Καρκινογένεση σε διάφορα όργανα ως συνέπεια HPV λοίμωξης: Πέος

Transcript

1 Καρκινογένεση σε διάφορα όργανα ως συνέπεια HPV λοίμωξης: Πέος Κων/νος Χατζημουρατίδης Επίκουρος Καθηγητής Ουρολογίας Β Ουρολογική Κλινική ΑΠΘ

2 Δήλωση συμφερόντων Ṵ Ṧ ά Ṧ Ṵ, έ π Ṵ Ά π Ṵ έ Ṵ - Ί έ π ή Ṵ Amgen, Astellas, Ferring, Jannsen-Cilag, GSK, Pharmaserve-Lilly, Merck Amgen, Jannsen-Cilag, GSK, Menarini, Pharmaserve-Lilly, Vivus Ṵ Ṵ

3 Επιδημιολογικά δεδομένα Ο καρκίνος του πέους αποτελεί το 0,4 0,6% των κακοήθων νεοπλασμάτων στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη Φτάνει το 10% σε ορισμένες χώρες της Ασίας, της Αφρικής και της Νοτίου Αμερικής Η επίπτωση του κορυφώνεται στην τρίτη ηλικία αλλά δεν είναι απίθανη σε νεώτερους άντρες: 22% των διαγνώσεων < 40 ετών 7% των διαγνώσεων < 30 ετών Vatanasapt V et al. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 1995;4:

4 Μεταβάλλεται η επίπτωση του; Δεν καταγράφεται εμφανής μεταβολή της επίπτωσης Μεταβολή: Baldur-Felskov B, et al. Cancer Causes 0,9% Control 2012;23:273-

5 Η επίπτωση των διηθητικών όγκων είναι σταθερή ενώ των μη διηθητικών (in-situ) μικρή αύξηση Graafland NM et al. Int J Cancer 2011;128:426-

6 1640 νέα περιστατικά καρκίνου του πέους αναμένονται το 2014 στις ΗΠΑ (0,2%) νέα περιστατικά καρκίνου στους άντρες

7 Maden C et al. J Natl Cancer Inst 1993;85:19-24 Misra S et al. Lancet Oncol 2004;5: Stern RS. N Engl J Med 1990;322: Depasquale I et al. BJU Int 2000;86: Παράγοντες κινδύνου Απουσία περιτομής / φίμωση Κακή τοπική υγιεινή Πολλαπλοί σεξουαλικοί σύντροφοι HPV Κάπνισμα Τραυματισμός πέους Σκληροατροφικός λειχήνας Υπεριώδης ακτινοβολία των γεννητικών οργάνων με ή χωρίς μεθοξαλένη (αντιμετώπιση ψωρίασης)

8 Διάγνωση Βασίζεται στην επισκόπηση! Στο 50 70% των περιπτώσεων αφορά τη βάλανο, την ακροποσθία και τη στεφανιαία αύλακα Μακροσκοπική εμφάνιση: Μάζα ή όζος: 47%?λκος: 35% Φλεγμονώδης βλάβη: 17% Τυχαία διάγνωση μετά περιτομή: 0,7% Ιδιαίτερη προσοχή όταν υπάρχει φίμωση! Hernandez BY et al. Cancer 2008;113: Crispen PL et al. Urol Clin North Am

9 Η διάγνωση συχνά καθυστερεί Οι ασθενείς αποφεύγουν την ιατρική εξέταση λόγω ντροπής Πολλές φορές οι βλάβες αντιμετωπίζονται ως απλές δερματικές παθήσεις Χρόνος μέχρι τη διάγνωση: Εντός 6 μηνών: 48,3% Μετά 6 12 μήνες: 21% > 1 έτος: 30,7% Η βιοψία κάθε ύποπτης βλάβης δεν πρέπει να καθυστερεί Narayana AS et al. Cancer 1982;49:2185-

10 Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του πέους Penile Intraepithelial Neoplasia (PIN) Βαθμός Αντιστοιχία δυσπλασίας PIN I <πια δυσπλασία - PIN II Μέτρια δυσπλασία Βλατίδες Bowen PIN III Διηθητικός καρκίνος Σοβαρή δυσπλασία Ερυθροπλασία του Querat Νόσος του Bowen Μέση ηλικία εμφάνισης 35,8 56, ,3 Crispen PL et al. Urol Clin North Am 2010;37:335-

11 Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του πέους Ηλικία στη διάγνωση Εντόπιση Βλατίδες Bowen Ερυθροπλασία του Querat Νόσος του Bowen < 40 > 40 > 40 Πόσθη, Ακροποσθία, Βάλανος Βάλανος, Ακροποσθία Τριχωτό δέρμα Μέγεθος 2 10 mm mm mm Μακροσκοπική εμφάνιση Πολλαπλές, καλά αφοριζόμενες καφεοειδείς, ροζ ή ερυθρές θηλωματώδεις βλατίδες ή πλάκες Μια ή περισσότερες ελαφρά επηρμένες ερυθρές πλάκες Μονήρης ερυθρωπή βλάβη με λέπια ή ελαφρώς μελαγχρωματική πλάκα Κακοήθης εξέλιξη <1% 10 20% 10 20% Crispen PL et al. Urol Clin North Am 2010;37:335-

12 Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του πέους Βλατίδε ς Bowen Ερυθροπλασί α του Queyrat Νόσο ς Bowen

