Πλαίσιο για την διαμόρφωση Εθνικής πολιτικής Βιβλιοθηκών

Transcript

1 Πλαίσιο για τν διαμόρφωσ Εθνικής πολιτικής Βιβλιοθκών Εισαγωγή Στις 29 Σεπτεμβρίου 2007 στα γραφεία τς Ένωσς Ελλήνων Βιβλιοθκονόμων Επιστμόνων Πλροφόρσς (ΕΕΒΕΠ) πραγματοποιήθκε μια συνάντσ στν οποία προσκλήθκαν παραστούν άτομα από το χώρο βιβλιοθκών. Στν συνάντσ αυτή κ. Χριστί Κυριακοπούλου εξέφρασε τον προβλματισμό τς ένωσς από τν απουσία εθνικής πολιτικής βιβλιοθκών στν Ελλάδα ζήτσε τν συγκρότσ μιας επιτροπής οποία θα αλάβει κάνει μια σχετική εισήγσ. Από τα παρευρισκόμε μέλ τς συνάντσς εξελέγσαν ως μέλ τς επιτροπής οι: Φίλιππος Τσιμπόγλου, Μ. Μάγδα Τσουμή, ίϋ. Ματί Τσάφου, IV. Αλεξάνδρα Παπάζογλου ν. Σαράντος Καπιδάκς, VI. Εύα Σεμερτζάκ, νϋ. Μιχάλς Τζεκάκς Έργο τς Επιτροπής είι σύνταξ πρότασς για τ σύστασ Εθνικού Συμβουλίου Βιβλιοθκών το οποίο θα χαράξει τν πολιτική θα συμβάλει αποτελεσματικά στ συντονισμέν ανάπτυξ βιβλιοθκών κέντρων πλροφόρσς τς Χώρας. Ιστορική αδρομή Η ιδέα ίδρυσς ενός Εθνικού Συμβουλίου ανάπτυξς ελλνικών βιβλιοθκών δεν είι νούργια. Σχετικές προσπάθειες είχαν γίνει στο παρελθόν. Ως πρώτ προσπάθεια αφέρεται αυτή κατά τν περίοδο πριν τον Β'Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου ιδρύθκε δραστριοποιήθκε το «Γενικό Συμβούλιο Βιβλιοθκών τς Ελλάδος» IV. 5138/1931, αποστολή του οποίου αποτελούσε «οργάνωσις, ειδίκευσις υπό ενιαίον πνεύμα διαρρύθμισις εν Ελλάδι Βιβλιοθκών συμφώνως προς τας συγχρόνους αρχάς τς βιβλιοθκονομίας» Μετά από αυτόν τον νόμο, σμαντικός σταθμός στν προσπάθεια περαιτέρω ανάπτυξς οργάνωσς βιβλιοθκών υπήρξε ο Ν. 1362/3343 «Περί ιδρύσεως, ασυγκροτήσεως ενιαίας οργανώσεως ανά το κράτος βιβλιοθκών. Στ συνέχεια δμοσιεύτκαν μόνο μεμονωμέ διατάγματα που σχετίζονται σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό με τις βιβλιοθήκες, όπως: α) 3338.Ν «Πνευματική ιδιοκτσία, συγγενικά διώματα πολιτιστικά θέματα ΦΕΚ 25/Α/ β) Συλλογικός Κατάλογος. Νόμος υπ' αριθ. 3404, Αρ. Φύλλου 260 -άρθρο 17, το 2005 ΚΕΑΒ μετονομάστκε σε «Σύνδεσμο Ελλνικών Ακαδμαϊκών Βιβλιοθκών (ΣΕΑΒ)». γ) 2003.«Κανονισμός Λειτουργίας Δμοσίων Βιβλιοθκών: συμπλήρωσ Υπουργικής Απόφασς.» Εφμερίς τς Κυβερνήσεως. Τχ. 2, αρ. φύλλου δ) 2003.Πολιτική Ανάπτυξς Διαχείρισς Συλλογών Δμοσίων Βιβλιοθκών ΦΕΚ378_τ.Β'_ ε) «Εθνική Βιβλιοθήκ τς Ελλάδας, Δμόσιες Βιβλιοθήκες άλλες διατάξεις: Νόμος υπ' αριθ » Εφμερίς τς Κυβερνήσεως. Τχ. 1, αρ. φύλλου 141, κεφάλαιο Β'. στ) «Κανονισμός Λειτουργίας Δμοσίων Βιβλιοθκών». Εφμερίς τς Κυβερνήσεως. Τχ. 2, Αρ. φύλλου ζ) 2003.Πολιτική Ανάπτυξς Διαχείρισς Συλλογών Δμοσίων Βιβλιοθκών ΦΕΚ378_τ.Β'_ ) 2007.Συγκρότσ Γενικού Συμβουλίου Βιβλιοθκών ΦΕΚ 508/τ.