Σχεδιάζοντας το Διαδικτυακό περιβάλλον μάθησης για τους μαθητές της ελληνικής διασποράς: Από την θεωρία στην πράξη

Transcript

1 Σχεδιάζοντας το Διαδικτυακό περιβάλλον μάθησης για τους μαθητές της ελληνικής διασποράς: Από την θεωρία στην πράξη Σπαντιδάκης Ιωάννης Αναπληρωτής. Καθηγητής ΠΤΔΕ Παν. Κρήτης

2 Συνεργάτες Καζούλλη Βασιλεία Χατζηδάκη Άσπα Χατζηπαναγιωτίδη Άννα Χουρδάκης Αντώνιος Βασαρμίδου Δέσποινα Λενακάκη Ευα Πολύζου Αγγελική Τσιριωτάκη Ιωάννα Καρβούνης Λάμπρος

3 Ένα πλαίσιο εργασίας για το E learning (Badrul Khan) 29/8/2012 ispantid@edc.uoc.gr 3

4 Ένα πλαίσιο εργασίας για το E learning Παιδαγωγικός Σχεδιασμός Ηθική και θεσμική Διάσταση Τεχνολογική Υποστηρικτικές πηγές Σχεδίαση διεπαφής Διαχείριση Αξιολόγηση 29/8/2012 ispantid@edc.uoc.gr 4

5 Παιδαγωγικός σχεδιασμός Παιδαγωγικός σχεδιασμός: ασχολείται με θέματα που αφορούν: ΜΑΘΗΣΗ - ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ Βασίζεται κυρίως σε τρέχουσες Κοινωνικοπολιτισμικές και Κοινωνιογνωστικές θεωρίες μάθησης 29/8/2012 ispantid@edc.uoc.gr 5

6 4. Ανάλυση στόχων Στόχοι του παιδαγωγικού σχεδιασμού (1/4) η εξατομίκευση και τη διαφοροποίηση της διδασκαλίας, η παροχή άμεσης και ουσιαστικής ανατροφοδότησης τη στιγμή που ο μαθητής την έχει ανάγκη, κάτι που είναι εξαιρετικά δύσκολο σε συνθήκες πρόσωπο με πρόσωπο διδασκαλίας 29/8/2012 6

7 3. Ανάλυση στόχων Στόχοι του παιδαγωγικού σχεδιασμού (2/4) η δημιουργία κατάλληλων προϋποθέσεων στοχασμού που παρέχουν στους μαθητές τη δυνατότητα να αμφισβητούν, να αξιολογούν και να δομούν νέες γνώσεις, δεξιότητες, στάσεις και συμπεριφορές. η δημιουργία των αναγκαίων προϋποθέσεων ενεργητικής εμπλοκής του μαθητή στο διδακτικό γίγνεσθαι η δημιουργία αυθεντικότερων συνθηκών μάθησης της ελληνικής γλώσσας 29/8/2012 7

8 3. Ανάλυση στόχων Στόχοι του παιδαγωγικού σχεδιασμού (3/4) η μαθησιακή αυτονομία, η δυναμική και συνεχή αλληλεπίδραση του μαθητή με το περιβάλλον του, χωρίς να προκαλείται η γνωσιακή του υπερφόρτωση αλλά δημιουργώντας συνθήκες ενεργούς εμπλοκής του και ανάπτυξης των δεξιοτήτων κριτικής σκέψης. 29/8/2012 8

9 3. Ανάλυση στόχων Στόχοι του παιδαγωγικού σχεδιασμού (4/4) δημιουργία ποιοτικότερων συνθηκών συνεργατικής μάθησης και χρήση της γλώσσας, γεγονός που βοηθά τους μαθητές να μαθαίνουν με το δικό τους προσωπικό ρυθμό και τις δικές τους μαθησιακές ανάγκες. πρόσβαση των μαθητών σε πληροφορίες και περιβάλλοντα, τα οποία δε θα είχαν τη δυνατότητα να προσεγγίσουν με άλλο τρόπο. 29/8/2012 9

