ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΠΑΝ/ΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ - ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ - ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ο

Transcript

1 Ι. Τσούτσου-Δημοπούλου, Κ. Ζωντανός, Α. Κατσιρικου, Α. Παπαζογλου, Γ. Χριστοδουλου ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΠΑΝ/ΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ - ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ - ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ο Συλλογικός Κατάλογος εργαλείο ανάπτυξης για τις Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες στην Ελλάδα και μέσο βελτίωσης των υπηρεσιών τους προς τους χρήστες ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η δημιουργία συλλογικών καταλόγων στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη ξεκίνησε ή- δη από την δεκαετία του εβδομήντα. Η λειτουργία τους είχε άμεσα πολλά πρακτικά και οικονομικά οφέλη. Παράλληλα όμως η ύπαρξη τους ενίσχυσε τη συνεργασία μεταξύ των βιβλιοθηκών, με α- ποτέλεσμα, χωρίς αυτές να χάσουν την ταυτότητα τους και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα τους, να μπορούν πλέον ως κοινοπραξίες (consortia) να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις των τεχνολογικών και άλλων εξελίξεων, καθώς και τις οικονομικές απαιτήσεις της αγοράς, με στόχο πάντα την καλύτερη εξυπηρέτηση των χρηστών. Στην Ελλάδα η ενέργεια "Βιβλιοθήκες" του Επιχειρησιακού Προγράμματος Εκπαίδευσης και Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΕΠΕΑΕΚ) στοχεύει, μέσα στα πλαίσια της οριζόντιας δράσης, και στη δημιουργία της υποδομής για την ανάπτυξη συλλογικού καταλόγου. Η Ομάδα Εργασίας που ανέλαβε την έ- ρευνα και μελέτη για τη σύνταξη βιβλιοθηκονομικών προδιαγραφών για το συλλογικό κατάλογο, καθώς και για τις προδιαγραφές του απαιτούμενου συστήματος, θα αναλύσει τις προϋποθέσεις που απαιτούνται εκ μέρους των μεμονωμένων βιβλιοθηκών για την υλοποίηση του έργου και τις απαραίτητες αλλαγές στον τρόπο εργασίας των βιβλιοθηκονόμων. Επίσης θα παρουσιάσει τις συγκεκριμένες βελτιώσεις που θα επιφέρει η δημιουργία συλλογικού καταλόγου και ως προς τις τεχνικές υπηρεσίες και ως προς τις υπηρεσίες που απευθύνονται στους χρήστες των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών στην Ελλάδα. 179

2 I. Tsoutsou-Dimopoulou, Κ. Zontanos, A. Katsirikou, A. Papazoglou, G. Christodoulou, NATIONAL LIBRARY OF GREECE - UNIV. OF MACEDONIA - TECHNICAL UNIV. OF CRETE - GREEK-AMERICAN EDUCATIONAL INSTITUTION ARISTOTELIAN UNIV.OF THESSALONIKI The Union Catalog as a mechanism for the development of the Greek Academic Libraries and the improvement of their services to the users

