ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΟΝΤΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ ΣΕ ΑΘΛΗΤΙΚΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ

Transcript

1 ο εθελοντισμός αποτελεί τη δημιουργική διαχείριση του περισσεύματος της ψυχής μας. ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΟΝΤΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ ΣΕ ΑΘΛΗΤΙΚΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ Χριστίνα Τσαγδή, Ph.D Υπεύθυνη Προγραμμάτων Εθελοντισμού Αυθεντικού Μαραθωνίου & Ημιμαραθωνίου Αθήνας, Σ.Ε.Γ.Α.Σ., Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού.

2 Περιεχόμενα ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ... 2 ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ... 2 ΟΦΕΛΗ ΤΟΥ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΟΥΣ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ... 3 Ο ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ ΕΝΙΣΧΥΕΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ... 3 Ο ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ ΣΥΝΕΙΣΦΕΡΕΙ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΙΑΣ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΚΑΙ ΕΝΙΑΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ... 3 ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ... 4 ΤΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΤΟΥ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ... 5 ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΜΕ ΤΟΝ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟ... 5 ΑΠΕΙΛΕΣ ΤΟΥ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ... 6 ΒΑΣΙΚΑ ΒΗΜΑΤΑ ΕΝΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ: 6 ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΣΧΕΔΙΟ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ... 6 ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ... 6 ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ... 7 ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΕΙΣ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ... 8 ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΡΧΙΣΕΙΣ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ... 9 ΤΥΠΙΚΑ ΠΡΟΣΟΝΤΑ ΤΟΥ ΕΠΙΒΛΕΠΟΝΤΑ ΤΩΝ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ... 9 ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ. ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ... 9 ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΤΙ ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΞΕΡΟΥΝ ΟΙ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ... 9 ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ ΣΕ ΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΤΗ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ & ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΙΤΗΣΗ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ [1]

3 Εθελοντισμός είναι η δραστηριότητα εκείνη που αναπτύσσεται κατά τρόπο προσωπικό, αυθόρμητο, ελεύθερο, χωρίς σκοπό ατομικού κέρδους, από μεμονωμένους πολίτες ατομικά ή διαμέσου των οργανώσεων των οποίων αποτελούν μέλη, προς το συμφέρον της ομάδας στην οποία ανήκουν ή τρίτων προσώπων ή της τοπικής, κρατικής ή διεθνούς κοινότητας αποκλειστικά για σκοπούς αλληλεγγύης (αλτρουιστικούς). Επίσης, εθελοντισμός είναι η πρόθυμη δέσμευση ενός ατόμου να εργαστεί χωρίς αμοιβή για ένα καθορισμένο ή αόριστο χρονικό διάστημα για το γενικό καλό της κοινωνίας. Αναφέρεται σε όλες τις μορφές εθελοντικής δραστηριότητας, επίσημης ή ανεπίσημης, πλήρους απασχόλησης ή