10 ερωτήσεις για τη συζήτηση

Transcript

1 10 ερωτήσεις για τη συζήτηση Τα συµπεράσµατα και οι συστάσεις της δεύτερης έκθεσης για τη συνοχή θέτουν δέκα ερωτήσεις για τη δηµόσια συζήτηση σχετικά µε το µέλλον της πολιτικής ως προς τη συνοχή. Στα δελτία που ακολουθούν επαναλαµβάνονται και διευκρινίζονται οι δέκα αυτές ερωτήσεις. Από αυτές προκύπτουν ορισµένες συµπληρωµατικές ερωτήσεις µε σκοπό την οργάνωση της συζήτησης στη διάρκεια του ευρωπαϊκού φόρουµ στις Μαΐου Σε ένα ταχέως εξελισσόµενο οικονοµικό και κοινωνικό περιβάλλον, ποιος ρόλος επιφυλάσσεται στην πολιτική συνοχής στη διευρυµένη Ένωση των τριάντα σχεδόν κρατών µελών; Πώς θα ενθαρρυνθεί η οικονοµική σύγκλιση και θα εδραιωθεί το µοντέλο µιας ευρωπαϊκής κοινωνίας; Μετά τη διεύρυνση σε 27 µέλη θα είναι µεγαλύτερες οι διαφορές στο βαθµό ανάπτυξης, ενώ το βιοτικό επίπεδο του πληθυσµού στο πλείστο των περιφερειών των υποψήφιων για ένταξη χωρών θα είναι µικρότερο από το ήµισυ του µελλοντικού κοινοτικού µέσου όρου. Το επίπεδο ανταγωνιστικότητας αποτελεί τον πρωταρχικό παράγοντα της διαδικασίας µεγέθυνσης και πραγµατικής σύγκλισης στο εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Η ανταγωνιστικότητα αποτελεί συνάρτηση της ποιότητας των ανθρώπινων πόρων, του πλούτου φυσικών υποδοµών, των επενδύσεων, περιλαµβανόµενων των επενδύσεων στη γνώση και στην ικανότητα καινοτοµίας: εν ολίγοις του πλούτου ανθρώπινου και φυσικού κεφαλαίου. Οι δηµογραφικές προοπτικές, και οι πιθανές τους συνέπειες όσον αφορά την αριθµητική µείωση του ενεργού πληθυσµού κατά την προσεχή δεκαετία, θα επιδεινώσουν βεβαίως το πρόβληµα αυτό. Η βέλτιστη χρησιµοποίηση όλων των ανθρώπινων πόρων της έχει καταστεί σηµαντική µακροπρόθεσµη πρόκληση για την Ένωση. Ενόψει των κοινωνικοοικονοµικών και εδαφικών αποκλίσεων θα επαρκέσει σύστηµα βασιζόµενο αποκλειστικά και µόνο σε µεταβιβάσεις χρηµατοοικονοµικού χαρακτήρα; Πώς να εστιασθεί η κοινοτική υποστήριξη στους παράγοντες που παίζουν αποφασιστικό ρόλο για την προώθηση της ανταγωνιστικότητας, και πώς να αµβλυνθούν οι βαθειές ανισορροπίες που επηρεάζουν την εδαφική επικράτεια; Υπάρχουν από την άποψη αυτή παράγοντες σηµαντικότεροι από τους υπόλοιπους; Ποιες οικονοµικές και κοινωνικές εθνικές πολιτικές ευνοούν καλύτερα τη µεγέθυνση και τονώνουν τον αντίκτυπο των ιαρθρωτικών Ταµείων και του Ταµείου Συνοχής; 2. Πώς να ενισχυθεί η συνεκτικότητα µεταξύ των κοινοτικών πολιτικών; Πώς να διασφαλιστεί καλύτερη συµβολή των υπόλοιπων κοινοτικών πολιτικών στην προσπάθεια συνοχής; ιαπίστωση Οι υπόλοιπες κοινοτικές πολιτικές επιδιώκουν στόχους οι οποίοι προσιδιάζουν σ αυτές, ενώ είναι δυσχερής η αποτίµηση της επίδρασης ορισµένων κοινοτικών πολιτικών στη συνοχή. 1/6

