ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ. Η ΔΥΣΚΟΛΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΗ ΝΕΑ ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΟΧΗ. Η Διαχείριση του Ανθρώπινου Δυναμικού. Πρόβλημα ή ευκαιρία;

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ. Η ΔΥΣΚΟΛΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΗ ΝΕΑ ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΟΧΗ. Η Διαχείριση του Ανθρώπινου Δυναμικού. Πρόβλημα ή ευκαιρία;"

Transcript

1 ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ. Η ΔΥΣΚΟΛΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΗ ΝΕΑ ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΟΧΗ Η Διαχείριση του Ανθρώπινου Δυναμικού. Πρόβλημα ή ευκαιρία; Δήμητρα Ιορδάνογλου Λέκτορας Πάντειο Πανεπιστήμιο Ο όρος «αλλαγή» έχει αναδειχθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων σε έναν από τους πιο συχνά χρησιµοποιούµενους στο χώρο των επιχειρήσεων. Οι οργανισµοί σήµερα βιώνουν την αβεβαιότητα στον τρόπο λειτουργίας τους και είναι υποχρεωµένοι να µετασχηµατίζονται συνεχώς προκειµένου να επιβιώσουν. Ειδικά στον Τύπο οι αλλαγές που επιφέρει η οικονοµική κρίση αλλά και η διείσδυση των νέων µέσων, οδηγούν στην ανάγκη ριζικής αναδιάρθρωσης του µοντέλου λειτουργίας των δηµοσιογραφικών οργανισµών. Οι προκλήσεις που καλούνται να αντιµετωπίσουν αποτελούν ταυτόχρονα και ευκαιρία να ανασυνταχθούν, αφήνοντας πίσω τους πρακτικές και φιλοσοφίες που δεν στηρίζονταν σε υγιείς βάσεις. Η διαχείριση του ανθρώπινου δυναµικού αναδεικνύεται σηµαντικός αλλά και παραµεληµένος παράγοντας, όπως επισηµαίνει εύστοχα ο δηµοσιογράφος Πάσχος Μανδραβέλης σε ένα άρθρο του 1 που αποτέλεσε και πηγή έµπνευσης για τη δηµιουργία αυτής της ενότητας του συνεδρίου: «τι ακριβώς πουλάει ένα Μέσο Ενηµέρωσης». Η απάντηση είναι: την πνευµατική δουλειά κάποιων ανθρώπων. Πρώτη του ύλη δεν είναι ούτε το χαρτί ούτε τα µελάνια είναι τα κεφάλια των εργαζόµενων. Κι όµως, ακόµη και οι µεγάλες επιχειρήσεις Τύπου στη χώρα µας δεν έχουν τµήµα διαχείρισης ανθρώπινου δυναµικού. Για την ακρίβεια, το σύγχρονο µάνατζµεντ και η διαχείριση ανθρώπινου δυναµικού είναι άγνωστες έννοιες σε µια βιοµηχανία που έχει τζίρο εκατοµµυρίων ευρώ (και, παρεµπιπτόντως, σηκώνει συχνάπυκνά το δάχτυλο σε άλλα οργανωσιακά σχήµατα - ιδιωτικά και δηµόσια - για το έλλειµµα εκσυγχρονισµού)» Την ανάγκη αποτελεσµατικότερης διαχείρισης του ανθρώπινου δυναµικού στους δηµοσιογραφικούς οργανισµούς καταδεικνύουν και µερικά στοιχεία ακόµη που έχω συλλέξει από έρευνες. 1 Αthens Voice, 2/7/2009 1