ΥΕΘΟΔΦΔΕΔΤ/ Αριθμ /ΙΖ/. θ) Ν.263 /άρθρο 240 / εδάφιο 9, ο οποίος με απόφασ του Υπουργού Εσωτερικών καταρτίζεται πρότυπος Κανονισμός Λειτουργίας πρωτοβάθμιων ΟΤΑ τς χώρας. Ο ρόλος τς ΕΕΒΕΠ στ χάραξ Εθνικής Πολιτικής Η διαμόρφωσ Εθνικής Πολιτικής Βιβλιοθκών στν Ελλάδα απασχόλσε στο παρελθόν αρκετές φορές τν Ένωσ Ελλήνων Βιβλιοθκονόμων από τν αρχή τς ύπαρξς λειτουργίας τς, ως ο μοδικός εξουσιοδοτμένος φορέας ακόμ σήμερα όσον αφορά τν εκπροσώπσ επαγγελματιών βιβλιοθκονόμων του κλάδου μας. Οι προσπάθειες οι οποίες έγιν στν κατεύθυνσ αυτή ήταν επεξεργασία σχεδίων - προτάσεων Νόμου γενικά για όλες τις βιβλιοθήκες, αλλά ειδικά για τις επιμέρους κατγορίες Βιβλιοθκών. Όλες οι προτάσεις εντάσσονταν σε έ συνολικό Εθνικό σχεδιασμό προκειμένου υιοθετθούν θεσμοθετθούν από τν Πολιτεία για αποτελέσουν Νόμο του κράτους, στις διατάξεις σχεδίων προέβλεπαν το καθεστώς για τν 60

2 ύπαρξ, οργάνωσ, λειτουργία αλλά τν ανάπτυξ Βιβλιοθκών στ χώρας μας. Η ΕΕΒΕΠ έχει κάνει αρκετές προσπάθειες για τ σύστασ ενός Εθνικού συμβουλίου οι οποίες 5εν έφθασαν στ μορφή Νομοθετήματος ή Διατάγματος. Μερικές από αυτές τις προσπάθειες είι: α) Εθνικό Δίκτυο Βιβλιοθκών. Το σχέδιο του Εθνικού Δικτύου Βιβλιοθκών προέβλεπε: Διεύθυνσ Βιβλιοθκών στο ΥΠΠΕ. Βιβλιοθκονομικό Κέντρο. Τις διάφορες κατγορίες Βιβλιοθκών (Λαϊκές, Περιφερειακές, Νομαρχιακές, Δμοτικές, Κοινοτικές, Πρότυπες Ειδικές, Εκπαιδευτικές Λαϊκές. Βιβλιοθκονομική εκπαίδευσ. Προδιαγραφές Κτιριακών Εγκαταστάσεων Εξοπλισμό. Στελέχωσ προσωπικού. β) Βιβλιοθκονομικό Κέντρο. Το σχέδιο για τ δμιουργία Βιβλιοθκονομικού Κέντρου προέβλεπε: τ λειτουργία πέντε σχετικών Σχολών (Βιβλιοθκονομίας, Αρχειονομίας, Επιστήμς Πλροφοριών, Τεκμρίωσς, Συντήρσς Παθολογίας Χάρτου). Τν ύπαρξ λειτουργία διαφόρων κατγοριών βιβλιοθκών, τν επιμόρφωσ μετεκπαίδευσ Βιβλιοθκονόμων καθώς το πλαίσιο συνεργασίας διαφόρων βιβλιοθκών. Οι φορείς Ινστιτούτα τα οποία θα συνεργάζονταν με το Κέντρο ήταν (ΕΣΥΕ, ΕΚΚΕ, EOEX κλπ.) γ) Εθνικό Δίκτυο Βιβλιοθκών(ΕΔΒ). Η Πρότασ Νόμου για τ δμιουργία Εθνικού Δικτύου Βιβλιοθκώντο 1992 προέβλεπε σύμφω με τις επεξεργασμένες προτάσεις τς ΕΕΒΕΠ (ΕΒΕ) τα παρακάτω: το Εθνικό Δίκτυο θα αποτελούν Εθνική Βιβλιοθήκ, Βιβλιοθήκ τς Βουλής, τα δίκτυα Ακαδμαϊκών - Ειδικών 3 Λαϊκών - Σχολικών - Ειδικών Κατγοριών Κοινού (τυφλοί) βιβλιοθκών. Κριτήρια για τν ένταξ βιβλιοθκών στο δίκτυο. δ) Ελλνικό Δίκτυο Δμοτικών Βιβλιοθκών. Το Ελλνικό Δίκτυο Δμοτικών Βιβλιοθκών λειτούργσε με τ νομική μορφή τς Κοινοπραξίας. Προέβλεπε τ συνεργασία Υπουργείων Εσωτερικών, Παιδείας, Πολιτισμού τς ΚΕΔΚΕ. Το πρόβλμα για τ λειτουργία του εν λόγω δικτύου οφείλετε στ πλμμελή εκπροσώπσ στα όργα επαγγελματιών βιβλιοθκονόμων με αποτέλεσμα οι αιρετοί λόγω τς έλλειψς