Ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΚΡΗΤΗ

Transcript

1 Ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΚΡΗΤΗ Αποτελε σματα / Αποτί μηση / Σχολίασμο ς ε ρευνας τουρίστίκου προφί λ αλλοδαπου επίσκε πτη - Τουριστική περίοδος:

2 Υπεύθυνοι της έρευνας: Δρ. Γ. Μπαουράκης, Δ/ντής Μ.Α.Ι.Χ. Καθ. Κ. Ζοπουνίδης, Ακαδημαϊκός, Δ/ντής Εργ. Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Ανάλυσης Δεδομένων - Πρόβλεψης του Πολυτεχνείου Κρήτης, Audencia Nantes School of Management, France Π. Δράκος, ΕΔΙΠ, Τμ. Οικονομικών Επιστημών, Παν/μιο Κρήτης Γ. Αγγελάκης, Ερευνητής, Τμ. Οικονομίας και Διοίκησης, Μ.Α.Ι.Χ. Γ. Ατσαλάκης, Λέκτορας, Εργ.Ανάλυσης Δεδομένων Πρόβλεψης του Πολυτεχνείου Κρήτης Δ. Νίκλης, Υπ. Δρ. Πολυτεχνείου Κρήτης Μ.Α.Ι.Χ. Το σύνολο του περιεχομένου της μελέτης, αποτελεί αντικείμενο πνευματικής ιδιοκτησίας (copyright) και διέπεται από τις εθνικές και διεθνείς διατάξεις περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας, με εξαίρεση τα ρητώς αναγνωρισμένα δικαιώματα τρίτων. Απαγορεύεται ρητά η αναπαραγωγή, αναδημοσίευση, αντιγραφή, αποθήκευση, πώληση, μετάδοση, διανομή, έκδοση, εκτέλεση, «φόρτωση» (download), τροποποίηση με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά η περιληπτικά χωρίς τη ρητή προηγούμενη έγγραφη συναίνεση του Μεσογειακού Αγρονομικού Ινστιτούτου Χανίων. Σελίδα 2

3 Περιεχόμενα ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Γενικές πληροφορίες για τον ελληνικό τουρισμό Διεθνείς αφίξεις στο αεροδρόμιο Χανίων Διεθνείς αφίξεις στο αεροδρόμιο Ηρακλείου ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Στόχος έρευνας Στάδια υλοποίησης της έρευνας Οργανόγραμμα της ομάδας έρευνας Οργάνωση και λειτουργία ομάδων εργασίας ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΒΑΣΕΙ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΩΝ - ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΩΝ Εισαγωγή Γενικά χαρακτηριστικά (προφίλ) των αλλοδαπών τουριστών Δημογραφικά χαρακτηριστικά Στοιχεία για τον προορισμό των επισκεπτών Είδη καταλύματος Παράγοντες επιλογής της Κρήτης ως τόπου διακοπών Ικανοποίηση από παρεχόμενες υπηρεσίες Κατανάλωση τοπικών προϊόντων Εναλλακτικές μορφές τουρισμού Οικονομική κρίση και συνέπειες Δαπάνες επισκεπτών κατά την περίοδο διαμονής Επισκέπτες charter vs Ryanair Δημογραφικά στοιχεία Στοιχεία για τον προορισμό των επισκεπτών Είδη καταλύματος Παράγοντες επιλογής της Κρήτης ως τόπου διακοπών Ικανοποίηση από παρεχόμενες υπηρεσίες Κατανάλωση τοπικών προϊόντων Εναλλακτικές μορφές τουρισμού Οικονομική κρίση και συνέπειες Δαπάνες επισκεπτών κατά την περίοδο διαμονής Σελίδα 3

4 3.4. Σκανδιναβοί και υπόλοιποι επισκέπτες Δημογραφικά στοιχεία Στοιχεία για τον προορισμό των επισκεπτών Είδη καταλύματος Ικανοποίηση από παρεχόμενες υπηρεσίες καταλυμάτων Κατανάλωση τοπικών προϊόντων Οικονομική κρίση και συνέπειες Δαπάνες επισκεπτών κατά την περίοδο διαμονής Ανάλυση τουριστικού προφίλ επισκεπτών με σύγκριση διαφορετικών ηλικιακών ομάδων Δημογραφικά στοιχεία Στοιχεία για τον προορισμό των επισκεπτών Είδη καταλύματος Παράγοντες επιλογής της Κρήτης ως τόπου διακοπών Ικανοποίηση από παρεχόμενες υπηρεσίες Κατανάλωση τοπικών προϊόντων Οικονομική κρίση και συνέπειες Δαπάνες επισκεπτών κατά την περίοδο διαμονής Ανάλυση τουριστικού προφίλ επισκεπτών ανά χώρα προέλευσης Νορβηγία Νορβηγοί - charter Νορβηγοί - Ryanair Σουηδία Σουηδοί - charter Σουηδοί Ryanair Δανία Δανία charter Δανία Ryanair Μ. Βρετανία Μ. Βρετανία - charter Μ. Βρετανία - Ryanair Φινλανδία Γερμανία Γερμανοί charter Σελίδα 4

5 Γερμανοί - Ryanair Πολωνία Πολωνοί charter Πολωνοί - Ryanair Ιταλία Ιταλία charter Ιταλία - Ryanair Ρωσία ΕΠΙΛΟΓΟΣ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΗΓΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Σελίδα 5

6 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η παρούσα μελέτη παρουσιάζει τα αποτελέσματα, αποτίμηση και σχολιασμό του τουριστικού προφίλ του αλλοδαπού επισκέπτη στη Δυτική Κρήτη κατά την τουριστική περίοδο Στο πρώτο κεφάλαιο, αναλύονται δευτερογενή στοιχεία που αφορούν τον Ελληνικό τουρισμό και τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζει στην οικονομία της χώρας. Επίσης, γίνεται καταγραφή των διεθνών αφίξεων στα δύο αεροδρόμια της Κρήτης (Χανίων και Ηρακλείου), όπου παρουσιάζονται και αναλύονται οι κύριες χώρες προέλευσης των επισκεπτών. Το δεύτερο κεφάλαιο, αναφέρεται στον σχεδιασμό και την μελέτη της έρευνας. Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάζεται ο στόχος της έρευνας, τα στάδια υλοποίησης αυτής καθώς και το οργανόγραμμα της ομάδας έρευνας. Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζονται αναλυτικά τα αποτελέσματα της έρευνας, βάσει ερωτηματολογίων και προσωπικών συνεντεύξεων. Αρχικά, γίνεται μια αποτίμηση των γενικών χαρακτηριστικών του συνόλου των αλλοδαπών τουριστών που επισκέπτονται το αεροδρόμιο Ι.Δασκαλογιάννης. Στη συνέχεια, πραγματοποιούνται στοχευμένες διαφοροποιήσεις με βάση τα ακόλουθα κριτήρια: πτήση που επέλεξαν για να έρθουν στη Δυτική Κρήτη (επισκέπτες charter vs επισκέπτες Ryanair), εθνικότητα, ομάδες χωρών προέλευσης (Σκανδιναβοί vs Υπόλοιποι επισκέπτες), ηλικία (τρεις διαφορετικές ηλικιακές ομάδες). Εν κατακλείδι, γίνεται η παράθεση των γενικών συμπερασμάτων που αφορούν όλους τους επισκέπτες. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Η μελέτη πραγματοποιήθηκε με χρήση ερωτηματολογίων και προσωπικών συνεντεύξεων Τόπος Διεξαγωγής: Αεροδρόμιο Χανίων Μήνες Διεξαγωγής Ερωτηματολογίων και συνεντεύξεων: Ιούνιος Σεπτέμβριος Ομάδα- Στόχος: Επιβάτες τακτικών charter flights και Ryan Air 4000 ερωτηματολόγια και προσωπικές συνεντεύξεις 20 διαφορετικές χώρες προέλευσης επιβατών Ερωτηματολόγιο μεταφρασμένο σε 9 γλώσσες Συμμετοχή 25 μεταπτυχιακών ερευνητών από χώρες Ε.Ε για τις ανάγκες της έρευνας Σελίδα 6

7 1. ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Γενικές πληροφορίες για τον ελληνικό τουρισμό Ο Ελληνικός Τουρισμός, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) για το 2012, συνεισφέρει στο 16,4% του ΑΕΠ, καλύπτοντας το 51,2% του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου. Επίσης, απασχολεί 1 στους 5 εργαζόμενους της χώρας και δημιουργεί 34 δισ. συνολική ζήτηση στην οικονομία. Συγκρινόμενος σε παγκόσμιο επίπεδο, ο ελληνικός τουρισμός καταγράφει ικανοποιητικές επιδόσεις. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (UNWTO), η Ελλάδα το 2012 ήταν 17η σε επίπεδο διεθνών αφίξεων και 23η σε επίπεδο εσόδων. Επίσης, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) το 2013, η χώρα μας καταλαμβάνει την 32η θέση μεταξύ 140 χωρών στο Δείκτη Ταξιδιωτικής και Τουριστικής Ανταγωνιστικότητας, ενώ στο Γενικό Δείκτη Ανταγωνιστικότητας καταλαμβάνει μόλις την 96η. Τα στοιχεία αυτά αποδεικνύουν ότι ο ελληνικός τουρισμός είναι ανταγωνιστικός σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο παρακάτω πίνακας, παρουσιάζει τα βασικά μεγέθη του Ελληνικού Τουρισμού για το Πίνακας 1. Βασικά Μεγέθη Ελληνικού Τουρισμού, 2012 Συμμετοχή στο ΑΕΠ 16,4% [WTTC] Συμμετοχή στην απασχόληση 18,3% της συνολικής απασχόλησης [WTTC] Συνολική Απασχόληση [WTTC] Έσοδα 10,4 δισ. (συμπεριλαμβανομένων των εισπράξεων κρουαζιέρας) [ΤτΕ] Αφίξεις Αλλοδαπών 16,9 εκατ. (συμπεριλαμβανομένων των αφίξεων κρουαζιέρας) Μέση κατά κεφαλή δαπάνη 616 (συμπεριλαμβανομένων των ποσών κρουαζιέρας) Μερίδιο Αγοράς 1,5% Παγκόσμια, 2,9% Ευρώπη Εποχικότητα 56% των αφίξεων αλλοδαπών πραγματοποιείται Ιούλιο - Αύγουστο - Σεπτέμβριο Συγκέντρωση Προσφοράς 66% των ξενοδοχειακών κλινών συγκεντρώνονται σε 4 περιοχές της Ελλάδας [ΞΕΕ] Ξενοδοχειακή Υποδομή ξενοδοχεία / κλίνες [ΞΕΕ] Top 5 αγορές Γερμανία ( ), Ην. Βασίλειο ( ), ΠΓΔΜ ( ), Γαλλία ( ), Ρωσία ( ) [ΤτΕ] Top 5 αεροδρόμια (σε αφίξεις Αθήνα ( ), Ηράκλειο ( ), αλλοδαπών) Ρόδος ( ), Θεσσαλονίκη ( ), Κέρκυρα ( ) [ΕΛ.ΣΤΑΤ.] Πηγή: ΣΕΤΕ, επεξεργασία στοιχείων ΕΛ.ΣΤΑΤ., UNWTO, WEF, WTTC, TτΕ, ΞΕΕ, 2013 Σελίδα 7

8 Στον ακόλουθο πίνακα, καταγράφονται οι επιδόσεις 5 ανταγωνιστριών χωρών, όσο αφορά τον τουριστικό κλάδο. Πίνακας 2. Επιδόσεις Ανταγωνιστριών Χωρών Δείκτες Απόδοσης 2012 Ισπανία Κύπρος Τουρκία Αίγυπτος Κροατία Κατάταξη - Διεθνείς Αφίξεις 4η κάτω από 6η 22η 26η την 50η Κατάταξη - Έσοδα 2η κάτω από 12η 32η 33η την 50η Διεθνείς Αφίξεις 2012 (εκατ.) 57,7 2,5 35,7 11,2 10,4 % μεταβολή αφίξεων ,4% -7,4% 271,9% 119,6% 96,2% 2012 Έσοδα δις USD 55,9 2,6 25,7 9,9 8,8 % μεταβολή εσόδων ,3% 36,8% 238,2% 130,2% 214,3% 2012 Μέση κατά κεφαλή Δαπάνη ανά ταξίδι σε USD Μερίδιο αγοράς παγκόσμια 5,6% 0,2% 3,4% 1,1% 1,0% σε Αφίξεις Μερίδιο αγοράς παγκόσμια 5,2% 0,2% 2,4% 0,9% 0,8% σε Έσοδα Πηγή: ΣΕΤΕ, επεξεργασία στοιχείων ΕΛ.ΣΤΑΤ., UNWTO, WEF,2013 Ο επόμενος πίνακας, παρουσιάζει τις διεθνείς τουριστικές αφίξεις στα κυριότερα αεροδρόμια της χώρας. Τα στοιχεία αφορούν την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου των ετών 2012, 2013 καθώς και σύγκριση αυτών. Παρατηρούμε ότι υπάρχει μια ανοδική πορεία σχεδόν σε όλα τα αεροδρόμια και μάλιστα η άνοδος κινείται σε διψήφια νούμερα στην περίπτωση των νησιών. Πίνακας 3. Διεθνείς Τουριστικές Αφίξεις στα Κυριότερα Αεροδρόμια (εκτός Κρήτης), Αθήνα Θεσ/νίκη Ρόδος Κως Κέρκυρα Ζάκυνθος Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος Σύνολο Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων από το ΣΕΤΕ, Ιανουάριος 2014 Σελίδα 8

9 Πίνακας 4. Διεθνείς Τουριστικές Αφίξεις στα Κυριότερα Αεροδρόμια (εκτός Κρήτης), Αθήνα Θεσ/νίκη Ρόδος Κως Κέρκυρα Ζάκυνθος Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος Σύνολο Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων από το ΣΕΤΕ, Ιανουάριος 2014 Πίνακας 5. Ποσοστιαία Μεταβολή (%) στις Διεθνείς Τουριστικές Αφίξεις στα Κυριότερα Αεροδρόμια (εκτός Κρήτης), Δ 2013/2012 Αθήνα Θεσ/νίκη Ρόδος Κως Κέρκυρα Ζάκυνθος Ιανουάριος -12,58-13,28-56, Φεβρουάριος -6,45-5,28-77,02-64,71 - Μάρτιος -7,70 7,40 12,60 7,17-24,32-32,47 Απρίλιος -16,43-11,22-23,95 13,12 53,40 34,58 Μάιος 11,21 13,30 8,15 21,81 20,02 33,88 Ιούνιος 10,35 5,48 18,37 16,57 8,46 12,46 Ιούλιος 2,05-1,92 8,43 11,58 8,20 12,96 Αύγουστος 0,29 0,82 11,65 9,76 12,03 17,21 Σεπτέμβριος 1,83 9,54 11,15 13,21 9,96 12,45 Οκτώβριος 12,74 9,77 24,67 49,42 23,48-11,66 Νοέμβριος 16,96 14,39 96,53 92,68 233,83-15 Δεκέμβριος 14,34 13,19 46, Σύνολο 2,51 3,40 10,92 15,37 12,40 15,22 Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων από το ΣΕΤΕ, Ιανουάριος 2014 Σελίδα 9

10 1.2. Διεθνείς αφίξεις στο αεροδρόμιο Χανίων Πίνακας 6. Αφίξεις αλλοδαπών με charters στο αεροδρόμιο Χανίων ανά εθνικότητα (Ιανουάριος Δεκέμβριος ) ΧΩΡΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ( )% ΝΟΡΒΗΓΙΑ ,25 ΣΟΥΗΔΙΑ ,13 ΔΑΝΙΑ ,21 M. ΒΡΕΤΑΝΙΑ ,30 ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ ,46 ΓΕΡΜΑΝΙΑ ,10 ΠΟΛΩΝΙΑ ,36 ΙΤΑΛΙΑ ,19 ΡΩΣΙΑ ,90 ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ ,21 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΑΦΙΞΕΩΝ ,28 Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας Χανίων, Ιανουάριος, 2014 Κάνοντας μια σύγκριση μεταξύ της φετινής περιόδου (Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2013) με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, όσον αφορά τους αλλοδαπούς επισκέπτες από τις Σκανδιναβικές Χώρες που προτιμούν το αεροδρόμιο Χανίων, παρατηρούμε ότι το ποσοστό αφίξεων τους μειώθηκε από το 62% που ήταν το 2012 στο 53% το 2013 επί των συνολικών αφίξεων. Αύξηση στις αφίξεις σημειώνουν μόνο οι Δανοί κατά 10,21%, σε αντίθεση με τους Σουηδούς, Νορβηγούς και Φιλανδούς που εμφανίζουν μειώσεις κατά 4,13%, 1,25% και 0,46%, αντίστοιχα. Σελίδα 10

11 Γράφημα 1.1. Αφίξεις αλλοδαπών ανά εθνικότητα στο αεροδρόμιο Χανίων ΡΩΣΙΑ ΙΤΑΛΙΑ ΠΟΛΩΝΙΑ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ Μ. ΒΡΕΤΑΝΙΑ ΔΑΝΙΑ ΣΟΥΗΔΙΑ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ ΝΟΡΒΗΓΙΑ ΝΟΡΒΗΓΙΑ 18,1% ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ 14,1% ΣΟΥΗΔΙΑ 13,1% ΔΑΝΙΑ Μ. ΒΡΕΤΑΝΙΑ ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 8,3% 10,6% 13% ΓΕΡΜΑΝΙΑ 7% ΠΟΛΩΝΙΑ 6% ΙΤΑΛΙΑ ΡΩΣΙΑ 4% 5,8% Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας Χανίων, Ιανουάριος 2014 Τα τελευταία 7 χρόνια, παρατηρούμε επίσης, ότι οι Σκανδιναβοί κυμαίνονται περίπου στα ίδια επίπεδα, μεταξύ 420 και 460 χιλιάδων αφίξεων με μικρές αυξομειώσεις κατά την περίοδο αυτή. Αντίθετα, όσον αφορά τις αφίξεις μη Σκανδιναβών στο αεροδρόμιο Χανίων, σημειώνεται μια σημαντική μείωση κατά 48% την περίοδο , ενώ την περίοδο οι αφίξεις υπερδιπλασιάστηκαν κατά 130%. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ενώ οι αφίξεις των μη Σκανδιναβών το 2010 αποτελούσαν μόλις το 28% επί των συνολικών αφίξεων, φέτος το ποσοστό εκτινάχθηκε στο 47%. Με άλλα λόγια, οι μισοί περίπου που καταφτάνουν στο αεροδρόμιο Χανίων είναι μη Σκανδιναβοί. Σελίδα 11

12 Γράφημα 1.2. Αφίξεις Σκανδιναβών και μη Σκανδιναβών με charters στο αεροδρόμιο Χανίων ( ) ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΟΙ ΜΗ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΟΙ Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας Χανίων, Ιανουάριος 2014 Αυτό οφείλεται κυρίως στις αφίξεις αλλοδαπών τουριστών που προτιμούν τη Ryanair, της οποίας το 88% των επιβατών προέρχονται από μη Σκανδιναβικές χώρες (βλ. ακόλουθο διάγραμμα). Επίσης, λόγω της βάσης που δημιούργησε η Ryanair στα Χανιά με πτήσεις σε 26 προορισμούς, οι συνολικές της αφίξεις αυξήθηκαν σε σχέση με την περυσινή περίοδο κατά 80%, φτάνοντας τις αφίξεις, καταλαμβάνοντας έτσι ποσοστό ίσο με το 26,7% επί των αφίξεων αλλοδαπών επισκεπτών στο αεροδρόμιο Χανίων. Δηλαδή, ένας στους τέσσερις περίπου αλλοδαπούς τουρίστες προτιμάει τη Ryanair για τον τελικό προορισμό του στο αεροδρόμιο Χανίων. Από τους αλλοδαπούς τουρίστες που έρχονται με τη Ryanair, η πλειοψηφία τους προέρχεται από την Ιταλία κατά 22%, τη Μ. Βρετανία κατά 19% και τη Γερμανία κατά 17,5% (βλ. επόμενο γράφημα). Σελίδα 12

13 Γράφημα 1.3. Ποσοστά επί των συνολικών αφίξεων της Ryanair Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί 12% 88% Γράφημα 1.4. Οι 5 κυριότερες χώρες προέλευσης επισκεπτών της Ryanair 22% 19% 17,50% 11,50% 8% Ιταλία Βρετανία Γερμανία Κύπρος Πολωνία Τη φετινή χρονιά, η Ryanair έφερε στα Χανιά αλλοδαπούς τουρίστες από 12 συνολικά χώρες, 4 παραπάνω εθνικότητες σε σχέση με την περυσινή περίοδο. Επίσης, παρατηρούμε ότι οι Ιταλοί έρχονται αποκλειστικά με τη Ryanair, όπως και το συντριπτικό ποσοστό των Κυπρίων. Τέλος, το μεγαλύτερο ποσοστό των Γερμανών σχεδόν δύο στους τρεις, προτιμάει τη Ryanair, ενώ σημαντικό είναι και το ποσοστό των Βρετανών περίπου οι μισοί, που επιλέγουν τη Ryanair για να προσγειωθούν στο αεροδρόμιο Χανίων. Από τις μη Σκανδιναβικές χώρες, όλες σημείωσαν αύξηση των αφίξεων τους συγκριτικά με την περυσινή περίοδο. Μεγάλες αυξήσεις παρουσίασαν οι Γερμανοί και Ιταλοί κατά 55% και Σελίδα 13

14 54%, αντίστοιχα, ενώ σημαντικές είναι και οι αυξήσεις των Πολωνών κατά 38% και των Βρετανών κατά 26%. Εντυπωσιακή και ενθαρρυντική είναι επίσης, η αξιοσημείωτη αύξηση των Ρώσων, των οποίων οι αφίξεις αυξήθηκαν δέκα φορές περισσότερο σε σχέση με την περυσινή περίοδο, καταλαμβάνοντας έτσι την ένατη θέση επί των συνολικών αφίξεων στο αεροδρόμιο Χανίων με ποσοστό 4% Διεθνείς αφίξεις στο αεροδρόμιο Ηρακλείου Παρατηρώντας τις αφίξεις αλλοδαπών τουριστών στο αεροδρόμιο Ηρακλείου για την περίοδο Ιανουαρίου Δεκεμβρίου 2013 διαπιστώνουμε ότι φέτος έχουν φτάσει στα , σημειώνοντας μια αύξηση σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012 ( αφίξεις) της τάξης του 16,77%. Πιο συγκεκριμένα, από τα ποσοστά αφίξεων των αλλοδαπών επισκεπτών για τη φετινή περίοδο (Ιανουάριος Δεκέμβριος 2013), συμπεραίνουμε ότι το 61% προέρχεται από τις ακόλουθες χώρες: Ρωσία (18,9%), Γερμανία (17,4%), Αγγλία (13,9%) και Γαλλία (10,7%). Ακολουθούν με μικρότερα αλλά σημαντικά ποσοστά, αλλοδαποί επισκέπτες από Ισραήλ (5,3%), Ολλανδία (5%), Ουκρανία (3,6%), Ιταλία (3,4%), Ελβετία (3,3%) και Βέλγιο (3,1%). Πίνακας 7. Αφίξεις αλλοδαπών στο αεροδρόμιο Ηρακλείου ανά εθνικότητα (Ιανουάριος Δεκέμβριος ) ΧΩΡΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ( )% ΡΩΣΙΑ ,46 ΓΕΡΜΑΝΙΑ ,82 ΑΓΓΛΙΑ ,73 ΓΑΛΛΙΑ ,16 ΙΣΡΑΗΛ ,23 ΟΛΛΑΝΔΙΑ ,70 ΟΥΚΡΑΝΙΑ ,01 ΙΤΑΛΙΑ ,39 ΕΛΒΕΤΙΑ ,35 ΒΕΛΓΙΟ ,56 ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ ,93 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΑΦΙΞΕΩΝ ,77% Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας Ηρακλείου, Ιανουάριος 2014 Σελίδα 14

15 Γράφημα 1.5. Αφίξεις αλλοδαπών στο αεροδρόμιο Ηρακλείου (Ιανουάριος- Δεκέμβριος 2013 %) ΒΕΛΓΙΟ ΕΛΒΕΤΙΑ ΙΤΑΛΙΑ ΟΥΚΡΑΝΙΑ ΟΛΛΑΝΔΙΑ ΙΣΡΑΗΛ ΓΑΛΛΙΑ ΑΓΓΛΙΑ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΡΩΣΙΑ ΡΩΣΙΑ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ ΑΓΓΛΙΑ ΓΑΛΛΙΑ ΙΣΡΑΗΛ ΟΛΛΑΝΔΙΑ ΟΥΚΡΑΝΙΑ ΙΤΑΛΙΑ ΕΛΒΕΤΙΑ ΒΕΛΓΙΟ 5,3% 5% 3,6% 3,4% 3,3% 3,1% 10,7% 13,9% 15,8% 17,4% 18,9% Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας Ηρακλείου, Ιανουάριος, 2014 Κάνοντας μια σύγκριση της περιόδου Ιανουαρίου Δεκεμβρίου 2013 με την αντίστοιχη περίοδο του 2012, όσον αφορά τις κύριες εθνικότητες που προτιμούν το αεροδρόμιο Ηρακλείου, παρατηρούμε ότι όλες σημείωσαν άνοδο, εκτός από τους Ιταλούς, οι οποίοι παρουσίασαν μείωση κατά 5,4%. Σύμφωνα όμως με την έρευνα, ακόμη και αυτή η μείωση που παρατηρείται από τους Ιταλούς στο Ηράκλειο, ουσιαστικά είναι πλασματική, διότι ο συγκεκριμένος αριθμός Ιταλών προτιμάει να προσγειώνεται στο αεροδρόμιο Χανίων με τη Ryanair και να επιστρέφει οδικώς στο Ηράκλειο. Επίσης, ρεκόρ αφίξεων παρουσιάζουν οι αλλοδαποί επισκέπτες από το πρώην Ανατολικό μπλοκ, όπως είναι η Ρωσία και η Ουκρανία. Πιο συγκεκριμένα, εντυπωσιακή είναι η αύξηση των Ρώσων επισκεπτών κατά 50%, οι οποίοι σκαρφάλωσαν στην πρώτη θέση επί των συνολικών αφίξεων στο αεροδρόμιο Ηρακλείου για πρώτη φορά στα χρονικά, ενώ εκρηκτική είναι και η αύξηση των Ουκρανών κατά 84%, οι οποίοι από τη δωδέκατη θέση που καταλάμβαναν την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, τώρα ανεβαίνουν δυναμικά στην έβδομη θέση. Αξιοσημείωτη είναι επίσης και η αύξηση των Ισραηλινών κατά 18%, οι οποίοι δείχνουν μια συνεχή ανοδική τάση τα τελευταία χρόνια, καταλαμβάνοντας την πέμπτη θέση επί των συνολικών αφίξεων στο αεροδρόμιο Ηρακλείου, μία θέση παραπάνω σε σχέση με την προηγούμενη αντίστοιχη περίοδο. Σχετικά με τις υπόλοιπες εθνικότητες, σημαντικές είναι οι αυξήσεις των Γερμανών, Γάλλων και Ολλανδών κατά 19%, 11% και 11%, αντίστοιχα, ενώ μικρή αύξηση παρουσιάζουν οι Άγγλοι κατά 3%. Σελίδα 15

16 Συγκρίνοντας τις 4 κύριες εθνικότητες που αποτελούν το 61% των συνολικών αφίξεων στο αεροδρόμιο Ηρακλείου, παρατηρούμε ότι ενώ οι επισκέπτες από Γερμανία, Αγγλία και Γαλλία παρουσιάζουν μικρές μεταβολές από χρόνο σε χρόνο, η Ρωσία αντίθετα, εμφανίζει συνεχή άνοδο με αλματώδεις ετήσιες αυξήσεις κατά τα τελευταία 4 χρόνια, υπερτριπλασιάζοντας τις αφίξεις τους (323%) και ανεβαίνοντας έτσι από την τέταρτη στην πρώτη θέση επί των συνολικών αφίξεων. Γράφημα 1.6. Αφίξεις κυρίων εθνικοτήτων στο αεροδρόμιο Ηρακλείου, Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας Ηρακλείου, Ιανουάριος 2014 Σελίδα 16