2 Σε µία έρευνα για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη των Μέσων 2 σε ερώτηµα σχετικά µε τις προσδοκίες του κοινού από τους οργανισµούς MME φάνηκε ότι η τρίτη πιο σηµαντική προσδοκία (µετά από την παραγωγή αξιόπιστων ειδήσεων και την παραγωγή ποιοτικών εκποµπών) ήταν «να είναι σωστός εργοδότης, να σέβεται τα εργασιακά δικαιώµατα» (ποσοστό 85,8%). Σε µία άλλη έρευνα που έκανε η µεταπτυχιακή φοιτήτρια Σοφία Δρανίδου (2009) µε τη δική µου επίβλεψη, εξετάστηκε το σύνδροµο επαγγελµατικής εξουθένωσης (burnout) σε δηµοσιογράφους που εργάζονται σε όλα τα ΜΜΕ (τύπο, έντυπα, οπτικοακουστικά, ειδησεογραφικά sites και πρακτορεία). «Επαγγελµατική εξουθένωση ορίζεται ένα σύνδροµο σωµατικής και ψυχικής εξάντλησης, κατά το οποίο συρρικνώνεται ή χάνεται το ενδιαφέρον του επαγγελµατία για την εργασία του, όπως επίσης τα θετικά συναισθήµατα που ένιωθε για τους αποδέκτες των υπηρεσιών του. Παράλληλα παύει να είναι ικανοποιηµένος από τη δουλειά του και αναπτύσσει αρνητική εικόνα για τον εαυτό του.» Το δηµοσιογραφικό επάγγελµα θεωρείται ένα από τα πλέον στρεσογόνα και άρα επιρρεπή στην ανάπτυξη του συνδρόµου επαγγελµατικής εξουθένωσης. Από την ανασκόπηση διεθνών δεδοµένων (Reinardy 2007, Curran 2004, Hunt 2002, Kalter 1999) προκύπτει ότι µερικοί από τους λόγους ψυχοσωµατικής εξουθένωσης των δηµοσιογράφων είναι: ο υπερεντατικός ρυθµός εργασίας που επιτάσσει η αναζήτηση και καταγραφή της επικαιρότητας. η τάση για µείωση του δηµοσιογραφικού δυναµικού (ο ίδιος όγκος εργασίας διεκπεραιώνεται σταδιακά από λιγότερους δηµοσιογράφους). η ραγδαία πρόοδος της τεχνολογίας που σε µικρό διάστηµα έχει αλλάξει ριζικά τον τρόπο εργασίας και ενηµέρωσης των δηµοσιογράφων. η επιδίωξη για συγκερασµό των επιχειρηµατικών συµφερόντων µε τις επιταγές της δηµοσιογραφικής δεοντολογίας. ο πολλαπλασιασµός των ΜΜΕ και η δηµιουργία συνθηκών έντονου ανταγωνισµού µεταξύ τους. η εργασιακή αβεβαιότητα που συνεπάγονται, ειδικά λόγω της τάσης για συγκέντρωση των ΜΜΕ σε µεγάλους οµίλους. τα τραυµατικά γεγονότα που συχνά καλούνται να καλύψουν οι δηµοσιογράφοι (από αυτοκινητιστικά ατυχήµατα ως πολεµικές συρράξεις) η έλλειψη υποστηρικτικού εργασιακού περιβάλλοντος η ανεπαρκής εργασιακή ανάπτυξη και κατάρτιση 2 Ο Έλληνας Πολίτης απέναντι στα ΜΜΕ, Πανελλαδική έρευνα 2009, (MRB, Ινστιτούτο Επικοινωνίας, Πάντειο Πανεπιστήµιο, Επιστηµονική υπεύθυνη Μ. Τσακαρέστου) 2

3 η έλλειψη της αίσθησης της επίτευξης η ανεπαρκής αµοιβή Τα αποτελέσµατα της έρευνας µε τους Έλληνες δηµοσιογράφους (Δρανίδου 2009) έδειξαν ότι: Ένας στους τρεις δηµοσιογράφους είτε υποφέρει από επαγγελµατική εξουθένωση, είτε βρίσκεται στα πρόθυρα. Μεταξύ των τριών παραµέτρων της εξουθένωσης (εξάντληση, κυνισµός, χαµηλή επαγγελµατική αποτελεσµατικότητα) ο κυνισµός ήταν σε πολύ υψηλό επίπεδο, σηµαντικά υψηλότερο σε σχέση µε άλλες χώρες. Ο κυνισµός εκδηλώνεται µε αρνητισµό ή απάθεια προς τις διάφορες πτυχές της εργασιακής ζωής. Περισσότερο εξουθενωµένοι είναι οι προϊστάµενοι σε σχέση µε τους υφισταµένους. Οι συνέπειες της επαγγελµατικής εξουθένωσης στους δηµοσιογράφους που τη βιώνουν ή είναι στα πρόθυρα της όπως έδειξε η συγκεκριµένη έρευνα είναι οι παρακάτω: αισθάνονται ότι έχουν µεγάλο φόρτο εργασίας Αισθάνονται ότι ασκούν µικρότερο έλεγχο στον καθορισµό των συνθηκών εργασίας και τη λήψη των αποφάσεων Νιώθουν σε µικρότερο βαθµό µέλη µιας κοινότητας που τους υποστηρίζει και µοιράζεται τις ίδιες αξίες δηλώνουν χαµηλή συµφωνία µεταξύ των προσωπικών τους αξιών και αυτών του οργανισµού που εργάζονται θεωρούν ότι το εργασιακό περιβάλλον δεν είναι υποστηρικτικό και δεν επικρατεί δικαιοσύνη δείχνουν χαµηλότερη δέσµευση στον οργανισµό που εργάζονται Με βάση λοιπόν τα παραπάνω που σηµατοδοτούν και το έλλειµµα αποτελεσµατικής διαχείρισης του ανθρώπινου παράγοντα - ερχόµαστε στη συνεισφορά της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναµικού και στις προοπτικές που µπορεί να δώσει ώστε να προσθέσει αξία και να διαχειριστεί τις πολύπλοκες και αντιφατικές προκλήσεις που αντιµετωπίζουν σήµερα οι δηµοσιογραφικοί οργανισµοί. Η Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναµικού (ΔΑΔ) είναι ένας κλάδος της διοικητικής επιστήµης που έχει αναπτυχθεί ραγδαία διεθνώς αλλά και στη χώρα µας την τελευταία δεκαετία. Θα µπορούσαµε να αναφέρουµε ως πρώτο και βασικό στόχο της ΔΑΔ την επίτευξη ανταγωνιστικού 3