2 Ταυτόχρονα, οι µεταβιβάσεις χρηµάτων στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή, αναπόφευκτα περιορισµένες, δεν επαρκούν για να «αντισταθµιστούν» οι ενδεχόµενες αρνητικές επενέργειες άλλων πολιτικών στη συνοχή. Για ορισµένες πολιτικές είναι ήδη από τώρα αναγκαίο να αναληφθούν και άλλες ενέργειες. Οι επιπτώσεις στη συνοχή δεν είναι δυνατόν να περιορίζονται σε περιοδική ανάλυση ανά τριετία. Αυτό δεν σηµαίνει ότι οι κοινοτικές πολιτικές, όπως η Κοινή Γεωργική Πολιτική, δεν πρέπει πλέον να ανταποκρίνονται στους συγκεκριµένους στόχους τους. Όµως ήδη από τη φάση σύλληψης των πολιτικών αυτών πρέπει να λαµβάνεται υπόψη η επίπτωσή τους στη συνοχή, για παράδειγµα, κατά την ανάλυση των διάφορων εναλλακτικών λύσεων που µπορεί πάντοτε κανείς να διαβλέψει. Πώς να ενισχυθούν οι συνέργειες και η συµπληρωµατικότητα των κοινοτικών πολιτικών προς την πολιτική συνοχής; Ποιες είναι οι σηµαντικότερες κοινοτικές πολιτικές στον τοµέα αυτό; (Η Κοινή Γεωργική Πολιτική; Η πολιτική πλαισίωσης των κρατικών ενισχύσεων; Η περιβαλλοντική πολιτική; Η πολιτική µεταφορών; Ποιες άλλες πολιτικές;) 3. Πώς να προχωρήσει η εξέλιξη της πολιτικής της συνοχής ενώ προετοιµάζεται µια χωρίς προηγούµενο εδαφική επέκταση της Ένωσης; Μήπως η πολιτική συνοχής πρέπει να στοχεύει και στην εδαφική συνοχή, ώστε να λαµβάνονται καλύτερα υπόψη οι κυριότερες εδαφικές ανισορροπίες της Ένωσης; Εισάγοντας τη εδαφική διάσταση της συνοχής στα συµπεράσµατα της έκθεσης για τη συνοχή, η Επιτροπή δεν διεκδικεί καµία νέα αρµοδιότητα στον τοµέα της χωροταξίας. Απλώς ακολουθεί τις συστάσεις των 15 Υπουργών που είναι αρµόδιοι για την περιφερειακή πολιτική οι οποίοι, το Μάιο του 1999 στο Πόστνταµ, υπογράµµισαν ότι «η SDEC πρέπει να αποτελέσει πλαίσιο πολιτικού προσανατολισµού µε... για την Επιτροπή», στους τοµείς αρµοδιοτήτων της. Η κυριότερη εδαφική ανισορροπία αφορά τις αποκλίσεις µεταξύ ευπόρων περιφερειών και εκείνων µε καθυστέρηση ανάπτυξης. Εντούτοις, τα δεδοµένα επιβεβαιώνουν ότι οι οικονοµικές δραστηριότητες και ο πληθυσµός είναι υπέρµετρα συγκεντρωµένα σε ένα εξαιρετικά περιορισµένο κεντρικό εδαφικό χώρο της Ένωσης. Το µοντέλο αυτό κέντρου/περιφέρειας, που θα ενισχυθεί ακόµη περισσότερο µε την προσχώρηση 12 νέων κρατών µελών, ξεχωρίζει σε σύγκριση µε την πολύ πιο ισόρροπη κατανοµή οικονοµικών αρµοδιοτήτων που χαρακτηρίζει βασικά τις Ηνωµένες Πολιτείες. Μια συνολική και στρατηγική θεώρηση δεν έρχεται σε αντίθεση µε την περιφερειοποίηση και τη θέση σε εφαρµογή διαρθρωτικών ενεργειών. Από την άποψη αυτή οι πόλεις παίζουν πρωταρχικό ρόλο στην τοπική ανάπτυξη. Εξάλλου, σε περίπτωση που µελλοντικά η µέθοδος «έµµεσου καθορισµού ζωνών» επιλεγεί για την εστίαση των οικονοµικών πόρων σε τοπική βάση, θα ήταν ουσιαστικό η µέθοδος αυτή να συνοδεύεται από διασφαλίσεις όσον αφορά τη συµµετοχή περιφερειακών και τοπικών αρχών. Πώς θα ενσωµατωθεί καλύτερα η εδαφική αυτή διάσταση της συνοχής προκειµένου να προωθηθεί µια περισσότερο ισόρροπη και πολυκεντρική ανάπτυξη του εδαφικού χώρου; Πώς να συγκεντρωθεί η πολιτική συνοχής σε γεωγραφικό επίπεδο; Μήπως χαρακτηρίζεται από υπερβολικό κατακερµατισµό ο υφιστάµενος διαχωρισµός σε ζώνες του στόχου 2; Μήπως πρέπει να καθοριστούν πρακτικότεροι γεωγραφικοί χώροι, µε διαστάσεις που να επιτρέπουν την αξιοποίηση των πλεονεκτηµάτων των οικείων εδαφών, την αποκόµιση οφελών από το συµπληρωµατικό χαρακτήρα πόλεων/υπαίθρου και την ενθάρρυνση της δικτύωσης; 2/6

3 4. Πώς να συγκεντρωθούν οι προσπάθειες συνοχής στις παρεµβάσεις µε υψηλή κοινοτική προστιθέµενη αξία; Οι επενδύσεις στη γνώση και στις νέες τεχνολογίες επικοινωνίας θα εξακολουθήσουν αναµφίβολα να αποτελούν τη βάση της µακροπρόθεσµης ανάπτυξης στην Ευρώπη. Η ικανότητα καινοτοµίας επιβάλλει την απόδοση µεγαλύτερης προσοχής στο περιβάλλον των επιχειρήσεων. Ειδικότερα, είναι αναγκαία η βελτίωση των συνεργειών µεταξύ των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα των ΜΜΕ, των ερευνητικών κέντρων, των πανεπιστηµίων και των δηµόσιων οργανισµών. Στους κόλπους της Ένωσης, οι αποκλίσεις από άποψη πλούτου υποδοµών έχουν περιοριστεί για σηµαντικούς τοµείς όπως οι τηλεπικοινωνίες ή οι οδικές µεταφορές. Στις υποψήφιες χώρες, η πληροφόρηση είναι ακόµη ατελής αλλά οι διαθέσιµες αξιολογήσεις δείχνουν σηµαντικές αποκλίσεις όσον αφορά τις βασικές οικονοµικές υποδοµές. Για την περίοδο , η Επιτροπή δηµοσίευσε κατευθυντήριες γραµµές προκειµένου τα κράτη µέλη και οι περιφέρειες να καθοδηγηθούν στην εκπόνηση των σχεδίων στρατηγικής για τον προγραµµατισµό των παρεµβάσεων στις περιφέρειες των στόχων 1 και 2 και για το στόχο 3. Ποια προτεραιότητα αποδίδεται στις υποδοµές µετά το 2006, στις περιφέρειες των εκαπέντε παλαιών καθώς και στις περιφέρειες των νέων κρατών µελών; Ποιες οι συνέπειες της νέας οικονοµίας για τις περιφέρειες; Πώς θα αποφευχθεί «ο ψηφιακός κατακερµατισµός» στην διευρυµένη Ευρώπη; 5. Ποιες είναι οι προτεραιότητες για τη διασφάλιση της ισόρροπης και διηνεκούς ανάπτυξης των εδαφών της διευρυµένης Ένωσης; Ένα σηµείο κίνησης αποτελεί η εργασία που αναλήφθηκε από τα κράτη µέλη και την Επιτροπή για την κατάρτιση του SDEC, που εκδόθηκε στο Πόστνταµ το 1999, και όπου δίδεται έµφαση στην πολυκεντρική αστική χωρική ανάπτυξη και σε µια νέα σχέση πόλης-υπαίθρου, ισότιµη πρόσβαση όλων των περιφερειών της Ένωσης στις υποδοµές και στη γνώση, καθώς και σε µια συνετή διαχείριση των φυσικών πόρων και της πολιτιστικής κληρονοµιάς. Στον άξονα της εργασίας αυτής, η Επιτροπή προχωρεί στην εκπόνηση, από κοινού µε τα κράτη µέλη (πρόγραµµα