10 Έργο του ΠΣ Παιδαγωγική διάσταση- Σχεδίαση διεπαφής 1. Παράδειγμα σχεδίασης της προσέγγισης 2. Μέθοδοι και στρατηγικές o o o Ανάλυση περιεχομένου Ανάλυση ακροατηρίου Ανάλυση των στόχων 1. Ανάλυση των παιδαγωγικών χαρακτηριστικών των (ΤΠΕ) 2. Οργάνωση 3. Σχεδίαση σελίδων 29/8/2012 ispantid@edc.uoc.gr 10

11 1. Παράδειγμα Σχεδίασης της Πύλης Ηλεκτρονικής Μάθησης Το παράδειγμα σχεδιασμού μέσω των διδακτικών στόχων (planning-by- objectives approach) Προσδιορισμός των διδακτικών στόχων Λεπτομερής και ουσιαστική εξακρίβωση και αξιολόγηση των μαθησιακών αναγκών Πιλοτική ανάπτυξη Διαμορφωτική αξιολόγηση Τελική διαμόρφωση Διανομή (Visscher-Voerman, Gustalson & Piolat, 1999). 29/8/

12 2. Μέθοδοι και στρατηγικές CALL Παρουσίαση Μοντελοποίηση Tutor Παιχνίδια Αφήγηση ιστοριών Προσομοιώσεις Μοντελοποίηση Κοινωνιοδιαδικαστικές διευκολύνσεις Κοινωνιογνωσιακή μαθητεία Επίλυση προβλημάτων (συγγραφή κατανόηση κειμένων) Συνεργατική έρευνα Ομαδοσυνεργατική μάθηση

13 Μοντελοποίηση

14 Μοντελοποίηση

15 1. Μέθοδοι και στρατηγικές CALL COMPUTER ASSISTED LANGUAGE LEARNING ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΗ από τον ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ (ΓΜΥΥ) TUTORIAL CALL (Τ-CALL) ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΓΜΥΥ Intelligent call SOCIAL COMPUTING / COMPUTER-MEDIATED COMMUNICATION (CMC) - ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΟΥΜΕΝΗ από τον ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ (ΕΔΥ) Asynchronous CMC ( , forums, blogs, wikis) Synchronous CMC (skype) Chat facebook, myspace, linkedln T-CALL + SC (;) (Blake, 2011) Socio-Cognitive toοls Games for language learning

16 Ιστορική αναδρομή (CALL) Φάση Τεχνολογία Κεντρικός Υπολογιστής Προσωπικός υπολογιστής Πολυμέσα και διαδίκτυο Διδασκαλία - μάθηση Συμπεριφοριστική προσέγγιση Γνωστική προσέγγιση- Επικοινωνιακή προσέγγιση Κοινωνιογνωστική προσέγγιση Κοινωνικοπολιτισμι κή προσέγγιση Γλώσσα Δομική Γλωσσολογία Έμφαση στη φόρμα Κοινωνιογλωσσολο γία Ψυχογλωσσολογία Έμφαση στο νόημα και στη χρήση της γλώσσας Έμφαση στην αυθεντική αλληλεπίδραση και στην αντιμετώπιση της Γλώσσας ως «κοινωνική πρακτική» Αρχή της χρήσης της Γλώσσας Πρακτική και εξάσκηση Υπολογιστής ως φροντιστής Επικοινωνιακές δραστηριότητες Υπολογιστής ως φροντιστής Ομαδοσυνεργατικέ ς δραστηριότητες ΤΠΕ ως Κοινωνιογνωσιακά & 29/8/2012 ispantid@edc.uoc.gr 16 κοινωνικοπολιτισμικά

17 Αποτελέσματα της CALL (1/2) Προάγουν τη γλωσσική και επικοινωνιακή επιδεξιότητα για τους μαθητές της Γ2 Αυξάνουν τα επίπεδα μαθησιακής αυτονομίας, κινήτρων, ικανοποίησης και αυτο-εικόνας Αυξάνουν το μαθησιακό έλεγχο, προτρέπουν σε αλληλεπίδραση Δημιουργούν αυθεντικά ακροατήρια και περιβάλλοντα χρήσης της γλώσσας Αυξάνουν το μαθησιακό χρόνο (Boswood,1997; Chapelle, 2001; Crystal, 2001; Dedski & Levy, 1999; Egbert & Hanson-Smith,2000; Ellis, 2002; Fotos, 2001; Healy, 1999; Fotos & Browne, 2004; Levy, 1999; Warschauer & Kern, 2000; Warschauer, Shetzer & Meloni, 2000)

18 Αποτελέσματα του CALL (2/2) Διατήρηση του ενδιαφέροντος μάθησης της δεύτερης ή ξένης γλώσσας για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα Αποτελεσματικότερη διαχείριση του μαθησιακού χρόνου Αυθεντικότερα μαθησιακά περιβάλλοντα (Warschauer, 2004)

19 1.1 TUTORIAL CALL (διδακτικός χρόνος) Ασκήσεις γραμματικής Quia ( Hotpotatoes Μργαριτα 5, 6 Καθώς μεγαλώνουμε στον κόσμο των ελληνικών Λεξιλόγιο, ρητή διδασκαλία, προγράμματα ανάγνωσης. WordChamp & UltraLingua (free software) Automatic Speech Recognition (ASR) Tell Me More Αλφαβητοχώρα Pragmatics Dancing with Words E-tutor για τη μάθηση της Γερμανικής γλώσσας Tagarela για τη μάθηση της Πορτογαλικής γλώσσας RoboSensei για τη μάθηση της Ιαπωνικής γλώσσας

20 Αποτελέσματα της TUTORIAL CALL ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΓΜΥΥ Παρά τα χαμηλά επίπεδα αλληλεπιδραστικότητας και την περιορισμένη ικανότητα κατασκευής νοήματος οι γραμματικές ασκήσεις έχουν θέση αν λάβει κάποιος υπόψη του το ΔΙΚΑΚΤΙΚΟ ΧΡΟΝΟ (Hubbard& Bradin Siskin, 2004; Προτίμηση των μαθητών έναντι των Web 2.0 τεχνολογιών blogs, wikis, online chatting (Peters, Weinberg & Sarma, 2009; Warschauer & Crimes, 2007)

21 Αποτελέσματα της TUTORIAL CALL ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΓΜΥΥ Θετικά αποτελέσματα στη μάθηση του λεξιλογίου, της αναγνωστικής και ακουστικής κατανόησης ειδικά για τα υψηλότερα επίπεδα (Blake, 2011; Chun, 2006; Codd, 2007; Lafford, Lafford & Sykes, 2007; Ranalli, 2009) Βελτίωση της προφοράς (Lafford, 2004)

22 1.2 COMPUTER-MEDIATED COMMUNICATION Asynchronous CMC ( , forums, blogs, wikis) Synchronous CMC (skype) Chat facebook, myspace, linkedln Cultura Κοινότητες Υψηλά επίπεδα αλληλεπιδραστικότητας και διαπραγμάτευσης (Beltz & Thorne, 2006; Blake, 2000; Blake, 2011; Lee, 2007; Sauro, 2009; Smith,2003; Smith, 2009; Sotillo,2000)

23 1.3 Games for language learning World of Warcraft (Ισπανικά, Γαλλικά, Αγγλικά) Second Life Forgotten World Active worlds

24 Games for language learning Συνδυασμός CALL & CMC ΓΜΥΥ και ΕΔΥ Ατομικά και συνεργατικά παιχνίδια Σχεδιασμένες εμπειρίες με σχεδιασμένους στόχους και κανόνες Απενοχοποίηση του «λάθους», ελευθερία πειραματισμού, ερμηνείας Τι μαθαίνεται σχετίζεται άμεσα με το πώς μαθαίνεται.

