ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2018) 506 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 549/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 2013, για το ευρωπαϊκό σύστημα εθνικών και περιφερειακών λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και σχετικά με την εφαρμογή των παρεκκλίσεων που χορηγούνται {SWD(2018) 354 final} - {SWD(2018) 355 final} EL EL

2 1. Εισαγωγή Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 549/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 2013, για το ευρωπαϊκό σύστημα εθνικών και περιφερειακών λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης («κανονισμός ΕΣΛ 2010» 1 ), περιλαμβάνει δύο διατάξεις που καθορίζουν απαιτήσεις σχετικά με την υποβολή εκθέσεων. Το άρθρο 6 παράγραφος 3 ορίζει ότι: «Η Επιτροπή, αφού διαβουλευτεί με την επιτροπή του ευρωπαϊκού στατιστικού συστήματος, υποβάλλει, το αργότερο την 1η Ιουλίου 2018, έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή των παρεκκλίσεων που χορηγούνται ώστε να εξακριβωθεί εάν είναι ακόμη δικαιολογημένες.» Το άρθρο 12 ορίζει ότι: «Επανεξέταση Έως την 1η Ιουλίου 2018 και στη συνέχεια ανά πενταετία, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Οι εκθέσεις αυτές αξιολογούν, μεταξύ άλλων: α) την ποιότητα των δεδομένων για τους εθνικούς και περιφερειακούς λογαριασμούς, β) την αποτελεσματικότητα του παρόντος κανονισμού και της διαδικασίας παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο ΕΣΛ 2010, και γ) την πρόοδο ως προς τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις και τη διαθεσιμότητα των στοιχείων του ΕΣΛ Η παρούσα έκθεση εκπληρώνει και τις δύο απαιτήσεις. Συνοδεύεται από δύο έγγραφα εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που παρέχουν περαιτέρω λεπτομέρειες και ανάλυση. Στην ενότητα 2 της έκθεσης παρέχονται περαιτέρω γενικές πληροφορίες σχετικά με τους στόχους και τις χρήσεις του ΕΣΛ Η ενότητα 3 εξετάζει την εφαρμογή του κανονισμού, καλύπτοντας τα προαναφερθέντα στοιχεία που απαιτούνται από το άρθρο 6 παράγραφος 3 και το άρθρο 12. Στην ενότητα 4 παρατίθενται τα συμπεράσματα. 2. Ιστορικό Το ευρωπαϊκό σύστημα εθνικών και περιφερειακών λογαριασμών (ΕΣΛ 2010) είναι το διεθνώς συμβατό λογιστικό πλαίσιο της ΕΕ για τη συστηματική και αναλυτική περιγραφή μιας οικονομίας. Το ΕΣΛ 2010 δημοσιεύτηκε ως κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 549/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου Εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στα στοιχεία που διαβιβάστηκαν στην Επιτροπή από την 1η Σεπτεμβρίου ΕΕ L 174 της , σ. 1. 1

3 Από την ημερομηνία αυτή και εξής, τα κράτη μέλη υπέβαλαν στοιχεία στη Eurostat σύμφωνα με τους κανόνες του ΕΣΛ Τόσο ως προς το πεδίο εφαρμογής όσο και από την άποψη των εννοιών, το ΕΣΛ 2010 διαφέρει από τον προκάτοχό του, το ΕΣΛ 95 2, αντικατοπτρίζοντας τις εξελίξεις στη μέτρηση των σύγχρονων οικονομιών, την πρόοδο της μεθοδολογικής έρευνας και τις ανάγκες των χρηστών. Η δομή του ΕΣΛ 2010 είναι συμβατή με τις παγκόσμιες κατευθυντήριες γραμμές για τους εθνικούς λογαριασμούς που περιγράφονται στο System of National Accounts (Σύστημα εθνικών λογαριασμών) 2008 (SNA ). Η Eurostat έχει δημοσιεύσει διάφορα εγχειρίδια και οδηγίες για να στηρίξει την εφαρμογή του ΕΣΛ Οι εθνικοί λογαριασμοί αποτελούν την πηγή για πολυάριθμους βασικούς οικονομικούς δείκτες που χρησιμοποιούνται για τη χάραξη πολιτικής και τις οικονομικές αναλύσεις από ακαδημαϊκούς, κρατικούς και διεθνείς φορείς. Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) είναι η συχνότερα χρησιμοποιούμενη μονάδα μέτρησης του συνολικού μεγέθους μιας οικονομίας, ενώ παράγωγοι δείκτες, όπως το κατά κεφαλή ΑΕΠ, χρησιμοποιούνται ευρέως για τη σύγκριση των συνθηκών διαβίωσης ή για την παρακολούθηση της οικονομικής σύγκλισης ή απόκλισης στο εσωτερικό της ΕΕ. Επιπλέον, μέσα από συνιστώσες του ΑΕΠ και συναφείς δείκτες, όπως οι δείκτες απόδοσης, εισαγωγών και εξαγωγών, εγχώριας (ιδιωτικής και δημόσιας) κατανάλωσης ή επενδύσεων, παρέχονται πολύτιμες πληροφορίες για τις βασικές κινητήριες δυνάμεις της οικονομικής δραστηριότητας και, συνεπώς, προσφέρεται μια βάση για τον σχεδιασμό, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση συγκεκριμένων ενωσιακών πολιτικών. Τα στοιχεία του ΕΣΛ 2010 χρησιμοποιούνται επίσης για ειδικούς διοικητικούς σκοπούς, όπως ο καθορισμός της συνεισφοράς κάθε κράτους μέλους στον τέταρτο ίδιο πόρο της ΕΕ (ο οποίος βασίζεται στο ακαθάριστο εθνικό εισόδημα 5 ), η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος και η διαδικασία μακροοικονομικών ανισορροπιών [βλ. επίσης ενότητα 3 σημείο γ)]. Ο κανονισμός ΕΣΛ 2010 προβλέπει: α) μεθοδολογία σχετικά με τα κοινά πρότυπα, ορισμούς, ονοματολογίες και λογιστικούς κανόνες, που θα χρησιμοποιούνται για την κατάρτιση συγκρίσιμων λογαριασμών και πινάκων για τις ανάγκες της ΕΕ (παράρτημα Α του κανονισμού) β) πρόγραμμα (το οποίο παρατίθεται στο παράρτημα Β του κανονισμού) που ορίζει τις προθεσμίες εντός των οποίων τα κράτη μέλη πρέπει να διαβιβάζουν στην Eurostat τους 2 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2223/96 του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 1996, περί του ευρωπαϊκού συστήματος εθνικών και περιφερειακών λογαριασμών της Κοινότητας (ΕΕ L 310 της , σ. 1) Για κατάλογο αυτών των εγχειριδίων και οδηγιών, βλ. 5 Το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα (ΑΕΕ) το οποίο βασίζεται στο ΕΣΛ 2010 μετατρέπεται πρώτα σε πρότυπα του ΕΣΛ 95 [βλ. ενότητα 3 σημείο γ)]. 2

4 λογαριασμούς και τους πίνακες που πρέπει να καταρτίζονται σύμφωνα με τη μεθοδολογία που καθορίζεται στο παράρτημα Α. Η Eurostat δημοσιεύει τα στοιχεία που διαβιβάζονται σύμφωνα με το παράρτημα Β στον ιστότοπό της, και προσθέτει συγκεντρωτικά μεγέθη για την ΕΕ και τη ζώνη του ευρώ. 3. Εφαρμογή του κανονισμού α) Διαθεσιμότητα στοιχείων για τους εθνικούς και περιφερειακούς λογαριασμούς Ο κανονισμός ΕΣΛ 2010 υποχρεώνει τα κράτη μέλη να παρέχουν τα στοιχεία που καθορίζονται στο παράρτημα Β. Το άρθρο 6 του κανονισμού επέτρεπε στα κράτη μέλη να ζητούν προσωρινές παρεκκλίσεις από τις υποχρεώσεις διαβίβασης σύμφωνα με το ΕΣΛ 2010 πριν από τις 17 Οκτωβρίου Στην παρούσα ενότητα της έκθεσης εξετάζονται οι εξελίξεις ως προς τη διαθεσιμότητα στοιχείων στα κράτη μέλη και παρουσιάζονται τα αποτελέσματα μιας ανάλυσης των παρεκκλίσεων που χορηγήθηκαν. Διαθεσιμότητα στοιχείων σύμφωνα με τις απαιτήσεις του ΕΣΛ 2010 Η Επιτροπή (Eurostat) αξιολογεί σε τακτική βάση κατά πόσον η διαθεσιμότητα στοιχείων των κρατών μελών συνάδει με τις απαιτήσεις του ΕΣΛ Η σχετική ανάλυση καλύπτει την αξιολόγηση της πληρότητας των στοιχείων και, σε περιορισμένο βαθμό, της έγκαιρης διάθεσής τους. Οι αξιολογήσεις πραγματοποιήθηκαν τον Οκτώβριο του 2015, τον Απρίλιο του 2016, τον Φεβρουάριο του 2017 και τον Ιανουάριο του Από αυτές μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα ότι η διαθεσιμότητα των στοιχείων παρουσίασε σαφή βελτίωση ανάμεσα στον Οκτώβριο του 2015 και τον Ιανουάριο του 2018: ενώ το 2015 το 64 % των πινάκων που διαβιβάστηκαν από τα κράτη μέλη απεστάλησαν χωρίς ελλείψεις και το 4 % απεστάλησαν με σοβαρά προβλήματα, το 2018 τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 81 % και 1 %, αντίστοιχα βλ. σχήμα 1. Σχήμα 1: Διαθεσιμότητα στοιχείων για τους 22 πίνακες 6 του προγράμματος διαβίβασης του ΕΣΛ 2010 (Οκτ 2015-Ιαν 2018), ΕΕ και Νορβηγία 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% % 24% 8% 4% % 74% 21% 21% 5% 3% 3% 2% ( ) P N % 16% 3% 1% 6 Η διαβίβαση στοιχείων για έναν συμπληρωματικό πίνακα (πίνακας 29 «κεκτημένα σε συγκεκριμένη ημερομηνία συνταξιοδοτικά δικαιώματα κοινωνικής ασφάλισης») έγινε υποχρεωτική μόλις στα τέλη του Ως εκ τούτου, ο πίνακας αυτός δεν λαμβάνεται υπόψη στις αξιολογήσεις. 3

5 Πλήρης διαβίβαση στοιχείων. Αυτό σημαίνει ότι το κράτος μέλος παρέχει όλα τα στοιχεία. Τυχόν ελλείψεις παρουσιάζονται σπάνια και είναι ασήμαντες. Σχεδόν πλήρης διαβίβαση στοιχείων. Ενδέχεται να υπάρχουν λίγες, ήσσονος σημασίας ελλείψεις, αλλά παρέχονται οι σημαντικοί δείκτες. Τα στοιχεία διαβιβάζονται με ελλείψεις που αφορούν σημαντικούς δείκτες ή με μεγάλο αριθμό ελλείψεων που αφορούν λιγότερο σημαντικούς δείκτες. Τα στοιχεία διαβιβάζονται με σημαντικές ελλείψεις ή δεν διαβιβάζονται καθόλου. Οι παρεκκλίσεις και η διαχρονική εξέλιξή τους Μετά από προσεκτική αξιολόγηση με βάση προκαθορισμένα κριτήρια, η Επιτροπή εξέδωσε την εκτελεστική απόφαση 2014/403, με την οποία χορηγούσε 888 προσωρινές παρεκκλίσεις σε 27 κράτη μέλη 7. Επιπλέον, η Εποπτεύουσα Αρχή της ΕΖΕΣ χορήγησε 145 παρεκκλίσεις στη Νορβηγία και την Ισλανδία. Καθώς οι παρεκκλίσεις από τις υποχρεώσεις διαβίβασης περιορίζουν τη διαθεσιμότητα των στοιχείων και, ως εκ τούτου, θίγουν τα συμφέροντα των χρηστών, η Eurostat παρακολουθεί σε τακτική βάση την πορεία των παρεκκλίσεων που έχουν χορηγηθεί και ελέγχει κατά πόσον τα κράτη μέλη τηρούν τις ημερομηνίες λήξης των παρεκκλίσεων. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε πιο εκτεταμένη παρακολούθηση στα τέλη του 2015, του 2016 και του Κατά τη διαδικασία παρακολούθησης, όλες οι παρεκκλίσεις ταξινομούνται σε τέσσερις κατηγορίες: «περατωθείσες», «σε εξέλιξη», «με δυσκολίες» και «δεν έχουν ακόμη εξεταστεί». Ανάμεσα στα τέλη του 2015 και τα τέλη του 2017, ο αριθμός των παρεκκλίσεων που εξελίσσονται κανονικά ή έχουν ήδη περατωθεί αυξήθηκε ή παρέμεινε σταθερός σε όλα τα κράτη μέλη. Στο σύνολο των 28 κρατών μελών, διαπιστώνεται σαφής μεταστροφή από τις παρεκκλίσεις που δεν έχουν ακόμη εξεταστεί (μείωση από 31 % σε 13 %) στις περατωθείσες παρεκκλίσεις (αύξηση από 25 % σε 54 %) βλ. σχήμα 2. 7 Εκτελεστική απόφαση 2014/403/ΕΕ της Επιτροπής, της 26ης Ιουνίου 2014, για τη χορήγηση παρεκκλίσεων σε ορισμένα κράτη μέλη σε σχέση με τη διαβίβαση στατιστικών στοιχείων βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 549/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το ευρωπαϊκό σύστημα εθνικών και περιφερειακών λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ L 195 της , σ. 1). 4

6 Σχήμα 2: Κατάσταση όσον αφορά τις παρεκκλίσεις (τέλη 2015-τέλη 2017), σύνολο ΕΕ Περατωθείσες Εξελίσσονται κανονικά Με δυσκολίες % 20% 40% 60% 80% 100% Δεν έχουν ακόμη εξεταστεί Επαλήθευση των παρεκκλίσεων που έχουν χορηγηθεί Όπως διευκρινίζεται στο άρθρο 6 παράγραφος 3 δεύτερο εδάφιο του κανονισμού ΕΣΛ 2010, η παρούσα έκθεση της Επιτροπής αξιολογεί κατά πόσον οι αιτιολογήσεις για τις παρεκκλίσεις που παρείχαν τα κράτη μέλη το 2013 εξακολουθούν να ισχύουν. Για τον σκοπό αυτό, η Eurostat εκπόνησε ένα ερωτηματολόγιο στο οποίο τα κράτη μέλη έπρεπε να επισημάνουν κατά πόσον οι παρεκκλίσεις τους: εξακολουθούν να ισχύουν (οπότε μπορούν να παραμείνουν ως έχουν) ισχύουν εν μέρει (μία ή περισσότερες πτυχές των παρεκκλίσεων πρέπει να τροποποιηθούν) ή δεν ισχύουν πλέον (οι παρεκκλίσεις μπορεί να καταργηθούν, καθώς έχουν επιλυθεί και η διαβίβαση στοιχείων πραγματοποιείται κανονικά). Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων του ερωτηματολογίου μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα ότι τα περισσότερα κράτη μέλη είχαν ήδη λύσει πολλά από τα προβλήματα που τα οδήγησαν να υποβάλουν αίτηση παρέκκλισης πριν ακόμη από το έτος κατά το οποίο επρόκειτο να λήξουν οι εν λόγω παρεκκλίσεις. Από τις 365 παρεκκλίσεις για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ που αναμενόταν να λήξουν το 2018, το 2019 ή το 2020, το 67 % (244 παρεκκλίσεις) εξακολουθούν να ισχύουν και μπορούν να παραμείνουν ως έχουν. Για το 27 % των παρεκκλίσεων (98 παρεκκλίσεις όλες σχετικές με παρεκκλίσεις που μπορούν να περατωθούν καθώς τα στοιχεία έχουν ήδη διαβιβαστεί νωρίτερα) η αιτιολόγησή τους δεν ισχύει πλέον. Για ένα σχετικά περιορισμένο αριθμό παρεκκλίσεων (23, ή 6 %) η αιτιολόγηση ισχύει εν μέρει. Ο αριθμός αυτός αφορά παρεκκλίσεις το πεδίο εφαρμογής των οποίων μπορεί να περιοριστεί, π.χ. με διαγραφή μεταβλητών από την παρέκκλιση, συντόμευση της καλυπτόμενης περιόδου, επίσπευση του πρώτου έτους διαβίβασης κ.λπ. 5

7 Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της επανεξέτασης, κρίνεται σκόπιμη η τροποποίηση της απόφασης 2014/403/ΕΕ ώστε να ληφθούν υπόψη οι αλλαγές στις αιτιολογήσεις των υφιστάμενων παρεκκλίσεων. Μέτρα για τη βελτίωση της διαθεσιμότητας στοιχείων Η Eurostat, σε συνεργασία με τους εθνικούς φορείς συγκέντρωσης στοιχείων, εργάζεται συνεχώς για τη βελτίωση της διαθεσιμότητας στοιχείων για τους χρήστες τους. Η διαθεσιμότητα στοιχείων παρακολουθείται τακτικά κατά τη διάρκεια των περιόδων παραγωγής στοιχείων, αλλά και μέσω διαρθρωτικών (ετήσιων) ελέγχων και της τακτικής ετήσιας επανεξέτασης όσον αφορά την κατάσταση των παρεκκλίσεων. Τα κράτη μέλη έχουν καταβάλει και εξακολουθούν να καταβάλλουν σημαντικές προσπάθειες για τη βελτίωση της διαθεσιμότητας στοιχείων σύμφωνα με το ΕΣΛ Η Επιτροπή (Eurostat) στηρίζει τις προσπάθειες αυτές μέσα από συνεδριάσεις, εργαστήρια, μαθήματα, εγχειρίδια καθοδήγησης και έγγραφα. Η τεχνική συνεργασία διεξάγεται μέσω των ομάδων εργασίας για τους εθνικούς λογαριασμούς και τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος υπό την καθοδήγηση της συνεδρίασης των διευθυντών των μακροοικονομικών στατιστικών των εθνικών στατιστικών υπηρεσιών. Η χρηματοδοτική στήριξη από την Επιτροπή στα κράτη μέλη αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο που θα τα ενθαρρύνει να βελτιώσουν τη διαθεσιμότητα των στοιχείων και να άρουν τις παρεκκλίσεις, ακόμη και πριν από την ημερομηνία λήξης τους. Μεταξύ 2010 και 2017 τα κράτη μέλη έλαβαν σειρά επιχορηγήσεων για την εφαρμογή του ΕΣΛ 2010 και τη βελτίωση των στοιχείων του ΕΣΛ 2010, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης προαιρετικών στοιχείων και στοιχείων που καλύπτονται από τις παρεκκλίσεις. Στις λίγες περιπτώσεις όπου η μη παροχή στοιχείων από κράτη μέλη σύμφωνα με τις υποχρεώσεις τους στο πλαίσιο του ΕΣΛ 2010 έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις για τη διαθεσιμότητα των στοιχείων, η Eurostat υπενθυμίζει στα σχετικά κράτη μέλη τις υποχρεώσεις διαβίβασης. Συμπέρασμα Η διαθεσιμότητα στοιχείων βελτιώθηκε σημαντικά ανάμεσα στον Οκτώβριο του 2015 και τον Ιανουάριο του Από τις παρεκκλίσεις που έληγαν το αργότερο το 2017, οι περισσότερες έχουν επιλυθεί από τα αντίστοιχα κράτη μέλη. Επιπλέον, σημαντικός αριθμός κρατών μελών παρέχουν τα στοιχεία που καλύπτονται από τις παρεκκλίσεις (ή μέρος των στοιχείων αυτών) ακόμη και πριν από την πρώτη ημερομηνία διαβίβασης που ορίζεται στην εκτελεστική απόφαση 2014/403/ΕΕ της Επιτροπής. Είναι σκόπιμο η Επιτροπή να προβεί σε τροποποίηση της απόφασης 2014/403/ΕΕ ώστε να ληφθούν υπόψη οι αλλαγές στις αιτιολογήσεις των υφιστάμενων παρεκκλίσεων. Για να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα των χρηστών, η Eurostat, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε να επιτευχθεί η πλήρης εφαρμογή του κανονισμού ΕΣΛ Η Eurostat θα παραμείνει σε στενή επαφή με τα κράτη μέλη με 6

8 στόχο την περαιτέρω βελτίωση της διαθεσιμότητας στοιχείων κατά τα προσεχή έτη, και θα συνεχίσει τις εργασίες της για την παρακολούθηση των παρεκκλίσεων. β) Ποιότητα στοιχείων για τους εθνικούς και περιφερειακούς λογαριασμούς Στην παρούσα ενότητα παρουσιάζονται: i) η αξιολόγηση που πραγματοποίησε η Eurostat όσον αφορά την ποιότητα των στοιχείων για τους εθνικούς και περιφερειακούς λογαριασμούς που απέστειλαν τα κράτη μέλη της ΕΕ, η Ισλανδία, η Νορβηγία και η Ελβετία το 2016 και ii) πληροφορίες σχετικά με την ποιότητα της δημοσίευσης που πραγματοποίησε η ίδια η Eurostat για τα ευρωπαϊκά συγκεντρωτικά μεγέθη. Η αξιολόγηση ποιότητας διενεργήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 4 του κανονισμού ΕΣΛ 2010, το οποίο ορίζει ότι η ποιότητα των στοιχείων για τους εθνικούς και περιφερειακούς λογαριασμούς που αποστέλλονται στη Eurostat πρέπει να αξιολογείται σύμφωνα με τα κριτήρια ποιότητας του ευρωπαϊκού στατιστικού συστήματος που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 223/2009 σχετικά με τις ευρωπαϊκές στατιστικές 8. Ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/2304 της Επιτροπής 9 καθορίζει τις λεπτομέρειες, τη δομή, την περιοδικότητα και τους δείκτες της διαδικασίας αξιολόγησης. Τα στοιχεία που στάλθηκαν το 2016 ήταν, σε γενικές γραμμές, σύμφωνα με τα πρότυπα ποιότητας του ευρωπαϊκού στατιστικού συστήματος και τον κανονισμό ΕΣΛ Τα κράτη μέλη μπόρεσαν να συμμορφωθούν με τις νέες απαιτήσεις και τη νέα μεθοδολογία όσον αφορά τα στοιχεία, ενώ η διαδικασία προσαρμογής των εθνικών συστημάτων κατάρτισης στοιχείων θα συνεχιστεί μέχρι το Παρακάτω παρατίθενται τα συνολικά αποτελέσματα για τα διάφορα κριτήρια ποιότητας. Συνάφεια Το ποσοστό πληρότητας ήταν πολύ υψηλό για τους τριμηνιαίους και ετήσιους πίνακες και είχε άμεσα οφέλη για τους χρήστες. Το μέσο ποσοστό πληρότητας για τα κύρια συγκεντρωτικά μεγέθη των εθνικών λογαριασμών, τις στατιστικές των οικονομικών της γενικής κυβέρνησης, τους μη χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς ανά τομέα και τους χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς ήταν μεταξύ 95 % και 100 %. Σε ό,τι αφορά τους πίνακες προσφοράς, χρήσεων και εισροών-εκροών και τους περιφερειακούς λογαριασμούς, η μέση πληρότητα κυμαινόταν μεταξύ 88 % και 97 %. Όλα τα κράτη μέλη έστειλαν εθελοντικά επιπλέον στοιχεία τα οποία δεν ήταν υποχρεωτικά. 8 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 223/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2009, σχετικά με τις ευρωπαϊκές στατιστικές και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1101/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη διαβίβαση στη Στατιστική Υπηρεσία των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων πληροφοριών που καλύπτονται από το στατιστικό απόρρητο, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 322/97 του Συμβουλίου σχετικά με τις κοινοτικές στατιστικές και της απόφασης 89/382/ΕΟΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου για τη σύσταση επιτροπής του στατιστικού προγράμματος των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΕΕ L 87 της , σ. 164). 9 Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/2304 της Επιτροπής, της 19ης Δεκεμβρίου 2016, σχετικά με τις λεπτομέρειες, τη δομή, την περιοδικότητα και τους δείκτες αξιολόγησης των εκθέσεων ποιότητας των στοιχείων που διαβιβάζονται δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 549/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 345 της , σ. 27). 7

9 Ακρίβεια Τα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ, η Ισλανδία και η Νορβηγία δημοσιεύουν στο διαδίκτυο πληροφορίες σχετικά με τις εθνικές τους πολιτικές αναθεώρησης. Μολονότι για την παρούσα έκθεση δεν διενεργήθηκε λεπτομερής ανάλυση σχετικά με την αναθεώρηση των στοιχείων που αποστέλλονται από τα κράτη μέλη, η ανάλυση των ποσοστών αναθεώρησης για τα κύρια ευρωπαϊκά συγκεντρωτικά μεγέθη έδειξε ότι τα κράτη μέλη παρέχουν στοιχεία καλής ποιότητας, επιτρέποντας έτσι στη Eurostat να δημοσιεύει έγκαιρες και αξιόπιστες εκτιμήσεις για το ΑΕΠ και την απασχόληση όσον αφορά τα συγκεντρωτικά μεγέθη τόσο της ΕΕ όσο και της ζώνης του ευρώ. Έγκαιρη και εμπρόθεσμη διάθεση Το 2016, χάρη στα στοιχεία που στάλθηκαν από τα κράτη μέλη της ΕΕ, η δημοσίευση των προκαταρκτικών ταχειών εκτιμήσεων για το ΑΕΠ της ΕΕ και της ζώνης του ευρώ επισπεύστηκε κατά 15 ημέρες, ενώ η δημοσίευση των τριμηνιαίων λογαριασμών ανά τομέα για τη ζώνη του ευρώ κατά 18 ημέρες, γεγονός που αποτελεί σημαντική βελτίωση όσον αφορά την έγκαιρη δημοσίευση των ευρωπαϊκών συγκεντρωτικών μεγεθών. Συνολικά, το ποσοστό των τριμηνιαίων εθνικών λογαριασμών που διαβιβάστηκαν εμπρόθεσμα ήταν σχετικά υψηλό. Αντιθέτως, το αντίστοιχο ποσοστό για τα ετήσια στοιχεία ήταν μάλλον χαμηλό: πρόκειται για έναν τομέα που χρήζει βελτίωσης. Προσβασιμότητα και σαφήνεια Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ καθώς και τα κράτη μέλη της ΕΖΕΣ δημοσιεύουν στο διαδίκτυο έγγραφα σχετικά με τη μεθοδολογία των εθνικών λογαριασμών και τις μεθόδους κατάρτισης. Ωστόσο, το περιεχόμενο των διαθέσιμων πληροφοριών διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών και θα μπορούσε να εμπλουτιστεί κατά περίπτωση. Δυνατότητα πρόσβασης μέσω διαδικτύου σε πλήρες σύνολο εγγράφων υπάρχει για τα μισά περίπου κράτη μέλη της ΕΕ. Συνοχή Για την παρούσα έκθεση πραγματοποιήθηκε περιορισμένη ανάλυση όσον αφορά τη συνοχή. Γενικά, η εσωτερική συνοχή εντός των επιλεγμένων πινάκων εθνικών λογαριασμών και μεταξύ αυτών ήταν πολύ υψηλή για όλα σχεδόν τα κράτη μέλη. Οι μικρές αποκλίσεις που εντοπίστηκαν για ορισμένα κράτη μέλη οφείλονταν κατά κύριο λόγο σε πρακτικές στρογγυλοποίησης. γ) Αποτελεσματικότητα του κανονισμού και διαδικασία παρακολούθησης Αποτελεσματικότητα του κανονισμού Σκοπός του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 549/2013 είναι η θέσπιση του ΕΣΛ 2010 και η διασφάλιση συγκρίσιμων, επίκαιρων και αξιόπιστων στοιχείων για τη διαμόρφωση των πολιτικών της ΕΕ και για άλλους σκοπούς. Στο άρθρο 5 παράγραφος 1 ορίζεται ότι «[τ]ο 8

10 ΕΣΛ 2010 εφαρμόζεται για πρώτη φορά σε στοιχεία που καταρτίζονται σύμφωνα με το παράρτημα Β και διαβιβάζονται από την 1η Σεπτεμβρίου 2014». Μετά τις πρώτες αυτές διαβιβάσεις απ όλα τα κράτη μέλη, στις 17 Οκτωβρίου 2014 η Eurostat δημοσίευσε τα πρώτα αποτελέσματα του ΕΣΛ 2010 για το ΑΕΠ και τα κύρια συγκεντρωτικά μεγέθη του, καθώς και ανάλυση του αντικτύπου των μεθοδολογικών αλλαγών και των στατιστικών βελτιώσεων όσον αφορά το επίπεδο του ΑΕΠ. Η πιο σημαντική μεθοδολογική αλλαγή που εισήγαγε το ΕΣΛ 2010 είναι η καταγραφή των δαπανών έρευνας και ανάπτυξης ως ακαθάριστου σχηματισμού πάγιου κεφαλαίου και όχι ως ενδιάμεσης ανάλωσης, όπως ίσχυε στο προηγούμενο ΕΣΛ. Με την αλλαγή αυτή αναγνωρίστηκε η αυξανόμενη σημασία της διανοητικής ιδιοκτησίας για τις οικονομίες των κρατών μελών και το ΕΣΛ καθίσταται πιο χρήσιμο για τους χρήστες. Η εν λόγω μεθοδολογική αλλαγή οδήγησε σε αύξηση του ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ και στην ΕΕ των 28 για όλα τα έτη, για παράδειγμα κατά 1,9 % για το Επιπλέον, λαμβανομένης υπόψη της ανάλυσης της διαθεσιμότητας και της ποιότητας των στοιχείων στην ενότητα 3 σημεία α) και β) της παρούσας έκθεσης, η Επιτροπή θεωρεί ότι ο κανονισμός έχει υπάρξει αποτελεσματικός όσον αφορά τη θέσπιση του ΕΣΛ 2010 και είναι αποτελεσματικός ως προς τη διασφάλιση της παροχής συγκρίσιμων, επίκαιρων και αξιόπιστων στοιχείων από τα κράτη μέλη. Αποτελεσματικότητα της διαδικασίας παρακολούθησης που εφαρμόζεται στο ΕΣΛ 2010 Η εφαρμογή του ΕΣΛ 2010 στα κράτη μέλη παρακολουθείται με διάφορους τρόπους. Η πληρότητα και η ποιότητα των στοιχείων που διαβιβάζονται από τα κράτη μέλη παρακολουθούνται συνεχώς, με ιδιαίτερη έμφαση στη συνέχεια που δίνεται στις παρεκκλίσεις. Η διαδικασία αυτή περιγράφεται στην παραπάνω ενότητα 3 σημεία α) και β). Τα στοιχεία που υποβάλλονται σχετικά με το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα (ΑΕΕ) παρακολουθούνται σε ειδική διαδικασία στο πλαίσιο των ιδίων πόρων, η οποία διέπεται από τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1287/2003 (κανονισμός ΑΕΕ) 10. Εφαρμόζεται μηχανισμός μετάβασης σύμφωνα με τον οποίο, για τα έτη 2010 έως 2013, οι εκτιμήσεις του ΑΕΕ με βάση το ΕΣΛ 2010 μετατρέπονται σε αριθμητικά στοιχεία του ΕΣΛ 95 με τη χρήση συμφωνηθείσας μεθόδου. Από το έτος αναφοράς 2014 και μετά, ο ίδιος πόρος ΑΕΕ βασίζεται στα στοιχεία του ΕΣΛ Σύμφωνα με τον κανονισμό ΑΕΕ, η Επιτροπή (Eurostat) προβαίνει στην εξακρίβωση των πηγών και των μεθόδων που χρησιμοποιούν τα κράτη μέλη για τον υπολογισμό του ΑΕΕ. Αυτό γίνεται μέσω ετήσιων και πολυετών μηχανισμών εξακρίβωσης. Η ετήσια διαδικασία εξακρίβωσης βασίζεται στα στοιχεία που υποβάλλονται μέσω του ερωτηματολογίου ΑΕΕ και της συνοδευτικής έκθεσης ποιότητας που αποστέλλεται κάθε 10 Κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1287/2003 του Συμβουλίου, της 15ης Ιουλίου 2003, για την εναρμόνιση του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος σε τιμές αγοράς («κανονισμός ΑΕΕ») (ΕΕ L 181 της , σ. 1). 9

11 χρόνο πριν από τις 22 Σεπτεμβρίου. Η διαδικασία αυτή οδηγεί στη διατύπωση γνώμης από την επιτροπή ΑΕΕ σχετικά με την καταλληλότητα των στοιχείων που αφορούν το ΑΕΕ για τους σκοπούς των ιδίων πόρων. Η πολυετής διαδικασία εξακρίβωσης βασίζεται σε πολλά στοιχεία, αλλά κατά κύριο λόγο στον «κατάλογο πηγών και μεθόδων ΑΕΕ» που καταρτίζεται από κάθε κράτος μέλος και εξετάζεται κατά τις επισκέψεις της Eurostat σε κάθε κράτος μέλος. Στο τέλος, αν η Επιτροπή θεωρήσει ότι θα πρέπει να γίνουν αλλαγές στη μεθοδολογία στην οποία στηρίζονται τα στοιχεία για το ΑΕΕ, μπορεί να διατυπώσει επιφυλάξεις. Ως εκ τούτου, τα στοιχεία αυτά βελτιώνονται όπου κρίνεται απαραίτητο. Τα στοιχεία για το δημόσιο έλλειμμα και το χρέος παρακολουθούνται στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ). Αυτό συνεπάγεται επίσης την επικύρωση των σχετικών στατιστικών των οικονομικών της γενικής κυβέρνησης (ΣΟΓΚ) που αφορούν τη ΔΥΕ. Η νομική βάση για την παρακολούθηση των κρατικών στοιχείων είναι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 479/2009 του Συμβουλίου 11. Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 220/2014 της Επιτροπής 12 ορίζει ότι το ΕΣΛ 2010 πρέπει να χρησιμοποιείται για τους σκοπούς της ΔΥΕ και των ΣΟΓΚ από την 1η Σεπτεμβρίου Η νομική βάση της ΔΥΕ προβλέπει την τακτική ενδελεχή υποβολή εκθέσεων στο Συμβούλιο 13 και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μεταξύ άλλων σχετικά με τις πτυχές που αφορούν τις ΣΟΓΚ. Επιπλέον, η Eurostat καταρτίζει τακτικά εκθέσεις σχετικά με τη συνοχή των σχετικών ΣΟΓΚ με τη ΔΥΕ, καθώς και με τις πτυχές που έχουν να κάνουν με τη συγκρισιμότητα, την ακρίβεια, τη διαθεσιμότητα/έγκαιρη διάθεση και τη διάδοση των στοιχείων (καθώς και μια σειρά από συμπληρωματικούς δείκτες ποιότητας). Οι δείκτες της διαδικασίας μακροοικονομικών ανισορροπιών υπολογίζονται με βάση τις σχετικές στατιστικές που παράγονται από τις εθνικές στατιστικές υπηρεσίες και τις κεντρικές τράπεζες, με προέλευση από διάφορους τομείς, μεταξύ των οποίων οι εθνικοί λογαριασμοί και το ισοζύγιο πληρωμών. Η Eurostat παρακολουθεί ενεργά την ποιότητα των εν λόγω σχετικών στατιστικών, και ιδίως τη συνοχή ανάμεσα στις στατιστικές του ισοζυγίου πληρωμών και σ αυτές των εθνικών λογαριασμών, με έμφαση στους μη χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς. Για την παρακολούθηση των χρηματοοικονομικών λογαριασμών και του ισοζυγίου πληρωμών, η Eurostat συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Με τη θέσπιση του ΕΣΛ 2010 διασφαλίστηκε η συνοχή της κατάρτισης του ΑΕΠ με τα διεθνή πρότυπα για τους εθνικούς λογαριασμούς. Αυτό συμβάλλει στην καλύτερη 11 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 479/2009 του Συμβουλίου, της 25ης Μαΐου 2009, για την εφαρμογή του πρωτοκόλλου σχετικά με τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ΕΕ L 145 της , σ. 1). 12 Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 220/2014 της Επιτροπής, της 7ης Μαρτίου 2014, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2009 του Συμβουλίου όσον αφορά τις παραπομπές στο ευρωπαϊκό σύστημα εθνικών και περιφερειακών λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ L 69 της , σ. 101). 13 Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή. 10

12 συγκρισιμότητα, όχι μόνο μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Ωστόσο, εξακολουθούν να υφίστανται ορισμένες προκλήσεις σε σχέση με την παγκοσμιοποίηση, όπως ο αντίκτυπος στο ΑΕΠ από τη μετεγκατάσταση των δραστηριοτήτων μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων σε μικρές και ανοικτές οικονομίες. Επιπλέον, έχει αναπτυχθεί κοινή εναρμονισμένη ευρωπαϊκή πολιτική αναθεώρησης για τις στατιστικές των εθνικών λογαριασμών και του ισοζυγίου πληρωμών, η οποία καλύπτει τις αναθεωρήσεις των τιμών αναφοράς και τις τακτικές αναθεωρήσεις, και έχει ξεκινήσει η προαιρετική εφαρμογή της από τα κράτη μέλη. Στόχος της πολιτικής αυτής είναι να βελτιωθεί η τήρηση της διττής αρχής της ευθυγράμμισης σε εθνικό επίπεδο μεταξύ των στατιστικών τομέων και της συντονισμένης εναρμόνισης σε επίπεδο ΕΕ σε όλα τα κράτη μέλη. Εν κατακλείδι, η Επιτροπή θεωρεί ότι ο συνδυασμός των διαφόρων δραστηριοτήτων παρακολούθησης είναι αποτελεσματικός όσον αφορά τη διασφάλιση υψηλής ποιότητας και συγκρίσιμων στατιστικών για το ΕΣΛ δ) Πρόοδος όσον αφορά τα στοιχεία για τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις Τα στοιχεία σχετικά με τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις συλλέγονται από τη Eurostat στο πλαίσιο της οδηγίας 2011/85/ΕΕ του Συμβουλίου 14. Στο άρθρο 14 παράγραφος 3 της εν λόγω οδηγίας θεσπίζονται νέες στατιστικές απαιτήσεις για τα κράτη μέλη: «Για όλους τους υποτομείς της γενικής κυβέρνησης, τα κράτη μέλη δημοσιεύουν σχετικές πληροφορίες για τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις οι οποίες είναι πιθανό να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στους προϋπολογισμούς του δημοσίου, συμπεριλαμβανομένων των κρατικών εγγυήσεων, των μη εξυπηρετούμενων δανείων και των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη λειτουργία των δημόσιων επιχειρήσεων, όπως και για την έκτασή τους. Τα κράτη μέλη δημοσιεύουν επίσης πληροφορίες για τις συμμετοχές της γενικής κυβέρνησης στο κεφάλαιο ιδιωτικών και δημόσιων επιχειρήσεων για σημαντικά από οικονομικής απόψεως ποσά». Ο κανονισμός ΕΣΛ 2010 αναγνωρίζει τα παραπάνω (στις αιτιολογικές σκέψεις 19, 20 και 22) και απαιτεί από την Επιτροπή να υποβάλλει ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εκθέσεις σχετικά με τη διαθεσιμότητα των σχετικών πληροφοριών (βλ. άρθρα 11 και 12). Σ αυτό το πλαίσιο, τον Ιούνιο του 2016 η Επιτροπή δημοσίευσε την πρώτη «Έκθεση σχετικά με τις έμμεσες υποχρεώσεις με δυνητικές επιπτώσεις στους δημόσιους προϋπολογισμούς» 15, ενώ η επόμενη έκθεση θα καταρτιστεί το Τα στοιχεία που συλλέγονται από τη Eurostat στο πλαίσιο της ανωτέρω οδηγίας αποτελούν την κύρια πηγή πληροφοριών για τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις του δημόσιου τομέα στα 14 Οδηγία 2011/85/ΕΕ του Συμβουλίου, της 8ης Νοεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για τα δημοσιονομικά πλαίσια των κρατών μελών (ΕΕ L 306 της , σ. 41)

13 κράτη μέλη 16. Τα υποδείγματα για τη συλλογή στοιχείων και οι οδηγίες εφαρμογής παρασχέθηκαν στην απόφαση που έλαβε η Eurostat στις 22 Ιουλίου 2013 σχετικά με το δημόσιο έλλειμμα και το χρέος, με τίτλο «Supplement on contingent liabilities and potential obligations to the EDP related questionnaire» («Συμπλήρωμα σχετικά με ενδεχόμενες υποχρεώσεις και τις δυνητικές υποχρεώσεις στο ερωτηματολόγιο σχετικά με τη ΔΥΕ») 17. Η απόφαση αυτή ορίζει ότι η Eurostat θα συλλέγει και θα δημοσιεύει επιλεγμένους δείκτες που σχετίζονται με τις ακόλουθες ενδεχόμενες υποχρεώσεις: κρατικές εγγυήσεις, συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) εκτός ισολογισμού, υποχρεώσεις οντοτήτων υπό κρατικό έλεγχο που ταξινομούνται εκτός του τομέα της γενικής κυβέρνησης (δημόσιες επιχειρήσεις) και μη εξυπηρετούμενα δάνεια (κρατικά περιουσιακά στοιχεία 18 ). Τα κράτη μέλη δημοσίευσαν για πρώτη φορά στοιχεία σε εθνικό επίπεδο και τα διαβίβασαν στην Eurostat έως τα τέλη Δεκεμβρίου του Έκτοτε και κάθε χρόνο πραγματοποιείται συλλογή στοιχείων, η οποία ακολουθείται από τη δημοσίευση της Eurostat στα τέλη Ιανουαρίου. Η Eurostat δημοσιεύει τα στοιχεία σε εκατομμύρια στο εθνικό νόμισμα καθώς και ως ποσοστά του ΑΕΠ στη βάση δεδομένων της, μαζί με τα σχετικά μεταδεδομένα και ειδικές ανά χώρα υποσημειώσεις. Εκδίδεται επίσης συνοδευτικό δελτίο Τύπου 19. Από την πρώτη συλλογή στοιχείων το 2014 μέχρι σήμερα, τα κράτη μέλη έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο ως προς την πληρότητα (από την άποψη της ενσωμάτωσης όλων των υποχρεώσεων) και την κάλυψη των στοιχείων (από την άποψη της κάλυψης του συνόλου της γενικής κυβέρνησης). Ορισμένα κράτη μέλη επανεξέτασαν και αναθεώρησαν τα στοιχεία τους ώστε να συμβαδίζουν καλύτερα με τις συμφωνηθείσες κατευθυντήριες γραμμές. Η πληρότητα και η κάλυψη των στοιχείων διαφέρουν ανά δείκτη και ανά κράτος μέλος. Στο πλαίσιο της συλλογής στοιχείων της Eurostat, για τα περισσότερα κράτη μέλη διατίθενται πλήρη στοιχεία με καλή κάλυψη για όλους τους δείκτες. Εντούτοις, για ορισμένα κράτη μέλη τα στοιχεία δεν είναι ακόμη πλήρως ολοκληρωμένα. Ειδικότερα, απαιτείται περαιτέρω πρόοδος όσον αφορά τα στοιχεία για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Επιπλέον, σε σχέση με τις υποχρεώσεις των δημόσιων επιχειρήσεων, κάποια κράτη μέλη δεν έχουν συμπεριλάβει τις υποχρεώσεις των χρηματοπιστωτικών οργανισμών και/ή των μονάδων που ελέγχονται από την τοπική αυτοδιοίκηση. 4. Συμπεράσματα και μελλοντικές προκλήσεις 16 Υπάρχουν και άλλες συλλογές στοιχείων της Eurostat (όπως ο συμπληρωματικός πίνακας για τη χρηματοπιστωτική κρίση, το ερωτηματολόγιο σχετικά με τη ΔΥΕ κ.λπ.). Παρέχουν περιορισμένες και/ή εμπιστευτικές πληροφορίες σχετικά με συγκεκριμένους τύπους ενδεχόμενων υποχρεώσεων Q.pdf/0b35165a-ee53-470a-a15a-7beaa98aac8b. 18 Τα κράτη μέλη θα πρέπει να δημοσιεύουν τους ίδιους δείκτες σε εθνικό επίπεδο, καθώς και τα στοιχεία σχετικά με τη συμμετοχή του δημοσίου στο κεφάλαιο των επιχειρήσεων

14 Η παρούσα έκθεση ανέλυσε τη διαθεσιμότητα και την ποιότητα των στοιχείων του ΕΣΛ 2010, την αποτελεσματικότητα του κανονισμού και των διαδικασιών παρακολούθησης και την πρόοδο που έχει σημειωθεί ως προς τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις, όπως απαιτείται από το άρθρο 6 παράγραφος 3 και το άρθρο 12 του κανονισμού ΕΣΛ Το ΕΣΛ 2010 θεσπίστηκε για πρώτη φορά στα κράτη μέλη τον Σεπτέμβριο του Έκτοτε η εφαρμογή του συνεχίζεται μέχρι σήμερα, π.χ. μέσα από την επίλυση των παρεκκλίσεων που έχουν χορηγηθεί σε επιμέρους κράτη μέλη. Σ αυτό το πλαίσιο, η πληρότητα των δεδομένων έχει βελτιωθεί σημαντικά, μεταξύ άλλων και όσον αφορά τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις. Μετά την ανάλυση της παρούσας έκθεσης, κρίνεται σκόπιμη η τροποποίηση της απόφασης 2014/403/ΕΕ ώστε να ληφθούν υπόψη οι αλλαγές στις αιτιολογήσεις των υφιστάμενων παρεκκλίσεων. Το 2016, χάρη στα στοιχεία που στάλθηκαν από τα κράτη μέλη της ΕΕ, επιτεύχθηκε σημαντική βελτίωση ως προς την έγκαιρη διάθεση των ευρωπαϊκών συγκεντρωτικών μεγεθών, με τη δημοσίευση των προκαταρκτικών ταχειών εκτιμήσεων για το ΑΕΠ της ΕΕ και της ζώνης του ευρώ να επισπεύδεται κατά 15 ημέρες, και αντίστοιχη επίσπευση της δημοσίευσης των τριμηνιαίων λογαριασμών ανά τομέα για τη ζώνη του ευρώ κατά 18 ημέρες. Από την ανάλυση των αναθεωρήσεων αυτών των προκαταρκτικών ταχειών εκτιμήσεων προκύπτει ότι είναι αξιόπιστες. Η Επιτροπή θεωρεί ότι ο κανονισμός ΕΣΛ 2010, σε συνδυασμό με διάφορες δραστηριότητες παρακολούθησης που βασίζονται σε άλλα νομικά πλαίσια, είναι αποτελεσματικός ως προς τη διασφάλιση της παροχής συγκρίσιμων, επίκαιρων και αξιόπιστων στοιχείων από τα κράτη μέλη για τη διαμόρφωση των πολιτικών της ΕΕ και για άλλους σκοπούς. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις, για παράδειγμα σε σχέση με την παγκοσμιοποίηση. Τα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών για τις μικρές και ανοικτές οικονομίες είναι ευαίσθητα στις μετεγκαταστάσεις των δραστηριοτήτων μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων, οι οποίες συχνά συνδέονται με μετακινήσεις δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας. Ιδίως για τις εργασίες που σχετίζονται με την παγκοσμιοποίηση θα απαιτηθεί ενισχυμένη συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών σε διεθνές επίπεδο. Μια άλλη πρόκληση για τις στατιστικές είναι η αυξανόμενη ψηφιοποίηση της οικονομίας και της κοινωνίας. Νέοι τρόποι παραγωγής και κατανάλωσης, καθώς και νέες μέθοδοι συναλλαγών μεταξύ νοικοκυριών και επιχειρήσεων, κάνουν την εμφάνισή τους, με τους χρήστες να αναρωτιούνται αν τα νέα αυτά φαινόμενα αντικατοπτρίζονται σωστά στους εθνικούς λογαριασμούς. Ένα τρίτο πρωταρχικό ζήτημα είναι η βελτίωση των μέτρων για την ευημερία, τη βιωσιμότητα και την ανισότητα τα οποία βασίζονται στους εθνικούς λογαριασμούς. Η Eurostat επενδύει σημαντικούς πόρους για την αντιμετώπιση αυτών των πρωταρχικών ζητημάτων, τόσο στην Ευρώπη όσο και με τους διεθνείς εταίρους της. 13