ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Θεοδοσία Τσαβλίδου, Μαρίνος Ιωάννου

Transcript

1 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Θεοδοσία Τσαβλίδου, Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Τι ονομάζουμε χημική αντίδραση; Πότε μια χημική αντίδραση ονομάζεται εξώθερμη; Σχολικό βιβλίο σελ. 55 ή φροντιστηριακό βιβλίο σελ. 54 Σχολικό βιβλίο σελ Τα πρωτόνια που περιέχονται στον πυρήνα ενός στοιχείου Χ είναι κατά 12 λιγότερα από τα νετρόνια. Ποιος είναι ο ατομικός αριθμός του Χ, αν ο μαζικός αριθμός του είναι 86; Για κάθε στοιχείο γνωρίζουμε ότι ισχύει: Α = Ζ + Ν Στη συγκεκριμένη άσκηση μας δίνεται Α = 86 και Ν = Ζ Άρα: 86 = Ζ + (Ζ + 12) ή 86 = 2 Ζ + 12 ή = 2 Ζ ή 74 = 2 Ζ ή Ζ = 37 ΘΕΜΑ Τι ονομάζουμε: i. περιεκτικότητα διαλύματος % w/v περιεκτικότητα διαλύματος % v/v i. Η περιεκτικότητα ενός διαλύματος στα εκατό βάρος προς όγκο εκφράζει τα g της διαλυμένης ουσίας που περιέχονται ανά 100 ml διαλύματος. Η περιεκτικότητα ενός διαλύματος στα εκατό όγκο προς όγκο εκφράζει τα ml της διαλυμένης ουσίας που περιέχονται ανά 100 ml διαλύματος. 2.2 Υδατικό διάλυμα μιας ουσίας έχει μάζα 400 g και περιεκτικότητα 20 % w/w. Στο διάλυμα προσθέτουμε 100 g νερό. Ποια είναι η νέα % w/w περιεκτικότητα του διαλύματος; Σε 100 g διαλύματος περιέχονται 20 g διαλυμένης ουσίας Σε 400 g διαλύματος περιέχονται x g διαλυμένης ουσίας Από την παραπάνω αναλογία βρίσκουμε x = 80 g διαλυμένης ουσίας στο αρχικό διάλυμα. Μετά την αραίωση το τελικό διάλυμα θα έχει μάζα 500 g και θα ισχύει: Σε 500 g διαλύματος περιέχονται 80 g διαλυμένης ουσίας Σε 100 g διαλύματος περιέχονται y g διαλυμένης ουσίας Από την παραπάνω αναλογία βρίσκουμε y = 16 g διαλυμένης ουσίας, άρα η νέα περιεκτικότητα είναι 16 % w/w. Σελίδα 1 από 5

2 ΘΕΜΑ Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ μιγμάτων και χημικών ενώσεων; Φροντιστηριακό βιβλίο σελ. 51 Σχολικό βιβλίο σελ Ποια από τα παρακάτω φαινόμενα είναι χημικές αντιδράσεις; i. η εξάτμιση του νερού το σκούριασμα των μετάλλων i το λιώσιμο των πάγων η ηλεκτρολυτική διάσπαση του νερού v. η μετατροπή του γάλακτος σε γιαούρτι ΘΕΜΑ 4 Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις: i. Η ύλη αποτελείται από άτομα, δηλαδή μικροσκοπικά σωματίδια που δεν τέμνονται σε μικρότερα. Αυτά ενώνονται μεταξύ τους και σχηματίζουν πιο σύνθετα σωματίδια, τα μόρια. Τα μόρια των χημικών στοιχείων αποτελούνται από όμοια άτομα, ενώ τα μόρια των χημικών ενώσεων από διαφορετικά άτομα. i Στο κέντρο κάθε ατόμου βρίσκεται ο πυρήνας, ο οποίος αποτελείται από πρωτόνια και νετρόνια. Γύρω απ αυτόν σε διάφορες τροχιές περιφέρονται τα ηλεκτρόνια. Ο ατομικός αριθμός είναι η ταυτότητα του χημικού στοιχείου και μας δίνει τον αριθμό των πρωτονίων του πυρήνα. v. Σε ένα ουδέτερο άτομο ο αριθμός των πρωτονίων είναι ίσος με τον αριθμό των ηλεκτρονίων. vi. Όταν ένα άτομο προσλάβει ηλεκτρόνια φορτίζεται αρνητικά και ονομάζεται ανιόν, ενώ, όταν αποβάλλει ηλεκτρόνια φορτίζεται θετικά και ονομάζεται κατιόν. ΘΕΜΑ g ουσίας Α αντιδρούν πλήρως με 15 g ουσίας Β και σχηματίζονται οι ουσίες Γ και Δ. i. Γράψτε την χημική αντίδραση που περιγράφει η παραπάνω πρόταση. Ποιες ουσίες είναι τα αντιδρώντα και ποιες τα προϊόντα της αντίδρασης; i Αν η μάζα της ουσίας Δ που παράγεται είναι 12 g, να υπολογίσετε τη μάζα της ουσίας Γ. i. Α + Β Γ + Δ Αντιδρώντα είναι οι ουσίες Α και Β και προϊόντα οι ουσίες Γ και Δ. i Σε κάθε αντίδραση ισχύει m αντιδρώντων = m προϊόντων ή m A + m B = m Γ + m Δ ή 28 g + 15 g = m Γ + 12 g ή 43 g = m Γ + 12 g ή m Γ = 31 g Σελίδα 2 από 5