ORATE συγχρηµατοδοτούµενο από το INTERREG), σεναρίων προοπτικών για την αειφόρο ανάπτυξη των εδαφών της Ένωσης και θα µπορούσε, µελλοντικά, να προτείνει στρατηγική για την ανάπτυξη των εδαφών. Ποια είναι η κατανοµή αρµοδιοτήτων µεταξύ της Επιτροπής και των εθνικών και περιφερειακών αρχών όσον αφορά τη θέση σε εφαρµογή στρατηγικής περισσότερο εστιασµένης στη ισόρροπη και αειφόρο ανάπτυξη του εδάφους στο σύνολο της Ένωσης; Ποια είναι η αποδιδόµενη προτεραιότητα στις επενδύσεις που αποβλέπουν στον περιορισµό των βλαβών που είναι δυνατό να προκαλέσουν στο περιβάλλον η βιοµηχανία, η γεωργία και τα νοικοκυριά (εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυµάτων, οικιακών απορριµµάτων και βιοµηχανικών αποβλήτων κλπ.); Μήπως πρέπει να εξαρτηθούν ακόµη περισσότερο οι κοινοτικές παρεµβάσεις από την τήρηση της αρχής της αειφορίας; 3/6

4 6. Πώς να ενθαρρυνθεί η οικονοµική σύγκλιση περιφερειών µε καθυστέρηση ανάπτυξης; Τα δεδοµένα της έκθεσης για τη συνοχή δείχνουν ότι κατά τη διάρκεια των δέκα παρελθόντων ετών η σύγκλιση σε επίπεδο εθνικό ήταν εντονότερη σε σύγκριση µε εκείνη των περιφερειών. εδοµένου ότι η πολιτική συνοχής δεν είναι η µόνη που συντελεί στη σύγκλιση, οι επιπτώσεις του προγράµµατος της εσωτερικής αγοράς και της οικονοµικής και νοµισµατικής ένωσης συνέβαλαν περισσότερο στην εθνική παρά στην περιφερειακή σύγκλιση. Έτσι, σύµφωνα µε τη Συνθήκη, η Ένωση ενεργεί για «να προαχθεί η αρµονική ανάπτυξη» και αποσκοπεί, ιδαίτερα, «στη µείωση των διαφορών µεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης των διαφόρων περιοχών και στη µείωση της καθυστέρησης των πλέον µειονεκτικών περιοχών ή νήσων, συµπεριλαµβανοµένων των αγροτικών περιοχών» (άρθρο 158). Η διεύρυνση θα µειώσει σοβαρά το µέσο κοινοτικό κατά κεφαλή ΑΕΠ. Η αυστηρή εφαρµογή του κριτηρίου του κατά κεφαλή ΑΕΠ (κατώτερο του 75% του µέσου κοινοτικού) σε µια διευρυµένη Ένωση θα µείωνε κατά περισσότερο από το ήµισυ την κάλυψη του επιλέξιµου για το στόχο 1 πληθυσµού των εκαπέντε. Σήµερα, περισσότερο από τα δύο τρίτα των διαθέσιµων κοινοτικών πόρων χορηγούνται στις περιφέρειες του στόχου 1. Ποια πρέπει να είναι η µεταχείριση των λιγότερο εύπορων περιφερειών των εκαπέντε οι οποίες βλέπουν την κατάστασή τους να βελτιώνεται σε σχετικούς όρους, αλλά όχι όµως σε πραγµατικούς, δεδοµένου ότι τα προβλήµατά τους θα παραµείνουν τα ίδια πριν και µετά τη διεύρυνση; Ποιο πρέπει να είναι το επίπεδο συγκέντρωσης πόρων, σε σχέση µε την υφιστάµενη σήµερα κατάσταση, προς τις περιφέρειες µε καθυστέρηση ανάπτυξης ώστε να διασφαλιστεί η πραγµατική και διηνεκής επίδραση των διαρθρωτικών παρεµβάσεων στις εν λόγω περιφέρειες; 7. Ποια πρέπει να είναι η κοινοτική παρέµβαση για τις υπόλοιπες περιφέρειες; Οι περιφέρειες