25 Games for language learning Υψηλά επίπεδα γλωσσικής παραγωγής και διαπραγμάτευσης του νοήματος (Ranalli, 2008) Περιορισμένη μεταφορά από την εικονική στη ρεαλιστική πραγματικότητα (Cohen & Sykes 2010 Ανάγκη από περισσότερη έρευνα για τη χρήση των «Παιχνιδιών» (Blake, 2011; Sqire, 2006)

26 1.4 Socio-Cognitive tools Inspiration Writing partner Ιδεοκατασκευές Καθώς μεγαλώνουμε στον κόσμο των ελληνικών Βήματα προς το κείμενο Μαργαρίτα 3,4,5,6

27 Δυνατότητες μνημονική υποστήριξη, που διευκολύνει τη γραπτή δραστηριότητα υψηλού επιπέδου ερεθίσματα που βοηθούν τους μαθητές στο έλεγχο των φάσεων του σχεδιασμού, της πρώτης καταγραφής και της βελτίωσης, τις οποίες οι δίγλωσσοι μαθητές δυσκολεύονται να επιτελέσουν χωρίς εξωτερική βοήθεια και συγκεκριμένες μεταγνωστικές και αυτορυθμιστικές οδηγίες

28 3. Ανάλυση ακροατηρίου-ηθική διάσταση Κοινωνική και πολιτική επίδραση Πολιτισμική διασπορά Προκαταλήψεις Γεωγραφική διασπορά Κανόνες συμπεριφοράς Ιδιωτικότητα Λογοκλοπή Πνευματικά δικαιώματα Ασφάλεια 29/8/

29 4. Ανάλυση των παιδαγωγικών χαρακτηριστικών των (ΤΠΕ) Παρουσιάζουν τις πληροφορίες με πολλαπλό τρόπο συνδυάζοντας ήχο, εικόνα και κείμενο και κάνουν αφενός τη σχολική μάθηση πιο ενδιαφέρουσα, χρήσιμη και διασκεδαστική, αφετέρου την πληροφορία περισσότερο προσβάσιμη (Mishra, & Shara, 2005 Mayer, 2001 Scardamalia, & Bereiter, 1994 Σπαντιδάκης, 2004β). 29/8/

30 4. Ανάλυση των παιδαγωγικών χαρακτηριστικών των (ΤΠΕ) Μπορούν να: εξατομικεύουν και να διαφοροποιούν τη διδασκαλία (Βοσνιάδου, 2006, Σπαντιδάκης, 2010) παρέχουν ανατροφοδότηση σε σύντομο χρονικό διάστημα (Scardamalia, & Bereiter, 1994, Sandholtz, Ringstaff, & Dwyer, 1996 Βοσνιάδου, 2006 Salomon, 1990). 29/8/

31 4. Ανάλυση των παιδαγωγικών χαρακτηριστικών των (ΤΠΕ) Έχουν τη δυνατότητα να διαδραματίζουν το ρόλο ενός «υπομονετικού» δασκάλου (Ράπτης, Ράπτη, 2002 (Zallemayer, Salomon, Globerson, & Givon, 1991). Παρέχουν τον έλεγχο της μαθησιακής διαδικασίας είτε στο δάσκαλο είτε στο μαθητή ή τον κρατούν οι ίδιες (Scardamalia, & Bereiter, 1994 Βοσνιάδου, 2006, Σπαντιδάκης, 2010). 29/8/

32 4. Ανάλυση των παιδαγωγικών χαρακτηριστικών των (ΤΠΕ) Μπορούν να συνδέουν τη μαθησιακή δραστηριότητα με την καθημερινή ζωή (Salomon, 1990) Κοινότητες πρακτικής και κοινότητες μάθησης 29/8/

33 4. Ανάλυση των παιδαγωγικών χαρακτηριστικών των (ΤΠΕ) Υπογραμμίζουν το διευκολυντικό, παροτρυντικό ρόλο του εκπαιδευτικού στη μαθησιακή διαδικασία. Ο εκπαιδευτικός παύει να θεωρείται ο «ταχυδρόμος» της γνώσης και οι μαθητές τα «άδεια δοχεία» που θα πρέπει να γεμίσουν (Ράπτης, Ράπτη, 2002 Βοσνιάδου, 2006 Hafzallah, 2004). 29/8/

34 Σχεδίαση σελίδων Η πληροφορία πρέπει να είναι: Προσβάσιμη, διαχειρίσιμη, νοηματοφόρα Εικόνα, ήχος «κείμενο» Πολυμεσική θεωρία (Mayer, 2001) Θεωρία της διπλής Κωδικοποίησης (Paivio, 1990) Θεωρία γνωστικού φορτίου (Sweller, 1994). Εργαζόμενη μνήμη (Baddeley, 1997)