τεχνογνωσίας οδγήσουν το δίκτυο στν απομάκρυνσ από τους αρχικούς σχεδιασμούς στόχους όπως διαμόρφωσ Εθνικής Πολιτικής Λαϊκών Βιβλιοθκών, ο Συλλογικός Κατάλογος, κλπ. Το Δίκτυο σήμερα παραμένει ανενεργό υφίσταται μόνο στα χαρτιά. Παρά τις σμαντικές πρωτοποριακές προτάσεις σχέδια - Νόμου για τν εποχή τν οποία διατυπώθκαν από εκλεκτούς συδέλφους, πολλοί δυστυχώς από αυτούς δε βρίσκονται εν ζωή σήμερα, καμιά δεν υιοθετήθκε από τν πολιτεία. Το αποτέλεσμα είι υπάρχει τον 2 1 αιώ στν Ελλάδα, μια χώρα με τν πλουσιότερ ίσως πνευματική πολιτιστική κλρονομιά σε ολόκλρο τον κόσμο, μεγάλο έλλειμμα σε θεσμούς στο πλαίσιο ενός Εθνικού Στρατγικού Σχεδιασμού για τις Βιβλιοθήκες. 0 Εθνικό Συμβούλιο Βιβλιοθκών 4.3 Αγόττα σύστασς του Συμβουλίου Ιστορικά κυρίως γεγονότα ανέστειλαν τν πρόοδο ελλνικών βιβλιοθκών στ σύγχρον εποχή, με αποτέλεσμα χώρα μας διεθνώς συγκαταλέγεται στις χώρες με τον βραδύτερο ρυθμό ανάπτυξς εξέλιξς τους. Οι ελλνικές βιβλιοθήκες παρουσιάζουν πολλά προβλήματα οργάνωσς λειτουργίας αλλά εμπλουτισμού παροχής υπρεσιών. Ές από τους κύριους λόγους τς επιβράδυνσς τς εξέλιξς είι έλλειψ κρατικής πολιτικής ανάπτυξς βιβλιοθκών άλλων μονάδων πλροφόρσς. Χάρ στο όραμα Ελλήνων ευεργετών ιδρύθκε λειτουργεί Εθνική Βιβλιοθήκ τς Ελλάδος. Ακολούθσε ίδρυσ λειτουργία ειδικών βιβλιοθκών βιβλιοθκών στα ελλνικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσς στο Ελλνικό Κοινοβούλιο. Οι λαϊκές βιβλιοθήκες που λειτουργούν στν Ελλάδα, με τν πραγματική έννοια τς φράσς, είι πολύ λιγότερες από αυτές που απαιτούνται. Υπάρχουν αρκετές οι οποίες αφέρονται σε κάποια διατάγματα ή δικαστικές αποφάσεις, ως απέλπιδες προσπάθειες Ελλήνων οραματιστών αλλά χωρίς προοπτική εξέλιξς. Η παρουσία βιβλιοθκών αυτών θα μπορούσε αποτελέσει τ βάσ για τν περαιτέρω ανάπτυξ εξέλιξ του θεσμού, με τν συμπλρωματική ίδρυσ απαραίτ λαϊκών βιβλιοθκών, τον εμπλουτισμό συλλογών τους, τν οργάνωσ τους σύμφω με τα διεθνή πρότυπα τν κρατούσα πρακτική, τν παροχή υπρεσιών τους σε όλες τις κατγορίες χρστών τους. Οι υπρεσίες που προσφέρουν οι βιβλιοθήκες αποτελούν κοινωνικό αγαθό, το οποίο παρέχεται από τν πολιτεία. Η ελλνική πολιτεία μέχρι σήμερα δεν έχει αγνωρίσει τον ρόλο βιβλιοθκών δεν έχει καταβάλει τις απαραίττες προσπάθειες για τν ανάπτυξ τους. Αυτό οφείλεται εν μέρει στν πολυδιάσπασ υπρεσιών στις οποίες υπάγονται ακόμα ομοειδείς βιβλιοθήκες. Η έλλειψ αυτή θα πρέπει το συντομότερο δυτό αντιμετωπιστεί με τν ίδρυσ λειτουργία ενός Εθνικού Συμβουλίου

