ΣΗΣΛΟ: Ζ ΥΡΖΖ ΒΗΟΛΟΓΗΚΧΝ ΠΡΟΗΟΝΣΧΝ ΣΟΝ ΑΓΡΟΣΟΤΡΗΜΟ

Transcript

1 ΑΛΔΞΑΝΓΡΔΗΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΓΔΧΠΟΝΗΑ ΣΜΖΜΑ ΦΤΣΗΚΖ ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΣΗΣΛΟ: Ζ ΥΡΖΖ ΒΗΟΛΟΓΗΚΧΝ ΠΡΟΗΟΝΣΧΝ ΣΟΝ ΑΓΡΟΣΟΤΡΗΜΟ ΓΚΟΓΚΗΓΟΤ ΗΧΑΝΝΑ Α.Μ:186/99 Δπηβιέπωλ θαζεγεηήο:παλασο ΓΔΧΡΓΗΟ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ

2 ΑΛΔΞΑΝΓΡΔΗΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΓΔΧΠΟΝΗΑ ΣΜΖΜΑ ΦΤΣΗΚΖ ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΣΗΣΛΟ: Ζ ΥΡΖΖ ΒΗΟΛΟΓΗΚΧΝ ΠΡΟΗΟΝΣΧΝ ΣΟΝ ΑΓΡΟΣΟΤΡΗΜΟ Ζ ππνβνιή ηεο πηπρηαθήο δηαηξηβήο απνηειεί κέξνο ηωλ απαηηήζεωλ γηα ηελ απνλνκή πηπρίνπ ζην ηκήκα Φπηηθήο Παξαγωγήο, ηεο ρνιήο Σερλνινγίαο Γεωπνλίαο ηνπ Αιεμάλδξεηνπ Σερλνινγηθνύ Δθπαηδεπηηθνύ Ηδξύκαηνο Θεζζαινλίθεο ΓΚΟΓΚΗΓΟΤ ΗΧΑΝΝΑ Α.Μ:186/99 Δπηβιέπωλ θαζεγεηήο:παλασο ΓΔΧΡΓΗΟ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ 2011

3 ΔΤΥΑΡΗΣΗΔ ΔΤΥΑΡΗΣΧ ΣΟΝ ΔΠΗΒΛΔΠΧΝ ΚΑΘΖΓΖΣΖ ΜΟΤ ΠΑΛΑΣΟ ΓΔΧΡΓΗΟ ΓΗΑ ΣΖΝ ΠΟΛΤΣΗΜΖ ΒΟΖΘΔΗΑ ΚΑΗ ΚΑΘΟΓΖΓΖΖ ΣΟΤ.

4 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΠΔΡΗΛΖΦΖ ΔΗΑΓΧΓΖ...8 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΡΧΣΟ : ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΚΑΗ ΕΖΣΖΖ ΠΡΟΗΟΝΣΧΝ 1.1. Οξηζκφο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ Φνξείο Πηζηνπνίεζεο Καηαλαισηέο ησλ Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ Δγρψξηα Αγνξά βηνινγηθψλ Σξνθίκσλ Ζ αγνξά Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ ζε Παγθφζκην Δπίπεδν..14 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΓΔΤΣΔΡΟ: ΘΔΜΗΚΟ ΠΛΑΗΗΟ ΚΑΘΔΣΧ 2.1. Θεζκηθφ Πιαίζην Κνηλνηηθή Ννκνζεζία Δζληθή Ννκνζεζία Γνκή θαη Γηάξζξσζε ηνπ θιάδνπ Γηάξζξσζε ηεο παξαγσγήο. 31 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΡΗΣΟ: Ζ ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΣΟΤ ΑΓΡΟΣΟΤΡΗΜΟΤ ΣΗ ΜΔΡΔ ΜΑ 3.1 Δλαιιαθηηθέο Μνξθέο Σνπξηζκνχ Ο Δλαιιαθηηθφο Σνπξηζκφο θαη ν Μαδηθφο Σνπξζκφο ζε αληηπαξάζεζε Υαξαθηεξηζηηθά Δλαιιαθηηθνχ Σνπξηζκνχ Υαξαθηεξηζηηθά Μαδηθνχ Σνπξηζκνχ Αεηθνξία θαη Βηψζηκε Σνπξηζηηθή Αλάπηπμε Ση είλαη ν Αγξνηνπξηζκφο Σν Πξνθίι ηνπ Αγξνηνπξίζηα Αγξνηνπξηζκφο: Μηα Δπθαηξία γηα ηελ Αλαγέλλεζε ηεο Τπαίζξνπ Βηνινγηθά Πξντφληα θαη Αγξνηνπξηζκφο Δίδε Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ πνπ Υξεζηκνπνηνχληαη απφ ηηο Αγξνηνπξηζηηθέο Μνλάδαο...47

5 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΔΣΑΡΣΟ: ΓΗΑΘΔΖ ΒΗΟΛΟΓΗΚΧΝ ΠΡΟΗΟΝΣΧΝ Δ ΑΓΡΟΣΟΤΡΗΣΗΚΔ ΠΔΡΗΟΥΔ 4.1. Γηαλνκή ησλ Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ Γηάζεζε ησλ Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ Πξνδηαγξαθέο ησλ Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ ηξαηεγηθέο Marketing.60 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΔΜΠΣΟ : ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ 5.1 πκπεξάζκαηα 62 ΔΠΗΛΟΓΟ. 67 ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ... 68

6 ΠΔΡΗΛΖΦΖ ηελ παξνχζα εξγαζία ζα αζρνιεζνχκε κε ην ζέκα ηεο ρξήζεο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ ζηνλ αγξνηνπξηζκφ. Ξεθηλάκε απφ ην ηη είλαη ηα Βηνινγηθά Πξντφληα θαη ν Αγξνηνπξηζκφο ηα φξηα θαη νη απαηηήζεηο ηνπο θαη θηάλνπκε κέρξη ην ζεκείν ηεο δηάζεζεο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ ζηα θαηαζηήκαηα, αιιά παξάιιεια γίλεηαη αλαθνξά ζην θαζεζηψο ιεηηνπξγίαο ηνπο, φπσο επίζεο θαη ζηηο επηδξάζεηο ηνπο ζην ζέκα ηνπ αγξνηνπξηζκνχ. Ζ βηνθαιιηέξγεηα απνηειεί κηα λέα πξννπηηθή πνπ επηβεβαηψλεηαη απφ ηελ απμαλφκελε δήηεζε ησλ πξντφλησλ ηεο ηφζν δηεζλψο φζν θαη ζηελ εγρψξηα αγνξά. Δίλαη θαλεξφ φηη ε επέθηαζε ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο, βνεζά ζηνλ πεξηνξηζκφ ησλ απνζεκάησλ θαη ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο. Δηδηθά απηφ ην ζηνηρείν, είλαη πνπ βνεζά ηελ αλάπηπμε ηνπ αγξνηνπξηζκνχ θαη είλαη ηθαλφ λα δηαδψζεη ζην επξχ θνηλφ ηα απνηειέζκαηά ηνπ. Ζ βηνθαιιηέξγεηα γεληθά, βνεζάεη ζηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη φρη κφλν. Βνεζά ζην λα ζπγθξαηεί ηνλ αγξνηηθφ πιεζπζκφ θνληά ζηελ χπαηζξν. Ζ βηνινγηθή θαιιηέξγεηα ζα απνηειέζεη ηελ αθεηεξία γηα ζεκαληηθέο εμειίμεηο. Θα ππάξμνπλ ζεκαληηθά ζπκπεξάζκαηα σο πξνο ηελ πξνζηαζία ηνπ αγξνηηθνχ νηθνζπζηήκαηνο θαη σο πξνο ηελ πνηφηεηα ηεο δσήο. Οη νκάδεο πνπ αζρνινχληαη κε ηελ πηζηνπνίεζε θαη ηνλ έιεγρν ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ, πξέπεη λα νξγαλσζνχλ αθφκα θαιχηεξα θαη λα ζπκβαδίδνπλ κε ηηο δηεζλείο πξνδηαγξαθέο. Ζ δήηεζε βηνινγηθψλ πξντφλησλ απμάλεη ζην εμσηεξηθφ, αιιά θαη ζηελ ρψξα καο ζπλερψο. Σν ίδην ινηπφλ ζπκβαίλεη θαη κε ηνλ αγξνηνπξηζκφ. ζν νη βηνινγηθέο θαιιηέξγεηεο απμάλνληαη ηφζν πεξηζζφηεξνη απνθαζίδνπλ αλ αζρνιεζνχλ κε απηήλ ηελ ελαιιαθηηθή κνξθή ηνπξηζκνχ θαη λα γλσξίζνπλ ηηο δηαδηθαζίεο.

7 ABTRACT The subject of this essay is the use of organic products in rural tourism. This essay will include the definition of Biological Products and Agritourism, the limits of these two concepts, as well as the requirements for the development of organic products in rural tourism. We will study the distribution of these products in stores and how rural tourism may influence the growth of the organic product market. The organic farming is a new perspective and its populatiry is confirmed by the growing internationally and domestically demand for its products. The expansion of organic farming helps to reduce stocks and protect the environment. The organic farming, helps to retain the rural population around the countryside, too. Organic farming should be the starting point for major developments. There will be important conclusions such as protection of the agricultural ecosystem and the high quality of life. The groups that are involved in the certification and control of biological products should be even better organized and to keep pace with international standards. The demand for organic products is growing in all European countries as well the demand for rural tourism. As organic farming increases many decide to deal with this alternative form of tourism and learn about the procedures.

8 ΔΗΑΓΧΓΖ ηελ ζπγθεθξηκέλε εξγαζία ζα αζρνιεζνχκε κε ην επίθαηξν ζέκα ηεο παγθφζκηαο αγνξάο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ φπσο επίζεο θαη ην εκπνξηθφ ηζνδχγην ηεο επξσπατθήο έλσζεο. Οη βηνινγηθέο θαιιηέξγεηεο απνηεινχλ έλα ζθαηξηθφ ζχζηεκα γεσξγηθήο παξαγσγήο θπηηθψλ πξντφλησλ, πνπ σο ζθνπφ έρνπλ ηελ παξαγσγή πξντφλησλ πςειήο βηνινγηθήο αμίαο, ρσξίο φκσο λα ρξεζηκνπνηνχλ ζηελ παξαγσγή νξκφλεο ή αληηβηνηηθά ζθεπάζκαηα. Ζ βηνινγηθή θηελνηξνθία απφ ηελ άιιε, είλαη έλα ζχζηεκα εθηξνθήο πνπ ζηεξίδεηαη ζηε θπζηθή δηαβίσζε ησλ δψσλ. Γηα ηελ εμαζθάιηζε ηεο θπζηθήο δηαβίσζεο ρξεζηκνπνηεί βηνινγηθά πξντφληα, ή πεξηνξίδεη ζην ειάρηζην ηε ρξήζε θαξκάθσλ. Ζ βηνινγηθή γεσξγία θαη θηελνηξνθία απνηειεί κηα λέα πξννπηηθή πνπ επηβεβαηψλεηαη απφ ηελ απμαλφκελε δήηεζε ησλ πξντφλησλ ηεο ηφζν δηεζλψο φζν θαη ζηελ εγρψξηα αγνξά. Αλ θαη ε βηνινγηθέο θαιιηέξγεηεο φπσο αλαθέξακε θαη πξηλ βνεζνχλ ζηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο σζηφζν, δελ κπνξεί λα εηπσζεί κε βεβαηφηεηα φηη απηή απνηειεί ελαιιαθηηθή επηινγή γηα επέθηαζε πέξαλ ηεο κηθξήο κεηνςεθίαο παξαγσγψλ. Απηή ηε ζηηγκή ε νηθνλνκηθή επηηπρία ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο θηελνηξνθίαο, εμαξηάηαη θπξίσο απφ ηηο ππεξηηκεκέλεο ηηκέο ησλ πξντφλησλ ηνπο. Ηδηαίηεξα γηα ηελ Διιάδα πνπ παξνπζηάδεη κεγάιν αξηζκφ λεζηψλ θαη γεσκνξθνινγηθά νξηνζεηεκέλεο ελφηεηεο εθηάζεσλ κπνξεί λα ζεσξεζνχλ πξφζθνξεο γηα ηελ αλάπηπμε ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο. ην ζεκείν απηφ ζα πξέπεη λα γίλεη κηα πξψηε παξνπζίαζε ηνπ πεξηερνκέλνπ θαη ηεο δνκήο ηεο εξγαζίαο. ην πξώην θεθάιαην, αλαθεξφκαζηε ζηα Βηνινγηθά Πξντφληα δειαδή ηε γεσξγία θαη ηελ θηελνηξνθία θαη ηα παξάγσγά ηνπο. Ση είλαη ηα βηνινγηθά πξντφληα θαη πσο απηά νξίδνληαη. Παξνπζηάδνπκε ηνπο θνξείο πηζηνπνίεζεο θαη πεξλάκε ζην θνκκάηη ησλ θαηαλαισηψλ θαη φζσλ επηιέγνπλ ηα βηνινγηθά είδε. ηηο ελφηεηεο πνπ αθνινπζνχλ παξνπζηάδνπκε ηελ εγρψξηα αγνξά ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ, αιιά επίζεο θαη ηα φζα ζπκβαίλνπλ ζε παγθφζκην επίπεδν. ην δεύηεξν θεθάιαην, αζρνινχκαζηε θπξίσο κε ην ζεζκηθφ πιαίζην πνπ δηέπεη ηελ αγνξά ησλ Βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Σν θεθάιαην μεθηλά κε ην ζεζκηθφ πιαίζην ηνπ θιάδνπ θαη αθνινπζεί ε θνηλνηηθή θαη ε εζληθή λνκνζεζία.

