ΜΠΑΚΙΡΤΖΗ ΤΖΟΥΛΙΑ Υπεύθυνη του Νεφρολογικού Τμήματος Στην Γενική Κλινική Δυτικής Αττικής ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΑΚΕΙΟ

Transcript

1 ΜΠΑΚΙΡΤΖΗ ΤΖΟΥΛΙΑ Υπεύθυνη του Νεφρολογικού Τμήματος Στην Γενική Κλινική Δυτικής Αττικής ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΑΚΕΙΟ

2 Η σημασία της βιοσυμβατότητα στις μεθόδους αφαίρεσης

3 Από τις λέξεις: Αιμαφαίρεση Αφαίρεση = απομακρύνω Αίμα Διαχωρισμός του αίματος σε επιμέρους στοιχεία Απομάκρυνση Συλλογή ενός ή περισσοτέρων Επιστροφή των υπολοίπων

4 Η αφαίρεση εφαρμόζεται Στην θεραπευτική πρακτική ΑΣΘΕΝΕΙΣ Στην συλλογή παραγώγων ΔΟΤΕΣ

5 Κατηγορίες με βάση το στοιχείο που αφαιρείται Κυτταφαίρεση ΛΕΥΚΑΦΑΙΡΕΣΗ ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΦΑΙΡΕΣΗ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΕΡΥΘΡΩΝ Πλασμαφαίρεση Εκλεκτική Αφαίρεση LDL ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΑΝΟΣΟΠΡΟΣΡΟΦΗΣΗ

6

7 Μέθοδοι διαχωρισμού αίματος Μεμβράνες - Φίλτρα Φυγοκέντρηση

8 Διαχωρισμός με φυγοκέντρηση Ο διαχωρισμός με φυγοκέντρηση στηρίζεται κυρίως στο ειδικό βάρος των στοιχείων του αίματος

9 Διαχωρισμός με φυγοκέντρηση Μηχανικά χαρακτηριστικά Ταχύτητα περιστροφής Ακτίνα περιστροφής Διάλυμα υποκατάστασης Βιολογικά χαρακτηριστικά Γλοιότητα πλάσματος Όγκος πλάσματος

10 Διαχωρισμός με φυγοκέντρηση Ο διαχωρισμός με φυγοκέντρησης περιορίζει τις αντιδράσεις της βιοσυμβατότητα στα υλικά των γραμμών σύνδεσης και των υγρών υποκατάστασεις του πλάσματος

11 Διαχωρισμός με μεμβράνη Το αίμα διέρχεται από μεμβράνη με πόρους ( μm) που επιτρέπει την διέλευση του πλάσματος και κρατά τα κυτταρικά στοιχεία. Χρησιμοποιείται μόνο σε πλασμαφαίρεση

12 Therapeutoscher Plasmaaustausch und verwanddte Plasmaseparationverfahren. TechnischeGrundlagen, Pathophysiologie und kliniscke Ergebnisse Auflage. Pabst SciencePublishers Lengerich. Birlin, Dusseldorf, Riga, Scottsdale AZ (USA), Wien, Zagreb,1997

13

14

15 ΟΡΙΣΜΟΣ Βιοσυμβατότητα: Η ικανότητα ενός βιοϋλικού να αλληλεπιδρά με το αίμα χωρίς την εκδήλωση κλινικά αξιόλογων αντιδράσεων Gurland HJ et al. NDT 1994

16 Βιοϋλικό: φυσικό ή συνθετικό υλικό που έρχεται σε επαφή με βιολογικά υλικά (αίμα) ή με ζωντανό ιστό Dr Χρ. Ε. Ιατρού, Dr Ν. Π.Αφεντάκης ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ 1997

17 Ιδανική βιοσυμβατότητα Χαρακτηρίζεται η πλήρης απουσία κλινικών ή βιοχημικών αντιδράσεων του ασθενούς μετά την αλληλεπίδραση του αίματος με το βιοϋλικό Dr Χρ. Ε. Ιατρού, Dr Ν. Π.Αφεντάκης ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ 1997