13 Crispen PL et al. Urol Clin North Am 2010;37: Bleeker MC et al. World J Urol 2009;27: Buechner SA. BJU Int 2002;90: !γκος Buschke-Löwenstein Σχέση με HPV 6 και 11 Προτείνεται ο διαχωρισμός του από το μυρμηκιώδες καρκίνωμα Επεκτείνεται τοπικά και καταστρέφει τις ανατομικές δομές Ιστολογική απόδειξη κακοήθους εξαλλαγής στο 56% Δε δίνει μεταστάσεις

14 Pietrzak P et al. BJU Int 2006;98:74-76 Powell J et al. Br J Dermatol 2001;145:85-89 Nasca MR et al. J Am Acad Dermatol 1999;41: Σκληροατροφικός λειχήνας Επιπολασμός: 1/300 1/1000 άντρες 6γνωστη αιτιολογία Συνυπάρχει με καρκίνο στο 28 50% Εμφάνιση καρκίνου στο 6% των ασθενών (10 23 έτη μετά)

15 Δερματικό κέρας του πέους Σχέση με HPV 16 Μπορεί να συνυπάρχουν κονδυλώματα, δερματικές κηλίδες ή τραύμα Υποκείμενη κακοήθης βλάβη στο 1/3 των περιπτώσεων Nayyar R et al. J Postgrad Med 2009;55:287 Solivan GA et al. J Am Acad Dermatol 1990;23:969-

16 Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα

17 HPV και καρκίνος πέους Ο HPV ανιχνεύεται στο % των αντρών με ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του πέους Ο HPV ανιχνεύεται στο 40 60% των διηθητικών καρκίνων του πέους Ο HPV 16 αφορά την πλειοψηφία αυτών Οι μέθοδοι ανίχνευσης του HPV διαφέρουν σημαντικά στις διάφορες μελέτες Horenblas S et al. Scand J Urol Nephrol Suppl 2000:

18 Rubin MA, et al. Am J Pathol 2001;159: Miralles-Guri C, et al. J Clin Pathol 2009;62:870- Επιπολασμός του HPV Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του πέους Ανίχνευση HPV 90% HPV 16 40,7% HPV 6 22,2% HPV 52 14,8% HPV 11 3,7% HPV 18 0% Διηθητικός καρκίνος του πέους Ανίχνευση HPV 46,9% HPV 16 60,2% HPV 18 13,3% HPV 6 8,1% HPV 11 8,1% HPV 31 1,2%

19 Υπάρχει σχέση μεταξύ HPV και καρκίνου του πέους; Δεν αποτελεί το μόνο αίτιο καρκίνου του πέους Yπάρχουν δύο διαφορετικοί μοριακοί μηχανισμοί παθογένεσης του καρκίνου του πέους: HPV σχετιζόμενος Μη HPV σχετιζόμενος Bleeker MCG et al. World J Urol 2009;27:

20 Bleeker MC et al. World J Urol 2009;27: Gregoire L et al. J Natl Cancer Inst 1995;87: Flaherty A, et al. Urol Oncol 2014;32:53 e51-58 Ποιοι ιστολογικοί τύποι καρκίνου είναι HPV σχετιζόμενοι; Βασαλοειδές: 70-80% Κονδυλωματώδεις τύποι: 45 55% Κλασικός κερατινοποιημένος τύπος: 11% Μυρμηκιώδες καρκίνωμα: 0%

21 Ο HPV ως προγνωστικός παράγοντας Οι ασθενείς με HPV+ είχαν: μικρότερη λεμφαγγειακή διήθηση από νεοπλασματικά κύτταρα (p=0,007) παρόμοιες λεμφαδενικές μεταστάσεις (p=0,386) πιο συχνά όγκους grade 1 (p=0,056) p= Bezerra AL, et al. Cancer 2001;91:2315-

22 Καλύτερη επιβίωση σε ασθενείς με καρκίνο πέους και HPV+; p= Lont AP, et al. Int J Cancer 2006;119:1078-

23 Μπορούμε να μιλήσουμε για πρόληψη; Η αντιμετώπιση της φίμωσης και η καλή τοπική υγιεινή είναι τα κυριότερα βήματα Η χρήση προφυλακτικού μπορεί να μειώσει την εμφάνιση του καρκίνου και των προκαρκινικών βλαβών Madsen BS et al. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2008;17:2683-

24 !χει θέση το εμβόλιο στους άντρες; Η απάντηση δεν είναι γνωστή μέχρι σήμερα Το τετραδύναμο εμβόλιο (Gardasil ) έχει εγκριθεί στους άντρες και στις ηλικίες 9 26 για την πρόληψη του καρκίνου του πρωκτού, της ενδοεπιθηλιακής νεοπλασίας του πρωκτού και των κονδυλωμάτων Hsueh PR. J Microbiol Immunol Infect 2009;42:

25 90,4% μείωση των κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων Giuliano AR, et al. N Engl J Med 2011;364:401-

26 Δεν υπάρχουν δεδομένα για την πρόληψη του καρκίνου του πέους Shabbir M, et al. Ther Adv Urol 2013;5:161-

27 Συμπεράσματα Ο καρκίνος του πέους είναι πολύ εύκολο να διαγνωστεί σε πρώιμα στάδια καθώς βασίζεται στην κλινική εξέταση Η βιοψία είναι απαραίτητη σε κάθε ύποπτη βλάβη του πέους Ο HPV σαφώς σχετίζεται με τον καρκίνο του πέους Το κύριο ερώτημα είναι η θέση του εμβολίου στην πρόληψη του