Εκπαιδευτικό σενάριο με θέμα: «Ζωή στο νερό: η περίπτωση της χελώνας καρέτα-καρέτα»

Transcript

1 Εκπαιδευτικό σενάριο με θέμα: «Ζωή στο νερό: η περίπτωση της χελώνας καρέτα-καρέτα» Επιμέλεια παρουσίασης: Βασιλοπούλου Σμαράγδα, δασκάλα, Αναπλ. Υπεύθυνη του ΚΠΕ ραπετσώνας και Τροιζήνας-Μεθάνων Σχεδιασμός εκπ/κού σεναρίου: Βασιλοπούλου Σμαράγδα, Σούμα Ελένη, δασκάλα Σεμινάριο: «Η αξιοποίηση του διαδικτύου και των ΤΠΕ στα Θεματικά ίκτυα Π.Ε. Του ΚΠΕ Έδεσσας-Γιαννιτσών» Έδεσσα,

2 Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές ΓΛΩΣΣΑ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Τάξεις στις οποίες μπορεί να εφαρμοστεί: Οργανώθηκε και υλοποιήθηκε στην Α τάξη του 13 ου.σ. Κερατσινίου Μπορεί να αξιοποιηθεί και σε μεγαλύτερες τάξεις, εφόσον γίνει κάποια προσαρμογή σε σχέση με το γνωστικό και ηλικιακό επίπεδο των παιδιών. Παιδαγωγικές θεωρίες: εποικοδομητισμός (constructivism- Piaget), κοινωνικοπολιτισμικές θεωρήσεις (Vygotsky, Bandura),συμμετοχική και συνεργατική μάθηση.

3 Συμβατότητα με το Α.Π.Σ. και το.ε.π.π.σ. Το εκπαιδευτικό σενάριο είναι συμβατό με το σχολικό Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών, αφού ο κεντρικός άξονας του σεναρίου αφορά: στη γνωστική περιοχή της Γλώσσας (παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου) στη Μελέτη Περιβάλλοντος (ενημέρωση για την ύπαρξη ζώων που απειλούνται με εξαφάνιση) στη διαχείριση της πληροφορίας (χρήση ιαδικτύου, αξιοποίηση ειδικών εκπαιδευτικών λογισμικών κ.ά.) Η μαθησιακή διαδικασία ενισχύεται με την παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ χρησιμοποιώντας τα ακόλουθα εργαλεία: το ιαδίκτυο λογισμικά γενικής χρήσης (επεξεργαστή κειμένου, λογισμικό παρουσίασης) λογισμικό γραφικών (Tux Paint) συστήματα Εννοιολογικής Χαρτογράφησης (Webspiration) λογισμικό Ηot Potatoes (Jcross)

4 Α. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο Οι μαθητές-τριες: Ι ΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ να ενημερωθούν για τα διάφορα είδη θαλάσσιων χελωνών που υπάρχουν στη χώρα μας να γνωρίσουν το είδος της θαλάσσιας χελώνας Καρέτα Καρέτα (κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα, συνήθειες κ.ά.) να ερευνήσουν τους κινδύνους που διατρέχει το συγκεκριμένο είδος χελώνας να εντοπίσουν τις περιοχές, όπου βρίσκει καταφύγιο η χελώνα Καρέτα Καρέτα να αναζητήσουν τα αίτια εξαφάνισης του είδους αυτού και να τα συσχετίσουν με τις ανθρώπινες δραστηριότητες να προσεγγίσουν την έννοια της αειφόρου διαχείρισης των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και να κατανοήσουν την ανάγκη θέσπισης ειδικών νόμων για τη διατήρηση και προστασία ορισμένων θαλάσσιων οργανισμών (όπως είναι η χελώνα Καρέτα Καρέτα)

5 Β. Ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιών Οι μαθητές-τριες: να ασκηθούν στην αναζήτηση πληροφοριών στο Διαδίκτυο (ψηφιακά λεξικά, ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες, ιστοσελίδες) να δημιουργήσουν νοητικούς χάρτες που να δηλώνουν : α)τους κινδύνους που διατρέχει η θαλάσσια χελώνα Καρέτα Καρέτα (τουρίστες, σκάφη, σκουπίδια, αλιευτικά εργαλεία κ.λπ.) β) τα μέτρα προστασίας που υπάρχουν για τη χελώνα Καρέτα Καρέτα (νόμοι, σύλλογοι, οικολογικές οργανώσεις, εθελοντές κ.λπ.) να δημιουργήσουν συνεργατικά ένα παραμύθι στον επεξεργαστή κειμένου να οπτικοποιήσουν μία ιστορία με το πρόγραμμα γραφικών να φτιάξουν πινακίδες με λεζάντες που έχουν σχέση με την προστασία της χελώνας Καρέτα Καρέτα, για να ευαισθητοποιηθούν και άλλοι άνθρωποι να παρουσιάσουν την εργασία τους στους συμμαθητές τους με λίγες διαφάνειες (πρόγραμμα παρουσίασης) να απομυθοποιήσουν τον Η/Υ και να μάθουν να τον χειρίζονται ως εργαλείο ανακάλυψης, δημιουργίας, έκφρασης, αλλά και ως νοητικό εργαλείο ανάπτυξης της σκέψης

6 Γ. Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία Οι μαθητές-τριες: να συνεργαστούν και να αλληλεπιδράσουν προκειμένου να επιτύχουν τους προτεινόμενους στόχους να κινητοποιήσουν τη δημιουργική τους σκέψη, την κριτική τους ικανότητα και φαντασία να διασκεδάσουν και να βιώσουν συναισθήματα χαράς μέσα από τη συνεργασία να ευαισθητοποιηθούν στο θέμα της προστασίας των ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση να αναπτύξουν τρόπους και δεξιότητες παρέμβασης στο άμεσο κοινωνικό περιβάλλον (σχολείο, γειτονιά, τοπική αυτοδιοίκηση, φορείς κ.λ.π.), για την αντιμετώπιση του προβλήματος της διατήρησης και της προστασίας του θαλάσσιου οικοσυστήματος να αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας (ακρόαση, ομιλία, επιχειρηματολογία, διάλογο κ.ά.) μέσα στο πλαίσιο της ομάδας

7 Παιχνίδι γνωριμίας μ ένα μικρό χελωνάκι Οργάνωση και ροή του εκπαιδευτικού σεναρίου

8 Παρουσίαση διαφανειών (μέσω Power Point) σχετικών με τη ζωή των θαλάσσιων χελωνών Καρέτα-Καρέτα στη χώρα μας. Τα παιδιά παρατηρούν τα αυγά από τις χελώνες Καρέτα-Καρέτα (παραλία Μεμί, Μεσσηνία)

9 Μερικές από τις διαφάνειες της παρουσίασης

10 Προαπαιτούμενα : Οι μαθητές/ τριες έχουν μάθει να εργάζονται ομαδοσυνεργατικά. Μια πρώτη βασική προϋπόθεση είναι να εξοικειωθούν με την αναζήτηση πληροφοριών από πηγές στο Διαδίκτυο (εύρεση στοιχείων, εικόνων κ.λπ.). Ο/Η εκπαιδευτικός έχει το ρόλο συντονιστή και εμψυχωτή των ομάδων. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 Η θαλάσσια χελώνα Καρέτα Καρέτα Η θαλάσσια χελώνα Καρέτα Καρέτα είναι ερπετό που αναπνέει με πνεύμονες, ζει στο νερό, αλλά είναι αναγκασμένη να αφήνει τα αυγά της στη ζεστή άμμο για να εκκολαφθούν. Απειλείται κυρίως από τη ρύπανση των θαλασσών, την καταστροφή των παραλιών όπου γεννάει τα αυγά της και των περιοχών όπου βρίσκει την τροφή της και από τα δίχτυα των ψαράδων. Η θαλάσσια χελώνα επιστρέφει πάντα στην παραλία που γεννήθηκε για να γεννήσει. Τα χελωνάκια κινούνται προς την κατεύθυνση του φωτός, γι αυτό τα τεχνητά φώτα κοντά στις παραλίες τα αποπροσανατολίζουν και χάνουν το δρόμο τους για τη θάλασσα. Τα χελωνάκια έχουν πολλούς εχθρούς και ελάχιστα θα καταφέρουν να μεγαλώσουν και να επιστρέψουν στην ίδια παραλία για να γεννήσουν με τη σειρά τους τα δικά τους αυγά. Η συχνή αναφορά σε τραυματισμένες θαλάσσιες χελώνες οδήγησε στη δημιουργία των μοναδικών στη Μεσόγειο εγκαταστάσεων περίθαλψης και επανένταξης τους του Συλλόγου Προστασίας της Θαλάσσιας Χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ.

11

12

13 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 1. Έχετε δει θαλάσσια χελώνα; ΝΑΙ. ΟΧΙ 2. Οι θαλάσσιες χελώνες είναι ερπετά. ΣΩΣΤΟ.ΛΑΘΟΣ 3. Οι θαλάσσιες χελώνες γεννούν μικρά. ΣΩΣΤΟ.ΛΑΘΟΣ 4. Οι θαλάσσιες χελώνες τρώνε τσούχτρες. πλαστικές σακούλες καβούρια παγωτό κοχύλια

14 5. Οι χελώνες Καρέτα Καρέτα έρχονται μόνο σε ορισμένες παραλίες στην Ελλάδα για να γεννήσουν τα αυγά τους. ΣΩΣΤΟ ΛΑΘΟΣ 6. Η χελώνα Καρέτα Καρέτα γεννάει τα αυγά της στη θάλασσα. ΣΩΣΤΟ ΛΑΘΟΣ 7. Τα μικρά χελωνάκια εύκολα και ακίνδυνα πάνε προς τη θάλασσα. ΣΩΣΤΟ. ΛΑΘΟΣ 8. Τα χελωνάκια, όταν μεγαλώσουν, θα επιστρέψουν στην ίδια ακριβώς παραλία που γεννήθηκαν, για να γεννήσουν τα δικά τους αυγά! ΣΩΣΤΟ ΛΑΘΟΣ

15 Προετοιμασία των παιδιών για τη δημιουργία νοητικών χαρτών (πρώτα σε χαρτόνι),έτσι ώστε να οδηγηθούν ευκολότερα στη χρήση του λογισμικού προγράμματος Webspiration μέσω του Η/Υ στην τάξη. Ομάδα Α: «Από τι κινδυνεύει η χελώνα Καρέτα-Καρέτα» Ομάδα Β : «Η προστασία της χελώνας Καρέτα-Καρέτα»

16 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3α Ας γράψουμε τις σκέψεις μας στο χάρτη ιδεών. Σκεφτόμαστε και γράφουμε ποιους κινδύνους αντιμετωπίζουν οι χελώνες Καρέτα-Καρέτα.

17 Μοιάζουν με τα κομμάτια ενός πολύχρωμου μωσαϊκού. Και όμως είναι τα πλαστικά αντικείμενα που βρέθηκαν στο στομάχι θαλάσσιας χελώνας προκαλώντας το θάνατό της. Η χελώνα καρέτα-καρέτα θεωρείται είδος προς εξαφάνιση και προστατεύεται από τη Σύμβαση της Βέρνης, καθώς και από τη συνθήκη CΙΤΕS για τον έλεγχο του εμπορίου ειδών απειλούμενων με εξαφάνιση. Πριν από 80 χρόνια, ο πληθυσμός της ξεπερνούσε τις Σήμερα, με βία φθάνει τις παγκοσμίως (Πηγή: wwf.gr).

18 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3β Ας γράψουμε τις σκέψεις μας στο χάρτη ιδεών. Σκεφτόμαστε και γράφουμε με ποιους τρόπους μπορούμε να προστατεύσουμε τη χελώνα Καρέτα-Καρέτα και τα μικρά της. «ΑΡΧΕΛΩΝ»

19 ημιουργία συνθημάτων για την προστασία και διάσωση της χελώνας Καρέτα Καρέτα (χρήση του επεξεργαστή κειμένου Word και της εντολής Word Art). Εκτύπωση των σχετικών σελίδων από τον εκτυπωτή του σχολείου, ζωγραφική και κατασκευή πινακίδων. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4

20

21

22 ΦΥΛΛΟ 5 ημιουργία σταυρόλεξου μέσω του προγράμματος Hot Potatoes (Jcross)

23 Οριζόντια 1. Αυτή η σακούλα πνίγει τη χελώνα. 3. Ψάχνουν να βρουν τα αυγά των χελωνών. 4. Με αυτούς αναπνέουν οι χελώνες. 6. Η αγαπημένη τροφή των χελωνών. 8. Είναι σκληρά, αλλά τα τρώνε οι χελώνες. 9. Τα γεννούν οι χελώνες στην παραλία. 11. Τις σκάβουν οι χελώνες στην άμμο. 12. Σε αυτά μπλέκονται οι χελώνες στη θάλασσα. 14. Τα πολύ δυνατά μπερδεύουν τις χελώνες και χάνουν το δρόμο προς τη θάλασσα. 15. Τα ταχύπλοα μπορούν να χτυπήσουν τις χελώνες. Κάθετα 2. Τα πετούν οι άνθρωποι στη θάλασσα. 3. Σύλλογος προστασίας της χελώνας Καρέτα Καρέτα. 5. Ο πολύ δυνατός ενοχλεί τα μικρά χελωνάκια. 7. Εκεί θα γεννήσει η μαμά χελώνα τα αυγά της. 10. Είναι κι αυτά ερπετά και τρώνε τα αυγά των χελωνών. 13. Είναι η Καρέτα Καρέτα.

24 Η χαρά τους είναι μεγάλη που καταφέρνουν να φτιάξουν το δικό τους σταυρόλεξο!

25 1 Π Λ Α 2 Σ Τ Ι Κ Η Κ 3 Α Λ Ε Π Ο Υ Ε Σ Ρ Χ 4 Υ Π Ν Ε Υ Μ Ο Ν Ε Σ Ε Ι 5 Θ Λ 6 Μ Ε Ο Υ Σ Ε Σ Ο Ω Ι 7 Π Ρ Ν 8 Κ Α Β Ο Υ Ρ Ι Α 9 Α Υ Γ Α Ρ Β Α Ο 10 Φ 1 1 Φ Ω Λ Ι Ε Σ Ι Ι 12 Ι 13 Χ Τ Υ Α Ι Ε 14 Φ Ω Τ Α Λ Ω Ν 15 Σ Κ Α Φ Η

26 Εργασία κατά ομάδες, για τη δημιουργία παραμυθιού με τίτλο : «Ηρακλής, το γενναίο χελωνάκι»

27 Τα παιδιά δουλεύουν ανά 3 στον Η/Υ, χρησιμοποιώντας το λογισμικό Tux Paint.

28

29

30

31

32

33

34

35

36 Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού σεναρίου Η αξιολόγηση της όλης διαδικασίας ήταν: διερευνητική σε όλη την πορεία του προγράμματος, όπου λάβαμε υπόψη μας την υπάρχουσα γνώση των μαθητών/-τριών, το ενδιαφέρον που εκδήλωσαν για το θέμα και ταυτόχρονα για τη χρήση των εργαλείων ΤΠΕ και τις τυχόν δυσκολίες που προέκυψαν διαμορφωτική (για ανατροφοδότηση και αναδιατύπωση στόχων) τελική (από τα ίδια τα παιδιά που συμμετείχαν).

37 Επέκταση του εκπαιδευτικού σεναρίου Το προτεινόμενο σενάριο μπορεί να επεκταθεί με την αξιοποίηση και εφαρμογή άλλων δραστηριοτήτων όπως : Το παίξιμο επιτραπέζιου περιβαλλοντικού παιχνιδιού με τίτλο : «Ταξίδι στη ράχη της χελώνας» από ομάδα 6 ή 7 παιδιών κάθε φορά (Σύλλογος ΑΡΧΕΛΩΝ). Τη σύνταξη επιστολών, με τη χρήση του επεξεργαστή κειμένου Word, για την καλύτερη ενημέρωση του κοινού σε ό,τι αφορά στην προστασία της χελώνας Καρέτα Καρέτα και θα απευθύνονται σε αρμόδιους φορείς, συλλόγους κ.λ.π. μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Παιχνίδια προσανατολισμού στο χώρο και δημιουργία γεωμετρικών σχημάτων με τη χρήση του προγραμματιστικού εργαλείου Micro Worlds Pro. Τον εντοπισμό των περιοχών όπου γεννούν οι χελώνες Καρέτα Καρέτα στην Ελλάδα με χρήση του Google Earth. Tη δημιουργία Παρουσίασης (Power Point) με θέμα σχετικό με τη ζωή της θαλάσσιας χελώνας Καρέτα Καρέτα.

38 Τη χρήση λογιστικών φύλλων (Excel) όπου οι μαθητές και οι μαθήτριες μεγαλύτερων τάξεων μπορούν να δημιουργήσουν πίνακες και γραφήματα στατιστικών στοιχείων σε σχέση με τη μείωση του πληθυσμού των χελωνών Καρέτα-Καρέτα στη χώρα μας ή τους πιο συνηθισμένους τρόπους παγίδευσής τους κ.ά. Την επέκταση των νοητικών χαρτών (Μind maps) σε εννοιολογικούς (Concept maps) με περισσότερα στοιχεία, φωτογραφικό υλικό και συνδέσμους, ώστε να επιτευχθεί η σύνδεση των εννοιών και η αλληλεπίδρασή τους (λογισμικό Ιnspiration). Την παρουσίαση θεατρικού δρώμενου, γραμμένου από τα ίδια τα παιδιά (μέσω του προγράμματος επεξεργασίας κειμένου), σε σχέση με την προστασία της θαλάσσιας χελώνας Καρέτα-Καρέτα, καθώς και δημιουργία ειδικών προσκλήσεων και αφίσας (μέσω ιδιαίτερων λογισμικών προγραμμάτων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου). Τη δημιουργία αφισών ευαισθητοποίησης σε σχέση με την προστασία των θαλάσσιων χελωνών που θα απευθύνεται σε όλη τη μαθητική κοινότητα, το ήμο, διάφορους Συλλόγους κ.ά. (λογισμικό Glogster). Τηνανάρτησητωντελικώναποτελεσμάτωντωνεργασιώντωνμαθητών/- τριών στην Ιστοσελίδα ή στο Ιστολόγιο (Blog) του σχολείου.

39 Eυχαριστούμε τα παιδιά για τις στιγμές που μοιραστήκαμε, για τη δημιουργική τους συμμετοχή και τη συνεργασία που ανέπτυξαν μεταξύ τους!!!

40 Το ταξίδι σας, μικρά χελωνάκια, θα είναι πολύ δύσκολο. Κρύβει κινδύνους!!! Εμείς θέλουμε να σας βοηθήσουμε, για να ξαναέρθετε σ' αυτήν την παραλία!