(βλ. Κατή, 1992 Νικολόπουλος, 2008 Παπαηλιού, 2005).
|
|
- Ίσις Παπακωνσταντίνου
- 6 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1
2 Παρά τις μεγάλες ατομικές διαφορές και αποκλίσεις στο χρόνο ανάδυσης και ανάπτυξης συγκεκριμένων γλωσσικών δεξιοτήτων, η πλειονότητα των παιδιών ακολουθεί μία κοινή, σε γενικές γραμμές, πορεία όσον αφορά την κατάκτηση των βασικών γλωσσικών αναπτυξιακών οροσήμων. Tα περισσότερα βρέφη, κάποια στιγμή μεταξύ του 12 ου και 18 ου μήνα της ζωής τους, αρχίζουν να παράγουν τις πρώτες τους λέξεις μέχρι τον 24 ο μήνα χρησιμοποιούν περισσότερες από 50 λέξεις (300 κατά μέσο όρο) τις οποίες αρχίζουν να συνδυάζουν ανά ζεύγη για να φτιάξουν τις πρώτες τους απλές προτάσεις. Η γλωσσική ανάπτυξη συνεχίζεται συνήθως με πολύ γρήγορους ρυθμούς και, σταδιακά, μέχρι την ηλικία των 4-5 ετών τα περισσότερα παιδιά θεωρούνται πλέον επιδέξιοι ομιλητές της μητρικής τους γλώσσας: έχουν αναπτύξει ένα πλούσιο λεξιλόγιο (εκτιμάται πως το μέγεθος του λεξιλογίου τους κατά την είσοδο στο Δημοτικό σχολείο προσεγγίζει τις λέξεις ενώ συμμετέχουν ενεργά σε συζητήσεις χρησιμοποιώντας μεγάλες, σύνθετες και γραμματικά ορθές προτάσεις (βλ. Κατή, 1992 Νικολόπουλος, 2008 Παπαηλιού, 2005).
3 Ωστόσο, για αρκετά παιδιά η αναπτυξιακή πορεία της γλώσσας μπορεί να αποκλίνει σημαντικά, τόσο χρονικά όσο και ποιοτικά, από τα συνήθη πρότυπα. Σε κάποιες περιπτώσεις γλωσσικά ελλείμματα μπορεί να οφείλονται σε κάποια γενικότερη αναπτυξιακή διαταραχή ή/και σε ελλείμματα στη νοητική ανάπτυξη των παιδιών (π.χ. αυτισμός, σύνδρομο Down, νοητική στέρηση, κλπ) (π.χ., Scheffler,et al., 2007 Tanner, 2003) Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να απορρέουν από κάποιου είδους αισθητηριακή αναπηρία (κώφωση ή τύφλωση) (π.χ., Lahey, 1988 Paul, 2001). Τέλος σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, τα ελλείμματα φαίνεται να είναι ειδικά εστιασμένα στη γλώσσα, εφόσον η ανάπτυξη των παιδιών αξιολογείται ως προς όλες τις λοιπές της διαστάσεις ως τυπική.
4 Έχει εκτιμηθεί ότι περίπου ένα 10-15% των δίχρονων παιδιών που δεν παρουσιάζουν καθυστέρηση στην κινητική, την αισθητηριακή, νευρολογική και τη γνωστική τους ανάπτυξη, παρουσιάζουν πρώιμη καθυστέρηση στη γλώσσα: μαθαίνουν νέες λέξεις με σημαντικά πιο αργό ρυθμό σε σχέση με τα τυπικά αναπτυσσόμενα συνομήλικα παιδιά και καθυστερούν στην παραγωγή των πρώτων τους προτάσεων (Law, Boyle, Harris, Harkness, & Nye, 2000 Rescorla & Dale, 2013). Έχει, επίσης, εκτιμηθεί ότι το ποσοστό των παιδιών που εξακολουθούν να παρουσιάζουν σημαντικά γλωσσικά ελλείμματα μέχρι και το τέλος της προσχολικής ηλικίας κυμαίνεται στο 7% (π.χ. Tomblin et al., 1997).
5 Ο όρος «Ειδική Γλωσσική Διαταραχή» (ΕΓΔ) περιγράφει τη σημαντικά χαμηλότερου επιπέδου, για την ηλικία του, γλωσσική ανάπτυξη ενός παιδιού στον προφορικό λόγο (Bishop, 1997). Αντίστοιχα χρησιμοποιούμενοι όροι στο παρελθόν ήταν η «παιδική» ή «εξελικτική δυσφασία» και η «παιδική αφασία» (Leonard, 1998). Μετά την έκδοση του νέου DSM5 (Αmerican Psychiatric Association, 2014) αφαιρέθηκε o όρος ειδική. Η ΕΓΔ συνιστά μια αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή η οποία δεν οφείλεται σε νευρολογικές, αισθησικοκινητικές, γνωστικές ή συναισθηματικές/ ψυχολογικές βλάβες ή σε έλλειψη γλωσσικά εμπλουτισμένου περιβάλλοντος και γλωσσικών ευκαιριών (American Psychiatric Association, 2014).
6
7 Περιλαμβάνει
8 Υφίστανται δύο κύριες ομάδες θεωριών ερμηνείας της ΕΓΔ, βάσει των οποίων έχουν διατυπωθεί και οι αντίστοιχες θεραπευτικές της προσεγγίσεις. Η πρώτη παρουσιάζει την ΕΓΔ ως αποτέλεσμα ελλειμμάτων σε γενικότερους γνωστικούς μηχανισμούς: Κάποιες από τις θεωρίες της ομάδας αυτής υποστηρίζουν την ύπαρξη γενικευμένων προβλημάτων, όπως μειωμένη ταχύτητα ή περιορισμένη ικανότητα επεξεργασίας (Bishop, 1994; Norbury et al., 2001). Άλλες, εντοπίζουν την αιτία σε συγκεκριμένα ελλείμματα σε γνωστικό επίπεδο ή σε επίπεδο επεξεργασίας, όπως προβλήματα στη φωνολογική βραχύχρονη μνήμη (Gathercole & Baddeley, 1990; Montgomery, 1995; Newbury et al., 2005) ή στην επεξεργασία φωνολογικών πληροφοριών (Joanisse & Seidenberg, 1998). Τέλος, ορισμένες θεωρίες ισχυρίζονται ότι η βάση της διαταραχής εντοπίζεται σε προβλήματα επεξεργασίας ταχέως εναλλασσόμενων ακουστικών ερεθισμάτων (Tallal & Piercy, 1974).
9 H δεύτερη ομάδα θεωριών υποστηρίζει ότι η ΕΓΔ οφείλεται στην ύπαρξη διαταραχής εντοπισμένης στη γραμματική. Έτσι, σύμφωνα με κάποιες θεωρίες τα παιδιά με ΕΓΔ δεν είναι σε θέση να κατακτήσουν τα γραμματικά χαρακτηριστικά της γλώσσας (Gopnik, 1990) ή τους τυπικούς μορφολογικούς κανόνες (Gopnik & Crago, 1991; Ullman & Gopnik, 1994). Ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν την ύπαρξη γλωσσικής διαταραχής στο χειρισμό δομικών σχέσεων, όπως η συντακτική συμφωνία (Clahsen, 1989), ή στην κατάκτηση των χαρακτηριστικών του χρόνου (Wexler et al., 1998). Τέλος, κάποιοι αναφέρουν ότι η διαταραχή αφορά το χειρισμό πολύπλοκων δομικών αναπαραστάσεων σε επίπεδο σύνταξης, μορφολογίας και φωνολογίας, όπως είναι οι συντακτικές αναπαραστάσεις (Marshall & Van der Lely, 2006; Van der Lely, 2005).
10 Μία τρίτη εναλλακτική θεωρία που συνδυάζει τις δύο προηγούμενες είναι η Υπόθεση του Διαδικαστικού Ελλείμματος [(Procedural Deficit Hypothesis) (Ullman & Pierpont, 2005)]. Σύμφωνα με αυτήν, η ΕΓΔ μπορεί να εξηγηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ανώμαλη ανάπτυξη των εγκεφαλικών δομών οι οποίες αποτελούν το σύστημα διαδικαστικής μνήμης, υπεύθυνο για την εκμάθηση και την εκτέλεση κινητικών και γνωστικών λειτουργιών, εμπλεκόμενο και σε σημαντικές πτυχές της γραμματικής. Οι δυσλειτουργίες του εγκεφαλικού δικτύου προκαλούν διαταραχές στις εξαρτώμενές του γλωσσικές και μη γλωσσικές λειτουργίες (Ullman & Pierpont, 2005).
11 Χαρακτηριστικά Η ΕΓΔ εμφανίζεται στο 7-10% του παγκόσμιου πληθυσμού, με μεγαλύτερη συχνότητα στα αγόρια, σε σύγκριση με τα κορίτσια [(3-4 αγόρια: 1 κορίτσι]. Συγγενείς πρώτου βαθμού: 20% - 40% (συχνά υπάρχει ο ευρύτερος φαινότυπος, χωρίς να πληρούνται, απαραίτητα, τα διαγνωστικά κριτήρια) Αν ένα παιδί εμφανίσει ΕΓΔ, υπάρχει 25% πιθανότητα να εντοπιστεί η διαταραχή και σε ένα άλλο μέλος της οικογένειας
12 Η ΕΓΔ χαρακτηρίζεται από μεγάλο βαθμό ανομοιογένειας (Bishop, 1997; Leonard, 1998). Η εν λόγω κλινική ανομοιογένεια σχετίζεται με το γλωσσικό τομέα που επηρεάζεται από τη διαταραχή (φωνολογία, μορφολογία, σύνταξη, σημασιολογία, πραγματολογία), με τις πιθανές συνοδές της μη λεκτικές διαταραχές, καθώς και με τη σοβαρότητά της (Bishop, 1997; Ullman & Pierpont, 2005). Έχουν αναφερθεί περιπτώσεις όπου συνυπάρχουν και άλλου είδους μη γλωσσικά προβλήματα, όπως κινητικές διαταραχές (Ullman & Pierpont, 2005), δυσκολίες στη λεκτική βραχύχρονη μνήμη (Newbury et al., 2005), στην κατανόηση της ομιλίας (Elliot et al., 1989; Leonard, 1989) και δυσχέρειες στην οπτική αντίληψη (Johnston & Ellis- Weismer, 1983).
13
14 Ειδικότερα, τα πιο συχνά συμπτώματα της ΕΓΔ (Bishop, 2006) είναι τα εξής: (α) καθυστέρηση στην έναρξη της ομιλίας (πρώτες 50 λέξεις + συνδυασμός 2 λέξεων) μέχρι 2 ετών ή και αργότερα (β) ανώριμη ή αποκλίνουσα παραγωγή ήχων του λόγου, ιδιαίτερα σε παιδιά προσχολικής ηλικίας (γ) μικρό μέσο μήκος εκφωνήματος σε παιδιά προσχολικής ηλικίας (δ) χρήση απλουστευμένων γραμματικών δομών και λάθη καταλήξεων και ρηματικών τύπων (ε) περιορισμένο προσληπτικό και εκφραστικό λεξιλόγιο (στ) δυσκολίες στην κατανόηση σύνθετης γλώσσας, ειδικά όταν ο ομιλητής μιλά γρήγορα. (ζ) ασθενής λεκτική βραχύχρονη μνήμη σε έργα που απαιτούν επανάληψη λέξεων ή προτάσεων
15 ΦΩΝΟΛΟΓΙΑ Οι καταγεγραμμένες διαταραχές στη φωνολογία περιλαμβάνουν: (α) ανώριμη ή διαταραγμένη φωνολογία (απλοποίηση ή μη διαφοροποίηση φθόγγων, όπως /φ/ - /β/) (β) δυσκολίες προγραμματισμού της εκφοράς των ήχων της γλώσσας (γ) λάθη άρθρωσης: αποκοπή, αντικατάσταση, αλλοίωση (συλλαβών, συμφώνων και φωνηέντων) (δ) χρήση εξελικτικά πρώιμων φωνολογικών διεργασιών, αφενός δομικών απλοποιήσεων (απλούστευση συμφωνικού συμπλέγματος, αποβολή φωνήματος ή συλλαβής, αναδιπλασιασμός, αρμονία συμφώνων και φωνηέντων) και αφετέρου συστημικών απλοποιήσεων [(εμπροσθοποίηση, οπισθοποίηση, στιγμικοποίηση, ρινικοποίηση κ.λπ.) (Chondrogianni et al., 2010; Conti-Ramsden, 2008)].
16 ΣΥΝΤΑΞΗ Οι διαταραχές στη σύνταξη και στη μορφολογία έγκεινται σε: (α) απλουστευμένη γραμματική και υπεργενίκευση γραμματικών κανόνων (β) δυσκολία στους χρόνους και στις ρηματικές καταλήξεις (γ) απουσία λειτουργικών λέξεων (π.χ. και, να, με, κλπ.) (δ) τηλεγραφική δομή πρότασης (Υ-Ρ-Α) (ε) στερεοτυπικές φράσεις (στ) δυσκολίες στην εύρεση λέξεων και στη χρήση τους για το σχηματισμό συντακτικά ορθών φράσεων (στ) διαταραχές στη μορφολογία (παράλειψη άρθρων, συνδέσμων, προθέσεων, παράλειψη και λανθασμένη χρήση καταλήξεων) (ζ) χρήση μόνο ενεστώτα (η) σύγχυση ενεργητικής-παθητικής φωνής (θ) λανθασμένη διατύπωση ή απουσία ερωτήσεων (ι) άτακτη προτασιακή τοποθέτηση λέξεων (Kateri et al., 2005; Stavrakaki, 2005).
17 ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΑ Οι διαταραχές στη σημασιολογία περιλαμβάνουν: (α) παραφασίες (αντικατάσταση λέξεων) (β) αναφορά μόνο στο παρόν και σε γεγονότα που συμβαίνουν εκείνη τη στιγμή (γ) χρήση λιγότερων κατηγοριών περιεχομένου και προτίμηση φράσεων που δηλώνουν ύπαρξη ή πράξη (δ) καθυστέρηση παραγωγής των πρώτων λέξεων (ε) καθυστέρηση ανάπτυξης του λεξιλογίου (στ) περιορισμένο, φτωχό λεξιλόγιο (ζ) δυσκολία στην εκμάθηση νέων εννοιών και λέξεων (η) δυσκολία χρήσης αφηρημένων εννοιών (θ) ελλείψεις σε συγκεκριμένες κατηγορίες λέξεων (τοπικοί, χρονικοί, τροπικοί προσδιορισμοί, χρήση προσωπικών/κτητικών αντωνυμιών, κλπ.) (ι) προβλήματα στην ανάκληση λέξεων (Norbury& Chiat, 2000).
18
19
20
21
22
23 Φωνολογική μνήμη εργασίας Για την ανάδυση ακόμα και των πρώτων λέξεων που θα προφέρει στην ζωή του ένα παιδί προαπαιτείται μία σειρά γνωστικών ικανοτήτων και εξελίξεων που εμπλέκουν, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη σύνθετων διεργασιών αντίληψης, φωνολογικής αναπαράστασης και μνήμης. Στα πλαίσια αυτά, πολλές έρευνες έχουν καταδείξει την σημαντική σχέση της ανάπτυξης της «φωνολογικής βραχύχρονης μνήμης» (ΦΒΜ) με τη γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών.
24 Μνήμη εργασίας Baddeley και Hitch (1974) Φωνολογικό κύκλωμα Αποθήκευση (παθητική) Επανάληψη (ενεργητική) Κεντρικό εκτελεστικό σύστημα Σύστημα οπτικοχωρικού σχεδιασμού Οπτικές πληροφορίες Χωροτακτικές πληροφορίες Σύστημα συγκράτησης επεισοδίων (Baddeley, 2000)
25 Πρώτοι οι Gathercole και Baddeley (1989), βασισμένοι στο μοντέλο της Εργαζόμενης Μνήμης των Baddeley και Hitch (1974) και Baddeley (1986) (για επισκόπηση των μοντέλων Εργαζόμενης Μνήμης βλ. Miyake & Shah, 1999), πρότειναν πως το φωνολογικό κύκλωμα, το υποσύστημα δηλαδή της εργαζόμενης μνήμης που είναι υπεύθυνο για την βραχύχρονη συγκράτηση και την σιωπηρή επανάληψη και επεξεργασία των φωνολογικών πληροφοριών, σχετίζεται άμεσα με την ικανότητα των παιδιών να μαθαίνουν νέες λέξεις. Στην πρωτοπόρα έρευνά τους διαπίστωσαν πως τα τετράχρονα και πεντάχρονα παιδιά που διέθεταν πιο ανεπτυγμένη ικανότητα βραχύχρονης συγκράτησης φωνολογικών πληροφοριών είχαν καλύτερες επιδόσεις σε ένα σταθμισμένο τεστ προσληπτικού λεξιλογίου (British Picture Vocabulary Scale). Επιπλέον, η εκτίμηση της ΦΒΜ καθιστούσε εφικτή την πρόβλεψη του μεγέθους του λεξιλογίου των παιδιών ένα χρόνο αργότερα, και μάλιστα πιο αποτελεσματικά απ ότι το ίδιο το μέγεθος του λεξιλογίου των παιδιών κατά την πρώτη δειγματοληψία αλλά και οι επιδόσεις τους σε τεστ μη λεκτικής νοημοσύνης (Raven s matrices test).
26 Για την εκτίμηση της ΦΒΜ οι Gathercole και Baddeley (1989) εισήγαγαν μία δοκιμασία, την «επανάληψη ψευδολέξεων» (nonword repetition task), κατά την οποία παρουσιάζονται προφορικά επινοημένες αλληλουχίες γλωσσικών ήχων («ψευδολέξεις») τις οποίες τα παιδιά καλούνται να επαναλάβουν. Η χρήση ψευδολέξεων διασφαλίζει πως τα παιδιά, προκειμένου να προβούν στην επανάληψη, δεν θα κάνουν χρήση κάποιας σημασιολογικής ή/και φωνολογικής αναπαράστασης σε επίπεδο λέξης που τυχόν βρίσκεται ήδη αποθηκευμένη στην μακρόχρονη μνήμη τους, αλλά θα υποχρεωθούν να βασιστούν στην προσωρινά αποθηκευμένη φωνολογική αποτύπωση των νέων ερεθισμάτων στην ΦΒΜ.
27 Τα πρώτα ευρήματα των Gathercole και Baddeley (1989) επιβεβαιώθηκαν πλέον από πολλές έρευνες, οι οποίες με χρήση της δοκιμασίας επανάληψης ψευδολέξεων εμβάθυναν στους εμπλεκόμενους μηχανισμούς και επέκτειναν τόσο την συζήτηση για το θεωρητικό υπόβαθρο της σχέσης αυτής όσο και τη μελέτη της σε πληθυσμούς με διαφορετικά χαρακτηριστικά (ηλικίες, γλώσσες, διαταραχές, κ.λπ.). Συνοπτικά, γνωρίζουμε πλέον πως όσο καλύτερες επιδόσεις στη δοκιμασία επανάληψης ψευδολέξεων παρουσιάζουν τα παιδιά κατά την περίοδο της γλωσσικής ανάπτυξης -αλλά και ενήλικοι κατά την φάση εκμάθησης μίας ξένης/δεύτερης γλώσσας (π.χ. Service & Kohonen, 1995)- τόσο πιο αποτελεσματικά αναπτύσσουν το λεξιλόγιο (προσληπτικό και εκφραστικό) της γλώσσας που μαθαίνουν (π.χ. Αdams & Gathercole, 1995, 2000 Gathercole & Adams, 1993, 1994 Gathercole, Hitch, Service, & Martin, 1997).
28 Η επίδοση σε δοκιμασίες επανάληψης ψευδολέξεων έχει επίσης συσχετισθεί με την ανάπτυξη της μορφοσυντακτικής δομής της γλώσσας τόσο σε προσληπτικό όσο και σε εκφραστικό επίπεδο. Ενδεικτικά, οι Willis (1997) και Adams, Bourke, και Willis (1999) έδειξαν πως τετράχρονα και πεντάχρονα παιδιά με καλύτερη επίδοση στη δοκιμασία της επανάληψης ψευδολέξεων κατανοούσαν ένα ευρύτερο φάσμα συντακτικών δομών από ό,τι παιδιά με φτωχότερη επίδοση. Αντίστοιχα αποτελέσματα κατέγραψαν και οι Αdams και Gathercole (1995, 1996, 2000) σε παιδιά ηλικίας 3-5 ετών σχετικά με τη συντακτική πολυπλοκότητα των προτάσεών τους, το μέσο μήκος εκφοράς σε μορφήματα, καθώς και τις λεπτομέρειες που ανέφεραν κατά τα αφηγήματά τους. Σημειώνεται πως αντίστοιχα ευρήματα έχουν προκύψει και για ενηλίκους που μαθαίνουν κάποια ξένη γλώσσα (π.χ. Ellis & Beaton, 1993).
29 Άλλες έρευνες εστίασαν το ενδιαφέρον τους στη σχέση της ελλειμματικής ανάπτυξης της ΦΒΜ με τη διαταραγμένη γλωσσική ανάπτυξη. Τα παιδιά με Ειδική Γλωσσική Διαταραχή παρουσιάζουν σημαντικότατες δυσκολίες στην επανάληψη ψευδολέξεων (π.χ. Bishop, North, & Donlan, 1996 Botting & Conti-Ramsden, 2001 Conti-Ramsden, Botting, & Faragher, 2001). [Ακόμα και όταν μετά από παρεμβάσεις τα γλωσσικά ελλείμματα έχουν ξεπεραστεί (δεν είναι άμεσα εμφανή)!!!] Μεγάλης κλίμακας μελέτες προτείνουν πως η φτωχή επίδοση των παιδιών στις δοκιμασίες αυτές αποτελεί σημαντικό δείκτη ακόμα και για την διάγνωση της διαταραχής (π.χ. Bishop et al., 1996 Dollaghan & Campbell, 1998 Ellis et al., 2000). Ομοίως, σημαντικά ελλείμματα έχουν εντοπιστεί στην ανάπτυξη της ΦΒΜ σε παιδιά με Σύνδρομο Down και Αυτισμό, τα οποία εκδηλώνουν επίσης σοβαρά γλωσσικά ελλείμματα, σε παιδιά με πρώιμες τοπικές εγκεφαλικές βλάβες που, παρά τις ευνοϊκές σε γενικές γραμμές προγνώσεις για τη γλώσσα, διατηρούν δυσκολίες στην επεξεργασία σύνθετων γλωσσικών εκφράσεων, αλλά και σε ενηλίκους αφασικούς ασθενείς.
30 NON-WORD REPETITION TEST (Gathercole, Willis, Baddeley, & Emslie, 1994)
31 Μασούρα, Gathercole & Mπαμπλέκου (2004), παιδιά ηλικίας 5-7 ετών
32 Καρούσου (2015), παιδιά ηλικίας 2-4 ετών
33 Aπο Καρούσου (2015) [ ] Η λίστα των ψευδολέξεων (βλ. Παράρτημα) διαμορφώθηκε με αφετηρία τη λίστα των λέξεων με σκοπό την διατήρηση, κατά το δυνατόν, της φωνοτακτικής/προσωδιακής ομοιότητας μεταξύ των δύο. Πιο αναλυτικά, για κάθε λέξη που είχε επιλεχθεί δομήθηκε μία αντίστοιχη ψευδολέξη ακολουθώντας τα κάτωθι κριτήρια (βλ. Roy & Chiat, 2004 Μariscal & Gallego, 2013): (α) οι ψευδολέξεις διατήρησαν τον αριθμό των συλλαβών και την προσωδιακή δομή (ρυθμό) των αντίστοιχων λέξεων, (β) στις μονοσύλλαβες λέξεις τροποποιήθηκε ένα φώνημα κάποιες φορές το φωνήεν (π.χ. δες δας), κάποιες ένα σύμφωνο (π.χ. φως τος), (γ) στις δισύλλαβες και τρισύλλαβες λέξεις, τροποποιήθηκε τουλάχιστον μία συλλαβή (συνήθως η τονική), ενώ σε κάποιες περιπτώσεις κρίθηκε απαραίτητη η αντικατάσταση επιπρόσθετων φωνημάτων ή η μετάθεση κάποιων συλλαβών ώστε να μειωθεί η ομοιότητα της ψευδολέξης με την αντίστοιχη λέξη (π.χ. ρούχα λέχα, θάλασσα Σέλαθα, Φιστίκι Φεσπέκι).
34 Μελέτη παρέμβασης στη ΦΜΕ (Νεραντζάκη, 2016) Διάρκεια: 8 εβδομάδες, 4 φορές/εβδομάδα, λ/ μάθημα Σχεδιασμός: χρόνος επεξεργασίας των εισερχόμενων πληροφοριών με τη μορφή παιχνιδιού, φύση των πληροφοριών- λεκτική ή μη φύση επεξεργασίας- επανάληψη, προσωρινή συγκράτηση και επεξεργασία, ανάκληση, αναγνώριση παιγνιώδης μορφή δραστηριοτήτων Δραστηριότητες : «επανέλαβε τους αριθμούς» «γίνε ο παπαγάλος μου» - Be Smarty the parrot Same or different? «χαλασμένο τηλέφωνο» «ζωγράφισε τη λέξη που ακούς»
35 Διαδικασία παρέμβασης Διάρκεια: 8 εβδομάδες, 4 φορές/εβδομάδα, λ/ μάθημα Σχεδιασμός: χρόνος επεξεργασίας των εισερχόμενων πληροφοριών με τη μορφή παιχνιδιού, φύση των πληροφοριών- λεκτική ή μη φύση επεξεργασίας- επανάληψη, προσωρινή συγκράτηση και επεξεργασία, ανάκληση, αναγνώριση παιγνιώδης μορφή δραστηριοτήτων Δραστηριότητες : «επανέλαβε τους αριθμούς» «γίνε ο παπαγάλος μου» Ίδιο ή διαφορετικό; «χαλασμένο τηλέφωνο» «ζωγράφισε τη λέξη που ακούς»
36 Διαδικασία παρέμβασης Συγκεκριμένα «επανέλαβε τους αριθμούς» : παιχνίδι ανάκλησης αριθμών Σκοπός: ανάκληση της προγενέστερης γνώσης των φωνολογικών αναπαραστάσεων των αριθμών από τη ΜΜ, ανάκληση σειράς ψηφίων, ενεργή συμμετοχή όλων των παιδιών. «γίνε ο παπαγάλος μου»: παιχνίδι επανάληψης ψευδολέξεων Σκοπός: ενεργοποίηση του υποσυστήματος της φωνολογικής αποθήκευσης και της σιωπηρής επανάληψης για την επεξεργασία των εισερχόμενων πληροφοριών χωρίς παρέμβαση της ΜΜ.
37 Διαδικασία παρέμβασης Ίδιο ή διαφορετικό : παιχνίδι αντιστοίχησης ψηφίων και ψευδολέξεων Σκοπός: προσωρινή συγκράτηση σειρών ψηφίων και ψευδολέξεων, ταυτόχρονη επεξεργασία δεδομένων για ανεύρεση διαφορών και ομοιοτήτων. «Χαλασμένο τηλέφωνο»: παιχνίδι ανάκλησης ψευδολέξεων Σκοπός: ενεργοποίηση του υποσυστήματος της φωνολογικής αποθήκευσης και της σιωπηρής επανάληψης για την επεξεργασία των εισερχόμενων πληροφοριών «Ζωγράφισε τη λέξη που ακούς»: παιχνίδι ψευδολέξεων Σκοπός: διατήρηση πληροφοριών στη μνήμη, ενεργοποίηση της σιωπηρής επανάληψης
38
39
40 Σχέση ΕΓΔ με μαθησιακές δυσκολίες
41 Έχει παρατηρηθεί ότι το 50% των παιδιών με ΕΓΔ συναντά σημαντικές αναγνωστικές δυσκολίες σε ηλικία 6 έως 9 ετών. Τα υπόλοιπα τείνουν να γίνουν ανεπαρκείς αναγνώστες (McArthur et al., 2000). Έχει υποστηριχθεί ότι τα παιδιά με ΕΓΔ αντιμετωπίζουν δυσχέρειες λόγω ανεπαρκών δεξιοτήτων φωνολογικής ενημερότητας (Boada & Pennington, 2006; Briscoe et al., 2001). Μάλιστα, ορισμένες έρευνες έχουν δείξει ότι η εκπαίδευση στις φωνολογικές ικανότητες βοηθά στην αποφυγή δυσκολιών στην ανάγνωση (Mann et al., 1984; Lundberg et al, 1980; Wagner & Torgesen, 1987). Ωστόσο, δεν παρουσιάζουν όλα τα παιδιά με ΕΓΔ φωνολογικές διαταραχές, ούτε όλα τα παιδιά με φωνολογικές διαταραχές παρουσιάζουν τις τυπικές για την ΕΓΔ διαταραχές στη σύνταξη και στη μορφολογία (Ramus, 2003; Shriberg et al. 1999; Norbury et al. 2001; Gathercole et al. 2005).
42
43
44
45
46 Εκπαιδευτικοί και ΕΓΔ
47
48
49 Κάποιες γενικές συστάσεις: (α) η γλωσσική αλληλεπίδραση με τον ενήλικα είναι σημαντική για την πρόοδο του παιδιού και την επίτευξη των γλωσσικών στόχων (β) η λεκτική στήριξη και η αποφυγή υπερβολικών αντιδράσεων από τον ενήλικά είναι απαραίτητες για να βρει το παιδί τις λέξεις που χρειάζεται και να αναδιατυπώσει (γ) οι μεμονωμένες λέξεις χωρίς πλαίσιο (κείμενο) είναι πιο δύσκολο να απομνημονευθούν (Bolderson et al., 2011; Catts et al., 2002) (δ) οφείλει να δίνεται βαρύτητα στις πρωτοβουλίες του παιδιού να μιλήσει και στην ποσοτικά λογική επαναδιατύπωση των μη κατανοητών λόγων του (ε) είναι απαραίτητη η ενημέρωση των γονέων για τα σχολικά δρώμενα και η συνεργασία μαζί τους και με άλλους εμπλεκόμενους π.χ. λογοθεραπευτή (Ebert et al., 2012) (στ) στο γραπτό λόγο απαιτείται ο διαχωρισμός των λαθών ορθογραφίας από τα λάθη φωνημάτων, δίνοντας βάση στην ουσία, παρά στην εμφάνιση του γραπτού (ζ) ανεξαρτήτως του θέματος συζήτησης, είναι σκόπιμο να αφιερώνεται χρόνος στην έκφραση των μαθητών με ΕΓΔ μέσα στην τάξη, ώστε να μην αισθάνονται παραμελημένοι (McCartney et al., 2011).
50 Response to Intervention model Μοντέλο απόκρισης στην παρέμβαση Μοντέλο παρεμβάσεων στην τάξη που πραγματοποιείται σε 3 επίπεδα. Προϋποθέτει συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων (εκπαιδευτικού, γονέων, λογοθεραπευτή ):
51
52
53 Θεραπευτικές προσεγγίσεις Έχουν προταθεί παρεμβάσεις οι οποίες εστιάζουν σε ορισμένες περιοχές της γραμματικής (έκφραση και κατανόηση) και άλλες που εστιάζουν στη γενικότερη βελτίωση της γλώσσας (Ebbels, 2014). 1. Θεραπευτικές προσεγγίσεις που εστιάζουν στη γραμματική Δύο είναι οι κύριες προσεγγίσεις που έχουν αναπτυχθεί για τη βελτίωση της γραμματικής σε παιδιά με ΕΓΔ: (α) οι προσεγγίσεις διευκόλυνσης της γραμματικής και (β) οι μεταγλωσσικές μέθοδοι. Οι πρώτες είναι κυρίως έμμεσες (implicit) και οι δεύτερες κατά βάση άμεσες (explicit), περιλαμβάνοντας συνήθως οπτική υποστήριξη (Stavrakaki, 2000, 2001).
54 α. Προσεγγίσεις διευκόλυνσης της γραμματικής Στοχεύουν στην εξάσκηση των γραμματικών μορφών που τα παιδιά με ΕΓΔ έχουν την τάση να παραλείπουν, βοηθώντας τα έτσι να εντοπίσουν τους σωστούς γραμματικούς κανόνες. Διεξάγονται ως επί το πλείστον σε παιδιά προσχολικής ή πρώτης σχολικής ηλικίας, πολλά εκ των οποίων έχουν μόνο εκφραστικές και ελάχιστες αντιληπτικές γλωσσικές δυσκολίες. Οι πιο γνωστές προσεγγίσεις διευκόλυνσης της γραμματικής είναι: (α) η μίμηση, (β) η αναλογία ή εστιασμένο γλωσσικό ερέθισμα, (γ) η αναδιατύπωση και (δ) η επέκταση (Ebbels, 2014).
55 Η μίμηση (imitation) περιλαμβάνει συνήθως την παροχή ενός μη λεκτικού ερεθίσματος (π.χ. μια εικόνα) από τον ενήλικα και μιας φράσης-στόχου (προτύπου), την οποία στη συνέχεια μιμείται το παιδί, λαμβάνοντας ενίσχυση για τη σωστή παραγωγή. Το πρότυπο που παράγει ο ενήλικας και οι ενισχύσεις μειώνονται σταδιακά, μέχρι το παιδί να παράγει το στόχο απαντώντας μόνο στο μη λεκτικό ερέθισμα (Matheny & Panagos, 1978). ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Στόχος: Παραγωγή αόριστου τύπου Ερεθίσματα: εικόνες που απεικονίζουν ενέργειες Παρουσίαση: Ο θεραπευτής εμφανίζει την εικόνα και λέει την πρόταση π.χ. «Το αγόρι έπλυνε τα χέρια του» Μετά ζητάει από το παιδί να πει την ίδια πρόταση όπως την ακούει.
56 Η αναλογία (modeling) ή εστιασμένο γλωσσικό ερέθισμα (focused stimulation) προβλέπει την παροχή παραδειγμάτων δομών-στόχων στο παιδί με ελκυστικό τρόπο (π.χ. παρουσίαση ιστορίας). Η δομή-στόχος επαναλαμβάνεται και χρησιμοποιείται στο παρουσιαζόμενο σενάριο, ενώ το παιδί δεν υποχρεούται να απαντήσει, ούτε του δίνεται άμεση καθοδήγηση, ώστε να δώσει προσοχή στη συγκεκριμένη δομή-στόχο. Ο βαθμός αναλογίας (πρότυπο) σταδιακά μειώνεται, καθώς το παιδί αρχίζει να χρησιμοποιεί το νέο κανόνα παραγωγικά (EllisWeismer & Murray-Branch, 1989; Wilcox & Leonard, 1978). ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Στόχος: Διατύπωση ερωτήσεων Διαδικασία: η ώρα της σιωπής (εικόνα με 1 αυτί). Εντολές: «Αυτή είναι η ώρα της σιωπής. Μόνο θα ακούς τώρα. Άκου πως κάνω μία ερώτηση».
57 Η αναδιατύπωση (recasting) χρησιμοποιεί δραστηριότητες παιχνιδιού για την ενίσχυση γραμματικών μορφών-στόχων. Όταν το παιδί αποτυγχάνει να χρησιμοποιήσει τη μορφή-στόχο ή κάνει ένα λάθος, ο ενήλικας επαναλαμβάνει αμέσως μετά μια τροποποιημένη φράση που περιλαμβάνει τη μορφή-στόχο, αναδιατυπώνοντας το λόγο του παιδιού (Camarata et al., 1994; Nelson et al., 1996)]. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Στόχος: Παραγωγή αορίστου χρόνου Δραστηριότητα: Παιχνίδι ρόλων με κούκλες Παράδειγμα: Παιδί: «Αρκουδάκι πέσει κάτω». Θεραπευτής: «Ναι, το αρκουδάκι έπεσε κάτω».
58 Η επέκταση (expansion) στην ουσία αποτελεί εμπλουτισμό του λόγου του παιδιού. Ο ενήλικας επαναλαμβάνει την ελλιπή πρόταση με συντακτικά ορθό και ολοκληρωμένο τρόπο (Leonard, 1998)]. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Παιδί: «Κόψει λουλούδι!», Ενήλικας: «Ναι, η μαμά θα κόψει ένα όμορφο κίτρινο λουλούδι!»
59 β. Μεταγλωσσικές προσεγγίσεις Στοχεύουν στην ενεργοποίηση της δηλωτικής μνήμης (implicit memory) και των συνειδητών γνωστικών διεργασιών. Πιο συγκεκριμένα, βασίζονται στην παραδοχή ότι τα παιδιά με γλωσσικές διαταραχές συναντούν δυσκολίες στην έμμεση εκμάθηση της γραμματικής. Αντίθετα, οι σύγχρονες μέθοδοι που στοχεύουν στην ενεργοποίηση της μεταγλωσσικής ικανότητας των ατόμων με ΕΓΔ υποστηρίζουν ότι οι πάσχοντες επωφελούνται από την άμεση διδασκαλία των γραμματικών κανόνων και στοχεύουν στην ανάπτυξη γραμματικής τους επίγνωσης. Είναι κατάλληλες για παιδιά σχολικής ηλικίας, όπως επισημαίνει η Εbbels (2008, σελ. 158) και μάλιστα για τις τελευταίες τάξεις του δημοτικού, για το γυμνάσιο ή ακόμη και για το λύκειο, καθώς για πολλά παιδιά οι γλωσσικές διαταραχές παραμένουν ακόμη και στην εφηβική ηλικία (Ebbels et al., 2013).
60 (α) «πολύχρωμη σημασιολογία» [Colorful Semantics] (Bryan 1997; Spooner 2002; Bolderson et al., 2011)] χρησιμοποιεί χρωματικούς κώδικες για τους ρόλους που παίζουν οι λέξεις σε προτάσεις, προκειμένου να βοηθήσει τα παιδιά να τους προσδιορίσουν και να τους αναγνωρίσουν, δημιουργώντας μια ποικιλία σωστά δομημένων προτάσεων. Π.χ.
61
62
63
64
65 (β) η «κωδικοποίηση σχημάτων» (Ebbels et al., 2013, Shape et al., 2007), οι οποίες υποστηρίζονται από χρωματικό υλικό και από υλικό σχημάτων και τόξων. Χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό σχημάτων, χρωμάτων και τόξων για να αναφερθεί σε φράσεις, μέρη του λόγου και μορφολογία. Συγκεκριμένα, η μέθοδος έχει ως εξής: τα χρώματα αντιπροσωπεύουν μέρη του λόγου (π.χ. ουσιαστικό, επίθετο), τα σχήματα συντακτικές δομές (π.χ. Ονοματική Φράση ή Ρηματική Φράση). Η σχηματική αυτή παρουσίαση της πρότασης βοηθά σημαντικά τα παιδιά με ΕΓΔ στην κωδικοποίηση και στην κατάταξη των γραμματικών κατηγοριών και αναπτύσσει τη γραμματική επίγνωσή τους.
66 2. Γλωσσικές παρεμβάσεις Για τη βελτίωση της γλωσσικής ικανότητας σε μαθητές με ΕΓΔ έχουν προταθεί: (α) οι παρεμβατικές μέθοδοι της ηχητικά τροποποιημένης ομιλίας και (β) συγκεκριμένα πακέτα γλωσσικών παρεμβάσεων. Αμφότερες οι παρεμβάσεις βασίζονται στην εξατομικευμένη διδασκαλία της προφορικής γλώσσας και επικοινωνίας (Segers & Bosman, 2013). Ηχητικά τροποποιημένη ομιλία Οι μέθοδοι παρέμβασης της ηχητικά/ ακουστικά τροποποιημένης ομιλίας [(Fast ForWord, FFW) (Scientific Learning Corporation, 1998)] έχουν εστιάσει περισσότερο στη γλωσσική κατανόηση, παρά στην έκφραση. Βασίζονται στη θεωρία ότι τα παιδιά με ΕΓΔ αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην επεξεργασία ταχέων ή εναλλασσόμενων ερεθισμάτων. Ως εκ τούτου, αποσκοπούν στη βελτίωση του γλωσσικού ελλείμματος μέσω της εκπαίδευσης του ακουστικού συστήματος, χρησιμοποιώντας ηχητικά τροποποιημένη ομιλία για την ενίσχυση των ικανοτήτων χρονικής επεξεργασίας (Tallal et al., 1996). Fast ForWord Overview Video (homepage popup)
67 Πακέτα γλωσσικών παρεμβάσεων Οι συγκεκριμένες προσεγγίσεις περιλαμβάνουν μια σειρά από μεθόδους και στόχους παρέμβασης με σκοπό τη γενικότερη βελτίωση της γλώσσας και εστιάζουν στο να καθορίσουν εάν οι επαγγελματίες που δεν είναι λογοθεραπευτές μπορούν να παράσχουν αποτελεσματικές παρεμβάσεις σε άτομα με ΕΓΔ (Boyle et al., 2007, 2009; McCartney et al., 2011).
68 ΒΙΝΤΕΟ:
Μαθητές με Ειδική Γλωσσική Διαταραχή και Διδακτική Παρέμβαση - Κλινικά Χαρακτηριστικά και Θεραπευτικές Προσεγγίσεις
Μαθητές με Ειδική Γλωσσική Διαταραχή και Διδακτική Παρέμβαση - Κλινικά Χαρακτηριστικά και Θεραπευτικές Προσεγγίσεις Students with Specific Language Impairment and Teaching Intervention - Clinical Features
Διαβάστε περισσότεραΕΙΔΙΚΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ. Πολυδύναµο Καλλιθέας Φεβρουάριος 2008 Αναστασία Λαµπρινού
ΕΙΔΙΚΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ Πολυδύναµο Καλλιθέας Φεβρουάριος 2008 Αναστασία Λαµπρινού Ειδική αναπτυξιακή διαταραχή, η οποία συνδέεται µε ελλείµµατα στην έκφραση ή/και στην κατανόηση Ειδική: δυσκολία χωρίς
Διαβάστε περισσότερα- Καθυστέρηση λόγου (LLI)
Πολλά άτομα με βαρηκοΐα/κώφωση (Είναι η μερική ή ολική απώλεια των ηχητικών ερεθισμάτων μέσω της ακουστικής οδού. Γίνεται λοιπόν κατανοητό πως προκύπτει δυσκολία επεξεργασίας και παραγωγής των ήχων συνεπώς
Διαβάστε περισσότεραΟι διαταραχές του λόγου και τις οµιλίας στην παιδική ηλικία. Αναστασία Λαµπρινού Δεκέµβριος 2001
Οι διαταραχές του λόγου και τις οµιλίας στην παιδική ηλικία Αναστασία Λαµπρινού Δεκέµβριος 2001 Γλώσσα- είναι µία ταξινοµική αρχή, ένας κώδικας επικοινωνίας, ένα κοινωνικό φαινόµενο έξω από το άτοµο. Οµιλία-
Διαβάστε περισσότεραΗ γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών.
Η γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών. Κανείς δεν φαντάζεται ότι ο λόγος θα εμφανισθεί απότομα, στην τελική του μορφή μ ένα χτύπημα μιας μαγικής ράβδου, σαν μια μηχανή έτοιμη για χρήση. Η εγκατάσταση του πολύπλοκού
Διαβάστε περισσότεραΑναπτυξιακά ορόσημα λόγου
Αναπτυξιακά ορόσημα λόγου 0-6 μηνών 7-12 μηνών 13-18 μηνών 19-24 μηνών 2-3 ετών 3-4 ετών 4-5 ετών 5-6 ετών 6-7 ετών 0-6 μηνών Επαναλαμβάνει τους ίδιους ήχους Συχνά μουρμουρίζει, γελά και παράγει ευχάριστους
Διαβάστε περισσότερα29. Βοηθητικό ρόλο στους μαθητές με δυσγραφία κατέχει η χρήση: Α) ηλεκτρονικών υπολογιστών Β) αριθμομηχανών Γ) λογογράφων Δ) κανένα από τα παραπάνω
ΔΥΣΓΡΑΦΙΑ Ερωτήσεις 1. Η δυσγραφία μπορεί να χωριστεί στις δύο ακόλουθες κατηγορίες: Α) γενική και μερική Β) γενική και ειδική Γ) αναπτυξιακή και επίκτητη Δ) αναπτυξιακή και μαθησιακή 2. Η αναπτυξιακή
Διαβάστε περισσότεραΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΓΕΝΝΗΣΗ 6 ΕΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ
Η ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΓΕΝΝΗΣΗ 6 ΕΤΩΝ ΗΛΙΚΙΑ γέννηση ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Αναγνωρίζει και προτιμά τη φωνή της μητέρας καθώς και ήχους της γλώσσας. Μιμείται ήχους της γλώσσας. 2 μηνών Συνδυάζει
Διαβάστε περισσότεραΔυσλεξία και Ξένη Γλώσσα
Δυσλεξία και Ξένη Γλώσσα Βιβέτα Λυμπεράκη Ξένια Κωνσταντινοπούλου Καθηγήτριες αγγλικών ειδικής αγωγής Ποιοί μαθητές αναμένεται να αντιμετωπίσουν δυσκολία στις ξένες γλώσσες Μαθητές που: παρουσιάζουν δυσκολίες
Διαβάστε περισσότεραΠροσέγγιση των Μαθησιακών Δυσκολιών και Εφαρμογή του Τεστ Αθηνά
Παρουσίαση Πτυχιακής Εργασίας με θέμα: Προσέγγιση των Μαθησιακών Δυσκολιών και Εφαρμογή του Τεστ Αθηνά Ιωάννινα Νοέμβριος2012 Επόπτης καθηγητής: Χριστοδουλίδης Παύλος Εκπονήτριες: Αρμυριώτη Βασιλική (11071)
Διαβάστε περισσότεραΑιτία παραποµπής Ε Ω ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΕΤΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΤΟΥ ΠΑΙ ΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΛΟΓΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΠΟΜΠΗΣ.
Στοιχεία εξέτασης Στοιχεία εξεταζοµένου παιδιού Ονοµατεπώνυµο: 1043 1043 (1043) Φύλο: Αγόρι Ηµ/νια γέννησης: 16-07-2011 Μητρική γλώσσα: Ελληνικά Προτίµηση χεριού: εξί Ηµ/νια εξέτασης: 21-11-2016 Χρονολογική
Διαβάστε περισσότεραΨυχογλωσσολογικά ευρήματα για τους κλινικούς δείκτες πρώιμης διάγνωσης στην Ειδική Γλωσσική Διαταραχή
Ψυχογλωσσολογικά ευρήματα για τους κλινικούς δείκτες πρώιμης διάγνωσης στην Ειδική Γλωσσική Διαταραχή Σπυριδούλα Βαρλοκώστα Πανεπιστήμιο Αθηνών Ημερίδα «Γλωσσικές διαταραχές στα παιδιά και τους εφήβους:
Διαβάστε περισσότερα12 Σταθμισμένα διερευνητικά ανιχνευτικά εργαλεία κριτήρια μαθησιακών δυσκολιών
12 Σταθμισμένα διερευνητικά ανιχνευτικά εργαλεία κριτήρια μαθησιακών δυσκολιών Διαδικασίες διαχείρισης περίπτωσης Στάδιο 1 Εντοπισμός Στάδιο 2 Αξιολόγηση Στάδιο 3 Παρέμβαση Στάδιο 4 Υποστήριξη Παρακολούθηση
Διαβάστε περισσότερα«Δοκιμασία Εκφραστικού Λεξιλογίου σε τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά ηλικίας 6 8 ετών»
«Δοκιμασία Εκφραστικού Λεξιλογίου σε τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά ηλικίας 6 8 ετών» Γλώσσα: Το φυσικό εκείνο σύστημα επικοινωνίας που χρησιμοποιείται από τον άνθρωπο και έχει ως βάση του τον έναρθρο λόγο.
Διαβάστε περισσότεραΣτάδια Ανάπτυξης Λόγου και Οµιλίας
Στάδια Ανάπτυξης Λόγου και Οµιλίας Το παιδί ξεδιπλώνει τις γλωσσικές ικανότητες του µε το χρόνο. Όλα τα παιδιά είναι διαφορετικά µεταξύ τους και το κάθε ένα έχει το δικό του ρυθµό. Τα στάδια ανάπτυξης
Διαβάστε περισσότεραΜαθησιακές Δυσκολίες Εκπαιδευτική αξιολόγηση. Πηνελόπη Κονιστή ΠΕ 70 Med Ειδικής Αγωγής pkonisti@gmail.com
Μαθησιακές Δυσκολίες Εκπαιδευτική αξιολόγηση Πηνελόπη Κονιστή ΠΕ 70 Med Ειδικής Αγωγής pkonisti@gmail.com Τι είναι Μαθησιακές Δυσκολίες; Καμπύλη Νοημοσύνης Δείκτης Νοημοσύνης ποσοστό % κατηγορία πάνω από
Διαβάστε περισσότεραΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΡΟ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΡΟ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ Μαρίτσα Καμπούρογλου, Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» ΑΝ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙ... Η γλωσσική παρέμβαση Είναι η διαδικασία μέσω της
Διαβάστε περισσότεραΧΟΡΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΑΘΗΝΑΤΕΣΤ ΣΕ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ ΠΑΙΔΙΟΥ ΠΡΩΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Τμήμα Λογοθεραπείας ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΑΘΗΝΑΤΕΣΤ ΣΕ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ ΠΑΙΔΙΟΥ ΠΡΩΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Παρουσίαση πτυχιακής εργασίας από τις
Διαβάστε περισσότεραΤΟ ΤΕΣΤ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΕΝΗΛΙΚΕΣ(DAST) Δριδάκη Αργυρώ Α.Μ.: 10909 Κόλλια Δήμητρα Α.Μ.: 11283
ΤΟ ΤΕΣΤ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΕΝΗΛΙΚΕΣ(DAST) Δριδάκη Αργυρώ Α.Μ.: 10909 Κόλλια Δήμητρα Α.Μ.: 11283 Αναπτυξιακή Δυσλεξία Παγκόσμια Ομοσπονδία Νευρολογίας το 1968 «μια διαταραχή στα παιδιά τα οποία,
Διαβάστε περισσότεραΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: «ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ, ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΚΑΙ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚHΣ ΗΛΙΚΙΑΣ»
Διαβάστε περισσότεραΠώς μαθαίνουν οι μαθητές;
Τεχνικές για την καλλιέργεια δεξιοτήτων ανάγνωσης και γραφής Ευγενία Νιάκα Σχολική Σύμβουλος Πώς μαθαίνουν οι μαθητές; Οι μαθητές δεν απορροφούν «σαν σφουγγάρια», ούτε αποδέχονται άκριτα κάθε νέα πληροφορία.
Διαβάστε περισσότεραΑνάγνωση. Ικανότητα γρήγορης και αυτόματης αναγνώρισης λέξεων. Γνώση γραμμάτων και αντιστοιχίας γραμμάτων φθόγγων. Κατανόηση κειμένου
Ανάγνωση Ικανότητα γρήγορης και αυτόματης αναγνώρισης λέξεων Γνώση γραμμάτων και αντιστοιχίας γραμμάτων φθόγγων Γνώση σημασίας λέξεων (λεξιλόγιο πρόσληψης) Κατανόηση κειμένου Οικειότητα με γραπτέςλέξειςκαι
Διαβάστε περισσότεραΕκπαιδευτική παρέμβαση στον αφηγηματικό λόγο νηπίου με γλωσσική διαταραχή
Εκπαιδευτική παρέμβαση στον αφηγηματικό λόγο νηπίου με γλωσσική διαταραχή Κατερίνα Σιδηροπούλου Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής ΠΕ 61 10 ο Νηπιαγωγείο Συκεών Χαρακτηριστικά του αφηγηματικού λόγου Συμβάλει στην
Διαβάστε περισσότεραΣχολική Ψυχολογία Ενότητα 3 Μαθησιακές Δυσκολίες: Eννοιολογικός Προσδιορισμός, Tαξινόμηση, Aιτιολογία
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3 Μαθησιακές Δυσκολίες: Eννοιολογικός Προσδιορισμός, Tαξινόμηση, Aιτιολογία Ελευθερία N. Γωνίδα Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραθέραπειν Αγίας Σοφίας 3, Ν. Ψυχικό, Τ ,
θέραπειν Κέντρο Συµβουλευτικών Υπηρεσιών Ψυχικού Το κέντρο συμβουλευτικών υπηρεσιών θέραπειν αποτελεί ένα σύγχρονο κέντρο ειδικών θεραπειών, πρόληψης, διάγνωσης και αποκατάστασης. Στελεχώνεται από εξειδικευμένους
Διαβάστε περισσότεραΜορφολογικές κατηγορίες νοητικού λεξικού του SLDT στα ελληνικά και η σχέση τους με την προνοσηρή νοημοσύνη
Μορφολογικές κατηγορίες νοητικού λεξικού του SLDT στα ελληνικά και η σχέση τους με την προνοσηρή νοημοσύνη Ελισάβετ Νεοφυτίδου Ψυχολόγος, ΚΕ.ΣΥ.Ψ.Υ Α.Π.Θ Η αναζήτηση κατάλληλων μεθόδων και εξιδεικευμένων
Διαβάστε περισσότερα1. Ορισµός της ΕΓΔ. 2.1. Χαρακτηριστικά της ΕΓΔ
Ο λόγος είναι ίσως η σηµαντικότερη µορφή έκφρασης όσο για την επικοινωνία αλλά και για την περαιτέρω ανάπτυξη του ανθρώπου από τον προφορικό στον γραπτό λόγο. Γιατί αν ένα παιδί δεν συνειδητοποιήσει πλήρως
Διαβάστε περισσότεραΠαιδαγωγική ή Εκπαίδευση ΙΙ
Παιδαγωγική ή Εκπαίδευση ΙΙ Ενότητα 8: Ζαχαρούλα Σμυρναίου Σχολή: Φιλοσοφική Τμήμα: Φιλοσοφίας Παιδαγωγικής Ψυχολογίας Εξελικτικές μαθησιακές θεωρίες Δυσλεξία Η Δυσλεξία δεν είναι κατά βάση μια διαταραχή
Διαβάστε περισσότεραΑρθρωτικές-Φωνολογικές διαταραχές Αποκατάσταση φωνημάτων /f/ - /v/
Αρθρωτικές-Φωνολογικές διαταραχές Αποκατάσταση φωνημάτων /f/ - /v/ Φοιτήτρια : Τεκτονίδου Βαρβάρα (12871) Καθηγήτρια: Παίλα Νικολέτα T.E.I Ηπείρου, 2014 Ταξινόμηση φωνολογικών/αρθρωτικών διαταραχών Αναπτυξιαξή
Διαβάστε περισσότεραΠτυχιακή με θέμα: «Μαθησιακές δυσκολίες στη σχολική ηλικία και εφαρμογή του Τεστ Πρώιμης Ανίχνευσης Δυσλεξίας».
Πτυχιακή με θέμα: «Μαθησιακές δυσκολίες στη σχολική ηλικία και εφαρμογή του Τεστ Πρώιμης Ανίχνευσης Δυσλεξίας». Επιβλέπων καθηγητής:κ.χριστοδουλίδης Παύλος Επιμέλεια: Κατσάνου Αλεξάνδρα (Α.Μ:11074) Στόχος
Διαβάστε περισσότεραΠότε πρέπει να αρχίζει η λογοθεραπεία στα παιδιά - λόγος και μαθησιακές δυσκολίες
Η διάγνωση των διαταραχών λόγου πρέπει να γίνεται έγκαιρα, μόλις οι γονείς αντιληφθούν οτι κάτι ισως δεν πάει καλά και πρέπει να παρουσιάσουν το παιδί τους στον ειδικό. Ο ειδικός θα λάβει μέτρα για την
Διαβάστε περισσότεραΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015
ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015 ΘΕΜΑ: Αξιολόγηση και Εκπαίδευση των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες. Προσαρμογές αναλυτικών
Διαβάστε περισσότεραΓλώσσα : Ορισμός, Ανάπτυξη & Διαταραχές. Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος»
Γλώσσα : Ορισμός, Ανάπτυξη & Διαταραχές Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» Προϋποθέσεις Προγράμματος Παρέμβασης Η καλή κατανόηση της φύσης της διαταραχής Η σε βάθος
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΛΥΔΙΑ ΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΠΡΑΤΟΥ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ: ΠΑΥΛΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ
ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΛΥΔΙΑ ΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΠΡΑΤΟΥ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ: ΠΑΥΛΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ Ιστορική αναδρομή Ο πρώτος που αναγνώρισε αυτό το σύνδρομο ήταν ο John Langdon Down, το 1866. Μέχρι τα μέσα του 20 ου αιώνα, η αιτία που
Διαβάστε περισσότεραΤι είναι η Λογοθεραπεία. Φωνής Ομιλίας. Εξελικτική. Ο ρόλος του. λογοθεραπευτή, αξιολόγησης, του. αντιμετώπισης
ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Τι είναι η Λογοθεραπεία Λογοθεραπείαα είναι ο επιστημονικός κλάδος που ασχολείται με τιςς διαταραχές: Λόγου (τη γενικότερη λεκτική επικοινωνία) Φωνής (το επίπεδο του λάρυγγα και των φωνητικών
Διαβάστε περισσότεραΘεσσαλονίκη 16/03/18
Τυπική Ανάπτυξη Αναπτυξιακή Δυσπραξία Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή Η Πραξία είναι η ικανότητα του εγκεφάλου να διαμορφώνει οργανώνει εκπληρώνει μια σειρά από κινητικές δράσεις. (Ayres, 1973) Η Πραξία
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 3. ΙΣΤΟΡΙΚΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Πρωτόγονη και αρχαία περίοδος. Ελληνική και Ρωμαϊκή περίοδος.. Μεσαίωνας..
8 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Α 1. ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ Φύση και έννοια της αναπηρίας Η συνειδητοποίηση της αναπηρίας.. Η στάση της οικογένειας απέναντι στο παιδί με αναπηρία Στάσεις της
Διαβάστε περισσότεραΔΙΓΛΩΣΣΙΑ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΛΟΓΟΥ -ΟΜΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ : ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ
ΔΙΓΛΩΣΣΙΑ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΛΟΓΟΥ -ΟΜΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ : ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ Σπουδάστρια: Αθηνά Κατσαντώνη (9923) Εποπτεύων καθηγητής: κ ος Πέσχος Δημήτριος. Τριμελής
Διαβάστε περισσότεραΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ & ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Ευδοξία Ντεροπούλου-Ντέρου
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ & ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Ευδοξία Ντεροπούλου-Ντέρου ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Ονοματεπώνυμο του παιδιού Ημερομηνία σύνταξης της παιδαγωγικής έκθεσης Ημερομηνία γέννησης του παιδιού
Διαβάστε περισσότεραΓΛΩΣΣΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ. Μαρίτσα Καμπούρογλου, Λογοπεδικός. Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος»
ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Μαρίτσα Καμπούρογλου, Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» ΑΝ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙ... Στόχοι της γλωσσικής παρέμβασης Νηπιακή ηλικία : Η ανάπτυξη να παραλληλιστεί με την
Διαβάστε περισσότεραΠαρεμβάσεις για τις μαθησιακές δυσκολίες
Παρεμβάσεις για τις μαθησιακές δυσκολίες α) Εξατομικευμένα προγράμματα Μοντέλα με στόχο τις φωνολογικές δεξιότητες Μοντέλα με στόχο την αποκωδικοποίηση και την ευχέρεια Μοντέλα με έμφαση στις δεξιότητες
Διαβάστε περισσότεραΦοιτήτρια: Τσαρκοβίστα Βικτώρια (Α.Μ. 12517) Επιβλέπων καθηγητής: Χριστοδουλίδης Παύλος
Φοιτήτρια: Τσαρκοβίστα Βικτώρια (Α.Μ. 12517) Επιβλέπων καθηγητής: Χριστοδουλίδης Παύλος Tα παιδιά με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζουν προβλήματα στις βασικές ψυχολογικές διαδικασίες που περιλαμβάνονται
Διαβάστε περισσότεραΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
βιβλιο_layout 1 24/12/2015 11:50 πμ Page 7 ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 13 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ 1. Εισαγωγή... 21 2. Τα αλφάβητα και οι λειτουργίες τους... 24 2.1 Το ελληνικό αλφάβητο: χαρακτήρες και χαρακτηριστικά
Διαβάστε περισσότεραFOUNDERS CLUB. Πλήρες Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα για Τελειόφοιτους & Νέους Επαγγελματίες Λογοθεραπευτές
FOUNDERS CLUB Πλήρες Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα για Τελειόφοιτους & Νέους Επαγγελματίες Λογοθεραπευτές Το Πρόγραμμα Founders Club είναι το πληρέστερο πρόγραμμα ιδιωτικής εκπαίδευσης Λογοθεραπείας που υπάρχει.
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ EΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ EΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Κλινική μελέτη περίπτωσης παιδιού με Ειδική
Διαβάστε περισσότεραΑτομικές διαφορές στην κατάκτηση της Γ2. Ασπασία Χατζηδάκη, Επ. Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε
Ατομικές διαφορές στην κατάκτηση της Γ2 Ασπασία Χατζηδάκη, Επ. Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε 2011-12 Α. Παράμετροι που επηρεάζουν την εκμάθηση μιας Γ2 Πολλές παράμετροι επηρεάζουν τη διαδικασία αυτή. Σύμφωνα με τον
Διαβάστε περισσότερα«Διαγνωστικές κατηγορίες και διαγνωστικά κριτήρια για όλες τις μαθησιακές δυσκολίες, σύμφωνα με το DSM-IV, DSM-IV TR, DSM-V & ICD-10»
«Διαγνωστικές κατηγορίες και διαγνωστικά κριτήρια για όλες τις μαθησιακές δυσκολίες, σύμφωνα με το DSM-IV, DSM-IV TR, DSM-V & ICD-10» Περιεχόμενα Περιεχόμενα...1 Εισαγωγή...1 DSM-IV, DSM-IV TR, DSM-V...2
Διαβάστε περισσότεραΒογινδρούκας Ι., Πρωτόπαππας Α., Γρηγοριάδου Ε., Παππή Α., Παπάζη Μ., Παπαρίζος Κ., Σελήνη Ε., Σταμπουλάκη Χ., Χελάς Ε.
«ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑΣ ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΟΥ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΥ (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ) ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΚΑΙ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ASPERGER» Βογινδρούκας Ι., Πρωτόπαππας Α.,
Διαβάστε περισσότερατης ΜΑΡΙΑΝΝΑΣ ΑΒΕΡΚΙΟΥ Παιδαγωγός MEd, Εκπαίδευση Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Φιλόλογος
της ΜΑΡΙΑΝΝΑΣ ΑΒΕΡΚΙΟΥ Παιδαγωγός MEd, Εκπαίδευση Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Φιλόλογος Περιεχομένα Ενότητες δραστηριοτήτων Μικρή ιστορία για τη δημιουργικότητα Ποιος θέλει
Διαβάστε περισσότεραΣπουδαστές Γιαννουλάκης Αντρέας Α.Μ. 11796 Τσουρουνάκης 'Αγγελος Α.Μ. 12133 Μουτουσίδου Πόπη Α.Μ. 12279 Εισηγητής: Ταφιάδης Χρ.
ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Σπουδαστές Γιαννουλάκης Αντρέας Α.Μ. 11796 Τσουρουνάκης 'Αγγελος Α.Μ. 12133 Μουτουσίδου Πόπη Α.Μ. 12279 Εισηγητής: Ταφιάδης Χρ. Διονύσης
Διαβάστε περισσότεραΦωτεινή Πολυχρόνη Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστήμιο Αθηνών Γιώτα Δημητροπούλου Λέκτορας Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Μαθησιακές Δυσκολίες Φωτεινή Πολυχρόνη Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστήμιο Αθηνών Γιώτα Δημητροπούλου Λέκτορας Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων 1 Θεματικές ενότητες του μαθήματος Θεωρητικό πλαίσιο της διαδικασίας εκμάθησης
Διαβάστε περισσότεραΦΩΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΥΣΛΕΞΙΑ
ΕΝΟΤΗΤΑ 7 η ΦΩΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΥΣΛΕΞΙΑ Η δυσλεξία ορίζεται συνοπτικά ως σοβαρή καθυστέρηση στην κατάκτηση του γραπτού λόγου ενώ δεν υπάρχει νοητικό ή αισθητηριακό έλλειµµα ή ψυχιατρική διαταραχή
Διαβάστε περισσότεραΕπίδραση του θεραπευτικού προγράμματος <<Ασκήσεις λόγου>> σε ηλικιωμένους με Ήπια Νοητική Διαταραχή
lysitsas.kon@gmail.com 9th Panhellenic Conference on Alzheimer's Disease and 1st Mediterranean on Neurodegenerative Diseases Επίδραση του θεραπευτικού προγράμματος σε ηλικιωμένους με
Διαβάστε περισσότεραΑίτια - Διάγνωση Μαθησιακές Δυσκολίες
Βασίλειος Κωτούλας Σχολικός Σύμβουλος 2ης Εκπ. Περ. ΠΕ Καρδίτσας vaskotoulas@sch.gr http://dipe.kar.sch.gr/grss Αίτια - Διάγνωση Μαθησιακές Δυσκολίες Δομή Εισήγησης Ορισμός - Χαρακτηριστικά Βασικές παραδοχές
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικε ς πληροφορι ες
ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικες πληροφοριες Πέτρος Γαλάνης Δρ. ΕΚΠΑ, Δάσκαλος Ε.Α. (ΚΕ.Δ.Δ.Υ. Δ Αθήνας) Τι είναι η Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ); Ο όρος «Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος» (ΔΑΦ)
Διαβάστε περισσότεραΑνάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων στο νηπιαγωγείο: Διδακτικές προσεγγίσεις του προφορικού λόγου ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ
Ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων στο νηπιαγωγείο: Διδακτικές προσεγγίσεις του προφορικού λόγου ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ 1. Εισαγωγή: Γλωσσική ανάπτυξη και διδασκαλία Τι είναι γλωσσική ανάπτυξη: τι μαθαίνει το
Διαβάστε περισσότεραΓράφει: Τσουκαλά Μαρινέλλα, Μ.Α., CCC-SLP, Παθολόγος Λόγου - Φωνής - Ομιλίας
Η δυσλεξία και η αντιμετώπισή της www.iatronet.gr Γράφει: Τσουκαλά Μαρινέλλα, Μ.Α., CCC-SLP, Παθολόγος Λόγου - Φωνής - Ομιλίας Το παιδί είναι έξυπνο και γεμάτο ζωντάνια και φαντασία. Όμως, παρ όλα αυτά,
Διαβάστε περισσότεραΦΟΡΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ. 1) Στάση του μαθητή/τριας κατά τη διάρκεια του μαθήματος: Δεν την κατέχει. Την κατέχει μερικώς. επαρκώς
ΦΟΡΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Όνομα μαθητή/μαθήτριας:... Ισχύουσα Διάγνωση:... Στήριξη από ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό (ψυχολόγο, λογοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, κτλ.):... Σχολικό Έτος:... Σχολείο:.... Τάξη/Τμήμα:...
Διαβάστε περισσότεραΕπιμορφωτικό Σεμινάριο «Η μετάβαση από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό Σχολείο»
Επιμορφωτικό Σεμινάριο «Η μετάβαση από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό Σχολείο» «Τα στάδια της φυσιολογικής ανάπτυξης της γλώσσας του παιδιού Οι ήπιες γλωσσικές διαταραχές Τρόποι παρέμβασης του δασκάλου στην
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ: «PROFILE ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ»
ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΘΕΜΑ: «PROFILE ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ» ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ: ΣΙΣΚΑ ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ: ΖΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2014 ΚΛΙΝΙΚΑ
Διαβάστε περισσότεραΝοημοσύνη. Μπορεί να μετρηθεί; Βασίλειος Κωτούλας 2 η Περιφέρεια ΔΕ Καρδίτσας
Νοημοσύνη Μπορεί να μετρηθεί; Βασίλειος Κωτούλας 2 η Περιφέρεια ΔΕ Καρδίτσας S Αμφισβήτηση S Αξιολόγηση της νοημοσύνης (Νασιάκου, (1980): Νοημοσύνη είναι ό,τι μετρούν τα τεστ νοημοσύνης) S Τρόπος αξιολόγησης
Διαβάστε περισσότεραΟι μαθησιακές δυσκολίες είναι μια διαταραχή που απασχολεί πολλές ειδικότητες όπως ψυχολόγους, παιδοψυχολόγους, λογοθεραπευτές, ειδικούς αγωγούς κ.α.
Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι μια διαταραχή που απασχολεί πολλές ειδικότητες όπως ψυχολόγους, παιδοψυχολόγους, λογοθεραπευτές, ειδικούς αγωγούς κ.α. Η κάθε ειδικότητα ελέγχει και επεμβαίνει σε διαφορετικό
Διαβάστε περισσότεραΗ φωνολογική επίγνωση. Ευφημία Τάφα
Η φωνολογική επίγνωση Ευφημία Τάφα Γλωσσική ανάπτυξη Κλάμα ή γέλιο (0-2 μηνών) Βαβίσματα (2-4 μηνών) Συγκεκριμένοι ήχοι (6 μηνών περίπου) Πρώτες λέξεις (1 ο έτος) Τηλεγραφικός λόγος (2 ο έτος) 1000 λέξεις
Διαβάστε περισσότεραΠρογλωσσικό στάδιο (0-12 µηνών)
Γλωσσική Ανάπτυξη Η γλώσσα εµπλουτίζει την ανθρώπινη επικοινωνία και επιτρέπει την ανάπτυξη της αφηρηµένης σκέψης. Ο λόγος είναι θεµελιώδης προϋπόθεση για την ανάπτυξη της προσωπικότητας και για την κοινωνικοποίηση
Διαβάστε περισσότεραΟΡΙΣΜΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ:
ΟΡΙΣΜΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ: Γενικές Δυσκολίες Μάθησης Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες «Μαθησιακές δυσκολίες αφορούν σε μία ομάδα ανομοιογενών διαταραχών οι οποίες εκδηλώνονται με εγγενείς δυσκολίες σε πρόσκτηση
Διαβάστε περισσότεραΚλινική Νευροψυχολογία του παιδιού
Κλινική Νευροψυχολογία του παιδιού Α εξάμηνο Διδάσκων : Α. Β. Καραπέτσας Ακαδημαϊκό έτος 2015-2016 1 ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ 2 Μία από τις πρώτες έρευνες που μελετούν και επιβεβαιώνουν ότι τα άτομα με μουσική
Διαβάστε περισσότεραΠροσβάσιμο υλικό για μαθητές με αυτισμό
«Ενημέρωση για την Πρόσβαση στην Εκπαίδευση» Μεγάλη Αίθουσα του Δημοτικού Ωδείου Δράμας 23 Φεβρουαρίου 2018 Προσβάσιμο υλικό για μαθητές με αυτισμό Πέτρος Γαλάνης Δάσκαλος Ε.Α. Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών
Διαβάστε περισσότεραΠεριεχόμενα. Προλογικό Σημείωμα 9
Περιεχόμενα Προλογικό Σημείωμα 9 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1.1. Εισαγωγή 14 1.2 Τα βασικά δεδομένα των Μαθηματικών και οι γνωστικές απαιτήσεις της κατανόησης, απομνημόνευσης και λειτουργικής χρήσης τους 17 1.2.1. Η
Διαβάστε περισσότεραΕκπαιδευτική Ψυχολογία Μάθημα 2 ο. Γνωστικές Θεωρίες για την Ανάπτυξη: Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση
Εκπαιδευτική Ψυχολογία Μάθημα 2 ο Γνωστικές Θεωρίες για την Ανάπτυξη: Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση Αντιπαράθεση φύσης ανατροφής η ανάπτυξη είναι προκαθορισμένη κατά την γέννηση από την
Διαβάστε περισσότεραΠροβλήματα ομιλίας στην παιδική ηλικία
Προβλήματα ομιλίας στην παιδική ηλικία Το μικρό μας δεν μιλάει όπως τα άλλα παιδιά της ηλικίας του. Τι μπορεί να συμβαίνει; Το κοινωνικό περιβάλλον, οι συνθήκες ζωής, και οι παραδόσεις επηρεάζουν θετικά
Διαβάστε περισσότεραRAVEN S PROGRESSIVE MATRICES
RAVEN S PROGRESSIVE MATRICES Το τεστ ευφυΐας Raven's Progressive Matrices (Τεστ Προοδευτικών Πινάκων Raven) είναι ένα σύνολο μη λεκτικών δοκιμών που συνήθως χρησιμοποιούνται σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα.
