ΜΕΙΖΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΝΤΥΠΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΚΑΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ

Transcript

1 ΕΣΠΑ \Ε.Π. Ε&ΔΒΜ\Α.Π «Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών στις 8 Π.Σ., 3 Π.Σ.Εξ., 2 Π.Σ.Εισ.» Με συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε. Κ. Τ.) ΜΕΙΖΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΝΤΥΠΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΚΑΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ (Σχέδια Μαθήµατος, Εκπαιδευτικά Σενάρια) Η παρούσα πρόταση υποβάλλεται σύμφωνα με την υπ. αριθμ. 3614/ Πρόσκληση και υπό τους όρους που αναφέρονται εκεί. 1) ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Ι ΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 1.1 Τίτλος ιδακτικής Πρακτικής Αναφέρεται ο τίτλος της ιδακτικής Πρακτικής, ο οποίος θα αποτυπώνει τον σκοπό και θα προσδιορίζει την αρχική µορφή και το περιεχόµενό της. ΣΤΑ ΙΑΚΗ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟ 1830 ΩΣ ΤΟ ηµιουργός/-οι Ονοµατεπώνυµο: Ιωάννα Τζουβάρα Πατρώνυµο: Γεώργιος. Ιδιότητα: Εκπαιδευτικός Σχολικός Σύµβουλος Στέλεχος ιοίκησης Στοιχεία Οργανικής Θέσης: 66 ο Γυµνάσιο Αθήνας. Ταχυδροµική ιεύθυνση: ράκοντος 6 Τ.Κ Αθήνα tzouvi@windowslive.com 1

2 ικτυακός τόπος / blog:... Η συγκεκριµένη ιδακτική Πρακτική έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο κάποιου εκπαιδευτικού προγράµµατος; ΝΑΙ ΟΧΙ Αν ναι, να αναφέρετε την ονοµασία του:.. Ιστοσελίδα / blog: Εµπλεκόµενες γνωστικές περιοχές Γνωστικό/-ά αντικείµενο/-α της ιδακτικής Πρακτικής: ηµοτικού) Νεότερη Ιστορία Γ Γυµνασίου (π.χ. Μαθηµατικά Ε Ιδιαίτερη Περιοχή του γνωστικού αντικειµένου (π.χ. ενότητα κλάσµατα ). Νεότερη Ελληνική Ιστορία Συµβατότητα µε το ΑΠΣ & το ΕΠΠΣ. (σε ποια ενότητα του ΑΠΣ εντάσσεται ο κεντρικός άξονας του θέµατος και ποια είναι η σχέση του µε το ΕΠΠΣ) Να γνωρίσουν οι µαθητές την ιστορική πορεία του Ελληνισµού στη διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου µε αναφορές στην ευρύτερη παγκόσµια ιστορία Να κατανοήσουν το βαθµό σύνδεσης της ιστορικής πορείας του Ελληνισµού µε τις εξελίξεις που έλαβαν χώρα σε ευρωπαϊκό και παγκόσµιο επίπεδο Να αποκτήσουν την συνείδηση ότι ο σύγχρονος κόσµος αποτελεί συνέχεια του παρελθόντος Να κατανοούν την έννοια του χρόνου και των τρόπων µέτρησής του και να εντάσσουν τα γεγονότα στις ιστορικές περιόδους. Να αναπτύξουν ιστορική σκέψη όσον αφορά την κατανόηση των ιστορικών γεγονότων και τη σύνδεση αιτίων και αποτελεσµάτων Να καλλιεργήσουν ιστορική συνείδηση όσον αφορά την κατανόηση της συµπεριφοράς των ανθρώπων σε συγκεκριµένες καταστάσεις και την εξασφάλιση των προϋποθέσεων για την εκδήλωση υπεύθυνης συµπεριφοράς στο παρόν και στο µέλλον Να κατανοήσουν ότι η Ιστοριογραφία είναι «ανακατασκευή» του παρελθόντος, ότι βασίζεται σε πηγές και ότι συνιστά επιλεκτική διαδικασία Να συνειδητοποιήσουν την αναγκαιότητα επιλογής των κατάλληλων ιστορικών πηγών που θα τους επιτρέψουν την άντληση των επιθυµητών πληροφοριών 2

3 1.4 Βαθµίδα Εκπαίδευσης / Τάξεις στις οποίες το εφαρµόσατε Βαθµίδα εκπαίδευσης στην οποία αφορά η ιδακτική Πρακτική: Πρωτοβάθµια ευτεροβάθµια Τάξη ή τάξεις στις οποίες το εφαρµόσατε Γ Γυµνασίου Υπήρξε συνεργασία τάξεων του ίδιου σχολείου ή συνεργασία τάξεων διαφορετικών σχολείων; ΝΑΙ ΟΧΙ Αν ναι, να αναφερθούν τα συνεργαζόµενα σχολεία/τάξεις Είδος ιδακτικής Πρακτικής Σηµειώστε αυτό / αυτά που κρίνετε ότι ανταποκρίνονται καλύτερα στην πρότασή σας: 1. Σχέδιο Μαθήµατος (σχέδιο για διδασκαλία 45 ή λιγότερο ή διδακτικό δίωρο). 2. Ακολουθία Σχεδίων Μαθήµατος µε µεγαλύτερη διάρκεια (Σενάριο ιδασκαλίας). 3. Ολοκληρωµένη παιδαγωγική δραστηριότητα στη σχολική τάξη. 4. Επιτυχηµένο project που υλοποιήθηκε στη διάρκεια του σχολικού έτους. 5. Λειτουργικός τρόπος υπέρβασης των δυσκολιών του αναλυτικού προγράµµατος. 6. Εκπαιδευτικό υλικό που χρησιµοποιήθηκε σε κάποιο διδακτικό αντικείµενο ή σε κάποια δράση. 7. Επιτυχηµένο παράδειγµα συνεργατικής διδασκαλίας στο σχολείο. 8. Αποδοτική περίπτωση ευρύτερης συνεργασίας µεταξύ συναδέλφων. 9. Πρακτική λειτουργικής συνεργασίας µε τους γονείς / κηδεµόνες των µαθητών ή την τοπική κοινωνία. 10. Πρακτική αποδοτικής αντιµετώπισης και διαχείρισης προβληµατικών καταστάσεων και κρίσεων στο σχολείο ή στην τάξη. 11. Καλές Πρακτικές µε την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών ή την εφαρµογή σύγχρονων µεθόδων διδασκαλίας (συνεργασία µε άλλες τάξεις / µε άλλα σχολεία). 12. Άλλο

4 1.6 Σκοπός & Στόχοι της ιδακτικής Πρακτικής Οι διδακτικές πρακτικές είναι στοχοκεντρικές. Ο γενικός σκοπός της διδακτικής πρακτικής και οι επιµέρους στόχοι εξαρτώνται από τη θεωρητική προσέγγιση που υποστηρίζει ο κάθε εκπαιδευτικός και την προσωπική του θεωρία για τη διδασκαλία και τη µάθηση. Αυτοί είναι που καθορίζουν τον τύπο των δραστηριοτήτων που θα ακολουθήσουν και το περιεχόµενό τους. Γενικός Σκοπός των δραστηριοτήτων είναι να παρατηρήσουν οι µαθητές τις περιοχές που σταδιακά παραχωρούνταν στην Ελλάδα σχεδιάζοντας τους αντίστοιχους χάρτες, συγκρίνοντάς τους µεταξύ τους ώστε να κατανοήσουν τις εδαφικές αλλαγές που κάθε φορά προκαλούνταν, τις πολιτικές συνθήκες που διαµορφώνονταν και τις συνέπειες που υπέστη η χώρα σε πολιτειακό, κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό επίπεδο. Επιµέρους Στόχοι ως προς το γνωστικό αντικείµενο και ως προς τη µαθησιακή διαδικασία. Να γνωρίσουν οι µαθητές τις συνθήκες, σύµφωνα µε τους όρους των οποίων παραχωρούνταν νέες περιοχές στο Ελληνικό κράτος Να παρακολουθήσουν σε διαδραστικό χάρτη τις αλλαγές των συνόρων της Ελλάδας στη διάρκεια της περιόδου Να κατανοήσουν τις πολιτικές, κοινωνικές, οικονοµικές και πολιτιστικές συνέπειες των αλλαγών των συνόρων στην ανάπτυξη της Ελλάδας Να ασκηθούν στην αξιολόγηση των πληροφοριών που προέρχονται από ηλεκτρονική βιβλιογραφία και στην επιλογή των κατάλληλων για τη σύνθεση µιας εργασίας Να οικοδοµήσουν τη γνώση µε τρόπο διερευνητικό Να καλλιεργήσουν ιστορική κριτική και δηµιουργική σκέψη Να µάθουν ενεργώντας και διερευνώντας µέσω κριτικής αναζήτησης στο ιαδίκτυο και σε λογισµικό Να εκτιµήσουν µέσα από τη δραστηριοποίησή τους σε οµάδες και την ανάληψη ρόλων, την αποτελεσµατικότητα της συνεργατικής µάθησης Σηµειώστε αν αξιοποιούνται εκπαιδευτικά λογισµικά και υπηρεσίες των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) Λογισµικό: «Περιπλάνηση στο χωρο-χρόνο» Επεξεργαστής κειµένου Πρόγραµµα παρουσιάσεων Φυλλοµετρητής 1.7 Εκτιµώµενη διάρκεια Υπολογίζεται ο χρόνος που θα διαρκέσει η ιδακτική Πρακτική σε σχέση µε τις 4

5 εκπαιδευτικές ανάγκες των µαθητών, των εκπαιδευτικών, το ΑΠΣ και το συνολικό πρόγραµµα του σχολείου. Συνήθως περιλαµβάνει τις παρακάτω πληροφορίες: Ώρα έναρξης: η έναρξη της ιδακτικής Πρακτικής µπορεί να συσχετίζεται µε άλλες δραστηριότητες της τάξης, που µπορεί να θεωρούνται προαπαιτούµενες της εφαρµογής της. ιάρκεια: η ιδακτική Πρακτική µπορεί να διαρκέσει από µια διδακτική ώρα µε τη διενέργεια µιας ή δύο δραστηριοτήτων (Σχέδιο Μαθήµατος) έως µια εβδοµάδα, ένα µήνα ή και ολόκληρο το σχολικό έτος (Εκπαιδευτικό Σενάριο). 4 διδακτικές ώρες Συχνότητα: εξαρτάται από το θέµα της ιδακτικής Πρακτικής. Μπορεί να διενεργηθεί σε συνεχόµενη σχολική περίοδο ή σε χωριστές σχολικές περιόδους, κατά τη διάρκεια του χρόνου. γ τρίµηνο 2) ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ Ι ΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 2.1 Γενική Περιγραφή ιδακτικής Πρακτικής - Περιγράφεται το θεωρητικό, παιδαγωγικό και µεθοδολογικό πλαίσιο. - Γίνεται αναλυτική περιγραφή της κάθε δραστηριότητας της ιδακτικής Πρακτικής. - Κάθε δραστηριότητα µπορεί να περιγράφεται ανά φάσεις εργασίας, εάν πρόκειται για την ανάπτυξη π.χ. ενός project (A Φάση: διαµόρφωση πρότερων εµπειριών και γνώσεων, Β Φάση: Αναζήτηση και συγκέντρωση υλικού από πηγές κτλ.) ή ανά διδακτική ώρα (1ο δίωρο: παρακολούθηση ταινίας της Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης και διερεύνηση των εµπειριών των παιδιών για το εξεταζόµενο θέµα κτλ.). Κατά την α φάση (1 διδακτική ώρα), το φύλλο εργασίας αναθέτει στις οµάδες να συµπληρώσουν στοιχεία µετά από έρευνα στο ηλεκτρονικό υλικό του διαδικτύου. Ο καθηγητής διευκρινίζει ότι θα εργαστούν στις διευθύνσεις που τους δόθηκαν και θα ασχοληθούν µε την έρευνα και την καταγραφή των στοιχείων που τους χρειάζονται για κάθε ιστορική περίοδο χωριστά. Κάθε οµάδα θα ασχοληθεί µε διαφορετική αναζήτηση. Σ αυτή τη φάση ο καθηγητής πρέπει να συζητήσει µε κάθε οµάδα, προκειµένου να βοηθήσει τους µαθητές να ανακαλύψουν µόνοι τους τι είδους στοιχεία πρέπει να εντοπίσουν, ανάλογα µε το θέµα διερεύνησης που έχουν αναλάβει. Το υλικό που θα προσεγγίσουν, θα το καταγράψουν σε ένα αρχείο στον επεξεργαστή κειµένου. Παρότι το φύλλο εργασίας δίνει οδηγίες για την πορεία της εργασίας, έτσι ώστε να εργαστούν οι µαθητές κάθε οµάδας αυτόνοµα στους υπολογιστές, ο καθηγητής θα είναι παρών, για να δώσει επιπλέον οδηγίες και να διευκολύνει την πορεία κάθε οµάδας. Στο τέλος της α φάσης, ο καθηγητής υποδεικνύει στους µαθητές να κρατήσουν το υλικό που κατέγραψαν σε ηλεκτρονική µορφή και να το φέρουν µαζί τους στην επόµενη φάση, κατά την οποία θα τα επεξεργαστούν και πάλι. Κατά τη β φάση (1 διδακτική ώρα), το φύλλο εργασίας αναθέτει στις οµάδες να πλοηγηθούν στο ιστορικό λογισµικό, να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα στοιχεία και να 5

6 σχεδιάσουν τους χάρτες κάθε ιστορικής περιόδου. Ο καθηγητής ελέγχει την πορεία των µαθητών και διευκολύνει µε πρόσθετα ερωτήµατα για τον εντοπισµό των κατάλληλων πληροφοριών που χρειάζονται. Κατά τη διαδικασία της σχεδίασης των χαρτών παρεµβαίνει και ελέγχει την ακριβή απεικόνιση των περιοχών που αποτελούν το Ελληνικό κράτος. Στο τέλος της δραστηριότητας, ο καθηγητής ζητά από τους µαθητές να κρατήσουν την εργασία σε ηλεκτρονική µορφή, για να το επεξεργαστούν στην επόµενη φάση. Κατά την γ φάση (1 διδακτική ώρα) το φύλλο εργασίας αναθέτει στους µαθητές να συνθέσουν συνεργατικά ένα αρχείο στο λογισµικό παρουσιάσεων, αφού καταχωρίσουν τις πληροφορίες που συγκέντρωσαν στις δύο προηγούµενες φάσεις. Ο καθηγητής, κατά τη διαδικασία της σύνθεσης, ελέγχει την επάρκεια των στοιχείων που καταγράφονται στην εργασία. Στο τέλος της δραστηριότητας, ζητά από τους µαθητές να κρατήσουν την εργασία σε ηλεκτρονική µορφή, για να το παρουσιάσουν στην επόµενη φάση. Κατά την δ φάση (1 διδακτική ώρα), οι µαθητές έρχονται στο εργαστήριο πληροφορικής και παρουσιάζουν το τελικό σχέδιο της εργασίας τους. Μετά την παρουσίαση, οι υπόλοιποι µαθητές υποβάλλουν ερωτήµατα, διατυπώνουν απορίες, ζητούν διευκρινίσεις για τα θέµατα που παρουσιάστηκαν. Στο τέλος, οι µαθητές παραδίδουν στον καθηγητή την εργασία που συνέθεσαν σε ηλεκτρονική µορφή και µαζί τα «πρακτικά» που τήρησαν και το κείµενο αυτοαξιολόγησης. 2.2 Φύλλα Εργασίας Οι ιδακτικές Πρακτικές είναι καλό να συνοδεύονται από φύλλα εργασίας, σε ψηφιακή/ έντυπη µορφή, τα οποία δόθηκαν στους µαθητές ως ένας οδηγός πραγµατοποίησης των προαναφερθέντων δραστηριοτήτων. ΦΑΣΗ Α 1. Να διερευνήσετε και να καταγράψετε τις ιστορικές περιόδους κατά τις οποίες διαµορφώθηκαν τα σύνορα του Ελληνικού κράτους. 2. Να καταρτίσετε χρονολογικό πίνακα των συνθηκών στις οποίες στηρίχθηκε κάθε φορά η σταδιακή αύξηση του Ελληνικού κράτους 3. Να αναφέρετε τους όρους των συνθηκών αυτών. ΦΑΣΗ Β Με τη βοήθεια του λογισµικού «Περιπλάνηση στο χωρο-χρόνο» να σηµειώσετε στο χάρτη ποιες περιοχές παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα, βασιζόµενοι και στο χρονολογικό πίνακα που καταρτίσατε στην α φάση. ΦΑΣΗ Γ Να ετοιµάσετε ένα αρχείο σε λογισµικό παρουσίασης που να περιλαµβάνει χρονολογικό πίνακα των κύριων γεγονότων αυτής της περιόδου, χάρτες και σύγκριση της έκτασης της Ελλάδας βάσει των συνθηκών που κάθε φορά εφαρµόζονται. 2.3 Υλικοτεχνική Υποδοµή 6

7 Στην ενότητα αυτή γίνεται αναφορά στην απαιτούµενη υλικοτεχνική υποδοµή για την υποστήριξη της κάθε δραστηριότητας της ιδακτικής Πρακτικής. Αναφέρονται εκπαιδευτικά λογισµικά και εφαρµογές, διαδικτυακά περιβάλλοντα και συστήµατα που µπορεί να χρησιµοποιήθηκαν, βιντεοταινίες, διαδικτυακές πηγές κτλ. Ηλεκτρονικοί υπολογιστές στην αίθουσα του σχολικού εργαστηρίου Εκπαιδευτικό λογισµικό «Περιπλάνηση στο χωρο-χρόνο» CENTENNIA Ίδρυµα Μείζονος Ελληνισµού Η Ελληνική Ιστορία στο ιαδίκτυο. Η επέκταση του Ελληνικού Κράτους Βουλή των Ελλήνων Ίδρυµα Μείζονος Ελληνισµού Τα πλήρη κείµενα συνθηκών 3) ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ Ι ΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Κατά την εφαρµογή της ιδακτικής Πρακτικής ή µετά την πραγµατοποίησή της, ο εκπαιδευτικός και οι µαθητές του ενδέχεται να έχουν πραγµατοποιήσει την αξιολόγησή της, µέσα από µια αναστοχαστική διεργασία. Αυτή µπορεί να έχει πραγµατοποιηθεί: κατά τη διάρκεια εφαρµογής των δραστηριοτήτων (διαµορφωτική αξιολόγηση) µε σκοπό την αναδιαµόρφωσή τους, στο τέλος της εφαρµογής της ιδακτικής Πρακτικής (τελική αξιολόγηση) για να ακολουθήσει µια εποικοδοµητική συζήτηση που θα οδηγήσει σε αναπροσαρµογές, επεκτάσεις κτλ. Με την ολοκλήρωση της εργασίας των µαθητών συζητήθηκε να γίνει συγγραφή ενός ενιαίου κειµένου, που να συνοψίζει τα συµπεράσµατα των µαθητών και να παρουσιαστεί είτε σε έντυπη µορφή είτε σε ηλεκτρονική στην ιστοσελίδα του σχολείου. Θα µπορούσε ακόµη, µε τις απαραίτητες προσαρµογές, να αποτελέσει υλικό για την έκδοση σχολικού ηµερολογίου. Στη συγκεκριµένη περίπτωση επιλέχθηκε η εργασία να αποτυπωθεί σε ψηφιακό δίσκο (CD ROM), το οποίο διανεµήθηκε στους ίδιους τους µαθητές, στο /ντή του σχολείου, στο σχολικό σύµβουλο Φιλολόγων Α Αθήνας, στο οικείο Γραφείο.Ε. και το οποίο υπάρχει, εφόσον ζητηθεί, στη διάθεσή σας. Επίσης, στις , ο ψηφιακός δίσκος (CD ROM ) κατατέθηκε στο Γραφείο ικτυακής Εκπαιδευτικής Πύλης του Υπ.Π..Β.Μ. 4) ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΗΛΩΣΗ Με ατοµική µου ευθύνη και σύµφωνα µε το άρθρο 8 ν. 1599/1986, ο ηµιουργός που αναφέρεται στην παρ. 1.2 του παρόντος εντύπου, δηλώνω ότι: 1. Το Σχέδιο Καλής ιδακτικής Πρακτικής που υποβάλλω είναι δικό µου πρωτότυπο δηµιούργηµα και δεν προσκρούει σε κανένα δικαίωµα πνευµατικής ή βιοµηχανικής ιδιοκτησίας τρίτων. 2. ίνω το δικαίωµα και την άδεια στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, το οποίο θα ενεργεί κατά την απόλυτη και ελεύθερη κρίση του, να αξιοποιεί, να διαθέτει, να 7

8 αναπαράγει ή να διανέµει το υποβληθέν Σχέδιο Καλής ιδακτικής Πρακτικής, ολόκληρο ή τµήµα του ή συντετµηµένο ή ενσωµατωµένο σε άλλο υλικό, για εκπαιδευτικούς και διδακτικούς σκοπούς, µε κάθε πρόσφορο µέσο, ιδίως έντυπο ή ηλεκτρονικό. 3. ηλώνω ότι η πιθανή αξιοποίηση του υλικού αυτού για ερευνητικούς σκοπούς επιθυµώ να γίνει (επιλέξτε αυτό που επιθυµείτε): Επώνυµα Ανώνυµα Αν δεν καταγράψετε την επιθυµία σας αυτό σηµαίνει ότι αποδέχεστε η πιθανή αξιοποίηση να γίνει ανώνυµα. *Για πρακτικούς λόγους, η χρήση του αρσενικού γραµµατικού γένους θεωρείται ότι συµπεριλαµβάνει και το θηλυκό. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΗΜΙΟΥΡΓΟΥ: 8