Η Μάλτα στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ζήσης Κωνσταντίνου Χατζηµπύρρος, Ι. Εισαγωγή.

Transcript

1 Η Μάλτα στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ζήσης Κωνσταντίνου Χατζηµπύρρος, Περιεχόµενα Ι. Εισαγωγή 1. Σύντοµη ιστορία 2. Η Μάλτα εντάσσεται στην ΕΕ II. Το άρθρο 28 του Συντάγµατος ΙΙΙ. Το Σύνταγµα της Μάλτας 1. Γενικά 2. ιατάξεις σχετικές µε το άρθρο 28 IV. Η Μάλτα και η ΟΝΕ V. Επίλογος Ενδεικτική Βιβλιογραφία: Όλες οι πληροφορίες προέρχονται από την «Έκθεση- Ενηµέρωση της γνώµης της Επιτροπής σχετικά µε την αίτηση της Μάλτας για προσχώρηση» και γενικά από την ιστοσελίδα op_malta_greek1.pdf, ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, Μάλτα, ελτίο ταυτότητας Ι. Εισαγωγή. 1. Σύντοµη ιστορία Κατά τη διάρκεια της µακραίωνης ιστορίας της, η νεαρή ηµοκρατία της Μάλτας συγκέρασε τις τύχες και τις επιρροές πολλών λαών. Φοίνικες, Άραβες και Νορµανδοί άφησαν τα ίχνη τους. Στη συνέχεια, η µοίρα της συνδέθηκε µε τη Σικελία. Το µικρό αρχιπέλαγος πέρασε διαδοχικά από νορµανδική, ισπανική, γαλλική, και τέλος αγγλική κυριαρχία έως ότου ανακηρύξει την ανεξαρτησία του το ηµοκρατία έγινε το Η ιστορία της Μάλτας αποτελεί παράδειγµα συνεύρεσης διαφορετικών πολιτισµών και αυτό φαίνεται στην αρχιτεκτονική της, στις τέχνες, στη γλώσσα και στον τρόπο ζωής των Μαλτέζων. Πρωτεύουσα της Μάλτας είναι η Βαλέττα. ιαθέτει πληθυσµό εκ των οποίων το 99% είναι Μαλτέζοι. Η επίσηµη γλώσσα είναι τα µαλτέζικα αλλά και τα αγγλικά και επίσηµη θρησκεία η ρωµαιοκαθολική (98% του πληθυσµού). Το νόµισµα της Μάλτας είναι η µαλτέζικη λίρα. 1 αντιστοιχεί µε το 0,4215 της µαλτέζικης λίρας (µε βάση έρευνα της 14/2/2003) 1. 1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, Μάλτα, ελτίο ταυτότητας

2 2. Η Μάλτα εντάσσεται στην ΕΕ Το Σεπτέµβριο του 1998, η κυβέρνηση της Μάλτας ενηµέρωσε την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά µε την απόφασή της να υποβάλει εκ νέου αίτηση για προσχώρηση στην ΕΕ. Στις 5 Οκτωβρίου το Συµβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να «υποβάλει ενηµέρωση της γνώµης της του 1993 σχετικά µε την αίτηση της Μάλτας για προσχώρηση στην ΕΕ», η οποία υποβλήθηκε στην Κοινότητα τον Ιούλιο του Η Γνώµη της Επιτροπής κατέληγε στο ότι η κυβέρνηση της Μάλτας έπρεπε «να υιοθετήσει το κοινοτικό κεκτηµένο στο σύνολό του µε τη θέσπιση ενός γενικού προγράµµατος διαρθρωτικών µεταρρυθµίσεων». Η Μάλτα εφάρµοσε αυτό το πρόγραµµα και «σε πολύ µικρό χρονικό διάστηµα εκπλήρωσε σε πολύ µεγάλο βαθµό τις υποχρεώσεις που ανέλαβε έναντι της Ευρώπης στο πλαίσιο του προγράµµατος». Ύστερα από µακροχρόνιο διάλογο µεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Μάλτας, το Σεπτέµβριο του 1998, η νέα κυβέρνηση της Μάλτας αποφάσισε να υποβάλει νέα αίτηση για την προσχώρησή της. Στο µεταξύ µεσολάβησε πάγωµα της ενταξιακής διαδικασίας λόγω εσωτερικών πολιτικών διαφορών. Σύµφωνα µε την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά µε την πρόοδο των ενταξιακών διαπραγµατεύσεων, η Μάλτα ανταποκρίνεται στα πολιτικά κριτήρια της ένταξης και επιδεικνύει την ίδια αποφασιστικότητα να αντεπεξέλθει και στα οικονοµικά. Ωστόσο, η Επιτροπή εκτιµά ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης όσον αφορά τη µακροοικονοµική διαχείριση και ότι µπορεί να σηµειωθεί περαιτέρω πρόοδος στον τοµέα της αναδιάρθρωσης των µεγάλων επιχειρήσεων και των ελλειµµατικών δηµόσιων υπηρεσιών. Στο ναυτιλιακό τοµέα η συµµόρφωση µε το ευρωπαϊκό κεκτηµένο είναι πολύ ικανοποιητική, αλλά πρέπει να καταβληθεί περισσότερη προσπάθεια για να βελτιωθεί η ασφάλεια. Το 2002 σηµειώθηκε περαιτέρω πρόοδος στην ολοκλήρωση του νοµικού πλαισίου για το δικαίωµα ασύλου, την καταπολέµηση του ρατσισµού και της σωµατεµπορίας ανθρώπων. Όλα ξεκίνησαν από τη συµφωνία σύνδεσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Μάλτας που άρχισε να ισχύει από το Έκτοτε, ο πολιτικός χάρτης της Μάλτας υπέστη ριζικές αλλαγές. Τον Οκτώβριο του 2002, το 47% του πληθυσµού τάχθηκε υπέρ της ένταξης της Μάλτας στην Ε.Ε.. Ένα µη δεσµευτικό δηµοψήφισµα έγινε στις 8 Μαρτίου Το 53,5% των ψηφοφόρων ενέκρινε τη διεύρυνση. Στις 16 Απριλίου 2003 τελικά εγκρίθηκε, συµφωνήθηκε και υπογράφηκε στην Αθήνα η Συνθήκη Προσχώρησης της Μάλτας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ως γνωστόν, αυτοί οι πολιτικοί χειρισµοί σχετίζονται άµεσα µε το Σύνταγµα, αφού αυτό είναι που ανοίγει το παράθυρο σε µια Κυβέρνηση να συνεργαστεί µε διεθνείς οργασµούς. Στο Ελληνικό Σύνταγµα, αυτό το «παράθυρο» διατυπώνεται στο άρθρο 28. Παρακάτω θα εξετάσουµε αυτό το

3 άρθρο, καθώς και τι προβλέπει αντιστοίχως το µαλτέζικο σύνταγµα και πώς µε βάση αυτό µπορεί να υιοθετήσει το «κοινοτικό κεκτηµένο» η Μάλτα. ΙΙ. Το άρθρο 28 του Συντάγµατος Το άρθρο 28 του Συντάγµατος του 1975/86/2001, αποτελεί, όπως ορίζει η ερµηνευτική του δήλωση, το θεµέλιο για τη συµµετοχή της Ελλάδας στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Με αυτό προβλέπεται ότι ( 1) «οι γενικά παραδεγµένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου, καθώς και οι διεθνείς συµβάσεις, από την επικύρωσή τους µε νόµο και τη θέση τους σε ισχύ σύµφωνα µε τους όρους της καθεµιάς, αποτελούν αναπόσπαστο µέρος του εσωτερικού ελληνικού δικαίου», µε ισχύ υπερνοµοθετική και όχι υπερσυνταγµατική. Επίσης προβλέπεται η αναγνώριση σε όργανα διεθνών οργανισµών αρµοδιοτήτων που προβλέπονται από το σύνταγµα ( 2) καθώς και άλλες ενέργειες που επιτρέπουν τη µείωση της εθνικής κυριαρχίας της Χώρας ( 3), µε κάποιους όρους. Παραδείγµατα τέτοιων περιπτώσεων είναι: η σύµβαση των Βρυξελλών για το νέο δίκαιο της πώλησης-ευθύνη του πωλητή για τα πραγµατικά ελαττώµατα, µε ισχύ ανώτερη από τις αντίστοιχες διατάξεις του Αστικού Κώδικα. η απόσυρση του εθνικού µας νοµίσµατος (δραχµής) και η κυκλοφορία του Ευρώ ως επίσηµου νοµίσµατος, µετά την ένταξη της Ελλάδας στην Οικονοµική Νοµισµατική Ένωση (ΟΝΕ). Όσον αφορά το λεγόµενο και πολυσυζητηµένο «ευρωπαϊκό σύνταγµα», που δεν έχει συµφωνηθεί ακόµη, το άρθρο 28 δεν προβλέπει το ενδεχόµενο της θέσπισης ενός ευρωπαϊκού νοµοθετικού κειµένου µε ισχύ ανώτερη του συντάγµατος. Εποµένως το παρόν ελληνικό σύνταγµα µπορεί να «ανεχθεί» µόνο την περίπτωση σύναψης µιας νέας ευρωπαϊκής συνθήκης, υπερνοµοθετικής απλώς ισχύος, µε τη συµβολική ονοµασία «Σύνταγµα», που θα συνοψίζει τις προγενέστερες συνθήκες. ΙΙΙ. Το Σύνταγµα της Μάλτας 1. Γενικά Το Σύνταγµα της Μάλτας έχει πρωτοθεσπιστεί το Οι κυριότερες τροποποιήσεις του έγιναν το 1974, όταν η Μάλτα έγινε ηµοκρατία και κατόπιν εκ νέου το 1987, όταν η Χώρα τήρησε «ουδετερότητα». Για κάθε τέτοια τροποποίηση, απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων στο