3 Βιβλιοθκών, το οποίο θα συμβάλλει σμαντικά στν ανάπτυξ ελλνικών βιβλιοθκών άλλων μονάδων πλροφόρσς θα συντονίσει τις ενέργειες τους. 4.2 Αποστολή Εθνικού Συμβουλίου Βιβλιοθκών Αποστολή του Εθνικού Συμβουλίου Βιβλιοθκών είι χάραξ Εθνικής Πολιτικής υποστήριξ του έργου βιβλιοθκών σε εθνικό επίπεδο, ώστε ανταποκρίνονται στις σύγχρονες προκλήσεις εξελίξεις τς διαχείρισς τς πλροφορίας στν ενδυνάμωσ του ρόλου τους στν ελλνική κοινωνία Σκοπός του Συμβουλίου Σκοπός του Συμβουλίου είι ο προσδιορισμός ενεργειών που πρέπει αλάβει ελλνική πολιτεία, προκειμένου διασφαλιστεί ισόρροπ ανάπτυξ όλων ειδών βιβλιοθκών τς χώρας, επιτύχουν τους στόχους τους. Οι ενέργειες αυτές συνοψίζονται στο στρίζουν: τ διεξαγωγή υψλού επιπέδου έρευς με τν αποτελεσματική οργάνωσ βιβλιοθκών, τ θεσμοθετμέν εκπαίδευσ με τν αποτελεσματική οργάνωσ βιβλιοθκών όλων βαθμίδων εκπαίδευσς, τ δια βίου μάθσ με τ συμμετοχή εκπαιδευτικών αλλά λαϊκών βιβλιοθκών, τν επαγγελματική ενμέρωσ στήριξ διαφόρων επαγγελματιών, τν προβολή του πολιτιστικού πολιτισμικού πλούτου όλων περιοχών τς χώρας, τ συμβολή τους στν οικονομική κοινωνική ανάπτυξ επιμέρους περιοχών, αλλά του συνόλου τς χώρας μας, τν αποτελεσματική οργάνωσ λαϊκών (δμοτικών κοινοτικών βιβλιοθκών ή βιβλιοθκών συλλόγων σωματείων) Στόχοι του Συμβουλίου Το Συμβούλιο θα στοχεύει μεταξύ άλλων στο: Να μελετθεί παρούσα κατάστασ το επίπεδο ανάπτυξς όλων ειδών βιβλιοθκών που λειτουργούν στ χώρα. Να καθοριστούν τα επιθυμτά επίπεδα ανάπτυξς απόδοσς διαφορετικών ειδών βιβλιοθκών τς χώρας, προκειμένου αυτές ανταποκριθούν στους στόχους τους. Από τα επιθυμτά επίπεδα ανάπτυξς θα προκύψουν οι ελλνικές κατευθυντήριες οδγίες. Να εξασφαλίζεται ο μχανισμός ο οποίος θα παρέχει τ δυτόττα στις ελλνικές βιβλιοθήκες ερμονίζουν τ λειτουργία τν αποτελεσματικόττα τους με τις διεθνείς εξελίξεις του κλάδου. Να καθορίζονται τα πλαίσια συνεργασίας είτε ανά είδος βιβλιοθήκς, είτε ανά περιοχή, είτε στο σύνολο τους. 62 Να δμιουργθεί το θεσμικό πλαίσιο ανάπτυξς ό,τι άλλο είι απαραίττο για τν επίτευξ του στόχου αυτού. Να καταρτίζεται στρατγική ανάπτυξς του συνόλου βιβλιοθκών τς χώρας. Να παρέχονται συμβουλές προς τους αρμόδιους κρατικούς φορείς για τν έκδοσ νόμων, διαταγμά ή υπουργικών αποφάσεων σχετικών με τις βιβλιοθήκες. Να συντονίζονται δράσεις ενέργειες σχετικές με τις βιβλιοθήκες. Να συντάσσονται κατευθυντήριες οδγίες, προδιαγραφές πρότυπα, που απευθύνονται σε όλα τα είδ βιβλιοθκών ή σε ορισμέ από αυτά. Να διαχειρίζεται συντονίζει εθνικά κοινοτικά προγράμματα έργα για τις βιβλιοθήκες. Να παρέχει συμβουλές ενμέρωσ στις βιβλιοθήκες. Να παρακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις στ βιβλιοθκονομία επιστήμ τς πλροφόρσς φροντίζει για τν έγρ προσαρμογή εξελίξεων στις ελλνικές βιβλιοθήκες. Να φροντίζει τν εκπροσώπσ ελλνικών βιβλιοθκών, σε διεθνή βιβλιοθκονομικό φόρα. Να διενεργεί έρευνες παράγει