ΓΝΩΜΟΔΟΣΗΗ 1400/ ΘΕΜΑ

Transcript

1 ΓΝΩΜΟΔΟΣΗΗ 1400/ ΘΕΜΑ Σφλλογοσ ηθτάει διευκρινιςεισ ςχετικά με ςυναδζλφουσ Γενικοφσ Ιατροφσ Ειδικευομζνουσ και Αγροτικά μζλθ του Συλλόγου και ςυγκεκριμζνα,εάν οι Ιατροί των εν λόγω ειδικοτιτων είναι υποχρεωμζνοι εκτόσ πρωινοφ ωραρίου τισ κακθμερινζσ, Σαββάτου Κυριακισ και Αργίεσ και εφόςον δεν βρίςκονται ςε εφθμερία, να παρίςτανται ςε εκδθλώςεισ (ακλθτικζσ, αιμοδοςίασ κλπ.). ΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΣΟΛΟΓΙΑ Σφμφωνα με Συντ 5 παρ. 1 ορίηονται τα εξισ: «1. Κακζνασ ζχει δικαίωμα να αναπτφςςει ελεφκερα τθν προςωπικότθτά του και να ςυμμετζχει ςτθν κοινωνικι, οικονομικι και πολιτικι ηωι τθσ Χϊρασ, εφόςον δεν προςβάλλει τα δικαιϊματα των άλλων και δεν παραβιάηει το Σφνταγμα ι τα χρθςτά ικθ». Σφμφωνα με Συντ 22 ορίηονται τα εξισ: «1. Η εργαςία αποτελεί δικαίωμα και προςτατεφεται από το Κράτοσ, που μεριμνά για τθ δθμιουργία ςυνκθκϊν απαςχόλθςθσ όλων των πολιτϊν και για τθν θκικι και υλικι εξφψωςθ του εργαηόμενου αγροτικοφ και αςτικοφ πλθκυςμοφ. Όλοι οι εργαηόμενοι, ανεξάρτθτα από φφλο ι άλλθ διάκριςθ, ζχουν δικαίωμα ίςθσ αμοιβισ για παρεχόμενθ εργαςία ίςθσ αξίασ. 2. Με νόμο κακορίηονται οι γενικοί όροι εργαςίασ, που ςυμπλθρϊνονται από τισ ςυλλογικζσ ςυμβάςεισ εργαςίασ ςυναπτόμενεσ με ελεφκερεσ διαπραγματεφςεισ και, αν αυτζσ αποτφχουν, με τουσ κανόνεσ που κζτει θ διαιτθςία. 3. Νόμοσ ορίηει τα ςχετικά με τθ ςφναψθ ςυλλογικϊν ςυμβάςεων εργαςίασ από τουσ δθμόςιουσ υπαλλιλουσ και τουσ υπαλλιλουσ 1

2 οργανιςμϊν τοπικισ αυτοδιοίκθςθσ ι άλλων νομικϊν προςϊπων δθμοςίου δικαίου. 4. Οποιαδιποτε μορφι αναγκαςτικισ εργαςίασ απαγορεφεται. Ειδικοί νόμοι ρυκμίηουν τα ςχετικά με τθν επίταξθ προςωπικϊν υπθρεςιϊν ςε περίπτωςθ πολζμου ι επιςτράτευςθσ ι για τθν αντιμετϊπιςθ αναγκϊν τθσ άμυνασ τθσ Χϊρασ ι επείγουςασ κοινωνικισ ανάγκθσ από κεομθνία ι ανάγκθσ που μπορεί να κζςει ςε κίνδυνο τθ δθμόςια υγεία, κακϊσ και τα ςχετικά με τθν προςφορά προςωπικισ εργαςίασ ςτουσ οργανιςμοφσ τοπικισ αυτοδιοίκθςθσ για τθν ικανοποίθςθ τοπικϊν αναγκϊν. 