ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΓΗΡΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ»

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΓΗΡΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ»"

Ἀπολλώς Κουβέλης
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΓΗΡΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» Απρίλιος 2016 Βασικές παρατηρήσεις: Το μάθημα θα δοθεί με εργασίες μόνο, δηλαδή οι εργασίες είναι απαλλακτικές και δεν θα γίνει τελική εξέταση. Οι εργασίες: 1. μπορούν να εκπονηθούν ένα άτομο ή από ομάδες μέχρι 3 ατόμων 2. πρέπει να δηλωθούν στο γραφείο των διδασκόντων (512) Τρίτες 11πμ-3μμ 3. πρέπει να παραδοθούν σε έντυπη μορφή μέχρι τη Τρίτη 7/6 4. τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν με το πέρας της εξεταστικής Στο folder «εργασίες 20016» θα βρείτε επιπλέον ένα αρχείο *.sav για τα άτομα που θέλουν να εκπονήσουν εργασία με ανάλυση στοιχείων και ένα επεξηγηματικό αρχείο για τις μεταβλητές του dataset.

2 ΘΕΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ: I. ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 1. Πυραμίδες πληθυσμού, δείκτες εξάρτησης και προοπτικές κοινωνικής και ασφαλιστικής πολιτικής. 2. Δομή συστημάτων Κοινωνικής Ασφάλισης: εξέλιξη δαπανών, δημογραφική γήρανση και μακροοικονομικές επιδράσεις. 3. Η κρίση του ασφαλιστικού συστήματος στην Ελλάδα: ιστορική εξέλιξη, οργανωτικά και χρηματοδοτικά προβλήματα και προοπτικές. 4. Δημογραφική εξάρτηση και αναδιανεμητικό συνταξιοδοτικό σύστημα. 5. Δημογραφικές εξελίξεις, οικονομική ανάπτυξη και βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων. 6. Η αγορά εργασίας στο πλαίσιο της μεσο-μακροχρόνιας πολιτικής απασχόλησης. 7. Δείκτες και πηγές πληροφόρησης: διαθεσιμότητα και χρήση για σωστό σχεδιασμό και ορθολογική λήψη αποφάσεων στο πλαίσιο της κοινωνικής και δημογραφικής πολιτικής. 8. Κοινωνικο-δημογραφικές προοπτικές: προβολές πληθυσμού, προβολές δαπανών και αναλογιστικές προβολές. 9. Συντάξεις και κοινωνική προστασία. 10. Διαρθρωτικό περιβάλλον ασφάλισης: δομή πληθυσμού, μεταναστευτικές τάσεις, συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό. 11. Δημογραφικά δεδομένα και δεδομένα απασχόλησης στις χώρες της ΕΕ. 12. Πολιτικές για την οικογένεια στις χώρες της ΕΕ: προστασία της μητρότητας, οικογενειακά και φορολογικά επιδόματα, γονικές άδειες, φροντίδα παιδιών. 13. Αίτια και επιπτώσεις της δημογραφικής γήρανσης. 14. Η γήρανση του πληθυσμού της Ελλάδας από το 1950 μέχρι σήμερα. 15. Έρευνα Υγείας του πληθυσμού της Ελλάδας: γενική περιγραφή και πλαίσιο. 16. Έρευνα Υγείας του πληθυσμού της Ελλάδας: παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία του πληθυσμού.