4 πλεονεκτήµατος µέσω αξιοποίησης και ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναµικού. Άλλωστε η φράση «οι άνθρωποι είναι ο πολυτιµότερος πόρος µίας επιχείρησης» ακούγεται συχνά στο χώρο των επιχειρήσεων. Βέβαια στις µέρες µας ο στόχος αυτός έρχεται συχνά σε αντίφαση µε την εργασιακή πραγµατικότητα που βιώνουµε, η οποία καθιστά τον εργαζόµενο από πολυτιµότερο πόρο, σε «αναλώσιµο». Ειδικά στο δηµοσιογραφικό κλάδο, η απαξίωση των εργαζοµένων είναι εµφανής καθηµερινά µέσα από τους χιλιάδες απλήρωτους δηµοσιογράφους, τις συνεχείς µειώσεις προσωπικού, τα λουκέτα σε κανάλια και εφηµερίδες. Μία εννοιολογική διάκριση που θα πρέπει να κάνουµε καταρχήν, αφορά στις διαφορές µεταξύ Διοίκησης Προσωπικού και Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναµικού. Οι παραδοσιακές λειτουργίες που επιτελούν τα τµήµατα Διοίκησης Προσωπικού απεικονίζονται στον εσωτερικό κύκλο του σχήµατος 1. Σχήµα 1. Παραδοσιακές και σύγχρονες λειτουργίες ΔΑΔ Κάποιοι - κυρίως µεγάλοι - δηµοσιογραφικοί οργανισµοί έχουν τµήµατα διοίκησης προσωπικού, τα οποία συνήθως επιτελούν τις βασικές γραφειοκρατικές λειτουργίες όπως µισθοδοσία, άδειες. Κάποιες άλλες από τις παραδοσιακές λειτουργίες επιτελούνται από τους διευθυντές τµηµάτων ή αρχισυντάκτες, όπως επιλογή προσωπικού, ενώ κάποιες άλλες δεν γίνονται καθόλου (π.χ. αξιολόγηση, παροχές, υγιεινή και ασφάλεια). 4

5 Αυτές όµως οι παραδοσιακές λειτουργίες δεν αρκούν για την εξασφάλιση ανταγωνιστικού πλεονεκτήµατος µέσω των ανθρώπων, ειδικά σε µία χρονική στιγµή που συντελούνται τόσο θεαµατικές αλλαγές στο επιχειρηµατικό περιβάλλον. Σε καθοριστικούς παράγοντες επιτυχίας αναδεικνύονται λειτουργίες όπως διαχείριση αλλαγών, δηµιουργία ενιαίας οργανωσιακής κουλτούρας, προσέλκυση και διαχείριση ταλαντούχων εργαζοµένων, ανάπτυξη ηγετών, βελτίωση οµαδικής συνεργασίας, οργανωσιακή µάθηση και διαχείριση γνώσης, εσωτερική επικοινωνία αλλά τελευταία και διακράτηση θέσεων εργασίας (βλέπε εξωτερικό κύκλο του σχήµατος 1). Αυτές τις λειτουργίες είναι σε θέση να διεκπεραιώσουν αποτελεσµατικά επαγγελµατίες ειδικευµένοι στη Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναµικού σε συνεργασία βέβαια µε τους διευθυντές / προϊσταµένους. Η ΔΑΔ θα πρέπει να αποκτήσει λοιπόν στρατηγικό ρόλο στην προσέλκυση και επιλογή των κατάλληλων για αυτές τις θέσεις ανθρώπων που θα ταιριάζουν µε την κουλτούρα και τους στόχους του οργανισµού, αλλά και να καταφέρει να τους κρατήσει για µεγάλο χρονικό διάστηµα. Όπως είπε και ο Collins (2001) «οι άνθρωποι δεν είναι το πιο σηµαντικό κεφάλαιο µίας επιχείρησης, οι σωστοί άνθρωποι είναι». Στη συνέχεια θα πρέπει να τους εκπαιδεύσει και να τους αναπτύξει σε βασικές ικανότητες όπως επικοινωνία, συναισθηµατική νοηµοσύνη, πειθώ, µοίρασµα της γνώσης, χειρισµό διαφορετικότητας ώστε να είναι ικανοί να ανταπεξέλθουν στους πολλαπλούς και συχνά αντιφατικούς ρόλους που καλούνται να παίξουν. Άλλωστε όπως έχουν δείξει τόσο η έρευνα όσο και η πράξη, ένας ψύχραιµος και οργανωτικός προϊστάµενος µε έµπρακτο ενδιαφέρον για τους υφισταµένους του, λειτουργεί καταλυτικά στη δηµιουργία καλού εργασιακού κλίµατος και στη βελτίωση της οµαδικής συνεργασίας. Η ανάγκη αποτελεσµατικής οµαδικής συνεργασίας γίνεται όλο και πιο επιτακτική σήµερα µε δεδοµένη την αλλαγή στις σχέσεις απασχόλησης των δηµοσιογράφων και την αύξηση του αριθµού των ελεύθερων επαγγελµατιών που εργάζονται σε δύο ή και περισσότερα µέσα µε διαφορετικές οµάδες ανθρώπων. Επίσης η οργανωσιακή µάθηση και διαχείριση της γνώσης ειδικά κατά τη µετάβαση στη νέα ψηφιακή εποχή - θα παίξει καθοριστικό ρόλο. Οι µαθησιακοί οργανισµοί (learning organizations) χαρακτηρίζονται από τη συνολική εµπλοκή των εργαζοµένων στη µαθησιακή διαδικασία σε µία συνεχή προσπάθεια µετασχηµατισµού του οργανισµού και δηµιουργίας κοινών αξιών και αρχών. 5