18 ΥΦΙΣΤΑΤΑΙ Η ΙΔΑΝΙΚΗ ΒΙΟΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ;

19 Ορισμός ιδανικής βιοσυμβατότητας των Βιοϋλικών ΑΠΟΥΣΙΑ: Θρομβογένεσης, τοξικών, αλλεργικών και φλεγμονωδών αντιδράσεων Ανοσολογικών αντιδράσεων Καταστροφή των έμμορφων στοιχείων του αίματος Βλάβη στους παρακείμενους ιστούς Καρκινονογένεσης

20 Συμμετοχή των βιοϋλικών στη βιοσυμβατότητα Μεμβράνη φίλτρου 95% Διαλύματα υποκατάστασης Υλικά επικάλυψης (housing materials) Συνδετικές γραμμές Υλικά αποστείρωσης (οξείδιο αιθυλενίου, φορμαλδεΰδη, γ-ακτινοβολία) Basile C, Drueke T. Dialysis membrane biocompatibility. Nephron 1989;52:

21 Συμμετοχή των βιοϋλικών στη βιοσυμβατότητα

22 Συμμετοχή των μεμβρανών στη βιοσυμβατότητα Όλες οι μεμβράνες αλληλεπιδρούν σε μεγάλο ή μικρό βαθμό με τα συστατικά του αίματος Όταν η μεμβράνη έρθει σε επαφή με τα στοιχεία του αίματος αρχικά απορροφούνται επάνω της πρωτεΐνες και ακολουθεί προσκόλληση κυττάρων και έπεται η ενεργοποίησή τους

23 Αντιδράσεις βιοασυμβατότητας Οξείες: Βιολογικές αντιδράσεις Κλινικές εκδηλώσεις κατά την διάρκεια της συνεδρείας Χρόνιες Κλινικές εκδηλώσεις

24 Βιολογικές αντιδράσεις βιοασυμβατότητας Ενεργοποίηση χυμικών συστημάτων Ενεργοποίηση συμπληρώματος Ενεργοποίηση της πήξης Ενεργοποίηση κυτταρικών συστημάτων Ενεργοποίηση λευκών αιμοσφαιρίων Ενεργοποίηση αιμοπεταλίων Ενεργοποίηση μονοκυττάρων Ενεργοποίηση λεμφοκυττάρων

25 Η αξιολόγηση της βιοσυμβατότητάς Γίνεται με βάση των προσδιορισμό των ακόλουθων: Ενεργοποίηση του συμπληρώματος Ενεργοποίηση του μηχανισμού πήξης Δ/χες στην λειτουργία των λευκών Παραγωγή κυτταροκινών Μελέτη της βιοσυμβατότητας των μεμβρανών αιμοκάθαρσης μ.εσω της κινητικής των μονοκυττάρων (CD14 + CD16 + ) Γριβέας και συνεργάτες Ελληνική Νεφρολογική 2008;20(1):67-69

26

27

28 Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ Οι ενεργοποιητές της κλασικής οδού είναι οι ανοσοσφαιρίνες G & M (μόνο όταν είναι συνδεδεμένες με το αντίστοιχο αντιγόνο, DNA ή RNA και το σύστημα της πήξης)

29 Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ Οι ενεργοποιητές της εναλλακτικής οδού είναι τα τοιχώματα μικροβίων, πολυσακχαρίτες, υδροξυλιομάδες, μακροφάγα ή το ενδοθήλιο

30 Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ Τόσο από την κλασική οδό όσο και από την εναλλακτική οδό ενεργοποίησης, παράγονται αναφυλατοξίνες C3a & C5a που προκαλούν ενεργοποίηση: Των φαγοκυττάρων Αύξηση της αγγειακής διαπερατότητας Σύσπαση των λείων μυϊκών ινών Οψωνοποίηση των πολυμορφοπυρίνων και των μακροφάγων

31 Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ Κατά την επαφή των στοιχείων του αίματος με την ΜΕΜΒΡΑΝΗ η ενεργοποίηση του συμπληρώματος επιτελείται κυρίως από την εναλλακτικής οδού. Η ένταση της ενεργοποίησης εξαρτάται από τον τύπο της μεμβράνης GNERATION AND REMOVAL OF ANAPHYLATOXINS DURING HEMOFILTRATION WITH FIVE DIFFERENT MEMBRANEW JORSTAD END ALL BLOOD PURIF 1988;6:

32 Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ Οι υδροξυλικές μεμβράνες ενεργοποιούν εντονότερα το συμπλήρωμα, ενώ οι υδρόφοβες είναι αδρανείς Οι συνθετικές μεμβράνες ενεργοποιούν κυρίως την εναλλακτική οδό, εκτός από την αιθυλεν-βινυλ-αλκοόλη που ενεργοποιεί την κλασική οδό

33 Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ Αντισώματα έναντι των ανοσογονικών υπολειμματικών σωματιδίων (LAL-RM) και IgE αντισώματα έναντι του οξειδίου του αιθυλενίου (χρησιμοποιείται για την αποστείρωση των υλικών) ενεργοποιούν την κλασική οδό μετά την σύνδεση με το υπεύθυνο αντιγόνο Biocompatibility og Artificial Organ: An Overview. HendersonLW, Chenoweth D. Blood Purif 1987;5:

34 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΤΕΛΙΚΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΩΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΒΙΟΣΥΜΒΑΤΌΤΗΤΟΣ Το σύμπλεγμα C5b-9 σε αντίθεση με το C3a και C5a παραμένει σταθερό για μακρό χρονικό διάστημα κατά την συνεδρία. Βιολογικές ιδιότητες του συμπλέγματος C5b-9: Αιμόλυση Ενεργοποίηση μεταβολισμού αραχιδονικού οξέος στα λευκά Ενεργοποίηση μονοκυττάρων Έκκριση των κυτταροκινών ( TNFa, IL-1-6) C5b-9 generation and cytokine production in hemodialysis patient Petrosa G end all Kidney Int 1993;43(sippi 41): S221-S225

35 Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΗΞΗΣ Η επαφή του αίματος με την μεμβράνη οδηγεί στην ενεργοποίηση της πήξης εκτός εάν λάβουμε τα κατάλληλα μέτρα, χορήγηση αντιπηκτικών ή εάν το υλικό της μεμβράνης είναι απόλυτα βιοσυμβατό Interaction of blood with artificial surfaces, in COLMAN RW et al Hemostasis and Thrombosis. Philadelphia, JB Lippincitt, 1987;

36 Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΗΞΗΣ Παράγοντες της μεμβράνης Παράγοντες εκτός μεμβράνης Το φορτίο της επιφάνειας Η τραχύτητα της (roughness) Χυμική δομή Ρυθμός διακύλισης των PLTs (shear test) Άξονας στροβιλισμού των PLTs The effects of chemical stucture and surface properties of synthetic polymers on the coagulation of blood. The relation betwween polymer morphology and protein absorption. Tranw Am Soc Artif Intern Organs 1975;21:49-54 Hemodialysis associated platelet loss: study of the reletive countribution of dialyzer membrane composition and geometry. Int J Artif Organw 1984;7:

37 Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΗΞΗΣ Η άμεση προσκόλληση των PLTs στην μεμβράνη και η ενεργοποίηση τους συνδυάζεται με την ενεργοποίηση του καταρράκτη της πήξης που έχει ως αποτέλεσμα: Τον σχηματισμό μικροθρόμβων Την κατανάλωση των παραγόντων πήξεως Ταυτόχρονα ενεργοποιείται ο ινωδολυτικός μηχανισμός με συνέπεια τη διάλυση των σχηματισμένων θρόμβων Η ενεργοποίηση του καταράχτη της πήξης γίνεται μέσω της ενδογενής οδού Marshall JW, Ahearn DJ, Nothum RJ, Esterly G, Nolph KD, Maher JF. Adherence of blood components to dialyzer membranes morphological studies. Nephron 1974;12:

38

39

40 Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΩΝ Η επαφή των αιμοπεταλίων με την μεμβράνη οδηγεί: Την προσκόλληση τους στην μεμβράνη Την κατακράτηση τους Την κινητοποίηση του μηχανισμού συσσώρευσης Την αποκοκκίωση τους Έκλυση: PF4 Θρομβοξάνης β2 β-θρομβοσφαρίνης Cases A, Reverter JC, Escolar G, et al. Platelet activation on hemodialysis: Influence of dialysis membranes. Kidney Int 1993;43:

41 Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΛΕΥΚΩΝ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΩΝ Η ενεργοποίηση των λευκών γίνεται: Άμεσα με την προσκόλληση τους στην μεμβράνη Έμμεσα μέσω ενεργοποίησης του συμπληρώματος Το αποτέλεσμα της ενεργοποίηση των λευκών είναι: Η αποκοκκίωση τους Η ανοσολογική τους έκφραση Kaplow LS, Goffinet JA. Profound neutropenia during the early phase of hemodialysis. JAMA 1968;203:

42 Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΛΕΥΚΩΝ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΩΝ Κατά την αποκοκκίωση εκλύονται: Λυσοσσωματικά ένζυμα Κατιονικές πρωτεΐνες (NCP) με βιολογικές ιδιότητες: Ενεργοποίηση του συμπληρώματος στον ορό Βακτηριοκτόνο δράση Αύξηση της διαβατότητας του ενδοθηλίου

43 Εκκρίνονται: Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΛΕΥΚΩΝ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΩΝ Λακτοφεράνη (μικροβιοστατικά σωματίδια) Πρωτεολυτικά ένζυμα: Πρωτεάσες, Ελαστάση, Καθεψήνη G, Κολλαγενάση Λευκοτριένες σύσπαση των λείων μυϊκών ινών Παράγοντες ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων Ελεύθερες ρίζες οξυγόνου Θρομβοξάνης β2 Σεροτονίνης Μονοκυττάρων απελευθέρωση IL1 και παράγοντα νέκρωσης όγκουtnf Tetta C, Segoloni G, Mariano F, Montrucchio G, Turello E, Cammusi G. Leukocyte-derived mediators and Biocompatibility. Nephron Dial Transplant 1991;2:

44 Η ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΜΟΝΟΠΥΡΗΝΩΝ Τα μονοπύρηνα κύτταρα και συγκεκριμένα τα μονοκύτταρα, τα φυσικά κυτταροκτόνα (NK-cells) και τα Τ-λεμφοκύτταρα, ενεργοποιούνται κατά την επαφή τους με τις μεμβράνες και παράγουν κυτταροκίνες Cytikinew and biocompatibility. Dinarello CA. Blood Purif 1990; 8:

45

46 Μελέτη της βιοσυμβατότητας των μεμβρανών αιμοκάθαρσης μέσω της κινητικής των μονοκυττάρων (CD14 + CD16 + ) Ως κριτήριο βιοσυμβατότητας χρησιμοποιήθηκε ο υποπληθισμός CD14 + CD16 + των μονοκυττάρων. Στα πρώτα 30 λέπτα της συνεδρίας, διαπιστώθηκε στατιστικά σημαντική μείωση του υποπληθυσμού αυτού, σε όλες τις μεμβράνες μελέτης. Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο μεγαλύτερος βαθμός μείωσης παρατηρήθηκε στην αιμοφάνη, ενώ ο μικρότερος στην ΑΝ69 Ο υποπληθισμός CD14 + CD16 + των μονοκυττάρων αποτελεί έναν πολύ ευαίσθητο δείκτη κυτταρικής ενεργοποίησης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως περισσότερο ακριβές κριτήριο από το σύστημα του συμπληρώματος, για την αξιολόγηση της βιοσυμβατότητας των μεμβρανών Ελληνική Νεφρολογία 2008; 20 (1): Ι. Γριβέας, Π Πασαδάκης, Α. Φλέβα, Η. Θώδης, Γ.Βισβάρδης, Α.Παυλίτου, Β. Βαργεμέζης, Γ. Σακελλαρίου