5. Το Κράτοσ μεριμνά για τθν κοινωνικι αςφάλιςθ των εργαηομζνων, όπωσ νόμοσ ορίηει». Σφμφωνα με Συντ 25 παρ. 1 ορίηονται τα εξισ: «1. Τα δικαιϊματα του ανκρϊπου ωσ ατόμου και ωσ μζλουσ του κοινωνικοφ ςυνόλου και θ αρχι του κοινωνικοφ κράτουσ δικαίου τελοφν υπό τθν εγγφθςθ του Κράτουσ. Όλα τα κρατικά όργανα υποχρεοφνται να διαςφαλίηουν τθν ανεμπόδιςτθ και αποτελεςματικι άςκθςι τουσ. Τα δικαιϊματα αυτά ιςχφουν και ςτισ ςχζςεισ μεταξφ ιδιωτϊν ςτισ οποίεσ προςιδιάηουν. Οι κάκε είδουσ περιοριςμοί που μποροφν κατά το Σφνταγμα να επιβλθκοφν ςτα δικαιϊματα αυτά πρζπει να προβλζπονται είτε απευκείασ από το Σφνταγμα είτε από το νόμο, εφόςον υπάρχει επιφφλαξθ υπζρ αυτοφ και να ςζβονται τθν αρχι τθσ αναλογικότθτασ». Σφμφωνα με άρκρο 4 παρ. 2, 3 ΕΣΔΑ ορίηονται τα εξισ: «2. Ουδείσ δφναται να υποχρεωκι εισ αναγκαςτικιν ι υποχρεωτικιν εργαςίαν. 3. Δεν κεωρείται ωσ «αναγκαςτικι ι υποχρεωτικι εργαςία» υπό τθν ζννοιαν του παρόντοσ άρκρου: α. πάςα εργαςία ηθτουμζνθ παρά προςϊπου κρατουμζνου ςυμφϊνωσ προσ τασ διατάξεισ του άρκρου 5 τθσ παροφςθσ Συμβάςεωσ ι κατά τθν διάρκειαν τθσ υπό όρουσ απολφςεϊσ του. β. πάςα υπθρεςία ςτρατιωτικισ φφςεωσ ι, εισ τθν περίπτωςιν των εχόντων αντιρριςεισ ςυνειδιςεωσ εισ τασ χϊρασ όπου τοφτο αναγνωρίηεται ωσ νόμιμον, πάςα άλλθ υπθρεςία εισ αντικατάςταςιν τθσ υποχρεωτικισ ςτρατιωτικισ υπθρεςίασ. 2

3 γ. πάςα υπθρεςία ηθτουμζνθ εισ περίπτωςιν κρίςεων ι κεομθνιϊν, αι οποίαι απειλοφν τθν ηωιν ι τθν ευδαιμονίαν του ςυνόλου. δ. πάςα εργαςία ι υπθρεςία απαρτίηουςα μζροσ των τακτικϊν υποχρεϊςεων του πολίτου». Σφμφωνα με άρκρο 32 παρ. 1 ζωσ 5 Ν. 1397/1983 (ΦΕΚ Α 143), ορίηονται τα εξισ: «1. Με κοινι απόφαςθ των Υπουργϊν Προεδρίασ τθσ Κυβζρνθςθσ, Οικονομικϊν και Υγείασ και Πρόνοιασ, φςτερα από γνϊμθ του ΚΕ.Σ.Υ., μποροφν να ςυνιςτϊνται ςτα νοςοκομεία κζςεισ ειδικευομζνων ι να καταργοφνται ι να μεταφζρονται ςε άλλθ ειδικότθτα του νοςοκομείου ι να μεταφζρονται ςε άλλα νοςοκομεία ςτθν ίδια ι ςε άλλθ ειδικότθτα. "Με ίδια απόφαςθ μποροφν να ςυνιςτϊνται κζςεισ ειδικευόμενων γιατρϊν και ςε άλλεσ υπθρεςίεσ του δθμόςιου τομζα για οριςμζνεσ ειδικότθτεσ που κακορίηονται με απόφαςθ του Υπουργοφ Υγείασ, Πρόνοιασ και Κοινωνικϊν Αςφαλίςεων, φςτερα από γνϊμθ του ΚΕ.Σ.