επιστμονικό έργο για θέματα βιβλιοθκών. Η Επιτροπή για τν Εθνική Πολιτική Βιβλιοθκών πιστεύει ότι συλλογή πλροφοριών σχετικά με τ λειτουργία βιβλιοθκών επιβάλλεται γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα, από τν αρμόδια κρατική υπρεσία (τν ΕΣΥΕ) οποία έχει τν αρμοδιόττα διεξαγωγής κάθε είδους ποσοτικής έρευς στν Ελλνική Επικράτεια. Για το λόγο αυτό ήρθε σε συνεννόσ με τν ΕΣΥΕ πρότεινε τ βελτίωσ του ισχύοντος ερωτματολογίου που θα αποσταλεί στις βιβλιοθήκες για τν έρευ του Για το επόμενο έτος μπορούν προταθούν περισσότερες αλλαγές. Τις ειδικευμένες έρευνες είι απαραίττο τις αλάβει φορέας ο οποίος ανήκει στον τομέα τς πλροφόρσς. Σήμερα αρμόδιος φορέας στον τομέα τς πλροφόρσς είι το ΕΚΕΒΙ Σύστασ, σύνθεσ τρόπος λειτουργίας του Συμβουλίου Η ΕΕΒΕΠ έχει προβλματιστεί ιδιαίτερα ως προς το θεσμικό πλαίσιο του Εθνικού Συμβουλίου Βιβλιοθκών. Εξετάζεται δυτόττα που θα έχει το Συμβούλιο με διαφορετικές νομικές μορφές Ερωτήματα προβλματισμοί για τον φορέα γενικότερα τν π ρ ο ώ θ σ βιβλιοθκών

4 Τι έχει γίνει μέχρι τώρα τι πρέπει απασχολήσει το συμβούλιο Πολιτικής Βιβλιοθκών. Ορισμέ από τα ερωτήματα τα οποία εγείρονται είι: Θέσεις Αποστολή του φορέα Η ΕΕΒΕΠ Επιτροπή «Εθνική Πολιτική για τις Ελλνικές Βιβλιοθήκες» Βιβλιοθκών ξεκινά από τις θέσεις: Οι βιβλιοθήκες όλων κατγοριών μπορούν συμβάλλουν σμαντικά στν ανάπτυξ κρίσιμων τομέων τς επιστήμς, κοινωνίας, οικονομίας πολιτισμού. Οι δυτόττες π ρ ο σ φ ο ρ ά ς βιβλιοθκών οι ανάγκες αξιοποίσς τους ενισχύονται με τν εξέλιξ τεχνολογιών τλεπικοινωνιών πλροφόρσς τ σταθερή πορεία προς μια κοινωνία τς γνώσς. Οι προοπτικές αυτές αστέλλονται από τν ύπαρξ χρόνιων προβλμά που εμποδίζουν τν ανάπτυξ ελλνικών βιβλιοθκών. Η υστέρσ έντι υπολοίπων χωρών, παλαιών νεώτερων μελών τς Ευρωπαϊκής Ένωσς αυξάνεται συνεχώς. Τα προβλήματα αυτά ομαδοποιούνται σε α. Κοινά: που εμφανίζονται σε όλες τις κατγορίες (στελέχωσ, προϋπολογισμοί, θεσμικό πλαίσιο ή θεσμική κατοχύρωσ τς ύπαρξς λειτουργίας, θέματα πνευματικών διωμά, επικάλυψ μ παραγωγικών δράσεων ταυτόχρο αδυμία ανάλψς κρίσιμων παραγωγικών δράσεων, συνεργασίες εντός εκτός κατγοριών, δια βίου μάθσ προσωπικού, υιοθέτσ προτύπων, παρακολούθσ παρέμβασ στις διεθνείς εξελίξεις, προσαρμογή σε εξελίξεις κλπ.) β. Ιδιαίτερα: που χαρακτρίζουν κυρίως συγκεκριμένες κατγορίες όπως έλλειψ συντονιστικού φορέα, ειδικευμένο προσωπικό, εξοπλισμός, δικτύωσ διαδικτυακή παρουσία ή ακόμ πρόσβασ κλπ. 5. Η φύσ παραπάνω προβλμά καθιστά αδύτ τ λύσ σε επίπεδο μεμονωμένς βιβλιοθήκς. Στις πλείστες περιπτώσεις οι λύσεις δεν βρίσκονται καν εντός τς κατγορίας αλλά στ συνεργασία το συντονισμό διαφορετικών κατγοριών σε ακόμ υψλότερα επίπεδα συστμικής