3 Ο Συλλογικός Κατάλογος εργαλείο ανάπτυξης για τις Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες στην Ελλάδα και μέσο βελτίωσης των υπηρεσιών τους προς τους χρήστες 1 ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΙΩΑΝΝΑ ΤΣΟΥΤΣΟΥ - ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ Πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (Τμήμα Γαλλικής και Ελληνικής Φιλολογίας και Τμήμα Ιστορικό και Αρχαιολογικό) και κάτοχος Master of Library and Information Science, Graduate School of Library and Information Science, University of Texas at Austin. Από το 1976 εργάζεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος και είναι Προϊσταμένη του Τμήματος Καταλόγων. Από το Σεπτέμβριο 1998 μέχρι το Μάρτιο του 2000 διετέλεσε Αναπληρώτρια Διευθύντρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΖΩΝΤΑΝΟΣ Πτυχίο Βιβλιοθηκονομίας. ΤΕΙΘ,1992 Πτυχίο Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας. ΑΠ0,1987 Εργάστηκε στο σπουδαστήριο του Τμήματος Βιβλιοθηκονομίας του ΤΕΙΘ, και εργάζεται στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, 1994-ΑΝΘΗ ΚΑΤΣΙΡΙΚΟΥ Διευθύντρια της Βιβλιοθήκης στο Πολυτεχνείο Κρήτης από το Απεφοίτησε το 1982 από το Τμήμα Βιβλιοθηκονομίας του ΤΕΙ Αθηνών και το 1989 από το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Παντείου Πανεπιστημίου. Τώρα είναι Μεταπτυχιακή φοιτήτρια του τμήματος Βιβλιοθηκονομίας- Αρχειονομίας του Ιονίου Πανεπιστημίου για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής. Είναι μέλος σε εθνικές και διεθνείς επαγγελματικές οργανώσεις και έχει συμμετάσχει σε εθνικά και διεθνή συνέδρια με εισηγήσεις. ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ Βιβλιοθηκονόμος (MLS Simmons College, Βοστόνη, ΗΠΑ). Εργάστηκε στη βιβλιοθήκη Widener, Harvard University ( ) και από το 1987 είναι διευθύντρια των Βιβλιοθηκών του Ελληνοαμερικανικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Κολλέγιο Αθηνών, Κολλέγιο Ψυχικού). Συνεργάτης στη Διεύθυνση 13 της ΕΕ ως ειδική εμπειρογνώμων - αξιολογήτρια στο Πρόγραμμα "Βιβλιοθήκες" των Τηλεματικών Εφαρμογών και στο πρόγραμμα 1ST (1993,1994,1995,1997,1999). Project manager στην Ελλάδα των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων Chilias, Festival και Verity καθώς και σύμβουλος σε θέματα βιβλιοθηκών και πληροφόρησης. Γραμματέας της Επιτροπής Σχολικών Βιβλιοθηκών της Ένωσης Βιβλιοθηκομικών Ενώσεων και Οργανισμών (IFLA). ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Πτυχίο Βιβλιοθηκονομίας του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης. Βιβλιοθηκονόμος στη Βιβλιοθήκη του Τμήματος Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ του ΑΠ0 από το Εργαστηριακός συνεργάτης (με σύμβαση Καθηγητή Εφαρμογών) στο Τμήμα Βιβλιοθηκονομίας του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης και 1997 μέχρι σήμερα, διδάσκοντας το μάθημα "Online ανάκτηση πληροφοριών από Βάσεις Δεδομένων". Μέλος της ομάδας για τη Σύνταξη της μελέτης και των τεχνικών προδιαγραφών του Συλλογικού Καταλόγου Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Λέξεις κλειδιά: Συλλογικός Κατάλογος, Πρότυπα, MARC format, Εκπαίδευση

4 Ο Συλλογικός Κατάλογος εργαλείο ανάπτυξης για τις Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες στην Ελλάδα και μέσο βελτίωσης τυυν υπηρεσιών τους προς τους χρήστες

5 Ι. Τσούτσου-Δημοπούλου, Κ. Ζωντανός, Α. Κατσιρίκου, Α. Παπάζογλου, Γ. Χριστοδούλου ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΠΑΝ/ΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ - ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ - ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

6 Ο Συλλογικός Κατάλογος εργαλείο ανάπτυξης για τις Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες στην Ελλάδα και μέσο βελτίωσης των υπηρεσιών τους προς τους χρήστες

7 Ι. Τσούτσου-Δημοπούλου, Κ. Ζωντανός, Α. Κατσιρίκου, Α. Παπάζογλου, Γ. Χριστοδούλου ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΠΑΝ/ΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ - ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ - ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΘΕΣΣΛΛΟΝ1ΚΗΣ

8 Ο Συλλογικός Κατάλογος εργαλείο ανάπτυξης για τις Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες στην Ελλάδα και μέσο βελτίωσης των υπηρεσιών τους προς τους χρήστες