4 Κοινοβούλιο της Μάλτας. Συνολικά, από το 1964 έως το 2001, το µαλτέζικο σύνταγµα έχει τροποποιηθεί 20 (είκοσι) φορές, έχοντας έναν µάλλον ήπιο χαρακτήρα Η Επιτροπή έχει κρίνει, στην περιοδική της έκθεση που δηµοσιεύθηκε το Νοέµβριο του 1998, ότι το Σύνταγµα του 1964 εγγυάται την προστασία των δικαιωµάτων του ανθρώπου, και καθιερώνει κοινοβουλευτική δηµοκρατία µε βάση την καθολική ψηφοφορία (άρθρο 1 1). Το 1974 καθιερώθηκε το αξίωµα του Προέδρου της Μάλτας, ο οποίος ορίζεται µε ψήφισµα της Βουλής των Αντιπροσώπων για πενταετή θητεία. Ο πρόεδρος πρέπει να εγκρίνει τα ψηφισµένα από το Κοινοβούλιο νοµοσχέδια για να αρχίσουν να ισχύουν. Επίσης, προβλέπεται στο σύνταγµα ότι η Κυβέρνηση της Μάλτας αποτελείται από τον Πρωθυπουργό και τους υπουργούς. Οι υπουργοί επιλέγονται από τον Πρωθυπουργό και προέρχονται από τα εκλεγµένα µέλη του κοινοβουλίου, ενώ ο Πρωθυπουργός λογοδοτεί για τις αποφάσεις του στο κοινοβούλιο. Τέλος, οι βουλευτές εκλέγονται για διάστηµα πέντε χρόνων µε άµεσες, γενικές εκλογές. 2. ιατάξεις σχετικές µε το άρθρο 28 του ελληνικού Συντάγµατος Το σύνταγµα της Μάλτας δεν περιέχει αντίστοιχη του άρθρου 28 διάταξη, καθώς µόλις εφέτος προσχώρησε στην ΕΕ. Αντίθετα, στα πρώτα του άρθρα, προβλέπει ότι καµία διάταξη νόµου, από όπου και αν προέρχεται, δεν µπορεί να έχει ανώτερη ισχύ από το Σύνταγµα. Όπως επίσης ότι καµία διάταξη διεθνούς δικαίου δεν µπορεί να ισχύσει εφόσον το περιεχόµενό της συγκρούεται µε νόµο της Μάλτας. Χαρακτηριστικό είναι το άρθρο 6 που αναφέρει: «Με βάση τις διατάξεις των παραγραφών 7 και 9 του άρθρου 47 και του άρθρου 66 αυτού του Συντάγµατος, αν οποιαδήποτε νοµοθετική διάταξη δεν είναι σύµφωνη µε αυτό το Σύνταγµα (της Μάλτας), τότε αυτό το Σύνταγµα υπερέχει και η άλλη (αντίθετη) διάταξη, κατά την έκταση της µη συµφωνίας, δεν ισχύει 2. Κατά συνέπεια, δεν προβλέπεται η αναγνώριση σε όργανα διεθνών οργανισµών αρµοδιοτήτων που προβλέπονται από το σύνταγµα καθώς και άλλες ενέργειες που επιτρέπουν τη µείωση της εθνικής κυριαρχίας της Χώρας. Έτσι, το σύνταγµα της Μάλτας χρήζει αναθεώρησης, προκειµένου να βρει και συνταγµατικό (άρα πολιτικό) θεµέλιο «η συµµετοχή της στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση». Όπως έχει παρατηρήσει και η ίδια η Επιτροπή για την προσαρµογή της µαλτέζικης νοµοθεσίας στην κοινοτική, οι αρχές της Μάλτας «δε φαίνεται να 2 «6. Subject to the provisions of sub-articles (7) and (9) of article 47 and of article 66 of this Constitution, if any other law is inconsistent with this Constitution, this Constitution shall prevail and the other law shall, to the extent of the inconsistency, be void.»

5 έχουν προσχωρήσει πολύ περισσότερο πέρα από τη δηµιουργία του διοικητικού µηχανισµού». IV. Η Μάλτα και η ΟΝΕ Η Μάλτα δε διαθέτει καµία σηµαντική φυσική πηγή πλούτου. Η οικονοµία της βασίζεται κυρίως στον τουρισµό (πρωταρχική απασχόληση του πληθυσµού), τη γεωργία (που παράγει το 20% περίπου των αναγκών της παρά την έλλειψη γλυκού νερού και την εξάρτηση από τις διαδικασίες αφαλάτωσης) και τις υπηρεσίες µε βάση ένα δυναµικό τοµέα µικροµεσαίων επιχειρήσεων. Η Μάλτα προσελκύει επενδυτές χάρη στις καλές οικονοµικές σχέσεις που διατηρεί µε την εγγύς Ανατολή και την Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί το βασικό εµπορικό εταίρο του νησιού: 33% εξαγωγές και 60% εισαγωγές 3. Ακολούθως, η Μάλτα δεν έχει ακόµη ενταχθεί στην ΟΝΕ. εδοµένου ότι έχει αρχίσει το τρίτο στάδιο της ΟΝΕ, όλα τα κράτη-µέλη, συµπεριλαµβανοµένων και των νέων, θα συµµετάσχουν στην Οικονοµική και Νοµισµατική Ένωση, αλλά δε θα χρειασθεί απαραίτητα να υιοθετήσουν το ευρώ από την αρχή. Για τη Μάλτα, κάτι τέτοιο (κυκλοφορία του Ευρώ) είναι δυνατόν µόνο µε αναθεώρηση του συντάγµατός της που θα επιτρέπει (και µια τέτοια) µείωση της εθνικής κυριαρχίας. Μετά δε την προχώρησή της, η Μάλτα θα οφείλει να σεβαστεί το σύµφωνο περί σταθερότητας και οικονοµικής µεγέθυνσης, να παραιτηθεί από οποιαδήποτε χρηµατοδότηση από την κεντρική της τράπεζα του ελλείµµατος του δηµοσίου τοµέα, καθώς και από την προνοµιούχο πρόσβαση των δηµοσίων αρχών στα χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα και να ολοκληρώσει την ελευθέρωση της κίνησης κεφαλαίων. Με αυτήν την τακτική, θα µπορεί να συνεργάζεται στενότερα µε την Ευρωπαϊκή Ένωση στο νοµισµατικό και συναλλαγµατικό τοµέα. Εφόσον η Μάλτα δε συµµετέχει στη ζώνη του ευρώ (ούτε υπάρχει βραχυπρόθεσµη προοπτική για κάτι τέτοιο), θα µπορεί να ασκεί αυτόνοµη νοµισµατική πολιτική και να συµµετέχει στο Ευρωπαϊκό Σύστηµα Κεντρικών Τραπεζών σε περιορισµένη κλίµακα. Η κεντρική της τράπεζα θα είναι ανεξάρτητη και ο κύριος ρόλος της θα είναι η σταθερότητα των τιµών 4. εδοµένου ότι η προσχώρηση στην ΕΕ συνεπάγεται αποδοχή του συνολικού στόχου της ΟΝΕ, η Μάλτα θα πρέπει να πληροί τα κριτήρια σύγκλισης, αν και όχι απαραίτητα αµέσως 3 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, Μάλτα, ελτίο ταυτότητας 4 Όλα αυτά βέβαια θα ισχύουν και για τα υπόλοιπα κράτη που δε θα συµµετέχουν στη ζώνη του ευρώ.