Υ. Για τθν αναγνϊριςθ των υπθρεςιϊν αυτϊν ωσ κατάλλθλων για άςκθςθ γιατρϊν εφαρμόηονται ανάλογα οι αντίςτοιχεσ διατάξεισ, που ιςχφουν για τθν αναγνϊριςθ των νοςοκομείων". 2. Τοποκζτθςθ γιατροφ για ειδίκευςθ, πζρα από τισ κζςεισ που προβλζπονται για κάκε νοςοκομείο, απαγορεφεται. Εξαιροφνται οι μόνιμοι γιατροί των ενόπλων δυνάμεων, που με απόφαςθ του Υπουργοφ Υγείασ και Πρόνοιασ, μετά από γνϊμθ του ΚΕ.Σ.Υ., μποροφν να τοποκετοφνται ωσ υπεράρικμοι άμιςκοι. Με τθν ίδια απόφαςθ ορίηεται ο αρικμόσ των γιατρϊν αυτϊν κατά νοςοκομείο. Η τοποκζτθςθ των ειδικευομζνων γίνεται με απόφαςθ του διοικθτικοφ ςυμβουλίου του νοςοκομείου, ςφμφωνα με τθ ςειρά προτεραιότθτασ υποβολισ των αιτιςεων. 3. Οι διατάξεισ του άρκρ. 29 του νόμου αυτοφ ιςχφουν και για τουσ ειδικευομζνουσ. 4. Οι ειδικευόμενοι απαγορεφεται να αςκοφν ελεφκερο επάγγελμα εκτόσ από αυτά που ζχουν ςχζςθ με ςυγγραφικι ι καλλιτεχνικι δθμιουργία. Επίςθσ απαγορεφεται να κατζχουν οποιαδιποτε δθμόςια ι ιδιωτικι κζςθ. 5. Στουσ ειδικευομζνουσ καταβάλλεται το ςφνολο των αποδοχϊν τθσ κζςθσ των βοθκϊν οδοντογιατρϊν». 3

4 Σφμφωνα με άρκρο 22 Ν. 2071/1992 (ΦΕΚ Α 123) ορίηονται τα εξισ: «1. Εφεξισ οι ιατροί των αγροτικϊν ιατρείων, περιφερειακϊν ιατρείων και υγειονομικϊν ςτακμϊν καλοφνται ιατροί υπθρεςίασ υπαίκρου των υγειονομικϊν ςτακμϊν και κζντρων υγείασ. 2. Με απόφαςθ του Υπουργοφ Υγείασ, Πρόνοιασ και Κοινωνικϊν Αςφαλίςεων κακορίηονται τα δικαιολογθτικά, που απαιτοφνται για τθν ζκδοςθ αποφάςεων αναςτολϊν και απαλλαγϊν τθσ υποχρζωςθ υπθρεςίασ υπαίκρου του ν.δ. 67/ Οι υπθρετοφντεσ ωσ μόνιμοι δθμόςιοι πολιτικοί και ςτρατιωτικοί υπάλλθλοι και οι μόνιμοι υπάλλθλοι των ν.π.δ.δ., που αποκτοφν πτυχίο ιατρικισ ςχολισ τθσ θμεδαπισ ι αλλοδαπισ, απαλλάςςονται από τθν υποχρζωςθ υπθρεςίασ υπαίκρου του ν.δ. 67/1968. (Με τθν παραίτθςι τουσ από τθ κζςθ που υπθρετοφν, θ απαλλαγι τουσ παφει να ιςχφει)». Σφμφωνα με άρκρο 5 παρ. 1 Ν. 2194/1994 (ΦΕΚ Α 34) ορίηονται τα εξισ: «1. Από τθ δθμοςίευςθ του νόμου αυτοφ όλα τα κζντρα υγείασ μετατρζπονται και λειτουργοφν ωσ αποκεντρωμζνεσ οργανικζσ μονάδεσ των νοςοκομείων του νομοφ ςτον οποίο ανικουν. Κατ' εξαίρεςθ με αιτιολογθμζνθ απόφαςθ του