6 Ο Chαrles Jennings, υπεύθυνος εκπαίδευσης µέχρι το 2008 για πάνω από εργαζόµενους του πρακτορείο Reuters παγκόσµια, προτείνει ένα µοντέλο µάθησης που το ονοµάζει 70:20:10, δηλαδή την εκπαίδευση και ανάπτυξη που προέρχεται κατά 70% από τις εµπειρίες κατά τη διάρκεια της εργασίας, κατά 20% από µετάδοση γνώσεων και καθοδήγηση από συναδέλφους, προϊσταµένους και πιο έµπειρους δηµοσιογράφους και µόλις κατά 10% από δοµηµένα προγράµµατα, µαθήµατα και e-learning. Ο λόγος που δίνει τόση έµφαση στην βιωµατική γνώση είναι η ταχύτητα µε την οποία αυξάνεται η ποσότητα των πληροφοριών που λαµβάνουµε, µε αποτέλεσµα τα µισά από αυτά που µαθαίνει ένας φοιτητής στο πρώτο έτος των σπουδών του να είναι απαρχαιωµένα µέχρι το τρίτο έτος. Όπως λέει χαρακτηριστικά: «Προετοιµάζουµε τους φοιτητές για δουλειές που ακόµα δεν υπάρχουν και οι οποίες θα χρησιµοποιούν τεχνολογία που ακόµα δεν έχει εφευρεθεί, προκειµένου να επιλυθούν προβλήµατα που ακόµα δεν γνωρίζουµε» Επιπλέον η δηµιουργία ενός µαθησιακού περιβάλλοντος µε έµφαση στην καινοτοµία και την οµαδική συνεργασία βοηθάει στην εδραίωση της καλής φήµης του οργανισµού προς τα έξω, καθιστώντας τον προτιµητέο εργοδότη. Επίσης η εκπαίδευση σε συνδυασµό µε την εσωτερική επικοινωνία βοηθάει τους εργαζόµενους να διαχειριστούν καλύτερα τις αλλαγές και τα αρνητικά συναισθήµατα που συνήθως αυτές προκαλούν. Ειδικά οι συχνές µειώσεις προσωπικού φαίνεται ότι διαταράσσουν σηµαντικά το εργασιακό κλίµα, δηµιουργώντας αβεβαιότητα ακόµη και στους «επιβιώσαντες» εργαζόµενους που καλούνται να υλοποιήσουν τις αλλαγές και να οδηγήσουν τον οργανισµό µπροστά. Χρησιµοποιώντας την µεταφορά περί «γλυκόξινης µαγειρικής», η Gratton (2000), περιγράφει σχηµατικά τον κύκλο της ελπίδας και της απελπισίας στις σύγχρονες επιχειρήσεις. Η ισορροπία που πρέπει να επιτευχθεί σήµερα είναι µεταξύ του ορθολογισµού µέσα από µείωση των εξόδων (ξινό) και της αναζωογόνησης µέσα από επέκταση σε νέες αγορές, νέα προϊόντα, νέους πελάτες (γλυκό). Αυτή η αναζωογόνηση θα γίνει από εργαζόµενους που είναι γεµάτοι ενέργεια, που έχουν ελπίδες και όνειρα και που είναι έτοιµοι να πάρουν ρίσκα και να δοκιµάσουν νέους τρόπους. Συχνά όµως η προσπάθεια µείωσης του κόστους, δηµιουργεί αίσθηµα αδικίας στους εργαζοµένους µε αποτέλεσµα να χάνουν την εµπιστοσύνη τους στον οργανισµό, να µειώνεται η δέσµευση και η αυτοεκτίµησή τους και να γίνονται λιγότερο ευέλικτοι και δηµιουργικοί. Αυτά τα συναισθήµατα 6

7 µακροπρόθεσµα υπονοµεύουν την προσπάθεια αναζωογόνησης της επιχείρησης και επικρατεί ο κύκλος της απελπισίας (σχήµα 2). Αίσθηµα αδικίας «Ξινό» Μείωση κόστους Ορθολογισµός Απελπισία Αυξηµένη πίεση από τον ανταγωνισµό «Γλυκό» Χτίσιµο Αναζωογόνηση Σχήµα 2. Ο κύκλος της απελπισίας Έλλειψη εµπιστοσύνης Χαµηλή δέσµευση Μειωµένη ευελιξία Χαµηλή αυτοεκτίµηση Βέβαια µία επιχείρηση µπορεί να συνδυάσει την ορθολογική οργάνωση µε τη διατήρηση της ελπίδας όταν δώσει φωνή στους εργαζόµενους, ακούσει τις ανησυχίες τους και τους φερθεί µε αξιοπρέπεια και δικαιοσύνη. Όταν οι εργαζόµενοι γνωρίζουν το λόγο που λαµβάνονται κάποιες αποφάσεις, µεγαλώνει η εµπιστοσύνη και η δέσµευσή τους προς τον οργανισµό και αυξάνουν τα αποθέµατα ελπίδας και ενέργειας που είναι απαραίτητα για οποιαδήποτε θετική πορεία και αλλαγή (σχήµα 3). Φωνή Επιλογή Δικαιοσύνη Αυξηµένη πίεση από τον ανταγωνισµό «Πικρό» Μείωση κόστους Ορθολογισµός Ελπίδα Ενέργεια Εµπιστοσύνη Δέσµευση «Γλυκό» Χτίσιµο Αναζωογόνηση Ευελιξία Αυτοεκτίµηση Σχήµα 3. Ο κύκλος της ελπίδας 7

8 Το αίτηµα για Αποτελεσµατικότητα και Κοινωνική Δικαιοσύνη στη διαχείριση ανθρώπινου δυναµικού, είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Οι οργανισµοί που θα το αντιληφτούν και θα το εφαρµόσουν στην πράξη θα είναι οι «επιβιώσαντες» στο νέο τοπίο που διαµορφώνεται. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Anderfuren, A. A. (2006), Burnout in local television news producers. Thesis submitted to the Faculty Graduate Division, Scieffer School of Journalism, College of Communication, Texas Christian University, in partial fulfillment of the requirements for the degree of MSc in Journalism Collins (2001) Good to Great: Why Some Companies Make the Leap... and Others Don t. NY: Harper Business. Curran, J. (2004). Μαζικά Μέσα και Δηµοκρατία. Στο Curran, J. & Gurevitch, M. (eds) ΜΜΕ και Κοινωνία, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα. Δρανίδου, Σ. (2009). Η επαγγελµατική εξουθένωση των δηµοσιογράφων στην Ελλάδα. Διπλωµατική εργασία στο ΠΜΣ «Ψυχολογία & ΜΜΕ». Πάντειο Πανεπιστήµιο. Gratton, L. (2000). Living Strategy. Putting people at the heart of corporate purpose. Financial Times - Prentice Hall. Hunt R. (2002).) Going for the burn dreaming of the short walk, Aslib Proceedings, 54, (1). Kalter, J. (1999). Burnout. Columbia Journalism Review, 38, (2) Reinardy, S. (2007). Newspaper Journalism in crisis: Burnout on the rise, eroding young journalists. Paper presented at the annual meeting of the Association for Education in Journalism and Mass Communication, The Renaissance, Washington, DC, Aug 08, 2007 (url: /3/4/5/pages /p php) 8

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΕ ΠΕΡΙΟ Ο ΚΡΙΣΗΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΕ ΠΕΡΙΟ Ο ΚΡΙΣΗΣ Τ. Ε. Ι. ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΕ ΠΕΡΙΟ Ο ΚΡΙΣΗΣ ENTREPRENEURSHIP AND INNOVATION IN A TIME OF FINANCIAL CRISIS Εισηγήτριες : Κουλουριώτη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΕΛΕΧΩΝ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΕΛΕΧΩΝ Πτυχιακή. Γκαρέτσα Νίκη, 2004 Α.Τ.Ε.Ι ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΤΗΛΕΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΡΓΑΤΟΫΠΑΛΛΗΛΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΕΛΕΧΩΝ Πτυχιακή εργασία Γκαρέτσα Νικολέτα, Εξάμηνο

