ΜΑΘΗΜΑ: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ INTERNET

Transcript

1 ΥΠΕΠΘ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΙΕΚ ΧΑΝΙΩΝ ΚΡΗΤΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ : ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ ΕΞΑΜΗΝΟ : Α ΜΑΘΗΜΑ: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ INTERNET ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ: ΠΟΛΟΓΙΩΡΓΗ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΤΖΑΤΖΑΝΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ

2 Κεφάλαιο 13 ο Λοιπές βασικές υπηρεσίες Internet

3 Πρωτόκολλο Μεταφοράς αρχείου (FTP) Διαδικτυακή συνομιλία (Chat) Ειδήσεις και νέα μέσω Web (News) Μηχανές αναζήτησης (Search engines)

4 Πρωτόκολλο FTP Το πρωτόκολλο FTP υποστηρίζει τρεις βασικές λειτουργίες: ένας χρήστης μιας μηχανής μπορεί να στείλει ένα αρχείο σε έναν άλλο υπολογιστή, να φέρει αρχείο από αυτό τον υπολογιστή και να μεταφέρει αρχεία ανάμεσα σε δύο απομακρυσμένα μηχανήματα Το FTP συνήθως χρησιμοποιείται διαλογικά. Παρέχει ένα μεγάλο αριθμό επιλογών για τη δημιουργία, μεταβολή ή επισκόπηση ενός απομακρυσμένου λογαριασμού χρήστη, σβήσιμο ή ανάκτηση ενός απομακρυσμένου αρχείου, επιλογή του τρόπου μεταφοράς (με ρεύμα, τμήμα ή συμπίεση) και για αποστολή αρχείων. Ο συνήθης τρόπος αποστολής είναι με ρεύμα. Το αρχείο στέλνεται χωρίς τροποποιήσεις. Ο τρόπος με τμήματα σημαίνει τεμαχισμό του αρχείου και αποστολή του κατά τμήματα. Αυτός ο τρόπος εφαρμόζεται για να διευκολύνει την ανάκαμψη σε περίπτωση σφάλματος. Ο συμπιεσμένος τρόπος χρησιμοποιείται για την αποφυγή αποστολής μεγάλων συρμών από επαναλαμβανόμενους χαρακτήρες (π.χ. κενά μεταξύ λέξεων). Αυτό επιτυγχάνεται με τον αλγόριθμο των Lempel-Ziv. Το FTP χρησιμοποιεί δύο συνδέσεις TCP: μια για τις εντολές και αποκρίσεις και μια άλλη για τις μεταφορές δεδομένων και επιβεβαιώσεις. Ο κάθε κόμβος έχει μονίμως μια διεργασία FTP να τρέχει και να είναι έτοιμη να επεξεργαστεί εντολές. Αυτές οι εντολές φτάνουν σε μια σύνδεση TCP, χρησιμοποιώντας ένα ειδικό αριθμό θύρας (21). Η αίτηση FTP από μια άλλη μηχανή μπορεί να απαιτήσει την πιστοποίηση του χρήστη με συνθηματικό.

5 Μεταφορά αρχείων (File Transfer Protocol, FTP) user at host FTP user interface FTP client local file system file transfer FTP server remote file system Χρησιμοποιείται για μεταφορά αρχείων από/προς ένα απομακρυσμένο σύστημα Ακολουθεί το μοντέλο client/server client: Η πλευρά που εκκινεί την μεταφορά αρχείου (είτε από, είτε προς το απομακρυσμένο σύστημα) server: το απομακρυσμένο σύστημα FTP server: ακούει στο port 21

6 Διαχωρισμός των συνδέσεων ελέγχου/δεδομένων TCP control connection port 21 O FTP Client συνδέεται στον FTP server στο port 21, (χρήση TCP ως transport protocol) Ο Client είναι αναγκασμένος να πιστοποιηθεί πάνω από το ίδιο control connection (port 21) Παρέχοντας τα σωστά username/password, o Client μπορεί να εμφανίσει το remote directory στέλνοντας κατάλληλες εντολές πάνω από το control connection FTP client TCP data connection port 20 FTP server Για μεταφορά ενός αρχείου ο server ανοίγει ένα data connection (TCP) προς τον client (port 20) Μετά από τη μεταφορά ενός αρχείου ο server κλείνει το data connection Για τη μεταφορά ενός άλλου αρχείου ο Server ανοίγει δεύτερο TCP data connection

7 Μεταφορά αρχείων μέσω FTP Σε μια τυπική σύνοδο FTP, ο χρήστης κάθεται σε ένα ΗΥ (τοπικό ΗΥ) και θέλει να μεταφέρει αρχεία προς ή από έναν απομακρυσμένο ΗΥ. Για να προσπελαστεί ο απομακρυσμένος λογαριασμός πρέπει να δοθεί ένα όνομα χρήστη και ένας κωδικός πρόσβασης. Αφού δοθούν οι πληροφορίες εξουσιοδότησης ο χρήστης μπορεί να μεταφέρει τα αρχεία από το τοπικό σύστημα αρχείων στο απομακρυσμένο σύστημα αρχείων και το αντίστροφο. Ο χρήστης αλληλεπιδρά με FTP μέσω ενός πράκτορα χρήστη FTP. Ο χρήστης δίνει πρώτα το όνομα του ΗΥ του απομακρυσμένου ΗΥ, κάνοντας τη διεργασία πελάτη FTP στον τοπικό ΗΥ να καθορίσει μια σύνδεση TCP με τη διεργασία εξυπηρετητή FTP στον απομακρυσμένο ΗΥ. Ο χρήστης μετά δίνει το όνομα χρήστη και τον κωδικό πρόσβασης που στέλνονται στη σύνδεση TCP ως τμήμα εντολών FTP. Όταν ο εξυπηρετητής εξουσιοδοτήσει τον χρήστη, ο χρήστης αντιγράφει ένα ή περισσότερα αρχεία, που είναι αποθηκευμένα στο τοπικό σύστημα αρχείων, στο απομακρυσμένο σύστημα αρχείων (ή το αντίστροφο). Τα ΗΤΤΡ και FTP είναι και τα δύο πρωτόκολλα μεταφοράς αρχείων και έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά (εκτελούνται και τα δύο πάνω σε TCP). Έχουν όμως και διαφορές όπως ότι το FTP χρησιμοποιεί δύο παράλληλες συνδέσεις TCP για μεταφορά ενός αρχείου, μια σύνδεση ελέγχου και μια σύνδεση δεδομένων. Η σύνδεση ελέγχου χρησιμοποιείται για αποστολή πληροφοριών ελέγχου (όνομα χρήστη, κωδικός πρόσβασης, εντολές για αλλαγή ενός απομακρυσμένου καταλόγου και εντολές για τοποθέτηση και λήψη αρχείων) ανάμεσα σε 2 ΗΥ.

8 Όταν ένας χρήστης εκκινεί μια σύνοδο FTP με έναν απομακρυσμένο ΗΥ, η πλευρά πελάτη του FTP (χρήστης) εκκινεί πρώτα μια σύνδεση ελέγχου TCP με την πλευρά του εξυπηρετητή (απομακρυσμένος ΗΥ) στη θύρα του εξυπηρετητή με αριθμό 21. Η πλευρά πελάτη του FTP στέλνει το όνομα χρήστη και τον κωδικό πρόσβασης επάνω στη σύνδεση ελέγχου της. Η πλευρά πελάτη του FTP στέλνει εντολές για την αλλαγή του απομακρυσμένου καταλόγου. Όταν η πλευρά εξυπηρετητή δεχθεί επάνω στη σύνδεση ελέγχου μια εντολή από μια μεταφορά αρχείου (από ή προς τον απομακρυσμένο ΗΥ), η πλευρά εξυπηρετητή εκκινεί μια σύνδεση δεδομένων TCP προς την πλευρά του πελάτη. Το FTP στέλνει ακριβώς ένα αρχείο επάνω στη σύνδεση δεδομένων και μετά κλείνει τη σύνδεση δεδομένων. Αν κατά τη διάρκεια της ίδιας συνόδου ο χρήστης θέλει να μεταφέρει ένα άλλο αρχείο, το FTP ανοίγει μια άλλη σύνδεση δεδομένων. Έτσι με το FTP, η σύνδεση ελέγχου παραμένει ανοικτή σε όλη τη διάρκεια της συνόδου χρήστη, αλλά μια νέα σύνδεση δεδομένων δημιουργείται για κάθε αρχείου που μεταφέρεται μέσα σε μια σύνοδο. Μέσα σε αυτή τη σύνοδο ο εξυπηρετητής FTP πρέπει να διατηρεί την κατάσταση για το χρήστη. Ειδικά ο εξυπηρετητής πρέπει να συσχετίζει τη σύνδεση ελέγχου με έναν συγκεκριμένο λογαριασμό χρήστη και ο εξυπηρετητής πρέπει να παρακολουθεί τον τρέχοντα κατάλογο του χρήστη, όπως ο χρήστης κάνει περιήγηση στο απομακρυσμένο δέντρο καταλόγων. Η παρακολούθηση αυτών των πληροφοριών κατάστασης για κάθε σύνοδο χρήστη περιορίζει σημαντικά το συνολικό αριθμό συνόδων που μπορεί να διατηρεί ταυτόχρονα το FTP. Αντίθετα το ΗΤΤΡ είναι ακαταστασικό δεν χρειάζεται να παρακολουθεί καμία κατάσταση χρήστη.