Υπουργοφ Υγείασ, Πρόνοιασ και Κοινωνικϊν Αςφαλίςεων δφνανται να υπάγονται και ςε νοςοκομεία άλλων νομϊν. Οι υγειονομικοί ςτακμοί μετατρζπονται ςε περιφερειακά ιατρεία και λειτουργοφν ωσ αποκεντρωμζνεσ μονάδεσ των κζντρων υγείασ. Οι κζςεισ του προςωπικοφ όλων των κλάδων των κζντρων υγείασ και των υγειονομικϊν ςτακμϊν, που ςυςτικθκαν βάςει του άρκρου 15 παρ. 6 του ν. 2071/1992, καταργοφνται και ςυνιςτϊνται ιςάρικμεσ και ομοιόβακμεσ προσ αυτζσ κζςεισ, οι οποίεσ προςτίκενται ςτον οργανιςμό των αντίςτοιχων νοςοκομείων που υπάγονται και προκθρφςςονται ξεχωριςτά για το κζντρο υγείασ. Το πάςθσ φφςεωσ προςωπικό, που υπθρετεί κατά τθ δθμοςίευςθ του νόμου αυτοφ ςτα κζντρα υγείασ και τουσ υγειονομικοφσ ςτακμοφσ, εντάςςεται αυτοδικαίωσ ςτισ ςυνιςτϊμενεσ κατά τθν παρ. 2 του άρκρου αυτοφ κζςεισ, όμοιεσ προσ αυτζσ που ιδθ κατζχουν. Η ζνταξθ γίνεται με διαπιςτωτικι πράξθ του Υπουργοφ Υγείασ, Πρόνοιασ και Κοινωνικϊν Αςφαλίςεων. Η προχπθρεςία των ενταςςόμενων υπαλλιλων προςμετρείται ςτθ νζα τουσ κζςθ για κάκε περίπτωςθ, ςφμφωνα με τισ διατάξεισ που ιςχφουν για 4

5 τον κλάδο ςτον οποίο υπάγονται οι κζςεισ τουσ. Το προςωπικό που υπθρετεί ςτισ κζςεισ που καταργοφνται εξακολουκεί να προςφζρει τισ υπθρεςίεσ του ςτα κζντρα υγείασ και τα περιφερειακά ιατρεία μζχρι τθ ςφςταςθ και πλιρωςθ των κζςεων όλων των κλάδων. Στο προςωπικό που προςφζρει τισ υπθρεςίεσ του, ςφμφωνα με τθν παράγραφο αυτι εξακολουκεί να καταβάλλεται ωσ αποηθμίωςθ το ςφνολο των αποδοχϊν τθσ κζςθσ που κατείχαν. Οι διατάξεισ τθσ παραγράφου αυτισ ιςχφουν και για τα κζντρα ψυχικισ υγείασ. Στα κζντρα υγείασ ςυγκροτείται νοςθλευτικι και διοικθτικι υπθρεςία τθσ οποίασ προΐςτανται υπάλλθλοι ςφμφωνα με τισ κείμενεσ διατάξεισ. Η ςυγκρότθςθ, οι αρμοδιότθτεσ κ.λπ. κακορίηονται με απόφαςθ του Υπουργοφ Υγείασ, Πρόνοιασ και Κοινωνικϊν Αςφαλίςεων». Σφμφωνα με άρκρο 25 παρ. 1 ζωσ 4 Ν. 3528/2007 (ΦΕΚ Α 26) ορίηονται τα εξισ: «1. Ο υπάλλθλοσ είναι υπεφκυνοσ για τθν εκτζλεςθ των κακθκόντων του και τθ νομιμότθτα των υπθρεςιακϊν του ενεργειϊν. 2. Ο υπάλλθλοσ οφείλει να υπακοφει ςτισ διαταγζσ των προϊςταμζνων του. Όταν όμωσ εκτελεί διαταγι, τθν οποία κεωρεί παράνομθ, οφείλει, πριν τθν εκτζλεςθ, να αναφζρει εγγράφωσ τθν αντίκετθ γνϊμθ του και να εκτελζςει τθ διαταγι χωρίσ υπαίτια κακυςτζρθςθ. Η διαταγι δεν προςκτάται νομιμότθτα εκ του ότι ο υπάλλθλοσ οφείλει να υπακοφςει ςε αυτιν. 3. Αν θ διαταγι είναι προδιλωσ αντιςυνταγματικι ι παράνομθ, ο υπάλλθλοσ οφείλει να μθν τθν εκτελζςει και να το αναφζρει χωρίσ αναβολι. Όταν ςε διαταγι, θ οποία προδιλωσ αντίκειται ςε διατάξεισ νόμων ι κανονιςτικϊν πράξεων, διατυπϊνονται επείγοντεσ και εξαιρετικοί λόγοι γενικότερου ςυμφζροντοσ ι όταν, φςτερα από άρνθςθ υπακοισ ςε πρϊτθ διαταγι που προδιλωσ αντίκειται ςε τζτοιεσ διατάξεισ, ακολουκιςει δεφτερθ διαταγι που εκκζτει επείγοντεσ και εξαιρετικοφσ λόγουσ γενικότερου ςυμφζροντοσ, ο υπάλλθλοσ οφείλει να εκτελζςει τθ διαταγι και να αναφζρει ςυγχρόνωσ ςτθν προϊςταμζνθ αρχι εκείνου που τον διζταξε. Επί νομικϊν προςϊπων δθμοςίου δικαίου, εφόςον εκείνοσ που διζταξε είναι το διοικθτικό ςυμβοφλιο ι το ανϊτατο μονομελζσ όργανο διοίκθςθσ, θ αναφορά υποβάλλεται ςτον 5

6 εποπτεφοντα Υπουργό. Εάν εκείνοσ που διζταξε είναι ο Υπουργόσ, θ αναφορά υποβάλλεται ςτον Πρωκυπουργό. 4. Αν ο υπάλλθλοσ ζχει αντίκετθ γνϊμθ για εντελλόμενθ ενζργεια, για τθν οποία είναι αναγκαία θ προςυπογραφι ι θ κεϊρθςθ του, οφείλει να τθ διατυπϊςει εγγράφωσ για να απαλλαγεί από τθν ευκφνθ. Εάν παραλείπει τθν προςυπογραφι ι κεϊρθςθ, κεωρείται ότι προςυπζγραψε ι κεϊρθςε». Σφμφωνα με άρκρο 29 Ν. 3528/2007 (ΦΕΚ Α 26) ορίηονται τα εξισ: «1. Ο υπάλλθλοσ παρζχει τθν εργαςία του μζςα ςτον οριηόμενο από τισ κείμενεσ γενικζσ ι ειδικζσ διατάξεισ χρόνο. 2. Εφόςον ζκτακτεσ και εξαιρετικζσ υπθρεςιακζσ ανάγκεσ το επιβάλλουν, ο υπάλλθλοσ οφείλει να εργαςτεί και πζρα από το χρόνο εργαςίασ ι ςε μθ εργάςιμεσ θμζρεσ. Στθν περίπτωςθ αυτι καταβάλλεται ςτον υπάλλθλο αποηθμίωςθ ςφμφωνα με τισ ιςχφουςεσ διατάξεισ». Σφμφωνα με άρκρο 30 Ν. 3528/2007 (ΦΕΚ Α 26) ορίηονται τα εξισ: «1. Ο υπάλλθλοσ εκτελεί τα κακικοντα του κλάδου ι τθσ ειδικότθτάσ του. 2. Σε περιπτϊςεισ επιτακτικισ υπθρεςιακισ ανάγκθσ που δεν μπορεί να καλυφκεί με άλλον τρόπο, επιτρζπεται να ανατίκενται ςτον υπάλλθλο κακικοντα άλλου κλάδου ι ειδικότθτασ. Σε όμοιεσ περιπτϊςεισ επιτρζπεται να ανατίκενται ςτον υπάλλθλο εργαςίεσ ςυναφείσ με τθν ειδικότθτα ι τα κακικοντα του ι για τισ οποίεσ ζχει τθν απαιτοφμενθ εμπειρία ι ειδίκευςθ. 