9 Ι. Τσούτσου-ΔημοτιούΛου, Κ. Ζωντανός, Α. Καστιρίκου, Α. Παπάζογλου, Γ. Χριστοδούλου ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΠΑΝ/ΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ - ΑΡ1ΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

10 Ο Συλλογικός Κατάλογος εργαλείο ανάπτυξης για τις Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες στην Ελλάδα και μέσο Βελτίωσης των υπηρεσιών τους προς τους χρήστες

11 Ι. Τσούτσου-Δημοπούλου, Κ. Ζωντανός, Α. Κατσιρίκου, Α. Παπάζογλοο, Γ. Χριστοδούλου ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΠΑΝ/ΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ - ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ - ΑΡ1ΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

12 Ο Συλλογικός Κατάλογος εργαλείο ανάπτυξης για τις Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες στην Ελλάδα και μέσο βελτίωσης των υπηρεσιών τους προς τους χρήστες

13 Ι. Τσούτσου-Δημοπούλου, Κ. Ζωντανός, Α. Κατσιρίκου, Α. Παττάζογ,λου, Γ. Χριστοδούλου ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΠΑΝ/ΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ - ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ - ΑΡ1ΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝ/ΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

14 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Anderson, G.: Symmetry and Extrapolation: Passion and Precision - Cooperative Cataloging at the Beginning of the 21 st Century. Cataloging & Classification Quarterly 17 (3/4),1993, Andreasen, T., Schomacker, T.: DabBib- a Union Catalogue Applied for User Friendly Flexible Querying. 63 rd I FLA General Conference 1977, 055-CAT-1-E. 3. Bates, M.: Rethinking Subject Cataloging in the Online Environment. Library Resources & Technical Services 33(4), Oct 1989, BIBSYS home page at 5. Brabrand Jensen, M.: The Collaborative Library Community-some Basic Prerequisites. 63 rd IFLA General Conference 1997, 090- CONTR-7-E. 6. British Library: National Bibliographic Service: UKMARC format. Consultative paper. BL, CONSER Record Requirements for Full, Core and Minimal Level Records. From the CONSER editing guide, Section B6 at 8. COPAC home page at 9. COPAC: Duplicate Record Reduction in a Union Catalogue. MIDAS 14 (March), Coyle, K. Rules for Merging MELVYL Records: Technical Report No 6, revised June 1992 at ftp://ftp.dla.ucop.edu/pub/techreport/mergingrec.txt 11. Cousins, S: COPAC: a New Research Library Union Catalogue. The Electronic Library 15(3), Jun 1997, The CURL COPAC Project. MIDAS 10 (July), Dempsey, L. (ed.): Library Bibliographic Networks in Europe: A LIBER Directory. The Hague:NBLC, Dansk Biblioteks Center. DBC home page at: english/danbieng.html 15. Henigman, B: Networking and Authority control: Online Catalog Authority Control in Illinois. Information Technology and Libraries 10(1), Mar 1991, Hives, Ch., Taylor, B: Using Descriptive Standards as a Basis for Cooperation: the British Columbia Archival Union List Project. Archivaria 35, Spring 1993, Hohhof, B: Developing Information Systems for Competitive Intelligence Support. Library Trends 43(2), Fall 1994, Kasparova, N.N., Ahistyakova, A.S: The System of Union Catalogues of Serials: State of the Art and Prospects. Resource Sharing and Information Networks 8(2), 1993, Kohl, D. F: Resource Sharing in a Changing Ohio Environment. Library Trends 45(3), Winter 1997, Kokabi, M.: The Internationalization of MARC. Part I: the Emergence and Divergence of MARC. Library Review 44(4), 1995, Kokabi, M: The Internationalization of MARC. Part II: some MARC Formats based on USMARC. Library Review 44(6), 1995, Kokabi, M: The Internationalization of MARC. Part III: some MARC Formats based on UKMARC. Library Review 44(6), 1995, Kokabi, M: The Internationalization of MARC. Part IV: UNIMARC, some Formats based on it and some other MARC Formats. Library Review 44(7), 1995, Lancaster, F. W, Loescher, J: The Corporate Library and Issues Management. Library Trends 43(2), Fall 1994, Lazinger, S.S.: ALEPH Israel's Research Library Network : Backgroumd, Evolution and Implications for Networking in a Small Country. Information Technology and Libraries 10(4), 1991,