17 2. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 2.1. Στόχος έρευνας Βασικός στόχος της έρευνας είναι η ουσιαστική και συστηματική καταγραφή, ανάλυση και σύγκριση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των αλλοδαπών επισκεπτών της Δυτικής Κρήτης, ούτως ώστε να διερευνηθούν οι τουριστικές δυνατότητες και προοπτικές στην τουριστική αγορά της περιοχής. Ξεκινώντας από ένα πλαίσιο καταγραφής του προφίλ των τουριστών που επισκέπτονται τη Δυτική Κρήτη, στόχο έχουμε να διαπιστώσουμε καταρχάς την συμπεριφορά και σε συνέχεια τις καταναλωτικές συνήθειες τους. Επίσης, βασικό σκέλος της έρευνας είναι η διαπίστωση του επιπέδου ικανοποίησης των τουριστών από τις προσφερόμενες υπηρεσίες σε μία ολοκληρωμένη και πολύπλευρη ανάλυση του τουριστικού προϊόντος. Λόγω του γεγονότος ότι η Ryanair αποφάσισε να εγκαταστήσει την πρώτη της βάση στην Ελλάδα στα Χανιά εξυπηρετώντας 26 προορισμούς, γίνεται διαχωρισμός των τουριστών που προσγειώνονται στο αεροδρόμιο Χανίων, μέσω της Ryanair, ούτως ώστε να συγκριθεί το προφίλ του τουρίστα που έρχεται με τις χαμηλού κόστους πτήσεις με αυτόν που έρχεται με τις κανονικές πτήσεις. Επιπρόσθετα, διενεργούνται περαιτέρω έρευνες για τη διερεύνηση του προφίλ επισκεπτών που προέρχονται από διαφορετικές ομάδες χωρών, διαφορετικές ηλικιακές ομάδες, καθώς και διεξοδικότερη ανάλυση των κυριότερων χωρών που οι πολίτες τους επισκέπτονται τα Χανιά. Η ανάλυση αυτή συμπεριλαμβάνει αξιολόγηση των επιπέδων ικανοποίησης σε σχέση με την διαμονή, το εύρος, την ποιότητα δραστηριοτήτων & υπηρεσιών που απόλαυσαν. Επιπλέον, διερευνάται ο αντίκτυπος της οικονομικής κρίσης στις καταναλωτικές συνήθειες και δραστηριότητες των αλλοδαπών τουριστών. Η καταγραφή των αποτελεσμάτων και η ανάλυση τους, σκοπό έχει στη διαμόρφωση μιας πιο εμπεριστατωμένης αντίληψης για το τουριστικό προϊόν και την απορρόφηση του από την αγορά. Με βάση τα συμπεράσματα που προκύπτουν, οι ενδιαφερόμενοι φορείς θα μπορούν πλέον έμπρακτα να συμμετάσχουν στην βελτίωση του τουριστικού προϊόντος και την αποτελεσματική προώθηση του στην παγκόσμια αγορά. Ουσιαστικά πλέον, μέσω των διαθέσιμων πληροφοριών, οι φορείς έχουν μια σφαιρική αντίληψη σχετικά με τα παρακάτω: Το προφίλ των τουριστών που επισκέπτονται το νομό Χανίων, τους κύριους λόγους επισκεψιμότητας και των δραστηριοτήτων κατά τη διαμονή τους Το επίπεδο ικανοποίησης τους σχετικά με την ποικιλία, την ποιότητα και την τιμολόγηση του τουριστικού προϊόντος Την ικανοποίηση των τουριστών σε σχέση με την ποιότητα του φυσικού περιβάλλοντος και την υποδομή του νομού Το πόσο έχει επηρεαστεί ο τουρίστας από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Σελίδα 17

18 Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω θα μπορούν πλέον οι εμπλεκόμενοι φορείς να κατατάξουν τις δράσεις σε σχέση με τις προτεραιότητες τους και με άξονα την περαιτέρω αναβάθμιση ή ανασυγκρότηση του τουριστικού προϊόντος και την αποτελεσματικότερη προώθηση του Στάδια υλοποίησης της έρευνας Ι. Σχεδιασμός του ερωτηματολογίου Μεθοδολογία: Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από δομημένες ερωτήσεις, το οποίο διευκολύνει την συμπλήρωση του από τον ερωτώμενο. Το ερωτηματολόγιο δοκιμάστηκε πιλοτικά σε περιορισμένο αριθμό τουριστών ώστε να εντοπιστούν σημεία που μπορούν να τύχουν παρανόησης από τον ερωτώμενο. Επιπλέον, ακολουθήθηκε μετάφραση του ερωτηματολογίου στις γλώσσες εφαρμογής του (Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Σουηδικά, Νορβηγικά, Δανέζικα και Ρωσικά) από επαγγελματίες μεταφραστές. ΙΙ. Οργάνωση και διεξαγωγή της έρευνας με προσωπικές συνεντεύξεις Μεθοδολογία: Προκειμένου να επιτύχουμε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα έτσι ώστε το μέγιστο σφάλμα (standard error) να μην υπερβεί το +/- 1,8% με βαθμό σημαντικότητας (confidence level) μεγαλύτερο του 95%, ούτως ώστε να εξαχθούν αξιόπιστα συμπεράσματα, συμπληρώθηκαν 4000 ερωτηματολόγια στο αεροδρόμιο Χανίων, εκ των οποίων ένα αντιπροσωπευτικό ποσοστό αναφέρεται σε τουρίστες που προτίμησαν τη Ryanair για τη μετακίνηση τους. Το δείγμα αποτελείται από άνδρες και γυναίκες άνω των 18 ετών, που επιλέχθηκε βάσει συστηματικής τυχαίας δειγματοληψίας (Systematic Random Sampling). Λαμβάνοντας υπόψη την κατανομή των τουριστών ανά χώρα προέλευσης και χρονική περίοδο (μήνα πραγματοποίησης του ταξιδιού) έγινε και η ανάλογη στάθμιση του δείγματος. Για την ομαλή διεξαγωγή της έρευνας υλοποιήθηκε σύντομο ταχύρρυθμο πρόγραμμα εκπαίδευσης για τα άτομα που τελικά συμμετείχαν σ αυτήν. Η έρευνα διενεργήθηκε κατά τη χρονική περίοδο Ιουνίου-Σεπτεμβρίου Η συλλογή των πληροφοριών-δεδομένων έγινε μέσω προσωπικών συνεντεύξεων με τη χρήση δομημένων Σελίδα 18

19 ερωτηματολογίων στον Κρατικό Αερολιμένα Χανίων «Ι. Δασκαλογιάννης» (στις θύρες αναχώρησης των επισκεπτών). Οι ειδικά εκπαιδευμένοι ερευνητές κατέγραψαν τις απαντήσεις με ακρίβεια και αντικειμενικότητα ενώ ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην αποτύπωση τυχόν σχολίων και απόψεων που εκφράζουν οι ερωτώμενοι. Όλες οι απόψεις καταγράφηκαν ξεχωριστά και αξιοποιήθηκαν σε συνδυασμό με τα ερωτηματολόγια. Θέλοντας να εξασφαλίσουμε μεγαλύτερη αξιοπιστία κατά τη διαδικασία συλλογής των πρωτογενών δεδομένων απαιτήθηκε να υπάρξει συστηματικός έλεγχος ώστε να διασφαλιστεί η ορθότητα και πληρότητα τους. Για την ανάλυση του δείγματος χρησιμοποιήθηκε εξειδικευμένο λογισμικό στατιστικής ανάλυσης, που επιτρέπει τον συσχετισμό του συνόλου των μεταβλητών/ερωτήσεων μέσω ενός ιδιαίτερα φιλικού περιβάλλοντος διαχείρισης και την κάλυψη όλων των βημάτων της αναλυτικής διαδικασίας, από την αναζήτηση και μεταφορά των δεδομένων έως την τελική διάθεση των αποτελεσμάτων της ανάλυσης. Η ανάλυση και η παρουσίαση των δεδομένων και πληροφοριών είναι σύμφωνη με τον Διεθνή Κώδικα Πρακτικής και Δεοντολογίας για την διενέργεια Ερευνών Αγοράς και Κοινωνικής Έρευνας του European Society for Opinion & Marketing Research (E.S.O.M.A.R.) Οργανόγραμμα της ομάδας έρευνας Το ΜΑΙΧ λόγω του διακρατικού του χαρακτήρα διαθέτει άτομα κατάλληλα εκπαιδευμένα και εξοικειωμένα σε έρευνες αγοράς, τα οποία έχουν ιδιαιτέρως αναπτύξει τις δεξιότητες επικοινωνίας, συμβάλλοντας στην αποτελεσματικότερη προσέγγιση του δείγματος στόχου. Την ευθύνη εκπόνησης της μελέτης είχε το επιστημονικό προσωπικό του Ινστιτούτου με εκτενή εμπειρία στην υλοποίηση ερευνών αγοράς, συνεπικουρούμενο από επισκέπτες καθηγητές με υψηλή επιστημονική κατάρτιση και εμπειρία στο χώρο αυτό. Οι επόπτες στο χώρο εργασίας καθώς και τα άτομα που συμμετείχαν στην εκπόνηση της έρευνας αποτελούνταν από το ερευνητικό προσωπικό του Ινστιτούτου και μεταπτυχιακούς φοιτητές που βρίσκονται στο δεύτερο έτος παρακολούθησης του μεταπτυχιακού προγράμματος του ΜΑΙΧ. Με δεδομένη την υψηλή επιστημονική κατάρτιση, αλλά και την πολυεθνικότητα των φοιτητών του Ινστιτούτου εξασφαλίστηκε η άψογη διεξαγωγή των συνεντεύξεων από άτομα που προέρχονταν από τις χώρες καταγωγής των τουριστών και γνώριζαν πολύ καλά τη γλώσσα τους. Συγκεκριμένα, οι γλώσσες διεξαγωγής των συνεντεύξεων ήταν: 1. Αγγλικά 2. Γαλλικά Σελίδα 19

20 3. Γερμανικά 4. Σουηδικά/Νορβηγικά/Δανέζικα 5. Ρωσικά 6. Ιταλικά Επιπλέον, όλοι οι συμμετέχοντες στην ομάδα έργου γνώριζαν άπταιστα αγγλικά, γεγονός που διευκόλυνε την συμπλήρωση των ερωτηματολογίων. Υπεύθυνοι για τον συντονισμό, την εποπτεία και την εκτέλεση της έρευνας ορίστηκαν: ο Μπαουράκης Γεώργιος, Διευθυντής ΜΑΙΧ, ο Δράκος Περικλής, ΕΔΙΠ του τμήματος Οικονομικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και ο Αγγελάκης Γεώργιος, ερευνητής του τμήματος Οικονομίας & Διοίκησης του ΜΑΙΧ. Επίσης, στην έρευνα αυτή συνεργάστηκε το Εργαστήριο Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης, με επικεφαλή τον καθ. Ζοπουνίδη Κωνσταντίνο, τον Ατσαλάκη Γεώργιο, Λέκτορας Εργ. Ανάλυσης Δεδομένων Πρόβλεψης και τον υποψήφιο διδάκτορα Νίκλη Δημήτριο Οργάνωση και λειτουργία ομάδων εργασίας Τα μέλη της ερευνητικής ομάδας του ΜΑΙΧ χωρίστηκαν σε δύο υπο-ομάδες με σαφείς και διακριτούς ρόλους. Συγκεκριμένα συστάθηκαν: Ομάδα Βάσης: Υπεύθυνος έργου: Υπεύθυνος για την ομαλή διεξαγωγή της έρευνας, των συντονισμό των δύο ομάδων, την συγγραφή της τελικής έκθεσης και την υλοποίηση του υλικού διάχυσης. Δύο άτομα τα οποία θα είναι υπεύθυνα για την εισαγωγή και έλεγχο των ερωτηματολογίων Ένας υπεύθυνος στατιστικής ανάλυσης και χειρισμού στατιστικού λογισμικού Δύο επιστημονικά υπεύθυνοι για την ορθότητα της διαδικασίας και τον έλεγχο των αποτελεσμάτων. Ομάδα Δράσης: Ένας επόπτης πεδίου έρευνας στο αεροδρόμιο Χανίων. Έξι ερευνητές πεδίου υπεύθυνοι για την συμπλήρωση ερωτηματολογίων. Οι ερευνητές αυτοί ήταν κατανεμημένοι στο αεροδρόμιο με ευθύνη του επόπτη της ομάδας Βάσης. Σελίδα 20

21 3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΒΑΣΕΙ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΩΝ - ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΩΝ 3.1. Εισαγωγή Η παρούσα έρευνα είχε σκοπό να διερευνήσει και να αξιολογήσει το προφίλ του αλλοδαπού τουρίστα που επιλέγει το αεροδρόμιο Χανίων ως τελικό προορισμό του, συγκεντρώνοντας πρωτογενή στοιχεία από σχεδόν 4000 έγκυρα ερωτηματολόγια (μεταφρασμένα σε οχτώ γλώσσες), λαμβάνοντας υπ όψη και τους αλλοδαπούς τουρίστες που καταφτάνουν με τη RYANair. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο αεροδρόμιο Ι. Δασκαλογιάννης, στις εξόδους αναχώρησης των αλλοδαπών τουριστών καθ' όλη τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου, από 20 ερευνητές του ΜΑΙΧ, Πολυτεχνείου και Πανεπιστημίου Κρήτης. Η έρευνα και ανάλυση συντονίστηκε από το τμήμα Οικονομίας και Διοίκησης του ΜΑΙΧ, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης. Για τη δόμηση του ερωτηματολογίου και καθ όλη την πορεία της έρευνας υπήρξε διαρκής επικοινωνία και συνεννόηση με την Ένωση Ξενοδόχων Χανίων Γενικά χαρακτηριστικά (προφίλ) των αλλοδαπών τουριστών Δημογραφικά χαρακτηριστικά Ξεκινώντας τη μελέτη των αλλοδαπών επισκεπτών θα αναφέρουμε κάποια βασικά δημογραφικά στοιχεία που συνθέτουν το προφίλ τους. Πιο συγκεκριμένα, θα γίνει παράθεση στοιχείων σχετικά με το φύλο, ηλικία, εκπαίδευση, επάγγελμα και χώρα προέλευσης. Παρατηρούμε ότι τα ποσοστά είναι σχεδόν μοιρασμένα, με μια μικρή υπεροχή των γυναικών. Σελίδα 21

22 Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά φύλο (%) Άνδρας Γυναίκα Όσον αφορά τις ηλικιακές ομάδες υπάρχει μια ομοιόμορφη κατανομή στις περισσότερες κατηγορίες, με μια μικρή εξαίρεση τους πιο ηλικιωμένους, οι οποίοι αποτελούν και το μικρότερο ποσοστό. Παρατηρείται μια μικρή υπεροχή της ομάδας 45-54, οι οποίοι στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι άτομα που έρχονται με την οικογένειά τους. Γράφημα Ηλικιακή κατανομή επισκεπτών (%) 17,6 18,8 18,4 21,9 16,9 6, Περισσότεροι από τους μισούς είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου, ενώ σχεδόν δύο στους δέκα είναι απόφοιτοι λυκείου. Παρατηρούμε ότι το μορφωτικό επίπεδο των επισκεπτών είναι αρκετά υψηλό, συνυπολογίζοντας και αυτούς που έχουν ένα μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών. Σελίδα 22

23 Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά μορφωτικό επίπεδο (%) 57,8 22,9 13,4 5,9 Λύκειο Πανεπιστήμιο Μεταπτυχιακό Άλλο Όσον αφορά την επαγγελματική τους δραστηριοποίηση, οι περισσότεροι σχεδόν τέσσερις στους δέκα είναι ιδιωτικοί υπάλληλοι, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό αποτελούν και οι δημόσιοι υπάλληλοι (περίπου ένας στους τέσσερις). Μια κατηγορία που παρουσιάζει αυξητική τάση σε σχέση με προηγούμενες μελέτες, είναι οι φοιτητές, μια δυναμική κατηγορία που θα μπορούσε να προσφέρει περαιτέρω ανάπτυξη στην περιοχή. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά επαγγελματική κατηγορία (%) 37,8 23,9 12,2 7,5 13,2 5,3 Αναφορικά με τις χώρες προέλευσης των επισκεπτών, μπορούμε να πούμε ότι το δείγμα μας ήταν αντιπροσωπευτικό των πραγματοποιηθεισών αφίξεων. Οι μισοί από τους ερωτηθέντες, προέρχονταν από Σκανδιναβικές χώρες (Νορβηγία, Σουηδία, Φινλανδία και Δανία), ενώ Σελίδα 23

24 ακολούθησαν οι επισκέπτες από την Μ.Βρετανία και την Γερμανία. Επίσης, δόθηκε έμφαση και σε επισκέπτες από αναδυόμενες αγορές (Ιταλία, Πολωνία και Ρωσία). Μια ακόμα παράμετρος που έχει ενδιαφέρον να μελετηθεί είναι η εισοδηματική κατάσταση των επισκεπτών. Στόχος κάθε τουριστικής περιοχής δεν είναι μόνο η συνεχιζόμενη άνοδος του αριθμού των επισκεπτών αλλά και η ποιότητα αυτών, που σε μεγάλο βαθμό καθορίζεται από το εισόδημά τους. Παρατηρούμε ότι σχεδόν ένας στους τέσσερις ανήκει στην μεγαλύτερη εισοδηματική κατηγορία (80000+), περίπου ένας στους τρεις ανήκει στην εισοδηματική κλίμακα μεταξύ , ενώ μικρότερα ποσοστά εμφανίζονται στα χαμηλότερα εισοδήματα. Αυτό είναι ένα αρκετά σημαντικό στοιχείο που δείχνει ότι τα οφέλη για την περιοχή μπορεί να είναι πολλαπλά, αφού όσο μεγαλύτερο το εισόδημα ενός επισκέπτη, τόσο μεγαλύτερο το ποσό των χρημάτων που ξοδεύει στον τόπο διακοπών του, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας. Γράφημα Κατανομή Ετήσιου Οικογενειακού Εισοδήματος (%) 23,7 5,2 8 8, ,9 16,5 15 Συνεχίζοντας, προχωράμε στην ανάλυση των υπολοίπων ερωτήσεων. Σελίδα 24

25 Στοιχεία για τον προορισμό των επισκεπτών Σύμφωνα με την έρευνα, από το σύνολο των αλλοδαπών τουριστών που προτιμούν το αεροδρόμιο Χανίων ως τελικό προορισμό των διακοπών τους, το 83,1 % παραμένει στο Ν. Χανίων για να περάσει τις διακοπές τους, το 13,3% προτιμάει το Ρέθυμνο, ενώ μικρότερα ποσοστά επιλέγουν τους Νομούς Ηρακλείου και Λασιθίου. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά νομό της Κρήτης (%) 83,1 13,3 3,2 0,5 Χανιά Ρέθυμνο Ηράκλειο Λασίθι Η συντριπτική πλειοψηφία όπως είδαμε επιλέγει το νομό Χανίων ως τόπο προορισμού. Για το λόγο αυτό είναι χρήσιμο να δούμε ποιες περιοχές των Χανίων είναι οι πιο δημοφιλείς επιλογές. Στο ακόλουθο διάγραμμα, παρατηρούμε τις περιοχές των Χανίων που επέλεξαν οι επισκέπτες για τις διακοπές τους. Μπορούμε να κατηγοριοποιήσουμε τις περιοχές σε 4 κατηγορίες. Η πρώτη περιλαμβάνει το δυτικό τμήμα του νομού (Πλατανιάς Αγία Μαρίνα), όπου βρίσκεται και η πλειοψηφία των μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων. Σχεδόν 4 στους 10 επιλέγουν αυτές τις δύο περιοχές. Η δεύτερη κατηγορία αφορά το Κέντρο της πόλης και την περιοχή του Ακρωτηρίου, τμήμα πλέον του δήμου Χανίων. Εδώ παρατηρούμε ένα ποσοστό κοντά στο 15%. Η τρίτη κατηγορία αναφέρεται στο νότιο τμήμα του νομού (Παλαιόχωρα Σφακιά- Σούγια), όπου κυριαρχούν μικρότερες μονάδες και κυρίως ενοικιαζόμενα δωμάτια. Εδώ τα ποσοστά είναι μικρά περίπου 5%. Η τελευταία κατηγορία αφορά τις περιοχές του Αποκόρωνα και της Γεωργιούπολης, στο ανατολικό τμήμα του νομού στα σύνορα με το νομό Ρεθύμνου, με ποσοστά επισκεπτών κοντά στο 6%. Σελίδα 25

26 Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά περιοχή των Χανίων(%) 29,9 38,4 8,1 12,1 2,7 1,2 0,5 1,7 3,7 1,7 Όσο αφορά τις ημέρες διαμονής των τουριστών, οι μισοί περίπου μένουν έως 1 εβδομάδα, σχεδόν 4 στους 10 μεταξύ 1 και 2 εβδομάδων, ενώ ένα ποσοστό 7,3% προτιμάει μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι το 47% μένει ακριβώς 1 εβδομάδα, ενώ 2 στους 10 ακριβώς δύο εβδομάδες. Γράφημα Ημέρες διαμονής (%) 54,3 38,1 1 εβδομάδα 1 έως 2 εβδομάδες Περισσότερο από 2 εβδομάδες 7,3 Μια ακόμα σημαντική παράμετρος έχει να κάνει με την συνοδεία των επισκεπτών. Είναι ενδιαφέρον για όλους τους εμπλεκόμενους του τουρισμού να γνωρίζουν εάν οι τουρίστες που έρχονται είναι μόνοι τους, ζευγάρια ή οικογένειες. Σελίδα 26

27 Παρατηρούμε ότι σχεδόν ένας στους δύο συνοδεύεται από την οικογένειά του, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό έρχεται ως ζευγάρι. Από την άλλη σχεδόν ένας στους δέκα έρχεται είτε ως παρέα είτε μόνος. Γράφημα Συνοδεία στο ταξίδι (%) 45,9 24,5 17,5 4,2 7,9 οικογένεια σύζυγος φίλος / φίλη μόνος παρέα- φίλοι Λόγω της σημαντικότητας της κατηγορίας «οικογένεια», κρίθηκε σκόπιμο να γίνει μια περαιτέρω ανάλυση αυτής της ομάδας. Στο γράφημα που ακολουθεί εμφανίζεται ο αριθμός των μελών που αποτελούν την οικογένεια κατά μέσο όρο. Όπως βλέπουμε, οι περισσότερες οικογένειες αποτελούνται από δύο ή τέσσερα μέλη και οι υπόλοιπες από τρία, ενώ το μικρότερο ποσοστό καταλαμβάνουν οι πολυμελείς άνω των τεσσάρων ατόμων. Γράφημα Αριθμός μελών οικογενειών (%) 39 26,3 18,5 16, περισσότερο από 4 Σελίδα 27

28 Μια επίσης σημαντική παράμετρος αποτελεί και το πώς βλέπουν οι επισκέπτες την Κρήτη συγκριτικά με άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς ως προς τις τιμές και επίσης την σχέση μεταξύ ποιότητας/τιμής. Παρατηρούμε ότι οι περισσότεροι αναφέρουν ότι δεν βρίσκουν διαφορές στις τιμές, ενώ ένας στους τέσσερις βρίσκει την Κρήτη φτηνό τουριστικό προορισμό. Λιγότερο από 10% την θεωρεί ακριβή, γεγονός που κάνει την περιοχή περισσότερο ανταγωνιστική αφού διευρύνει την τουριστική δεξαμενή. Γράφημα Σύγκριση Κρήτης με άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς αναφορικά με το επίπεδο τιμών (%) 64,5 25,5 1,1 8,3 0,6 πολύ φθηνός φθηνός κανονικός ακριβός πολύ ακριβός Πιο σημαντικό στοιχείο από το εάν ένας προορισμός είναι ακριβός ή φτηνός, αποτελεί η σχέση μεταξύ ποιότητας/τιμής, κάτι το οποίο μπορεί να κάνει έναν επισκέπτη να ξανάεπισκεφθεί το ίδιο μέρος ή να το προτείνει σε φίλους του. Η πλειοψηφία είναι ευχαριστημένη, ενώ ένας στους τρεις την θεωρεί πολύ καλή ή εξαιρετική. Τα αρνητικά ποσοστά είναι πολύ μικρά σε σημείο που πλησιάζουν το στατιστικό λάθος και φτάνει να ικανοποιεί ακόμα και τους πιο δύστροπους επισκέπτες. Γράφημα Σχέση ποιότητας τιμής των προϊόντων υπηρεσιών (%) 62,7 0,4 3,6 31 2,4 πολύ κακή κακή κανονική πολύ καλή εξαιρετική Σελίδα 28

29 Ένα χρήσιμο στοιχείο αποτελεί η πηγή άντλησης πληροφοριών για την επιλογή της Κρήτης, ως τόπο διακοπών. Αυτό αποτελεί πολύ χρήσιμη πληροφορία για όλους τους εμπλεκομένους φορείς γιατί καταδεικνύει ποιοι είναι οι πιο χρήσιμοι και αποδοτικοί τρόποι διαφήμισης/προώθησης της περιοχής. Ως πιο αποδοτικοί τρόποι φαίνεται ότι είναι η διαφήμιση στο διαδίκτυο και η άντληση πληροφοριών από φίλους που έχουν επισκεφτεί την περιοχή. Αυτό αναδεικνύει την εισχώρηση του διαδικτύου τα τελευταία χρόνια και την ανάγκη μετακίνησης προς αυτόν τον τρόπο προώθησης. Μεγάλο ρόλο εδώ παίζουν και τα κάθε μορφής δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης. Από την άλλη, πολύ μικρό ρόλο παίζει η καταχώρηση σε ταξιδιωτικούς οδηγούς, η διαφήμιση μέσω εφημερίδων/τηλεοράσεων, καθώς και η πρόταση από τουριστικά γραφεία Είδη καταλύματος Όπως παρατηρούμε, το μεγαλύτερο ποσοστό επισκεπτών (έξι στους δέκα), μένει σε ξενοδοχείο. Σημαντικό είναι και το ποσοστό που επιλέγει ενοικιαζόμενα δωμάτια/studios (ένας στους τέσσερις). Οι υπόλοιποι είτε έχουν δικό τους σπίτι είτε φιλοξενούνται από φιλικά τους πρόσωπα, ενώ υπάρχει και ένα πολύ μικρό ποσοστό που επιλέγει το camping. Γράφημα Είδος Τουριστικού Καταλύματος 62,7 25,6 4,7 0,4 6,6 Ξενοδοχείο Ενοικιαζόμενα studios/δωμ. Ενοικιαζόμενη βίλα camping Ιδιοκτητο σπίτι/φιλοξενία Όπως είδαμε, το ξενοδοχείο είναι το δημοφιλέστερο κατάλυμα. Για το λόγο αυτό το παρακάτω διάγραμμα απεικονίζει την κατανομή ανά κατηγορία ξενοδοχείου. Παρατηρούμε ότι η πλειοψηφία επιλέγει ξενοδοχεία 3* και 4*, ενώ σχεδόν 2 στους 10 διαλέγει ξενοδοχείο 5*. Ένα μικρότερο ποσοστό επιλέγει ξενοδοχεία 1* και 2*. Σελίδα 29

30 Γράφημα Κατηγορία Αστέρων (Ξενοδοχεία, %) 35,7 37,1 18 1,1 8,1 1* 2* 3* 4* 5* Διακρίνουμε επίσης δύο κυρίαρχες τάσεις, όσον αφορά τον τρόπο κράτησης ξενοδοχείων. Από την μια μεριά, ο πιο παραδοσιακός τρόπος μέσω ταξιδιωτικών πρακτορείων και από την άλλη ο πιο σύγχρονος μέσω online καταστημάτων. Υπάρχει επίσης ένα 12% που προτιμάει τουριστικούς πράκτορες, ενώ αξιοσημείωτα είναι και τα ποσοστά της απευθείας κράτησης από την ιστοσελίδα του ξενοδοχείου. Γράφημα Τρόπος Κράτησης (Ξενοδοχεία, %) 34, ,3 7,4 6,3 4,3 Αναφορικά με αυτούς που επιλέγουν να κάνουν online τις κρατήσεις τους, το πιο δημοφιλές σύστημα κρατήσεων είναι το booking.com. Σελίδα 30

31 Γράφημα Επιλεχθέν σύστημα κρατήσεων (%) 60 30,4 3,1 6,5 expedia booking.com hotels.com Άλλο Το επόμενο διάγραμμα δείχνει ένα γενικότερο αίσθημα ικανοποίησης των τουριστών απέναντι σε διάφορες παραμέτρους. Πολύ σημαντικό αποτελεί το γεγονός της αίσθησης ασφάλειας, όπως και των παροχών που απολαμβάνουν στα δωμάτια που διαμένουν καθώς και στα ξενοδοχεία που είναι πάνω από 80%. Η μόνη παράμετρος που δείχνει να μην αφήνει ικανοποιημένους τους επισκέπτες, έχει να κάνει με τις εσωτερικές δραστηριότητες, γεγονός που καταδεικνύει ότι οι επισκέπτες ψάχνουν κάτι περισσότερο από αυτό που βρίσκουν εντός των ξενοδοχείων. Επίσης αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η δυσαρέσκεια κυμαίνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, από 3% έως 6%. Γράφημα Ικανοποίηση τουριστών (%) Ικανοποιημένος Αδιάφορος Δυσαρεστημένος ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΦΑΓΗΤΟΥ 5,8 14,6 79,6 ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ(δωμάτια,εστιατόρια κλπ) 10,3 4,1 85,6 ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 3 19,6 77,4 ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 5,2 39,3 55,5 ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΣΘΗΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ 2,8 14,8 82,4 ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΙΜΕΣ 3,7 17,9 78,4 Σελίδα 31

32 Παράγοντες επιλογής της Κρήτης ως τόπου διακοπών Από τον παρακάτω πίνακα, παρατηρούμε ότι οι σημαντικότεροι λόγοι που επηρέασαν την απόφαση για επιλογή της Κρήτης ως τόπου διακοπών, αποτέλεσε το κλίμα και το φυσικό τοπίο. Επίσης περίπου 8 στους 10 αναφέρουν ότι το τοπικό φαγητό είναι σημαντικός λόγος, σημαντικό ποσοστό ούτως ώστε η Κρήτη μέσω της διατροφής της να μπορέσει να προσελκύσει μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών. Επίσης, το θέμα των τιμών φαίνεται να επηρεάζει την επιλογή τους. Από την αντίθετη μεριά, η διασκέδαση και οι αρχαιολογικοί χώροι δεν φαίνεται να παίζουν μεγάλο ρόλο στην απόφασή τους. Αυτό πιθανόν να έχει εξήγηση στο ότι πολλοί έρχονται με την οικογένειά τους, οπότε το θέμα νυχτερινή διασκέδαση δεν είναι κάτι που το επιδιώκουν. Από την άλλη δεν υπάρχει μεγάλη διαφήμιση για το τι αρχαιολογικοί χώροι υπάρχουν στο δυτικό κομμάτι του νησιού, δηλ. ακόμα και αν κάποιος επισκέπτης θελήσει να επισκεφτεί κάποιους τέτοιους χώρους, είναι δύσκολο να αντλήσει σχετικές πληροφορίες ή να βρει κάποιον εξειδικευμένο ξεναγό. Γράφημα Παράγοντες που επηρέασαν την απόφαση για την επιλογή του τόπου διακοπών (%) σημαντικό αδιάφορο καθόλου σημαντικό Τοπικό φαγητό 4,3 17,1 78,6 Τιμές 4, ,5 Διασκέδαση 26,3 33,9 39,8 Αρχαιολογικοί χώροι 21,1 38,9 40,1 Φυσικό Τοπίο (θάλασσα, ήλιος) 6,5 1,3 92,2 Κλίμα 2,6 1,3 96,1 Σελίδα 32