Διαβάστε περισσότεραΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
Χαλάνδρι 02/05/2010 Αριστοτέλους 42 Χαλάνδρι Τ.Κ. 15234 Τηλ./210-6800823 e-mail: papdimit@yahoo.gr ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Η ανάπτυξη της γλώσσας αποτελεί µια πολύχρονη, πολύπλοκη και προοδευτική
Διαβάστε περισσότεραΕΝΟΤΗΤΑ 5 η. Ειδική Γλωσσική ιαταραχή. Κλινικές Μορφές υσφασιών
ΕΝΟΤΗΤΑ 5 η Ειδική Γλωσσική ιαταραχή Όπως αναφέρθηκε στην προηγούµενη ενότητα ένας µεγάλος αριθµός παιδιών µε µαθησιακή διαταραχή παρουσιάζουν διαταραχές του λόγου. Είναι επίσης γνωστό ότι παιδιά µε σοβαρά
Διαβάστε περισσότεραΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ:
ΑTEI Ηπείρου Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας Τμήμα: Λογοθεραπείας ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΑΘΜΙΣΜΕΝΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ ΜΕΤΑΦΩΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΦΩΝ ΤΕΣΤ»
Διαβάστε περισσότεραΗ προσέγγιση του γραπτού λόγου και η γραφή. Χ.Δαφέρμου
Η προσέγγιση του γραπτού λόγου και η γραφή Πώς μαθαίνουν τα παιδιά να μιλούν? Προσπαθώντας να επικοινωνήσουν Πώς μαθαίνουν τα παιδιά να γράφουν? Μαθαίνoυν να γράφουν γράφοντας Η γραφή λύνει προβλήματα
Διαβάστε περισσότεραΦωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές
1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές Ενότητα 1: Εισαγωγικές Επισημάνσεις Ζακοπούλου Βικτωρία 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα
Διαβάστε περισσότεραΔιαφοροποίηση στα φύλλα εργασίας
Διαφοροποίηση στα φύλλα εργασίας Πρακτικές εφαρμογές Ευαγγελία Μοναστήρα Κυπριακή Εκπαιδευτική Αποστολή Οκτώβριος 2015 Πολυμορφία μαθητικού πληθυσμού και στα παροικιακά σχολεία Ποιος είναι ο ρόλος των
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΣ: Οι Υπουργοί Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΤΜΗΜΑ Β, ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ -----
Διαβάστε περισσότερα«Δυσκολίες μάθησης και αυτορρύθμισης Α! κοίτα ένας σκίουρος»
«Δυσκολίες μάθησης και αυτορρύθμισης Α! κοίτα ένας σκίουρος» Μπότσας Γεώργιος Σχολικός Σύμβουλος Αυτορρύθμιση και Εκτελεστικές λειτουργίες (σχέση) Εμπλέκουν στοχοκατευθυνόμενες και προσανατολισμένες στο
Διαβάστε περισσότεραΟΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
ΟΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Αγάθη Γεωργιάδου Δρ. Φιλολογίας, Σχολική Σύμβουλος Μαθησιακές Δυσκολίες στην παραγωγή γραπτού λόγου: vαίτια vανίχνευση vχαρακτηριστικά vαντιμετώπιση
Διαβάστε περισσότεραΣπουδάστρια: Ευθυμίου Μαρία Υπεύθυνη καθηγήτρια: Ζακοπούλου Βικτωρία
Σπουδάστρια: Ευθυμίου Μαρία Υπεύθυνη καθηγήτρια: Ζακοπούλου Βικτωρία Λίγα λόγια για την εργασία Οι Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες, σήμερα, αποτελούν μια πολύ συνηθισμένη κατάσταση στο σχολείο. Ωστόσο πολλά
Διαβάστε περισσότερα=> Οι μαθησιακές δυσκολίες αποτελούν έναν ανομοιογενή πληθυσμό
Μαθησιακές Δυσκολίες ΟΡΙΣΜΟΣ - Παρόλο που ο όρος χρησιμοποιείται εδώ και 40 χρόνια περίπου, δεν υπάρχει συμφωνία πάνω στα αποδεκτά κριτήρια που ορίζουν τις μαθησιακές δυσκολίες είτε στον κλινικό είτε στον
Διαβάστε περισσότεραΟ όρος διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός) αναφέρεται σε μια αναπτυξιακή διαταραχή κατά την οποία το άτομο παρουσιάζει μειωμένες ικανότητες
Ο όρος διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός) αναφέρεται σε μια αναπτυξιακή διαταραχή κατά την οποία το άτομο παρουσιάζει μειωμένες ικανότητες στην επικοινωνία, κοινωνικότητα και συμπεριφορά, καθώς
Διαβάστε περισσότεραΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΛΟΓΟΥ, ΟΜΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Πρώιμες ενδείξεις - Πρόληψη
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΛΟΓΟΥ, ΟΜΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Πρώιμες ενδείξεις - Πρόληψη ΕΠΕΑΕΚ, τίτλος έργου «Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών στα Προβλήματα λόγου και Ομιλίας» Υπεύθυνος Προγράμματος: ράκος Γεώργιος,
Διαβάστε περισσότεραΜαθησιακές υσκολίες (Πηγή : http://mariaskokou.wordpress.com ) Μιλώντας για τη δυσλεξία Έχει ϖεράσει ϖάνω αϖό ένας αιώνας αϖό την ϖρώτη ϖεριγραφή ενός ϖεριστατικού δυσλεξίας. O γιατρός W.Pringle Morgan
Διαβάστε περισσότεραΧαρακτηριστικά άτυπης αξιολόγησης
Προσαρμογή Διδακτικών Στόχων σε μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες Νιάκα Ευγενία Ειδική παιδαγωγός, Σχολική Σύμβουλος Τι λάβαμε υπόψη; Το ατομικό ιστορικό των μαθητών Την αξιολόγηση της διεπιστημονικής ομάδας
Διαβάστε περισσότεραΠ 2107 Ειδική Αγωγή και αποτελεσματική διδασκαλία
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Π 2107 Ειδική Αγωγή και αποτελεσματική διδασκαλία Ενότητα 10: Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες. Σουζάνα Παντελιάδου Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής
Διαβάστε περισσότεραΕνδεικτικά Προγράμματα Λογοθεραπευτικής Προσέγγισης με Επιστημονική Τεκμηρίωση σε Παιδιά με Ειδική Γλωσσική Διαταραχή
Ενδεικτικά Προγράμματα Λογοθεραπευτικής Προσέγγισης με Επιστημονική Τεκμηρίωση σε Παιδιά με Ειδική Γλωσσική Διαταραχή Αναστασία Αρχοντή Λογοθεραπεύτρια, MSc, MRCSLT Ειδική Γλωσσική Διαταραχή (ΕΓΔ) Τα παιδιά
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Συμπλήρωση πρωτοκόλλων ανάλυσης λαθών ορθογραφίας και αξιολόγησης του επιπέδου παραγωγής γραπτού λόγου ΣΥΓΓΡΑΦΗ: Κίτσου Γεωργία Εκπαιδευτικός ΠΕΟ3 ΑΘΗΝΑ 2015 1 Πρωτόκολλο
Διαβάστε περισσότεραΤο Σηντι-Ρωμ του Δυσαλέξη
Το Σηντι-Ρωμ του Δυσαλέξη Μια εκπαιδευτική εφαρμογή για παιδιά με δυσλεξία Απόστολος Πηγιάκης Ειδικός Παιδαγωγός ΕΠΙΛΕΞΕΙ Μαρία Καραβελάκη, Αναλύτρια εκπαιδευτικών συστημάτων ΙΝΤΕ*LEARN Τεχνολογίες Αιχμής
Διαβάστε περισσότεραΓνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Γλώσσα (1)
Γνωστική Ψυχολογία ΙΙ (ΨΧ 05) Γλώσσα (1) Ποιοι μιλούν Η γλώσσα των ζώων Είναι αυτόγλώσσα; Η Dr Pepperberg και ο Alex (ο παπαγάλος) 3 Δομή της γλώσσας Πώς μελετούν τη γλώσσα η γνωστική ψυχολογία, η νευροψυχολογία
Διαβάστε περισσότεραΕπιλέξτε µία απάντηση. 1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Φύλλο Άνδρας Γυναίκα
1 1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Φύλλο Άνδρας Γυναίκα Επάγγελµα ιευθυντής Εκπαιδευτικός προσχολικής Εκπαιδευτικός πρωτοβάθµιας Εκπαιδευτικός δευτεροβάθµιας Εκπαιδευτικός Ειδικού Σχολείου Εκπαιδευτικός Ειδικής
Διαβάστε περισσότεραΟ γραπτός λόγος στην αναπηρία. Ε. Ντεροπούλου
Ο γραπτός λόγος στην αναπηρία Ε. Ντεροπούλου ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Η εκμάθηση, η κατανόηση, η κατάκτηση της αναγνωστικής διαδικασίας και η πολυπλοκότητα του αναγνωστικού μηχανισμού απασχολεί ένα ευρύ
Διαβάστε περισσότεραΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ
ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΟΥΣ 2008 ( ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ 3Π /2008) ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ Κλάδοι: ΠΕ 05 ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ, ΠΕ 06 ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ, ΠΕ 07 ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ,
Διαβάστε περισσότεραΠιο συγκεκριμένα μερικοί παράγοντες που ενοχοποιούνται είναι οι εξής:
Tι είναι ο αυτισμός Ο Αυτισμός είναι μια ισόβια αναπτυξιακή διαταραχή, που εμποδίζει τα άτομα να κατανοούν σωστά όσα βλέπουν ακούν και γενικά αισθάνονται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν σοβαρά
Διαβάστε περισσότεραιαταραχές Επικοινωνίας & Λόγου στον Αυτισμό Μαρίτσα Καμπούρογλου, Λογοπεδικός Μαρία Παπαντωνίου, Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος»
ιαταραχές Επικοινωνίας & Λόγου στον Αυτισμό Μαρίτσα Καμπούρογλου, Λογοπεδικός Μαρία Παπαντωνίου, Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ (1) Πώς αναπτύσσεται η Επικοινωνία και η Γλώσσα;
Διαβάστε περισσότεραΔιδάσκων : Αργύρης Καραπέτσας Καθηγητής Νευροψυχολογίας Νευρογλωσσολογίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Διδάσκων : Αργύρης Καραπέτσας Καθηγητής Νευροψυχολογίας Νευρογλωσσολογίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας 1 επίκτητη και ειδική ή εξελικτική δυσλεξία Η δυσλεξία ως πρόβλημα της ανάγνωσης, διακρίνεται σε δύο μεγάλες
Διαβάστε περισσότεραΕκπαιδευτική Ψυχολογία Μάθημα 2 ο. Γνωστικές Θεωρίες για την Ανάπτυξη: Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση
Εκπαιδευτική Ψυχολογία Μάθημα 2 ο Γνωστικές Θεωρίες για την Ανάπτυξη: Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση Αντιπαράθεση φύσης ανατροφής η ανάπτυξη είναι προκαθορισμένη κατά την γέννηση από την
Διαβάστε περισσότεραΑΤΥΠΗ AΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΥ ΣΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ. Mαρία Παπαντωνίου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το παιδί «Η Παμμακάριστος»
ΑΤΥΠΗ AΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΥ ΣΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ Mαρία Παπαντωνίου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το παιδί «Η Παμμακάριστος» ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Διαβάστε περισσότερα