35 Iδεώδες δεδομένο Ιδεώδες νέο Ζωτική πληροφορία Πραγματικό δεδομένο Πραγματικό νέο

36 Εικόνα - κείμενο Διακοσμητική Αναπαραστατική Ερμηνευτική Οργανωτική (Carney & Levin, 2002)

37 8. Σχεδίαση σελίδων -Αρχές (1/2) α) Πολυμεσική αρχή (multimedia principle): εμπλέκει κατά την παρουσίαση των πληροφοριών ταυτόχρονα λέξεις και εικόνες (όχι λέξεις ή εικόνες χωριστά), β) Αρχή της προσαρμοστικότητας ( modality principle): εμπλέκει κατά την παρουσίαση αφήγηση και γραφικά (όχι κείμενο και γραφικά), γ) Αρχή του πλεονασμού (redundancy principle): εμπλέκει μόνο αφήγηση και γραφικά (όχι αφήγηση, γραφικά και κείμενο), δ) Αρχή της συνοχής (coherence principle): απαλλάσσει από περιττές λεκτικές και οπτικές πληροφορίες, ε) Αρχή των διαδικαστικών διευκολύνσεων (procedural facilitations): παρέχει τις κατάλληλες νύξεις οι οποίες κατευθύνουν την προσοχή του μαθητή στην ουσιαστικότερη επεξεργασία του παρουσιαζόμενου θέματος 29/8/2012 ispantid@edc.uoc.gr 37

38 8. Σχεδίαση σελίδων -Αρχές(2/2) στ) Αρχή της συνάφειας ή της εγγύτητας (contiguity principle): παρουσιάζει ταυτόχρονα χρονικά και χωρικά τις οπτικές και λεκτικές πληροφορίες, ζ) Αρχή της κατάτμησης (segmentation principle): κάνει σύντομη παρουσίαση των πληροφοριών και δίνει το έλεγχο στον μαθητή, η) Αρχή της γνωσιακής μαθητείας (cognitive apprenticeship): στοχεύει στη μαθησιακή αυτονομία του μαθητή μέσω της ανάπτυξης των μεταγνωσιακών δεξιοτήτων και γνώσεων, θ) Αρχή της θετικής αλληλεξάρτησης (positive interdependence): ενισχύει τις δυνατότητες συνεργασίας μεταξύ των μαθητών και των μαθητών με τον εκπαιδευτικό και ι) Αρχή της χρησιμότητας- αξιοποίησης : (usefulness) παρέχει δυνατότητες εφαρμογής της νέας γνώσης σε νέες προβληματικές καταστάσεις. 29/8/2012 ispantid@edc.uoc.gr 38

39 Προβληματισμός Only recently have OLL practitioners begun to think in terms of integrating both tutorial CALL and CMC together (Blake 2011).

40 Συνδυαστικό Δυναμικό Μοντέλο Μάθησης Negotiation/ Cognitive Apprenticeship Tutor -CALL SOCIAL COMPUTING Scaffolding Language learning Language use SOCIO-COGNITIVE TOOLS

41

42 6. Οργάνωση Διαδικτυακό περιβάλλον e-learning Περιβάλλον μαθητή Περιβάλλον εκπαιδευτικού 29/8/

43

44

45

46 Φάκελος Εκπαιδευτικός

47

48

49 ΡΟΝΤΙΣΤΗΣ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΣΗ

50 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΓΝΩΣΙΑΚΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ

51 Κοινότητες μάθησης

52

53

54

55

56 Μειονεκτήματα του e-learning Πρόβλημα με μαθητές με μειωμένα κίνητρα Υπάρχει περίπτωση διατάραξης της σχέσης δασκάλου μαθητή Ο δάσκαλος μπορεί να μην είναι πάντα διαθέσιμος Χαμηλές ταχύτητες 29/8/

57 Οι ΤΠΕ δεν αποτελούν πανάκεια. Τη διαφορά την κάνει η μέθοδος διδασκαλίας, η διδακτική προσέγγιση 29/8/

58 Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας! 29/8/