ιεραρχίας. Οι βιβλιοθήκες όλων κατγοριών δεν πρέπει θεωρούνται μεμονωμένες οντόττες αλλά δρώντα συστατικά του συστήματος ελλνικών βιβλιοθκών. Η επίλυσ υφιστάμενων αλλά μελλοντικών προβλμά μπορεί προέρχεται από έ φορέα που από τ σύνθεσ του είι υποχρεωμένος αντιμετωπίσει τα προβλήματα με τον αντίστοιχο τρόπο. Οι λόγοι αυτοί συνγορούν στ δμιουργία ενός ενιαίου φορέα που θα εξυπρετεί τν ανάπτυξ όλων κατγοριών βιβλιοθκών. Ο φορέας αυτός μπορεί είι το Συμβούλιο Εθνικής Οα είι μόνο χάραξ εθνικής πολιτικής ή εξασφάλισ τς υλοποίσς αυτής τς πολιτικής; Ο ρόλος του φορέα Θα είι συμβουλευτικός (αν ι σε ποιους;) εκτελεστικός (από ποιους;), ή διαχειριστικός (τι θα διαχειρίζεται;). Ο φορέας θα είι μόνο συμβουλευτικό όργανο ή θα έχει οικονομική αυτοδυμία δυτόττες χρματοδότσς οριζόντιων δράσεων, διαρκών επιτροπών κλπ; Θεσμικό πλαίσιο του φορέα Ο φορέας θα είι μια ανεξάρττ αρχή ή έ διυπουργικό όργανο; Η αποτελεσματικόττα στν εκτέλεσ τς αποστολής θα πρέπει είι το βασικό κριτήριο. Ωστόσο, επισμαίνεται ότι ο φορέας δεν μπορεί ανήκει σε έ Υπουργείο. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε πιθανόν καλύψει λύσεις που είι εφικτές στο ιεραρχικό επίπεδο μιας κατγορίας, αυτής του συγκεκριμένου Υπουργείου, αλλά όχι πέραν αυτού. Τα πιθανά υπουργεία είι τουλάχιστον έξι, όσα δλαδή χρματοδοτούν συντρούν βιβλιοθήκες: Παιδείας, Εσωτερικών, Υγείας, Πολιτισμού, Ανάπτυξς, Εθνικής Άμυς. Κεντρικός στόχος του φορέα θα είι εξασφάλισ σχεδιασμού υλοποίσς μιας εθνικής πολιτικής για τις βιβλιοθήκες, ανάδειξ προτεραιοτή, διασύνδεσ με το διεθνές γίγνεσθαι στο χώρο τς πλροφόρσς τς Βιβλιοθκονομίας, σύνδεσ με τις Ευρωπαϊκές εξελίξεις Ενεργή συμμετοχή Η περιπλοκόττα θεμά δεν επιτρέπει τν από καθέδρας προσέγγισ για τν επίλυσ τους. Απαιτείται συστματική ενεργή συμμετοχή οργανωμένων συνόλων επιμέρους κατγοριών (δμοκρατική διάστασ) συμμετοχή επαϊόν, επιστμόνων του χώρου (επιστμονική διάστασ). Αν τα οργανωμέ αυτά σύνολα δεν υπάρχουν ακόμ (π.χ. Δμοτικές, Ιατρικές Βιβλιοθήκες κλπ), πρέπει δμιουργθούν άμεσα. Η ΕΕΒΕΠ τα κατ ιδίαν μέλ κατγοριών οφείλουν κιντοποιήσουν τις δυνάμεις του χώρου τους για τ δμιουργία τους. Η διαδικασία αυτή πρέπει ξεκινήσει αμέσως παρότι - ή ακριβώς επειδή - είι μακρόχρον. Χαρακτριστική είι περίπτωσ

5 Ακαδμαϊκών Βιβλιοθκών που χρειάστκαν μια δεκαπενταετία συνεχών προσπαθειών για βρεθούν στν αρχή μιας οργανωμένς δράσς που ακόμ δεν έχει ολοκλρωθεί κατοχυρωθεί. Έχουν κατά ρούς προταθεί δμιουργθούν Σύνδεσμοι Δμοτικών, Ιατρικών, Ειδικών, Τέχνς, Περιφερειακών κλπ Βιβλιοθκών. Κύριο μέλμα επιμέρους συνδέσμων θα αποτελεί ανάδειξ ιδιαιτεροτή τς κατγορίας, επεξεργασία σύνταξ προτάσεων επίλυσ προβλμά τς κατγορίας. Στν