33 Ικανοποίηση από παρεχόμενες υπηρεσίες Αναφορικά με την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών κατά τη διάρκεια των διακοπών τους και σύμφωνα με την ιεράρχηση που προέκυψε, το οδικό δίκτυο, η σήμανση καθώς και η καθαριότητα αναδεικνύονται και φέτος ως τα πιο σοβαρά προβλήματα και για τα οποία οι αλλοδαποί επισκέπτες εκφράζουν έντονα τη δυσαρέσκεια τους. Αναλυτικότερα, το 23% των αλλοδαπών επισκεπτών εκφράζει έντονα τη δυσαρέσκεια του όσον αφορά το οδικό δίκτυο και τη σήμανση, ενώ το 12% εξέφρασε αρνητική γνώμη όσον αφορά την καθαριότητα, τη συλλογή και αποκομιδή των απορριμμάτων. Χαμηλά ποσοστά δυσαρέσκειας, φαίνονται να εκφράζουν αλλοδαποί τουρίστες όσον αφορά τις υπηρεσίες ταξί, και μέσων μαζικής μεταφοράς. Σημαντικό εδώ, είναι να τονιστεί ότι τα ποσοστά αυτά είναι συνεχώς μειούμενα, γεγονός που καταδεικνύει και την αλλαγή νοοτροπίας που υπάρχει στις κατηγορίες αυτές των επαγγελματιών. Αξίζει να σημειωθεί ότι το επίπεδο φιλοξενίας σε τουριστικό κατάλυμα αγγίζει σχεδόν το τέλειο με απόλυτα θετικές εντυπώσεις. Σε γενικές γραμμές, οι επισκέπτες που ήρθαν με τη Ryanair εξέφρασαν εντονότερα τη δυσαρέσκεια τους σε σχέση με τους υπόλοιπους τουρίστες που προτίμησαν άλλες αεροπορικές εταιρίες, το οποίο μπορεί να οφείλεται στο ότι κινούνται περισσότερο στο νομό σε σχέση με τους υπόλοιπους επισκέπτες. Γράφημα Δυσαρέσκεια επισκεπτών από παρεχόμενες υπηρεσίες (%) Σελίδα 33

34 Κατανάλωση τοπικών προϊόντων Βλέποντας τα ποσοστά κατανάλωσης τοπικών προϊόντων, οι αλλοδαποί τουρίστες φαίνεται να προτιμούν περισσότερο τα τοπικά τυριά, όπως είναι η φέτα, γραβιέρα και μυζήθρα με ποσοστό 83% και ακολουθούν τα λαχανικά με 79%, το ελαιόλαδο με 77%, το κρασί και η τσικουδιά με 73%, αντίστοιχα. Περίπου δύο στους τρεις καταναλώνουν φρέσκο χυμό πορτοκαλιού, ενώ 53% προτιμάει το μέλι και τα πορτοκάλια. Σημαντικά ποσοστά εμφανίζονται στην κατανάλωση παξιμαδιού, σαπουνιού από ελαιόλαδο καθώς και των αρωματικών φυτών με 42%, 23% και 10%, αντίστοιχα. Γράφημα Κατανάλωση τοπικών προϊόντων από τους αλλοδαπούς τουρίστες (%) ΤΥΡΙΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΚΡΑΣΙ ΤΣΙΚΟΥΔΙΑ ΧΥΜΟΣ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΜΕΛΙ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΠΑΞΙΜΑΔΙΑ ΣΑΠΟΥΝΙ ΑΠΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ 10,2 23,2 42,2 53,2 52,7 63,6 82,7 78,7 77, ,5 Σελίδα 34

35 Εναλλακτικές μορφές τουρισμού Αναφορικά με τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού, μπορούμε να διακρίνουμε 2 μεγάλες κατηγορίες. Η πρώτη έχει να κάνει με πιο ήπιες μορφές (επισκέψεις σε παραδοσιακά χωριά, συμμετοχή σε γαστρονομικά ταξίδια, επισκέψεις σε μουσεία-αρχαιολογικούς χώρους, επισκέψεις εθνικών δρυμών). Η δεύτερη περιλαμβάνει τα λεγόμενα extreme αθλήματα (καταδύσεις, αλεξίπτωτο πλαγιάς, συμμετοχή σε σαφάρι) καθώς και θαλασσινές δραστηριότητες (θαλάσσια πάρκα, ιστιοπλοΐα, κρουαζιέρες). Σαν γενικό συμπέρασμα είναι ότι την πρώτη κατηγορία την προτιμούν κυρίως οικογενειάρχες, ενώ την δεύτερη πιο μικρές ηλικίες. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών σε διαφορετικά είδη εναλλακτικών μορφών τουρισμού Οικονομική κρίση και συνέπειες Η οικονομική κρίση είναι ένα από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα των τελευταίων ετών. Συνεπώς και ο τομέας του τουρισμού δεν μπορεί να εξαιρεθεί. Στο παρακάτω διάγραμμα μπορούμε να δούμε τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης ως προς τον επηρεασμό των καταναλωτικών συνηθειών. Παρά το γενικότερο αρνητικό κλίμα, βλέπουμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των τουριστών δεν έχει μεταβάλλει τις καταναλωτικές της συνήθειες (σχεδόν 8 στους 10). Τα ποσοστά αυτά είναι τα μεγαλύτερα που έχουν καταγραφεί τα τελευταία 4 Σελίδα 35

36 χρόνια, σύμφωνα με προηγούμενες έρευνες του ΜΑΙΧ και είναι πολύ ενθαρρυντικά αφού αναδεικνύει την αντοχή του κλάδου παρά τις δύσκολες επικρατούσες συνθήκες. Γράφημα Επηρεασμός καταναλωτικών συνθηκών λόγω οικονομικής κρίσης ΝΑΙ ΌΧΙ Δαπάνες επισκεπτών κατά την περίοδο διαμονής Σύμφωνα με την επεξεργασία των στοιχείων της έρευνας, αμετάβλητες ή αυξημένες φαίνεται να είναι φέτος οι δαπάνες που πραγματοποίησαν οι αλλοδαποί επισκέπτες σε σχέση με τον αρχικό τους προϋπολογισμό. Σχεδόν ένας στους δύο δεν μεταβάλλει τον προϋπολογισμό του ταξιδίου τους, ενώ ποσοστό μεγαλύτερο του 30% αύξησε τις δαπάνες τους. Τα ποσοστά αυτά είναι ιδιαίτερα σημαντικά, σε μια περίοδο που διέπεται από κρίση και λιτότητα στις περισσότερες πτυχές της οικονομικής ζωής. Στον αντίποδα το ποσοστό των επισκεπτών που μειώνουν τις δαπάνες τους είναι κοντά στο 20%, με τους μίσους από αυτούς να έχουν πραγματοποιήσει πολύ μικρές μειώσεις. Γράφημα Μεταβολή προϋπολογισμού του ταξιδίου (%) 48,9 2,1 5,7 11,5 17,5 10,1 4,1-30% -20% -10% Καθόλου 10% 20% 30% Πιο συγκεκριμένα το 20,1% επί του συνόλου των τουριστών μειώνει τις αγορές σε σουβενίρ, δώρα και αναμνηστικά ενώ το 18,5% περιορίζει τις επισκέψεις του σε ταβέρνες και Σελίδα 36

37 εστιατόρια. Το 16,7% μειώνει τη διασκέδαση του σε νυχτερινά μαγαζιά, αντίστοιχο ποσοστό 16,4% περιόρισε τη χρήση ενοικιαζόμενων αυτοκινήτων για τις μεταφορές του, 14,9% πραγματοποίησε λιγότερες ημερήσιες εκδρομές, ενώ μικρότερα είναι τα ποσοστά των αλλοδαπών τουριστών που παραμένουν λιγότερο χρονικό διάστημα στον τόπο προορισμού καθώς και το ποσοστό που προτίμησαν τον τόπο προορισμού επειδή ήταν κοντά στον τόπο διαμονής τους με 8,8% και 4,7%, αντίστοιχα. Γράφημα Επιλογή περικοπής ανά κατηγορία δαπάνης Σελίδα 37

38 3.3. Επισκέπτες charter vs Ryanair Η Ryanair, αποτελεί μια εταιρεία χαμηλού κόστους που κατά την διάρκεια του τελευταίου έτους, έχει πραγματοποιήσει ένα δίκτυο πτήσεων προς τα Χανιά, συμμετέχοντας ενεργά στην μεγάλη αύξηση του αριθμού των επισκεπτών. Στόχος της εν λόγω ενότητας, είναι να γίνει μια σύγκριση των χαρακτηριστικών των επισκεπτών που έρχονται με συνήθη charter και αυτών που επιλέγουν την Ryanair, ούτως ώστε να βρεθούν ομοιότητες και διαφορές αυτών των δύο κατηγοριών Δημογραφικά στοιχεία Όσον αφορά το φύλο, βλέπουμε ότι τα ποσοστά είναι παρεμφερή, με μια μικρή υπεροχή των γυναικών και στις δύο περιπτώσεις. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά φύλο (%) Άνδρας Γυναίκα Εταιρεία Rynair 52,42 47,58 Σύνηθες charter 47,02 52,98 Αναφορικά με την ηλικία, παρατηρούμε ότι οι επιβάτες της Ryanair, ανήκουν σε πιο μικρές ηλικιακές ομάδες, σε αντίθεση με αυτούς των σύνηθες charter, που είναι μεγαλύτερης ηλικίας. Σελίδα 38

39 Γράφημα Ηλικιακή κατανομή επισκεπτών (%) Σύνηθες Charter Εταιρεία RΥΑΝ AIR 25,09 17,45 21,09 18,88 17,54 23,11 19,73 19,40 13,39 12, Προχωρώντας στο μορφωτικό επίπεδο, παρατηρούμε και εδώ ομοιότητες. Η πλειοψηφία και στις δύο περιπτώσεις είναι απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ ένας στους πέντε είναι δευτεροβάθμιας. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά μορφωτικό επίπεδο (%) Σύνηθες Charter Εταιρεία RΥΑΝ AIR 57,12 59,07 23,28 22,30 12,72 14,47 6,89 4,16 Δευτεροβάθμια Τριτοβάθμια Μεταπτυχιακές σπουδές άλλες σπουδές Όσο αφορά το επάγγελμα, παρατηρούμε ότι τόσο στα συνήθη charter όσο και στην Ryanair, οι περισσότεροι είναι ιδιωτικοί και δημόσιοι υπάλληλοι. Η διαφοροποίηση έρχεται στην κατηγορία των φοιτητών, όπου οι τουρίστες της Ryanair έχουν ποσοστό 20%, ενώ οι των συνήθων charter 9,26% (διπλάσιο δηλαδή ποσοστό), που δικαιολογείται λόγω του γεγονότος ότι είναι μια εταιρεία χαμηλού κόστους. Σελίδα 39

40 Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά επαγγελματική κατηγορία (%) Δημόσιος Υπάλληλος Ιδιωτικός Υπάλληλος Επαγγελματίας Συνταξιούχος Φοιτητής/ια άλλο 41,44 24,83 31,46 22,12 20,27 11,76 13,03 8,49 9,26 4,22 5,79 7,32 Σύνηθες Charter Εταιρεία RΥΑΝ AIR Αναφορικά με την χώρα προέλευσης των επισκεπτών των συνήθων charters, παρατηρούμε ότι οι τρεις Σκανδιναβικές χώρες και πιο συγκεκριμένα Σουηδία, Νορβηγία και Δανία είναι οι κυρίαρχες με ποσοστά μεγαλύτερα του 50%, δείχνοντας με τον τρόπο αυτό το ποια είναι η μεγαλύτερη αγορά τουριστών σε αυτήν την κατηγορία. Επίσης οι Βρετανοί έχουν και αυτοί ένα μεγάλο ποσοστό. Αξιοπρόσεκτη είναι και η παρουσία Πολωνών, οι οποίοι κατά τον τελευταίο χρόνο έχουν παρουσιάσει μεγάλη αύξηση και είναι μια νέα ανερχόμενη αγορά. Στον αντίποδα, παρατηρούμε ποιες είναι οι κυριότερες χώρες προέλευσης των επιβατών της Ryanair. Παρατηρούμε ότι οι Σκανδιναβικές χώρες, έχουν πολύ μικρότερα ποσοστά, περίπου στο 15%. Οι Ιταλοί, μαζί με τους Βρετανούς και τους Γερμανούς, είναι οι κυρίαρχες ομάδες σε αυτή την κατηγορία. Επίσης οι Κύπριοι με τους Πολωνούς ακολουθούν στις επόμενες θέσεις. Όσον αφορά το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα, παρατηρούμε ότι ένας στους τέσσερις επισκέπτες με σύνηθες charter, ανήκει στην υψηλότερη εισοδηματική κατηγορία, ενώ και στις δύο προηγούμενες εισοδηματικές κατηγορίες τα ποσοστά είναι κοντά στο 20%. Επίσης, βλέπουμε ότι όσο προχωράμε σε χαμηλότερες εισοδηματικές κατηγορίες, μειώνεται το ποσοστό. Οι επιβάτες της Ryanair, έχουν πιο κατανεμημένα εισοδήματα. Η υψηλότερη εισοδηματική κατηγορία περιλαμβάνει τους περισσότερους επισκέπτες, ενώ οι υπόλοιποι βρίσκονται σε διάφορες κατηγορίες. Επίσης, σχεδόν ένας στους δέκα ανήκει στην χαμηλότερη εισοδηματική κατηγορία. Τα ανωτέρω γίνονται ευκολότερα κατανοητά με τα δύο διαγράμματα που ακολουθούν (με το μπλε χρώμα οι επισκέπτες των συνήθων charters και με το πράσινο αυτοί της Ryanair). Σελίδα 40

41 Γράφημα Κατανομή Ετήσιου Οικογενειακού Εισοδήματος, σύνηθες charter (%) Γράφημα Κατανομή Ετήσιου Οικογενειακού Εισοδήματος, Ryanair (%) Σελίδα 41

42 Στοιχεία για τον προορισμό των επισκεπτών Όσον αφορά τις προτιμήσεις των επιβατών για την περιοχή της Κρήτης που επιλέγουν, η σειρά κατάταξης είναι η ίδια. Αυτό που δημιουργεί ενδιαφέρον είναι το μεγαλύτερο ποσοστό επιβατών της Ryanair που επιλέγει το Ηράκλειο. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί, από την μετακίνηση κάποιων ομάδων, κυρίως Ιταλών αλλά και Ρώσων, οι οποίοι χρησιμοποιούν τα Χανιά ως πύλη εισόδου για να μετακινηθούν στο Ηράκλειο. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά νομό της Κρήτης (%) Σύνηθες Charter Count Εταιρεία RΥΑΝ AIR Count 85,28 79,17 12,88 13,98 6,34 1,39 0,45 0,51 Χανιά Ρέθυμνο Ηράκλειο Λασίθι Στο επόμενο διάγραμμα, παρατηρούμε τις περιοχές των Χανίων που προτιμούν οι επισκέπτες. Μια πρώτη διαφορά έχει να κάνει με την δημοφιλέστερη περιοχή διαμονής. Σχεδόν οκτώ στους δέκα επιλέγουν τις περιοχές του Πλατανιά και της Αγίας Μαρίνας, όσο αφορά τους επιβάτες συνήθων charter, ενώ περίπου οι μισοί από τους επισκέπτες της Ryanair επιλέγουν το κέντρο των Χανίων και το Ακρωτήρι, με έμφαση κυρίως στο κέντρο. Από τις υπόλοιπες περιοχές η Γεωργιούπολη Αποκόρωνας φαίνεται να αποτελούν επιλογές και για τις δύο κατηγορίες επισκεπτών, ενώ το νότιο μέρος του νομού (Παλαιόχωρα Σφακιά - Σούγια) είναι πιο δελεαστικό για τους επισκέπτες της Ryanair. Σελίδα 42

43 Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά περιοχή των Χανίων (%) Σύνηθες Charter Count Εταιρεία RΥΑΝ AIR Count 63,82 39,88 24,17 15,28 10,27 7,34 7,40 6,95 2,85 1,302,87 0,60 2,94 4,23 1,21 2,27 4,98 1,64 Όσον αφορά τις ημέρες διαμονής, το συνηθέστερο διάστημα είναι μία εβδομάδα. Στην περίπτωση της πρώτης κατηγορίας επισκεπτών (συνήθη charter, το ποσοστό είναι μεγαλύτερο του 50%, ενώ στην Ryanair το ποσοστό είναι 32,7%). Περίπου 35% των επιβατών με συνήθη charter, μένουν από 10 ημέρες μέχρι 2 εβδομάδες, το ποσοστό της Ryanair είναι περίπου 43%. Παρατηρούμε επίσης ότι οι επιβάτες της Ryanair, διαμένουν περισσότερο (12% σε αντίθεση με 5% της άλλης κατηγορίας). Σε σύνολο ημερών διαμονής υπάρχουν ισχυρές στατιστικές ενδείξεις ότι οι πελάτες της Ryanair πραγματοποιούν μια επιπλέον διανυκτέρευση κατά μέσο όρο από τους άλλους επισκέπτες. Σελίδα 43

44 Γράφημα Ημέρες διαμονής (%) Σύνηθες Charter Count Εταιρεία RΥΑΝ AIR Count 55,64 32,69 27,37 4,29 11,78 14,60 20,61 16,02 7,40 3,03 1,84 4,74 Λιγότερο από 1 εβδομάδα 1 Εβδομάδα Περίπου 10 ημέρες 2 Εβδομάδες Περίπου ημέρες Περισσότερο από 3 εβδομάδες Οι περισσότεροι επισκέπτες και στις δύο κατηγορίες επιβατών, έρχονται οικογενειακά στην Κρήτη. Οι δύο επόμενες επιλογές είναι οι κατηγορίες σύζυγος/φίλος, που έχουν αθροιστικά κοντά στο 40%, με διαφορετική σύνθεση στις δύο ομάδες. Στις επόμενες τρεις κατηγορίες, οι επιβάτες της Ryanair, καταλαμβάνουν μεγαλύτερα ποσοστά, γεγονός που οφείλεται και στον μικρότερο ηλικιακό μέσο όρο. Γράφημα Συνοδεία στο ταξίδι (%) Σύνηθες Charter Count Εταιρεία RΥΑΝ AIR Count 48,44 41,49 27,63 18,95 14,67 22,47 3,62 5,24 5,65 11,84 Οικογένεια Σύζυγος φίλος/φίλη μόνος παρέα/φίλοι Σελίδα 44

45 Το επόμενο διάγραμμα, μας δίνει πληροφορίες για την σύνθεση των μελών των οικογενειών. Οι περισσότερες οικογένειες, αποτελούνται από 4 μέλη και στις δύο κατηγορίες επισκεπτών. Αναφορικά με τους επισκέπτες συνήθων charters, σχεδόν τρεις στις δέκα οικογένειες έχουν 3 μέλη, ενώ ακολουθούν αυτές με περισσότερα από 4 μέλη και στην τελευταία θέση είναι αυτές με 2 μέλη. Στον αντίποδα οι οικογένειες των επισκεπτών της Ryanair, σε ποσοστό 30% έχουν περισσότερα από 4 μέλη, ενώ αυτές με 3 ή 2 μέλη είναι στις επόμενες θέσεις. Γράφημα Αριθμός μελών οικογενειών (%) Σύνηθες Charter Count Εταιρεία RΥΑΝ AIR Count 40,32 36,87 29,12 29,04 22,43 21,38 9,18 11, περισσότερα από 4 Το θέμα της τιμής, είναι ένας από τους κύριους λόγους επιλογής ενός τόπου για διακοπές. Η γνώμη των επισκεπτών και στις δύο κατηγορίες, είναι παρεμφερείς. Σημαντικό είναι ότι περισσότερο από 20% στην πρώτη περίπτωση και 30% στην δεύτερη, θεωρούν την Κρήτη ως φτηνό προορισμό. Αυτό δημιουργεί ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε σχέση με παρεμφερείς προορισμούς. Από τα ποσοστά και των άλλων κατηγοριών, προκύπτει ότι οι τάσεις και για τις δύο ομάδες επισκεπτών είναι παρεμφερείς. Σελίδα 45

46 Γράφημα Σύγκριση Κρήτης με άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς αναφορικά με το επίπεδο τιμών (%) Σύνηθες Charter Count Εταιρεία RΥΑΝ AIR Count 67,69 58,90 31,42 22,11 0,90 1,51 8,61 7,75 0,69 0,43 0,49 0,14 πολύ φτηνή φτηνή κανονική ακριβή πολύ ακριβή πολύ κακή Ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας, έχει να κάνει με τον λόγο ποιότητα/τιμή. Σε αυτή την ερώτηση, οι απαντήσεις είναι παρεμφερείς. Πολύ σημαντικό είναι το γεγονός ότι τρεις στους δέκα επιβάτες των συνήθων charter και τέσσερις στους δέκα της Ryanair θεωρούν πολύ καλή ως εξαιρετική την σχέση ποιότητας/τιμής υπηρεσιών και προϊόντων. Γράφημα Σχέση ποιότητας τιμής των προϊόντων υπηρεσιών (%) Σύνηθες Charter Εταιρεία RΥΑΝ AIR Count 65,97 57,00 27,76 36,64 0,49 0,14 3,62 3,43 2,16 2,79 πολύ κακή κακή κανονική πολύ καλή εξαιρετική Σελίδα 46

47 Είδη καταλύματος Η συντριπτική πλειοψηφία των επισκεπτών συνήθων charter, επιλέγει την διαμονή σε ξενοδοχείο (επτά στους δέκα). Δεύτερη δημοφιλέστερη επιλογή, είναι τα ενοικιαζόμενα διαμερίσματα. Οι υπόλοιπες επιλογές καταλαμβάνουν πολύ μικρά ποσοστά. Από την άλλη μεριά, οι μισοί περίπου επισκέπτες της Ryanair επιλέγουν ξενοδοχείο. Η δεύτερη επιλογή είναι και εδώ τα ενοικιαζόμενα διαμερίσματα, ενώ στις υπόλοιπες κατηγορίες τα μεγαλύτερα ποσοστά εντοπίζονται στα ενοικιαζόμενα studios και δωμάτια. Ο πιο πιθανός λόγος είναι ότι δεν είναι all inclusive, παρέχοντας από την μία μεριά μια πιο φτηνή επιλογή και από την άλλη, μια μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι ένα ποσοστό πάνω από 10%, έχει δικό του σπίτι ή φιλοξενείται από κάποιον γνωστό (επισκέπτες Ryanair). Γράφημα Είδος Τουριστικού Καταλύματος (%) Όπως είδαμε, το ξενοδοχείο είναι ο δημοφιλέστερος τύπος καταλύματος. Το παρακάτω διάγραμμα, δείχνει την κατηγορία αστέρων, σε κάθε μία από τις δύο κατηγορίες επισκεπτών. Για τους επισκέπτες των συνήθων charter, η δημοφιλέστερη επιλογή είναι αυτή των 4*, ενώ ακολουθούν αυτά των 3* και 5*. Από την άλλη, οι μισοί περίπου επισκέπτες της Ryanair, επιλέγουν ξενοδοχείο 3*, ενώ οι υπόλοιποι ξενοδοχεία 4* και 2* με φθίνουσα σειρά. Βλέπουμε δηλαδή, ότι η κατηγορία αστέρων εδώ είναι κατά μέσο όρο μικρότερη από την προηγούμενη. Ο κυριότερος λόγος είναι οικονομικός, αφού δεν έχουν τόσο υψηλά εισοδήματα όσο οι επισκέπτες της άλλης κατηγορίας. Σελίδα 47

48 Γράφημα Κατηγορία Αστέρων (Ξενοδοχεία, %) Στον τρόπο κράτησης ξενοδοχείου, παρατηρούνται διαφοροποιήσεις. Ο πιο δημοφιλής τρόπος για την κατηγορία σύνηθες charter, είναι το ταξιδιωτικό πρακτορείο, ενώ για της Ryanair, τα OnLine συστήματα κρατήσεων. Παρατηρώντας και τις υπόλοιπες επιλογές, βλέπουμε ότι οι πιο κλασικοί τρόποι προτιμώνται από την πρώτη κατηγορία επισκεπτών σε αντίθεση με πιο σύγχρονους βασισμένους στην τεχνολογία, που είναι δημοφιλέστεροι στην δεύτερη κατηγορία. Γράφημα Τρόπος Κράτησης (Ξενοδοχεία, %) Σελίδα 48

49 Για τις κατηγορίες των επισκεπτών που επιλέγουν να κάνουν OnLine κρατήσεις, το πιο δημοφιλές σύστημα είναι το booking.com, ακολουθούμενο από άλλα δύο συστήματα (hotels.com και Expedia), με μικρότερα όμως ποσοστά. Εδώ αναφερόμαστε κυρίως στους επισκέπτες της Ryanair, οι οποίοι είναι οι κύριοι χρήστες των υπηρεσιών online. Γράφημα Επιλεχθέν σύστημα κρατήσεων (%) Σύνηθες Charter Count Εταιρεία RΥΑΝ AIR Count 80,67 55,78 32,38 2,35 3,85 11,66 5,32 7,99 expedia booking.com hotels.com Άλλο Σελίδα 49

50 ΕΠΙΠΕΔΟ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΟΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΩΝ ΛΕΟΦΩΡΕΙΩΝ ΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΩΝ ΤΑΞΙ ΟΔΙΚΗ ΣΗΜΑΝΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ (ΔΡΟΜΟΙ, ΠΑΡΑΛΙΕΣ, ΠΟΛΕΙΣ) Γράφημα Ικανοποίηση τουριστών από παροχές καταλυμάτων(%) πολύ ικανοποιημένος/η ικανοποιημένος/η αδιάφορος/η δυσαρεστημένος/η πολύ δυσαρεστημένος/η πολύ ικανοποιημένος/η ικανοποιημένος/η αδιάφορος/η δυσαρεστημένος/η πολύ δυσαρεστημένος/η πολύ ικανοποιημένος/η ικανοποιημένος/η αδιάφορος/η δυσαρεστημένος/η πολύ δυσαρεστημένος/η πολύ ικανοποιημένος/η ικανοποιημένος/η αδιάφορος/η δυσαρεστημένος/η πολύ δυσαρεστημένος/η πολύ ικανοποιημένος/η ικανοποιημένος/η αδιάφορος/η δυσαρεστημένος/η πολύ δυσαρεστημένος/η 0,70 0,34 ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Eταιρεία RΥΑΝ AIR Count ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Σύνηθες Charter Count 14,96 16,60 47,78 47,49 23,48 24,65 11,33 9,23 2,44 2,02 5,69 8,11 8,07 4,05 4,65 2,47 1,58 0,92 5,37 3,37 1,52 1,02 9,36 8,39 1,47 1,02 32,05 31,07 33,13 41,69 21,06 15,08 17,84 20,80 34,29 36,36 41,64 39,45 21,02 25,66 37,75 44,66 34,35 25,29 44,01 47,72 44,47 42,52 Σελίδα 50

51 Ως γενικό συμπέρασμα, υπάρχει μεγάλη ικανοποίηση από ποικιλία παραμέτρων που τους προσφέρουν τα καταλύματα, τόσο για τους επιβάτες συνήθων charter όσο και της Ryanair. Υπάρχει ένα μικρό ποσοστό, το οποίο εκφράζει δυσαρέσκεια ως προς το επίπεδο εσωτερικών δραστηριοτήτων. Αυτό αφορά κυρίως εκδηλώσεις και παροχές που βρίσκονται εντός των καταλυμάτων (όπως διασκεδαστές, θεματικές βραδιές, ύπαρξη πισίνας/γυμναστηρίου κ.λπ.). Επίσης, το επίπεδο καθαριότητας (δωμάτια, εστιατόρια), αναφέρθηκε ως παράγοντας δυσαρέσκειας, κυρίως από επισκέπτες της Ryanair. Πάντως και στις δύο περιπτώσεις, τα ποσοστά είναι μικρότερα του 5%, δείχνοντας ότι μπορεί να μην υπάρχει κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα, απλά οι απαιτήσεις των συγκεκριμένων επισκεπτών είναι υπερβολικές ή λόγω χαρακτήρα έχουν την τάση να παραπονιούνται. Σελίδα 51

52 ΚΛΙΜΑ ΦΥΣΙΚΑ ΤΟΠΙΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ (Clubs, Bars etc.) ΤΙΜΕΣ ΤΟΠΙΚΟ ΦΑΓΗΤΟ Παράγοντες επιλογής της Κρήτης ως τόπου διακοπών Οι πιο σημαντικοί παράγοντες, που φαίνεται να έχουν επηρεάσει την απόφαση για την επιλογή του τόπου διακοπών, είναι το κλίμα και το φυσικό τοπίο. Σε μια δεύτερη κατηγορία, μπορούμε να βάλουμε το τοπικό φαγητό καθώς και τις τιμές. Οι υπόλοιποι παράγοντες (διασκέδαση, αρχαιολογικοί χώροι) δεν φαίνεται να έχουν επίδραση στην απόφαση για τον τόπο διακοπών. Στην τελευταία κατηγορία παραγόντων, υπάρχει μια τάση των επισκεπτών της Ryanair, να θεωρούν τους παράγοντες αυτούς περισσότερο σημαντικούς από ότι οι επισκέπτες των τακτικών charter. Γράφημα Παράγοντες που επηρέασαν την απόφαση για την επιλογή του τόπου διακοπών ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Εταιρεία RΥΑΝ AIR Count ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Σύνηθες Charter Count πολύ σημαντικό Σημαντικό λίγο σημαντικό καθόλου σημαντικό πολύ σημαντικό Σημαντικό λίγο σημαντικό καθόλου σημαντικό πολύ σημαντικό Σημαντικό λίγο σημαντικό καθόλου σημαντικό πολύ σημαντικό Σημαντικό λίγο σημαντικό καθόλου σημαντικό πολύ σημαντικό Σημαντικό λίγο σημαντικό καθόλου σημαντικό πολύ σημαντικό Σημαντικό λίγο σημαντικό καθόλου σημαντικό 4,41 4,31 4,45 4,57 10,46 6,50 9,77 4,88 7,50 0,80 1,63 3,90 1,86 2,21 0,75 34,31 33,82 43,94 44,91 17,34 16,95 22,87 18,06 50,85 52,14 21,83 25,23 19,87 17,58 32,11 34,90 37,57 41,02 16,92 27,94 25,67 38,23 41,14 16,92 23,42 52,44 31,34 38,43 28,28 24,55 62,97 65,61 72,84 Σελίδα 52