9 Ζ επφκελε ελφηεηα παξνπζηάδεη ην ηη ηζρχεη γηα ηε ρψξα καο θαη αθνινπζεί ε δνκή θαη ε παξνπζίαζε ηνπ θιάδνπ. ηελ επφκελε ελφηεηα ζα καο απαζρνιήζεη ε δηάξζξσζε ηνπ θιάδνπ θαη ηεο παξαγσγήο. ηφρνο είλαη λα δνχκε πσο ιεηηνπξγεί ην ζχζηεκα ησλ βηνινγηθψλ εηδψλ θαη αλ θαιχπηεηαη απφ ηα νξηδφκελα ηεο λνκνζεζίαο. ην ηξίην θεθάιαην, αζρνινχκαζηε κε ηηο ελαιιαθηηθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ, μεθηλψληαο απφ ην λα εμεγήζνπκε ηη είλαη ν αγξνηνπξηζκφο, νη κνξθέο ηνπ θαη δίλνληαο ην πξνθίι ηνπ αγξνηνπξηζηα. Θεσξήζακε επίζεο ζθφπηκν λα θάλνπκε κηα ζχγθξηζε αλάκεζα ζηηο παξαδνζηαθέο κνξθέο ηνπξηζκνχ θαη ζηνλ αγξνηνπξηζκφ. ηηο επφκελεο ελφηεηεο, αζρνινχκαζηε κε ηνλ ηξφπν πνπ ν αγξνηνπξηζκφο ζπκβάιεη ζηελ αλαγέλλεζε ηεο ππαίζξνπ θαη ηη απνηειέζκαηα καο δίλεη ε δηαδηθαζία απηή, αθνινχζσο βιεπνπκε ηε ζρέζε ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ κε ηνλ αγξνηνπξηζκφ θαη ε ελφηεηα θιείλεη κε ηα είδε βηνινγηθψλ πξντφλησλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηηο αγξνηνπξηζηηθέο κνλάδεο ην ηέηαξην θεθάιαην αλαθεξφκαζηε ζηε δηαλνκή ησλ Βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Σα ζεκεία δηαλνκήο θαη ε επηινγή ησλ θαηαζηεκάησλ. Αθνινχζσο αζρνινχκαζηε κε ηε δηάζεζε ησλ Βηνινγηθψλ πξντφλησλ, ηνπο ηξφπνπο κε ηνπο νπνίνπο γίλεηαη, ηα πιενλεθηήκαηα θαη ηα κεηνλεθηήκαηα ηνπ θάζε ηξφπνπ. Οη πξνδηαγξαθέο ησλ Βηνινγηθψλ πξντφλησλ, είλαη αθφκε έλα ζηνηρείν γηα ην νπνίν θάλνπκε ιφγν, θαζψο ζα πξέπεη λα κπνξνχκε πιένλ λα θαηαλνήζνπκε ηελ ππεξνρή ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ έλαληη ησλ ζαββαηηθψλ θαη ηηο αηηίεο πξνψζεζήο ηνπο ζηελ αγνξά. Σν θεθάιαην θιείλεη κε ηηο ζηξαηεγηθέο marketing, πνπ ζα κπνξνχζαλ λα δψζνπλ κηα πεξαηηέξσ ψζεζε ζηελ αγνξά απηψλ ησλ εηδψλ. Ζ εξγαζία θιείλεη κε ηα ζπκπεξάζκαηα καο ζην πέκπην θαη ηειεπηαίν θεθάιαην

10 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΡΧΣΟ : ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΚΑΗ ΕΖΣΖΖ ΠΡΟΗΟΝΣΧΝ 1.1. Οξηζκόο Βηνινγηθώλ Πξνϊόληωλ Με ηνλ φξν βηνινγηθά πξντφληα, ελλννχληαη ηα πξντφληα πνπ θαιιηεξγνχληαη ή παξάγνληαη κεηαθέξνληαη θαη δηαλέκνληαη ρσξίο ηε ρξήζε ζπλζεηηθψλ δηδαληνθηφλσλ θαη παξαζηηνθηφλσλ, ηερλεηήο αθηηλνβνιίαο ή νξκνλψλ θαη έρνπλ πηζηνπνηεζεί σο ηέηνηα απφ ηνπο αξκφδηνπο Οξγαληζκνχο Πηζηνπνίεζεο. Σα βηνινγηθά πξντφληα πεξηέρνπλ ιηγφηεξν λεξφ ζε ζρέζε κε ηα ζπκβαηηθά θαη πεξηζζφηεξεο ζξεπηηθέο νπζίεο, βηηακίλεο θαη ηρλνζηνηρεία, πεξίπνπ 20% - 30% πεξηζζφηεξν. Δπηπιένλ είλαη απαιιαγκέλα απφ θαηάινηπα ρεκηθψλ ιηπαζκάησλ θαη θπηνθαξκάθσλ. Ζ ζήκαλζε ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ ξπζκίδεηαη απφ ηνλ Καλνληζκφ (ΔΟΚ) 834/2007 θαη 889/2008 ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ζχκθσλα κε ηνλ νπνίνλ ηα νξγαληθά πξντφληα θαη κφλν απηά επηηξέπεηαη λα θέξνπλ ηελ έλδεημε «Βηνινγηθά» θαη κάιηζηα σο κέξνο ηεο εηδηθήο νξνινγίαο : ε ζπζθεπαζία πξέπεη λα γξάθεη «Πξντφλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο» ή «Πξντφλ Βηνινγηθήο Γεσξγίαο ζε κεηαβαηηθφ ηάδην», αλ ε παξαγσγή έρεη γίλεη ηα δχν πξψηα ρξφληα βηνινγηθήο θαιιηέξγεηαο ηνπ θηήκαηνο. Οπνηαδήπνηε άιιε ζρεηηθή έλδεημε δελ είλαη έγθπξε. Πξέπεη επίζεο λα ππάξρεη ζηε ζπζθεπαζία ν θσδηθφο ηνπ νξγαληζκνχ πηζηνπνίεζεο, θαζψο θαη ην ζήκα ηνπ. Δπίζεο πξέπεη λα αλαθέξεηαη ην φλνκα ηνπ παξαγσγνχ θαη ε επσλπκία ηνπ πξντφληνο. ηαλ ζηα ηππσκέλα πξντφληα πεξηέρνληαη πεξηζζφηεξα απφ έλα ζπζηαηηθά, πξέπεη ηα κε βηνινγηθά ζπζηαηηθά λα αλαγξάθνληαη ζηε ζπζθεπαζία κε ηξφπν πνπ λα δηαθξίλνληαη απφ ηα ππφινηπα θαη λα κελ ππεξβαίλνπλ έλα ζπγθεθξηκέλν πνζνζηφ ηεο ζχλζεζήο ηνπο. (Δπηηξνπάθεο Σ 2000, ει 27 29) ζνλ αθνξά ζηα εηζαγφκελα πξντφληα, απηά πξέπεη λα θέξνπλ ην ζήκα θαη ηνλ θσδηθφ ηνπ νξγαληζκνχ πηζηνπνίεζεο ζηε ρψξα πξνέιεπζεο. Οη Δπξσπατθνί Οξγαληζκνί Πηζηνπνίεζεο θαηαγξάθνληαη θάζε ρξφλν απφ ηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαη απνζηέιινληαη ζηα Τπνπξγεία Γεσξγίαο φισλ ησλ ρσξψλ.

11 Οη εγθεθξηκέλνη νξγαληζκνί πηζηνπνίεζεο ειέγρνπλ αλ έλα πξντφλ έρεη παξαρζεί ζχκθσλα κε ην βηνινγηθφ ηξφπν παξαγσγήο πνπ νξίδεη ε θνηλνηηθή λνκνζεζία ρσξίο λα ππεηζέξρνληαη ζε ζέκαηα πνηφηεηαο. Σα βηνινγηθά πξντφληα κε εμαίξεζε ην θξαζί ηνπ νπνίνπ ε ηηκνιφγεζε παξνπζηάδεη κεγάιεο δηαθπκάλζεηο πσινχληαη κεζνζηαζκηθά 30% αθξηβφηεξα απφ ηα ζπκβαηηθά. ε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο, έλα βηνινγηθφ πξντφλ κπνξεί λα έρεη ηε δηπιάζηα ηηκή απφ ην αληίζηνηρν ζπκβαηηθφ. Σν γεγνλφο απηφ νθείιεηαη ζην φηη ην θφζηνο παξαγσγήο ησλ βηνινγηθψλ θαιιηεξγεηψλ είλαη πςειφηεξν απφ απηφ ησλ ζπκβαηηθψλ παξαγσγψλ, θαζψο ε θιίκαθα παξαγσγήο είλαη κηθξφηεξε εμαηηίαο ηεο κε εληαηηθήο θαιιηέξγεηαο κε αγξνρεκηθά. Δπίζεο κηα γεσξγηθή κνλάδα, πνπ θαιιηεξγείηαη κε βηνινγηθέο κεζφδνπο, απαηηεί θαηά κέζν φξν 10% - 20% πεξηζζφηεξε εξγαζία απ φηη κηα αληίζηνηρε ζπκβαηηθή, κε απνηέιεζκα λα επηβαξχλεηαη ε ηηκή ηνπ βηνινγηθνχ πξντφληνο. (Δπηηξνπάθεο Σ 2000, ει 31) 1.2. Φνξείο Πηζηνπνίεζεο Ο νξγαληζκφο ΓΖΩ, είλαη έλαο Οξγαληζκφο Διέγρνπ θαη Πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ. Ο νξγαληζκφο ΓΖΩ, ζπζηάζεθε ηνλ Ηαλνπάξην ηνπ Πξφθεηηαη γηα κηα αζηηθή κε θεξδνζθνπηθή εηαηξία, εγθεθξηκέλε απφ ην Τπνπξγείν Παηδείαο κε ηελ απφθαζε αξ / (ΦΔΚ Β568/ ) σο επίζεκνο θνξέαο θαη πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ. θνπφο ηνπ νξγαληζκνχ, είλαη ν έιεγρνο θαη ε πηζηνπνίεζε ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ, ζχκθσλα κε ηελ εζληθή θαη θνηλνηηθή λνκνζεζία, αιιά θαη ζχκθσλα κε ηηο πξνδηαγξαθέο ηεο Γηεζλνχο Οκνζπνλδίαο Κηλεκάησλ Βηνινγηθήο Καιιηέξγεηαο (IFOAM), ηεο νπνίαο είλαη κέινο. (ΓΖΩ 2009) ηηο 27 Ννεκβξίνπ ηνπ 2001, δηαπηζηεχηεθε ζχκθσλα κε ην πξφηππν ΔΝ απφ ην Δζληθφ πκβνχιην Γηαπίζηεπζεο (Δ.Τ.Γ) (αξηζκφο 45/01), έρεη δε θαηαγξαθεί ζηελ επίζεκε εθεκεξίδα ησλ επξσπατθψλ θνηλνηήησλ, σο αλαγλσξηζκέλνο θνξέαο δηαπίζηεπζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ. ε δηεζλέο επίπεδν, ζηηο 3 Οθησβξίνπ 2002 δηαπηζηεχηεθε απφ ην Τπνπξγείν Γεσξγίαο ηνπ Καλαδά θαη ζηηο 13 Ννεκβξίνπ 2002 απφ ην Τπνπξγείν Γεσξγίαο ησλ

12 Ζ.Π.Α. γηα ηελ πηζηνπνίεζε βηνινγηθψλ πξντφλησλ. ηηο 26 Οθησβξίνπ ηνπ 2004 αλαγλσξίζηεθε επηζήκσο απφ ηελ Κπβεξλεηηθή Αξρή Σξνθίκσλ θαη Φαξκάθσλ ηεο Ν. Κνξέαο. Ο νξγαληζκφο απηφο, δηαηεξεί ηα θεληξηθά ηνπ γξαθεία ζηελ Αζήλα, αιιά έρεη γξαθεία θαη ζηελ Διιεληθή πεξηθέξεηα, ζε πφιεηο φπσο ε Πέιια, ε Λάξηζα, ε πάξηε θαη ην Ζξάθιεην. Παξάιιεια ππάξρνπλ γξαθεία ελεκέξσζεο ζην Αγξίλην, ην Αίγην, ε Αιεμαλδξνχπνιε, ε Καιακάηα, ε Λέζβνο θαη ην Ρέζπκλν. Ο νξγαληζκφο, έρεη δηακνξθψζεη εηδηθέο πξνδηαγξαθέο γηα ηε ζπζθεπαζία θαη κεηαπνίεζε βηνινγηθψλ πξντφλησλ, γηα ηελ θηελνηξνθία, θαη ηηο πξψηεο χιεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηηο βηνινγηθέο θαιιηέξγεηεο. πσο θαη νη αληίζηνηρνη νξγαληζκνί ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε, έηζη θαη ζηε ΓΖΩ, ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο θαιιηεξγεηέο θαη ηνπο κεηαπνηεηέο βηνινγηθψλ πξντφλησλ, ν νξγαληζκφο, δηακνξθψλεη πξνδηαγξαθέο γηα νιε ηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία, κέρξη θαη ηε δηάζεζε θαζψο θαη ζε εμεηδηθεπκέλα ζέκαηα, ζχκθσλα κε ηηο εμειίμεηο ζηελ ηερλνγλσζία θαη ηηο αλάγθεο γηα αμηνπηζηία ηνπ επξχηεξνπ θνηλνχ. Παξάιιεια απφ ηνλ Αχγνπζην ηνπ 2000 θαη κεηά ηελ εθαξκνγή ηεο Δπξσπατθήο λνκνζεζίαο γηα ηε βηνινγηθή θηελνηξνθία, ν νξγαληζκφο, έρεη επεθηείλεη ηε δξαζηεξηφηεηά ηνπ ζηνλ έιεγρν θαη ηελ πηζηνπνίεζε ηεο δσηθήο παξαγσγήο. Ήδε ζην ζχζηεκά ηεο απφ ην 2004, έρνπλ εληαρζεί δψα πνπιεξηθά θαη 327 πηζηνπνηεκέλνη επαγγεικαηίεο. (ΓΖΩ 2009) Οη δξαζηεξηφηεηεο ηεο ΓΖΩ, πεξηιακβάλνπλ ελέξγεηεο φπσο : ηνλ έιεγρν θαη ηελ πηζηνπνίεζε ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ, ην ζήκα πηζηνπνίεζεο πνπ έρεη θαη δηεζλή ηζρχ, επηκφξθσζε θαη εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα ελεκέξσζεο αγξνηψλ γηα ηε βηνινγηθή γεσξγία, έθδνζε ηνπ ηξηκεληαίνπ πεξηνδηθνχ ΓΖΩ γηα ηελ νηθνινγηθή γεσξγία, έθδνζε βηβιίσλ γηα ηε βηνινγηθή γεσξγία, ππνζηήξημε ηεο δηάζεζεο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ ζηελ ειιεληθή θαη δηεζλή αγνξά, κε ζπκκεηνρή ζε εθζέζεηο.

13 Γηνξγάλσζε ηεο Παλειιήληαο Έθζεζεο Βηνινγηθψλ Πξντφλησλ θάζε θζηλφπσξν. Γπλακηθή ζπκβνιή ζηνλ πεξηνξηζκφ ησλ αεξνςεθαζκψλ Δθζηξαηείεο ελεκέξσζεο θαη επαηζζεηνπνίεζεο ηνπ θνηλνχ γηα ηηο αξλεηηθέο επηδξάζεηο ηεο γελεηηθήο κεραληθήο ζηε γεσξγία θαη ηε δηαηξνθή πληνληζκφο ηεο επαθήο ηεο ρψξαο καο κε ηα Δπξσπατθά Γίθηπα γηα ηηο επηπηψζεηο ηεο γελεηηθήο κεραληθήο Δθπξνζψπεζε ηεο ρψξαο καο ζην Δπξσπατθφ γξαθείν ηεο IFOAM, πλεξγαζία κε πεξηβαιινληηθέο νξγαλψζεηο θαη θνηλσληθνχο θνξείο κε ζηφρν ηελ πξνψζεζε ηεο νηθνινγίαο ζε επίπεδν επίζεκεο πνιηηηθήο, αιιά θαη ζε επίπεδν δηάδνζεο ησλ αξρψλ ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη βηνπνηθηιίαο. Απφ ην 2005 θαη έπεηηα ε ΓΖΩ, έρεη ππφ ηνλ έιεγρφ ηεο ζηξέκκαηα θαιιηεξγεηψλ, 686 επηρεηξεκαηίεο κεηαπνίεζεο θαη 5,786 βηνθαιιηεξγεηέο. Δπίζεο θαηά ην ίδην έηνο έιεγρε ην 40,2% ησλ ζπλνιηθψλ βηνθαιιηεξγνχκελσλ εθηάζεσλ ηεο ρψξαο καο. (ΓΖΩ 2009) 1.3. Καηαλαιωηέο Βηνινγηθώλ Πξνϊόληωλ Σν ζέκα ηεο θαηαλάισζεο βηνινγηθψλ εηδψλ, είλαη ζπλάξηεζε νξηζκέλσλ παξαγφλησλ, φπσο νη ζπλήζεηεο, ε δηαηξνθή πνπ αθνινπζεί κηα νηθνγέλεηα, ε απφζηαζε απφ έλα θαηάζηεκα βηνινγηθψλ εηδψλ, είλαη νξηζκέλα απφ ξα ζηνηρεία πνπ επεξεάδνπλ ην ξπζκφ αγνξάο θαη θαηαλάισζεο ησλ βηνινγηθψλ εηδψλ. Παξάιιεια, έλαο επίζεο ζεκαληηθφο παξάγνληαο, πνπ θαίλεηαη λα απαζρνιεί ηνπο λένπο, είλαη ε δηαηξνθηθή αμία θαη κάιηζηα ζε ζπζρεηηζκφ κε ην πεξηβάιινλ. Δηδηθά ην ζηνηρείν απηφ, ζα πξέπεη λα νκνινγήζνπκε, φηη πνιιέο θνξέο ιεηηνπξγεί αλαζηαιηηθά ζηελ αγνξά ησλ εηδψλ απηψλ. Σν γεγνλφο απηφ ππνδειψλεη φηη νη Έιιελεο θαηαλαισηέο έρνπλ

14 κεξηθή κφλν γλψζε ηνπ πεξηβάιινληνο, κε ζρεηίδνληαο γη απηφλ ην ιφγν ηνλ πξνβιεκαηηζκφ ηνπο γηα ην πεξηβάιινλ κε ηελ αγνξά βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Δίλαη επίζεο γεγνλφο φηη πνιινί απφ ηνπο θαηαλαισηέο δελ πηζηεχνπλ φηη ππάξρνπλ δηαθνξέο ζηελ εκθάληζε κεηαμχ ησλ βηνινγηθψλ θαη ησλ ζπκβαηηθψλ ηξνθίκσλ, ηαπηφρξνλα φκσο πηζηεχνπλ φηη έρνπλ ηελ δπλαηφηεηα λα δηαθξίλνπλ ηηο φπνηεο δηαθνξέο ππάξρνπλ. χκθσλα ηψξα κε φια απηά, θαηαλννχκε πσο ππάξρεη κηα γεληθφηεξε ζχγρπζε ηνπ θαηαλαισηηθνχ θνηλνχ ζρεηηθά κε ηα βηνινγηθά πξντφληα. Γεληθά νη Έιιελεο θαηαλαισηέο, αγνξάδνπλ ηα βηνινγηθά πξντφληα, αιιά δελ έρνπλ απνζαθεληζηεί πνηα είλαη ηα θξηηήξηα πνπ νδεγνχλ ζηελ αγνξά ησλ πξντφλησλ. (ρέζε παξαγσγνχ θαηαλαισηή θαη νη ηηκέο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ, 2009) Ζ βαζηά γλψζε ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ παξνπζηάδεηαη σο ν θπξηφηεξνο παξάγνληαο αγνξάο, ζπλεπηθνπξνχκελνο απφ ηελ αληίιεςε πεξί ππάξμεσο δηαθνξψλ κεηαμχ βηνινγηθψλ θαη ζπκβαηηθψλ πξντφλησλ, ηελ εηηθέηα βηνινγηθήο εγγχεζεο θαη ην ζπλεηδεηφ ηεο αγνξάο, ελψ ππνβνεζείηαη απφ ηελ χπαξμε φιν θαη κεγαιχηεξεο πνηθηιίαο πξντφλησλ. Γηαπηζηψζεθε επίζεο φηη άιινη παξάγνληεο φπσο ην εηζφδεκα, ε κφξθσζε, ην απμεκέλν πνζνζηφ δαπάλεο γηα ηξφθηκα ζηνλ νηθνγελεηαθφ πξνυπνινγηζκφ θαη ε εγγχηεηα ηνπ ηφπνπ αγνξάο δελ είλαη νπζηαζηηθνί παξάγνληεο αγνξάο βηνινγηθψλ ηξνθίκσλ. Με βάζε ηα παξαπάλσ θαηαιαβαίλνπκε πσο ε αγνξά ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ ζηελ Διιάδα παξνπζηάδεη ηελ ηππνινγία πνπ εκθαλίδεηαη ζηνλ παξαθάησ πίλαθα. Πίλαθαο 1 Βηνινγηθά Δίδε Καηαλαιωηέο. ΓΔΗΓΜΑ ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΩΝ ΓΔΗΓΜΑ ΓΔΝΗΚΟΤ ΒΗΟΛΟΓΗΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΗΚΟΤ ΚΟΗΝΟΤ πζηάδα 1 ΒΗΟΓΗΑΗΣΖΣΗΚΟΗ πζηάδα 1 ΑΓΗΑΦΟΡΟΗ 10% ηνπ δείγκαηνο 92% ηνπ δείγκαηνο Αξθεηά εχπνξνη Δχπνξνη λεαξφηεξνη Μηθξφηεξε ηζνξξνπία ζην δηαηηνιφγην Γίλνπλ πξνζνρή ζην δηαηηνιφγην ηνπο Γελ ελνρινχληαη απφ ρξήζε ρεκηθψλ

15 Δλνρινχληαη απφ ηελ ρξήζε ρεκηθψλ Γελ ελδηαθέξνληαη γηα πηζηνπνίεζε Βξίζθνπλ δηαθνξέο κεηαμχ Απξνγξακκάηηζηεο αγνξέο ηξνθίκσλ βηνινγηθψλ θαη ζπκβαηηθψλ ηξνθίκσλ Πνιχ κεγάιε πξνζπκία πιεξσκήο Γελ αθηεξψλνπλ πνιχ ρξφλν (40% επηπιένλ ηεο ηηκήο ησλ ζπκβαηηθψλ) Μέηξηα θαηαλάισζε βηνινγηθψλ πάληα αγνξάδνπλ βηνινγηθά ηξφθηκα πξντφλησλ αιιά δελ αθηεξψλνπλ πνιχ ρξφλν Γελ έρεη ζεκαζία ε εκθάληζε ή γεχζε Γελ βξίζνπλ δηαθνξέο κεηαμχ αιιά ελδηαθέξνληαη γηα πνηθηιία βηνινγηθψλ θαη ζπκβαηηθψλ ηξνθίκσλ πζηάδα 2 ΔΝΓΗΑΦΔΡΟΜΔΝΟΗ πζηάδα 2 ΔΝΓΗΑΦΔΡΟΜΔΝΟΗ 80% ηνπ δείγκαηνο 7% ηνπ δείγκαηνο Αλχπαληξνη κέζεο ειηθίαο ρεηηθά εχπνξνη Γελ αθηεξψλνπλ πνιχ ρξφλν Γελ ελνρινχληαη απφ ρξήζε ρεκηθψλ Γελ γλσξίδνπλ αξθεηά γχξσ απφ ηα Γελ ελδηαθέξνληαη γηα πηζηνπνίεζε βηνινγηθά πξντφληα Αγνξάδνπλ ζπάληα βηνινγηθά ηξφθηκα Γελ αθηεξψλνπλ πνιχ ρξφλν Μηθξή ζρεηηθά πξνζπκία λα Γλψζε γηα ηα βηνινγηθά πξντφληα πιεξψζνπλ επηπιένλ ηηκή Δλδηαθέξνληαη πνιχ γηα ηελ εκθάληζε Αγνξάδνπλ ζπάληα βηνινγηθά ηξφθηκα θαη ηελ γεχζε ησλ ηξνθίκσλ Πξνηηκνχλ αγνξέο θνληά ζην ζπίηη Πξνζπκία λα πιεξψζνπλ επηπιένλ ηηκή Δλφριεζε απφ ηελ έιιεηςε πνηθηιίαο Δλφριεζε απφ ηελ έιιεηςε πνηθηιίαο πζηάδα 3 ΒΗΟΜΑΥΖΣΗΚΟΗ πζηάδα 3 ΒΗΟΜΑΥΖΣΗΚΟΗ 10% ηνπ δείγκαηνο 1% ηνπ δείγκαηνο ρη ηφζν εχπνξνη ρη ηφζν εχπνξνη Πξνζέρνπλ ηελ ηζνξξνπία ζην Πξνέρνπλ πνιχ ηελ ηζνξξνπία ζην δηαηηνιφγην ηνπο δηαηηνιφγην ηνπο Δλνρινχληαη απφ ηελ ρξήζε ρεκηθψλ ελνρινχληαη απφ ηελ ρξήζε ρεκηθψλ Δλδηαθέξνληαη γηα πηζηνπνίεζε Δλδηαθέξνληαη γηα πηζηνπνίεζε Αθηεξψλνπλ πνιχ ρξφλν γηα αγνξέο Αθηεξψλνπλ πνιχ ρξφλν γηα αγνξέο

16 Γλψζε γηα ηα βηνινγηθά πξντφληα Γλψζε γηα ηα βηνινγηθά πξντφληα Πεγή : Δθηηκήζεηο Αγνξάο ICAP Ζ αλάιπζε ζε ζπζηάδεο(clusters) νδεγεί ζε νξηζκέλα ελδηαθέξνληα ζπκπεξάζκαηα. ζνλ αθνξά ην γεληθφ δείγκα θαίλεηαη κηα ζεκαληηθή δπλαηφηεηα αχμεζεο ηεο θαηαλάισζεο απφ ηνπο βηνκαρεηηθνχο (θαλαηηθνί) θαη ηνπο ελδηαθεξφκελνπο (πηζαλνί αγνξαζηέο) εθφζνλ ε αγνξά αλαπηχμεη ηα ζεκεία πψιεζεο θαη ηελ πνηθηιία ησλ πξντφλησλ. ην δείγκα ησλ θαηαλαισηψλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ δηαθξίλνκε κηα αληίζηνηρε νκάδα κε θνηλά ζηνηρεία κε εθείλε ησλ ελδηαθεξνκέλσλ θαηαλαισηψλ ηνπ πξνεγνχκελνπ δείγκαηνο. Πξφθεηηαη γηα άηνκα πνπ αγνξάδνπλ βηνινγηθά πξντφληα, δνθηκάδνπλ, αιιά δελ έρνπλ ηνλ θαηξφ λα αθηεξψζνπλ πνιχ ρξφλν ζηηο αγνξέο ηνπο, ηηο νπνίεο πξνηηκνχλ λα ηηο θάλνπλ θνληά ζην ζπίηη ηνπο. Αλ θαη είλαη ζρεηηθά ελήκεξνη γηα ηα πεξηβαιινληηθά πξνβιήκαηα, δελ επηδεηθλχνπλ γλψζε γηα ηα βηνινγηθά πξντφληα πνπ λα ηνπο θάλεη λα ηα μερσξίδνπλ εχθνια. (ρέζε παξαγσγνχ θαηαλαισηή θαη νη ηηκέο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ, 2009) Μπνξνχκε ζπλεπψο λα ζπκπεξάλνπκε φηη νη πξννπηηθέο αλάπηπμεο ηεο αγνξάο βηνινγηθψλ πξντφλησλ δηαθαίλνληαη αξθεηά επνίσλεο. Τπάξρνπλ δχν ζρεηηθά κεγάιεο νκάδεο θαηαλαισηψλ πνπ πξνηίζεληαη λα απμήζνπλ ηε ζπρλφηεηα θαηαλάισζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ θαη θπξίσο λα πιεξψζνπλ κεγαιχηεξε ηηκή γη απηά. Γηα λα επηηεπρζεί απηφ ρξεηάδεηαη λα πξνζερζεί απφ ηελ πιεπξά ηεο αγνξάο ε δηαζέζηκε πνηθηιία θαη πνηφηεηα ησλ πξνζθεξνκέλσλ πξντφλησλ, θαζψο θαη ε δηαζπνξά ηνπο ζε κεγάιν αξηζκφ ζεκείσλ πψιεζεο. Απφ ηελ άιιε ρξεηάδεηαη λα ελεκεξσζεί θαη λα εθπαηδεπηεί ην επξχηεξν θαηαλαισηηθφ θνηλφ κηαο θαη ηα βηνινγηθά πξντφληα απνηεινχλ θαηλνηνκία γηα ην επξχ θνηλφ θαη θαη νπζία ζπγθξίλνληαη κε πξντφληα πςειήο ηερλνινγίαο. Σέινο ε εηηθέηα βηνινγηθήο εγγχεζεο απνδεηθλχεηαη φηη απνηειεί νπζηψδεο ζηνηρείν γηα ηελ αγνξά βηνινγηθψλ πξντφλησλ θαη επνκέλσο ρξεηάδεηαη λα εληζρπζεί πεξαηηέξσ ν ζεζκφο.

17 1.4. Δγρώξηα Αγνξά Βηνινγηθώλ Σξνθίκωλ Ζ Διιεληθή αγνξά βηνινγηθψλ πξντφλησλ, θαη θπξίσο ησλ ηξνθίκσλ, ζεσξείηαη αλαπηπζζφκελε ζχκθσλα κε ηα δηεζλή θαη ηα επξσπατθά δεδνκέλα. Ζ εγρψξηα θαηαλάισζε βηνινγηθψλ πξντφλησλ απμήζεθε ηα ηειεπηαία ρξφληα, σζηφζν δελ έρεη πξνζεγγίζεη ηα επίπεδα άιισλ πην αλεπηπγκέλσλ αγνξψλ βηνινγηθψλ εηδψλ. ηνπο πίλαθεο πνπ αθνινπζνχλ παξνπζηάδνληαη ηα κεγέζε ηεο εγρψξηαο αγνξάο βηνινγηθψλ ηξνθίκσλ ζε αμία ιηαληθήο γηα ηελ πεξίνδν Σα κεγέζε απηά αληηζηνηρνχλ ζε αμία φρη κφλν ησλ θπηηθψλ, αιιά θαη ησλ δσηθψλ πξντφλησλ. Ζ αμία ηεο εγρψξηαο αγνξάο εθηηκάηαη ζε 7,6 εθαηνκκχξηα γηα ην έηνο 1999, κε ηηο εηζαγσγέο λα θαιχπηνπλ ην 25% απηήο ( 1,9 εθαη.). Σν έηνο 2006 αγνξά, εθηηκάηαη ζην χςνο 51,8 εθαηνκκχξηα ελψ νη εηζαγσγέο θάιπςαλ ην 65% απηήο ( 33,7 εθαηνκ. ην 2006). ην ζεκείν απηφ ζα πξέπεη αλ αλαθεξζεί φηη ηα βηνινγηθά πξντφληα, κε εμαίξεζε ην θξαζί, ηνπ νπνίνπ ε ηηκνιφγεζε παξνπζηάδεη δηαθπκάλζεηο, πσινχληαη κεζνζηαζκηθά 30% αθξηβφηεξα απφ ηα αληίζηνηρα ζπκβαηηθά. Μάιηζηα ζε κεκνλσκέλεο πεξηπηψζεηο, έλα βηνινγηθφ πξντφλ κπνξεί λα είλαη θαη 50% αθξηβφηεξν απφ ηα αληίζηνηρα ζπκβαηηθά. (Βαζηιείνπ Α. Κακπνπξάθε Δ : 1995, 68 70) Πίλαθαο 2 ΜΔΓΔΘΟ ΔΓΥΧΡΗΑ ΑΓΟΡΑ ΒΗΟΛΟΓΗΚΧΝ ΣΡΟΦΗΜΧΝ ΔΣΟ ΜΔΓΔΘΟ ΑΓΟΡΑ ΡΤΘΜΟ ΜΔΣΑΒΟΛΖ % ,7% ,2% ,4% ,7% ,9% ,6% ,2% ΑΞΊΑ Δ

18 Πεγή : Δθηηκήζεηο Αγνξάο ICAP 1.5. Ζ αγνξά Βηνινγηθώλ Πξνϊόληωλ ζε Παγθόζκην Δπίπεδν Ζ βηνινγηθή γεσξγία θαη ην marketing ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ, αλαπηχζζνληαη ζρεδφλ ζε φιν ηνλ θφζκν. ηε Βξεηαλία θαη ηελ Διβεηία, ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο αγνξάο ην θαηέρνπλ νη αιπζίδεο θαηαζηεκάησλ ιηαληθήο εκπνξίαο βηνινγηθψλ ηξνθίκσλ, ηα νπνία θαηαθέξλνπλ λα έρνπλ κηα εγεηηθή ζέζε. χκθσλα κε ηα δηεζλή ζηαηηζηηθά ζηνηρεία, ε αμία ηεο παγθφζκηαο αγνξάο νξγαληθψλ πξντφλησλ εθηηκάηαη γηα ην 2005 ζε 25,5 εθαηνκκχξηα ελψ ζήκεξα θαη γηα ην 2009, πξνβιέπεηαη φηη ζα μεπεξάζνπλ ηα 30 δηο, κε ηελ Δπξψπε θαη ηελ Βφξεηα Ακεξηθή λα θαηέρνπλ ηα κεγαιχηεξα κεξίδηα. (Γηνπξνπθέιε Μ., 12/11/2004) ηε Βφξεηα Ακεξηθή εκθαλίδεηαη ε κεγαιχηεξε αχμεζε, ελψ ε Αζία, επεθηείλεηαη κε γνξγνχο ξπζκνχο, δεδνκέλνπ φηη ε παξαγσγή απμάλεη ζπλερψο ζε ρψξεο φπσο ε Κίλα, ε Ηλδία θαη ε Σαυιάλδε. ε νιφθιεξν ηνλ θφζκν δξαζηεξηνπνηνχληαη 295 θνξείο πηζηνπνίεζεο Βηνινγηθψλ πξντφλησλ, εθ ησλ νπνίσλ νη 160, είλαη ζηελ Δπξψπε. Οη ρψξεο κε ηνπο πεξηζζφηεξνπο πηζηνπνίεζεο, πέξα απφ ηηο Ζ.Π.Α., είλαη ε Ηαπσλία, ε Κίλα, ε Γεξκαλία θαη νξηζκέλνη απφ απηνχο, έρνπλ εκβέιεηα θαη πέξα ησλ ζπλφξσλ ηεο ρψξαο ηνπο. Δηδηθφηεξα ζε ρψξεο ηεο Δ.Δ. ζεκεηψλνληαη ηα εμήο : Γεξκαλία Ζ νξγαληθή βηνκεραλία ζηε Γεξκαλία θηλείηαη ζηαζεξά αλνδηθά, θζάλνληαο ζε αμία ην χςνο ησλ 3,5 δηο ην 2005 (αχμεζε 13% ζε ζρέζε κε ην 2004). Σα πεξηζζφηεξα βηνινγηθά ηξφθηκα πσινχληαη κέζσ ηνπ ζπκβαηηθνχ ιηαληθνχ εκπνξίνπ (κεξίδην 36,5%), αθνινπζνχκελα απφ ην ιηαληθφ εκπφξην απνθιεηζηηθά βηνινγηθψλ (κεξίδην 26%), απεπζείαο απφ ηηο εηαηξίεο παξαγσγήο (κεξίδην 16%) θαη ηα θαηαζηήκαηα πγηεηλήο δηαηξνθήο (7,5%). Σν ζχλνιν ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ παξάγνπλ, επεμεξγάδνληαη θαη εηζάγνπλ

19 νξγαληθά ηξφθηκα μεπεξλά ηηο ελψ νη πεξηζζφηεξεο εδξεχνπλ ζηε Βαπαξία θαη ζην Baden Wuerttemberg. Πεξίπνπ ην 4% απφ φιεο ηηο θάξκεο ηεο ρψξαο ρξεζηκνπνηεί νξγαληθέο κεζφδνπο, ελψ ε επίζεκε γεξκαληθή εηηθέηα πηζηνπνίεζεο βηνινγηθνχ πξντφληνο πεξηιακβάλεη πξντφληα απφ επηρεηξήζεηο, ελψ ζε θαζεκεξηλή βάζε 20 λέα πξντφληα εληάζζνληαη ζε απηήλ. Οη πσιήζεηο κφλνλ ηνπ ρνλδξηθνχ εκπνξίνπ απμήζεθαλ ζπζζσξεπηηθά θαηά 15% ηα ηειεπηαία ρξφληα γηα λα αλέιζνπλ ην 2005 ζην χςνο ησλ 281 εθαηνκκπξίσλ κε πξψηα ζε πσιήζεηο ηα θξνχηα, ηα ιαραληθά θαη ηα γαιαθηνθνκηθά. Πξφθεηηαη γηα κηα απφ ηηο θζελφηεξεο ρψξεο απφ άπνςε ηηκψλ ησλ νξγαληθψλ ηξνθίκσλ θαη είλαη ραξαθηεξηζηηθφ φηη ζηε Γεξκαλία ηα βηνινγηθά ηξφθηκα είλαη 30% θζελφηεξα ζε ζρέζε κε ηε Γαιιία. Ο κέζνο γεξκαλφο, δαπαλά 42 ην ρξφλν γηα νξγαληθά ηξφθηκα. Γαιιία Ζ αμία ηεο γαιιηθήο αγνξάο βηνινγηθψλ πξντφλησλ, εθηηκάηαη γηα ην 2005 ζην χςνο ησλ 1,7 δηο (αχμεζε 12% ζε ζρέζε κε ην 2004) ην δε κεξίδηφ ηεο ζηελ παγθφζκηα βηνινγηθή αγνξά εθηηκάηαη ζην 1,3%. ε νιφθιεξε ηε ρψξα ιεηηνπξγνχλ θαηαζηήκαηα θαη ζνχπεξ κάξθεη, νξγαληθψλ ηξνθίκσλ θαη εηδψλ πγηεηλήο δηαηξνθήο. Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη ηα 2/3 ησλ θαηαζηεκάησλ απηψλ παξνπζίαζαλ αχμεζε πσιήζεσλ. (Φσηφπνπινο Υξ. 1994) Βξεηαλία Με ηθαλνπνηεηηθνχο ξπζκνχο απμάλεηαη ε βξεηαληθή αγνξά ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ ηα ηειεπηαία ρξφληα. χκθσλα κε ηα ζηαηηζηηθά ζηνηρεηα, θάζε νηθνγέλεηα, δαπαλά 87 ην ρξφλν γηα ηελ αγνξά βηνινγηθψλ ηξνθίκσλ, ελψ κέζα ζε 10 ρξφληα ε δήηεζε δεθαπιαζηάζηεθε θαη αλήιζε ζε 1,6 δηο ην Ωζηφζν παξά ηελ απμαλφκελε δήηεζε ε βηνινγηθά θαιιηεξγνχκελε γε ζηε ρψξα, έρεη κεησζεί ηα ηειεπηαία δχν ρξφληα θαηά 5% αληηπξνζσπεχνληαο ην 4% ηνπ ζπλνιηθνχ θαιιηεξγνχκελνπ εδάθνπο. Απζηξία

20 Πξφθεηηαη γηα ηελ πξψηε ρψξα ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε ζε πνζνζηφ βηνινγηθψλ θαιιηεξγεηψλ. Σα βηνινγηθά πξντφληα ζηελ Απζηξία, είλαη κηα δπλακηθή αγνξά πνπ θηλείηαη κε ηθαλνπνηεηηθνχο ξπζκνχο. Μεηά ηε ζπλέλσζε ηξηψλ γεσξγηθψλ ελψζεσλ ζε έλα θεληξηθφ νξγαληζκφ, ε λέα αγξνηηθή νκνζπνλδία πνπ δεκηνπξγήζεθε, ε Bio Austria, θηινδνμεί λα δηπιαζηάζεη ην νξγαληθφ ηεο κεξίδην ζηελ αγνξά ζε 8% κέρξη θαη ην ηέινο ηνπ Ήδε ζηελ Απζηξία έλαο ζηνπο δέθα αγξφηεο ρξεζηκνπνηεί νξγαληθέο κεζφδνπο θαιιηέξγεηαο. Οη πσιήζεηο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ θηλήζεθαλ ζηαζεξά αλνδηθά ηελ πεξίνδν 2004/2005 θζάλνληαο ηα 400 εθαηνκ. Απφ ην ζχλνιν ησλ πσιήζεσλ, ην 70% αθνξά πσιήζεηο κέζσ θαηαζηεκάησλ θαη ην 10% πσιήζεηο κέζσ direct marketing, ελψ ηδηαίηεξε αλάπηπμε ζηελ Απζηξία παξνπζηάδνπλ νη θαληίλεο, νη νπνίεο πσινχλ έηνηκα βηνινγηθά πξντφληα. Διβεηία Ζ Διβεηία, έρεη λα επηδείμεη ηε κεγαιχηεξε θαηά θεθαιήλ θαηαλάισζε βηνινγηθψλ ηξνθίκσλ ζηελ Δπξψπε. Ο κέζνο Διβεηφο, δαπαλά εηεζίσο 97. Ζ ρψξα παξακέλεη αθφκε έλαο απφ ηνπο πξσηνπφξνπο ζε δηεζλή θιίκαθα ζε παξαγσγή θαη θαηαλάισζε βηνινγηθψλ ηξνθίκσλ. Σν 11,3% ησλ ζπλνιηθά θαιιηεξγνχκελσλ εθηάζεσλ ελζσκαηψλνπλ ηηο νξγαληθέο κεζφδνπο γεγνλφο πνπ δίλεη ζηε ρψξα ηελ ηξίηε ζέζε ζηνλ θφζκν κεηά ην Lichtenstein θαη ηελ Απζηξία. Ζ Coop Διβεηίαο θαηέρεη ην 51% ησλ ζπλνιηθψλ νξγαληθψλ πσιήζεσλ ηεο ρψξαο θαη αθνινπζεί ε αιπζίδα θαηαζηεκάησλ Migros (25%) θαη ηα θαηαζηήκαηα πγηεηλήο δηαηξνθήο (15%). Σν ππφινηπν δηαθηλείηαη κέζσ ησλ παξαγσγψλ ησλ βηνηερληψλ θαη ησλ θαηαζηεκάησλ. (Φσηφπνπινο Υξ. 1994)

21 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΓΔΤΣΔΡΟ: ΘΔΜΗΚΟ ΠΛΑΗΗΟ ΚΑΘΔΣΧ 2.1. Θεζκηθό Πιαίζην Ζ Διιάδα ζπγθξηηηθά κε ηηο ππφινηπεο Δπξσπατθέο ρψξεο θαηέρεη έλα απφ ηα ρακειφηεξα πνζνζηά θαιιηεξγνχκελεο έθηαζεο. Σν πνζνζηφ απηφ γηα ην έηνο 1998 δηακνξθψζεθε ζην 0,4% ηεο ζπλνιηθήο θαιιηεξγνχκελεο γεο, ην 2002 άγγημε ην 0,9%, ην 2004 αλήιζε ζην 1,6%, ελψ ην 2005 απμήζεθε ζην 3%. Παξά ην ρακειφ πνζνζηφ πνπ θαηέρεη αθφκε ε βηνινγηθή γεσξγία ζηε ρψξα καο, ε αλάπηπμε πνπ ζεκεηψζεθε ηα ηειεπηαία ρξφληα ήηαλ ζεκαληηθή. ε ζρέζε κε ηελ παξαγσγή, ηελ επεμεξγαζία θαη ηε δηαθίλεζε ησλ πξντφλησλ ηεο Βηνινγηθήο γεσξγίαο, ππάξρνπλ ζπγθεθξηκέλνη θαλφλεο θαη νδεγίεο πνπ ζα πξέπεη λα ηεξεζνχλ θαηά γξάκκα. (Εστφπνπινο, Π. 2001, ει 16 20) Παξαθάησ γίλεηαη αλαθνξά ηφζν ζηελ Κνηλνηηθή φζν θαη ζηελ εζληθή λνκνζεζία. Με εηδηθέο λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο, έρνπλ ζεζπηζηεί ηφζν ζηα θξάηε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, φζν θαη ζε θξάηε κε κέιε, πξάμεηο θαη θαλφλεο, κε ηηο νπνίεο επηηπγράλεηαη ν δηαρσξηζκφο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ, απφ άιια νκνεηδή θαη ζπλαθή γεσξγηθά πξντφληα. Οη θαλνληζκνί θαη απνθάζεηο ησλ θξαηηθψλ αξρψλ εμαζθαιίδνπλ ηελ εθαξκνγή εηδηθψλ κέηξσλ γηα ηνλ έιεγρν, ηελ πηζηνπνίεζε θαη ηε ζήκαλζε ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ κέζσ ηεο ζχζηαζεο θαη ιεηηνπξγίαο αλεμάξηεησλ ηδησηηθψλ θνξέσλ ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο. Σέηνην νξγαληζκνί ζηελ Διιάδα είλαη ε ΓΖΩ, ην ΒΗΟ ΔΛΛΑ θαη ε ΦΤΗΟΛΟΓΗΚΖ. Οη θνξείο απηνί ειέγρνληαη απφ ην θξάηνο. Σέηνηεο ειεγθηηθέο αξρέο είλαη : Τπνπξγείν Γεσξγία. Έρεη επνπηηθφ ξφιν θαη ππφ ηελ αηγίδα θαη ηνλ έιεγρν ηνπ βξίζθεηαη ην ζχλνιν ηνπ ζπζηήκαηνο ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Με ηηο επηκέξνπο ππεξεζίεο θαη νξγαληζκνχο, φπσο είλαη ην Ο.Π.Δ.ΓΔΠ. ή ην Ο.Π.ΔΚ.Δ.ΠΔ. ειέγρνπλ ηελ εθαξκνγή ησλ κέηξσλ γηα ηελ νηθνλνκηθή ελίζρπζε ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ (Καλ. 1257/99).

22 Τπνπξγείν Αλάπηπμεο. Με ηηο ππεξεζίεο φπσο ν Δ.Φ.Δ.Σ. θαη ε Γηεχζπλζε Δκπνξίνπ, ειέγρεη ηα πξντφληα βηνινγηθήο γεσξγίαο σο πξνο ηηο πγεηνλνκηθέο δηαηάμεηο, ηελ θαηαιιειφηεηά ηνπο, ηε ζχζηαζή ηνπο θιπ. Δζληθφ πκβνχιην Γηαπίζηεπζεο(Δ.Τ.Γ.). Δίλαη ππεχζπλν γηα ηνλ έιεγρν ηεο εθαξκνγήο ησλ θαηάιιεισλ κεζφδσλ ζηελ παξαγσγή, ηελ παξαζθεπή, ηε ζπζθεπαζία, ηε δηαθίλεζε ησλ πξντφλησλ, αιιά παξάιιεια ειέγρεη θαη ηελ αμηνπηζηία ηνπ γξαθεηνθξαηηθνχ ζπζηήκαηνο ιεηηνπξγίαο ηνπ θάζε ηδησηηθνχ νξγαληζκνχ ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Απηφ ην πιαίζην ειέγρνπ εμαζθαιίδεη απμεκέλε αμηνπηζηία ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ σο πξνο ηηο κεζφδνπο παξαγσγήο, επεμεξγαζίαο θαη δηαθίλεζεο, θαζψο θαη ηηο άιιεο ζρεηηθέο παξακέηξνπο θαη εηδηθφηεξα ηε ζήκαλζε θαη ηελ πνηφηεηα ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ σο πξνο ηα ζπζηαηηθά ηνπο, ηηο κεζφδνπο παξαζθεπήο ηνπο θαη ηηο ελδείμεηο πνπ θέξεη ε ζπζθεπαζία ηνπο. Ο έιεγρνο απφ ηνπο νξγαληζκνχο ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο, δηαρσξίδεηαη ζε πξσηνγελή, δεπηεξνγελή θαη ηξηηνγελή. Πξωηνγελήο Έιεγρνο : Γηελεξγείηαη ζην ρψξν παξαγσγήο θαη ζπλίζηαηαη ζε καθξνζθνπηθέο παξαηεξήζεηο ηνπ γεσπφλνπ ειεγθηή έπεηηα απφ επίζθεςε θαη επίβιεςε ησλ θηεκάησλ, επηηφπηα ζπκπιήξσζε εηήζηαο έθζεζεο. ηελ έθζεζε απηή, αλαθέξνληαη νη παξεκβάζεηο πνπ έγηλαλ ζηα θηήκαηα θαη ζηηο θαιιηέξγεηεο, γίλεηαη επίζεο θαηαγξαθή θαη έιεγρνο ησλ ηηκνινγίσλ αγνξάο εηζξνψλ, θαζψο επίζεο θαη θαηαγξαθή εξγαζηψλ θαη πσιήζεσλ ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ, αλά είδνο. Παξάιιεια κε ηε ζπκπιήξσζε ηεο αίηεζε, δηελεξγνχληαη δεηγκαηνιεςίεο εδάθνπο, ηζηψλ θαη θαξπψλ γηα ηελ εξγαζηεξηαθή ηνπο εμέηαζε θαη ηελ αλίρλεπζε ελδερνκέλσο απαγνξεπκέλσλ νπζηψλ (ρεκηθά ιηπάζκαηα, θπηνθάξκαθα θιπ.).

23 Γεπηεξνγελήο έιεγρνο : Ο έιεγρνο απηφο δηελεξγείηαη ζηνπο ρψξνπο κεηαπνίεζεο ή επεμεξγαζίαο βηνινγηθψλ πξντφλησλ είηε απηνί αλήθνπλ ζηνλ ίδην ηνλ παξαγσγφ είηε ζε ηξίην πξφζσπν. ηφρνο είλαη ε εμαθξίβσζε ηεο πξνέιεπζεο ησλ πξψησλ πιψλ, ηηο ζπλζήθεο απνζήθεπζήο ηνπο, ηνλ ηξφπν ζπληήξεζεο θαη κεηαπνίεζήο ηνπο. Γίλεηαη θαηαγξαθή ηνπ δηαγξάκκαηνο ξνήο θαη ηνπ ηξφπνπ θαη ηεο κεζφδνπ παξαζθεπήο ηνπ ηειηθνχ πξντφληνο, κε ηδηαίηεξε έκθαζε ζηηο πξνθπιάμεηο πνπ ιακβάλνληαη γηα ηελ απνθπγή ηεο αλάκημεο κε ζπκβαηηθά πξντφληα θαη ζηνλ ηξφπν θαη ζηα πιηθά ζπζθεπαζίαο. Δπίζεο δίλεηαη ηδηαίηεξε βαξχηεηα ζηνλ ηξφπν ζήκαλζεο ησλ ηειηθψλ πξντφλησλ ψζηε κέζσ ηεο εηηθέηαο πνπ θέξνπλ ηα βηνινγηθά πξντφληα λα εμαζθαιίδεηαη ε πιήξεο ελεκέξσζε ηνπ θαηαλαισηή γηα ηα πνηνηηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ πξντφλησλ. Σξηηνγελήο Έιεγρνο : Γηελεξγείηαη ζηνπο ρψξνπο πψιεζεο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ θαη ζπλίζηαηαη ζηελ εμαθξίβσζε ηεο ηήξεζεο φισλ ησλ δηαηάμεσλ γηα ηελ αζθαιή δηάζεζε ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ πξνο ηνπο θαηαλαισηέο Κνηλνηηθή Ννκνζεζία Ζ Κνηλνηηθή λνκνζεζία αλαθέξεη ηα αθφινπζα: Καλνληζκφο (ΔΟΚ) 834/2007 θαη 889/2008: πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο (ν βαζηθφο απηφο θαλνληζκφο αλαιχεηαη ζηε ζπλέρεηα). Καλνληζκφο (ΔΟΚ) 94/1992 ( ) : πεξί ηνπ θαζεζηψηνο εηζαγσγήο βηνινγηθψλ πξντφλησλ απφ ηξίηεο ρψξεο. Καλνληζκφο (ΔΟΚ) 2078/1992 : πεξί ηεο δεκηνπξγίαο θαζεζηψηνο νηθνλνκηθήο ελίζρπζεο ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ κέζσ ζηξεκκαηηθψλ επηδνηήζεσλ.

24 Καλνληζκφο (ΔΟΚ) 1257/1999 : γηα ηε ζηήξημε ησλ κεζφδσλ γεσξγηθήο παξαγσγήο πνπ απνζθνπνχλ ζηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ζηε δηαηήξεζε ηνπ αγξνηηθνχ ρψξνπ. Καλνληζκφο 1804/1999 : γηα ζπκπιήξσζε, γηα ηα θηελνηξνθηθά πξντφληα, ηνπ θαλνληζκνχ 2092/91 πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο. Καλνληζκφο (ΔΟΚ) 2491/2001 : γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ θαλνληζκνχ ΔΟΚ 2092/91 ηνπ ζπκβνπιίνπ γηα ην βηνινγηθφ ηξφπν παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο. Καλνληζκφο (ΔΟΚ) 473/2002 : γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ησλ παξαξηεκάησλ Η, ΗΗ θαη ΩΗ ηνπ θαλνληζκνχ ΔΟΚ 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο, θαζψο θαη γηα ηε ζέζπηζε ιεπηνκεξψλ θαλφλσλ φζνλ αθνξά ηε δηαβίβαζε πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ηε ρξήζε ελψζεσλ ραιθνχ. Καλνληζκφο (ΔΚ) 223/2003 ( ) : γηα ηηο απαηηήζεηο ζηνλ ηνκέα ηεο επηζήκαλζεο, ηηο ζπλαθείο κε ην βηνινγηθφ ηξφπν παξαγσγήο γηα ηηο δσνηξνθέο, ηηο ζχλζεηεο δσνηξνθέο θαη ηηο πξψηεο χιεο δσνηξνθψλ θαη γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ θαλνληζκνχ 2092/91. Καλνληζκφο (ΔΚ) 1452/2003 ( ) : γηα δηαηήξεζε ηεο παξέθθιηζεο πνπ πξνβιέπεηαη απφ ην άξζξν 6 παξάγξαθνο 3 ζηνηρείν ηνπ θαλνληζκνχ 2092/91 φζνλ αθνξά νξηζκέλεο πνηθηιίεο ζπφξσλ πξνο ζπνξά θαη ην πνιιαπιαζηαζηηθφ πιηθφ θαη ηελ θαζηέξσζε δηαδηθαζηηθψλ θαλφλσλ θαη θξηηεξίσλ ζρεηηθά κε ηελ παξέθθιηζε. Καλνληζκφο (ΔΚ) 852/2004 ( ): γηα ηελ πγηεηλή ησλ ηξνθίκσλ. Καλνληζκφο (ΔΚ) 853/2004 : ( ) : γηα ηνλ θαζνξηζκφ εηδηθψλ θαλφλσλ πγηεηλήο γηα ηα ηξφθηκα δσηθήο πξνέιεπζεο.

25 Καλνληζκφο (ΔΚ) 854/2004 ( ) : γηα ηνλ θαζνξηζκφ εηδηθψλ δηαηάμεσλ γηα ηελ νξγάλσζε ησλ επίζεκσλ ειέγρσλ ζηα πξντφληα δσηθήο πξνέιεπζεο πνπ πξννξίδνληαη γηα θαηαλάισζε απφ ηνλ άλζξσπν. Καλνληζκφο (ΔΚ) 1991/2006 ( ) : γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ θαλνληζκνχ 2092/91 πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο. Καλνληζκφο (ΔΚ) 394/2007 ( ) : γηα ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ παξαξηήκαηνο Η ηνπ θαλνληζκνχ 2092/91 πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη είδε δηαηξνθήο. (Μπίζηε Μ 1994, ει ) Σα πξντφληα βηνινγηθήο θαιιηέξγεηαο ζχκθσλα κε ηνλ θαλνληζκφ 2491/2001, ζρεηηθά κε ηε ζπζθεπαζία θαη κεηαθνξά ηνπο, ζα πξέπεη λα είλαη ζε θαηάιιειεο ζπζθεπαζίεο, πεξηέθηεο ή νρήκαηα, ηα νπνία έρνπλ θιεηζηεί κε ηξφπν πνπ απνθιείεη ηελ αληηθαηάζηαζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπο ρσξίο αιινίσζε ή βιάβε ηεο ζθξαγίδαο θαη ηα νπνία θέξνπλ επηζήκαλζε ζηελ νπνία αλαγξάθνληαη, εθηφο απφ ηηο άιιεο ελδείμεηο πνπ πξνβιέπνληαη απφ ηε ζρεηηθά λνκνζεζία, ην φλνκα θαη ε δηεχζπλζε ηνπ επηρεηξεκαηία, ηνπ ηδηνθηήηε ή ηνπ πσιεηή ηνπ πξντφληνο, ε νλνκαζία ηνπ πξντφληνο πνπ πεξηιακβάλεη αλαθνξά ζηε κέζνδν βηνινγηθήο παξαγσγήο, ην φλνκα ή/θαη ν θσδηθφο αξηζκφο ηνπ νξγαληζκνχ ή ηεο αξρήο ειέγρνπ ζηελ νπνία ππφθεηηαη ν επηρεηξεκαηίαο θαη ελδερνκέλσο ην ζήκα αλαγλψξηζεο ηεο παξηίδαο, ζχκθσλα κε ην ζχζηεκα ζήκαλζεο πνπ είηε έρεη εγθξηζεί ζε εζληθφ επίπεδν, είηε έρεη ζπκθσλεζεί κε ηνλ νξγαληζκφ ή ηελ αξρή ειέγρνπ θαη πνπ επηηξέπεη ηε ζπζρέηηζε ηεο παξηίδαο κε ηα ινγηζηηθά βηβιία. εκαληηθφο αλαζηαιηηθφο παξάγνληαο γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ θιάδνπ ηεο βηνινγηθήο θηελνηξνθίαο ζηε ρψξα καο είλαη ε έιιεηςε ησλ θαηάιιεισλ εηζξνψλ, σο ηξνθή γηα ηα δψα. αλ βαζηθή πξνυπφζεζε ησλ πξντφλησλ πνπ θέξνπλ ηελ ζήκαλζε βηνινγηθφ, νξίδεηαη φηη νη δσνηξνθέο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη πεξηέρνπλ θαηά ηνπιάρηζηνλ 95% ηεο μεξάο ηνπο νπζίαο

26 πξψηεο χιεο πνπ πξνέξρνληαη απφ ηε βηνινγηθή γεσξγία. Ο θαλνληζκφο 223/2003 δηεπζέηεζε ηα δεηήκαηα ζρεηηθά κε ηηο δσνηξνθέο, ζέηνληαο ιεπηνκεξείο απαηηήζεηο θαη ππνρξεψζεηο Δζληθή Ννκνζεζία Ζ εθαξκνγή ηνπ θαλνληζκνχ (ΔΟΚ) 2092/91, ν νπνίνο έρεη αληηθαηαζηαζεί απφ ηνπο θαλνλληζκνχο 834/2007 θαη 889/2008, μεθίλεζε ζηε ρψξα καο ηνλ Ηνχιην ηνπ 1993, κε ηηο απνθάζεηο ηνπ Τπνπξγείνπ Γεσξγίαο ππ. Αξη θαη (ΦΔΚ 568/Β/ ) γηα ηε ρνξήγεζε αδείαο ιεηηνπξγίαο ζηνπο νξγαληζκνχο ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο πξντφλησλ θπηηθήο πξνέιεπζεο. Σν ηζρχνλ ζεζκηθφ πιαίζην ζε φηη αθνξά ηηο επηηαγέο ηνπ παξαπάλσ θαλνληζκνχ πξνζδηνξίδεηαη κε ηελ θνηλή δηππνπξγηθή απφθαζε ησλ ππνπξγψλ γεσξγίαο θαη εζληθήο νηθνλνκίαο ππ. Αξηζκ / (ΦΔΚ 10Β ), κε ζέκα ηνλ θαζνξηζκφ ζπκπιεξσκαηηθψλ κέηξσλ γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ θαλνληζκνχ 2092/91 ζηε ρψξα καο θαη ηελ κεηέπεηηα ηξνπνπνίεζε ηεο. χκθσλα κε απηήλ ηελ θνηλή δηππνπξγηθή απφθαζε, ην ππνπξγείν Γεσξγίαο εγθαζηζηά ζην εμήο ζχζηεκα ειέγρνπ παξαγσγήο πξντφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη θηελνηξνθίαο. ιεο νη ιεπηνκέξεηεο εθαξκνγήο θαη ελαξκφληζεο ηνπ θαλνληζκνχ 2092/91 ξπζκίδνληαη απφ ηελ ΚΤΑ /06. (Μπίζηε Μ. 1994, ει ) Ζ εθαξκνγή ηνπ θαλνληζκνχ 2078/92 μεθίλεζε ζηε ρψξα καο ην 1996 κε ηελ εθπφλεζε ηνπ πξνγξάκκαηνο βηνινγηθήο Γεσξγίαο. Σν πξφγξακκα εγθξίζεθε κε ηε Γηππνπξγηθή Απφθαζε ππ. Αξηζκ. 202/394999/ , ησλ ππνπξγψλ Γεσξγίαο θαη Οηθνλνκηθψλ, πξνέβιεπε δε ηελ νηθνλνκηθή ελίζρπζε ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ γηα ηα έηε 1995(αλαδξνκηθά), 1996 θαη Γηα ηα ηξία απηά έηε ε θαηαλνκή ησλ πφξσλ γηα ηε βηνινγηθή γεσξγία αθνξνχζε ζπλνιηθά ηελ επηδφηεζε ζηξεκκάησλ, ηα νπνία απνξξίθζεθαλ ζην ζχλνιφ ηνπο, ελψ επηπιένλ δηαλεκήζεθαλ αλαδξνκηθά θαη επηδνηήζεθαλ άιια ζηξέκκαηα. (Δ.Π.Δ.Α.Δ.Κ 3.1α Πξφγξακκα Αεηθνξηθή Γεσξγία, 2000)

27 - απφθαζε 233/2001 : Δθαξκνγή ηνπ πξνγξάκκαηνο Βηνινγηθή Γεσξγία ηνπ αγξνπεξηβαιινληηθνχ κέηξνπ ηνπ εγγξάθνπ πξνγξακκαηηζκνχ αγξνηηθήο αλάπηπμεο Καλ. ΔΔ 1257/99. Οη ζηφρνη ηνπ πξνγξάκκαηνο αθνξνχλ ηελ κείσζε ηεο ξχπαλζεο πνπ πξνθαιεί ε γεσξγία, ηελ πξνζηαζία ηεο άγξηαο ρισξίδαο θαη παλίδαο, ηε δηαηήξεζε ηεο βηνπνηθηιφηεηαο ησλ αγξνηηθψλ νηθνζπζηεκάησλ θαη ηνπ αγξνηηθνχ ηνπίνπ, ηελ αηεθνξηθή δηαρείξηζε ησλ εδαθηθψλ πφξσλ, ηελ πξνζηαζία ηεο δεκφζηαο πγείαο, ηε δεκηνπξγία ζηαζεξψλ λεζίδσλ βηνθαιιηέξγεηαο, κέζα απφ κηθξέο νηθνλνκίεο θιίκαθαο, ζρεηηθά νκνηφκνξθε θαηαλνκή ζε εζληθφ επίπεδν, ψζηε ην πξφγξακκα λα ιεηηνπξγήζεη σο πξφγξακκα επίδεημεο. Πίλαθαο 3. Θεζκηθό πιαίζην ειέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο πξνϊόληωλ βηνινγηθήο γεωξγίαο θαη θηελνηξνθίαο Τπνπξγφο Γεσξγίαο ΑΡΥΖ Υνξήγεζε άδεηαο εηζαγσγήο πξντφλησλ απφ ηξίηεο ρψξεο Υνξήγεζε άδεηαο ιεηηνπξγίαο νξγαληζκψλ ειέγρνπ Δπηβνιή θπξψζεσλ Τπνπξγείν Γεσξγίαο ΑΡΥΖ Δπνπηείαο ηνπ ζπζηήκαηνο ειέγρνπ Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π AGROCERT ΑΡΥΖ Αμηνιφγεζεο θαη επίβιεςεο νξγαληζκψλ ειέγρνπ Υνξήγζεο ηνπ εληαίνπ ζήκαηνο αλαγλψξηζεο ησλ ειιεληθψλ πξνηφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη θηελνηξνθίαο Διέγρνπ ηεο εκπνξίαο ησλ πξνηφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη θηελνηξνθίαο Οξγαληζκνί Διέγρνπ - ΑΡΥΖ Διέγρνπ θαη πηζηνπνίεζεο πξνηφλησλ βηνινγηθήο γεσξγίαο θαη θηελνηξνθίαο Διέγρνπ ησλ επηρεηξεκαηηψλ πνπ εηζάγνπλ πξνηφληα απφ ηξίηεο ρψξεο Δπηρεηξεκαηίεο Παξαγσγνί κεηαπνηεηέο- εηζαγσγείο πξνηφλησλ βηνινγηθήο

28 Γεσξγίαο/Κηελνηξνθίαο Πεγή : Ο.Π.Δ.ΓΔ.Π Γηθαηνχρνη ηνπ πξνγξάκκαηνο κπνξνχλ λα είλαη θπζηθά πξφζσπα θάηνρνη γεσξγηθήο εθκεηάιιεπζεο ή λνκηθά πξφζσπα πνπ είλαη θάηνρνη θαη άκεζα ππεχζπλνη γηα ηε δηαρείξηζε ηεο εθκεηάιιεπζεο. Ο θάηνρνο κπνξεί λα είλαη ηδηνθηήηεο ηεο εθκεηάιιεπζεο ή λα ηελ εθκεηαιιεχεηαη κε νηαλδήπνηε κνξθή κίζζσζεο (ηφηε πξέπεη λα πξνζθνκίζεη ελνηθηαζηήξην ζπκβφιαην δηάξθεηαο 5 ρξφλσλ). Ο δηθαηνχρνο ππνρξενχηαη λα εληάμεη ζην πξφγξακκα ην ζχλνιν ησλ αγξνηεκαρίσλ ηεο εθκεηάιιεπζεο ηνπ, ηα νπνία εκπίπηνπλ εληφο ησλ δσλψλ γεσγξαθηθήο εθαξκνγήο, εθφζνλ ε έθηαζε ηνπο δελ ππεξβαίλεη ηα 8 ζηξέκκαηα πξνθεηκέλνπ πεξί θεπεπηηθψλ θαη ηα 20 ζηξέκκαηα γηα ηηο ινηπέο θαιιηέξγεηεο. Δθφζνλ ε έθηαζε είλαη κεγαιχηεξε, πξέπεη λα εληάμεη έθηαζε ηνπιάρηζηνλ ίζε κε ηα άλσ κεγέζε. Απφθαζε 2478/2000 : Κψδηθεο Οξζήο Γεσξγηθήο Πξαθηηθήο. Καζνξηζκφο ζπκπιεξσκαηηθψλ κέηξσλ γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ Καλ. ΔΟΚ 2092/91 ηνπ πκβνπιίνπ πεξί ηνπ βηνινγηθνχ ηξφπνπ παξαγσγήο, γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ησλ ζρεηηθψλ ελδείμεσλ ζηα γεσξγηθά πξντφληα θαη ζηα είδε δηαηξνθήο. Απφθαζε 428/2001 : Δθαξκνγή ηνπ αγξνπεξηβαιινληηθνχ κέηξνπ ηνπ εγγξάθνπ πξνγξακκαηηζκνχ αγξνηηθήο αλάπηπμεο Καλ. ΔΔ 1257/99. Οη πεξηνρέο εθαξκνγήο ηνπ πξνγξάκκαηνο θαζνξίδνληαη απφ ηα λνκαξρηαθά πξνγξάκκαηα βηνινγηθήο γεσξγίαο ιακβάλνληαο ππφςε ηνλ παξαγσγηθφ ραξαθηήξα ηνπ λνκνχ, ηελ πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ ζπκβαηηθψλ θαιιηεξγεηψλ, ηα ηδηαίηεξα ηνπηθά πξντφληα ηνπ λνκνχ, ηελ πνζνζηηαία θαηαλνκή ησλ ζπκβαηηθψλ θαιιηεξγεηψλ, ηελ θαηαλνκή ησλ ήδε εληαγκέλσλ θαιιηεξγεηψλ ζην πξφγξακκα βηνινγηθήο γεσξγίαο ηελ πεξίνδν , ηε δηαγξαθφκελε δήηεζε ζε βηνινγηθά πξντφληα.

29 Δπηπιένλ, ην λνκαξρηαθφ πξφγξακκα δίλεη πξνηεξαηφηεηα ζηελ αλάγθε πξνζηαζίαο ησλ νηθνινγηθά επαίζζεησλ πεξηνρψλ, φπσο πεξηνρέο ηνπ δηθηχνπ Φχζε, παξαπνηάκηεο, παξαιίκληεο, παξάθηηεο θιπ, ηελ πξνηεξαηφηεηα ελίζρπζεο, κεηνλεθηηθψλ πεξηνρψλ, ηελ χπαξμε κηθξνθιηκάησλ θαη επηδεκηνινγηθψλ δεδνκέλσλ επλντθψλ γηα ηε βηνθαιιηέξγεηα θαη ηελ αλάγθε γηα παξαγσγή βηνινγηθψλ δσνηξνθψλ γηα ηελ θάιπςε ησλ αλαγθψλ ηεο βηνινγηθήο θηελνηξνθίαο. ηε ζπλέρεηα, ε εζληθή λνκνζεζία ηξνπνπνηήζεθε κε ηελ ππ. Αξηζκ. 349/333199/1314/ απφθαζε ησλ Τπνπξγψλ Γεσξγίαο θαη Οηθνλνκηθψλ φπνπ εγθξίζεθε ε ζπλέρηζε εθαξκνγήο ηνπ πξνγξάκκαηνο γηα ηελ ηξηεηία κε ηε δηάζεζε ζηξεκκάησλ επηπιένλ, έλαληη ηεο πξψηεο ηξηεηίαο. Με ην λέν ηξηεηέο πξφγξακκα εηζήρζε θαη λένο ηξφπνο δηαλνκήο ησλ ζηξεκκάησλ γηα ηε βηνινγηθή γεσξγία. Καζηεξψζεθε εζληθφ απφζεκα ζηξεκκάησλ θαη επηπιένλ θάζε λνκφο ζα έπξεπε λα απνξξνθήζεη 2000 ζηξέκκαηα. Οη λνκαξρηαθέο απηνδηνηθήζεηο φθεηιαλ λα θαζνξίζνπλ ηηο πεξηνρέο, θνηλφηεηεο θαη θαιιηέξγεηεο ζηηο νπνίεο ζα έπξεπε λα αλαπηπρζεί ε βηνινγηθή γεσξγία. Σν πξφγξακκα ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο γηα ηελ πεξίνδν ζηα πιαίζηα εθαξκνγήο ηνπ λεφηεξνπ θαλνληζκνχ (ΔΚ) 1257/99 θαζνξίδεηαη κε ηελ απφθαζε ηνπ Τπνπξγείνπ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο & Σξνθίκσλ ππ. Αξηζκ /233/ ηελ παξαπάλσ απφθαζε αλαθέξνληαη αλαιπηηθά νη ζηφρνη ηνπ πξνγξάκκαηνο θαη νη δεζκεχζεηο ηνπο, ε δηαδηθαζία πνπ απαηηείηαη γηα ηελ έληαμε ηνπο ζην πξφγξακκα, ε δηαδηθαζία πιεξσκήο θαη ην χςνο ησλ εληζρχζεσλ. Σέινο, αλαθέξνληαη νη δηαδηθαζίεο ειέγρνπ θαη νη θπξψζεηο ζηνπο παξαβάηεο. Ζ θαηαλνκή ησλ δηαζέζηκσλ εθηάζεσλ γηα ηα έηε παξνπζηάδεηαη ζηνλ αθφινπζν πίλαθα. Πίλαθαο 4. Καηαλνκή δηαζέζηκωλ εθηάζεωλ γηα βηνινγηθέο θαιιηέξγεηεο ( ) Έηνο Έθηαζε 140,00 65,00 65,00 68,00 65,00 50,00 Έθηαζε ζε ζηξέκκαηα

30 Πεγή: Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο & Σξνθίκσλ εκεηψλεηαη φηη γηα ην έηνο 2001 πεξηιακβάλνληαη θαη ζηξέκκαηα ηα νπνία αλ θαη έρνπλ θαηαλεκεζεί ζηηο λνκαξρηαθέο απηνδηνηθήζεηο, δηαηέζεθαλ αξθεηά αξγφηεξα. Σν πξφγξακκα εθαξκφδεηαη ζε 54 απφ ηηο 67 λνκαξρηαθέο απηνδηνηθήζεηο ηεο ρψξαο (δελ εθαξκφδεηαη ζηελ Αζήλα, ηελ Οξεζηηάδα ηνπ Έβξνπ θαη ηελ Δπξπηαλία). ηελ ελ ιφγσ ππνπξγηθή απφθαζε αλαθέξεηαη ζαθψο φηη νη εθηάζεηο πνπ είραλ εληαρζεί ζην πξφγξακκα Βηνινγηθή Γεσξγία ζηηο νπνίεο είρε νινθιεξσζεί ε πεληαεηήο πεξίνδνο εθαξκνγήο ηνπ πξνγξάκκαηνο, δε κπνξεί λα είλαη επηιέμηκεο έληαμεο ζην πξφγξακκα. Απηφ ζεκαίλεη ηε κε δπλαηφηεηα αλαλέσζεο ησλ ζπκβάζεσλ (θαη ηε κε παξνρή νηθνλνκηθήο ελίζρπζεο) ζηνπο βηνθαιιηεξγεηέο πνπ έρνπλ ήδε επηδνηεζεί γηα κηα πεληαεηία. εκεηψλεηαη φηη άιιεο Δπξσπατθέο ρψξεο ζπλερίδνπλ ηηο επηδνηήζεηο γηα ηε βηνινγηθή θαιιηέξγεηα πέξαλ ηεο πεληαεηίαο. Οη νηθνλνκηθέο εληζρχζεηο πνπ παξείρε ην πξφγξακκα ηελ εμαεηία παξνπζηάδνληαη ζηνλ παξαθάησ πίλαθα θαη αλήιζαλ δε ζπλνιηθά ζε 19 εθαη. Δπξψ, παξνπζηάδνληαο κέζε εηήζηα αχμεζε 9,3%. Πίλαθαο 5 Οηθνλνκηθέο Δληζρύζεηο Όςνο νηθνλνκηθψλ εληζρχζεσλ ηελ πεξίνδν εληζρχζεσλ ηελ πεξίνδν Έηνο Οηθνλνκηθέο 2,884,943,7 116,968,4 3,190,710,1 3,798,487,6 4,556,472,8 4,448,876,1 εληζρχζεηο Αμία ζε Δπξψ Πεγή : Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο & Σξνθίκσλ

31 Οη ζπλνιηθέο ζπκβάζεηο πνπ ζπλάθζεθαλ ηελ πεξίνδν αλήιζαλ ζε 4.258, αθνξνχζαλ 3948 δηθαηνχρνπο θαη πεξηιάκβαλαλ 164,423,19 ζηξέκκαηα (πίλαθαο Π1.7 ηνπ παξαξηήκαηνο). Οη ηξεηο πξψηνη λφκνη βάζεη ππνγεγξακκέλσλ ζπκβάζεσλ ήηαλ ε Λαθσλία (12.02%), ε Αραία (9,63%) θαη ε Αηησιναθαξλαλία (8,85%). Απφ πιεπξάο εληαγκέλσλ ζηξεκκάησλ ηα πεξηζζφηεξα ζηξέκκαηα έληαμε ζην πξφγξακκα επηδνηήζεσλ ε Λαθσλία (13,98%) θαη αθνινπζεί ε Υαιθηδηθή (8,63%) θαη ηα Γξεβελά (8,27%). Ζ Δπξσπατθή Δπηηξνπή κέζσ ηνπ θαλνληζκνχ 1929/2000 ηεο δίλεη, ππφ πξνυπνζέζεηο, ζηα θξάηε κέιε ηε δπλαηφηεηα λα εγθξίλνπλ ηε κεηαηξνπή ηεο ελ ιφγσ ππνρξέσζεο ζε κηα λέα ππνρξέσζε πεληαεηνχο ή κεγαιχηεξεο δηάξθεηαο. Με βάζε ηελ ππ. Αξηζκ 428/339372/661/ απφθαζε ησλ Τπνπξγψλ Γεσξγίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαζνξίδνληαη νη νηθνλνκηθέο εληζρχζεηο γηα ηνπο βηνθαιιηεξγεηέο πνπ εληάζζνληαη ζην πξφγξακκα Βηνινγηθή Γεσξγία απφ εκαληηθή εμέιημε γηα ηελ πεξαηηέξσ επάθηαζε ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο, απνηειεί ε έθδνζε ηεο θνηλήο ππνπξγηθήο απφθαζεο (ΚΤΑ / ), ε ΤΑ / θαη ε ΤΑ / ην 2004, ην 2005 ε ΚΤΑ 619/135176/ θαη ε ΤΑ / θαη ην 2006 ε ΤΑ / βάζεη ησλ ζπγθεθξηκέλσλ απνθάζεσλ θαζνξίδνληαη νη επηδνηήζεηο ζηε βηνινγηθή γεσξγία θαζψο επίζεο θαη νη δηαδηθαζίεο, νη εληζρχζεηο αλά θαιιηέξγεηα θαη ην ρξνλνδηάγξακκα έληαμεο ησλ δηθαηνχρσλ. Γηα ηε δηαδηθαζία θαη ηνλ ηξφπν ειέγρνπ θαη πιεξσκψλ θαηά ηελ εθαξκνγή ησλ αγξνπεξηβαιινληηθψλ κέηξσλ θαη επνκέλσο θαη ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο, εθδφζεθαλ ζρεηηθέο ππνπξγηθέο απνθάζεηο (ΚΤΑ 428/ /661/ , ΚΤΑ 523/126701/ θαη ΚΤΑ 640/ / ). γηα ηε ζπκκεηνρή ζηα αγξνπεξηβαιινληηθά κέηξα θαη επνκέλσο θαη ζηε βηνινγηθή γεσξγία, νη δηθαηνχρνη νθείινπλ λα εθαξκφδνπλ ηνπο θψδηθεο νξζήο γεσξγηθήο πξαθηηθήο (ΚΟΓΠ) φπσο απηνί πξνζδηνξίδνληαη ζηελ ΤΑ /2478/ θαη ηελ ΚΤΑ 568/125347/

32 Πίλαθαο 6. Δληζρύζεηο Βηνθαιιηεξγεηώλ ην 2003 Καιιηέξγεηα Δπξψ αλά ζηξέκκα Διαηψλεο ειαηνπαξαγσγήο 72,2 Διαηψλεο γηα ειηά επηηξαπέδηα 90,0 Κξφθνο 90,0 Ακπέιηα 90,0 Γελδξψδεηο κεινεηδή, ππξελφθαξπα 90,0 Καζηαληέο, θνπληνπθηέο, θαξπδηέο 40,0 Δζπεξηδνεηδή 90,00 Κεπεπηηθά, κπνζηαληθά, ζπαξάγγη, 60,0 θξάνπιεο Αξδεπφκελεο αξνηξαίεο 60,0 ηηεξά, φζπξηα, μεξηθέο θαιιηέξγεηο 33,5 Αξσκαηηθά θαξκαθεπηηθά 33,5 Πεγή : Τπνπξγείν Αγξ. Αλάπηπμεο ηηο λέεο απνθάζεηο ηνπ Τπνπξγείνπ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο, πξνβιέπνληαη κεηαμχ άιισλ : ε επαλεμέηαζε γηα κηα 5εηία ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ πνπ πιεξνχλ ηηο πξνυπνζέζεηο ηνπ πξνγξάκκαηνο, ε θαηάξγεζε ησλ πεξηνξηζκψλ γηα ηελ επηδφηεζε ηεο βηνινγηθήο γεσξγίαο κε απνηέιεζκα πιένλ φιεο νη πεξηνρέο θαη φιεο νη θαιιηέξγεηεο λα είλαη επηιέμηκεο θαη ε αχμεζε ζε ζεκαληηθφ βαζκφ (δηπιαζηαζκφο/ηξηπιαζηαζκφο) ησλ πνζψλ ησλ επηδνηήζεσλ αλά θαιιηέξγεηα. Ζ κέγηζηε εηήζηα νηθνλνκηθή ελίζρπζε ησλ βηνθαιιηεξγεηψλ πνπ εληάζζνληαη ζην πξφγξακκα απφ γίλεηαη ζχκθσλα κε ηνλ πίλαθα 10, ελψ ζηνλ πίλαθα 11 παξνπζηάδνληαη νη ζε ηζρχ ππνγεγξακκέλεο ζπκβάζεηο θαη νη εληαγκέλεο θαιιηεξγνχκελεο εθηάζεηο γηα ην 2006 γηα ηηο 56 Γ/ζεηο Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο ηεο ρψξαο.

33 Πίλαθαο 7 Τπνγεγξακκέλεο ζπκβάζεηο ζε ηζρύ αλά θαηεγνξία θαιιηεξγεηώλ γηα ην 2006 Παιηνί δηθαηνχρνη Νένη δηθαηνχρνη* χλνιν πκβάζεηο ηξέκκαηα πκβάζεηο ηξέκκαηα πκβάζεηο ηξέκκαηα Δηήζηεο ,490 5, ,664 8, ,154 θαιιηέξγεηεο Μφληκεο 7, ,413 6, ,445 13, ,858 θπηείεο χλνιν 10,270** 756,903 10,021** 768,109 20,309** 1,525,012 * πεξηιακβάλνληαη θαη φζνη παιαηνί δηθαηνχρνη επαλεληάρζεθαλ ην 2006, κε αχμεζε ηεο έθηαζεο ηνπο θαηά ηνπιάρηζηνλ 20% **φζνη δηθαηνχρνη δηαζέηνπλ εηήζηεο θαιιηέξγεηεο θαη κφληκεο θπηείεο έρνπλ ππνινγηζζεί δχν θνξέο. Πεγή : Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ / δ/λζε Υσξνηαμίαο & Πξνζηαζίαο Πεξηβάιινληνο Σέινο, επηζεκαίλεηαη φηη ε Γ/λζε Υσξνηαμίαο θαη Πξνζηαζίαο Πεξηβάιινληνο ηνπ Τπνπξγείνπ Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο, ζπκκεηέρεη ηελ πεξίνδν απηή ζηελ ηξέρνπζα δηαδηθαζία ζρεδηαζκνχ ηεο επφκελεο πξνγξακκαηηθήο πεξηφδνπ θαη ε νπνία είλαη ζε πιήξε εμέιημε. Υσξίο αθφκε λα κπνξνχλ λα δνζνχλ πνιιέο πιεξνθνξίεο, πξνβιέπεηαη ζε γεληθέο γξακκέο ζην Γ ΚΠ λα πινπνηεζνχλ δξάζεηο ζχκθσλα κε ηελ αλάπηπμε ηνπ πξσηνγελή ηνκέα θαη ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο, θπξίσο ζην πιαίζην ηνπ άμνλα 2 Βειηίσζε ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ηεο ππαίζξνπ ηνπ πξνγξάκκαηνο αγξνηηθήο αλάπηπμεο (ΠΑΑ) θαη ην νπνίν θαηαξηίδεηαη βάζεη ηνπ θαλ/ (ΔΚ) 1698/05 γηα ηε ζηήξημε ηεο αγξνηηθήο αλάπηπμεο απφ ην ΔΓΣΑΑ Γνκή θαη Γηάξζξωζε ηνπ θιάδνπ

34 Παξά ην γεγνλφο φηη ν θιάδνο ησλ βηνινγηθψλ πξντφλησλ αλαπηχζζεηαη ηα ηειεπηαία ρξφληα ζηε ρψξα καο, επί ηνπ παξφληνο ε γεληθή εηθφλα πνπ πξνθχπηεη είλαη απηή ελφο ζρεηηθά κηθξνχ θιάδνπ, φζνλ αθνξά ηνλ αξηζκφ θαη ην κέγεζνο ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζ απηφλ, κε ρακειφ βαζκφ ζπγθέληξσζεο θαη κεγάιε δηαζπνξά κεξηδίσλ (ICAP,2007). πγθεθξηκέλα, ν θιάδνο απνηειείηαη θπξίσο απφ επηρεηξήζεηο (παξαγσγηθέο, κεηαπνηεηηθέο θαη εηζαγσγηθέο) κηθξνχ κεγέζνπο θαη νηθνγελεηαθνχ ραξαθηήξα. Οη πεξηζζφηεξεο απφ ηηο ζπγθεθξηκέλεο κνλάδεο έρνπλ ηε λνκηθή κνξθή πξνζσπηθψλ επηρεηξήζεσλ ή εηεξφξξπζκσλ/νκφξξπζκσλ εηαηξηψλ, ν δε εηήζηνο θχθινο εξγαζηψλ θάζε κηαο δηακνξθψλεηαη ζε ζρεηηθά ρακειά επίπεδα. ρήκα 1. Δπηρεηξεκαηίεο ζηελ βηνινγηθή γεωξγία ην Παραγωγοί Μεταποιητές Δισαγωγείς Παραγωγοί / Μεταποιητές Παραγωγοί / Δισαγωγείς Μεταποιητές / Δισαγωγείς Παξάιιεια κε ηηο κηθξφηεξεο επηρεηξήζεηο, ζηνλ θιάδν δξαζηεξηνπνηνχληαη θαη ιίγεο κεγάινπ κεγέζνπο εηαηξείεο, νη πεξηζζφηεξεο απφ ηηο νπνίεο αζρνινχληαη θπξίσο κε ζπκβαηηθά πξντφληα, ζηα νπνία άιισζηε θαη νθείινπλ ηνπο πςεινχο θχθινπο εξγαζηψλ πνπ παξνπζηάδνπλ. Ζ πιεηνςεθία ησλ επηρεηξήζεσλ έρεη εμαγσγηθφ πξνζαλαηνιηζκφ, αλ θαη ηα ηειεπηαία ρξφληα, ην πνζνζηφ πνπ θαηαιακβάλνπλ νη εμαγσγέο επί ησλ ζπλνιηθψλ πσιήζεσλ κεηψλεηαη πξνο φθεινο ηεο εγρψξηαο αγνξάο.