9 Σύνδεση σε έναν ftp server

10 Συνομιλία με άλλους χρήστες Talk, irc, videoconferencing

11 Διαδικτυακή Συνομιλία - Chat Το chat στο Διαδίκτυο είναι ένας τρόπος άμεσης επικοινωνίας ενός συνόλου ανθρώπων, οι οποίοι βρίσκονται συγκεντρωμένοι σε έναν συγκεκριμένο δικτυακό χώρο που ονομάζεται «δωμάτιο επικοινωνίας» (chat room) και πληκτρολογούν ο ένας στον άλλο μηνύματα κειμένου ή χρησιμοποιούν μικρόφωνο και κάμερα για ζωντανή συνομιλία. Η χρήση των ψευδωνύμων επιτρέπει στους χρήστες να διατηρούν την ανωνυμία τους. Η ηλεκτρονική συνομιλία έχει τη δική της γλώσσα και τρόπο συμπεριφοράς, ακόμα και τη δική της κουλτούρα. Το chat αποτελεί μια κοινωνική δραστηριότητα ιδιαίτερα δημοφιλής ανάμεσα στους νέους διότι τους προσφέρει ένα εύκολο, ανέξοδο τρόπο γνωριμίας με ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο. Τι είναι η ηλεκτρονική συνομιλία (chat); Η ηλεκτρονική συνομιλία είναι η συμμετοχή σε ανοιχτές ομάδες συνομιλίας στο Διαδίκτυο, όπου μπορείς να μιλήσεις με άλλους χρήστες σε πραγματικό χρόνο, χρησιμοποιώντας ψευδώνυμο. Οι ομάδες συνομιλίας ή τα δωμάτια συνομιλίας συχνά παίρνουν το όνομά τους από κάποιο θέμα ή κάποια ομάδα ηλικιών. Σε μια συνομιλία μπορούν να συμμετέχουν πολλοί χρήστες αλλά, σε πολλές περιπτώσεις, είναι επίσης δυνατό να υπάρξει προσωπική συνομιλία μεταξύ δύο χρηστών. Η ηλεκτρονική συνομιλία έχει τη δική της γλώσσα και τρόπο συμπεριφοράς, ακόμα και τη δική της κουλτούρα. Καλό είναι για τους γονείς να ενημερωθούν σχετικά με αυτά τα πρωτόκολλα συνομιλίας. Το καλύτερο είναι να το κάνουν με τη βοήθεια του παιδιού τους.

12 Γιατί λοιπόν θεωρείται επικίνδυνο; Η ανωνυμία σε συνδυασμό με την ψευδαίσθηση του χρήστη ότι είναι ασφαλές επειδή βρίσκεται στον φυσικό του χώρο (σπίτι, ίντερνετ καφέ) μπορεί να μετατρέψει αυτόν τον τύπο επικοινωνίας σε μια από τις μεγαλύτερες και πιο επικίνδυνες παγίδες του Διαδικτύου. Σημαντικό πρόβλημα είναι η έλλειψη γνώσεων σχετικά με αυτό τον τρόπο επικοινωνίας Κίνδυνοι: Διαδικτυακός εκφοβισμός, υποκλοπή ταυτότητας, ανταλλαγή ανάρμοστων φωτογραφιών και βιντεοσκοπημένου υλικού, λήψη παραπλανητικών συμβουλών σχετικά με θέματα υγείας. Τι είναι η ασφαλής ηλεκτρονική συνομιλία; Το πόσο ασφαλής και διασκεδαστική θα είναι η συνομιλία σας εξαρτάται κατά πολύ από το πρόσωπο με το οποίο συνομιλείτε. Σε γενικές γραμμές, μπορείτε να διαπιστώσετε εάν το δωμάτιο συνομιλίας που χρησιμοποιείτε είναι ασφαλές, με βάση τα παρακάτω ερωτήματα: Είναι το δωμάτιο συνομιλίας εποπτευόμενο; Μερικές φορές τα δωμάτια συνομιλίας έχουν εθελοντές επόπτες, που διαχειρίζονται τα ακατάλληλα μηνύματα επικοινωνίας και που μπορούν να αποκλείσουν τους ταραξίες από το δωμάτιο συνομιλίας. Εάν η εποπτεία δεν είναι ενεργή, το δωμάτιο συνομιλίας θα πρέπει να περιέχει τουλάχιστον ένα κουμπί για επικοινωνία με το διαχειριστή. Τα εποπτευόμενα δωμάτια συνομιλίας είναι προτιμότερα για τα παιδιά, ενώ υπάρχει μεγαλύτερη ασφάλεια αν αποθηκεύετε τις συζητήσεις.

13 Υπάρχει η δυνατότητα να αποκλείονται κάποιοι χρήστες; Ναι. Αποκλεισμός σημαίνει να μην επιτρέπεται η δημοσίευση στο δωμάτιο συνομιλίας των μηνυμάτων που προέρχονται από κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο. Αν κάποιο πρόσωπο αποκλειστεί, τα μηνύματά του δεν εμφανίζονται πλέον στην οθόνη. Προσωπική συζήτηση Όταν γνωρίσετε κάποιο πρόσωπο σε μια διαδικτυακή ομάδα συνομιλίας, μπορεί να μην θέλετε να συζητάτε μαζί του δημόσια, αλλά, να έχετε μια προσωπική συζήτηση. Π.χ. μπορείτε να μπείτε σε ένα δημόσιο δωμάτιο συνομιλίας, να αρχίσετε να συζητάτε και έπειτα να περάσετε σε συνομιλία μέσω προγράμματος ανταλλαγής άμεσων μηνυμάτων ή μέσω . Ενώ χρησιμοποιείτε αυτά τα εργαλεία μπορείτε να εξακολουθείτε να προστατεύετε την ταυτότητά σας χρησιμοποιώντας ψευδώνυμο Είναι επίσης ευκολότερο να πάψετε να χρησιμοποιείτε αυτή τη διεύθυνση αν η νέα επαφή αποδειχθεί ότι είναι κάποιος με τον οποίο δεν θέλετε πλέον να επικοινωνείτε. Μια καλή συμβουλή είναι να μην κάνουν προσωπικές συνομιλίες στο Διαδίκτυο με ανθρώπους που δεν γνωρίζουν προσωπικά. Συναντήσεις με γνωριμίες μέσω Διαδικτύου Αν γνωρίσετε κάποιο καινούριο πρόσωπο μέσω Διαδικτύου, ενδεχομένως να θελήσει να συναντηθεί και δια ζώσης με το νέο του φίλο. Ακόμα κι αν αυτή η διαδικτυακή φιλία έχει διατηρηθεί για αρκετό καιρό, είναι σημαντικό να αντιμετωπίζετε μια ενδεχόμενη συνάντηση με επιφυλακτικότητα. Αν και οι περισσότερες συναντήσεις μεταξύ διαδικτυακών φίλων είναι διασκεδαστικές και ακίνδυνες, δυστυχώς, μερικές φορές είναι επικίνδυνες. Αν προγραμματιστεί συνάντηση, είναι καλύτερο να γίνει σε δημόσιο χώρο.

14 Μέθοδοι προστασίας Σωστή ενημέρωση ο χρήστης δεν πρέπει με κανένα τρόπο να αποκαλύπτει την ταυτότητά του, ούτε τα προσωπικά του στοιχεία διεύθυνση, αριθμό τηλεφώνου, , διεύθυνση εργασίας) ο χρήστης δεν πρέπει να δέχεται ούτε να στέλνει φωτογραφίες με αγνώστους ούτε να τους συναντά σε πραγματικούς χώρους οφείλει να γνωρίζει ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι ασφαλής λόγω της ανωνυμίας τους (υπάρχει πάντα η διεύθυνση ΙΡ του υπολογιστή που χρησιμοποιεί!!!!) αν υπάρχει ανησυχία για ανάρμοστη συμπεριφορά σε ένα chatroom θα πρέπει να αποθηκευτεί η συνομιλία και να γίνει αναφορά στη SafeLine ή την Υποδιεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος Σωστή χρήση κρατήστε της σημαντικές προσωπικές σας πληροφορίες ασφαλείς, μυστικές και ανώνυμες αν υποστείτε ή διαπιστώσετε οποιαδήποτε παρενόχληση καλό θα ήταν να ενημερωθεί ο διαχειριστής της συνομιλίας αν νιώσετε άσχημα βγείτε από το δωμάτιο συνομιλίας όταν συνομιλείτε, να σκέφτεστε και τους άλλους. Το chat αποτελεί πλέον πολύ σημαντικό μέσο επικοινωνίας, πληροφόρησης, διασκέδασης και συμμετοχής ένταξης στην κοινωνίας. Για αυτό το λόγο η σωστή ενημέρωση και γνώση των κανόνων που τα συνοδεύουν ώστε η χρήση τους να γίνεται με σεβασμό είναι πολύ μεγάλης σημασίας.

