Στις 9 Ιανουαρίου τελικά κλείνουν τα φτερά οι ΚΑ

Transcript

1 01- KATHI _KATHI NEW 20/12/14 01:01 Page 1 Τ /12/ /12/2014 ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΜΕ ΤΗ ΛΟΥΪΖΑ ΦΙΛΙΠΠΟΥ 145 ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 Eτος 6 ο Aρ. φύλλου 324 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα 1,50 (Απλή έκδοση) 2,90 (Βασική) 3,90 (Ενισχυμένη) ΣHMEPA SPORTS ΑΠΟΕΛ: Η σεζόν μέχρι τώρα ΑΕΛ: Δύσκολη η «εποχή Χριστάκη» ΟΜΟΝΟΙΑ: Η σοβαρότητα των επενδυτών ΔΩΡΕΑΝ ΜΕ ΤΗΝ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΕ 2.00 Τσάμπιονς Λιγκ Υπόθεση Γερμανίας, Ισπανίας και Αγγλίας οι «16» Σαουθάμπτον Το ποδοσφαιρικό «θαύμα» των Saints ΜΕ ΤΗΝ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΕ 2.00 Μάρκος Παγδατής «Εχω άλλα 4-5 χρόνια μπροστά μου» Ο Κύπριος τενίστας στη συνέντευξη του στο K Sports θέτει τους στόχους για το 2015 και τονίζει ότι άφησε πίσω του την απογοήτευση μετά τους τραυματισμούς από Ιτ αλία Πανετόνε από Ιταλία Κορμός όςσο σοκολάτας από Αυστρία Σόλ Στόλεν από Γερμανία Γκάμον από Σουηδία Κέικ από Αγγλία Πάπια από Γαλλία Παραδοσιακά γλυκά από Γερμανία από Σουηδία από Αγγλία από Γαλλία από Κύπρο και ιε Ελλάδα ΤΕΥΧΟΣ 9 ΠΕΡΙΟΔΟΣ Β ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 από Αυστρία ΓΙΟΥΛΑ ΠΑΠΑΕΤΗ ΚΟΥΤΣΟΦΤΙΔΗ H ΠΡΩΗΝ κ. ΣΑΡΙΚΑ ΔΙΕΚΔΙΚΕΙ ΤΗ ΔΗΜΑΡΧΙΑ ΤΗΣ ΠΑΦΟΥ Χρίστος Χριστοδούλου ΛΟΥΚΙΑ ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ Πορτραίτο Κωνσταντίνος Λαΐφης STYLEdiary «Η ΚΡΙΣΗ ΜΑΣ ΕΦΕΡΕ ΠΙΟ ΚΟΝΤΑ» Γιορτινά πιάτα από όλο τον κόσμο Συστήνει για πρώτη φορά τις κόρες της και υποδέχεται τις γιορτές ευτυχισμένη Ένα γαστρονομικό ταξίδι μέσα από χριστουγεννιάτικες συνταγές Οι συνταγές όπως τις βλέπετε στο ΡΙΚ1 ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ Είμαστε νέο κόμμα σε διαδικασία αυτονόμησης «Αυτή η ηγεσία αντικατοπτρίζει τη φιλοσοφία του ότι αν δεν μπορούμε από μόνοι μας να αυτονομηθούμε πολιτικά χωρίς να είμαστε στο όχημα της εκάστοτε κυβέρνησης, δεν έχουμε δικαίωμα να θεωρούμε τους εαυτούς μας πολιτικό κόμμα», υπογραμμίζει στη συνέντευξή της στην «Κ» η εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου. Στόχος μας να παράγουμε πολιτική και όχι να ακολουθούμε το παιχνίδι, επικυρώνοντας αποφάσεις που έχουν λάβει άλλοι, καταλήγει. Σελ. 12 KΛΑΟΥΣ ΡΕΓΚΛΙΝΓΚ Δώστε στις τράπεζες εργαλεία για τα ΜΕΔ Λυπηρή χαρακτηρίζει την αναστολή του νόμου των εκποιήσεων ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης Κλάους Ρέγκλινγκ, ο οποίος υποδεικνύει ότι οι τράπεζες χρειάζονται εργαλεία για να χειριστούν τους οφειλέτες εκείνους που ενώ μπορούν επιλέγουν να μην πληρώσουν. «Η Κύπρος βρίσκεται πλέον σε καλή θέση για να ολοκληρώσει το πρόγραμμα με ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα». Σελ. 6 ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΔΙΗΓΗΜΑ Επειδή τα παιδιά σκέφτονται αλλιώς Μπαίνοντας στην ψυχή των παιδιών πολλά μπορεί κανείς να αλιεύσει. Κυρίως όμως την αδολίευτη αγάπη. Ας μάθουμε από αυτά να αγαπάμε ολόχρονα και όχι μόνο τις ημέρες γιορτής, μέσα από ένα διήγημα του Νίκου Νικολάου-Χατζημιχαήλ. Ζωή, σελ. 3 Στις 9 Ιανουαρίου τελικά κλείνουν τα φτερά οι ΚΑ Καταδικαστική αναμένεται η απόφαση Βρυξελλών για κρατικές ενισχύσεις Προς τη δύση τους πετούν, 69 χρόνια μετά την ίδρυσή τους οι Κυπριακές Αερογραμμές. Ο κρατικός αερομεταφορέας που βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα ουκ ολίγες φορές οδηγείται σε χρεωκοπία και ελεγχόμενη εκκαθάριση. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» από τις Βρυξέλλες η πολυαναμενόμενη απόφαση της Διεύθυνσης Πάφος: Τριμερής με προοπτική Συμφωνία αρχηγών Από την Πάφο και τις επαναληπτικές εκλογές της 11ης Ιανουαρίου για την ανάδειξη νέου δημάρχου, φαίνεται να επανεκκινεί η τριμερής συνεργασία μεταξύ ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ-ΕΔΕΚ, μετά από απόφαση των τριών αρχηγών. Η εξέλιξη φαίνεται να προκαλεί ανησυχία στον ΔΗΣΥ, ο οποίος θα πάρει τις τελικές του αποφάσεις την ερχόμενη εβδομάδα. Σελ. 7 Η αλήθεια για το ηλεκτρονικό τσιγάρο Νομοθετικές ρυθμίσεις Το ηλεκτρονικό τσιγάρο αποτελεί παγκοσμίως ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα στον χώρο της δημόσιας υγείας. «Δεν ξέρουμε εάν είναι ένα ασφαλές προϊόν και πρέπει να προωθηθεί ή οδηγεί σε περισσότερους εθισμένους στη νικοτίνη και, τελικά, σε αύξηση των καπνιστών», δηλώνει ο ερευνητής δρ Κωνσταντίνος Βαρδαβάς. Σελ. 21 Ανταγωνισμού της Κομισιόν για τις ενισχύσεις που έλαβε η εταιρεία στο παρελθόν είναι καταδικαστική. Η αδυναμία των ΚΑ να επιστρέψουν τα 80 εκατ. των κρατικών ενισχύσεων τις οδηγεί σε χρεωκοπία με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία και τους 400 εργαζόμενους. Η απόφαση της Κομισιόν έχει ήδη ληφθεί και σύμφωνα Ο κατάσκοπος που αγάπησα! Aρρωστη η Ελλάς προς τις κάλπες Πιο μακριά οι 180 ψήφοι, σε εξαθλίωση η πολιτική ζωή και η οικονομία Οκτώ ημέρες πριν από την καταληκτική ψηφοφορία της 29ης Δεκεμβρίου για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας κι ενώ το πολιτικό κλίμα έχει επιβαρυνθεί μετά τις τελευταίες καταγγελίες περί απόπειρας χρηματισμού, όλα δείχνουν ότι η χώρα βρίσκεται πιο κοντά στις πρόωρες εθνικές εκλογές. Η πορεία προς τις κάλπες γίνεται με τις πληροφορίες μας θα ανακοινωθεί επίσημα το πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου. Με βάση στοιχεία που εξασφάλισε η «Κ» τα προπληρωμένα εισιτήρια των ΚΑ ανέρχονται στο ποσό των 8 εκατ. ευρώ και εφόσον έχουν αγορασθεί με πιστωτικές κάρτες το αντίτιμο του εισιτηρίου θα τους επιστραφεί. Σελ. 7 Με λατρεία στα μάτια κοιτάζει τον γιο της Γκεράλντο Χερναντέζ η μάνα του Αντριάνα, η οποία την Τετάρτη τον υποδέχθηκε στην Αβάνα για πρώτη φορά μετά το 1998 όταν αυτός συνελήφθη στις ΗΠΑ και καταδικάστηκε για κατασκοπία. Την Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014, μετά από 53 χρόνια εχθρότητας οι ΗΠΑ και η Κούβα συμφώνησαν στην αποκατάσταση διπλωματικών σχέσεων και απελευθέρωσαν και κρατούμενους. Σελ. 14, 23 μέσα σε ένα άρρωστο κλίμα, που αντικατοπτρίζει την εξαθλίωση της πολιτικής ζωής. Η προοπτική διαμόρφωσης της απαραίτητης προεδρικής πλειοψηφίας των 180 βουλευτών πλέον έχει απομακρυνθεί, εκτός εάν τα αμέσως επόμενα εικοσιτετράωρα σημειωθούν εντυπωσιακές ανατροπές. Σελ. 18, 19 Ονειροπόληση ίσον δημιουργία ΚΥΠΕ Η ονειροπόληση ευνοεί τη δημιουργικότητα και την εφευρετικότητα στην επίλυση προβλημάτων, ενώ αποτελεί απαραίτητο στάδιο της μάθησης, υποστηρίζει μια νέα μελέτη. «Το να διαβάσεις το ίδιο κείμενο τρεις φόρες επειδή έχασες τη συγκέντρωσή σου είναι ασήμαντη απώλεια, αν αυτή ανάπαυλα σου επέτρεψε να ανακαλέσεις μια πολύτιμη ανάμνηση, να καταλήξεις σε ένα σημαντικό συμπέρασμα ή να κατανοήσεις ένα γεγονός που σε προβλημάτιζε». Σελ. 15 ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ Συναγερμός για τη ρωσική χιονοστιβάδα Ανησυχία σε Λευκωσία-Αθήνα Εντονος προβληματισμός επικρατεί στη Λευκωσία αλλά και στην Αθήνα για τις επιπτώσεις που θα έχει στους ενεργειακούς σχεδιασμούς Κύπρου και Ελλάδας η διολίσθηση της τιμής του πετρελαίου αλλά και η υποτίμηση του ρουβλίου. Ανησυχία προκαλεί επίσης και η ενεργειακή συνεργασία της Μόσχας με την Άγκυρα. Σελ. 4 ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ Το πετρέλαιο προκαλεί αστάθεια Πλήττεται η μετοχή των Noble, Delek, ENI, TOTAL, αλλά ενισχύονται και οι επεκτατικές κινήσεις των πιο ισχυρών εταιρειών. Η αναστολή επενδύσεων δεν έχει (ακόμα) επηρεάσει την Κύπρο. Οικονομική, σελ. 4 ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Σχέδια κινήτρων προς τους Ρώσους Τα σχέδια κινούνται μεταξύ άλλων στην κατεύθυνση της μείωσης στο κόστος των τουριστικών πακέτων καθώς και σε κοινές διαφημιστικές δράσεις. Οικονομική, σελ. 6 ΑΠΟΨΕΙΣ Αμφίβολη η βιωσιμότητα ενός υποθαλάσσιου αγωγού. Του MICHAEL LEIGH Σελ. 4 Στρατηγική ευκαιρία της Δύσης στην αν. Μεσόγειο. Των SETH CROPSEY και ERIC BROWN Σελ. 6 ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Το μοιραίο Θεωρείται τύχη εάν ένας άνθρωπος, που κατά τεκμήριο δεν κάνει υγιεινή ζωή, «προειδοποιηθεί» από ένα ελαφρύ καρδιακό επεισόδιο, λαμβάνοντας μία ευκαιρία να αλλάξει ριζικά τον τρόπο ζωής του. Υγιεινή διατροφή και λίγη καθημερινή εξάσκηση είναι το αντίτιμο για να αποφευχθούν τα χειρότερα. Μία τέτοια ευκαιρία δόθηκε και στην Κύπρο, η οποία, έστω και με οδύνη, αντιλήφθηκε ότι θα έπρεπε να διορθώσει πολλά από τα κακώς έχοντα για να μη χαθεί οριστικά. Ωστόσο, ενώ την ημέρα δείχνει να κάνει όλα όπως πρέπει, τη νύχτα σπεύδει με βουλιμία στο ψυγείο. Την ώρα που τα αποστήματα σπάζουν το ένα μετά το άλλο, δεν γίνεται πολιτικοί ταγοί να καμώνονται πως δεν βλέπουν όλα τα σικέ που τα κόμματα έστησαν στη ζωή μας να δυσκολεύονται να βρουν ένα κοινό υποψήφιο να ανοίξει απλώς της πόρτα. Μην προσποιείστε ότι δεν βλέπετε το μοιραίο να επέρχεται. Γνωρίστε τον άνθρωπο πίσω από τον Ηγέτη. Σελ. 23 Ένατος τόμος: Ελευθέριος Βενιζέλος ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΜΕ ΤΗΝ «Κ» Μ. ΠΑΝΑΓΗ Βόμβα στα θεμέλια του ποδοσφαίρου Η απόφαση του Μάριου Παναγή να «καρφώσει» το σύστημα έχει ταρακουνήσει το κυπριακό ποδόσφαιρο και την ευρύτερη κοινωνία. ΑΠΟΕΛ Οι ανανεώσεις και οι μεταγραφές Ενόψει της μεταγραφικής περιόδου του Ιανουαρίου το στοίχημα για τους γαλαζοκίτρινους είναι η προετοιμασία για του χρόνου. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ K SPORTS ΣΤΕΑΟΥΑ Ανοικτός πόλεμος με τον στρατό Η πρόσφατη απόφαση δικαστηρίου να στερηθεί η ομάδα του Βουκουρεστίου το σήμα, τα χρώματα και το όνομα λόγω δικαιωμάτων, προκάλεσε εντύπωση. FORMULA1 Σφαίρες στον τοίχο της απόγνωσης Η Ferrari προσπαθεί να ξεκολλήσει απ τη λάσπη, παίζοντας ένα επικίνδυνο παιχνίδι μουσικών καρεκλών. Μία σειρά από απολύσεις και ανακατατάξεις.

2 02-KATHI NEW_Master_cy 20/12/14 00:10 Page 2 2 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Θυμάμαι παιδάκι στο παλιό το ΓΣΖ που στο ημίχρονο οι ομάδες δεν αποσύρονταν στα αποδυτήρια αλλά κάθονταν οι ποδοσφαιριστές ένα κύκλο στα δύο μισά του γηπέδου κι ο προπονητής τους έδινε οδηγίες, ενώ δροσίζονταν με ένα σφουγγάρι το οποίο βούταγαν σε ένα κουβά με νερό. Ο Σταυρινός του Πεζοπορικού δούλευε στα Δημόσια Έργα, ο Παναής της ΑΛΚΗΣ ήταν πλασιέ, ο Αλκιβιάδης δούλευε σε βενζινάδικο, ο Κόκος το «τριάρι» της ΑΛΚΗΣ που ερχόταν στο γήπεδο από τα Μενεού με ποδήλατο ήταν χτίστης μπορώ να γράφω μέχρις αύριο γι αυτούς, γιατί ήταν οι ήρωες των παιδικών μου χρόνων. Τότε έπαιζαν ποδόσφαιρο για τη φανέλα και με ένα ρομαντικό τρόπο και για την ιδεολογία. Με την πάροδο των χρόνων όμως, το ποδόσφαιρο, όπως και άλλες εκφάνσεις της ζωής μας σε αυτό το δύσμοιρο τόπο μπήκε στην κρεατομηχανή των συμφερόντων που κουβαλούν μαζί τους στημένα παιχνίδια και βρώμικο χρήμα. Έτσι λοιπόν όπως το ένα απόστημα μετά το άλλο σπάνε σήμερα κι απλώνεται γύρω μας μια ανυπόφορη μπόχα, όταν τις προάλλες εμφανίστηκε ο διεθνής διαιτητής Μάριος Παναγή με σειρά καταγγελιών για τον βρώμικο κόσμο του κυπριακού ποδοσφαίρου δεν εκπλάγηκα ποσώς, διότι προσωπικά σταμάτησα να πηγαίνω στα γήπεδα από το Τότε ένας συνάδελφος, μου αποκάλυψε ότι το ματς που θα βλέπαμε εκείνη τη μέρα και από το αποτέλεσμα του ενδεχομένως να προέκυπτε και η πρωταθλήτρια ομάδα, ήταν στημένο και μου είπε και τα ονόματα των σκόρερ. Έτσι προχθές, το μόνο που διερωτήθηκα ακούγοντας τον κ. Παναγή να διατυπώνει τις κατηγορίες του, είναι αν έχει άγνοια κινδύνου Ο ξαφνικός θάνατος ή είναι τόσο καλά οχυρωμένος που είναι σίγουρος ότι τίποτα δεν τον αγγίζει; Ελπίζω ότι μπορεί να τεκμηριώσει τα περί στημένων κι ελπίζω ότι οι αρχές θα προστατεύσουν τον άνθρωπο. Διότι πρόκειται για πολύ ιδιότυπα κι επικίνδυνα συμφέροντα έτσι όπως έχουν διαπλακεί στην Κύπρο, αφού πρώτον, αποδίδουν πολύ, σίγουρο και ανεξέλεγκτο χρήμα και δεύτερον από τη μια πλευρά του καλωδίου υψηλής τάσης βρίσκονται υψηλά ιστάμενες προσωπικότητες του πολιτικού κόσμου, με τις αστυνομικές και νομικές τους παραφυάδες και από την άλλη υψηλά ιστάμενες προσωπικότητες του υποκόσμου με τις δικές τους αστυνομικές και νομικές παραφυάδες. Τα λεφτά είναι πολλά, διότι δεν έχουν να κάνουν μόνο με στημένα παιχνίδια και πρωταθλήματα αλλά πλέον και με τα τηλεοπτικά δικαιώματα, τις μετέγγραφες ποδοσφαιριστών και προπονητών με τα διπλά συμβόλαια και πολλά άλλα μεγάλα κόλπα που ο κοινός νους δυσκολεύεται να συλλάβει. Ίσως γι αυτό και ο πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Κύπρου Αντώνης Μακρίδης αποφάσισε να συνδράμει για να καθαρίσει κι αυτό το απόστημα, καταγγέλλοντας ότι «στο ποδόσφαιρο μπήκε τόση βρομιά και σκοπιμότητα που υψηλόβαθμοι παράγοντες της ΚΟΠ έχουν τη δυνατότητα να αποφασίζουν μέχρι και ποιος δημοσιογράφος μπορεί να έχει αύριο δουλειά και ποιος όχι ακόμα και στο εξωτερικό επειδή τους άσκησε οξεία κριτική και χαλούσε το βρόμικο παιχνίδι τους». Εδώ κι αν ισχύει ο νόμος της σιωπής στη χώρα που οι παίκτες της εθνικής και οι παράγοντές της έπαιξαν κι έχασαν με πέραν των τριών τερμάτων, πουλώντας την πατρίδα τους. Γι αυτό όταν οι δύο ηλεκτροφόροι πόλοι σμίξουν επισυμβαίνει ο ξαφνικός θάνατος paraschosa@kathimerini.com.cy Κοίτα τους, όχι κοίτα τους πώς πέφτουν από τα σύννεφα! Πόσο ωραίοι είναι, σαν νιφάδες που απαλά κάθονται στην ήδη στρωμένη με χιόνι πλαγιά. Ο ένας πίσω από τον άλλο, αθόρυβα και μειλίχια, με ζωγραφισμένη την έκπληξη στα πρόσωπά τους από τις αποκαλύψεις του διαιτητή Παναγή. Παναγία μου και Χριστέ μου, να λίγο ακόμη και θα ξεκινήσουν να σταυροκοπιούνται οι επαΐοντες για τα όσα ακούμε, για τα όσα συμβαίνουν γύρω από το ποδόσφαιρο στην Κύπρο. Μετάνοιες θα πέφτουν στα πατώματα να κάνουν σαν μαυροφορεμένες γιαγιάδες που θρηνούν για τους δικούς τους. Μόνο που οι εξελίξεις δεν είναι νιφάδα, είναι χιονοστιβάδα και εμείς οι απέξω, είμαστε η πλαγιά που πάνω μας σκάνε τα πάντα. Ακόμη ένα σπυρί έσπασε και το πύον πλημμύρισε τις συνειδήσεις μας και τη γεμάτη σπυριά κρατική μας προσωπικότητα. Αν έκανε καλά ή κακά ο διαιτητής και τα είπε, εκείνος ξέρει. Ξέρω όμως ότι τη διαφορά μπορεί να την κάνει έστω και ένας. Ίσως να είναι αυτός στη συγκεκριμένη περίπτωση. Δεν είμαι ρομαντικός, είμαι αδαής. Πιστεύω στην μπάλα που βλέπω και όχι στην παρασκηνιακή εκδοχή της. Είμαι και ηλίθιος κατά πως φαίνεται ταυτόχρονα, εφόσον το παρασκήνιο επηρεάζει το τι βλέπω με τα μάτια μου στο χορτάρι. Κι ύστερα σου λέει, αν δεν το δεις με τα μάτια σου μην πιστέψεις. Από κοντά και η ατάκα του Αβέρωφ Νεοφύτου για το θέμα, όταν συμπλέχτηκε το όνομά του. «Δεν μας φτάνουν τα άλλα θα ασχολούμαστε με τη μάππα;». Θα ήταν 100% σωστή αν ασχολούμασταν με τη λογοτεχνία τις Παρασκευές, με το σκάκι το Σάββατο και με το πλέξιμο οι κόρες τις Κυριακές, με τις καρέκλες τους σε κύκλο, ψιλοκουβεντιάζοντας διπλοβελονιά τα της γειτονιάς. Δυστυχώς, δεν είναι έτσι. Το ποδόσφαιρο, οι φυλακές, η παιδεία μας, τα σχολεία μας, η οικονομία μας, είναι συστήματα αλληλένδετα. Τα παιδιά μας θα ασχοληθούν με αυτά. ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ/ Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ Παναγή-α μου και Χριστέ μου! «Αφού είσαι στην πρώτη γραμμή, άρα είσαι επιθετικός. Επίθεση λοιπόν και όχι άμυνα». Μας νοιάζει; Ακόμη και στην Ολλανδία που πας, και καλά κάνεις, για να ζήσεις το «Άμστερνταμ αρένα» και άρα σε ενδιαφέρει η μάππα, έχουν τα προβλήματά τους. Εφόσον τα συστήματα συνενώνονται και επί της ευκαιρίας που βρέθηκε ένας άνθρωπος να πει αυτά που είπε, την αλήθεια των οποίων ο ίδιος θα αποδείξει ή θα εκτεθεί, δύο είναι οι επιλογές μας. Ή βγαίνουμε και λέμε αυτά που ξέρουμε και οι υπόλοιποι, κυρίως αυτοί που ψέγουν το ποδόσφαιρο στην Κύπρο, όταν δεν τρέχει κάτι μα όλο κάτι έχουν να πουν για τους πάντες ή σιωπούμε. Σαν τους γαμήλιους όρκους, μίλα τώρα ή αλλιώς ας σιωπήσεις για πάντα, μόνο που δεν παίζουμε ταινία αλλά ζούμε την πραγματικότητά μας. Το ποδόσφαιρό μας δεν είναι το καλύτερο στον κόσμο. Είναι αυτό που είναι. Η παιδεία μας το ίδιο, οι φυλακές μας το ίδιο, των συστημάτων του κράτους και της κοινωνίας η αλληλουχία το ίδιο. Εφόσον κατακλυζόμαστε από αλλεπάλληλα σκάνδαλα σε κοινωνικοπολιτικό και οικονομικό επίπεδο, τα σπυράκια που σπάνε το ένα μετά το άλλο, σημαίνει ότι το κράτος μας είναι άρρωστο. Τα κράτη όμως, είναι πάντα άρρωστα και τα συστήματά τους συναχωμένα. Αυτό ισχύει σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι ο σεβασμός στον άνθρωπο, στην κοινωνία, που κάνει τη διαφορά και τη θεραπεία. Θες να το λύσεις το πρόβλημα; Λύσε το στέλνοντας μέσα τους υπεύθυνους. Απλό το φάρμακο, σαν νιφάδα που πέφτει στην πλαγιά, αλλά τόσο δύσκολο ταυτόχρονα να δοθεί εφόσον η πλαγιά είναι φτιαγμένη από γυαλί και σπάει. Ο κύριος Παναγή κατονόμασε και αυτό τον τιμά, τους ανθρώπους που ήξεραν. Τον τιμά γιατί παίρνει την ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ ευθύνη. Πάντα υπάρχουν εκείνοι «που ξέρουν», να ξέρετε, για να μας κάνουν να φαινόμαστε ακόμη πιο αφελείς. Εσένα που πας και ξοδεύεσαι για την ομάδα σου και ελπίζεις και ζεις για το ζεϊμπέκικο της Κυριακής και εμένα από κοντά. Όπως υπήρχαν εκείνοι που ήξεραν για το Χρηματιστήριο, τους Developers, τα δάνεια και πάει λέγοντας. Δεν βγήκε κανείς, δεν θυμάμαι, να πει «όλα τα είχα, η Τρόικα μου έλειπε τώρα». Εσύ, ακλόνητος, στην ίδια θέση. Να χάνεις το λαρύγγι σου από τις φωνές στην εξέδρα και να πέφτεις σε μελαγχολία μετά την ήττα. Μετά το χρηματιστήριο, τους Developers, τα δάνεια και το κούρεμα, είμαστε σε πόλεμο. Με τον εαυτό μας και με όσους από εμάς μπλεχτήκανε σε αυτές τις ιστορίες και μας μπλέξανε. Είμαι ρατσιστής, είμαι φτωχός, με το επίπεδό μου να έχει πιάσει πάτο σε πολλά επίπεδα και γι αυτό, απολογούμαι. Φταίω. Εγώ φταίω για όλα όσα ζούμε. Για τα ονόματα και τις καταστάσεις που ανέφερε «το πρόσωπο της ημέρας» ο κύριος Παναγή. Για τα λεφτά που έχασες στο Χρηματιστήριο και στη γη, για το κούρεμα στους λογαριασμούς σου, για το ΣΑΠΑ, για τα κεντρικά συμβόλαια, για τα προβλήματα στις φυλακές και στην παιδεία, για όλα. Φταίω και σε προκαλώ και μη διστάσεις να με φτύσεις όπου και να με βρεις. Είμαστε σε πόλεμο με τις νιφάδες, είμαστε σε πόλεμο με τον εαυτό μας και εγώ με εμένα και με την πένα μου που αναγκάστηκα να γράψω πράγματα που ήδη τα ξέρεις, τα ζεις και τα απεχθάνεσαι. Κρατάτε μικρό καλάθι για το τι θα γίνει από εδώ και πέρα με το θέμα. Όχι, γιατί δεν υπάρχει θέμα, αλλά γιατί μάθαμε ακόμη και τα μεγαλύτερα θέματα, που μας πίκραναν και μας συγκλόνισαν και έγιναν πρωτοσέλιδα με βαριά μαύρα γράμματα, σε βάθος χρόνου να τα περνάμε στα ψιλά στην τρίτη, τέταρτη σελίδα. tsikalasm@sppmedia.com Με άριστα το 10 EΝΩΝΟΥΜΕ ΔΥΝAΜΕΙΣ / Γράφει Ο Ζέτα μου αγάπη μου, μην τους ακούεις #anasximatismos 1Στη Βουβαμάρα. Προσέξατε πως με το που έπεσαν στο τραπέζι τα πολυσυζητημένα και πολυαναμενόμενα κατηγορητήρια για την Τράπεζα Κύπρου, έπεσε μούγκα στα περισσότερα ΜΜΕ; Αλλά και στους πολιτικούς; Ξέρω, ξέρω, δεν σχολιάζουμε τη δικαιοσύνη... 2Στην ίδια Βουβαμάρα. Είναι βασικά η ίδια βουβαμάρα την οποία ζήσαμε τότε που μπλόκαρε η διαχειρίστρια της Λαϊκής τις περιουσίες Βγενόπουλου, Μπουλούτα Μαχαίρα. Χρυστάλλα, όλα καλά; 3Στα δύο σταθμά. Ενώ αν ήταν καμιά γκομενοδουλειά στην Πάφο ή κανένα μικροπταίσμα με κανένα οικοπεδάκι ή καμιά συναυλία (πάντα φιλανθρωπική), θα έπαιζε πρωτοσέλιδο και πρώτο θέμα. Έχεις δίκαιο Σάββα, υπάρχει πόλεμος εναντίον της Πάφου. 4Στους γνωστούς άγνωστους. Βέβαια το ότι σε ό,τι κατηγορητήριο γραφτεί φιγουράρει πάντα μέσα και Παφίτης σε περίοπτη θέση, όπως τώρα με τον κυρ. Αριστοδήμου στην Τράπεζα Κύπρου, θα πρέπει να απα- Γρήγορα πίσω Healthy Πρόεδρε. σχολήσει λίγο το καντόνι πέρα από το τούνελ. Αυτονομία στην Πάφο! 5Στο ποδόσφαιρο. Αυτός ο διαιτητής που κελαηδά έχει λίγες μέρες όταν πήγε να ραφτεί στα μαύρα πριν δέκα χρόνια του είχαν πει πως θα πήγαινε στον παράδεισο; Τζιχάντ δηλαδή; 6Στο ποδόσφαιρο. Όπως σε όλες τις δουλειές έτσι και στο ποδόσφαιρο που έχει πολλά χρήματα πέφτουν (και) τα λαμόγια. Με πρώτες τις διεθνείς ομοσπονδίες ποδοσφαίρου ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ όπου γίνεται το μεγάλο μαγείρεμα. Φάτε λεφτά, έτσι κι αλλιώς ιδιωτική επιχείρηση είστε, αλλά όχι από στημένα βρε παιδιά. 7Στην προκήρυξη. Αυτό να βγαίνω στα ΜΜΕ για τα πέντε λεπτά δημοσιότητας και μετά να πηγαίνω στην εισαγγελία, είναι κάπως πάντως. Δεν θα έπρεπε να ήταν το ανάποδο; Δηλαδή, πρώτα στην εισαγγελία, και μετά αν χρειαστεί στα ΜΜΕ; Θα καταλήξουμε όπως τους τρομοκράτες, να βάζουμε βόμβες για να μας διαβάσουν τα ΜΜΕ την προκήρυξη. Να αναμένετε πολλές διασκέψεις τους επόμενους μήνες, τόσες όσες για να ξεχάσουμε τα σοβαρά και τα μεγάλα. 8Στη Ρωσία. Για όσους τη θεωρούν «μητέρα πατρίδα» και ειδικά του χρήματος καλό θα ήταν να διαβάσουν λίγη ιστορία. Ειδικά τώρα που ο σύντροφος είναι ερωτευμένος, πέραν του έρωτα με Ερντογάν. 9Στα σοβαρά. Κάποιος να φέρει πίσω τον καημένο τον Μιχαλάκη που ξεπαγιάζει ακόμη έξω από το γραφείο του Πούτιν. Είναι και Χριστούγεννα. Στη Healthy Προεδρία. Όποιος 10πει ξανά πως η προεδρία δεν είναι οργανωμένη είναι εκτός τόπου και χρόνου. Ο Healthy Εκπρόσωπος είναι στη σύνοδο στις Βρυξέλλες, ο Healthy υφυπουργός στο συμβούλιο γενικών υποθέσεων, o Κασουλίδης ΥΠΑΤΟΣ Healthy αναπληρωτής. Όλα για να μην κηρύξει ο Ναύαρχος Ομήρου πυρηνικό πόλεμο ενάντια στην Τουρκία. Μα αντιλαμβάνεστε δηλαδή; Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Διευθυντής Σύνταξης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Αρχισυντάκτης Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ Υπεύθυνος Υλης: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΤΕΛΑΣ

3 03-ADV PIREOS_Master_cy 19/12/14 16:12 Page 1

4 04-POLITIKI_Master_cy 19/12/14 19:09 Page 4 4 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 Απειλεί την Κύπρο η ρωσική χιονοστιβάδα Στο μικροσκόπιο Λευκωσίας και Αθηνών οι πιθανές ανατροπές στους σχεδιασμούς από τη διολίσθηση πετρελαίου και ρουβλίου Tης ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Ένα ντόμινο παγκόσμιων εξελίξεων, όπως η ραγδαία πτώση της τιμής του πετρελαίου στη διεθνή αγορά που επηρεάζει και την τιμή του φυσικού αερίου, η κάθετη πτώση που σημειώνει το ρωσικό ρούβλι, αλλά και οι νέοι ενεργειακοί σχεδιασμοί της Μόσχας που εξήγγειλε ο Ρώσος Πρόεδρος στο πρόσφατο ταξίδι του στην Άγκυρα και πώς αυτά τα γεγονότα μπορούν να επηρεάσουν τις στρατηγικές επιλογές Λευκωσίας και Αθήνας στον τομέα της ενέργειας απασχόλησαν τους υπουργούς Εξωτερικών και Ενέργειας των δύο χωρών στην πρόσφατη σύσκεψη που πραγματοποίησαν στην Αθήνα. Όπως πληροφορείται η «Κ», στο πλαίσιο διαμόρφωσης της κοινής διπλής στρατηγικής Κύπρου Ελλάδας στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, καθώς και στον τομέα της ενέργειας λαμβάνονται υπόψη οι εκτιμήσεις που κατατέθηκαν στη σύσκεψη στην Αθήνα πως η κατακόρυφη πτώση τόσο της τιμής του πετρελαίου όσο και του ρουβλίου, θα <<<<<<< Προβληματισμός σε Κύπρο και Ελλάδα από τη συνεργασία Τουρκίας-Ρωσίας. έχουν άμεσες επιπτώσεις στα οικονομικά και επενδυτικά προγράμματα των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα των υδρογονανθράκων. Εμμέσως, μια τέτοια εξέλιξη πιθανόν να επηρεάσει και το ενεργειακό πρόγραμμα της Κύπρου. Για παράδειγμα, η ΕΝΙ, η οποία ως μέρος της κοινοπραξίας των εταιρειών ΕΝΙ-KOGAS δραστηριοποιείται στα τεμάχια 2, 3 και 9 της κυπριακής ΑΟΖ, πέραν των άλλων διεθνών δραστηριοτήτων της στους τομείς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, έχει αναπτύξει μια πολυεπίπεδη στρατηγική συνεργασία με τη Ρωσία στον τομέα της ενέργειας. Μέρος αυτής της στρατηγικής συνεργασίας αφορούσε και τη συμμετοχή της ΕΝΙ μέσω της θυγατρικής της SAI- PEM στο South Stream με ποσοστό 20% των μετοχών στο κονσόρτσιουμ. Ως αποτέλεσμα αυτής της αλληλεξάρτησης οικονομικών παραμέτρων, οι όποιες αρνητικές εξελίξεις είτε στη διεθνή τιμή του πετρελαίου είτε στις οικονομικές προοπτικές της Ρωσίας και την προβλεπόμενη οικονομική ύφεση της χώρας, επιδρούν και στις οικονομικές προοπτικές των πετρελαϊκών εταιρειών όπως η ENI. Μέσα στη μεγάλη εικόνα θα πρέπει να τεθεί και το απογοητευτικό για τη Λευκωσία εύρημα της πρώτης γεώτρησης της ENI-Kogas στο κοίτασμα «Ονασαγόρας», η οποία προκάλεσε και την οργή της Τουρκίας. Σε ό,τι αφορά την απόφαση της Μόσχας για ματαίωση του έργου «South Stream» και αντικατάσταση του με ένα νέο αγωγό μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας και ελληνοτουρκικών συνόρων, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι εκτιμήσεις στη σύσκεψη ήταν πως θα πρέπει να διανυθεί μεγάλη απόσταση από το στάδιο της εξαγγελίας, στο οποίο βρισκόμαστε σήμερα, μέχρι το στάδιο μορφοποίησης και συγκεκριμενοποίησης μιας τέτοιας πρότασης που να την καθιστούν ορατή και υλοποιήσιμη. Πολύ περισσότερο, αν συνυπολογιστούν μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων όπως τεχνικά, οικονομικά και πολιτικά που θα κρίνουν τελικά και τη βιωσιμότητα ενός τέτοιου σχεδιασμού. Συμμαχία με Ιταλία Σημαντικότατη πτυχή της κοινής διπλής στρατηγικής Κύπρου Ελλάδας αποτελεί και η προοπτική προσέλκυσης και άλλων χωρών στην ήδη συμφωνηθείσα τριμερή συνεργασία Αιγύπτου - Κύπρου Ελλάδας. Προς αυτή την κατεύθυνση, έχουν ήδη βολιδοσκοπηθεί η Ιορδανία και ο Λίβανος για το ενδεχόμενο συμμετοχής τους σε μια πολυμερή συνεργασία, διευρύνοντας έτσι την υφιστάμενη τριμερή συνεργασία με την Αίγυπτο. Ωστόσο, τόσο η Λευκωσία, όσο και η Αθήνα, κατανοούν πως η πρωτοβουλία των κινήσεων για την οριστικοποίηση μιας τέτοιας συνεργασίας με τις δύο αυτές χώρες βαραίνει την Αίγυπτο ως αδελφές αραβικές χώρες. Παράλληλα, στο πλαίσιο των σχεδιασμών Κύπρου και Ελλάδας για μια «ενεργειακή διπλωματία» στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, στη σύσκεψη εξετάστηκε η πορεία των διεργασιών για την κατάληξη της τριμερούς συνεργασίας με το Ισραήλ, καθώς και το ενδεχόμενο ανάπτυξης αμφίδρομων συνεργιών μεταξύ των δύο τριμερών συνεργασιών με Αίγυπτο και Ισραήλ. Όπως πάντως πληροφορείται η «Κ», στη σύσκεψη της Αθήνας τέθηκε επί τάπητος και το ενδεχόμενο περαιτέρω διεύρυνσης της περιφερειακής συνεργασίας Κύπρου Ελλάδας Αιγύπτου με τη συμπερίληψη της Ιταλίας, καθώς και χωρών του Αραβικού Κόλπου σε ένα κατοπινό στάδιο. Ειδικότερα, όμως, για την Ιταλία, οι διαπιστώσεις στη σύσκεψη της Αθήνας συνέκλιναν στο συμπέρασμα πως μια τέτοια πιθανότητα για να μπορέσει να προχωρήσει θα πρέπει να υπερβεί τους αιγυπτιακούς ενδοιασμούς που προκύπτουν από ζητήματα που αφορούν, μεταξύ άλλων, και τις σχέσεις της Ιταλίας με τη Λιβύη. Λευκωσία και Αθήνα ανησυχούν μήπως η κατακόρυφη πτώση της τιμής του πετρελαίου και του ρουβλίου θα έχει άμεσες επιπτώσεις στα οικονομικά και επενδυτικά προγράμματα των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα των υδρογονανθράκων στην Κύπρο. Ο σκόπελος του Καστελόριζου Στο πλαίσιο της αλληλοενημέρωσης των υπουργών Εξωτερικών και Ενέργειας Κύπρου και Ελλάδας για τις εξελίξεις στις δύο χώρες στον τομέα της ενέργειας, η Λευκωσία ενημέρωσε την Αθήνα για την πορεία των ερευνητικών εργασιών που βρίσκονται σε εξέλιξη στο τεμάχιο 9 της κυπριακής ΑΟΖ, ενώ δόθηκαν και διάφορες επεξηγηματικές πληροφορίες αναφορικά με τις συμφωνίες οριοθέτησης της κυπριακής θαλάσσιας ζώνης με την Αίγυπτο, τον Λίβανο και το Ισραήλ. Από την πλευρά της η Αθήνα, ενημέρωσε τη Λευκωσία για την πορεία των διαδικασιών αναφορικά με την προκήρυξη θαλάσσιων τεμαχίων στην περιοχή του Ιονίου και νότια της Κρήτης. Επίσης, στη συνάντηση οι Κύπριοι υπουργοί ενημερώθηκαν και για την πορεία των διαβουλεύσεων που διεξάγει η Αθήνα με την Τουρκία, την Αίγυπτο και τη Λιβύη για την μεταξύ Aπογοήτευση σκόρπισε στη Λευκωσία το αποτέλεσμα της πρώτης ερευνητικής γεώτρησης της ENI-Kogas στο κοίτασμα «Ονασαγόρας» στο τεμάχιο 9. Η κοινοπραξία θα συνεχίσει όμως με το κοίτασμα «Αμαθούσα» στο ίδιο τεμάχιο. τους οριοθέτηση αποκλειστικής οικονομικής ζώνης, αλλά και με την Ιταλία για την μετατροπή της υφιστάμενης μεταξύ τους σύμβασης για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, σε σύμβαση για την ΚΥΠΕ οριοθέτηση και της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης, σύμφωνα και με τις πρόνοιες της διεθνούς συνθήκης για το δίκαιο της θάλασσας του 1982 (UNCLOS). Ενόψει του γεγονότος πως αμεσότερου ενδιαφέροντος για τη Λευκωσία αποτελεί η πορεία των διαβουλεύσεων της Αθήνας με το Κάιρο για τη μεταξύ τους οριοθέτηση ΑΟΖ, η Αθήνα επανέφερε στη σύσκεψη τα διάφορα τεχνικά θέματα που θα πρέπει να τύχουν διαχείρισης με την Αίγυπτο προκειμένου να προχωρήσουν οι διαδικασίες για τη μεταξύ των δύο χωρών οριοθέτηση ΑΟΖ, αν και όπως επισημάνθηκε, το μεγαλύτερο πρόβλημα που παρεμβαίνει ως εμπόδιο για την ομαλή προώθηση των αναγκαίων διαδικασιών είναι αυτό του Καστελόριζου και η αμφισβήτηση του δικαιώματος του για αποκλειστική οικονομική ζώνη εκ μέρους της Τουρκίας. ΑSSOCIATED PRESS ΑΡΘΡΟ / Tου MICHAEL LEIGH Αμφίβολη η βιωσιμότητα ενός υποθαλάσσιου αγωγού <<<<<<< Η ποσότητα φυσικού αερίου που έχει ανακαλυφθεί ως τώρα στα νερά του Ισραήλ και της Κύπρου περιορίζει τη δυνατότητα των χωρών αυτών να εξελιχθούν σε σημαντικές εξαγωγικές χώρες. Οι υπουργοί Ενέργειας της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ εξετάζουν την προοπτική εξαγωγών φυσικού αερίου από τις χώρες τους ως έναν τρόπο για να διαφοροποιήσουν τους ενεργειακούς πόρους της Ευρώπης και να μειώσουν την ενεργειακή της εξάρτηση από τη Ρωσία. Έχουν ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκπονήσει μελέτη σχετική με το κόστος και τη βιωσιμότητα ενός υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου που θα μεταφέρει ισραηλινό και κυπριακό φυσικό αέριο μέσω Ελλάδας. Ο Σίλβαν Σάλομ, υπουργός Ενέργειας της απερχόμενης κυβέρνησης του Ισραήλ, δήλωσε πως ένας τέτοιος αγωγός θα διασφαλίσει το φθηνότερο φυσικό αέριο για τους Ευρωπαίους καταναλωτές. Ο ισχυρισμός αυτός απευθύνεται στην ανησυχία που έχει εκδηλωθεί στην Ευρώπη για το ενδεχόμενο να υπάρξουν διακοπές στην προσφορά εξαιτίας της συνεχιζόμενης έντασης ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία. Ωστόσο, σχετικές μελέτες του γερμανικού Marshall Fund καταδεικνύουν πως είναι αμφίβολη η τεχνική και εμπορική βιωσιμότητα ενός υποθαλάσσιου αγωγού. Τα νερά κάτω από τα θαλάσσια κοιτάσματα της Ελλάδας είναι πολύ βαθειά, κάπου μέτρα, και αποτελεί μείζον πρόβλημα η απόσταση χιλιομέτρων που θα έπρεπε να καλυφθεί. Το φυσικό αέριο της ανατολικής Μεσογείου δεν θα ήταν φθηνό για τους Ευρωπαίους καταναλωτές δοθέντος του υψηλού κόστος της εκμετάλλευσης, εξόρυξης και μεταφοράς του. Επιπλέον, είναι αβέβαιες οι μελλοντικές τιμές του φυσικού αερίου σε διάφορες αγορές, εμφανίζονται σταθερά νέες πηγές προσφοράς και η ζήτηση για επιπλέον φυσικό αέριο στην Ευρώπη αναμένεται να παραμείνει περιορισμένη δεδομένου ότι δεν σημειώνεται σημαντική οικονομική ανάπτυξη. Η ποσότητα φυσικού αερίου που έχει ανακαλυφθεί ώς τώρα στα νερά του Ισραήλ και της Κύπρου περιορίζει τη δυνατότητα των χωρών αυτών να εξελιχθούν σε σημαντικές εξαγωγικές χώρες. Τα εξακριβωμένα αποθέματα επαρκούν για να αλλάξουν τα δεδομένα των οικονομιών τους αλλά όχι για να προσελκύσουν αυτό το είδος επενδύσεων που απαιτούνται για τη μεταφορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω αγωγού ή διά θαλάσσης υπό τη μορφή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Επιπλέον δεν έχει ληφθεί τελική απόφαση για επένδυση με σκοπό την ανάπτυξη του «Λεβιάθαν», του μεγαλύτερου θαλάσσιου κοιτάσματος του Ισραήλ. Σε ό,τι αφορά τα κοιτάσματα της Κύπρου είναι περιορισμένα και αποτελούν αντικείμενο διεκδίκησης από την Τουρκία, που έχει αποστείλει πλοίο της στην περιοχή. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει συμπεριλάβει έναν υποθαλάσσιο αγωγό της Μεσογείου ή ένα δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στον κατάλογο των ενδεχόμενων μελλοντικών «σχεδίων κοινού ενδιαφέροντος». Αν, όμως, δεν υπάρξουν μείζονος κλίμακας τεχνολογικά επιτεύγματα, αυτά τα σχέδια θα μείνουν στα χαρτιά. Συνεχίζονται, πάντως, οι έρευνες στα νερά της Κύπρου, οι σεισμικές μελέτες στην ΑΟΖ του Ισραήλ έχουν εντοπίσει μια πιθανώς μεγάλη πηγή και τα σχέδια για εξαγωγές ενδέχεται να επανεξετασθούν αν ανακαλυφθούν σημαντικά κοιτάσματα. Ο σερ Michael Leigh είναι επικεφαλής του προγράμματος German Marshall Fund (GMF) για τους ενεργειακούς πόρους στην ανατολική Μεσόγειο. Είναι επίσης συνεργάτης της Transatlantic Academy, πρωτοβουλίας του GMF των ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον. Το ανωτέρω άρθρο προέρχεται από επιστολή του που δημοσιεύθηκε στους Financial Times στις 5 Δεκεμβρίου.

5 05-ADV RUCIAN BANK_Master_cy 19/12/14 16:14 Page 1

6 06-POLITIKI _Master_cy 19/12/14 22:28 Page 6 6 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 Ο ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΣΤΗΝ «Κ» Λυπηρή η αναστολή των εκποιήσεων Κλάους Ρέγκλινγκ: Οι τράπεζες χρειάζονται εργαλεία για να χειριστούν τους οφειλέτες εκείνους που ενώ μπορούν επιλέγουν να μην πληρώσουν. ΒΡΥΞEΛΛΕΣ Συνέντευξη στην ανταποκρίτριά μας ΕΛΕΝΗ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ Ο υπεύθυνος για τον δανεισμό της Κύπρου, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ είναι ο μόνος υψηλόβαθμος Ευρωπαίος αξιωματούχος που βρίσκεται σε τόσο κοντινή και καθημερινή επαφή με τους σημαντικότερους παίκτες της παγκόσμιας αγοράς. Η γνώμη του παίζει έναν από τους πιο σημαντικούς ρόλους στις αποφάσεις του Eurogroup. Γι αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία το γεγονός ότι δηλώνει απογοητευμένος από την αναστολή του νόμου για τις εκποιήσεις, ιδιαίτερα αφού η Κύπρος έλαβε τη δόση 350 εκατομμυρίων. Μετά τα τεστ αντοχής των κυπριακών τραπεζών, έχει απομείνει ένα δισεκατομμύριο ευρώ για σκοπούς ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου δήλωσε τον Οκτώβριο Η Κύπρος βρίσκεται πλέον σε καλή θέση για να ολοκληρώσει το πρόγραμμα με ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα. Το πολύ υψηλό επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων περισσότερο από το ήμισυ του συνόλου των δανείων βαραίνουν την οικονομία και τις τράπεζες. ότι αυτά τα χρήματα θα επιστραφούν για την ελάφρυνση του χρέους της χώρας. Ισχύει κάτι τέτοιο και πότε θα συμβεί αυτό; Όλες οι κυπριακές τράπεζες πέρασαν επιτυχώς τα στρες τεστ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και αυτό είναι πολύ θετικό νέο για την Κύπρο. Στην περίπτωση της Τράπεζας της Κύπρου και της Ελληνικής Τράπεζας πέρασαν τα στρες τεστ λόγω πρόσθετων κεφαλαίων που αντλήθηκαν από τις αγορές. Οι συνεταιρικές τράπεζες (Συνεργατισμός) ήταν ήδη επαρκώς κεφαλαιοποιημένες από τα χρήματα από το πρόγραμμα του ESM. Αυτό το ένα δισεκατομμύριο ευρώ, το οποίο δεν χρειάστηκε για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών παραμένει στο Η Κύπρος ακόμη έχει την ανάγκη του Μνημονίου, υποστηρίζει ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ, λέγοντας ότι εάν η Κύπρος επιστρέψει από τώρα την ομπρέλα, θα μπορούσε να μείνει εκτεθειμένη σε πιθανές καταιγίδες στην πορεία προς την ανάκαμψη. φάκελο του προγράμματος. Η Κύπρος εξέφρασε την επιθυμία για μια πρόωρη έξοδο. Υπό ποιες συνθήκες θα ήταν δυνατόν και πότε βλέπετε να συμβαίνει κάτι τέτοιο; Το πρόγραμμα του ESM προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα για την Κύπρο. Χρησιμεύει ως μια ομπρέλα προστασίας από τις δυσμενείς συνθήκες της αγοράς. Επίσης, δίνει στην Κύπρο ένα σημαντικά χαμηλότερο κόστος δανεισμού σε σχέση με αυτό που θα ήταν δυνατόν να πάρει από την αγορά. Τέλος, το πρόγραμμα δίνει στην Κύπρο τον απαραίτητο χρόνο για να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις. Τις τελευταίες εβδομάδες οι αγορές έχουν δείξει ότι η διάθεσή τους μπορεί να αλλάξει και να γίνουν αρνητικές πολύ γρήγορα. Η Κύπρος έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο. Αλλά δεν είμαι πεπεισμένος ότι επιστρέφοντας την προστασία αυτής της ομπρέλας από τώρα θα αποφέρει πρόσθετα οφέλη στη χώρα. Οι μεταρρυθμίσεις που η κυπριακή κυβέρνηση έχει αποφασίσει να εφαρμόσει έχουν όλες στόχο την επιστροφή της Κύπρου σε μια σταθερή πορεία ανάπτυξης. Επιστρέφοντας αυτή την ομπρέλα από τώρα θα μπορούσε να αφήσει την Κύπρο εκτεθειμένη σε πιθανές καταιγίδες στην πορεία της προς την ανάκαμψη και χωρίς καμία προστασία. Πιστεύετε ότι η Κύπρος έχει αποφύγει εντελώς τον κίνδυνο εκτροχιασμού; Πολλοί οικονομολόγοι χαρακτηρίζουν το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων ως «βόμβα» στα θεμέλια των τραπεζών. Νομίζετε ότι είναι τόσο σοβαρό όσο το περιγράφουν; Συνολικά η Κύπρος ήταν πολύ καλή στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων κατά το πρώτο μισό του προγράμματος ESM. Κατ αρχήν, η χώρα βρίσκεται πλέον σε καλή θέση για να ολοκληρώσει το πρόγραμμα με ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα. Το πολύ υψηλό επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων περισσότερο από το ήμισυ του συνόλου των δανείων βαραίνουν την οικονομία και τις τράπεζες. Αυτό το πρόβλημα πρέπει να διορθωθεί. Είναι ακόμη λυπηρό το γεγονός ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων της Κύπρου αποφάσισε να αναστείλει την εφαρμογή του νόμου σχετικά με τις κατασχέσεις μέχρι την 30η Ιανουαρίου Είμαστε ακόμα πιο απογοητευμένοι, καθώς αυτό συνέβη μόλις λίγες ημέρες αφού ο ESM εκταμίευσε 350 εκατομμύρια ευρώ, θεωρώντας ότι θα εγκριθεί ο νόμος. Για να λυθεί το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, και αυτό μπορεί να γίνει, η Κύπρος χρειάζεται ένα ορθό και αποτελεσματικό πλαίσιο αναδιάρθρωσης του χρέους. Οι τράπεζες χρειάζονται εργαλεία για να χειριστούν τους οφειλέτες εκείνους που ενώ μπορούν επιλέγουν να μην πληρώσουν. Αφήνοντας το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δάνειων άλυτο θα έχει ως αποτέλεσμα να κρατήσει τις τράπεζες μακριά από τη χρηματοδότηση της οικονομίας σε πιο ανταγωνιστικούς όρους και θα αυξήσει τους κινδύνους για την επιτυχή ολοκλήρωση και την έξοδο από το πρόγραμμα ESM. Αβεβαιότητα στην Ελλάδα Βρίσκεστε σε καθημερινή επαφή με διεθνείς επενδυτές. Πόσο ανήσυχοι είναι με την πιθανότητα εθνικών εκλογών και αλλαγής κυβέρνησης στην Ελλάδα. Ποια είναι η δική σας άποψη αν γίνει κάτι τέτοιο; Οι αγορές παρακολουθούν σε κάθε χώρα την πολιτική κατάσταση και την πιθανή αλλαγή κυβέρνησης σε κάθε χώρα. Είναι λογικό ότι οι αγορές ανησυχούν περισσότερο όταν η αντιπολίτευση έχει ριζικά διαφορετικές απόψεις στο πώς θα διαχειριστεί το μέλλον. Στην Ισπανία, Πορτογαλία και Ιρλανδία οι κυβερνήσεις άλλαξαν αλλά τα προγράμματα προσαρμογής συνεχίστηκαν, έγιναν μικρές αλλαγές αλλά οι νέες κυβερνήσεις στήριξαν τη συνολική κατεύθυνση, ως εκ τούτου, οι αγορές καθησύχασαν. Στην Ελλάδα φαίνεται να υπάρχει μεγαλύτερη αβεβαιότητα. Γιατί στην περίπτωση της Ελλάδας οι αγορές αντέδρασαν τόσο αρνητικά στην προοπτική της «καθαρής εξόδου» από το μνημόνιο ενώ στην Πορτογαλία και Ισπανία όχι, εφόσον είναι πρωταθλητές των μεταρρυθμίσεων όπως λέτε. Η Ελλάδα είναι ξεκάθαρα η πρωταθλήτρια των μεταρρυθμίσεων στην Ευρωζώνη. Όμως συγχρόνως η έλλειψη μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα ήταν πολύ μεγαλύτερη από τις άλλες δύο χώρες. Υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν ακόμα στην Ελλάδα. Ένας άλλος λόγος είναι ότι η Πορτογαλία και η Ιρλανδία είχαν καλύψει τις χρηματοδοτικές τους ανάγκες για τους επόμενους 12 μήνες πριν βγουν από το μνημόνιο, κάτι που δεν ίσχυε στην περίπτωση της Ελλάδας. Επίσης υπήρχε μία ευρεία συναίνεση ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα και κοινωνικές ομάδες για τις μεταρρυθμίσεις που χρειάζονταν οι χώρες και αυτό καθησύχασε τις αγορές. Ένιωσαν ότι οι πολίτες και οι πολιτικοί είχαν την κυριότητα του προγράμματος και όλοι αγκάλιασαν τις επίπονες αλλά αναγκαίες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες. Στο τελευταίο Eurogroup αποφασίστηκε η παροχή πιστοληπτικής γραμμής (ECCL) στην Ελλάδα όταν κλείσει η αξιολόγηση. Ήταν σωστή απόφαση; Για να είμαστε ακριβείς: δεν έχει αποφασιστεί κάτι τέτοιο ακόμα. Το Eurogroup είπε ότι είναι θετικά προσκείμενο στο να δοθεί ECCL στην Ελλάδα. Για να δοθεί η πιστωτική γραμμή εξαρτάται από το αν η Ελλάδα κλείσει την αξιολόγηση και στις συζητήσεις για το πώς θα συνεχίσει τη συμμετοχή του το ΔΝΤ με το ECCL αλλά και να ολοκληρωθούν οι εθνικές διαδικασίες. Βαδίζουμε προς ένα ECCL όταν τελειώσει το τωρινό πρόγραμμα. Μοιάζει πολύ με αντίστοιχο όργανο του ΔΝΤ που έχει χρησιμοποιήσει πολλές φορές για να βοηθήσει μία χώρα να αποκτήσει πρόσβαση στις αγορές και να προσφέρει χρηματοδότηση σε περίπτωση ανάγκης. Οι αγορές γνωρίζουν ότι καταρχάς η χώρα δεν χρειάζεται αυτή την έκτακτη χρηματοδότηση αλλά διαβεβαιώνονται ότι αν κάτι πάει στραβά ο ESM μπορεί να παρέμβει και να την υποστηρίξει με το προκαθορισμένο ποσό της προληπτικής πιστωτικής γραμμής. Σ ειρά πρόσφατωνανακαλύψεων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο έδειξε για μία ακόμη φορά ότι η παγκόσμια παραγωγή ενέργειας μπορεί να καθορίζεται σε ολοένα και μεγαλύτερο βαθμό από δημοκρατικές χώρες, φιλικές προς τη διεθνή τάξη πραγμάτων και ιδιαίτερα προς τις φιλελεύθερες Δημοκρατίες. Στο εγγύς μέλλον, η ανάπτυξη των στρατηγικών αποθεμάτων της αν. Μεσογείου θα χαρίσει ενεργειακή αυτάρκεια στο Ισραήλ και ανακούφιση από τους υφιστάμενους, σκληρούς οικονομικούς περιορισμούς στην Κύπρο, μια χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι επίσης δυνατό να ενισχύσει την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια, μέρος της οποίας είναι και η ασφάλεια μιας ολοένα και περισσότερο ευάλωτης Τουρκίας, η πολιτική και στρατηγική θέση της οποίας ως μέλους της Ατλαντικής Συμμαχίας έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση. Πέραν, τούτων, η δημιουργία και επέκταση ενός ασφαλούς τομέα παραγωγής ενέργειας στον οποίο θα περιληφθεί και η Ελλάδα, θα δώσει τη δυνατότητα στην Ευρώπη να προμηθεύεται ενέργεια απευθείας από την αν. Μεσόγειο, καθιστώντας την λιγότερο ευάλωτη στις πιέσεις της Ρωσίας. Η αξιοποίηση των οικονομικών ΑΠΟΨΗ / Των SETH CROPSEY ΚΑΙ ERIC BROWN Στρατηγική ευκαιρία της Δύσης στην ανατολική Μεσόγειο και γεωστρατηγικών πλεονεκτημάτων της αν. Μεσογείου προϋποθέτει έναν παράγοντα που δεν υπάρχει σήμερα: πολιτική σταθερότητα και ασφάλεια. Η περιοχή στο σύνολό της έχει εισέλθει σε παρατεταμένη περίοδο συγκρούσεων και αστάθειας. Η παλιά τάξη πραγμάτων κατέρρευσε λόγω των επιπτώσεων από τη λεγόμενη Αραβική Άνοιξη και της επιδείνωσης των σχέσεων μεταξύ των δύο σημαντικότερων συμμάχων των ΗΠΑ στην περιοχή, της Τουρκίας και του Ισραήλ. Στη θέση της παλιάς τάξης πραγμάτων, ήρθε η ανθρωπιστική καταστροφή και ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, αλλά και η κλιμακούμενη γεωπολιτική αντιπαράθεση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και των ενισχυμένων αναθεωρητικών δυνάμεων στην περιοχή, της Ρωσίας και το Ιράν. Παράλληλα, διαχέεται σε ευρύτερη κλίμακα η αποσταθεροποιητική δράση των τζιχαντιστών, με το Ισλαμικό Κράτος που οραματίζεται ένα νέο χαλιφάτο να ελέγχει μεγάλες εδαφικές εκτάσεις στη Συρία και το Ιράκ. Τέλος, βρίσκεται σε εξέλιξη μια κούρσα ναυτικών εξοπλισμών στην αν. Μεσόγειο, η οποία περιπλέκει την αξιοποίηση του ενεργειακού δυναμικού της. Αντιμέτωπη με όλους αυτούς τους κινδύνους, η Δύση έχει μια Η αξιοποίηση των οικονομικών και γεωστρατηγικών πλεονεκτημάτων της αν. Μεσογείου προϋποθέτει έναν παράγοντα που δεν υπάρχει σήμερα: πολιτική σταθερότητα και ασφάλεια στρατηγική ευκαιρία στην ανατολική Μεσόγειο. Ιδιαίτερα οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τη δυνατότητα να συνεργασθούν με καθένα από τους περιφερειακούς τους συμμάχους ώστε να διευκολύνουν τη δημιουργία μιας ασφαλούς ενεργειακής αγοράς στην περιοχή, η οποία θα μπορεί να προσελκύει μεγάλους επενδυτές. Κάτι τέτοιο θα δράσει καταλυτικά για τη δημιουργία ενός συνασπισμού δημοκρατικών κρατών σε μια περιοχή που μαστίζεται από πολέμους και αστάθεια. Η δραστηριοποίηση των ΗΠΑ σε αυτή την κατεύθυνση θα βοηθήσει στην αποκατάσταση της αμερικανικής επιρροής, η οποία υποχώρησε στην αν. Μεσόγειο τα τελευταία χρόνια. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς δήλωσε στον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα ότι τα μη εξακριβωμένα αποθέματα της χώρας του σε υδρογονάνθρακες του μπορεί να αποδειχθούν πολύ μεγαλύτερα από τους μέχρι τώρα υπολογισμούς και ότι, σε συνδυασμό με εκείνα του Ισραήλ και της Κύπρου, οι τρεις Δημοκρατίες μπορεί να εξασφαλίσουν το ήμισυ των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης επί τρεις δεκαετίες. Η ανακάλυψη των κοιτασμάτων οδήγησε σε νέες συμμαχίες, ιδιαίτερα ανάμεσα στο Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα. Παράλληλα, όμως, ενίσχυσε τις εδαφικές διαμάχες που μαστίζουν την περιοχή επί δεκαετίες, όπως εκείνες μεταξύ του Ισραήλ και των Αράβων γειτόνων του ή εκείνες μεταξύ της Τουρκίας, της Ελλάδας και μιας διαιρεμένης Κύπρου. Τίθεται επομένως το ερώτημα αν η ανακάλυψη υδρογονανθράκων επιφέρει γεωπολιτικές αλλαγές επί τα βελτίω ή επί τα χείρω. Σε κάθε περίπτωση, η ανατολική Μεσόγειος φιλοξενεί τα μεγαλύτερα «Δυτικά» κοιτάσματα ενεργειακών πηγών στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, κοιτάσματα που δεν ελέγχονται ούτε από τη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν, ούτε από την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, ούτε από κάποιο κράτος του Κόλπου. Το γεγονός αυτό αντιπροσωπεύει μια μεγάλη στρατηγική ευκαιρία για τη Δύση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να ασκήσουν την επιρροή τους για την αποκατάσταση των σχέσεων μεταξύ του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου και του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, όπως και να διευκολύνουν την ενσωμάτωση της Τουρκίας στην ενεργειακή αγορά της ανατολικής Μεσογείου. Παράλληλα, οφείλουν να ανασυγκροτήσουν τη ναυτική τους παρουσία στην περιοχή, ενισχύοντας τον συρρικνωμένο στο όριο της διάλυσης Έκτο Στόλο, κάτι που είναι αναγκαίο για την ασφάλεια της ενεργειακής ζώνης. Η ενίσχυση της ναυτικής βάσης στη Σούδα της Κρήτης με σκάφη που απαιτούνται για τον σκοπό αυτό ή και η φιλοξενία παρόμοιων σκαφών στην Κύπρο θα βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Θεωρούμε αναγκαίο να αρθεί το αμερικανικό εμπάργκο όπλων που επιβλήθηκε στην Κύπρο μετά τη στρατιωτική σύγκρουση του 1974 και να γίνει δεκτή η Κύπρος στον «Συνεταιρισμό για την Ειρήνη»- προθάλαμο για την πλήρη ένταξή της στο ΝΑΤΟ. Τέλος, η Γαλλία και η Ιταλία θα πρέπει να ενσωματωθούν καλύτερα στην περιφερειακή στρατηγική ασφαλείας. Οι μεγάλες γαλλικές και ιταλικές εταιρείες στον τομέα της ενέργειας, όπως η Total και η Eni, θα πραγματοποιήσουν έρευνες για υποθαλάσσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων, κοντά σε αυτά που ήδη έχουν ανακαλυφθεί. Αν προκύψουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα, οι δύο χώρες θα έχουν κάθε λόγο να ενισχύσουν την ασφάλεια της περιοχής, σε συνεργασία με τις ναυτικές δυνάμεις των ΗΠΑ, της Ελλάδας, του Ισραήλ και- προσεχώς- της Κύπρου. Οι κ. Seth Cropsey και Eric Brown είναι ειδικοί του Ινστιτούτου Hudson.

7 07-POLITIKI _Master_cy 19/12/14 19:03 Page 7 Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 7 Στις 9 Ιανουαρίου αδειάζει η κλεψύδρα των ΚΑ Καταδικαστική αναμένεται να είναι η απόφαση των Βρυξελλών για τις κρατικές ενισχύσεις Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ <<<<<<< Σε πτώχευση και ελεγχόμενη εκκαθάριση θα οδηγηθεί η εταιρεία αμέσως μετά την επίσημη ανακοίνωση της απόφασης της Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ε.Ε. Εξήντα εννέα χρόνια μετά τη σύστασή τους οι Κυπριακές Αερογραμμές φαίνεται ότι πολύ σύντομα θα βρεθούν οριστικά αντιμέτωπες με τον χειρότερο εφιάλτη τους. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» από την έδρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Διεύθυνση Ανταγωνισμού έχει καταλήξει στην απόφαση ότι οι κρατικές ενισχύσεις που έλαβε η εταιρεία στο παρελθόν ήταν παράνομες και ως εκ τούτου θα πρέπει να επιστραφούν στα κρατικά ταμεία. Απόφαση που ουσιαστικά ισοδυναμεί με λουκέτο, μιας και η εταιρεία αδυνατεί να επιστρέψει τα ογδόντα και πλέον εκατομμύρια που της εδόθησαν με διάφορες προκαλύψεις, προκειμένου να συνεχίζει να πετά. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η Κομισιόν έχει πάρει τις αποφάσεις της εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα, πλην όμως, όπως φαίνεται, ανέμενε το αποτέλεσμα της πρόσφατης δημόσιας προσπάθειας εξεύρεσης ιδιώτη επενδυτή, προκειμένου να κάνει το επόμενο βήμα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Κ», μετά το ανεπιτυχές αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων, οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών φαίνεται να είναι πεπεισμένοι ότι η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η εταιρεία είναι μη αναστρέψιμη με μηδαμινές Προς τη δύση τους φαίνεται ότι πετούν οι Κυπριακές Αερογραμμές, αφού το μέλλον της εταιρείας κρίθηκε ήδη στις Βρυξέλλες. Η καταδικαστική απόφαση βάζει τίτλους τέλους σ ένα ταξίδι που άρχισε στις 24 Σεπτεμβρίου ελπίδες εξεύρεσης επενδυτή, που θα αναλάβει την εταιρεία. Όπως υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές η Διεύθυνση Ανταγωνισμού έχει ενημερώσει για τις προθέσεις της τη Λευκωσία. Πηγές από τις Βρυξέλλες που γνωρίζουν για τις κινήσεις των τεχνοκρατών της Κομισιόν τοποθετούν χρονικά τους τίτλους τέλους για τις ΚΑ μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του νέου έτους με επικρατέστερη ημερομηνία την 9η Ιανουαρίου ημέρα Παρασκευή. Τη συγκεκριμένη ημερομηνία, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, αναμένεται ότι θα ανακοινωθεί και επίσημα η απόφαση της Κομισιόν. Η επιλογή της 9ης Ιανουαρίου έγινε ώστε οι όποιες εξελίξεις να δρομολογηθούν μετά τη γιορτινή περίοδο, προκειμένου να μην επηρεαστεί το επιβατικό κοινό που έχει προγραμματισμένα ταξίδια με την εταιρεία. Εάν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες, με βάση τη διαδικασία που είχε ακολουθηθεί και στη Eurocypria, τα επόμενα βήματα είναι προκαθορισμένα. Το Διοικητικό Συμβούλιο των ΚΑ με απόφασή του θα θέσει την εταιρεία σε διαδικασία εκκαθάρισης. Μια διαδικασία, που, όπως μας επισήμαναν πηγές που γνωρίζουν, ενέχει κινδύνους. Ένας από αυτούς όσο θεωρητικά και αν ακούγεται είναι αν δεν γίνουν συντονισμένες και γρήγορες κινήσεις, να εμφανισθούν μέσω τρίτων ανεπιθύμητες εταιρείες, όπως η Turkish Airlines, για να αποκτήσει περιουσιακά στοιχεία, όπως είναι φήμη και πελατεία των ΚΑ. Σε ό,τι αφορά τους εργαζόμενους, αυτοί, με βάση το νόμο περί εταιρειών, θεωρούνται προνομιούχοι πιστωτές και έχουν προτεραιότητα στις αποζημιώσεις που θα διεκδικηθούν. Κύκλοι των ΚΑ μας διαβεβαίωναν ότι ακόμα και στο σενάριο της πτώχευσης, το ποσό που οφείλει το κράτος στο Ταμείο Προνοίας των εργαζομένων υπάρχει και θα δοθεί. Με βάση συγκρατημένους υπολογισμούς, οι ΚΑ σήμερα έχουν στα ταμεία τους περίπου 17 με 18 εκατομμύρια ευρώ. Το σχέδιο Β Η αναμενόμενη αρνητική εξέλιξη για τον κρατικό αερομεταφορέα θα φέρει τα πάνω κάτω στις αεροπορικές μεταφορές του τόπου, αφού για πρώτη φορά από το 1947 η Κύπρος θα μείνει χωρίς δική της αεροπορική εταιρεία. Ακόμα και στην περίπτωση που προκύψει ιδιωτικό ενδιαφέρον για ένα νέο ξεκίνημα, θα υπάρξει ένας «νεκρός χρόνος» μέχρι να στηθεί η διάδοχος κατάσταση των ΚΑ. Με βάση την πληροφόρηση που υπάρχει, ένα νέο ξεκίνημα στον χώρο των αεροπορικών μεταφορών της Κύπρου απαιτεί τουλάχιστον τρεις μήνες, με την προϋπόθεση ότι έχουν γίνει εκ των προτέρων κάποιες στοιχειώδεις προεργασίες. Σε πολιτικό επίπεδο η κυβέρνηση εκτιμάται ότι θα προσπαθήσει να συμπιέσει το κόστος που θα εισπράξει από το διαφαινόμενο κλείσιμο της εταιρείας, καλυπτόμενη πίσω από την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το λουκέτο θα εντείνει τις φωνές εκείνες που υποστηρίζουν ότι η τουριστική βιομηχανία και κατ επέκταση η οικονομία θα δεχθεί καίριο πλήγμα, μιας και η εταιρεία είχε σημαντική συμβολή στη μεταφορά τουριστών. Με δεδηλωμένη την κυβερνητική θέση ότι η Κύπρος θα συνεχίσει να έχει δική της αεροπορική εταιρεία το ζητούμενο είναι να μην υπάρξει μεγάλο κενό που να γίνει αισθητό στο ταξιδιωτικό κοινό. Στη λογική αυτή η χειμερινή περίοδος εξυπηρετεί τη συγκεκριμένη επιδίωξη και δίνει μια ανάσα τριών με τεσσάρων μηνών για συνέχιση των ζυμώσεων εξεύρεσης επενδυτή ή επενδυτών που θα δημιουργήσουν μια αμιγώς κυπριακή εταιρεία. Σκέψεις γίνονται να προσεγγιστούν επιφανείς Κύπριοι της διασποράς, με στόχο να επενδύσουν σε μία αμιγώς νέα αεροπορική εταιρεία απαλλαγμένη από νοοτροπίες και καταστάσεις του παρελθόντος. Σε μια τέτοια περίπτωση, το κράτος θα παραχωρήσει στη νέα εταιρεία την εμπορική ονομασία και το λογότυπο των ΚΑ, καθώς και τις διακρατικές συμφωνίες που έχει υπογράψει για πτήσεις προς τρίτες χώρες. Το σενάριο η Cyprair Tours Limited, θυγατρική των ΚΑ, να αποτελέσει το νέο ξεκίνημα, θεωρείται απομακρυσμένο, αφού θα έπρεπε ήδη να είχε γίνει διαχωρισμός της από τη μητρική εταιρεία και να είχε υποβάλει τις δύο αιτήσεις για απόκτηση εμπορικής άδειας και πιστοποιητικού αεροπλοϊμότητας. Τι θα γίνει με τα προπωλημένα εισιτήρια Πέραν όλων των άλλων επιπτώσεων αυτό που φαίνεται να προκαλεί πολιτικούς πονοκεφάλους στο κυβερνητικό επιτελείο είναι τα εισιτήρια που προαγοράστηκαν μέχρι τον ερχόμενο Αύγουστο από το επιβατικό κοινό και τους ταξιδιωτικούς πράκτορες, που, παρά τις σειρήνες, εμπιστεύτηκε την εταιρεία και προγραμμάτισε τα ταξίδια του. Η κυβέρνηση από πλευράς πολιτικού κόστους θα βρεθεί σε δύσκολη θέση, αφού τα χρήματα που έχουν εισπραχθεί από τα προπληρωμένα εισιτήρια δεν υπάρχουν σε ειδικό λογαριασμό της εταιρείας, όπως προβλέπεται. Το ποσό των προπληρωμένων εισιτηρίων ανέρχεται κοντά στα 8 εκατομμύρια ευρώ και με βάση τη διαδικασία, θα πρέπει να έχουν κατατεθεί σε ένα λογαριασμό εμπιστεύματος. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες της «Κ», το ποσό από τα προπληρωμένα χρησιμοποιήθηκε ήδη για τις τρέχουσες ανάγκες της εταιρείας. Με βάση την διαδικασία εκκαθάρισης και εφόσον τα εισιτήρια έχουν αγορασθεί με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες, οι επιβάτες θα αποζημιωθούν από την JCC (ή την όποια άλλη εταιρεία διεκπεραίωσε την ηλεκτρονική πληρωμή) και αυτή με τη σειρά της θα τα διεκδικήσει από τις Κυπριακές Αερογραμμές κατά τη διαδικασία εκκαθάρισης.

8 08-PARAPOLITIKA_Master_cy 19/12/14 23:18 Page 8 8 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 Μείναμε από γκάζι κι από μυαλά Τα ψηλά βουνά Πρόεδρε καλώς να ορίσεις αλλά τα γέρημα ούτε ένα ζαχαροπλαστείο δεν θα φτάνει να σε γλυκάνει έτσι όπως την επάθαμε με το γκάζι σιορ. Μέχρι που αποχώρησες που τις συνομιλίες για να ξορκίσεις το «Μπαρμπαρός» και τώρα σου λένε ότι ο Ονασαγόρας είναι τζούφιος! Ά, ρε Λακκοτρύπη τόσος κόπος να σε κρατήσει στην κυβέρνηση πήγε χαμένος! Όπως και να έχουν τα πράγματα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα περάσει το υπόλοιπο διάστημα της ανάρρωσής του στην προεδρική κατοικία του Τροόδους, αναπνέοντας καθαρό αέρα και λέγοντας παραμυθάκια στο εγγονάκια του. Μια φορά κι ένα καιρό ήταν ένας Πρόεδρος που αν και δεν βρήκε γκάζι δεν το έλαβε κάτω χρ σνουρ Ευτυχώς δεν προπωλήσαμε Το φελέκι μου μέσα, λίγο έλειψε να κηρύξουμε πόλεμο στην Τουρκία, γιατί ήρθε να μυριστεί το γκάζι μας και πριν ακόμα σβηστεί στο κύμα η ρότα του «Μπαρμπαρός», ήρθε η ανακοίνωση του Υπουργείου Ενεργείας, «ότι δεν εντοπίστηκε εκμεταλλεύσιμη συγκέντρωση υδρογονανθράκων κατά την πρώτη ερευνητική γεώτρηση της κοινοπραξίας ΕΝΙ/KOGAS στο κοίτασμα «Ονασαγόρας», στο ερευνητικό τεμάχιο 9 της κυπριακής ΑΟΖ». Φαντάζεστε να ακούγαμε τον Γιώργο Λιλλήκα και να προπωλούσαμε τα αποθέματα που δεν έχουμε; Όχι μόνο δεν θα ρεφάραμε από το κούρεμα αλλά θα μας έκοβαν και τον κ@λο οι διεθνείς δανειστές μας. Τι λέει τώρα ο σύμβουλος του πρωθυπουργού Σαμαρά, που μας έλεγε ότι θα κολυμπάμε όλοι στα πετροδόλαρα; Δείξε μου το σύμβουλο σου να σου πω ποιος είσαι! Βαθιά ενοχλημένος Η απόφαση του Προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα να ανακοινώσει αιφνιδιαστικά το άνοιγμα προς την Κούβα, ήλθε σαν κεραυνός εν αιθρία για τον Κουβανοαμερικανό γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ, πρόεδρο της επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας και σθεναρού υποστηρικτή της διατήρησης και περαιτέρω ενίσχυσης του εμπάργκο και της απομόνωσης του κουβανικού καθεστώτος. Βεβαίως αποτελούσε κοινό μυστικό ότι οι σχέσεις του κ. Μενέντεζ με τον Λευκό Οίκο τα τελευταία τρία τουλάχιστον χρόνια ήταν άσχημες. Κι όταν μετά την παραίτηση του Τζον Κέρι για να αναλάβει το Υπουργείο Εξωτερικών ήταν η σειρά του Ρόμπερτ Μενέντεζ να γίνει πρόεδρος της επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων, ο Λευκός Οίκος κάθε άλλο Λίγο πριν τελειώσει η συνάντηση του Προέδρου με την κ. Νούλαντ, την περασμένη Τρίτη στη Νέα Υόρκη η Άντρη Αναστασιάδη εμφανίστηκε φορτωμένη ελληνικά γλυκά, τυρόπιτες και μπουγάτσα από γνωστό ελληνικό ζαχαροπλαστείο στην Αστόρια. Παραδοσιακή Κυπραία, ήταν αδύνατον να επιτρέψει σε κοινωνική επίσκεψη και μάλιστα χρονιάρες μέρες να μην υπάρχουν γλυκά για να κεραστεί η επισκέπτρια κι ο Αρχιεπίσκοπος που πήγε αργότερα να δει τον Πρόεδρο. Ε, και μαζί με του ξένους έφαγαν και οι ημέτεροι δημοσιογράφοι και διπλωμάτες. παρά ευτυχής ήταν. Πέραν αυτών, αρκετές διαρροές για έρευνες που διεξάγονται από τις ομοσπονδιακές αρχές σε βάρος του Μενέντεζ για προνομιακή μεταχείριση πολιτικών του υποστηρικτών φαίνεται να έγιναν από το Λευκό Οίκο. Επιλογή συγκυρίας Εκείνο όμως που φαίνεται ότι ενόχλησε περισσότερο τον γερουσιαστή είναι η επιλογή της χρονικής στιγμής από τον Πρόεδρο Ομπάμα και τους στενούς του συνεργάτες. Ακριβώς την επόμενη μέρα που η Γερουσία έκλεισε για τις διακοπές των Χριστουγέννων κι όταν ξανανοίξει, θα υπάρχει άλλη σύνθεση και με τους ρεπουμπλικανούς στην ηγεσία. Όπως έλεγε στον υπερατλαντικό Ιανό συνεργάτης του Γερουσιαστή, αν η πρόθεση του Προέδρου Ομπάμα ήταν γνωστή από την Τρίτη, θα μπορούσαν τα μέλη να προωθήσουν ψήφισμα που θα διατηρούσε τυπικά ανοιχτή τη Γερουσία, οπότε ο Μενέντεζ θα ήταν σε θέση να καλέσει σε συνεδρίαση τα μέλη της επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων και να δημιουργήσουν προβλήματα. Κούβα και Κύπρος Μία μέρα πριν από την εξαγγελία του Μπαράκ Ομπάμα, ο γερουσιαστής Μενέντεζ είχε κάνει μία παθιασμένη ομιλία στην ολομέλεια της Γερουσίας, μαστιγώνοντας αλύπητα την πολιτική της Τουρκίας στο Κυπριακό, αλλά και τις πρόσφατες δηλώσεις Ερντογάν, εγείροντας το ερώτημα αν τελικά η Τουρκία είναι σύμμαχος των ΗΠΑ και της Δύσης. Η στάση του αυτή είναι σταθερή από τα χρόνια που μπήκε πρώτη φορά στη Βουλή και ανέπτυξε στενές σχέσεις με την Ελληνοαμερικανική Κοινότητα, χάρη στη φιλία που ανέπτυξε με τον Κύπριο πρόσφυγα Τάσο Ζαμπά. Κάθε ομιλία του για την Κύπρο κλείνει με την υπόσχεση ότι θα συνεχίζει να αγωνίζεται μέχρι που η μπότα του τελευταίου Τούρκου στρατιώτη φύγει από την Κύπρο. Το Κυπριακό είναι το δεύτερο πάθος του Μενέντεζ μετά την Κούβα. Άρα, σκεφθείτε πόσο τεράστιο είναι. Όταν επισκέφθηκε την Κούβα, ο τέως πρόεδρος της Δημοκρατίας, Δημήτρης Χριστόφιας και μίλησε στην Αβάνα, η ενέργειά του εξόργισε τον γερουσιαστή, ο οποίος του έστειλε επιστολή, παρομοιάζοντας το εμπάργκο κατά της Κούβας με την απομόνωση του ψευδοκράτους. Και το γράφω αυτό γιατί δεν είμαι σίγουρος πόσο ευτυχής θα είναι ο κ. Μενέντεζ από την ανακοίνωση του κυπριακού Υπουργείου Εξωτερικών που χαιρετίζει την απόφαση του Αμερικανού Προέδρου. Θα παραμένει ισχυρός Με την απόφασή του αυτή, πάντως, ο Ομπάμα διέρρηξε πλήρως τις σχέσεις του με τον Μενέντεζ. Μάλιστα ίσως δεν είναι τυχαίο ότι την ίδια μέρα με την εξαγγελία, η εφημερίδα New York Times δημοσίευε νέες αποκαλύψεις για μία υπόθεση παροχής βίζας σε υποστηρικτή του δημοκρατικού κόμματος από τον Ισημερινό, που άφηνε υπονοούμενα σε βάρος της Χίλαρι Κλίντον και του Ρόμπερτ Μενέντεζ. Βεβαίως, ο Μενέντεζ και μετά την 3η Ιανουαρίου θα παραμένει ένας ισχυρός γερουσιαστής, επικεφαλής της μειοψηφίας στην επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων. Θα διατηρήσει τις καλές του σχέσεις με τον αντιπρόεδρο Μπάιντεν, όμως επαφή με το περιβάλλον του Ομπάμα, ίσως και του κ. Κέρι, δεν θα υπάρχει. EPA Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Γιώργος Λιλλήκας Ο πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών Γιώργος Λιλλήκας επειδή έπεσε θύμα των σικέ προβλέψεων και επέμενε ότι θα έπρεπε να προπωλούσαμε γκάζι που τελικά δεν έχουμε. Δύο κίτρινες Γιώργο! Επαγγελματική αμέλεια Την περασμένη Τετάρτη, όταν σε όλη την υφήλιο γινόταν χαμός με την είδηση αποκατάστασης σχέσεων ΗΠΑ-Κούβας που μόλις είχε σκάσει, με την ταυτόχρονη ανακοίνωση της, από Μπαράκ Ομπάμα και Ραούλ Κάστρο, σε τηλεοπτικά διαγγέλματα που πραγματοποίησαν από Ουάσινγκτον και Αβάνα, πήγα βράδυ λίγο μετά τις έξι σε ένα συνάδελφο για καφέ. Τον βρήκαν να κάνει ζάπινγκ στα ξένα ειδησεογραφικά κανάλια. Με καφέ και κουβέντα επί του ζητήματος ακολουθήσαμε το ρολόι μέχρι τις οκτώ για να δούμε και τι θα έλεγαν και τα δικά μας κανάλια, αρχίζοντας από το ΡΙΚ. Όχι μόνο δεν ήταν πρώτη είδηση, όχι μόνο δεν ήταν ανάμεσα στους τίτλους του δελτίου, απλά δεν ήταν στο δελτίο ειδήσεων της κρατικής τηλεόρασης. Άσχετο μεν αλλά ούτε στα άλλα κανάλια το είδαμε. Η είδηση στα «διεθνή» των καναλιών το επόμενο βράδυ! Συνάδελφοι της κρατικής ραδιοτηλεόρασης, επιτρέψτε μου να πω ότι αυτό ονομάζεται επαγγελματική αμέλεια. Του χειρίστου είδους μάλιστα. Πέφτουν ντουφεκιές Θα διερωτάστε βεβαίως τι συμβαίνει και πέφτουν ντουφεκιές πάνω από τη Νομική Υπηρεσία εσχάτως σχετικά την άσκηση ποινικής δίωξης εναντίον πέντε στελεχών της Τράπεζας Κύπρου. Θα διερωτάστε γιατί ο γενικός εισαγγελέας Κώστας Κληρίδης βγαίνει με διορθωτικές δηλώσεις και λέει ότι δεν πρόκειται να ακολουθήσει το κακό παράδειγμα άλλων. Συμβαίνει ότι πολλάκις σε αυτό τον τόπο. Ο γενικός θεωρεί τον βοηθό «άτακτο» επειδή θεωρεί ότι αυτός είναι που άφησε να διαρρεύσει ότι έπρεπε να συλληφθούν περισσότεροι. Αν έπρεπε ή δεν έπρεπε δεν είναι άλλου παπά ευαγγέλιο αλλά εντελώς δικό σας αγαπητοί ηγέτες της Νομικής Υπηρεσίας. Βρείτε τους, συγκροτήστε κατηγορητήρια και οδηγείστε τους ενώπιον της δικαιοσύνης άσχετα αν κάποιοι είναι φίλοι ή και συγγενείς! Εξάλλου στην Κύπρο όλοι είμαστε συγγενείς, είπε κάποιος εσχάτως. Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ ΑΜΕΡΩΤΑ / Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Η αδράνεια σκοτώνει ΒΟΛΕΣ / Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Το θαύμα λειτουργεί Καθημερινά συναντώ νέους επιστήμονες. Εικοσιπεντάρηδες, τριαντάρηδες αλλά και πιο μεγάλους. Συναντώ μαζί με αυτούς και τη μιζέρια που τους συνοδεύει. Όσοι είναι πάνω των τριάντα και κατάφεραν να βρουν δουλειά πριν από τα «πέτρινα χρόνια» θεωρούν τους εαυτούς τους τυχερούς που φεύγουν το πρωί από το σπίτι και φέρνουν έναν μισθό στο τέλος του μήνα. Οι πιο άτυχοι από όλους είναι όσοι επέστρεψαν από τις σπουδές τους τα τελευταία πέντε το πολύ χρόνια. Με τις βαλίτσες γεμάτες αυτοπεποίθηση, με όρεξη που τσάκιζε κόκαλα και με υπερηχητική ταχύτητα, θεωρούσαν εαυτούς τους καλύτερους και περίμεναν τις πόρτες να ανοίγουν και να τους περιμένουν. Δεν τους αδικώ. Μεγάλωσαν σε μια χώρα που μέχρι το 2008 όλοι είχαν δουλειά. Άλλοι καλύτερη και άλλοι όχι και τόσο καλή. Οι πιο τυχεροί σε μονιμότερες θέσεις και οι πιο άτυχοι μάζευαν εμπειρίες και έκαναν υπομονή για το «δικό τους τζόκερ». Μεγάλωσαν σε μια χώρα που τον πλούτο τον παρήγαγαν οι λίγοι. Οι περισσότεροι δούλευαν λίγο ή λιγότερο, σε εργασίες χωρίς άγχος για το μέλλον τους και με τη συντεχνία να τους προστατεύει. Όχι μόνο σε τράπεζες, ημικρατικούς και δημόσιο αλλά και σε μεγάλες επιχειρήσεις που έμαθαν να δουλεύουν με ρυθμούς και με νοοτροπία πάνω κάτω δημοσίου. Αυτοί οι νέοι λοιπόν, οι νέοι επιστήμονες προσγειώθηκαν ανώμαλα σε μια πραγματικότητα που τους μοιάζει σαν σεληνιακό τοπίο. Προέκταση αυτής της προσγείωσης είναι και το μουρμουρητό που ακολουθεί. Από τους μικρούς αλλά και από τους γονείς - προστάτες. Πως δεν υπάρχουν δουλειές, πως σπαράζει η καρδιά τους να βλέπουν τα βλαστάρια τους να μαραζώνουν στους καναπέδες και στους καφέδες. Και έχουν δίκαιο. Σε ένα βαθμό. Έχουν δίκαιο να παραπονιούνται πως ο τόπος δεν έχει πλάνο για αξιοποίηση των νέων επιστημόνων. Έχουν δίκαιο επίσης να παραπονιούνται πως τα σχέδια της ΑΝΑΔ είναι παυσίπονο σε μια ασθένεια που χρειάζεται ριζική θεραπεία, εγχείρηση ανοικτής καρδιάς. Αυτή βέβαια είναι η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη είναι η αδράνεια στην οποία έχουμε καλομάθει όλοι μας. Και είναι φυσικό να εμποτιστεί και στους εικοσιπεντάρηδες νέους, άνεργους πτυχιούχους, που μπορεί να είναι οι πιο αδικημένοι της σημερινής οικονομικής μας κρίσης, μα την ίδια ώρα αδικούν και οι ίδιοι τους εαυτούς τους. Γιατί; Μα γιατί ακριβώς παραμένουν αδρανείς. Σωματικά και πνευματικά. Κάποιοι ελπίζουν ακόμα σε θέσεις στις τράπεζες και στο δημόσιο. Ονειρεύονται λίγη δουλειά και παχουλές αμοιβές. Ευτυχώς βέβαια δεν είναι όλα μαύρα. Υπάρχει κινητικότητα που πρέπει να ενταθεί και να ενισχυθεί. Και σίγουρα πρέπει να ενθαρρυνθεί από όσους μπορούν να το πράξουν. Σήμερα δεν χρειάζεσαι τράπεζα για να χρηματοδοτήσει τις ιδέες. Μπορείς να βρεις και από αλλού λεφτά. Μπορείς να ψάξεις από φίλους, συγγενείς και γνωστούς. Στο πρώτο στάδιο ανάπτυξης της επιχειρηματικής σου ιδέας. Δεν χρειάζεται να ψάχνεις για συμμάχους - φαντάσματα. Μπορείς να πολεμήσεις τη γραφειοκρατία. Άλλωστε τόσοι και τόσοι τα κατάφεραν, γιατί όχι και εσύ; Και το σημαντικότερο, δεν χρειάζεται να τα ξέρεις όλα. Χωρίς να θέλω να υπονοήσω ότι ζούμε σε αγγελική εποχή, νιώθω όμως πως εκεί έξω υπάρχει απεριόριστη βοήθεια, πολλές φορές και άνευ όρων. Υπάρχουν μέντορες που είναι πρόθυμοι να σε καθοδηγήσουν. Να σε βοηθήσουν να ταξινομήσεις τις σκέψεις τους, να βάλεις την ιδέα σου σε μια σωστή σειρά, να σε κρατήσουν από το χέρι στο να βρεις τα πρώτα σου λεφτά. Στην Κύπρο του σήμερα υπάρχει μια κινητικότητα στη νεοφυή επιχειρηματικότητα που πριν από πέντε χρόνια και ως σκέψη ακόμα ήταν ασύλληπτη. Αν προσπαθήσεις να παρακολουθήσεις τις συνευρέσεις και τη δραστηριότητα γύρω από τη start up κοινότητα θα κουραστείς, όχι γιατί είναι κουραστική ως διαδικασία, αλλά γιατί είναι μεγάλη η κινητικότητα. Προσπάθησε όμως να κάνεις όσα περισσότερα μπορείς. Αν άλλωστε είσαι άνεργος, λογικά θα σου περισσεύει ο χρόνος. Σήκω από τον καναπέ, και μείωσε την γκρίνια σου. Σταμάτα να σου φταίνε τα πάντα. Από το σύστημα μέχρι το φαγητό της μάνας σου. Μείωσε και την αδράνειά σου. Στο σώμα σου και στο μυαλό σου. Ακόνισε το μυαλό σου, άκουσε τις ιδέες των άλλων, παρακολούθησε τις μελέτες - περιπτώσεις τους. Πού ξέρεις, μπορεί σε κάποια γωνιά, σε κάποιο start up event να σου έρθει και εσένα η δική σου αναλαμπή. Αν πάλι όχι, οι εμπειρίες και οι γνωριμίες που θα κερδίσεις θα σου είναι χρήσιμες σε ότι τελικά κάνεις στη ζωή σου. Θαύμα, θαύμα, μονολογούσε «καμένος» κάτοχος των «χρυσοφόρων» μετοχών και αξιόγραφων. Τα ιερά τέρατα, οι πανίσχυροι τραπεζίτες κατακρημνίζονται από τα παλάτια τους. Ο παφλασμός της πτώσης, είναι εκκωφαντικός και ταράζει τις ψυχές, χωρίς να τις ηρεμεί. Η μνήμη πάει στα καλά τα χρόνια, που άνοιγαν το στόμα τους οι σπουδαίοι τραπεζίτες και οι «ονειροπαρμένοι» έστρωναν στα πόδια τους εκατομμύρια λίρες και ευρώ. Η μνήμη στρέφεται και στις εποχές της τηλεοπτικής ελεημοσύνης, όπου με λίγα ευρωλάκια και πολλά «ροδαλά» λόγια, οι παμπόνηροι κέρδιζαν εκατομμύρια στην πλάτη ανήμπορων παιδιών και απελπισμένων γονιών. Πάνε οι εποχές που με τον «χρυσό» τους οι αετονύχηδες ανέβαζαν και κατέβαζαν τις εξουσίες του τόπου. Πάλαι ποτέ νοικοκυραίοι, σήμερα άνεργοι και απελπισμένοι, παρακολουθούν την πτώση των «γιγάντων» και αναμένουν το δικό τους θαύμα, που δεν είναι τίποτα άλλο, από ένα μισθό, ώστε να μπορούν να πληρώνουν τις δόσεις των χρεών τους και να θρέψουν τις οικογένειές τους. Πολλοί είναι αυτοί που χαίρονται γιατί εκπληρώθηκαν οι κατάρες τους και πληρώνουν οι «κουμπάροι» που τους γέμισαν τα μυαλά με όνειρα και τους λογαριασμούς με δάνεια. Υπάρχουν και άλλοι που ακόμη κλαίνε με τη βλακεία τους, αφού πίστεψαν τα κούφια λόγια, που θα τους οδηγούσαν τάχα στη μεγάλη ζωή. Είναι ίσως η πρώτη φορά στην ιστορία της Δημοκρατίας, όπου η Δικαιοσύνη στρέφει τα βέλη της, στα ιερά τέρατα του πολιτικοοικονομικού κατεστημένου. Είναι και πάλι, η πρώτη φορά, όπου η πολιτικοοικονομική Η πραγματική εξουσία βρίσκεται στο χρήμα και όλοι οι πόλεμοι γίνονται για τον πλούτο, όπως παραδέχονται οι ιστορικοί. Τα περί θρησκευτικών, εθνικών και άλλων ιδεωδών, αποτελούν προπετάσματα καπνού. ελίτ της Κύπρου παρέδωσε τα κλειδιά του «ταμείου» σε ξένους. Από τη μία, οι τροϊκανοί οι οποίοι αφού έκαναν τα πειράματά τους, με το κούρεμα των καταθέσεων, τώρα ανοιγοκλείουν τη στρόφιγγα των δανεικών, ανάλογα με τα κέφια και την εκπλήρωση των διαταγών τους. Από την άλλη τα ξένα υπερεθνικά κεφάλαια, τα οποία αγόρασαν σε τιμή ευκαιρίας τις τράπεζες, τώρα πλέον «κάνουν παιχνίδι» και τρίζουν τα δόντια τους, για να αρπάξουν σπίτια και περιουσίες. Το 1974 ήταν πολλοί που έλεγαν, ότι η εισβολή της Τουρκίας, γλίτωσε πολλούς από τα χέρια των πραξικοπηματιών, οι οποίοι ήταν έτοιμοι να αρχίσουν τις εκκαθαρίσεις Μακαριακών. Αλλά στο τέλος της ημέρας, χάσαμε το μισό νησί και όσο περνούν τα χρόνια, ενδεχομένως να μιλούμε για μια ακόμη χαμένη πατρίδα. Σήμερα είναι πολλοί που χαίρονται, γιατί ήρθαν οι ξένοι και πήραν τις τράπεζες και αύριο τους κερδοφόρους ημικρατικούς οργανισμούς. Αλλά στο τέλος της ημέρας από αφέντες, θα καταντήσουμε υπάλληλοι των πολυεθνικών εταιρειών. Και αυτό απλά μεταφράζεται σε μισθούς πείνας για τους πολλούς και σε βασιλικούς μισθούς για τους λίγους. Τα μεγάλα κέρδη, θα οδηγούνται στα μυστικά ταμεία, των άγνωστων fund, των γνωστών πολυεθνικών ταμείων. Η πραγματική εξουσία βρίσκεται στο χρήμα και όλοι οι πόλεμοι γίνονται για τον πλούτο, όπως παραδέχονται οι ιστορικοί. Τα άλλα, περί θρησκευτικών, εθνικών, ιδεολογικών και άλλων ιδεωδών, αποτελούν προπετάσματα καπνού, για να σκοτώνονται οι νέοι άνθρωποι και να εδραιώνουν την εξουσία τους οι μεγαλύτεροι. Οι ταγοί της Κύπρου, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, παραδίδοντας τα κλειδιά της οικονομίας στους ξένους «σωτήρες», ηθελημένα ή αναγκαστικά, παρέδωσαν αυτό που καλείται κυριαρχία. Η νομική κυριαρχία, για την οποία τόσα δάκρυα χύθηκαν στο παρελθόν, κονιορτοποιείται μπροστά στην αληθινή κυριαρχία του πλούτου. Όμως έχει ο καιρός γυρίσματα και το θαύμα, ποτέ δεν έπαψε να λειτουργεί. Αυτοκρατορίες οι οποίες μεγαλούργησαν, στη συνέχεια διαλύθηκαν. Αφέντες, κατάντησαν δούλοι. Τραπεζίτες βρέθηκαν στις φυλακές. Ευυπόληπτοι πολιτικοί, κατάντησαν μισητά ανθρωπάκια. Και αντιθέτως τίμιοι άνθρωποι, πολίτες με «σταυρό στο χέρι» κατάφεραν να αναδειχθούν στην κοινωνία. Νομοταγείς επιχειρηματίες που πλήρωναν τους φόρους τους, κατάφεραν να μεγαλουργήσουν. Και όλα αυτά, γιατί ο κόσμος ποτέ δεν κινείται με τη λογική. Και γιατί τα πάθη, είναι ικανά να σύρουν πλοία στα βουνά. Η Κύπρος μπορεί να ελπίζει, γιατί ακόμη λειτουργεί το θαύμα, όπως λειτούργησε εδώ και χιλιάδες χρόνια.

9 09-GNOMES CY_Master_cy 19/12/14 22:31 Page 9 Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 ΑΠΟΨΕΙΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 9 ΑΝΑΛΥΣΗ / Tης ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Αναζήτηση εναλλακτικής πορείας Ο λοένα και ενισχύεται η αντίληψη πως το υφιστάμενο διεθνές σύστημα έχει εισέλθει σε μια δυναμική πορεία αλλαγών, αφού οι δυνάμεις που συγκρατούν την παρούσα δομή του και τάξη πραγμάτων επιδέχονται σημαντικές αλλαγές στην ισχύ τους. Η εμπειρική κατανόηση της δυναμικής πορείας της αλλαγής προκύπτει από την πολυπλοκότητα των πολιτικοοικονομικών προβλημάτων που παρατηρούνται σε παγκόσμιο και περιφερειακό επίπεδο, σε συνδυασμό με την αμφισβήτηση εκ μέρους της παγκόσμιας κοινότητας και ειδικότερα του μπλοκ των χωρών του BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότιος Αφρική), είτε μεμονωμένα είτε και ως σύνολο, για τη δυνατότητα, επάρκεια ή/και το ηθικό έρεισμα των Ηνωμένων Πολιτειών να διαχειρίζεται από μόνη της ή και με τους συμμάχους της αυτά τα προβλήματα. Ωστόσο, αυτή η διαπίστωση για τις υπό εξέλιξη τεκτονικές ανατροπές του υφιστάμενου διεθνούς συστήματος δίνει το έναυσμα για την έναρξη της συζήτησης ως προς το πού θα κινηθούν οι επερχόμενες αλλαγές και ποιο σύστημα παγκόσμιας διακυβέρνησης θα διαδεχθεί το παρόν. Αν, δηλαδή, στη μάχη για την αλλαγή θα νικήσουν οι δυνάμεις της συντήρησης, του κατεστημένου ή της προόδου. Ανάλογα, συνεπώς, αν θα περάσουμε σε ένα πολυπολικό σύστημα ρυθμιζόμενο από την ισορροπία δυνάμεων κατά το πρότυπο του 19ου αιώνα ή αν θα έχουμε μια μετεξέλιξη της υφιστάμενης αμερικανικής ηγεμονίας προς ένα σχήμα πολυμερούς συνεργασίας ή ακόμη αν θα προχωρήσουμε σε ένα ανοικτό, συμμετοχικό, δικαιότερο και απαλλαγμένο από σχέσεις ισχύος σύστημα διαχείρισης των παγκόσμιων ζητημάτων. Κανένα, όμως, πολιτικό σύστημα εθνικό, περιφερειακό, διεθνές δεν μπορεί να σταθεί από μόνο του αν δεν υποστηρίζεται από ένα οικονομικό σύστημα που να εδράζεται σε μια οικονομική θεώρηση, όπως για παράδειγμα, αποτελούν ο καπιταλισμός (κοινωνικός φιλελευθερισμός ή νεοφιλελευθερισμός) και ο σοσιαλισμός. Ως πρώτη κίνηση έμπρακτης αμφισβήτησης υφιστάμενων δομών του διεθνούς συστήματος αποτέλεσε η απόφαση τον περασμένο Ιούλιο εκ μέρους των χωρών του ΒRICS για τη δημιουργία μιας νέας παγκόσμιας τράπεζας ανάπτυξης και αποθεματικού ταμείου. Οι BRICS για χρόνια ασκούν έντονη κριτική τόσο στην Παγκόσμια Τράπεζα όσο και στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ότι με τις πολιτικές τους και το ακολουθούμενο σε αυτούς τους διεθνείς οργανισμούς σύστημα ψηφοφοριών εξυπηρετούνται τα συμφέροντα των χωρών της Δύσης και ιδιαίτερα των ΗΠΑ σε βάρος των αναπτυσσόμενων χωρών. Η προοπτική βέβαια δημιουργίας ενός εναλλακτικού παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος που θα παρέχει ουσιαστική επιτέλους στήριξη στις αναπτυσσόμενες χώρες δεν μπορεί παρά να χαιρετιστεί. Το κρίσιμο, ωστόσο, ερώτημα που θα πρέπει να απαντήσει το μπλοκ των ΒRICS είναι ποιο οικονομικό μοντέλο θα στηρίζει και θα υποστηρίζεται από το προτεινόμενο νέο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Με άλλα λόγια, ενόσω σε εσωτερικό επίπεδο, αλλά και στις μεταξύ τους οικονομικές συνεργασίες, όλες οι χώρες που συναποτελούν τους ΒRICS ακολουθούν μορφές του καπιταλιστικού συστήματος οικονομίας, ποιο σύστημα παγκόσμιας οικονομίας προάγουν; Αν επιχειρηθεί η μεταφορά αυτής της συζήτησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ειδικότερα στον Νότο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος υπό καθεστώς μνημονίου βιώνει τη σκληρότητα, αγριότητα και το ανελέητο πρόσωπο του μοντέλου της νεοφιλελεύθερης οικονομίας, όπως αυτό προωθείται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και το διευθυντήριο των Βρυξελλών, το ζητούμενο είναι η εναλλακτική πορεία. Στο πλαίσιο αυτό έχουν αναδυθεί και αναδειχθεί στον ευρωπαϊκό χώρο νέα αριστερά κινήματα, όπως για παράδειγμα, το Podemos στην Ισπανία και ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα. Ωστόσο, η νέα αριστερά, αν δεν στοχεύει σε μια κλειστή οικονομία εντός των συνόρων μιας περιορισμένης χώρας ή σε επαναφορά του επίσης αποτυχημένου μοντέλου οικονομίας του υπαρκτού σοσιαλισμού, θα πρέπει να εισαγάγει νέες εναλλακτικές οικονομικές προτάσεις που να ανατρέπουν όλο το δομικό υπόβαθρο του καπιταλισμού που γεννά και αναπαράγει τα υφιστάμενα αδιέξοδα στην παγκόσμια οικονομία. Αυτή είναι και η αχίλλειος πτέρνα των νέων αριστερών κινημάτων. Καταληκτικά, η παγκόσμια κοινότητα στον 21ο αιώνα έχει ανάγκη από έναν νέο Άνταμ Σμιθ, Τζον Λοκ και Καρλ Μαρξ για να εξέλθει από τα υφιστάμενα οικονομικά αδιέξοδα. ΑΡΑΔΕΣ / Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ To τέλος μιας στρατηγικής; «Η τουρκική θέση έναντι της κρίσης που δημιούργησε το Μπαρμπαρός στην κυπριακή ΑΟΖ παραμένει απαράδεκτη γιατί όχι μόνον στοχεύει στη συνδιαχείριση των υδρογονανθράκων στη νότια ΑΟΖ της Κύπρου, αλλά και στην κατάργηση της νομικής οντότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας». Τη δήλωση αυτή έκανε την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης μετά τη συνάντηση που είχε με τον Έλληνα ομόλογό του Ευάγγελο Βενιζέλο, στο περιθώριο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, στις Βρυξέλλες. Η δήλωση του κ. Κασουλίδη έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, κυρίως ως προς το δεύτερο σκέλος της, που αναφέρεται στην τουρκική στόχευση για την κατάργηση της νομικής οντότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι προφανές <<<<<<< Οι τουρκικές στοχεύσεις και οι χαμένες προσδοκίες με αφορμή μία δήλωση. ότι η δήλωση του κ. Κασουλίδη ουσιαστικά δεν αφήνει περιθώρια ελπίδας για επίλυση του Κυπριακού, τουλάχιστον στο προσεχές μέλλον, μιας και οι στοχεύσεις της Τουρκίας συγκρούονται μετωπικά με τις επιδιώξεις της δικής μας πλευράς. Το δεύτερο ζήτημα που εγείρεται από τη δήλωση του κ. Κασουλίδη είναι ότι πίσω από τις λέξεις ουσιαστικά κρύβεται η ομολογία αποτυχίας της μέχρι τώρα πολιτικής της Λευκωσίας έναντι της Τουρκίας, ή, έστω, η αναποτελεσματικότητά της. Θα ήταν άδικο να επιρρίψουμε ευθύνη στην κυβέρνηση για την ανυπαρξία αποτελέσματος, πιστεύουμε όμως ότι και τα ίδια τα στελέχη της κυβέρνησης αισθάνονται απογοητευμένα από αυτή την εξέλιξη, η οποία κατά κύριο λόγο οφείλεται στις υπερβολικές προσδοκίες που καλλιέργησαν στη Λευκωσία οι αμερικανικές υποσχέσεις περί άσκησης πιέσεων στην Άγκυρα για βήματα προόδου στο Κυπριακό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα υπήρξε η αποτυχία του Αμερικανού αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν τον περασμένο Μάιο να πείσει τον Έρογλου (!) να δεχθεί έστω την είσοδο εμπειρογνωμόνων στο Βαρώσι. Παρά την παταγώδη αποτυχία αυτής της προσπάθειας, οι Αμερικανοί διεμήνυαν στη Λευκωσία να αναμένει αλλαγή στάσης από τον Ερντογάν προς το θετικότερο μετά την εκλογή του στην προεδρία της Τουρκίας. Όπως ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αποκάλυψε στη συνέντευξη στην «Κ», (30/11/2014) τον περασμένο Σεπτέμβριο κατά τις επαφές που είχε στο περιθώριο της ΓΣ του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, δημιουργήθηκαν προσδοκίες (κυρίως από τους Αμερικανούς) για θετικά βήματα από την Τουρκία μετά την επικράτηση Ερντογάν. Λέει επί λέξει ο Πρόεδρος: «Υπήρχε και από πλευρά μιας υπερδύναμης η προσπάθεια να υπάρξει κίνηση της Τουρκίας που θα έδινε μεγάλη δυναμική. Και η ιδέα ήταν να ανοίξει η Τουρκία τα λιμάνια της και να δέχεται πλοία υπό κυπριακή σημαία. Οφείλω να ομολογήσω ότι θεώρησα πως αυτή θα μπορούσε να είναι η σημαντικότερη συμβολή στην αποκατάσταση εμπιστοσύνης σε ό,τι αφορά τις προθέσεις της Τουρκίας, αλλά και μια νέα ώθηση στον διάλογο, διότι θα υπήρχαν χειρονομίες τέτοιες που θα έπειθαν ότι είμαστε στον δρόμο ενός σοβαρού διαλόγου για λύση του Κυπριακού. Και αντί να έχουμε μέτρα καλής θέλησης είχαμε την έκδοση της Navtex που ανέτρεψε τους σχεδιασμούς και προκαλεί έντονες ανησυχίες σε ό,τι αφορά τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας». Έτσι, λοιπόν, η δεύτερη πλάνη υπήρξε χειρότερη της πρώτης. Ακολούθησε η γνωστή αντιπαράθεση του Μπάιντεν με τον Ερντογάν, που υποχρέωσε τον Αμερικανό αντιπρόεδρο σε απολογία και το εσπευσμένο ταξίδι του στην Κωνσταντινούπολη, για να ζητήσει τη βοήθεια της Τουρκίας στον πόλεμο κατά των τζιχαντιστών. Ας επανέλθουμε στη δήλωση του κ. Κασουλίδη: H πολιτική ανάγνωση που κάνει ο υπουργός Εξωτερικών για την τουρκική στόχευση για κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, ουσιαστικά ανατρέπει τη μέχρι τώρα κρατούσα επιχειρηματολογία της κυβέρνησης και κυρίως του κυβερνώντος κόμματος για τη στρατηγική της Άγκυρας έναντι της Κύπρου. Η φράση «τουρκική στόχευση για κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας» θυμίζει την πολιτική ανάγνωση που κάνουν εδώ και χρόνια οι λεγόμενες «απορριπτικές» δυνάμεις που βρίσκονται στην απέναντι όχθη της παράταξης του υπουργού Εξωτερικών, γεγονός που γεννά αβίαστα ένα ερώτημα: Μήπως βρισκόμαστε ενώπιον μιας ετεροχρονισμένης πολιτικής παραδοχής που δικαιώνει την πολιτική του Τάσσου Παπαδόπουλου, όπως αυτή εκφράστηκε τον Απρίλη του 2004, με τη φράση «παρέλαβα Κράτος διεθνώς αναγνωρισμένο. Δεν θα παραδώσω Κοινότητα, χωρίς δικαίωμα λόγου διεθνώς και σε αναζήτηση κηδεμόνα»; Κάθε εξήγηση ευπρόσδεκτη. antoniouy@kathimerini.com.cy ΑΠΕ AKAΡΙΑΙΑ / Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ Δεν έχουν τσίπα πάνω τους Δεν βρέθηκε ούτε ένας να αντιδράσει. Κανένας απολύτως. Ένας που να εκφράσει μια άλλη άποψη. Να φανεί λιγάκι πιο ευαίσθητος. Να σκεφτεί έστω και στο ελάχιστο τους δύσμοιρους πολίτες. Να δείξει ότι έχει κάποιο ίχνος τσίπας επάνω του. Να αντιδράσει βρε αδελφέ, να σηκωθεί από το έδρανό του και να φωνάξει στους υπολοίπους ένα «έλεος βρε συνάδελφοι, και λίγη ντροπή δεν βλάφτει». Τίποτα. Κανένας απολύτως. Αντιθέτως. Ήταν το μοναδικό σημείο στο οποίο όλοι τους έμοιαζαν στην ίδια πορεία πλεύσης. Και ενώ τις προηγούμενες ώρες μας έβγαλαν την πίστη με τους βαρυσήμαντους λόγους τους και τις αντιπολιτευτικές τους κορώνες, όταν ήρθε η ώρα και η στιγμή που έπρεπε να ψηφίσουν την κρατική χορηγία που θα πάρουν φέτος τα κοινοβουλευτικά κόμματα, ξαφνικά τους έπιασε όλους η μουγγαμάρα. Ξέχασαν και τις αντιπολιτευτικές τους φανφάρες, ξέχασαν και την κοινωνική ευαισθησία για την απουσία της οποίας επέκριναν τον προϋπολογισμό, ξέχασαν και την αιματηρή λιτότητα, ξέχασαν και την κρίση, ξέχασαν και ποιοι είναι τα θύματα αυτής της κρίσης. Μάλιστα, αγαπητοί αναγνώστες. Αυτοί είναι οι βουλευτές μας. Αυτά είναι τα κόμματά μας. Και αυτή είναι η κυβέρνησή μας. Ο κατά τ άλλα αυστηρότατος υπουργός Οικονομικών που μας υπενθυμίζει συνεχώς ότι διανύουμε εποχές λιτότητας και ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να πάρει μπροστά ο τόπος παρά να πετσοκόβουν λεφτά από τις τσέπες μας, για κάποιο ανεξήγητο και μυστήριο λόγο δεν έκοψε ούτε ένα σεντ από την κρατική χορηγία των κοινοβουλευτικών κομμάτων. Ούτε ένα. Και για να το θέσω πιο λιανά ώστε να το εμπεδώσουμε όλοι μας, τα κόμματα θα πάρουν φέτος την ίδια ακριβώς χορηγία που πήραν και πέρυσι: ευρώ! Σημειώστε τον αριθμό στα τεφτέρια σας για να μην τον ξεχάσετε την ώρα που θα σας καλέσουν αυτοί οι ίδιοι κύριοι να πάτε να τους ψηφίσετε. Έτσι για να θυμάστε ότι την ίδια ώρα που κόπηκαν οι συντάξεις σας, κόπηκαν μισθοί σας, κουρεύτηκαν οι καταθέσεις σας, στέναξαν τα νοικοκυριά σας, στριμώχτηκε η καθημερινότητά σας, περιορίστηκε ο ύπνος σας, τα κόμματα δεν έπαθαν ούτε την ελάχιστη ζημιά. Καμία οικονομική επίπτωση. Απολύτως καμία. Ούτε ένα σεντ. Έστω για το θεαθήναι. Έστω για να κρατηθούν τα προσχήματα ή για να ρίξουν λίγη στάχτη στα μάτια σας. Τίποτα απολύτως. Ο κύριος υπουργός Οικονομικών που εδώ και καιρό πετσοκόβει ό,τι περνάει από την αρμοδιότητά του, θεώρησε πως για τη χορηγία των κομμάτων δεν χρειάζεται να βγάλει καν τσιμπίδα. Και από την άλλη οι κύριοι βουλευτές που εδώ και μήνες προσπαθούν να μας πείσουν πόσο τους νοιάζει που ο κόσμος δεινοπαθεί, δεν τους πέρασε καν ξυστά από το μυαλό να εισηγηθούν από μόνοι τους να κοπεί ένα μέρος από αυτή την τεράστια έτσι και αλλιώς χορηγία για να δείξουν και εμπράκτως ότι έχουν συναίσθηση τι περνάει ο κόσμος. Αντιθέτως! Απέδειξαν ακόμη μία φορά ότι το μόνο που τους καίει είναι η θέση τους, η αντιπαράθεσή τους και τα ποσοστά τους. Διότι αν πραγματικά είχαν συναίσθηση της ευθύνης τους για το τι τραβάει ο κόσμος τότε θα είχαν και το ήθος να εισηγηθούν την αποκοπή της δικής τους χορηγίας. Και μην ακούσω το επιχείρημα ότι χρειάζονται αυτά τα χρήματα προκειμένου να συνεχίσουν το έργο τους, γιατί εκεί είναι που θα καλέσω τη βοήθεια ειδικών επιστημόνων για να εξετάσουν όποιον ακόμα πιστεύει πως τα συγκεκριμένα κόμματα επιτέλεσαν το οποιοδήποτε χρήσιμο προς τη χώρα έργο. Το μόνο έργο που επιτέλεσαν ήταν να ανοίξουν τις πόρτες στη διαπλοκή και στη διαφθορά και να κάνουν τα στραβά μάτια στο γλέντι εκατομμυρίων που εξελισσόταν εις βάρος μας. Και απ ό,τι φαίνεται δεν έχουν κανένα στόχο να αλλάξουν έργο. Διότι αν είχαν, θα είχαν και την ευαισθησία να κόψουν κατιτίς και από τη δική τους τσέπη. elenixenou11@gmail.com <<<<<<< Ο κατά τ άλλα αυστηρότατος υπουργός Οικονομικών, για κάποιο ανεξήγητο και μυστήριο λόγο δεν έκοψε ούτε ένα σεντ από την κρατική χορηγία των κοινοβουλευτικών κομμάτων. Ούτε ένα. Α ποτελεί, αναμφίβολα, επίτευγμα το γεγονός ότι μετά την ίδρυση των Ηνωμένων Εθνών πριν από 69 χρόνια, έχει αποφευχθεί, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, ένας τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος. Ωστόσο, δεν έχει απαλλαγεί η ανθρωπότητα από τη μάστιγα του πολέμου και των συγκρούσεων. Εκατοντάδες διακρατικές και εθνικές συγκρούσεις έλαβαν χώρα έκτοτε και εκατομμύρια ζωές έχουν χαθεί. Ο 21ος αιώνας έχει ήδη αντιμετωπίσει τις τραγικές συνέπειες τουλάχιστον 30 συμβατικών συγκρούσεων σε διάφορα μέρη του κόσμου, καθώς και φρικτές τρομοκρατικές ενέργειες, που έχουν δημιουργήσει πρωτοφανείς απειλές για την ανθρωπότητα. Με τα τραγικά γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, μια νέα εποχή πολέμου έχει αναδειχθεί και βλέπουμε τώρα την εξάπλωση της κυρίως στη Μέση Ανατολή, σε χώρες της Αφρικής και της Ασίας. ΜΕΤΑTΡΟΠΕΣ / Της Δρος ΕΡΑΤΟΥΣ ΚΟΖΑΚΟΥ ΜΑΡΚΟΥΛΛΗ Για μια διαρκή ειρήνη Ο συνολικός αριθμός των θυμάτων του 21ου αιώνα δεν μπορεί, βέβαια, να συγκριθεί με αυτούς του προηγούμενου, που είχε πάρει τις διαστάσεις γενοκτονίας. Ωστόσο, η απώλεια ζωής, οι αναγκαστικές εξαφανίσεις, ο εκτοπισμός ατόμων και τα ρεύματα προσφύγων πρωτοφανών διαστάσεων, οι υλικές ζημιές, που υπολογίζονται σε τρισεκατομμύρια δολάρια, η πείνα, οι ασθένειες, καθώς και η διάλυση του κοινωνικού ιστού, χαρακτηρίζει την κατάσταση που επικρατεί στις περισσότερες χώρες συγκρούσεων σήμερα. Αν σε αυτά προσθέσουμε τα ψυχολογικά τραύματα που προκαλούνται από την απώλεια ή την εξαφάνιση αγαπημένων προσώπων, από τους βιασμούς και τα βασανιστήρια στα χέρια των εμπολέμων και τρομοκρατών, τότε θα είμαστε σε θέση να συλλάβουμε τις πλήρεις διαστάσεις των καταστροφικών, ανθρωπογενών τραγωδιών που έχουν συντρίψει κοινωνίες και έχουν ρημάξει ανθρώπινες ζωές και όνειρα. Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, πολυάριθμες συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένων περίπου 40 συνολικών ειρηνευτικών συμφωνιών, έχουν υπογραφεί για τερματισμό ένοπλων συγκρούσεων. Ωστόσο, οι συμφωνίες αυτές δεν έχουν όλες εφαρμοσθεί με επιτυχία. Μερικές από αυτές έχουν καταρρεύσει και ακολούθησε αναζωπύρωση της βίας, ρίχνοντας τις χώρες στην «παγίδα της σύγκρουσης», χαρακτηριστικό πολλών χωρών που βίωσαν εμφύλιο πόλεμο. Άλλες, παρόλα αυτά, είχαν ως αποτέλεσμα τη διαρκή ειρήνη. Το ερώτημα που συνεπώς προκύπτει είναι πού οφείλεται αυτή η διαφοροποίηση; Πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τις ελπίδες ότι μια συγκεκριμένη διαδικασία ειρήνευσης θα πετύχει; Με άλλα λόγια, οι καλές υπηρεσίες, οι συμφωνίες ειρήνευσης και οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις επαρκούν για την επίτευξη του στόχου μιας σταθερής ειρήνης; Η άποψή μου είναι ότι δεν επαρκούν. Αν μια ειρηνευτική συμφωνία δεν είναι αντιληπτή ως τέτοια από μεγάλο μέρος του πληθυσμού, εάν οι άνθρωποι αισθάνονται προδομένοι από τους ηγέτες τους ή από τη διεθνή κοινότητα, αν οι πολιτικές ηγεσίες δεν έχουν την πολιτική βούληση να εφαρμόσουν τις συμφωνίες, εάν οι άνθρωποι δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένοι για την επομένη μέρα, αν το μίσος και ο πόνος από αδικίες του παρελθόντος, από την ακραία βία, από βαναυσότητες και γενοκτονίες, εξακολουθούν να δηλητηριάζουν τη σκέψη και τις ψυχές των ανθρώπων, αν η φτώχεια αφανίζει τη ζωή τους, αν οι πρόσφυγες και οι εκτοπισμένοι παραμένουν άστεγοι, αν το έλλειμμα ασφάλειας δεν μπορεί να εξασφαλίσει μια ειρηνική ζωή, αν τα παιδιά στερούνται της εκπαίδευσης και πεθαίνουν από τις συγκρούσεις, την τρομοκρατία, την πείνα και τις αρρώστιες, τότε οι όποιες ειρηνευτικές συμφωνίες έχουν επιτευχθεί θα καταρρεύσουν και οι χώρες, τελικά, θα υποτροπιάσουν στην σύγκρουση. Ειδικά σε παρατεταμένες συγκρούσεις, δημιουργείται μια συγκεκριμένη αφήγηση της σύγκρουσης, η οποία τρέφει τη συλλογική μνήμη, που προσπαθεί να νομιμοποιήσει τους σκοπούς της μιας πλευράς έναντι της άλλης. Η συλλογική μνήμη θεωρείται ως η μοναδική και αναντίρρητη αλήθεια, η οποία μεταδίδεται στις επόμενες γενιές μέσα από βιβλία ιστορίας και άλλες αφηγήσεις. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτές οι αφηγήσεις δεν λένε όλη την αλήθεια, είναι μεροληπτικές και επιλεκτικές, στρεβλώνοντας έτσι την ιστορική πραγματικότητα, παραλείποντας γεγονότα του παρελθόντος, ή δίνοντας έμφαση σε άλλα που τείνουν να δικαιολογήσουν τις δράσεις της ομάδας. Συνήθως δημιουργείται η εικόνα ότι η κάθε ομάδα αποτελεί το θύμα, ενώ η άλλη είναι ο δράστης. Αυτές οι συλλογικές αφηγήσεις και επιλεκτικές μνήμες τείνουν να διαιωνίζουν καταστάσεις συγκρούσεων, παρεμποδίζοντας την επούλωση των πληγών του παρελθόντος και φράσσοντας την συμφιλίωση. Σε καταστάσεις τέτοιων παρατεταμένων συγκρούσεων, είναι υψίστης σημασίας τα μέρη που συμμετέχουν στη διαδικασία να προχωρούν με θάρρος στην αποκάλυψη και αντιμετώπιση της αλήθειας, προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία της συμφιλίωσης, η οποία οικοδομείται όταν και οι δύο πλευρές αντιλαμβάνονται τι συνέβη στο παρελθόν και είναι σε θέση να αναγνωρίσουν τον πόνο και τη δυστυχία των άλλων. Γι αυτό τον λόγο στηρίζω απόλυτα τη φίλη Τουρκοκύπρια Ντογούς Ντεριά που τόλμησε να πει αλήθειες για τις οποίες δέχθηκε απειλές και εκβιασμούς. erato@marcoullis.com

10 10-EPISTOLES CY_Master_cy 19/12/14 20:15 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΨΕΙΣ Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 Στα Μουσεία του Παγκυπρίου Γυμνασίου «O ταν Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΛΑΜΠΙΤΣΗ μπήκα στο εργαστήριο φυσικής και χημείας του Παγκυπρίου Γυμνασίου ένοιωσα θαυμασμό και δέος. Ούτε το Πανεπιστήμιο Αθηνών, από το οποίο αποφοίτησα, δεν είχε τέτοιον πλούτο». Λόγια ενός Ελλαδίτη μαθηματικού, του Γεώργιου Μανιατάκη, ο οποίος υπηρέτησε στην εκπαίδευση του νεοσύστατου κυπριακού κράτους στα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας. Μου τα είπε είκοσι πέντε χρόνια αργότερα, όταν υπηρετούσαμε μαζί σε σχολείο της Ρόδου, εκείνος ως διευθυντής και ο γράφων ως πρωτοδιόριστος καθηγητής. Τα θυμήθηκα πριν από λίγες μέρες, όταν με την ευκαιρία της μηνιαίας συνάντησης των Διευθυντών σχολείων Μέσης και Τεχνικής Εκπαίδευσης με την Επαρχιακή Επιθεωρήτρια του ΥΠΠ, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Παγκύπριο Γυμνάσιο στις 9 τρέχοντος, είχαμε τη μοναδική εμπειρία να ξεναγηθούμε στα Μουσεία του ιστορικού σχολείου. Τα γράφω, δε, με την ευκαιρία που, όπως ενημερωθήκαμε από τον Διευθυντή του σχολείου, θα αρχίσουν τον προσεχή Ιούλιο οι εργασίες ανακαίνισης του Παγκυπρίου. Το θέμα της ανακαίνισης του Παγκυπρίου Γυμνασίου με απασχόλησε σε σχετικό μου άρθρο και πριν από τεσσεράμισι χρόνια, όταν το όλο θέμα είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, έχοντας υποστηρίξει πως το σχολείο θα πρέπει να διατηρηθεί σε κατάσταση τέτοια, ώστε να διδάσκει αισθητική. Από τις αρχιτεκτόνισσες του έργου είχα πάρει τότε μήνυμα στο ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο στο οποίο αναφερόταν πως «η πρόσοψη του Παγκυπρίου Γυμνασίου όχι μόνο δεν αλλοιώνεται αλλά ευπρεπίζεται». Αυτό διαφαίνεται και σε σχετική πρόσφατη ανακοίνωση του ΥΠΠ. Φαίνεται πως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και πως ωρίμασαν οι σκέψεις, οι απόψεις και οι σχεδιασμοί, για να σωθεί το πλέον ιστορικό σχολείο της Κύπρου. Δεν έχει κανείς το δικαίωμα να διαγράψει ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία της νεότερης ιστορίας της πατρίδας μας. Το σχολείο θα πρέπει να παραμείνει φάρος προσφοράς στα Ελληνικά Γράμματα και η κτηριολογική του αναδόμηση πρέπει να στηρίζει την προσφορά του. Τα Μουσεία του Παγκυπρίου Γυμνασίου πρέπει να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση και για άλλα σχολεία, να διαφυλάξουν τα αρχεία τους και την ιστορία τους. Ιστορικά σχολεία υπάρχουν ασφαλώς και άλλα. Αναφέρω ενδεικτικά το Λανίτειο, με χρονολογία ίδρυσης το 1819, την Εμπορική Σχολή Μιτσή Λεμύθου, η οποία λειτουργεί για 102 χρόνια, το Γυμνάσιο Λύκειο Σολέας, που διάγει το 95ο έτος προσφοράς του, το Απεήτειο Γυμνάσιο Αγρού, με 70 τόσα χρόνια παρουσίας και προσφοράς, το Γυμνάσιο Ομόδους, που γιόρτασε πέρυσι τα 60χρονά του. Αναφέρω, ακόμα, το Γυμνάσιο Πεδουλά, το οποίο, αν και κλειστό, γιόρτασε πέρυσι τα εκατοντάχρονά του. Για όλα αυτά αλλά και για πολλά άλλα σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης, αλλά και για δεκάδες τέτοια Δημοτικής Εκπαίδευσης, πρέπει να αναληφθεί προσπάθεια διάσωσης των αρχείων τους. Σ αυτά τα αρχεία καταγράφεται η ιστορία του τόπου. Δυστυχώς, τα πλείστα από αυτά έμειναν στα χέρια κοινοταρχών και μελών των κοινοτικών συμβουλίων που δεν μπορούσαν να εκτιμήσουν την ιστορική τους αξία και χάθηκαν. Όταν, π.χ., πριν από μερικά χρόνια έψαχνα στοιχεία στο ομορφότατο σχολικό κτήριο του χωριού Ασκάς, στην επαρχία Λευκωσίας, δεν μπόρεσα να εντοπίσω και πολλά πράγματα, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των ανθρώπων της κοινότητας. Για την ιστορία, το σχολείο αυτό το πρόσφερε ως δωρεά στη γενέτειρά του ο Παναγιώτης Ιωάννου, μεγαλέμπορος στο Βαρώσι, του οποίου η σεβαστή σύζυγος Μαρία Π. Ιωάννου υπήρξε ιδρυτικό στέλεχος του Λυκείου Ελληνίδων Αμμοχώστου. Η απώλεια πολλών από τα σχολικά αρχεία έχει να κάνει με την απουσία αρχειακής συνείδησης στον τόπο μας. Να γιατί προτείνω όπως τα σχολεία διοργανώνουν επισκέψεις στα Μουσεία του Παγκυπρίου Γυμνασίου, σε μια προσπάθεια για την ανάπτυξη αρχειακής συνείδησης ανάμεσα στους μαθητές μας, αυριανούς πολίτες και στελέχη της κοινωνίας μας. Είναι, βέβαια, αυτονόητο ότι το κράτος δεν έχει το δικαίωμα να αναμένει την ανάπτυξη αρχειακής συνείδησης, αλλά το ίδιο πρέπει να μεριμνήσει για τη φύλαξη αυτών των αρχείων. Με αυτά, ας ευχηθούμε καλές δουλειές σε όσους εμπλέκονται στην ανακαίνιση του Παγκυπρίου Γυμνασίου. Έχουν ιστορικό έργο να επιτελέσουν. lampitsis.p@cytanet.com.cy Δ ύο χρόνια μετά τη χειρότερη περιπέτεια της νήσου στα ζητήματα οικονομίας, θα μπορούσε κανείς να θέσει ερωτήματα. Τι ακριβώς έγινε πριν από δύο χρόνια, ποια είναι η «αφήγηση» της κρίσης και ποιο το σημερινό της πρόσωπο; Ας πούμε, σε δέκα μέρη: 1. Ποιος έφερε την τρόικα; Για μερικούς είναι αρκετό να καταγγέλλουν την τρόικα, τη λιτότητα, τη φτωχοποίηση. Τα πράγματα είναι όμως πιο σύνθετα: η αδυναμία δανεισμού από τις αγορές έφερε τα πράγματα λίγο πριν από την πτώχευση και αυτά με τη σειρά τους έφεραν το μνημόνιο. Τι προηγήθηκε; Μια πολιτική ηγεσία που αγνοούσε τα πασιφανή, εποπτικές αρχές-θεατές, αδυναμία πρόβλεψης και φόβος να μην αναλάβουμε τις ευθύνες που μας αναλογούν. Αυτά έφεραν την Κύπρο στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, αυτά συνέβαλαν στη σκληρή εξέλιξη των πραγμάτων. 2. Μπορούσαμε άλλες πηγές χρηματοδότησης; Δοκιμάστηκε η μέθοδος Πούτιν. Απέτυχε. Βολιδοσκοπήθηκε η λύση Πεκίνου. Τίποτα. Μια λύση υπήρχε, όλοι τη γνώριζαν αλλά η καθυστέρηση κόστισε πολύ ακριβά. Η αξιοπιστία κερδίζεται με σκληρές μάχες και με χρόνο. Η απώλειά της γίνεται εύκολα, κυρίως αν μια ηγεσία έχει παράδοση στη διγλωσσία και οι Βρυξέλλες το γνωρίζουν. 3. Τι άλλαξε τους συσχετισμούς και φτάσαμε λόγω κουρέματος στη σκληρότερη δυνατή λύση; Η Λευκωσία όταν συμφωνούσε στο ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης, 4 δισ. έφυγαν από τις κυπριακές τράπεζες σε χρόνο μηδέν. Κανένα αίτημα στις Βρυξέλλες από τη Λευκωσία για αντιστάθμισμα. Όπως λέει τεχνοκράτης με γνώση του θέματος, «αν αυτό (το αντιστάθμισμα) το ζητούσαμε, θα το κερδίζαμε 100% γιατί όταν έχεις σημαντικά επιχειρήματα οι εταίροι μας, δεν σε αφήνουν μόνο... απλά ούτε πέρασε από τη σκέψη μας...». 4. Μπορούσαμε με καλύτερους όρους ένα μνημόνιο; Ασφαλώς, αν αυτό γινόταν έγκαιρα. Πώς; Η Λευκωσία υπέβαλε αίτηση για ένταξη Α ναφερόμαστε στο δημοσίευμα της εφημερίδας σας με ημερομηνία 14/12/2014 που υπογράφεται από το δημοσιογράφο κ. Μιχάλη Περσιάνη. Με λύπη παρατηρούμε ότι σε αυτό γίνονται ατυχείς η/και δυσφημιστικές αναφορές για τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) και τα Μέλη της, ως ακολούθως: (α) Ο τίτλος του άρθρου στο οποίο περιέχεται το όνομα της ΡΑΕΚ και άλλου οργανισμού στον οποίο υπάρχουν επιλήψιμα τεκταινόμενα παραπέμπει σε απαράδεκτη διασύνδεση της ΡΑΕΚ και των μελών της με τεκταινόμενα που αφορούν άλλους. (β) Η αναφορά Οι εποπτικές και ρυθμιστικές αρχές συζήτησαν σε βάθος τις δικές τους προτιμήσεις και τις δικές τους αντιλήψεις με τους συνέδρους, κάτι που στην Κύπρο θα Δέκα «ιστορίες» για την κρίση στον μηχανισμό στήριξης στις 25 Ιουνίου Όλες οι χώρες που οδηγήθηκαν σε αυτό ολοκλήρωσαν τις διαπραγματεύσεις σε χρόνο λιγότερο από δύο μήνες. Άρα καλύτερες λύσεις θα μπορούσαν να επιδιωχθούν. Η καλύτερη λύση ήταν εφικτή μέσα στο διάστημα Ιούνιος-Σεπτέμβριος Τι κρατάμε από την τελική ρύθμιση τον Μάρτιο 2013; Ελλιπής γνώση του σκληρότερου περιβάλλοντος στις Βρυξέλλες, απουσία επικοινωνίας με πρόσωπα που γνώριζαν τα δεδομένα και τις βασικές λεπτομέρειες (λ.χ. Ντράγκι), άρα αδύναμη διαπραγματευτική προετοιμασία. Έτσι, αντί να οργανώσουμε καλύτερα τα επιχειρήματα και να πάμε έτοιμοι στις Βρυξέλλες με εναλλακτικές λύσεις, πήγαμε στη Μόσχα. Χάθηκε πολύτιμος χρόνος, γεγονός που επιβάρυνε το κλίμα. 6. Ανέλαβε κάποιος κάποια ευθύνη για τον πάτο; Κανένας! Δύο χρόνια μετά κανένας δεν δέχθηκε ακόμα και για τα προφανή ούτε την ελάχιστη ήταν αδιανόητο δεν μπορεί να αφορά την ΡΑΕΚ. Η ΡΑΕΚ μέσα από διαφανείς διαδικασίες διαχρονικά ενημερώνει και το ευρύ κοινό, αλλά και τους άμεσα ενδιαφερόμενους αιτητές ή κατόχους αδειών παραγωγής για τις θέσεις τις καθώς και για το περιεχόμενο των Ρυθμιστικών Αποφάσεων. Μόνο μια ματιά να ρίξει κάποιος στην ιστοσελίδα της ΡΑΕΚ σήμερα, θα δει τις ανακοινώσεις και τα προσχέδια Ρυθμιστικών Αποφάσεων για το σημαντικά θέματα της Μεθοδολογίας διατιμήσεων και των Νέων Ρυθμίσεων στην Αγορά Ηλεκτρισμού που βρίσκονται σε εξέλιξη. Με τα προσχέδια αυτά η ΡΑΕΚ ενημερώνει διαφανώς το κοινό και τους άμεσα ενδιαφερόμενους και ζητά τα σχόλια, τις ενστάσεις και τις απόψεις τους Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ ευθύνη! Ο κεντρικός τραπεζίτης Α. Ορφανίδης κάνει διαλέξεις κάπου εις την Εσπερίαν, πιθανώς έχοντας μαζί του έναν σκληρό δίσκο, ενώ ουδείς θυμάται γιατί διορίστηκε για σχεδόν τέσσερα χρόνια ένας υπουργός Οικονομικών που προέβλεπε ότι η κρίση δεν μας αφορά! 7. Έχουν κατανεμηθεί τα βάρη της κρίσης κάπως δίκαια; Απουσιάζουν σημαντικά! Το ξεπέρασμα της κρίσης χρειάζεται μέτρα που θα δείξουν ότι τα αδύνατα στρώματα του πληθυσμού προστατεύονται κατά το δυνατό (το ΕΕΕ, είναι ένα τέτοιο μέτρο), ότι οι έχοντες συμβάλλουν κατά την ισχύ τους, ότι τα μεσαία κοινωνικά στρώματα συμβάλλουν κατά τη δυνατότητά τους και ότι υπάρχει σθεναρή στάση απέναντι στο διοικητικό κατεστημένο που τα θέλει όλα μονά ζυγά δικά του. Μόνο έτσι το ξεπέρασμα της κρίσης θα έχει «πλάτες» για τα μέτρα που επιβάλλεται να ληφθούν για να μην ξαναπάμε στα ίδια. για τις προτεινόμενες ρυθμίσεις. (γ) Η αναφορά ότι οι θεσμοί εξυπηρετούν ανάγκες και συμφέροντα και ότι η ΡΑΕΚ προστατεύει την ΑΗΚ με τη χωρίς λόγο άρνησή της να παραχωρήσει άδεια σε νέο παραγωγό ενέργειας είναι και ψευδής και αστήρικτη. Στην ιστοσελίδα της ΡΑΕΚ υπάρχει αναλυτικά ο κατάλογος με πολύ μεγάλο αριθμό αδειών παραγωγής που εξέδωσε η ΡΑΕΚ για μονάδες παραγωγής με Συμβατικά Καύσιμα και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. (δ) Η τελευταία αναφορά περί διαπλοκής, αδιαφάνειας κλπ. είναι ψευδής και εξωφρενικά δυσφημιστική. Είμαστε της γνώμης ότι μια σοβαρή εφημερίδα, προτού δημοσιεύσει άρθρο που κάνει αναφορές σε μια ανεξάρτητη Αρχή έχει υποχρέωση να ζητήσει την αναγκαία πληροφόρηση και για 8. Πώς λειτουργούν οι συντεχνίες; Έχουν να πουν κάτι λ.χ. για το έλλειμμα των 110 εκατ. στο ταμείο συντάξεων ΡΙΚ; Τι έμαθαν από το κλείσιμο της Eurocypria και τα αδιέξοδα στις Κυπριακές Αερογραμμές; Αφορά τις συντεχνίες αυτό που ζούμε, αισθάνονται ότι κάτι πήγε στραβά στην ανάλυσή τους; Μάλλον ρητορικό το ερώτημα. Πολιτεύονται ως να μη συμβαίνει τίποτα, έτοιμες να συμβάλουν στην επόμενη ήττα, αντί να αναλάβουν ηγετικό, παιδαγωγικό ρόλο για όσα σημαντικά μπορούν να δοκιμάσουν ως συνδικάτα. 9. Είναι το μνημόνιο ικανό να μας βγάλει από την κρίση; Ασφαλώς όχι! Η τήρησή του έφερε θετικό αποτέλεσμα όπως λ.χ. η ανασυγκρότηση του τραπεζικού συστήματος, έφερε καλά νέα από τα stress tests και την ενοποίηση υπηρεσιών γύρω από το φορολογικό σύστημα. Το ξεπέρασμα της κρίσης χρειάζεται περισσότερα και κυρίως διαφορετικά: εκτεταμένο πρόγραμμα μικρών αναπτυξιακών έργων, κυπριακά σχέδια για τη μεταρρύθμιση στο κράτος, πολιτικές για την αποκέντρωση, την ανάπτυξη, τη μεταρρύθμιση στην παιδεία, το ψηφιακό πρόγραμμα, την αξιοποίηση χαλίτικης γης. 10. Ποιο μπορεί να είναι το μέγιστο μάθημα από την κρίση; Ότι πρώτο μέλημα για ένα κράτος είναι η αναπτυξιακή πολιτική του, η αναδιανεμητική του ταυτότητα, η μείωση των ανισοτήτων, η πίστη στην κοινωνική δικαιοσύνη. Η λύση δεν βρίσκεται ούτε στη νεοφιλελεύθερη ασυδοσία της αγοράς, ούτε στη λύση του κράτους-αγελάδα χωρίς αναπτυξιακό σχέδιο. Λύση με σοσιαλδημοκρατική ταυτότητα: ένας συνδυασμός ανάμεσα στη λειτουργία ενός «κράτους-στρατηγείου», την ανάπτυξη με τον εποπτικό ρόλο στο κράτος, με τόνωση των επενδύσεων από τον ιδιωτικό τομέα, με μετοχοποιήσεις οργανισμών με το πλειοψηφικό πακέτο στο δημόσιο και τη θέληση του κράτους να συνδυάζει την ανάπτυξη με την κοινωνική δικαιοσύνη. Απάντηση της ΡΑΕΚ σε δημοσίευμα της «Κ» ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ τα θέματα που θέλει να καλύψει από την ίδια την Αρχή, ώστε να υπάρχει πλήρης, διαφανής και αντικειμενική ενημέρωση του κοινού. Αποτελεί έκπληξη για την ΡΑΕΚ το γεγονός ότι προχωρήσατε σ αυτό το δημοσίευμα με τις δυσφημιστικές αναφορές και ως εκ τούτου η ΡΑΕΚ και τα Μέλη της επιφυλάσσουν όλα τα νόμιμα δικαιώματά τους σε σχέση με τους δυσφημιστικούς ισχυρισμούς που περιέχει το δημοσίευμα αυτό. Παρακαλούμε όπως προχωρήσετε με την αναγκαία διόρθωση των αναφορών στη ΡΑΕΚ που περιέχονται στο δημοσίευμά σας, για αποκατάσταση της αλήθειας. Με εκτίμηση Γιώργος Σιαμμάς (Πρόεδρος) Κύπρος Κυπριανίδης (Μέλος) Μισώ τους ηγέτες Π οτέ δεν μ άρεσαν οι ηγέτες. Σιχαινόμουν την ιδέα να ηγούμαι των άλλων, και ακόμα περισσότερο να τους ακολουθώ. Ίσως επειδή οι ηγέτες πάντα κουβαλούν αυτή την επιβαλλόμενη έπαρση εκείνου του «εγώ ξέρω καλύτερα». Ίσως γιατί θεωρούσα πως με αυτή τη στάση υπεροχής ξεφτιλίζουν τους υπόλοιπους. Δεν μπορούσα ποτέ να καταλάβω από πού παίρνουν το δικαίωμα να συμπεριφέρονται ως «σοφότεροι». Ούτε να αντιληφθώ γιατί ο κόσμος με τόση ευκολία ακύρωνε τον εαυτό του, κατοχύρωνε το «δίκαιο» σε κάποιον άλλο, απλώς και μόνο επειδή το ζητούσε. Μεγαλώνοντας η ιδέα των ηγετών συνέχισε να με κάνει να νιώθω άβολα. Εκείνη η συνειδητοποίηση ότι η πορεία της χώρας εξαρτάται απόλυτα από τις ικανότητες και τις ορέξεις του ενός ή κάποιων λίγων. Η ευκολία με την οποία μπορούσαν να οδηγήσουν ένα λαό σε αποφάσεις που δεν είναι προς όφελός του. Κυρίως ένα λαό που είναι έτοιμος να δώσει σε κάποιους ολόκληρη την ευθύνη της χώρας, να αγκαλιάσει τον κάθε ηγέτη ως άλλοθι για την εγγενή αδυναμία του να αναλάβει το δικό του μερίδιο ευθύνης. Διότι ένας ηγέτης δεν οδηγεί απαραίτητα πάντα σε κάτι καλό, έστω κι αν έχει προσόντα. Είτε επειδή δεν τον ενδιαφέρει το κοινό καλό, είτε επειδή είναι ιδιαίτερα εγωκεντρικός για να αντιληφθεί πιο είναι, είτε επειδή είναι αρκετά φιλόδοξος για να το κάνει. Εξού και όποτε άκουα κάποιους με απογοήτευση ή και οργή να λένε πως δεν υπάρχουν ηγέτες να εμπνεύσουν και να καθοδηγήσουν τη χώρα και να επικαλούνται την ανάγκη ηγετών ως τη λύση, ήμουν πάντα πολύ επιφυλακτικός. Το πρόβλημα δεν ήταν ποτέ η έλλειψη χαρισματικών ηγετών. Ήταν πάντοτε η απουσία κοινωνίας πολιτών. Ο Μακάριος υπήρξε μια ηγετική φιγούρα ολόκληρου του Ελληνισμού. Σε πολύ μικρότερο βαθμό, το ίδιο και ο Τάσσος. Όσο κι αν κατάφεραν να εμπνεύσουν τον λαό, όμως, τα αποτελέσματα της θητείας τους κάθε άλλο παρά ευεργετικά ήταν για τη χώρα. Το τι κατέστησε τη διακυβέρνησή τους σχεδόν καταστροφική ήταν το επίπεδο της κοινωνίας. Μιας κοινωνίας ευάλωτης στον λαϊκισμό, τη δημαγωγία, τους λαοπλάνους, τους ηγέτες. Που επέτρεψε την αυθαιρεσία, την έπαρση (του «εγώ είμαι η Κύπρος»), που μεγιστοποίησε το «είναι» τους. Αυτή η τυφλή εμπιστοσύνη που οδήγησε αυτούς που ηγούνταν της χώρας να ζουν σ ένα παράλληλο σύμπαν με αποτέλεσμα τις γεμάτες έπαρση λάθος επιλογές. Το πρόβλημα διαχρονικά ήταν η απουσία της κοινωνίας. Που έμαθε με τη μεγαλύτερη ευκολία να δημιουργεί αδιαμφισβήτητους ηγέτες και να κρύβεται πίσω από αυτούς. Στα πρόσωπα ανθρώπων που η ιστορία ουδέποτε δικαίωσε, που μ ένα απίστευτο τρόπο όμως δικαίωνε τον κόσμο για τις επιλογές Του ΑΝΤΩΝΗ ΠΟΛΥΔΩΡΟΥ του. Που έμαθε να κατανοεί την «πραγματικότητα» με ιστορίες ασυμβίβαστων ηρώων και μαχών. Αυτής της αντίληψης ήταν δημιουργήματα οι Βέργας και Χριστοδούλου. Μήπως και αυτοί ηγέτες αυτής της χώρας δεν ήταν; Το πρόβλημα ήταν διαχρονικά η κοινωνία. Που δημιούργησε κόμματα «αδιάφθορα», πολιτικούς που «αγωνιούν περισσότερο». Ηγέτες που-για το «καλό» μας- έστηναν τείχη για να διατηρήσουν τα κεκτημένα τους, κατακερμάτισαν τον λαό για να μείνουν στην εξουσία. Αυτό πληρώνει η χώρα. Την απόλυτη εμπιστοσύνη σε «ηγέτες», που κατέστησε τους θεσμούς ανύπαρκτους και την παρουσία τους (όπως και της κοινωνίας) διακοσμητική. Ακόμα και σήμερα μοιρολατρικά η κοινωνία περιμένει έναν σωτήρα να τη σώσει. Η ίδια κοινωνία που φωνάζει για τους ηγέτες που έκτισε, σήμερα αναζητεί τους επόμενους. Η θεωρία του σπουδαίου ηγέτη όμως που από μόνος του θα οδηγήσει τη χώρα στη λύτρωση έχει ουσιαστικά καταρριφθεί μαζί με την κατάρρευση της χώρας. Η ίδια η πορεία της χώρας έδειξε πως (όσο κι αν η κοινωνία τους έχει ανάγκη) η χώρα δεν τους αντέχει. Δεν ξέρω αν την κοινωνία την έπνιξαν οι ηγέτες, όπως μου είπε ένας φίλος, ή αν τελικά το αντίθετο ισχύει. Η ίδια η κοινωνία (με την αδιαφορία της) έπνιξε τους εν δυνάμει ηγέτες. Αν όμως κάτι απέδειξε πέραν πάσης αμφιβολίας η κρίση είναι πως χωρίς σωστή κοινωνία δεν μπορεί να υπάρξει σωστή ηγεσία. Πως μόνο αν μεταστραφεί η κοινωνία, θα προκύψουν οι κατάλληλοι ηγέτες. Πολιτικοί ηθικοί και ρεαλιστές, που να ενσωματώνουν τις αξίες, τις στάσεις και τους στόχους που θα πρέπει όμως να προϋπάρχουν στην κοινωνία. Είναι γι αυτό που η κοινωνία θα πρέπει να αγαπήσει λιγότερο τους ηγέτες και περισσότερο τον εαυτό της. Εμείς και όχι οι αυτόκλητοι σωτήρες, να οικοδομήσουμε το νέο σύστημα αξιών, που θα υπηρετεί το όραμα μιας κοινωνίας με αξιοπρέπεια, δικαιοσύνη και ίσες ευκαιρίες. Να διεκδικήσουμε το αναφαίρετο δικαίωμα στην επιδίωξη των προσωπικών μας φιλοδοξιών, μέσα από μια κοινωνία, που θα εξασφαλίζει το ίδιο δικαίωμα, σε όλους τους πολίτες. Όσο παραμένουμε πιστοί σε βέβαιες ιδεολογίες, στη ζάλη που προξενεί η υπόσχεση να κάνουν άλλοι για μας αυτά που οι ίδιοι παραλείπουμε, τόσο θα φτιάχνουμε ηγέτες χαρισματικούς, που όμως θα οδηγούν πάντοτε στο ίδιο αρνητικό αποτέλεσμα. Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ είπε «η Ιστορία θα είναι ευγενική μαζί μου, σκοπεύω να τη γράψω». Το ίδιο να πράξουμε και εμείς. Να γράψουμε την ιστορία, αναλαμβάνοντας και το βάρος της ευθύνης της. Μόνο τότε θα μπορέσει κι αυτή να είναι ευγενική μαζί μας. antopoly@cytanet.com.cy

11 11-POLITIKI_Master_cy 19/12/14 21:31 Page 11 Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 11 Μάχη χαρακωμάτων στο ΔΗΚΟ Η διγλωσσία εντός Βουλής των Αντιπροσώπων δηλοί την κλιμάκωση του εσωκομματικού πολέμου Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Σε ένα αέναο εσωκομματικό πόλεμο φαντάζει να βρίσκεται το ΔΗΚΟ, το οποίο μέρα με τη μέρα κλιμακώνεται. Οι προστριβές των δύο στρατοπέδων χρονολογούνται με το κάθε στρατόπεδο να αμφισβητεί ηγεσίες, κίνητρα και πρακτικές αλλήλων. Πλέον οι συγκρούσεις δεν περιορίζονται στους κομματικούς διαδρόμους αλλά φτάνουν μέχρι και τα βουλευτικά έδρανα. Και αυτό γιατί οι προκλήσεις τόσο στην οικονομία όσο και στο Κυπριακό αναγκάζουν τις δύο «τάσεις» του κόμματος να τοποθετούνται πιο έντονα και πιο ανοικτά, επιδιώκοντας η μία πλευρά να επικρατήσει της άλλης. Αυτό αποδεικνύει και η πρόσφατη ολομέλεια της Βουλής για τον κρατικό προϋπολογισμό όπου το αντίπαλο δέος του Νικόλα Παπαδόπουλου, θεώρησε χρέος του να διαχωρίσει τη θέση του από αυτή του κομματικού του αρχηγού. Αν και η «επίσημη» πλευρά του ΔΗΚΟ σημειώνει πως είναι δικαίωμα του κάθε στελέχους να διαφωνεί εφόσον τεκμηριώσει και επιχειρηματολογήσει τη διαφωνία του, οι τοποθετήσεις της προηγούμενης Τρίτης δείχνουν πως η προεδρία του κεντρώου κόμματος αναμένεται να διανύσει μία δύσκολη περίοδο. Μηδενισμός ή διεκδίκηση; Η ομιλία του προέδρου του ΔΗΚΟ από το βήμα της Βουλής στη συζήτηση για τον κρατικό προϋπολογισμό κατακεραύνωνε πρακτικές και χειρισμούς της κυβέρνησης. Μιλούσε για αποτυχία της πολιτικής του «καλού παιδιού» και την ανάγκη μιας πιο σκληρής γραμμής στο εθνικό ζήτημα. Εσωκομματικοί κύκλοι αντέδρασαν στην τοποθέτηση του Προέδρου του ΔΗΚΟ, κάνοντας λόγο για πολιτική μηδενισμού και σκληρή αντιμνημονιακή - αντιπολιτευτική πολιτική που στόχο έχει εξυπηρέτηση προσωπικών φιλοδοξιών και όχι το καλώς νοούμενο συμφέρον του τόπου. «Δεν είναι αντιμνημονιακή πολιτική, είναι ρεαλιστική» απαντά στην «Κ» η Εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου. «Πρέπει με σθένος θάρρος και ρεαλισμό να μην επικυρώνουμε Η τοποθέτηση του Νικόλα Παπαδόπουλου από το βήμα της Βουλής, ανάγκασε το αντίπαλο δέος να διαχωρίσει τη θέση του. Την ίδια στιγμή η «επίσημη» πλευρά του κόμματος απορρίπτει την ύπαρξη δύο σχολών σκέψης εντός του ΔΗΚΟ. αυτά που μας δίδονται αλλά να επιδιώκουμε και να πετυχαίνουμε αυτά που δικαιωματικά μας ανήκουν» συμπληρώνει. «Όταν ένα πολιτικό κόμμα θέτει κάποιες απαιτήσεις καθαρά πολιτικοοικονομικού περιεχομένου και η απάντηση είναι είστε αντιμνημονιακοί αντιλαμβάνεστε ότι αυτό αποδεικνύει τη γύμνια και την έλλειψη επιχειρημάτων» αναφέρει η κ. Ερωτοκρίτου. Οι προειδοποιητικές βολές «Ο ηγέτης που εγώ οραματίζομαι πρέπει να μου πει πρακτικά με ποιο τρόπο θα λύσουμε το εθνικό μας πρόβλημα και να μην περιορίζεται σε αυτά που δεν δεχόμαστε. Έχουμε ανάγκη από πρόταση και όχι από απόρριψη, από θέσεις και όχι από άρνηση. Προσωπικά αυτό τον ηγέτη θα στηρίξω» επεσήμανε από το βήμα της Βουλής η βουλευτής του ΔΗΚΟ Αθηνά Κυριακίδου. Την τοποθέτηση της κ. Κυριακίδου ακολούθησε αυτή του Μάριου Καρογιάν όπου σημείωνε πως «σε αυτή την κοινή πορεία, σε αυτή την εθνική στρατηγική το ΔΗΚΟ ως η μεγάλη πολιτική δύναμη του κέντρου, της ευθύνης και της συναίνεσης οφείλει να συνεχίσει τον ρόλο του σταθεροποιητικού παράγοντα». «Η δική μου εκτίμηση για τον προϋπολογισμό που συζητάμε είναι ότι πρόκειται για έναν προϋπολογισμό που κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση» επεσήμανε στην τοποθέτησή του ο Άγγελος Βότσης, διαφοροποιώντας τη θέση του και αυτός από τον πρόεδρο του κόμματός του στα της οικονομίας. Βολές βουλευτών που άλλες αμφισβητούν την ηγεσία του ΔΗΚΟ και άλλες διαχωρίζουν τη θέση τους από τον Πρόεδρο τόσο στην προσέγγιση του εθνικού ζητήματος όσο και στην οικονομία.οι εν λόγω τοποθετήσεις αποκτούν ιδιαίτερη σημειολογία, αφού οι μάχες των δύο πλευρών φαίνεται να μεταφέρονται εντός της Βουλής, σε ένα πεδίο μάχης όπου ο Νικόλας Παπαδόπουλος εμφανίζεται με αδύναμη φαρέτρα. Αναμένεται να διαφανεί κατά πόσο η διαφοροποίηση των τριών βουλευτών εντός της Βουλής αποτελούν απλώς προειδοποιητική βολή προς τον πρόεδρο του κόμματος ούτως ώστε να μετριάσει τη «σκληρή» γραμμή του ή αν θα προχωρήσουν στην πράξη, αναχαιτίζοντας με την αρνητική τους ψήφο τις πολιτικές που επιθυμεί να εφαρμόσει ο Ν. Παπαδόπουλος Οι τάσεις στο ΔΗΚΟ Οι τοποθετήσεις των δύο μερών στο κοινοβούλιο ερμηνεύονται από κάποιους πολιτικούς κύκλους ότι εντός του ΔΗΚΟ επικρατούν δύο σχολές σκέψης, ενώ άλλοι δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο εξυπηρέτησης προσωπικής ατζέντας. Η «επίσημη» πλευρά δεν διστάζει να ακολουθήσει συγκρουσιακή πολιτική με κυβέρνηση δανειστές και διεθνή παράγοντα ούτως ώστε να διεκδικήσει καλύτερους όρους και στο Κυπριακό και στην οικονομία. Το αντίπαλο δέος από την άλλη πιστεύει σε πιο συναινετικούς και μετριοπαθείς χειρισμούς. Θεωρεί πως η εθνική συνεννόηση μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων της Κύπρου. Αντιθέτως η στείρα αντιπολίτευση μπορεί να βλάψει περαιτέρω την ήδη ευάλωτη κυπριακή οικονομία κατά το αντιπολιτευτικό μέτωπο. Η «φιλοπροεδρική» πλευρά του ΔΗΚΟ ωστόσο φαίνεται να απορρίπτει το ζήτημα δύο σχολών σκέψης. «Το ΔΗΚΟ δεν έχει δύο φωνές στην πολιτική» σημειώνει η Χριστιάνα Ερωτοκρίτου. «Μιλούμε μόνο για την άσκηση και την παραγωγή πολιτικών αποφάσεων. Όσον αφορά αυτό, ουδείς μπορεί να πει ότι υπάρχουν δύο φωνές» εξηγεί η κ. Ερωτοκρίτου. «Είδατε να έχει εκφραστεί μία διαφορετική προσέγγιση όσον αφορά το Κυπριακό; Είδατε να έχει εκφραστεί μια διαφορετική προσέγγιση όσον αφορά τις τεκμηριωμένες εισηγήσεις για τα θέματα της οικονομίας;» διερωτάται η εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΚΟ. Καμπανάκι αποστασίας Το σενάριο αποστασίας της κοινοβουλευτικής ομάδας, ψίθυροι ακούγονται εδώ και αρκετό καιρό εντός του κόμματος, θεωρείται από πολιτικούς κύκλους ως ενδεχόμενο που θα πλήξει την εικόνα του Νικόλα Παπαδόπουλου. Και αυτό γιατί στην κοινή γνώμη ενδεχομένως να περνά το μήνυμα πως ο Νικόλας Παπαδόπουλος δεν είναι σε θέση ούτε να ελέγξει ούτε να πείσει το ίδιο του το κόμμα. «Θεωρώ ότι δεν τίθεται θέμα οποιουδήποτε πολιτικού αρχηγού να πείσει ή να μην πείσει την κοινοβουλευτική του ομάδα» απαντά η Χριστιάνα Ερωτοκρίτου. «Ζητήματα πολιτικής» εξηγεί «λαμβάνονται και σε επίπεδο άλλων οργάνων των κομμάτων και όχι μόνο σε επίπεδο κοινοβουλευτικής ομάδας. Αυτό που πρέπει να απασχολεί όλους τους πολιτειακούς αξιωματούχους είναι κατά πόσο η τεκμηρίωση των αποφάσεών τους θα πείσουν την κοινωνία» επισημαίνει η κ. Ερωτοκρίτου, σημειώνοντας πως το κοινοβούλιο δεν είναι ούτε πρέπει να είναι πεδίο εξάσκησης πολιτικής ατζέντας. «Εκείνο που θα πρέπει να απασχολεί τον κάθε βουλευτή είναι αν θα μπορέσει δημοσίως να τεκμηριώσει πολιτικά και να πείσει την κοινωνία ότι η απόφαση που έλαβε εντός κοινοβουλίου είναι σωστή για τον τόπο» συμπληρώνει. Πάντως, παρά την ψιθυρολογία που επικρατούσε εντόνως για τυχόν αποστασία της κοινοβουλευτικής ομάδας, το ΔΗΚΟ φαίνεται να συναίνεσε ομόφωνα στην αναβολή του νομοσχεδίου των εκποιήσεων για ένα μήνα την περασμένη Πέμπτη. Η αναστολή της δόσης από το ΔΝΤ, συνεπεία της απόφασης της Βουλής για αναβολή, φέρεται να προβλημάτισε ωστόσο εσωκομματικούς κύκλους της «αντιπολίτευσης», οι οποίοι αναφέρουν πως στη δεδομένη περίσταση δεν προέβαλαν ενστάσεις για να μη δυναμιτίσουν το ήδη φορτισμένο εσωκομματικό κλίμα. Ωστόσο, πολιτικοί κύκλοι εκτιμούν πως οι διαστάσεις που λαμβάνει το όλο ζήτημα και το ενδεχόμενο να λαβωθεί περαιτέρω η αξιοπιστία της Κύπρου, ενδεχομένως να δώσει το πάτημα στην «αντιπολιτευόμενη» μεριά να προχωρήσει εν τέλει σε μία πιο σκληρή «αντιπολιτευτική» γραμμή και να αναχαιτίσει τις πολιτικές και τους σχεδιασμούς του Νικόλα Παπαδόπουλου.

12 12-POLITIKI _Master_cy 19/12/14 19:02 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ ΣΤΗΝ «Κ» Νέο κόμμα σε τροχιά πολιτικής αυτονόμησης «Στόχος μας να παράγουμε πολιτική και όχι να ακολουθούμε το παιχνίδι, επικυρώνοντας αποφάσεις που έχουν λάβει άλλοι» Συνέντευξη στη ΜΑΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Πολιτική ποιότητα φαίνεται να αποζητά η ηγεσία του ΔΗΚΟ, σύμφωνα με την εκπρόσωπο Τύπου του κόμματος Χριστιάνα Ερωτοκρίτου. Μιλώντας στην «Κ» η κ. Ερωτοκρίτου επισημαίνει πως η συμμετοχή στη διακυβέρνηση δεν αποτελεί πρώτιστο στόχο του ΔΗΚΟ αλλά η άσκηση παραγωγικής πολιτικής. Σε ό,τι αφορά δε τις διαφωνίες εντός του κόμματος, σημειώνει ότι κάθε πολιτειακός αξιωματούχος οφείλει να εκφράζει τη θέση του, έστω κι αν διαφωνεί με την εκάστοτε ηγεσία, εφόσον τεκμηριώσει και θέσει τα επιχειρήματα, τα οποία θα μπορούν να πείσουν τους πολίτες για το ορθόν της θέσης του. Ξεκινώντας την κουβέντα μας μεταξύ άλλων χαρακτηρίσατε το ΔΗΚΟ ως ένα νέο κόμμα. Ωστόσο, το ΔΗΚΟ έχει σχεδόν 40 χρόνια παρουσίας και από το 1976 είναι μεταξύ δεξιάς και αριστεράς ισορροπούσα δύναμη, η οποία κάποτε καθορίζει το παιχνίδι και κάποτε καθορίζεται από το παιχνίδι. Τι εννοείτε όταν αναφέρεστε τώρα σε νέο κόμμα; Οι βασικοί άξονες πολιτικής του κόμματος παραμένουν οι ίδιοι και οι αρχές μας όπως τέθηκαν το 1976 είναι σήμερα πολύ περισσότερο επίκαιρες και έχουν δικαιωθεί. Όταν μιλώ για νέο κόμμα εννοώ πως είμαστε νέα ηγεσία και ηλικιακά αλλά αυτό δεν θα σήμαινε τίποτα αν δεν είχαμε ποιοτική διαφορά. Χωρίς αυτό να σημαίνει οτιδήποτε και για την προηγούμενη ηγεσία, η οποία έχει επιτελέσει σημαντικό έργο. Αυτή η ηγεσία αντικατοπτρίζει τη φιλοσοφία του ότι αν δεν μπορούμε από μόνοι μας να αυτονομηθούμε πολιτικά και να υπάρξουμε παραγωγικά πολιτικά χωρίς να είμαστε στο όχημα της εκάστοτε κυβέρνησης, δεν έχουμε δικαίωμα να θεωρούμε τους εαυτούς μας πολιτικό κόμμα. Θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι κάποτε το ΔΗΚΟ ακολουθεί το παιχνίδι και τα τελευταία χρόνια είναι γεγονός ότι ακολουθούσε το παιχνίδι. Βασικός στόχος πλέον είναι η παραγωγική πολιτική. Εάν η πολιτική αυτή έχει χώρο και συνάδει με την εκάστοτε κυβέρνηση έχει καλώς, εάν όμως η παραγωγή πολιτικής δεν μπορεί αν συνυπάρξει με την εκάστοτε κυβέρνηση τότε για μας η συμμετοχή στη διακυβέρνηση του τόπου δεν είναι πρώτος στόχος. Θέλουμε να αποδείξουμε πρώτα σε μας και εμπράκτως στην κοινωνία ότι έχουμε δικαίωμα να υπάρχουμε πολιτικά, επειδή είμαστε αυτόνομοι και αυτόφωτοι σε ό,τι αφορά την παραγωγή πολιτικής. Δεν εξαρτάται η επιβίωση του ΔΗΚΟ από το κατά πόσο βρίσκεται προσκολλημένη στο όχημα της εκάστοτε εξουσίας. Πρέπει και θέλουμε να αποδείξουμε ότι παράγουμε πολιτική, δεν επικυρώνουμε αποφάσεις άλλων. Παράγουμε τις δικές μας αποφάσεις οι οποίες είναι και πολιτικά τεκμηριωμένες και αντίκρισμα έχουν στην κοινωνία. Τα περί της μετάβασης του κόμματος σε μια νέα εποχή θα έπρεπε να πείθουν και να βρίσκουν σύμφωνους πρώτα τους εντός ΔΗΚΟ, πράγμα που νομίζω ότι δεν συμβαίνει. Ουδείς έχει το δικαίωμα να στερήσει από κάποιον να εκφράσει την άποψή του. Πρέπει να περάσει ο καιρός όπου ο κάθε κομματικός αξιωματούχος εξέφραζε την συμφωνία του με τις απόψεις του κόμματός του επειδή το επέβαλλε το κόμμα. Εάν ένας κρατικός αξιωματούχος συναινεί σε αυτά που λέει η ηγεσία Γιατί δεν στρέφουμε την προσοχή μας σε εκείνα τα σκάνδαλα τα οποία εν πολλοίς έχουν οδηγήσει στην καταστροφή του τόπου; Εγώ επιμένω να ρωτώ πού είναι η έρευνα για τη Λαϊκή και τον ELA; Η ηγεσία του ΔΗΚΟ φαίνεται να σκληραίνει τη στάση της σε ό,τι αφορά την οικονομία και από τις άλλοτε δηλώσεις περί πιστής εφαρμογής του μνημονίου, πλέον από κάποιους κύκλους χαρακτηρίζεται και ως σκληρή αντιμνημονιακή. Εμείς επιδιώκουμε επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου. Ουδέποτε είπαμε μακάρι να μπορούσαμε ότι είχαμε άλλη επιλογή από το μνημόνιο. Για να είμαστε δίκαιοι. Αν πηγαίναμε πακέτο με την Ισπανία και την Πορτογαλία, όταν το έλεγε ο Νικόλας Παπαδόπουλος, τότε θα μπορούσαμε να αποφύγουμε το κούρεμα. Στην πορεία της εφαρμογής του μνημονίου προκύπτει ότι πολλά μπορούν να γίνουν τα οποία μπορούν να διαφοροποιήσουν κατά πολύ το τι θα γίνει στο άμεσο μέλλον. Σε όλες τις χώρες που εφάρμοσαν το μνημόνιο κάποιες πρόνοιες έχουν αλλάξει. Γιατί να μη γίνει και στην περίπτωσή μας; Αυτό δεν θεωρείται αντιμνημονιακή πολιτική, είναι ρεαλιστική πολιτική. Επιμένουμε ότι πρέπει να έχουμε το σθένος, το θάρρος και Αυτή η ηγεσία αντικατοπτρίζει τη φιλοσοφία του ότι αν δεν μπορούμε από μόνοι μας να αυτονομηθούμε πολιτικά και να υπάρξουμε πολιτικά παραγωγικοί χωρίς να είμαστε στο όχημα της εκάστοτε κυβέρνησης, δεν έχουμε δικαίωμα να θεωρούμε τους εαυτούς μας πολιτικό κόμμα, υπογραμμίζει στην «Κ» η εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου. απλά επειδή τα λέει η ηγεσία, αυτό αποτελεί παρωχημένη μέθοδο, μία αντίληψη που δεν αντανακλάται στη σημερινή πραγματικότητα. Ένας αξιωματούχος θα πρέπει να εκφράζει τη δική του άποψη και να συναινεί ή να διαφωνεί με τις εκάστοτε προτάσεις αν υπάρχει τεκμηρίωση και επιχειρηματολογία για την άρνηση και τη συναίνεσή του. Από εκεί και πέρα το ορθό της κάθε άποψης δεν θα το κρίνει ούτε η ηγεσία του οποιουδήποτε κόμματος αλλά η κοινωνία. Η κοινωνία και ο μέσος πολίτης θα κρίνουν ποιοι πολιτικοί ήταν/είναι ειλικρινείς και ποιοι πραγματικά έχουν το καλό νοούμενο συμφέρον του τόπου σαν άξονα της επιχειρηματολογίας και των αποφάσεών τους. Στο πλαίσιο της νέας αντίληψης, Το νέο αντιμνημονιακό ΔΗΚΟ και ο ρεαλισμός τον ρεαλισμό να μην επικυρώνουμε αυτά που μας δίδονται αλλά να ζητούμε και να επιδιώκουμε αυτά που δικαιωματικά μας ανήκουν. Όταν ένα πολιτικό κόμμα θέτει κάποιες απαιτήσεις κάποιες διεκδικήσεις καθαρά πολιτικοοικονομικών περιεχομένων και η απάντηση είναι, «είστε αντιμνημονιακοί» αντιλαμβάνεστε ότι αυτό αποδεικνύει τη γύμνια και την έλλειψη επιχειρημάτων για να απαντήσει σε αυτά τα αιτήματα. Αυτή είναι και η απάντησή σας σε όσους ερμηνεύουν τη στάση του προέδρου του ΔΗΚΟ ως στρατηγική για τον προεδρικό θώκο, τις εκλογές του 2018; Πρώτα να δούμε πώς θα βγάλουμε το επόμενο έτος στην οικονομία και στο Κυπριακό. Δεν ξέρω ποιοι ασχολούνται με το 2018 σίγουρα όμως δεν είναι ούτε το ΔΗΚΟ ούτε ο Νικόλας Παπαδόπουλος. Δεν υπάρχει πιο ξεκάθαρη τοποθέτηση. Παρά τις διαφωνίες που εκφράζετε ως κόμμα απέναντι στους χειρισμούς της κυβέρνησης τόσο στην οικονομία όσο και στο Κυπριακό, φαίνεται να βλέπετε με θετικό μάτι τις τελευταίες κινήσεις της κυβέρνησης σε επίπεδο σύναψης συμμαχιών με γειτονικές χώρες. Θέλω να είμαι δίκαιη με την κυβέρνηση. Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις με τις γειτονικές χώρες και ιδιαίτερα με το Ισραήλ η προσέγγιση της είναι και σωστή και θετική. Έχει πετύχει καλά αποτελέσματα, τα οποία έχουμε χαιρετίσει. Θα πρέπει όμως να αποδείξουμε ότι επειγόμαστε να υλοποιήσουμε αυτά που έχουμε συμφωνήσει και να τα εμβαθύνουμε. Αυτή τη στιγμή οι χώρες της ανατολικής Μεσογείου έχουν να αντιμετωπίσουν την απειλή των ισλαμιστών φονταμενταλιστών. Η μοναδική ασφαλής έξοδος από την ανατολική Μεσόγειο ανεπιφύλακτα και εκ των πραγμάτων περνά από τη θάλασσα τον αέρα και το έδαφος της Κύπρου. Άρα είναι προς όφελος των χωρών της ανατολικής Μεσογείου να εξακολουθήσει η Κυπριακή Δημοκρατία να είναι ασφαλής, διότι η ασφάλεια της σημαίνει και ασφάλεια και για τις υπόλοιπες χώρες. Να θεωρήσουμε συνεπώς ότι ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι τα τελευταία χρόνια το ΔΗΚΟ δεν παρήγε πολιτικό παιχνίδι, το ακολουθούσε. Στόχος είναι η παραγωγική πολιτική και όχι η συμμετοχή στη διακυβέρνηση. το ΔΗΚΟ είναι σύμμαχος της κυβέρνησης και στις κινήσεις σύναψης συμμαχιών και στον τρόπο χειρισμού των τουρκικών προκλήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ; Εφόσον η κυβέρνηση παραμείνει σταθερή και εμβαθύνει αυτά που έχει συμφωνήσει με τις γειτονικές χώρες ανεπιφύλακτα ναι. Σε ό,τι αφορά την διαχείριση των τουρκικών προκλήσεων εγώ θέλω να εμπιστευθώ τις τελευταίες τοποθετήσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Νίκου Χριστοδουλίδη ότι δεν μπορεί να τεθεί το θέμα ενέργειας πριν από τη λύση του Κυπριακού. Αντλώ επιβεβαίωση από την τοποθέτηση του κυβερνητικού εκπροσώπου ότι δεν αρκεί η απόσυρση του «Μπαρμπαρός», αφού αυτό δεν αποκλείει επάνοδό του, όταν και εφόσον η Τουρκία το αποφασίσει. Επάνοδος στις συνομιλίες μπορεί να γίνει μόνο όταν η Τουρκία αποδείξει εμπράκτως ότι σέβεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και αν υπάρχουν διαβεβαιώσεις εγγυήσεις από χώρες κλειδιά ότι αυτό δεν θα επαναληφθεί. πώς αντιμετωπίζετε τα σκάνδαλα που βλέπουν το φως της δημοσιότητας στην Πάφο; Έχουμε «παφοποιήσει» την κατάσταση, για ένα ζήτημα που έσκασε στην Πάφο αλλά αφορά ολόκληρη την κοινωνία και όχι μόνο στην πολιτική αλλά και γενικότερα. Τα κακώς έχοντα στην Πάφο, εάν τελικά αποδειχθούν ενώπιον της δικαιοσύνης, στην οποία έχω απόλυτη εμπιστοσύνη, τότε θα πάρουν τον δρόμο τους. Εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα, οπουδήποτε υπάρχουν κακώς έχοντα πρέπει να αποδεικνύονται και να αναδεικνύονται και εκείνοι που έχουν συμμετάσχει σ αυτά να τιμωρηθούν παραδειγματικά. Η επικαιρότητα έχει καλώς ή κακώς- αναδείξει σε μοναδική έκταση το ζήτημα της Πάφου. Ορθά το είπατε, όμως χωρίς να μειώνω την σοβαρότητά του, αναρωτιέμαι γιατί δεν στρέφουμε την προσοχή μας σε εκείνα τα σκάνδαλα τα οποία εν πολλοίς έχουν οδηγήσει στην καταστροφή του τόπου; Γιατί αν μη τι άλλο στην Πάφο μπορούμε να πούμε ότι η υπόθεση έχει πάρει τον δρόμο της δικαιοσύνης. Εγώ επιμένω να ρωτώ πού είναι η έρευνα για τη Λαϊκή και για τον ELA; ΤΟ ΔΗΚΟ του μέλλοντος Έχετε μιλήσει για ένα νέο κόμμα με κύριο στόχο την παραγωγική πολιτική. Ποιο ΔΗΚΟ θέλετε να βλέπετε μετά μερικά χρόνια; Θέλω να είμαι ένα κόμμα που όταν τοποθετούμαι η κοινωνία να πιστεύει στην ειλικρίνεια της τοποθέτησής μου. Ένα κόμμα που να βρίσκει σωστές λύσεις στα προβλήματα που η κοινωνία αντιμετωπίζει. Αυτό αφήνει για μένα το οποιοδήποτε εκλογικό και κομματικό ποσοστό αδιάφορο. Είτε στηρίζει κάποιος είτε όχι το ΔΗΚΟ να αναγνωρίζουν ότι αυτά που λέμε είναι αντικειμενικά ειλικρινή σωστά, είναι προϊόν μελέτης και εμβάθυνσης και δεν είναι ούτε επιδερμικά ούτε λαϊκίστικα ούτε έχουν κομματικές σκοπιμότητες. Θέλω την ποιότητα, την παραγωγή της πολιτικής. Πολιτικής που να έχει απτά αποτελέσματα που να μη μπορεί κανένας να πει ή να επιχειρηματολογήσει ότι γίνεται με την οποιαδήποτε εκλογική σκοπιμότητα. Θέλω να λειτουργούμε ως κόμμα αλλά σαν να μην υπάρχουν ποτέ εκλογές. Για να μπορείτε όμως να περάσετε τις πολιτικές που επιθυμείτε θα πρέπει να έχετε κερδίσει ωστόσο και ένα σεβαστό ποσοστό. Θεωρώ ότι αν πετύχουμε τον στόχο τον οποίο σας έχω περιγράψει πιο πάνω η στήριξη αναπόφευκτα θα έρθει. Είμαι σίγουρη ότι θα πείσουμε. Άλλωστε άξονας και ο φάρος της ηγεσίας αυτού του κόμματος είναι αυτός που σας έχω ήδη περιγράψει. Η μυστηριώδης κακοποίηση του υιού Μιχαηλίδη Ένα περίεργο έγκλημα σε ξενοδοχείο της Αθήνας όπου συνεχίζεται η δίκη του πρώην υπουργού για το σκάνδαλο Τσοχατζόπουλου ΑΘΗΝΑ Του TAΣOY TEΛΛΟΓΛΟΥ O άγνωστος άνδρας ζητούσε επίμονα από τη ρεσεψιόν του ξενοδοχείου στην λεωφόρο Ποσειδώνος, στο Παλαιό Φάληρο, τον ένοικο του δωματίου 601 του έκτου ορόφου. Ο ρεσεψιονίστ αναγκάσθηκε να τηλεφωνήσει: «Ένας φίλος σας σάς ζητά εκ μέρους του Γιώργου» είπε ο ρεσεψιονίστ και μέχρι να αντιδράσει, ο άγνωστος είχε χαθεί προς το ασανσέρ. Ο Μάριος, γιος του πρώην υπουργού της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ντίνου Μιχαηλίδη, που δικάζεται για συνέργεια στη δωροδοκία του Άκη Τσοχατζόπουλου, αντελήφθη από το τηλεφώνημα της ρεσεψιόν ότι κάτι δεν πάει καλά. Όταν βγήκε από το δωμάτιό του, το 601, όπου διέμενε επί μήνες με το όνομα «Νικολαΐδης», αντίκρισε στον διάδρομο τον άνθρωπο που του είχε μιλήσει από τη ρεσεψιόν να χτυπάει την πόρτα του δωματίου 610. Όταν τον πλησίασε αυτός τον ρώτησε αν «είναι ο κ. Νικολάου». Ο 42χρονος Μάριος Μιχαηλίδης απάντησε αρνητικά. Πήρε το ασανσέρ υπηρεσίας και κατέβηκε στο ισόγειο. Ένας άλλος άνδρας ήταν στην πόρτα του ξενοδοχείου, φράζοντας εμφανώς την έξοδο. Ο Μιχαηλίδης έτρεξε πίσω από τη ρεσεψιόν για να προστατευθεί αλλά ήταν ήδη αργά, καθώς ο άνθρωπος που τον αναζητούσε στον 6ο όροφο ήταν ήδη στο ισόγειο. Με δύο ακόμα συνεργούς του άρχισαν να τον κλοτσάνε. Έβαλε τα χέρια πάνω από το κεφάλι του. Χρησιμοποίησε το πέτσινο μπουφάν μαζί με τα χέρια του για να προστατεύσει το κεφάλι του από τις κλωτσιές. Την ώρα που οι άγνωστοι τον κλωτσούσαν επαναλάμβαναν: «Έχεις και δικηγόρους». Ήταν 7 παρά 20 το βράδυ και η ρεσεψιόν του ξενοδοχείου ήταν γεμάτη. Όταν ήρθε η αστυνομία και ο Μιχαηλίδης μεταφέρθηκε σε γνωστή ιδιωτική κλινική διαγνώσθηκε ρωγμώδες κάταγμα στο 8ο και 9ο πλευρό και μώλωπες στο πρόσωπο. Την υπόθεση ανέλαβε το τμήμα ανθρωποκτονιών της Ελληνικής Αστυνομίας. Η δίκη Σύμφωνα με την Ελληνική Αστυνομία οι άνδρες που χτύπησαν τον Μάριο Μιχαηλίδη και οι οποίοι δεν είχαν καλυμμένα τα πρόσωπά τους πιθανώς να ήθελαν να στείλουν ένα μήνυμα για τους δικηγόρους της οικογένειας που υπερασπίζονται τον πρώην υπουργό Ντίνο Μιχαηλίδη και τον γιο του Μιχάλη στην υπόθεση των δωροδοκιών και της νομιμοποίησης εσόδων στα ΤΟΡ-Μ1. Από ποιον όμως; Η οικογένεια Μιχαηλίδη έχει συγκρουσθεί στη δίκη διά των συνηγόρων της τόσο με τον βασικό μάρτυρα Νικόλαο Ζήγρα όσο και με τον έτερο κατηγορούμενο Φουάντ O Nτίνος Μιχαηλίδης και ο γιος του Μιχάλης κατηγορούνται για νομιμοποίηση εσόδων στην υπόθεση των δωροδοκιών και της νομιμοποίησης εσόδων στα ΤΟΡ-Μ1. Αλ Ζαγιάντ. Ο κ. Ζήγρας που έχει καταθέσει ότι ο κ. Μιχαηλίδης έφερε 80 εκατομμύρια δραχμές σε μία βαλίτσα για τον κ. Τσοχατζόπουλο συγκρούσθηκε πολλές φορές με το πατέρα και τον γιο Μιχαηλίδη και τους συνηγόρους τους αλλά σε μία διαδικασία σχετικά διαφανή και δημόσια στο δικαστήριο. Αντίθετα ο Φουάντ αλ Ζαγιάντ δεν εμφανίσθηκε αυτοπροσώπως αλλά δικάζεται διά του συνηγόρου του αν και θα μπορούσε να μη δικασθεί μέχρι τη σύλληψή του. Με ένα υπόμνημά του στις 16/11/2014 ο Σύρος πρώην συνέταιρος της οικογένειας Μιχαηλίδη σε πολλές δουλειές εκτός Ελλάδος υποστήριξε ότι ουδέποτε είχε σχέση με τον Τσοχατζόπουλο ή με τον Ζήγρα και ότι έδωσε επιταγές στον κ. Ντίνο Μιχαηλίδη για άλλες δραστηριότητες. Όλες οι πράξεις δωροδοκίας εκπορεύθηκαν από τον κ. Βλάσση Καμπούρογλου που έχει αποβιώσει. Οι συνήγοροι του Μιχαηλίδη απέδειξαν τις παραμονές του περιστατικού ότι ο Φουάντ διέθετε μια σειρά εταιρειών, την ύπαρξη των οποίων έχει αποκρύψει ενώ δεν έχει αναφερθεί και στο γεγονός ότι τα εκατομμύρια δολάρια, που εκταμιεύει από προσωπικό του λογαριασμό μένουν ακέραια στους λογαριασμούς των Μιχαηλίδη χωρίς να δίνονται σε τρίτους. Αντίθετα η πλευρά του Σύρου υποστηρίζει ότι εκπρόσωποι των Μιχαηλίδη απέκρυψαν την ύπαρξη ενός οικογενειακού τραστ στο Λιχτενστάιν στο οποίο έκρυβαν πολλά εκατομμύρια δολάρια από δραστηριότητες στην πολιτική, τον τουρισμό και τις επιχειρήσεις. Ο Φουάντ Αλ Ζαγιάντ που είναι ο μόνος πρωταγωνιστής στην υπόθεση με απευθείας πληρωμές από την ΑΝΤΕΥ έχει εγκαταλείψει την Κύπρο, όπου γνώριζε κάθε πολιτικό και ζει στον Λίβανο. Αλλά πηγές προσκείμενες σε αυτόν απορρίπτουν τόσο τη σύνδεσή του με το περιστατικό στο Παλαιό Φάληρο όσο και τη σύνδεσή του με τις «μίζες» στον Τσοχατζόπουλο. «Από τον προσωπικό του λογαριασμό θα εκταμίευε το ποσό;» αναρωτιούνται. Η δίκη συνεχίζεται στις 12 Ιανουαρίου.

13 13-POLITIKI_Master_cy 19/12/14 21:44 Page 13 Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 13 Η Πάφος φέρνει κοντά ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ Αναβιώνει η τριμερής συνεργασία των κομμάτων, o ΔΗΣΥ μπορεί να καταλήξει και σε ψήφο κατά συνείδηση στις εκλογές Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ Νέα δεδομένα στην κομματική σκακιέρα επιδιώκουν να δημιουργήσουν ΑΚΕΛ, ΔΗ- ΚΟ και ΕΔΕΚ, με τη συμφωνία στην οποία φαίνεται να έχουν καταλήξει για τον κοινό υποψήφιο στις επαναληπτικές εκλογές της 11ης Ιανουαρίου στην Πάφο. Τα τρία κόμματα, τα οποία ξεπέρασαν τους σκοπέλους που υπήρχαν στην επιλογή κοινού υποψηφίου αναβίωσαν την τριμερή συνεργασία τους, ως παρακαταθήκη για το μέλλον. Με βάση την τροπή που πήραν οι κομματικές διεργασίες σε τοπικό επίπεδο, εξάγεται το συμπέρασμα ότι πρώτα το ΑΚΕΛ και το ΔΗΚΟ και στη συνέχεια η <<<<<<< Άριστος Βασιλειάδης, Φαίδωνας Φαίδωνος, Δώρος Παφίτης και Ανδρέας Χρυσάνθου είναι οι τέσσερεις υποψήφιοι που θα διεκδικήσουν τη θέση του δημάρχου Πάφου. ΕΔΕΚ εξέφρασαν εμπράκτως την βούλησή τους να βρεθούν και πάλι σε κοινή πορεία. Καταλυτικό ρόλο στις εξελίξεις φαίνεται να έπαιξε η σύγκλιση ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ στο πρόσωπο του υποψηφίου δημάρχου και η αποδοχή από την ΕΔΕΚ στο όνομα της συναίνεσης, όπως λέχθηκε από τοπικά στελέχη του Κινήματος. Ο εκλεκτός της νέας τριμερούς συνεργασίας επί παφιακού εδάφους προέρχεται από το ΔΗΚΟ με χαλαρή κομματική σχέση και δράση, όπως λέγεται, και ακούει στο όνομα, Άριστος Βασιλειάδης, λογιστής το επάγγελμα, γιος του παλαιού βουλευτή του ΔΗΚΟ Νίκου Βασιλειάδη. Το ΑΚΕΛ φαίνεται ότι τοποθετήθηκε θετικά στη μία από τις δύο προτάσεις του ΔΗΚΟ (η άλλη αφορούσε τον γιατρό Φίλιππο Κρητιώτη), θεωρώντας ότι καλύπτει τα κριτήρια που είχε θέσει για ένα πρόσωπο το οποίο Ο Δώρος Παφίτης υποστηρίζεται από τη Συμμαχία Πολιτών. να μην είναι κομματικό. Ωστόσο, τη ζυγαριά φαίνεται να έγειρε η απόφαση της ΕΔΕΚ να μην επιμείνει στην υποψηφιότητα Άκη Χρυσόμηλου, κάτι που άνοιξε τον δρόμο για την πρώτη σοβαρή σύγκλιση των τριών κομμάτων σε ένα κοινό υποψήφιο. Καταλυτικό ρόλο στην αναβίωση της τριμερούς συνεργασίας στην Πάφο έπαιξαν οι ηγεσίες των κομμάτων σε κεντρικό επίπεδο, που φαίνεται να συμφώνησαν στην ανάγκη εξεύρεσης ενός κοινού υποψηφίου, έργο το οποίο ανατέθηκε προς υλοποίηση στα τοπικά στελέχη. Η διαφαινόμενη τριμερής, όπως εκτιμάται, θα ανακατέψει την κομματική τράπουλα στην Πάφο, όσο και αν τα κόμματα προσπαθούν να πείσουν ότι οι επαναληπτικές εκλογές της Πάφου δεν προσφέρονται για τεστ των κομματικών συσχετισμών. Το κομματικό ντιλ που εν μέρει έχει σχηματοποιήσει την εικόνα των προεκλογικών διεργασιών για την επιλογή υποψηφίου δημάρχου της Πάφου, είχε ως αφετηρία την καταρχήν συμφωνία ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ. Ωστόσο, καταλυτικό ρόλο διαδραμάτισε η αντίδραση της ΕΔΕΚ, προκειμένου Ο Άριστος Βασιλειάδης, στον οποίο φαίνεται να καταλήγουν ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ για τον δημοτικό θώκο της Πάφου. Την ερχόμενη εβδομάδα αποφασίζει ο ΔΗ- ΣΥ. Ο Φαίδωνας Φαίδωνος αναμένεται να είναι υποψήφιος και χωρίς κομματική στήριξη. Ο ανεξάρτητος υποψήφιος Ανδρέας Χρυσάνθου. ο Άριστος Βασιλειάδης να κριθεί ότι πληροί τα κριτήρια του υπερκομματικού. Περισσότερο το ΑΚΕΛ ανέμενε την απόφαση των σοσιαλιστών, για να καθορίσει η Επαρχιακή Γραμματεία του κόμματος στην Πάφο την τελική εισήγησή της προς την εκλογική συνδιάσκεψη του Σαββάτου. Η συμφωνία που επιτεύχθηκε σε κεντρικό επίπεδο μεταξύ ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ φαίνεται ότι «πίεσε» την Επαρχιακή του Κινήματος να αφήσει πίσω της την ανεξάρτητη υποψηφιότητα Άκη Χρυσόμηλου. Οι ΕΔΕΚίτες της Πάφου στις τελικές διαβουλεύσεις με τα άλλα δύο κόμματα πήγαν με την υποψηφιότητα Μάκη Ρουσή, γνωρίζοντας ότι αυτή θα απορριφθεί. Η εναλλακτική θέση που είχαν ήταν να αποδεχθούν την υποψηφιότητα Βασιλειάδη στο όνομα της συναίνεσης και παρά τις επιφυλάξεις που διατύπωσαν, ότι δεν ανταποκρίνεται στο ζητούμενο των καιρών και των απαιτήσεων του Δήμου Πάφου. Η συμπόρευση της ΕΔΕΚ, έστω με επιφυλάξεις, άνοιξε τον δρόμο, ώστε η Επαρχιακή Γραμματεία του ΑΚΕΛ να εισηγηθεί στην εκλογική συνδιάσκεψη του Σαββάτου την υποστήριξη του Άριστου Βασιλειάδη από το ΑΚΕΛ. Όλα ανοικτά για ΔΗΣΥ Η γνωστοποίηση της κατ αρχήν απόφασης ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ για συνεργασία προκάλεσε κλίμα ανησυχίας στα τοπικά συναγερμικά στελέχη, με κάποια εξ αυτών να εκφράζουν φόβους ότι το κόμμα με τους χειρισμούς που έγιναν απομονώθηκε και ότι θα βρεθεί στη δύσκολη θέση να ακολουθήσει τις εξελίξεις. Με τα δεδομένα που φαίνεται ότι διαμορφώνονται στην Πάφο, ο Συναγερμός, όπως μας ελέχθη, έχει δύο επιλογές: Να συνταυτιστεί με την επιλογή του Άριστου Βασιλειάδη ή να κατεβάσει δικό του υποψήφιο. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» η τάση που φαίνεται να διαμορφώνεται σε μια μερίδα της Επαρχιακής Γραμματείας του ΔΗΣΥ είναι η υποστήριξη της κοινής υποψηφιότητας ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, εκφράζοντας ανησυχία, ότι μια κομματική υποψηφιότητα στην παρούσα στιγμή μπορεί να έχει τα μη αναμενόμενα αποτελέσματα. Ωστόσο, από τον Συναγερμό ανεπίσημες πηγές μας έλεγαν, ότι στις κομματικές διαβουλεύσεις δεν προτάθηκε ανεξάρτητη υποψηφιότητα εγνωσμένου κύρους. Ο Συναγερμούς, εφόσον επισημοποιηθούν οι αποφάσεις των άλλων κομμάτων, θα εξετάσει όλα τα δεδομένα και θα λάβει τις τελικές αποφάσεις. Με την απόφαση του ΠΓ η ελευθερία κινήσεων αφήνεται στο Εκτελεστικό και στον αρχηγό της παράταξης. Ωστόσο, η τάση που φαίνεται να επικρατεί, είναι το κόμμα να μην υποδείξει επίσημα υποψήφιο, αλλά να δώσει τα ποιοτικά κριτήρια που θα πρέπει να διαθέτει, όπως τα σκιαγράφησε το Πολιτικό Γραφείο του Κόμματος, με πρώτο «το τεκμήριο της εντιμότητας και της αποφασιστικότητας για την κάθαρση στο Δήμο». Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες φαίνεται ότι ο Φαίδωνας Φαίδωνος, δημοτικός σύμβουλος του Συναγερμού θα προχωρήσει εξαγγέλλοντας την ανεξάρτητη υποψηφιότητά του.

14 14-EPIKAIROTHTA_Master_cy 19/12/14 21:10 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 Νέα σελίδα στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ Το άνοιγμα του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα προς την Κούβα και το τελευταίο απομεινάρι από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου NEA YOΡΚΗ Ανάλυση του ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗ Την Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου ο Μπαράκ Ομπάμα ξάφνιασε τους Αμερικανούς και την παγκόσμια κοινή, ανακοινώνοντας την έναρξη της διαδικασίας εξομάλυνσης των σχέσεων των ΗΠΑ με την Κούβα, με πρώτο βήμα την σύναψη διπλωματικών σχέσεων. Παρότι από την προεκλογική εκστρατεία του 2008 ο Ομπάμα δεν είχε αποκλείσει μία τέτοια κίνηση προκαλώντας μάλιστα την έντονη αντίδραση του ρεπουμπλικανού ανθυποψηφίου του Τζον Μακέιν ουδείς υποπτεύθηκε τις έντονες παρασκηνιακές διαβουλεύσεις που λάμβαναν χώρα μεταξύ των δύο χωρών, με τη διευκόλυνση του Βατικανού, της Ελβετίας και του Καναδά. Ούτε ακόμη κι όταν πριν από ακριβώς ένα χρόνο, ο φωτογραφικός φακός απαθανάτισε μία θερμή χειραψία των προέδρων Μπαράκ Ομπάμα και Ραούλ Κάστρο, στην κηδεία του Νέλσον Μαντέλα. Το κουβανικό πρόβλημα θεωρείτο για πολλούς το τελευταίο απομεινάρι του ψυχρού πολέμου και ανυπέρβλητο εμπόδιο, με δεδομένη την κρίση των πυραύλων της Κούβας, την απόβαση στον Κόλπο των Χοίρων, το εμπάργκο και την παρουσία πέραν του ενός εκατομμυρίου Κουβανών φυγάδων στις ΗΠΑ, πολλοί από τους οποίους με ιδιαίτερα σκληροπυρηνικές απόψεις. Ωστόσο, σύμφωνα με τον πρώην επικεφαλής των μυστικών επιχειρήσεων της CIA στην Κούβα στη δεκαετία του 90, Τζέρι Κομισάρ, <<<<<< Η απουσία διπλωματικών σχέσεων και το εμπάργκο που επέβαλαν οι ΗΠΑ, αντί να απομονώσει την Αβάνα, στην πραγματικότητα απομόνωσε την Ουάσιγκτον στον ΟΗΕ και κυρίως στο δυτικό ημισφαίριο. στην πραγματικότητα υπήρχε μικρή ανάγκη στο να αφιερώνουν τόσο προσοχή οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες στη χώρα αυτή μετά την απόσυρση των σοβιετικών πυραύλων από το νησί το Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης όλοι οι λόγοι που σχετίζονταν με τον ψυχρό πόλεμο εξαλείφθηκαν, αφού πλέον η Κούβα σταμάτησε να χρησιμοποιείται για επιχειρήσεις στην Αφρική, όπου βοηθούσε και με ενόπλους απελευθερωτικά κινήματα (όπως στην Αγκόλα). Όμως έμεναν οι υπόλοιποι και σοβαρότεροι λόγοι, που σχετίζονταν με τα δόγματα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής για το Δυτικό Ημισφαίριο και ιδιαίτερα το «Πόρισμα του Θεόδωρου Ρούσβελτ» (Roosevelt Corollary) το 1904 (μετά τον αποκλεισμό της Βενεζουέλας από τους χρεώστες της Βρετανία, Γερμανία και Ιταλία το ), με το οποίο ο τότε Αμερικανός πρόεδρος όριζε την ηγεμονία και το δικαίωμα επέμβασης των ΗΠΑ σε κάθε μέρος του δυτικού ημισφαιρίου, όταν έρχονταν σε διενέξεις με ευρωπαϊκές δυνάμεις. Το πόρισμα Ρούσβελτ αιτιολόγησε τις επεμβάσεις των ΗΠΑ στην Κούβα ( ), Νικαράγουα ( , , ) και Αϊτή ( ) Δομινικανή Δημοκρατία ( ) και καταργήθηκε από την πολιτική «Καλής Γειτονίας» του Προέδρου Φράνκλιν Ρούσβελτ, όμως ουσιαστικά επανήλθε το 1954 με τη διακήρυξη του τότε υπουργού Εξωτερικών Τζον Φόστερ Ντάλες, με στόχο να αιτιολογήσει την αμερικανική επέμβαση στη Γουατεμάλα. Η απουσία διπλωματικών σχέσεων ΗΠΑ-Κούβας και το εμπάργκο που επέβαλαν οι ΗΠΑ, αντί να απομονώσει την Κούβα, στην πραγματικότητα απομόνωσε τις ΗΠΑ, τόσο στον ΟΗΕ, όσο και κυρίως στο δυτικό ημισφαίριο. Όταν μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης εξέλιπαν οι λόγοι που αιτιολογούσαν αμερικανικές επεμβάσεις στο δυτικό ημισφαίριο (κάθε πολιτική αλλαγή θεωρείτο σοβιετική διείσδυση στην «αυλή των ΗΠΑ») πολλές χώρες της Λατινικής και Κεντρικής Αμερικής απέκτησαν αριστερές κυβερνήσεις. Με εξαίρεση την περίπτωση της Βενεζουέλας, καμία δεν θεωρήθηκε απειλή για τα αμερικανικά στρατηγικά συμφέροντα. όλες αυτές οι χώρες ωστόσο δημιούργησαν ισχυρό μπλοκ υπέρ της Κούβας, το οποίο συνέτεινε στην επιρροή και στις υπόλοιπες του ημισφαιρίου, ακόμη και του Μεξικό, δημιουργώντας ισχυρό μοχλό πίεσης στις ΗΠΑ. Αλλά και στον ΟΗΕ, το ψήφισμα κατά του εμπάργκο εγκρινόταν κάθε χρόνο από τη Γενική Συνέλευση με τεράστια πλειοψηφία, ενώ παρά τις πιέσεις των ΗΠΑ η Κούβα χάρη στις σχέσεις της με την Ομάδα των 77 εκλεγόταν συχνά πυκνά στο Σ.Α., to ΕCOSOC κ.ά. σώματα του ΟΗΕ. Ποιος θα κερδίσει Έντονες πιέσεις ωστόσο δεχόταν και η Κούβα, καθώς το εμπάργκο σε συνδυασμό με την διακοπή της βοήθειας από τη Ρωσία και τα προβλήματα της Βενεζουέλας, επιδείνωσαν τη φτώχεια και την ανέχεια του πληθυσμού. Όσοι όμως πίστευαν ότι το εμπάργκο θα προκαλούσε εξέγερση του λαού σε βάρος του Φιντέλ Κάστρο κι αργότερα του Ραούλ, μάλλον δεν μελέτησαν καλά την πολιτική ιστορία της Κούβας, από τον Χοσέ Μαρτί (που μνημόνευσε στη διακήρυξή του ο Ομπάμα) μέχρι σήμερα. Ο κουβανικός αντιαμερικανισμός έχει τις ρίζες του στις συνεχείς επεμβάσεις των Αμερικανών στην Κούβα για περισσότερο από έναν αιώνα, δημιουργώντας έναν ιδιότυπο εθνικισμό που νίκησε με την επανάσταση του Πολλοί ιστορικοί και πολιτικοί αναλυτές ισχυρίζονται πως αν οι ΗΠΑ αντιδρώντας στις εθνικοποιήσεις γης και επιχειρήσεων (ιδιοκτησίας μας ελάχιστης μειοψηφίας γαιοκτημόνων και καπιταλιστών που συνεργάστηκαν με το καθεστώς Μπατίστα, καταδικάζοντας τον πληθυσμό στην εξαθλίωση) δεν προχωρούσαν σε επεμβάσεις στην Κούβα, ο Φιντέλ Κάστρο θα παρέμενε φίλος της Αμερικής. Υποχρεώθηκε όμως για να επιβιώσει να εναγκαλιστεί τη σοβιετική κυβέρνηση, να βγάλει από τη φυλακή την ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος και να γίνει στο τέλος και ηγέτης του και συνάμα πηγή έμπνευσης όλων των αριστερών κινημάτων της Λατινικής Αμερικής και του Τρίτου Κόσμου. Ήταν γι αυτούς του λόγους που η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης δεν επηρέασε πολιτικά την Κούβα και τον λαό, που προτίμησε την ανέχεια από το να υποκύψει στην Αμερική. Βέβαια, το καθεστώς είχε σε ισχύ πολλούς ανελεύθερους νόμους, περιορίζοντας την ελευθερία του Τύπου, πολυκομματικές εκλογές, ελεύθερη δημιουργία οργανώσεων κ.ά., μέτρα που το έκαναν επίσης ευάλωτο ακόμη σε φίλους του. Την ίδια στιγμή οι ανάγκες της χώρας για συνάλλαγμα ήταν τεράστιες. Για να υπερβεί τις δυσκολίες του εμπάργκο έπρεπε να κάνει ανοίγματα σε άλλες χώρες, για εξασφάλιση επενδύσεων. Αυτό ξεκίνησε από τις αρχές της δεκαετίας του 90 και τα τελευταία χρόνια επί προεδρία Ραούλ Κάστρο έγιναν μεγάλα ανοίγματα για τη δημιουργία μικρών επιχειρήσεων από Κουβανούς. Αυτές οι μικρές επιχειρήσεις δίνουν οικονομική διέξοδο σε χιλιάδες οικογένειες που ζούσαν με ελάχιστα χρήματα. Έδωσαν όμως κι ένα πάτημα στον Μπαράκ Ομπάμα να στηρίξει τη νέα του πολιτική, καθώς με τα μέτρα που ανακοίνωσε επιτρέπουν και σε Αμερικανούς μη κουβανικής καταγωγής που δεν έχουν συγγενείς στην Κούβα, να στέλνουν χρήματα, είτε ως βοήθεια είτε υπό μορφή δανείων, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν το κεφάλαιο για χιλιάδες ακόμη μικρές ή και μεσαίες ιδιωτικές επιχειρήσεις στην Κούβα. Αυτό σε συνδυασμό με άλλα μέτρα φιλελευθεροποίησης π.χ. η επέκταση της χρήσης του διαδικτύου και των επικοινωνιών με την βοήθεια αμερικανικών επιχειρήσεων στις τηλεπικοινωνίες αποτελούν την ελπίδα του Ομπάμα και των συνεργατών του πως θα λειτουργήσουν καταλυτικά για μεγαλύτερες αλλαγές στην Κούβα. Μέση Ανατολή και Κυπριακό; Παρότι ο Ομπάμα επικρίθηκε για το άνοιγμα προς την Κούβα ως «νέος Κάρτερ», κέρδισε αρκετά εύσημα γιατί χωρίς τυμπανοκρουσίες έδειξε στη δεύτερη θητεία του πως μπορεί να λύσει σοβαρά θέματα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Η Κούβα ήταν το τρίτο μεγάλο θέμα που ο Μπαράκ Ομπάμα πέτυχε μέσω μυστικής διπλωματίας, μετά τις συνομιλίες με το Ιράν και τις συνομιλίες με την Κίνα, οι οποίες κατέληξαν σε συμφωνία για την κλιματική αλλαγή. Βέβαια και στο Ιράν οι επικρίσεις που δέχεται η πολιτική Ομπάμα στο εσωτερικό είναι τεράστιες, κυρίες από τη συντηρητική και πλειοψηφούσα πτέρυγα του εβραϊκού λόμπι. Πολλοί, μάλιστα, υποστηρίζουν πως αν στα επόμενα δύο χρόνια της θητείας δεν καταφέρει να πετύχει συμφωνία για το Παλαιστινιακό, θα καταρρεύσουν κι οι συνομιλίες με τους Ιρανούς. Αν το θετικό αυτό ντόμινο της πολιτικής του Αμερικανού προέδρου συμπαρασύρει και το «μπλοκ» του Κυπριακού, απομένει να το δούμε στην πράξη. Όμως σε αντίθεση με τα υπόλοιπα θέματα όπου ο Αμερικανός Πρόεδρος είχε συγκεκριμένη πολιτική από την αρχή στην περίπτωση της Κύπρου θα πρέπει να ομολογήσει το λάθος του. Ότι η Τουρκία, η χώρα την οποία επισκέφθηκε πρώτη απ όλες ως Πρόεδρος, θα μπορούσε ποτέ να αποτελέσει μοντέλο μετριοπαθούς μουσουλμανικού κράτους. Μεγάλο πολιτικό ρίσκο Η εξαγγελία του Μπαράκ Ομπάμα δεν έχει ακόμη αλλάξει τίποτε στις σχέσεις Κούβας ΗΠΑ και δεν θα επηρεάσει το εμπάργκο, το οποίο επιβλήθηκε με νόμο του Κογκρέσου. Το πρώτο βήμα είναι η σύναψη των διπλωματικών σχέσεων. Οι διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο χωρών ξεκινούν σε χαμηλό επίπεδο και στα τέλη Ιανουαρίου θα αναβαθμιστούν σε επίπεδο υφυπουργών Εξωτερικών, με την επίσκεψη στην Αβάνα της υφυπουργού Ρομπέρτα Τζέικομπσον, στο πλαίσιο των συνομιλιών για μεταναστευτικά ζητήματα που λαμβάνουν χώρα κάθε έξι μήνες από το Την ίδια στιγμή ξεκινά από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κι άλλες αμερικανικές υπηρεσίες η εξέταση των προϋποθέσεων για να αφαιρεθεί η Κούβα από τον κατάλογο των χωρών που υποστηρίζουν την τρομοκρατία. Πέραν του ανοίγματος των περιορισμών στην αποστολή εμβασμάτων στην Κούβα, θα αρθούν και κάποια εμπόδια στα ταξίδια αμερικανών, καθώς θα καταργηθεί η καθιερωμένη για τα ταξίδια στην Κούβα ανάκριση κατά την επιστροφή στην Αμερική από άνδρες της Αρχής Μετανάστευσης. Το γραφείο Αμερικανικών Συμφερόντων στην Αβάνα θα αναβαθμιστεί σε πρεσβεία. Ωστόσο, υπάρχει η απειλή από μέλη του Κογκρέσου να απορρίψουν τα κονδύλια του προϋπολογισμού και βέβαια να μπλοκάρουν τον διορισμό πρέσβη. Ακόμη δυσκολότερη θα είναι η άρση του εμπάργκο, αν και υπάρχει η εκτίμηση πως οι τάσεις στην αμερικανοκουβανική κοινότητα έχουν πλέον αλλάξει και οι υποστηρικτές της σκληρής γραμμής είναι περίπου ισοδύναμοι μ αυτούς που επικροτούν το αμερικανικό άνοιγμα. Το θέμα πάντως σίγουρα θα αφήσει πληγές στο Δημοκρατικό Κόμμα κι ίσως του στοιχίσει τις προεδρικές εκλογές του 2016, με δεδομένη τη μεγάλη δύναμη της Κουβανικής Κοινότητας στην πολιτεία της Φλόριδας. Η Χίλαρι Κλίντον που στηρίζει το άνοιγμα του Ομπάμα αναμένεται να δεχθεί σοβαρές επιθέσεις αν έχει αντίπαλο το 2016 τον γερουσιαστή Φλόριδας Ρούμπιο ή τον πρώην κυβερνήτη Φλόριδας Τζεμπ Μπους. Graduate School Officer Closing date: 23 rd January 2015 The Cyprus Institute (CyI) is seeking for a highly motivated and versatile professional for its Graduate School whose primary responsibility will be to coordinate the school s administrative activities and, in cooperation with other administrative staff and academics to take the lead in a number of activities for the development of the School. A more detailed description of the position, position-specific candidate requirements, and procedure for applying is available at where the reference number for the position is posted.

15 15-YGEIA_Master_cy 19/12/14 16:11 Page 15 Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 YΓΕΙΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 15 Ονειροπόληση, η θερμοκοιτίδα της δημιουργίας Επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ο εγκέφαλος δεν είναι σχεδιασμένος για να παραμένει σε κατάσταση μόνιμης συνειδητότητας Της ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΣΑΝΟΥΔΟΥ Με την αύξηση της παραγωγικότητας να αποτελεί ύψιστο στόχο εντός και εκτός χώρου εργασίας, κανένας δεν είναι ιδιαίτερα πρόθυμος να παραδεχτεί ότι υποκύπτει συστηματικά σε στιγμιαίες ονειροπολήσεις, ενώ υποτίθεται ότι δουλεύει εντατικά, διαβάζει ή παρακολουθεί με προσήλωση τον συνομιλητή του. Κρυμμένοι πίσω από το πέπλο της ανωνυμίας, οι συμμετέχοντες σε επιστημονικές έρευνες αποδεικνύονται πιο πρόθυμοι να ομολογήσουν: για παράδειγμα, πάνω από το 75% ατόμων που απασχολούνται σε δουλειές χωρίς πνευματικές απαιτήσεις, όπως οι οδηγοί φορτηγών ή οι ναυαγοσώστες, χρησιμοποιούν την ονειροπόληση ως «αντίδοτο» στη ρουτίνα, διαπίστωσε η ομάδα του καθηγητή Ερικ Κλίνγκερ, από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα. Στην πραγματικότητα, όλοι μας περνάμε περίπου το 50% του χρόνου μας βυθισμένοι σε σκέψεις που ελάχιστα σχετίζονται με την παρούσα στιγμή. Η μόνη δραστηριότητα η οποία φαίνεται ότι μας απορροφά πλήρως είναι το σεξ ή τουλάχιστον αυτό δήλωσαν όσοι συμμετείχαν σε πρόσφατη έρευνα των καθηγητών Ντάνιελ Γκίλμπερτ και Μάθιου A. Κίλινγκσγουορθ από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ. Για να αντιμετωπίσουν την επιδημία, διευθυντές εταιρειών απαγορεύουν στους υπαλλήλους τους την πρόσβαση σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, έντρομοι γονείς καταφεύγουν σε ψυχολόγους για μια διάγνωση «ελλειμματικής προσοχής», σύζυγοι κατηγορούνται για αδιαφορία και συγγραφείς γίνονται πλούσιοι γράφοντας εγχειρίδια για τη βελτίωση της ικανότητας συγκέντρωσης. Κι όμως, πολλές μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις έγιναν τυχαία -ο Αρχιμήδης, ο Νεύτωνας και ο Αϊνστάιν είναι μόνο ελάχιστα παραδείγματαενώ οι περισσότεροι καλλιτέχνες αναγνωρίζουν ότι η έμπνευση έρχεται πηγαία, σε στιγμές χαλάρωσης ή άσκοπης νοητικής περιπλάνησης. Στο βιβλίο τους «Η θετική πλευρά της σκοτεινής σας πλευράς» («The Upside of Your Dark Side»), οι γνωστικοί επιστήμονες Τοντ Κάσνταν και Ρόμπερτ Μπίσγουος-Ντίνερ υπογραμμίζουν ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν είναι κατασκευασμένος για να παραμένει σε μια κατάσταση μόνιμης συνειδητότητας. «Η ονειροπόληση είναι η θερμοκοιτίδα της δημιουργικότητας», αναφέρει ο Τοντ Κάσνταν μιλώντας στη διαδικτυακή έκδοση των New York Times. Η «στοχοποίηση» των αφηρημένων φαίνεται ότι άρχισε να συστηματοποιείται παράλληλα με την ενταντικοποίηση της παραγωγής στις Η ονειροπόληση ευνοεί τη δημιουργικότητα και την εφευρετικότητα στην επίλυση προβλημάτων, ενώ αποτελεί απαραίτητο στάδιο της μάθησης. βιομηχανίες, γιατί αφενός η μονότονη επαναλαμβανόμενη εργασία δεν ευνοεί τη συγκέντρωση και αφετέρου οι απρόσεκτοι εργάτες είναι επιρρεπείς σε ατυχήματα. Για τον Φρόιντ, η ονειροπόληση ήταν δείγμα ανωριμότητας και τα «όνειρα της ημέρας» τίποτα περισσότερο από εκφράσεις καταπιεσμένων. Εντούτοις, από το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα οι ονειροπόλοι απέκτησαν τους πρώτους οπαδούς τους εντός της επιστημονικής κοινότητας, με κατεξοχήν εκπρόσωπο τον καθηγητή Ψυχολογίας Jerome L. Singer, ο οποίος διατύπωσε τον όρο «θετική παραγωγική ονειροπόληση», διαχωρίζοντάς την από τις εμμονικές ή ενοχικές σκέψεις και την αδυναμία συγκέντρωσης. Ηταν, επίσης, ο πρώτος επιστήμονας που επιχείρησε να αποδείξει στην πράξη ότι οι ονειροπόλοι είναι πιο δημιουργικοί, ενώ από τις δικές του έρευνες προκύπτει ότι τα παιδιά με πιο «ζωηρή» φαντασία τείνουν να είναι λιγότερο επιθετικά και πιο ικανά για ενσυναίσθηση. Σήμερα, γνωρίζουμε ότι η φαινομενικά άσκοπη νοητική περιπλάνηση είναι απαραίτητο στάδιο της μάθησης και της δημιουργίας αναμνήσεων: οι πρόσφατα αποκτημένες γνώσεις, πληροφορίες και εμπειρίες περνούν στον «σκληρό δίσκο» του εγκεφάλου καθώς τις ανακαλούμε στη μνήμη μας σε ανύποπτο χρόνο. Επιπλέον, σε αρκετές περιπτώσεις η λύση ενός προβλήματος αναδύεται μπροστά στα μάτια μας ακριβώς τη στιγμή που νομίζουμε ότι το έχουμε βγάλει από το μυαλό μας. Το 2012, επιστημονική ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας δημοσίευσε τα αποτελέσματα της έρευνάς της που αποδεικνύουν ότι, για άγνωστα προς το παρόν αίτια, ο εγκέφαλος είναι πιο ικανός στην επίλυση προβλημάτων όταν είμαστε απασχολημένοι σε απλές, μη απαιτητικές δραστηριότητες. Οι επιδόσεις των συμμετεχόντων σε ένα ειδικά σχεδιασμένο παιχνίδι μνήμης βελτιώθηκαν κατά 40% όταν τους επιτράπηκε να κάνουν ένα σύντομο διάλειμμα, στη διάρκεια του οποίου έπρεπε να φέρουν εις πέρας μια εύκολη αποστολή. Επεκτείνοντας τη θεωρία του Jerome Singer, ο καθηγητής Scott Barry Kaufman, διευθυντής του Ινστιτούτου Φαντασίας του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, υποστηρίζει με πλήθος επιχειρημάτων ότι η ονειροπόληση δεν είναι απλά χάσιμο χρόνου. «Αφαιρούμαστε, από επιλογή ή άθελα μας, γιατί τα οφέλη είναι απτά αν τα δούμε υπό το πρίσμα των στόχων και των επιδιώξεων που έχουν πραγματικά σημασία για μας», αναφέρει σε άρθρο που δημοσίευσε μαζί με τους συνεργάτες του στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Psychology. «Το να διαβάσεις το ίδιο κείμενο τρεις φόρες επειδή έχασες τη συγκέντρωσή σου είναι ασήμαντη απώλεια, αν αυτή ανάπαυλα σου επέτρεψε να ανακαλέσεις μια πολύτιμη ανάμνηση, να καταλήξεις σε ένα σημαντικό συμπέρασμα ή να κατανοήσεις ένα γεγονός που σε προβλημάτιζε». Οι καρκινικοί όγκοι κατά μελανώματος <<<<<<< Ειδικό εμβόλιο στο νοσοκομείο Hadassah της Ιερουσαλήμ. Στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Hadassah της Ιερουσαλήμ εφαρμόζεται πρόγραμμα θεραπείας για ασθενείς με προχωρημένο μελάνωμα, χορηγώντας τους εμβόλια που φτιάχνονται από τους ίδιους τους καρκινικούς όγκους των ασθενών, ωθώντας έτσι το ανοσοποιητικό τους σύστημα να καταπολεμήσει την ασθένεια. «Σήμερα βιώνουμε μια επανάσταση στη θεραπεία του μελανώματος, διότι πάντα πιστεύαμε ότι το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να καταπολεμήσει τον καρκίνο», δήλωσε η δρ Μικάλ Λοτέμ, επικεφαλής του Κέντρου Ανοσοθεραπείας Μελανώματος και Καρκίνου του Hadassah. Η θεραπεία, όπως εξήγησε, επιστρατεύει το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς για να καταπολεμήσει το προχωρημένο μελάνωμα. Όπως ανακοινώθηκε, παρόλο που μόλις φέτος ξεκίνησε το πρόγραμμα στο νοσοκομείο, η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια από τη δρα Λοτέμ, η οποία εργάστηκε για δύο χρόνια στο National Cancer Institute στο Bethesda των ΗΠΑ υπό την καθοδήγηση του dρος Στιούαρτ Ρόζενμπεργκ, ενός πρωτοπόρου της σύγχρονης ανοσοθεραπείας του καρκίνου. Η δρ Λοτέμ δημιούργησε εμβόλιο το οποίο χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση προχωρημένων περιστατικών της ασθένειας τα τελευταία 16 χρόνια. Χρησιμοποιώντας τον όγκο του ίδιου του ασθενούς για να παρασκευάσει το εμβόλιο, η κλινική εμπειρία της δρος Λοτέμ αποκαλύπτει ότι όσοι εμβολιάστηκαν έχουν αυξημένα ποσοστά Η δρ Μικάλ Λοτέμ, επικεφαλής του Κέντρου Ανοσοθεραπείας Μελανώματος και Καρκίνου του νοσοκομείου Hadassah. επιβίωσης σε σχέση με αυτούς που δεν εμβολιάστηκαν. Μέχρι σήμερα, πάνω από 200 πάσχοντες έχουν υποβληθεί σε θεραπεία με πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα σε σχέση με την ασφάλεια, έλλειψη τοξικότητας και αποτελεσματικότητα. Η εκδοχή 2014 του εμβολίου της δρος Λοτέμ έχει σχεδιαστεί γενετικά για να χρησιμοποιεί την τελευταία ανοσολογία και να ενισχύσει την ανοσοποιητική ανταπόκριση στον όγκο. Τριάντα ασθενείς έχουν ενταχθεί στην ομάδα θεραπείας και η Δρ Λοτέμ δηλώνει ότι οι ενδείξεις καταγράφουν ότι το εμβόλιο προκαλεί ισχυρή ανοσία. Τώρα ελπίζει ότι αυτό θα μεταφρασθεί σε βελτίωση των ποσοστών επιβίωσης των ασθενών. Το Hadassah έχει, επίσης, ξεκινήσει τη χορήγηση μιας ακόμα πιο προηγμένης θεραπείας για μεταστατικό μελάνωμα, η οποία αναπτύχθηκε από τον Δρα Ρόζενμπεργκ και είναι διαθέσιμη μόνο σε 12 ιατρικά κέντρα διεθνώς. Με τη χρήση «θετής μεταφοράς διηθούντων τον όγκο λεμφοκυττάρων (TILs)», η αγωγή αυτή γνωστή και ως θεραπεία TIL βασίζεται στην εξαγωγή ανοσοκυττάρων από τον όγκο μελανώματος και τον πολλαπλασιασμό τους σε δισεκατομμύρια κύτταρα σε εξειδικευμένο χημείο. Τα κύτταρα στη συνέχεια μεταμοσχεύονται πίσω στον ασθενή. Ασθενής 75 χρόνων, για τον οποίο άλλες θεραπείες δεν είχαν αποτέλεσμα, ανταποκρίνεται καλά στην αγωγή και η κατάσταση του βελτιώνεται καθημερινά.

16 16-GNOMES ELLADA_Master_cy 20/12/14 01:12 Page Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Kυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 Who lost Greece? Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ Μοιραία η πορεία Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ Αν η Ελλάδα πέσει στα βράχια θα κλιμακωθεί μια διεθνής συζήτηση για το ποιος θα έχει την ευθύνη γι αυτό. Εντάξει, όλοι μας γνωρίζουμε τις ευθύνες του εγχώριου πολιτικού συστήματος, τις παλινωδίες, την ατολμία και την έλλειψη όρεξης για πραγματικές μεταρρυθμίσεις. Κρίσιμο ρόλο έπαιξαν όμως και οι διεθνείς παίκτες, οι οποίοι οδήγησαν την κατάσταση σε αδιέξοδο τραβώντας το σχοινί πολύ περισσότερο από ό,τι άντεχαν η κοινωνία και το πολιτικό σύστημα. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Το Βερολίνο θέλησε από την πρώτη στιγμή της κρίσης να εμπλέξει το ΔΝΤ και στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες. Ηταν προσωπική επιλογή του κ. Σόιμπλε. Οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό σε μια τιμωρητική διάθεση απέναντι στην Αθήνα, αλλά και στην ανάγκη να υπάρξει ένα φύλλο συκής απέναντι στη γερμανική κοινή γνώμη πριν αποφασισθεί η παροχή βοήθειας. Οι θεωρίες περί πρόθεσης των ΗΠΑ να βάλουν πόδι στην Ευρώπη μέσω ΔΝΤ είναι μάλλον αστείες, ειδικά αν αναλογισθεί κανείς τη μεγάλη κόντρα Ουάσιγκτον - Βερολίνου για την ακολουθούμενη πολιτική λιτότητας. Το ΔΝΤ έκανε πολλά λάθη, διαφόρων ειδών. Οταν μπορούσε να πιέσει για διαρθρωτικές αλλαγές αντί για στυγνές περικοπές δεν το έκανε, διότι ο κ. Στρος - Καν λειτουργούσε «πολιτικά» και δεν ήθελε να πιέσει την κυβέρνηση Παπανδρέου. Υποτίμησε απίστευτα, σχεδόν ανόητα, τις καταστροφικές επιπτώσεις που θα είχε στην ελληνική οικονομία η κρίση του τραπεζικού συστήματος, το απαγορευτικό κόστος δανεισμού για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Πώς θα αυξάνονταν οι εξαγωγές υπό αυτές τις συνθήκες; Πώς θα άλλαζε η παραγωγική δομή της χώρας χωρίς χρήμα; Το ΔΝΤ ήταν επίσης αυτό που υποστήριζε από την πρώτη στιγμή ότι δίχως αναδιάρθρωση του χρέους το πρόγραμμα δεν θα έβγαινε. Υποσχόταν σε τακτά διαστήματα ότι θα πιέσει αφόρητα τους Ευρωπαίους προκειμένου να βρεθεί λύση στο χρέος. Την κρίσιμη στιγμή υπαναχώρησε και δεν έθεσε καν το ζήτημα. Η ΕΚΤ, από την πλευρά της, ακολούθησε σε κάθε βήμα το ΔΝΤ, εκτός από το ζήτημα του χρέους. Οταν τόλμησε η ελληνική κυβέρνηση να το θίξει ακροθιγώς, ο κ. Τρισέ έστειλε την περίφημη επιστολή που αποκάλυψε η «Κ», με την οποία προειδοποιούσε ότι αν τεθεί θέμα χρέους οι ελληνικές τράπεζες θα εξαφανισθούν. Κατά τ άλλα, όταν η Κομισιόν επέμενε να υπάρξει ένα νέο σύστημα επιτήρησης για την Ελλάδα, η ΕΚΤ αντιδρούσε έντονα. Το Βερολίνο, από τη δική του πλευρά, αντιλαμβανόταν την ανάγκη μιας νέας συνεννόησης με την τρόικα, αλλά κολλούσε πάντοτε στην εμμονή του κ. Σόιμπλε να παραμείνει το ΔΝΤ μέρος του προγράμματος. Ετσι φτάσαμε στον περασμένο Σεπτέμβριο. Η επιλογή άρχισε να γίνεται σαφής. Αν η τρόικα επέμενε σε ένα νέο γύρο-μαμούθ η κυβέρνηση δεν θα άντεχε, θα έπεφτε. Η Κομισιόν έβλεπε το πρόβλημα, ο κ. Γιουνκέρ έκανε ό,τι μπορούσε, αλλά ΔΝΤ και ΕΚΤ ήταν άτεγκτοι. Η κ. Λαγκάρντ είχε ξεκαθαρίσει ότι χωρίς «περισσότερο αίμα» η διαπραγμάτευση δεν θα έκλεινε. Η κ. Μέρκελ έκανε ότι δεν άκουγε τίποτα περί ρύθμισης του χρέους και υποστήριζε ότι «έχει ξοδέψει πολύ κεφάλαιο για την Ελλάδα και την Πορτογαλία και χωρίς στήριξη από τον κ. Σόιμπλε δεν μπορούσε να κάνει τίποτα». Τα μεγάλα funds που έχουν επενδύσει στη χώρα μας προειδοποιούσαν ότι με τη σκληρή πολιτική η Ελλάδα θα μπει σε μεγάλη πολιτική κρίση, η ανάκαμψη θα απειληθεί σοβαρά, οι όποιες μεταρρυθμίσεις έχουν γίνει θα ανατραπούν σε ένα βράδυ. Η Ουάσιγκτον δεν πίεσε και ο Νο2 του ΔΝΤ κ. Λίπτον δεν σήκωσε ποτέ το τηλέφωνο. Το Πεκίνο, που έπαιξε κρίσιμο ρόλο το 2012, δεν θέλησε να παρέμβει. Πριν από περίπου ενάμιση μήνα δόθηκε μια σκληρή μάχη στο παρασκήνιο. Η Κομισιόν έχασε, η ΕΚΤ απείχε, το ΔΝΤ επικράτησε. Το γιατί δεν το έχουμε μάθει ακόμη. Μία εξήγηση είναι ότι ΔΝΤ και Σόιμπλε αποφάσισαν από κοινού ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα ερχόταν στην εξουσία είτε με συμφωνία με την κυβέρνηση είτε χωρίς. Τράβηξαν, λοιπόν, το χαλί και επίσπευσαν τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Αν τα πράγματα πάνε στραβά είναι ενδιαφέρον να δούμε ποιοι θα χάσουν. Το ΔΝΤ έχει απολύτως εξασφαλισμένα τα δανεικά προς την Αθήνα. Η Ευρώπη μπορεί να θεωρεί ότι δεν υπάρχει πια συστημικός κίνδυνος από την Ελλάδα, αλλά αυτό θα φανεί μόνο στο τέλος του επεισοδίου. Το Βερολίνο θα πρέπει να εξηγήσει στους Γερμανούς γιατί αυτό που η καγκελάριος αποκαλούσε ελληνικό επίτευγμα κατέρρευσε. Οι Ελληνες πολίτες θα υποφέρουν. Σε ακαδημαϊκά σεμινάρια με όλους τους πρωταγωνιστές ένα μεγάλο ζήτημα ενδέχεται να είναι «ποιος έχασε την Ελλάδα;». Σε κατατονική κατάσταση περιήλθε η κυβερνητική πλειοψηφία μετά την πρώτη ψηφοφορία για την ανάδειξη Προέδρου της Δημοκρατίας και ήταν λογική και αναμενόμενη αντίδραση. Δυσάρεστη έκπληξη επίσης το γεγονός ότι από τους πέντε ανεξάρτητους βουλευτές που εψήφισαν υπέρ της υποψηφιότητος Δήμα, μόνον ο ένας είχε κεντροδεξιά προέλευση. Οι υπόλοιποι προέρχονταν από την Αριστερά. Οι συντηρητικής διαμορφώσεως βουλευτές -ανεξάρτητοι ή ανήκοντες σε άλλα κόμματα εκτός της Ν.Δ.- δεν ανταποκρίθηκαν στην έκκληση Σαμαρά. Η μάχη επανασυσπειρώσεως της Δεξιάς εδόθη και εχάθη, προς το παρόν βεβαίως. Αυτά καθ όσον αφορά την πρώτη ψηφοφορία. Μια άλλη δυσάρεστη εξέλιξη είναι ότι η «στρατηγική» που εξεπόνησε η κυβέρνηση για τις ψηφοφορίες -εκλογή Προέδρου ή χάος- υπερκεράσθηκε ευθύς μετά την καταμέτρηση των ψήφων. Το δεσπόζον θέμα είναι πλέον οι εκλογές το οποίο δεν προβάλλεται μόνον από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ομολογείται εμμέσως από στελέχη της πλειοψηφίας. Παράλληλα διακινούνται ιδέες για ανάληψη «πρωτοβουλίας», όπως υπερκέραση του αδιεξόδου, με τη δημιουργία κυβερνήσεως ειδικού σκοπού ή άλλα ηχηρά παρόμοια, που ο κ. Σαμαράς απορρίπτει. Βεβαίως πριν από την τρίτη ψηφοφορία θα διατυπώσει πρόταση συναινετική για να διασκεδάσει δυσμενείς τυχόν εντυπώσεις. Το αποτέλεσμα είναι ότι ενώ η όλη «στρατηγική» είχε στόχο να επιρριφθούν οι ευθύνες για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών κατ αποκλειστικότητα στον κ. Τσίπρα, η άρνηση της κυβερνήσεως να «συναινέσει» στην εκπόνηση λύσεως «συμβιβαστικής» -δεν έχει προσδιορισθεί τίποτε το συγκεκριμένο- αρχίζει να εμπλέκει σταδιακώς και τους κ. Σαμαρά και Βενιζέλο με την προοπτική «ασταθείας» που συνεπάγεται η προσφυγή στις κάλπες. Αξιο παρατηρήσεως ότι «πρωτοβουλίες» της μορφής αυτής προέρχονται κυρίως από την Κεντροαριστερά. Στη Ν.Δ. η κατάσταση είναι συγκεχυμένη, αλλά εξωτερικώς τουλάχιστον αρραγής. Οι βουλευτές της Κεντροδεξιάς δεν έχουν διαμόρφωση ανάλογη εκείνης των συναδέλφων τους του ΠΑΣΟΚ. Κινήσεις αμφισβητήσεως της ηγεσίας, που εκδηλώθηκαν κατά καιρούς στο ΠΑΣΟΚ, είναι απλώς αδιανόητες. Πέραν τούτου, ανακτορικά πραξικοπήματα της μορφής αυτής δεν είναι δυνατόν να εκδηλωθούν εάν δεν στηρίζονται από ένα ισχυρό και παρεμβατικό κατεστημένο, που πλέον δεν υπάρχει, αν και ορισμένοι προσποιούνται πως το εκφράζουν. Ούτε είναι στον χαρακτήρα του κ. Σαμαρά να υποκύψει σε πιέσεις και συστάσεις. Τα χρονικά περιθώρια είναι ασφυκτικά. Οι διαδικασίες εκλογής Προέδρου θα ολοκληρωθούν στις 29 Δεκεμβρίου και σε περίπτωση αδιεξόδου, η χώρα οδηγείται αναποδράστως σε εκλογές, εκτός βεβαίως απροόπτου. Τα επιτελεία των κομμάτων λειτουργούν σε αυτήν τη βάση. Παρέλκει πιθανόν κάθε προσπάθεια αποφυγής του μοιραίου. Το βέβαιο είναι ότι οι εκλογές, εάν τελικώς προκύψουν, θα διεξαχθούν με όρους εμφυλιακής συγκρούσεως και με ευθύνη όλων των κομμάτων που σήμερα εκπροσωπούνται στη Βουλή, δίχως καμία εξαίρεση. Ευκταίο θα ήταν να μην είχαμε οδηγηθεί σε αυτήν την άκρως ριψοκίνδυνη κατάσταση. Ομως τοιούτοι έπρεπον ημίν Αρχιερείς, ενδεχομένως. Αλλά εις την πολιτική φρενίτιδα που σύρεται η χώρα ας διατηρήσουμε οι πολίτες κάπως την ψυχραιμία μας, αφού οι ηγέτες μας απώλεσαν κάθε αίσθηση του μέτρου. ΑSSOCIATED PRESS Η τέλεια συνωμοσία Οι καταγγελίες περί απόπειρας χρηματισμού βουλευτών για να ψηφίσουν υπέρ του κυβερνητικού υποψηφίου για την Προεδρία της Δημοκρατίας καλλιεργούν κλίμα καχυποψίας και συνωμοσίας οδηγώντας σε περαιτέρω πόλωση. Εάν οι καταγγελίες του ΣΥΡΙΖΑ και των Ανεξάρτητων Ελλήνων ευσταθούν, σκοτεινά συμφέροντα προσκείμενα στην κυβέρνηση και στο κατεστημένο χρησιμοποιούν αθέμιτα μέσα για να κρατηθούν στην εξουσία συνεπώς, οι δυνάμεις του Καλού και του Φωτός είναι αυτές που μάχονται υπέρ της καταψήφισης του υποψηφίου προέδρου, με στόχο τις πρόωρες εκλογές και τη ριζική αλλαγή πολιτικής. Εάν υπάρχει τέτοια συνωμοσία, όμως, τα έως σήμερα αποτελέσματα δείχνουν ότι είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Αντιθέτως, φαίνεται να οδεύουμε προς διάλυση της Βουλής και πρόωρες εκλογές, όπου, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ο ΣΥΡΙΖΑ θα βγει πρώτο κόμμα. Εάν αναλογιστούμε πόσο οι εταίροι μας στην Ε.Ε. και οι άλλοι δανειστές θα ήθελαν να αποφύγουν αυτό το ενδεχόμενο, συνάγεται ότι η πολιτική βούληση μεγάλης μερίδας των Ελλήνων είναι ισχυρότερη από τις επιθυμίες και τη στρατηγική των ισχυρότερων χωρών της Ευρώπης και των διεθνών οργανισμών. Είναι ισχυρότερη και από τις ανησυχίες όσων Ελλήνων φοβούνται τις συνέπειες μιας ρήξης με την Ευρώπη - είτε είναι «ολιγάρχες» είτε μισθωτοί με λίγες καταθέσεις, είτε επιχειρηματίες που ήλπιζαν σε λίγη σταθερότητα. Ολοι όσοι δεν θέλουν εκλογές τώρα είναι ανίσχυροι μπροστά στην αναμενόμενη ανατροπή. Πώς γίνεται, όμως, και τόσοι άλλοι είναι έτοιμοι να παίξουν την τύχη τους (και της χώρας) σε μια ζαριά; Γιατί πιστεύουν πως ό,τι έρθει δεν θα είναι χειρότερο απ όσα ζουν τώρα; Μήπως η αποδοχή της ενδεχόμενης ανατροπής είναι αποτέλεσμα μιας ιδιότυπης συνωμοσίας, που δεν υποκινείται από κάποιους σκοτεινούς κύκλους αλλά εκτυλίσσεται εδώ και δεκαετίες; Οι Ελληνες παραδέρνουν μεταξύ εξάντλησης και ουτοπίας. Η κυβέρνηση δεν μπορεί να συγκεντρώσει τις ψήφους που χρειάζεται για να αποφύγει τις πρόωρες εκλογές. Οι δανειστές στήριξαν τη χώρα έως ένα σημείο, αλλά δεν είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν άλλο την κυβέρνηση, επειδή δεν τήρησε τις δεσμεύσεις της. Η κυβέρνηση, όπως κάθε άλλη πριν απ αυτήν, επιχειρηματολογεί ότι εάν οι ξένοι δεν δείξουν κατανόηση θα βρεθούν να διαπραγματεύονται με τη σημερινή αντιπολίτευση. Για πρώτη φορά, Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ όμως, οι δανειστές είπαν, λίγοπολύ, «δεν πειράζει, ούτε με εσάς είδαμε προκοπή. Ας το ρισκάρουμε». Οι δανειστές αναγνωρίζουν κάποιες αλλαγές, αλλά δεν διατίθενται να επενδύουν άλλο σ ένα όχημα που «δεν τραβάει». Η επόμενη μέρα των εκλογών ίσως αποδείξει το λάθος της μοιρολατρικής θέσης των ψηφοφόρων και των δανειστών, αλλά τότε θα είναι αργά για μια πιο ψύχραιμη αποτίμηση των επιλογών. Είναι θλιβερό εάν σκεφτούμε ότι ύστερα από τόση προσπάθεια και τόσες θυσίες, η εξάντληση των πολιτών και των δανειστών έφερε και τις δύο πλευρές σε σημείο να μη φοβούνται άλμα στο άγνωστο. Η αποτυχία βαραίνει και την κυβέρνηση και τους εταίρους μας. Το αναπόφευκτο της σημερινής πορείας δεν είναι τυχαίο. Το Σύνταγμα του 1975 έθεσε το όριο των 180 ψήφων για να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αναγκάζοντας τη Βουλή να διαλυθεί σε περίπτωση που δεν μπορέσει να εκλέξει Πρόεδρο με τέτοια πλειοψηφία. Επιπλέον, η ευημερία των χρόνων της ένταξης στην Ε.Ε., σε συνδυασμό με μακρά παράδοση διχασμού, οδήγησε σε μια νοοτροπία συνεχούς σύγκρουσης και διεκδίκησης της νίκης, χωρίς περιθώρια συναίνεσης. Τα χρόνια της κρίσης δεν άλλαξαν αυτή τη Πρωτογονισμός και «εποικοδόμημα» <<<<<< Μέτρο η ωφελιμότητα της χρήσης, όχι η έκπληξη (και το ρίσκο) της σχέσης. νοοτροπία - αντιθέτως, ενίσχυσαν τη δυναμική της πόλωσης, με την εκάστοτε αντιπολίτευση να υποσκάπτει την εκάστοτε κυβέρνηση, υπονομεύοντας έτσι το εγχείρημα του νοικοκυρέματος της οικονομίας και των μεταρρυθμίσεων. Με τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ να συμμετέχουν στην ίδια κυβέρνηση, αφέθηκε ελεύθερο το έδαφος σε μια αντιπολίτευση που υπερθεματίζει σε λαϊκισμό περισσότερα και απ αυτά τα δύο κόμματα όταν εναλλάσσονταν στην εξουσία. Οταν η επιλογή των ψηφοφόρων είναι μεταξύ μιας κυβέρνησης με κλονισμένη εμπιστοσύνη στον εαυτό της και μιας αντιπολίτευσης που υπόσχεται με περισσή αλαζονεία τη δική της εκδοχή της πραγματικότητας και των επιλογών της χώρας, φυσικό είναι πολλοί πολίτες να επιλέξουν τις υποσχέσεις που κρύβονται στο άγνωστο αύριο. Από τους βουλευτές περιμένουμε περισσότερα. Αλλά μέσα στο σημερινό κλίμα καχυποψίας και καταγγελιών, είναι απίθανο να αλλάξει στάση κάποιος και ας πεισθεί ότι η εκλογή Προέδρου προέχει του κομματικού ή του προσωπικού συμφέροντος. Η ατολμία μπροστά στον εθνικό κίνδυνο είναι προϊόν μιας ακαταμάχητης πολιτικής συνωμοσίας που μας επιβάλλει τη σύγκρουση και αποκλείει τη συνεννόηση. Εβδομάδα γιορτής των Χριστουγέννων και μια «σφυγμομέτρηση» της κοινής γνώμης για το γεγονός της γιορτής θα πρόσφερε, σίγουρα, πλούσιο υλικό κοινωνιογνωσίας. Ποιο ποσοστό του πληθυσμού σώζει ακόμα ίχνη «υπαρξιακού προβληματισμού», έχει ερωτήματα που μπορεί να επιφέρουν ρωγμές στην απανθρωπία της ιστορικουλιστικής μονοτροπίας των καιρών μας, ποιο ποσοστό εξακολουθεί να ανέχεται τα στερεότυπα μιας κατεστημένης «γιορτινής» κενολογίας. Αντιπαλεύοντας τον «τρόπο» του «υπαρκτού σοσιαλισμού» οι κοινωνίες της «φιλελεύθερης οικονομίας» είχαν επιστρατεύσει ρομαντικά ρητορικά προσχήματα ιδεαλισμού. Εκρυβαν επιμελέστατα την κοινή καταγωγή καπιταλισμού και μαρξισμού από την ίδια μήτρα: τον Ιστορικό Υλισμό. Επινόησαν την ετικέτα της «χριστιανοδημοκρατίας» καλλιεργώντας με θαυμαστή αποτελεσματικότητα την ψευδαίσθηση ότι οι στυγνοί νόμοι της «ελευθερίας των αγορών» (νόμοι φυσικής επιλογής, επιβίωσης του ισχυροτέρου, άτεγκτης ανταγωνιστικότητας) μπορούν να συνταιριαστούν με έναν θρησκειοποιημένο Χριστιανισμό, ατομοκεντρικής, «πνευματικά» αιτιολογημένης, ωφελιμοθηρίας. Η παράσταση κράτησε ώς τα τέλη της δεκαετίας του 80. Τότε, στις κοινωνίες του «υπαρκτού σοσιαλισμού» οι συγκυρίες ξεγύμνωσαν αποκαλυπτικά τα ιδεολογήματα που συντηρούσαν την ψευδαίσθηση της αντιπαλότητας: Αποκάλυψαν τους εμφανιζόμενους ως αντιπάλους, μαρξισμό και καπιταλισμό, σε σιαμαία συμφυΐα δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, του Ιστορικού Υλισμού. Τα καθεστώτα του «υπαρκτού σοσιαλισμού» κατέρρευσαν, όχι γιατί απέρριπταν πια τον Ιστορικό Υλισμό, αλλά επειδή λαχταρούσαν περισσότερον Ιστορικό Υλισμό: Ηθελαν μπλουτζηνς, καλλυντικά, πορνογραφία, «ελευθερία» ανεμπόδιστων ατομικών καταναλωτικών επιλογών. Τότε και ο «υπαρκτός καπιταλισμός» απέβαλε επιτέλους τα προσωπεία: αρνήθηκε κάθε χαλινό στην κατάφαση των ενστικτωδών ενορμήσεων, των νόμων της ζούγκλας: Οι εκλεγμένες κυβερνήσεις, οι κοινοβουλευτικοί θεσμοί, ο συνδικαλισμός, οι διακηρύξεις των «δικαιωμάτων», η «τέταρτη εξουσία» της πληροφόρησης, απόμειναν ανυπόστατες σκιές, διακοσμητικό ντεκόρ στην απάνθρωπη, πλανητική εξουσία των κερδοσκόπων. Το νόμισμα αυτονομήθηκε από τις παραγωγικές και ανταλλακτικές ανθρώπινες σχέσεις, έγινε αφηρημένο «λογιστικό» χρήμα υπηρετικό ενός τερατώδους, ανίερου τζόγου με ανεξέλεγκτους παίκτες. Οπως στα κομμουνιστικά καθεστώτα η «κεντρικά ελεγχόμενη οικονομία» κατάργησε την πολιτική και την υποκατέστησε με αυθαίρετες τυραννικές δικτατορίες που η καθεμιά επέβαλε τη δική της «νομενκλατούρα», έτσι και η «φιλελεύθερη» οικονομία καταργεί σήμερα απροκάλυπτα την πολιτική, την υποκαθιστά με παντοδύναμα παντελώς ανεξέλεγκτα οικονομικά «διευθυντήρια». Ιδιωτικοί οίκοι αξιολογούν τις οικονομίες κρατών, βαθμολογούν τη δανειοληπτική τους αξιοπιστία δηλαδή αποφασίζουν ποια κοινωνία θα ευνοηθεί να ευημερήσει, ποια θα βυθιστεί σε λιμό, σε απόγνωση. Με φρενήρη ρυθμό εκποιούνται κοινωνικές περιουσίες λαών, εισάγονται στο πλανητικό καζίνο του χρηματιστηριακού παιγνίου, με ευφημισμούς ιταμής αναίδειας: όπως, το να θεωρείται ο παλιμβαρβαρισμός των «ιδιωτικοποιήσεων» κορύφωμα «εκσυγχρονισμού» και «προόδου». Ισως για πρώτη φορά στα χρόνια μας, δυο χιλιετίες μετά Χριστόν, οι άνθρωποι να «γιορτάζουμε» Χριστούγεννα με ριζικά αντεστραμμένους, σε παγκόσμια κλίμακα, τους όρους κατανόησης της Γιορτής. Γιορτή, τώρα πια, είναι μια σύμβαση καθαρά χρηστική: συντηρούμε γραφικότητες συναισθηματικού χαρακτήρα, μόνο για την απόλαυση λίγης αργίας από τη βιοπάλη (αν η βιοπάλη δεν έχει ακυρωθεί από το μαρτύριο της ανεργίας) και με κυρίως στόχο «να κινηθεί η αγορά». Η Γιορτή αρχίζει και τελειώνει στον διάκοσμο «δέντρο», δώρα, κάλαντα, τραπέζι ευωχίας, γιρλάντες στα μπαλκόνια και στις εξώθυρες όλα συναρτήσεις του δείχτη καταναλωτικής ευχέρειας. Οι άνθρωποι μοιάζει να έχουμε παλινδρομήσει σε έναν απίστευτο πρωτογονισμό, δίχως καν ερωτήματα για «νόημα» (αιτία και σκοπό) της ύπαρξης, του κόσμου, της Ιστορίας. Η λέξη «απανθρωπία» κυριολεκτεί: Χάνεται «το κυρίως ανθρώπινον» ο άνθρωπος προσπερνάει την όποια χαρά ή θλίψη, την επιτυχία ή την απόγνωση, τον έρωτα ή τη μοναξιά, τις προοπτικές της ζωής ή την εγγύτητα του θανάτου, χωρίς περιέργεια ή κριτήριο για την ποιότητα, την αλήθεια ή την ψευδαίσθηση. Προσπερνάει αδιάφορος το αίνιγμα του κάλλους γιατί τα χρώματα, γιατί η ετερότητα, γιατί η ενεργούμενη μοναδικότητα στο βλέμμα, στο χαμόγελο, στη χειρονομία, στη ζεστασιά της φωνής. Τα μετράμε όλα σήμερα με μέτρο την ωφελιμότητα της χρήσης, όχι την έκπληξη (αλλά και το ρίσκο) της σχέσης. Είναι ο θρίαμβος του Ιστορικού Υλισμού, ο «μετά θάνατον» του μαρξισμού θρίαμβος. Στην Ελλάδα έχουμε ιστορικο-υλιστικό πρωτογονισμό ακατέργαστον. Αλλά και ιδεαλιστικό «εποικοδόμημα» υπερτροφικό: Υποχρεωτικό μάθημα θρησκευτικών στα σχολειά. Δύο Θεολογικές Σχολές, με τέσσερα Τμήματα, στα πανεπιστήμια Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Τέσσερις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες. Κάθε Κυριακή τη λειτουργία με κήρυγμα από την κρατική τηλεόραση. Ραδιοφωνικούς σταθμούς της αρχιεπισκοπής και μητροπόλεων. Πλημμυρίδα θρησκευτικών εντύπων κάθε μητρόπολη το περιοδικό της, αλλά και ενορίες, χώρια τα έντυπα των ποικιλώνυμων θρησκευτικών οργανώσεων. Και με όλον αυτόν τον κηρυγματικό καταιγισμό, η ελλαδική κοινωνία σήμερα είναι ανατριχιαστικά ακατήχητη. Αγνοεί ακόμα και τα στοιχειώδη της εγκυκλοπαιδικής ενημέρωσης. Το αποδείχνουν οι πολιτικοί, όταν τολμάνε διαγγέλματα Πάσχα, Χριστούγεννα, Δεκαπενταύγουστο. Το ίδιο και οι δημοσιογράφοι, δημοσιογραφούντες λόγιοι, ραδιοτηλεοπτικοί σχολιαστές, συγγραφείς και κορυφαίοι των Γραμμάτων που φιλοδοξούν αναμέτρηση με μεταφυσικά ερωτήματα. Το πιο αποκαρδιωτικό είναι το επίπεδο προφορικού και γραπτού λόγου των επισκόπων και ιεροκηρύκων οι τρεις χρονολογικά τελευταίοι αρχιεπίσκοποι φόρτωσαν στο επισκοπικό σώμα τόσην αμάθεια, μικρόνοια και εξηλιθιωμένη στρέβλωση της εκκλησιαστικής μαρτυρίας που, πραγματικά, το φαινόμενο προκαλεί κατάθλιψη ή πανικό. Ομως σώζεται, ακόμα, η έμπρακτη μαρτυρία της λατρείας: Η αποκαλυπτική δραματουργία, η ιλιγγιώδης ποίηση της υμνολογίας. Ο έρωτας που χωράει στη γλώσσα. Ο «τρόπος» εισόδου στη ρεαλιστική χαρά της Γιορτής.

17 17-ELLADA_Master_cy 20/12/14 01:05 Page 17 Kυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 17 Le Bourgeois gentilhomme ή Σκηνές από τον βίο υπουργού. ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΛΕΣΙΔΗΣ ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ Ενα τελευταίο επεισόδιο του Ψυχρού Πολέμου HΜπουρκίνα Φάσο μού είναι ιδιαιτέρως προσφιλής, διότι στη Γεωγραφία που κάναμε όταν πήγαινα στο σχολείο την έλεγαν Ανω Βόλτα και αυτό μου επέτρεπε σαχλούς συσχετισμούς (ανέκαθεν ήμουν επιρρεπής...) με την Ανω Κυψέλη, τα Ανω Πετράλωνα κ.ά. Οφειλα να σας το έχω πει εξ αρχής, βέβαια, ότι η Μπουρκίνα Φάσο είναι χώρα στη Δυτική Αφρική. Ισως την ακούσατε προσφάτως στις ειδήσεις, διότι προ μηνών στρατιωτικό πραξικόπημα ανέτρεψε τον πρόεδρο της χώρας - έναν απολύτως τυπικό Αφρικανό δικτάτορα, σημειωτέον. Ο ανατραπείς είχε πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία, λόγω της οποίας η συνολική υπόθεση «πραξικόπημα στην Μπουρκίνα Φάσο» αναδεικνύεται ως ένα ιστορικό παραλειπόμενο του Ψυχρού Πολέμου. Αξιωματικός του στρατού με μαρξιστικές ιδέες (η άθλια επιρροή της απαίσιας Γαλλίας στην περιοχή, βλέπετε...), ξεχώρισε ως δεξί χέρι του δικτάτορα που επιβλήθηκε το 1984, με καθαρά μαρξιστικό πρόγραμμα. Τον ανέτρεψε το 1987 όμως και έστρεψε τη χώρα του προς τη Δύση και τα συμφέροντά της. Εστησε καλά το σύστημά του, όπως φαίνεται, για να τα καταφέρει να γαντζωθεί στην εξουσία μέχρι το 2014: είκοσι επτά ολόκληρα χρόνια. Επίσης, παραλειπόμενο του -κατά τον Αλέξη- «Frozen War» είναι και η ιστορική αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Αβάνας και Ουάσιγκτον ύστερα από διακοπή μισού αιώνα και κάτι παραπάνω. Οπως είναι και το ότι εξακολουθεί να υπάρχει και να μας εκπλήσσει η Βόρειος Κορέα του «αγαπημένου ηγέτη» (είναι ο επίσημος, ο θεσμικός τίτλος του...) Κιμ Γιονγκ Ουν. Ωστόσο, η όξυνση στις σχέσεις Δύσης και Ρωσίας δεν είναι αναθέρμανση του Ψυχρού Πολέμου (ως διατύπωση, το τέλειο παράδοξο...), επειδή και μόνον οι πρωταγωνιστές συμβαίνει να είναι οι ίδιοι ή επειδή ο Πούτιν κατηγορεί τη Δύση ότι προκαλεί ένα «νέο Ψυχρό Πόλεμο». Εντούτοις, η όξυνση οφείλεται κατά κάποιο τρόπο στον Ψυχρό Πόλεμο: η Ρωσία του «ερωτευμένου» (ο ίδιος το ομολογεί) Πούτιν προσπαθεί να ανακτήσει τον ανέκαθεν ιμπεριαλιστικό ρόλο της στην ευρωπαϊκή Ιστορία, έπειτα από το αναπόφευκτο διάστημα παραλυσίας που έφερε η ήττα της στον Ψυχρό Πόλεμο. Ο Πούτιν αποκαθιστά τη συνέχεια - αυτό κάνει. Οσων οι δημοκρατικές ευαισθησίες ενοχλούνται σήμερα από τους «τσαμπουκάδες» του στα διεθνή, είναι επειδή αγνοούν τον ρόλο της Ρωσίας στην ευρωπαϊκή Ιστορία: δεν ξέρουν ότι ποτέ δεν υπήρξε «καλή Ρωσία» - έστω και αν στη δική της πολιτική επί του Ανατολικού Ζητήματος οφείλουμε τη ελευθερία μας ως επαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας... Εκτός από την Ανω Βόλτα (τέρμα το Μπουρκίνα Φάσο - επιστροφή στις ρίζες), η Κορέα και η Κούβα είναι περιοχές στις οποίες ο Ψυχρός Πόλεμος έγινε θερμός, στην περίπτωση της πρώτης και, στην περίπτωση της δεύτερης, παρ ολίγον πυρηνικό ολοκαύτωμα. Φαντάζεσθε πού αλλού μένει ακόμη ανοικτός ένας λογαριασμός του Ψυχρού Πολέμου; Εδώ που βρισκόμαστε, στην Ελλάδα. Κατά φοβερή σύμπτωση, μάλιστα, το ζήτημα πάει να διευθετηθεί εβδομήντα χρόνια μετά την κομμουνιστική εξέγερση του Δεκεμβρίου του αναμέτρηση η οποία, λόγω του ιδεολογικού περιεχομένου της, θεωρείται η πρώτη θερμή σύγκρουση της Δύσης με την απειλή του κομμουνισμού επί ευρωπαϊκού εδάφους και μάλιστα προτού καν λήξει ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος, παρ όλον ότι η Σοβιετική Ενωση κρατούσε τότε αποστάσεις από τη μάχη στην Αθήνα. Αυτό κάνουμε. Εκτός εποχής, στον αυτάρκη μικρό κόσμο μας του Υπαρκτού Ελληνισμού, δίνουμε εδώ και καιρό τη μάχη ανάμεσα σε δύο κόσμους: της Ευρώπης και του Μνημονίου από τη μια και, από την άλλη, του μοναχικού δρόμου κι ο θεός (αν υπάρχει) να βάλει το χέρι του. Εν ολίγοις, θέλουμε Δύση ή κάτι άλλο που μόνο εμείς έχουμε στο κεφάλι μας; Θέλουμε Ευρώπη ή Βενεζουέλα; Οτι η ουσία του ελληνικού προβλήματος είναι αυτό το αναπάντητο από τους Ελληνες ερώτημα το αντιλαμβάνονται πολύ καλά στην Ευρώπη, εξ ου και οι άκομψες - πλην σκόπιμες- παρεμβάσεις στα πολιτικά μας πράγματα. Νομίζετε ότι δεν καταλάβαινε ο Γιουνκέρ και άλλοι κορυφαίοι Ευρωπαίοι πολιτικοί ότι τυχόν δηλώσεις τους για το επιθυμητό από πλευράς τους αποτέλεσμα των εκλογών στην Ελλάδα θα εκλαμβάνονταν ως παρεμβάσεις; Βεβαίως το ήξεραν και γι αυτό το έκαναν. Βλέπετε, όμως, δεν απευθύνονται στους πολιτικούς - ασταθείς και αναξιόπιστους χαρακτήρες, ως επί το πλείστον. Απευθύνονται στον ελληνικό λαό, γιατί δική του είναι η απόφαση. Είτε εκλεγεί πρόεδρος από αυτή τη Βουλή είτε όχι, όλη η πολιτική ζωή στην Ελλάδα κινείται γύρω από ένα ερώτημα, το οποίο επανέρχεται, συχνά με παραλλαγμένους όρους, πάντα όμως επί της ουσίας μένει το ίδιο: Ευρώπη όπως είναι και όπως πορεύεται ή κάτι άλλο; Στην πραγματικότητα, πρόκειται για το δίλημμα που έθεσε το κακορίζικο στις Κάννες (τον Γιωργάκη, εννοώ...) με την πρόταση του δημοψηφίσματος. Είναι ειρωνεία ασφαλώς ότι το έθεσε στη λάθος ώρα και με τον λάθος τρόπο - τόσο λάθος, ώστε αυτοκτόνησε πολιτικά. Εντούτοις, αυτό είναι το δίλημμα που οι εξελίξεις θέτουν διαρκώς μπροστά μας αφότου ξέσπασε η δική μας κρίση. Οποιος μπορεί να παρακολουθήσει τις μεταλλάξεις της ελληνικής Αριστεράς στη διάρκεια της πορείας της και τα ιστορικά ατυχήματα που παρήγαγαν το μοναδικό ελληνικό παράδοξο να θέλουμε «κομμουνισμό με πολυτέλειες καπιταλισμού», αντιλαμβάνεται -νομίζωότι αυτή είναι η μάχη ενός Εμφυλίου που δεν έληξε ποτέ μέσα στο μυαλό μας... Στρέφομαι τώρα στην καθ ημάς επικαιρότητα και, όπως θα έλεγε ο Γιωργάκης, τι βλέπω; Καταγράφω συνοπτικά τα γεγονότα, διότι μιλούν μόνα τους. Ο βουλευτής Χαϊκάλης (που δυσκολεύεσαι να τον ξεχωρίσεις από τον τηλεοπτικό ρόλο που τον έκανε πασίγνωστο στην Ελλάδα) καταγγέλλει ότι πήγαν να τον χρηματίσουν με «δύο ή τρία εκατομμύρια», δεν θυμάται πόσα ακριβώς - ευρώ, εννοείται. Ενημερώνει αμέσως τον Καμμένο, ο οποίος πάντα ονειρευόταν τον ρόλο του «spymaster» και αυτός τον εφοδιάζει με το... ρολόι-κάμερα, για να παγιδεύσει τον κομιστή της πρότασης. Την αποκάλυψη κάνει ο τηλε-ευαγγελιστής Λαζόπουλος, τον οποίον όλως τυχαίως ρωτά ο Παπαδάκης, ο δε Χαϊκάλης σπεύδει εκθύμως να επιβεβαιώσει την καταγγελία. Την ίδια ώρα, το κακορίζικο, που λέγαμε και παραπάνω, ετοιμάζεται να κάνει άλλη μια τεράστια γκάφα στη ζωή του, αυτή τη φορά με τη δημιουργία δικού του κόμματος. Σαν να μην του αρκεί αυτό ως γελοιοποίηση, καθώς ετοιμάζεται να κάνει το μεγάλο βήμα της ζωής του για να φτιάξει κάτι εντελώς δικό του (κάπως αργά στα εξήντα τόσα, αλλά τέλος πάντων...) βγαίνει και η δυστυχής χήρα του πατέρα του για να παρέμβει με δήλωσή της στα εσωτερικά του ΠΑΣΟΚ και να του ασκήσει αυστηρή κριτική. Αξίζει να ασχοληθείς με αυτά; Προτιμώ χίλιες φορές το γνήσιο και, για τον λόγο αυτό, από προχθές το βράδυ έχω κατεβάσει ρολά και προετοιμάζομαι ασμένως για τη δεύτερη ψηφοφορία μεθαύριο, βλέποντας τις ταινίες του Θανάση Βέγγου... kassimatis@kathimerini.gr

18 18-ELLADA_Master_cy 20/12/14 00:48 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 Προς τις κάλπες σε άρρωστο κλίμα Η πολιτική ζωή οδηγείται σε εξαθλίωση και σε πρωτόγνωρη πόλωση όπου πρωταγωνιστούν καταγγελίες, επιθέσεις και μηνύσεις Του ΓΙΩΡΓΟΥ Π. ΤΕΡΖΗ Το κεντρικό πρόσωπο της ελληνικής πολιτικής σκηνής, από το μεσημέρι της Παρασκευής, δεν είναι ο Αντώνης Σαμαράς ή ο Ευάγγελος Βενιζέλος, δεν είναι ο Αλέξης Τσίπρας ή ο Φώτης Κουβέλης και το τι θα πράξει με την προεδρική εκλογή. Δεν είναι, ούτε καν, ο υποψήφιος για την Προεδρία κ. Σταύρος Δήμας, ο οποίος αντιμετωπίζει την κατάσταση με ψυχραιμία και με εμφανή διάθεση να σεβαστεί το θεσμικό βάρος που έχει ακόμη αυτή η υποψηφιότητα. Το πρόσωπο είναι ο κ. Γιώργος Αποστολόπουλος, ο οποίος κατά τις καταγγελίες των Π. Χαϊκάλη και Π. Καμμένου είναι αυτός που επεδίωξε να δωροδοκήσει τον βουλευτή των ΑΝΕΛ ώστε να ψηφίσει για Πρόεδρο. Αγνώστου επαγγελματικής ταυτότητας, ο κ. Αποστολόπουλος εμφανίστηκε να επιδιώκει τον προσεταιρισμό όλων σχεδόν των κυβερνητικών παραγόντων, την περίοδο της κρίσης. Εχοντας εργαστεί, κατά πληροφορίες, στο παρελθόν στην Ιντρακόμ και σε όμιλο επιχειρηματία με δικαστικές διενέξεις, ο κ. Αποστολόπουλος είδε το δικό του Ελντοράντο στην κρίση δανεισμού της Ελλάδας. Πολυπράγμων και πολυσχιδής, έχοντας διατελέσει εξωτερικός συνεργάτης ελληνικής τράπεζας αλλά και αναλυτής της Deutsche Bank με κύριο αντικείμενο το... ΠΑΣΟΚ, ο κ. Αποστολόπουλος προσκολλήθηκε στον τότε διευθυντή του πολιτικού γραφείου του πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου, Νικ. Αθανασάκη, και επεδίωξε να αγοράσει... χρέος από την κυβέρνηση ΠΑ- ΣΟΚ. Ο Γ. Παπακωνσταντίνου, που βλέποντας τη χρεοκοπία να έρχεται αναζητούσε διόδους δανεισμού, τον συνάντησε ως εκπρόσωπο αγοραστών, μεταξύ άλλων και της Deutsche Bank, ωστόσο ο Αποστολόπουλος δεν θέλει να γίνει πιο συγκεκριμένος και ο τότε υπουργός Οικονομίας εγκαταλείπει κάθε συζήτηση. Η συνέχεια τον φέρει, σύμφωνα με τον Π. Καμμένο, σε θέση συνομιλητή του κ. Σαμαρά στη Ν.Δ., με τον κ. Δημ. Σταμάτη να κάνει τις συστάσεις. Ο κ. Καμμένος ισχυρίζεται ότι ο Αποστολόπουλος τού προτάθηκε από το γραφείο του τότε αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης ως μάρτυρας για την υπόθεση των CDS, ωστόσο το αποτέλεσμα της «έρευνας Καμμένου» την οποία συνέχισε ως πρόεδρος των ΑΝΕΛ είναι «ελαφρύ» και ο Δημ. Σταμάτης παίρνει γρήγορα αποστάσεις. Ο Αποστολόπουλος ακολουθεί τον Π. Καμμένο στους ΑΝΕΛ, αναδεικνύεται σε βασικό σύμβουλό του, τον οποίο ο κ. Καμμένος περιλαμβάνει στις αντιπροσωπείες του κόμματος για τις συναντήσεις με τον Αλέξη Τσίπρα και την κυπριακή πολιτική ηγεσία, το Την ίδια περίοδο, το όνομα «Δευκαλίων» -το «δημοσιογραφικό» του Αποστολόπουλου- κυριαρχεί στον αντιμνημονιακό έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο και ο κ. Καμμένος τον απελευθέρωσε γιατί έπιασε δουλειά σε τράπεζα. Ο κ. Αποστολόπουλος, που στο μεσοδιάστημα προφανώς θα γύριζε μεταξύ Βουλής, Κολωνακίου και οικονομικών κύκλων, επανεμφανίστηκε με την καταγγελλόμενη προσπάθεια εξαγοράς του κ. Π. Χαϊκάλη. Και έβαλε φωτιά στο πολιτικό σκηνικό. Πέραν των παρεμβάσεων Χαϊκάλη και Καμμένου προς τη Δικαιοσύνη, η δικαστική ατζέντα της... πολιτικής ζωής βάρυνε ήδη από το βράδυ της Παρασκευής, με νέες νομικές προσφυγές. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός ανακοινώθηκε πως θα κινηθεί εναντίον του κ. Χαϊκάλη για διασπορά ψευδών ειδήσεων. Οι δε Σπ. Λυκούδης και Χρ. Αηδόνης εναντίον των Οδ. Βουδούρη και Θ. Παραστατίδη για τους υπαινιγμούς περί χρηματισμού που άφησαν εις βάρος των πέντε βουλευτών, εκτός Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, που ψήφισαν Πρόεδρο. Οποιος διατηρούσε έστω και ελάχιστες ελπίδες συνεννόησης, μάλλον θα απογοητεύτηκε. Το σενάριο των πρόωρων εκλογών μοιάζει πιο πιθανό από ποτέ. Το δε ενδεχόμενο αυτές να διεξαχθούν σε συνθήκες πρωτόγνωρης, νοσηρής πόλωσης είναι μάλλον βέβαιο. Πίσω από αυτά, εκτυλίσσεται μια σκληρή μάχη, πολιτική και όχι μόνον. Κυβερνητικά στελέχη δεν «φωτογραφίζουν» μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ ως ηθικό και, ταυτόχρονα, φυσικό αυτουργό της επιχείρησης σπίλωσης των βουλευτών (σ.σ.: υπενθυμίζουν ότι το κουτί της Πανδώρας άνοιξαν δηλώσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛ ακολούθησαν) αλλά, πλέον, φωτογραφίζουν και διάφορα μη πολιτικά κέντρα, τα οποία θεωρούν ότι κινητοποιούνται με στόχο την αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης. Εν μέσω αυτού του κλίματος, άπαντες προετοιμάζονται για εκλογές αλλά και για την επόμενη ημέρα αυτών. Ο επίτιμος πρόεδρος της Ν.Δ. Κων. Μητσοτάκης, μετά τη συνάντηση που είχε την Παρασκευή με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια, ουσιαστικά εμφάνισε ως αναπότρεπτη εξέλιξη την προσφυγή στις κάλπες, προειδοποιώντας ότι αυτή θα γίνει σε συνθήκες ζούγκλας. Ο κ. Κώστας Καραμανλής, από την πλευρά του, βλέπει εαυτόν να εμπλέκεται, χωρίς να το επιδιώκει, σε διάφορα σενάρια, με τον ίδιο να επαναλαμβάνει την πάγια θέση απόρριψης «ενδιάμεσων» σεναρίων και να προκρίνει, σε περίπτωση αδυναμίας εκλογής Προέδρου, την άμεση προσφυγή στις κάλπες. Βουλευτές ζητούν συναινετικές διεξόδους, καίτοι κατ ιδίαν αναγνωρίζουν ότι αυτές δεν υπάρχουν, ενώ στην πραγματικότητα ετοιμάζονται για τη μάχη του σταυρού. Και τα συνακόλουθα αυτής συντροφικά μαχαιρώματα... Η «μισή καταγγελία» του Π. Χαϊκάλη Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΜΑΝΔΡΟΥ Σκιές, σκοτεινά σημεία και υπόγειες διαδρομές καθορίζουν κατά τις εισαγγελικές αρχές τις καταγγελίες του βουλευτή των ΑΝΕΛ, Παύλου Χαϊκάλη. Η εισαγγελική έρευνα για την υπόθεση απόπειρας χρηματισμού του, που δημοσιοποιήθηκε σε τηλεοπτική εκπομπή από τον Λάκη Λαζόπουλο, προκαλώντας αίσθηση στην κοινή γνώμη και αναταράξεις στο έτσι κι αλλιώς εύθραυστο πολιτικό σκηνικό, είχε ξεκινήσει από τις 6 Δεκεμβρίου, ανήμερα του Αγίου Νικολάου. Τότε ήταν που ο βουλευτής των ΑΝΕΛ κινητοποίησε μέρα Σάββατο όταν η Αθήνα ζούσε στον ρυθμό των επεισοδίων για την επέτειο της δολοφονίας Γρηγορόπουλου τις εισαγγελικές αρχές. Εσπευσμένα κατέβηκε στο γραφείο του στο Εφετείο ο αντεισαγγελέας Εφετών, Π. Παναγιωτόπουλος, που από καιρό είχε αναλάβει τις έρευνες για τις καταγγελίες περί απόπειρας χρηματισμού βουλευτών, ξεκινώντας από τον λεγόμενο γαλάζιο κουμπαρά και συνεχίζοντας με τις καταγγελίες Ξουλίδου. Στο γραφείο του περί τις 9.30 το βράδυ, όταν τα επεισόδια ήταν σε εξέλιξη στα Εξάρχεια, πήρε την πρώτη κατάθεση του κ. Χαϊκάλη. Ο βουλευτής ενώπιον του εισαγγελέα κατήγγειλε ότι κάποιο άτομο επιχειρεί να τον δωροδοκήσει ενόψει της προεδρικής εκλογής. Οπως ήταν φυσικό ο εισαγγελέας αυτό προκύπτει από τη γραπτή κατάθεση Χαϊκάλη εξάντλησε κάθε δυνατότητα, υποβάλλοντας δεκάδες ερωτήσεις στον βουλευτή προκειμένου να καταθέσει ποιος ήταν εκείνος που του έκανε τις πολιτικά «ανήθικες» προτάσεις. Στις επίμονες ερωτήσεις του εισαγγελέα, ο κ. Χαϊκάλης στέκεται «βράχος» μέχρι το τέλος. Αρνείται να αποκαλύψει το όνομα του ανθρώπου που τον πλησίασε. Και επιπλέον αρνείται να προσδιορίσει και οποιοδήποτε στοιχείο που θα μπορούσε να οδηγήσει τις εισαγγελικές αρχές στον εντοπισμό του. Οταν ο εισαγγελέας επιμόνως ρωτά αν είναι πολιτικός, οικονομικός παράγοντας ή ό,τι άλλο, ο καταγγέλλων βουλευτής δεν ανοίγει τα χαρτιά του. Σε ερώτηση του εισαγγελέα αν υποκρύπτεται κυβερνητικός παράγοντας ή δημόσιος αξιωματούχος, ο κ. Χαϊκάλης είναι αρνητικός. «Οχι, δεν ξέρω κάτι. Δεν έχω στοιχεία ότι πίσω απ όλα αυτά είναι κάποιος από την κυβέρνηση». Η «μισή καταγγελία» Χαϊκάλη (καταγγέλλει απόπειρα δωροδοκίας χωρίς να αποκαλύπτει τον δράστη) συνοδεύεται από την παράδοση στον εισαγγελέα οπτικοακουστικού υλικού που έχει ληφθεί παρανόμως. Ο εισαγγελέας, ευφυώς ποιών, μια και το παράνομο υλικό δεν μπορεί εκ του νόμου να το αξιοποιήσει, καλεί τον βουλευτή των ΑΝΕΛ να καταθέσει ενόρκως το περιεχόμενό του, χωρίς ωστόσο να κατορθώσει και πάλι να εκμαιεύσει το όνομα του ανθρώπου που τον «πλησίασε». Λίγες ημέρες αργότερα, στις 12 του μήνα, ο βουλευτής ζητεί δεύτερη συνάντηση με τον εισαγγελέα. Πραγματοποιείται στις 8 το πρωί και ακολουθεί δεύτερη κατάθεση Χαϊκάλη, χωρίς όμως να αποκαλύπτει την ταυτότητα του φερόμενου ως δράστη. Καταθέτει νέο υλικό και μάλιστα προ του φόβου όπως δήλωσε να υπάρξει αλλοίωσή του, οι εισαγγελικές αρχές, παρουσία του, το τοποθετούν σε ειδικό φωριαμό που υπάρχει στην Εισαγγελία Εφετών. Την ίδια ημέρα όμως ο κ. Χαϊκάλης, προφορικά, δίνει στον εισαγγελέα μια σημαντική πληροφορία. Οτι ο άνθρωπος που του τάζει ευρώ, ρύθμιση σε τραπεζικό δάνειο και συμβόλαια από διαφημιστικές για να ψηφίσει Πρόεδρο, είναι αποφασισμένος να εκπληρώσει τις υποσχέσεις του. Να του πάει τα λεφτά. Ο εισαγγελέας βάζει στο παιχνίδι με την έγκριση του προϊσταμένου του Ισίδωρου Ντογιάκου την Κρατική Ασφάλεια. Αστυνομικοί «ζώνουν» το σπίτι του Χαϊκάλη και περιμένουν. Αλλά κανείς δεν εμφανίζεται. Μετά το αποτυχημένο εγχείρημα, ο διοικητής της Κρατικής Ασφάλειας καλεί σε κατάθεση τον Χαϊκάλη, αξιώνοντας να του πει το όνομα του ανθρώπου. Και ο βουλευτής των ΑΝΕΛ λέει το όνομα Γιώργος Αποστολόπουλος. Εισαγγελέας και Κρατική Ασφάλεια τον παροτρύνουν να επανέλθει προκειμένου να πειστεί ο Αποστολόπουλος να πάει σε νέο ραντεβού. Και ενώ οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται, ξαφνικά το πρωί της Παρασκευής η υπόθεση «σκάει». Μετά ταύτα ο εισαγγελικός λειτουργός αναμένεται την επόμενη εβδομάδα εκτός απροόπτου- να καλέσει ως ύποπτο τον Αποστολόπουλο, που στο μεταξύ με δήλωσή του αρνείται την όποια εμπλοκή, ενώ δεν αποκλείεται να κληθεί και ο κ. Χαϊκάλης μετά τη μήνυση του πρωθυπουργού σε βάρος του. Δεύτερη προσπάθεια για αναζήτηση του επόμενου Προέδρου της Δημοκρατίας θα γίνει την Τρίτη στη Βουλή. Οι Γουάιατ Ερπ της Βουλής Της ΜΑΡΙΛΗΣ MΑΡΓΩΜΕΝΟΥ Οι Ελληνες βουλευτές πρέπει να είναι αδιάφθοροι σαν τον Γουάιατ Ερπ στην Αγρια Δύση, αλλιώς δεν εξηγείται: με τόσες απόπειρες δωροδοκίας, πώς κόλλησε ο Σταύρος Δήμας στις 160 ψήφους; Τελευταίο επεισόδιο είναι η απόπειρα δωροδοκίας του Παύλου Χαϊκάλη, που υποστηρίζει πως πήγαν να του αγοράσουν την ψήφο με 2-3 εκατομμύρια ευρώ! Αλλά η φιλολογία έχει αρχίσει απ τον Σεπτέμβριο, με τις καταγγελίες του Π. Σκουρλέτη του ΣΥΡΙΖΑ για απόπειρα δωροδοκίας βουλευτών. Μόνο που αμέσως μετά παρενέβη η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ευτέρπη Κουτζαμάνη, και με το που άρχισε το κουβάρι να ξεμπερδεύεται, αποκαλύφθηκε ότι όλα ξεκίνησαν από ένα δημοσίευμα, σύμφωνα με το οποίο στον γάμο των παιδιών τους κάτι πλούσιοι κύριοι περιέφεραν έναν κουμπαρά για να τον γεμίσουν και να δωροδοκήσουν βουλευτές... Οπως συνήθως συμβαίνει στη μικρή μας χώρα, πάντα βρίσκεται κάποιος να κεντήσει πάνω σ ένα αλλόκοτο σενάριο. Την ίδια εποχή, ο Ν. Κωνσταντόπουλος ξεκίνησε να μιλά για «παρασκηνιακές προσπάθειες να πεισθούν οι βουλευτές με πιέσεις, παροχές κι ανταλλάγματα» και ο Γ. Πανούσης δήλωσε πως «πρόκειται για καθαρή συναλλαγή». Αλλά και οι δύο, όταν βρέθηκαν μπρος στον αντεισαγγελέα Εφετών, βάσισαν την καταγγελία τους στην «πολιτική του διαίσθηση» ο ένας και στο «διάχυτο κλίμα» ο άλλος. Τότε ήταν που ο Π. Καμμένος απαίτησε να ανοίξουν οι λογαριασμοί των βουλευτών, για να αποκαλυφθεί ποιοι χρηματίστηκαν με τον κουμπαρά απ τα κουφέτα! Και επιπλέον, είπε πως υπήρξαν και δικοί του βουλευτές που τους πλησίασαν για να τους εξαγοράσουν. Κάπου εκεί ξεκίνησε το μονόπρακτο της Σταυρούλας Ξουλίδου, που θα μπορούσε να φέρει τον τίτλο «Δώσε και σε μένα, μπάρμπα». Βεβαίως όσο κι αν επιμένει η κ. Ξουλίδου πως «τα συμφέροντα πήγαν να εξαγοράσουν κι αυτήν και τον Π. Μελά», ο... μπάρμπας (εν προκειμένω ο διαδικτυακός θαυμαστής της βουλευτίνας, Γ. Σούκουρης) αρνείται πως πήγε να δώσει ποτέ χρήματα σε κανέναν. Το μόνο που έδωσε αποδεδειγμένα, ήταν... υπερβολική προσοχή στην κ. Ξουλίδου, την οποία αποκαλούσε «κούκλα μου!» στο Facebook. Οσο για την «απόπειρα δωροδοκίας» (γιατί η κ. Ξουλίδου λέει πως της έταξε 3 εκατ. ευρώ για να ψηφίσει Πρόεδρο...), η αλήθεια είναι πως ο κ. Σούκουρης έχει ένα επιχείρημα: δηλώνει παντελώς άφραγκος και περιγράφοντας το δράμα της φρικτής μπατιροσύνης του, καταλήγει λέγοντας «βρε παιδιά, άμα είχα εγώ τρία εκατομμύρια, στην Ξουλίδου θα τα έδινα;». Μετά απ αυτό, ο Π. Καμμένος επανεμφανίστηκε, και αυτή τη φορά δήλωσε πως οι πιέσεις στους βουλευτές του συνεχίζονται, αλλά με διαφορετικό τρόπο: «ο Σαμαράς τηλεφωνεί στους βουλευτές μου!», είπε ο Π. Καμμένος. «Τους παίρνει τηλέφωνο και δεν το σηκώνουν. Εννέα φορές πήρε χθες το βράδυ στο τηλέφωνο ένα βουλευτή! Του το κλείνουν κι αυτός επιμένει!». Κάπου εκεί εμφανίστηκε και ο Απόστολος Γκλέτσος. Ο νεόκοπος αρχηγός κόμματος, βλέποντας πόση εντύπωση κάνει το νέο τρεντ της «εξαγοράς», μία μέρα μετά που πήγε στον Αρειο Πάγο και ίδρυσε επίσημα κόμμα, ανακοίνωσε πως κάποιοι επιχείρησαν να εξαγοράσουν τα στελέχη του! Και βγήκε να προειδοποιήσει «όλους εκείνους που έχουν ξεκινήσει εκστρατεία εκφοβισμού, εκβιασμών δωροδοκίας και ταξίματος κατά των υποψηφίων μας» πως δε θα έχουν καλά ξεμπερδέματα. Και κάπως έτσι φτάσαμε στην Παρασκευή, οπότε ο κ. Π. Χαϊκάλης έδωσε στη δημοσιότητα τη δική του ιστορία εξαγοράς. Το επόμενο επεισόδιο αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον... «Βαριά σκιά» στη δεύτερη ψηφοφορία Tων ΕΛΛΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Π. ΤΕΡΖΗ Υπό το βάρος των καταγγελιών του βουλευτή των ΑΝΕΛ Π. Χαϊκάλη περί προσπάθειας χρηματισμού του, η Βουλή οδεύει προς την ψηφοφορία της Τρίτης, τη δεύτερη προς αναζήτηση του επόμενου Προέδρου της Δημοκρατίας ή της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες. Καθώς το πολιτικό σκηνικό βρίσκεται στις φλόγες, οι αναφορές Χαϊκάλη - Καμμένου, με τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ, λειτουργούν, σύμφωνα με πολλούς, ως «ταφόπλακα» των όποιων πιθανοτήτων υπήρχαν για την εξεύρεση πεδίου συνεννόησης και την αποφυγή της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες. Η πρωτοβουλία δε των κ. Οδ. Βουδούρη και Θ. Παραστατίδη να προεξοφλήσουν ότι λόγω των καταγγελιών Χαϊκάλη «βαριά σκιά πέφτει» και σε όσους εκτός συμπολίτευσης ψήφισαν Πρόεδρο Δημοκρατίας τους οποίους, μάλιστα, και καλούν να απόσχουν από τις επόμενες δύο ψηφοφορίες, είναι ενδεικτικό του (παρα)πολιτικού βάρους που καλούνται να σηκώσουν όσοι βρεθούν στη Βουλή στις 23 και 29 Δεκεμβρίου. Και υπό αυτή την έννοια, η προσπάθεια Χαϊκάλη - Καμμένου εστέφθη με επιτυχία, δίνοντας παράλληλα επιχειρήματα και σε όσους κυβερνητικούς προτιμούσαν αντί Προέδρου τις εκλογές. Πάντως, το κλίμα πυροδοτείται επικίνδυνα, καθώς ακόμη και αν η χώρα οδηγηθεί στις κάλπες, αυτό θα συμβεί σε συνθήκες πρωτόγνωρης πόλωσης και μάλιστα όχι μόνο με πολιτικούς όρους. Η επιλογή του κ. Χρ. Αηδόνη να καταθέσει μήνυση κατά των Βουδούρη - Παραστατίδη, αλλά και η πρόκληση του κ. Σπ. Λυκούδη προς τον ΣΥΡΙΖΑ να σκεφτεί αν θα τους συμπεριλάβει στα ψηφοδέλτιά του, είναι ενδεικτικά του κλίματος υπέρμετρης πόλωσης. Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές ήταν εξαιρετικά παρακινδυνευμένο να εκτιμήσει ο οποιοσδήποτε το αποτέλεσμα της προσεχούς ψηφοφορίας. Αλλωστε, η κυβερνητική πτέρυγα είχε ήδη μία πρώτη αστοχία όταν τμήμα του Μαξίμου δημιουργούσε «κλίμα» για 165 βουλευτές και εν τέλει αυτοί περιορίστηκαν στους 160 της πρώτης ψηφοφορίας. Πέραν των 155 βουλευτών που αποτελούν το άθροισμα των δυνάμεων της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, και των πέντε που έδωσαν ψήφο στον κ. Δήμα στην πρώτη ψηφοφορία (Αικ. Μάρκου, Σπ. Λυκούδης, Β. Οικονόμου, Γρ. Ψαριανός και Γ. Νταβρής) θετικά έχει πει ότι θα ψηφίσει αυτή τη φορά ο κ. Παν. Μελάς, ο οποίος στην πρώτη ψηφοφορία εξέπληξε τους πάντες επιλέγοντας το «παρών» και... υπενθυμίζοντας ότι είχε πει πως θα ψηφίσει υπέρ του κ. Δήμα κατά 80%. Αυτή τη φορά, όπως είπε, επέλεξε το 20%, ενώ την επόμενη θα εκπληρώσει το υπόλοιπο 80%, αν και η επίκληση των ποσοστών λίγο απασχόλησε όσους εκτίμησαν πως το μήνυμα που επεδίωξε να περάσει ήταν εξωκοινοβουλευτικό. Επίσης πληροφορίες που δεν δύνανται να διασταυρωθούν απολύτως εμφανίζουν τους δύο πρώην χρυσαυγίτες βουλευτές Χρ. Αλεξόπουλο και Στ. Μπούκουρα να προσανατολίζονται σε θετική ψήφο στην τρίτη ψηφοφορία, χωρίς να είναι σαφές αν στη δεύτερη θα παραστούν ή θα απουσιάζουν, όπως έπραξαν στην πρώτη. Στην κυβερνητική παράταξη ευελπιστούν ότι αυτή τη φορά θα στηρίξουν την υποψηφιότητα του κ. Δήμα ο κ. Κ. Γιοβανόπουλος, ο οποίος, όπως είπε, απείχε στην πρώτη ψηφοφορία για να στείλει μήνυμα για την ανάγκη συνεννόησης, ο κ. Γ. Κασσαπίδης, που απουσίαζε λόγω οικογενειακού του ζητήματος, ο κ. Γ. Κουράκος, ο οποίος, πάντως, δεν έχει αποσαφηνίσει πλήρως τι πρόκειται να πράξει. Την ίδια ώρα, κάποιοι από τους «8» (Λυκούδης, Οικονόμου) σκέφτονταν να επαναφέρουν την πρότασή τους με στόχο την άρση του αδιεξόδου, η οποία προκρίνει τη συναινετική εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, με ορισμό χρόνου (και όχι ημερομηνίας) εκλογών εντός του 2015, αλλαγή του εκλογικού νόμου και έναρξη της συνταγματικής αναθεώρησης. Στόχος, αυτή τη φορά, είναι να υπογράψουν και άλλοι βουλευτές της ΔΗΜΑΡ που βλέπουν το αδιέξοδο (σ.σ. σενάριο μάλλον δύσκολο), ανεξάρτητοι που ζητούν πρωτοβουλίες καθώς και βουλευτές του ΠΑΣΟΚ ή ακόμη και της Ν.Δ. Ωστόσο, αργά την Παρασκευή η προοπτική αυτή έδειχνε αποδυναμωμένη. Στους Ανεξάρτητους Δημοκρατικούς βουλευτές, οι οποίοι αριθμούν συνολικά 17 μέλη, το «παρών» φέρονται αποφασισμένοι να επαναλάβουν οι Π. Τατσόπουλος, Οδ. Βουδούρης, Μ. Ανδρουλάκης, Χρ. Γιαταγάνα, Θ. Παραστατίδης, Ραχήλ Μακρή, Β. Καπερνάρος, Θ. Τζάκρη και ο κ. Βύρ. Πολύδωρας, ο οποίος την Παρασκευή δημοσιοποίησε την τελική απόφαση να δηλώσει «παρών» και στις δύο εναπομείνασες ψηφοφορίες.

19 19-ELLADA_Master_cy 20/12/14 00:59 Page 19 Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 19 Δύσκολη εξίσωση η προεδρική εκλογή Η επιμονή ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ και ΔΗΜΑΡ και ο «κρίσιμος χρόνος» του ΠΑΣΟΚ Του Κ. Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ Αρκετά βήματα πιο κοντά στις κάλπες βρίσκεται η χώρα οκτώ ημέρες πριν από την καταληκτική ψηφοφορία της 29ης Δεκεμβρίου για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, ενώ το πολιτικό κλίμα έχει επιβαρυνθεί δραματικά μετά τις καταγγελίες Καμμένου. Η χαμηλή αφετηρία των 160 «ναι» από την οποία εκκίνησε την περασμένη Τετάρτη ο κ. Σταύρος Δήμας, η επιμονή ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ και Φ. Κουβέλη στην άμεση διενέργεια εκλογών, αλλά και η πίεση που εκ των πραγμάτων ασκείται στους ανεξάρτητους βουλευτές από την «υπόθεση Χαϊκάλη», καθιστούν ιδιαίτερα δύσκολη τη διαμόρφωση προεδρικής πλειοψηφίας 180 βουλευτών, εκτός εάν τα αμέσως επόμενα εικοσιτετράωρα σημειωθούν μείζονες ανατροπές. Ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς, που επέστρεψε την Παρασκευή το μεσημέρι από τις Βρυξέλλες, θα επανασταθμίσει όλα τα δεδομένα, αλλά φέρεται αποφασισμένος να μην αποδεχθεί λύσεις που εκτιμά πως αντί να επιλύσουν, θα επιτείνουν το πολιτικό πρόβλημα. Υπέρ της διενέργειας πρόωρων εκλογών εάν δεν διασφαλίζονται όροι ευρύτερης συναίνεσης για την ασκούμενη πολιτική τάσσεται εξάλλου και ο κ. Ευάγγ. Βενιζέλος παρά την εμφανή διαφωνία του <<<<<< Ενόψει της δεύτερης ψηφοφορίας, η κυβέρνηση θα καλέσει τους βουλευτές να αναλάβει ο καθένας την ευθύνη της επιλογής του. για την τακτική που ακολούθησε το τελευταίο διάστημα το Μέγαρο Μαξίμου έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Σαμαράς παραμένει κάθετα αντίθετος στα σενάρια περί κυβέρνησης «ειδικού σκοπού», καθώς θεωρεί ότι με τη στάση των άλλων - πλην ΠΑΣΟΚ- πολιτικών δυνάμεων δεν μπορεί να υπάρξει ενιαίο διαπραγματευτικό πλαίσιο για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης της τρόικας και τη μετάβαση της χώρας στον μηχανισμό ΕCCL και στη λεγόμενη μεταμνημονιακή εποχή. Συνεργάτες του πρωθυπουργού αφήνουν, μάλιστα, να εννοηθεί πως τη συγκεκριμένη πρόταση διακινούν πρόσωπα, ακόμη και εντός της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, που επιδιώκουν να εξουδετερώσουν πολιτικά τον κ. Σαμαρά και τον κ. Βενιζέλο, ενώ έμπειρα στελέχη των δύο κομμάτων αποδίδουν εν μέρει την επίσπευση της προεδρικής εκλογής στη βούληση η ανωτέρω στρατηγική να μην έχει τον απαιτούμενο χρόνο ώστε να αποκτήσει την όποια δυναμική. Επίσης, ο πρωθυπουργός αφήνει να εννοηθεί πως θα απορρίψει -εάν επανεμφανιστεί- την πρόταση των «οκτώ» βουλευτών από τους ανεξάρτητους βουλευτές και τη ΔΗΜΑΡ για συμφωνία στο πρόσωπο του Προέδρου της Δημοκρατίας και ορισμό του χρόνου των εκλογών, ειδικά εάν αυτές τοποθετηθούν σε λίγους μήνες. Συνομιλητές του κ. Σαμαρά σημειώνουν πως εάν οι εκλογές οριστούν για τον Μάιο ή τον Ιούνιο η χώρα θα εισέλθει σε παρατεταμένη προεκλογική περίοδο με φυσική συνέπεια την πολιτική αστάθεια που ο ίδιος και ο κ. Βενιζέλος προσπάθησαν να αποτρέψουν επισπεύδοντας την προεδρική εκλογή. Σύμφωνα με πληροφορίες, σε συνάντηση που είχαν την περασμένη Δευτέρα οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πρότεινε το ενδεχόμενο να εξεταστεί το ενδεχόμενο ευρύτερης συμφωνίας ώστε να εκλεγεί άμεσα Πρόεδρος της Δημοκρατίας με τη δέσμευση ότι η κυβέρνηση με την παρούσα μορφή και στηριζόμενη από ευρύτερες δυνάμεις που θα είχαν συνδράμει στην εκλογή του κ. Στ. Δήμα, θα παραμείνει και θα διεξαχθούν εθνικές εκλογές τον προσεχή Οκτώβριο ή Νοέμβριο. Παρότι ορισμένοι εκ των συνομιλητών του κ. Σαμαρά εμφανίζονται να θεωρούν πως η συγκεκριμένη πρόταση θα πρέπει να εξεταστεί, κεντρική γραμμή του Ο Αντώνης Σαμαράς φέρεται αποφασισμένος να μην αποδεχθεί λύσεις που εκτιμά πως αντί να επιλύσουν θα επιτείνουν το πολιτικό πρόβλημα. Μεγάρου Μαξίμου είναι πως η κυβέρνηση δεν μπορεί να «βάλει στο τραπέζι» οποιαδήποτε πρόταση, εάν δεν είναι εκ των προτέρων σαφές ότι αυτή θα οδηγήσει στη διαμόρφωση της πλειοψηφίας των 180 εδρών. Οπως λέγεται, εάν η ανωτέρω πρόταση διατυπωθεί με κυβερνητική πρωτοβουλία, ο κ. Σαμαράς θα οδηγηθεί σ ένα δημόσιο «παζάρι» δίχως τέλος και με αμφίβολο εκ των πραγμάτων αποτέλεσμα. Τέλος, ο κ. Σαμαράς απορρίπτει το σενάριο «αλλαγής εν πλω» της υποψηφιότητας του κ. Στ. Δήμα. Και τούτο, όχι μόνο σε ένδειξη σεβασμού προς τον κ. Δήμα - θέση που συμμερίζεται και ο κ. Βενιζέλος- αλλά και επειδή ουδείς, από τους 135 που δεν τον υπερψήφισαν, συνέδεσε την αρνητική του στάση με το πρόσωπο του πρώην επιτρόπου. Ετσι, εάν δεν υπάρξουν μείζονες ανατροπές τα αμέσως επόμενα εικοσιτετράωρα και δεν εμφανιστεί κάποια συγκροτημένη πρωτοβουλία για υπέρβαση του αδιεξόδου σε σχέση με την προεδρική εκλογή, η κυβέρνηση θα πορευτεί καλώντας ευθέως τους βουλευτές να αναλάβουν την ευθύνη να οδηγήσουν ή όχι με την ψήφο τους τη χώρα σε πρόωρες εκλογές. Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά στενός συνεργάτης του κ. Σαμαρά, οι ανεξάρτητοι βουλευτές, αλλά και ο καθένας βουλευτής των ΑΝΕΛ και της ΔΗΜΑΡ ξεχωριστά θα πρέπει να αναλογιστεί: Οτι μπορεί να μην είναι ο ίδιος στην επόμενη Βουλή. Οτι επί της ουσίας επιλέγει την πλήρη συμπόρευση με τη στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ. Οτι με δεδομένο πως η ψήφος στην προεδρική εκλογή «έχει ονοματεπώνυμο» θα φέρει το βάρος των όποιων προβλημάτων ανακύψουν από τη συγκρουσιακή στρατηγική του κ. Αλ. Τσίπρα έναντι της Ευρώπης. Ο κ. Βενιζέλος Η αδυναμία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας και η προκήρυξη εκλογών κατά πολλούς εξυπηρετεί πρωτίστως τον κ. Ευάγγ. Βενιζέλο. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αφαιρεί «κρίσιμο χρόνο» από τον κ. Γ. Παπανδρέου που κινείται σε τροχιά ίδρυσης κόμματος, ενώ το ίδιο ισχύει και σε σχέση με τους κ.κ. Αννα Διαμαντοπούλου και Γ. Φλωρίδη. Επίσης, το πολωτικό κλίμα που διαμορφώνεται μπορεί να οδηγήσει σ έναν υψηλό δικομματισμό που θα ενισχύσει τις δυνάμεις της Ν.Δ., όπως αναγνωρίζουν και στενοί συνεργάτες του κ. Αλ. Τσίπρα, παρότι επιμένουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι σε κάθε περίπτωση πρώτο κόμμα. Πάντως, κατά πληροφορίες, η «διαχείριση» της Κουμουνδούρου αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες εστίες διαφωνίας μεταξύ των κ. Σαμαρά και Βενιζέλου την τελευταία διετία, καθώς ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ φέρεται να απέδωσε σε δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών, που προέβαλαν τον «φόβο» της έλευσης του ΣΥΡΙΖΑ, τη χαμηλή πτήση του κ. Δήμα στην ψηφοφορία της περασμένης Τετάρτης. ICON PRESS / ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

20 20-ELLADA_Master_cy 20/12/14 01:20 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014 Να εκλεγεί τώρα Πρόεδρος Δημοκρατίας Ανησυχία για την πολιτική αστάθεια και ενίσχυση του δικομματισμού δείχνει δημοσκόπηση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Του ΝΙΚΟΥ ΜΑΡΑΝΤΖΙΔΗ* Αλλαγές σε τάσεις της κοινής γνώμης παρατηρούνται σύμφωνα με την τελευταία (15-17/12) πανελλαδική μέτρηση σε δείγμα ατόμων της Μονάδας Ερευνών Κοινής Γνώμης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της «Κ». Πιο συγκεκριμένα προκύπτει: Ενίσχυση του ηγετικού προφίλ Σαμαρά και Τσίπρα. Οι δύο ηγέτες σημειώνουν ανοδικές τάσεις στη δημοτικότητά τους. Ιδιαίτερα ο πρωθυπουργός, που καταγράφεται ως ο δημοφιλέστερος πολιτικός, ανεβαίνει κατά 7 μονάδες και φτάνει περίπου στο ποσοστό των θετικών γνωμών που είχε τον Απρίλιο. Επιθυμία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας τώρα. Μέχρι και τον Νοέμβριο η κοινή γνώμη έδειχνε σε γενικές γραμμές διχασμένη στο θέμα. Είναι η πρώτη φορά που σε μέτρηση της Μονάδας υπερτερεί σαφώς η επιθυμία για εκλογή Προέδρου από την παρούσα Βουλή. Είναι φανερό πως ένα τμήμα της κοινής γνώμης δείχνει ανήσυχο για τις συνέπειες της πολιτικής αστάθειας. Θετική εικόνα για τον Σταύρο Δήμα. Ο υποψήφιος για την Προεδρία της Δημοκρατίας αντιμετωπίζεται θετικά από τους πολίτες. Αν και οι περισσότεροι εκτιμούν πως είναι μια κομματική υποψηφιότητα (74,5%) και πως δεν θα καταφέρει να εκλεγεί και να ενώσει τους Ελληνες (51,5%), από την άλλη θεωρούν πως είναι έντιμος (53%) και άφθαρτο πρόσωπο (60%). Αρνητική στάση για κόμμα Γ. Παπανδρέου. Η ενδεχόμενη πρωτοβουλία του πρώην πρωθυπουργού για δημιουργία πολιτικού κόμματος τυγχάνει ιδιαίτερα αρνητικής υποδοχής. Εννέα στους δέκα δηλώνουν πως δεν πρόκειται να την υποστηρίξουν. Μόλις 2,5% της κοινής γνώμης έχει θετική γνώμη και προτίθεται να ψηφίσει ένα «κόμμα Παπανδρέου». Ενίσχυση του δικομματισμού. Το άθροισμα των δύο μεγάλων κομμάτων στη δημοσκόπηση (55,5%) ξεπερνά το ποσοστό του δικομματισμού των περασμένων ευρωεκλογών (50%) αγγίζοντας αυτό των εκλογών του Ιουνίου 2012 (56,5%). Αν και είναι παρακινδυνευμένο να προβλέψει κανείς τι θα γίνει στην περίπτωση που προκηρυχθούν εκλογές, εντούτοις τη στιγμή αυτή η τάση δείχνει πως οδηγούμαστε σε ενισχυμένο, σε σχέση με το 2012, δικομματισμό. Μείωση ψαλίδας. Κυριαρχία ΣΥ- ΡΙΖΑ. Η Ν.Δ. (24,5%) και ο ΣΥΡΙΖΑ (31%) παρουσιάζουν μια άνοδο, σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση του Νοεμβρίου, 4,5 και 3,5 μονάδων αντίστοιχα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της μεταξύ τους διαφοράς, αλλά τη διατήρηση της δημοσκοπικής κυριαρχίας του ΣΥΡΙΖΑ. Το βασικό πρόβλημα για τη Ν.Δ. είναι πως συνεχίζονται οι μετακινήσεις ενός τμήματος ψηφοφόρων της του 2012 κατευθείαν στον ΣΥΡΙΖΑ, γεγονός που συμβάλλει καταλυτικά στο προβάδισμα του αντιπάλου της. Απουσία μεσαίου μεγέθους κόμματος. Φαίνεται πως βαδίζουμε προς ένα κομματικό σύστημα δύο μεγάλων και πέντε μικρών κομμάτων. Πέραν, δηλαδή, του ΣΥΡΙΖΑ και της Ν.Δ. είναι δύσκολο (τουλάχιστον με τα τωρινά δεδομένα) να αγγίξει κάποιο άλλο κόμμα διψήφιο ποσοστό ψήφων, όπως συνέβη το 2012 (ΠΑ- ΣΟΚ, ΑΝΕΛ). Αντοχή του ΠΑΣΟΚ και του «Ποταμιού», εξαφάνιση ΔΗΜΑΡ. Στην Κεντροαριστερά εμφανίζονται αντιφατικές τάσεις. Το ΠΑΣΟΚ (5%) δείχνει να αντέχει στη δικομματική πίεση, αυξάνοντας, μάλιστα, τα ποσοστά του σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση (+1,5%). Αντέχει επίσης και το «Ποτάμι» (6,5%). Αντίθετα η ΔΗΜΑΡ εξαφανίζεται ουσιαστικά. Το πού θα κινηθούν το ΠΑΣΟΚ και το «Ποτάμι» σε περίπτωση εκλογών τον Ιανουάριο συγκαταλέγεται στα ενδιαφέροντα ερωτήματα της αναμέτρησης. Μικρή κάμψη για Χ.Α. και στασιμότητα για ΚΚΕ και ΑΝΕΛ. Η Χρυσή Αυγή δείχνει καθοδική πορεία σε σχέση με τις ευρωεκλογές αλλά συνεχίζει να βρίσκεται στα επίπεδα του Το ΚΚΕ κινείται περίπου στα ίδια, ενώ οι ΑΝΕΛ είναι σε οριακά ποσοστά για την κοινοβουλευτική τους επιβίωση. Συμπεράσματα. Οι πρόσφατες εξελίξεις (αποτυχία διαπραγματεύσεων με την τρόικα, επίσπευση της διαδικασίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας) έχουν ως αποτέλεσμα την αυξανόμενη, εκ μέρους των πολιτών, επιθυμία εκλογής Προέδρου από την παρούσα Βουλή, την ενίσχυση της πόλωσης και τη μείωση της ψαλίδας ΣΥΡΙΖΑ - Ν.Δ. αλλά όχι σε επίπεδα, προς το παρόν, που να αμφισβητείται το προβάδισμα του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Τα μικρότερα κόμματα δίνουν το καθένα ξεχωριστά περισσότερο μια μάχη πολιτικής επιβίωσης παρά «τρίτου πόλου». Ομως έχουμε μπροστά μας πολύ δρόμο ακόμη και κάθε πρόβλεψη είναι παρακινδυνευμένη. * Ο κ. Νίκος Μαραντζίδης είναι καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ... ψηφίζει «εκλογές και μόνο εκλογές» Μια πρόταση για συνεννόηση Της ΔΩΡΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ <<<<<< Ο κ. Τσίπρας απορρί πτει σε όλους τους τόνους κάθε συζήτηση για ενδιάμεση λύση. «Εκλογές και μόνον εκλογές» είναι το σύνθημα που κυριαρχεί στον ΣΥΡΙΖΑ και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει θέσει σε πλήρη ενεργοποίηση τον μηχανισμό για την προετοιμασία της προσφυγής στις κάλπες, για την οποία, όπως αναφέρουν συνεργάτες του κ. Αλέξη Τσίπρα, «όσο γρηγορότερα, τόσο καλύτερα». Ο πρόεδρος του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της πρώτης ψηφοφορίας για την προεδρική εκλογή, την περασμένη Τετάρτη, εξέφρασε στους στενούς συνεργάτες του, που είχαν συγκεντρωθεί στη Βουλή, τη βεβαιότητα ότι δεν πρόκειται να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας και οι πρόωρες εκλογές είναι δεδομένες. Οι 160 ψήφοι υπέρ της υποψηφιότητας του κ. Σταύρου Δήμα ήταν λιγότερες από τον πήχυ που είχαν βάλει στην Κουμουνδούρου, όπου εκτιμούσαν ότι η πρώτη ψηφοφορία θα απέφερε περί τα 165 «ναι». Εχοντας ως δεδομένο ότι με το τελικό αποτέλεσμα δεν διαμορφώνονται συνθήκες «κινητικότητας», που θα μπορούσαν να καλύψουν το υπολειπόμενο των 20 ψήφων, το μήνυμα που εξέπεμψε άμεσα η Κουμουνδούρου προς τα όργανα και τα στελέχη του κόμματος ήταν να κινητοποιηθούν με όρους προεκλογικής περιόδου. Ο κ. Τσίπρας απορρίπτει σε όλους τους τόνους κάθε συζήτηση για ενδεχόμενη ενδιάμεση λύση (σενάρια κυβέρνησης ειδικού σκοπού), που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεταγενέστερη συμφωνημένη ημερομηνία εκλογών. Αλλωστε, στην Κουμουνδούρου εκτιμούν ότι δεν πρόκειται καν να υπάρξει μια τέτοια πρωτοβουλία από την πλευρά του κ. Αντώνη Σαμαρά. Οπως αναφέρουν, αν είχε στον σχεδιασμό του κάτι τέτοιο, θα είχε ήδη ενεργοποιηθεί σε αυτήν την κατεύθυνση. Το μεγάλο αγκάθι που δεν πρόκειται να ξεπεραστεί χωρίς εσωκομματικές αναταράξεις, είναι η συγκρότηση των ψηφοδελτίων, με τα οποία ο ΣΥΡΙΖΑ θα κατέβει στις εκλογές. Ο κ. Τσίπρας πέτυχε να μετατεθεί η κρίσιμη για το θέμα αυτό συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ για τις 30 Δεκεμβρίου, μετά και την τρίτη ψηφοφορία για την προεδρική εκλογή. Η θέση των στελεχών της εσωκομματικής αντιπολίτευσης ήταν ότι θα πρέπει η συνεδρίαση να γίνει άμεσα και πρότειναν το διήμερο χθες και σήμερα. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν έγινε δεκτό από την πλευρά της προεδρικής πλειοψηφίας. Ο κ. Τσίπρας επικαλέσθηκε το πρόγραμμά του και τις ομιλίες σε Κοζάνη και Αλεξανδρούπολη, στις εκεί περιφερειακές συνδιασκέψεις του κόμματος, ενώ δεν πέρασε ούτε η πρόταση για Κεντρική Επιτροπή το επόμενο Σαββατοκύριακο. Είναι σαφής η πρόθεση της ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ να μετατεθεί για μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας προεδρικής εκλογής, καθώς ένα κλίμα έντονης εσωκομματικής σύγκρουσης δεν θα ήταν το καλύτερο σήμα που θα μπορούσε να εκπέμψει το κόμμα αυτήν την περίοδο. Στελέχη της εσωκομματικής αντιπολίτευσης εκτιμούν ότι -πέραν της προεδρικής εκλογής- η ηγετική πλειοψηφία πιθανόν επιθυμεί να οριστικοποιήσει τις αμέσως επόμενες ημέρες τις διερευνητικές συζητήσεις που έχει με διάφορα στελέχη προερχόμενα από άλλους κομματικούς και πολιτικούς σχηματισμούς, προκειμένου να παρουσιάσει την πρότασή της στην Κεντρική Επιτροπή, επιδιώκοντας, ενδεχομένως, να αιφνιδιάσει και να φέρει προ τετελεσμένων το εσωκομματικό ακροατήριο. Κάτι τέτοιο δεν αναμένεται να γίνει εύκολα. Ηδη, στελέχη της εσωκομματικής αντιπολίτευσης σπεύδουν να επισημάνουν ότι οι διαδικασίες κατάρτισης των ψηφοδελτίων θα πρέπει να γίνουν με βάση το καταστατικό, που προβλέπει καθολική ψηφοφορία σε επίπεδο Νομαρχιακών Επιτροπών και, μάλιστα, με το σύστημα μειωμένης σταυροδοσίας (κάθε μέλος μπορεί να ψηφίσει μόνο το 30% των υποψηφίων). Ο κ. Τσίπρας επαναλαμβάνει διαρκώς την ανάγκη διεύρυνσης και ως ένα στοιχείο που θα βοηθήσει την κατάκτηση αυτοδυναμίας, ωστόσο η εσωκομματική αντιπολίτευση επιμένει στην άρνηση οποιασδήποτε συνεργασίας με μνημονιακό «χρώμα». Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΖΟΥΛΑ «Σκεφτόμαστε να επανακαταθέσουμε την Τρίτη την πρότασή μας για να βρεθεί μια φόρμουλα συνεννόησης της Ν.Δ. και του ΣΥΡΙΖΑ και να μη γίνουν τώρα εκλογές. Δεν ελπίζουμε, βέβαια, ότι υπάρχουν πια περιθώρια να εισακουστεί. Αλλά μέσα στον βούρκο των καταγγελιών και τους κωμικοτραγικούς ισχυρισμούς ότι υπήρξε, λέει, κάποιος που θα δωροδοκούσε με 3 εκατομμύρια ευρώ ένα βουλευτή για να ψηφίσει τον Σταύρο Δήμα, ας μείνει η πρότασή μας ως παρακαταθήκη για τα παιδιά μας. Οτι κάποιοι, λίγοι έστω βουλευτές, προσπάθησαν μέχρι την τελευταία στιγμή να αποτρέψουν όσα δυσοίωνα δείχνουν ότι περιμένουν τη χώρα». Αυτή είναι η πρόθεση των πέντε ανεξάρτητων βουλευτών (Π. Τατσόπουλος, Βασ. Οικονόμου, Σπ. Λυκούδης, Χρ. Αηδόνης, Γρ. Ψαριανός) οι οποίοι ήταν οι πρώτοι που τάχθηκαν δημοσίως κατά των πρόωρων εκλογών. Να επανακαταθέσουν την πρότασή τους για την ανάγκη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να εκλεγεί συναινετικά και να υπογραμμίσουν ξανά πόσο λάθος θεωρούν να χαθεί για τη χώρα η ευκαιρία της Συνταγματικής Αναθεώρησης, ζητώντας από τη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ να συμφωνήσουν από κοινού σε μια ολιγόμηνη διεξαγωγή των εκλογών προκειμένου αυτές να διεξαχθούν π.χ. το φθινόπωρο του Πρόκειται για το αρχικό σκεπτικό της γνωστής πρότασης που, ως γνωστόν, συνυπέγραψαν και οι τρεις βουλευτές της ΔΗΜΑΡ, διαφοροποιούμενοι από τον κ. Φ. Κουβέλη (Νίκος Τσούκαλης, Νίκη Φούντα, Θωμάς Ψύρρας) ενώ υποστηριζόταν από ολοένα και περισσότερους βουλευτές μέχρι την Παρασκευή, οπότε και δημοσιοποιήθηκαν οι ισχυρισμοί του Παύλου Χαϊκάλη ότι έγινε προσπάθεια χρηματισμού του. Είναι χαρακτηριστικό ότι ήδη από την επομένη της πρώτης ψηφοφορίας το σκεπτικό της εν λόγω πρότασης -δηλαδή την ανάγκη να αποφευχθούν οι εκλογές με μια στοιχειώδη συμφωνία των κ. Σαμαρά και Τσίπραμεταξύ άλλων υιοθέτησαν ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Λ. Γρηγοράκος, η κ. Ντόρα Μπακογιάννη, ο κ. Νικήτας Κακλαμάνης και ο κ. Κ. Σκανδαλίδης. Παράλληλα δε τουλάχιστον τέσσερις ανεξάρτητοι βουλευτές (Βασ. Καπερνάρος, Γ. Κουράκος, Γ. Κασαπίδης και Κ. Γιοβανόπουλος) φέρονταν διατεθειμένοι ακόμη και να αλλάξουν την αρνητική τους ψήφο αν προέκυπτε μια τέτοια συμφωνία μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ. Η ίδια πρόταση, όπως προκύπτει από τον πρόλογο, ενδεχομένως θα επανέλθει στο προσκήνιο. Αλλά όπως ήδη ομολογούν οι πέντε βουλευτές που την υπέγραψαν πρώτοι, αν την επανακαταθέσουν, θα το πράξουν μόνο για την τιμή των όπλων. Διότι, όπως λένε χαρακτηριστικά, «ακόμη και από τον τρόπο που αντέδρασαν η Ν.Δ. και ο ΣΥ- ΡΙΖΑ στις θολές αποκαλύψεις του κ. Καμμένου, το τελευταίο που μοιάζει να τους ενδιαφέρει είναι η σωτηρία της χώρας».