Ατυπία Υπερπλασία- Δυσπλασία. Κίττυ Παυλάκη

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ατυπία Υπερπλασία- Δυσπλασία. Κίττυ Παυλάκη"

Κλεοπάτρα Αλεξίου
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Ατυπία Υπερπλασία- Δυσπλασία Κίττυ Παυλάκη

4 Jeanne Calment Κάπνιζε µέχρι τα 117 Πέθανε στα 122

5 Η σωστή λειτουργία των οργανισµών απαιτεί τη δυνατότητα προσαρµογής των κυττάρων και κατά συνέπεια και των ιστών στίς διαταραχές του περιβάλλοντος Ενδογενείς ιαταραχές: Μεταξύ γειτονικών κυττάρων Μεταξύ αποµακρυσµένων κυττάρων Εξωγενείς: ιαταραχές του εξωτερικού περιβάλλοντος

περιβάλλοντος Ενδογενείς ιαταραχές: Μεταξύ γειτονικών κυττάρων

6 Ζυγώτης 200 µορφολογικά ξεχωριστοί κυτταρικοί τύποι Κοινό γεννετικό υλικό µε έκφραση διαφορετικών γονιδίων Επιπλέον ο κάθε κυτταρικός τύπος έχει: ιαφορετικό µεταβολισµό και συµπεριφορά Μοναδικό τρόπο αντίδρασης στις αλλαγές του περιβάλλοντος

κάθε κυτταρικός τύπος έχει: ιαφορετικό µεταβολισµό και

7 Η σχέση των κυττάρων µε τον κυτταρικό κύκλο Ιστοί που δεν ανανεώνονται: τα λειτουργικά κύτταρα µειώνονται σταδιακά ( νευρικός ιστός, γεννετικά κύτταρα θήλεος) Ιστοί που ανανεώνονται: Αρχέγονα κύτταρα Αωρα πολλαπλασιαζόµενα κύτταρα ιαιρούµενα µεταβατικά κύτταρα Ωριµάζοντα κυτταρα που διατηρούν µειωµένη δυνατότητα κυτταρικής διαίρεσης Απλά µεταβατικά κύτταρα Ωριµα λειτουργικά κύτταρα προγραµµατισµένα να πεθάνουν

κύτταρα Αωρα πολλαπλασιαζόµενα κύτταρα ιαιρούµενα µεταβατικά κύτταρα Ωριµάζοντα κυτταρα που διατηρούν

8 Ο Κυτταρικός Κύκλος Προετοιµασία για µίτωση Μίτωση Ηρεµία Σύνθεση DNA Προετοιµασία για σύνθεση DNA G 1 : τοκύτταροθαπροχωρήσειστονκυτταρικόκύκλο τοκύτταροθαµπειστηφάσηg 0 το κύτταρο θα διαφοροποιηθεί χάνοντας τη δυνατότητα να αναπαραχθεί

9 Πολλοί ιστοί απαντούν σε παθολογικές καταστάσεις τροποποιώντας το ρυθµό πολλαπλασιασµού των κυττάρων τους ΚινητοποίησηκυττάρωντηςG 0 φάσης Τροποποίησητουχρόνουεωςτηφάσητης µίτωσης Αύξηση του αριθµού των κυττάρων στον κυτταρικό κύκλο Αυξητικοί Παράγοντες Μικρές πρωτείνες ή πολυπεπτιδικά µόρια

Τροποποίησητουχρόνουεωςτηφάσητης µίτωσης Αύξηση του αριθµού των κυττάρων

10 Αυτοκρινής Παρακρινής Ενδοκρινής Αυξητικοί παράγοντες Αυξητικοί παράγοντες Αυξητικοί παράγοντες Αγγεί ο Κύτταρο στόχος Υποδοχείς Βασική µεµβράνη Ενδοθηλιακό κύτταρο

11 Ατροφία Μία αναστρέψιµη κατάσταση κυτταρικής προσαρµογής που οφείλεται στη µείωση της µάζας του λειτουργικού κυτταροπλάσµατος. Φυσιολογική: ατροφία των ενδοµητρικών αδενίων στην εµµηνόπαυση Παθολογική: ατροφία των σκελετικών µυών σε πολυοµυελίτιδα Ατροφία: κυτταρική καταστροφή και απουσία αυτο-ανανέωσης ιστών (γονάδες, θύµος, αυτο-άνοσες καταστάσεις)

Φυσιολογική: ατροφία των ενδοµητρικών αδενίων στην εµµηνόπαυση Παθολογική: ατροφία των

12 Ατροφία Μείωση του µεγέθους του κυττάρου λόγω µείωσης των δοµικών στοιχείων Πύκνωση του πυρήνα

13 Αίτια ατροφίας Μείωση της λειτουργικότητας: κατάγµατα, ακινητοποίηση Απώλεια της νεύρωσης(απονευρωτική ατροφία): απώλεια της νευροµυικής διαβίβασης Μειωµένη παροχή αίµατος: αθηροσκλήρωση, ισχαιµία Ανεπαρκής σίτιση: χρόνια υπερπαραγωγή του TNF Απώλεια ενδοκρινικού ερεθίσµατος: σε ορµονοεξαρτώµενα όργανα Γήρας: σταδιακή απώλεια των κυττάρων Μηχανική πίεση: πιθανόν λόγω ισχαιµίας

αθηροσκλήρωση, ισχαιµία Ανεπαρκής σίτιση: χρόνια υπερπαραγωγή του TNF Απώλεια ενδοκρινικού

14 Υπερπλασία- Υπερτροφία Υπερπλασία: η αύξηση του αριθµού των κυττάρων ενός ιστού, η οποία συνήθως οδηγεί και στην αύξηση του όγκου του αντίστοιχου οργάνου Στην υπερπλασία ο κυτταρικός πληθυσµός µπορεί να συνθέσει DNA και να γίνει µιτωτική διαίρεση. Υπερτροφία: η αύξηση του µεγέθους των κυττάρων ενός ιστού χωρίς κυτταρική διαίρεση.

υπερπλασία ο κυτταρικός πληθυσµός µπορεί να συνθέσει DNA και να γίνει µιτωτική

15 Υπερπλασία ή Υπερτροφία?

16 Φυσιολογική υπερπλασία Ορµονική: αυξάνει τη λειτουργική ικανότητα των ιστών αδενοκυψέλες γυναικείου µαστού, µήτρα Αντισταθµιστική: αυξάνει τη µάζα των ιστών µετά απο βλάβη ή µερική αφαίρεση.

17 Μερική ηπατεκτοµή Πολλαπλασιασµός Αυξητικοί παράγοντες: HGF TGF-a προετοιµασία Κυτταροκίνες: TNF IL-6 Οι παράγοντες που καθορίζουν την ολοκλήρωση της κυτταρικής αντιγραφής δεν είναι γνωστοί. Μπορεί να εµπλέκονται αναστολείς του κυτταρικού κύκλου, διακοπή της παραγωγής αυξητικών παραγόντων και µειωµένες ηπατικές µεταβολικές απαιτήσεις.

18 Αυξητικοί Παράγοντες(TGF, EGF, PDGF ) Υποδοχείς DNA

19 Αυξητικοί Παράγοντες(TGF, EGF, PDGF ) Υποδοχείς DNA

20 Στην ορµονική υπερπλασία: οι ορµόνες δρούν ως αυξητικοί παράγοντες και πυροδοτούν τη µεταγραφή διαφόρων κυτταρικών γονιδίων. Στην αντισταθµιστική υπερπλασία: η πηγή των αυξητικών παραγόντων δεν είναι απόλυτα γνωστή. ΕΠΙΠΛΕΟΝ Η αύξηση της ιστικής µάζας λόγω απώλειας των κυττάρων επιτυγχάνεται όχι µόνο µέσω του πολλαπλασιασµού των υπόλοιπων κυτάρων αλλά και από τηνανάπτυξηνέωνκυττάρωναπότα αρχέγονα κύτταρα.

Στην αντισταθµιστική υπερπλασία: η πηγή των αυξητικών παραγόντων δεν είναι απόλυτα γνωστή.

21 Παθολογική υπερπλασία

22 Υπερτροφία Η υπερτροφία είναι χαρακτηριστικό των κυττάρων που δεν υπόκεινται σε συχνή διαίρεση(καρδιακός µύς). Είναι αποτέλεσµα λειτουργικής υπερφόρτωσης των κυττάρων τα οποία αντιδρούν µε αύξηση του µεγλεθους τους ίσως επειδή δεν µπορουν να ανταπεξέλθουν µέσωµιτωτικής διαίρεσης ή παραγωγής νέων κυττάρων.

23 Μετάπλαση Ηαναστρέψιµηβλάβηκατάτηνοποίαέναςώριµος κυτταρικός τύπος αντικαθίσταται από έναν άλλο ώριµο κυτταρικό τύπο. Είναι το αποτέλεσµα ενός επαναπρογραµµατισµού βλαστικών κυττάρων τα οποία υπάρχουν στους φυσιολογικούς ιστούς η µιάς αποδιαφοροποίησης µεσεγχυµατικών κυττάρων. Εµπλέκονται κυτταροκίνες, αυξητικοί παράγοντες και στοιχεία της εξωκυττάριας θεµέλιας ουσίας.

24 Μετάπλαση

25 Μετάπλαση Πνεύμονας: κυλινδρικό κροσσωτό προς πλακώδες Οισοφάγος: πλακώδες προς κυλινδρικό Ουροδόχος: μεταβατικό προς πλακώδες Μετάπλαση συμβαίνει και στους μεσεγχυματικούς ιστούς

26 Ανεπάρκεια της βιταµίνης Α: το ρετινοϊκό οξύ που φυσιολογικά ρυθµίζει την κυτταρική αύξηση, τη διαφοροποίηση και τον τρόπο σχηµατισµού των ιστών µπορεί να επιρεάσει την οδό διαφοροποίησης των βλαστικών κυττάρων. Κυτταροστατικά φάρµακα: προκαλούν διαταραχή των τρόπων µεθυλίωσης του DNA και µπορούν να µετασχηµατίσουν ενα τύπο µεσεγχυµατικών κυττάρων σε έναν άλλο.

28 υσπλασία Μία µεταβολή στο µέγεθος, στο σχήµα και στην οργάνωση των κυτταρικών στοιχείων ενός ιστού. Ποικιλίαστοµέγεθοςκαιτοσχήµατωνκυττάρων Αύξηση του µεγέθους, ακανόνιστα όρια και βαθυχρωµατισµός του πυρήνα Ακανόνιστη διευθέτηση των κυττάρων Αύξηση του αριθµού των µιτώσεων Μιτώσεις σε επιφανειακές µοίρες του ιστού

29 Πλακώδεςεπιθήλιο

30 Αδενικό επιθήλιο

31 Στη δυσπλασία τα κύτταρα είναι τροποποιηµένα έχοντας αποκτήσει κάποια, όχι όµως όλα τα χαρακτηριστικά των καρκινικών κυτττάρων εν υπάρχουν µορφολογικές διαφορές µεταξύ In Situ καρκινώµατος και σοβαρής δυσπλασίας. ΜΗΠΩΣ Εφ όσον χαρακτηριστικό των καρκινωµάτων είναι η δυνατότητά τους να διηθούν τους γύρω ιστούς και να δίνουν αποµακρυσµένες µεταστάσεις, ο όρος In Situ καρκίνωµα δεν είναιδόκιµος?

32 Παράγοντες που τροποποιούν τα κύτταρα Ογκογόνοι ιοί: η ενσωµάτωση του γονιδιώµατος τωνιώνστογενετικόυλικότωνκυττάρωνέχειως αποτέλεσµα τον αυξηµένο πολλαπλασιασµό. (Ανοσολογική επίβλεψη) Χηµικές ουσίες: πολυκυκλικοί υδρογονάνθρακες Ακτινοβολία: ιονίζουσα ή υπεριώδης Ενεργοποίηση πρωτο-ογκογονιδίων

33 Σας ευχαριστώ

Σχετικά έγγραφα

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΠΙΠΕΡΗ ΕΠΙΚΟΥΡΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ Εργαστήριο Στοματολογίας ΕΚΠΑ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ STRESS ΚΑΙ ΚΥΤΤΑΡΙΚΑ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΑ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗ: