Δ.Λ.Π 18 Έσοδα ΣΚ ΟΠOΣ ως έσοδα εισροών ή αυξήσεων των περιουσιακών στοιχείων ή μειώσεων των υποχρεώσεων αύξηση ιδίων κεφαλαίων

Transcript

1 Δ.Λ.Π 18 Έσοδα ΣΚΟΠOΣ Στο Πλαίσιο κατάρτισης και παρουσίασης των οικονομικών καταστάσεων, ως έσοδα ορίζονται οι αυξήσεις στα οικονομικά οφέλη, κατά τη διάρκεια της λογιστικής περιόδου, με τη μορφή εισροών ή αυξήσεων των περιουσιακών στοιχείων ή μειώσεων των υποχρεώσεων, που καταλήγουν σε αύξηση των ιδίων κεφαλαίων, άλλη από εκείνη που συνδέεται με εισφορές των συμμετεχόντων στα ίδια κεφάλαια. Σκοπός αυτού του Προτύπου είναι να προδιαγράψει τον λογιστικό χειρισμό των εσόδων, που προκύπτουν από ορισμένους τύπους συναλλαγών και γεγονότων. 1

2 IAS 18 Έσοδα Επιμέτρηση Αναγνώριση Δίκαια Αξία Πώληση αγαθών Υπηρεσίες Τόκοι, Δικαιώματα & μερίσματα Αναγνωρίζεται αν: -κίνδυνοι & οφέλειες μεταβιβάζονται -δεν παραμένει έλεγχος -Πιθανά οικονομικά οφέλη -αξιόπιστα μετρήσιμα Αναγνώριση με την χρήση Αναγνώριση αν: - Πιθανά οικονομικά % ολοκλήρωσης οφέλη του αποτελέσματος -αξιόπιστα μετρήσιμα - % ολοκλήρωσης Πιθανά οικονομικά οφέλη -αξιόπιστα μετρήσιμα 2

3 ΟΡΙΣΜΟΙ Έσοδο είναι η μικτή (ακαθάριστη) εισροή οικονομικών οφελών, στη διάρκεια της περιόδου, που προκύπτει από τις συνήθεις δραστηριότητες μιας επιχείρησης, όταν αυτές οι εισροές έχουν ως αποτέλεσμα μια αύξηση των ιδίων κεφαλαίων, εκτός από εκείνη που σχετίζεται με εισφορά των συμμετεχόντων στα ίδια κεφάλαια. Εύλογη αξία είναι το ποσό με το οποίο ένα περιουσιακό στοιχείο θα μπορούσε να ανταλλαγεί ή μία υποχρέωση να διακανονιστεί, μεταξύ δύο μερών που ενεργούν με επίγνωση και με τη θέλησή τους, σε μία συναλλαγή σε καθαρά εμπορική βάση.

4 IAS 18 Έσοδο: Βασικό θέμα στη λογιστική των εσόδων αποτελεί ο προσδιορισμός του χρόνου αναγνώρισης του εσόδου. Η μικτή (ακαθάριστη) εισροή οικονομικών οφελών, στην διάρκεια της περιόδου, που προκύπτει από συνήθεις δραστηριότητες της επιχείρησης, όταν αυτές οι εισροές έχουν σαν αποτέλεσμα μια αύξηση ιδίων κεφαλαίων, εκτός από εκείνη που σχετίζεται με εισφορά των συμμετεχόντων στα ίδια κεφάλαια 4

5 ΠΕΔIΟ ΕΦΑΡΜΟΓHΣ Το παρόν Πρότυπο να εφαρμόζεται για τη λογιστική παρακολούθηση των εσόδων, που προκύπτουν από τις ακόλουθες συναλλαγές και γεγονότα: α) πώληση αγαθών β) παροχή υπηρεσιών και γ) την από μέρους τρίτων χρησιμοποίηση περιουσιακών στοιχείων της οικονομικής οντότητας, τα οποία αποφέρουν τόκους, δικαιώματα και μερίσματα. 5

6 Αναγνώριση Εσόδων (IAS 18) Πώληση Αγαθών. Αναγνωρίζονται όταν Όλα τα σημαντικά οφέλη και κίνδυνοι έχουν μετεβιβασθεί στον αγοραστή Ο πωλητής δεν διατηρεί πραγματικό έλεγχο πάνω στα πωληθέντα αγαθά Πιθανολογείται ότι τα οικονομικά οφέλη από την πώληση θα εισρεύσουν στην επιχείρηση Τα κόστη που είναι σχετικά με την συναλλαγή μπορεί να αποτιμηθούν αξιόπιστα Ο πωλητής διατηρεί σημαντικούς κινδύνους: Δεσμεύσεις για μη ικανοποιητική λειτουργία Όταν η είσπραξη του εσόδου τελεί υπό την αίρεση της πώλησης αγαθών ή υπηρεσιών Όταν τα αγαθά πρόκειται να εγκατασταθούν και αυτή δεν έχει ακόμη εκπληρωθεί Όταν ο αγοραστής έχει δικαίωμα να ακυρώσει την αγορά σύμφωνα με την σύμβαση 6

7 Αναγνώριση Εσόδων (IAS 18) Παροχή Υπηρεσιών: Το ποσό του εσόδου μπορεί να εκτιμηθεί αξιόπιστα Πιθανολογείται ότι τα οικονομικά οφέλη, από την συναλλαγή, θα εισρεύσουν στην επιχείρηση Το στάδιο της ολοκλήρωσης της συναλλαγής, μπορεί να καθορισθεί αξιόπιστα Τα κόστη της συναλλαγής, μπορεί να αποτιμηθούν αξιόπιστα 7

8 Αναγνώριση Εσόδων (IAS 18) Μια οντότητα είναι γενικά ικανή να κάνει αξιόπιστες εκτιμήσεις όταν έχει συμφωνήσει τα ακόλουθα με τα άλλα μέρη: τα δικαιώματα που μπορεί να ασκήσει κάθε συμβαλλόμενο μέρος, σχετικά με τις υπηρεσίες που πρόκειται να παρασχεθούν και να ληφθούν από τα μέρη, την αμοιβή των υπηρεσιών, και τον τρόπο και τους όρους του διακανονισμού. 8

9 Ο βαθμός ολοκλήρωσης επιμετρήσεις του εκτελεσθέντος έργου, υπηρεσίες εκτελεσθείσες μέχρι σήμερα, σε ποσοστό του συνόλου των υπηρεσιών που πρόκειται να εκτελεστούν ή την αναλογία την οποία το μέχρι σήμερα αναληφθέν κόστος έχει καλύψει από το εκτιμώμενο συνολικό κόστος της συναλλαγής. Μόνον τα κόστη που αφορούν σε ήδη εκτελεσθείσες υπηρεσίες περιλαμβάνονται στα κόστη που έχουν αναληφθεί μέχρι σήμερα. Μόνον τα κόστη που αφορούν σε υπηρεσίες που έχουν εκτελεστεί ή μέλλουν να εκτελεστούν περιλαμβάνονται στο συνολικώς εκτιμώμενο κόστος της συναλλαγής. Τμηματικές πληρωμές και προκαταβολές ληφθείσες από τους πελάτες δεν αντικατοπτρίζουν συνήθως τις εκτελεσθείσες υπηρεσίες. 9

10 Αναγνώριση Εσόδων Υπηρεσιών (IAS 18) Το αποτέλεσμα μπορεί να προσδιορισθεί αξιόπιστα Αναγνώριση των εσόδων με την χρήση του βαθμού ολοκλήρωσης στην ημερομηνία Ισολογισμού Βαθμός ολοκλήρωσης: 1) Υπηρεσίες μέχρι σήμερα Σύνολο Υπηρεσιών 2) Επιμετρήσεις εκτ. έργου 3) Κόστος μέχρι σήμερα Σύνολο κόστους Το αποτέλεσμα ΔΕΝ μπορεί να προσδιορισθεί αξιόπιστα Αν το κόστος είναι ανακτήσιμο: Αναγνώριση εσόδων στην έκταση των εξόδων που αναγνωρίσθηκαν σαν ανακτήσιμα Δεν αναγνωρίζονται κέρδη!! Αν δεν είναι ανακτήσιμα: Δεν αναγνωρίζονται έσοδα Το κόστος που πραγματοποιήθηκε αναγνωρίζεται σαν έξοδο 10

11 Αναγνώριση Εσόδων (IAS 18) Τόκοι: θα πρέπει να αναγνωρίζονται με την μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου Δικαιώματα Εκμετάλλευσης: θα αντιμετωπίζονται λογιστικά σύμφωνα με την αρχή των δεδουλευμένων, ανάλογα με το ουσιαστικό μέρος της σχετικής σύμβασης Μερίσματα: όταν το δικαίωμα είσπραξης των μετόχων οριστικοποιείται 11

