεις των υγειονομικών όρων λειτουργίας του καθώς και παράνομη επέκτασή του στον αύλειο χώρο και ζητήθηκε η ανάκληση της άδειας λειτουργίας του και η σφράγισή του από το Δήμο Αρταίων. Ωστόσο, τόσο το Δημοτικό Συμβούλιο όσο και η Δημαρχιακή Επιτροπή του Δήμου Αρταίων, στην οποία περιήλθε η αρμοδιότητα ανάκλησης των αδειών ίδρυσης και λειτουργίας καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος με το άρθρο 80, παρ. 6 του ν. 3463/2006, δεν προέβησαν σε ανάκληση της άδειας ίδρυσης και λειτουργίας του ως άνω καταστήματος, με αποτέλεσμα το εν λόγω ΚΥΕ να συνεχίζει να λειτουργεί κάθε καλοκαίρι και στον υπαίθριο χώρο, για τον οποίο δεν είχε άδεια. Η χορηγηθείσα από το Δήμο Αρταίων το 2008 άδεια ίδρυσης και λειτουργίας «ΣΤΕΓΑΣΜΕΝΟ ΚΑΙ ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗΣ ΜΕ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΜΠΑΡ», εκδόθηκε κατά παράβαση: (α) των πολεοδομικών διατάξεων, καθώς η χρήση γης «κέντρο διασκέδασης» δεν επιτρεπόταν από τις κείμενες πολεοδομικές διατάξεις του άρθρου 3 του από Π.Δ. (ΦΕΚ 653Δ / ) και του άρθρου 3 του από Π.Δ (ΦΕΚ 166Δ /1987), (β) των διατάξεων του εδαφίου ε της παρ. 3 του άρθρου 41 της αρ. Α1β/8577/83 Απόφασης Υπουργού Υγείας Πρόνοιας σχετικά με την τήρηση ελάχιστης απόστασης 300 μέτρων από κατοικία ή ξενοδοχείο, η οποία δύναται να αυξομειώνεται κατά την κρίση της αρμόδιας Υγειονομικής Υπηρεσίας. Εν προκειμένω, ο Δήμος Αρταίων απέστειλε βεβαίωση του τότε Αντιδημάρχου, ως προς την πλησιέστερη νόμιμη κατοικία σε απόσταση εκατόν πενήντα μέτρων (150 μ.) από το εν λόγω κατάστημα, στη Διεύθυνση Υγείας Πρόνοιας της Ν.Α. Άρτας χωρίς ωστόσο να ζητήσει τη γνώμη της ως προς τη δυνατότητα μείωσης της ελάχιστης απαιτούμενης απόστασης των 300 μέτρων. Επιπλέον, η ως άνω βεβαίωση ήταν αναληθής τόσο ως προς την τεκμαιρόμενη νομιμότητα των κτισμάτων ως προϋφισταμένων του 1955 όσο και ως προς τη δυνατότητα χρήσης του εν λόγω κτίσματος ως κέντρου διασκέδασης καθώς η χρήση αυτή δεν επιτρεπόταν από το ισχύον καθεστώς χρήσεων γης. Ο τότε Νομάρχης Άρτας αναρμοδίως επιθεώρησε το κατάστημα 180

181 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 και υπέγραψε έκθεση επιθεώρησης, ενώ στη συνέχεια εξέδωσε γνωμοδότηση περί πλήρωσης των όρων του άρθρου 41 της Α1β/8577/83 Υγειονομικής Διάταξης και (γ) των διατάξεων των παρ. 3 και 6 του άρθρου 10 του ν. 3028/2002 «Για την Προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» (ΦΕΚ 153/Α / ), καθώς δεν ζητήθηκε αρμοδίως η γνώμη της οικείας Αρχαιολογικής Υπηρεσίας δεδομένου ότι το εν λόγω κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος βρίσκεται πλησίον της ιστορικής Γέφυρας Άρτας, η οποία με το Προεδρικό Διάταγμα της «Περί κηρύξεως διατηρητέων ιστορικών και αρχαιολογικών χώρων» (ΦΕΚ 312/Α / ) χαρακτηρίστηκε ως προέχον μεσαιωνικό μνημείο και διατηρητέος ιστορικός και αρχαιολογικός χώρος. Η προαναφερόμενη άδεια ίδρυσης και λειτουργίας, όπως και η ισχύουσα άδεια που εκδόθηκε σε αντικατάσταση αυτής, είναι ανακλητέες, καθώς αφενός η λειτουργία κέντρων διασκέδασης δεν επιτρέπεται σε περιοχή γενικής κατοικίας, προκειμένου να μην προκαλείται διατάραξη των ωρών κοινής ησυχίας και αφετέρου διότι, σύμφωνα με τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, η λειτουργία του εν λόγω ΚΥΕ προκαλεί υποβάθμιση του ιστορικού χώρου της Γέφυρας Άρτας. Το Γραφείο Καταστημάτων του Δήμου Αρταίων κατά τη χορήγηση της άδειας ίδρυσης και λειτουργίας το 2008 δεν ζήτησε τη γνώμη των συναρμοδίων Υπηρεσιών (Αρχαιολογικής, Πολεοδομικής και Υγειονομικής Υπηρεσίας), αλλά αποδέχθηκε ως σύννομες βεβαιώσεις από αναρμόδια αιρετά όργανα, ήτοι τον Αντιδήμαρχο Αρταίων και το Νομάρχη Άρτας. Η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής του Δήμου Αρταίων κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 80 του ν. 3463/2006 και των διατάξεων του άρθρου 11 της αρ. Α1β/8577/83 Υγειονομικής Διάταξης, δεν ανακάλεσε την ισχύουσα (από το 2011) άδεια ίδρυσης και λειτουργίας του εν λόγω Κ.Υ.Ε. κατόπιν διαπιστωμένων παραβάσεων της Υγειονομικής Νομοθεσίας. Η Διεύθυνση Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Αρταίων έκανε αποδεκτή τη βεβαίωση περαίωσης της υπαγωγής στις διατάξεις του ν. 4178/2013 κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 8 του ως άνω νόμου, διότι η εγκατάσταση της χρήσης γης «κέντρο διασκέδασης» αποδεδειγμένα έλαβε χώρα με την αρχική (από το 1994) άδεια ίδρυσης και λειτουργίας σε χρόνο, κατά τον οποίο απαγορευόταν από την Πολεοδομική Μελέτη της Πολεοδομικής Ενότητας Ελεούσας του Δήμου Αρταίων (ΦΕΚ 654/Δ /1993). Η Διεύθυνση Διοικητικών Υπηρεσιών του Δήμου Αρταίων και το Τμήμα Αδειοδοτήσεων της ως άνω Διεύθυνσης εκκίνησαν τη διαδικασία αντικατάστασης της ισχύουσας άδειας ίδρυσης και λειτουργίας από «ΣΤΕΓΑΣΜΕΝΟ ΚΑΙ ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗΣ ΜΕ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΜΠΑΡ» σε «ΣΤΕΓΑΣΜΕΝΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗΣ ΜΕ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΜΠΑΡ» κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 3, παρ. 1 της ΚΥΑ ΔΙΑΔΠ/Φ.Α.2.1/31600/ (ΦΕΚ 3106/Β / ), δεδομένου ότι η ορθή διοικητική διαδικασία είναι αυτή της έκδοσης νέας άδειας ίδρυσης και λειτουργίας «στεγασμένο κέντρο διασκέδασης με συγκρότηση μπαρ», η οποία εν προκειμένω δεν είναι δυνατή καθώς η χρήση γης «κέντρο διασκέδασης» απαγορεύεται από τις κείμενες διατάξεις στην περιοχή της Ελεούσας του Δήμου Αρταίων. Η Προϊσταμένη του Τμήματος Αδειοδοτήσεων, καθ υπέρβαση των αρμοδιοτήτων της, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 7 του Οργανισμού Εσωτερικής Λειτουργίας του Δήμου Αρταίων (ΦΕΚ 1948/Β / ), ως Γραμματέας της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής του Δήμου Αρταίων, εισηγήθηκε στην Οικονομική Επιτροπή τον ορισμό δικηγόρου προς άσκηση προσφυγής ενώπιον 181

182 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ της Επιτροπής του άρθρου 152, κατά της απόφασης του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου Δυτικής Μακεδονίας, με την οποία είχε ακυρωθεί προγενέστερη απόφαση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής περί μη ανάκλησης της ισχύουσας άδειας ίδρυσης και λειτουργίας του εν λόγω ΚΥΕ. Τελικώς με απόφαση της Επιτροπής του άρθρου 152, η εν λόγω απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου Δυτικής Μακεδονίας ακυρώθηκε «λόγω του εκπροθέσμου εκδόσεως αυτής». Κατόπιν των ανωτέρω διαπιστώσεων, προτάθηκε στο Δήμο Αρταίων α) να ελέγξει τη δήλωση υπαγωγής στις διατάξεις του ν. 4178/2013 του ακινήτου, στο οποίο είναι εγκατεστημένο το εν λόγω Κ.Υ.Ε. β) να προβεί σε επανέλεγχο του συνόλου των παρόχθιων καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος στην περιοχή της Παλαιάς Γέφυρας Άρτας ως προς τη νομιμότητα αδειοδότησης και λειτουργίας τους, γ) να προβεί σε διόρθωση της 1/2005 Πράξης Εφαρμογής, ως προς τα δικαιούμενα αποζημίωσης επικείμενα κτίρια των ρυμοτομουμένων ακινήτων, ώστε να εξαιρεθούν της αποζημίωσης αυθαίρετες κατασκευές, και δ) να προβεί σε ανάκληση της άδειας ίδρυσης και λειτουργίας του Κ.Υ.Ε. λόγω παραβάσεων της υγειονομικής και πολεοδομικής νομοθεσίας. Συνεπεία των διαπιστώσεων του ελέγχου, αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες και η έκθεση διαβιβάστηκε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Άρτας για να συσχετιστεί με σχετική δικογραφία και στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Ιωαννίνων για να συσχετιστεί με προσφυγή που ασκήθηκε κατά της απόφασης της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής του Δήμου Αρταίων. Το Τμήμα Αδειοδοτήσεων του Δήμου Αρταίων ενημέρωσε ότι προέβη στην ανάκληση της υπ αριθμ. 3122/2011 άδειας λειτουργίας ΚΥΕ Στεγασμένο και Υπαίθριο Κέντρο Διασκέδασης. 4.7 ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Έλεγχος στο Δήμο Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας και στην Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης ΠΕΠ Στερεάς Ελλάδας Σε έλεγχο που διενεργήθηκε, κατόπιν αιτήματος του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης μετά από καταγγελία για αυθαίρετη καταστροφή από τη δημοτική αρχή δημοσίου έργου, που κατασκευάστηκε, από τον πρώην Δήμο Νηλέως, με συγχρηματοδότηση από την Ε.Ε., στην παραλία Αγίας Άννας, διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: Μετά από πρόταση του τότε Δήμου Νηλέως, το 2002 εντάχθηκε στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας έργο για την Ανάπλαση της Παραλίας Αγίας Άννας. Το έργο αφορούσε εργασίες ανάπλασης της παραλίας της Αγίας Άννας (Αγκάλη) στον κοινόχρηστο χώρο μέχρι τη γραμμή αιγιαλού και σε μήκος 700 μέτρων και ειδικότερα, αφορούσε εργασίες πλακοστρώσεων, δεντροφυτεύσεων, διαμόρφωσης χώρων αναψυχής (εγκατάσταση στην άμμο ξύλινων δαπέδων, παγκάκια και εμποδίων), καθώς και μικρών τεχνικών έργων για την απορροή των όμβριων υδάτων. Τελικός δικαιούχος της πράξης ήταν ο Δήμος Νηλέως, ο οποίος πέραν της υποχρέωσης εκτέλεσης αυτής, μεταξύ των άλλων υποχρεώσεών του, σύμφωνα με την απόφαση ένταξης, ήταν και η ευθύνη της καλής λειτουργίας του, καθώς και η υποχρέωση λήψης των απαραίτητων μέτρων ώστε το έργο να εξυπηρετεί τους σκοπούς και τους στόχους για τους οποίους κατασκευάστηκε 182

183 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 και οι οποίοι συνίσταντο στην αναβάθμιση της περιοχής, στην ανάδειξη της εν λόγω παραλίας σε τουριστικό θέρετρο, στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων και των παραθεριστών και στη μείωση της ανεργίας. Το έργο δημοπρατήθηκε το 2002, η σχετική σύμβαση υπεγράφη το 2003 με συμβατικό τίμημα ευρώ με αναθεώρηση και Φ.Π.Α., με ανάδοχο Κοινοπραξία, η οποία προσέφερε έκπτωση 13% στις τιμές του τιμολογίου της μελέτης, και χρόνο εκτέλεσης τους δώδεκα (12) μήνες από την υπογραφή της σύμβασης. Το προϋπολογισθέν κόστος, για την Κατηγορία 6: Ξύλινα Δάπεδα (DECK), μετά τη χορηγηθείσα έκπτωση, ανήλθε στο ποσό των ,57 ( , ,39) ευρώ με αναθεώρηση και ΦΠΑ. Στις , όπως προκύπτει από το σχετικό πρωτόκολλο, έγινε προσωρινή και οριστική παραλαβή του έργου. Η έγκριση του πρωτοκόλλου οριστικής παραλαβής του έργου αποφασίστηκε κατά πλειοψηφία με την αριθ. 32/2009 (συν. 5 η / ) απόφαση του Δ.Σ.. Το συνολικό κόστος του έργου με βάση τον τελευταίο λογαριασμό αυτού, ανήλθε στο ποσό των ,40 ευρώ πλέον ΦΠΑ (23%), ήτοι ,13 ευρώ, το δε κόστος της Κατηγορίας 6: Ξύλινα Δάπεδα (DECK) ανήλθε στο ποσό των ,60 ( , ,11 ευρώ έκπτωση 13%) ευρώ, πλέον εργολαβικού οφέλους (18%) και ΦΠΑ (23%), ήτοι ,14 ευρώ, ήτοι ποσοστό 28,94% της συνολικής δαπάνης του έργου. Στη συνέχεια τμήμα του έργου παρουσίασε σημαντικές φθορές και συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών του οικείου Δήμου από το 2010 εμφανίστηκε καθίζηση του δαπέδου λόγω φθοράς του σκελετού, ενώ φθορές και σημεία καταστροφής του ξύλινου δαπέδου παρατηρούνται και από φωτογραφία ληφθείσα το χειμώνα 2012 και δορυφορική εικόνα google earth (Μάρτιος 2014), οι οποίες περιλαμβάνονται στην από έκθεση αυτοψίας του Αυτοτελούς Γραφείου Δημόσιας Περιουσίας ν. Εύβοιας. Εν όψει των φθορών αυτών, οι οποίες δεν μπορούν παρά να οφείλονται σωρευτικά ή διαζευκτικά σε αστοχίες είτε της μελέτης είτε της κατασκευής ή στην παντελή έλλειψη συντήρησης, το Μάρτιο 2012 το Δ.Σ. του Δήμου Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας αποφάσισε την άμεση απομάκρυνση της ξύλινης κατασκευής από το χώρο της παραλίας και το Μάιο 2012 ο Δήμος ζήτησε έγκριση από την τότε Κτηματική Υπηρεσία, υποβάλοντας μελέτη για την καθαίρεση του ξύλινου δαπέδου στην παραλία Αγίας Άννας. Παράλληλα δε, ο Δήμος, διά του τότε Δημάρχου, στις υπέβαλε Δήλωση Ολοκλήρωσης Πράξης στην Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας χωρίς να αναφέρει τις φθορές στο έργο και τις ενέργειες στις οποίες είχε προβεί. Επί του ανωτέρω αιτήματος του Δήμου, στις εκδόθηκε με μέριμνα της τότε Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και υπογραφή του οικείου Περιφερειάρχη η Απόφαση Επιβεβαίωσης Ολοκλήρωσης και Λειτουργίας, με την οποία βεβαιώθηκε η ολοκλήρωση και η ικανοποίηση των στόχων της εν λόγω Πράξης, με συνολικό κόστος ,78 ευρώ, που αναλυόταν σε ,39 ευρώ επιλέξιμη συγχρηματοδοτούμενη δημόσια δαπάνη και ,39 ευρώ μη επιλέξιμη λόγω οριζόντιου καταλογισμού, σύμφωνα με την αριθ. 1731/2005 απόφαση. Στο σκεπτικό της εν λόγω απόφασης αναφέρεται ότι στις πραγματοποιήθηκε επιτόπια επιθεώρηση της πράξης. Στη δήλωση κλεισίματος και στην αίτηση αποπληρωμής του ΠΕΠ Στερεάς Ελλάδας/ΕΤΠΑ που υποβλήθηκε στην Ε.Ε. στις το έργο συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο των ημιτελών, 183

184 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ η δε Ε.Ε. ενημερώθηκε ότι το έργο ήταν ολοκληρωμένο και λειτουργικό στις , ενώ το υπόλοιπο της αποπληρωμής του ΠΕΠ καταβλήθηκε από την Ε.Ε. στις Τον Ιούνιο 2015 ο Δήμαρχος Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας προέβη σε καταστροφή μέρους του έργου, η οποία συνίστατο στην ολοσχερή αποψίλωση της ανωδομής και στην επίχωση της κατωδομής ξύλινου διαδρόμου, που εκτεινόταν σε μήκος περίπου 540 μέτρα και καταλάμβανε έκταση σύμφωνα με τη σχετική μελέτη τ.μ. Η επέμβαση αυτή όμως πραγματοποιήθηκε εντός του χρονικού διαστήματος που το έργο δεν έπρεπε να υποστεί σημαντική τροποποίηση, προκειμένου να διατηρεί το δικαίωμά του στη συμμετοχή των Ταμείων (παρ. 4 του άρθρου 30 του Καν. 1260/1999) και μάλιστα πραγματοποιήθηκε χωρίς την εκπόνηση μελέτης, την τήρηση των διαδικασιών των άρθρων 14 του Ν. 2971/2001 και 4 του Α.Ν. 1219/1938, μολονότι είχε ήδη από το 2012 ενημερωθεί σχετικά, από την τότε Κτηματική Υπηρεσία και χωρίς να τηρηθεί η νόμιμη διαδικασία για την εκτέλεση των ως άνω εργασιών και να εξετασθούν θέματα ασφάλειας των διερχόμενων πολιτών, ώστε να αποκλεισθεί ο κίνδυνος ατυχημάτων σε περίπτωση αποκάλυψης της υπόβασης λόγω καιρικών συνθηκών, αφού σύμφωνα με την από διενεργηθείσα αυτοψία του Τμήματος Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας τα υλικά υποδομής-έδρασης της αποψιλωθείσας κατασκευής κατά θέσεις παραμένουν επί τόπου. Κατόπιν των ανωτέρω διαπιστώσεων το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. πρότεινε το θέμα να τεθεί εκ νέου στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας προκειμένου να αποφασίσει για την αναγκαιότητα ή μη ανακατασκευής του ξύλινου δαπέδου, στο πλαίσιο της συνολικής λειτουργικότητας του έργου. Σε θετική περίπτωση δε, το Δ.Σ. να αποφασίσει τις νόμιμες ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβεί ο Δήμος για την ανακατασκευή του ξύλινου διαδρόμου, ενώ σε αρνητική περίπτωση να αποφασίσει τη σύνταξη μελέτης, εξασφαλίζοντας τις νόμιμες εγκρίσεις, για την πλήρη απομάκρυνση της υπόβασης και την επαναφορά της παραλίας στην αρχική της μορφή, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος πρόκλησης ατυχημάτων. Ο Δήμος Μαντουδίου απέστειλε έγγραφο για τη συζήτηση μεταξύ άλλων θεμάτων στο Δημοτικό Συμβούλιο της αναγκαιότητας ή μη ανακατασκευής του ξύλινου δαπέδου παραλίας Αγίας Άννας Συνεπεία των ως άνω διαπιστώσεων του ελέγχου αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες και η έκθεση διαβιβάστηκε στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, καθώς και στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Χαλκίδας, προκειμένου να συσχετισθεί με σχηματισθείσα σχετική δικογραφία. Έλεγχος στον Οργανισμό Πληρωμών & Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού & Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ). Κατόπιν αιτήματος του Πταισματοδικείου Αθηνών στο πλαίσιο εκτέλεσης σχετικής εισαγγελικής παραγγελίας, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. διενήργησε έλεγχο με αντικείμενο τη διαδικασία που τηρήθηκε κατά το έτος 2013 για την ανάδειξη φορέα υλοποίησης του κοινοτικού προγράμματος για τη δωρεάν διανομή τυριού σε απόρους της χώρας. Από τον έλεγχο αυτό, προέκυψαν τα ακόλουθα: Στο πλαίσιο του προγράμματος της δωρεάν διανομής τροφίμων σε απόρους της χώρας για το έτος 2013 διενεργήθηκαν τέσσερις (4) διεθνείς ανοικτοί διαγωνισμοί για την ανάδειξη φορέα/ 184