3. Η κατά τθν προθγοφμενθ παράγραφο ανάκεςθ επιτρζπεται για χρονικό διάςτθμα ζωσ δφο (2) μθνϊν με αιτιολογθμζνθ απόφαςθ του οικείου προϊςταμζνου. Παράταςθ του ανωτζρω χρονικοφ διαςτιματοσ ζωσ ζξι (6) μινεσ ακόμθ επιτρζπεται μετά από αιτιολογθμζνθ γνϊμθ του υπθρεςιακοφ ςυμβουλίου». Σφμφωνα με άρκρο 41 παρ. 1 ζωσ 3 Ν. 3528/2007 (ΦΕΚ Α 26) ορίηονται τα εξισ: «1. Ο υπάλλθλοσ ζχει δικαίωμα ςε μιςκό. Ο μιςκόσ κακορίηεται ςε μθνιαία βάςθ και ζχει ςκοπό τθν αξιοπρεπι διαβίωςθ του υπαλλιλου. 6

7 2. Οι κάκε είδουσ πρόςκετεσ αποδοχζσ ι απολαβζσ των υπαλλιλων δεν μπορεί να είναι κατά μινα ανϊτερεσ από το ςφνολο των αποδοχϊν τθσ οργανικισ τουσ κζςθσ. 3. Η αξίωςθ του υπαλλιλου για το μιςκό αρχίηει από τθν ανάλθψθ υπθρεςίασ». Σφμφωνα με άρκρο 19 παρ. 4 Ν. 3418/2005 «ο ιατρόσ ζχει δικαίωμα να απαιτιςει τθν αμοιβι του». Πρβλ. επίςθσ και πρόςφατθ ΣτΕ 1617/2015 (ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), ςφμφωνα με τθν οποία ςτουσ γιατροφσ οφείλεται αποηθμίωςθ για όλεσ τισ πραγματοποιοφμενεσ εφθμερίεσ, χωρίσ να τίκεται περιοριςμόσ ωσ προσ τον αρικμό αυτών. Τζτοιοσ περιοριςμόσ δεν επιβάλλεται από το άρκρο 104 παρ. 2 του Συντάγματοσ. Το άρκρο 7 παρ. 8 του ν. 2606/1998, με το οποίο κεςπίςτθκε ανώτατο όριο ςτισ αποδοχζσ των γιατρών για υπερωριακι αποηθμίωςθ, αντίκειται ςτθν αρχι τθσ ιςότθτασ. Επομζνωσ δεν είναι ςφννομθ θ περικοποι αποηθμίωςθσ των γιατρών για τισ εφθμερίεσ που πραγματοποίθςαν, κατ εφαρμογι τθσ ανωτζρω διάταξθσ, αφοφ θ αποηθμίωςθ για τισ εφθμερίεσ αποτελεί αποδοχζσ, όχι δεφτερθσ κζςθσ, αλλά για εργαςία παρεχόμενθ, και μάλιςτα υποχρεωτικώσ κατά νόμο, ςτα πλαίςια τθσ κφριασ οργανικισ κζςθσ των γιατρών. ΤΜΠΕΡΑΜΑ Με βάςθ τα ανωτζρω, αν οι υπθρεςιακζσ ανάγκεσ το επιβάλλουν, ζχει δικαίωμα ο εργοδότθσ να δώςει εντολι ςτο γιατρό να παρίςταται ςε εκδθλώςεισ, όπωσ ακλθτικζσ, αιμοδοςίασ κλπ., υπό τθν προχπόκεςθ ότι του παρζχει τον ανάλογο μιςκό, που αντιςτοιχεί ςτισ ώρεσ απαςχόλθςισ του. 7

8 8