53 Ικανοποίηση από παρεχόμενες υπηρεσίες Το ακόλουθο διάγραμμα, απεικονίζει την δυσαρέσκεια από τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Τα περισσότερα προβλήματα, εντοπίζονται στην οδική σήμανση και το δίκτυο, ακολουθούμενα από την καθαριότητα σε δρόμους, παραλίες και πόλεις. Στις υπόλοιπες κατηγορίες τα ποσοστά δυσαρέσκειας, είναι πολύ μικρά κυρίως για τους επισκέπτες συνήθων charter, σε αντίθεση με αυτούς της Ryanair, που φαίνονται πιο δυσαρεστημένοι. Αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο, στο ότι οι τελευταίοι κυκλοφορούν περισσότερο εκτός καταλύματος και έρχονται αντιμέτωποι με την καθημερινή ζωή, μαζί με τα προβλήματα της περιοχής. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός, ότι σε σύγκριση με προηγούμενες έρευνες ετών, τα ποσοστά δυσαρέσκειας αναφορικά με τα ταξί και τα λεωφορεία, παρουσιάζουν συνεχώς μειούμενα ποσοστά, υποδεικνύοντας το ότι έχει επέλθει βελτίωση από την μεριά των εν λόγων φορέων. Η μικρότερη δυσαρέσκεια και από τις δύο ομάδες επισκεπτών, αναφέρεται στις υπηρεσίες των καταλυμάτων. Τα ποσοστά είναι τόσο χαμηλά που πλησιάζουν το όριο του στατιστικού λάθους και δείχνουν ότι στην κατηγορία αυτών που διαμαρτύρονται πιθανώς να υπάρχουν άτομα που δεν είναι ικανοποιημένα με ότι και αν τους προσφερθεί. Γράφημα Δυσαρέσκεια επισκεπτών από παρεχόμενες υπηρεσίες (%) Σύνηθες Charter Count Εταιρεία RΥΑΝ AIR Count 29,13 19,13 1,36 2,17 6,89 6,23 4,39 3,39 11,25 13,78 ΚΑΤΑΛΥΜΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ ΤΑΞΙ ΟΔΙΚΗ ΣΗΜΑΝΣΗ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ (ΔΡΟΜΟΙ, ΠΑΡΑΛΙΕΣ,ΠΟΛΕΙΣ) Σελίδα 53

54 Κατανάλωση τοπικών προϊόντων Τα τοπικά τυριά, το ελαιόλαδο και τα λαχανικά ήταν τα προϊόντα που δοκίμασαν περισσότερο οι επισκέπτες. Τα μικρότερα ποσοστά έλαβαν τα αρωματικά-θεραπευτικά φυτά και τα σαπούνια από ελαιόλαδο. Ένα άλλο σχόλιο, που μπορούμε να κάνουμε είναι ότι κατά μέσο όρο οι επισκέπτες της Ryanair, φαίνεται ότι δοκιμάζουν σε μεγαλύτερα ποσοστά τοπικά προϊόντα από ότι η άλλη κατηγορία επισκεπτών. Πιθανώς αυτό να οφείλεται στο ότι περνάνε μεγάλο μέρος της ημέρας εκτός του χώρου καταλυμάτων και επίσης οι περισσότεροι από αυτούς, δεν μένουν σε ξενοδοχεία all inclusive, άρα τρώνε εκτός και δοκιμάζουν τοπικές γεύσεις / προϊόντα Εναλλακτικές μορφές τουρισμού Αναφορικά με τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού, ως γενικό συμπέρασμα, μπορούμε να πούμε ότι οι επισκέπτες της Ryanair, ενδιαφέρονται περισσότερο από τους επισκέπτες συνήθων charter, για άλλου είδους τουρισμού. Αυτό μπορεί ίσως να ερμηνευθεί από το γεγονός ότι οι επιβάτες των συνήθων charter, προτιμούν κυρίως ολοκληρωμένα πακέτα (all inclusive) και περνάνε τον περισσότερο χρόνο των διακοπών τους εντός του ξενοδοχείου. Οι επισκέψεις σε παραδοσιακά χωριά, είναι το πιο πιθανό που θα πραγματοποιούσαν οι επισκέπτες, ενώ πολύ χαμηλά ποσοστά καταλαμβάνει ο συνεδριακός τουρισμός, ο πιο πιθανός λόγος μπορεί να είναι ότι λόγω κρίσης έχουν μειωθεί αρκετά τα κονδύλια που προσέφεραν κατά το παρελθόν ακαδημαϊκά ιδρύματα, για την πραγματοποίηση συνεδρίων και μετακίνηση επιστημονικού προσωπικού Οικονομική κρίση και συνέπειες Η οικονομική κρίση, δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει την πλειοψηφία των επισκεπτών όσο αφορά τις καταναλωτικές τους συνήθειες. Περίπου οκτώ στους δέκα, αναφορικά με τους επισκέπτες συνήθων charter και έξι στους δέκα όσο αφορά αυτούς που επέλεξαν Ryanair, απάντησαν αρνητικά στην ερώτηση. Το γεγονός αυτό είναι αρκετά ενθαρρυντικό αφού σημαίνει ότι οι επισκέπτες θα ξοδέψουν χρήματα στον τόπο διακοπών τους και άρα θα αυξήσουν τον τζίρο της τοπικής οικονομίας, κυρίως μικρών καταστημάτων. Τα αυξημένα ποσοστά των επισκεπτών της Ryanair στην θετική απάντηση ως προς την κρίση, οφείλεται κυρίως στο χαμηλότερο εισόδημα που διαθέτουν. Σελίδα 54

55 Γράφημα Επηρεασμός καταναλωτικών συνθηκών λόγω οικονομικής κρίσης Σύνηθες Charter Count Εταιρεία RΥΑΝ AIR Count 77,92 61,69 38,31 22,08 ΝΑΙ ΟΧΙ Σελίδα 55

56 Δαπάνες επισκεπτών κατά την περίοδο διαμονής Οι περισσότεροι επισκέπτες, δεν μετέβαλλαν τον προϋπολογισμό του ταξιδιού τους. Στην περίπτωση των επισκεπτών τακτικών charter, το ποσοστό είναι μεγαλύτερο του 50%, ενώ και σε αυτούς της Ryanair αυτό ξεπερνά το 40%. Σημαντικό στοιχείο είναι ότι ένα περίπου 30%, αύξησε τις προϋπολογισμένες δαπάνες τους, στοιχείο που συνηγορεί στην αύξηση του τζίρου της περιοχής. Αυτή η τάση υπάρχει και για τις δύο ομάδες επισκεπτών, με λίγο μεγαλύτερα ποσοστά να παρουσιάζονται στους επισκέπτες της Ryanair. Σε ότι αφορά την μείωση του προϋπολογισμού, παρατηρούμε μια διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων, με τους επισκέπτες των συνήθων charter, να έχουν μείωση κοντά στο 16%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των επισκεπτών της Ryanair, κυμαίνεται στο 25%. Σαν συμπέρασμα μπορούμε να πούμε ότι οι επισκέπτες συνήθων charter παρουσιάζουν αμετάβλητη ή αυξητική τάση, ενώ οι επισκέπτες της Ryanair, εμφανίζουν σημαντικά ποσοστά τόσο στην αύξηση όσο και την μείωση των τελικών δαπανών τους. Γράφημα Μεταβολή προϋπολογισμού του ταξιδίου (%) Εταιρεία RΥΑΝ AIR Count Σύνηθες Charter Count 30% 4,55 3,88 20% 11,00 9,61 10% 17,78 17,28 καμία διαφοροποίηση 41,47 53,18-10% -20% -30% 9,70 7,50 4,74 2,95 1,62 14,75 Αναφορικά με το ποιες δαπάνες ήταν αυτές που επηρεάστηκαν σε μεγαλύτερο βαθμό, οι περισσότεροι επισκέπτες, έχουν περιορίσει το φαγητό εκτός χώρου διαμονής και τον περιορισμό των αγορών. Επίσης, η νυκτερινή διασκέδαση και η ενοικίαση αυτοκινήτων, αποτελούν δαπάνες που έχουν μειωθεί. Στην τελευταία θέση βρίσκονται τα ταξίδια εγγύτερα στον χώρο διαμονής. Παρατηρούμε ότι ενώ οι τάσεις είναι ανάλογες, τα ποσοστά των επισκεπτών της Ryanair, στις τέσσερις από τις επτά επιλογές είναι μεγαλύτερα και με σημαντική διαφοροποίηση στις τρεις από τις ανωτέρω περιπτώσεις, ενώ σε ότι αφορά τους επισκέπτες των συνήθων charter, μόνο Σελίδα 56

57 στην επιλογή «λιγότερες εκδρομές» παρουσιάζουν σημαντικά μεγαλύτερα ποσοστά από αυτά των επισκεπτών της Ryanair. Γράφημα Επιλογή περικοπής ανά κατηγορία δαπάνης Σελίδα 57

58 3.4. Σκανδιναβοί και υπόλοιποι επισκέπτες Όπως προαναφέραμε στην αρχή της έρευνας, οι Σκανδιναβοί αποτελούν ένα σημαντικό ποσοστό των τουριστών που έρχονται στην Κρήτη και τα Χανιά. Για τον σκοπό αυτό το επόμενο τμήμα της μελέτης θα αφιερωθεί στην παράθεση των χαρακτηριστικών των Σκανδιναβών τουριστών σε σχέση με τους υπόλοιπους, όπου θα αναλυθούν ομοιότητες και διαφορές αυτών Δημογραφικά στοιχεία Ξεκινώντας με τα δημογραφικά στοιχεία του φύλου, παρατηρούμε ότι δεν υπάρχει καμία διαφορά στις δύο κατηγορίες επισκεπτών. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά φύλο (%) Άνδρας Γυναίκα Μη Σκανδιναβοί 47,1 52,9 Σκανδιναβοί 47,3 52,7 Συνεχίζοντας με την ηλικία, βλέπουμε ότι η πλειοψηφία των Σκανδιναβών εντοπίζεται στις μέσες ηλικιακές ομάδες, και Αντίθετα οι υπόλοιποι επισκέπτες, εντοπίζονται κυρίως σε νεότερες ηλικίες, και Γράφημα Ηλικιακή κατανομή επισκεπτών (%) Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί 14,8 20,6 20,6 17, , ,7 15,9 18 7,2 5, Σελίδα 58

59 Όσο αφορά το εκπαιδευτικό μορφωτικό επίπεδο, βλέπουμε ότι υπάρχει μια ομοιομορφία και στις δύο κατηγορίες επισκεπτών. Η πλειοψηφία αυτών εντοπίζεται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, περισσότεροι από τους μισούς, ακολουθούμενοι από αυτούς της δευτεροβάθμιας, περίπου δύο στους δέκα. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά μορφωτικό επίπεδο (%) Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί 59 56,7 23,2 22,6 10,7 16,1 7,1 4,7 Δευτεροβάθμια Απόφοιτοι Πανεπιστημίου Μεταπτυχιακές Σπουδές Άλλες Σπουδές Συνεχίζοντας με την επαγγελματική ενασχόληση, παρατηρούμε ότι η πιο δημοφιλής κατηγορία είναι οι ιδιωτικοί υπάλληλοι, ενώ στην δεύτερη θέση αυτή των δημοσίων υπαλλήλων. Υπάρχει και ένα ποσοστό κοντά στο 16% μη σκανδιναβών που ανήκει στην κατηγορία των φοιτητών. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά επαγγελματική κατηγορία (%) 42,3 Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί 28 33,3 19,6 9 15,5 6,8 8,3 10,4 16,1 3,6 7,2 Δημόσιος Υπάλληλος Ιδιωτικός Υπάλληλος Επαγγελματίας Συνταξιούχος Φοιτητής/ια άλλο Σελίδα 59

60 Στην συνέχεια μπορούμε να δούμε τις χώρες προέλευσης των επισκεπτών. Όσο αφορά τους Σκανδιναβούς, υπάρχουν επισκέπτες από Νορβηγία, Σουηδία, Δανία και Φινλανδία. Αναφορικά με τους επισκέπτες των μη Σκανδιναβικών χωρών, οι κυρίαρχες χώρες είναι οι Μ. Βρετανία και η Γερμανία. Υπάρχουν επίσης και ανερχόμενες χώρες, όπως η Πολωνία και η Ιταλία. Οι επισκέπτες των τελευταίων αυτών χωρών, έχουν κάνει αισθητή την παρουσία τους λόγω των πτήσεων των εταιρειών χαμηλού κόστους που έχουν αυξήσει τα δρομολόγια τους κατά την τρέχουσα χρονιά. Όσο αφορά το εισόδημα, παρατηρούμε ότι ένας στους τρεις Σκανδιναβούς, ανήκει στην ανώτερη εισοδηματική κατηγορία, ενώ το ποσοστό των υπολοίπων είναι περίπου ένας στους δέκα. Βλέπουμε επίσης, ότι στην περίπτωση των Σκανδιναβών, όσο κατεβαίνουμε εισοδηματική κατηγορία, μειώνονται και τα ποσοστά αυτών. Από την άλλη μεριά, οι μη Σκανδιναβοί, παρουσιάζουν παρεμφερή ποσοστά σε όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες, με κάπως μεγαλύτερα ποσοστά να συναντώνται στις κατηγορίες και Γράφημα Κατανομή Ετήσιου Οικογενειακού Εισοδήματος (%) Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί 33,1 13,3 12,3 12,4 8,6 7,9 5,5 2,2 3,4 17,4 14,2 15,4 11,9 18,7 10,8 13 Σελίδα 60

61 Στοιχεία για τον προορισμό των επισκεπτών Σχετικά με την περιοχή της Κρήτης που επιλέγουν για τις διακοπές τους, οι απαντήσεις ταυτίζονται. Υπάρχει ένα κάπως μεγαλύτερο ποσοστό που επιλέγει τα Χανιά, όσο αφορά τους Σκανδιναβούς, ενώ στους μη Σκανδιναβούς, ένα 5% μετακινείται προς το Ηράκλειο. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά νομό της Κρήτης (%) Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί 86,3 79,5 12,1 14,6 5,2 1,3 0,2 0,7 Χανιά Ρέθυμνο Ηράκλειο Λασίθι Αναφερόμενοι στα Χανιά, μπορούμε να διακρίνουμε τέσσερις κατηγορίες. Η πρώτη είναι η περιοχή του Πλατανιά και της Αγίας Μαρίνας, όπου συγκεντρώνεται η πλειοψηφία των Σκανδιναβών (ποσοστά άνω του 80%). Το αντίστοιχο ποσοστό για τους Μη-Σκανδιναβούς, είναι κοντά στο 40%. Ο πιο σημαντικός λόγος για την μεγάλη αυτή διαφοροποίηση, είναι το ότι στις ανωτέρω περιοχές είναι συγκεντρωμένη η μεγάλη πλειοψηφία των μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων οι περισσότερες από τις οποίες είναι all inclusive και είναι οι περισσότερο προτιμητέες από τους Σκανδιναβούς επισκέπτες. Συνεχίζοντας η δεύτερη κατηγορία, είναι η περιοχή του Κέντρου των Χανίων και του Ακρωτηρίου, όπου οι Σκανδιναβοί έχουν ένα μικρό ποσοστό, κοντά στο 10%, ενώ οι μη Σκανδιναβοί ποσοστό που κυμαίνεται στο 35%. Ο λόγος που προτιμάται από την δεύτερη ομάδα επισκεπτών, είναι η εύκολη πρόσβαση σε συγκοινωνίες και η ύπαρξη μικρότερων καταλυμάτων (κυρίως ενοικιαζόμενα δωμάτια), που είναι πιο οικονομικά. Η Τρίτη κατηγορία περιλαμβάνει τις περιοχές νότια του νομού (Παλαιόχωρα, Σφακιά και Σούγια). Τα ποσοστά των Σκανδιναβών είναι πάρα πολύ μικρά, μόλις 3%, ενώ των μη Σκανδιναβών ανέρχονται στο 12%. Ο κυριότερος λόγος είναι ότι οι μη Σκανδιναβοί, σε μεγαλύτερα ποσοστά επιδιώκουν διακοπές σε λιγότερο οργανωμένα και πολυπληθή μέρη, όπου έχουν πρόσβαση σε περισσότερες αποδράσεις κοντά στην φύση. Η τελευταία κατηγορία περιοχών, περιλαμβάνει τον Αποκόρωνα και την Γεωργιούπολη. Εδώ τα ποσοστά των Σκανδιναβών, είναι στο 4,5%, ενώ οι μη Σκανδιναβοί έχουν αντίστοιχα 14%. Σελίδα 61

62 Ως γενικό συμπέρασμα, μπορούμε να διαπιστώσουμε την μεγάλη συγκέντρωση των Σκανδιναβών στις περιοχές του Πλατανιά και της Αγίας Μαρίνας, ενώ οι επισκέπτες των μη Σκανδιναβικών χωρών, παρουσιάζουν κατανεμημένα ποσοστά σε όλες τις περιοχές του νομού με μεγαλύτερη προτίμηση στις περιοχές του Πλατανιά, Αγίας Μαρίνας και Κέντρου των Χανίων. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά περιοχή των Χανίων (%) 66,8 Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί 27,7 31,2 15,6 10,4 9,5 7,4 9,6 1,7 3,4 4,2 0,7 0,3 1,4 1, ,8 Αναφορικά με τις ημέρες διαμονής, παρατηρούμε ότι έξι στους δέκα Σκανδιναβούς διαμένουν μέχρι μία εβδομάδα και ένας στους τρεις από 1 έως 2 εβδομάδες. Το ποσοστό που μένει πάνω από δύο εβδομάδες, είναι μικρότερο του 5%. Για τους μη Σκανδιναβούς, υπάρχει ένα ομοιόμορφο ποσοστό λίγο πάνω από 40% που επιλέγει να μείνει είτε 1 εβδομάδα είτε 1-2 εβδομάδες. Σε αυτή την κατηγορία επισκεπτών, υπάρχει ένας στους δέκα που μένει παραπάνω από 2 εβδομάδες. Σε γενικές γραμμές, υπάρχει η τάση οι μη Σκανδιναβοί να διαμένουν μία ημέρα παραπάνω, σε σχέση με τους Σκανδιναβούς. Σελίδα 62

63 Γράφημα Ημέρες διαμονής (%) +1 Οι μισοί από τους Σκανδιναβούς, επιλέγουν να ταξιδέψουν με την οικογένεια τους, ενώ ένα 23,4% με τον/την σύζυγο. Από την άλλη πλευρά, σχεδόν τέσσερις στους δέκα από τους μη Σκανδιναβούς ταξιδεύουν με την οικογένεια και ένας στους τέσσερις με την σύζυγο τους. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι κατηγορίες μόνος και παρέα/φίλοι, όπου τα ποσοστά των μη Σκανδιναβών είναι διπλάσια από αυτά των Σκανδιναβών. Παρατηρούμε και εδώ ότι το προφίλ των Σκανδιναβών επισκεπτών είναι κυρίως οικογενειάρχες ενώ οι μη Σκανδιναβοί είναι σε σημαντικό ποσοστό ανύπαντροι, είτε ζευγάρια είτε παρέες. Αυτό μπορεί να δώσει και ένα προσανατολισμό σε ιδιοκτήτες καταλυμάτων για να προσαρμόσουν τα καταλύματα τους, ανάλογα με το είδος επισκέπτη και την χώρα από την οποία προέρχεται. Σελίδα 63

64 Γράφημα Συνοδεία στο ταξίδι (%) Σχετικά με τα μέλη των οικογενειών, οι πιο συνηθισμένες κατηγορίες είναι αυτές με 2 ή τέσσερα μέλη, (54% στους Σκανδιναβούς, 64,1% στους μη Σκανδιναβούς). Από τον πίνακα επίσης παρατηρούμε ότι οι Σκανδιναβοί παρουσιάζουν μεγαλύτερα ποσοστά σε ότι αφορά πολυμελείς ομάδες. Γράφημα Αριθμός μελών οικογενειών (%) 42,8 Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί 36,1 28,4 17,9 19,3 23,6 17,5 14, περισσότερο από 4 Ένας σημαντικός λόγος που συντελεί στην επιλογή ενός τόπου διακοπών είναι η τιμή. Επίσης, είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι εμπλεκόμενοι με τον τουρισμό την αντίληψη που έχει ο επισκέπτης της περιοχής για τις τιμές σε σύγκριση με άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς. Σελίδα 64

65 Μεγάλο μέρος των επισκεπτών και των δύο κατηγοριών, βρίσκει τις τιμές κανονικές, ενώ σημαντικό ποσοστό (περίπου ένας στους τέσσερις), βρίσκει την Κρήτη ως φτηνό προορισμό. Γράφημα Σύγκριση Κρήτης με άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς αναφορικά με το επίπεδο τιμών (%) Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί 66,7 62,1 24,1 27 0,7 1,5 8 8,7 0,5 0,7 πολύ φτηνή φτηνή κανονική ακριβή πολύ ακριβή Εκτός από το θέμα τιμής, σημαντικό ρόλο παίζει και η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και προϊόντων. Οι περισσότεροι επισκέπτες βρίσκουν την σχέση ποιότητα/τιμή κανονική. Αρκετά ενθαρρυντικό είναι το γεγονός, ότι ένα μεγάλο ποσοστό έχει πολύ καλή γνώμη (ένας στους τέσσερις στην περίπτωση των Σκανδιναβών και περίπου τέσσερις στους δέκα στους μη Σκανδιναβούς). Άξιο αναφοράς είναι και το πολύ μικρό ποσοστό αρνητικής γνώμης (5% στους Σκανδιναβούς και μόλις 3% στους μη Σκανδιναβούς, ποσοστά που δείχνουν ότι ακόμα και οι ιδιότροποι μένουν ικανοποιημένοι. Γράφημα Σχέση ποιότητας τιμής των προϊόντων υπηρεσιών (%) 69,2 Σκανδιναβοί 55,6 Μη Σκανδιναβοί 38,4 24,2 0,5 0,2 4,3 2,8 1,8 3 πολύ κακή κακή κανονική πολύ καλή εξαιρετική Σελίδα 65

66 Είδη καταλύματος Το πιο δημοφιλές τουριστικό κατάλυμα είναι το ξενοδοχείο. Παρατηρούμε την διαφοροποίηση που υπάρχει ανάμεσα στους Σκανδιναβούς (το επιλέγουν τρεις στους τέσσερις) και στους μη Σκανδιναβούς (το επιλέγουν οι μισοί). Η επόμενη κατηγορία είναι τα ενοικιαζόμενα δωμάτια / studios (δύο στους δέκα Σκανδιναβούς και τρεις στους δέκα μη Σκανδιναβούς). Στις υπόλοιπες κατηγορίες οι Σκανδιναβοί έχουν μικρά ποσοστά, ενώ ένας στους δέκα από τους μη Σκανδιναβούς, έχει ιδιόκτητο σπίτι ή φιλοξενείται από συγγενικά του πρόσωπα. Επίσης η ενοικιαζόμενη βίλλα, αποτελεί επιλογή καταλύματος για μη Σκανδιναβούς. Γράφημα Είδος Τουριστικού Καταλύματος (%) Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί 74,7 49,9 31,1 20,1 8,3 1,3 0,2 0,6 3,4 10,2 Ξενοδοχείο Ενοικιαζόμενα studios/δωμάτια Ενοικιαζόμενη Βίλα camping Ιδιοκτητο σπίτι/ Φιλοξενία Στην επιλογή της κατηγορίας ξενοδοχείου, παρατηρούμε ότι η πλειοψηφία βρίσκεται μεταξύ 3* και 4*. Το ποσοστό που προτιμούν χαμηλότερης κατηγορίας, είναι υψηλότερο στους μη Σκανδιναβούς (περίπου διπλάσιο). Πάντως και στις δύο περιπτώσεις, τα ποσοστά για τα χαμηλότερης κατηγορίας ξενοδοχεία (1* και 2*), είναι 7% στους Σκανδιναβούς και 12,5% στους υπόλοιπους. Σελίδα 66

67 Γράφημα Κατηγορία Αστέρων (Ξενοδοχεία, %) Σκανδιναβοί 36 Μη Σκανδιναβοί 38 35,1 35,7 18,9 16,7 0,5 2 6,6 10,5 1* 2* 3* 4* 5* Όσο αφορά τον τρόπο κράτησης, οι Σκανδιναβοί φαίνεται ότι προτιμάνε πιο παραδοσιακούς τρόπους (ταξιδιωτικό πρακτορείο, τουριστικό πράκτορα) σε αντίθεση με τους μη Σκανδιναβούς που στρέφονται σε πιο σύγχρονους τρόπους (online καταστήματα κρατήσεων και ). Γράφημα Τρόπος Κράτησης (Ξενοδοχεία, %) Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί 44 41,7 23,8 29,4 15,4 8,5 10,8 9,1 4,6 3,9 2,8 6,2 Ταξιδιωτικό πρακτορείο Τουριστικός πράκτορας online κατάστημα κρατήσεων τηλέφωνο/ website του ξενοδοχείου Άλλο Σε ότι αφορά τα online συστήματα, βλέπουμε ποια είναι τα δημοφιλέστερα συστήματα κρατήσεων. Όπως είναι φυσιολογικό τα ποσοστά στους μη Σκανδιναβούς, είναι μεγαλύτερα με το booking.com να αποτελεί τον πιο δημοφιλή τρόπο. Σελίδα 67

68 Γράφημα Επιλεχθέν σύστημα κρατήσεων (%) Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί 70,1 43,5 49,2 18,1 2 4,2 9,7 3,1 expedia booking.com hotels.com Άλλο Ικανοποίηση από παρεχόμενες υπηρεσίες καταλυμάτων Περνώντας σε μια άλλη κατηγορία ψάχνουμε να δούμε την ικανοποίηση των τουριστών σε διαφορετικές παραμέτρους. Παρατηρούμε ότι τα επίπεδα ικανοποίησης, είναι πολύ μεγάλα σε όλες τις κατηγορίες. Το μεγαλύτερο ποσοστό ικανοποίησης και για τις δύο κατηγορίες επισκεπτών παρατηρείται στον τομέα της καθαριότητας (περισσότεροι από οκτώ στους δέκα), ενώ παρόμοια ποσοστά καταγράφονται και στο θέμα της ασφάλειας. Το τελευταίο είναι αρκετά σημαντικό, ειδικά όταν η πλειοψηφία των επισκεπτών έρχονται με την οικογένεια που αποτελείται και από μικρά παιδιά και η ασφάλεια παίζει πρωταρχικό ρόλο. Στον αντίποδα τα μικρότερα ποσοστά καταγράφονται στην ικανοποίηση από εσωτερικές δραστηριότητες (περίπου οι μισοί δηλώνουν ικανοποιημένοι). Αυτό σημαίνει ότι το κατάλυμα (κυρίως ξενοδοχείο), δεν διαθέτει παροχές τις οποίες θα επιθυμούσαν. Σελίδα 68

69 ΤΙΜΕΣ ΑΙΣΘΗΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ (δωμάτια,εστιατόρια κλπ) ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΦΑΓΗΤΟΥ Γράφημα Ικανοποίηση τουριστών από επίπεδο υπηρεσιών καταλυμάτων (%) Μη Σκανδιναβοί Σκανδιναβοί Ικανοποιημένος Αδιάφορος Δυσαρεστημένος Ικανοποιημένος Αδιάφορος Δυσαρεστημένος Ικανοποιημένος Αδιάφορος Δυσαρεστημένος Ικανοποιημένος Αδιάφορος Δυσαρεστημένος Ικανοποιημένος Αδιάφορος Δυσαρεστημένος Ικανοποιημένος Αδιάφορος 5,4 6,1 5,1 3,1 3,7 2,4 6,2 4,3 3,5 2, ,1 10,9 9,7 19,4 19,7 13, , ,2 56,7 54,4 81,6 72, ,1 76,9 77,8 82,9 81,7 80,4 76,7 Δυσαρεστημένος 3,6 3,7 Το επόμενο ζήτημα, έχει να κάνει με τους παράγοντες που επηρέασαν την απόφαση για την επιλογή του τόπου διακοπών. Οι δύο κυριότεροι λόγοι και στις δύο κατηγορίες είναι το κλίμα και τα φυσικά τοπία. Σημαντικός παράγοντας αναδεικνύεται και το τοπικό φαγητό και μάλιστα σε μεγαλύτερα ποσοστά από την τιμή, γεγονός που καταδεικνύει την δυναμική που έχει και μπορεί να βελτιωθεί στο κομμάτι αυτό. Η επίσκεψη σε αρχαιολογικούς χώρους και η διασκέδαση, καταλαμβάνουν τα μικρότερα ποσοστά. Το γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι τα Σελίδα 69

70 ΚΛΙΜΑ ΦΥΣΙΚΑ ΤΟΠΙΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ Ι ΧΩΡΟΙ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ (Clubs, Bars etc.) ΤΙΜΕΣ ΤΟΠΙΚΟ ΦΑΓΗΤΟ αρχαιολογικά μνημεία δεν είναι πολύ προβεβλημένα στην Δυτική Κρήτη και ότι αφορά το θέμα της διασκέδασης, οι περισσότεροι έρχονται με την οικογένεια και δεν αναζητούν έντονη νυκτερινή ζωή. Γράφημα Παράγοντες που επηρέασαν την απόφαση για την επιλογή του τόπου διακοπών Μη Σκανδιναβοί Σκανδιναβοί Σημαντικό Όχι σημαντικό 22,3 20,7 77,7 79,3 Σημαντικό Όχι σημαντικό 25,6 31,2 74,4 68,8 Σημαντικό Όχι σημαντικό 28,6 24,3 71,4 75,7 Σημαντικό Όχι σημαντικό Σημαντικό Όχι σημαντικό Σημαντικό 6,4 9,3 46,6 31,7 53,4 68,3 93,6 90,7 94,8 97,4 Όχι σημαντικό 5,2 2,6 Σε ότι αφορά την δυσαρέσκεια από τις παρεχόμενες υπηρεσίες, οι περισσότεροι διαμαρτύρονται για το οδικό δίκτυο και την σήμανση αυτού. Η καθαριότητα στους δρόμους και τις παραλίες, είναι επίσης ένα πρόβλημα που καταγράφηκε. Οι υπόλοιπες κατηγορίες είναι σε σχετικά χαμηλά ποσοστά. Σελίδα 70

