ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Transcript

1 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΜΑΙΟΣ 2005

2 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΜΑΙΟΣ 2005

3 1 Εισαγωγή Στη διεθνή οικονοµική σκηνή, οι δείκτες εµφανίζουν σηµάδια περιορισµένης µεγέθυνσης, ενώ, παράλληλα, τα δίδυµα ελλείµµατα στις ΗΠΑ εξακολουθούν να δηµιουργούν πιέσεις στο δολάριο. Οι κυριότερες νοµισµατικές αρχές, µε εξαίρεση την Οµοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, που προέβη και πρόσφατα σε αύξηση του βασικού επιτοκίου της, τήρησαν στάση αναµονής κατά τις πρόσφατες συνεδριάσεις τους, ενώ η διατήρηση της τιµής του πετρελαίου σε ψηλά επίπεδα αναµένεται να επηρεάσει αρνητικά τόσο τη σταθερότητα των τιµών διεθνώς όσο και την παγκόσµια οικονοµική µεγέθυνση. Οι χρηµατιστηριακές αξίες στις σηµαντικότερες αγορές κατέγραψαν µείωση το µήνα Απρίλιο. Στην Κύπρο, την πιο σηµαντική εξέλιξη αποτέλεσε η ένταξη της κυπριακής λίρας στο Μηχανισµό Συναλλαγµατικών Ισοτιµιών 2 (ΜΣΙ 2). Σχετικό ανακοινωθέν εκδόθηκε στις Βρυξέλλες το βράδυ της Παρασκευής, 29 Απριλίου, 2005, µετά τη συνεδρίαση των αρµόδιων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο σηµαντικός αυτός στόχος έχει επιτευχθεί µετά από συντονισµένες και επίπονες προσπάθειες και διαβουλεύσεις τόσο του Υπουργείου Οικονοµικών όσο και της Κεντρικής Τράπεζας. Στα πλαίσια αυτά, ουσιαστικό ρόλο διαδραµάτισε η ικανοποιητική εφαρµογή του Προγράµµατος Σύγκλισης από την Κυβέρνηση, που χαιρετίστηκε πρόσφατα από τη σύνοδο των Υπουργών Οικονοµικών της ΕΕ (ECOFIN), καθώς και η επιτυχηµένη και πειστική νοµισµατική πολιτική της Κεντρικής Τράπεζας. Όπως αναµενόταν, η κεντρική ισοτιµία του ευρώ έναντι της κυπριακής λίρας διατηρήθηκε σε 1 ευρώ = 0, λίρες, µε συνέχιση των υφιστάµενων συνήθων περιθωρίων διακύµανσης του ±15%. Ουσιαστικά, µε την ένταξη της κυπριακής λίρας στο ΜΣΙ 2 επισφραγίζεται επίσηµα και από τους Ευρωπαίους εταίρους µας, η σταθερή πορεία του νοµίσµατός µας και δηµιουργούνται οι προϋποθέσεις για συνέχιση της πορείας αυτής µέχρι την υιοθέτηση του ευρώ.

4 2 Στο εγχώριο µέτωπο ο πληθωρισµός ανήλθε στο 3,08% τον Απρίλιο σε σύγκριση µε 2,89% τον προηγούµενο µήνα και 0,48% τον Απρίλιο του Η άνοδος στον πληθωρισµό, που παρατηρήθηκε τον Απρίλιο σε σύγκριση µε τον προηγούµενο µήνα, οφείλεται στην επιτάχυνση των τιµών του ηλεκτρισµού, των βιοµηχανικών, µη-πετρελαιοειδών προϊόντων καθώς και των καυσίµων. Αντίθετα, οι τιµές των γεωργικών προϊόντων καθώς και των υπηρεσιών σηµείωσαν επιβράδυνση, ενώ περαιτέρω πτώση παρατηρήθηκε στις τιµές των µηχανοκίνητων οχηµάτων. Το Μάρτιο του 2005 ο αριθµός των τουριστών που επισκέφθηκαν την Κύπρο αυξήθηκε κατά 22,4% σε σύγκριση µε αύξηση 22,2% που καταγράφηκε τον αντίστοιχο µήνα του Οι εισπράξεις από τον τουρισµό κατέγραψαν αύξηση της τάξης του 13,2% το Μάρτιο του 2005 σε σύγκριση µε αύξηση 11,2% το Μάρτιο του Επιπρόσθετα, το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου έφτασε στα 310,0 εκατ. την περίοδο Ιανουαρίου Φεβρουαρίου, 2005 σε σύγκριση µε 274,3 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του Σε σχέση µε την ιδιωτική κατανάλωση, ο δείκτης κύκλου εργασιών λιανικού εµπορίου ήταν κατά 4,2% ψηλότερος τον Ιανουάριο του 2005 από τον αντίστοιχο µήνα του 2004, ο οποίος ήταν ψηλότερος κατά 8,0% από τον αντίστοιχο µήνα του Για ολόκληρο το 2004, ο δείκτης αυτός ανήλθε κατά 3,5%. Στην αγορά εργασίας, η ανεργία, ως ποσοστό του οικονοµικά ενεργού πληθυσµού, κυµάνθηκε στο 4,3% το πρώτο τετράµηνο του 2005, σε σύγκριση µε 4,0% την αντίστοιχη περίοδο του Τον Απρίλιο του 2005 η ανεργία ανήλθε στο 3,2% σε σύγκριση µε 2,9% τον Απρίλιο του προηγούµενου έτους. Η αύξηση στο ποσοστό ανεργίας που παρατηρείται µέσα στο 2005 σε σύγκριση µε τον προηγούµενο χρόνο φαίνεται να σχετίζεται µε την αύξηση της εισροής ξένων εργατών, κυρίως Ευρωπαίων, στην Κύπρο. Στους δευτερογενείς τοµείς της οικονοµίας σηµειώνονται ανάµικτες εξελίξεις. Η µεταποίηση παρουσίασε µείωση κατά την περίοδο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2005 ενώ, η πορεία του τοµέα των κατασκευών συνεχίζει να είναι ανοδική.

5 3 Ενδεικτική τούτου είναι η αύξηση που παρουσίασαν ο δείκτης εµβαδού αδειών οικοδοµής, καθώς και οι πωλήσεις τσιµέντου κατά το πρώτο τρίµηνο του Σύµφωνα µε τους προκαταρκτικούς ενοποιηµένους λογαριασµούς της κεντρικής κυβέρνησης που καταρτίζονται από το Υπουργείο Οικονοµικών, η πρώτη τριµηνία του 2005 κατέγραψε δηµοσιονοµικό πλεόνασµα της τάξης των 92,1 εκατ. ή ποσοστό 1,2% του Α.Εγχ.Π. σε σύγκριση µε έλλειµµα 22,1 εκατ. ή ποσοστό 0,3% του Α.Εγχ.Π. κατά την αντίστοιχη πρώτη τριµηνία του Η ενθαρρυντική δηµοσιονοµική πορεία κατά το τρέχον έτος προκύπτει από την αύξηση κατά 26,5% των κρατικών εσόδων και την πολύ µικρότερη αύξηση της τάξης του 6,4% των κρατικών δαπανών, σε σύγκριση µε την αντίστοιχη περίοδο του Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στις εισπράξεις 69,4 εκατ. από τη φορολογική αµνηστία και περίπου 35,0 εκατ. από την ΑΤΗΚ αλλά και στην ενίσχυση των κρατικών εσόδων, λόγω κυρίως της οικονοµικής ανάκαµψης που ουσιαστικά βασίστηκε στην εγχώρια κατανάλωση. Στο νοµισµατικό τοµέα, ο ετήσιος ρυθµός µεγέθυνσης των πιστώσεων προς τον ιδιωτικό τοµέα από τις εγχώριες τράπεζες ανήλθε το Μάρτιο στο 4,1%, και ήταν σχετικά µειωµένος σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο µήνα του 2004 που ήταν 4,9%. Ο ετήσιος ρυθµός µεγέθυνσης του Μ2 βρισκόταν στο 3,8% το Μάρτιο του 2005 σε σύγκριση µε 4,4% τον προηγούµενο µήνα και 6,2% τον αντίστοιχο περσινό µήνα. Ο ετήσιος ρυθµός µεγέθυνσης των τραπεζικών καταθέσεων κατοίκων Κύπρου σε εγχώριο νόµισµα παρουσίασε µικρή πτώση της τάξης του 0,3% το Μάρτιο 2005 σε σύγκριση µε άνοδο 4,3% το Μάρτιο του 2004, ενώ οι καταθέσεις σε συνάλλαγµα εξακολούθησαν να παρουσιάζουν σηµαντική αύξηση. Παράλληλα, στην αγορά χρήµατος, καταγράφηκαν συνθήκες πλεονάζουσας τραπεζικής ρευστότητας την περίοδο υπό ανασκόπηση.