15 26. Lazinger, S.S: To Merge or not to Merge: Israel's Union List of Monographs in the Context of Merging Algorithms. Information Technology and Libraries 13(3), Sep 1994, Lin, Sh. C: The Development of National Online Networking in the Republic of China. The Role of the National Central Library. Information Technology and Libraries 15(2), Jun 1996, Lynch, C. A: Building the Infrastructure of Resource Sharing: Union Catalogs, Distributed Search, and Cross-database Linkage. Library Trends 45(3), Winter 1997, Madison, O.M.A.: IFLA A Study on the Functional Requirements for Bibliographic Records, 63 rd IFLA General Conference 1997, 102-CAT-2. 3O.Mandel, C: Cooperative Cataloging : Models, Issues, Prospects. Advances in Librarianship 16, 1992, McKercher, B, Chang, Ph. X: A Comparison of USMARC and UNIMARC for System Design. international Cataloging and Bibliographic Control 24 (2), April/Jun 1995, Murray, R: IRIS and DALI: the Dawn of a New Era in Distributed Library Systems. Library Technology News 19, Sep 1995, Network Advisory Committee. Meeting (1991: Library of Congress). Impact of Local Library Systems on the National Networking Environment: Proceedings. Library of Congress, Network Development and MARC Standards Office: Guidelines for the Use of Field 856. Rev August 1997 at 35.OCLC: Technical Bulletin 213: Program for Cooperative Cataloging. January 1996 at Pica home page at: Pica: Annual Report Potter, W. G: Recent Trends in Statewide Academic Library Consortia. Library Trends 45(3), 1997, The Program of Cooperative Cataloging: the Five Year Strategic Plan: at The Program of Cooperative Cataloging: the Five Year Strategic Plan: at 41.Reser, D. W. (comp.): Toward a New Beginning in Cooperative Cataloging: the History, Progress and Future of the Cooperative Cataloging Council. Library of Congress, RUN home page at Standard for Brief Machine-readable Bibliographic Records for University of California Libraries: Technical Report No 2, August 16, 1988 at ftp://ftp.dla.ucop.edu/pub/techreport/briefinput.t 44. Standard for University of California Union Catalog Input Records : Technical Report No 1 at ftp://ftp.dla.ucop.edu/pub/techreport/input.txt 45.Strawn, G. L: Standard for Machine- proposed Authority Records at 46.Suhonen, I.-L: Serials in Finish Union Catalogues. The Serials Librarian 26(2), 1995, Thomas, S.E., Younger, J.A.: Cooperative Cataloging : A Vision for the Future. Cooperative Cataloging Quarterly 17(3/4), 1993, Tillet, B.A.: Progress Report from the IFLA UBCIM Working Group on MLAR and ISADN. SCATNews, 7 Mar 1997, Toney, S.R,: Cleanup and Deduplication of an International Bibliographic Database. Information Technology and Libraries 11, Mar 1992, 23. 5O. Truitt, M: USMARC to UNIMARC/ Authorities: a Qualitative Evaluation of USMARC Data Elements. Library Resources & Technical Services 36(1), Jun 1992, Unicorn,at: ResourcesF95.html 193

16 52. UNIMARC Concise Authorities Format at UNIMARG Concise Bibliographic Format at USMARC Concise Format for Bibliographic Data at gopher://marvel.loc.gov 55. Weinryb, H: Zeitschriftendatenbank (ZDB): the German Union Catalogue of Serials; CD-ROM Version User Manual. The Serials Librarian 29(1/2), 1996, Wessling, J: Impact of Holdings of Resource Sharing. Journal of Library Administration 21 (1/2), 1995,