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός πρόληψης του συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης στις ψυχιατρικές θεραπευτικές και αποκαταστασιακές δραστηριότητες

Οδηγός πρόληψης του συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης στις ψυχιατρικές θεραπευτικές και αποκαταστασιακές δραστηριότητες BURNOUT Οδηγός πρόληψης του συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης στις ψυχιατρικές θεραπευτικές και αποκαταστασιακές δραστηριότητες (Ε Π Α Ψ Υ) Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής (Ψ Ν Α) Ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Α.Π.Θ. Α.Π.Θ. Οδηγός Επιχειρηματικότητας του Γραφείου. Διασύνδεσης Α.Π.Θ. Οδηγός Επιχειρηματικότητας

Α.Π.Θ. Α.Π.Θ. Οδηγός Επιχειρηματικότητας του Γραφείου. Διασύνδεσης Α.Π.Θ. Οδηγός Επιχειρηματικότητας Οδηγός Επιχειρηματικότητας του Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ. Οδηγός Επιχειρηματικότητας του Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ. Οδηγός Επιχειρηματικότητας του Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ. Οδηγός Επιχειρηματικότητας

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΠΡΟΣΤΑ! ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΜΕΤΑ

Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΠΡΟΣΤΑ! ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΜΕΤΑ Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΠΡΟΣΤΑ! ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΜΕΤΑ Θέσεις της Ελληνικής Εταιρίας Διοικήσεως Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ) για την αντιμετώπιση της Οικονομικής Κρίσης και για την ανάπτυξη της Ελληνικής Οικονομίας. ΑΘΗΝΑ - ΜΑΡΤΙΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η διαδικασία της ανάπτυξης νέων προϊόντων και οι παράγοντες που επιδρούν στην απόδοση της

Η διαδικασία της ανάπτυξης νέων προϊόντων και οι παράγοντες που επιδρούν στην απόδοση της Η διαδικασία της ανάπτυξης νέων προϊόντων και οι παράγοντες που επιδρούν στην απόδοση της Πρόδρομος Χατζόγλου, Αναστάσιος Διαμαντίδης, Εύχαρις Βουρλιώτη Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης Δημοκρίτειο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Στρατηγική και Πολιτικές για Ταχεία Περιφερειακή Ανάπτυξη, Ισχυρές Επιχειρήσεις και Αποτελεσματικό Ανθρώπινο Δυναμικό ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ.. 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΟΠ»

«ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΟΠ» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗ ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΛΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ (MBA TQM) ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα Έρευνας Outplacement

Αποτελέσματα Έρευνας Outplacement Αποτελέσματα Έρευνας Outplacement 2011 Ελλάδα 2011 Πρόλογος 3 1. Σύνοψη Αποτελεσμάτων 4 2. Ταυτότητα έρευνας 6 - Μεθοδολογία - Δημογραφική Ανάλυση Δείγματος 3. Ανάλυση Αποτελεσμάτων 8 - Γνώση & Χρήση των

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων. Τίτλος Διπλωματικής Εργασίας: «ΤΠΕ και Εκπαίδευση: Αποτίμηση Δεξιοτήτων»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων. Τίτλος Διπλωματικής Εργασίας: «ΤΠΕ και Εκπαίδευση: Αποτίμηση Δεξιοτήτων» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «Διδακτικής της Τεχνολογίας & Ψηφιακών Συστημάτων» Κατεύθυνση: Ηλεκτρονική Μάθηση Τίτλος Διπλωματικής Εργασίας: «ΤΠΕ και Εκπαίδευση:

Διαβάστε περισσότερα

ΙΘ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ

ΙΘ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ Ε ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΙΘ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΕΛΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ MARKETING ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΟΡΙΣΜΩΝ. ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Π.Μ.Σ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ Νεανική Επιχειρηματικότητα Διδάσκων: Αριστείδης Μπιτζένης

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Π.Μ.Σ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ Νεανική Επιχειρηματικότητα Διδάσκων: Αριστείδης Μπιτζένης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Π.Μ.Σ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ Νεανική Επιχειρηματικότητα Διδάσκων: Αριστείδης Μπιτζένης Θέμα: Επιχειρηματικό Σχέδιο «Δημιουργία Παιδικού Σταθμού Δροσοσταλίδες» Contents

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΑΜΑ & ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΟΧΟΙ & ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ

ΟΡΑΜΑ & ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΟΧΟΙ & ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΟΡΑΜΑ & ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΟΧΟΙ & ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ VALUE DELIVERY A.M.S. ΕΠΕ 1 από 8 Δηλώσεις Στρατηγικής και Οράματος Τόσο οι άνθρωποι όσο και οι επιχειρήσεις, προκειμένου να πετύχουν, θεσπίζουν ένα πλαίσιο στρατηγικής.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. ΘΕΜΑ : Επικοινωνιακή στρατηγική και brand image. ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : κ.