6 ιεθνείς οικονοµικές εξελίξεις 4 Στις 3 Μαΐου 2005, η Οµοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ προέβη σε αύξηση του βασικού της επιτοκίου κατά 25 µονάδες βάσης. Ο πληθωρισµός παρουσίασε µικρή άνοδο στο 3,1% το Μάρτιο, από το 2,8% που καταγράφηκε το Φεβρουάριο του 2005, εξακολουθώντας να βρίσκεται σε ψηλότερα επίπεδα από το 1,7% που καταγράφηκε το Μάρτιο του Η ανεργία βρισκόταν στο 5,2% το Μάρτιο σε σύγκριση µε 5,7% τον αντίστοιχο µήνα του Οικονοµικοί αναλυτές εξακολουθούν να εκφράζουν ανησυχία για το µέγεθος των δίδυµων ελλειµµάτων και των επιπτώσεών τους, παρά τη διακηρυγµένη πολιτική της κυβέρνησης Μπους για περιορισµό τους. Η ψηλή τιµή του πετρελαίου τύπου Brent, η οποία το µήνα Απρίλιο ξεπέρασε κατά µέσο όρο τα $50 ανά βαρέλι, αποτελεί επίσης ανασταλτικό παράγοντα για την πορεία της αµερικάνικης οικονοµίας. Αναφορικά µε τις χρηµατιστηριακές αγορές, οι δείκτες Dow Jones, S & P 500 και Nasdaq απώλεσαν, αντίστοιχα, 3,0%, 2,0% και 3,9% το µήνα Απρίλιο. Η αρνητική αυτή εξέλιξη στους χρηµατιστηριακούς δείκτες οφείλεται, εν µέρει, στη σταδιακή αύξηση των επιτοκίων από την Οµοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. Στη ζώνη του ευρώ, ο ετήσιος ρυθµός οικονοµικής µεγέθυνσης διαµορφώθηκε στο 1,8%, το τέταρτο τρίµηνο του 2004 ενώ αναµένεται να φτάσει γύρω στο 1,5% το τρέχον έτος. Οι τοµείς της βιοµηχανίας και των υπηρεσιών παρουσιάζουν σµίκρυνση, ενισχύοντας τα σηµάδια περιορισµένης ανάκαµψης στην οικονοµία της Ευρωζώνης. Σύµφωνα µε προκαταρκτικά στοιχεία, ο πληθωρισµός τον Απρίλιο, παρέµεινε αµετάβλητος για τρίτο συνεχή µήνα στο 2,1%. Τον Απρίλιο του 2004 ο πληθωρισµός βρισκόταν στο 2,0%. Η αύξηση στην τιµή του πετρελαίου θεωρείται ακόµη ο κυριότερος παράγοντας πληθωριστικών πιέσεων µεσοπρόθεσµα. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αποφάσισε στις 4 Μαΐου να διατηρήσει τα βασικά της επιτόκια αµετάβλητα, συνεχίζοντας τη στάση αναµονής, ενώ τόσο ο Πρόεδρος όσο και ο Αντιπρόεδρός της δήλωσαν ότι δεν προβλέπουν άνοδο των επιτοκίων στο παρόν στάδιο εφόσον δεν υπάρχουν πληθωριστικές

7 5 πιέσεις στο βραχυπρόθεσµο ορίζοντα. Η ανεργία παρέµεινε ουσιαστικά αµετάβλητη στο 8,9% το Μάρτιο. Αναφορικά µε τους σηµαντικότερους χρηµατιστηριακούς δείκτες, τον Απρίλιο τόσο ο DAX της Γερµανίας όσο και ο CAC 40 της Γαλλίας κατέγραψαν ζηµιές 3,8% έκαστος, ενω ο BCI της Ιταλίας κατέγραψε ζηµιές της τάξης του 4,4%. Στη Βρετανία, η κυβέρνηση των Εργατικών επανεκλέγηκε στις 5 Μαΐου. Πρόσφατα στοιχεία δεικνύουν επιβράδυνση του ρυθµού οικονοµικής µεγέθυνσης για το τρέχον έτος. Οι βασικότεροι παράγοντες που επηρεάζουν στο παρόν στάδιο τη βρετανική οικονοµία είναι η µείωση στις καταναλωτικές δαπάνες και στη βιοµηχανική παραγωγή. Ο ετήσιος ρυθµός µεγέθυνσης εκτιµάται στο 2,8% για το πρώτο τρίµηνο του 2005, ενώ αναλυτές αναµένουν ετήσια αύξηση του Α.Εγχ.Π. γύρω στο 2,5% για το 2005, σε σύγκριση µε 3,0% - 3,5% που είναι οι προβλέψεις της βρετανικής κυβέρνησης. Ο πληθωρισµός ανήλθε στο 1,9% το Μάρτιο του 2005, σε σύγκριση µε 1,6% το Φεβρουάριο του 2005 και 1,1% το Μάρτιο του Η Τράπεζα της Αγγλίας διατήρησε τα επιτόκια της στερλίνας αµετάβλητα κατά την πρόσφατη συνεδρία της στις 9 Μαΐου. Στο µέτωπο της απασχόλησης, το ποσοστό ανεργίας για την τριµηνία εκεµβρίου-φεβρουαρίου κυµάνθηκε στο 4,8% και παρέµεινε αµετάβλητο σε σύγκριση µε την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Το µήνα Απρίλιο ο δείκτης FTSE 100 σηµείωσε ζηµιές ύψους 1,9%. Στην Ιαπωνία, ο αποπληθωρισµός συνεχίζει να διατηρείται παρά τα ενθαρρυντικά σηµάδια της οικονοµίας ενώ η Τράπεζα της Ιαπωνίας παραµένει σταθερή στην πολιτική των µηδενικών επιτοκίων. Ο ετήσιος ρυθµός οικονοµικής µεγέθυνσης για το τέταρτο τρίµηνο του 2004 σηµείωσε άνοδο της τάξης του 0,8%. Οι τιµές µε βάση το είκτη Τιµών Καταναλωτή παρουσίασαν µείωση 0,2% το Μάρτιο του 2005, σε σύγκριση µε πτώση 0,3% το Φεβρουάριο και πτώση 0,1% το Μάρτιο του Η ανεργία υποχώρησε στο 4,5% το Μάρτιο, σε σύγκριση µε 4,7% που ήταν το Φεβρουάριο του 2005 και το Μάρτιο του Στο χρηµατιστηριακό µέτωπο, ο δείκτης Nikkei τον Απρίλιο κατέγραψε σηµαντικές ζηµιές ύψους 5,7%.

8 6 Η τιµή του αργού πετρελαίου τύπου Brent ξεπέρασε τα $50 ανά βαρέλι. Συγκεκριµένα, τον Απρίλιο η µέση τιµή κυµάνθηκε στα $51,30 το βαρέλι, παρόλο που παρουσίασε µικρή µείωση σε σύγκριση µε τον προηγούµενο µήνα. Ο κρύος χειµώνας και οι περιορισµοί στην προσφορά πετρελαίου ώθησαν τις τιµές προς τα πάνω. Οι κλυδωνισµοί στην αγορά πετρελαίου αναµένεται ότι θα συνεχιστούν, δηµιουργώντας έντονες διακυµάνσεις στην τιµή του µαύρου χρυσού βραχυπρόθεσµα. Επισηµαίνεται, επίσης ότι η αύξηση στην ηµερήσια παραγωγή πετρελαίου από τον Οργανισµό Πετρελαιοεξαγωγικών χωρών (OPEC) δεν αποτέλεσε αποτελεσµατική τροχοπέδη στην αύξηση της τιµής του πετρελαίου. Συναλλαγµατικές ισοτιµίες Στις 10 Μαΐου, 2005, η ισοτιµία του ευρώ έναντι του δολαρίου έφθασε τα 128 σεντ έναντι 130 σεντ στις 31 Μαρτίου, 2005 και 118 σεντ στις 10 Μαΐου, Το δολάριο ανέτρεψε µερικώς την αρνητική πορεία που κατέγραψε τους πρώτους µήνες του χρόνου κυρίως λόγω των εκτιµήσεων για συνέχιση της αυστηρής νοµισµατικής πολιτικής από την Fed. Η ισοτιµία του ευρώ έναντι της στερλίνας βρισκόταν στις 68 πέννες στις 10 Μαΐου, 2005 στις 69 πέννες την 31 η Μαρτίου, 2005 και στις 66 πέννες την 10 η Μαΐου, Σηµειώνεται ότι τον Απρίλη η στερλίνα σηµείωσε µικρές αυξοµειώσεις χωρίς να παρουσιάσει ουσιαστική µεταβολή. Κυπριακή Λίρα Την περίοδο από 1 η Απριλίου µέχρι 10 Μαΐου, 2005, το κυπριακό νόµισµα παρουσίασε µικρές διακυµάνσεις µε τάση οριακής ενδυνάµωσης έναντι του ευρώ φθάνοντας τα 1,7218 ευρώ στις 10 Μαΐου, 2005, σε σύγκριση µε 1,7059 ευρώ στις 31 Μαρτίου, Αντικατοπτρίζοντας τις διακυµάνσεις των διεθνών νοµισµάτων κατά την εν λόγω περίοδο, η