15 Instant Messaging Πρόγραμμα ανταλλαγής μηνυμάτων αποκαλείται το πρόγραμμα με το οποίο μπορούμε να επικοινωνήσουμε άμεσα, δηλαδή χωρίς να περιμένουμε να πολλή ώρα για να φτάσει το μήνυμα στον παραλήπτη. Ένα διάσημο πρόγραμμα IM είναι το Windows Live Messenger. Τα άμεσα μηνύματα (IM) είναι μία από τις πιο δημοφιλείς μορφές διαδικτυακής συνομιλίας. Τις περισσότερες φορές, τα άμεσα μηνύματα είναι απλώς ανάμεσα σε δύο ανθρώπους, αν και τα περισσότερα λογισμικά συνομιλίας μπορούν να χειριστούν συνομιλίες ομάδας (με 3 ή περισσότερα άτομα.) Όταν ξεκινάμε για πρώτη φορά, πρέπει να επιλέξουμε ένα όνομα. Αυτό το όνομα αναφέρεται συνήθως ως nick (ψευδώνυμο). Η πιο δημοφιλής μορφή συνομιλίας είναι η AOL Instant Messenger. Η AOL IM επιτρέπει σε οποιονδήποτε που μεταφορτώνει το ελεύθερο λογισμικό του, να επιλέξει ένα ψευδώνυμο και η συνομιλία με κάποιον άλλο με την AOL IM ξεκινά. Υπηρεσίες Παρουσίας & Μηνυμάτων Οι υπηρεσίες παρουσίας και μηνυμάτων (Instant Messaging) δίνουν τη δυνατότητα στους χρήστες που διαθέτουν κατάλληλο λογισμικό να συνεργάζονται ηλεκτρονικά με τους εξής τρόπους: δηλώνοντας την ηλεκτρονική τους παρουσία (διαθεσιμότητα για επικοινωνία) σε συνεργάτες τους οπουδήποτε στο Διαδίκτυο επικοινωνώντας μεταξύ τους μέσω σύντομων γραπτών μηνυμάτων που αποστέλλονται άμεσα αν είναι διαθέσιμοι, ή αργότερα, μόλις γίνουν διαθέσιμοι οι παραλήπτες μεταφέροντας αρχεία μεταξύ των υπολογιστών τους Με αυτούς τους τρόπους υποστηρίζεται τόσο η σύγχρονη όσο και η ασύγχρονη επικοινωνία μεταξύ των χρηστών και υποστηρίζεται η συνεργασία με πιο άμεσο τρόπο από ότι με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο.

16 Το instant messaging, δηλαδή η επικοινωνία μέσω άμεσων μηνυμάτων, είναι ένας ιδιαίτερα διαδεδομένος τρόπος κοινωνικής δικτύωσης και επαφής στις μέρες μας. Η ανταλλαγή τέτοιων μηνυμάτων στο διαδίκτυο, κυρίως με χρήση εμπορικών εφαρμογών, ενέχει πολλαπλούς κινδύνους και ευπάθειες για την ιδιωτικότητα της επικοινωνίας μεταξύ των χρηστών. Ως Instant Messaging ορίζουμε μια μορφή άμεσης, βασισμένης σε κείμενο, αμφίδρομης επικοινωνίας σε πραγματικό χρόνο. Γνωστές εμπορικές πλατφόρμες instant messaging είναι το msn ή windows live messenger, το google talk, το skype. Πρέπει να γνωρίζουμε όμως πως κάθε φορά που στέλνουμε ένα μήνυμα μέσω instant messaging, το μήνυμα αυτό δε φτάνει μαγικά στον προορισμό του. Θα περάσει από πολλούς κόμβους στο διαδίκτυο μέχρι να φτάσει στον παραλήπτη. Έτσι τα μηνύματα μπορούν να υποκλαπούν ή να αλλοιωθούν από κυβερνητικές υπηρεσίες στο πλαίσιο στοχευμένης ή μαζικής παρακολούθησης, από αφεντικά που ελέγχουν την κίνηση του δικτύου της εταιρίας στην οποία μπορεί να εργαζόμαστε, από κάποιον υπάλληλο του ISP μας ή του παρόχου υπηρεσιών , από κάποιον περίεργο γείτονα που έχει συνδεθεί στο ασύρματο τοπικό μας δίκτυο.

17 Πρωτόκολλα Instant messaging Microsoft.NET Messenger Service ή MSN Πρόκειται για τη δημοφιλή υπηρεσία instant messaging του Microsoft Windows, γνωστή και ως MSN. Το πρωτόκολλο είναι κλειστό και επίσημα υλοποιείται μόνο από το Windows Live Messenger. Καθώς στο πρωτόκολλο δεν υπάρχει πρόβλεψη για κρυπτογράφηση, μηχανικοί λογισμικού μπόρεσαν καταγράφοντας τα πακέτα που ανταλλάσονται μεταξύ client και server, να μαντέψουν τη λειτουργία του πρωτοκόλλου και να υλοποιήσουν εναλλακτικούς clients που μπορούν να κάνουν χρήση του msn (η διαδικσία αυτή λέγεται reverse engineering). Τέτοιοι clients υπάρχουν διαθέσιμοι τόσο για Windows, όσο και για Linux και MacOS. Η έλλειψη κρυπτογράφησης όμως ανάμεσα σε client και server, καθιστά την επικοινωνία μέσω msn ιδιαίτερα ευάλωτη σε υποκλοπές του περιεχομένου. Πρόκειται για μια σχετικά εύκολη διαδικασία, πολύ περισσότερο με τα διάφορα διαθέσιμα εργαλεία που την αυτοματοποιούν. Το περιεχόμενο της συνομιλίας μεταξύ χρηστών φιλτράρεται στην πλευρά του server. Πρόσφατα αναφέρθηκε ότι η Microsoft λογοκρίνει ενεργά links προς το PirateBay, γνωστό ιστότοπο με torrents. XMPP ή Jabber Το XMPP (Extensible Messaging and Presence Protocol), αρχικά Jabber, είναι ένα ανοιχτού προτύπου, πρωτόκολλο επικοινωνίας πραγματικού χρόνου με μηνύματα. Το XMPP σε αντίθεση με τα περισσότερα πρωτόκολλα, χρησιμοποιεί μια ανοιχτή προσέγγιση για την ανάπτυξη και την εφαρμογή του. H IETF μέσω της ομάδας εργασίας για το XMPP, ορίζει ανοιχτά το πρότυπο πάνω στο οποίο ο καθένας μπορεί να υλοποιήσει τις υπηρεσίες του.

18 Τα δυνατά σημεία του XMPP/jabber είναι : Αποκέντρωση Η αρχιτεκτονική του είναι αποκεντρωμένη και μοιάζει με την λογική των s. Οι διευθύνσεις είναι όπως και στα Έτσι ένας XMPP είναι σε θέση να διαβάζει και να προωθεί κατάλληλα, μηνύματα που προορίζονται για ένα άλλο σύστημα, για παράδειγμα της Ο καθένας μπορεί να διατηρεί τον δικό του XMPP server, ο οποίος να επικοινωνεί ομότιμα με τους υπόλοιπους. Δεν υπάρχει κεντρικό σημείο στην αρχιτεκτονική. Ανοιχτό Πρότυπο Τα ανοιχτά πρότυπα εξασφαλίζουν τον ανοιχτό χαρακτήρα του διαδικτύου. Τα ανοιχτά πρότυπα είναι διαθέσιμα στον καθένα, για επεξεργασία, υλοποίηση, βελτίωση, διόρθωση. Τα ανοιχτά πρότυπα απαγκιστρώνουν τα πρωτόκολλα και τις λειτουργίες του διαδικτύου, από συγκεκριμένες εταιρείες και τα συμφέροντά τους. Το XMPP έχει γίνει αποδεκτό από την IETF η οποία το τυποποίησε ως τεχνολογία instant messaging. Ασφάλεια Η υποστήριξη και χρήση κρυπτογραφημένης σύνδεσης ανάμεσα σε client και server, προβλέπεται στον πυρήνα του πρωτοκόλλου και ενθαρρύνεται από το XMPP Standards Foundation. Ένας XMPP server, μπορεί να υλοποιηθεί και αποκομμένος από τους υπόλοιπους στο Internet, δρώντας σαν ιδιωτικός server για την επικοινωνία μεταξύ ατόμων ενός οργανισμού, εταιρείας κοκ. Το XMPP προσφέρεται από πολλούς οργανισμούς, οργανώσεις ή εγχειρήματα ανά τον κόσμο. Ενδεικτικά : το jabber.org, το Chaos Computer Club (jabber.ccc.de), η Riseup

19 Η Microsoft αποσύρει το instant messaging και επικεντρώνεται στο Skype Πριν από λίγες μέρες η Microsoft ανακοίνωσε επίσημα ότι θα «αποσύρει» τη διάσημη πλατφόρμα Windows Live Messenger, αντικαθιστώντας την με τη λειτουργία instant messaging που προσφέρει το Skype. Σύμφωνα με τη Microsoft, το Windows Live Messenger θα σταματήσει να λειτουργεί τον Μάρτιο του 2013 σε όλες τις χώρες, με εξαίρεση την Κίνα. Η πλατφόρμα λανσαρίστηκε το 1999, ως MSN Messenger, ενώ στα χρόνια που ακολούθησαν εμπλουτίστηκε με περισσότερες δυνατότητες, όπως η ανταλλαγή φωτογραφιών ή η πραγματοποίηση βιντεοκλήσεων. Έτσι σήμερα χρησιμοποιείται από 100 εκατομμύρια χρήστες, αρκετά εντυπωσιακό, αν και σαφώς μικρότερο από τους 300 εκατομμύρια ανθρώπους που χρησιμοποιούσαν το Windows Live Messenger το Η συγκεκριμένη κίνηση δείχνει ότι η Microsoft θέλει να επικεντρώσει τις προσπάθειές της στο να κάνει ακόμη δημοφιλέστερο το Skype, το οποίο εξαγόρασε πριν από 18 μήνες καταβάλλοντας 8,5 δισ. δολάρια. Άλλωστε, σύμφωνα με την εταιρεία αναλύσεων Gartner, ο αριθμός των χρηστών του Live Messenger μειώνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια, ενώ αντίθετα αυξάνονται όσοι αξιοποιούν το Skype για να ανταλλάσσουν γραπτά μηνύματα. Επίσης, η απόσυρση του instant messaging σημαίνει ότι η Microsoft δεν θα χρειαστεί να ασχολείται πλέον με την ανάπτυξη ή την αναβάθμιση των εφαρμογών που δίνουν πρόσβαση στην πλατφόρμα από κάθε λογής smartphone, tablet PC και υπολογιστή. Το μεγάλο ερωτηματικό, βέβαια, είναι πόσοι από τους χρήστες του Live Messenger θα επιλέξουν το Skype για να ανταλλάσσουν σύντομα μηνύματα, και όχι κάποια ανταγωνιστική πλατφόρμα όπως το WhatsApp Messenger ή το Google Talk. Πάντως, η Microsoft προσφέρει ένα εργαλείο ώστε να μπορεί να μεταφέρει κανείς εύκολα τις επαφές του από το Live Messenger στο Skype.

20 ICQ ICQ είναι ένα εξαιρετικά χρήσιμο πρόγραμμα επικοινωνίας. Επιτρέπει chat, αποστολή αρχείων, αποστολή διευθύνσεων. Όταν κάνουμε λήψη ICQ (δωρεάν) είμαστε ένας αριθμός ICQ. Δύο ή περισσότερα άτομα που χρησιμοποιούν ICQ μπορούν να έχουν το ίδιο ψευδώνυμο, αλλά δεν υπάρχουν δύο άνθρωποι που μπορούν να έχουν τον ίδιο αριθμό ICQ. Αν θέλετε κάποιος να επικοινωνήσει μαζί σας με ICQ, του δίνετε και τα δύο: ICQ# και το ψευδώνυμό, οπότε δεν θα έρθει σε επαφή κατά λάθος κάποιος άλλος με το ίδιο ψευδώνυμο. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα σχετικά με τη χρήση ICQ στο Τα τελευταία χρόνια το ICQ είχε "χαθεί" και δεν ήταν τόσο διαδεδομένο όσο παλιά! Η εταιρία αποφάσισε ότι έπρεπε να κάνει την εφαρμογή πάλι γνωστή όπως παλιά και για αυτό παρουσίασε την έκδοση για Android. Τι είναι η αναμετάδοση συνομιλιών μέσω Διαδικτύου (IRC); Η IRC (Αναμετάδοση συνομιλιών μέσω Διαδικτύου) επιτρέπει στο χρήστη να έχει συνομιλίες στο Διαδίκτυο σε πραγματικό χρόνο. Προσφέρει περισσότερες επιλογές από την απλή συνομιλία. Χρειάζεστε ένα ξεχωριστό πρόγραμμα (πελάτη IRC) για να επικοινωνήσετε με τα κανάλια ομάδες ή δωμάτια συνομιλίας που θέλετε. Η IRC επιτρέπει στο χρήστη να συνομιλεί συγχρόνως σε πολλαπλά 'κανάλια', καθώς και απόρρητες συνομιλίες μεταξύ δύο χρηστών. Οι κανόνες ασφαλούς χρήσης είναι οι ίδιοι και για την IRC και για τα δωμάτια συνομιλίας. Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για την IRC, επισκεφθείτε τη διεύθυνση

21 IRC - Internet Relay Chat Το IRC (Internet Relay Chat), δεν ανήκει σε καμία εταιρεία. Για να χρησιμοποιηθεί το IRC, χρειάζεται ένα πρόγραμμα πελάτη IRC (mirc) για τα Microsoft Windows. Το IRC έχει πολλά δίκτυα που είναι εντελώς ξεχωριστά το ένα από το άλλο. Ορισμένα δημοφιλή δίκτυα περιλαμβάνουν το Undernet, το EFnet, και το DALnet. Εάν θέλετε να συνομιλήσετε με κάποιον στο IRC, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι και οι δύο σας είστε στο ίδιο δίκτυο. Το IRC έχει πολύ λίγους κανόνες. Επιτρέπεται να ειπωθούν σχεδόν τα πάντα. Για παράδειγμα, αν είστε στην AOL, και κάποιος σας ενοχλεί, μπορείτε να αναφέρετε το ψευδώνυμο στην εταιρεία AOL. Δεν υπάρχει υψηλό κύρος στο IRC. Το IRC είναι ίσως ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση των νέων ανθρώπων. Οι περισσότεροι άνθρωποι που χρησιμοποιούν στο IRC είναι πολύ φιλικοί και εξυπηρετικοί. Μόλις συνδεθείτε σε ένα δίκτυο IRC με ένα πρόγραμμα πελάτη IRC, συχνά υπάρχουν χιλιάδες δωμάτια (που ονομάζονται κανάλια, και όλα ξεκινούν με μια πινακίδα στερλίνας [#]) σε σχεδόν οποιοδήποτε θέμα, και δεκάδες χιλιάδες διαφορετικούς ανθρώπους για να συνομιλήσετε. Αν έχετε κάποιο ελεύθερο χρόνο και είστε αρκετά βαριεστημένοι, το IRC είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για μια ωραία κουβέντα. Παρά το γεγονός ότι μόνο ένα άτομο μπορεί να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο τη φορά σε ένα δίκτυο IRC, δεν υπάρχει κάποια κεντρική καταχώρηση. Είναι πιθανό ότι κάποιος άλλος μπορεί να χρησιμοποιεί το ίδιο ψευδώνυμο όπως εσείς όταν δεν είστε σε απευθείας σύνδεση μόνο από καθαρή σύμπτωση. Συνηθίζεται να επιλέγεται ένα μοναδικό ψευδώνυμο για να μειωθούν οι πιθανότητες να είναι λάθος για κάποιον άλλο. Το IRC διεθνώς Ένας από τους πιο γνωστούς κατόχους server παγκοσμίως είναι η DALnet η οποία αριθμοί άτομα ταυτόχρονα συνδεδεμένα σε κανάλια και 40 περίπου servers.

22 Πρωτόκολλα ομαδικής συζήτησης ή Chat IRC - Internet Relay Chat Το Internet Relay Chat, σύντομα IRC, είναι ένα ανοιχτό πρωτόκολλο για επικοινωνία πραγματικού χρόνου μέσω μηνυμάτων. Το IRC χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο για ομαδικές συζητήσεις ή αλλιώς chat. Σε αντίθεση με τα πρωτόκολλα instant messaging, στο IRC ο χρήστης δεν προσθέτει μεμονωμένα άτομα ως επαφές, αντίθετα συμμετέχει σε κανάλια συζητήσεων όπου μπορούν να υπάρχουν πολλοί χρήστες και να συνομιλούν ταυτόχρονα. Ένα δίκτυο IRC (IRC Network), αποτελείται από έναν ή περισσότερους IRC servers συνδεδεμένους μεταξύ τους. Οι χρήστες, συνδέονται σε έναν από τους servers του δικτύου, και αποκτούν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στα υπάρχοντα κανάλια συζήτησης του συγκεκριμένου δικτύου, να δημιουργήσουν δικά τους κανάλια ή ακόμα και να μιλήσουν κατιδίαν σε συγκεκριμένο χρήστη στο IRC δίκτυο. Το πρωτόκολλο δίνει τη δυνατότητα κρυπτογράφησης της σύνδεσης ανάμεσα σε client και server, με TLS. Η υποστήριξη κρυπτογράφησης δίνεται κατά κανόνα, σε διαφορετική πόρτα(port) του server, για παράδειγμα στην Αν και το IRC είναι αρκετά παλιό σαν ιδέα, αυτή τη στιγμή παραμένει ιδιαίτερα δημοφιλές για την ομαδική επικοινωνία πραγματικού χρόνου μεταξύ χρηστών και υπάρχουν χιλιάδες ενεργά IRC δίκτυα στον κόσμο. Αρκετά προγράμματα-clients έχουν ενσωματωμένες λίστες με υπάρχοντα IRC δίκτυα. Ενδεικτικά κάποια IRC δίκτυα: Indymedia (irc.indymedia.org/6697), Telecomix (irc.telecomix.org/6697), Freenode(irc.freenode.net/6697).

23 Πρωτόκολλο ασφαλούς κρυπτογραφημένης επικοινωνίας OTR Το OTR χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με κάποιο από τα παραπάνω πρωτόκολλα άμεσης επικοινωνίας ή chat (για παράδειγμα πάνω από MSN), ως επικαλύπτον (overlay) πρωτόκολλο. Ο προσανατολισμός του OTR αφορά σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ασφαλούς επικοινωνίας. Πιο συγκεκριμένα, το κρυπτογραφικό πρωτόκολλο Off-the-record Messaging προσφέρει: Εμπιστευτικότητα (confidentiality): Όλα τα μηνύματα που ανταλλάσσονται μεταξύ της Alice και του Bob κρυπτογραφούνται και αποκρυπτογραφούνται στους υπολογιστές των δύο, και άρα δε μπορούν να αναγνωστούν από την Eve στη διαδρομή. Πιστοποίηση (authentication): H Alice και ο Bob μπορούν να πιστοποιήσουν ο ένας την ταυτότητα του άλλου είτε ελέγχοντας τα fingerprints των δημόσιων κλειδιών τους μέσω κάποιου άλλου καναλιού (πχ από τηλέφωνο), είτε πολύ πιο απλά μέσω μιας κοινής μυστικής φράσης, αποφεύγοντας έτσι μία Man in the middle attack((man in the middle attack)) από την Eve ή την Mallory. Perfect Forward Secrecy: Τα μηνύματα που ανταλλάσσονται, κρυπτογραφούνται με προσωρινά κλειδιά που συμφωνούνται αυτόματα με έναν αλγόριθμο ανταλλαγής κλειδιών. Σε περίπτωση που κάποιος τρίτος αποκτήσει το ιδιωτικό κλειδί του χρήστη, δε θα μπορεί να διαβάσει κάποια προηγούμενη συζήτηση. Αμφισβητήσιμη Πιστοποίηση (deniable authentication): Τα μηνύματα σε μία συζήτηση δεν έχουν Ψηφιακές υπογραφές και έτσι μετά το πέρας μίας συζήτησης, δεν μπορεί να αποδειχτεί ότι ένα συγκεκριμένο μήνυμα ήρθε από ένα συγκεκριμένο άτομο. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης όμως, ο παραλήπτης μπορεί να είναι σίγουρος για την ταυτότητα του αποστολέα.