185 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 φορέων υλοποίησης των έργων που αφορούσαν τέσσαρα είδη τυριού, ήτοι Φέτας ΠΟΠ, Κεφαλογραβιέρας ΠΟΠ, Γραβιέρας ΠΟΠ και Κασεριού ΠΟΠ. Κριτήριο κατακύρωσης των εν λόγω διαγωνισμών για κάθε ζώνη ήταν η χαμηλότερη τιμή, εκφραζόμενη σε ποσότητα προϊόντος λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των χρημάτων (αξία προϊόντος και δαπάνες μεταφοράς) που θα λάμβανε ο ανάδοχος έναντι της ποσότητας τυριού που θα αναλάμβανε να διανείμει σε απόρους της χώρας (άρθρο 14 των σχετικών διακηρύξεων). Όσον αφορά στο διαγωνισμό: α) ΦΕΤΑΣ ΠΟΠ, κατακυρώθηκε σε τρεις (3) διαφορετικές εκ των επτά (7) συμμετεχουσών εταιρειών, μια για κάθε ζώνη. β) ΚΕΦΑΛΟΓΡΑΒΙΕΡΑΣ ΠΟΠ, κατακυρώθηκε σε μία (1) εκ των τριών (3) συμμετεχουσών εταιρειών και για τις δύο προβλεπόμενες από τη διακήρυξη ζώνες (ζώνες 2 και 3) γ) ΓΡΑΒΙΕΡΑΣ ΠΟΠ, κατακυρώθηκε στις δύο (2) συμμετέχουσες εταιρείες για διαφορετική ζώνη η κάθε μία, ήτοι σε εταιρεία με συνεργαζόμενο τυροκομείο για τη ζώνη 1 και σε Ένωση Εταιρειών για τη ζώνη 2. δ) ΚΑΣΕΡΙΟΥ ΠΟΠ, κατακυρώθηκε σε μία (1) εκ των δύο (2) συμμετεχουσών εταιρειών και για τις δύο προβλεπόμενες από τη διακήρυξη ζώνες (ζώνες 1 και 3). Ως προς την απόρριψη της προσφοράς της μηνύτριας εταιρείας, η οποία συμμετείχε στο διαγωνισμό τυριού ΦΕΤΑΣ ΠΟΠ: α) η επιτροπή διενέργειας και αξιολόγησης αποτελεσμάτων διαγωνισμού νόμιμα: i) εισηγήθηκε στο στάδιο εξέτασης των δικαιολογητικών συμμετοχής και των τεχνικών προσφορών την απόρριψη του συνεργαζόμενου με την εταιρεία τυροκομείου, καθώς στην υποβληθείσα περιγραφική έκθεση του προαναφερόμενου τυροκομείου δεν περιλαμβάνονταν στοιχεία από τα οποία να αποδεικνύεται η τεχνική υποδομή και τα μέσα ποιοτικού ελέγχου της εν λόγω παραγωγικής μονάδας, όπως προέβλεπε η διακήρυξη και ii) δεν προέβη στο στάδιο αποσφράγισης των οικονομικών προσφορών στην εξέταση της οικονομικής προσφοράς της, καθώς δεν είχε υποβάλει εμπρόθεσμα, πριν την αποσφράγιση, σχετική υπεύθυνη δήλωση ως προς την κάλυψη του συνόλου της προσφερόμενης ποσότητας από το εναπομείναν τυροκομείο, όπως οριζόταν στη διακήρυξη και η κατατεθείσα μετά την προσδιορισθείσα ώρα ανοίγματος των οικονομικών προσφορών δεν ήταν υπογεγραμμένη από νόμιμα εξουσιοδοτηθέν πρόσωπο. β) ο ΟΠΕΚΕΠΕ είχε ενημερώσει τη μηνύτρια εταιρεία για την ημερομηνία και ώρα αποσφράγισης των οικονομικών προσφορών τρεις ημέρες πριν την αποσφράγιση αλλά 39 ημέρες πριν την είχε ήδη ενημερώσει για την απόρριψη του συνεργαζόμενου με αυτήν τυροκομείου και ως εκ τούτου η μηνύτρια εταιρεία γνώριζε την υποχρέωσή της να υποβάλει την ως άνω υπεύθυνη δήλωση, όπως προέβλεπε η διακήρυξη. Οι εισηγήσεις της επιτροπής διενέργειας και αξιολόγησης αποτελεσμάτων και της επιτροπής αξιολόγησης ενστάσεων ήταν αιτιολογημένες αφού στα σχετικά πρακτικά τους περιλαμβάνονταν για κάθε μία συμμετέχουσα εταιρεία οι λόγοι αποδοχής ή απόρριψης της προσφοράς τους. Το πρόγραμμα της δωρεάν διανομής τυριών των ανωτέρω τεσσάρων ειδών υλοποιήθηκε σύμφωνα με τον προϋπολογισμό κάθε έργου. 185

186 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ 4.8 ΛΟΙΠΑ ΘΕΜΑΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Έλεγχος στον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού & Νεολαίας Δήμου Αθηναίων (Ο.Π.Α.Ν.Δ.Α.) Από τον έλεγχο που διενεργήθηκε επί αναφοράς που διαβιβάσθηκε στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. από το Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, με αντικείμενο την εξέταση της νομιμότητας των ενεργειών ή της ύπαρξης παραλείψεων υπηρεσιακών παραγόντων του Οργανισμού, μετά τη γνωστοποίηση, από την οικεία εκδούσα Αρχή, της πλαστότητας τίτλου σπουδών (Απολυτήριο Λυκείου) υπαλλήλου αυτού, προέκυψαν τα ακόλουθα: Η μετάταξη του υπαλλήλου από τον Κλάδο ΥΕ16 Φυλάκων Εργατών σε κενή οργανική θέση του Κλάδου ΔΕ1 Διοικητικών, βάσει σχετικής απόφασης του Προέδρου του ανωτέρω Φορέα, που λήφθηκε το έτος 1999, είναι μη σύννομη και συνεπώς ανακλητέα, καθώς το Απολυτήριο Λυκείου που κατέθεσε προς τούτο είναι πλαστό. Η Διεύθυνση Διοικητικού του Ο.Π.Α.Ν.Δ.Α., μετά τη διαπίστωση της πλαστότητας του τίτλου σπουδών του εν λόγω υπαλλήλου, δεν εισηγήθηκε την ανάκληση της παράνομης διοικητικής πράξης μετάταξής του σε ανώτερο Κλάδο, ως όφειλε, κατ εφαρμογήν της παρ. 2 του άρθρου 27 του Ν. 3584/2007 και των σχετικών Εγκυκλίων του Υ.Δ.Μ.Η.Δ., μετά από ακρόαση του υπαλλήλου (άρθρο 6 Ν. 2690/1999). Αντιθέτως, το έτος 2015 διαβιβάστηκε στο Α Πειθαρχικό Συμβούλιο Περιφέρειας Αττικής Πράξη παραπομπής του Δ.Σ. του Ο.Π.Α.Ν.Δ.Α. για πειθαρχικό έλεγχο του υπαλλήλου, όπου εκκρεμούσε τουλάχιστον έως τη διενέργεια του ελέγχου, και ο υπάλληλος συνέχιζε να υπηρετεί στον Κλάδο ΔΕ1 Διοικητικού. Με τη σχετική έκθεση προτάθηκε στις αρμόδιες υπηρεσίες του Ο.Π.Α.Ν.Δ.Α. να προβούν, μετά την ολοκλήρωση της ασκηθείσας πειθαρχικής διαδικασίας, στην ανάκληση της απόφασης μετάταξης του εν λόγω υπαλλήλου, από τον Κλάδο ΥΕ16 Φυλάκων Εργατών σε κενή οργανική θέση του Κλάδου ΔΕ1 Διοικητικών, σύμφωνα με το άρθρο 27 του Ν. 3584/2007, σε συνδυασμό με τα προβλεπόμενα στην αριθμ. ΔΙΔΑΔ/Φ.34/42/οικ.33906/ (ΑΔΑ: ΒΛΓΕΧ-363) Εγκύκλιο της Διεύθυνσης Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού του Υ.Δ.Μ.Η.Δ., καθώς και στην αναζήτηση των αποδοχών που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως στον εν λόγω υπάλληλο λόγω της ως άνω μη νόμιμης μετάταξης (ΝΣΚ. 349/2011). Ζητήθηκε, επίσης, η άσκηση πειθαρχικής δίωξης κατά των εμπλεκομένων διοικητικών οργάνων. Έλεγχος στο Δήμο Αθηναίων Κατόπιν ανώνυμης καταγγελίας διενεργήθηκε έλεγχος, με αντικείμενο την εξέταση των τυχόν παραλείψεων των αρμοδίων υπαλλήλων του Δήμου, αναφορικά με τα αποτελέσματα του ελέγχου σχετικά με τη νομιμότητα των τίτλων σπουδών, πιστοποιητικών και λοιπών στοιχείων του Μητρώου υπαλλήλου του Δήμου. Από τον έλεγχο προέκυψε ότι ο τίτλος που είχε καταθέσει στις ο καταγγελλόμενος υπάλληλος, προκειμένου να του αναγνωρισθεί ως μεταπτυχιακός τίτλος σπουδών, δεν 186

187 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 συνιστούσε Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης σε επίπεδο Masters κατά τις διατάξεις του ν. 3685/2008 και του προηγούμενου σχετικού ν. 2083/1992. Παρά ταύτα, η Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού (Τμήμα Οργάνωσης Προσωπικού) μη σύννομα διαβίβασε την αίτηση του υπαλλήλου στο Υπηρεσιακό Συμβούλιο, εισηγούμενη τη χορήγηση μεταπτυχιακού επιδόματος, χωρίς προηγουμένως να ερευνήσει εάν ο ως άνω τίτλος σπουδών αποτελούσε Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης εγκεκριμένου, με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών. Το αρμόδιο Υπηρεσιακό Συμβούλιο (άρθρο 8 του Ν. 2307/1995), μη σύννομα γνωμοδότησε (το έτος 2006) περί της χορήγησης του προβλεπόμενου από τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 8 του Ν. 3208/2003 μεταπτυχιακού επιδόματος στον υπάλληλο. Ο υπάλληλος δε, στη συνέχεια, αποδέχθηκε, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης, τη χορήγηση μηνιαίου επιδόματος μεταπτυχιακών σπουδών κατά τις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 3205/2003, τη βαθμολογική και μισθολογική του εξέλιξη με πλασματικό χρόνο υπηρεσίας ως κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου και την επιλογή και τοποθέτησή του σε θέσεις ευθύνης, στις οποίες για την τοποθέτησή του, λήφθηκε μεταξύ άλλων υπόψη και το εν λόγω Πιστοποιητικό σπουδών ως αναγνωρισμένος μεταπτυχιακός τίτλος. Η Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού του Δήμου Αθηναίων αν και γνώριζε από το έτος 2014, βάσει του περιεχομένου σχετικού απαντητικού εγγράφου του οικείου Πανεπιστημιακού Ιδρύματος ότι το συγκεκριμένο «Πιστοποιητικό Σπουδών» δεν επέχει ισότιμη θέση Μεταπτυχιακού Διπλώματος, δεν εισηγήθηκε, ως όφειλε, στο Υπηρεσιακό Συμβούλιο την ανάκληση της σχετικής απόφασής του, με την οποία αναγνωρίστηκε η συνάφεια του ως άνω φερόμενου ως αναγνωρισμένου Μεταπτυχιακού τίτλου με το αντικείμενο εργασίας του υπαλλήλου και εγκρίθηκε η καταβολή μηνιαίου επιδόματος μεταπτυχιακών σπουδών σε εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 8 του Ν. 3205/2003. Με τη σχετική έκθεση προτάθηκε το αρμόδιο Υπηρεσιακό Συμβούλιο να προβεί άμεσα στην ανάκληση της σχετικής Πράξης του τότε Υπηρεσιακού Συμβουλίου, με την οποία χορηγήθηκε στον υπάλληλο το επίδομα μεταπτυχιακών σπουδών, καθώς και της σχετικής Πράξης του τότε Υπηρεσιακού Συμβουλίου του άρθρου 5 του Ν. 3584/2007, κατά το μέρος που αφορά στην οριστικοποίηση της μοριοδότησης του ανωτέρω υπαλλήλου ως κατόχου μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, με εκατόν εξήντα (160) επιπλέον μόρια και στην τελική κατάταξή του κατά φθίνουσα σειρά βαθμολογίας, για την επιλογή του σε θέση ευθύνης Προϊσταμένου Διεύθυνσης του Δήμου Αθηναίων. Επίσης προτάθηκε η ανάκληση της απόφασης χορήγησης στον υπάλληλο επιδόματος μεταπτυχιακών σπουδών, καθώς και η ανάκληση των Διαπιστωτικών Πράξεων που αφορούν στη βαθμολογική και μισθολογική κατάταξη του υπαλλήλου με πλασματικό χρόνο, ως κάτοχο μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών. Ακόμη προτάθηκε η αναζήτηση των αχρεωστήτως καταβληθεισών αποδοχών και του επιδόματος μεταπτυχιακών σπουδών, που καταβλήθηκαν στον υπάλληλο λόγω της μη νόμιμης βαθμολογικής και μισθολογικής κατάταξής του κατά τα ανωτέρω. Για τις ανωτέρω μη σύννομες πράξεις και παραλείψεις ζητήθηκε η πειθαρχική δίωξη των εν ενεργεία εμπλεκομένων διοικητικών οργάνων και η Έκθεση απεστάλη στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών. 187

188 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Έλεγχος στο Δήμο Αγίου Νικολάου και στην Περιφερειακή Ενότητα Αγίου Νικολάου (πρώην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αγίου Νικολάου) Νομού Λασιθίου Μετά από αίτημα του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, διενεργήθηκε έλεγχος στο Δήμο Αγίου Νικολάου, με αντικείμενο το διορισμό μόνιμου δημοσίου υπαλλήλου, κατόπιν χρήσης πλαστών δικαιολογητικών, στην Περιφερειακή Ενότητα Αγίου Νικολάου (πρώην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αγίου Νικολάου) Νομού Λασιθίου. Εκτός από το Δήμο Αγίου Νικολάου, ελέγχθηκαν οι ενέργειες των υπηρεσιών της Περιφερειακής Ενότητας Αγίου Νικολάου και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης ως εμπλεκομένων υπηρεσιών. Όπως διαπιστώθηκε, η εν λόγω υπάλληλος διορίστηκε στην πρώην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αγίου Νικολάου κάνοντας χρήση μη γνήσιου τίτλου σπουδών. Ειδικότερα, ο Δήμος Αγίου Νικολάου, υπηρεσία στην οποία μετατάχθηκε η εν λόγω υπάλληλος στις σε εφαρμογή του Ν. 3852/2010, προέβη σε έλεγχο του προσωπικού μητρώου των υπαλλήλων του κατ εφαρμογήν των σχετικών εγκυκλίων του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης σχετικά με τον έλεγχο γνησιότητας πτυχίων, πιστοποιητικών και λοιπών στοιχείων του προσωπικού μητρώου των υπαλλήλων. Κατά τη διενέργεια ελέγχου του ατομικού φακέλου της εν λόγω υπαλλήλου βρέθηκαν δύο πράξεις προέδρου διοικητικού συμβουλίου του ΔΟΑΤΑΠ ταυτάριθμες, με ίδια ημερομηνία αλλά με διαφορετικό περιεχόμενο. Η πρώτη αναγνώριζε τον τίτλο σπουδών «DIPLOME» Οικονομολόγου της εν λόγω υπαλλήλου που της απονεμήθηκε από την Οικονομική σχολή του Πανεπιστημίου των Τιράνων ως πτυχίο ισότιμο αλλά όχι αντίστοιχο προς τα χορηγούμενα από τα Τμήματα Οικονομικών Επιστημών. Αντίθετα, η δεύτερη πράξη αναγνώριζε τον εν λόγω τίτλο σπουδών ως πτυχίο ισότιμο και αντίστοιχο, αφού η κάτοχός του υπέστη επιτυχώς συμπληρωματικές εξετάσεις. Ο Δήμος Αγίου Νικολάου απέστειλε σχετικό ερώτημα στο ΔΟΑΤΑΠ, ο οποίος απάντησε ότι η δεύτερη ταυτάριθμη πράξη σύμφωνα με την οποία αναγνωρίζεται ο τίτλος σπουδών της υπαλλήλου ως πτυχίο ισότιμο και αντίστοιχο, αποτελεί πράξη μη εκδοθείσα από το ΔΟΑΤΑΠ και είναι σαφώς κατασκευασμένη από τρίτους. Η εν λόγω υπάλληλος κατέθεσε αίτηση παραίτησης στην υπηρεσία της ενώ παράλληλα ξεκίνησαν οι διαδικασίες ανάκλησης του διορισμού και της μετάταξής της. Το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. παρενέβη για την επίσπευση των διαδικασιών ανάκλησης των πράξεων διορισμού και μετάταξης της υπαλλήλου, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από την Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης αντίστοιχα. Με τη σχετική έκθεση το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. πρότεινε την αναζήτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών λόγω του ως άνω μη νόμιμου διορισμού και απέστειλε αντίγραφο της σχετικής έκθεσης στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Λασιθίου. Η Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου ως αρμόδια υπηρεσία δεν έχει προχωρήσει σε ενέργειες αναφορικά με την αναζήτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών. Ως εκ τούτου, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. έχει ήδη ζητήσει σχετική ενημέρωση από την Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου. 188

189 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Έλεγχος στους Δήμους Ανδραβίδας Κυλλήνης και Ναυπακτίας Ο έλεγχος που διενεργήθηκε στους ως άνω Δήμους αφορούσε στην εξέταση: i) της νομιμότητας ανάθεσης καθηκόντων προϊσταμένου αυτοτελούς γραφείου και καλλιτεχνικού διευθυντή σε υπάλληλο, της προσέλευσης ή μη αυτού στην Υπηρεσία του και της από μέρους του άσκησης ιδιωτικού έργου με αμοιβή χωρίς άδεια, ii) της άδειας υπηρεσιακής εκπαίδευσης που είχε χορηγηθεί σε άλλο υπάλληλο, iii) της τήρησης του υποχρεωτικού ωραρίου εργασίας από τους προϊσταμένους των υπηρεσιών του Δήμου. Από τον έλεγχο προέκυψαν τα εξής: Οι αποφάσεις Δημάρχου περί τοποθέτησης υπαλλήλου ως προϊσταμένου στο Αυτοτελές Γραφείο Επικοινωνίας & Δημοσίων Σχέσεων του Δήμου και η ανάθεση σε αυτόν καθηκόντων καλλιτεχνικού διευθυντή, ήταν μη σύννομες καθόσον οι αντίστοιχες θέσεις δεν προβλέπονται στον Οργανισμό του Δήμου. Από τις αποφάσεις αυτές η Υπηρεσία επιβαρύνθηκε με το μηνιαίο επίδομα θέσης ευθύνης που κατέβαλε στον υπάλληλο. Για χρονικό διάστημα πλέον των δύο ετών (Μάιος 2012 Αύγουστος 2014), δεν εξάγονται ασφαλή συμπεράσματα περί της προσέλευσης ή μη του υπαλλήλου στην Υπηρεσία του, καθόσον αυτός είχε «ελεύθερο ωράριο» εργασίας με απόφαση Δημάρχου, κατά παράβαση των σχετικών διατάξεων περί του ωραρίου των Δημοσίων Υπαλλήλων. Εν συνεχεία και μέχρι τον Ιούνιο του 2015, ο υπάλληλος προσήλθε στην Υπηρεσία του μόνο δέκα ημέρες. Το διάστημα αυτό, είτε απουσίαζε αδικαιολογήτως είτε έκανε χρήση προβλεπόμενων αδειών (κανονικών, αναρρωτικών, άνευ αποδοχών). Η Υπηρεσία του και ενώ ήταν σε εξέλιξη ο έλεγχος του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. - προέβη σε ανάλογη περικοπή των αποδοχών του για όλες τις ημέρες της αδικαιολόγητης απουσίας του και εκκίνησε τη διαδικασία αναζήτησης πειθαρχικών ευθυνών η οποία δεν είχε ολοκληρωθεί μέχρι τη σύνταξη της σχετικής έκθεσης. Η Υπηρεσία εφάρμοσε πλημμελώς τις κείμενες διατάξεις περί αδειών και ειδικότερα χορηγούσε κανονικές άδειες σε χρόνο που ο υπάλληλος είχε απολέσει το δικαίωμα χρήσης αυτών, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις διαβίβασε ιατρικές διαγνώσεις στην οικεία Α βάθμια υγειονομική επιτροπή χωρίς αυτό να απαιτείται και χωρίς την έκδοση σχετικής απόφασης από το Δήμαρχο. Υπάλληλος, που είχε ήδη μεταταχθεί σε στο Δήμο Ναυπακτίας, έλαβε νομίμως άδεια υπηρεσιακής εκπαίδευσης, προκειμένου να παρακολουθήσει μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών στο εξωτερικό, ωστόσο δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του, με δική του υπαιτιότητα. Εν συνεχεία, επέστρεψε στην Υπηρεσία του με μεγάλη χρονική καθυστέρηση (πλέον των δεκαέξι μηνών) γεγονός το οποίο τον καθιστούσε αδικαιολογήτως απόντα. Η Υπηρεσία παρέλειψε να προβεί στις προβλεπόμενες ενέργειες σχετικά με την επιστροφή και περικοπή των αποδοχών που του είχε καταβάλει (με εξαίρεση τους μήνες Απρίλιο και Μάιο 2013) και δεν εκκίνησε πειθαρχική διαδικασία για την αδικαιολόγητη αποχή από την εκτέλεση των καθηκόντων του. Κατόπιν των ανωτέρω διαπιστώσεων, προτάθηκε στη Διεύθυνση Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου Ανδραβίδας Κυλλήνης να αναζητήσει την επιστροφή των συνολικών 189

190 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ποσών (αποδοχές, προσαυξήσεις, επίδομα θέσης ευθύνης) που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως στους δύο ανωτέρω υπαλλήλους. Αναφορικά με την τήρηση του υποχρεωτικού ωραρίου από τους Προϊσταμένους του Δήμου δεν κατέστη δυνατή η εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, λόγω έλλειψης επαρκών στοιχείων δεδομένου ότι στις ημερήσιες καταστάσεις παρουσίας προσωπικού που προσκομίστηκαν στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., ουσιαστικά δηλώνεται μόνο η φυσική τους παρουσία. O Δήμος Ανδραβίδας - Κυλλήνης ενημέρωσε για δύο αποφάσεις του Δημάρχου Ανδραβίδας σχετικά με την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών ύψους ευρώ και ευρώ αντίστοιχα για τους δύο ανωτέρω υπαλλήλους. Με τη σχετική έκθεση ζητήθηκε από το Δήμαρχο Ανδραβίδας Κυλλήνης η αναζήτηση πειθαρχικών ευθυνών. Έλεγχος στην Αναπτυξιακή Τρικάλων Α.Α.Ε. Ο.Τ.Α.-ΚΕΝΑΚΑΠ Α.Ε. και στην Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων Κατόπιν καταγγελίας, διενεργήθηκε έλεγχος, με αντικείμενο τις ενέργειες της «Αναπτυξιακής Τρικάλων-Α.Α.Ε. Ο.Τ.Α.» (ΚΕΝΑΚΑΠ Α.Ε.), ως προς την αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου από το 2010 μέχρι σήμερα. Στο πλαίσιο του ελέγχου διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: Κατά το έτος 2008 η πρώην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση (Ν.Α.) Τρικάλων κατέθεσε το ποσό των ,03 ευρώ προκειμένου να συμμετάσχει στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της «Αναπτυξιακής Τρικάλων-Α.Α.Ε. Ο.Τ.Α.». Από το ανωτέρω ποσό έγινε αποδεκτό ποσό ύψους ,92 ευρώ για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας. Το υπόλοιπο ποσό (29.824,11 ευρώ), ήτοι η διαφορά καταβεβλημένου και πιστοποιημένου ποσού για την αύξηση του κεφαλαίου, αποφασίστηκε να επιστραφεί στην πρώην Ν.Α. Τρικάλων ως αχρεωστήτως καταβληθέν. Ωστόσο, το ποσό δεν επεστράφη αλλά παρέμεινε στην εταιρεία για μελλοντική αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και τελικά θεωρήθηκε ως νόμιμη καταβολή και έγινε αποδεκτό στη διαδικασία πιστοποίησης της τελευταίας μερικής αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας, σύμφωνα με το αριθ. 273/2016 πρακτικό απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, το οποίο καταχωρήθηκε στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο με την αρ. 2580/ ανακοίνωση και το αρ. 30/2016 πρακτικό απόφαση της Ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των μετόχων. Συνεπεία των διαπιστώσεων του ελέγχου, αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες. Έλεγχος στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας, Διεύθυνση Διοικητικού Οικονομικού Ο έλεγχος στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας, Διεύθυνση Διοικητικού Οικονομικού είχε σαν έναυσμα παραγγελίες του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Πρωτοδικών αλλά και επώνυμες καταγγελίες. Αντικείμενο του ελέγχου αποτέλεσε η νομιμότητα της συγκρότησης των εκλογικών συνεργείων 190

191 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 και της κατανομής των σχετικών εκλογικών αποζημιώσεων στους υπαλλήλους της ελεγχθείσας Υπηρεσίας την τελευταία πενταετία, η νομιμότητα χορήγησης και κατανομής αποζημίωσης υπερωριακής απασχόλησης στους υπαλλήλους της Υπηρεσίας, η νομιμότητα μετακίνησης υπαλλήλου, η νομιμότητα μη απόδοσης οφειλομένων μισθών υπαλλήλου και πράξεις ή παραλείψεις της Υπηρεσίας σχετικά με την υποχρέωση προστασίας και ασφάλειας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από την λειτουργία κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης στους χώρους εισόδου του κτιρίου που στεγάζεται. Από τον ανωτέρω έλεγχο προέκυψαν περιπτώσεις υπαλλήλων να έχουν λάβει υπερωριακή απασχόληση αν και βρίσκονταν σε κανονική άδεια, ειδική άδεια, γονική άδεια είτε σε ημέρες που καταγράφονται ως ασθενείς. Προτάθηκε επέκταση του ελέγχου περί της καταβολής υπερωριακής αποζημίωσης στους υπαλλήλους όλων των Τμημάτων της Διεύθυνσης Διοικητικού Οικονομικού και υιοθέτηση συστήματος καταγραφής της πραγματοποίησης υπερωριών ανά ημέρα παροχής και όχι συνολικά ανά μήνα. Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας ενημέρωσε για την επιστροφή χρηματικών ποσών που αντιστοιχούν σε υπερωρίες ως αχρεωστήτως καταβληθέντων για τα έτη Η σχετική έκθεση διαβιβάστηκε στην Υπηρεσία Δημοσιονομικού Ελέγχου Ν. Ηλείας καθώς και στον Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας για την αναζήτηση πειθαρχικών ευθυνών. Έλεγχος στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (Ε.Α.Β.) Στο πλαίσιο κύριας ανάκρισης που διενεργείται σε συνέχεια προηγούμενου ελέγχου του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. και σε εκτέλεση σχετικής παραγγελίας τακτικού ανακριτή του ν. 4022/2011, διενεργήθηκε συμπληρωματικός έλεγχος σχετικά με τις αναθέσεις, κατά τη χρονική περίοδο , σε υπεργολάβο/ους έργου συναρμολόγησης και κατασκευής απαρτίων και συγκροτημάτων αεροσκαφών, τα εταιρικά οχήματα και την υπερωριακή απασχόληση των οδηγών της εταιρείας, τα επιδόματα θέσης ευθύνης που χορηγήθηκαν στα στελέχη της Ε.Α.Β. Α.Ε. κατά το χρονικό διάστημα , τη συμμετοχή των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας στις συνεδριάσεις του κατά τα έτη και τις καταβληθείσες για το λόγο αυτό αποζημιώσεις, τα δάνεια που χορηγήθηκαν στο προσωπικό της Ε.Α.Β. Α.Ε. κατά τα έτη , τις επιχορηγήσεις φορέων από την ΕΑΒ Α.Ε., τις αναθέσεις νομικών υπηρεσιών σε εξωτερικούς δικηγόρους, τις αναθέσεις για τη σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων της εταιρείας των χρήσεων των ετών , τις αναθέσεις μίσθωσης έργου και παροχής υπηρεσιών των ετών και το καθεστώς παράλληλης απασχόλησης των ιατρών της εταιρείας από το ΙΚΑ. Κατά τον έλεγχο εντοπίσθηκαν παραβάσεις της κείμενης νομοθεσίας και των εσωτερικών οδηγιών διοίκησης και λειτουργίας της εταιρείας, καθώς και περιπτώσεις αδικαιολόγητης οικονομικής επιβάρυνσής της, οι οποίες αποτελούν αντικείμενο της εν εξελίξει ποινικής διαδικασίας. Έλεγχος στην Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΕΥΑΘ Α.Ε.) Έναυσμα του ανωτέρω ελέγχου ήταν σχετικές καταγγελίες. Ο έλεγχος αφορούσε, μεταξύ άλλων, στη νομιμότητα απασχόλησης Ειδικών Συμβούλων στην ΕΥΑΘ Α.Ε., στην ταυτόχρονη εί- 191

192 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ σπραξη από αυτούς αμοιβής από την εταιρεία και σύνταξης και στη νομιμότητα διορισμού πρώην Ειδικού Συμβούλου της ΕΥΑΘ Α.Ε. σε θέση εσωτερικού ελεγκτή της εταιρείας. Από τον ανωτέρω έλεγχο διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: Οι ρυθμίσεις του Κανονισμού Εσωτερικού Ελέγχου της ΕΥΑΘ Α.Ε. περί επιλογής εσωτερικών ελεγκτών χρήζουν συμπλήρωσης προκειμένου να εναρμονίζονται με το κανονιστικό πλαίσιο προμηθειών, υπηρεσιών και έργων της εταιρείας. Οι συμβάσεις έργου τριών Ειδικών Συμβούλων του Προέδρου της ΕΥΑΘ Α.Ε. καθώς και ενός στελέχους το οποίο συνήψε σύμβαση με την «ΕΥΑΘ Υπηρεσίες Α.Ε.» υποκρύπτουν συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας και συνεπώς η απασχόλησή τους υπάγεται στην ασφάλιση του ΙΚΑ. Το ΙΚΑ προέβη στην ασφαλιστική τακτοποίηση των Ειδικών Συμβούλων της ΕΥΑΘ Α.Ε., συντάσσοντας Πράξεις Επιβολής Εισφορών και Πρόσθετων Επιβαρύνσεων κατά της ΕΥΑΘ Α.Ε. και της «ΕΥΑΘ Υπηρεσίες Α.Ε.» συνολικού ύψους ,79 ευρώ. Από το σχετικό έλεγχο του ΙΚΑ δεν προέκυψε μέχρι και το χρόνο έκδοσης της σχετικής έκθεσης η συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων για περικοπή της σύνταξης δύο Ειδικών Συμβούλων ενώ σχετικά με πρώην Ειδικό Σύμβουλο έγινε μείωση της σύνταξής του από λόγω ασφάλισής του στον ΟΑΕΕ, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Μετά τις ως άνω διαπιστώσεις και συμπεράσματα η Έκθεση διαβιβάστηκε στην ΕΥΑΘ Α.Ε. προκειμένου να εξετάσει το ενδεχόμενο τροποποίησης - συμπλήρωσης του άρθρου 3 παρ. 1 και 2 του Κανονισμού Λειτουργίας της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου με τις ρυθμίσεις που απαιτούνται προς την κατεύθυνση εναρμόνισής τους με το κανονιστικό πλαίσιο προμηθειών, υπηρεσιών και έργων της εταιρείας. Επίσης η Έκθεση διαβιβάστηκε στην Εισαγγελία Εφετών Θεσσαλονίκης προκειμένου να συσχετισθεί με συναφή δικογραφία. Αναφορικά με την ανταπόκριση της ελεγχθείσας υπηρεσίας στις προτάσεις του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., η ΕΥΑΘ Α.Ε. ενημέρωσε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ότι τροποποιήθηκε ο Κανονισμός Λειτουργίας της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου της ΕΥΑΘ Α.Ε. και οι προτάσεις της έκθεσης του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ενσωματώθηκαν στο νέο Κανονισμό. Ειδικότερα ορίστηκαν τα εξής: Η διενέργεια διαγωνισμού (ανεξαρτήτως ύψους δαπάνης) για τη στελέχωση της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου της εταιρείας όταν οι ελεγκτές προέρχονται εκτός της υπηρεσιακής ιεραρχίας. Επίσης για την τοποθέτηση στελεχών απαιτείται κατάρτιση σύμβασης που περιλαμβάνει κατ ελάχιστο το είδος των υπηρεσιών ενώ η ανάθεση υπηρεσιών σε εξωτερικούς εμπειρογνώμονες γίνεται σε κάθε περίπτωση με απόφαση του ΔΣ κατόπιν διενέργειας διαγωνισμού. Ορίστηκε ρητά το είδος της σύμβασης μεταξύ εταιρείας και εξωτερικών ελεγκτών. Ακόμη, με βάση τις διαπιστώσεις της Έκθεσης Ελέγχου, το ΙΚΑ καταλόγισε και εισέρπαξε το ποσό των ,32 ευρώ από την ΕΥΑΘ Α.Ε., το οποίο αντιστοιχεί σε Πράξεις Επιβολής Εισφορών για την ασφαλιστική τακτοποίηση Ειδικών Συμβούλων του Προέδρου της εταιρείας μετά από τον έλεγχο του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. Έλεγχος στον Οργανισμό Κεντρικών Αγορών και Αλιείας Α.Ε. (Ο.Κ.Α.Α. Α.Ε.) Μετά από αίτημα του Πταισματοδικείου Νίκαιας σε εκτέλεση παραγγελίας του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Πειραιά, το οποίο διαβιβάσθηκε στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. από τον Υπουργό Οικονομικών για τη 192

193 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 διενέργεια σχετικού ελέγχου, διενεργήθηκε από το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. έλεγχος με αντικείμενο τη διερεύνηση της νομιμότητας της διαδικασίας διορισμού Διευθύνοντος Συμβούλου στην Ο.Κ.Α.Α. Α.Ε. και της γνησιότητας των τίτλων σπουδών του. Από τον έλεγχο αυτό διαπιστώθηκαν τα ακόλουθα: Με την αριθ /ΕΓΔΕΚΟ 1006/ ΚΥΑ διορίστηκε ως Διευθύνων Σύμβουλος στον Ο.Κ.Α.Α. Α.Ε., πρόσωπο το οποίο δεν κατείχε τον απαιτούμενο, κατά την παρ. 9 του άρθρου 3 του Ν. 3429/2005 και την από πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, τίτλο σπουδών για την κάλυψη της εν λόγω θέσης, καθώς ο βασικός τίτλος σπουδών του δεν προέρχεται από Πανεπιστημιακό Ίδρυμα αλλά από Τεχνολογικό. Το σχέδιο της ανωτέρω ΚΥΑ φέρει τις υπογραφές των αρμόδιων Υπουργών και του τότε Ειδικού Γραμματέα ΔΕΚΟ και δεν φέρει υπογραφές της υπηρεσιακής ιεραρχίας των συναρμόδιων Υπουργείων. Αν και αναζητήθηκε η υποβληθείσα ηλεκτρονικά αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος του διορισθέντος, προκειμένου να διαπιστωθούν οι τίτλοι σπουδών και η εμπειρία που επικαλέσθηκε για την κάλυψη της εν λόγω θέσης, δεν ανευρέθηκε. Δεν ανευρέθηκε επίσης ο φάκελος αξιολόγησης για την κάλυψη της ως άνω θέσης, κατόπιν της από πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, τόσο στο Υπουργείο Οικονομικών (φορέα που είχε την πρωτοβουλία για την έκδοση της αριθ /ΕΓΔΕΚΟ 1006/ ΚΥΑ με την οποία διορίστηκε), όσο και στα εποπτεύοντα Υπουργεία (Οικονομίας & Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων). Ο προαναφερόμενος επαναδιορίστηκε στη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου με τις αριθ. Α2 171/ , Α2 925/ και 70282/ ΚΥΑ. Τα σχέδια των δύο πρώτων ΚΥΑ φέρουν υπογραφές των αρμόδιων Υπουργών, του τότε Γενικού Γραμματέα Εμπορίου και υπηρεσιακών παραγόντων του εκάστοτε Υπουργείου Ανάπτυξης, ενώ το σχέδιο της τρίτης φέρει τις υπογραφές και υπηρεσιακών παραγόντων του Υπουργείου Οικονομικών. Η έκθεση διαβιβάσθηκε στο Πταισματοδικείο Νίκαιας για συσχέτιση με τη σχηματισθείσα δικογραφία. Έλεγχος στο Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας Αντικείμενο του ανωτέρω ελέγχου ήταν ο έλεγχος των διαλαμβανομένων σε καταγγελία, σχετικά με μετατάξεις δύο υπαλλήλων του ελεγχόμενου φορέα από τον κλάδο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Δ.Ε.) Πληρωμάτων Ασθενοφόρων στον κλάδο Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (Τ.Ε.) Διοίκησης Μονάδων Υγείας και Πρόνοιας. Οι ανωτέρω δύο υπάλληλοι της Κ.Υ. του ΕΚΑΒ είχαν προσληφθεί αρχικά και οι δύο, ως ΙΔΑΧ, σε κενές ιδρυθείσες θέσεις του κλάδου Δ.Ε. Πληρωμάτων Ασθενοφόρων, σύμφωνα με σχετική κοινή Απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης, Οικονομικών και Εργασίας. Η αλλαγή κατηγορίας και κλάδου που ακολούθησε στη συνέχεια και για τους δύο προέκυψε μετά σχετική Πράξη του Προέδρου του Δ.Σ. του ΕΚΑΒ, κατά το 2000, η οποία εκδόθηκε κατόπιν σχετικών αποφάσεων του Δ.Σ. και του Π.Υ.Σ. και η οποία εγκρίθηκε με απόφαση του προϊσταμένου της Δ/νσης του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας. Με την ανωτέρω απόφαση, μετατράπηκαν οι θέσεις των δύο υπαλλήλων από Δ.Ε. Πληρωμά- 193