κατγορία αυτή εντάσσονται οι ιδιαιτερόττες, τα προβλήματα, οι προκλήσεις οι δυτόττες σε τοπικό περιφερειακό επίπεδο πλαίσιο λειτουργίας, οι κανόνες χρματοδότσς, το πλαίσιο οι διαδικασίες στελέχωσς Οικονομική διάστασ. Διακριτή πρόνοια στον κρατικό προϋπολογισμό. Το θεσμικό πλαίσιο του φορέα πρέπει επιτρέπει τ συμμετοχή διεκδίκσ κονδυλίων πέραν του κρατικού προϋπολογισμού, τν δυτόττα συντονισμού από επιμέρους κατγορίες σε έργα κοινής δράσς εφαρμογής. Η χρματοδότσ εκπόνσς μελετών, ανάπτυξ τεχνολογικών εργαλείων κοινής χρήσς πρέπει περιλαμβάνεται μέσα στις δυτόττες αρμοδιόττες του φορέα. Σύνθεσ του φορέα Πρώτοι στόχοι του φορέα. Εκπροσώπσ εμπλεκόμενων φορέων, προσωπικοτή ή μεικτό σύστμα; Η εκπροσώπσ φορέων μπορεί θεσμοθετθεί στ λειτουργία του συμβουλίου; Η αξιολόγσ τς αποτελεσματικόττας τς σύνθεσς υφιστάμενων σχμά (ΕΚΕΒΙ, ΑΔΙΠ, Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας κλπ) μπορεί φανεί πολύ βοθτική Οργάνωσ λειτουργία του φορέα. Η λειτουργία μπορεί στριχθεί σε δμιουργία Διαρκών θεματικών Επιτροπών σε κρίσιμα ή διαχρονικά προβλήματα. Μπορεί επίσς υιοθετθεί μεθοδολογία τς πράσινς λευκής βίβλου: Βήμα 1. Συντάσσεται από μια Επιτροπή π ρ ά σ ι ν βίβλος οποία περιλαμβάνει έκθεσ προβλμά τις προτεινόμενες ελλακτικές λύσεις. Βήμα 2. Δμοσιοποίσ τς έκθεσς Βήμα 3. Διαβούλευσ. Η Επιτροπή δέχεται γραπτές ή προφορικές εισγήσεις αξιοποιεί τ γνώμ όλων όσων επιθυμούν εκφράσουν άποψ για το ζήτμα. Βήμα 4. Συντάσσεται λευκή βίβλος με τν προτεινόμεν λύσ. Βήμα 5. Δμοσιοποίσ τς λευκής βίβλου Βήμα 6. Διαβούλευσ. Η Διαρκής Επιτροπή δέχεται γραπτές ή προφορικές εισγήσεις αξιοποιεί τ γνώμ όλων όσων επιθυμούν εκφράσουν άποψ για το ζήτμα. Βήμα 7. Συντάσσεται τελική πρότασ Θεσμική κατοχύρωσ Θεσμική κατοχύρωσ τς δμιουργίας του φορέα με ανάλογ νομοθετική πράξ (νόμο, διάταγμα κλπ), στον οποίο θα ορίζονται επωνυμία, έδρα, αποστολή, οι πόροι, λειτουργίες δραστριόττες, οι γενικοί στόχοι, το θεσμικό 64 Η σύνταξ σχεδίου ανάπτυξς του, διατύπωσ βραχυπρόθεσμων, μεσοπρόθεσμων μακροπρόθεσμων στόχων. Η οργάνωσ μχανισμού εκπροσώπσς κατγοριών, έρξ οργανωμένου διαλόγου ιεράρχσ προτεραιοτή. Η στελέχωσ. Οποιοσδήποτε είι ο ρόλος θα πρέπει διαθέτει ακριβή, επίρα ενμερωμέ στοιχεία για τ λήψ αποφάσεων. Μια από τις πρώτες ενέργειες ενός τέτοιου φορέα θα πρέπει είι οργάνωσ θεσμοθέτσ μχανισμών καταγραφής δεδομένων που αφορούν όλες τις πτυχές βιβλιοθκών επεξεργασία τους για τν εξαγωγή συμπερασμά που θα υποστρίζουν τ λήψ τεκμριωμένων ορθολογικών αποφάσεων. Διερεύνσ για τν ανάδειξ κρίσιμων θεμά για τ λειτουργία ανάπτυξ του συστήματος βιβλιοθκών συγκρότσ στρατγικών συμμαχιών. θέματα που επίσς θα εξεταστούν είι: οι βιβλιοθκονομικές ανάγκες