24 Το IRC στην Ελλάδα Στην Ελλάδα το I.R.C. έγινε γνωστό στα μέσα της δεκαετίας του '90 οπότε άρχισε το Ίντερνετ να αναπτύσσεται στη χώρα μας. Ένας από τους πρώτους (αν όχι ο πρώτος) κατόχους IRC servers ήταν το GRnet (Greek IRC Network). Δημιουργήθηκε το 1995 από 8 άτομα με σκοπό να ενώσει όλους τους Έλληνες. Ένας από τους γνωστούς servers εκείνη την εποχή ήταν ο chat.groovy.gr του GroovyNet. Δημιουργήθηκε το 1997 για να επικοινωνούν οι συνδρομητές του GroovyNet αλλά έγινε γνωστός λόγω του ραδιοφωνικού σταθμού Jeronimo Groovy. Το κανάλι έπαψε να υπάρχει όπως και ο σταθμός το Επίσης αρκετά αργότερα δημιουργήθηκε και o chat.mad.gr που ανήκει στο τηλεοπτικό μουσικό κανάλι MAD και υπάρχει έως και σήμερα. Αρκετά πολυσύχναστος ήταν ο server του in.gr ο οποίος βρισκόταν στη διεύθυνση chat.in.gr και ανήκε στον όμιλο Λαμπράκη. Και αυτό το chat έχει κλείσει πριν μερικά χρόνια Ονομαστικά να αναφέρουμε και άλλους server που υπήρχαν εκείνη την εποχή. irc.kerveros.gr του Kerveros ISP (πρώην πάροχος Διαδικτύου), flash.ircnet.gr του IRC-net Team, irc.nostos.gr του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού, chat.hol.gr της ΗΟL.

25 Τι είναι τα chat rooms; Τα chat rooms είναι από τα πιο γρήγορα αναπτυσσόμενα κομμάτια του internet, είτε σαν αυτόνομες υπηρεσίες ή συνδεδεμένα με κάποιο website γνωριμιών. Το chat είναι ένας χώρος που επιτρέπει στους χρήστες του internet να συνομιλούν μεταξύ τους, είτε με γραπτό κείμενο σε πραγματικό χρόνο, είτε με video και ήχο, αν διαθέτουν τον κατάλληλο εξοπλισμό (webcam και μικρόφωνο). Οι συνομιλίες μπορούν να είναι είτε δημόσιες είτε ιδιωτικές. Σε κάθε περίπτωση τα chat rooms είναι ιδιαίτερα δημοφιλή και αυτή η δημοτικότητα τους όλο θα αυξάνεται καθώς η ανάγκη επικοινωνίας κάνει τους χρήστες του Internet να τα θεωρούν ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο. Προγραμματα άμεσης επικοινωνίας Εκτός από τα chat rooms που προσφέρονται σε διάφορα website υπάρχουν και προγράμματα άμεσης επικοινωνίας και μηνυμάτων που σας επιτρέπουν να είστε σε επαφή με τους φίλους σας, να βλέπετε πότε είναι συνδεδεμένοι στο internet ώστε να μπορείτε να τους στείλετε και άμεσα μηνύματα. Τα συγκεκριμένα προγράμματα λέγονται Messengers και τα πιο δημοφιλή είναι αυτά που προσφέρουν δωρεάν το msn και το yahoo. msn messenger yahoo messenger Τελευταία στα προγράμματα αυτά έχει προστεθεί και το google talk Παρόλο που όλα αυτά τα προγράμματα ανταλλαγής μηνυμάτων προσφέρουν την δυνατότητα επικοινωνίας και μέσω ηχητικής συνομιλίας, πολύ δημοφιλές έχει γίνει ένα πρόγραμμα που ξεκίνησε σαν ηχητικό αλλά δίνει και πολλές άλλες δυνατότητες όπως να καλέσει κάποιος κατευθείαν κάποιο τηλέφωνο για συνομιλία και άλλα το Skype

26 Διαδραστικές εφαρμογές μετάδοσης ήχου και βίντεο σε πραγματικό χρόνο Δίνεται η δυνατότητα στους ανθρώπους να επικοινωνούν μεταξύ τους σε πραγματικό χρόνο. Οι διαδραστικές εφαρμογές ήχου μέσω διαδικτύου σε πραγματικό χρόνο αναφέρονται συχνά ως τηλεφωνία μέσω διαδικτύου δεδομένου ότι από την άποψη του χρήστη, μοιάζουν πολύ με τις συμβατικές υπηρεσίες τηλεφωνίας που βασίζονται στα δημόσια δίκτυα μεταγωγής κυκλωμάτων. Η τηλεφωνία μέσω διαδικτύου παρέχει υπηρεσίες τοπικής και υπεραστικής τηλεφωνίας με πολύ χαμηλό κόστος. Μπορεί επίσης να διευκολύνει τη χρήση νέων υπηρεσιών που δεν υποστηρίζονται εύκολα από τα παραδοσιακά δίκτυα μεταγωγής κυκλωμάτων (ανίχνευση παρουσίας, ομαδική επικοινωνία, φιλτράρισμα καλούντων, ενοποίηση Webτηλεφωνίας). Οι χρήστε Skype μπορούν να κάνουν τηλεφωνικές κλήσεις από ΗΥ σε τηλέφωνο και από ΗΥ σε ΗΥ. Οι άνθρωποι επικοινωνούν όχι μόνο λεκτικά αλλά και οπτικά. Παρόμοια προϊόντα : NetMeeting, Skype video, διάφορα προϊόντα Polycom Σε μια διαδραστική εφαρμογή μετάδοσης ήχου/βίντεο ο χρήστης μπορεί να μιλάει ή να κινείται ανά πάσα στιγμή. Για συνομιλία μεταξύ πολλαπλών συμμετεχόντων, το διάστημα από τη στιγμή που μιλάει ή κινείται ένας συμμετέχων μέχρι να γίνει εμφανής αυτή η ενέργειά του στα συστήματα των άλλων συμμετεχόντων (η καθυστέρηση) θα πρέπει να είναι μικρότερο από μερικές εκατοντάδες χιλιοστά του sec. Για μετάδοσης φωνής καθυστερήσεις μικρότερες από 150 χιλιοστά του sec δε γίνονται αντιληπτές από τον ακροατή. Καθυστερήσεις μεταξύ 150 και 400 χιλιοστά του sec θεωρούνται αποδεκτές, ενώ καθυστερήσεις άνω των 400 χιλιοστών του sec μπορεί να καταλήξουν σε δυσχερή ή πλήρως ακατάληπτη συνομιλία.

27 Αναζήτηση πληροφοριών (search engines) Tο διαδίκτυο δεν έχει δομή Οι χρήστες αδυνατούν τις περισσότερες φορές να εντοπίσουν τα σημεία εκείνα του δικτύου που περιέχουν τις πληροφορίες τις οποίες αυτοί χρειάζονται: Θεματικοί κατάλογοι Μηχανές αναζήτησης Μεταμηχανές αναζήτησης Θεματικές πύλες

28 Θεματικοί κατάλογοι - Πύλες

29 Θεματικοί κατάλογοι Οι θεματικοί κατάλογοι είναι συλλογές υπερ-συνδέσεων σε ιστοσελίδες και δικτυακούς τόπους, οργανωμένες θεματικά. Έχουν συνήθως ιεραρχική δομή και είναι οργανωμένοι σε δομές που κατατάσσουν τις πληροφορίες κατά θέμα, με παρόμοιο τρόπο όπως οι παραδοσιακές βιβλιοθήκες. Περιλαμβάνουν δηλαδή μεγάλες θεματικές περιοχές που χωρίζονται σε μικρότερες πιο ειδικές υποκατηγορίες. Οι θεματικοί κατάλογοι εκμεταλλεύονται τις ιδιότητες του υπερκειμένου, δημιουργώντας ένα μονοπάτι που οδηγεί μέσα από κατηγορίες και υποκατηγορίες, ιεραρχικά δομημένες, σε μία ιστοσελίδα. Έτσι δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να εισχωρήσει από μία μεγάλη θεματική κατηγορία σε μία πιο ειδική υποκατηγορία και τελικά σε μία συγκεκριμένη ιστοσελίδα. Η παραπάνω ιδιότητα των θεματικών καταλόγων τους καθιστά ιδανικά εργαλεία για την εξεύρεση πληροφοριών μέσω περιήγησης. Το περιβάλλον και η δομή ενός καταλόγου επιτρέπει στους δημιουργούς του να καθορίζουν με ακρίβεια τον τρόπο οργάνωσης των ιστοσελίδων σε κατηγορίες. Αρκετοί θεματικοί κατάλογοι περιλαμβάνουν σχολιασμό των υπερ-συνδέσεων, ώστε ο χρήστης να αντιλαμβάνεται τι περιλαμβάνει κάθε ιστοσελίδα πριν την επισκεφτεί.

30 Υπάρχουν δύο μέθοδοι δημιουργίας θεματικών καταλόγων: Το κλειστό μοντέλο: Οι θεματικοί κατάλογοι συντηρούνται από μικρές ομάδες ατόμων (π.χ. υπαλλήλων σε κάποια εταιρεία), τους συντάκτες, οι οποίοι επιλέγουν και σχολιάζουν υπερσυνδέσεις για κάθε κατηγορία. Ο βαθμός εξειδίκευσης των ατόμων διαφέρει και γενικά προβλέπεται μηχανισμός ποιοτικού ελέγχου που εγγυάται τη συνάφεια του καταλόγου. Το ανοικτό μοντέλο: Ο κατάλογος συντηρείται από συντάκτες εθελοντές. Αυτού του τύπου οι κατάλογοι τείνουν να αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα ποιοτικού ελέγχου. Επειδή όμως έχουν ελάχιστο κόστος και τα δεδομένα διατίθενται δωρεάν σε όποιον θέλει να τους χρησιμοποιήσει, είναι πολύ δημοφιλείς στους χρήστες του WWW. Η διαδικασία της περιήγησης στους θεματικούς καταλόγους είναι μία αρκετά εύκολη διαδικασία, αρκεί ο χρήστης να έχει υπόψη του ορισμένους κανόνες περιήγησης οι οποίοι ισχύουν σχεδόν σε όλους του θεματικούς καταλόγους. Οι κατηγορίες ενός θεματικού καταλόγου

31 Στην αρχική ιστοσελίδα κάθε θεματικού καταλόγου εμφανίζεται μία λίστα με τις βασικές θεματικές κατηγορίες. Συνήθως αυτή η λίστα βρίσκεται σε κεντρική θέση ώστε να τη διακρίνει εύκολα ο χρήστης καθώς πλέον οι αρχικές ιστοσελίδες των θεματικών καταλόγων κατακλύζονται από πληθώρα επιπλέον πληροφοριών (νέα, καιρός, δημοπρασίες) και υπηρεσιών (χρηματιστήριο, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο). Οι περισσότεροι θεματικοί κατάλογοι μοιάζουν πλέον σαν πύλες. Οι βασικές κατηγορίες ενός θεματικού καταλόγου συνήθως είναι γύρω στις 14. Επιλέγοντας μία από αυτές ο χρήστης μεταφέρεται μέσα στην κατηγορία όπου εμφανίζονται οι υποκατηγορίες της. Αξιοσημείωτο είναι ότι δίπλα από κάθε υποκατηγορία εμφανίζεται ένας αριθμός που υποδηλώνει τον αριθμό των καταχωρήσεων που περιλαμβάνει η υποκατηγορία. Στο πάνω μέρος του παραθύρου εμφανίζεται η διαδρομή που έχει ακολουθήσει έως τώρα ο χρήστης ώστε να φτάσει σε αυτό το σημείο του θεματικού καταλόγου. Για παράδειγμα στο παράθυρο που ακολουθεί ο χρήστης βρίσκεται στο Home Education. Έτσι ο χρήστης γνωρίζει πάντοτε σε πιο σημείο στην ιεραρχία του καταλόγου βρίσκεται. Η τελική ιστοσελίδα στην ιεραρχία περιλαμβάνει ιστοσελίδα με υπερ-συνδέσεις σε εξωτερικές ιστοσελίδες. Δίπλα από κάθε υπερ-σύνδεση εμφανίζεται σύντομος σχολιασμός της ιστοσελίδας όπου παραπέμπει η υπερ-σύνδεση.

32 Υποκατηγορίες της κατηγορίας Εκπαίδευση (Education) του Yahoo! Τελική ιστοσελίδα στην ιεραρχία του Yahoo!

33 Η πλειοψηφία των θεματικών καταλόγων περιλαμβάνει κάποιου τύπου αναζήτηση μέσα στις κατηγορίες του που επιτρέπει στους χρήστες να βρουν απευθείας τα αποτελέσματα που τους ενδιαφέρουν. Αυτή η αναζήτηση είναι συνήθως ένα απλό πλαίσιο διαλόγου. Συνήθως όμως περιλαμβάνεται και πλαίσιο προχωρημένης αναζήτησης όπως και στις μηχανές αναζήτησης. Σε αυτή της περίπτωση δίνεται η δυνατότητα στους χρήστες να χρησιμοποιήσουν λογική Boolean όχι όμως απευθείας εισάγοντας τελεστές, αλλά πληκτρολογώντας λέξεις κλειδιά στα κατάλληλα πλαίσια. Φυσικά δεν λείπουν σε ορισμένες περιπτώσεις και οι ειδικές επιλογές περιορισμού στις αναζητήσεις. Όπως για παράδειγμα στο Yahoo! μπορούμε να θέσουμε περιορισμούς στη διαδικτυακή περιοχή (domain), στη γλώσσα, κ.α. Επισημαίνεται ότι ο μηχανισμός αναζήτησης των θεματικών καταλόγων αναζητεί τις λέξεις κλειδιά που εισάγουν οι χρήστες στις λέξεις των υπερ-συνδέσεων και του σχολιασμού και όχι στο κείμενο της ιστοσελίδας όπου παραπέμπουν αυτές. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα τα αποτελέσματα να μην είναι πλήρη. Επειδή οι περισσότεροι θεματικοί κατάλογοι είναι σχετικά μικρού μεγέθους (1 με 2 εκατομμύρια υπερ-συνδέσεις) τα αποτελέσματα τους συμπληρώνονται από αποτελέσματα μηχανών αναζήτησης. Αυτά τα αποτελέσματα σημαίνονται ώστε να αναγνωρίζει ο χρήστης ότι δεν είναι αποτελέσματα του θεματικού καταλόγου. Σε περίπτωση που μία αναζήτηση σε ένα θεματικό κατάλογο δεν δώσει αποτελέσματα, εμφανίζονται μόνο τα συμπληρωματικά αποτελέσματα από μηχανή αναζήτησης. Κάθε θεματικός κατάλογος χρησιμοποιεί για την άντληση συμπληρωματικών αποτελεσμάτων διαφορετική μηχανή αναζήτησης.

34 Δικτυακός τόπος του Open Directory Project

35 Γεωγραφική ταξινόμηση Αναζήτηση ανά κατηγορία Αναζήτηση ανά περιφέρεια

36 Προσθήκη ιστοσελίδας σε θεματικό κατάλογο

37 Οι μηχανές αναζήτησης Οι Μηχανές Αναζήτησης (Search Engines) αποθηκεύουν πληροφορίες για εκατομμύρια σελίδες Web σε μια τεράστια βάση δεδομένων. Από τα αρχεία που συγκεντρώνονται (με βάση τον τίτλο τους, το πλήρες κείμενο, το μέγεθός τους, τη διεύθυνσή τους) δημιουργείται ένα ευρετήριο. Μπορείτε να κάνετε αναζητήσεις σε αυτές τις βάσεις δεδομένων εισάγοντας λέξεις-κλειδιά (keywords).

38 Μηχανή αναζήτησης Μια μηχανή αναζήτησης είναι μια εφαρμογή που επιτρέπει την αναζήτηση κειμένων και αρχείων στο Διαδίκτυο. Αποτελείται από ένα πρόγραμμα υπολογιστή που βρίσκεται σε έναν ή περισσότερους υπολογιστές στους οποίους δημιουργεί μια βάση δεδομένων με τις πληροφορίες που συλλέγει από το διαδίκτυο, και το διαδραστικό περιβάλλον που εμφανίζεται στον τελικό χρήστη ο οποίος χρησιμοποιεί την εφαρμογή από άλλον υπολογιστή συνδεμένο στο διαδίκτυο. Εμπορική Εφαρμογή Οι μηχανές αναζήτησης χρησιμοποιούνται πολύ από το αγοραστικό κοινό παγκοσμίως με αποτέλεσμα να αποτελούν ένα σημαντικό μέρος στην κατανάλωση και την διαφήμιση. Στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Βρετανία το συνολικό κόστος διαφήμισης στο διαδίκτυο ξεπέρασε το συνολικό κόστος διαφήμισης στο ραδιόφωνο το Οι καταναλωτές ψάχνουν με «λέξεις κλειδιά» για προϊόντα μέσω των μηχανών αναζήτησης. Οι εταιρίες που θέλουν να προβληθούν στις μηχανές αναζήτησης, πληθαίνουν, με μεγάλο ανταγωνισμό για τις πρώτες θέσεις στις ιστοσελίδες αποτελεσμάτων αναζήτησης, κάτι που οδήγησε στην ανάπτυξη ενός άλλου κλάδου, του search engine optimization (Βελτιστοποίηση για τις μηχανές αναζήτησης) που περιλαμβάνει τεχνικές κατασκευής και δικτύωσης ιστοσελίδων που να προσφέρουν καλύτερες θέσεις στα αποτελέσματα. Υπάρχουν πολλές μηχανές αναζήτησης με τις μηχανές αναζήτησης: Google, Yahoo (Yahoo! Search). Άλλες γνωστές μηχανές αναζήτησης από τη Microsoft η MSN Search και η Microsoft Live Search. Ελληνικές μηχανές αναζήτησης μεταξύ άλλων είναι αυτές της Forthnet, της Otenet, του Cleverlook και του Pathfinder.

39 Οι μηχανές αναζήτησης είναι προγράμματα που επιτρέπουν την αναζήτηση με λέξεις-κλειδιά keywords σε τεράστιες βάσεις δεδομένων αρχείων του διαδικτύου. Οι μηχανές αναζήτησης διαθέτουν βάσεις δεδομένων που περιλαμβάνουν ευρετήριο με το πλήρες κείμενο των ιστοσελίδων. Όταν ένας χρήστης χρησιμοποιεί μία μηχανή αναζήτησης, στην πραγματικότητα ερευνά τη βάση δεδομένων των καταχωρημένων ιστοσελίδων (και όχι το ίδιο το WWW). Οι βάσεις δεδομένων των μηχανών αναζήτησης είναι ρυθμισμένες ώστε να δίνουν ταχύτατα αποτελέσματα, πράγμα το οποίο θα ήταν αδύνατο να συμβεί αν οι μηχανές προσπαθούσαν να ερευνήσουν τα δισεκατομμύρια ιστοσελίδων σε πραγματικό χρόνο. Αυτές οι βάσεις δεδομένων περιέχουν αντίγραφα εκατομμυρίων ιστοσελίδων του World Wide Web που συλλέγονται αυτόματα από ειδικά προγράμματα, τα οποία μπορεί να έχουν διάφορες ονομασίες (spider, crawler, robot), αλλά εκτελούν ουσιαστικά την ίδια εργασία. Από τα αρχεία που συγκεντρώνονται και ειδικότερα από τον τίτλο τους, το πλήρες κείμενο, το μέγεθος, το URL, δημιουργείται ένα ευρετήριο. Ο μηχανισμός αναζήτησης είναι χωρίς αμφιβολία το πιο πολύπλοκο τμήμα μίας μηχανής αναζήτησης. Περιλαμβάνει πολλά τμήματα όπως: (α) τη διασύνδεση με το χρήστη (φόρμα αναζήτησης), (β) τη μηχανή που αξιολογεί το ερώτημα και εντοπίζει τις πιο σχετικές ιστοσελίδες στη βάση δεδομένων της μηχανής και (γ) το μορφοποιητή των αποτελεσμάτων. Η φόρμα αναζήτησης και η μορφοποίηση των αποτελεσμάτων είναι περίπου ίδιες σε όλες τις μηχανές αναζήτησης. Όλες οι μηχανές διαθέτουν φόρμες απλής και προχωρημένης αναζήτησης και δίνουν στους χρήστες τη δυνατότητα να περιορίσουν την αναζήτηση με διάφορες παραμέτρους. Επίσης η εμφάνιση των αποτελεσμάτων είναι παρόμοια και περιλαμβάνει συνήθως και επιπλέον υπερ-συνδέσεις (με γνώμονα το πόσο δημοφιλείς είναι).

40 Τα προγράμματα αράχνες (Spider ή Robot) είναι οι ανιχνευτές των μηχανών αναζήτησης. Η αποστολή τους είναι να βρίσκουν και να ανακτούν ιστοσελίδες στο διαδίκτυο και να τις μεταβιβάζουν στο ευρετήριο της μηχανής αναζήτησης. Παρά το ότι το όνομα των αραχνών υπονοεί ότι ταξιδεύουν πάνω στον παγκόσμιο ιστό στη πραγματικότητα η λειτουργία τους είναι περίπου όμοια με έναν περιηγητή, που στέλνει αίτηση για μία ιστοσελίδα, κατεβάζει τη ιστοσελίδα και τη διαβιβάζει στον μηχανισμό του ευρετηρίου. Φυσικά οι αράχνες ζητούν και διαβάζουν τις ιστοσελίδες πολύ γρηγορότερα από έναν περιηγητή. Στη πραγματικότητα οι περισσότερες αράχνες ζητούν ταυτόχρονα εκατοντάδες ακόμη και χιλιάδες διαφορετικές ιστοσελίδες. Εξαιτίας αυτή της δυνατότητάς τους οι αράχνες είναι προγραμματισμένες να κατανέμουν τις αιτήσεις τους σε πολλούς διακομιστές ώστε να μην κατακλύζουν έναν διακομιστή με τις αιτήσεις τους και να μην καταλαμβάνουν μεγάλο κομμάτι του εύρους ζώνης, ώστε να μην μπορούν να εξυπηρετηθούν οι χρήστες. Οι αράχνες βρίσκουν ιστοσελίδες με δύο μεθόδους: Οι περισσότερες μηχανές αναζήτησης διαθέτουν μία φόρμα καταχώρησης διεύθυνσης (add URL) που επιτρέπει στους διαχειριστές των ιστοσελίδων να ενημερώνουν τις μηχανές αναζήτησης για τις διευθύνσεις των ιστοσελίδων τους. Στα πρώτα χρόνια των μηχανών αναζήτησης αυτή η μέθοδος έδινε καλά αποτελέσματα καθώς οι αράχνες δέχονταν τις λίστες με τις διευθύνσεις και στη συνέχεια τις επισκεπτόντουσαν. Δυστυχώς αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται από κακόβουλους χρήστες (spammers) που δημιουργούν προγράμματα που στέλνουν εκατομμύρια αιτήσεις καταχώρησης διευθύνσεων ιστοσελίδων. Οι περισσότερες μηχανές αναζήτησης απορρίπτουν το 95% των καταχωρήσεων νέων διευθύνσεων. Με την πάροδο του χρόνου οι μηχανές αναζήτησης θα σταματήσουν να παρέχουν αυτή τη φόρμα δήλωσης διευθύνσεων.

41 Η δεύτερη μέθοδος εύρεσης ιστοσελίδων χρησιμοποιεί την ύπαρξη υπερ-συνδέσεων στις ιστοσελίδες. Όταν η αράχνη επισκέπτεται μία ιστοσελίδα καταγράφει όλες τις διευθύνσεις των υπερ-συνδέσεων και τις προσθέτει στη λίστα για μελλοντική προσπέλαση. Η συλλογή υπερσυνδέσεων από πραγματικές ιστοσελίδες μειώνει δραματικά τον όγκο των χαμηλής ποιότητας ιστοσελίδων που συναντά η αράχνη, καθώς οι πλειοψηφία των σχεδιαστών ιστοσελίδων εισάγουν υπερ-συνδέσεις μόνο σε ιστοσελίδες υψηλής ποιότητας. Η διαδικασία της συλλογής υπερ-συνδέσεων έχει ως αποτέλεσμα η αράχνη να δημιουργεί μία ευρεία λίστα διευθύνσεων. Επίσης επιτρέπει στις αράχνες να επισκέπτονται όλες τις ιστοσελίδες σε κάθε δικτυακό τόπο ακολουθώντας τις εσωτερικές (στο δικτυακό τόπο) υπερσυνδέσεις. Θεωρητικά η αράχνη μπορεί να καταγράψει στο ευρετήριο κάθε ιστοσελίδα ενός δικτυακού τόπου, ξεκινώντας από μία διεύθυνση, αρκεί ο δικτυακός τόπος να είναι σωστά σχεδιασμένος με επαρκείς εσωτερικές υπερ-συνδέσεις. Παρά το ότι η παραπάνω διαδικασία είναι απλή, οι αράχνες απαιτούν προσεκτικό προγραμματισμό για να αντιμετωπίσουν όλα τα πιθανά ενδεχόμενα. Αρχικά πρέπει η αράχνη να ακολουθεί μόνο τις υπερ-συνδέσεις που οδηγούν σε ιστοσελίδες που δεν έχει επισκεφτεί. Σε περίπτωση που η αράχνη έχει επισκεφτεί μία διεύθυνση πρέπει να καθορίσει αν έχει περάσει αρκετός χρόνος ώστε να δικαιολογείται η επανάληψη της επίσκεψης. Επειδή η διαδικασία της συλλογής ιστοσελίδων έχει αρκετό κόστος, στις περισσότερες μηχανές αναζήτησης υπάρχει περιορισμός στο μέγιστο αριθμό ιστοσελίδων που θα καταγραφούν από κάθε δικτυακό τόπο. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι δεν πρέπει ποτέ ο χρήστης να θεωρεί δεδομένο ότι επειδή μία μηχανή αναζήτησης έχει καταγράψει μερικές ιστοσελίδες από ένα δικτυακό τόπο, θα πρέπει να έχει καταγράψει όλες τις ιστοσελίδες του δικτυακού τόπου.

42 Όταν η αράχνη επισκέπτεται μία ιστοσελίδα, την παραδίδει στον μηχανισμό ευρετηρίου, ο οποίος αποθηκεύει το πλήρες κείμενο της ιστοσελίδας στη βάση δεδομένων της μηχανής αναζήτησης, συνήθως σε δομή αντεστραμμένου ευρετηρίου. Το αντεστραμμένο ευρετήριο είναι ταξινομημένο αλφαβητικά, με κάθε καταχώριση του ευρετηρίου να περιλαμβάνει μία λέξη, μία λίστα με τις ιστοσελίδες (όπου περιλαμβάνεται η λέξη) και σε ορισμένες περιπτώσεις τις ακριβείς θέσεις της λέξης μέσα στην ιστοσελίδα. Αυτή η δομή θεωρείται ιδανική για τις έρευνες με λέξεις κλειδιά, παρέχοντας γρήγορη πρόσβαση σε ιστοσελίδες που περιλαμβάνουν αυτές τις λέξεις κλειδιά. Με σκοπό τη βελτίωση της αναζήτησης, ορισμένες μηχανές αναζήτησης εξαλείφουν συνηθισμένες λέξεις που ονομάζονται stop words. Επίσης ο μηχανισμός ευρετηρίου εκτελεί και άλλες ενέργειες βελτίωσης της απόδοσης όπως η εξάλειψη των σημείων στίξης, των πολλαπλών διαστημάτων και ορισμένες φορές μετατρέπει όλα τα γράμματα σε πεζά. Η καταχώριση στο ευρετήριο, ολόκληρου του κειμένου των ιστοσελίδων, επιτρέπει σε μία μηχανή αναζήτησης να προφέρει περισσότερες δυνατότητες από την εύρεση ιστοσελίδων που να εμπεριέχουν τις λέξεις κλειδιά. Αν η θέση κάθε λέξης καταγράφεται μπορούν να χρησιμοποιηθούν τελεστές εγγύτητας (NEAR) για τον περιορισμό του αριθμού αποτελεσμάτων των αναζητήσεων. Επίσης η μηχανή μπορεί να αναζητήσει φράσεις ή ακόμη και μεγαλύτερα κομμάτια κειμένου. Τέλος, αν η μηχανή καταγράφει εκτός του κειμένου της ιστοσελίδας και τον κώδικα HTML, η αναζήτηση μπορεί να περιοριστεί σε ορισμένα χαρακτηριστικά μίας ιστοσελίδας όπως ο τίτλος, η διεύθυνση κ.α. Όταν η αράχνη ανακαλύψει αλλαγές σε κάποιες ιστοσελίδες, τότε ενημερώνονται και τα αντίγραφα στο ευρετήριο. Βέβαια, το τι ακριβώς αντιγράφει στο ευρετήριο, η αράχνη εξαρτάται από κάθε μηχανή αναζήτησης. Οι περισσότερες αξιόλογες μηχανές διαθέτουν το πλήρες κείμενο των ιστοσελίδων στο ευρετήριό τους, υπάρχουν όμως και κάποιες που ευρετηριάζουν μόνο τον τίτλο μιας ιστοσελίδας και τις πρώτες γραμμές κειμένου.

