Η ΓΛΥΚΟΖΥΛΙΩΜΕΝΗ ΑΛΒΟΥΜΙΝΗ ΩΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΙΡΟΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

Transcript

1 31o Πανελλήνιο Ετήσιο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης και Εκπαίδευσης για τον Σακχαρώδη Διαβήτη Η ΓΛΥΚΟΖΥΛΙΩΜΕΝΗ ΑΛΒΟΥΜΙΝΗ ΩΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΙΡΟΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Μ. Διβάνη, 1 Π.Ι. Γεωργιανός, 2 Β. Λιακόπουλος, 2 Φ. Ηλιάδης ᵻ, 1 Α. Μακέδου, 3 Α. Χατζητόλιος, 1 Τ. Διδάγγελος, 1 Δ.Μ. Γρέκας 1 1) Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη 2) Μονάδα Τεχνητού Νεφρού, Α Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη 3) Β Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη Θεσσαλονίκη 08-12/11/2017

2 Επιβάλλεται η καλή ρύθμιση του ΣΔ Διαθέτουμε αξιόπιστους δείκτες γλυκαιμικού ελέγχου? Η χρήση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης Α1c (HbA1c) για την παρακολούθηση της γλυκαιμικής ρύθμισης σε διαβητικούς ασθενείς έχει προταθεί από τους Cerami, Koenig και συνεργάτες από το Clin Chem 2009; 55:

3 HbA1c Αντανακλά το ποσοστό της αιμοσφαιρίνης που έχει υποστεί γλυκοζυλίωση Ρύθμιση του σακχάρου τους τελευταίους 3-4 μήνες (Διάρκεια ζωής ερυθρών αιμοσφαιρίων: ~ 120 ημέρες) H τιμή της HbA1c εξαρτάται από: τα επίπεδα της γλυκόζης του πλάσματος το ποσό και το είδος της αιμοσφαιρίνης

4 Πλεονεκτήματα HbA1c Αντικατοπτρίζει τη χρόνια υπεργλυκαιμία Δεν επηρεάζεται σε οξείες καταστάσεις Για τη μέτρηση δεν απαιτείται νηστεία και μπορεί να γίνει οποιαδήποτε ώρα της ημέρας Πιστοποιημένη μέθοδος μέτρησης Έλεγχος γλυκαιμικής ρύθμισης Προβλέπει τον κίνδυνο μικροαγγειακών επιπλοκών του διαβήτη Διάγνωση του διαβήτη Μειονεκτήματα HbA1c Επηρεάζεται από: Ηλικία και φυλή Χρόνο επιβίωσης ερυθρών Αναιμία χρόνιας νόσου Χρήση ερυθροποιητίνης Ύπαρξη αιμοσφαιρινοπαθειών Χημική τροποποίηση της αιμοσφαιρίνης DIABETES, vol. 62, JANUARY 2013, 41-42

5 Είναι αξιόπιστη η μέτρηση της HbA1c στη ΧΝΝ και στην αιμοκάθαρση? (ανεπάρκεια σιδήρου, αναιμία χρονίας νόσου, χρήση ερυθροποιητίνης, ουραιμία, μεταβολική οξέωση κ.α.) Υποεκτιμά η HbA1c την γλυκαιμική ρύθμιση στη ΧΝΝ και στην αιμοκάθαρση? Κυρίως λόγω της χρήσης ερυθροποιητίνης ελαττώνεται ο χρόνος που διαθέτει η αιμοσφαιρίνη να αλληλεπιδράσει με την γλυκόζη του πλάσματος ψευδώς χαμηλότερες τιμές HbA1c

6 Έχουν προταθεί εναλλακτικές μέθοδοι παρακολούθηση της γλυκαιμικής ρύθμισης: Γλυκοζυλίωση πρωτεϊνών: 1) Glycated Albumine (GA) 2) Glycated Serum Protein, GSP

7 ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η αξιολόγηση της ακρίβειας της GA και της GSP έναντι της HbA1c στη κατάδειξη του γλυκαιμικού ελέγχου διαβητικών αιμοκαθαιρόμενων ασθενών, με τη χρήση της συνεχούς καταγραφής γλυκόζης ως μεθόδου αναφοράς

8 Κριτήρια εισόδου και αποκλεισμού Κριτήρια εισόδου: Αιμοκαθαιρόμενοι ασθενείς με ΣΔ τύπου 1 & 2 Σταθερή δόση ερυθροποιητίνης τους τελευταίους 3 μήνες Κριτήρια αποκλεισμού: Ασθενείς με: αιμοσφαιρινοπάθειες αιμολυτική αναιμία πρόσφατη απώλεια αιματος πρόσφατη μετάγγιση αίματος Υπολευκωματιναιμία (<3,5 g/dl) ηπατική ανεπάρκεια φλεγμονή θυροειδική δυσλειτουργία λήψη στεροειδών

9 Μέθοδοι μέτρησης των εργαστηριακών παραμέτρων 1) Στους ασθενείς τοποθετήθηκε σύστημα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης (ipro2 CGM Medtronic Diabetes, Northridge, CA, USA) και η μέση τιμή γλυκόζης ήταν αποτέλεσμα ~1500 τιμών γλυκόζης μέσα σε μία εβδομάδα (7ήμερη συνεχή καταγραφή) 2) Η HbA1c μετρήθηκε στο τέλος της εβδομαδιαίας καταγραφής με τη μέθοδο της υψηλής απόδοσης υγρής χρωματογραφίας (HPLC) 3) Η GA μετρήθηκε στο τέλος της εβδομαδιαίας καταγραφής με ενζυματική μέθοδο ΕLISA 4) Η SGP μετρήθηκε στο τέλος της εβδομαδιαίας καταγραφής με ενζυματική μέθοδο ΕLISA

10 ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Η μέση τιμή της γλυκόζης (AG) από την 7ήμερη καταγραφή συσχετίστηκε με τις τιμές της HbA1c εργ, της SGP και της GA αντίστοιχα. Πραγματοποιήθηκε ROC ανάλυση για να διαπιστωθεί ποια από τις 3 παραμέτρους προβλέπει καλύτερα μέσες τιμές Glu 184 mg/dl (Glu:184 mg/gl HbA1c:8%) H στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με SPSS 17.0 (Statistical Program for Social Science, veresion 18) και medcalc Τιμή p<0.05 θεωρήθηκε στατιστικά σημαντική

11 Βασικά χαρακτηριστικά των ασθενών της μελέτης Παράμετρος Σύνολο Μέση 7-ήμερη γλυκόζη<184 mg/dl Μέση 7-ήμερη γλυκόχη 184 mg/dl P value N ήμερη γλυκόζη (mg/dl) 162.1± ± ±18.9 <0.001 Ηλικία (years) 62.0± ± ± Άρεν φύλο (%) 20, (54.0%) 13, (50%) 7, (63.6%) Βάρος (kg) 75.9± ± ±14.4 <0.01 Ύψος (m) 1.68± ± ± BMI (kg/m 2 ) 26.8± ± ±5.5 <0.01 Διάρκεια ένταξης σε ΑΚ (μήνες) 37.0± ± ± Αιμοσφαιρίνη (g/dl) 10.9± ± ± Γλυκόζη (mg/dl) 164.2± ± ±90.2 <0.01 Ουρία (mg/dl) 139.6± ± ± Κρεατινίνη (mg/dl) 7.1± ± ± Αλβουμίνη (g/dl) 3.9± ± ± Ινσουλινοθεραπεία (%) 37, (100%) 26, (100%) 11, (100%) - Αντιδιαβητικά δισκία (%) 0, (0%) 0, (0%) 0, (0%) - Χρήση ΕΡΟ (%) 37, (100%) 26, (100%) 11, (100%) -

12 Σύγκριση των δεικτών γλυκαιμικού ελέγχου μεταξύ ασθενών με χαμηλότερη και υψηλότερη μέση 7-ήμερη τιμή γλυκόζης Μέση 7-ήμερη Παράμετρος Σύνολο γλυκόζη <184 mg/dl Μέση 7-ήμερη γλυκόζη 184 mg/dl P value N HbA1c (%) 6.5± ± ±1.0 <0.01 GSP (mg/dl) 618.6± ± ±127.0 <0.05 GA (%) 17.1± ± ±2.2 <0.001

13 Ανάλυση συσχέτισης (1)

14 Ανάλυση συσχέτισης (2)

15 Ανάλυση συσχέτισης (3)

16 Ανάλυση της διαγνωστικής αξίας στην κατάδειξη φτωχού γλυκαιμικού ελέγχου Παράμετρος AUC 95% CI P value HbA1c ( ) GlycProtein ( ) GlycAlbumin ( ) <0.001

17 Ειδικότητα Ευαισθησία στην κατάδειξη μέσης 7-ήμερης γλυκόζης 184 mg/dl Παράμετρος Τιμή Ειδικότητα Ευαισθησία GA 20.3% 90.9% 96.2% GSP 588 μmol/l 81.8% 61.5% HbA1c 8% 36.4% 85.6%

18 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η GA αποτελεί πιο ευαίσθητο δείκτη από την GSP και την HbA1c για την κατάδειξη του μεσοπρόθεσμου γλυκαιμικού ελέγχου σε διαβητικούς αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς. Περισσότερες κλινικές μελέτες απαιτούνται ώστε να καταδειχθεί η κλινική σημασία της GA και της συνεχούς καταγραφής γλυκόζης ως εναλλακτικών μεθόδων για την καθοδήγηση της αντιδιαβητικής θεραπείας σε διαβητικούς ασθενείς υπό χρόνια αιμοκάθαρση.