9 7 κυπριακή λίρα παρουσίασε ενδυνάµωση έναντι του δολαρίου φθάνοντας τα 2,2124 δολάρια ανά κυπριακή λίρα στις 10 Μαΐου 2005 σε σύγκριση µε 2,2099 στις 31 Μαρτίου, Κατά την ίδια περίοδο η κυπριακή λίρα παρουσίασε µικρές διακυµάνσεις έναντι της στερλίνας, φθάνοντας στις 1,1761 στερλίνες στις 10 Μαΐου, 2005 σε σύγκριση µε 1,1741 στερλίνες την 31 η Μαρτίου, Οι συνολικές αγοραπωλησίες συναλλάγµατος που διεκπεραιώθηκαν από την Κεντρική Τράπεζα το µήνα Απρίλιο, 2005, και το πρώτο δεκαήµερο του Μάη, 2005, µε βάση την ηµεροµηνία συναλλαγής (transaction date), παρουσιάζονται στον Πίνακα 4. Οι αντίστοιχες ηµερήσιες συνολικές αγοραπωλησίες συναλλάγµατος της Κεντρικής Τράπεζας, από το 2001 και εντεύθεν, παρουσιάζονται στο ιάγραµµα 3. Τον Απρίλιο του 2005 καταγράφηκαν καθαρές εισροές 66,32 εκατ. σε σύγκριση µε καθαρές εκροές της τάξης των 93,62 εκατ. τον Απρίλιο του 2004, οι οποίες όµως οφείλονταν κυρίως στις ανησυχίες που σχετίζονταν µε το δηµοψήφισµα στις 24 Απριλίου 2004, καθώς και στις ανυπόστατες και διαψευσθείσες φήµες για υποτίµηση της κυπριακής λίρας µετά την ένταξη µας στην Ευρώπη την 1 η Μαΐου 2004 και την πλήρη ελευθεροποίηση της διακίνησης κεφαλαίων. Κατά την περίοδο 1 10 Μαΐου, 2005, καταγράφηκαν εισροές της τάξης των 49,50 εκατ. σε σύγκριση µε καθαρές εκροές 12,81 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του Σηµειώνεται ότι οι καθαρές εισροές που σηµειώθηκαν το Μάιο του 2005 οφείλονται κυρίως στη µείωση της ανοικτής συναλλαγµατικής θέσης των τραπεζών σε ευρώ, µετά την ένταξη της λίρας στο ΜΣΙ 2 και την περαιτέρω εµπέδωση της εµπιστοσύνης στο κυπριακό νόµισµα.

10 8 ΠΛΑΙΣΙΟ 1 Σταθµισµένη Συναλλαγµατική Ισοτιµία Κυπριακής Λίρας Οι διµερείς συναλλαγµατικές εξελίξεις που αναλύθηκαν πιο πάνω µπορούν να πλαισιωθούν από ανάλυση δεικτών της ονοµαζόµενης σταθµισµένης συναλλαγµατικής ισοτιµίας της κυπριακής λίρας. Οι δείκτες σταθµισµένης συναλλαγµατικής ισοτιµίας απεικονίζουν γενικά τη µέση διακύµανση της ισοτιµίας ενός νοµίσµατος σε σχέση µε τα νοµίσµατα των κυριότερων εµπορικών εταίρων της χώρας. Η σταθµισµένη συναλλαγµατική ισοτιµία ενός νοµίσµατος σε πραγµατικούς όρους αποτελεί την αποπληθωρισµένη τιµή της αντίστοιχης ονοµαστικής ισοτιµίας, όπου ο αποπληθωριστής δύναται να είναι είτε ο δείκτης τιµών καταναλωτή είτε άλλος δείκτης τιµών ή κόστους, όπως το µοναδιαίο κόστος εργασίας. Στο διάγραµµα 2Β παρουσιάζονται µηνιαίοι δείκτες σταθµισµένης συναλλαγµατικής ισοτιµίας της κυπριακής λίρας σε πραγµατικούς και ονοµαστικούς όρους από το 1992 µέχρι τον Απρίλιο του Ανοδική πορεία του δείκτη υποδηλώνει ενίσχυση του νοµίσµατος, και κατ επέκταση δείχνει τάση αποδυνάµωσης της ανταγωνιστικότητας των εξαγωγικών προϊόντων. Ο δείκτης σταθµισµένης ισοτιµίας της κυπριακής λίρας σε πραγµατικούς όρους REER IMF που φαίνεται στο εν λόγω διάγραµµα υπολογίζεται από το ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο ( ΝΤ). Η στάθµιση λαµβάνει υπόψη τον ανταγωνισµό σε τρίτες χώρες (third country competition weights) και περιλαµβάνει συνολικά 19 χώρες. Η στάθµιση γίνεται µε βάση τη σχετική βαρύτητα του κάθε εµπορικού εταίρου στο συνολικό εµπόριο και τουρισµό για την περίοδο , ενώ ως αποπληθωριστής χρησιµοποιείται ο δείκτης τιµών καταναλωτή. Ο εν λόγω δείκτης του ΝΤ που έχει έτος βάσης 2000=100 έφθασε τις 116,2 µονάδες το εκέµβριο 2004 που είναι και το πιο πρόσφατο στοιχείο του δείκτη. Λόγω της υπάρχουσας χρονικής υστέρησης, υπολογίζεται από την Κεντρική Τράπεζα ένας απλουστευµένος δείκτης µε οκτώ, αντί 19 χώρες, REER CBC, στη βάση του δείκτη του ΝΤ, ο οποίος, όπως φαίνεται στο διάγραµµα, ακολουθεί τον αρχικό δείκτη µε µεγάλη ακρίβεια. Τα πιο πρόσφατα διαθέσιµα στοιχεία του εν λόγω δείκτη που έχει βάση 2000=100, αφορούν τον Ιανουάριο 2005 για τον δείκτη στους πραγµατικούς όρους και το µήνα Απρίλιο 2005 για το δείκτη σε ονοµαστικούς όρους. Η ένδειξη του δείκτη REER CBC έφθασε το 115,2 τον Ιανουάριο Πρόσφατα στοιχεία που αφορούν το µήνα Απρίλιο 2005, παρουσίασαν µικρή υποχώρηση του δείκτη στις 110,6 µονάδες. Σηµειώνεται ότι, η εικόνα που παρουσιάζεται από τον ονοµαστικό δείκτη είναι διαφοροποιηµένη. Η εντονότερη ανατίµηση που παρατηρείται σε πραγµατικούς όρους τα τελευταία χρόνια οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στον ψηλότερο πληθωρισµό που καταγράφτηκε στην Κύπρο το 2002 και 2003 σε σχέση µε τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, λόγω κυρίως της σταδιακής αύξησης του συντελεστή ΦΠΑ από 10% στο 15% κατά το 2002 και το 2003 και των αυξήσεων σε άλλους φόρους κατανάλωσης, κυρίως στα πετρελαιοειδή.

11 9 Νοµισµατικές εξελίξεις Το Μάρτιο του 2005 παρατηρήθηκε επιβράδυνση στο ρυθµό µεγέθυνσης της συνολικής προσφοράς χρήµατος (Μ2) και στο ρυθµό µεγέθυνσης των πιστώσεων προς τον ιδιωτικό τοµέα, σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο µήνα του Ο ετήσιος ρυθµός επέκτασης της συνολικής προσφοράς χρήµατος (Μ2) έφτασε το 3,8% το Μάρτιο από 4,4% το Φεβρουάριο και 6,2% το Μάρτιο του 2004 (Πίνακας 5). Η επιβράδυνση στο ρυθµό µεγέθυνσης της προσφοράς χρήµατος το Μάρτιο του 2005 προήλθε, κυρίως, από την επιβράδυνση στο ρυθµό µεγέθυνσης στην πιστωτική επέκταση προς τον ιδιωτικό τοµέα. Ο ρυθµός µεγέθυνσης της προσφοράς χρήµατος, που περιλαµβάνει και τα συνεργατικά πιστωτικά ιδρύµατα (Μ2C) 1, σύµφωνα µε προκαταρκτικά στοιχεία, βρισκόταν στο 5,6% το Μάρτιο του 2005, σε σύγκριση µε 6,0% το Φεβρουάριο και 7,3% το Μάρτιο Ο ετήσιος ρυθµός επέκτασης των τραπεζικών χορηγήσεων προς τον ιδιωτικό τοµέα παρουσίασε επιβράδυνση στο 4,1% το Μάρτιο του 2005 από 6,3% το Φεβρουάριο και 4,9% το Μάρτιο του προηγούµενου έτους. Η σηµαντική επιβράδυνση στο ρυθµό µεγέθυνσης της πιστωτικής επέκτασης το Μάρτιο προήλθε από διαγραφή επισφαλών απαιτήσεων από τους ισολογισµούς ορισµένων τραπεζικών ιδρυµάτων. Λαµβάνοντας υπόψη τα διαγραφέντα δάνεια ο προσαρµοσµένος ρυθµός πιστωτικής επέκτασης για τον εν λόγω µήνα φτάνει το 5,9%. Τα δάνεια για κατασκευές παρουσίασαν αύξηση 18,1 εκατ. κατά τους πρώτους τρεις µήνες του 2005, ενώ, αντίθετα, τα προσωπικά δάνεια κατέγραψαν σηµαντική µείωση της τάξης των 54,3 εκατ. κατά την ίδια περίοδο. Ως προς τους υπόλοιπους τοµείς, παρατηρήθηκε επέκταση των πιστώσεων προς το βιοµηχανικό τοµέα κατά 10,0 εκατ. και αύξηση στα δάνεια για τουριστικές επιχειρήσεις κατά 7,3 εκατ. 1 Το νοµισµατικό µέγεθος M2C δίδεται µε κάθε επιφύλαξη αφού τα Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύµατα δεν εποπτεύονται από την Κεντρική Τράπεζα και επιπλέον η µηχανογράφηση από τη Συνεργατική Εταιρεία Μηχανογράφησης (ΣΕΜ) δεν έχει ολοκληρωθεί ώστε να καλύπτει όλα τα Συνεργατικά.

12 10 Όσον αφορά το δανεισµό των κατοίκων Κύπρου σε ξένο νόµισµα, παρατηρήθηκε αύξηση της τάξης των 28,6 εκατ. το Μάρτιο του 2005, σε σύγκριση µε αύξηση 16,5 εκατ. το Φεβρουάριο (Πίνακας 8). Το µερίδιο των δανείων σε ξένο νόµισµα στο σύνολο των πιστώσεων αυξήθηκε στο 11,1% από 10,7% τον προηγούµενο µήνα και 9,8% το Μάρτιο του Στο τέλος Μαρτίου, ως ποσοστό του συνόλου των δανείων κατοίκων Κύπρου σε ξένο νόµισµα, τα δάνεια σε ευρώ ανέρχονταν στο 68,4%, τα δάνεια σε δολάρια στο 9,6% και τα δάνεια σε ελβετικά φράγκα στο 17,9%. Το πρώτο τρίµηνο του 2005 παρατηρήθηκε µείωση στις καταθέσεις των Κυπρίων (συµπεριλαµβανοµένης της κυβέρνησης) σε εγχώριο νόµισµα της τάξης των 81,5 εκατ., ενώ, αντίθετα, συνεχίστηκε η αύξηση στις καταθέσεις κατοίκων Κύπρου σε ξένο νόµισµα κατά 103,7 εκατ., µε ιδιαίτερη προτίµηση στις καταθέσεις προθεσµίας. Την αντίστοιχη περίοδο του 2004 η αύξηση στις καταθέσεις σε ξένο νόµισµα ήταν της τάξης των 67,3 εκατ. Στη χρηµαταγορά το Μάρτιο και τον Απρίλιο συνεχίστηκαν οι συνθήκες πλεονάζουσας ρευστότητας, µε αποτέλεσµα την παρέµβαση της Κεντρικής Τράπεζας µέσω δηµοπρασιών αποδοχής καταθέσεων. Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι η πτώση των καταθέσεων της κυβέρνησης τον Απρίλιο (Πίνακας 9) αποδίδεται στην αποπληρωµή δανείων σε ξένο νόµισµα η οποία δεν επηρέασε την τραπεζική ρευστότητα αφού καταγράφηκε ως µείωση στα συναλλαγµατικά διαθέσιµα. Στην απάµβλυνση της πλεονασµατικής ρευστότητας συνέβαλε η πώληση τίτλων του δηµοσίου τον Απρίλιο. Ως αποτέλεσµα, δεν υπήρξαν παρεµβάσεις τον εν λόγω µήνα εκ µέρους της Κεντρικής Τράπεζας. Το πρώτο δεκαπενθήµερο του Μάη παρατηρήθηκε και πάλι πλεονάζουσα ρευστότητα. Η Κεντρική Τράπεζα σε δηµοπρασία αποδοχής καταθέσεων στις 5 Μαΐου απορρόφησε 50,0 εκατ. µε µέσο επιτόκιο 3,84%.

13 11 Όσον αφορά τα επιτόκια, ο µέσος όρος του διατραπεζικού επιτοκίου µιας νύχτας µειώθηκε στο 3,83% τον Απρίλιο από 4,16% το Μάρτιο, αντανακλώντας τις συνθήκες υπερβάλλουσας τραπεζικής ρευστότητας. Το αντίστοιχο επιτόκιο τον Απρίλιο του 2004 ήταν 3,25%. Το Μάρτιο του 2005 δεν υπήρξαν δηµοπρασίες σε τίτλους του δηµοσίου, ενώ τον Απρίλιο διεξήχθησαν δηµοπρασίες σε όλους τους κυβερνητικούς τίτλους, οι οποίες απορρόφησαν µεγάλο µέρος από την υπερβάλλουσα ρευστότητα. Το µέσο επιτόκιο στα γραµµάτια δηµοσίου διάρκειας 13 και 52 εβδοµάδων βρισκόταν στο 4,28% και 4,91%, αντίστοιχα. Τον ίδιο µήνα τα µέσα επιτόκια στα πενταετή και δεκαετή χρεόγραφα βρίσκονταν στο 5,87% και 5,84%, αντίστοιχα, σε σύγκριση µε 5,97% και 5,89%, αντίστοιχα, το Φεβρουάριο του Σηµειώνεται ότι το επιτόκιο στους τίτλους δεκαπενταετούς διάρκειας διαµορφώθηκε στο 6,17% από 7,05% που ήταν τον Ιούνιο του 2004 όταν διενεργήθηκε η τελευταία δηµοπρασία. Χρηµατιστήριο Αξιών Κύπρου Ο δείκτης τιµών του Χρηµατιστηρίου Αξιών Κύπρου (ΧΑΚ) κατέγραψε άνοδο το πρώτο δεκαπενθήµερο του Απριλίου φτάνοντας µέχρι τις 87,2 µονάδες, για να κλείσει τελικά το µήνα στις 85,5 µονάδες. Το Μάρτιο ο δείκτης είχε κλείσει στις 84,9 µονάδες ( ιάγραµµα 6). Τόσο ο µέσος ηµερήσιος όγκος όσο και η µέση ηµερήσια αξία συναλλαγών παρουσίασαν πτώση το µήνα Απρίλιο. Συγκεκριµένα, ο µέσος ηµερήσιος όγκος ήταν 461 συναλλαγές από 969 τον προηγούµενο µήνα, ενώ η µέση ηµερήσια αξία ήταν 0,4 εκατ. σε σύγκριση µε 0,7 εκατ. το Μάρτιο. Όσον αφορά τις επενδύσεις µη κατοίκων στο ΧΑΚ, τα τελευταία στοιχεία αναφέρονται στο µήνα Απρίλιο, 2005, κατά τη διάρκεια του οποίου παρατηρήθηκαν καθαρές εκροές ύψους 0,1 εκατ., περίπου στα ίδια επίπεδα που καταγράφηκαν το Μάρτιο, µε το µεγαλύτερο όγκο πράξεων να προέρχεται από την Ελλάδα.

14 12 Εγχώριες εξελίξεις Tον Απρίλιο του 2005 ο πληθωρισµός σηµείωσε άνοδο και διαµορφώθηκε στο 3,08% σε σχέση µε 2,89% τον προηγούµενο µήνα. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται, βασικά, στην επιτάχυνση των τιµών του ηλεκτρισµού, των βιοµηχανικών µη-πετρελαιοειδών προϊόντων και των καυσίµων. Αντίθετα, οι τιµές των γεωργικών προϊόντων καθώς και των υπηρεσιών παρουσίασαν επιβράδυνση σε σύγκριση µε τον προηγούµενο µήνα, ενώ, ταυτόχρονα, οι τιµές των µηχανοκίνητων οχηµάτων σηµείωσαν περαιτέρω πτώση. Ο αριθµός των τουριστών που επισκέφθηκαν την Κύπρο αυξήθηκε κατά 22,4% το Μάρτιο του 2005 σε σύγκριση µε αύξηση 22,2% που καταγράφηκε τον αντίστοιχο µήνα του Οι αφίξεις τουριστών αυξήθηκαν κατά 10% την περίοδο Ιανουαρίου Μαρτίου 2005, σε σύγκριση µε αύξηση 6,6% την αντίστοιχη περίοδο του προηγούµενου χρόνου. Οι εισπράξεις από τον τουρισµό κατέγραψαν αύξηση της τάξης του 13,2% το Μάρτιο του 2005 σε σύγκριση µε αύξηση 11,2% το Μάρτιο του Οι εισπράξεις από τον τουρισµό σηµείωσαν αύξηση της τάξης του 2,9% την περίοδο Ιανουαρίου Μαρτίου 2005, σε σύγκριση µε µείωση 5,9% την αντίστοιχη τριµηνία του Τα στοιχεία για εισπράξεις από τον τουρισµό δεν περιλαµβάνουν εισπράξεις που προέρχονται από δαπάνες τουριστών που έχουν ιδιόκτητη κατοικία στην Κύπρο. Ο Πίνακας 16 παρουσιάζει µια συνοπτική εικόνα του εµπορικού ισοζυγίου για τους πρώτους δύο µήνες του 2005, στη βάση προκαταρκτικών στοιχείων που εκδίδονται από τη Στατιστική Υπηρεσία. Οι συνολικές εισαγωγές παρουσίασαν αύξηση της τάξης του 19,0%, σε αντίθεση µε αύξηση της τάξης του 4,9% που καταγράφηκε την αντίστοιχη περίοδο του Η αύξηση αυτή οφείλεται, εν µέρει, στην ανάκαµψη της οικονοµικής δραστηριότητας στην Κύπρο, καθώς επίσης σε εξωγενείς παράγοντες, όπως οι αυξηµένες εισαγωγές πετρελαιοειδών.