194 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ των Ασθενοφόρων (ΙΔΑΧ), σε οργανικές και συνιστώμενες θέσεις, Τ.Ε. Ραδιοτηλεγραφητών, μονίμων υπαλλήλων, σύμφωνα με τις διατάξεις των Ν. 2738/99 και Ν. 2768/99. Επομένως η συγκεκριμένη αλλαγή από ΔΕ σε ΤΕ δεν συνιστά μετάταξη σε κλάδο ανώτερης κατηγορίας, αλλά διορισμό σε συνιστώμενη οργανική θέση του κλάδου ΤΕ Ραδιοτηλεγραφητών. Η «μετάταξη» των ανωτέρω υπαλλήλων σύμφωνα με τη σχετική έκθεση του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ήταν νομικά πλημμελής, καθόσον, για την μετάταξη των εν λόγω υπαλλήλων στην κατηγορία ΤΕ Διοίκησης και Οικονομίας θα έπρεπε να συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις που θέτουν οι σχετικές περί μετατάξεων διατάξεις, πλην όμως, οι ανωτέρω κατά τον χρόνο τέλεσης της μετάταξής τους, δεν διέθεταν την ισοτιμία, από τον αρμόδιο φορέα (ΔΟΑΤΑΠ), των τίτλων σπουδών που κατείχαν, με τα πτυχία των ΚΑΤΕΕ ή ΤΕΙ. Στη συνέχεια η επιλογή και η τοποθέτηση του ενός εξ αυτών σε τακτικό μέλος του Υπηρεσιακού Συμβουλίου (Υ.Σ.) και ταυτόχρονα σε Προϊστάμενο Διεύθυνσης Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών, μέχρι την επιλογή των Προϊσταμένων Διευθύνσεων, από το Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού, σύμφωνα με το άρθρο πέμπτο (μεταβατικές διατάξεις) του Ν. 3839/2010, έγινε κατά παράβαση των διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας εφόσον ως υποψήφιοι υπήρχαν υπάλληλοι κλάδου ΠΕ Διοικητικού Οικονομικού με τις προϋποθέσεις που προέβλεπε ο Ν. 3938/2010. Με την ανωτέρω έκθεση προτάθηκε στον Πρόεδρο του Δ.Σ. του ΕΚΑΒ να προβεί στην ανάκληση της Πράξης του, σύμφωνα με την οποία, οι ανωτέρω δύο υπάλληλοι μετατάχθηκαν αναδρομικά από , σε κενές ομοιόβαθμες οργανικές θέσεις του κλάδου ΤΕ Διοίκησης και Οικονομίας ειδικότητας Μονάδων Υγείας και Πρόνοιας και να επανέλθουν στις προσωποπαγείς θέσεις του κλάδου ΤΕ Ραδιοτηλεγραφητών που κατείχαν προ της εκδόσεως της ανωτέρω Πράξης. Ακόμη, προτάθηκε στον Πρόεδρο του Δ.Σ. του ΕΚΑΒ να προβεί εκ νέου στη διαδικασία επιλογής και τοποθέτησης τακτικού μέλους του Υπηρεσιακού Συμβουλίου και Προϊσταμένου Διεύθυνσης Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών του ΕΚΑΒ, σύμφωνα με τον Ν. 3839/2010 και τον Οργανισμό του ΕΚΑΒ ( ΠΔ 376/88, άρθρο 15, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 9, του ΠΔ 348/ ), από υπαλλήλους κατηγορίας Π.Ε. Έλεγχος στο Δήμο Λαγκαδά και στη Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) Λαγκαδά Η σχετική ανώνυμη καταγγελία, που αποτέλεσε έναυσμα για τη διεξαγωγή του ανωτέρω ελέγχου, ανέφερε ότι δύο εκλεγμένοι Δημοτικοί Σύμβουλοι παρά την ύπαρξη σε βάρος τους καταδικαστικών αποφάσεων συνέχιζαν να συμμετέχουν στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Λαγκαδά και ένας από αυτούς τελούσε Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) Λαγκαδά. Από τον έλεγχο διαπιστώθηκε κρίσιμο χρονικό διάστημα ενός εξαμήνου περίπου, το οποίο μεσολάβησε από την έκδοση οριστικής καταδικαστικής απόφασης μέχρι την έκδοση αμετάκλητης αθωωτικής απόφασης κατά το οποίο, ένας εκ των Δημοτικών Συμβούλων έπρεπε να τεθεί σε κατάσταση αργίας από το Γενικό Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης. Ωστόσο, η καταδικαστική απόφαση δεν περιήλθε σε γνώση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης ώστε να γίνουν οι προβλεπόμενες ενέργειες. 194

195 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Διαπιστώθηκε, επίσης, κώλυμα συμμετοχής του εν λόγω Δημοτικού Συμβούλου στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΕΥΑ Λαγκαδά, καθώς από το αντίγραφο ποινικού μητρώου που μας διαβιβάστηκε προέκυψαν αμετάκλητες καταδίκες για αδικήματα που δημιουργούν κώλυμα συμμετοχής. Προέκυψε ευθύνη για τον ίδιο το Δημοτικό Σύμβουλο, ο οποίος απέκρυψε στις σχετικές συνεδριάσεις εκλογής του τις καταδικαστικές αποφάσεις σε βάρος του και μάλιστα εισηγήθηκε ο ίδιος για τον εαυτό του τη θέση του στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΕΥΑ Λαγκαδά. Ως εκ τούτου κρίθηκαν ως μη νόμιμες οι σχετικές αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου που όρισαν ως Πρόεδρο του Δ.Σ. της ΔΕΥΑΛ τον συγκεκριμένο Δημοτικό Σύμβουλο και προέκυψε ευθύνη των Δημοτικών Συμβούλων, οι οποίοι δεν έλεγξαν το ενδεχόμενο ύπαρξης κωλύματος συμμετοχής των υποψηφίων για τη συμμετοχή τους στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΕΥΑΛ. Δεν αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες λόγω παραγραφής, ομοίως δεν αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες για τον εκλεγέντα στη θέση του Πρόεδρου της ΔΕΥΑ Λαγκαδά Δημοτικό Σύμβουλο καθώς αυτός είχε ήδη κηρυχτεί έκπτωτος κατά το χρόνο της έκδοσης της έκθεσης ελέγχου του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.. Έλεγχος στο Δήμο Δέλτα Ν. Θεσσαλονίκης Έναυσμα του ελέγχου στο Δήμο Δέλτα Ν. Θεσσαλονίκης αποτέλεσαν καταγγελίες που περιήλθαν στο Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. και άλλες που διαβιβάστηκαν από το Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, το Συνήγορο του Πολίτη και το Γενικό Γραμματέα Καταπολέμησης της Διαφθοράς. Αντικείμενο του ελέγχου αποτέλεσε η αδικαιολόγητη απουσία δύο (2) υπαλλήλων από την υπηρεσία τους, η διαδικασία χορήγησης άδειας άσκησης ιδιωτικού έργου σε αυτούς, η διαδικασία χορήγησης άδειας ανατροφής στη μία υπάλληλο, η διαδικασία χορήγησης άδειας λειτουργίας καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος στην ίδια υπάλληλο και η νομιμότητα δύο απευθείας αναθέσεων προμηθειών από το κατάστημα της ανωτέρω υπαλλήλου σε ν.π.δ.δ. του Δήμου. Από τον ανωτέρω έλεγχο διαπιστώθηκε ότι: Ο ένας υπάλληλος απουσίαζε αδικαιολόγητα από την υπηρεσία του τριάντα επτά (37) ημέρες σε διάρκεια ενός (1) έτους κατά παράβαση του άρθρου 36 παρ. 1 και 2 του Ν. 3584/2007. Παρά την ως άνω αδικαιολόγητη απουσία του, καταβλήθηκε στον υπάλληλο αχρεωστήτως το σύνολο των αποδοχών του, κατά παράβαση του άρθρου 172 παρ. 5 του Ν. 3584/2007. Ο υπάλληλος ήταν μέλος και διαχειριστής εμπορικής εταιρείας για έναν (1) μήνα κατά παράβαση των άρθρων 38 παρ. 3 και 39 παρ. 2 του Ν. 3584/2007. Ο τότε Δήμαρχος και η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης, στην οποία ανήκε ο υπάλληλος δεν προέβησαν στον πειθαρχικό έλεγχο του υπαλλήλου κατά παράβαση του άρθρου 58 παρ. 1 περ. (δ) του Ν. 3852/2010 σε συνδυασμό με τα άρθρα 121 παρ. 1 περ. (α), 114 παρ. 1 εδ. πρώτο, 111 παρ. 1 περ. (δ) και (κα), 121 παρ. 1 περ. (γ) και 122 παρ. 4 του Ν. 3584/2007. Μάλιστα, ο τότε Δήμαρχος δεν προέβη στις αναγκαίες ενέργειες για την έκδοση πράξης περικοπής μισθού κατά παράβαση των άρθρων 58 του Ν. 3852/2010 και 172 παρ. 5 και 173 του Ν. 3584/2007. Ομοίως, η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών και ο προϊστάμενος του Τμήματος Διοικητικών Υπηρεσιών δεν προέβησαν στις αναγκαίες ενέργειες για την ενημέρωση του αρμοδίου Τμήματος Οικονομικών Υπηρεσιών προκειμένου να γίνει η αντίστοιχη περικοπή μισθού του υπαλλήλου, κατά παράβαση του άρθρου 173 του Ν. 3584/

196 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Περαιτέρω, η απόφαση χορήγησης άδειας ανατροφής τέκνου που έλαβε η εν λόγω υπάλληλος δεν ήταν νόμιμη ως προς τη διάρκειά της και επιπλέον δεν εφαρμόστηκε η προβλεπόμενη διαδικασία έκδοσής της, τόσο κατά την υποβολή της σχετικής αίτησης όσο και κατά την έκδοση και κοινοποίηση της απόφασης, καθώς στην έκδοση της σχετικής απόφασης δεν συμμετείχε η υπηρεσιακή ιεραρχία και η όλη διαδικασία διεκπεραιώθηκε από τον τότε Δήμαρχο. Η υπάλληλος μη νομίμως δεν παρείχε εργασία για διάστημα τριών μηνών και ως εκ τούτου η μισθοδοσία της για παραπάνω διάστημα καταβλήθηκε αχρεωστήτως από το Δήμο (άρθρο 172 παρ. 5 του Ν. 3584/2007). Επίσης, η ανωτέρω υπάλληλος, παρά την υπαλληλική της ιδιότητα, προέβη στην ίδρυση και λειτουργία καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 38 παρ. 3 του Ν. 3584/2007. Στην υπάλληλο χορηγήθηκε τόσο η προέγκριση για τη λειτουργία του καταστήματος από το Τοπικό Συμβούλιο Δημοτικής Κοινότητας όσο και η βεβαίωση γνωστοποίησης από τον τότε Δήμαρχο κατά παράβαση του άρθρου 38 παρ. 3 του Ν. 3584/2007, σύμφωνα με το οποίο απαγορεύεται η άσκηση εμπορίας από υπάλληλο. Τέλος, ο Πρόεδρος του ν.π.δ.δ. του Δήμου Δέλτα υπέγραψε δύο (2) απευθείας αναθέσεις προμηθειών του ν.π.δ.δ. στο κατάστημα της υπαλλήλου, ενώ η τελευταία διατηρούσε την υπαλληλική της ιδιότητα κατά παράβαση της απαγορευτικής διάταξης του άρθρου 38 παρ. 3 του Ν. 3584/2007. Η σχετική έκθεση διαβιβάστηκε στο Δήμαρχο προκειμένου να προβεί, δια των αρμοδίων Υπηρεσιών του, στις αναγκαίες ενέργειες αναζήτησης και είσπραξης ως αχρεωστήτως καταβληθέντων των ποσών τα οποία αντιστοιχούν στις εισπραχθείσες αποδοχές των υπαλλήλων κατά τα χρονικά διαστήματα κατά τα οποία μη νομίμως δεν παρείχαν εργασία. Επιπλέον, έγιναν προτάσεις για τη βελτίωση της διαδικασίας χορήγησης αδειών, ελέγχου του υπηρεσιακού ωραρίου, λειτουργίας του ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου και έκδοσης των μηνιαίων μισθοδοτικών καταστάσεων. Ο Δήμος Δέλτα ενημέρωσε για την αναζήτηση ποσού ευρώ από την πρώην υπάλληλο. Για τις διαπιστωθείσες πράξεις και παραλείψεις αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες. Η έκθεση διαβιβάστηκε στο Ελεγκτικό Συνέδριο για τις τυχόν ενέργειές του καθώς και στον Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 5 περ. γ του Ν. 3074/ 2002, για τη διερεύνηση τυχόν ποινικών ευθυνών. Έλεγχος σε Τελωνείο σε νησιωτικό νομό Σε έλεγχο που διενήργησε το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. σε τελωνείο σε νησιωτικό νομό, κατόπιν καταγγελίας εκτελωνιστή, διαπιστώθηκε, μεταξύ άλλων, ότι: Στο νησί που έχει την έδρα του το συγκεκριμένο τελωνείο δραστηριοποιείται ως ανεξάρτητος εκτελωνιστής από το Μάρτιο του 2015 συγγενής α βαθμού (υιός) με υπάλληλο του τελωνείου, στον οποίο κατά το ελεγχόμενο διάστημα (2015) είχαν ανατεθεί ελεγκτικά καθήκοντα και καθήκοντα αναπληρωτή επόπτη. Σε είκοσι τρεις (23) από τις σαράντα τρεις (43) διασαφήσεις του υιού εκτελωνιστή υπέγραψε ως «επόπτης» ο πατέρας του, ο οποίος, σύμφωνα με το άρθρο 36 του ν. 3528/2007 και τον Κώδικα Ηθικής και Δεοντολογίας των υπαλλήλων του Υπουργείου Οικονομικών, υποχρεούτο να είχε ζητήσει την εξαίρεσή του λόγω του υφιστάμενου κωλύματος 196

197 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 συμφέροντος. Μάλιστα, πέντε (5) διασαφήσεις του υιού εκτελωνιστή υπέγραψε ως επόπτης ο πατέρας του, ενώ κατά τις αντίστοιχες ημερομηνίες σε άλλες διασαφήσεις ήταν παρών και υπογράφει ως επόπτης είτε ο Προϊστάμενος του αρμοδίου Τμήματος είτε ο Προϊστάμενος του Τελωνείου. Κατόπιν των ανωτέρω, τα Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. απηύθυνε αυστηρές συστάσεις στην ελεγχόμενη Υπηρεσία να τηρεί απαρέγκλιτα τον κανόνα εξαίρεσης υπαλλήλων της από υποθέσεις, με τις οποίες σχετίζονται συγγενικά τους πρόσωπα, ως ορίζεται από τις διατάξεις του άρθρου 36 του ν. 3528/2007. Έλεγχος σε τέσσερα νοσηλευτικά ιδρύματα Έναυσμα του ανωτέρω ελέγχου αποτέλεσαν ανώνυμες καταγγελίες σύμφωνα με τις οποίες νοσηλευτές οι οποίοι εργάζονταν στο Γ.Ν. Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών «Η ΣΩΤΗΡΙΑ», Γ.Ν. Αθηνών «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ», Γ.Ν. Αθηνών «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ- ΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΟ- ΛΥΚΛΙΝΙΚΗ» και «401 ΓΕΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ», αντίστοιχα, εργαζόντουσαν παράλληλα και στην κλινική «ΥΓΕΙΑΣ ΜΕΛΑΘΡΟΝ» του Ταμείου Υπαλλήλων Εθνικής Τράπεζας (ΤΥΠΕΤ), με αμοιβή, χωρίς άδεια άσκησης ιδιωτικού έργου. Από τον διενεργηθέντα έλεγχο προέκυψε η βασιμότητα των καταγγελιών αφού διαπιστώθηκε ότι οι ανωτέρω υπάλληλοι, χωρίς άδεια από τα Υπηρεσιακά τους Συμβούλια, προσφέροντας τις νοσηλευτικές τους υπηρεσίες τους στο Νοσηλευτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας. Με τη σχετική έκθεση αναζητήθηκαν πειθαρχικές ευθύνες. Έλεγχος στον Οργανισμό Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) Με τον ανωτέρω έλεγχο διερευνήθηκε η καταγγελία εργαζόμενου της Διεύθυνσης Τροχαίου Υλικού της εταιρείας «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΝΑΥΠΗΓΕΙΑ Α.Ε.» και μέλους του Σωματείου Εργαζομένων με την επωνυμία «Η ΤΡΙΑΙΝΑ», σύμφωνα με την οποία ο Ο.Α.Ε.Δ. επιχορήγησε, κατά το χρονικό διάστημα 8 ος/ ος/ 2014, το Ινστιτούτο Εργασίας (ΙΝ.Ε.) της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος (Γ.Σ.Ε.Ε.) με το ποσό των οκτώ εκατομμυρίων ευρώ ( ευρώ), το οποίο στη συνέχεια διατέθηκε «παρανόμως» για την οικονομική ενίσχυση ορισμένων μελών του Σωματείου Εργαζομένων των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά «Η ΤΡΙΑΙΝΑ». Σύμφωνα, επίσης, με την καταγγελία, από την εν λόγω οικονομική ενίσχυση αποκλείστηκαν αδικαιολόγητα ο καταγγέλλων και άλλα εκατόν τριάντα περίπου μέλη του εργατικού σωματείου. Από τον έλεγχο που διενεργήθηκε διαπιστώθηκε ότι ο ΟΑΕΔ, κατά το χρονικό διάστημα 7 ος / ος /2014 πράγματι επιχορήγησε το Ινστιτούτο Εργασίας της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος με το συνολικό ποσό των δέκα έξι εκατομμυρίων επτακοσίων ογδόντα τεσσάρων χιλιάδων ευρώ ( ) σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.4144/2013 και την με αριθμ. Οικ.24459/220/ Κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας. Το Ινστιτούτο Εργασίας της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος δεν είχε υποβάλλει στον ΟΑΕΔ ξεχωριστό απολογισμό των ως άνω επιχορηγήσεων όπως προβλέπεται από το άρθρο

198 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ του Ν.4055/2012, όπως αυτό τροποποιήθηκε και ισχύει, προκειμένου να εξακριβωθεί εάν τα καταβληθέντα χρηματικά ποσά χρησιμοποιήθηκαν από το Ινστιτούτο Εργασίας της Γ.Σ.Ε.Ε. για την εκπλήρωση των σκοπών που προβλέπονται στην με αριθμ. 11/ Απόφαση της Επιτροπής Διαχείρισης του Λ.Α.Ε.Κ. και στην με αριθμ. πρωτ. Οικ.24459/220/ Κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας. Δεδομένου ότι η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδος και το Ινστιτούτο Εργασίας της δεν υπάγονται στην ελεγκτική αρμοδιότητα του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. (Ν.3074/2002) η σχετική έκθεση διαβιβάστηκε στο Ελεγκτικό Συνέδριο (αρμόδια Αρχή για τον τυχόν καταλογισμό της επιχορήγησης) και στον Ο.Α.Ε.Δ. από τον οποίο ζητήθηκε να διενεργήσει έλεγχο σχετικά με τη χρήση των ποσών της επιχορήγησης. 4.9 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Έλεγχος στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού Κατόπιν καταγγελίας σχετικά με τη νομιμότητα της απόρριψης αιτημάτων, κατά τα έτη 2013 και 2014, του Πανεπιστημίου Πατρών και της Εταιρείας Φίλων της Αρχαίας Ελίκης για τη συνέχιση γεωαρχαιολογικής και ανασκαφικής έρευνας στην περιοχή της Αρχαίας Ελίκης, που διενεργείτο από τους ως άνω φορείς επί σειρά ετών, κατόπιν σχετικών εγκριτικών αποφάσεων του Υπουργείου Πολιτισμού, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. διενήργησε σχετικό έλεγχο, κατά τον οποίο με αφορμή τη συγκεκριμένη υπόθεση, διαπιστώθηκε κατ αρχάς ότι: Παρά το γεγονός ότι από τη ψήφιση του ν. 3028/2002 έχει ήδη παρέλθει διάστημα πλέον των δέκα τριών (13) ετών, δεν έχει εκδοθεί η Υπουργική Απόφαση κατά την παρασχεθείσα εξουσιοδότηση του άρθρου 38 παρ. 3, με την οποία θα πρέπει να ρυθμισθούν, μεταξύ άλλων, οι διατυπώσεις που απαιτούνται για την έκδοση της απόφασης της παραγράφου 1 του άρθρου 36, οι ειδικότερες υποχρεώσεις των φορέων που εκτελούν τις ανασκαφές ή άλλες αρχαιολογικές έρευνες, καθώς και των διευθυνόντων συστηματικές ανασκαφές ή άλλης μορφής αρχαιολογικές έρευνες, ο κανονισμός ανασκαφών και κάθε σχετική λεπτομέρεια για την εφαρμογή των άρθρων Το γεγονός αυτό αναμφισβήτητα δυσχεραίνει το έργο των Υπηρεσιών, δημιουργεί συνθήκες αδιαφάνειας, επιτρέπει τη διακριτική μεταχείριση των ενδιαφερομένων εκπαιδευτικών και ερευνητικών φορέων και εντέλει αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την προαγωγή του ερευνητικού έργου για την αποκάλυψη του αρχαιολογικού πλούτου της χώρας. Επιπλέον, δεν έχει εκδοθεί η Υπουργική Απόφαση κατά την παρασχεθείσα εξουσιοδότηση του άρθρου 39 παρ. 9, με την οποία θα πρέπει να ρυθμισθούν ζητήματα που αφορούν την κατάθεση και τη δημοσίευση των μελετών του ιδίου άρθρου και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του, με αποτέλεσμα τη μη διασφάλιση μιας ενιαίας και αποτελεσματικής πολιτικής για την αξιοποίηση των ευρημάτων των ανασκαφών με σαφώς καθορισμένα εκ των προτέρων δικαιώματα και υποχρεώσεις των εμπλεκομένων στην αρχαιολογική έρευνα φορέων. Αναφορικά δε με το συγκεκριμένο αίτημα, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. επεσήμανε τα ακόλουθα σε σχέση με την εν τω μεταξύ εκδοθείσα σχετική Υπουργική Απόφαση: Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 36 του ν. 3028/2002 σε συνδυασμό με αυτές των άρθρων 198

199 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ , 3 και 4 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, η απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού για τη διενέργεια ανασκαφής ή παράταση της διάρκειάς της, δεν εμπίπτει στις πράξεις στις οποίες η Διοίκηση οφείλει ή επιτρέπεται να προβαίνει αυτεπαγγέλτως, αφού για την εκκίνηση της διαδικασίας χορήγησης άδειας διενέργειας ή συνέχισης ανασκαφής, απαιτείται από το νόμο σύμπραξη των ενδιαφερομένων με την υποβολή αίτησης και των προβλεπομένων από τις προαναφερόμενες διατάξεις δικαιολογητικών, που αποτελούν στοιχεία της αιτιολογίας της σχετικής πράξης. Κατά συνέπεια, η Υπουργική Απόφαση που εκδίδεται κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος οφείλει να περιορίζεται μόνον στην αποδοχή ή απόρριψή του, αποκλειομένης οιασδήποτε ευχέρειας της Διοίκησης για αυτεπάγγελτη επέμβαση με την έκδοση πράξης με διαφορετικό περιεχόμενο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως με την Υπουργική Απόφαση, η οποία εκδόθηκε μετά από σύμφωνη γνώμη του ΚΑΣ, εγκρίθηκε η συνέχιση των γεωαρχαιολογικών και ανασκαφικών ερευνών στην Αρχαία Ελίκη κατά το έτος 2015, υπό τον όρο η έρευνα να πραγματοποιηθεί από το Πανεπιστήμιο Πατρών και την Εταιρεία Φίλων Αρχαίας Ελίκης σε συνεργασία με την ΕΦΑ Αχαΐας, ενώ το αίτημα των φορέων αφορούσε στη συνέχιση του ερευνητικού προγράμματός τους σε συνεργασία με επίτιμο Έφορο Αρχαιοτήτων, όπως άλλωστε, εγκρίνονταν επί σειρά ετών αντίστοιχα αιτήματά τους (από το έτος 2005 μέχρι το 2012, με εξαίρεση το 2010). Η επιβολή όμως του όρου αυτού, κατά την άποψη του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ., εγείρει ζήτημα νομιμότητας της εν λόγω πράξης καθ όσον κατά το μέρος που τροποποιήθηκε με αυτήν το περιεχόμενο του αιτήματός τους, δεν υφίσταται η απαιτούμενη σύμπραξη των ενδιαφερομένων, που αποτελεί νόμιμο όρο για την έκδοση της Υ.Α. Το αίτημα των ενδιαφερομένων φορέων αποτελούσε αίτημα παράτασης της διάρκειας του ερευνητικού προγράμματος, που εκτελούσαν μέχρι τότε στην περιοχή επί σειρά ετών κατόπιν εγκριτικών αποφάσεων του Υπουργείου Πολιτισμού. Ως εκ τούτου, μη νόμιμα τέθηκε ζήτημα μη νομιμοποίησης των φορέων να πραγματοποιούν αρχαιολογική έρευνα, καθόσον η πλήρωση ή μη των προϋποθέσεων που ορίζονται στις παρ. 1 και 3 του άρθρου 36 του ν. 3028/2002 εξετάζονται από τη Διοίκηση κατά την κρίση αιτήματος για την έγκριση διενέργειας ανασκαφής που υποβάλλεται για πρώτη φορά και όχι όταν πρόκειται για αίτημα παράτασης της διάρκειας εγκριθείσας ήδη ανασκαφής. Συνεπώς, αφού το ζήτημα της νομιμοποίησης των φορέων να διενεργήσουν την έρευνα είχε ήδη εξετασθεί και κριθεί θετικά από τη Διοίκηση ήδη με σειρά προγενέστερων Υπουργικών Αποφάσεων και από το ΚΑΣ, μη νόμιμα με την Υ.Α τέθηκαν όροι, οι οποίοι περιορίζουν το σχετικό δικαίωμα που έχουν θεμελιώσει οι φορείς για τη συνέχιση του ερευνητικού τους προγράμματος, το οποίο, όπως αναγνωρίζει η ίδια η Υπηρεσία έχει φέρει στο φως σημαντικά ευρήματα. Επιπλέον, το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. επεσήμανε την παράλειψη του ΥΠΠΟΑ να συμπεριλάβει στην Υπουργική Απόφαση και στην προηγηθείσα γνώμη του ΚΑΣ, σαφή, ειδική και επαρκή αιτιολογία, ως όφειλε κατά το γενικό κανόνα του άρθρου 17 του ΚΔΔιαδ. και τις αρχές της χρηστής διοίκησης και της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης των διοικουμένων, δεδομένου ότι επιβλήθηκαν όροι δυσμενείς για τους αιτούντες με αόριστες, γενικές και ως προς ορισμένα σημεία αντιφατικές αναφορές και επομένως χωρίς νόμιμη αιτιολογία. Όλως καταχρηστικά δε, αν και το αίτημα είχε υποβληθεί ήδη από το Νοέμβριο 2014, η Υ.Α. εκδόθηκε τον Αύγουστο 2015 και συγκεκριμένα μόλις δέκα (10) ημέρες πριν την εκπνοή του διαστήματος για το οποίο είχαν προγραμματίσει να συνεχίσουν το ερευνητικό τους πρόγραμμα κατά το θέρος 2015, με αποτέλεσμα να είναι εκ των πραγμάτων αδύνατη η εκτέλεση των ερ- 199

200 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ γασιών που εγκρίθηκαν και να απολεσθεί ακόμα ένα έτος από την υλοποίηση του ερευνητικού προγράμματος. Κατόπιν των ανωτέρω το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. πρότεινε στην ελεγχόμενη Υπηρεσία να μεριμνήσει για την ανάκληση και επανέκδοση της Υ.Α σύμφωνα με το νομίμως υποβληθέν αίτημα του Πανεπιστημίου Πατρών και της ΕΦΑΕΛ, καθώς και για την έκδοση των Υ.Α. που προβλέπονται από τα άρθρα 38 παρ. 3 και 39 παρ. 9 του ν. 3028/2002. Ωστόσο, μέχρι σήμερα το ΥΠΠΟΑ παραλείπει να προβεί στην ανάκληση της ως άνω απόφασής του, εμμένει στην άποψή του το ερευνητικό πρόγραμμα να συνεχισθεί υπό τους όρους που έχει θέσει χωρίς τη συναίνεση των ενδιαφερομένων φορέων, με αποτέλεσμα τη διακοπή των εργασιών για ένα ακόμα έτος χωρίς νόμιμη αιτία. Έλεγχος στο Δήμο Άνδρου Ο έλεγχος διενεργήθηκε αυτεπάγγελτα με έναυσμα σχετικά δημοσιεύματα και αφορούσε στη νομιμότητα των ενεργειών της ως άνω Υπηρεσίας, σε σχέση με υπό ανέγερση οικοδομή στη θέση Πέρα Πάντα, στις Στενιές της νήσου Άνδρου, για την οποία υφίστατο σήμα διακοπής εργασιών, δεδομένου ότι «στον άμεσο περιβάλλοντα χώρο του υπό ανέγερση κτιρίου υπάρχει νεώτερο μνημείο και συγκεκριμένα ο υδρόμυλος Εμπειρίκου, γνωστός ως Φάμπρικα, (ΥΑ ΥΠΠΟ/ ΔΙΛΑΠ/Γ / , ΦΕΚ 495/Β/ ), με ζώνη προστασίας 50 μ. περιμετρικά», οπότε η οικοδομική δραστηριότητα ελέγχεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10, παρ. 3 του ν. 3028/2002 «Για την Προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς». Από τον έλεγχο προέκυψαν τα παρακάτω: 1. Η υπό εξέταση οικοδομική άδεια εκδόθηκε από την πολεοδομική Υπηρεσία Άνδρου χωρίς νόμιμο έρεισμα, μετά από πλημμελή έλεγχο του σχετικού φακέλου, δεδομένου ότι, με την οικοδομική αυτή άδεια εγκρίθηκε η εκτέλεση οικοδομικών εργασιών πλησίον του ιστορικού διατηρητέου μνημείου «ατμόμυλος Εμπειρίκου» ( Φάμπρικα ) και μάλιστα, εντός της «ζώνης προστασίας των 50μ.», περιμετρικά αυτού, όπως αυτή είχε χαρακτηριστεί με την με αρ. ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ939/27579/1991 Υπουργική Απόφαση χαρακτηρισμού του εν λόγω μνημείου, χωρίς να υποβληθεί η απαιτούμενη έγκριση του (τότε) Υπουργού Πολιτισμού & Τουρισμού (η οποία προηγείται από τις άδειες άλλων αρχών), κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 10 παρ. 3 & 6 του Ν.3028/2002 και 3 παρ.1ια του από Π.Δ. Η ανωτέρω παράλειψη, η οποία συνιστά νόμιμο λόγο ανάκλησης της οικοδομικής άδειας για λόγους δημοσίου συμφέροντος (ΣτΕ 3558/2008 (σκ.6), ΝΣΚ 163/2015 Γνμδ. Ολ.) συντελέστηκε παρόλο που η γειτνίαση του υπόψη γηπέδου με τον ατμόμυλο Εμπειρίκου ( Φάμπρικα ) μπορούσε να εντοπιστεί από τα στοιχεία που περιλαμβάνονταν στο τοπογραφικό διάγραμμα της εν λόγω οικοδομικής άδειας, και συγκεκριμένα, από τις συντεταγμένες των κορυφών του εν λόγω γηπέδου και τα αποσπάσματα χάρτη της ευρύτερης περιοχής αυτού. 200

201 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2016 Εικόνα: Απόσπασμα Ορθοφωτογραφίας από φωτοληψίες περιόδου στην οποία, το εξεταζόμενο ακίνητο τοποθετήθηκε με συντεταγμένες που λήφθηκαν από το από Οκτώβριο 2010 τοπογραφικό διάγραμμα της οικοδομικής άδειας. Το ανωτέρω δημιουργήθηκε τον Ιανουάριο 2016 στον ιστότοπο: wms/ktbasemap/default.aspx. Δυτικά του ακινήτου απεικονίζεται η Φάμπρικα Εμπειρίκου (κόκκινο βέλος) και εντός του ακινήτου οι δύο ερειπωμένες κατοικίες για τις οποίες εκδόθηκε η οικοδομική άδεια (μπλε βέλος). 201