ημιαπασχόλησης, στη χώρα διαμονής ή στο εξωτερικό. Προϋποθέτει την ελεύθερη βούληση των ατόμων, δηλαδή πραγματοποιείται με δική τους επιλογή και κίνητρα και δεν περιέχει συμφέρον ή οικονομικά οφέλη. Ωφελεί τους εθελοντές, τις τοπικές κοινότητες και την κοινωνία συνολικά. Είναι ένα μέσο για να εστιάζουν τα άτομα και οι οργανισμοί στις ανθρώπινες, κοινωνικές και περιβαλλοντικές ανάγκες. Εθελοντής καλείται όποιος προσφέρει χρόνο, ενέργεια, γνώσεις και δεξιότητες σε κάποιο άτομο, σε μία ομάδα ή σε έναν οργανισμό, χωρίς να πληρώνεται. Εθελοντής είναι όποιος εργάζεται οικειοθελώς σε έναν οργανισμό ή προσφέρεται για την ανάληψη μίας εργασίας, χωρίς αμοιβή. Τα Χαρακτηριστικά του Εθελοντισμού Ο εθελοντισμός επηρεάζεται έντονα από την ιστορία, την πολιτική, τον πολιτισμό και τη θρησκεία της κάθε κοινωνίας, με αποτέλεσμα να γίνεται αντιληπτός με διαφορετικό τρόπο και να παίρνει ποικίλες μορφές ανάλογα με το περιβάλλον. Για παράδειγμα, αυτό που θεωρείται εθελοντισμός σε μία χώρα μπορεί να απαξιώνεται ως χαμηλά αμειβόμενη εργασία σε μία άλλη. Ωστόσο, παρουσιάζονται στη συνέχεια τρία χαρακτηριστικά ή κριτήρια τα οποία περιλαμβάνουν όλες τις μορφές εθελοντισμού που υπάρχουν σε παγκόσμιο επίπεδο. Παράλληλα, αυτά τα χαρακτηριστικά ξεχωρίζουν με σαφήνεια τον εθελοντισμό από άλλες μορφές συμπεριφοράς, που επιφανειακά μπορεί να μοιάζουν με τον εθελοντισμό. Αναλυτικότερα: Πρωταρχικός Σκοπός δεν είναι το Οικονομικό Όφελος Μιλάμε για εθελοντισμό όταν τα έσοδα που έχει κάποιος από την εθελοντική εργασία που προσφέρει δεν είναι ίσα ή περισσότερα από τα χρήματα που θα έπαιρνε για την ίδια εργασία σαν επαγγελματίας. Φυσικά, είναι αποδεκτό ένας εθελοντής να λαμβάνει χρήματα για τα έξοδα που πιθανόν χρειάζεται να κάνει στην πορεία της εθελοντικής εργασίας του. Τα χρήματα αυτά είναι μία μορφή αποζημίωσης από τον οργανισμό για τον οποίο εργάζεται και έτσι, η συμμετοχή του εθελοντή δεν έχει σαν συνέπεια την οικονομική του επιβάρυνση. Επιπλέον, αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί συνεπάγεται [2]

4 ότι και τα άτομα που έχουν περιορισμένους οικονομικούς πόρους μπορούν να συμμετέχουν σε εθελοντικές δραστηριότητες. Βασίζεται στην Ελεύθερη Βούληση Είναι βασικό κίνητρο για έναν άνθρωπο να προσφέρει την εργασία του εθελοντικά επειδή το έχει επιλέξει ο ίδιος. Ωστόσο, όσοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους εθελοντικά δεν το κάνουν συνήθως μόνο με τη δική τους ελεύθερη βούληση. Αντιθέτως, μπορεί να δέχονται πιέσεις από άτομα του κοινωνικού περιβάλλοντός τους ή ακόμη και να αισθάνονται οι ίδιοι υποχρεωμένοι να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στο κοινωνικό σύνολο. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό που διακρίνει τον εκούσιο εθελοντισμό από τις περιπτώσεις ακούσιου εθελοντισμού που βασίζεται σε εξωτερικές πιέσεις. Επιφέρει Οφέλη τόσο σε Τρίτες Πλευρές όσο και στους Εθελοντές Αυτό το κριτήριο διακρίνει τον εθελοντισμό από τις καθαρά ψυχαγωγικές δραστηριότητες, όπως είναι για παράδειγμα το ποδόσφαιρο. Ωστόσο, ένας αγώνας ποδοσφαίρου που γίνεται για φιλανθρωπικό σκοπό είναι και αυτός μία εθελοντική δραστηριότητα. Με άλλα λόγια, ο εθελοντισμός μπορεί και πρέπει να επιφέρει οφέλη σε ένα ευρύ πλήθος ατόμων, από τον ίδιο τον εθελοντή μέχρι ολόκληρο το κοινωνικό σύνολο. Συνεπώς, είναι φανερό ότι αυτά τα τρία χαρακτηριστικά ή κριτήρια, που καθορίζουν τον εθελοντισμό, προσφέρουν στην πραγματικότητα ένα ευρύ φάσμα που καλύπτει όλες τις δυνατές μορφές του. Άλλωστε, θα ήταν λάθος να θεωρηθεί ότι ο εθελοντισμός μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μέσω κάποιου οργανισμού, γιατί τότε αυτό το κριτήριο θα απέκλειε τη βοήθεια μεταξύ αλλήλων, όπως π.