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. ΘΕΜΑ : Επικοινωνιακή στρατηγική και brand image. ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : κ. ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ : Επικοινωνιακή στρατηγική και brand image. ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : κ. ΑΝ ΡΟΝΙΚΙ ΗΣ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ : ΓΚΙΑΤΑ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2009 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΘΕΜΑ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ (Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.) ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ ΘΕΜΑ ΟΙ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη µε αντικείµενο την Καθολική Πρόσβαση και Ισότιµη Συµµετοχή Ατόµων µε Αναπηρίες (ΑµεΑ) στην Κοινωνία της Πληροφορίας

Μελέτη µε αντικείµενο την Καθολική Πρόσβαση και Ισότιµη Συµµετοχή Ατόµων µε Αναπηρίες (ΑµεΑ) στην Κοινωνία της Πληροφορίας Ελληνική ηµοκρατία Ευρωπαϊκή Ένωση Έργο συγχρηµατοδοτούµενο κατά 75% από το Ευρωπαϊκό Ταµείο Περιφερειακής Ανάπτυξης Επιχειρησιακό Πρόγραµµα «Κοινωνία της Πληροφορίας» Άξονας 5 - Μέτρο 5.3 Μελέτη µε αντικείµενο

Διαβάστε περισσότερα

Υβριδικές Μαθησιακές Μέθοδοι στην Εξ Αποστάσεως Δια Βίου Εκπαίδευση. Hybride Learning Methods in Distance Life Long Education

Υβριδικές Μαθησιακές Μέθοδοι στην Εξ Αποστάσεως Δια Βίου Εκπαίδευση. Hybride Learning Methods in Distance Life Long Education Υβριδικές Μαθησιακές Μέθοδοι στην Εξ Αποστάσεως Δια Βίου Εκπαίδευση Hybride Learning Methods in Distance Life Long Education Ανδρέας Νιώρας, Θανάσης Λουκόπουλος, Κωνσταντίνος Αντωνής, Δημήτρης Πρέντζας,

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο για την εφαρμογή των ηλεκτρονικών παιγχνιδιών και των πολυμέσων στην εκπαίδευση Κεφάλαιο 2 - Εκπαίδευση ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΥΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ PAGE 1

Εγχειρίδιο για την εφαρμογή των ηλεκτρονικών παιγχνιδιών και των πολυμέσων στην εκπαίδευση Κεφάλαιο 2 - Εκπαίδευση ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΥΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ PAGE 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΥΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ PAGE 1 Περιεχόμενα 1. Εκπαίδευση και θεωρία της εκπαίδευσης εξ' αποστάσεως... 3 Εισαγωγή... 3 Συγκριτικές Μελέτες στα Συστήματα Διαχείρισης Μάθησης... 6 Πως έχουν χρησιμοποιηθεί

Διαβάστε περισσότερα

Είναι κοινός τόπος ότι το µεγαλύτερο κεφάλαιο σε κάθε οργανισµό 1 αποτελούν οι άνθρωποι

Είναι κοινός τόπος ότι το µεγαλύτερο κεφάλαιο σε κάθε οργανισµό 1 αποτελούν οι άνθρωποι 106 IOIKHTIKH ENHMEPΩΣH Η ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΩΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ ΤΟΥ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΗΜΟΣΙΑ ΙΟΙΚΗΣΗ Της Μαρίας Ραµµατά ΜΕΡΟΣ Ι 1. Η ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ Είναι κοινός τόπος ότι το µεγαλύτερο

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών για την Ένταξη

Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών για την Ένταξη Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών για την Ένταξη Εξελίξεις και Ευκαιρίες για τις Ευρωπαϊκές Χώρες EUROPEAN AGENCY for Special Needs and Inclusive Education ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρηματικότητα και Τουριστική Πολιτιστική Ανάπτυξη

Επιχειρηματικότητα και Τουριστική Πολιτιστική Ανάπτυξη ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ Επιχειρηματικότητα και Τουριστική Πολιτιστική Ανάπτυξη ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΑ ΚΕΝΤΡΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ Συγγραφέας Ειρήνη Σωπασή

Διαβάστε περισσότερα

1. ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 3 2. ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ... 6

1. ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 3 2. ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ... 6 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 3 2. ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ... 6 3. ΤΟΜΕΙΣ ΚΑΙ ΡΑΣΕΙΣ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ... 16 2.1. Θεσµικό

Διαβάστε περισσότερα

Οµότιµος Καθηγητής Παντείου Πανεπιστηµίου, Επίτιµος Πρόεδρος Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης

Οµότιµος Καθηγητής Παντείου Πανεπιστηµίου, Επίτιµος Πρόεδρος Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΗΜΟΥ ΡΟ ΙΩΝ Κόνσολας Νικόλαος Οµότιµος Καθηγητής Παντείου Πανεπιστηµίου, Επίτιµος Πρόεδρος Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης Παπαδασκαλόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

Εξωστρέφεια και πελατοκεντρικότητα στα επιχειρησιακά μοντέλα

Εξωστρέφεια και πελατοκεντρικότητα στα επιχειρησιακά μοντέλα Βασίλης Τραπεζάνογλου ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Εξωστρέφεια και πελατοκεντρικότητα στα επιχειρησιακά μοντέλα Ο ρόλος των Τεχνολογιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών EΚΔΟΣΗ ΠΡΩΤΗ - 30-04-2010 Αφιερώνεται στους

Διαβάστε περισσότερα

Επαγγελματική σταδιοδρομία σε μία επιχείρηση Σ. Αλεξανδράκη, M.Sc. Στέλεχος Φαρμακευτικής Εταιρείας

Επαγγελματική σταδιοδρομία σε μία επιχείρηση Σ. Αλεξανδράκη, M.Sc. Στέλεχος Φαρμακευτικής Εταιρείας Επαγγελματική σταδιοδρομία σε μία επιχείρηση Σ. Αλεξανδράκη, M.Sc. Στέλεχος Φαρμακευτικής Εταιρείας Επαγγελματική σταδιοδρομία σε μία επιχείρηση Εισαγωγικά: Θα ήθελα να αρχίσω ζητώντας σας μία σχετική

Διαβάστε περισσότερα

Οι ενεργητικές εκπαιδευτικές τεχνικές στη διδακτική πράξη της εκπαίδευσης ενηλίκων (ΑΣΠΑΙΤΕ)

Οι ενεργητικές εκπαιδευτικές τεχνικές στη διδακτική πράξη της εκπαίδευσης ενηλίκων (ΑΣΠΑΙΤΕ) Οι ενεργητικές εκπαιδευτικές τεχνικές στη διδακτική πράξη της εκπαίδευσης ενηλίκων Ιωάννου Νικολέττα Ανώτατη Σχολή Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΑΣΠΑΙΤΕ) & Αθανασούλα Ρέππα Αναστασία Ανώτατη

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο για την εφαρμογή των ηλεκτρονικών παιγχνιδιών και των πολυμέσων για εκπαιδευτικούς σκοπούς Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή 2011-ES1-LEO05-35968

Εγχειρίδιο για την εφαρμογή των ηλεκτρονικών παιγχνιδιών και των πολυμέσων για εκπαιδευτικούς σκοπούς Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή 2011-ES1-LEO05-35968 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ PAGE 1 Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑ... 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 1. Γνώση στην ψηφιακή εποχή : Εισαγωγή... 3 Χαρακτηριστικά και οφέλη... 3 Εξατομίκευση... 6 Κίνητρο... 7 Υπευθυνότητα... 7 Διαδραστικότητα...

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ Η ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΜΕΣΩ ΠΑΤΕΝΤΩΝ

Η ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ Η ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΜΕΣΩ ΠΑΤΕΝΤΩΝ Η ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ Η ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΜΕΣΩ ΠΑΤΕΝΤΩΝ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΚΡΑΣΣΑ Διπλωματική Εργασία ΠΜΣ.ΔΕ 2007 Η ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ Η ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΜΕΣΩ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Ο ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΘΕΜΑ: Ο ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΣΕΡΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΘΕΜΑ: Ο ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Υπό της φοιτήτριας: ΚΙΟΣΕΟΓΛΟΥ ΑΘΗΝΑ Επιβλέπων:

Διαβάστε περισσότερα

XV/7009/96 EL ΠΡΑΣΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ Ο ΡΟΛΟΣ, Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΣΤΛΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

XV/7009/96 EL ΠΡΑΣΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ Ο ΡΟΛΟΣ, Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΣΤΛΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ XV/7009/96 EL ΠΡΑΣΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ Ο ΡΟΛΟΣ, Η ΘΕΣΗ ΚΑΙ Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΣΤΛΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Παρ. 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1-1.5 2. ΟΙ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΠΕΡΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΣΕ ΕΠΙΠΕ Ο ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα