ΜΕΙΖΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΝΤΥΠΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

Transcript

1 ΕΣΠΑ \Ε.Π. Ε&ΔΒΜ\Α.Π «Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών στις 8 Π.Σ., 3 Π.Σ.Εξ., 2 Π.Σ.Εισ.» Με συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε. Κ. Τ.) ΜΕΙΖΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΕΝΤΥΠΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ (Σχέδια Μαθήματος, Εκπαιδευτικά Σενάρια) 1) ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 1.1 Τίτλος Διδακτικής Πρακτικής Αναφέρεται ο τίτλος της Διδακτικής Πρακτικής, ο οποίος θα αποτυπώνει τον σκοπό και θα προσδιορίζει την αρχική μορφή και το περιεχόμενό της. Αξιοποίηση των λογοτεχνικών κειμένων του Ανθολογίου για την υλοποίηση των στόχων του ΠΣ σχετικά με το Νέο Σχολείο. 1.2 Δημιουργός/-οι Ονοματεπώνυμο: Βασίλειος Οικονόμου Πατρώνυμο: Ιωάννης Ιδιότητα: Εκπαιδευτικός Χ Σχολικός Σύμβουλος Στέλεχος Διοίκησης Στοιχεία Οργανικής Θέσης: 11 ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ Ταχυδρομική Διεύθυνση: ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ 1 ΓΑΛΑΤΣΙ voikono@hotmail.com Δικτυακός τόπος / blog:... Η συγκεκριμένη Διδακτική Πρακτική έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο κάποιου 1

2 εκπαιδευτικού προγράμματος; ΝΑΙ ΟΧΙ X Αν ναι, να αναφέρετε την ονομασία του:.. Ιστοσελίδα / blog: Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές Γνωστικό/-ά αντικείμενο/-α της Διδακτικής Πρακτικής: Δημοτικού) (π.χ. Μαθηματικά Ε Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων Ιδιαίτερη Περιοχή του γνωστικού αντικειμένου (π.χ. ενότητα κλάσματα ). Λογοτεχνικό κείμενο: [Ο ασημένιος δρόμος] του Γιώργου Μπόντη Συμβατότητα με το ΑΠΣ & το ΔΕΠΠΣ. (σε ποια ενότητα του ΑΠΣ εντάσσεται ο κεντρικός άξονας του θέματος και ποια είναι η σχέση του με το ΔΕΠΠΣ) Ερωτήσεις-δραστηριότητες στο τέλος της ενότητας Α9 του Ανθολογίου Συμβατότητα με τις αρχές και τους στόχους των νέων προγραμμάτων σπουδών του Νέου Σχολείου Στοχοκεντρική μάθηση - Εστίαση στα ουσιώδη της μάθησης. Προώθηση της διαφοροποίησης στη διδασκαλία-µάθηση και αξιολόγηση (έχοντας υπόψη τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των μαθητών). Καθιέρωση και ενίσχυση της καινοτοµίας και δηµιουργικότητας σε όλα τα επίπεδα της ανάπτυξής του. Ο εκπαιδευτικός δημιουργός /συν-δημιουργός του εκπαιδευτικού υλικού. Ποικιλία διδακτικών βιωματικών & συμμετοχικών τεχνικών. Κατανόηση των βασικών εννοιών, διασύνδεσή τους, παραδείγματα που αναφέρονται σε συγκεκριμένες έννοιες. Σύνδεση της μάθησης με καταστάσεις και περιβάλλοντα της ζωής. Ανάδειξη των θεμελιωδών διαθεματικών εννοιών. Εγκάρσια διάχυση των ιδεών της αειφορίας και της προστασίας του περιβάλλοντος. 2

3 Μύηση σε ερευνητικές εργασίες (διατύπωση ερωτημάτων, προσδιορισμός προβλημάτων, σχεδιασμός διερευνήσεων, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων κ.ο.κ). Διεργασίες αυτοαξιολόγησης (από τους εκπαιδευτικούς για το διδακτικό και παιδαγωγικό τους έργο, από τους μαθητές για το δικό τους έργο) καθώς και αλληλοαξιολόγησης των μαθητών. Προώθηση της ψηφιακής επικοινωνίας σε ισορροπία µε τις κλασικές µορφές «προφορικότητας» και «εγγραµµατοσύνης». 1.4 Βαθμίδα Εκπαίδευσης / Τάξεις στις οποίες θα το εφαρμόσατε Βαθμίδα εκπαίδευσης στην οποία αφορά η Διδακτική Πρακτική: Πρωτοβάθμια Χ Δευτεροβάθμια Τάξη ή τάξεις στις οποίες θα το εφαρμόσατε Γ και Δ Υπήρξε συνεργασία τάξεων του ίδιου σχολείου ή συνεργασία τάξεων διαφορετικών σχολείων; ΝΑΙ ΟΧΙ Χ Αν ναι, να αναφερθούν τα συνεργαζόμενα σχολεία/τάξεις Είδος Διδακτικής Πρακτικής Σημειώστε αυτό / αυτά που κρίνετε ότι ανταποκρίνονται καλύτερα στην πρότασή σας: 1. Σχέδιο Μαθήματος (σχέδιο για διδασκαλία 45 ή λιγότερο ή διδακτικό δίωρο). 2. Ακολουθία Σχεδίων Μαθήματος με μεγαλύτερη διάρκεια (Σενάριο Διδασκαλίας). 3. Ολοκληρωμένη παιδαγωγική δραστηριότητα στη σχολική τάξη. χ 3

4 4. Επιτυχημένο project που υλοποιήθηκε στη διάρκεια του σχολικού έτους. 5. Λειτουργικός τρόπος υπέρβασης των δυσκολιών του αναλυτικού προγράμματος. 6. Εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε σε κάποιο διδακτικό αντικείμενο ή σε κάποια δράση. 7. Επιτυχημένο παράδειγμα συνεργατικής διδασκαλίας στο σχολείο. 8. Αποδοτική περίπτωση ευρύτερης συνεργασίας μεταξύ συναδέλφων. 9. Πρακτική λειτουργικής συνεργασίας με τους γονείς / κηδεμόνες των μαθητών ή την τοπική κοινωνία. 10. Πρακτική αποδοτικής αντιμετώπισης και διαχείρισης προβληματικών καταστάσεων και κρίσεων στο σχολείο ή στην τάξη. 11. Καλές Πρακτικές με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών ή την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων διδασκαλίας (συνεργασία με άλλες τάξεις / με άλλα σχολεία). 12. Άλλο Χ Χ Χ 1.6 Σκοπός & Στόχοι της Διδακτικής Πρακτικής Οι διδακτικές πρακτικές είναι στοχοκεντρικές. Ο γενικός σκοπός της διδακτικής πρακτικής και οι επιμέρους στόχοι εξαρτώνται από τη θεωρητική προσέγγιση που υποστηρίζει ο κάθε εκπαιδευτικός και την προσωπική του θεωρία για τη διδασκαλία και τη μάθηση. Αυτοί είναι που καθορίζουν τον τύπο των δραστηριοτήτων που θα ακολουθήσουν και το περιεχόμενό τους. Γενικός Σκοπός : της τέρψης, της βιωματικής απόλαυσης Επι μέρους Στόχοι ως προς το γνωστικό αντικείμενο και ως προς τη μαθησιακή διαδικασία. 1 ο Eπίπεδο: Γνωρίζοντας και κατανοώντας(γνώσεις) Α. Να επιλέγουν και να αξιοποιούν κατάλληλα τις πληροφορίες που τους παρέχονται. Β. Να ενημερώνονται και να πληροφορούνται. Γ. Να αναλύουν και να συνθέτουν πληροφορίες που τους παρέχονται. 2 ο Eπίπεδο: Διερευνώντας και εντοπίζοντας (δεξιότητες) Α. Να διαβάζουν και να κατανοούν τις πληροφορίες. Β. Να εξοικειωθούν στην ακρόαση και κατανόηση του λογοτεχνικού κειμένου. Γ. Να εκφράζουν τη γνώμη τους, τις σκέψεις, τις επιθυμίες και τα συναισθήματά τους με προφορικό και γραπτό λόγο. 3 ο Eπίπεδο: Eπικοινωνώντας ( και συνεργαζόμενος με άλλους) Α. Να επικοινωνούν και να μοιράζονται ιδέες, σκέψεις, και συναισθήματα. 4

5 Β. Να εκφραστούν με διάφορες μορφές τέχνης και να βιώσουν συναισθήματα. χαράς. Γ. Να επικοινωνήσουν μεταξύ τους και να παίξουν ρόλους. Δ. Να συνεργάζονται προκειμένου να αναπτύσσουν συλλογικά επιχειρήματα. Ε. Να συνεργάζονται προκειμένου να παράγουν έργα. Στ. Να αναστοχάζονται και να αξιολογούν τις δράσεις τους. Σημειώστε αν αξιοποιούνται εκπαιδευτικά λογισμικά και υπηρεσίες των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) Αξιοποιούνται μηχανές αναζήτησης πληροφοριών. 1.7 Εκτιμώμενη διάρκεια Υπολογίζεται ο χρόνος που θα διαρκέσει η Διδακτική Πρακτική σε σχέση με τις εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών, των εκπαιδευτικών, το ΑΠΣ και το συνολικό πρόγραμμα του σχολείου. Συνήθως περιλαμβάνει τις παρακάτω πληροφορίες: Ώρα έναρξης: η έναρξη της Διδακτικής Πρακτικής μπορεί να συσχετίζεται με άλλες δραστηριότητες της τάξης, που μπορεί να θεωρούνται προαπαιτούμενες της εφαρμογής της. Διάρκεια: η Διδακτική Πρακτική μπορεί να διαρκέσει από μια διδακτική ώρα με τη διενέργεια μιας ή δύο δραστηριοτήτων (Σχέδιο Μαθήματος) έως μια εβδομάδα, ένα μήνα ή και ολόκληρο το σχολικό έτος (Εκπαιδευτικό Σενάριο). Το προτεινόμενο σχέδιο διδασκαλίας έχει διάρκεια 2 διδακτικές ώρες(90λ) Συχνότητα: εξαρτάται από το θέμα της Διδακτικής Πρακτικής. Μπορεί να διενεργηθεί σε συνεχόμενη σχολική περίοδο ή σε χωριστές σχολικές περιόδους, κατά τη διάρκεια του χρόνου. Μπορεί να διενεργηθεί σε μία ημέρα( ένα δίωρο ). 2) ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 2.1 Γενική Περιγραφή Διδακτικής Πρακτικής - Περιγράφεται το θεωρητικό, παιδαγωγικό και μεθοδολογικό πλαίσιο. 5

6 - Γίνεται αναλυτική περιγραφή της κάθε δραστηριότητας της Διδακτικής Πρακτικής. - Κάθε δραστηριότητα μπορεί να περιγράφεται ανά φάσεις εργασίας, εάν πρόκειται για την ανάπτυξη π.χ. ενός project (A Φάση: διαμόρφωση πρότερων εμπειριών και γνώσεων, Β Φάση: Αναζήτηση και συγκέντρωση υλικού από πηγές κτλ.) ή ανά διδακτική ώρα (1ο δίωρο: παρακολούθηση ταινίας της Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης και διερεύνηση των εμπειριών των παιδιών για το εξεταζόμενο θέμα κτλ.). Η διδασκαλία προτείνεται να πραγματοποιηθεί ως βιωματική-δημιουργική δραστηριότητα για τη σύνδεση του λογοτεχνικού κειμένου με τη σχολική πράξη από τη μία πλευρά και την κοινωνική πραγματικότητα από την άλλη. Συνιστάται να ακολουθήσει τα παρακάτω βήματα: 1 ο Στάδιο:Τα παιδιά με τις καρέκλες τους κάθονται σε κύκλο. Ο/Η εκπαιδευτικός είναι κι αυτός στον κύκλο. Ξεκινά ο εκπαιδευτικός. Βγαίνει στο κέντρο του κύκλου λέγοντας το όνομά του και μία λέξη ή μία φράση που εκφράζει το συναίσθημά του εκείνη τη στιγμή. Στη συνέχεια, επανέρχεται στη θέση του και συνεχίζουν όλα τα παιδιά κατά τον ίδιο τρόπο, σύμφωνα με τη φορά του ρολογιού.(στόχος:3α) (Διάρκεια:5λ.) 2 ο Στάδιο: Ο/Η εκπαιδευτικός προβάλλει μέσω βιντεοπροτζέκτορα στα παιδιά μία εικόνα με ζώα του δάσους όπως (σκαντζόχοιρος, φίδι, χελώνα, ποντίκι, βάτραχος) και ζητά από τα παιδιά να πουν τι παρατηρούν. (Στόχος:1β) (Διάρκεια:5λ.) 3 ο Στάδιο: Ο/Η εκπαιδευτικός διαβάζει το λογοτεχνικό κείμενο του Γιώργου Μπόντη (σελ ) με τίτλο: [Ο ασημένιος δρόμος] χωρίς το εισαγωγικό σημείωμα. Αξιοποιεί τη μεγαλόφωνη ανάγνωση για να παρουσιάσει το λογοτεχνικό βιβλίο στα παιδιά. (Στόχος:2β) (Διάρκεια:10λ.) 4 ο Στάδιο: Μετά την ανάγνωση του λογοτεχνικού κειμένου ο/η εκπαιδευτικός κολλά ένα μικρό αυτοκόλλητο που απεικονίζει ένα ζώο του δάσους στην πλάτη κάθε μαθητή. Τα ζώα είναι: σκαντζόχοιρος, φίδι, χελώνα, ποντίκι, βάτραχος και συνιστούν ομάδες των 4 ατόμων. Κάθε μαθητής προσπαθεί να βρει τα άλλα μέλη της ομάδας χωρίς να μιλά. Τον βοηθούν και οι συμμαθητές του στην προσπάθειά του χωρίς να μιλούν. Ετσι, οι ομάδες των 4 ατόμων κάθονται στα κατάλληλα διαμορφωμένα θρανία. ( Στόχος:3α) (Διάρκεια:5λ) 5 ο Στάδιο: Ο/Η εκπαιδευτικός με ένα κουτί περιέρχεται τις ομάδες και ζητά από ένα μέλος της κάθε ομάδας να πάρει το φάκελο με το ίδιο ζώο με το αυτοκόλλητο που είχε στην πλάτη του. Ο φάκελος (ένας για κάθε ομάδα) περιέχει πληροφορίες για τα ζώα: το σκαντζόχοιρο, το φίδι, τη χελώνα, το βάτραχο και το ποντίκι.. Ετσι, κάθε ομάδα επεξεργάζεται τις πληροφορίες που περιέχει ο φάκελος, οι οποίες προέρχονται από τις μηχανές αναζήτησης στο διαδίκτυο. Στη συνέχεια επεξεργάζεται τις πληροφορίες και ζητείται να παίξουν στην ολομέλεια την ιστορία του δικού τους ζώου, παρουσιάζοντας στιγμιότυπα από την καθημερινή τους ζωή. Οι μαθητές υποδύονται τους ρόλους των ζώων. Ο/Η εκπαιδευτικός είναι ο εμψυχωτής, έτσι ώστε να δημιουργηθεί παιδαγωγικό κλίμα ανάπτυξης πρωτοβουλιών των μαθητών και ευκαιρίες διαφορετικού τρόπου έκφρασης.( Στόχοι: 1α,1β, 2α,3α,3β, 3γ,3δ,3ε) (Διάρκεια:20λ.) 6 ο Στάδιο: Οι μαθητές επανέρχονται στον κύκλο. Η κάθε ομάδα παίζει στην ολομέλεια την ιστορία του δικού της ζώου. Όταν πραγματοποιηθούν οι παρουσιάσεις όλων των ομάδων, οι μαθητές με μία λέξη ή φράση εκφράζουν για το πώς ένιωσαν, ξεκινώντας από τον εκπαιδευτικό. Αυτό αποτελεί διεργασία αναστοχασμού. (Στόχοι: 1γ, 2γ, 3α, 3β, 3γ, 3στ) 6

7 (Διάρκεια:25λ.) 7 ο Στάδιο: Τα παιδιά μέσα από το ρόλο των ζώων και έχοντας νιώσει συναισθήματα ως αυτά τα ζώα επιστρέφουν στην ομάδα τους και με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού ανατρέχουν στις πρόσφατα αποκτημένες γνώσεις. Καλούνται να εκφράσουν (αξιοποιώντας την τέχνη) ένα μήνυμα στους ανθρώπους για την προστασία του δάσους μέσα από το ρόλο τους. Τους δίνεται το απαραίτητο υλικό. Ολα τα μηνύματα παρουσιάζονται στην ολομέλεια. (Στόχοι:1γ, 3α,3β,3ε ) (Διάρκεια: 20λ.) 2.2 Φύλλα Εργασίας Οι Διδακτικές Πρακτικές είναι καλό να συνοδεύονται από φύλλα εργασίας, σε ψηφιακή/ έντυπη μορφή, τα οποία δόθηκαν στους μαθητές ως ένας οδηγός πραγματοποίησης των προαναφερθέντων δραστηριοτήτων. 2.3 Υλικοτεχνική Υποδομή Στην ενότητα αυτή γίνεται αναφορά στην απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή για την υποστήριξη της κάθε δραστηριότητας της Διδακτικής Πρακτικής. Αναφέρονται εκπαιδευτικά λογισμικά και εφαρμογές, διαδικτυακά περιβάλλοντα και συστήματα που μπορεί να χρησιμοποιήθηκαν, βιντεοταινίες, διαδικτυακές πηγές κτλ. Αυτοκόλλητα, φάκελοι, κουτιά με μαρκαδόρους ή λαδοπαστέλ, χαρτί Α4 και μέτρου, Η/Υ με video projektor 3) ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Κατά την εφαρμογή της Διδακτικής Πρακτικής ή μετά την πραγματοποίησή της, ο εκπαιδευτικός και οι μαθητές του ενδέχεται να έχουν πραγματοποιήσει την αξιολόγησή της, μέσα από μια αναστοχαστική διεργασία. Αυτή μπορεί να έχει πραγματοποιηθεί: κατά τη διάρκεια εφαρμογής των δραστηριοτήτων (διαμορφωτική αξιολόγηση) με σκοπό την αναδιαμόρφωσή τους, στο τέλος της εφαρμογής της Διδακτικής Πρακτικής (τελική αξιολόγηση) για να ακολουθήσει μια εποικοδομητική συζήτηση που θα οδηγήσει σε αναπροσαρμογές, επεκτάσεις κτλ. Διαμορφωτική αξιολόγηση Αναστοχαστική συζήτηση Καινοτομίες Α. Το μάθημα γίνεται χωρίς διδακτικό εγχειρίδιο. Β. Εργασία σε ομάδες. Γ. Παιχνίδι ρόλων. Δ.Η αξιοποίηση της Τέχνης στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ε. Η αξιοποίηση των ΤΠΕ ως διδακτικό εργαλείο στην εκπαιδευτική διαδικασία. 7

8 4) ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΗΛΩΣΗ Με ατομική μου ευθύνη και σύμφωνα με το άρθρο 8 ν. 1599/1986, ο Δημιουργός που αναφέρεται στην παρ. 1.2 του παρόντος εντύπου, δηλώνω ότι: 1. Το Σχέδιο Διδακτικής Πρακτικής που υποβάλλω είναι δικό μου πρωτότυπο δημιούργημα και δεν προσκρούει σε κανένα δικαίωμα πνευματικής ή βιομηχανικής ιδιοκτησίας τρίτων. 2. Δίνω το δικαίωμα και την άδεια στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, το οποίο θα ενεργεί κατά την απόλυτη και ελεύθερη κρίση του, να αξιοποιεί, να διαθέτει, να αναπαράγει ή να διανέμει το υποβληθέν Σχέδιο Διδακτικής Πρακτικής, ολόκληρο ή τμήμα του ή συντετμημένο ή ενσωματωμένο σε άλλο υλικό, για εκπαιδευτικούς και διδακτικούς σκοπούς, με κάθε πρόσφορο μέσο, ιδίως έντυπο ή ηλεκτρονικό. 3. Δηλώνω ότι η πιθανή αξιοποίηση του υλικού αυτού για ερευνητικούς σκοπούς επιθυμώ να γίνει (επιλέξτε αυτό που επιθυμείτε): Επώνυμα Χ Ανώνυμα Αν δεν καταγράψετε την επιθυμία σας αυτό σημαίνει ότι αποδέχεστε η πιθανή αξιοποίηση να γίνει ανώνυμα. *Για πρακτικούς λόγους, η χρήση του αρσενικού γραμματικού γένους θεωρείται ότι συμπεριλαμβάνει και το θηλυκό. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ 8