3 5.2 Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων χρησιμοποιώντας τις λέξεις: ίζημα, απόχυση, χρωματογραφία, εξάτμιση, διήθημα, φυγοκέντριση, εκχύλιση i. Η παραλαβή του αλατιού από το θαλασσινό νερό στις αλυκές γίνεται με τη μέθοδο της εξάτμισης. i Η μέθοδος της εκχύλισης χρησιμοποιείται για την παρασκευή ροφήματος τσαγιού. Η απόχυση χρησιμοποιείται για το διαχωρισμό ετερογενών μιγμάτων. Κατά τη διήθηση στον ηθμό παραμένει το ίζημα, ενώ το υγρό που διέρχεται από τον ηθμό ονομάζεται διήθημα. v. Ο διαχωρισμός με φυγοκέντριση στηρίζεται στη διαφορετική πυκνότητα των συστατικών του μείγματος. vi. Για το διαχωρισμό χρωστικών ουσιών χρησιμοποιείται συχνά η μέθοδος της χρωματογραφίας. ΘΕΜΑ Στην ετικέτα ενός εμφιαλωμένου κρασιού χωρητικότητας 750 ml αναγράφεται η ένδειξη 12 % v/v. Πόσα ml οινοπνεύματος θα εισαγάγει κάποιος στον οργανισμό του, όταν καταναλώσει όλο το κρασί; Σε 100 ml κρασιού περιέχονται 12 ml οινοπνεύματος Σε 750 ml κρασιού περιέχονται x ml οινοπνεύματος Από την παραπάνω αναλογία βρίσκουμε x = 90 ml οινοπνεύματος 6.2 Να συμπληρώσετε τα κενά του παρακάτω πίνακα: Στοιχείο Ατομικός (Ζ) Μαζικός (Α) πρωτονίων νετρονίων ηλεκτρονίων Na Ar Cl Mg ΘΕΜΑ Ποιες από τις παρακάτω ουσίες είναι χημικά στοιχεία και ποιες χημικές ενώσεις; i. οξυγόνο στοιχείο διοξείδιο του άνθρακα χημική ένωση i νερό χημική ένωση σίδηρος στοιχείο v. χλωριούχο νάτριο χημική ένωση vi. υδρογόνο στοιχείο Σελίδα 3 από 5

4 7.2 Διάλυμα ζάχαρης έχει περιεκτικότητα 60 % w/v και πυκνότητα 1,2 g/ml. Ποια είναι η % w/w περιεκτικότητά του; Σε 100 ml διαλύματος ζάχαρης περιέχονται 60 g ζάχαρης ρ = m / V ή m = ρ V ή m = 1,2 g/ml 100 ml ή m = 120 g Άρα: Σε 120 g διαλύματος ζάχαρης περιέχονται 60 g ζάχαρης Σε 100 g διαλύματος ζάχαρης περιέχονται x g ζάχαρης Από την παραπάνω αναλογία βρίσκουμε x = 50 g ζάχαρης Άρα η περιεκτικότητα είναι 50% w/w. ΘΕΜΑ Αν διασπαστούν με ηλεκτρόλυση 315 g νερού, πόσα g υδρογόνου και πόσα g οξυγόνου θα παρασκευαστούν; Ισχύει ότι: m οξυγόνου = 8 m υδρογόνου και m οξυγόνου + m υδρογόνου = 315 g ή 8 m υδρογόνου + m υδρογόνου = 315 g ή 9 m υδρογόνου = 315 g ή m υδρογόνου = 35 g άρα m οξυγόνου = 280 g 8.2 Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ): i. Η ρύπανση του νερού συνεπάγεται αύξηση του διαλυμένου οξυγόνου. (Λ) i Τα υγρά απόβλητα από κατοικίες, βιομηχανίες, βιοτεχνίες και αγρούς ονομάζονται λύματα. (Σ) Το φαινόμενο του ευτροφισμού προκαλεί μείωση της πανίδας των υδάτινων οικοσυστημάτων. (Σ) Ο βιολογικός καθαρισμός των λυμάτων πρέπει να γίνεται αφού τα διοχετεύσουμε στους υδάτινους αποδέκτες. (Λ) ΘΕΜΑ Η χημική ένωση διοξείδιο του άνθρακα αποτελείται από οξυγόνο και άνθρακα με αναλογία μαζών: μα#ζα%οξυγο#νου = μα#ζα%α#νθρακα Πόσα g οξυγόνου υπάρχουν σε μια ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα που περιέχει 45 g άνθρακα; 3 m οξυγόνου = 8 m άνθρακα ή m οξυγόνου = (8 45)/3 ή m οξυγόνου = 360/3 ή m οξυγόνου = 120 g 8 3 Σελίδα 4 από 5

5 9.2 Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ): i. Διαλύματα ονομάζονται τα ετερογενή μείγματα. (Λ) i Ο αέρας που αναπνέουμε είναι ένα ομογενές μείγμα. (Σ) Σε ένα διάλυμα νερού- ζάχαρης η διαλυμένη ουσία είναι το νερό. (Λ) Τα συστατικά των μειγμάτων διατηρούν πολλές από τις ιδιότητές τους. (Σ) Σελίδα 5 από 5