χ. τη βοήθεια που πραγματοποιείται ανάμεσα σε φίλους. Με την ίδια λογική, ο εθελοντισμός δεν αφορά μόνο σε ουσιαστική, τακτική και μακροπρόθεσμη δέσμευση, καθώς με αυτόν τον τρόπο θα αποκλειόταν ο σποραδικός χαρακτήρας του εθελοντισμού. Οφέλη του Εθελοντισμού και η επίδραση του στους εθελοντές Ο εθελοντισμός ωφελεί τόσο την κοινωνία όσο και τον ίδιο τον εθελοντή σε πολλαπλά επίπεδα. Πιο συγκεκριμένα: Ο Εθελοντισμός ενισχύει την Οικονομία Ο εθελοντισμός συμβάλλει οικονομικά στην κοινωνία σε μεγάλο βαθμό. Σε μερικές χώρες, όπου η εθελοντική εργασία έχει μελετηθεί εμπειρικά, η συμβολή του εθελοντισμού υπολογίζεται στο 8% με 14% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ). Ο Εθελοντισμός συνεισφέρει στη δημιουργία μίας Σταθερής και Ενιαίας Κοινωνίας Ο εθελοντισμός αποτελεί στοιχείο καλής διακυβέρνησης και ανάπτυξης και είναι ένα σημαντικό μέσο με το οποίο οι άνθρωποι εκφράζουν τις υποχρεώσεις τους ως πολίτες, με στόχο τη δημιουργία και διατήρηση μίας σταθερής και συγκροτημένης κοινωνίας. Με άλλα λόγια, ο εθελοντισμός κάνει τους ανθρώπους να ενεργούν για το γενικό καλό της κοινωνίας, δημιουργεί δεσμούς εμπιστοσύνης, ενθαρρύνει την συνεργασία και [3]

5 ουσιαστικά προάγει το κοινωνικό κεφάλαιο. Στο πλαίσιο αυτό, ο εθελοντισμός βοηθά να ενσωματωθούν στην κοινωνία άτομα που έχουν μείνει στο περιθώριο και είναι αποκλεισμένα. Για παράδειγμα, άτομα με ειδικές ανάγκες που συμμετέχουν στον εθελοντισμό μεταβάλλουν το αρνητικό στερεότυπο ότι είναι απλά παθητικοί αποδέκτες πρόνοιας. Στο ίδιο πλαίσιο, ο εθελοντισμός προσφέρει στους νέους ευκαιρίες για προσωπική βελτίωση και τους παρέχει ταυτόχρονα πολύτιμες βάσεις για την εξάσκηση των δικαιωμάτων τους ως πολίτες. Για τους ηλικιωμένους, ο εθελοντισμός συμβάλλει θετικά στη διαδικασία της ενεργούς γήρανσης, βοηθώντας τους να προσαρμόζονται ευκολότερα σε μία ζωή χωρίς εργασία και να βελτιώνουν παράλληλα τη σωματική και ψυχική τους υγεία. Ωστόσο, σε πολλές χώρες υπάρχει μια αντίστροφη σχέση ανάμεσα στον εθελοντισμό και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Αυτό σημαίνει ότι οι πιο περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες έχουν τον μικρότερο βαθμό συμμετοχής σε εθελοντική εργασία. Τα βασικότερα εμπόδια στην εθελοντική συμμετοχή που έχουν καταγραφεί είναι η φτώχεια, η ανεργία, η αποξένωση των νέων και οι ανεπαρκείς οργανωτικές τακτικές. Συνεπώς, κρίνεται απαραίτητο να παρέχονται περισσότερες ευκαιρίες συμμετοχής στον εθελοντισμό σε άτομα από περιθωριοποιημένες ομάδες. Και φυσικά, ο εθελοντισμός παίζει σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση της ανεργίας και στην προώθηση της πλήρους απασχόλησης, αφού ενισχύει την αυτοπεποίθηση αυτών που αναζητούν εργασία, παρέχοντάς τους πρόσβαση σε χώρους εργασίας και δίνοντάς τους την ευκαιρία να αναπτύξουν δεξιότητες που είναι απαραίτητες στην αγορά εργασίας. Τέλος, ο εθελοντισμός αυξάνει την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχει το κράτος, αφού πολλές από τις εργασίες που αναλαμβάνουν οι άνθρωποι εθελοντικά, όπως για παράδειγμα η παροχή συμβουλών, η φροντίδα παιδιών, η κατασκευή ενός πολιτιστικού κέντρου σε μια πόλη ή η βοήθεια στην σχολική τάξη, είναι πολύτιμα βοηθήματα στις υπηρεσίες που μπορεί να παρέχει ο κρατικός μηχανισμός. Συνεπώς, είναι φανερό ότι ο εθελοντισμός δυναμώνει τα άτομα, προωθεί την αλληλεγγύη, ενθαρρύνει τη συμμετοχή, ενισχύει την κοινωνική συνοχή, συνεισφέρει στην εξεύρεση λύσεων σε σημαντικά κοινωνικά θέματα και προστατεύει τα ευάλωτα στρώματα των πληθυσμών από την οικονομική, κοινωνική και πολιτική περιθωριοποίηση. Η επένδυση στον εθελοντισμό οδηγεί σε αναβάθμιση της κοινωνικής ευημερίας Οι Αρχές του Εθελοντισμού Οι βασικές αρχές που διέπουν τον εθελοντισμό σε κάθε μορφή του συνοψίζονται στη συνέχεια: Ο εθελοντισμός ωφελεί την κοινωνία και τον εθελοντή. Η εργασία των εθελοντών είναι άμισθη. Ο εθελοντισμός είναι πάντοτε θέμα επιλογής. Ο εθελοντισμός προάγει τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα. Ο εθελοντισμός σέβεται τα δικαιώματα, την αξιοπρέπεια και τον πολιτισμό όλων των ανθρώπων. Ο εθελοντισμός είναι ένας θεμιτός τρόπος με τον οποίο οι πολίτες μπορούν να συμμετέχουν στις δραστηριότητες της κοινωνίας τους. Ο εθελοντισμός είναι ο τρόπος με τον οποίο άτομα ή ομάδες μπορούν να εκφράσουν ανθρώπινες, περιβαλλοντικές και κοινωνικές ανάγκες. Ο εθελοντισμός είναι μια δραστηριότητα που επιτυγχάνεται μόνο σε μη κερδοσκοπικό πλαίσιο. Ο εθελοντισμός δεν είναι υποκατάστατο της αμειβομένης εργασίας. [4]

6 Οι εθελοντές δεν αντικαθιστούν τους αμειβόμενους εργαζόμενους και δεν αποτελούν απειλή για την εργασιακή ασφάλεια αυτών. Τα Κίνητρα του Εθελοντισμού Σε γενικές γραμμές, τέσσερα είναι τα βασικά κίνητρα που ωθούν τους ανθρώπους σε κάθε μορφής εθελοντική δραστηριότητα: α. Ο Έπαινος, γιατί σε πολλούς ανθρώπους αρέσει: Να αναγνωρίζονται οι δεξιότητες και τα επιτεύγματά τους. Να βλέπουν οι άλλοι τα αποτελέσματα των προσπαθειών τους. β. Η Επίτευξη, γιατί σε πολλούς ανθρώπους αρέσει: Να βλέπουν το αποτέλεσμα της εργασίας τους. Να βλέπουν τι ακριβώς επιτυγχάνουν. γ. Η Ένταξη σε Ομάδα, γιατί σε πολλούς ανθρώπους αρέσει: Να ανήκουν σε μία ομάδα. Να μην εργάζονται μόνοι. δ. Η Δύναμη ή η Επιρροή, γιατί σε πολλούς ανθρώπους αρέσει: Να επηρεάζουν τους άλλους. Να δείχνουν στους άλλους τις γνώσεις τους. Να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων. Οι Λόγοι Ενασχόλησης με τον Εθελοντισμό Οι άνθρωποι προσφέρουν εθελοντική εργασία για τους ακόλουθους κυρίως λόγους: Επειδή πιστεύουν στο σκοπό του εθελοντικού οργανισμού. Επειδή το έργο του οργανισμού επηρεάζει και τους ίδιους. Επειδή θέλουν να προσφέρουν και οι ίδιοι στην κοινωνία. Επειδή θέλουν να αισθανθούν χρήσιμοι και απαραίτητοι. Επειδή θέλουν να αξιοποιήσουν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις εμπειρίες τους. Επειδή θέλουν να βελτιώσουν τις επαγγελματικές τους δεξιότητες και γνώσεις. Επειδή θέλουν να αποκτήσουν πρόσθετες δεξιότητες και εμπειρίες, που θα τους βοηθήσουν στην ανεύρεση εργασίας. Επειδή θέλουν να βελτιώσουν τις προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης. Επειδή θέλουν να είναι μαζί με ανθρώπους που μοιράζονται τις ίδιες αξίες. Επειδή κάποιο άτομο του περιβάλλοντός τους (συγγενής, φίλος, γνωστός) προσφέρει εθελοντική εργασία. Επειδή δε θέλουν να μένουν στο σπίτι. Επειδή θέλουν να διασκεδάζουν. Επειδή θέλουν να εκπληρώσουν κάποιες θρησκευτικές, πολιτικές, ηθικές, αθλητικές, κοινωνικές υποχρεώσεις ή πεποιθήσεις. [5]

7 Απειλές του Εθελοντισμού Οι άνθρωποι δεν προσφέρουν εθελοντική εργασία για τους ακόλουθους κυρίως λόγους: Επειδή δεν έχουν διαθέσιμο χρόνο. Επειδή δεν μπορούν να δεσμευθούν για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Επειδή προτιμούν να προσφέρουν χρήματα αντί για χρόνο. Επειδή έχουν ήδη συνεισφέρει με κάποιο τρόπο. Επειδή δεν τους έχει ζητηθεί προσωπικά. Επειδή η εθελοντική συμμετοχή έχει οικονομικό κόστος γι αυτούς. Επειδή δεν γνωρίζουν πώς να αναμιχθούν σε τέτοιου είδους δραστηριότητες. Επειδή δεν ενδιαφέρονται. Επειδή έχουν προβλήματα υγείας ή κάποια άλλα προσωπικά προβλήματα. Επειδή έχουν οικογενειακές υποχρεώσεις. Επειδή δεν έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους. Επειδή πιέζονται αρνητικά από το περιβάλλον τους. Βασικά βήματα ενός αποτελεσματικού προγράμματος εθελοντισμού: Σημαντικότητα των εθελοντών σε μια διοργάνωση Ανάπτυξη περιγραφών των θέσεων εργασίας Προσέλκυση εθελοντών Επιλογή εν δυνάμει εθελοντών Διεξαγωγή εισαγωγικής εκπαίδευσης εθελοντών Διεξαγωγή εξειδικευμένης εκπαίδευσης εθελοντών Επίβλεψη εθελοντών Διατήρηση των εθελοντών Αξιολόγηση των εθελοντών Αναγνώριση των προσπαθειών και επιτευγμάτων των εθελοντών Αναπτύσσοντας ένα σχέδιο χρησιμοποίησης εθελοντών Γιατί να χρησιμοποιήσεις εθελοντές Ίσως δεν είστε εξοικειωμένοι με την ουσία των εθελοντών, τουλάχιστον για το σύλλογό σας. "Οι εθελοντές είναι πάρα πολύς κόπος," μπορεί να σκεφτείτε. «Δεν είναι αξιόπιστοι.. γιατί χρειάζεται πάρα πολύς καιρός για να τους εκπαιδεύσετε, και μόλις το κάνετε, αυτοί φεύγουν. Επίσης, είσαστε εμείς υπεύθυνοι για τις πράξεις τους. Είναι ευκολότερο να κάνουμε τη δουλειά μας με έμμισθο προσωπικό. " Παρά τις προκλήσεις, ωστόσο, θα πρέπει να εξετάσει κανείς μερικά από τα πλεονεκτήματα από τη χρήση εθελοντών ως μέρος ενός προσεκτικά επεξεργασμένου σχεδίου. Με τους Εθελοντές θα εξοικονομήσετε χρήματα. Αυτό το προφανές πλεονέκτημα των εθελοντών μπορεί να είναι σωτηρία για ορισμένες οργανώσεις. Η «αξία του ευρώ» του χρόνου των εθελοντών κατά το 1997 ήταν 13,80 ευρώ ανά ώρα. Πολλές οργανώσεις, όπως ο Ερυθρός Σταυρός, λειτουργεί σχεδόν εξ ολοκλήρου σε εθελοντική εργασία - [6]

8 και με αυτόν τον τρόπο, μπορούν να κάνουν μια πολύ καλή δουλειά χωρίς πολλά χρήματα. Οι εθελοντές έχουν απαραίτητες-χρήσιμες δεξιότητες. Πολλοί εθελοντές έχουν εξειδικευμένες γνώσεις όπως ο προγραμματισμός ηλεκτρονικών υπολογιστών, η διαφήμιση, η διαμεσολάβηση για την επίλυσή θεμάτων που χρειάζεται ο σύλλογός σας κατά καιρούς με την τοπική κοινωνία, αλλά όχι αρκετά συχνά για να προσλάβει κάποιον να κάνει τη δουλειά πλήρους απασχόλησης. Ένας εθελοντής που προσφέρει τις δυνατότητές του σε ένα σύλλογο "όταν χρειάζεται" βάση των προσόντων του, μπορεί να είναι το τέλειο συμπλήρωμα για το προσωπικό που χρειάζεστε. Οι εθελοντές προσφέρουν την ενέργεια και τον ενθουσιασμό τους. Ακόμη και οι πιο αφοσιωμένοι άνθρωποι μπορούν να «καούν» εργαζόμενοι για το ίδιο πράγμα, όταν δουλεύουν 40 (ή περισσότερες) ώρες την εβδομάδα. Οι εθελοντές μπορούν να φέρουν μια νέα προοπτική και ενθουσιασμό στο έργο. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην αναζωογόνηση του προσωπικού και μπορεί να βοηθήσει τα project να κινούνται σε συναρπαστικά νέες κατευθύνσεις. Οι Εθελοντές αυξάνουν την αξία της τοπικής κοινωνίας. Όσο περισσότερα μέλη της τοπικής κοινωνίας συμμετέχουν στο έργο σας, τόσο πιο εύκολο θα είναι να κερδίσετε την απαραίτητη υποστήριξη για το έργο σας. Επίσης, χρησιμοποιώντας εθελοντές από όλη την αθλητική και τοπική κοινότητα, μπορείτε να είστε σίγουροι ότι οι στόχοι σας είναι «σε αρμονία» με ό, τι θέλει η κοινότητα, και όχι μόνο με το τι σκέφτονται τα μέλη της διοργάνωσης. Με απλά λόγια - η συμμετοχή εθελοντών βοηθά να κάνετε ό,τι θέσατε ως στόχο να υλοποιήσετε. Προσέλκυση εθελοντών Προσέλκυση εθελοντών σημαίνει «ζητώ από ανθρώπους να δουλέψουν ανιδιοτελώς και οικειοθελώς σε μία διοργάνωση κοινωνικού, αθλητικού, περιβαλλοντικού, ανθρωπιστικού ή άλλου κοινωφελούς χαρακτήρα διοργάνωση χωρίς να πληρωθούν για τις υπηρεσίες που θα προσφέρουν. Η προσέλκυση μπορεί να γίνει με τυπικό τρόπο ζητώντας τους να συμπληρώσουν μία αίτηση εγγραφής με συγκεκριμένους τίτλους εθελοντικής προσφοράς ή άτυπα ζητώντας βοήθεια από το οικογενειακό ή φιλικό περιβάλλον. Μπορεί να χρειαστείτε τους εθελοντές για έναν συγκεκριμένο στόχο σε έναν συγκεκριμένο χρόνο, ή σε έναν γενικότερο ρόλο, για οποιαδήποτε βοήθεια που μπορούν να προσφέρουν. Η προσέλκυση δεν έχει καθορισμένες προθεσμίες δηλαδή, να προσελκύσετε για ένα ορισμένο γεγονός, για μία καθορισμένη χρονική περίοδο ή για μια αόριστη περίοδο. Χρήσιμο είναι η προσέλκυση των εθελοντών να είναι συνεχής και στοχευμένη. Είναι επίσης χρήσιμο να επιδιωχθεί οι εθελοντές να απεικονίζουν την ποικιλομορφία που υπάρχει στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, και να υπάρχουν δεσμοί και με άλλες κοινοτικές εθελοντικές ομάδες ή αντιπροσωπείες. [7]

9 Αν και οι εθελοντές προσφέρουν χωρίς αμοιβή, το κάνουν για να λάβουν κάτι κανένας δεν κάνει πράγματα χωρίς κάποιο λόγο. Μερικοί λόγοι που οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να προσφερθούν εθελοντικά είναι οι παρακάτω: Κάποιος τους ρώτησε. Οι περισσότεροι άνθρωποι ανταποκρίνονται όταν κάποιος τους ζητάει να βοηθήσουν σε μία δράση του ενδιαφέροντος τους. Υπάρχουν άνθρωποι που φροντίζουν με πάθος για τα ζητήματα της τοπικής κοινωνίας που ζουν ή ενδιαφέρονται βαθιά για την ευρύτερη κοινωνική αλλαγή. Έχουν προσωπική εμπειρία των ζητημάτων της διοργάνωσης, και θέλουν να κάνουν κάτι για αυτή. Παρακινούνται από την άποψή του κόσμου λόγω της θρησκείας, της ηθικής, της πολιτικής, της φιλοσοφίας, κ.λπ. για να προσπαθήσουν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής στις τοπικές κοινωνίες. Επιδιώκουν την εξωτερική αναγνώριση και το εσωτερικό καλό συναίσθημα που κερδίζουν με το να προσφέρουν εθελοντικά. Αισθάνονται την ανάγκη να βοηθήσουν την τοπική κοινωνία να αποκτήσει τις ευκαιρίες και δυνατότητες που δεν είχαν οι ίδιοι. Θέλουν να δώσουν στα παιδιά και τους εφήβους τις ευκαιρίες που οι ίδιοι δεν κατάφεραν να κερδίσουν. Έχουν τις αναξιοποίητες δεξιότητες που μπορούν να χρησιμοποιήσουν με το να προσφερθούν εθελοντικά σε μία διοργάνωση. Θέλουν την εμπειρία ή/και την κατάρτιση στον τομέα εργασίας τους. Να δοκιμάσουν μία εργασία στην οποία υπάρχει δυνατότητα σταδιοδρομίας, ή να θελήσουν να εμπλακούν για την απόκτηση πιστοποιητικού που θα το χρησιμοποιήσουν ως αποδεικτικό εθελοντικής εμπειρίας. Απολαμβάνουν ενεργά το είδος εργασίας που προσφέρουν εθελοντικά. Απολαμβάνουν την κοινωνική επαφή, και εκτιμούν τη συναναστροφή με άλλους εθελοντές, συμμετέχοντες, και μέλη του προσωπικού. Αυτό ισχύει συχνά για τους ανθρώπους που δεν εργάζονται έξω από το σπίτι, και δεν έχουν την καθημερινή κοινωνική επαφή. Τους δίνει την αίσθηση ότι είναι χρήσιμοι και αποδεκτοί από την κοινωνία. Δημιουργούν νέους φίλους. Η προσέλκυση εθελοντών δεν σου δίνει καμία εγγύηση ότι κάποιος θα προσφέρει ως εθελοντής ακριβώς επειδή έχει υπογράψει μία εθελοντική αίτηση. Ο στόχος του εθελοντικού σας προγράμματος πρέπει να είναι τέτοιος ώστε να επισημαίνει τα πλεονεκτήματα της διοργάνωσής σας, έτσι ώστε οι εθελοντές όχι μόνο να είναι πρόθυμοι να εμπλακούν, αλλά να μένουν ενθουσιώδεις και να συνεχίζουν να προσφέρουν εθελοντικά για πολύ καιρό. Γιατί πρέπει να προσελκύσεις εθελοντές Για να δώσεις στο σύλλογο τη δύναμη να κάνει περισσότερες δράσεις Για να μειώσετε το εργασιακό φορτίο στο έμμισθο προσωπικό Για να δώσετε στο σύλλογο τη δυνατότητα να απασχολήσει ανθρώπους με διαφορετικές δυνατότητες και ικανότητες χρήσιμες για την επιτυχία της διοργάνωσης Για να μειώσετε το οικονομικό κόστος της διοργάνωσης [8]

10 Για να πετύχετε μαζί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα Πότε πρέπει να αρχίσεις την προσέλκυση εθελοντών Η προσέλκυση των εθελοντών πρέπει να γίνεται οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια του χρόνου, αλλά πρέπει να ενισχύεται όταν: Έχετε κάποια ανερχόμενη διοργάνωση που θα χρειαστείτε επιπλέον ενίσχυση Δεν έχετε το απαιτούμενο προσωπικό για την προετοιμασία και διεξαγωγή της διοργάνωσης Τυπικά προσόντα του επιβλέποντα των εθελοντών Να μπορεί να προσελκύσει εθελοντές Να επικοινωνεί με διαφορετικές κοινωνικές ομάδες και εθελοντικά προγράμματα και να εντοπίζει τις εθελοντικές ανάγκες της διοργάνωσης Να εκπαιδεύει το εθελοντικό προσωπικό στις θέσεις που χρειάζεται να εργαστούν και να έχουν υπεύθυνο ρόλο Να επιλέγει εθελοντές και να τους τοποθετεί σε κατάλληλες θέσεις Να τους εκπαιδεύει κατάλληλα Να εκφράζει τις απόψεις των εθελοντών στα άλλα μέλη του συλλόγου και να παίρνει αποφάσεις για τη βελτίωση των συνθηκών της διοργάνωσης Γιατί να εκπαιδεύσεις τους εθελοντές. Γενική και Εξειδικευμένη εκπαίδευση εθελοντών Μερικά θέματα για να σκεφτείς προκειμένου να αποφασίσεις αν θα εκπαιδεύσεις ή όχι τους εθελοντές σου είναι τα παρακάτω: Η εκπαίδευση των εθελοντών βοηθάει τους νέους εθελοντές να μάθουν τη φιλοσοφία του συλλόγου, των μελών, να μάθουν γρήγορα και αποτελεσματικά τις θέσεις εθελοντικής απασχόλησης που προσφέρει η διοργάνωση Η εκπαίδευση των εθελοντών σας, καθορίζει ότι υπάρχει μια ελάχιστη ικανότητα που πρέπει να έχουν όλοι οι εθελοντές που συμμετέχουν στη διοργάνωση. Πολλοί εθελοντές βλέπουν την κατάρτιση ως προσωπικό όφελος. Η εκπαίδευση τους διδάσκει τις δεξιότητες που μπορούν να είναι χρήσιμες στους άλλους και μπορούν ακόμη να τους βοηθήσουν να πάρουν μια εργασία επί πληρωμής. Με την εκπαίδευση των εθελοντών σας, κάνετε τη δήλωση ότι η οργάνωση είναι επαγγελματική Με την εκπαίδευση επιδιώκεις: οι εθελοντές που έχουν δεσμευτεί να συμμετάσχουν να ανταποκριθούν τις υποχρεώσεις τους. Αποφάσισε τι θέλεις να ξέρουν οι εθελοντές Τι να κάνουν: Τι περιμένουμε από ένα εθελοντή? Ποιες είναι οι υποχρεώσεις τους? Ποια είναι τα δικαιώματά τους? Πώς να το κάνουν: Εξήγησε στους εθελοντές πως θα προσφέρουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στις ανάγκες της διοργάνωσης [9]

11 Τι να μην κάνουν: Υπάρχουν συγκεκριμένα πράγματα που οι εθελοντές δεν πρέπει/δεν επιτρέπεται να κάνουν σε μία διοργάνωση. Για παράδειγμα, δεν πρέπει να παρενοχλούν άλλους εθελοντές στα καθήκοντά τους, Δεν πρέπει να εμπλέκονται σε φασαρίες και καβγάδες, δεν πρέπει να προσφέρουν υπηρεσίες που δεν είναι διαπιστευμένοι να προσφέρουν, δεν πρέπει να εγκαταλείπουν τις θέσεις εργασίας τους χωρίς λόγο και χωρίς να ενημερώσουν τους ομαδάρχες τους, πρέπει να διατηρούν το χώρο εργασίας τους καθαρό, να είναι συνεπής στο ωράριο εργασίας τους. Τι να κάνουν σε στιγμή εκτάκτου ανάγκης: Οι εθελοντές ενημερώνονται για όλες τις συνθήκες εκτάκτου ανάγκης που μπορεί να συμβούν σε μία διοργάνωση, όπως σεισμός, φωτά, τρομοκρατική ενέργεια, καταιγίδα κ.