12 Αναγνώριση Εσόδων (IAS 18) Γνωστοποιήσεις: Τις λογιστικές αρχές που εφαρμόζει για την αναγνώριση των εσόδων, καθώς και τις μεθόδους προσδιορισμού του σταδίου ολοκλήρωσης Το ποσό της κάθε σημαντική κατηγορίας εσόδων Τι ποσό των εσόδων που προκύπτει από ανταλλαγές αγαθών ή υπηρεσιών 12

13 ΟΡΙΣΜΟI Το έσοδο περιλαμβάνει μόνον τις μικτές εισροές των οικονομικών ωφελειών που εισπράχθηκαν και είναι εισπρακτέες από την οικονομική οντότητα για δικό της λογαριασμό. Ποσά εισπραχθέντα για λογαριασμό τρίτων, όπως φόροι επί των πωλήσεων, φόροι αγαθών και υπηρεσιών και Φόρος Προστιθέμενης Αξίας, δεν αποτελούν οικονομικές ωφέλειες που εισρέουν στην οικονομική οντότητα και δεν προκαλούν αύξηση των ιδίων κεφαλαίων. Συνεπώς, εξαιρούνται των εσόδων. Ομοίως, σε μία πρακτόρευση, οι μικτές εισροές των οικονομικών ωφελειών, περιλαμβάνουν ποσά εισπραττόμενα για λογαριασμό του πρακτορευομένου και δεν προκαλούν αύξηση των ιδίων κεφαλαίων της οικονομικής οντότητας. Τα ποσά που εισπράττονται για λογαριασμό του πρακτορευομένου δεν αποτελούν έσοδο. Ενώ έσοδο αποτελεί το ποσό της προμήθειας. 13

14 ΕΠΙΜEΤΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΣOΔΟΥ Το έσοδο θα επιμετράται στην εύλογη αξία του εισπραχθέντος ή εισπρακτέου ανταλλάγματος. Το ποσό του εσόδου που προκύπτει από μια συναλλαγή, προσδιορίζεται συνήθως με συμφωνία μεταξύ της οικονομικής οντότητας και του αγοραστή ή του χρήστη του περιουσιακού στοιχείου. Επιμετράται στην εύλογη αξία του εισπραχθέντος ή εισπρακτέου ανταλλάγματος, λαμβάνοντας υπόψη, ως προς το ποσό, κάθε είδους έκπτωση που παρέχει η οικονομική οντότητα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το αντάλλαγμα έχει τη μορφή μετρητών ή ταμιακών ισοδυνάμων και το ποσό του εσόδου είναι αυτό των μετρητών ή ταμιακών ισοδυνάμων που εισπράχθηκαν ή είναι εισπρακτέα. Όμως, όταν η εισροή των μετρητών ή ταμιακών ισοδυνάμων αναβάλλεται, η εύλογη αξία του ανταλλάγματος μπορεί να είναι μικρότερη από το ονομαστικό ποσό των μετρητών που εισπράχθηκαν ή είναι εισπρακτέα. Για παράδειγμα, μια οικονομική οντότητα μπορεί να παρέχει άτοκη πίστωση στον αγοραστή ή να δέχεται από τον αγοραστή μια συναλλαγματική με επιτόκιο χαμηλότερο της αγοράς, ως αντάλλαγμα για την πώληση αγαθών Όταν ο διακανονισμός συνιστά στην ουσία παροχή πιστώσεως, η εύλογη αξία του ανταλλάγματος προσδιορίζεται με προεξόφληση όλων των μελλουσών εισπράξεων, με τη χρήση τεκμαρτού επιτοκίου. 14

15 Το τεκμαρτό επιτόκιο Το τεκμαρτό επιτόκιο προσδιορίζεται με τον περισσότερο προσιτό από τους ακόλουθους δύο τρόπους. α) με το ισχύον επιτόκιο για παρόμοιο μέσο ενός εκδότη με παρόμοια πιστωτική διαβάθμιση ή β) με το επιτόκιο που προεξοφλεί το ονομαστικό ποσό του μέσου στην τρέχουσα τιμή πώλησης μετρητοίς των αγαθών ή υπηρεσιών. Η διαφορά μεταξύ της εύλογης αξίας και του ονομαστικού ποσού του ανταλλάγματος, αναγνωρίζεται ως έσοδο τόκου, σύμφωνα με τις παραγράφους 29 και 30 και σύμφωνα με ΔΛΠ

16 Παράδειγμα 1 Η Παπαδημητρίου ΕΠΕ πουλά αγαθά (31/12/2010) στην Νίκη Α.Ε. αντί 170,000 πληρωτέα στις 31/12/2013. (προεξοφλητικό επιτόκιο 10%) 31/12/2010 Πελάτες 127,670 Πωλήσεις 127,670 Προεξοφλητικό επιτόκιο X 0,751 31/12/2011 Πελάτες 12,767 Έσοδα από Τόκους 12,767 31/12/2012 Πελάτες 14,044 Έσοδα από Τόκους 14,044 16

17 Παράδειγμα 1 31/12/2013 Πελάτες 15,448 Έσοδα από Τόκους 15,448 31/12/2013 Τράπεζα 170,000 Πελάτες 170,000 17

18 Παράδειγμα 2 Η Πήγασος Α.Ε εισέπραξε προκαταβολικά 240,000 στις 1/10/2010 για συνδρομές 12 μηνών. Έως το τέλος της περιόδου, 31 Μαρτίου, 2011 η εταιρία είχε εκδώσει και διανείμει 6 μηνιαίες εκδόσεις του περιοδικού. Το συνολικό κόστος των 24 εκδόσεων αναμένεται να είναι 192,000 Εξηγείστε πως η Πήγασος Α.Ε θα αναγνωρίσει τα έσοδα και τα κέρδη κατά την διάρκεια του

19 Παράδειγμα 2 Το συνολικό κέρδος της παραγωγής των 24 εκδόσεων θα είναι 240, ,000= 48,000 Χρησιμοποιώντας την αρχή των δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων η εταιρία θα αναγνωρίσει για το 2011: Έσοδα (240,000 X 6/24) = 60,000 Κόστη (192,000 X 6/24) = -48,000 Κέρδος 12,000 19

20 ΔΠΧΠ 15 Έσοδα από συμβάσεις με πελάτες Το ΔΠΧΠ εκδόθηκε τον Μάιο του 2014 και είναι ισχύει για τις πρώτες ετήσιες οικονομικές για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου Επιτρέπεται νωρίτερη εφαρμογή. Το ΔΠΧΑ 15 αντικαθιστά τα προηγούμενα πρότυπα (και διερμηνείες) που σχετίζονταν με τα έσοδα. Με την εφαρμογή του νέου προτύπου καταργούνται τα ΔΛΠ 18 Έσοδα, ΔΛΠ 11 Συμβάσεις κατασκευής και οι διερμηνείες ΜΕΔ 13 Έσοδα-Πράξεις ανταλλαγής που αφορούν υπηρεσίες διαφήμισης, ΕΔΔΠΧΑ 13 Προγράμματα πιστότητας πελατών, ΕΔΔΠΧΑ 15 Συμβάσεις για την Κατασκευή Ακινήτων και ΕΔΔΠΧΑ 18 Μεταβιβάσεις περιουσιακών στοιχείων από πελάτες

21 ΔΠΧΠ 15 Έσοδα από συμβάσεις με πελάτες Το ΔΠΧΑ 15 απομακρύνεται από ένα μοντέλο αναγνώρισης εσόδων που βασίζεται σε μια «διαδικασία κερδών» σε μια προσέγγιση «ενεργητικού-παθητικού» που βασίζεται στη μεταφορά ελέγχου. Σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 15 η οικονομική οντότητα αναγνωρίζει έσοδα ώστε να απεικονίζει τη μεταβίβαση υποσχόμενων αγαθών ή υπηρεσιών στους πελάτες σε ποσό που αντανακλά το αντάλλαγμα το οποίο η οικονομική οντότητα εκτιμά ότι δικαιούται έναντι των εν λόγω αγαθών ή υπηρεσιών

22 Εφαρμογή 5 βημάτων για την αναγνώριση εσόδου Βήμα 1 Προσδιορισμός της σύμβασης Βήμα 2 Προσδιορισμός των υποχρεώσεων εκτέλεσης Βήμα 3 Προσδιορισμός της τιμής συναλλαγής Βήμα 4 Επιμερισμός της τιμής συναλλαγής Βήμα 5 Αναγνώριση του εσόδου όταν οι υποχρεώσεις εκτέλεσης έχουν ικανοποιηθεί. Οι κλάδοι που επηρεάζονται περισσότερο από το ΔΠΧΑ 15 είναι πιθανό να είναι οι τηλεπικοινωνίες, η ανάπτυξη λογισμικού, η ακίνητη περιουσία (real estate) και άλλoι με μακροπρόθεσμες συμβάσεις. Αυτό περιλαμβάνει τους κλάδους όπου οι συσσωρευμένες συμβάσεις «προϊόντος + υπηρεσίας» είναι αρκετά συνηθισμένες.