6 µετά την προσχώρηση. Ωστόσο θα πρέπει να συνεχίσει να προετοιµάζεται για την ενσωµάτωσή της στην Οικονοµική και Νοµισµατική Ένωση. Η Μάλτα δε συµµορφώνεται µε τη συνθήκη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στο θέµα της χρηµατοδότησης από την Κεντρική Τράπεζά της. Επί του παρόντος, η Τράπεζα µπορεί τόσο να χορηγεί προσωρινές προκαταβολές στην κυβέρνηση όσο και να αγοράζει κρατικά οµόλογα στην πρωτογενή αγορά. Μια τροπολογία του νόµου για την Κεντρική Τράπεζα της Μάλτας, που θα καταργήσει τη δυνατότητα ακάλυπτης πίστωσης, δεν έχει ακόµη τεθεί σε ισχύ. V. Επίλογος Από την παραπάνω ανάλυση προκύπτει ότι η προσχώρηση της Μάλτας στην ΕΕ, µε όλα τα συνεπακόλουθα, δε στηρίζεται, προς το παρόν τουλάχιστον, στο µαλτέζικο Σύνταγµα και νοµοθεσία, παρά µόνο από πολιτικά και οικονοµικά κριτήρια που έχει θέσει η Επιτροπή και τα οποία, βάσει ελέγχων και εκθέσεων, φαίνεται ότι η Μάλτα τα πληροί. Το Σύνταγµα της Μάλτας δεν περιέχει διάταξη-θεµέλιο της συµµετοχής της Χώρας στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, όπως είναι το άρθρο 28 του ελληνικού συντάγµατος.-

7 Ευρωπαϊκό Σύνταγµα Ζήσης Κωνσταντίνου Χατζηµπύρρος, Περιεχόµενα Ι. Εισαγωγή ΙΙ. Περιεχόµενο του Ευρωπαϊκού Συντάγµατος ΙΙΙ. Επίλογος-µελλοντικές προβλέψεις Ενδεικτική Βιβλιογραφία: bbc.co.uk/greek/local/030522, bbc.co.uk/greek/news/021028_euconstitution. shtml, Ευρωπαϊκό Σύνταγµα: Πόλος, Σηµασία, Περιεχόµενο (ΕΚΕΜ), Σάκκουλας, Ι. Εισαγωγή Τα τελευταία 2 χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση περνάει µία κρίσιµη ιστορική φάση στα 55 χρόνια της, καθώς από τον Οκτώβριο του 2002 και έπειτα συζητείται µεταξύ των εκπροσώπων των κρατών-µελών το σοβαρό ενδεχόµενο της «συνταγµατοποίησης» της Ευρωπαϊκής Ένωσης και γίνεται λόγος για το περίφηµο «ευρωπαϊκό σύνταγµα», το οποίο υφίσταται προς το παρόν ως προσχέδιο που δεν έχει ακόµη εγκριθεί, ψηφιστεί και τεθεί σε εφαρµογή. Ποιο είναι το περιεχόµενου όµως αυτού του κειµένου; Το «Σύνταγµα» αυτό, µεταξύ άλλων, προβλέπει θέση Υπουργού Εξωτερικών της Κοινότητας, τη σύσταση κοινού σώµατος µε τη συµµετοχή ευρωβουλευτών και µελών των εθνικών κοινοβουλίων και την ενοποίηση όλων των ευρωπαϊκών συνθηκών σε ένα ενιαίο κείµενο. Έχει κριθεί αναγκαίο να ενοποιηθούν οι πολυάριθµες συνθήκες της ευρωπαϊκής ένωσης (ΕΥΡΑΤΟΜ, ΣΕΚ, ΣΕΕ, ΣΕΚΑΧ, συνθήκη Ρώµης, Μάαστριχ, Άµστερνταµ, Νίκαιας ) σε ένα κείµενο µε τη συµβολική ονοµασία «Σύνταγµα», προκειµένου οι πολίτες των κρατών- µελών να διαισθάνονται αµεσότερα τον ενωτικό και δηµοκρατικό σκοπό της Ένωσης. Υποστηρίζεται επίσης ότι το «Σύνταγµα» αυτό µπορεί να δηµιουργήσει το οµοσπονδιακό- Κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, µε έντονο ενωσιακό χαρακτήρα, που θα διαθέτει και πρωτογενή εξουσία.

8 ΙΙ. Περιεχόµενο του Ευρωπαϊκού Συντάγµατος Το προσχέδιο του «Ευρωπαϊκού Συντάγµατος» διαθέτει και έναν ορισµό για το τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οποία προσδίδει και νοµική προσωπικότητα. Κατ αυτόν τον ορισµό, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι µία ένωση ευρωπαϊκών κρατών, τα οποία αν και διατηρούν τις εθνικές τους ταυτότητες, συντονίζουν στενά τις πολιτικές τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ασκούν ορισµένες αρµοδιότητες σε οµοσπονδιακή βάση. Αν και το προσχέδιο αυτό ίσως να µην είναι και το τελικό κείµενο, τα επιµέρους κεφάλαιά του περιλαµβάνουν: Ονοµασία: Το προοίµιο του Συντάγµατος θα εξαγγέλλει τις αξίες του Ευρωπαϊκού σχηµατισµού κρατών και θα ορίζει τόσο τους στόχους του όσο και το όνοµά του. Υπήρχαν τέσσερις εναλλακτικές ονοµασίες Ευρωπαϊκή Κοινότητα, Ευρωπαϊκή Ένωση, Ηνωµένες Πολιτείες της Ευρώπης, ή Ενωµένη Ευρώπη. Επικράτησε η «Ευρωπαϊκή Ένωση». ικαιώµατα και διπλή υπηκοότητα:αυτό το κεφάλαιο θα ορίζει τα ατοµικά δικαιώµατα κάθε πολίτη και θα απονέµει διπλή υπηκοότητα, τόσο την υπερεθνική-ευρωπαϊκή όσο και την εθνική. Κατανοµή αρµοδιοτήτων:το Σύνταγµα θα οριοθετεί τις εξουσίες και αρµοδιότητες των θεσµικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή της Επιτροπής, του Ευρωκοινοβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου. ιαφάνεια και δικαίωµα αποχώρησης:το σχέδιο Συντάγµατος επιτάσσει στους ευρωπαϊκούς θεσµούς τη µεγαλύτερη κατά το δυνατόν διαφάνεια και προβλέπει ότι οι νοµοθετικές διαδικασίες στο Ευρωκοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο θα πρέπει να είναι δηµόσιες. Για πρώτη φορά επίσης το κείµενο θα προβλέπει τη διαδικασία αποχώρησης κράτους µέλους, και ό,τι µια τέτοια απόφαση συνεπάγεται. Ωστόσο υπάρχουν διαφωνίες µεταξύ των χωρών - µελών της ΕΕ για το Ευρωπαϊκό Σύνταγµα µε αποτέλεσµα σήµερα να αµφισβητείται για το αν οι επικείµενες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούνιο του 2004 θα διεξαχθούν στα πλαίσια του νέου Συντάγµατος. Τα προβλήµατα και οι διαφωνίες αφορούν κυρίως τους θεσµούς που θα δηµιουργήσει το νέο Σύνταγµα. Υπάρχει συµφωνία όσον αφορά τις αρχές του Συντάγµατος αλλά όχι ακόµη επί των αναγκαίων θεσµικών αλλαγών, όπως για παράδειγµα το θέµα των κοινοτικών επιτρόπων. Οι µεγάλες χώρες - µεταξύ των οποίων και η Βρετανία - επιθυµούν τη µείωση του αριθµού των επιτρόπων έτσι ώστε να διασφαλισθεί η αποτελεσµατικότητα της λειτουργίας της Ένωσης µετά τη διεύρυνση ενώ οι µικρότερες χώρες όπως είναι φυσικό δεν θέλουν να χάσουν την επιρροή που έχουν στην Επιτροπής.

9 ΙΙΙ. Επίλογος-Μελλοντικές προβλέψεις Το εκέµβριο του 2003 έγινε η τελευταία συζήτηση για την ψήφιση του «Ευρωπαϊκού Συντάγµατος», αλλά έληξε χωρίς επιτυχία. Αναµένεται εφέτος το 2004, επί προεδρίας της Ιρλανδίας η ψήφισή του να είναι επιτυχής. Αξιοσηµείωτο πάντως είναι ότι οι πολίτες των κρατών-µελών δεν είναι καθόλου επιφυλακτικοί και µε συντριπτικό ποσοστό η ευρωπαϊκή κοινή γνώµη τάσσεται υπέρ του Ευρωπαϊκού Συντάγµατος. Με βάση τις τελευταίες µετρήσεις του «ευρωβαροµέτρου» η Ελλάδα έρχεται δεύτερη µε 78% των ερωτηθέντων να είναι υπέρ, ενώ πρώτη είναι η Ιταλία µε ποσοστό 80%.

10 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η αναγκαιότητα για σύναψη ενός ευρωπαϊκού συντάγµατος προέκυψε κατά τη συνέλευση του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου στο Λάκεν, στις 14 και 15 εκεµβρίου 2001, όπου τονίστηκε η ανάγκη να συγχωνευθούν και να απλοποιηθούν οι ευρωπαϊκές συνθήκες και οι ενοποιητικές διαδικασίες µε τρόπο που να είναι κατανοητές. Ο ολοένα και περισσότερο περίπλοκος χαρακτήρας του «ευρωπαϊκού µηχανισµού» στάθηκε η αιτία που αποµακρύνθηκε ο πολίτης από την Ευρώπη. Το να απλοποιηθούν και να γίνουν κατανοητά για το µεγαλύτερο µέρος των πολιτών οι διαδικασίες και τα όργανα, θα συνέβαλε στο να ενδιαφερθούν ξανά οι πολίτες για τα ευρωπαϊκά πράγµατα. Το «ευρωπαϊκό σύνταγµα», που δεν έχει ακόµα ψηφιστεί, θα αποτελέσει µία ευρωπαϊκή συνταγµατική συνθήκη, και όχι σύνταγµα (προς το παρόν τουλάχιστον) κυρίαρχου κράτους. Έχει επικρατήσει να λέγεται έτσι για πολιτικούς λόγους που σκοπό έχουν να ενδυναµώσουν την αίσθηση των λαών ότι κάτι τους δένει και ότι είναι µέλη («λαός») της Ε.Ε.. ευτερεύων σκοπός είναι η κωδικοποίηση και απλοποίηση των υπαρχουσών συνθηκών της Ε.Ε., µόνο που θα περιλαµβάνει επιπλέον και το Θεµελιώδη Χάρτη των ικαιωµάτων του Ανθρώπου, δίνοντάς του κανονιστική ισχύ. Επίσης, µε την ευρωπαϊκή αυτή συνθήκη για ευρωπαϊκό σύνταγµα θα γίνει προσπάθεια ενίσχυσης της δηµοκρατικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. SUMMARY The necessity of contracting a European constitution resulted at the assembly of European Council in La'ken, in 14 and 15 December 2001, where it was stressed the need the European conditions and unificating processes be incorporated and simplified in order to be comprehensive. The continuously complicated character of the "European mechanism" stood the cause the citizen was negligent in European affairs. They are simplified and become comprehensibly for the bigger part of citizens the processes and the bodies, would contribute in interest itself again the citizens for the European things. The "European constitution", that still has not been voted, will constitute a European constitutional treaty, and not a constitution (at least for the time being) of a sovereign state. It has prevailed to be called like this for political reasons the aim of which is to strengthen the sense of populations that something ties them up and that are members ("population") of the E.U.. Secondary aim is the coding and simplification of the existing conventions of EU, where the Fundamental Chart of Human Rights will be

11 included as well, so it will have lawful force. Also, this European treaty for European constitution will contribute to the effort of the resonance of democracy of the European Union.