µε καθυστέρηση ανάπτυξης δεν είναι οι µόνες που αντιµετωπίζουν διαρθρωτικές δυσχέρειες. Υφίστανται έντονες ανισότητες εντός των υπολοίπων περιφερειών και στις πόλεις. Η πολιτική συνοχής αποτελεί επίσης ένα από τα σπάνια παραδείγµατα κοινοτικών ενεργειών που εµπλέκουν τον κοινό πολίτη. Η έκθεση επιβεβαιώνει ότι εκτός των περιφερειών του στόχου 1, δεν είναι πάντοτε εξασφαλισµένη η ορατότητα της σήµερα ασκούµενης περιφερειακής πολιτικής. Η έκθεση δίδει το έναυσµα για συζήτηση επί δέκα προτάσεων τοµέων προτεραιότητας, από τις οποίες έξι µε εδαφική διάσταση: οι λιγότερο ανεπτυγµένες περιφέρειες, το ζήτηµα των πόλεων, η διαφοροποίηση των αγροτικών ζωνών, η διασυνοριακή, διακρατική και διαπεριφερειακή συνεργασία, οι ζώνες σε βιοµηχανική αναδιάρθρωση, οι ζώνες που πλήττονται από σηµαντικά γεωγραφικά ή φυσικά µειονεκτήµατα και τέσσερις µε οριζόντια διάσταση: περισσότερες και καλύτερης ποιότητας θέσεις απασχόλησης, υποστήριξη της νέας οικονοµίας και την κοινωνίας της γνώσης, προώθηση της κοινωνικής ένταξης και ισότητα ευκαιριών. Για κάθε προτεραιότητα θα πρέπει τώρα να προσδιοριστούν οι παρεµβάσεις που θα µπορέσουν να διασφαλίσουν υψηλή κοινοτική προστιθέµενη αξία, επειδή η Ένωση δεν µπορεί να αντιµετωπίσει όλα τα προβλήµατα. εν διαθέτει ούτε τα µέσα ούτε τη φιλοδοξία. 4/6

5 Οι κατά προτεραιότητα τοµείς είναι οι ενδεδειγµένοι; Υφίστανται άλλοι τοµείς προτεραιότητας για το κοινοτικό επίπεδο; Ποιοι είναι αυτοί; Πώς να εστιασθούν οι πλέον περιορισµένοι πόροι, σε σύγκριση µε τους διατιθέµενους στις περιφέρειες µε καθυστέρηση ανάπτυξης; 8. Ποιες πρέπει να είναι οι µέθοδοι για την κατανοµή των µεταβιβάσεων χρηµατικών πόρων µεταξύ των κρατών µελών και µεταξύ των περιφερειών; Η κατανοµή των χρηµατικών πόρων πρέπει να γίνεται όσο αντικειµενικότερα γίνεται και ανάλογα µε τις ανάγκες. Από την άποψη αυτή, οι αποφάσεις του προγράµµατος δράσης 2000 αντιπροσωπεύουν σηµαντική πρόοδο µε την προσφυγή σε αντικειµενικά κριτήρια εφαρµοζόµενα σε ολόκληρη την Ένωση. Εκτός του στόχου 1, ο προγραµµατισµός των διαφόρων τοµέων προτεραιότητας θα µπορούσε να αναληφθεί µε βάση την κατανοµή χρηµατικών πόρων ανά κράτος µέλος. Με βάση την εθνική κατανοµή, τα κράτη µέλη θα µπορούσαν να προγραµµατίσουν τις ενέργειές τους σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο σε περιορισµένο πλήθος τοµέων προτεραιότητας όπως οι αναφερόµενοι ανωτέρω. Η στρατηγική θεώρηση προτεραιοτήτων και διακυβεύσεων την οποία έχει επεξεργασθεί η Επιτροπή υπό το πρίσµα του κοινοτικού συµφέροντος θα ήταν δυνατόν να διαδραµατίσει σηµαντικό ρόλο προκειµένου να επανατοποθετηθούν υπό κοινοτικό πρίσµα οι παρεµβάσεις που θα λάβουν χώρα σε κάθε κράτος µέλος. Μήπως πρέπει τα κριτήρια που τώρα χρησιµοποιούνται πληθυσµός, περιφερειακή ευµάρεια, εθνική ευµάρεια και ανεργία για το στόχο 1 να συµπληρωθούν µε άλλα κριτήρια όπως το ποσοστό απασχόλησης, λαµβάνοντας υπόψη τις υφιστάµενες προοπτικές στην αγορά εργασίας και τα συµπεράσµατα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου της Λισσαβόνας σχετικά µε το ποσοστό απασχόλησης; Εάν ο πραγµατικός βαθµός σύγκλισης επιλέξιµων περιφερειών είναι ανεπαρκής από διαρθρωτική άποψη, µήπως θα ήταν δυνατόν να ενταχθεί στα κριτήρια κατανοµής χρηµατικών πόρων; Το αποθεµατικό επίδοσης αναµένεται ότι θα αντιπροσωπεύει σηµαντικότερο µέρος των πόρων των διαρθρωτικών ταµείων; Μήπως θα ήταν ευκταία η ενίσχυση της εξάρτησης του µέσου αυτού από προϋποθέσεις, ώστε να επιτευχθούν τα αναµενόµενα αποτελέσµατα, µεταξύ άλλων και υπό το πρίσµα της χρηστής οικονοµικής διαχείρισης; Ποιο ποσοστό συγχρηµατοδότησης (σχέση µεταξύ της κοινοτικής στήριξης και της συνολικής επιλέξιµης δαπάνης) θα πρέπει να προβλεφθεί για τα νέα κράτη µέλη, συνεκτιµώντας τη σχετική ευµάρεια και τις εθνικές δηµοσιονοµικές δυνατότητες, ενώ βεβαίως διατηρούνται η ευθύνη και η δέσµευση των περιφερειών που εισπράττουν κοινοτικούς πόρους. 9. Ποιες αρχές πρέπει να διαπνέουν την υλοποίηση των κοινοτικών παρεµβάσεων; Κατά την έγκριση του προγράµµατος δράσης 2000 επήλθαν σοβαρές τροποποιήσεις σε διάφορες πτυχές της διαχείρισης της πολιτικής συνοχής. Οι τροποποιήσεις αφορούσαν κυρίως την ενίσχυση της αποκέντρωσης, την προώθηση της εταιρικής σχέσης, την αποτελεσµατικότερη ενσωµάτωση της αξιολόγησης στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων. Επίσης έχουν εισαχθεί αυστηρότερη οικονοµική διαχείριση και έλεγχος, µε βάση καλύτερη και σαφέστερη κατανοµή αρµοδιοτήτων µεταξύ κρατών µελών και Επιτροπής. Στο τελευταίο αυτό σηµείο, ο στόχος είναι όντως να επιτευχθεί σηµαντική µείωση των περιπτώσεων απάτης και προ παντός των παρατυπιών που αντιπροσωπεύουν το µεγαλύτερο όγκο των υποθέσεων που περιέρχονται σε γνώση της Επιτροπής. 5/6

6 Όσον αφορά την εταιρική σχέση, η αποκέντρωση της διαδικασίας λήψης των αποφάσεων εφαρµόζεται όλο και περισσότερο στις εθνικές και κοινοτικές πολιτικές. Θα µπορούσε ο προγραµµατισµός να πραγµατοποιείται σε δύο φάσεις; Σε πρώτο στάδιο, η Επιτροπή θα ήταν δυνατόν να χαράξει στρατηγική που να συµπεριλαµβάνει οικονοµική, κοινωνική και εδαφική διάσταση, στο πλαίσιο εταιρικής σχέσης µε τα κράτη µέλη, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, προκειµένου να εντοπιστούν βασικά οι προτεραιότητες κοινοτικού ενδιαφέροντος. Στη συνέχεια, ο προγραµµατισµός θα ήταν δυνατόν να αποκεντρωθεί στο κατάλληλο επίπεδο, παραδείγµατος χάρη σε περιφερειακό, αστικό και διακρατικό επίπεδο; Ο ολοκληρωµένος προγραµµατισµός παραµένει το κύριο µέσο για την επίτευξη θετικών