3 ΙΙ. ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ Οι εργασίες αυτές αξιοποιούν στοιχεία του SHARE (Το σχετικό αρχείο.sav και πληροφορίες για τις μεταβλητές βρίσκονται στο folder) 1. Συντάξεις και αναπλήρωση εισοδήματος ρόλος συστημάτων Ύψος σύνταξης σε σχέση με εισόδημα στην εργασία ανά φύλο, χώρα, εργασιακή κατάσταση. Μείγμα ιδιωτικών και δημόσιων συντάξεων; Ελλάδα και οικονομική αναπλήρωση ανά Ταμείο Ασφάλισης. ++ Στοιχεία ΟΟΣΑ ασφαλίσεων/ ΒΙΒΛΙΟ SHARE: ΚΕΦ 1,2,10,11,12,13 Για τους αγγλομαθείς: debate του περιοδικού Economist για την συνταξιοδότηση στα 65 Εναλλακτικά θέματα για συντάξεις i. Χαρακτηρίσατε την διαδικασία απόσυρσης από την αγορά εργασίας για συνταξιοδότηση. Υπάρχουν διαφορές στις διάφορες χώρες; Υπάρχουν διαφορές ανά φύλο; Μπορείτε να διακρίνετε διαχρονικές τάσεις ανά κοόρτη; Διακρίνονται διαφορές ανά είδος επαγγέλματος ή Ταμείο ασφάλισης; Υπάρχει διασύνδεση μεταξύ της τάσης συνταξιοδότησης και ύψος εισοδήματος και/ή περιουσίας; ii. iii. Πόσο διαφέρει η πραγματική ηλικία συνταξιοδότησης από τα νομοθετημένα όρια ηλικίας στις χώρες του SHARE. Πώς εξηγείται; Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης στην Ελλάδα και την υπόλοιπη ΕΕ. Στατιστική αντιπαράθεση των στοιχείων SHARE iv. Φύλο και σύνταξη: Η απόσυρση από την εργασία ανδρών και γυναικών στην σύγχρονη Ελλάδα. v. φύλο: η ισότητα στην συνταξιοδότηση και οι μελλοντικές αλλαγές. vi. vii. viii. Ρόλος ευέλικτων μορφών εργασίας (μερική απασχόληση, κατ οίκον εργασία), φύλο και φροντίδα. Με τι ασχολούνται οι ηλικιωμένοι μετά την συνταξιοδότηση; Σχέσεις με επίπεδο υγείας, οικογενειακή κατάσταση, επίπεδο εκπαίδευσης. Μπορείτε να βρείτε παραδείγματα ενεργού γήρανσης ; Επαγγελματική δραστηριότητα, ταμεία ασφάλισης και σύνταξη. Διαφορές ανά επάγγελμα σε ηλικία συνταξιοδότησης και ύψος σύνταξης σε Ελλάδα και Ευρώπη. ix. Ηλικία συνταξιοδότησης και ηλικία απόσυρσης από την εργασία. Ταύτιση, απόκλιση ή συμψηφισμός; x. Η ζωή στην σύνταξη ή η σύνταξη της ζωής; Ανάλυση των δραστηριοτήτων των ηλικιωμένων και των συνταξιούχων σε Ελλάδα και Ευρώπη. xi. xii. Επάρκεια συντάξεων στη μικροκλίμακα: Η δυναμική της σύνταξης στο συνολικό οικογενειακό εισόδημα. Από τι αποτελείται το οικογενειακό εισόδημα. Είναι σωστή η ταύτιση ηλικιωμένος=συνταξιούχος; Φτώχεια και σύνταξη.