επιμόρφωσ, στελέχωσ, σχέσ βιβλιοθκών με το εξωτερικό, χρονοδιαγράμματα επίτευξς στόχων, ειδικοί στόχοι ανά κατγορία, μχανισμός παρακολούθσς ατροφοδότσς, οι δυτόττες οι ρόλοι τς Εθνικής Βιβλιοθήκς, του ΣΕΑΒ τς ΕΕΒΕΠ, Ερευντικών Ιδρυμά Δήμων καθώς ειδικών σχολικών βιβλιοθκών, εκπροσώπσ (εξουσιοδοτμένοι βιβλιοθκονόμοι εκπρόσωποι φορέων, οργάνωσ εκπροσώπων σε συνδέσμους [κοινοπραξίες]), τα ευρωπαϊκά προγράμματα Ομάδα Στήριξς Η ομάδα στήριξς αποτελεί τν διεύρυνσ τς επιτροπής τς ΕΕΒΕΠ, που έχει σκοπό αδείξει τους ανθρώπους που ενδιαφέρονται για θέματα εθνικής πολιτικής στις βιβλιοθήκες, τους προβλματίσει τους δώσει τις τεχνολογικές δυτόττες ανταλλάξουν ιδέες γνώσεις. Τα μέλ τς ομάδας στήριξς μπορούν

6 συμμετέχουν σε ομάδες σχολιασμού, που δμιουργούνται με σκοπό αντιμετωπίσουν πλρέστερα έ συγκεκριμένο καίριο θέμα. Η ομάδα στήριξς δεν είι μόνο έ εργαλείο τς επιτροπής για τν λειτουργία τς, αλλά έ από τα αμενόμε αποτελέσματα τς. Ο ρόλος τς θα έχει διάρκεια μετά το τέλος τς θτείας τς επιτροπής τς ΕΕΒΕΠ, όπου εκτός από τ συνέχισ του ρόλου τς ως εργαλείο ζύμωσς ιδεών για θέματα εθνικής πολιτικής στις βιβλιοθήκες, στόχος είι αποτελεί έ εργαλείο ζύμωσς ανθρώπων, ικανών ενμερωμένων για υπρετήσουν στα οριζόμε σχετικά συμβούλια, ώστε οι υπρετούντες σε αυτά έχουν πραγματική γνώσ άποψ για τις καταστάσεις, έτσι ο ρόλος τους είι ουσιαστικός αποτελεσματικός. Η επιτροπή ενθαρρύνει τ συμβολή όσο περισσότερων μελών του χώρου Βιβλιοθκών, που θα αποτελέσουν τν Ομάδα Στήριξς, αξιοποιήσει τν εμπειρία τ συμβολή τους. Η λειτουργία τς Ομάδας Στήριξς είι σμαντικό τμήμα τς όλς προσπάθειας, σε αυτή μπορούν συμμετέχουν όσοι θέλουν μπορούν συμμετέχουν στν επίτευξ στόχων τς επιτροπής. Η ομάδα στήριξς χρσιμοποιεί κατ' αρχάς τεχνολογικά μέσα, για αποτελεσματική άμεσ επικοινωνία. Για τν Επιτροπή Εθνικής Πολιτικής Βιβλιοθκών τς Ένωσς Ελλήνων Βιβλιοθκονόμων Επιστμόνων Πλροφόρσς: Πρόεδρος: Δρ. Φίλιππος Τσιμπόγλου, Διευθυντής τς Βιβλιοθήκς του Πανεπιστμίου Κύπρου, Συντονιστής του Συλλογικού Καταλόγου Ελλνικών Ακαδμαϊκών Βιβλιοθκών Μέλ: 1. Μάγδα Τσουμή, Υπεύθυν Βιβλιοθήκς ΕΚΕΒΙ 2. Σταματί Τσάφου, Απλρώτρια. Καθγήτρια του Τμήματος Βιβλιοθκονομίας & Συστμά Πλροφόρσς του ΤΕΙ Αθής 3. Αλεξάνδρα Παπάζογλου, Διευθύντρια Βιβλιοθήκς Ελλνοαμερικανικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος, Μέλος Δ.Σ Δμοτικής Βιβλιοθήκς Ψυχικού 4. Σαράντος Καπιδάκς, Καθγτής του Τμήματος Αρχειονομίας -Βιβλιοθκονομίας του Ιονίου Πανεπιστμίου 5. Εύα Σεμερτζάκ, Απλρώτρια Προϊσταμέν Βιβλιοθήκς τς Τράπεζας τς Ελλάδος, Συντάκτρια του λεκτρονικού περιοδικού «Συνεργασία» 6. Μιχάλς Τζεκάκς, Υπεύθυνος Προγράμματος Ψφιοποίσς Βιβλιοθήκς τς Βουλής Ελλήνων