47

48 Παράμετροι αξιολόγησης της βιοσυμβατότητας των μεμβρανών Συμπλήρωμα Λευκά Αιμοπετάλια : C3a, C5a, C5b-9 : Αριθμός, σύμπλεγμα ελαστάσης - ανασταλτή α 1 πρωτεϊνάση, οξειδωτικός μεταβολισμός : Αριθμός, παράγοντας 4(PF 4 ), β-θρομβοσφαιρίνη Πήξη : Σύμπλεγμα θρομβίνης αντιθρομβίνης (ΤΑΤ) Παραγωγή κυτταροκίνων : IL-1, TNFa (σε υπερκείμενο καλλιέργειας κυττάρων και στο πλάσμα) Σύμφωνα με το Consensus Conference of Biocompatibility 1993 (Klinκmann H et al. Nephrol Dial Transplant 1994)

49 Uhlenbusch-KorwerE, E Bonnie-Schorn, J Vienken et al Understanding Membranes and Dialysers,. Pabst Science Publisher, Lengerich, Berlin, Bremen, Miami, Riga, Viernheim, Wien Zegreb, 2004

50 Μελέτες για την βιοσυμβατότητα κατά την διάρκεια αφαίρεσης έδειξαν ότι ενεργοποιούνται οι παράγοντες που αναφέραμε με μικρότερη ή μεγαλύτερη ένταση

51 Membranes and polymer structures--biocompatibility aspects with respect to production limits. Ansorge W 1, Spindler E, Vienken J, Baurmeister U. Transfus Sci Apr;14(2): Plasmapheresis can be performed by centrifugation and by use of membrane technology. With the latter technique we receive a plasma which is absolutely free from platelets. This is why membranes are gaining market shares in this particular field of medical application. Today plasmapheresis membranes are mostly fabricated from synthetic polymers, such as polypropylene (e.g. PLASMAPHAN), polysulfone, polyacrylonitrile, polymethylmethacrylate, polyvinylalcohol and others, the only exception being cellulose acetate. Parameters determining the biocompatibility of plasmapheresis membranes are generation of complement C3a or C5a, hemolysis and possible thrombus formation. These parameters depend on various properties of the membrane polymer: e.g. the nature of the molecular end/side-groups, the distribution of electrical charges on the polymer surface and the different chemical structures and conformation of the polymer. In addition, membrane properties like pore distribution and geometry or the flow characteristics of a particular device-design may trigger cell activation or influence biocompatibility through the adsorption of various plasmacomponents. Most of the polymers which are used today for manufacturing plasmapheresis membranes have not been developed for this purpose. They were originally selected to be used as textile fibers. Further, no present membrane polymer has been specifically developed to achieve high biocompatibility. The membrane profile was designed in such a way that pheresis properties were met rather than optimizing biochemical blood/polymer interactions. One reason for this decision may be that the market volume of plasmapheresis technology is too small in order to justify specific and high-cost developments of polymers for this purpose. Polymer selection to achieve excellent biocompatibility profiles is determined by polymer-availability, costs, membrane-forming processes and environmental aspects related to possible pollution during the manufacturing process. The production of PLASMAPHAN by the unique Accurel-process combines several of these parameters. The main membrane production processes and especially the Accurel-process are described here. The influence of polymer-surface properties, membrane structure and module-design on the biocompatibility of plasmapheresis treatments are discussed and explained by appropriate examples. Οι μεμβράνες = συνθετικά πολυμερή Οι μελέτες που αφορούν την βιοσυμβατότητα των μεμβρανών αφαίρεσης είναι περιορισμένες και ο λόγος είναι ο περιορισμένος αριθμός ασθενών που εμπλέκονται σε αυτήν την διαδικασία Στο pub med υπάρχουν 88 αναφορές

