Ητοξικότητα των στοιχείων Pb, Cd, Sb,, As, Cu και Zn,, που εισέρχονται στο νερό της υδραυλικής εγκατάστασης µιας κατοικίας ή ενός ψύκτη

Transcript

1

2 Ητοξικότητα των στοιχείων Pb, Cd, Sb,, As, Cu και Zn,, που εισέρχονται στο νερό της υδραυλικής εγκατάστασης µιας κατοικίας ή ενός ψύκτη Εισηγήτρια : Ιωάννα Χαραλάµπους Μωισίδου Χηµικός, Καθ. ΑΤΕΙ Βιοχηµείας & Κλινικής Χηµείας ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΓΟΥΝΑΡΗ

3 ΙΑΠΙΣΤΕΥΜΕΝΑ ΑΠΌ ΤΟ ΕΣΥ Αριθ.. Μητρώου 154

4 Ηποιότητα του νερού εκµετάλλευσης πέραν των αρχικών ποιοτικών του χαρακτηριστικών που διαµορφώνονται στις φυσικές υδατοσυλλογές, υφίσταται µεταβολές µέσα στα : Συστήµατα υδατοσυλλογής (φυσικές πηγές, υδροµαστεύσεις, φρεάτια, γεωτρήσεις και αντλητικά συγκροτήµατα) ίκτυα ύδρευσης ( εξαµενές, σωληνώσεις και υποδιανοµές) Εσωτερική υδραυλική εγκατάσταση καταναλωτών

5 Κατηγορίες ρυπαντών Μικροβιακοί µολυσµατικοί παράγοντες, όπως οι ιοί και τα βακτηρίδια, οι οποίοι µπορούν να προέλθουν από τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυµάτων, τους βόθρους, τη κτηνοτροφία και την άγρια φύση. Ανόργανες ουσίες, όπως τα άλατα και τα µέταλλα, τα οποία µπορούν να είναι φυσικής προέλευσης ή να προέρχονται από βρόχινες απορροές, από βιοµηχανικά ή αστικά απόβλητα, από το πετρελαιοειδή, µεταλλεία ή καλλιέργειες.

6 Κατηγορίες ρυπαντών Φυτοφάρµακα και ζιζανιοκτόνα, τα οποία µπορούν να προέλθουν από τη γεωργία ή από οικιακές χρήσεις. Ραδιενεργός µόλυνση, από φυσικά ή ανθρωπογενή αίτια. Οργανικές ενώσεις, συµπεριλαµβανοµένων των συνθετικών και πτητικών οργανικών χηµικών ουσιών, υποπροϊόντων των βιοµηχανικών διαδικασιών και της παραγωγής πετρελαίου, ή διαρροών από βενζινάδικα, από αστικά απόβλητα, και βόθρους, ΤΗΜ s ως παραπροϊόντα απολύµανσης του νερού κλπ

7 Φυσική υδατοσυλλογή Σταποτάµια, τις λίµνες ή τα υπόγεια υδροφόρα στρώµατα νερού, διαµορφώνεται ο χηµικός χαρακτήρας του, δηλαδή το νερό εµπλουτίζεται µε διάφορα άλατα από την διάλυση των πετρωµάτων που έρχεται σε επαφή και τους ρύπους από ανθρωπογενείς ή µη εστίες

8 Υδροληψίες Σταέργα υδροληψίας το νερό µπορεί να επιµολυνθεί από µικρόβια του περιβάλλοντος χώρου, ή να ρυπανθεί από διάφορες απορροές που µεταφέρουν ποικίλους οργανικούς και ανόργανους ρύπους (π.χ. φυτοφάρµακα, νιτρικά, φωσφορικά, βιοµηχανικά, κτηνοτροφικά ή αστικά απόβλητα κλπ)

9 Υδραγωγεία Μέσαστο υδραγωγείο το νερό ρυπαίνεται µε οργανικές ή ανόργανες ουσίες που προέρχονται από διαρροές των σωληνώσεων, έργα ύδρευσης, διάλυση αποθέσεων, διάβρωση υλικών σωληνώσεων κλπ. Επιµολύνεται από βακτήρια που σχηµατίζουν βιολογικό υµένιοή εισχωρούν στο δίκτυο από εξωτερικούς παράγοντες και σχηµατίζονται ΤΗΜ s ως παραπροιόντατης χλωρίωσης

10 Υδραυλικήεγκατάσταση οικίας Στηνυδραυλική εγκατάσταση ενός κτιρίου, το νερό κατά την παραµονή του διαβρώνει τα υλικά των σωληνώσεων και των συγκολλήσεων των υδραυλικών εξαρτηµάτων, και εµπλουτίζεται µε διάφορα τοξικά στοιχεία ή ενώσεις

11 ΦΥΣΙΚΗ Υ ΑΤΟΣΥΛΛΟΓΗ ΙΑΜΟΡΦΩΣΗΧΗΜΙΚΟΥ ΙΑΜΟΡΦΩΣΗΧΗΜΙΚΟΥ ΧΡΑΚΤΗΡΑ ΧΡΑΚΤΗΡΑ ΝΕΡΟΥ ΝΕΡΟΥ (ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ (ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΣΕ ΑΛΑΤΑ, ΑΛΑΤΑ, ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ, ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ, ΑΛΚΑΛΙΚΟΤΗΤΑ,ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ) ΑΛΚΑΛΙΚΟΤΗΤΑ,ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ) Υ ΡΟΛΗΨΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗΜΕ ΡΥΠΑΝΣΗΜΕ ΝΙΤΡΙΚΑ, ΝΙΤΡΙΚΑ, ΦΩΣΦΟΡΙΚΑ, ΦΩΣΦΟΡΙΚΑ, ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ, ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΑ, ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙ Η ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙ Η κλπ κλπ ΜΟΛΥΝΣΗ ΜΟΛΥΝΣΗ ΝΕΡΟΥ ΝΕΡΟΥ (ΜΙΚΡΟΒΙΑ) (ΜΙΚΡΟΒΙΑ) Υ ΡΑΓΩΓΕΊΟ ΠΑΡΑΠΡΟΙΟΝΤΑ ΠΑΡΑΠΡΟΙΟΝΤΑ ΧΛΩΡΙΩΣΗΣ ΧΛΩΡΙΩΣΗΣ (THM s) (THM s) Υ ΡΑΥΛΙΚΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΙΑΣ ΡΥΠΑΝΣΗ ΡΥΠΑΝΣΗ ΜΕ ΜΕ ΤΟΞΙΚΕΣ ΤΟΞΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΕΝΩΣΕΙΣ (ΒΑΡΕΑ (ΒΑΡΕΑ ΜΕΤΑΛΛΑ, ΜΕΤΑΛΛΑ, ΠΛΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΤΕΣ ΠΛΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΤΕΣ κλπ) κλπ)

12 Ποιοιείναι υπεύθυνοι για τον έλεγχο της ποιότητας και την διασφάλιση της παροχής ασφαλούς και υγιεινού νερού ; ΥΠΕΧΩ Ε ΟΤΑ ΦΥΣΙΚΕΣ Υ ΑΤΟΣΥΛΛΟΓΕΣ ΕΡΓΑΥ ΡΟΛΗΨΙΑΣ, Υ ΡΑΓΩΓΕΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΕΣΩΤ.. Υ ΡΑΥΛΙΚΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤ.

13 Υδραυλική εγκατάσταση οικίας Η υδραυλική εγκατάσταση κατοικίας αρχίζει από τον υδροµετρητή και µετά, όπου και σταµατά η ευθύνη συντήρησης και ελέγχου των ΟΤΑ ή των επιχειρήσεων Ύδρευσης. υδροµετρητής

14 Ποιες είναι οι ουσίες που ευθύνονται για την ρύπανση του πόσιµου νερού στις υδραυλικές εγκαταστάσεις των κτιρίων ;

15 Είναιουσίες που προέρχονται από τα υλικά των σωληνώσεων και συγκολλήσεων των διαφόρων υδραυλικών εξαρτηµάτων ίκτυααπό από χαλκοσωλήναή γαλβανισµένο σίδηρο Βαρέα µέταλλα ίκτυααπό από CPVC Πλαστικοποιητές και διαλύτες

16 Βαρέα µέταλλα : Μόλυβδος Κάδµιο (Pb) (Cd) Αντιµόνιο (Sb) Αρσενικό (As) Ψευδάργυρος (Zn) Χαλκός (Cu)

17 Ποιαείναι η τοξικότητα των ουσιών αυτών ; καιπώς µπορούν να επηρεάσουν την ανθρώπινη υγεία

18 Μόλυβδος Pb Πού οφείλεται η τοξικότητα του µολύβδου ; Στην ικανότητά του να αντιδρά µε τις σουλφυδριδοµάδεςτων πρωτεινώνκαι να αδρανοποιεί τα ένζυµα.