71 Γράφημα Δυσαρέσκεια επισκεπτών από παρεχόμενες υπηρεσίες Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί 27,3 18,7 12,5 11,8 1,3 2 6,6 6,1 4,1 3 ΕΠΙΠΕΔΟ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΟΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΩΝ ΛΕΟΦΩΡΕΙΩΝ ΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΩΝ ΤΑΞΙ ΟΔΙΚΗ ΣΗΜΑΝΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ (ΔΡΟΜΟΙ, ΠΑΡΑΛΙΕΣ, ΠΟΛΕΙΣ) Κατανάλωση τοπικών προϊόντων Τα πιο δημοφιλή προϊόντα, αναδεικνύονται τα τοπικά τυριά, το ελαιόλαδο και τα λαχανικά. Στον αντίποδα βρίσκουμε τα αρωματικά θεραπευτικά φυτά και τα σαπούνια από ελαιόλαδο. Σε γενικές γραμμές βλέπουμε ότι οι περισσότεροι τουρίστες έχουν δοκιμάσει τα περισσότερα τοπικά προϊόντα. Γράφημα Κατανάλωση τοπικών προϊόντων από τους αλλοδαπούς τουρίστες (%) Μη Σκανδιναβοί Σκανδιναβοί ΔΟΚΙΜΗ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ- ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΔΟΚΙΜΗ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΔΟΚΙΜΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥ ΨΩΜΙΟΥ - ΠΑΞΙΜΑΔΙΟΥ ΔΟΚΙΜΗ ΦΡΕΣΚΟΥ ΧΥΜΟΥ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΩΝ ΔΟΚΙΜΗ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΩΝ ΔΟΚΙΜΗ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΔΟΚΙΜΗ ΣΑΠΟΥΝΙΟΥ ΑΠΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΔΟΚΙΜΗ ΤΟΠΙΚΩΝ ΤΥΡΙΩΝ (ΦΕΤΑ, ΓΡΑΒΙΕΡΑ, ΔΟΚΙΜΗ ΚΡΑΣΙΟΥ ΔΟΚΙΜΗ ΡΑΚΗΣ -ΤΣΙΚΟΥΔΙΑΣ ΔΟΚΙΜΗ ΜΕΛΙΟΥ 6,2 14,4 25,5 21,1 37,7 77,6 79, ,6 64,5 49,6 55,6 78,2 76,7 84,4 81,1 71,5 74,5 74,4 70,8 57,9 48,7 Σελίδα 71

72 Οικονομική κρίση και συνέπειες Οι περισσότεροι επισκέπτες, δηλώνουν ότι οι καταναλωτικές τους συνήθειες, δεν έχουν επηρεαστεί από την κρίση (κυρίως οι Σκανδιναβοί, ποσοστό άνω του 80%). Το γεγονός αυτό είναι θετικό για την περιοχή γιατί δεν μειώνει τον τουριστικό τζίρο. Στους μη Σκανδιναβούς, οι τέσσερις στους δέκα έχουν επηρεαστεί από την κρίση. Γράφημα Επηρεασμός καταναλωτικών συνθηκών λόγω οικονομικής κρίσης ΝΑΙ ΟΧΙ 81,5 62,2 37,8 18,5 Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί Σχεδόν οι μισοί, αναφέρουν ότι δεν μετέβαλλαν τον προϋπολογισμό του ταξιδιού τους. Το παρακάτω διάγραμμα, δείχνει ότι τρεις στους δέκα αύξησαν τον προϋπολογισμό σε αντίθεση με δύο στους δέκα που τον μειώσανε. Γράφημα Μεταβολή προϋπολογισμού του ταξιδίου (%) Σκανδιναβοί Μη Σκανδιναβοί 51,5 46,3 1,8 2,4 4 7,6 10,1 13,1 18,3 16,5 10,2 10,1 4,2 4-30% -20% -10% Καθόλου 10% 20% 30% Σελίδα 72

73 ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΜΟΝΗ Σ ΤΑΞΙΔΙΑ ΕΓΓΥΤΕΡΑ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΔΙΑΜΟΝΗΣ ΛΙΓΟΤΕΡΕΣ ΑΓΟΡΕΣ (Αναμνηστικ ά, Δώρα κτλ) ΛΙΓΟΤΕΡΕΣ ΕΚΔΡΟΜΕΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ Σ ΦΑΓΗΤΟΥ ΕΚΤΟΣ ΧΩΡΟΥ ΔΙΑΜΟΝΗΣ ΛΙΓΟΤΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΣΕ ΝΥΚΤΕΡΙΝΑ ΜΑΓΑΖΙΑ, ΜΠΑΡ ΧΡΗΣΗ ΜΕΣΩΝ ΜΑΖΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΑΝΤΙ ΕΝ/ΝΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤ Ο Δαπάνες επισκεπτών κατά την περίοδο διαμονής Σε ότι αφορά την μείωση των δαπανών, παρατηρούμε ότι οι Σκανδιναβοί έχουν περιορίσει την νυκτερινή διασκέδαση και χρησιμοποιούν περισσότερο μέσα μαζικής μεταφοράς, ενώ οι μη Σκανδιναβοί έχουν περιορίσει τις αγορές και το φαγητό εκτός του χώρου καταλύματος. Αυτό που φαίνεται να μην έχει επηρεαστεί, είναι τα ταξίδια μακριά από το σπίτι τους, που έχει τα μικρότερα ποσοστά και στις δύο κατηγορίες επισκεπτών. Γράφημα Επιλογή περικοπής ανά κατηγορία δαπάνης Μη Σκανδιναβοί Σκανδιναβοί ΝΑΙ ΟΧΙ ΝΑΙ ΟΧΙ ΝΑΙ ΟΧΙ ΝΑΙ ΟΧΙ ΝΑΙ ΟΧΙ ΝΑΙ ΟΧΙ ΝΑΙ ΟΧΙ 10,9 6,9 13, ,4 28, ,9 31,1 30,4 27,2 28,8 20,4 47,9 52, ,6 71, ,1 68,9 69,6 72,8 71,2 79,6 89,1 93,1 86,7 Σελίδα 73

74 3.5. Ανάλυση τουριστικού προφίλ επισκεπτών με σύγκριση διαφορετικών ηλικιακών ομάδων Συνεχίζοντας, θα αναλύσουμε τα χαρακτηριστικά των τουριστών ανά ηλικιακή ομάδα, προσπαθώντας να βρούμε ομοιότητες και διαφορές μεταξύ αυτών. Καταλήξαμε ότι μπορούμε να κάνουμε κατάταξη των ηλικιακών ομάδων σε τρεις ομάδες, η πρώτη αφορά τους νέους ηλικίας 16-34, η δεύτερη άτομα μέσης ηλικίας και η τρίτη ηλικίες 55 και άνω. Ξεκινώντας, βλέπουμε το εάν οι επισκέπτες προτιμήσανε συνήθη charter ή την Ryanair. Παρατηρούμε ότι στην μικρότερη ηλικιακή ομάδα, υπάρχει μια ομοιομορφία στην επιλογή της αεροπορικής εταιρείας. Στις επόμενες δύο κατηγορίες, η προτίμηση είναι σαφής για τα συνήθη charter, περισσότεροι από έξι στους δέκα στην δεύτερη ομάδα και τρεις στους τέσσερις στην τελευταία. Πάντως και τα ποσοστά της Ryanair, δεν είναι μικρά γεγονός που δείχνει ότι και μεγαλύτερης ηλικίας άτομα προτιμούνε αυτόν τον τρόπο μετάβασης. Γράφημα Ποσοστό επισκεπτών ανά αεροπορική εταιρεία (%) Σύνηθες Charter 66,25 Εταιρεία RΥΑΝ AIR 75,25 53,75 46,25 33,75 24, Δημογραφικά στοιχεία Συνεχίζοντας με τα δημογραφικά στοιχεία, παρατηρούμε ότι στην μέση ηλικιακή ομάδα υπάρχει μια ομοιομορφία του δείγματος, σε αντίθεση με τις άλλες δύο κατηγορίες, που στις νεανικές ηλικίες υπερισχύουν οι γυναίκες, ενώ στις μεγαλύτερες οι άνδρες. Σελίδα 74

75 Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά φύλο (%) Άνδρας Γυναίκα 42,65 57,35 48,1 51,9 53,4 46, Οι περισσότεροι επισκέπτες, ανεξαρτήτως ηλικίας, ανήκουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (50% έως 60%). Η δεύτερη δημοφιλέστερη κατηγορία είναι οι απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με ποσοστά από 20% έως 30%. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά μορφωτικό επίπεδο (%) ,7 58,75 48,75 22,9 19,85 29,7 11,85 15,75 12,75 4,6 5,65 8,8 Δευτεροβάθμια Τριτοβάθμια Μεταπτυχιακές σπουδές Άλλες σπουδές Συνεχίζοντας με την επαγγελματική δραστηριοποίηση των επισκεπτών, παρατηρούμε ότι οι δύο πιο δημοφιλείς κατηγορίες είναι αυτή των ιδιωτικών και των δημοσίων υπαλλήλων. Σελίδα 75

76 Όπως είναι αναμενόμενο οι φοιτητές και οι συνταξιούχοι καταλαμβάνουν την πρώτη θέση στην πρώτη και τρίτη ηλικιακή ομάδα αντίστοιχα. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά επαγγελματική κατηγορία (%) 47, ,05 34,95 40,55 36,8 20,45 21,95 14,9 14,7 12,85 6, ,55 0,85 Δημόσιος Υπάλληλος Ιδιωτικός Υπάλληλος Επαγγελματίας Συνταξιούχος Φοιτητής/ια Αναφορικά με τις κυριότερες χώρες προέλευσης των επισκεπτών, παρατηρούμε ότι περισσότερο από το 50% προέρχεται από Σουηδία, Νορβηγία και Δανία. Επίσης ένα μεγάλο ποσοστό προέρχεται και από τη Μ. Βρετανία, ιδιαίτερα στην μεγαλύτερη ηλικιακή ομάδα 55+ που είναι κοντά στο 30%. Παρατηρούμε ότι οι περισσότεροι επισκέπτες ανήκουν σε μέση ή υψηλή εισοδηματική κατηγορία. Ειδικά για την ηλικιακή ομάδα 35-54, ένας στους τρεις ανήκει στην υψηλότερη εισοδηματική κατηγορία. Παρατηρούμε ότι το εισόδημα των μέσων ηλικιών 35-54, ανεβαίνει σταδιακά, όσο προχωράμε προς τα δεξιά. Το ίδιο συμβαίνει και για την ηλικιακή ομάδα 55+ έως το ποσό των , ενώ υπάρχει μια πτώση στην κατηγορία , που συνοδεύεται από μια αύξηση στην υψηλότερη εισοδηματική κατηγορία. Η νεότεροι παρουσιάζουν ομοιόμορφα ποσοστά σε όλες τις κατηγορίες, με υψηλότερες τιμές (ποσοστά κοντά στο 15%) να παρατηρούνται στα εισοδήματα και και άνω. Σελίδα 76

77 Γράφημα Κατανομή Ετήσιου Οικογενειακού Εισοδήματος (%) ,4 10,85 2,25 2,6 15,1 6,8 3,85 12,05 14,45 14,5 13,4 11,7 12 8,1 6,45 7,15 19,95 18,75 17,15 13,9 14,45 11,35 11,1 19,7 μέχρι και πάνω Στοιχεία για τον προορισμό των επισκεπτών Η συντριπτική πλειοψηφία των επιβατών, προτιμάει τα Χανιά ως τόπο διαμονής (ποσοστά μεταξύ 80%-85%). Οι υπόλοιποι κατευθύνονται προς το Ρέθυμνο (12% - 14%), ενώ ένα μικρό ποσοστό, κυρίως στις δύο πρώτες ηλικιακές ομάδες, πηγαίνει προς το Ηράκλειο. Τα ποσοστά για το Λασίθι, είναι κοντά στο μηδέν, λογικό εάν κρίνει κανείς την μεγάλη απόσταση του εν λόγω νομού από το αεροδρόμιο των Χανίων. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά νομό της Κρήτης (%) , ,6 14,05 12,05 14,15 4,6 3,2 1,15 0,45 0,75 Χανιά Ρέθυμνο Ηράκλειο Λασίθι Σελίδα 77

78 Όσο αφορά τα Χανιά, περίπου από τους μισούς επιλέγουν την περιοχή του Πλατανιά Αγίας Μαρίνας. Οι νεότεροι σε ηλικία δείχνουν μια προτίμηση στο κέντρο των Χανίων. Η περιοχή της Γεωργιούπολης όπως και της Παλαιόχωρας προτιμάται από ένα κομμάτι των επισκεπτών μεγαλύτερης ηλικίας. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά περιοχή των Χανίων Ακρωτήρι Γεωργιούπολη Αποκόρωνας Σούγια Σφακιά Παλαιόχωρα Κέντρο των Χανίων Αγία Μαρίνα Πλατανιάς 2,4 3,4 2,55 9,15 6,5 4,7 5,2 2,75 1,6 1,25 0,6 0,6 1,9 2,25 1,4 5,8 4,7 2,7 14,05 14,25 14,35 15,3 10,25 29,9 45,95 50,35 47,15 Περισσότεροι από τους μισούς επισκέπτες, διαμένουν διάστημα έως μια εβδομάδα, με πιο συνηθισμένη τιμή την μία εβδομάδα. Σχεδόν τέσσερις στους δέκα μένουν από μία έως δύο εβδομάδες (κυρίως η δεύτερη και τρίτη ηλικιακή ομάδα), ενώ το ποσοστό που μένει περισσότερο από 2 εβδομάδες είναι μικρό, μόνο οι μεγαλύτεροι σε ηλικία μένουν σε ποσοστό 11%. Σελίδα 78

79 Γράφημα Ημέρες διαμονής (%) ,35 52,2 47,95 40,8 40,95 33,35 5,45 7,3 11,2 7 μέρες 1-2 βδομάδες 2+ βδομάδες Οι δύο κυρίαρχες κατηγορίες είναι η οικογένεια και ο/η σύζυγος (ειδικά στις ηλικίες 35 και εξής). Οι πιο νέοι σε ένα ποσοστό 35%, επιλέγουν να ταξιδέψουν με τον φίλο/φίλη και με την παρέα τους (περίπου 15%). Γράφημα Συνοδεία στο ταξίδι (%) ,1 58,4 36,7 35,05 27,05 9,05 19,15 9,3 14,65 4,7 4,1 4,8 Οικογένεια Σύζυγος φίλος/φίλη παρέα/φίλοι Παρατηρούμε ότι στην μεγαλύτερη ηλικιακή ομάδα, περίπου έξι στους δέκα, έχουν απαντήσει ότι η οικογένειά τους αποτελείται από 2 μέλη. Στις δύο μικρότερες ηλικιακές ομάδες, ο συνηθέστερος αριθμός είναι 4 μέλη. Σελίδα 79

80 Γράφημα Αριθμός μελών οικογενειών (%) ,7 34,7 34, ,9 23,4 20,35 22,05 17,95 10,7 11,15 7, Είδη καταλύματος Στο είδος του καταλύματος, παρατηρούμε ότι η δημοφιλέστερη επιλογή είναι το ξενοδοχείο. Ένα σημαντικό ποσοστό επιλέγει ενοικιαζόμενα δωμάτια (από 23 έως 33%), ενώ οι νεότεροι σε ηλικία σε ένα ποσοστό 8,4% φιλοξενούνται ή έχουν ιδιόκτητο σπίτι. Γράφημα Είδος Τουριστικού Καταλύματος , ,8 33,9 23,05 23,3 3,3 4,95 6,15 0,7 0,35 8,4 5,3 3,3 Ξενοδοχείο Ενοικιαζόμενα δωμάτια / studios Ενοικιαζόμενη Βίλα camping Ιδιοκτητο σπίτι / Φιλοξενία Σελίδα 80

81 Αναφορικά με τα ξενοδοχεία, παρατηρούμε ότι η πλειοψηφία επιλέγει ξενοδοχεία 3* και 4*. Υπάρχει και ένα σημαντικό ποσοστό από 14-20% που επιλέγει πιο πολυτελή (5*). Οι δύο χαμηλότερες κατηγορίες, δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς, με ποσοστά χαμηλότερα του 10% για τις κατηγορίες 1*και 2*. Γράφημα Κατηγορία Αστέρων (Ξενοδοχεία, %) ,5 33,05 37,5 33,95 41,1 38,15 16,85 20,5 14,35 1,8 0,5 1,1 8,9 7,8 6 1* 2* 3* 4* 5* Ο δημοφιλέστερος τρόπος κράτησης της νεότερης γενιάς είναι τα online συστήματα κρατήσεων (43%), ακολουθούμενα από ταξιδιωτικά πρακτορεία (32,5%). Για τις υπόλοιπες δύο κατηγορίες, οι επιλογές είναι οι ίδιες αλλά με την αντίστροφη σειρά. Πρώτα τα ταξιδιωτικά πρακτορεία (ποσοστά από 30-40%) και μετά τα online συστήματα κρατήσεων (περίπου στο 30%). Ενδιαφέρον αποτελεί και η διείσδυση των νέων τεχνολογιών σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, γεγονός που θα πρέπει να μετατοπίσει και την μεριά των ιδιοκτητών καταλυμάτων ως προς τον τρόπο προβολής τους. Σελίδα 81

82 Γράφημα Τρόπος Κράτησης (Ξενοδοχεία, %) , ,5 31,15 30,8 29,5 12,15 8,5 17,25 11,5 7,95 5,1 6,6 5,55 5,25 Ταξιδιωτικό πρακτορείο Τουριστικός πράκτορας online κατάστημα κρατήσεων τηλέφωνο/ website του ξενοδοχείου Από τα διάφορα συστήματα κρατήσεων, παρατηρούμε ότι το booking.com, είναι το πιο δημοφιλές σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Στην δεύτερη θέση έρχεται το hotels.com και στην τρίτη το expedia. Γράφημα Επιλεχθέν σύστημα κρατήσεων (%) expedia booking.com hotels.com 35,65 32,6 20,5 7,4 6,6 6,7 3 3,4 3, Σελίδα 82

83 Παράγοντες επιλογής της Κρήτης ως τόπου διακοπών Στην ερώτηση της σύγκρισης της Κρήτης με άλλους προορισμούς, οι απαντήσεις είναι ομοιόμορφες. Σχεδόν δύο στους τρεις, θεωρεί ότι οι τιμές είναι σε κανονικά επίπεδα, ενώ ένας στους τέσσερις ότι είναι φτηνός προορισμός. Γράφημα Σύγκριση Κρήτης με άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς αναφορικά με το επίπεδο τιμών (%) ,9 65,3 64,3 27, ,35 9,4 8,75 8,35 φτηνός κανονικός ακριβός Η σχέση ποιότητας / τιμής είναι αρκετά σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την επιλογή ενός επισκέπτη για τον τόπο διακοπών του. Παρατηρούμε και εδώ μια ομοιομορφία απαντήσεων. Οι περισσότεροι θεωρούν τη σχέση αυτή κανονική, ενώ ένα ποσοστό 30% που στην μεγαλύτερη ηλικιακή ομάδα φτάνει το 38%, την θεωρεί καλή. Σελίδα 83

84 Γράφημα Σχέση ποιότητας τιμής των προϊόντων υπηρεσιών (%) ,7 61,4 37,95 29,4 29,3 5,6 4,9 1,4 κακή κανονική καλή Ικανοποίηση από παρεχόμενες υπηρεσίες Σχετικά με την ικανοποίηση των τουριστών από διάφορες παραμέτρους, παρατηρούμε ότι τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, έχουν μια πιο θετική αντιμετώπιση. Εκεί που φαίνεται να εμφανίζονται μεγαλύτερα ποσοστά δυσαρέσκειας, είναι στις εσωτερικές δραστηριότητες (εντός καταλυμάτων). Επίσης, οι ηλικιακές ομάδες και (κυρίως), εμφανίζουν μια δυσαρέσκεια αναφορικά με την ποιότητα και την ποικιλία του φαγητού καθώς και από τις εξωτερικές δραστηριότητες. Το τελευταίο είναι λογικό αφού είναι και αυτοί που κινούνται περισσότερο εκτός ξενοδοχείων και έρχονται σε επαφή με αντίστοιχες δραστηριότητες. Όσο αφορά τους παράγοντες που επηρεάσανε την απόφαση για την επιλογή του τόπου διακοπών, το κλίμα και τα φυσικά τοπία κατέχουν τις δύο πρώτες θέσεις με ποσοστά που ξεπερνούν το 90%. Μεγάλο ποσοστό καταλαμβάνει και το τοπικό φαγητό, ενώ στις τελευταίες θέσεις βρίσκονται οι αρχαιολογικοί χώροι και η νυκτερινή διασκέδαση. Σε ποσοστά που κυμαίνονται στο 90%, οι επισκέπτες είναι ευχαριστημένοι από το επίπεδο υπηρεσιών του καταλύματος. Θετικά σχόλια καταλαμβάνει και το επίπεδο υπηρεσιών ταξί και λεωφορείων. Τα σημαντικότερα προβλήματα εμφανίζονται στην οδική σήμανση και δίκτυο καθώς και στην καθαριότητα (παραλίες, δρόμοι). Σελίδα 84

85 Κατανάλωση τοπικών προϊόντων Όσο αφορά τα τοπικά προϊόντα, η πλειοψηφία έχει δοκιμάσει τοπικά τυριά και κρασί. Αυτά είναι και τα ανερχόμενα προϊόντα, τα οποία αποκτούν έναν έμμεσο τρόπο διαφήμισης στο εξωτερικό. Στον αντίποδα βρίσκονται τα αρωματικά φυτά καθώς και τα σαπούνια από ελαιόλαδο, που δεν φαίνεται ότι καταφέρνουν να προσελκύσουν την προσοχή των επισκεπτών Οικονομική κρίση και συνέπειες Οι περισσότεροι επισκέπτες δεν έχουν επηρεαστεί από την πρόσφατη κρίση, αναφορικά με τις καταναλωτικές τους συνήθειες. Τα ποσοστά γίνονται μεγαλύτερα όσο προχωράμε σε πιο μεγάλες ηλικίες. Πάντως και στις τρεις ηλικιακές ομάδες, τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά. Το μεγαλύτερο ποσοστό των νέων ανθρώπων δικαιολογείται και από το γεγονός ότι διαθέτουν και χαμηλότερο εισόδημα. Γράφημα Επηρεασμός καταναλωτικών συνθηκών λόγω οικονομικής κρίσης ΟΧΙ ΝΑΙ 68, ,05 31, , Δαπάνες επισκεπτών κατά την περίοδο διαμονής Οι περισσότεροι δεν διαφοροποίησαν τις δαπάνες τους, αντίθετα ένα ποσοστό πάνω από 30% στις ηλικιακές ομάδες και 35-54, αύξησε τις δαπάνες κατά την περίοδο διαμονής. Τα μικρότερα ποσοστά που συναντώνται στην μεγαλύτερη ηλικιακή ομάδα, δικαιολογείται Σελίδα 85

86 από το γεγονός, ότι είναι πιο οργανωμένοι στον σχεδιασμό των διακοπών τους και δύσκολο ξεφεύγουν από τον προγραμματισμό τους. Γράφημα Διαφορά Δαπανών κατά την περίοδο διαμονής Μείωση Καμία Διαφοροποίηση Αύξηση 70,85 23,2 42, ,7 31, ,7 11, Από αυτούς που μείωσαν τις δαπάνες τους, οι πιο συνηθισμένες περικοπές πραγματοποιήθηκαν, στον περιορισμό του φαγητού εκτός χώρου καταλύματος, στον περιορισμό της νυκτερινής ζωής και στην χρήση λεωφορείων και μέσων μαζικής μεταφοράς. Σελίδα 86

87 3.6. Ανάλυση τουριστικού προφίλ επισκεπτών ανά χώρα προέλευσης Στόχος της συγκεκριμένης ενότητας είναι η ανάλυση του προφίλ του επισκέπτη ανά χώρα προέλευσης. Η ανάλυση θα πραγματοποιηθεί για τις τέσσερις Σκανδιναβικές χώρες (Νορβηγία, Σουηδία, Δανία και Φινλανδία) που αποτελούν και την κυρίαρχη ομάδα τουριστών, τη Μ. Βρετανία και την Γερμανία δύο δυτικοευρωπαϊκές χώρες με αυξητικές τάσεις, την Πολωνία και την Ρωσία ανατολικές χώρες που τον τελευταίο χρόνο έχουν αρχίσει να επισκέπτονται την Κρήτη και αποτελούν δυναμικές αγορές. Τέλος την Ιταλία, η οποία τον τελευταίο χρόνο λόγω της Ryanair, έχει κάνει αισθητή την παρουσία της στα Χανιά και γενικότερα στη Δυτική Κρήτη Νορβηγία Οι Νορβηγοί καταλαμβάνουν ένα ποσοστό κοντά στο 20% του συνόλου των επισκεπτών που έρχονται στην Δυτική Κρήτη. Η ανάλυση θα πραγματοποιηθεί σε τρία στάδια. Πρώτον θα γίνει αναφορά των χαρακτηριστικών του συνόλου των επισκεπτών, μετά τα χαρακτηριστικά των επιβατών με συνήθη charter και στο τέλος τα χαρακτηριστικά όσων έχουν ταξιδέψει με Ryanair Δημογραφικά στοιχεία Ξεκινώντας με τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, βλέπουμε ότι όσο αφορά το φύλο, υπάρχει μια σχεδόν ομοιόμορφη κατανομή μεταξύ ανδρών και γυναικών, με μια οριακή πλειοψηφία των γυναικών. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά φύλο (%) Αντρας Γυναίκα Σελίδα 87

88 Συνεχίζοντας με την ηλικιακή κατανομή, παρατηρούμε ότι η πλειοψηφία, ανήκει στην ηλικιακή ομάδα (τέσσερις στους δέκα), ακολουθούμενη από τη νεότερη ηλικιακή κλίμακα, τρεις στους δέκα, ενώ στην τρίτη θέση με μικρή διαφορά βρίσκεται η μεγαλύτερη ηλικιακή ομάδα. Γράφημα Ηλικιακή κατανομή επισκεπτών (%) 31,8 40, Όσο αφορά το εκπαιδευτικό επίπεδο, οι περισσότεροι είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου, ενώ περίπου ένας στους τέσσερις είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας. Μικρότερα ποσοστά έχουν δηλώσει ότι έχουν στην κατοχή τους ένα μεταπτυχιακό. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά μορφωτικό επίπεδο (%) 57,5 24,2 11,4 6,9 Δευτεροβάθμια Απόφοιτοι Πανεπιστημίου Μεταπτυχιακές Σπουδές Άλλες σπουδές Σελίδα 88

89 Η συντριπτική πλειοψηφία, είναι ιδιωτικοί και δημόσιοι υπάλληλοι, ενώ οι τρεις άλλες κατηγορίες, καταλαμβάνουν ποσοστά κοντά στο 10%. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά επαγγελματική κατηγορία (%) 40 28, ,3 Δημόσιος Υπάλληλος Ιδιωτικός Υπάλληλος Επαγγελματίας Συνταξιούχος Φοιτητής/ια Σχεδόν οι μισοί από τους επισκέπτες, ανήκουν στην ανώτερη εισοδηματική κατηγορία ευρώ και πάνω. Παρατηρούμε ότι υπάρχει μια κλιμακωτή άνοδος από τις κατώτερες προς τις ανώτερες εισοδηματικές κλίμακες, με τα μεγαλύτερα ποσοστά να συγκεντρώνονται στις υψηλότερες κατηγορίες. Γράφημα Κατανομή Ετήσιου Οικογενειακού Εισοδήματος (%) 45,9 15,7 17,8 1,2 3,5 3,9 4,3 7,8 Σελίδα 89

90 Σχεδόν οκτώ στους δέκα προτιμούν τα συνήθη charter, αλλά και το ποσοστό που έχει επιλέξει την Ryanair, είναι ανοδικό, περίπου ένας στους τέσσερις. Γράφημα Ποσοστό επισκεπτών ανά αεροπορική εταιρεία (%) Σύνηθες Charter Εταιρεία Ryanair Στοιχεία για τον προορισμό των επισκεπτών Όπως είναι φυσιολογικό οι περισσότεροι προτιμούν τα Χανιά, ενώ κάτι παραπάνω από ένας στους δέκα επιλέγει το Ρέθυμνο. Οι επισκέπτες που κατευθύνονται προς Ηράκλειο ή Άγιο Νικόλαο, κατέχουν πολύ μικρά έως αμελητέα ποσοστά. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά νομό της Κρήτης (%) 86 12,6 1,2 0,1 Χανιά Ρέθυμνο Ηράκλειο Λασίθι Σελίδα 90

91 Οι μισοί επιλέγουν να μείνουν έως μία εβδομάδα, ενώ τέσσερις στους δέκα μένουν από μία έως δύο εβδομάδες. Υπάρχει και ένα μικρότερο ποσοστό που έχει απαντήσει ότι μένει περισσότερο των δύο εβδομάδων. Γράφημα Ημέρες διαμονής (%) 51,9 40,6 7,5 1 εβδομάδα 1-2 εβδομάδες 2 εβδομάδες + Οι περισσότεροι έρχονται στην Κρήτη με την οικογένεια ή το σύζυγο τους. Αυτοί που επιλέγουν να έρθουν με παρέες ή μόνοι τους, αποτελούν ένα ποσοστό που δεν υπερβαίνει το 10%. Γράφημα Συνοδεία στο ταξίδι (%) 53,3 22,5 15,4 3,5 5,3 Οικογένεια Σύζυγος φίλος/φίλη μόνος παρέα/φίλοι Σελίδα 91

92 Όσο αφορά τα μέλη των οικογενειών οι περισσότερες έχουν δύο ή τέσσερα μέλη. Οι υπόλοιπες δύο κατηγορίες, κατέχουν ποσοστά μεταξύ 17% και 20%. Γράφημα Αριθμός μελών οικογενειών (%) 36,5 16,8 26,4 20, Είδη καταλύματος Σχεδόν επτά στους δέκα, επιλέγουν τη διαμονή σε ξενοδοχείο, ενώ η δεύτερη επιλογή τους είναι τα ενοικιαζόμενα δωμάτια/ studios. Από τις υπόλοιπες κατηγορίες, το πιο αξιοσημείωτο είναι ένα ποσοστό κοντά στο 5% που είτε έχουν δικό τους σπίτι είτε φιλοξενούνται από κάποιον άλλο. Γράφημα Είδος Τουριστικού Καταλύματος (%) 71,4 21,6 1,6 0,3 5,2 Ξενοδοχείο Ενοικιαζόμενα δωμάτια/studios Ενοικιαζόμενη Βίλα camping Ιδιοκτητο σπίτι/φιλοξενία Σελίδα 92

93 Όσο αφορά τα ξενοδοχεία, παρατηρούμε ότι οι περισσότεροι επιλέγουν ξενοδοχεία 3* και 4*, ενώ δύο στους δέκα μένουν σε πεντάστερα. Οι πρώτες δύο κατηγορίες καταλαμβάνουν τα μικρότερα ποσοστά, ειδικά η κατηγορία 1*. Γράφημα Κατηγορία Αστέρων (Ξενοδοχεία, %) 34,7 37,1 21,5 6 0,7 1* 2* 3* 4* 5* Παράγοντες επιλογής της Κρήτης ως τόπου διακοπών Ένα σημαντικό ζήτημα, είναι το κατά πόσο οι επισκέπτες θεωρούν την Κρήτη ανταγωνιστικό ή μη προορισμό όσο αφορά τις τιμές. Οι περισσότεροι κρίνουν ότι οι τιμές κυμαίνονται σε φυσιολογικά επίπεδα, ενώ ένα αρκετά σημαντικό ποσοστό, περίπου 30%, θεωρεί την Κρήτη ως φτηνό προορισμό. Γράφημα Σύγκριση Κρήτης με άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς αναφορικά με το επίπεδο τιμών (%) 64,4 27,2 1,1 6,9 0,4 πολύ φτηνή φτηνή κανονική ακριβή πολύ ακριβή Σελίδα 93

94 Στην ερώτηση, σχέση ποιότητας/τιμής, οι απαντήσεις είναι παρόμοιες με το προηγούμενο γράφημα, γεγονός που δείχνει ότι η περιοχή μπορεί να σταθεί ανταγωνιστικά έναντι άλλων προορισμών. Γράφημα Σχέση ποιότητας τιμής των προϊόντων υπηρεσιών (%) 67 26,7 0,7 3,7 2 πολύ κακή κακή κανονική πολύ καλή εξαιρετική Ο Πλατανιάς, είναι η πιο δημοφιλής περιοχή διαμονής στα Χανιά, ακολουθούμενη από την Αγία Μαρίνα. Επίσης, το κέντρο της πόλης είναι αυτό που επιλέγεται από ένα 7% των επισκεπτών. Τα ποσοστά των υπολοίπων περιοχών, είναι από μηδαμινά έως ποσοστά 3%. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά περιοχή των Χανίων(%) 71,3 12,6 6,8 2,2 0,5 0,2 2,9 2,4 1,2 Σχετικά με τον τρόπο κράτησης, οι πιο δημοφιλείς επιλογές με ποσοστά κοντά στο 30%, είναι τα online καταστήματα, οι τουριστικοί πράκτορες και τα ταξιδιωτικά πρακτορεία. Σε χαμηλότερα ποσοστά, εμφανίζονται οι κρατήσεις μέσω τηλεφώνου και website ξενοδοχείου. Σελίδα 94

95 Γράφημα Τρόπος Κράτησης (Ξενοδοχεία, %) 26,6 27,1 29,7 7,9 5,4 Ταξιδιωτικό πρακτορείο Τουριστικός πράκτορας online κατάστημα κρατήσεων τηλέφωνο/ website του ξενοδοχείου Οι περισσότεροι επισκέπτες, έχουν κάνει κράτηση των διακοπών τους μέσω άλλων τρόπων κρατήσεων. Η πιο δημοφιλής επιλογή για τα online συστήματα πωλήσεων, είναι το booking.com και έπεται το hotels.com. Γράφημα Επιλεχθέν σύστημα κρατήσεων (%) 68,3 18, expedia booking.com hotels.com Άλλο Σελίδα 95

96 Ικανοποίηση από παρεχόμενες υπηρεσίες Οι περισσότεροι από τους επισκέπτες είναι ικανοποιημένοι από τη συμπεριφορά και τη φιλικότητα, τις τιμές, την αίσθηση ασφάλειας, τις εξωτερικές δραστηριότητες, το επίπεδο καθαριότητας καθώς και την ποικιλία και την ποιότητα του φαγητού, που υπάρχουν στα καταλύματα. Παρατηρείται μόνο μια μικρή δυσαρέσκεια όσο αφορά τις εσωτερικές δραστηριότητες που προσφέρονται στους χώρους διαμονής. Ως σημαντικότεροι λόγοι επιλογής του τόπου διακοπών, θεωρούνται το κλίμα και τα φυσικά τοπία. Από την άλλη πλευρά, οι αρχαιολογικοί χώροι και η διασκέδαση φαίνεται ότι δεν αποτελούν κίνητρα για τους επισκέπτες. Υπάρχει ικανοποίηση, όσο αφορά το επίπεδο υπηρεσιών που προσφέρουν τα λεωφορεία και ταξί, ενώ παράπονα διατυπώνονται για το οδικό δίκτυο και την καθαριότητα σε χώρους όπως παραλίες, δρόμοι και πόλεις. Είδη τουρισμού όπως ο αγροτουρισμός, ο μοναστηριακός και ο αρχαιολογικός δεν κεντρίζουν το ενδιαφέρον τους σε αντίθεση με τον περιπατητικό και τον γαστρονομικό που απαντήσανε ότι πιθανώς θα τους ενδιέφερε Οικονομική κρίση και συνέπειες αυτής Η καταναλωτική κρίση δεν φαίνεται ότι έχει επηρεάσει τις καταναλωτικές τους συνήθειες. Περισσότεροι από οκτώ στους δέκα απάντησαν αρνητικά στην συγκεκριμένη ερώτηση. Γράφημα Επηρεασμός καταναλωτικών συνθηκών λόγω οικονομικής κρίσης 83,9 16,1 ΝΑΙ ΟΧΙ Σελίδα 96

97 Δαπάνες επισκεπτών κατά την περίοδο διαμονής Περισσότεροι από τους μισούς, απαντήσανε ότι δεν έχουν μεταβάλλει τις δαπάνες τους από αυτές που είχαν προϋπολογίσει. Υπάρχει όμως και ένα σημαντικό ποσοστό, κοντά στο 35% που τις έχει αυξήσει. Από αυτούς που μειώσανε τις δαπάνες, οι κύριες κατηγορίες που έγινε περιορισμός ήταν η νυκτερινή διασκέδαση και η χρήση λεωφορείων αντί ενοικιαστικών αυτοκινήτων. Γράφημα Διαφορά δαπανών κατά την περίοδο διαμονής στην Κρήτη Νορβηγοί - charter Όπως είδαμε και πιο πριν, η μεγάλη πλειοψηφία των Νορβηγών επισκεπτών επιλέγει την μετακίνηση με charter. Αναφορικά με τα δημογραφικά στοιχεία, υπάρχει μια ομοιομορφία στην αναλογία ανδρών γυναικών. Η κυρίαρχη ηλικιακή ομάδα είναι αυτή των 35-54, ενώ οι υπόλοιπες δύο κατηγορίες καταλαμβάνουν ποσοστά κοντά στο 30%. Παρατηρούμε δηλαδή μια κανονική διαστρωμάτωση και στις τρεις ηλικιακές κατηγορίες. Σελίδα 97

98 Οι περισσότεροι είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου (ποσοστό 56,8%), ενώ υπάρχει και ένα ποσοστό κοντά στο 25% που είναι απόφοιτοι δευτεροβάθμιας. Στην τρίτη θέση έρχονται οι κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου, περίπου ένας στους δέκα. Στην κατηγορία των ιδιωτικών υπαλλήλων ανήκουν οι περισσότεροι των επισκεπτών με δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα τους δημοσίους υπαλλήλους. Οι επαγγελματίες βρίσκονται στην τρίτη θέση με ποσοστό κοντά στο 10%, ενώ με μικρότερα ποσοστά εμφανίζονται οι συνταξιούχοι και οι φοιτητές. Το ετήσιο εισόδημα ακολουθεί μια ανοδική πορεία, με τα μεγαλύτερα ποσοστά να εντοπίζονται στις υψηλότερες εισοδηματικές κατηγορίες. Είναι ενδιαφέρον ότι οκτώ στους δέκα ανήκουν στις τρεις υψηλότερες κατηγορίες, καταδεικνύοντας το υψηλό βιοτικό τους επίπεδο. Οι επισκέπτες στην συντριπτική τους πλειοψηφία, διαμένουν στα Χανιά, ενώ ένας στους δέκα επιλέγει το Ρέθυμνο. Το Ηράκλειο και το Λασίθι, καταλαμβάνουν αμελητέα ποσοστά (συνολικά 0,5% για τις δύο πόλεις), γεγονός που δείχνει την προτίμηση για το δυτικό κομμάτι του νησιού. Όσο αφορά το διάστημα παραμονής, περισσότεροι από τους μισούς μένουν μέχρι μία εβδομάδα, ενώ τέσσερις στους δέκα μένει από 1-2 εβδομάδες. Το ποσοστό που επιλέγει να παραμείνει στο νησί πέραν των δύο εβδομάδων, ανέρχεται στο 6% περίπου. Οι περισσότεροι ταξιδεύουν με την οικογένεια τους ή την σύζυγο τους, ενώ οι περισσότερες οικογένειες αποτελούνται από δύο ή τέσσερα μέλη. Η σύγκριση των τιμών σε ότι αφορά την Κρήτη καθώς και η σχέση τιμή/αξία υπηρεσιών, κυμαίνεται σε κανονικά επίπεδα, ενώ ένας στους τέσσερις δηλώνει ότι είναι αρκετά ικανοποιητική. Το διαδίκτυο και οι φίλοι φαίνεται ότι αποτελούν τους κυριότερους τρόπους για άντληση πληροφοριών σχετικά με την περιοχή, σε αντίθεση με τουριστικούς οδηγούς και μέσα μαζικής επικοινωνίας. Σχεδόν τρεις στους τέσσερις επιλέγουν το ξενοδοχείο, ως είδος καταλύματος και δύο στους δέκα ενοικιαζόμενα δωμάτια. Οι υπόλοιπες επιλογές κυμαίνονται μέχρι 1%. Εδώ υπάρχει και μια διαφοροποίηση από το σύνολο των Νορβηγών που είχαν μεγαλύτερα ποσοστά, ειδικότερα στην τελευταία κατηγορία (ιδιόκτητο σπίτι / φιλοξενία). Όσο αφορά τις κατηγορίες των ξενοδοχείων, αυτά με τα 3* και 4* βρίσκονται στις πρώτες θέσεις, ενώ ένα 25% επιλέγει την πολυτελέστερη κατηγορία 5*. Ο Πλατανιάς κυρίως, αλλά και η Αγία Μαρίνα, αποτελούν τους δημοφιλέστερους τόπους διαμονής. Στην τρίτη θέση, βρίσκεται το κέντρο των Χανίων, με μικρότερα όμως ποσοστά από το σύνολο των επισκεπτών. Οι πιο δημοφιλείς τρόποι κράτησης, είναι οι τουριστικοί πράκτορες, τα ταξιδιωτικά πρακτορεία και τα online συστήματα κρατήσεων. Σε ότι αφορά τα online συστήματα, το booking.com, είναι το πιο δημοφιλές ακολουθούμενο από το hotels.com. Σελίδα 98

99 Υπάρχει μια δυσαρέσκεια για εξωτερικές δραστηριότητες που μπορούν να κάνουν οι επισκέπτες εκτός χώρου διαμονής, όπως επίσης για το οδικό δίκτυο και την καθαριότητα. Το κλίμα και τα φυσικά τοπία είναι αυτά που συνετέλεσαν περισσότερο για να έρθουν στην Κρήτη. Η οικονομική κρίση δεν επηρέασε το μεγαλύτερο ποσοστό των επισκεπτών. Ένα ποσοστό κοντά στο 3%, αύξησε τις προϋπολογιζόμενες δαπάνες τους, ενώ από αυτούς που μείωσαν τις δαπάνες τους, περιέκοψαν τη νυκτερινή διασκέδαση και την χρήση ενοικιαζόμενων αυτοκινήτων Νορβηγοί - Ryanair Οι επισκέπτες της Ryanair, αποτελούν μικρότερο ποσοστό στο σύνολο των Νορβηγών επισκεπτών. Ξεκινώντας με τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, παρατηρούμε ότι υπάρχει απόλυτη ισοκατανομή μεταξύ ανδρών-γυναικών. Η κυρίαρχη ηλικιακή ομάδα, είναι αυτή των 35-54, ακολουθούμενη από την ομάδα ετών. Παρατηρούμε ότι τα μικρότερα ποσοστά εμφανίζονται στην μεγαλύτερη ηλικιακή ομάδα, 55+ όπου ανήκει ένας στους πέντε. Οι περισσότεροι είναι απόφοιτοι Πανεπιστημίου και έπονται αυτοί της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Σε ότι αφορά το επάγγελμα, παρατηρούμε μια αλλαγή σε σχέση με τους υπόλοιπους Νορβηγούς, αφού εδώ η πλειοψηφία είναι δημόσιοι υπάλληλοι ακολουθούμενοι από τους ιδιωτικούς υπαλλήλους. Παρατηρούμε επίσης το σημαντικό ποσοστό που καταλαμβάνουν οι φοιτητές (16%). Αυτό δικαιολογείται από το γεγονός ότι η εταιρεία είναι χαμηλού κόστους και προτιμάται από την εν λόγω κατηγορία επισκεπτών. Το ετήσιο εισόδημα, παρουσιάζει κάποιες διακυμάνσεις, συγκριτικά με τις προηγούμενες ομάδες, αφού εδώ δεν υπάρχει συνεχής αυξητική τάση, αλλά αυξομειώσεις. Πάντως και εδώ περισσότεροι από τους μισούς διαθέτουν εισόδημα άνω των ευρώ. Στην επιλογή της περιφέρειας, παρατηρούμε ότι εκτός από τα Χανιά και το Ρέθυμνο, ένα ποσοστό κοντά στο 4% επιλέγει και το Ηράκλειο. Επίσης η προτίμηση για τα Χανιά φθίνει με το ποσοστό αυτό να μεταφέρεται στους άλλους δύο νομούς. Στην διάρκεια παραμονής εμφανίζεται επίσης μια τάση για περισσότερες μέρες, με την επιλογή 1-2 εβδομάδες να αποτελεί την πρώτη επιλογή, με μικρή διαφορά από αυτούς που αποφασίζουν να μείνουν έως 1 εβδομάδα. Σελίδα 99

100 Ως συνοδεία στο ταξίδι, η οικογένεια συνεχίζει να αποτελεί την πρώτη επιλογή, ενώ παρατηρούμε ότι ανεβαίνουν τα ποσοστά που αφορούν την παρέα. Αυτό είναι φυσιολογικό, αφού στην κατηγορία αυτή των επισκεπτών ανήκουν άτομα νεότερης ηλικίας. Σχετικά με το εάν θεωρούν την Κρήτη ως έναν φτηνό προορισμό καθώς και τη σχέση τιμή/ποιότητα υπηρεσιών, οι απαντήσεις είναι παρεμφερείς με τις υπόλοιπες κατηγορίες, με μια μικρή ίσως αύξηση του ποσοστού επισκεπτών που θεωρούν την Κρήτη φτηνό προορισμό. Το διαδίκτυο αλλά κυρίως οι φίλοι, φαίνεται ότι αποτέλεσαν τις κύριες πηγές πληροφόρησης για την Κρήτη. Το ξενοδοχείο παραμένει το δημοφιλέστερο είδος καταλύματος (με ποσοστά που κυμαίνονται στο 55%), όμως αυξημένα ποσοστά παρατηρούνται στα ενοικιαζόμενα δωμάτια καθώς και στην κατηγορία ιδιόκτητο σπίτι/φιλοξενία. Επίσης, η επιλογή ενοικιαζόμενη βίλα καταλαμβάνει ποσοστό κοντά στο 4%. Τα ξενοδοχεία τριών αστέρων είναι τα δημοφιλέστερα, με περισσότερους από τους μισούς να διαλέγουν την εν λόγω κατηγορία. Παρατηρούμε ότι υπάρχει μια μετακίνηση επισκεπτών στην κατηγορία αυτή, από αυτές των τεσσάρων και πέντε αστέρων. Στην κατηγορία της περιοχής διακοπών, ο Πλατανιάς συνεχίζει να είναι ο πιο δημοφιλής προορισμός. Παρατηρείται μια αλλαγή στην δεύτερη θέση, όπου το Κέντρο των Χανίων προτιμάται από το 18% των επισκεπτών. Ένα σημαντικό ποσοστό επιλέγει την Παλαιόχωρα, ενώ υπάρχουν ποσοστά κοντά στο 3% στις υπόλοιπες κατηγορίες. Ο τρόπος κράτησης ξενοδοχείου αλλάζει, με τα online συστήματα κρατήσεων να αποτελούν επιλογή για τους μισούς περίπου επισκέπτες. Στις επόμενες θέσεις βρίσκουμε τις επιλογές μέσω και website, που στις προηγούμενες ομάδες είχαν πολύ χαμηλά ποσοστά. Αυτό οφείλεται στην παρουσία ατόμων νεότερης ηλικίας που έχουν μεγαλύτερη εξοικείωση με τη χρήση των εν λόγω συστημάτων κρατήσεων. Σχετικά με τα δημοφιλέστερα online συστήματα, η ιεράρχηση είναι η ίδια. Αυτό που αλλάζει είναι μετατόπιση από την επιλογή άλλο στα τρία συστήματα κρατήσεων. Υπάρχει μια γενικότερη ικανοποίηση από το επίπεδο των παρεχομένων υπηρεσιών, τόσο εντός όσο και εκτός καταλύματος. Το κλίμα και τα φυσικά τοπία, ακολουθούμενα από τις τιμές, αποτελούν τους κυριότερους λόγους επιλογής του τόπου διακοπών. Εντοπίστηκε μια δυσαρέσκεια σχετικά με το οδικό δίκτυο. Η οικονομική κρίση φαίνεται ότι δεν έχει επηρεάσει τις καταναλωτικές συνήθειες, αν και τα ποσοστά είναι μικρότερα από τις προηγούμενες δύο κατηγορίες επισκεπτών. Σχεδόν τέσσερις στους δέκα αύξησαν τις δαπάνες τους σε σχέση με τις προϋπολογισμένες. Οι δαπάνες που φαίνονται να περικόπτονται είναι η νυκτερινή διασκέδαση και η χρήση ενοικιαζόμενων αυτοκινήτων. Σελίδα 100

101 Σουηδία Η δεύτερη χώρα που θα αναλύσουμε είναι η Σουηδία η οποία καταλαμβάνει το 13% των επισκεπτών που έρχονται στην Δυτική Κρήτη, σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα Δημογραφικά στοιχεία Ξεκινώντας με την σύνθεση των επισκεπτών της χώρας, παρατηρούμε ότι υπάρχει μια μικρή κυριαρχία των γυναικών, με ποσοστό 54% έναντι 46% των ανδρών. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά φύλο (%) Άντρας Γυναίκα Συνεχίζοντας με την ηλικία, βλέπουμε ότι οι περισσότεροι των επισκεπτών ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα 35-54, ακολουθούμενη από αυτή των Η μεγαλύτερη ηλικιακή ομάδα, αποτελεί το 20% περίπου. Σελίδα 101

102 Γράφημα Ηλικιακή κατανομή επισκεπτών (%) 34,5 43,9 21, Οι περισσότεροι είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου, έξι στους δέκα ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, περίπου τρεις στους δέκα. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά μορφωτικό επίπεδο (%) 60,6 27,1 7,9 4,4 Δευτεροβάθμια Απόφοιτοι Πανεπιστημίου Μεταπτυχιακές Σπουδές Άλλες Σπουδές Οι ιδιωτικοί υπάλληλοι και οι δημόσιοι υπάλληλοι καταλαμβάνουν ποσοστό κοντά στο 70%. Υπάρχει και ένα 9% που είναι φοιτητές. Οι υπόλοιπες δύο κατηγορίες, επαγγελματίες και συνταξιούχοι καταλαμβάνουν μικρότερα ποσοστά. Σελίδα 102

103 Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά επαγγελματική κατηγορία (%) 45,5 26,6 8,7 7 9,1 Δημόσιος Υπάλληλος Ιδιωτικός Υπάλληλος Επαγγελματίας Συνταξιούχος Φοιτητής/ια Σχετικά με το εισόδημα, υπάρχει μια αυξητική τάση μέχρι τις ενώ μετά παρατηρείται σταθεροποίηση, σε ποσοστά κοντά στο 20%. Πάντως οι τρεις υψηλότερες εισοδηματικές κατηγορίες, είναι αυτές που καταλαμβάνουν τα μεγαλύτερα ποσοστά. Γράφημα Κατανομή Ετήσιου Οικογενειακού Εισοδήματος (%) 21,1 21, ,4 14,4 5,9 2,3 2,3 Σχεδόν οκτώ στους δέκα είναι επισκέπτης συνήθων charter, με ένα 20% να επιλέγουν την Ryanair. Το ανωτέρω αποτελεί στοιχείο, της μικρής σχετικά δημοτικότητας που έχει η Ryanair, στους Σουηδούς επισκέπτες. Σελίδα 103

104 Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά είδος εταιρείας (%) Σύνηθες Charter Εταιρεία Ryanair Στοιχεία για τον προορισμό των επισκεπτών Το 87% επιλέγει τα Χανιά, με τους υπόλοιπους να μένουν στο Ρέθυμνο. Οι υπόλοιπες περιοχές του νησιού έχουν ποσοστό λιγότερο του 1%. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά νομό της Κρήτης (%) 86,9 12,2 0,8 0,1 Χανιά Ρέθυμνο Ηράκλειο Λασίθι Η πιο δημοφιλής περίοδος διαμονής είναι έως μια εβδομάδα, ενώ ένας στους τέσσερις διαμένει από 1-2 εβδομάδες. Τα ποσοστά αυτών που επιλέγουν να μείνουν περισσότερο των 2 εβδομάδων, είναι πολύ μικρά (2,6%). Σελίδα 104

105 Γράφημα Ημέρες διαμονής (%) 70 27,4 2,6 1 εβδομάδα 1-2 εβδομάδες 2 εβδομάδες + Οι μισοί επιλέγουν να έρθουν με την οικογένεια τους, ενώ ένας στους τέσσερις με τον/την σύζυγο. Από τις υπόλοιπες επιλογές ένα 20% έρχεται με τον φίλο του ή με παρέα. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των επισκεπτών αυτών είναι οικογενειάρχες ή ζευγάρια. Γράφημα Συνοδεία στο ταξίδι (%) 50,6 25,5 15,7 1,9 6,2 Οικογένεια Σύζυγος φίλος/φίλη μόνος παρέα/φίλοι Σχετικά με τον αριθμό των μελών μιας οικογένειας το πιο συνηθισμένο είναι οι οικογένειες να έχουν 2 ή 4 μέλη. Οι δύο αυτές κατηγορίες αποτελούν το 70% περίπου του συνόλου. Σελίδα 105

106 Γράφημα Αριθμός μελών οικογενειών (%) 37 29,8 17,8 15, Η μεγάλη πλειοψηφία, θεωρεί ότι η Κρήτη έχει παρεμφερείς τιμές με άλλες ανταγωνίστριες χώρες, ενώ ένα 20% την θεωρεί φτηνή. Γράφημα Σύγκριση Κρήτης με άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς αναφορικά με το επίπεδο τιμών (%) 69,9 19,4 9,4 0,6 0,6 πολύ φτηνή φτηνή κανονική ακριβή πολύ ακριβή Η σχέση τιμή /ποιότητα είναι σε κανονικά επίπεδα, σύμφωνα με το 70% των επισκεπτών, ενώ ένας στους τέσσερις θεωρεί την σχέση αυτή πολύ καλή. Σελίδα 106

107 Γράφημα Σχέση ποιότητας τιμής των προϊόντων υπηρεσιών (%) 70 22,2 0,7 5,2 2 πολύ κακή κακή κανονική πολύ καλή εξαιρετική Οι περισσότεροι έχουν αντλήσει πληροφορίες για τον τόπο διακοπών τους από το διαδίκτυο και τους φίλους, ενώ τα τουριστικά έντυπα και τα μέσα μαζικής επικοινωνίας καταλαμβάνουν πολύ μικρά ποσοστά Είδη καταλύματος Το ξενοδοχείο αποτελεί το δημοφιλέστερο τύπο καταλύματος (80%), ενώ και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια / studios προτιμώνται από αρκετούς. Οι υπόλοιπες κατηγορίες έχουν ποσοστά κοντά στο 1%. Γράφημα Είδος Τουριστικού Καταλύματος 79,6 17,3 1,5 0,5 1,5 Ξενοδοχείο Ενοικιαζόμενα δωμάτια/studios Ενοικιαζόμενη Βίλα camping Ιδιοκτητο σπίτι/ Φιλοξενία Σελίδα 107

108 Από αυτούς που προτιμούνε τα ξενοδοχεία, τέσσερις στους δέκα επιλέγουν ξενοδοχείο 4 αστέρων και έπονται αυτά των 3*. Επίσης ένα 20% επιλέγει 5*. Τα ξενοδοχεία μικρότερων κατηγοριών είναι τα λιγότερο προτιμητέα. Γράφημα Κατηγορία Αστέρων (Ξενοδοχεία, %) 41,3 33,7 19,1 0,5 5,4 1* 2* 3* 4* 5* Σχετικά με τον τόπο διακοπών, η πρώτη επιλογή είναι ο Πλατανιάς ακολουθούμενος από την Αγία Μαρίνα (οι δύο αυτές περιοχές αγγίζουν το 85%), ακολουθούμενες από το Κέντρο των Χανίων. Οι υπόλοιπες περιοχές, παρουσιάζουν ποσοστά μικρότερα του 2%. Είναι φανερή η ξεκάθαρη προτίμηση για τις πρώτες δύο περιοχές, οι οποίες έχουν τον μεγαλύτερο όγκο ξενοδοχειακών μονάδων, καθώς και το πολύ μικρό ενδιαφέρον για τις υπόλοιπες περιοχές. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά περιοχή των Χανίων (%) 65,7 18,6 10,5 1,9 0,8 0,3 1,9 0,3 Σελίδα 108

109 Δύο φαίνεται ότι είναι οι κυριότεροι τρόποι κράτησης, το ταξιδιωτικό πρακτορείο και τα online καταστήματα κρατήσεων. Τα ποσοστά καταδεικνύουν ότι οι μισοί επιλέγουν το ταξιδιωτικό πρακτορείο. Οι υπόλοιπες τρεις κατηγορίες, έχουν αθροιστικά ποσοστά μικρότερα του 15%. Γράφημα Τρόπος Κράτησης (Ξενοδοχεία, %) 50 33,1 8,6 2,4 2,9 Ταξιδιωτικό πρακτορείο Τουριστικός πράκτορας online κατάστημα κρατήσεων τηλέφωνο/ website του ξενοδοχείου Από αυτούς που επιλέγουν online συστήματα, το πιο δημοφιλές φαίνεται ότι είναι το booking.com, ακολουθούμενο από το hotels.com. Πάντως, η μεγάλη πλειοψηφία από ότι φαίνεται και στο επόμενο διάγραμμα, δεν επιλέγει τον συγκεκριμένο τρόπο κρατήσεων. Γράφημα Επιλεχθέν σύστημα κρατήσεων (%) 72,8 17,6 1,7 8 expedia booking.com hotels.com Άλλο Σελίδα 109

110 Παράγοντες επιλογής της Κρήτης ως τόπου διακοπών Το κλίμα, τα φυσικά τοπία και το τοπικό φαγητό είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες επιλογής του τόπου διακοπών. Αναφέρθηκαν ποσοστά δυσαρέσκειας σχετικά με το οδικό δίκτυο και την καθαριότητα παραλιών και δρόμων Ικανοποίηση από παρεχόμενες υπηρεσίες Το επίπεδο ικανοποίησης όσο αφορά τη φιλικότητα, τις τιμές, την αίσθηση ασφαλείας, τις εσωτερικές/εξωτερικές δραστηριότητες, το επίπεδο καθαριότητας και την ποιότητα του φαγητού είναι σε αρκετά ικανοποιητικά επίπεδα, με πολύ μικρά ποσοστά δυσαρέσκειας Εναλλακτικές μορφές τουρισμού Υπήρξε επίσης ενδιαφέρον για γαστρονομικό τουρισμό καθώς και για ιστιοπλοΐα και θαλάσσιο τουρισμό. Τα υπόλοιπα είδη, δεν συγκεντρώσαν αξιοσημείωτα ποσοστά Οικονομική κρίση και δαπάνες επισκεπτών Οκτώ στους δέκα δηλώνουν ότι δεν έχουν επηρεαστεί από την οικονομική κρίση σχετικά με τις καταναλωτικές τους συνήθειες. Γράφημα Επηρεασμός καταναλωτικών συνθηκών λόγω οικονομικής κρίσης ΝΑΙ ΟΧΙ Σελίδα 110