52 Activation of complement during apheresis G. HETLAND, T. E. MOLLNES & P. GARRED Clin. exp. Immunol. (1991) 84, C3 activation products and the terminal complement complex (TCC) were examined in plasma during plasmapheresis of patients with Guillain-Barre Syndrome (GBS) (n=4), Waldenstrom's syndrome (n = 4), and hypercholesterolaemia (n = 1), or during cytapheresis of platelet (n = 10) and granulocyte (n =2) donors. Blood specimens were taken before, during and after the procedures. There was a significant activation of complement after apheresis in the GBS patients and one of the patients with Waldenstr6m's syndrome, but not in the other patients. There were no significant differences in complement activation products before compared with after cytapheresis in the healthy donors. This demonstrates the biocompatibility with respect to complement activation of the materials used. The observed complement activation in some of the patients during plasma exchange is probably caused by activation products in the replacement plasma. Η ενεργοποίηση του συμπληρώματος σχετίζεται με την βιοσυμβατότητα των υλικών που χρησιμοποιούνται Κυρίως ενοχοποιείται το πλάσμα υποκατάστασης

53 Biocompatibility of different hemodialysis and plasmapheresis membranes. Jørstad S. Blood Purif. 1987;5(2-3): Abstract The biocompatibility of different membranes was assessed by measuring changes in different white blood cell counts, PGE2 concentrations, thromboplastin activity, production of anaphylatoxins and clinical parameters during treatment. The in vivo recorded complement activation was compared with in vitro experiments. Hemodialysis (HD) treatment was performed with 5 different membranes. Plasmapheresis was run with cellulose diacetate membranes in single (SMF) and double (DMF) membrane filtration and with a new polycarbonate membrane in SMF. The polysulfone membrane was found to be the most, and the cuprophane membrane the least biocompatible membrane in HD. However, large individual differences from one HD patient to the other were found. In contrast to the cellulose diacetate membrane, the polycarbonate membrane apparently activated no complement along the blood-membrane interface during plasmapheresis, but activated large amounts within the membrane matrix. High blood concentrations of C5a were promptly cleared in the body, while high concentrations of C3a seemed to block the removal of this substance from the blood compartment. Even when the patients had high blood concentrations of anaphylatoxins throughout the plasmapheresis treatments using cellulose diacetate membranes and when a significant activation of PGE2 was found in patient plasma, no activation of thromboplastin was recorded on the surface circulating monocytes. Οι μεμβράνες πολυσουλφόνης έχουν καλύτερη βιοσυμβατότητα από την οξική κυτταρίνη Η συσχέτιση της βιοσυμβατότητας μεμβρανών αιμοκάθαρσης και πλασμαφαίρεσης έδειξε ότι στην πλασμαφαίρεση παρόλο που ενεργοποιείται το συμπλήρωμα δεν υπάρχει ενεργοποίηση της θρομβοπλαστίνης στην επιφάνεια τον κυκλοφορούντων μονοκυττάρων

54 Immunological effects of therapeutic immunoadsorption with respect to biocompatibility Kadar JG 1, Parusel M, Spaeth PJ. Transfus Sci Mar;19 Suppl:9-23 Abstract The activation of the complement system leading to generation of anaphylatoxins and the membrane attack complex depends on the chemical nature of the adsorptive system and the anticoagulation used. The method of the primary separation determines the presence of cell debris in the plasma as well as the extent of platelet activation. The particular role of anticoagulation and its properties to prevent/reduce complement activation on immunadsorption material is discussed and the combined use of citrate and heparin is proposed. The quality of the reinfused plasma--as discussed on the example of LDLapheresis--is therefore influenced by the amount of the activated split products. This determines finally the extent of cellular activation during therapeutic immunadsorption when receptor-dependent activation of cells by C3a(desarg) and C5a(desarg) can occur Η ανοσοπροσόφηση ενεργοποιεί το συμπλήρωμα Η ενεργοποίηση του συμπληρώματος εξαρτάται από την αντιπηκτική αγωγή και το είδος των προσροφητών

55 Συμπερασματικά Προβλήματα βιοσυμβατότητος αντιμετωπίζουμε σε όλες τις διαδικασίες εξωσωματικής κυκλοφορίας αίματος (αιμαφαίρεση, αιμοκάθαρση) Στην βιοσυμβατότητα της αιμαφαίρεσης σημαντικό ρόλο παίζει η μορφή αφαίρεσης (μεμβράνη ή φυγοκέντρηση) Η ιδανική βιοσυμβατότητα δεν έχει επιτευχθεί, αποτελεί ακόμα και σήμερα πεδίο έρευνας

56