19 Επιπτώσειςτου Μολύβδου στην ανθρώπινη υγεία Παιδιά Βλάβες στον εγκέφαλο και το νευρικό σύστηµα Προβλήµατα συµπεριφοράς και µάθησης ( π.χ. υπερκινητικότητα) Καθυστέρηση ανάπτυξης Προβλήµατα ακοής Πονοκέφαλοι

20 Ενήλικες Επιπτώσειςτου Μολύβδου στην ανθρώπινη υγεία Προβλήµατα κατά την εγκυµοσύνη Προβλήµατα αναπαραγωγής ( σε άνδρες και γυναίκες) Υψηλή πίεση αίµατος Πεπτικά προβλήµατα ιαταραχή των νεύρων Προβλήµατα µνήµης και συγκέντρωσης Πόνοι στους µύες και τις αρθρώσεις

21 Τοξικέςδόσεις Μολύβδου στο νερό Public Health Goal (PHG) -Επισήµανση Πάνω από 0,002 mg/lστο νερό δηµιουργούνται νευροφυτικά προβλήµατα στα παιδιά, βλάβες στα αιµοσφαίρια, το συκώτι κλπ, υπέρταση στους ενήλικες. U.S. Environmental Protection Agency ( EPA) Επίπεδο εγρήγορσης στο νερό 0,015 mg/l EOK Ανώτατo όριο πόσιµων νερών 0,010 mg/l ( 0,025 κατά παρέκκλιση µέχρι το 2010)

22 Τοξικότητα «χαµηλών δόσεων» Ph.D. Bellinger ( Νοσοκ. Παίδων Βοστώνης) 10 mcg/dl Pb στο αίµα ενός παιδιού µειώνει τον ΙQ κατά 1-3 µονάδες New England Journual of Medicine (1987) 0,01 mg Pb/dl στο αίµα εγκύου δηµιουργεί σοβαρές βλάβες στο έµβρυο 0,03 mg Pb/dl στο αίµα ενήλικα αυξάνει την πίεση και δηµιουργεί προβλήµατα στο νευρικό σύστηµα και τα ερυθρά αιµοσφαίρια.

23 ΑπορρόφησηΜολύβδου Για κάθε 0,001 mg ηµερήσια δόση Pb η συγκέντρωσή του στο αίµα αυξάνει κατά : 0,16 µg/dl στα παιδιά και 0,04 µg/dl στους ενήλικες ( FDA )

24 ιεθνήβιβλιογραφικά δεδοµένα Πάνωαπό 40 εκ. άνθρωποι στις ΗΠΑ πίνουν νερό που έχει περισσότερο από 0,015 mg/l Pb U.S. EPA Από 248 τυχαίες οικιακές παροχές το 20 % βρέθηκε να έχει πάνω από 0,050 mg/l Pb Έρευνα Journual Environmental News Ένα στα 11 παιδιά στις ΗΠΑ έχουν επικίνδυνα επίπεδα µολύβδου στο αίµα τους Office of Lead Hazard Control

25 Κάδµιο Cd Πού οφείλεται η τοξικότητα του καδµίου ; Στην ικανότητά του να αντικαθιστά τον ψευδάργυρο από τα βιολογικά συστήµατα και να αδρανοποιεί τα ένζυµα.

26 Επιπτώσειςτου Καδµίου στην ανθρώπινη υγεία Βραχυπρόθεσµες προβλήµατα στο συκώτι, το σπλήνα και το θυρεοειδή αδένα ναυτία, εµετός, διάρροια κράµπες διαταραχές των αισθήσεων, σπασµοί και νευρικά σοκ. National Primary Drinking Water Regulations U.S. EPA

27 Μακροπρόθεσµες βλάβη του ήπατος νεφρική ανεπάρκεια Επιπτώσειςτου Καδµίου στην ανθρώπινη υγεία αλλοιώσεις σκελετικού συστήµατος και κατάγµατα οστών αλλοιώσεις στο αίµα και εξασθένηση ανοσοποιητικού στείρωση (νέκρωση των όρχεων) αύξηση πίεσης του αίµατος νεοπλασίες National Primary Drinking Water Regulations U.S. EPA

28 Κάδµιοκαι καρκινογένεση Το κάδµιο (CAS αριθ ) και οι ενώσεις του χαρακτηρίζονται ως καρκινογόνες ουσίες για τον άνθρωπο βάσει επαρκών στοιχείων µελετών καρκινογένεσης, που περιλαµβάνουν επιδηµιολογικά και µηχανιστικά δεδοµένα που δείχνουν µια αιτιώδη σχέση µεταξύ της έκθεσης στο κάδµιο ή των ενώσεων καδµίου και της εµφάνισης ανθρώπινου καρκίνου U.S. Department of Health and Human Services Public Health Service National Toxicology Program 9th Report on Carcinogens Revised January 2001

29 Κάδµιοκαι καρκινογένεση το ιοντικό κάδµιο αποδείχθηκε ότι είναι η ενεργός, γενοτοξική µορφή τουµετάλλου (IARC V.58, 1993 ),που προκαλεί : καταστροφή της δοµής του DNA, µεταλλάξεις, βλάβη του γενετικού υλικού µετασχηµατισµούς των κυττάρων παρεµπόδιση του µηχανισµού «επιδιόρθωσης» του DNA U.S. Department of Health and Human Services Public Health Service National Toxicology Program 9th Report on Carcinogens Revised January 2001

30 Τοξικέςδόσεις Καδµίου στο νερό Επισήµανση WHO, 1992 δηµοσίευση IARC V.58, 1993 Πάνω από 0,003 mg/lστο νερό, αρχίζει η εµφάνιση προβληµάτων (κατευθυντήρια τιµή). U.S. Environmental Protection Agency ( EPA) Ανώτατο όριο για τα πόσιµα νερά 0,005 mg/l EOK Ανώτατo όριο πόσιµων νερών 0,005 mg/l

31 Αντιµόνιο Sb Πού οφείλεται η τοξικότητα του αντιµονίου ; Στην ικανότητά του, όπως και των άλλων βαρέων µετάλλων (Pb, Cd) να αντιδρά µε τις SH-οµάδες των πρωτεϊνών και να αδρανοποιεί τα ένζυµα.

32 Επιπτώσειςτου Αντιµονίου στην ανθρώπινη υγεία Βραχυπρόθεσµες ναυτία, εµετός, διάρροια καρδιολογικά προβλήµατα πόνοι µυών Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR) Division of Toxicology 1600 Clifton Road NE, Mailstop F-32 Atlanta, GA 30333

33 Επιπτώσειςτου Αντιµονίου στην ανθρώπινη υγεία Μακροπρόθεσµες αύξηση των επιπέδων χοληστερόλης διαταραχή των επιπέδων γλυκόζης στο αίµα αναιµία βλάβες στο συκώτι και τη σπλήνα πιθανή καρκινογένεση (δεν έχει τεκµηριωθεί ακόµα για τον άνθρωπο) Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR) Division of Toxicology 1600 Clifton Road NE, Mailstop F-32 Atlanta, GA 30333

34 Μηχανισµός δράσης Sb Το αντιµόνιο περνά στο αίµα και µέσω αυτού µεταφέρεται στο ήπαρ, τους πνεύµονες, τα έντερα και το σπλήνα. Εκεί αντιδρά µε την σουλφυδριδοµάδα των πρωτεϊνών των διαφόρων ενζύµων, τα αδρανοποιεί, και καταστρέφει τις ζωτικές τους λειτουργίες

35 Τοξικέςδόσεις Αντιµονίου στο νερό U.S. Environmental Protection Agency ( EPA) Ανώτατο όριο για τα πόσιµα νερά 0,006 mg/l EOK Ανώτατo όριο πόσιµων νερών 0,005 mg/l

36 Αρσενικό As Πού οφείλεται η τοξικότητα του αρσενικού ; Στην ικανότητά του,να σχηµατίζει σύµπλοκα µε τις θειούχες οµάδες των πρωτεϊνών των ενζύµων. ηλητηριάζει τα κύτταρα, παρεµποδίζοντας την οξειδωτική τους ικανότητα.

37 Επιπτώσειςτου Αρσενικού στην ανθρώπινη υγεία Βραχυπρόθεσµες γαστρεντερικά προβλήµατα, εµετός διάρροια κεφαλαλγίες, µυαλγίες & κράµπες καρδιολογικά προβλήµατα αναφυλαξίες ελάττωση των αντανακλαστικών Πηγή : Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR) Toxicological profile for arsenic (update). Atlanta, GA: U.S. Department of Health and Human Services, Public Health Service.

38 Επιπτώσειςτου Αρσενικού στην ανθρώπινη υγεία Μακροπρόθεσµες αιµατολογικά προβλήµατα (πτώση λευκών & ερυθρών αιµοσφαιρίων) βλάβες στο δέρµα (κεράτωση, µελάνωση) προβλήµατα νευρικού συστήµατος θάνατο (νέκρωση µυοκαρδίου) Καρκίνο Πηγή : Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR) Toxicological profile for arsenic (update). Atlanta, GA: U.S. Department of Health and Human Services, Public Health Service.

39 Αρσενικόκαι καρκινογένεση τοαρσενικόαποδείχθηκε ότι είναικαρκινογόνο στοιχείο για τον ανθρώπινο οργανισµό. Ακόµα και σε µικρές δόσεις είναι ικανό να προκαλέσει καρκίνο του δέρµατος, γλώσσας, ήπατος, ουροδόχου κύστης και των νεφρών, ανάλογα µε την µορφή του στοιχείου, τον τρόπο λήψης, την διάρκεια έκθεσης, το φύλο και την ηλικία του εκτεθειµένου ατόµου. Department of Health and Human Services (DHHS) International Agency for Research on Cancer (IARC)

40 Συσχέτισηπιθανότητας εµφάνισης καρκίνου µε την συγκέντρωση του αρσενικού στο πόσιµο νερό Συγκέντρωση Aρσενικού πόσιµο νερό Κίνδυνος εµφάνισης καρκίνου (για µέση κατανάλωση 2 Lt/ηµέρα) 0.5 ppb 1 : 10,000 1 ppb 1 : 5,000 3 ppb 1 : 1,667 4 ppb 1 : 1,250 5 ppb 1 : 1, ppb 1 : ppb 1 : ppb 1 : ppb 1 : 100 the National Academy of Sciences' 1999

41 Τοξικέςδόσεις Αρσενικού στο νερό U.S. Environmental Protection Agency ( EPA) Τιµή εγρήγορσης : οποιαδήποτε ανιχνεύσιµη ποσότητα > 0 Ανώτατο όριο για τα πόσιµα νερά 0,010 mg/l EOK Ανώτατo όριο πόσιµων νερών 0,010 mg/l *(µετά το 2006)

42 ιεθνήδεδοµένα και έρευνες ΗΕθνική Ακαδηµία Επιστηµών των ΗΠΑ (NAS, 1999) εκτιµά ότι 56 εκατοµµύρια Αµερικανών πίνει νερό µε επισφαλή επίπεδα Αρσενικού Σύµφωνα µε έρευνα που διεξήχθη στις ΗΠΑ, βρέθηκε ότι το 2 % των παροχών πόσιµου νερού που εξετάσθηκαν περιείχαν είχαν αρσενικό σε συγκεντρώσεις πάνωτων ων 20 ppb U.S. Department of Health and Human Services ΣτοΜπαγκλαντές διαπιστώθηκε ότι οι υψηλές συγκεντρώσεις του Αρσενικού στο πόσιµο νερό ευθύνονται για θανάτους NRC, 1998; Smith, et al, 2000

43 Χαλκόςκαι και Ψευδάργυρος Cu, Zn Είναιτοξικά και πότε ; Ο ψευδάργυροςστις συνήθεις δοσολογίες δεν εµφανίζει τοξική δράση στον ανθρώπινο οργανισµό. Σε µεγάλες δοσολογίες που πρακτικά δεν µπορούν να ληφθούν από το πόσιµο νερό µπορεί να προκαλέσει ναυτίες, εµετό ή γαστρεντερικές διαταραχές.

44 Ο Χαλκός, ενώ είναι πολύ λιγότερο τοξικός από άλλα µέταλλα όπως λ.χ. ο µόλυβδος, µπορεί σε µεγάλες συγκεντρώσεις στο πόσιµο νερό (πάνω από 1 mg/l) να προκαλέσει : ηπατικές και νεφρικές βλάβες, διαταραχές στο ΚΝΣ, την ασθένεια Wilson, την ασθένεια Addison, θαλασσαιµία, το σύνδροµο Banti και διαβήτη

45 Ταµικρά παιδιά (ιδίως τα νήπιακάτωτουενόςέτους) µπορούν να υποστούν µόνιµη ζηµία νεφρών και συκωτιού εάν υφίστανται µακρά έκθεση (περισσότεροαπό 14 ηµέρες) σε υψηλέςσυγκεντρώσειςχαλκού. Nebraska Department of Health and Human Services Regulations and Licensure Division of Environmental Health

46 Εντούτοις, τόσο ο Χαλκός όσο και ο Ψευδάργυρος ακόµα και σε µικρές συγκεντρώσεις αυξάνουν την τοξικότητα άλλων βαρέων µετάλλων (π.χ. µολύβδου, καδµίου, αρσενικού κλπ) λόγω συνεργατικής δράσης. Γιατο λόγο αυτό µελετώνται παράλληλα µε τα υπόλοιπα µέταλλα και ελέγχεται η συγκέντρωσή τους στο πόσιµο νερό

47 ΜΕΤΑΛΛΟ Pb Cd Sb As Cu Βραχυπρόθεσµες επιπτώσεις Βλάβεςστον εγκέφαλο και το νευρικό σύστηµα Προβλήµατα συµπεριφοράς και µάθησης, καθυστέρηση ανάπτυξης στα παιδιά Προβλήµατα ακοής Πονοκέφαλοι, µυαλγίες, προβλήµατα αναπαραγωγής, υψηλή πίεση, πεπτικά προβλήµατα προβλήµαταστο συκώτι, το σπλήνα και το θυρεοειδή νεφρική ανεπάρκεια ναυτία, εµετός, διάρροια, κράµπες, διαταραχές αισθήσεων σπασµοί και νευρικά σόκ ναυτία, εµετός, διάρροια, καρδιολογικά προβλήµατα, πόνοι µυών Γαστρεντερικά προβλήµατα, εµετός, διάρροια κεφαλαλγίες, µυαλγίες, κράµπες καρδιολογικά προβλήµατα, αναφυλαξίες ελάττωση των αντανακλαστικών ηπατικέςκαι νεφρικές βλάβες, διαταραχές στο ΚΝΣ, ασθένεια Wilson, ασθένεια Addison θαλασσαιµία, σύνδροµο Banti, διαβήτη Μακροπρόθεσµες επιπτώσεις Νευροφυτικά προβλήµατα, υπέρταση, βλάβες στο αίµα και το συκώτι βλάβητου ήπατος, νεφρική ανεπάρκεια αλλοιώσεις σκελετού και κατάγµατα οστών, αλλοιώσεις στο αίµα και εξασθένηση ανοσοποιητικού στείρωση, αύξηση πίεσης του αίµατος, νεοπλασίες αύξησητων επιπέδων χοληστερόλης, διαταραχή των επιπέδων γλυκόζης, αναιµία, βλάβες στο συκώτι και τη σπλήνα Αιµατολογικά προβλήµατα (πτώση λευκών & ερυθρών αιµοσφαιρίων) βλάβες στο δέρµα (κεράτωση, µελάνωση) προβλήµατα νευρικού συστήµ., θάνατο (νέκρωση µυοκαρδίου) Μόνιµηζηµία νεφρών και συκωτιού στα µικρά παιδιά Καρκινογένεση ΟΧΙ ΝΑΙ ΙΣΩΣ ΝΑΙ ΟΧΙ Ανώτατοόριο στο πόσιµο νερό (mg/l) 0,010 0,005 0,005 0,010 1,300 Προέλευσηστο νερό υδραυλικών εγκατ. Κατάκύριο λόγο από τα υλικά σωληνώσεων και συγκόλλησης των υδραυλικών εξαρτηµάτων