αποτελεσµάτων στις περιφέρειες µε αναπτυξιακή καθυστέρηση µε γνώµονα την οικονοµική, κοινωνική και εδαφική ανάπτυξη; Μήπως θα ήταν δυνατόν η αρχή της προσθετικότητας (δηλαδή η απαίτηση να προστίθενται τα κοινοτικά ταµεία και να µην υποκαθιστούν τα εθνικά) να εφαρµοστεί σε επίπεδο κάθε προγράµµατος και όχι πλέον σε κλίµακα κράτους µέλους (για όλα τα προγράµµατα που υπάγονται στον ίδιο στόχο) όπως τώρα; Πώς θα ενισχυθεί ο δεσµός µεταξύ ύψους χρηµατοδότησης και αποτελεσµάτων; 10. Ποια απάντηση µπορεί να δοθεί στις αυξηµένες ανάγκες συνοχής όσον αφορά την οικονοµική, κοινωνική και εδαφική διάσταση; Οι αναλύσεις της έκθεσης καταδεικνύουν ότι οι οικονοµικές και κοινωνικές ανισότητες στους κόλπους της Ένωσης θα αυξηθούν σοβαρά µε τη διεύρυνση. Κατά συνέπεια, θα είναι δυσχερέστερη η ανταπόκριση στην πρόκληση για διατήρηση της οικονοµικής και κοινωνικής συνοχής. Η οικονοµική αυτή προσπάθεια αναµένεται φυσικά να αφορά ως επί το πλείστο τα νέα κράτη µέλη. Οπωσδήποτε, το συνολικό χρηµατοδοτικό πακέτο θα καθορίσει το επίπεδο φιλοδοξιών της Ένωσης όσον αφορά την αντιµετώπιση των δυσχερειών που παραµένουν στην Ένωση των εκαπέντε, και ιδίως στις περιφέρειέες της µε καθυστέρηση ανάπτυξης. Στο πλαίσιο ακριβώς αυτό θα διεξαχθούν οι συζητήσεις για τον προϋπολογισµό που θα διατεθεί στην πολιτική συνοχής. Είναι πρόωρο να διατυπωθούν δηµοσιονοµικού χαρακτήρα προτάσεις για την πολιτική συνοχής µετά το 2006 οι οποίες θα αποτελέσουν οπωσδήποτε µέρος συνολικής συζήτησης σχετικά µε τις µελλοντικές κοινοτικές πολιτικές. Με το πέρας των διαπραγµατεύσεων, το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο του Βερολίνου χορήγησε 213 δις ευρώ στις διαρθρωτικές ενέργειες στα εκαπέντε κράτη µέλη για την περίοδο , δηλαδή µέσο ετήσιο ποσό 30 δις ευρώ. Στο ποσό αυτό πρέπει να προστεθούν οι προενταξιακές ενισχύσεις (3 δις ευρώ ετησίως) και τα ποσά που προορίζονται για τις χώρες που θα προσχωρήσουν µεταξύ 2002 και Επιπλέον των ποσών αυτών, προβλέπονται χορηγήσεις για τα νέα κράτη µέλη µετά την προσχώρησή τους. Οι χορηγήσεις αυτές θα αυξάνονται προοδευτικά ώστε να φθάσουν τα 12 δις ευρώ το Οι αποφάσεις αυτές αντιστοιχούν πράγµατι στο 0,45 % του ΑΕΠ της διευρυµένης µε είκοσι ένα κράτη µέλη Ένωσης το 2006, δηλαδή πρακτικώς όπως και στην αρχή της περιόδου για την Ένωση των δεκαπέντε. Το ίδιο αυτό ποσοστό, 0,45% του ΑΕΠ, αποτελεί το ενδεδειγµένο σηµείο αναφοράς για τη χρηµατοδότηση της µελλοντικής πολιτικής για τη συνοχή; Πώς θα διασφαλιστεί ότι η περιφερειακή πολιτική και η πολιτική συνοχής παραµένουν αξιόπιστες, βασιζόµενες στους κατάλληλους χρηµατοδοτικούς πόρους για να καλυφθούν οι ανάγκες των εκαπέντε παλαιών καθώς και των νέων κρατών µελών; Ποιος θα είναι ο ρόλος του Ταµείου Συνοχής; 6/6