4 xiii. xiv. xv. xvi. Επάρκεια συντάξεων στη μακροκλίμακα: Η δυναμική της σύνταξης και εναλλακτικές μορφές ενίσχυσης του εισοδήματος μετά την απόσυρση από την εργασία. Εισόδημα και γήρανση: πόσο γερασμένοι είναι οι φτωχοί και πόσο φτωχοί οι γερασμένοι; Μια διακρατική προσέγγιση. Νέες μορφές οικογένειας σημαίνουν και νέες μορφές γήρανσης; Μια διακρατική προσέγγιση σε μια ενδεχόμενη πραγματικότητα βασισμένη στα στοιχεία SHARE. Δαπάνες υγείας και γήρανση: Ο ρόλος των συντάξεων. 2. Υγεία, οικονομική κατάσταση και απασχόληση Ποια η σχέση υγείας, οικονομικής κατάστασης και απασχόλησης; Μπορείτε να καταλήξετε με βάση τα στοιχεία αυτά ποια είναι η αιτία και ποιο το αιτιατό. Υπάρχει διάκριση μεταξύ ψυχικής και σωματικής υγείας; Μπορείτε να διακρίνετε σχέση μεταξύ βλαπτικών συνθηκών και επιπέδου υγείας; Οι σχέσεις αυτές διαφέρουν από χώρα σε χώρα και μεταξύ εισοδηματικών κλάσεων; ΒΙΒΛΙΟ SHARE: ΚΕΦ 1,2,3,4,5,6,7,8 3. Συνθήκες κατοικίας και ηλικιωμένοι. Η κατοικία είναι το μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο των περισσοτέρων ατόμων. Με ποιο τρόπο υπεισέρχεται στην χρηματοδότηση της περιόδους συνταξιοδότησης; ΒΙΒΛΙΟ SHARE: ΚΕΦ 1,11,12,13,14 Laferrere & Tinios κατοικία και SHARE (από διδάσκοντα) 4. Γήρανση και φύλο Σχολιάσετε την θέση ότι οι γυναίκες είναι αυτές που θα θιγούν περισσότερο από τις εξελίξεις της γήρανσης του πληθυσμού. Τι ρόλο σε αυτό μπορεί να παίξει η οικογένεια; Μπορούν οι γυναίκες ετών να δούν το μέλλον τους στις σημερινές γυναίκες 75+; Μήπως θα γεράσουν με διαφορετικό τρόπο και γιατί; ΒΙΒΛΙΟ SHARE: ΚΕΦ 1, 15,16,17 Σημειώσεις μαθήματος Λυμπεράκη & Τήνιος κείμενο Τραπέζης της Ελλάδος (από διδάσκοντα) 5. Γήρανση και εισοδηματικοί πόροι Πώς διαφέρουν το ύψος συνολικού εισοδήματος και η κατανομή του ανα μεγάλες ηλικιακές ομάδες και τεταρτημόρια εισοδήματος στις διάφορες χώρες. Τι επιπτώσεις έχει αυτό για την χάραξη της κοινωνικής πολιτικής; Το γήρας είναι ο κύριος επιβαρυντικός παράγοντας για την φτώχεια στην Ελλάδα, ενώ το αντίθετο ισχύει στην Ευρώπη. Επιβεβαιώνεται αυτό από τα εμπειρικά στοιχεία, ποια η συνεισφορά των συντάξεων σε αυτό. Τι σημαίνει αυτό για ενδεχόμενες αλλαγές στο σύστημα συντάξεων.. Π.Τήνιος Ανάπτυξη με Αλληλεγγύη, 2003, Εκδόσεις Παπαζήση, κεφ 4, 5** Υπουργείο Εργασίας, Εκθεση Στρατηγικής για συντάξεις παράρτημα ** Ευρωπαϊκή Επιτροπή,Επιτροπή Κοινή Εκθεση για τις Συντάξεις 2003**

5 Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνική Ενσωμάτωση -- Ελλάδα (ιδίως αρχικά κεφάλαια και παράρτημα) ** Λοιπά κείμενα στην ηλεκτρονική ιστοσελίδα Λήμμα ΕΣΔΕΝ (SILC, Regional)** ΒΙΒΛΙΟ SHARE: ΚΕΦ 1,2,9,10,11,12,13,16,18 6. Νέες μορφές οικογένειας και γήρανση Μπορείτε να βρείτε ενδείξεις ότι το παραδοσιακό μοντέλο οικογένειας υποχωρεί σε χώρες της Ευρώπης; Τι ρόλο παίζουν τα διαζύγια, οι διαφορές ηλικίας μεταξύ συζύγων, το μέγεθος της οικογένειας; Μπαλούρδος, ΕΚΚΕ** Σημειώσεις, ενότητα 1, 4 ΒΙΒΛΙΟ SHARE: ΚΕΦ 1,11,14,15,18 7. Τάσεις σε βασικές δημογραφικές παραμέτρους. Διακρίνονται διαφορές σε βασικές δημογραφικές παραμέτρους μεταξύ χωρών / ηλικιών στο δείγμα του SHARE; Μπορείτε να τα σχετίσετε με βασικά οικονομικά μεγέθη; Μπαλούρδος, ΕΚΚΕ** ΒΙΒΛΙΟ SHARE: ΚΕΦ 1,2, 15,16,18 8. Δαπάνες υγείας σύστημα υγείας κατάσταση υγείας εισοδηματικό επίπεδο Πώς κυμαίνονται οι δαπάνες υγείας μετά τα 50 στην Ευρώπη; Υπάρχει διασύνδεση με την κατάσταση υγείας, το εισοδηματικό επίπεδο, το σύστημα υγείας; Σημειώσεις Αφιέρωμα Economist ** Υφαντόπουλος Γ. 2004, Τα οικονομικά της Υγείας Κυριόπουλος, Σουλιώτης, Μόσιαλος ΒΙΒΛΙΟ SHARE: ΚΕΦ 1,2,4,5,6,7,8,9 9. Καταγραφή ανταλλαγών μεταξύ γενεών και γήρανση. Συγκατοίκηση, φροντίδα, Hotel mama, κληρονομιές. Υπάρχουν διαφορές μεταξύ Βόρειας και Νότιας ευρώπης; Υπάρχουν ενδείξεις ότι η οικογενειακή συνοχή παίζει στον Νότο τον ρόλο που το κοινωνικό κράτος παίζει στον Βορρά; ΒΙΒΛΙΟ SHARE: ΚΕΦ 1,10,11,14,15,16, Προσδοκίες, αισιοδοξία και ικανοποίηση από τη ζωή. Με τι σχετίζονται; Διαφορές ανά χώρα, επίπεδο υγείας, άλλα; Υπάρχει οικονομική συνεισφορά στην Νιρβάνα; Είναι οι πλούσιοι πιο χαρούμενοι; ΒΙΒΛΙΟ SHARE: ΚΕΦ 1,2,11,14,15,16,18 David Layard (2011), Ευτυχία. Μαθήματα από μια Νέα Επιστήμη, Εκδόσεις Economia

6 ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ: Η έκταση των εργασιών πρέπει να είναι σελίδες, ανάλογα αν πρόκειται για ατομική ή ομαδική εργασία. Fonts: Times New roman 12 pt Paragraph spacing: 1.5 ΔΟΜΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: 1. Εισαγωγή: αναφορά στην σχετική βιβλιογραφία 2. Δεδομένα και Μεθοδολογία 3. Παρουσίαση Ανάλυση αποτελεσμάτων 4. Συμπεράσματα 5. Βιβλιογραφία Προσοχή: Τα αποτελέσματα που θα παρουσιάσετε θα πρέπει να είναι σημαντικά και να συζητηθούν στο κείμενο. Copy-paste πινάκων/σχημάτων που δεν έχουν ουσία θα βαθμολογηθεί αρνητικά. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΉ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Λυμπεράκη Α. και Τήνιος Π., επιμελ. (2002). Εργασία και Συνοχή: Τα Εθνικά Σχέδια Δράσης για την Απασχόληση και την Κοινωνική Ένταξη, εκδ. Παπαζήση. Λυμπεράκη Α. και Τήνιος Π., Φιλαλήθης Τ., επιμελ. (2009). Ζωή 50+, Υγεία, Γήρανση και Σύνταξη στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, Εκδ. Κριτική. Μγάγκαβος Χ. (2003). Δημογραφικές Μεταβολές, Αγορά Εργασίας και Συντάξεις στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση, Εκδ. Gutenberg. Νεκτάριος Μ. (1996). Κοινωνική Ασφάλιση στην Ελλάδα: Προτάσεις για μία συνολική μεταρρύθμιση, Αθήνα. Παπαδάκης Μ. και Τσίμπος Κ. (2003). Δημογραφική Ανάλυση, Αρχές, Μέθοδοι, Υποδείγματα, Εκδ. Σταμούλης. Συμεωνίδου Χ. και Μαγδαλινός Μ. (2007). Πολιτικές για την Οικογένεια στις Χώρες της Ευρωπαϊκές Ένωσης, Εκδ. Σάκκουλα. Τήνιος Π. (2010). Ασφαλιστικό, Μία Μέθοδος Ανάγνωσης, Εκδ. Κριτική. Τήνος Π. (2001). Κοινωνία, Οικονομία και Συντάξεις: Κρυμμένος Θησαυρός, Εκδ. Παπαζήση. Τσίμπος Κ., επιμελ. (2008). Εισαγωγή στην Πληθυσμιακή Γεωγραφία, Εκδ. Σταμούλης.

Σχετικά έγγραφα

Θέματα εργασιών SHARE: Προτεινόμενες μεταβλητές ανά θέμα

Θέματα εργασιών SHARE: Προτεινόμενες μεταβλητές ανά θέμα ΓΕΝΙΚΗ βιβλιογραφία (για όλα τα θέματα) 1. Σημειώσεις μαθήματος (στο e class από 20/12 και μετά τμηματικά)**** 2. Βιβλίο Λυμπεράκη, Τήνιος, Φιλαλήθης