43 Ελληνικές μηχανές αναζήτησης - πύλες

44 Διεθνείς Μηχανές Αναζήτησης Κατάλογος διεθνών και ελληνικών μηχανών αναζήτησης, θεματικών καταλόγων και πυλών: index.php

45 Μηχανές Αναζήτησης και Ιστοσελίδες Αναζήτηση με λέξεις κλειδιά: εύρεση ζητούμενων λέξεων λέξεις μέσα σε ένα κείμενο. Καλύτερη λύση αποτελούν τα μεταδεδομένα που πρέπει να συνοδεύουν μια σελίδα, ακόμα και σε HTML μορφή, ώστε να έχουμε καλύτερη ανάκτηση πληροφοριών. Αναζήτηση-ανάκτηση (search-retrieval) και κατάταξη (ranking) των σελίδων (χρήση διανυσμάτων για τη σχετικότητα μιας σελίδας). Απαιτείται μια πιο σημασιολογική δομή των ιστοσελίδων πλέον. Τα tags πλέον περιέχουν σημασία και όχι οδηγίες εμφάνισης (πχ όπως στην XML). Χρήση φίλτρων για τους κανόνες εμφάνισης των πληροφοριών στον φυλλομετρητή.

46 Κανόνες Αναζήτησης Χρήση όσο πιο ακριβών όρων αναζήτησης γίνεται Επιλογή για «Προχωρημένη Αναζήτηση» Για να γενικεύσετε τους όρους της αναζήτησης, χρησιμοποιείστε μετά τον όρο το " * " (π.χ. το "surg*" θα καλύψει τους όρους "surgery", "surgical", κ.ά.). Ως πιο δύσκολα σενάρια αναζήτησης: Αναζήτηση συγκεκριμένων ιστοσελίδων Αναζήτηση λογισμικού εγκατάστασης Αναζήτηση επιμορφωτικού υλικού σε διάφορες μορφές (π.χ.pdf,.zip) Αναζήτηση συγκεκριμένων αρχείων

47 1. Είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούμε μόνον μικρά γράμματα. Δίνοντας volos εντοπίζεται από τη μηχανή κάθε συνδυασμός κεφαλαίων και μικρών γραμμάτων της συγκεκριμένης λέξης όπως: Volos, Volos, VoLOs, VOLOS, κλπ. Αντίθετα, δίνοντας Volos εντοπίζεται μόνον ο συγκεκριμένος συνδυασμός (δηλαδή Volos). 2. Δίνοντας volos magnesia εντοπίζονται εκείνες οι ιστοσελίδες που περιέχουν όσο το δυνατόν περισσότερες φορές τις δύο λέξεις - όχι απαραίτητα και τις δύο μαζί. 3. Δίνοντας +volos+magnesia εντοπίζονται οι ιστοσελίδες που περιέχουν όσο το δυνατόν περισσότερες φορές και τις δύο λέξεις μαζί. 4. Δίνοντας +volos-magnesia εντοπίζονται οι ιστοσελίδες που περιέχουν όσο το δυνατόν περισσότερες φορές τη λέξη volos και συγχρόνως δεν περιέχουν τη λέξη magnesia. 5. Δίνοντας "city of volos" εντοπίζονται οι ιστοσελίδες που περιέχουν όσο το δυνατόν περισσότερες φορές την παραπάνω φράση (με κάθε συνδυασμό κεφαλαίων και μικρών γραμμάτων στις διάφορες λέξεις της φράσης). Αντίθετα, δίνοντας "city of Volos" εντοπίζονται οι ιστοσελίδες που περιέχουν όσο το δυνατόν περισσότερες φορές την παραπάνω φράση (γραμμένη ακριβώς όπως είναι). 6. Τα: +"city of Volos"-magnesia ή -"city of volos"+magnesia-pelion, κλπ. είναι καθόλα "νόμιμες" αναζητήσεις. Το νόημά τους εύκολα συμπεραίνεται από τα παραπάνω.

48 7. Τα: city,of,volos ή city.of.volos ή city/of/volos ή city;of;volos ισοδυναμούν με το city of Volos. Δηλαδή τα σύμβολα: κόμμα (","), τελεία ("."), κάθετος ("/"), ερωτηματικό (";"), κλπ. μετατρέπονται σε κενά. 8. Δίνοντας: thes*+magnesia εντοπίζονται οι ιστοσελίδες που περιέχουν όσο το δυνατόν περισσότερες φορές οποιαδήποτε λέξη αρχίζει από thes- (π.χ. thessaly, thessalia κλπ.) και συγχρόνως περιέχουν τη λέξη magnesia. Το σύμβολο "*" ισχύει πάντα, αρκεί να υπάρχουν τουλάχιστον 3 χαρακτήρες πριν από αυτό στη λέξη που χρησιμοποιείται. 9. Είναι δυνατή η χρήση λογικών τελεστών όπως οι AND, OR, NOT, AND NOT και παρενθέσεων. Π.χ. το: +volos-magnesia ισοδυναμεί με το volos and not magnesia, ενώ το +volos+magnesia ισοδυναμεί με το volos and magnesia κοκ. 10. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στις αναζητήσεις μας τις λέξεις κλειδιά url, title, anchor, text, applet, object, link, image, host, domain ως εξής: το url: εμφανίζει αμέσως οτιδήποτε είναι καταχωρημένο κάτω από τη συγκεκριμένη διεύθυνση το title: "University of Thessaly" ψάχνει για τη συγκεκριμένη φράση μόνο στους τίτλους των ιστοσελίδων (π.χ. <title>university of Thessaly in Greece</title>)

49 το anchor: click-here for greek help ψάχνει για τη συγκεκριμένη φράση μόνο στα κείμενα των συνδέσμων (links) των ιστοσελίδων (π.χ. <a href="aprilios971.html><font size="3"><strong>click-here for greek help</strong></font></a>) το text: Στοιχεία ψάχνει για τη συγκεκριμένη λέξη μόνο στα κείμενα των ιστοσελίδων (π.χ. <td bgcolor="#ffffff"><font size="4"><img src="ping.gif"width="21" height="21"></font><font size="3"><strong>στατιστικά Στοιχεία </strong></font>) το applet: QuickMenu ψάχνει για τη συγκεκριμένη λέξη που αντιστοιχεί σε όνομα ενός java applet μέσα σε ιστοσελίδες που περιέχουν applet tags (π.χ. <APPLET CODE="QuickMenu.class" WIDTH="150" HEIGHT="125">) το object: test ψάχνει για τη συγκεκριμένη λέξη που αντιστοιχεί σε ένα όνομα αντικειμένου ActiveX μέσα σε ιστοσελίδες που περιέχουν object tags (π.χ. <object id="test" name="test" classid="clsid:05589fa1-c356-11ce-bf01-00aa a» border="0" width="50" height="50"></object>) το link: ψάχνει για ιστοσελίδες που περιέχουν τουλάχιστον έναν σύνδεσμο (link) προς τη συγκεκριμένη διεύθυνση. Εάν είστε ο διαχειριστής της ιστοσελίδας με διεύθυνση μπορείτε έτσι να ελέγξετε ποιοι έχουν σύνδεσμο προς τη σελίδα σας. Σε όσους δεν έχουν μπορείτε να στείλετε π.χ. ένα για να τους ενημερώσετε για την ύπαρξη της σελίδας σας. το host: uth.gr εμφανίζει τις ιστοσελίδες που η διεύθυνσή που περιέχει το τμήμα: uth.gr

50 το image:greek.jpg: ψάχνει για τη συγκεκριμένη λέξη που αντιστοιχεί σε ένα αρχείο εικόνας μέσα σε ιστοσελίδες που περιέχουν εικόνες (images) (π.χ. <img src="greek.jpg" border="0" width="21" height="15">) το domain:gr εμφανίζει τις ιστοσελίδες που η διεύθυνσή τους περιέχει το όνομα περιοχής gr, δηλαδή όλες τις ελληνικές ιστοσελίδες

51 H λέξη «Ελλάς» (2000) 380 εκατομμύρια ηλεκτρονικές σελίδες Ακόμη και με την καλύτερη μηχανή αναζήτησης, ο χρήστης ανατρέχει μόλις περίπου στο 1/3 από αυτές Η λέξη «Ελλάς» σε σελίδες Η λέξη«greece» σε σελίδες

52 Αναζήτηση με λέξεις - κλειδιά