15 13 Ως αποτέλεσµα των πιο πάνω, το εµπορικό ισοζύγιο παρουσίασε επιδείνωση, αφού καταγράφηκε έλλειµµα της τάξης των 310,0 εκατ. τους πρώτους δύο µήνες, σε σύγκριση µε έλλειµµα ύψους 274,3 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του Σε σχέση µε την ιδιωτική κατανάλωση, ο δείκτης κύκλου εργασιών λιανικού εµπορίου ήταν κατά 4,2% ψηλότερος τον Ιανουάριο του 2005 από τον αντίστοιχο µήνα του Κατά το 2004 ο εν λόγω δείκτης παρουσίασε άνοδο της τάξης του 3,5%. Στην αγορά εργασίας, ο αριθµός των εγγεγραµµένων ανέργων αυξήθηκε κατά 7,7% τους πρώτους τέσσερις µήνες του 2005, σε σύγκριση µε αύξηση 9,0% την αντίστοιχη περίοδο του 2004, ενώ η ανεργία, ως ποσοστό του οικονοµικά ενεργού πληθυσµού, κυµάνθηκε στο 4,3%, σε σύγκριση µε 4,0% τους πρώτους τέσσερις µήνες του Κατά τον Απρίλιο του 2005 η ανεργία κυµάνθηκε στο 3,2% του οικονοµικά ενεργού πληθυσµού, σε σύγκριση µε 2,9% τον αντίστοιχο µήνα του Στους δευτερογενείς τοµείς της οικονοµίας σηµειώνονται ανάµικτες εξελίξεις. Κατά το πρώτο δίµηνο του 2005 η µεταποίηση παρουσίασε οριακή πτώση ενώ, αντίθετα, η πορεία του τοµέα των κατασκευών συνεχίζει να είναι ανοδική. Ενδεικτική τούτου είναι η αύξηση που παρουσίασαν οι δείκτες εµβαδού αδειών οικοδοµής, καθώς επίσης οι πωλήσεις τσιµέντου κατά το πρώτο τρίµηνο του Σύµφωνα µε τους προκαταρκτικούς ενοποιηµένους λογαριασµούς του Υπουργείου Οικονοµικών, που καλύπτουν την κεντρική κυβέρνηση και τα Ταµεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κατά την περίοδο Ιανουαρίου Μαρτίου 2005, τα συνολικά έσοδα του κράτους ανήλθαν στα 726,8 εκατ. ενώ οι συνολικές δαπάνες στα 634,7 εκατ. Ως αποτέλεσµα, καταγράφηκε δηµοσιονοµικό πλεόνασµα 92,1 εκατ. ή ποσοστό 1,2% του Α.Εγχ.Π. σε σύγκριση µε έλλειµµα 22,2 εκατ. ή ποσοστό 0,3% την αντίστοιχη τριµηνία του 2004.

16 14 Πιο αναλυτικά και πάντοτε σε σύγκριση µε την αντίστοιχη περίοδο του 2004, τα δηµόσια έσοδα αυξήθηκαν κατά 26,5% λόγω, κυρίως, της αύξησης των φορολογικών εισπράξεων κατά 23,4% που, ουσιαστικά, οφείλεται στη σηµαντική αύξηση της κατηγορίας άλλων άµεσων φόρων που συµπεριλαµβάνει την είσπραξη 69,4 εκατ. από την εφαρµογή της φορολογικής αµνηστίας. Καταγράφηκε επίσης αύξηση στα µη-φορολογικά έσοδα κατά 21,4% λόγω είσπραξης περίπου 35 εκατ. που εγκρίθηκαν κατά το 2004 για πληρωµή από την ΑΤΗΚ. Από πλευράς δηµοσίων δαπανών, και πάλι σε σύγκριση µε την αντίστοιχη περίοδο του 2004, καταγράφηκαν σηµαντικές µειώσεις στις χορηγίες και στις κοινωνικές συντάξεις που βασικά οφείλονται σε πιθανές χρονικές καθυστερήσεις πληρωµών καθώς και µείωση των αµυντικών δαπανών. Οι κεφαλαιουχικές επενδύσεις κατέγραψαν αύξηση κατά 93,3% εξαιτίας πληρωµών κατά τους πρώτους τρεις µήνες του έτους για εγκεκριµένα έργα. Παρόλο που τα προαναφερόµενα στοιχεία καλύπτουν µόνο την πρώτη τριµηνία του τρέχοντος έτους, εκτιµάται ότι το δηµοσιονοµικό έλλειµµα ως ποσοστό του Α.Εγχ.Π. θα µειωθεί κάτω από το 3,0%, νοουµένου ότι η κυβέρνηση δε θα παρεκκλίνει από την προδιαγραφείσα πορεία της δηµοσιονοµικής εξυγίανσης. Η ένταξη της Κύπρου στο ΜΣΙ 2 εξυπακούει εντατικοποίηση των προσπαθειών για τήρηση των µέτρων περιορισµού των κρατικών δαπανών και ενίσχυσης των εσόδων. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση δεν θα πρέπει να διστάσει να υλοποιήσει επιπρόσθετα διορθωτικά µέτρα, αν αυτό κριθεί αναγκαίο. Η επιτυχής διετής θήτευση της κυπριακής λίρας στο ΜΣΙ 2 θα διασφαλίσει τη µεγίστης οικονοµικής σηµασίας ένταξη της Κύπρου στην Ευρωζώνη. Επιπρόσθετα, ιδιαίτερα µετά την ένταξη στο Μηχανισµό, θα πρέπει να τονιστεί η αναγκαιότητα εφαρµογής δοµικών µέτρων που θα υποστηρίξουν τη βιωσιµότητα των δηµόσιων οικονοµικών µεσοπρόθεσµα αλλά και µακροπρόθεσµα. Για αυτό το λόγο θα πρέπει, µεταξύ άλλων, να υπογραµµιστεί η αναγκαιότητα της αύξησης του ορίου αφυπηρέτησης των δηµοσίων υπαλλήλων στο 63 ο έτος, όπως επίσης και, γενικότερα, η ανάληψη µελετών για τη µεταρρύθµιση στα σχέδια συντάξεων και ιατρικής περίθαλψης.

17 15 Στη βάση των προαναφερθεισών εξελίξεων στην εγχώρια οικονοµία, οι προοπτικές για το 2005 στο µέτωπο αυτό είναι εν γένει θετικές, παρά τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις από τη διατήρηση των τιµών του πετρελαίου σε ψηλό επίπεδο. Σε µια τέτοια περίπτωση, ο πληθωρισµός αναµένεται να σηµειώσει επιτάχυνση και να κυµανθεί µεταξύ 2,5% και 3,0%, ενώ το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αναµένεται να παρουσιάσει µικρή µόνο βελτίωση, παρά την αναµενόµενη αύξηση του τουριστικού εισοδήµατος και την επίσης αναµενόµενη µείωση των εισαγωγών αυτοκινήτων. Ο πραγµατικός ρυθµός αύξησης του Α.Εγχ.Π. υπολογίζεται να κυµανθεί γύρω στο 4% ενώ η ανεργία, ως ποσοστό του οικονοµικά ενεργού πληθυσµού, να περιοριστεί περίπου στα ίδια επίπεδα µε το Τέλος, το δηµοσιονοµικό έλλειµµα αναµένεται να περιοριστεί κάτω από το 3,0% του Α.Εγχ.Π.

18 16 Πίνακας 1 Προβλέψεις Α.Εγχ.Π. (ετήσια ποσοστιαία µεταβολή) (1) The Economist Poll Lehman Brothers ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο Ευρωπαϊκή Επιτροπή GDP forecasts (2) Weekly Outlook - GDP (3) World Economic Outlook (4) Economic Forecasts (5) Βρετανία 3,0 2,5 2,2 (2,4) 3,1 2,4 1,9 3,1 (3,4) 2,6 (2,5) 2,6 3,1 (3,3) 2,8 2,8 Ιαπωνία 3,0 1,1 (1,4) 1,9 (1,8) 2,6 0,5 (0,4) 0,8 2,6 (4,4) 0,8 (2,3) 1,9 2,7 (4,2) 1,1 (2,1) 1,7 (2,3) ΗΠΑ 4,3 3,7 3,2 4,4 3,4 (3,9) 3,0 (3,1) 4,4 (4,3) 3,6 (3,5) 3,6 4,4 3,6 (3,0) 3,0 (2,9) Ευρωζώνη 1,8 1,5 (1.6) 1,9 1,8 1,3 (1,4) 1,3 (1,5) 2,0 (2,2) 1,6 (2,2) 2,3 2,0 (2,1) 1,6 (2,0) 2,1 (2,2) Παγκόσµια 3,2 2,2 (2,4) 2,0 (2,1) 5,1 (5,0) 4,3 4,4 5,0 4,2 4,1 (4,2) (1) Οι αριθµοί σε παρένθεση δίνουν το αντίστοιχο της τελευταίας Έκθεσης Nοµισµατικής Πολιτικής, σε περίπτωση αλλαγής. Στην περίπτωση του ΝΤ και της ΕΕ οι αριθµοί σε παρένθεση αναφέρονται, αντίστοιχα, στις προβλέψεις του Σεπτεµβρίου 2004 και του Οκτωβρίου, (2) The Economist, 7 Μαΐου (3) Lehman Brothers Global Weekly Economic Monitor, 6 Μαΐου (4) ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο, World Economic Outlook, Απρίλιος (5) Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Economic Forecasts, Άνοιξη Πίνακας 2 Βασικοί χρηµατιστηριακοί δείκτες (τιµές κλεισίµατος) % µεταβολή 31 εκ. 31 Μαρτ. 29 Απρ. Ιαν.-Απρ. Απρ. ΗΠΑ Dow Jones , , ,5-5,5-3,0 S&P , , ,9-4,5-2,0 Nasdaq 2.175, , ,7-11,7-3,9 Γερµανία DAX 4.256,1 (1) 4.348, ,8-1,7-3,8 Γαλλία CAC , , ,7 2,4-3,8 Ιταλία BCI 1.475, , ,7 0,4-4,4 Βρετανία FTSE , , ,7-0,3-1,9 Ιαπωνία Nikkei ,8 (1) , ,9 (2) -4,2-5,7 Πηγή: Reuters (1) τιµή κλεισίµατος 30 εκεµβρίου 2004 (2) τιµή κλεισίµατος 28 Απριλίου 2005

19 17 Πίνακας 3 Βασικοί οικονοµικοί δείκτες (ποσοστιαία µεταβολή από την αντίστοιχη περίοδο του προηγούµενου έτους) Α.Εγχ.Π (Q3) 2004 (Q4) (τριµηνιαία) (1) (ετήσια) (τριµηνιαία) (1) (ετήσια) Βρετανία 2,9 (3) 2,9 (3) 2,2 (4) 2,8 (4) -0,1 (5) 2,7 4,8 (6) 1,9 Ιαπωνία 0,2 2,6 0,5 0,8 1,1 1,2 (5) 4,5-0,2 ΗΠΑ 3,8 (3) 3,9 (3) 3,1 (4) 3,6 (4) 3,9 3,0 5,2 3,1 Ευρωζώνη 1,1 1,8 0,8 1,8 0,6 (5) 1,4 8,9 2,1 (7) Πηγή: The Economist, 7 Μαΐου 2005 (1) ποσοστιαία µεταβολή από το προηγούµενο τρίµηνο, αναγόµενη σε ετήσια βάση (2) βάσει του είκτη Τιµών Καταναλωτή (3) 2004 (Q4) (4) 2005 (Q1) (5) Φεβρουάριος 2005 (6) εκέµβριος Φεβρουάριος 2005 (7) Απρίλιος 2005 Βιοµηχανική παραγωγή Λιανικές Μάρτιος πωλήσεις (ετήσια) Μάρτιος (ετήσια) Ανεργία Μάρτιος (ετήσια) Πληθωρισµός Μάρτιος (ετήσια) (2)

20 18 ιάγραµµα 1 ιεθνείς συναλλαγµατικές ισοτιµίες 04/01/ /05/2005 ολάριο Η.Π.Α. ανά Ευρώ 0,80 0,90 1,00 1,10 1,20 1,30 1, Γεν Ιαπωνίας ανά Ευρώ Λίρα Αγγλίας ανά Ευρώ 0,56 0,58 0,60 0,62 0,64 0,66 0,68 0,70 0,72 0, ολάριο Η.Π.Α ανά Λίρα Αγγλίας 1,30 1,40 1,50 1,60 1,70 1,80 1,90 2,

21 19 ιάγραµµα 2Α Συναλλαγµατική ισοτιµία ευρώ έναντι της κυπριακής λίρας 04/01/ /05/2005 1,7700 1,7600 1,7500 1,7400 1,7300 1,7200 1,7100 1,7000 1,6900 1,6800 1,6700 1,6600 1, /01/ /02/ /03/ /04/ /05/ /06/ /07/ /08/ /09/ /10/ /11/ /12/ /01/ /02/ /03/ /04/ /05/ /07/ /08/ /09/ /10/ /11/ /12/ /01/ /02/ /03/ /04/ /05/ /06/ /07/ /08/ /09/ /10/ /11/ /12/ /01/ /03/ /04/ /05/ /06/ /07/ /08/ /09/ /10/ /11/ /12/ /01/ /02/ /03/ /04/ /05/ /06/ /07/ /08/ /09/ /10/ /11/ /01/ /02/ /03/ /04/ /05/ ,0% +2.25% +1.0% -1.0% -2.25% -3,0% Σηµείωση: Τα επίσηµα περιθώρια διακύµανσης της κυπριακής λίρας έναντι του ευρώ είναι καθορισµένα στο ±15%.

22 20 ιάγραµµα 2Β Συναλλαγµατικές ισοτιµίες έναντι της κυπριακής λίρας 04/01/ /05/2005 Γεν Ιαπωνίας Λίρα Αγγλίας 0,97 1,02 1,07 1,12 1,17 1, ολάριο Η.Π.Α. 1,40 1,50 1,60 1,70 1,80 1,90 2,00 2,10 2,20 2,30 2,

23 ιάγραµµα 2Γ Σταθµισµένη Συναλλαγµατική Ισοτιµία της Κυπριακής Λίρας (στάθµιση ΝΤ) ('Ετος Βάσης 2000=100) 1992M3 1992M6 1992M9 1992M M3 1993M6 1993M9 1993M M3 1994M6 1994M9 1994M M3 1995M6 1995M9 1995M M3 1996M6 1996M9 1996M M3 1997M6 1997M9 1997M M3 1998M6 1998M9 1998M M3 1999M6 1999M9 1999M M3 2000M6 2000M9 2000M M3 2001M6 2001M9 2001M M3 2002M6 2002M9 2002M M3 2003M6 2003M9 2003M M3 2004M6 2004M9 2004M M3 REER CBC REER IMF NEER

24 22 Πίνακας 4 Συνολικές αγοραπωλησίες της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου στην αγορά ξένου συναλλάγµατος Περίοδος Μέση τιµή Παρεµβάσεων Ξένα νοµίσµατα προς Λ.Κ. (µέσος όρος περιόδου) Αγορές(+)/Πωλήσεις(-) ξένου συναλλάγµατος από την Κεντρική Τράπεζα (µε βάση την ηµεροµηνία συναλλαγής) Σε εκατ. ξένου Συναλλάγµατος Ευρώ ολάριο Στερλίνα Ευρώ ολάριο Στερλίνα Σε εκατ. Λ.Κ. Έτος ,7314 1,5602 1, ,82 242,99 76,39 663, ,7383 1,6445 1, ,55 64,75 53,05 273, Τριµηνία 1,7121 1,9378 1,1849 1,7187 2,1357 1, , ,16 15,75 19,50 25,70-134,01-25, Q1 1,7240 1,8505 1, ,80 1,61 0,00-116, Q2 1,7050 1,9358 1, ,20 1,75 1,00-33, Q3 1,7073 1,9208 1, ,60 0,45 0,30 30, Q4 1,7123 2,0373 1, ,35 1,35 18,20-14, Q Q Q Q ,7060 1,7099 1,7271 1,7317 2,1398 2,0579 2,1107 2,2394 1,1604 1,1409 1,1612 1, ,75-19,05 199,60 116,2 2,00 6,50 4,95 2,3 30,20 1,10-19,20 13,6-64,23-7,49 101,02-54,82 Ιανουάριος 1,7051 2,1497 1, ,20-0,20 9,70-40,62 Φεβρουάριος 1,7064 2,1595 1, ,55 0,00 11,00-4,25 Μάρτιος 1,7066 2,0954 1, ,00 2,20 9,50-19,36 Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος 1,7058 1,7068 1,7171 1,7190 2,0416 2,0483 2,0838 2,1083 1,1355 1,1471 1,1402 1, ,15 49,95 92,15 54,70 0,00 0,00 6,50 5,40 1,00 0,00 0,10-23,70-93,62 29,22 56,90 13,64 Αύγουστος 1,7290 2,1063 1, ,00-0,30 4,50 48,89 Σεπτέµβριος 1,7332 2,1175 1, ,90-0,15 0,00 38,49 Οκτώβριος 1,7363 2,1681 1, ,10-0,15 2,50-11,31 Νοέµβριος 1,7320 2,2346 1, ,20 3,35 4,40-44,14 εκέµβριος 1,7269 2,3156 1,2007-7,90-0,90 6,70 0, Ιανουάριος 1,7189 2,2561 1, ,60 0,00 10,90-49,46 Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος* 1,7149 1,7145 1,7159 1,7254 2,2324 2,2602 2,2208 2,2271 1,1878 1,1868 1,1722 1, ,00-42,50 91,35 11,60 0,00 10,05 20,75 31,00 12,30 6,90 4,40 34,50-0,11-14,53 66,32 49,50 Πηγή: Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου *περιλαµβάνονται στοιχεία µέχρι τις 10 Μαΐου, 2005.

25 23 ιάγραµµα 3 Ηµερήσιες αγοραπωλησίες συναλλάγµατος της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου µε τις εγχώριες τράπεζες 2/1/ /05/ ,00 45,00 40,00 35,00 30,00 25,00 20,00 Λ.Κ. εκατ. 15,00 10,00 5,00 0,00-5,00-10,00-15,00-20,00-25,00 02/01/ /03/ /05/ /07/ /09/ /11/ /01/ /03/ /05/ /07/ /09/ /11/ /01/ /03/ /05/ /07/ /09/ /11/ /01/ /03/ /05/ /07/ /09/ /11/ /01/ /03/ /05/2005 Πηγή: Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου Σηµείωση: Αγορές ξένου συναλλάγµατος από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου εµφανίζονται µε θετικό πρόσηµο.

26 24 ιάγραµµα 4 Αύξηση του Μ2 (ετήσια ποσοστιαία µεταβολή, µηνιαία στοιχεία) M2 Μ2 (Κινητός κεντρικός µέσος τριών µηνών) % 22,0 20,0 18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2, Πηγή: Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου ιάγραµµα 5 Αύξηση των τραπεζικών πιστώσεων προς τον ιδιωτικό τοµέα (ετήσια ποσοστιαία µεταβολή, µηνιαία στοιχεία) Πιστώσεις προς τον ιδιωτικό τοµέα Κινητός κεντρικός µέσος τριών µηνών 20,0 18,0 16,0 14,0 % 12,0 10,0 8,0 6,0 4, Πηγή: Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου

27 25 Πίνακας 5 Βασικά νοµισµατικά µεγέθη (ετήσια ποσοστιαία µεταβολή ) Μάρτ. Φεβρ. Μάρτ. Προσφορά χρήµατος (Μ1) 1,1 2,6 32,6 10,6 37,3 9,1 6,4 Συνολική προσφορά χρήµατος (Μ2) 13,3 10,3 4,0 5,6 6,2 4,4 3,8 Πιστώσεις προς τον ιδιωτικό τοµέα 12,3 8,0 5,0 6,5 4,9 6,3 4,1 (1) Πηγή: Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (1) Το Μάρτιο 2005, διαγράφηκε αριθµός επισφαλών απαιτήσεων από τους ισολογισµούς ορισµένων τραπεζών. Λαµβάνοντας υπόψη το πιο πάνω γεγονός ο προσαρµοσµένος ρυθµός µεγέθυνσης των πιστώσεων προς τον ιδιωτικό τοµέα για τον εν λόγω µήνα φτάνει στο 5,9%. Πίνακας 6 Παράγοντες που επηρεάζουν τη συνολική προσφορά χρήµατος (µεταβολή, κυπριακές λίρες χιλιάδες) Μάρτ. Ιαν. - Μάρτ. Φεβρ. Μάρτ / /2005 Καθαρά συναλλαγµατικά διαθέσιµα (Foreign assets (net)) Πιστώσεις προς τον ιδιωτικό τοµέα (Claims on private sector) Πιστώσεις προς τον δηµόσιο τοµέα (Claims on public sector) Αταξινόµητα στοιχεία (Unclassified items) Συνολική προσφορά χρήµατος (Μ2) (Total money supply) Προσφορά χρήµατος (Μ1) (Money supply) Νόµισµα σε κυκλοφορία (Currency in circulation) Καταθέσεις όψεως (Demand deposits) ευτερογενής ρευστότητα (Quasi-money) Πηγή: Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου

28 26 Πίνακας 7 Τραπεζικές πιστώσεις κατά κατηγορία µεταβολή µεταβολή ΛΚ' 000 ΛΚ' 000 ηµόσια Ιδρύµατα και Οργανισµοί (1) Γεωργία Μεταλλεία Μεταποίηση Μεταφορές και Επικοινωνίες Εξωτερικό και Εγχώριο Εµπόριο Κτήρια και Κατασκευές Τουρισµός Προσωπικά και Επαγγελµατικά άνεια Προεξοφλήσεις Συναλλαγµατικών: Εσωτερικού Εξωτερικού Σύνολο Πηγή: Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (1) Περιλαµβάνει και δάνεια προς την Κυβέρνηση. Ιανουάριος - Μάρτιος Πίνακας 8 Πιστώσεις προς τον ιδιωτικό τοµέα (1) (µεταβολή, Κυπριακές λίρες εκατ.) Ιαν. Φεβρ. Μάρτ. άνεια σε ξένο νόµισµα σε κατοίκους Κύπρου 17,9 16,5 28,6 Σύνολο πιστώσεων -7,7 24,3-63,6 (υπόλοιπα τέλος περιόδου, Κυπριακές λίρες εκατ.) Μάρτ. Φεβρ. Μάρτ. άνεια σε ξένο νόµισµα σε κατοίκους Κύπρου 785,2 799,0 909,9 824,3 944,3 972,9 Σύνολο πιστώσεων 7904,1 8302,0 8844,2 8447,7 8860,8 8797,2 Μερίδιο % 9,9 9,6 10,3 9,8 10,7 11,1 Πηγή: Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (1) Από εγχώριες τράπεζες.

29 27 Πίνακας 9 Ρευστότητα τραπεζικού συστήµατος ( εκατ., ηµερήσιοι µέσοι όροι περιόδου) Καθαρό ενεργητικό σε χρυσό και συνάλλαγµα (NFA) Πράξεις κύριας αναχρηµατοδότησης (repos) Προσφορά ρευστότητας Πράξεις νοµισµατικής πολιτικής Πράξεις πιο µακροπρόθεσµης αναχρηµατοδότησης ιευκόλυνση οριακής χρηµατοδότησης (lombard) Άλλες πράξεις (swap) ιευκόλυνση αποδοχής καταθέσεων (overnight) Πρόσθετες και ειδικές και Σ.Μ.Ε. Καταθέσεις (additional & Απορρόφηση ρευστότητας Rev - repos & depos Τραπεζογραµµάτια, νοµίσµατα σε κυκλοφορία Καταθέσεις κεντρικής κυβέρνησης (καθαρές) 1) Άλλοι παράγοντες απορρόφησης ρευστότητας Τρεχούµενοι λογαριασµοί πιστωτικών ιδρυµάτων (MRA) special & (cur. in (καθαροί) S.M.E. dep.) circul.) ( ) Απρ ,6 0,0 0,0 0,2 0,0 14,7 79,4 210,4 422,4-328,7 208,5 535, ,6 Μάιος 1.112,4 0,0 0,0 3,2 0,0 13,4 79,4 152,3 438,8-315,7 214,8 532, ,2 Ιούν ,7 0,0 0,0 1,6 0,0 9,9 79,3 136,7 447,1-309,6 204,0 529, ,1 Ιούλ ,1 0,0 0,0 0,0 0,0 27,6 79,3 117,7 462,2-332,7 193,2 527, ,9 Αύγ ,4 0,0 0,0 0,0 0,0 24,0 79,3 146,8 471,3-343,6 196,6 530, ,6 Σεπτ ,1 0,0 0,0 2,6 0,0 14,0 79,7 174,5 465,9-302,2 184,8 530, ,6 Οκτ ,8 0,0 0,0 0,3 0,0 23,0 79,4 123,6 467,2-330,6 185,2 532, ,9 Νοέµ ,7 0,0 0,0 0,6 0,0 31,2 79,3 107,7 461,5-286,9 199,2 531, ,4 εκ ,1 0,0 0,0 4,8 0,0 17,8 79,5 47,4 496,3-217,9 222,7 532, , Ιαν ,1 0,0 0,0 0,0 0,0 55,4 79,3 151,9 491,2-290,8 192,9 534, ,1 Φεβρ ,3 0,0 0,0 0,0 0,0 22,2 79,4 169,0 477,0-304,4 194,2 547, ,5 Μάρτ ,2 0,0 0,0 2,2 0,0 17,4 79,6 140,3 478,6-313,8 199,7 551, ,2 Απρ ,0 0,0 0,0 0,7 0,0 29,7 79,3 93,3 503,7-365,8 226,1 555, ,0 Μάιος 1.038,5 0,0 0,0 6,0 0,2 8,0 79,3 0,0 509,8-416,2 223,1 640, ,7 Ιούν ,4 0,0 0,0 0,0 0,0 32,9 79,4 0,0 519,6-374,9 214,7 636, ,6 Ιούλ ,1 0,0 0,0 0,0 0,0 42,1 79,5 61,2 533,4-190,3 175,0 639, ,3 Αύγ ,7 0,0 0,0 0,0 0,0 44,5 79,4 151,6 536,1-140,6 185,9 642, ,8 Σεπτ ,8 0,0 0,0 2,0 0,0 31,9 79,3 162,7 531,1-208,9 191,0 644, ,9 Οκτ ,1 0,0 0,0 0,0 0,0 24,3 79,4 121,1 529,0-192,1 185,5 645, ,6 Νοέµ ,0 0,0 0,0 0,0 0,0 15,8 79,3 82,2 516,3-144,9 184,1 643, ,6 εκ ,6 0,0 0,0 10,0 0,0 12,9 79,3 0,0 543,5-29,0 201,9 642, , Ιαν ,9 0,0 0,0 0,6 0,0 50,7 79,6 114,2 537,8-142,3 139,9 640, ,8 Φεβρ ,9 0,0 0,0 0,6 0,3 11,4 79,4 55,0 520,7-36,0 149,0 647, ,8 Μάρτ ,9 0,0 0,0 0,3 0,0 25,2 79,3 28,4 524,0-48,4 178,9 646, ,8 Απρ ,7 0,0 0,0 0,1 0,0 63,7 79,3 17,3 537,7-191,8 208,2 647, ,1 Πηγή: Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου 1) Το αρνητικό πρόσηµο που παρουσιάζεται στις καθαρές καταθέσεις οφείλεται στη συµπερίληψη του δανείου της Κυβέρνησης ύψους 961,1 εκατ. Λόγω της απαγόρευσης δανεισµού από την Κεντρική Τράπεζα από τον Ιούλιο του 2002, τα κυβερνητικά δάνεια µετατράπηκαν σε ένα δάνειο µε διάρκεια 30 ετών, η αποπληρωµή του οποίου θα αρχίσει το Νοµισµατική βάση