111 Περίπου ένας στους δύο δεν έχει διαφοροποιήσει τις προϋπολογισμένες τους δαπάνες, ενώ ένα 30% δήλωσε ότι τις έχει αυξήσει. Οι κυριότερες δαπάνες που μειώθηκαν, σχετίζονταν με τις αγορές αναμνηστικών και τη διεξαγωγή εκδρομών. Γράφημα Μεταβολή ταξιδιωτικών δαπανών (%) 49,4 2,2 4, ,3 9,4 4, Σουηδοί - charter Συνεχίζουμε με τα χαρακτηριστικά και τις διαφοροποιήσεις του προφίλ του Σουηδού τουρίστα που ταξίδεψε με σύνηθες charter σε σχέση με αυτό του μέσου Σουηδού. Σχετικά με τα δημογραφικά στοιχεία, υπάρχουν αρκετές ομοιότητες. Υπάρχει μια πλειοψηφία γυναικών, οι περισσότεροι ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα 35-54, είναι απόφοιτοι τριτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ιδιωτικοί ή δημόσιοι υπάλληλοι, ενώ και στο εισόδημα υπάρχει μια αυξητική τάση μέχρι τις και μετά μια σταθεροποίηση στις υψηλότερες κατηγορίες. Η συντριπτική πλειοψηφία προτιμάει τα Χανιά, ενώ υπάρχει και ένα ποσοστό κοντά στο 12% που επιλέγει Ηράκλειο. Η μέση διαμονή είναι περίπου μία εβδομάδα, ενώ οι περισσότεροι έρχονται με την οικογένεια τους ή τη σύζυγο. Σχεδόν επτά στους δέκα θεωρεί τις τιμές και την σχέση τιμής / ποιότητα ικανοποιητική. Οι κύριες πηγές πληροφόρησης είναι το διαδίκτυο και οι φίλοι. Περίπου οκτώ στους δέκα επιλέγουν να μείνουν σε ξενοδοχείο, η δημοφιλέστερη κατηγορία των οποίων είναι αυτή των 4*. Σελίδα 111

112 Ο Πλατανιάς και η Αγία Μαρίνα, συγκεντρώνουν το 90% των επισκεπτών, με ένα 6% να μένει στην πόλη των Χανίων. Το ταξιδιωτικό πρακτορείο αποτελεί το δημοφιλέστερο τρόπο κράτησης, ακολουθούμενο από τα online καταστήματα κρατήσεων. Από τα online καταστήματα το booking.com, είναι στην πρώτη θέση, με μικρή όμως διαφορά από το hotels.com. Δεν φαίνεται να υπάρχει ενδιαφέρον από τους επισκέπτες για αρχαιολογικούς χώρους και νυκτερινή διασκέδαση, ενώ υπάρχει δυσαρέσκεια για το οδικό δίκτυο. Ο συνεδριακός και ο μοναστηριακός τουρισμός δεν αποτελούν ελκυστικά είδη τουρισμού. Περισσότεροι από οκτώ στους δέκα δεν μείωσαν τις καταναλωτικές τους συνήθειες λόγω της κρίσης, ενώ ένα 30% αύξησε τις προϋπολογισμένες του δαπάνες. Οι δαπάνες που μειώθηκαν, ήταν αυτές που αφορούσαν τη νυκτερινή διασκέδαση και το φαγητό εκτός χώρου διαμονής Σουηδοί Ryanair Τα ποσοστά ανδρών γυναικών είναι μοιρασμένα. Αναφορικά με την ηλικία, παρατηρούμε ότι η πλειοψηφία (ποσοστό 90%) συναντάται στις δύο πρώτες ηλικιακές ομάδες, ενώ οι μεγαλύτεροι αποτελούν ποσοστό μόλις 10%. Σχετικά με την εκπαίδευση οι περισσότεροι είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Στο επάγγελμα, παρατηρούμε μια αύξηση στην κατηγορία των φοιτητών, όπως και των επαγγελματιών και μια αντίστοιχη μείωση των ιδιωτικών υπαλλήλων. Για την πρώτη κατηγορία, αυτό δικαιολογείται από την μεγαλύτερη συμμετοχή νέων που επιλέγουν να ταξιδέψουν με Ryanair, και οι οποίοι σε ένα σημαντικό ποσοστό είναι φοιτητές. Στο εισόδημα, αν και η υψηλότερη εισοδηματική κατηγορία είναι πάλι πρώτη, παρατηρούμε ανακατανομή των ποσοστών προς χαμηλότερες κατηγορίες. Τα υψηλότερα ποσοστά παρατηρούνται στα μεσαία και υψηλότερα εισοδήματα. Οι περισσότεροι επισκέπτες διαμένουν στο νομό Χανίων, ακολουθούμενο από το νομό Ρεθύμνου. Η μέση διαμονή είναι περίπου μία εβδομάδα. Η οικογένεια και οι φίλοι, είναι οι συνηθέστεροι συνοδοί στο ταξίδι. Η πλειοψηφία θεωρεί την Κρήτη ως προορισμό με κανονικές τιμές και σχέση τιμής/ποιότητας, ενώ υπάρχει και ένα αυξημένο ποσοστό που έχει πολύ καλή γνώμη. Σελίδα 112

113 Μέσω φίλων και διαδικτύου, έχουν αντληθεί οι πληροφορίες για το μέρος διακοπών. Στα καταλύματα, παρατηρούμε μια πτώση των ξενοδοχείων και αύξηση των υπολοίπων κατηγοριών. Αυτό δικαιολογείται, από την χαμηλότερη τιμή σε σχέση με τα ξενοδοχεία που έχουν τα ενοικιαζόμενα δωμάτια. Η κυρίαρχη κατηγορία ξενοδοχείων είναι αυτά των 3 αστέρων. Ως προς την περιοχή διακοπών, παρατηρούμε μια μετατόπιση προς το κέντρο των Χανίων, ενώ και η Παλαιόχωρα με την Γεωργιούπολη καταλαμβάνουν αξιοπρόσεκτα ποσοστά. Παρατηρούμε ότι οι επισκέπτες αυτής της κατηγορίας, επιλέγουν το κέντρο της πόλης, για να είναι πιο εύκολη η μετακίνησή τους σε άλλες περιοχές. Τα online καταστήματα κρατήσεων, κυριαρχούν σε αυτή την κατηγορία. Παρατηρείται μια μεγάλη πτώση των ταξιδιωτικών πρακτορείων από ποσοστά 50% σε επίπεδα κοντά στο 10%. Όσο αφορά τα online συστήματα κρατήσεων, υπάρχει σαφής προτίμηση προς το booking.com, σχεδόν οι μισοί επιλέγουν το εν λόγω σύστημα. Εκφράστηκαν κάποια παράπονα σχετικά με το επίπεδο εσωτερικών και εξωτερικών δραστηριοτήτων των καταλυμάτων, καθώς επίσης και για το οδικό δίκτυο και την καθαριότητα παραλιών και δρόμων. Για τα υπόλοιπα υπήρχαν αρκετά ικανοποιητικές απαντήσεις. Η κρίση δεν επηρέασε τις καταναλωτικές συνήθειες, αν και τα ποσοστά δεν ήταν τόσο μεγάλα όσο στις υπόλοιπες δύο ομάδες. Οι δαπάνες που μειώθηκαν, αφορούσαν τη νυκτερινή διασκέδαση και την ενοικίαση αυτοκινήτου. Σελίδα 113

114 Δανία Η Δανία βρίσκεται στην τρίτη θέση των αφίξεων όσο αφορά τους επισκέπτες που έρχονται στην Δυτική Κρήτη Δημογραφικά χαρακτηριστικά Ξεκινώντας με τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, παρατηρούμε ότι υπάρχει μια μικρή πλειοψηφία γυναικών έναντι ανδρών. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά φύλο (%) Αντρας Γυναίκα Σε ότι αφορά την ηλικιακή κατανομή, οι περισσότεροι (περίπου 45%), είναι μεταξύ 35-54, ενώ στη δεύτερη θέση συναντάμε τους πιο νέους ηλικίας 16-34, περίπου ένας στους τρεις. Επίσης ένας στους πέντε είναι άνω των 55 ετών. Γράφημα Ηλικιακή κατανομή επισκεπτών (%) 32,3 45,9 21, Σελίδα 114

115 Περισσότεροι από τους μισούς είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου, ενώ οι υπόλοιπες κατηγορίες έχουν πανομοιότυπα ποσοστά κοντά στο 15%. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά μορφωτικό επίπεδο (%) 55,8 15,6 14,6 14 Δευτεροβάθμια Απόφοιτοι Πανεπιστημίου Μεταπτυχιακές Σπουδές Άλλες Σπουδές Αναφορικά με το επάγγελμα, στην πρώτη θέση βρίσκονται οι ιδιωτικοί υπάλληλοι, ακολουθούμενοι από τους δημοσίους υπαλλήλους (σχεδόν τρεις στους δέκα), ενώ σημαντικό είναι και το ποσοστό των φοιτητών (15%). Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά επαγγελματική κατηγορία (%) 38,7 29,4 15,2 8,7 4,6 Δημόσιος Υπάλληλος Ιδιωτικός Υπάλληλος Επαγγελματίας Συνταξιούχος Φοιτητής/ια Σελίδα 115

116 Η εισοδηματική κατανομή ακολουθεί μια ανοδική πορεία, από τις χαμηλότερες προς τις υψηλότερες κατηγορίες. Παρατηρούμε ότι στην ανώτερη κατηγορία βρίσκουμε το μεγαλύτερο ποσοστό, κοντά στο 40%. Γράφημα Κατανομή Ετήσιου Οικογενειακού Εισοδήματος (%) 38,6 11, ,2 3,5 4,8 6,1 5, Στοιχεία για τον προορισμό των επισκεπτών Συνεχίζοντας, στο επόμενο διάγραμμα βλέπουμε πόσοι επισκέπτες έχουν έρθει με συνήθη charter και πόσοι με την Ryanair. Οι περισσότεροι, οκτώ στους δέκα, επέλεξαν σύνηθες charter. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά αεροπορική εταιρεία Σύνηθες Charter Εταιρεία Ryanair Σελίδα 116

117 Σχεδόν εννέα στους δέκα, επιλέγουν το νομό Χανίων, με τους υπόλοιπους να μοιράζονται μεταξύ Ρεθύμνου (κυρίως) και Ηρακλείου. Το Λασίθι λόγω απόστασης, έχει σχεδόν μηδενικά ποσοστά (μικρότερο από 1%). Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά νομό της Κρήτης (%) 88,2 7,8 3,2 0,8 Χανιά Ρέθυμνο Ηράκλειο Λασίθι Η πλειοψηφία των επισκεπτών διαμένει έως μία εβδομάδα, ενώ τέσσερις στους δέκα, μένουν από 1 έως 2 εβδομάδες. Γράφημα Ημέρες διαμονής (%) 57,9 38,9 3,2 1 εβδομάδα 1-2 εβδομάδες 2 εβδομάδες + Οι τρεις πρώτες επιλογές για συνοδεία στο ταξίδι είναι : οικογένεια, σύζυγος και φίλος με φθίνουσα σειρά. Από τα στοιχεία προκύπτει ότι οι περισσότεροι από τους Δανούς επισκέπτες είναι οικογενειάρχες. Σελίδα 117

118 Γράφημα Συνοδεία στο ταξίδι (%) 56,5 20,3 15,2 2,1 5,9 Οικογένεια Σύζυγος φίλος/φίλη μόνος παρέα/φίλοι Αναφορικά με τον αριθμό των μελών της οικογένειας, οι περισσότεροι έχουν 2 ή 4 μέλη, ενώ υπάρχει ένα ποσοστό 18,5% που έχει πάνω από 4 μέλη. Πάντως, υπάρχει μια σχετική ομοιογένεια αφού δεν υπάρχει μια κατηγορία που να υπερέχει σημαντικά. Γράφημα Αριθμός μελών οικογενειών (%) 33,3 29,3 18,9 18, Σελίδα 118

119 Είδος καταλύματος Σχετικά με το είδος του καταλύματος, σχεδόν επτά στους δέκα διαμένουν σε ξενοδοχείο, ενώ ένας στους τέσσερις σε ενοικιαζόμενα δωμάτια/ studios. Οι υπόλοιπες κατηγορίες λαμβάνουν πολύ μικρές τιμές, κοντά στο 1%, με εξαίρεση την ύπαρξη σπιτιού ή φιλοξενίας που είναι στο 3,4%. Γράφημα Είδος Τουριστικού Καταλύματος 70,6 24,6 0,8 0,5 3,4 Ξενοδοχείο Ενοικιαζόμενα δωμάτια/studios Ενοικιαζόμενη Βίλα camping Ιδιοκτητο σπίτι/ Φιλοξενία Οι κατηγορίες ξενοδοχείων που επιλέγουν περισσότερο οι επισκέπτες, είναι αυτά των 3* και 4*, περίπου τρεις στους τέσσερις σε αυτές τις δύο κατηγορίες. Από τα υπόλοιπα, υπάρχει ένα 16,4% που επιλέγει να μείνει σε πολυτελέστερα ξενοδοχεία 5*. Γράφημα Κατηγορία Αστέρων (Ξενοδοχεία, %) 40,3 35,2 16,4 7,7 0,3 1* 2* 3* 4* 5* Σελίδα 119

120 Ο Πλατανιάς, είναι η δημοφιλέστερη περιοχή διακοπών, δύο στους τρείς επιλέγουν να μείνουν εδώ, ακολουθούμενος από την Αγία Μαρίνα και το κέντρο των Χανίων. Από τις υπόλοιπες, ένα 5% περίπου έμεινε στη Γεωργιούπολη, ενώ οι άλλες περιοχές έχουν μικρά ποσοστά έως 2%. Αυτό δικαιολογείται και από το γεγονός ότι στις πρώτες δύο περιοχές βρίσκονται συγκεντρωμένα τα περισσότερα ξενοδοχεία του νομού. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά περιοχή των Χανίων (%) 66,1 13,6 11,9 0,6 1,7 4,5 1,7 Ο δημοφιλέστερος τρόπος κράτησης, είναι το ταξιδιωτικό πρακτορείο, ενώ σχεδόν ένας στους τέσσερις επιλέγει online κατάστημα κρατήσεων. Στην τρίτη θέση βρίσκουμε τους τουριστικούς πράκτορες. Η κράτηση μέσω και website δεν φαίνεται να είναι στις δημοφιλείς επιλογές. Γράφημα Τρόπος Κράτησης (Ξενοδοχεία, %) 58,8 23,1 8,8 4,1 3,3 Ταξιδιωτικό πρακτορείο Τουριστικός πράκτορας online κατάστημα κρατήσεων τηλέφωνο/ website του ξενοδοχείου Σελίδα 120

121 Αναφορικά με το επιλεχθέν online κατάστημα κρατήσεων, το πιο δημοφιλές είναι το booking.com, ακολουθούμενο από το hotels.com. Παρατηρούμε ότι οι περισσότεροι επισκέπτες λόγω του ότι έχουν κάνει κράτηση μέσω πρακτορείων, εμφανίζονται στην επιλογή άλλο. Γράφημα Επιλεχθέν σύστημα κρατήσεων (%) 72,4 3,3 15,5 8,8 expedia booking.com hotels.com Άλλο Παράγοντες επιλογής της Κρήτης ως τόπου διακοπών Ως κανονικές θεωρούν οι περισσότεροι των επισκεπτών τις τιμές στην Κρήτη σε σύγκριση με άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς. Υπάρχει ένα ποσοστό (27%) που θεωρεί τον προορισμό ως φτηνό. Γράφημα Σύγκριση Κρήτης με άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς αναφορικά με το επίπεδο τιμών (%) 63,8 26,6 0,3 8,8 0,5 πολύ φτηνή φτηνή κανονική ακριβή πολύ ακριβή Σελίδα 121

122 Αντίστοιχα είναι τα ποσοστά στην ερώτηση για την σχέση τιμής / ποιότητας υπηρεσιών, όπου επτά στους δέκα θεωρεί την σχέση κανονική. Σημαντικό είναι ότι ένας στους τέσσερις την θεωρεί πολύ καλή έως εξαιρετική. Γράφημα Σχέση ποιότητας τιμής των προϊόντων υπηρεσιών (%) 71 23,4 0,3 4 1,3 πολύ κακή κακή κανονική πολύ καλή εξαιρετική Οι κύριες πηγές άντλησης πληροφοριών για τον προορισμό των διακοπών είναι το διαδίκτυο, οι φίλοι και σε ένα μικρότερο ποσοστό οι τουριστικοί πράκτορες. Η διαφήμιση σε έντυπα και τηλεοράσεις, δεν φαίνεται να αποτελεί πηγή πληροφοριών. Οι σημαντικότεροι λόγοι επιλογής του τόπου διακοπών είναι κυρίως το κλίμα και τα φυσικά τοπία και σε δεύτερο βαθμό το τοπικό φαγητό και οι τιμές. Η διασκέδαση και οι αρχαιολογικοί χώροι βρίσκονται πολύ χαμηλά στις προτιμήσεις των επισκεπτών. Υπάρχει ικανοποίηση σχετικά με τη συμπεριφορά, το επίπεδο τιμών, την αίσθηση ασφάλειας, τις εξωτερικές δραστηριότητες και το επίπεδο καθαριότητας των ξενοδοχείων. Από την άλλη υπήρξαν κάποια παράπονα σχετικά με εσωτερικές δραστηριότητες καθώς και την ποικιλία και ποιότητα του φαγητού Ικανοποίηση από παρεχόμενες υπηρεσίες Το επίπεδο υπηρεσιών των λεωφορείων και των ταξί ήταν αρκετά ικανοποιητικό, σε αντίθεση με το οδικό δίκτυο και την καθαριότητα παραλιών και δρόμων όπου εκφράστηκαν αρκετά παράπονα. Οι απαντήσεις όσο αφορά εναλλακτικούς τρόπους τουρισμού, ήταν κυρίως αρνητικές. Το μόνο ενδιαφέρον, εντοπίστηκε σε επισκέψεις σε παραδοσιακά χωριά φάρμες καθώς και σε επισκέψεις εθνικών δρυμών. Σελίδα 122

123 Οικονομική κρίση και δαπάνες επισκεπτών Αναφορικά, με τον επηρεασμό των καταναλωτικών συνηθειών λόγω κρίσης, περισσότεροι από οκτώ στους δέκα, απάντησαν ότι δεν τους έχει επηρεάσει η κρίση. Γράφημα Επηρεασμός καταναλωτικών συνθηκών λόγω οικονομικής κρίσης ΝΑΙ ΟΧΙ Οι περισσότεροι δεν άλλαξαν τις δαπάνες των διακοπών τους σε σχέση με τις προϋπολογισμένες, ενώ περίπου ένας στους τρεις τις αύξησε. Γράφημα Μεταβολή δαπανών κατά τη διάρκεια του ταξιδίου (%) 53,1 18,9 1,4 3,1 9,1 9,4 4,9 Σελίδα 123

124 Οι δαπάνες που μειώθηκαν, αφορούσαν κυρίως την μείωση των αναμνηστικών δώρων και την προτίμηση χρήσης μέσων μαζικής μεταφοράς αντί ενοικίασης αυτοκινήτων Δανία charter Ξεκινώντας με τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, παρατηρούμε ότι υπάρχει μια οριακή πλειοψηφία των γυναικών έναντι των ανδρών (51% έναντι 49%), η ηλικιακή κατανομή είναι παρεμφερής με αυτή του συνόλου των επιβατών όπου η πλειοψηφία ανήκει σε μέσες ηλικίες, ακολουθούμενη από νεώτερους σε ηλικία. Οι περισσότεροι είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου, ιδιωτικοί και δημόσιοι υπάλληλοι στην πλειοψηφία τους και ανώτερου εισοδήματος. Η συντριπτική πλειοψηφία (91%) επιλέγει τα Χανιά, ανεβάζοντας το ποσοστό σε σχέση με το σύνολο των Δανών επισκεπτών και μειώνοντας ταυτόχρονα τα ποσοστά αυτών που μένουν Ρέθυμνο και Ηράκλειο. Ο μέσος όρος παραμονής, είναι κοντά στην μία εβδομάδα, ενώ οι περισσότεροι επισκέπτονται την Κρήτη με την οικογένειά τους ή τη σύζυγο τους. Η Κρήτη θεωρείται ως ένας προορισμός με κανονικές τιμές και σχέση τιμής/ποιότητας, ενώ ένας στους τέσσερις εκφράζεται θετικά για τα προαναφερόμενα. Το διαδίκτυο, οι φίλοι και οι τουριστικοί πράκτορες, είναι οι πηγές πληροφόρησης για τον επισκεπτόμενο τόπο, ενώ οι περισσότεροι διαμένουν σε ξενοδοχείο (3* και 4*) ή ενοικιαζόμενα δωμάτια. Ο Πλατανιάς είναι η κύρια περιοχή διαμονής στα Χανιά, ακολουθούμενη από την Αγία Μαρίνα και το κέντρο της πόλης. Σχεδόν επτά στους δέκα επιλέγει να κάνει κράτηση των διακοπών μέσω τουριστικού πρακτορείου, ενώ από αυτούς που επιλέγουν τα online συστήματα, το πιο δημοφιλές είναι το hotels.com, ακολουθούμενο από το booking.com. Αναφέρθηκε μια μικρή δυσαρέσκεια σχετικά με τις τιμές και τις εσωτερικές δραστηριότητες. Οι κυριότεροι λόγοι επιλογής της Κρήτης ήταν το κλίμα και τα φυσικά τοπία, μαζί με το τοπικό φαγητό και τις τιμές. Μια μικρή μερίδα των επισκεπτών ήταν δυσαρεστημένο με το οδικό δίκτυο και την καθαριότητα παραλιών και δρόμων. Επέδειξαν ενδιαφέρον σε εναλλακτικές μορφές τουρισμού, κυρίως φυσιολατρικό και γαστρονομικό. Η οικονομική κρίση δεν έχει επηρεάσει τις καταναλωτικές δαπάνες του 83% των επισκεπτών, ενώ οι δαπάνες που μειώθηκαν ήταν οι αγορές αναμνηστικών δώρων και η χρήση λεωφορείων αντί αυτοκινήτων. Σελίδα 124

125 Δανία Ryanair Σχετικά με τα δημογραφικά στοιχεία, παρατηρούμε ότι οι γυναίκες αποτελούν το 53%, η κυρίαρχη ηλικιακή ομάδα είναι αυτή των 35-54, ενώ παρατηρούμε μια μικρή αύξηση του ποσοστού των πιο ηλικιωμένων. Οι περισσότεροι είναι απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ οι δημόσιοι υπάλληλοι κυριαρχούν εδώ, σε αντίθεση με το συνολικό δείγμα όπου οι ιδιωτικοί υπάλληλοι είναι στην πρώτη θέση. Επίσης τα ποσοστά των φοιτητών είναι αυξημένα. Το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα, παρουσιάζει μεγαλύτερα ποσοστά στις χαμηλότερες κατηγορίες σε σύγκριση με το σύνολο των επισκεπτών, ενώ σημαντικό είναι το γεγονός ότι σχεδόν ένας στους δύο έχει εισόδημα άνω των Αναφορικά με την περιοχή της Κρήτης που επιλέγουν, παρατηρούμε ότι υπάρχει μια μετακίνηση προς τις περιοχές του Ηρακλείου κυρίως αλλά και του Ρεθύμνου, που δεν υπήρχαν στο συνολικό δείγμα. Η οικογένεια, ο/η σύζυγος και οι φίλοι κατά φθίνουσα σειρά, είναι αυτοί που αποτελούν τους συνοδούς στις διακοπές. Αναφορικά με τη διάρκεια παραμονής, βλέπουμε ότι εδώ η πλειοψηφία μένει από 1 έως 2 εβδομάδες (περισσότεροι από τους μισούς), που έρχεται σε αντίθεση με τις υπόλοιπες δύο κατηγορίες (σύνολο επισκεπτών και επισκέπτες συνήθων charter) που μένουν συνήθως 1 εβδομάδα. Τα ποσοστά που θεωρούν την Κρήτη ως φτηνό προορισμό, καθώς επίσης και ως ένα μέρος όπου η σχέση τιμής/ποιότητας είναι ικανοποιητική, είναι αρκετά μεγάλο φτάνοντας σε ποσοστά άνω του 40% και 30% αντίστοιχα. Το διαδίκτυο και οι φίλοι, ήταν οι κυριότερες πηγές ενημέρωσης για την άντληση πληροφοριών, σχετικά με την Κρήτη. Το ξενοδοχείο και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια ήταν τα πιο δημοφιλή καταλύματα, ενώ υπήρξε διπλασιασμός του ποσοστού που φιλοξενήθηκε ή είχε δικό του σπίτι (7% αντί 3,5%). Διαφοροποίηση παρατηρείται ως προς τις περιοχές που διέμειναν στα Χανιά. Στην δεύτερη θέση, συναντάμε το κέντρο της πόλης και στην τρίτη την Γεωργιούπολη, ενώ η Αγία Μαρίνα από την δεύτερη θέση που κατείχε έχει πέσει στην τέταρτη. Παρατηρούμε, ότι στην κατηγορία αυτή των επισκεπτών το ενδιαφέρον έχει μετατοπιστεί σε άλλες περιοχές του νομού, κυρίως στα ανατολικά του νομού. Επίσης, και στον τρόπο κράτησης, παρατηρούμε την κυριαρχία των online καταστημάτων κρατήσεων. Περισσότεροι από έξι στους δέκα επισκέπτες, επέλεξαν το συγκεκριμένο τρόπο κράτησης. Το πιο δημοφιλές αναδεικνύεται το booking.com. Σελίδα 125

126 Οι εσωτερικές δραστηριότητες των καταλυμάτων, αναφέρθηκαν ως ένα σημείο που πρέπει να βελτιωθεί. Το κλίμα, το φυσικό τοπίο και το τοπικό φαγητό ήταν οι κυριότεροι λόγοι επιλογής της Κρήτης ως τόπου διακοπών. Το οδικό δίκτυο και η καθαριότητα στους δρόμους είναι αυτά που συγκέντρωσαν τα περισσότερα παράπονα. Οι επισκέψεις σε παραδοσιακά χωριά και εθνικούς δρυμούς κεντρίζουν περισσότερο το ενδιαφέρον των επισκεπτών. Οκτώ στους δέκα ανέφεραν ότι η κρίση δεν επηρέασε τις καταναλωτικές τους συνήθειες, ενώ οι δαπάνες που μειώθηκαν, ήταν αυτές σχετικά με τις αγορές αναμνηστικών δώρων και ο περιορισμός του φαγητού εκτός χώρου διαμονής. Σελίδα 126

127 Μ. Βρετανία Η Μ.Βρετανία, βρίσκεται στην τέταρτη θέση των αφίξεων των επισκεπτών Δημογραφικά στοιχεία Ξεκινώντας με τα δημογραφικά στοιχεία, παρατηρούμε ότι οι γυναίκες υπερτερούν των ανδρών (54% έναντι 46%). Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά φύλο (%) Αντρας Γυναίκα Η πλειοψηφία των επισκεπτών ανήκει στην ηλικιακή ομάδα, 55+, ενώ τα ποσοστά μειώνονται όσο κατεβαίνουμε ηλικιακή ομάδα. Αυτό είναι ένα ενδιαφέρον στοιχεία, αφού είναι από τις λίγες χώρες, όπου η εν λόγω ηλικιακή ομάδα βρίσκεται στην πρώτη θέση. Γράφημα Ηλικιακή κατανομή επισκεπτών (%) 45,7 23,5 30, Σελίδα 127

128 Οι περισσότεροι είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου (ποσοστό μεγαλύτερο του 50%), ακολουθούμενοι από αυτούς της δευτεροβάθμιας, ενώ περίπου δύο στους δέκα έχουν μεταπτυχιακό δίπλωμα. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά μορφωτικό επίπεδο (%) 54,5 22,3 18,2 5 Δευτεροβάθμια Απόφοιτοι Πανεπιστημίου Μεταπτυχιακές Σπουδές Άλλες Σπουδές Οι περισσότεροι είναι ιδιωτικοί υπάλληλοι, ενώ στη δεύτερη θέση βρίσκονται οι δημόσιοι υπάλληλοι με μικρή διαφορά από τους συνταξιούχους. Τα μεγάλα ποσοστά της τελευταίας κατηγορίας, δικαιολογείται από τον αυξημένο μέσο όρο που παρουσιάζουν οι Βρετανοί επισκέπτες. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά επαγγελματική κατηγορία (%) 35,8 19,1 14,3 18,2 7,9 Δημόσιος Υπάλληλος Ιδιωτικός Υπάλληλος Επαγγελματίας Συνταξιούχος Φοιτητής/ια Στο εισόδημα, παρατηρούμε μια ισόποση κατανομή στα εισοδήματα από και άνω, ενώ με οριακή πλειοψηφία στην πρώτη θέση βρίσκονται αυτοί με εισόδημα και άνω. Συμπερασματικά, οι περισσότεροι κινούνται σε μεσαίες εισοδηματικές κατηγορίες. Σελίδα 128

129 Γράφημα Κατανομή Ετήσιου Οικογενειακού Εισοδήματος (%) 15,3 16,3 16, ,1 9,4 7,9 3, Στοιχεία για τον προορισμό των επισκεπτών Συνεχίζοντας, παρατηρούμε ότι τα 2/3 των επιβατών επιλέγουν να έρθουν με συνήθη charter, ενώ οι υπόλοιποι έχουν έρθει με την Ryanair. Τα ποσοστά για την Ryanair, είναι αρκετά σημαντικά αν ληφθεί υπόψη ότι υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός από πλήθος εταιρειών. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά αεροπορική εταιρεία Σύνηθες Charter Εταιρεία Ryanair Το 85% των επισκεπτών επιλέγει τα Χανιά, ενώ ένα 12% πηγαίνει στο Ρέθυμνο. Το ποσοστό που κατευθύνεται στο Ηράκλειο, είναι πολύ μικρό στο 2,5%. Σελίδα 129