α Τοποθέτηση εθελοντών σε κατάλληλες θέσεις ανάλογα τη διοργάνωση Οι εθελοντές τοποθετούνται σε θέσεις ανάλογα με τις ανάγκες της διοργάνωσης. Πρέπει να έχουν καταγραφεί όλες οι αριθμητικές ανάγκες σε προσωπικό έμμισθο και εθελοντικό και με βάση το σχεδιασμό της διοργάνωσης να τοποθετηθούν με βάση τα προσόντα τους και τις δυνατότητές τους όλοι οι «εν δυνάμει» εθελοντές με βάση τις αιτήσεις εθελοντικής προσφοράς που δέχτηκε η διοργάνωση. Αναγνώριση & Διατήρηση Εθελοντών Εκτιμήστε και σεβαστείτε τους εθελοντές Θυμηθείτε ότι οι εθελοντές δίνουν γενναιόδωρα τον πολύτιμό τους χρόνο. Επικοινωνήστε την εκτίμηση και το σεβασμό σας προσκαλώντας τους να είναι μέρος της διαδικασίας λήψης αποφάσεων, όπου χρειάζεται. Γιορτάστε μαζί τους! Βραβεύστε τους! Σιγουρευτείτε ότι ο σύλλογός σας αναγνωρίζει την ανεκτίμητη εργασία των εθελοντών με την αναγνώριση της σημαντικής συνεισφοράς τους. Καλέστε τους σε έναν ετήσιο χορό ή κοπή πίτας. Συμπεριλάβετέ τους στο ενημερωτικό δελτίο του συλλόγου σας. Υποχρεώσεις και Δικαιώματα των εθελοντών Κάθε εθελοντής απολαμβάνει κάποια δικαιώματα, αλλά έχει και κάποιες υποχρεώσεις. Δικαιώματα 1. Να λαμβάνει, τόσο στην αρχή όσο και στην πορεία της εθελοντικής του δραστηριοποίησης, ενημέρωση, καθοδήγηση, υποστήριξη και τα απαραίτητα μέσα και υλικά για να εκτελέσει τις αρμοδιότητες που του έχουν ανατεθεί. 2. Να δέχεται μια συμπεριφορά δίχως διακρίσεις, με σεβασμό ως προς την ελευθερία του, την αξιοπρέπεια και τις πεποιθήσεις του. 3. Να συμμετέχει ενεργά στην οργάνωση ή στη δράση στην οποία εμπλέκεται, συμμετέχοντας στην ανάπτυξη, σχεδιασμό, υλοποίηση και αξιολόγηση των προγραμμάτων σύμφωνα με τους κανονισμούς. 4. Να είναι ασφαλισμένος από κάθε κίνδυνο ατυχήματος που μπορεί να προκύψει από την άσκηση των εθελοντικών του καθηκόντων και να εκτελεί τις αρμοδιότητές του σε ένα περιβάλλον ασφαλές και που σέβεται τους κανόνες υγιεινής. [10]

12 5. Να λαμβάνει αποζημίωση των εξόδων που προκύπτουν από την άσκηση των καθηκόντων του. 6. Να έχει διαπίστευση που να υποδεικνύει ότι είναι εθελοντής. 7. Να λαμβάνει το σεβασμό και την αναγνώριση για την κοινωνική αξία της προσφοράς τουλάχιστον. Υποχρεώσεις 1. Να φέρνει εις πέρας τις δεσμεύσεις του με την εθελοντική οργάνωση ή δράση που έχει αναλάβει, σεβόμενος τους σκοπούς και τους κανονισμούς τους. 2. Να σέβεται σύμφωνα με τις υποδείξεις που του έχουν δοθεί, τον εμπιστευτικό χαρακτήρα κάποιων πληροφοριών. 3. Να αρνείται οποιασδήποτε οικονομική ανταμοιβή που του προσφέρεται για την εθελοντική του εργασία. 4. Να σέβεται τα δικαιώματα των δικαιούχων των εθελοντικών δράσεων. 5. Να έχει αλληλέγγυα συμπεριφορά μέσα σε ένα πλαίσιο συνεργασίας. 6. Να ακολουθεί τα εκπαιδευτικά προγράμματα που προβλέπονται από την οργάνωση ή τη δράση στην οποία συμμετέχει για τη βελτίωση των γνώσεων και των δεξιοτήτων του. 7. Να ακολουθεί τις υποδείξεις που του γίνονται για την άσκηση των καθηκόντων του. 8. Να κάνει σωστή χρήση της διαπίστευσής του και των λογοτύπων της οργάνωσης και να προσέχει το υλικό που του έχει δοθεί για την άσκηση των καθηκόντων του. Αίτηση Εθελοντισμού ΑΊΤΗΣΗ ΕΘΕΛΟΝΤΗ Οργανισμός Ημερομηνία Όνομα: Επίθετο: Διεύθυνση: Ημερομηνία Γέννησης: Φύλο: Σταθερό τηλέφωνο: Τηλέφωνο κινητό: Οργάνωση που αντιπροσωπεύει (αν υπάρχει): Επάγγελμα: Προηγούμενη εθελοντική εμπειρία: Εκπαιδευτική εμπειρία: Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα ή χόμπι: Να αναφέρετε τις ημέρες της εβδομάδας και τις ώρες που θα μπορούσατε να προσφέρετε εθελοντικά: Ημέρα: Από: ως: Ημέρα: Από: ως: Ημέρα: Από: ως: Ημέρα: Από: ως: Έχετε ισχύουσα άδεια οδήγησης; # Έχετε μέσο μεταφοράς; Μπορείτε να το προσκομίσετε αν χρειαστεί; Περίοδος απασχόλησης: Αγωνιστική; Προαγωνιστική; Σε περίπτωση ανάγκης παρακαλώ ειδοποιήστε: Όνομα Διεύθυνση: Τηλέφωνο: [11]