30 28 Πίνακας 10 Επιτόκια (ποσοστά % ετησίως, µέσοι όροι περιόδου) Απρ. Φεβρ. Μάρτ. Απρ. ιατραπεζική αγορά (1 µέρα) 3,42 3,35 3,92 3,25 4,38 4,16 3,83 Repos Reverse repos/depos 3,91 3,45 3,89 3,30 4,19 3,98 3,89 Γραµµάτια δηµοσίου (13 εβδοµάδες) 4,02 3,51 4,21 3,96 4,28 Γραµµάτια δηµοσίου (52 εβδοµάδες) 4,30 3,70 4,76 4,43 5,02 4,91 Χρεόγραφα αναπτύξεως (2 χρόνια) 4,56 3,83 5,14 5,01 5,16 5,04 Χρεόγραφα αναπτύξεως (5 χρόνια) 5,07 4,49 5,93 5,50 5,97 5,87 Χρεόγραφα αναπτύξεως (10 χρόνια) 5,37 4,70 6,07 5,89 5,84 Χρεόγραφα αναπτύξεως (15 χρόνια) 5,60 4,81 6,31 6,17 Πηγή: Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου

31 29 Πίνακας 11 Πληθωρισµός και επιτόκια σε Ευρώπη και Κύπρο - Μαρτίου 2005 (µέσος όρος τελευταίων 12 µηνών) Πληθωρισµός (Εν ΤΚ) Μακροπρόθεσµα Επιτόκια Μακροπρόθεσµα Πραγµατικά Επιτόκια Αυστρία 2,20 4,00 1,80 Βέλγιο 2,20 4,01 1,81 Γαλλία 2,30 3,98 1,68 Γερµανία 1,90 3,92 2,02 ανία 1,00 4,18 3,18 Ελλάδα 3,20 4,12 0,92 Εσθονία (1) 3,70 4,29 0,59 Ηνωµένο Βασίλειο 1,50 4,90 3,40 Ιρλανδία 2,30 3,94 1,64 Ισπανία 3,30 3,98 0,68 Ιταλία 2,20 4,13 1,93 Λετονία 6,80 4,62-2,18 Λιθουανία 2,20 4,26 2,06 Λουξεµβούργο 3,50 4,02 0,52 Μάλτα 2,70 4,69 1,99 Ολλανδία 1,40 3,98 2,58 Ουγγαρία 5,90 7,84 1,94 Πολωνία 4,00 6,66 2,66 Πορτογαλία 2,50 4,01 1,51 Σλοβακία 5,90 4,70-1,20 Σλοβενία 3,40 4,39 0,99 Σουηδία 1,10 4,25 3,15 Τσεχία 2,40 4,51 2,11 Φινλανδία 0,10 4,00 3,90 Ευρωζώνη 2,20 4,00 1,80 ΕΕ-25 2,20 4,32 2,12 Κύπρος 2,30 6,08 3,78 Πηγή: Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat) (1) Στοιχεία Φεβρουαρίου 2005

32 30 Πίνακας 12 ιεθνή βασικά επιτόκια (ποσοστά % ετησίως, µεταβολές σε εκατοστιαίες µονάδες) Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (4 Μαΐου 2005) Ελάχιστο επιτόκιο προσφοράς για τις πράξεις κύριας αναχρηµατοδότησης 2,00 - ιευκόλυνση οριακής χρηµατοδότησης 3,00 - ιευκόλυνση αποδοχής καταθέσεων 1,00 - µεταβολή Τράπεζα της Αγγλίας (9 Μαΐου 2005) Repo rate 4,75 - Οµοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (3 Μαΐου 2005) Federal funds rate 3,00 +0,25 Discount rate 4,00 +0,25 Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (8 Απριλίου 2005) Ελάχιστο επιτόκιο προσφοράς για τις πράξεις κύριας αναχρηµατοδότησης 4,25 - Μέγιστο επιτόκιο προσφοράς για τις πράξεις απορρόφησης ρευστότητας 4,25 - ιευκόλυνση οριακής χρηµατοδότησης 5,25 - ιευκόλυνση αποδοχής καταθέσεων 3,25 - Πηγές: ΕΚΤ, Τράπεζα της Αγγλίας, Οµοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και ΚΤΚ

33 31 ιάγραµµα 6 Γενικός είκτης Τιµών Χρηµατιστηρίου (ΧΑΚ) Μάρτιος - Απρίλιος 2005 (29/3/1996=100, ηµερήσια στοιχεία) 95,0 93,0 91,0 89,0 87,0 89,99 87,15 85,0 83,0 81,0 84,42 84,05 12/04/ /04/ /04/ /04/ /04/ /04/ /04/ /04/ /04/ /03/ /03/ /03/ /03/ /03/ /03/ /03/ /03/ /03/ /03/ /03/ /03/ /03/ /03/ /03/ /03/ /04/ /04/ /04/ /04/ /04/ ,0 77,0 75,0 Πηγή: Χρηµατιστήριο Αξιών Κύπρου

34 32 Πίνακας 13 Επενδύσεις µη κατοίκων στο Χρηµατιστήριο Αξιών Κύπρου (κυπριακές λίρες, χιλιάδες) εκ. εκ. Ιαν. Φεβρ. Μάρτ. Απρ. Αγορές Πωλήσεις Καθαρές επενδύσεις Πηγή: Χρηµατιστήριο Αξιών Κύπρου Πίνακας 14 είκτης Όγκου Συνολικής Βιοµηχανικής Παραγωγής (% µεταβολή) Φεβρ. Φεβρ. Ιαν.- Φεβρ. Ιαν.- Φεβρ. 04/03 05/04 04/03 05/04 Συνολικός είκτης 0,3 2,4-1,6-1,2 Τρόφιµα, Ποτά και Καπνοβιοµηχανία 9,0 5,5-0,9 1,6 Κλωστοϋφαντουργικές Ύλες και Προϊόντα -8,8-9,4-5,5-25,8 έρµα και ερµάτινα Είδη -53,2-27,8-42,5-25,2 Ξύλο και Προϊόντα Ξύλου 9,1 1,4 5,6 1,4 Χαρτοπολτός, Χαρτί, Προϊόντα Χαρτιού, Εκδοτικές και Εκτυπωτικές ραστηριότητες -2,0 1,4-1,6-2,2 Προϊόντα ιϋλισης Πετρελαίου -30,7-95,7 11,3-97,1 Χηµικές Ουσίες, Χηµικά Προϊόντα & Συνθετικές Ίνες 3,2 7,8 2,0 2,3 Ελαστικά Προϊόντα και Πλαστικές Ύλες -7,0-6,9-4,7-7,2 Άλλα µη-µεταλλικά Ορυκτά Προϊόντα -1,2 13,3-3,3 13,3 Βασικά Μεταλλικά και Μεταλλικά Προϊόντα -2,3 1,5-0,5 0,3 Μηχανήµατα και Είδη Εξοπλισµού Π.δ.κ.α. -6,0 4,0-2,2 1,7 Ηλεκτρικός Εξοπλισµός και Οπτικές Συσκευές -17,6-15,2-15,3-10,3 Εξοπλισµός Μεταφορών -31,5 5,4-24,8-0,1 Βιοµηχανίες Κατασκευών Π.δ.κ.α. -5,8 2,9-5,4-3,4

35 33 ιάγραµµα 7 Εγγραφές αυτοκινήτων τύπου σαλούν Ανεργία Ποσοστιαία Μεταβολή Κινητού Μέσου 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 0,00-0,20-0,40 01/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /2005 Ανεργία σαν % του οικονοµικά ενεργού πληθυσµού 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 01/ / / / / / / / / / / / / /2005 Γενικός δείκτης τιµών ΧΑΚ και όγκος συναλλαγών Γενικός είκτης Τιµών (Μάρ. 96=100) Μηνιαίος όγκος συναλλαγών (ΛΚ εκατ.) είκτης τιµών καταναλωτή Γενικός δείκτης Εισαγόµενα προϊόντα Εγχώρια προϊόντα Υπηρεσίες 15,00 Γενικός είκτης Τιµών 1200, ,00 800,00 600,00 400,00 200,00 Ποσοστιαία Μεταβολή 10,00 5,00 0,00-5,00 0,00 12/ / / / / / / / / / / / / / / / / ,00 01/ / / / / / / / / / / / / / / / /2005

36 34 ιάγραµµα 8 20,00 Συνολική βιοµηχανική παραγωγή 60,00 Τιµή πετρελαίου τύπου Brent $ ανά βαρέλι 15,00 50,00 Ποσοστιαία µεταβολή 10,00 5,00 0,00 40,00 30,00 20,00-5,00 10,00-10,00 02/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /2005 0,00 09/ / / / / / / / / / / / / / /2005 Εγγεκριµένες άδειες οικοδοµής και όγκος πωλήσεων τσιµέντου Ποσοστιαία µεταβολή 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 Όγκος πωλήσεων τσιµέντου Όγκος εγγεκριµένων αδειών οικοδοµής Ποσοστιαία µεταβολή κινητού µέσου 20,00 15,00 10,00 5,00 0,00-5,00-10,00-15,00 είκτης όγκου κύκλου εργασιών λιανικού εµπορίου -20,00 01/ / / / / / / / / / / / / / ,00 11/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /2005