130 Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά νομό της Κρήτης (%) 85,1 12,3 2,6 Χανιά Ρέθυμνο Ηράκλειο Αναφορικά με τη διάρκεια παραμονής οι περισσότεροι επιλέγουν να μείνουν 1 εβδομάδα (περισσότεροι από τους μισούς), ενώ περίπου τέσσερις στους δέκα, μεταξύ 1-2 εβδομάδες. Γράφημα Ημέρες διαμονής (%) 56,9 37,1 6 1 εβδομάδα 1-2 εβδομάδες 2 εβδομάδες + Οι δύο πιο δημοφιλείς απαντήσεις σε ότι αφορά τη συνοδεία στο ταξίδι, είναι ο σύζυγος και η οικογένεια. Παρατηρούμε δηλαδή ότι ένα μεγάλο ποσοστό έρχεται ως ζευγάρι, γεγονός που μπορεί να δώσει μια νέα κατεύθυνση στον τουρισμό επικεντρώνοντας σε αυτή την κατηγορία των επισκεπτών. Σελίδα 130

131 Γράφημα Συνοδεία στο ταξίδι (%) 37,1 38,1 12,5 6,4 5,8 Οικογένεια Σύζυγος φίλος/φίλη μόνος παρέα/φίλοι Περίπου οι μισοί, δηλώνουν ότι η οικογένεια τους αποτελείται από δύο μέλη, ενώ τα ποσοστά είναι ομοιόμορφα στις άλλες τρεις κατηγορίες. Γράφημα Αριθμός μελών οικογενειών (%) 50,2 15,5 18,8 15, Είδος καταλύματος Το 45% των επισκεπτών επιλέγει να μείνει σε ξενοδοχείο, ενώ ένα 27% σε ενοικιαζόμενα δωμάτια. Εντυπωσιακό είναι το ποσοστό που επιλέγει ενοικιαζόμενη βίλλα, κοντά στο 19%, ενώ ένα 8% έχει δικό του σπίτι ή φιλοξενείται από κάποιο φιλικό του πρόσωπο. Σελίδα 131

132 Γράφημα Είδος Τουριστικού Καταλύματος 45,4 27,4 18,7 8,2 0,2 Ξενοδοχείο Ενοικιαζόμενα δωμάτια/studios Ενοικιαζόμενη Βίλα camping Ιδιοκτητο σπίτι/ Φιλοξενία Σε ότι αφορά την επιλογή κατηγορίας ξενοδοχείου, βλέπουμε ότι υπάρχει μια σχετική ομοιομορφία στις κατηγορίες (3* έως και 5*), με ποσοστά κοντά στο 30%. Γράφημα Κατηγορία Αστέρων (Ξενοδοχεία, %) 30,6 33,3 28,9 6,8 0,3 1* 2* 3* 4* 5* Ο Πλατανιάς αποτελεί την πρώτη επιλογή, ενώ στην δεύτερη θέση βρίσκουμε την Γεωργιούπολη, που εμφανίζεται για πρώτη φορά σε τόσο υψηλή θέση, συγκριτικά με άλλες χώρες. Στην τρίτη θέση βρίσκεται το κέντρο της πόλης, ενώ ενδιαφέρον είναι και τα υψηλά ποσοστά που προτιμούν τον Αποκόρωνα, σχεδόν ένας στους δέκα. Σελίδα 132

133 Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά περιοχή των Χανίων (%) 32,8 9,8 13,1 8,6 9,4 16,4 6,6 2 1, Παράγοντες επιλογής της Κρήτης ως τόπου διακοπών Η Κρήτη, θεωρείται ως ένας προορισμός με κανονικές τιμές από την πλειοψηφία των επισκεπτών (2 στους 3), ενώ ένας στους τέσσερις τον θεωρεί φτηνό προορισμό. Στην ερώτηση, σχέση ποιότητας/τιμής, οι μισοί απάντησαν ότι θεωρούν την σχέση αυτή κανονική, ενώ τέσσερις στους δέκα ότι την βρίσκουν πολύ καλή. Γράφημα Σύγκριση Κρήτης με άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς αναφορικά με το επίπεδο τιμών (%) 66,3 23,9 1,4 8,3 0,2 πολύ φτηνή φτηνή κανονική ακριβή πολύ ακριβή Σελίδα 133

134 Γράφημα Σχέση ποιότητας τιμής των προϊόντων υπηρεσιών (%) 54,8 39,5 1,7 4 κακή κανονική πολύ καλή εξαιρετική Οι κύριες πηγές άντλησης πληροφόρησης για την Κρήτη, είναι το διαδίκτυο και οι φίλοι. Οι τουριστικοί πράκτορες και οι διαφημίσεις σε μέσα μαζικής ενημέρωσης, δεν φαίνεται ότι προτιμώνται από τους επισκέπτες. Από την άλλη, ένα σημαντικό ποσοστό, περίπου 20% δήλωσε ότι έχει εμπειρία από προηγούμενη επίσκεψη. Αυτό δείχνει ότι οι επισκέπτες αυτοί έμειναν ικανοποιημένοι και επιστρέψανε ξανά. Βλέπουμε ότι τα online καταστήματα κρατήσεων, προτιμώνται από την πλειοψηφία των επισκεπτών, ενώ ένα ποσοστό κοντά στο 20% επιλέγει ταξιδιωτικό πρακτορείο. Γράφημα Τρόπος Κράτησης (Ξενοδοχεία, %) Ταξιδιωτικό πρακτορείο Τουριστικός πράκτορας online κατάστημα κρατήσεων τηλέφωνο/ website του ξενοδοχείου Σελίδα 134

135 Από τα επιλεχθέντα online συστήματα, το booking.com, βρίσκεται πιο ψηλά στις προτιμήσεις ακολουθούμενο από το expedia. Πάντως, η πλειοψηφία των επισκεπτών δεν προτιμάει τον εν λόγω τρόπο κράτησης. Γράφημα Επιλεχθέν σύστημα κρατήσεων (%) 75,6 15,9 6,1 2,4 expedia booking.com hotels.com Άλλο Ικανοποίηση από παρεχόμενες υπηρεσίες Υπάρχει ικανοποίηση για τις περισσότερες παροχές που υπάρχουν εντός των καταλυμάτων. Τα μόνα αρνητικά σχόλια είχαν να κάνουν με την ποιότητα και την ποικιλία του φαγητού. Το κλίμα, τα φυσικά τοπία, οι τιμές και το τοπικό φαγητό αποτέλεσαν τους σημαντικότερους λόγους για την επιλογή της Κρήτης ως τόπου διακοπών. Το οδικό δίκτυο και η σήμανση αυτού, αποτελούσε το σημαντικότερο πρόβλημα που ανέφεραν οι περισσότεροι επισκέπτες. Επίσης, με μικρότερα ποσοστά, αναφέρθηκαν το επίπεδο υπηρεσιών ταξί και η καθαριότητα σε δρόμους και παραλίες Εναλλακτικές μορφές τουρισμού Αναφορικά με τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού, φαίνεται μια προτίμηση για επισκέψεις σε παραδοσιακά χωριά-φάρμες, επισκέψεις σε μουσεία καθώς επίσης και εκδρομές σε εθνικούς δρυμούς Οικονομική κρίση και δαπάνες επισκεπτών Το 50% των επισκεπτών δεν διαφοροποίησε τις δαπάνες του σε σχέση με τις προϋπολογισμένες, ενώ το υπόλοιπο 50% κατανέμεται ομοιόμορφα σε αύξηση ή μείωση των δαπανών. Σελίδα 135

136 Οι δαπάνες που έχουν περικοπεί, αφορούν κυρίως τον περιορισμό του φαγητού εκτός τόπου διαμονής καθώς και την μείωση των αγορών αναμνηστικών ειδών. Γράφημα Μεταβολή δαπανών κατά την περίοδο του ταξιδίου (%) 50,1 2,4 9,3 14,9 15,3 6,1 1, Μ. Βρετανία - charter Ξεκινώντας με τα δημογραφικά στοιχεία, παρατηρούμε ότι υπάρχει μια πλειοψηφία γυναικών (ποσοστό 54% έναντι 46%). Ηλικιακά, περίπου οι μισοί ανήκουν στην ομάδα 55+, οι περισσότεροι είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου, κυρίως ιδιωτικοί και δημόσιοι υπάλληλοι, στο εισόδημα υπάρχει μια κατανομή σε όλες τις κατηγορίες, με τους περισσότερους να ανήκουν στην υψηλότερη εισοδηματική κατηγορία. Η κατανομή ανά περιφέρεια καθώς και η διάρκεια παραμονής και η συνοδεία στο ταξίδι είναι παρόμοια, με αυτή του συνόλου των Βρετανών τουριστών. Οι περισσότεροι θεωρούν τις τιμές κανονικές,όπως και την σχέση τιμή/ποιότητα υπηρεσιών. Το διαδίκτυο και οι φίλοι ήταν οι πηγές άντλησης πληροφοριών για την Κρήτη. Στον τύπο καταλύματος, οι επιλογές κατά φθίνοντα σειρά, είναι ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, ενοικιαζόμενες βίλες και φιλοξενία. Υπάρχει μια μετατόπιση σε ότι αφορά την κατηγορία ξενοδοχείου, όπου εδώ η πλειοψηφία επιλέγει αυτά των 4* και 5*. Στις περιοχές των Χανίων, παρατηρούμε ότι σε σχέση με το σύνολο των επισκεπτών υπάρχει μια πτώση σε αυτούς που επιλέγουν το κέντρο της πόλης. Σελίδα 136

137 Ο συνηθέστερος τρόπος κράτησης, είναι μέσω OnLine καταστημάτων, όπου το booking.com, έχει την πρώτη θέση. Αναφορικά με τις παροχές που προσφέρουν τα ξενοδοχεία, υπήρξαν μικρά ποσοστά δυσαρέσκειας σχετικά με την ποιότητα και την ποικιλία του φαγητού. Το κλίμα, οι φυσικές ομορφιές και το τοπικό φαγητό φαίνεται ότι είναι οι σημαντικότεροι λόγοι για την επιλογή της Κρήτης ως τόπου διακοπών. Μεγάλη δυσαρέσκεια υπάρχει για το οδικό δίκτυο και τη σήμανση αυτού, ενώ σε μικρότερα ποσοστά υπήρχαν διαμαρτυρίες για το επίπεδο υπηρεσιών των ταξί και την καθαριότητα των παραλιών και δρόμων. Υπήρξε ενδιαφέρον για επισκέψεις σε παραδοσιακά χωριά και φάρμες καθώς και για επισκέψεις σε εθνικούς δρυμούς. Τα 2/3 των επισκεπτών δεν έχουν επηρεαστεί από την πρόσφατη κρίση όσο αφορά τις καταναλωτικές τους δαπάνες. Αυτοί που μειώσανε τις δαπάνες, περιορίσανε το φαγητό εκτός χώρου διαμονής και την αγορά αναμνηστικών δώρων Μ. Βρετανία - Ryanair Υπάρχει μια μικρή πλειοψηφία γυναικών (53,5%), οι μισοί περίπου των επισκεπτών ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα 55+, είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου και είναι δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι στην πλειοψηφία τους. Τα εισοδήματα τους επικεντρώνονται κυρίως στις μεσαίες κατηγορίες, Οι περισσότεροι επιλέγουν τα Χανιά ως τόπο διακοπών (οκτώ στους δέκα), ενώ παρατηρείται και μια μικρή άνοδος σε αυτούς που προτιμούν το Ρέθυμνο. Ο μέσος όρος παραμονής είναι μία εβδομάδα, ενώ οι περισσότεροι έρχονται με τη σύζυγό ή την οικογένειά τους. Η πλειοψηφία θεωρεί την Κρήτη ως έναν προορισμό με κανονικές τιμές, όπως επίσης και την σχέση τιμή / ποιότητα υπηρεσιών, ενώ ένα ποσοστό 26% και 50% στην πρώτη και δεύτερη περίπτωση θεωρούν την Κρήτη φτηνό προορισμό και με πολύ καλή σχέση τιμή/ποιότητα υπηρεσιών. Οι φίλοι και το διαδίκτυο έχουν δώσει πληροφορίες για την Κρήτη, ενώ ένα ποσοστό 22% έχει επισκεφτεί την περιοχή κατά το παρελθόν. Υπάρχει μια μικρή αύξηση στα ποσοστά των επισκεπτών που επιλέγουν να μείνουν σε ενοικιαζόμενα δωμάτια ή φιλοξενούνται από φίλους, σε σχέση με το σύνολο των Βρετανών τουριστών. Σελίδα 137

138 Σχεδόν ένας στους δύο επιλέγει ξενοδοχείο 3 αστέρων. Το κέντρο των Χανίων, αποτελεί την πρώτη επιλογή διαμονής με τον Πλατανιά να βρίσκεται στην δεύτερη θέση. Μεγάλα ποσοστά συναντάμε επίσης για την Γεωργιούπολη, το Ακρωτήρι και την Παλαιόχωρα. Τα OnLine καταστήματα είναι τα πιο δημοφιλή όσο αφορά τον τρόπο κράτησης, με ποσοστά κοντά στο 50%. Το booking.com, αποτελεί το δημοφιλέστερο OnLine κατάστημα. Σχετικά με τις παροχές που υπάρχουν στα ξενοδοχεία, παρατηρούμε ότι υπάρχουν κάποια παράπονα σχετικά με την ποικιλία και την ποιότητα του φαγητού. Το κλίμα, τα φυσικά τοπία και το παραδοσιακό φαγητό αποτελούν τους σημαντικότερους λόγους επιλογής του τόπου διακοπών. Τα μεγαλύτερα παράπονα αφορούσαν την οδική σήμανση και δίκτυο και σε πολύ μικρά ποσοστά την καθαριότητα σε παραλίες και το επίπεδο εξυπηρέτησης των ταξί. Υπήρξε ενδιαφέρον για συμμετοχή σε εκδρομές σε παραδοσιακά χωριά, καθώς και σε επισκέψεις αρχαιολογικών χώρων. Δύο στους τρεις δεν μείωσαν τις καταναλωτικές τους συνήθειες εξαιτίας της κρίσης, ενώ υπήρξε ένα 23% που αύξησε τις προϋπολογιζόμενες δαπάνες του. Οι δαπάνες που επηρεάστηκαν παραπάνω και οδηγήθηκαν σε μείωση, ήταν οι αγορές αναμνηστικών δώρων και το φαγητό εκτός χώρου καταλύματος. Σελίδα 138

139 Φινλανδία Συνεχίζοντας, περνάμε στην τέταρτη Σκανδιναβική χώρα, μετά τις Νορβηγία, Σουηδία και Δανία. Οι Φιλανδοί ήρθαν στην Κρήτη μόνο με charter αεροπλάνα για το σκοπό αυτό δεν υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ επισκεπτών charter και Ryanair Δημογραφικά στοιχεία Παρατηρούμε ότι οι γυναίκες υπερτερούν των ανδρών στο σύνολο των Φιλανδών επισκεπτών, 57% έναντι 43%. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά φύλο (%) Αντρας Γυναίκα Η κυρίαρχη ηλικιακή ομάδα, είναι αυτή των 35-54, σχεδόν έξι στους δέκα ανήκουν εδώ. Ακολουθούν οι νεότεροι σε ηλικία, περίπου τρεις στους δέκα, ενώ τα ποσοστά είναι μικρότερα για αυτούς άνω των 55 ετών. Γράφημα Ηλικιακή κατανομή επισκεπτών (%) 58,1 29,5 12, Σελίδα 139

140 Απόφοιτοι Πανεπιστημίου, είναι δύο στους τρεις επισκέπτες της Φινλανδίας. Στην δεύτερη θέση βρίσκουμε τους απόφοιτους δευτεροβάθμιας καθώς και αυτούς που έχουν λάβει μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά μορφωτικό επίπεδο (%) 66 14,6 14,6 4,9 Δευτεροβάθμια Απόφοιτοι Πανεπιστημίου Μεταπτυχιακές Σπουδές Άλλες Σπουδές Οι μισοί περίπου είναι ιδιωτικοί υπάλληλοι, ενώ τρεις στους δέκα δουλεύουν στο δημόσιο τομέα. Υπάρχει και ένα ποσοστό κοντά στο 11%, που είναι φοιτητές, ενώ οι άλλες δύο κατηγορίες έχουν μικρότερα ποσοστά. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά επαγγελματική κατηγορία (%) 45,1 28,4 6,9 4,9 10,8 Δημόσιος Υπάλληλος Ιδιωτικός Υπάλληλος Επαγγελματίας Συνταξιούχος Φοιτητής/ια Σελίδα 140

141 Αναφορικά με το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα, παρατηρούμε ότι υπάρχει μια αύξηση από τα χαμηλότερα εισοδήματα έως αυτά που ανήκουν στην κλίμακα , ενώ παρατηρείται μια πτώση στις δύο επόμενες κλίμακες. Στην ανώτερη εισοδηματική κατηγορία, εμφανίζεται το μεγαλύτερο ποσοστό, πάνω από ένας στους τέσσερις ανήκει στην κατηγορία αυτή. Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι η πλειοψηφία των Φιλανδών, έχει μέσο και υψηλό εισόδημα. Γράφημα Κατανομή Ετήσιου Οικογενειακού Εισοδήματος (%) 26,4 19,5 6,9 10,3 11,5 10,3 11,5 3, Στοιχεία για τον προορισμό των επισκεπτών Οι επισκέπτες, προτίμησαν για τις διακοπές τους δύο περιοχές, τα Χανιά (περίπου οκτώ στους δέκα), ενώ οι υπόλοιποι επέλεξαν το Ρέθυμνο. Παρατηρούμε ότι το ποσοστό του Ρεθύμνου είναι σημαντικό, συγκρινόμενο με επισκέπτες άλλων χωρών, καθώς και το ότι απουσιάζουν εντελώς οι δύο ανατολικοί νομοί του νησιού, κυρίως το Ηράκλειο. Σελίδα 141

142 Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά νομό της Κρήτης (%) Χανιά Ρέθυμνο Αναφορικά με την διάρκεια παραμονής στο νησί, Έως μία εβδομάδα παρέμειναν περισσότεροι από οκτώ στους δέκα, ενώ υπήρχε και ένα ποσοστό 17% που έμεινε από 1 έως 2 εβδομάδες. Γράφημα Ημέρες διαμονής (%) 1 βδομάδα 1-2 εβδομάδες Με την οικογένεια ή συνοδεία των συζύγων τους, επέλεξε να έρθει το 70% των επισκεπτών. Από τις υπόλοιπες κατηγορίες ξεχωρίζει ένα 15,6% που έχει έρθει με τον φίλο του και ένα 8,3% με παρέα. Παρατηρούμε, ότι υπάρχουν επισκέπτες όλων των κατηγοριών, γεγονός που τους διαφοροποιεί από επισκέπτες άλλων Σκανδιναβικών χωρών που έρχονται στην συντριπτική τους πλειοψηφία με την οικογένειά τους. Σελίδα 142

143 Γράφημα Συνοδεία στο ταξίδι (%) 45 25,7 15,6 5,5 8,3 Οικογένεια Σύζυγος φίλος/φίλη μόνος παρέα/φίλοι Αναφορικά με την οικογένεια, οι περισσότερες οικογένειες έχουν 2 ή 4 μέλη, ενώ μία στις τέσσερις οικογένειες αποτελείται από 3 μέλη. Γράφημα Αριθμός μελών οικογενειών (%) 37,2 24,4 29, Είδη καταλύματος Το ξενοδοχείο αποτελεί το δημοφιλέστερο κατάλυμα, με ποσοστό 77% ακολουθούμενο από τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, ενώ ένα μικρότερο ποσοστό έχει δηλώσει ότι έχει δικό του σπίτι ή φιλοξενείται από φίλους. Σελίδα 143

144 Γράφημα Είδος Τουριστικού Καταλύματος 77,1 17,4 5,4 Ξενοδοχείο Ενοικιαζόμενα δωμάτια/studios Ιδιοκτητο σπίτι/ Φιλοξενία Τα ξενοδοχεία 3* είναι τα πιο προτιμητέα, περίπου ένας στους δύο επιλέγει την κατηγορία αυτή. Τρεις στους δέκα μένουν σε ξενοδοχεία 4*, ενώ οι υπόλοιποι κατανέμονται στην χαμηλότερη και υψηλότερη κατηγορία. Συγκρινόμενοι με τους υπόλοιπους Σκανδιναβούς επισκέπτες, παρατηρούμε ότι υπάρχει και προτίμηση σε χαμηλότερης κατηγορίας ξενοδοχεία. Γράφημα Κατηγορία Αστέρων (Ξενοδοχεία, %) 46,4 29,9 15,5 8,2 2* 3* 4* 5* Ο Πλατανιάς με την Αγία Μαρίνα, αποτελούν τις δύο κυριότερες περιοχές των Χανίων που διαλέγουν οι επισκέπτες (ποσοστό κοντά στο 70%). Ένα σημαντικό ποσοστό 15,8%, έχει επιλέξει το κέντρο της πόλης, ενώ και ένα 9% περίπου έχει μείνει στην Γεωργιούπολη. Οι νότιες περιοχές του νομού (Παλαιόχωρα, Σφακιά, Σούγια) καταλαμβάνουν πολύ μικρά ποσοστά (μικρότερο του 6% αθροιστικά). Σελίδα 144

145 Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά νομό της Κρήτης (%) 43,9 24,6 15,8 1,8 1,8 1,8 8,8 1, Παράγοντες επιλογής της Κρήτης ως τόπου διακοπών Επτά στους δέκα Φιλανδούς θεωρούν τις τιμές στην Κρήτη σε σχέση με άλλα θέρετρα ως κανονικές. Σημαντικό είναι ότι υπάρχει ένα ποσοστό κοντά στο 30% που την θεωρεί φτηνό προορισμό. Γράφημα Σύγκριση Κρήτης με άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς αναφορικά με το επίπεδο τιμών (%) 69,7 27,5 0,9 1,8 πολύ φτηνή φτηνή κανονική ακριβή Περισσότεροι από επτά στους δέκα, θεωρούν την σχέση τιμής/ποιότητας ως κανονική, ενώ ένας στους τέσσερις ως πολύ καλή - εξαιρετική. Σελίδα 145

146 Γράφημα Σχέση ποιότητας τιμής των προϊόντων υπηρεσιών (%) 73,4 22,9 2,8 0,9 κακή κανονική πολύ καλή εξαιρετική Το διαδίκτυο και οι φίλοι, αποτελούν τις κυριότερες πηγές πληροφόρησης και άντλησης πληροφοριών για τον τόπο διακοπών τους. Επίσης, ένας στους δέκα έχει δηλώσει ότι έχει επισκεφτεί ξανά την Κρήτη. Η διαφήμιση μέσω Μ.Μ.Ε. δεν φαίνεται ότι έχει μεγάλη επίδραση ως μέσο πληροφόρησης. Οι περισσότεροι έχουν απευθυνθεί σε ταξιδιωτικό πρακτορείο για να κάνουν κράτηση των διακοπών τους, ενώ σχεδόν ένας τους τέσσερις επέλεξε online κατάστημα κρατήσεων. Παρατηρούμε ότι οι επισκέπτες επιλέγουν πιο παραδοσιακές μορφές για να κάνουν την κράτηση του ξενοδοχείου τους. Γράφημα Τρόπος Κράτησης (Ξενοδοχεία, %) 64,5 22,4 9,3 2,8 Ταξιδιωτικό πρακτορείο Τουριστικός πράκτορας online κατάστημα κρατήσεων website του ξενοδοχείου Σελίδα 146

147 Από τα online συστήματα, τα πιο δημοφιλή είναι το booking.com, ακολουθούμενο από το hotels.com. Λόγω του μικρού ποσοστού επισκεπτών που επιλέγει online συστήματα κρατήσεων, η επιλογή άλλο έχει απαντηθεί από τους μισούς επισκέπτες. Γράφημα Επιλεχθέν σύστημα κρατήσεων (%) 48,7 30,8 20,5 booking.com hotels.com Άλλο Το κλίμα και τα φυσικά τοπία ήταν οι κυριότεροι λόγοι που επέλεξαν την Κρήτη για τις διακοπές τους. Επίσης, το τοπικό φαγητό καθώς και οι τιμές έπαιξαν και αυτές καταλυτικό ρόλο. Η νυκτερινή διασκέδαση, καθώς και οι αρχαιολογικοί χώροι δεν ήταν λόγοι επιλογής του τόπου διακοπών Ικανοποίηση από παρεχόμενες υπηρεσίες Αναφορικά με τις υπηρεσίες που προσφέρονται στα καταλύματα, κυρίως ξενοδοχεία, υπήρχε μια δυσαρέσκεια για το επίπεδο των τιμών από μια μικρή μερίδα των επισκεπτών (περίπου 5%). Στις υπόλοιπες κατηγορίες (αίσθημα ασφάλειας, καθαριότητα, φαγητό, εσωτερικές/εξωτερικές δραστηριότητες), τα ποσοστά ήταν πολύ μικρά, έως 2%. Τρία ήταν τα κυριότερα προβλήματα, που απασχόλησαν τους επισκέπτες κατά την παραμονή τους στην Κρήτη. Το οδικό δίκτυο και η σήμανση αυτού, το επίπεδο καθαριότητας (δρόμοι, παραλίες) και σε ένα μικρότερο βαθμό η εξυπηρέτηση από τα ταξί. Αναφορικά με εναλλακτικές μορφές τουρισμού, οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες ήταν ο γαστρονομικός τουρισμός, η επίσκεψη σε παραδοσιακά χωριά καθώς και η επίσκεψη σε εθνικούς δρυμούς. Σελίδα 147

148 Οικονομική κρίση και δαπάνες επισκεπτών Μόλις τρεις στους δέκα, απάντησαν θετικά στο ερώτημα εάν η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τις καταναλωτικές τους συνήθειες. Γράφημα Επηρεασμός καταναλωτικών συνθηκών λόγω οικονομικής κρίσης ΝΑΙ ΟΧΙ Οι περισσότεροι δεν διαφοροποίησαν τις προϋπολογισμένες δαπάνες τους, αλλά υπήρξε ένα σημαντικό ποσοστό που τις αύξησε (περίπου ένας στους τρεις). Γράφημα Μεταβολή δαπανών κατά τη διάρκεια του ταξιδίου (%) 43,8 1 6,7 16,2 21 9,5 1,9 Από αυτούς που μειώσανε τις δαπάνες τους οι κατηγορίες που επηρεάστηκαν κυρίως ήταν η αγορά αναμνηστικών δώρων καθώς και η μείωση της νυκτερινής διασκέδασης. Σελίδα 148

149 Γερμανία Δημογραφικά χαρακτηριστικά Ξεκινώντας με την κατανομή ανά φύλο των Γερμανών επισκεπτών, βλέπουμε ότι υπάρχει μια ομοιόμορφη κατανομή μεταξύ γυναικών και ανδρών. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά φύλο (%) Αντρας Γυναίκα Ηλικιακά, οι περισσότεροι ανήκουν στην κατηγορία 16-34, με μικρή διαφορά από αυτούς που είναι (ποσοστά 85% για τις δύο προαναφερθείσες κατηγορίες). Γράφημα Ηλικιακή κατανομή επισκεπτών (%) Σελίδα 149

150 Απόφοιτοι Πανεπιστημίου, είναι το 62% των επισκεπτών, ενώ δύο στους δέκα είναι απόφοιτοι δευτεροβάθμιας. Υπάρχει και ένα ποσοστό 11,5% που είναι κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά μορφωτικό επίπεδο (%) 61,8 20,6 11,5 6,1 Δευτεροβάθμια Απόφοιτοι Πανεπιστημίου Μεταπτυχιακές Σπουδές Άλλες Σπουδές Το ποσοστό των φοιτητών είναι αρκετά υψηλό, συγκριτικά με άλλες χώρες και φτάνει στο 28%. Αυτό είναι από τα υψηλότερα ποσοστά που εμφανίζονται σε όλο το δείγμα των επισκεπτών. Τα ποσοστά δημόσιων / ιδιωτικών υπαλλήλων και επαγγελματιών κυμαίνονται από 17% έως 20%. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά επαγγελματική κατηγορία (%) 28,1 21,1 19,5 17,2 4,7 Δημόσιος Υπάλληλος Ιδιωτικός Υπάλληλος Επαγγελματίας Συνταξιούχος Φοιτητής/ια Σελίδα 150

151 Παρατηρώντας το οικογενειακό εισόδημα, βλέπουμε ότι υπάρχει μια συγκέντρωση στις μεσαίες εισοδηματικές κατηγορίες, από , όπου εντοπίζονται τα μεγαλύτερα ποσοστά. Η ανώτερη εισοδηματική κατηγορία, αποτελεί την μικρότερη ομάδα, ποσοστό κοντά στο 8%. Αυτό δικαιολογείται από την μεγάλη ύπαρξη φοιτητών στο δείγμα που οδηγεί σε χαμηλότερα κατά μέσο όρο εισοδήματα. Γράφημα Κατανομή Ετήσιου Οικογενειακού Εισοδήματος (%) 16,3 16,3 15,1 10,5 9,3 11,6 12,8 8, Στοιχεία για τον προορισμό των επισκεπτών Συνεχίζοντας, βλέπουμε ότι το μεγαλύτερο μέρος των επισκεπτών έχει έρθει με την Ryanair (86%). Το ποσοστό είναι αρκετά εντυπωσιακό, εάν λάβει κανείς υπόψη, ότι στις έως τώρα εξεταζόμενες χώρες τα ποσοστά ήταν αντίστροφα. Αυτό οφείλεται στα αυξημένα δρομολόγια της Ryanair από διάφορες γερμανικές πόλεις προς το αεροδρόμιο των Χανίων. Γράφημα Κατανομή επισκεπτών ανά αεροπορική εταιρεία Σύνηθες Charter Εταιρεία Ryanair Σελίδα 151