ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Transcript

1 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2007

2 Πίνακας Περιεχομένων 1 Εισαγωγή Η ευρωπαϊκή στρατηγική για την απασχόληση Συμβουλευτική για την Απασχόληση Επαγγελματικός Προσανατολισμός Εισαγωγή Επαγγελματική σταδιοδρομία (καριέρα) Σχεδιασμός προσωπικής στρατηγικής απασχόλησης Επαγγελματική κατάρτιση Επαγγελματική εξειδίκευση Ανάπτυξη προσωπικού σχεδίου δράσης Προσδιορισμός Σημείου Εκκίνησης Προσδιορισμός απαιτήσεων εργοδοτών και επιχειρήσεων Προσδιορισμός αναγκών υποψηφίων Ο Ατομικός Φάκελος Εισαγωγή Το Βιογραφικό Σημείωμα Εισαγωγή Χαρακτηριστικά Βιογραφικού Σημειώματος Δομή Βιογραφικού Σημειώματος Περιεχόμενο Βιογραφικού Σημειώματος Προσωπικά Στοιχεία Σπουδές Ξένες Γλώσσες Κατάρτιση Επιμόρφωση Επαγγελματική Εμπειρία Μελέτες - Δημοσιεύσεις Ειδικές Γνώσεις Άλλες Πληροφορίες Συστάσεις Σύνοψη Η Συνοδευτική Επιστολή Εισαγωγή Βασικά σημεία σύνταξης συνοδευτικής επιστολής Οι Συστατικές Επιστολές Η Αναζήτηση Εργασίας - Απασχόλησης Μέθοδοι εξεύρεσης εργασίας Αποστολή Βιογραφικού Σημειώματος σε Επιχειρήσεις και Οργανισμούς Κοινωνικό Περιβάλλον Μικρές Αγγελίες Έλεγχος και επιλογή των μικρών αγγελιών Πως να αναλύετε τις μικρές αγγελίες και να κάνετε μια καλή επιλογή από αυτές Τα λάθη που πρέπει να αποφεύγετε Βασικοί κανόνες διαχείρισης αγγελιών Κέντρα Προώθησης Απασχόλησης του Ο.Α.Ε.Δ Ιδιωτικά Γραφεία Εύρεσης Εργασίας... 30

3 5.1.6 Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Αναζήτηση εργασίας σε μη δημοσιευμένες θέσεις ΟΕΑΔ - Ευρωσύμβουλοι Γραφεία Διασύνδεσης Σπουδών και Σταδιοδρομίας Λάθη που μπορούν να αποφευχθούν για τη ζήτηση ειδικοτήτων Πληροφόρηση για τη ζήτηση ειδικοτήτων Για ποιο λόγο να πάρετε πληροφορίες; Πηγές πληροφοριών που είναι διαθέσιμες Πληροφορίες σχετικά με τις επιχειρήσεις Γραπτές πληροφορίες «Κρυφή» αγορά εργασίας: οι θέσεις εργασίες που δεν ανακοινώνονται Προϊόντα και υπηρεσίες Μισθολογικά δεδομένα Αμοιβές Πως να βρείτε χρήσιμες πληροφορίες Προετοιμάζετε την αναζήτησή σας Ψάχνετε επιχειρήσεις Η ώρα της επαφής με μία επιχείρηση - εργοδότη Δεν βρίσκετε ακριβώς τις πληροφορίες που σας χρειάζονται; Ψάξτε παρεμφερείς πληροφορίες Το πλέγμα της επιτυχίας Τι είναι σημαντικό να συγκρατήσετε Αναζήτηση απασχόλησης μέσω Internet ή Τηλεφώνου Είναι το τηλέφωνο ένα κατάλληλο μέσο για την αναζήτηση μιας θέσης εργασίας; Η χρήση του τηλεφώνου στις διαδικασίες πρόσληψης Πως αντιμετωπίζονται οι τηλεφωνικές συνομιλίες; Αποτελεσματικότητα στην τηλεφωνική επικοινωνία Κατάθεση Βιογραφικών Σημειωμάτων - Αιτήσεων Λόγοι υποβολής αυθόρμητης υποψηφιότητας Αυθόρμητες υποψηφιότητες κατά τη διαδικασία πρόσληψης Μια πρόσληψη στις δύο γίνεται εκτός «ανοιχτής» αγοράς Χρήσιμες συμβουλές για την υποβολή αυθόρμητης υποψηφιότητας Τρόποι υποβολής της υποψηφιότητάς σας Συχνά σφάλματα στην αναζήτηση εργασίας Τι είναι βασικό να συγκρατήσετε Η υποβολή μιας αυθόρμητης υποψηφιότητας είναι ουσιαστική επικοινωνία: Συνέντευξη Επιλογής Εισαγωγή Είδη και μορφές συνεντεύξεων επιλογής Δομημένες συνεντεύξεις Μη δομημένες συνεντεύξεις Η προετοιμασία του υποψηφίου Μάθε για τη διαδικασία της συνέντευξης Τι παίρνεις μαζί σου Η εμφάνισή σου Εξάσκηση της συνέντευξης... 43

4 6.3.5 Ερωτήσεις ρουτίνας και δύσκολες Ερωτήσεις Προετοιμασία των γνώσεών σου Δυσκολία στην επικοινωνία Χρήσιμες συμβουλές για μια επιτυχημένη συνέντευξη Η συνάντηση με τον εργοδότη Επαγγελματική συμπεριφορά: λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία Η λεκτική επικοινωνία Η μη λεκτική επικοινωνία ή η γλώσσα του σώματος Μυστικά της γλώσσας του σώματος Η διεξαγωγή της συνέντευξης Η ώρα της συνέντευξης Γιατί να σας προσφέρω τη θέση ; Γιατί πιστεύετε ότι είστε κατάλληλος/ η για αυτή τη θέση ; Τι γνωρίζετε για την εταιρία μας; Πως θα περιγράφατε τον εαυτό σας; Ποια είναι τα δυνατά και ποια τα αδύνατα σημεία σας; Τι σας άρεσε περισσότερο ή τι αντιπαθούσατε περισσότερο στην προηγούμενη δουλειά σας; Αν ξεκινούσατε σήμερα τη σταδιοδρομία σας θα κάνατε άλλες επιλογές; Για τι επιλέξατε αυτό το επάγγελμα ή αυτές τις σπουδές; Που βλέπετε τον εαυτό σας σε πέντε χρόνια; Σας αρέσει να δουλεύετε μέσα σε ομάδα; Μπορείτε να εργαστείτε κάτω από πίεση; Η αξιολόγηση της συνέντευξης... 53

5 1 Εισαγωγή Το πρόβλημα της απασχόλησης στην Ελλάδα είναι τόσο πρόβλημα προσφοράς όσο και ζήτησης εργασίας. Ως εκ τούτου, βασικός προσανατολισμός της ελληνικής στρατηγικής απασχόλησης είναι: η ενίσχυση της ζήτησης διαφόρων μορφών και ειδικοτήτων εργασίας, µε στόχο η ανάπτυξη να δημιουργεί θέσεις απασχόλησης ικανές να απορροφήσουν την ανεργία. η προσπάθεια τόνωσης της προσφοράς εργασίας και συνεχούς αναβάθμισης των προσόντων, καθώς και η παρέμβαση για την απόκτηση δεξιοτήτων και γνώσεων του εργατικού δυναμικού, καταλλήλων για την κάλυψη συγχρόνων ανταγωνιστικών θέσεων εργασίας. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να συμβάλει στην κατεύθυνση της υποστήριξης της διαδικασίας εξεύρεσης εργασίας των ανέργων. Στα κεφάλαια που ακολουθούν περιγράφονται αναλυτικά τα ακόλουθα : 1. Γενικά στοιχεία περί της εργασίας και της απασχόλησης, τα διάφορα είδη εργασίας και απασχόλησης, καθώς επίσης και τους φορείς στήριξης της απασχόλησης. 2. Στοιχεία συμβουλευτικής στον τομέα της απασχόλησης και του επαγγελματικού προσανατολισμού, μεθοδολογία σχεδιασμού της προσωπικής στρατηγικής αναζήτησης εργασίας και απασχόλησης, τρόπους και μεθόδους επαγγελματικής κατάρτισης και εξειδίκευσης, καθώς και μεθοδολογία σχεδιασμού και ανάπτυξης ενός ατομικού σχεδίου δράσης για την προώθηση της απασχόλησης. 3. Τρόποι προετοιμασίας του ατομικού φακέλου κάθε υποψηφίου, αναλύοντας το Βιογραφικό Σημείωμα, την συνοδευτική επιστολή υποβολής του βιογραφικού σημειώματος, την έννοια των συστατικών επιστολών, καθώς επίσης και πρόσθετο υλικό που είναι αναγκαίο για την προετοιμασία του ατομικού φακέλου. 4. Περιγραφή της μεθοδολογίας αναζήτησης εργασίας-απασχόλησης, μέθοδοι εξεύρεσης εργασίας, τρόποι πληροφόρησης για τη ζήτηση συγκεκριμένων ειδικοτήτων, διαδικασία αναζήτησης εργασίας μέσω εναλλακτικών τρόπων (internet, τηλέφωνο), διαδικασία κατάθεσης αιτήσεων και βιογραφικού σημειώματος, συχνά σφάλματα κατά τη διαδικασία αναζήτησης εργασίας. 5. Ανάλυση της διαδικασίας της συνέντευξης επιλογής, περιγραφή των ειδών και μορφών συνέντευξης, προετοιμασία για τη συνέντευξη, η συνάντηση με τον εργοδότη, η διεξαγωγή της συνέντευξης και η εκ των υστέρων αξιολόγησή της.

6 2 Η ευρωπαϊκή στρατηγική για την απασχόληση Το 1997 υπογράφεται η Συνθήκη του Άμστερνταμ, στο πλαίσιο της οποίας αναδεικνύεται ως κοινοτικός στόχος η προαγωγή της Απασχόλησης ως θέμα κοινού ενδιαφέροντος όλων των κρατών-μελών. Ο νέος αυτός στόχος αποβλέπει στην επίτευξη υψηλού επιπέδου απασχόλησης χωρίς την αποδυνάμωση του Ανταγωνισμού. Η Συνθήκη του Άμστερνταμ έθεσε και το πλαίσιο λειτουργίας της ΕΣΑ αναθέτοντας στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και άλλους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς ισχυρότερους ρόλους. Στην ΕΣΑ συμμετέχουν τα κράτη μέλη της Ε.Ε. με στόχο την αύξηση της δυνατότητας δημιουργίας καλών θέσεων εργασίας και την παροχή στους πολίτες των δεξιοτήτων που απαιτούνται για την κάλυψη αυτών των θέσεων εργασίας. Κάθε χρόνο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη συμφωνούν σε μία σειρά κατευθυντήριων γραμμών για την ανάληψη δράσης σε καθένα από τους ακόλουθους 4 πυλώνες: ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΙΜΟΤΗΤΑ: Παροχή βοήθειας στους πολίτες για την ανάπτυξη των ενδεικνυόμενων δεξιοτήτων. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ: Διευκόλυνση της σύστασης και λειτουργίας μιας επιχείρησης και της απασχόλησης ανθρώπινου δυναμικού σε αυτήν. ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΟΤΗΤΑ: Ανάπτυξη νέων, ευέλικτων τρόπων εργασίας σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο. ΙΣΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΓΙΑ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΝΔΡΕΣ: Ίση πρόσβαση σε θέσεις εργασίας για κάθε άτομο, ίση μεταχείριση κατά την εργασία. Οι άξονες της ΕΣΑ δεν παρέχουν απλώς καθοδήγηση στα κράτη μέλη. Αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα όλων των πολιτικών της Ε.Ε. και εφαρμόζονται ταυτόχρονα σε εθνικό, περιφερειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Τα κράτη-μέλη συντονίζουν τις πολιτικές τους για την αγορά εργασίας σε έναν ετήσιο κύκλο, ο οποίος λειτουργεί ως εξής: Στην αρχή του χρόνου, κατόπιν πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το Συμβούλιο εγκρίνει ένα σύνολο τομέων προτεραιότητας για δράση - τις κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση. Αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές περιλαμβάνουν συγκεκριμένους στόχους. Κάθε χώρα καταρτίζει Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Απασχόληση (ΕΣΔΑ) το οποίο περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο οι κατευθυντήριες γραμμές πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή όπως ενδείκνυται για κάθε χώρα. Στη διαδικασία αυτή πρέπει να συμμετέχει ένα ευρύ φάσμα εταίρων: συνδικαλιστικές οργανώσεις, εργοδότες, τοπικές και περιφερειακές αρχές. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο εξετάζουν από κοινού κάθε ΕΣΔΑ και υποβάλλουν έκθεση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε.). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποβάλλει επίσης σύσταση σε κάθε κράτος μέλος για την αναθεώρηση των κατευθυντήριων γραμμών για την απασχόληση του επόμενου έτους. Με τον τρόπο αυτό η Ε.Ε. εμπλέκεται διπλά στην πολιτική απασχόλησης:μέσω της δικής της πολιτικής και μέσω της υποστήριξης των πολιτικών των κρατών-μελών. Χρήσιμοι Σύνδεσμοι: ΣΥΝΘΗΚΗ ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ ΕΣΑ m ΕΣΑ

7 3 Συμβουλευτική για την Απασχόληση Επαγγελματικός Προσανατολισμός 3.1 Εισαγωγή Η ανεργία στην Ελλάδα σήμερα πλήττει κυρίως τις γυναίκες και τους νέους. Για την καταπολέμηση της ανεργίας και για τον εκσυγχρονισμό της αγοράς εργασίας προκειμένου να ανταποκριθεί στις ανάγκες που δημιουργούν τα νέα δεδομένα της παγκοσμιοποίησης και της τεχνολογίας, είναι αναγκαίο το ανθρώπινο δυναμικό και κυρίως οι άνεργοι: Να εξοικειωθούν με τα νέα δεδομένα της αγοράς εργασίας. Να ενταχθούν σε μια σειρά ενεργητικών πολιτικών αντιμετώπισης της ανεργίας και αύξησης της απασχόλησης. Να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες στην απόκτηση γνώσεων και στην κατάλληλη προετοιμασία για την εξεύρεση εργασίας. Οι ενεργητικές πολιτικές για την απασχόληση δίνουν έμφαση στην επανένταξη των ανέργων στην αγορά εργασίας μέσω του επαγγελματικού προσανατολισμού, της απόκτησης της κατάλληλης επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και της απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας. Τα μέτρα αυτά στοχεύουν, μεταξύ άλλων και στην καλύτερη αντιστοίχηση μεταξύ προσφοράς και ζήτησης εργασίας και στην αύξηση της παραγωγικότητας. Η ισορροπία αυτή είναι πολύ σημαντική τόσο για την αύξηση της απασχόλησης και την καταπολέμηση της ανεργίας όσο και για τον περιορισμό προσκομμάτων στην παραγωγική διαδικασία τα οποία μπορούν να δημιουργήσουν πληθωριστικές πιέσεις. 3.2 Επαγγελματική σταδιοδρομία (καριέρα) Σύμφωνα με τα σύγχρονα δεδομένα στον τομέα της εργασίας, συμπεράνουμε ότι, η εξεύρεση εργασίας γίνεται ολοένα και δυσκολότερη υπόθεση για τους νέους ανθρώπους. Η έλλειψη θέσεων απασχόλησης, η ανεργία και η υπερπροσφορά εργασίας από την πλευρά των ανέργων, δημιουργούν τρομακτικά δυσμενείς συνθήκες στους ανέργους. Η διαδικασία προσλήψεων τόσο στον ιδιωτικό όσο και το δημόσιο τομέα απαιτεί έντονη και μεθοδική προσπάθεια. Επιπρόσθετα, οι αλλαγές στην αγορά εργασίας επιφέρουν μεταβολές και στη φύση της εργασίας καθώς η εποχή μας χαρακτηρίζεται από επαγγελματική αβεβαιότητα και διαρκείς αλλαγές και εργασιακές μεταβολές. Οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας πιθανότατα θα αλλάξουν αρκετές φορές αντικείμενο εργασίας κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου. Παράλληλα, οι διαρκώς αυξανόμενες απαιτήσεις επιβάλλουν τη διαρκή αναβάθμιση και τον εμπλουτισμό των γνώσεων και ικανοτήτων, που σε συνδυασμό με την ύπαρξη προϋπηρεσίας και επαγγελματικής εμπειρίας αυξάνουν τις πιθανότητες για ένταξη του εργατικού δυναμικού στην αγορά εργασίας. Ο επαγγελματικός προσανατολισμός και η συμβουλευτική υποστήριξη δεν απευθύνονται μόνο στον άνεργο, αλλά και σε κάθε εργαζόμενο ο οποίος πρέπει να διαχειριστεί την επαγγελματική του πορεία κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ώστε να είναι σε θέση να ανταποκρίνεται στις διαρκώς μεταβαλλόμενες ανάγκες της αγοράς εργασίας. Η αναζήτηση και τελικά η εξεύρεση εργασίας συσχετίζεται άμεσα με παραμέτρους όπως: 1) ο επαγγελματικός προσανατολισμός, 2) ο προγραμματισμός και η διαχείριση της επαγγελματικής σταδιοδρομίας, 3) η αξιολόγηση γνώσεων και ικανοτήτων και η αναβάθμιση προσόντων,

8 4) η ανάπτυξη προσωπικής στρατηγικής και 5 ) η απόκτηση και αναβάθμιση κοινωνικών δεξιοτήτων. Η αποτελεσματική ένταξη του ανθρώπινου δυναμικού στην αγορά εργασίας και η επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία δεν είναι αποτέλεσμα τυχαίων διεργασιών, αλλά αποτελεί αντικείμενο συστηματικού σχεδιασμού και προγραμματισμού ενός αποτελεσματικού σχεδίου δράσης και απαιτεί από την πλευρά του υποψηφίου ειδικές γνώσεις και ικανότητες. Η ανάπτυξη της προσωπικής στρατηγικής εργασίας - απασχόλησης βοηθά κάθε υποψήφιο να διαχειρίζεται ο ίδιος την επαγγελματική του πορεία, προσδιορίζοντας ενεργά το εργασιακό του μέλλον Σχεδιασμός προσωπικής στρατηγικής απασχόλησης Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη προσωπικής στρατηγικής και ο σωστός προγραμματισμός της εργασιακής ένταξης είναι βασικό στοιχείο ενίσχυσης της διαδικασίας ένταξης στην αγορά εργασίας. Στη στρατηγική αυτή συμπεριλαμβάνεται η αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης του υποψηφίου, η επιλογή των μελλοντικών στόχων του και ο προσδιορισμός των τακτικών κινήσεων που είναι απαραίτητα, ώστε να υπάρξει αποτελεσματική επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί. Η αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης του υποψηφίου απαιτεί τη συστηματική αξιολόγηση των γνώσεων, των ικανοτήτων, των προτεραιοτήτων, των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας, των κλίσεων και των ενδιαφερόντων του. Στόχος είναι να εξετάσει ο υποψήφιος τις δυνατότητές του και να καταλήξει στη μορφή της εργασίας για την οποία πιστεύει ότι διαθέτει τα αναγκαία προσόντα, γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες. Ανεξάρτητα από τα προσόντα κάθε υποψηφίου, πρέπει να εξεταστούν αναλυτικά όλες τις εναλλακτικές λύσεις που υπάρχουν και να τεθούν οι άμεσοι στόχοι. Είναι γνωστό ότι αρκετά επαγγέλματα είναι ήδη κορεσμένα και επομένως, ακόμη και αν πιστεύει πως είναι σε θέση να εργαστούν σε κάποιο από αυτά, μάλλον θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη το ενδεχόμενο αλλαγής πορείας, προκειμένου να αυξηθούν οι πιθανότητες εύρεσης εργασίας. Στη συνέχεια πρέπει να προγραμματιστούν τα βήματα που θα οδηγήσουν στην υλοποίηση των στόχων. Το αντικείμενο εργασίας αποτελεί καθαρά προσωπική επιλογή και εξαρτάται άμεσα από τις προτεραιότητες που θέτει κάθε υποψήφιος. Ορισμένοι από τους παράγοντες που καθορίζουν την παραπάνω επιλογή είναι: Εργασία στον ιδιωτικό ή στο δημόσιο τομέα, Εργασία ως υπάλληλος με εξαρτημένη σχέση εργασίας ή απασχόληση ως ελεύθερος επαγγελματίας, Το προσδοκώμενο ύψος αποδοχών, Το ωράριο εργασίας, Οι προοπτικές επαγγελματικής εξέλιξης. Κατά το σχεδιασμό της προσωπικής στρατηγικής απασχόλησης υπάρχει η πιθανότητα να διαπιστωθεί ότι για υποκειμενικούς ή αντικειμενικούς λόγους, η επίτευξη του στόχου γίνεται ιδιαίτερα δυσχερής. Ένα από τα βασικότερα εμπόδια για κάποιον που επιθυμεί να εισέλθει στην αγορά εργασίας για πρώτη φορά είναι η έλλειψη επαγγελματικής εμπειρίας. Τόσο οι επιχειρήσεις και οι εταιρίες του ιδιωτικού τομέα όσο και οι φορείς του δημοσίου τομέα, απαιτούν από τον υποψήφιο να διαθέτει προϋπηρεσία σχετική με το αντικείμενο της θέσης εργασίας. Επειδή λοιπόν η είσοδος στην αγορά εργασίας είναι δύσκολη υπόθεση, σκόπιμο είναι να μην περιορίζεται το αντικείμενο και το είδος της εργασίας, ακόμη και αν οι συνθήκες εργασίας ή οι αποδοχές δεν είναι ικανοποιητικές. Κατά τη διάρκεια αναζήτησης εργασίας πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράγοντες: Το κέρδος για τον νεοεισερχόμενο στην αγορά εργασίας περιλαμβάνει οφέλη πέρα από το ύψος των συνολικών αποδοχών, όπως η εμπειρία, η προϋπηρεσία, οι γνωριμίες και η εξοικείωση με το εργασιακό περιβάλλον.

9 Η πρακτική άσκηση κατά τη διάρκεια των σπουδών μπορεί να παρουσιαστεί ως προϋπηρεσία, όπως επίσης και η εθελοντική εργασία ή κάποια εποχική απασχόληση. Σε ορισμένες περιπτώσεις θεωρείται ως προϋπηρεσία η στρατιωτική θητεία. Στο πλαίσιο σχεδιασμού και διαμόρφωσης της προσωπικής στρατηγικής εργασίας και απασχόλησης κάθε υποψηφίου εντάσσεται η διαδικασία αυτοαξιολόγησης, προκειμένου να αναδειχτούν ενδεχόμενες υστερήσεις τόσο σε σχέση με τις απαιτήσεις της σύγχρονης αγοράς εργασίας όσο και με τους ατομικούς στόχους του υποψηφίου. Η σημερινή οικονομική, κοινωνική και τεχνολογική πραγματικότητα παρέχει τη δυνατότητα διαρκούς αύξηση της παραγωγικότητας και βελτίωσης της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων και των προσφερόμενων υπηρεσιών. Τα τεχνολογικά μέσα παίζουν σπουδαίο ρόλο στην ανάπτυξη και την παραγωγική διαδικασία, αλλά πρέπει να συνδυαστούν και με ανθρώπινο δυναμικό που θα μπορεί να τα χρησιμοποιεί. Οι οργανισμοί, επιχειρήσεις κ.λπ. για να αξιοποιήσουν τις ωφέλειες από τις νέες τεχνολογίες, θα πρέπει να συνδυάσουν την αναγκαία τεχνολογική υποδομή με τους απαραίτητους ανθρώπινους πόρους που θα την διαχειρισθούν. Δηλαδή, είναι απαραίτητο ανθρώπινο δυναμικό με γνώσεις και δεξιότητες υψηλής ποιότητας ως βάση για την εξέλιξη της οικονομίας και της κοινωνίας. Κατ επέκταση, οι επενδύσεις στην εκπαίδευση και την κατάρτιση για την ενίσχυση και αναβάθμιση των γνώσεων και των ικανοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού αντιπροσωπεύουν στρατηγικούς τομείς δραστηριοποίησης. Τα δεδομένα στον τομέα της εργασίας διαφοροποιούνται καθημερινά και η ανάγκη για αναβάθμιση των γνώσεων και των ικανοτήτων κρίνεται απολύτως απαραίτητη, εξαιτίας της ολοένα και μεγαλύτερης ανάγκης για εξειδίκευση. Εκτός των παραπάνω εξειδικευμένων προσόντων τα οποία συσχετίζονται με κάθε αντικείμενο εργασίας και προσδιορίζονται από αυτό, δεν πρέπει να αγνοούμε τα γενικά εκείνα προσόντα που ζητούνται ανεξάρτητα από το συγκεκριμένο αντικείμενο εργασίας. Τέτοια γενικής φύσεως προσόντα και δεξιότητες είναι τα ακόλουθα: η γνώση μιας ξένης γλώσσας, τουλάχιστον της Αγγλικής, και οι βασικές γνώσεις και δεξιότητες χρήσης Η/Υ. Κατά τη διάρκεια των χρονικών διαστημάτων ανεργίας κάθε υποψηφίου, παρουσιάζονται σημαντικές δυνατότητες ενίσχυσης των γνώσεων και ικανοτήτων, τόσο όσον αφορά τα γενικής φύσεως προσόντα (γλώσσες, βασικές δεξιότητες ΗΥ), όσο και η εξειδίκευση σε τομείς στους οποίους υπάρχει τα βασικό θεωρητικό ή επιστημονικό υπόβαθρο. Η συνεχής αναζήτηση πρόσθετης κατάρτισης και εξειδίκευσης μέσω των προγραμμάτων κατάρτισης που υλοποιούνται στα ΚΕΚ θεωρείται σημαντική συνιστώσα της διαδικασίας αυτής, καθώς το αντικείμενο των προγραμμάτων αυτών συχνά επικεντρώνεται σε τομείς που παρουσιάζουν αυξημένη ζήτηση στην αγορά εργασίας. 3.4 Επαγγελματική κατάρτιση Επαγγελματική εξειδίκευση Η επαγγελματική κατάρτιση και εξειδίκευση αποτελεί όπως είδαμε παραπάνω ένα ιδιαίτερα αποτελεσματικό εργαλείο για την καταπολέμηση της ανεργίας και την ένταξη στην αγορά εργασίας. Είναι σημαντικό οι υποψήφιοι να γνωρίζουν τους τρόπους και τα κριτήρια βάσει των οποίων γίνεται η αναζήτηση και η επιλογή συγκεκριμένων τύπων κατάρτισης. Τα βασικότερα της μεθοδολογίας είναι: Ο προσδιορισμός των εκπαιδευτικών αναγκών κάθε υποψηφίου: Στο πλαίσιο αυτό αξιολογούνται οι γνώσεις και τα προσόντα που διαθέτει κάθε υποψήφιος σε μια ειδικότητα σε σχέση με τις απαιτήσεις της αντίστοιχης θέσης εργασίας όπως προκύπτει από τις ανάγκες των επιχειρήσεων. Η προετοιμασία: Στο πλαίσιο αυτό προσδιορίζονται τα επιχειρήματα για την υποστήριξη της υποψηφιότητάς σ ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης.

10 Στόχος της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση είναι μέχρι το 2010, το 85% των νέων ηλικίας 22 ετών να έχει ολοκληρώσει την ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και το 12,5% των ενηλίκων να έχει συμμετάσχει σε δράσεις εκπαίδευσης και κατάρτισης. Ο γενικότερος στόχος είναι η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό και η προώθηση της δια βίου μάθησης για όλους. Στο πλαίσιο αυτό η χώρα μας, µε στόχο την αύξηση της συμμετοχής του εργατικού δυναμικού σε προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, αλλά και την βελτίωση της αποτελεσματικότητας αυτών των προγραμμάτων, υποστηρίζει τη σύνδεση των ενεργειών επαγγελματικής κατάρτισης, µε την απασχόληση. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται ώστε τα προγράμματα κατάρτισης να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας και της παραγωγής, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται μεγαλύτερη αρμονία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης εργασίας. Αυτό εξασφαλίζεται µέσω της αποτελεσματικής διάγνωσης των πραγματικών αναγκών εκπαίδευσης και κατάρτισης. Στο πλαίσιο αυτό υλοποιούνται µία σειρά προγραμμάτων για την ενίσχυση της απασχόλησης και την καταπολέμηση της ανεργίας: προγράμματα κατάρτισης, προγράμματα εργασιακής εμπειρίας (Stage), προγράμματα επιδοτούμενης αυτοαπασχόλησης νέων ελευθέρων επαγγελματιών (NEE) και προγράμματα επιδοτούμενης μισθωτής απασχόλησης (ΝΘΕ). Στo περασμένο διάστημα υλοποιήθηκαν και ειδικότερα προγράμματα όπως το πρόγραμμα Stage στο χώρο της υγείας, το πρόγραμμα Stage για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, προγράμματα κατάρτισης ανέργων σε βασικές και εξειδικευμένες δεξιότητες νέων τεχνολογιών, πρόγραμμα ΝΘΕ στον τομέα του περιβάλλοντος και του πολιτισμού, πρόγραμμα ΝΘΕ για άτομα πλησίον της σύνταξης, πρόγραμμα ΝΕΕ για την προώθηση της επιχειρηματικότητας στην κοινωνία της πληροφορίας, περιφερειακά προγράμματα, καθώς και προγράμματα ολοκληρωμένων παρεμβάσεων σε νομούς που παρουσιάζουν αυξημένα προβλήματα ανεργίας. Επιπρόσθετα, σημαντική συμβολή στην καταπολέμηση της ανεργίας αποτελούν τα μέτρα για την κατάρτιση των ανέργων, στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Απασχόληση και Επαγγελματική Κατάρτιση». Τέλος, σημαντική συμβολή στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων έχουν τα προγράμματα κατάρτισης που υλοποιούνται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κοινωνία Της Πληροφορίας». Δεδομένου λοιπόν ότι το διάστημα της ανεργίας είναι μια περίοδος δυσάρεστη που έχει οικονομικές, κοινωνικές αλλά και ψυχολογικές επιπτώσεις, ιδιαίτερα στους νέους που διαπιστώνουν ότι είναι δύσκολο να εισέλθουν στην αγορά εργασίας, η περίοδος αυτή πρέπει να αντιμετωπιστεί δημιουργικά, ως ευκαιρία για αναβάθμιση και εμπλουτισμό των γνώσεων και των ικανοτήτων των ανέργων. Παράλληλα το διάστημα αυτό μπορεί να είναι ωφέλιμο σε μεγάλο βαθμό, καθώς παρέχει στον άνεργο αναβάθμιση των γνώσεων και δεξιοτήτων του, αλλά και σημαντική εμπειρία στη διαδικασία αναζήτησης εργασίας (ενίσχυση των τεχνικών αναζήτησης εργασίας) η οποία πιθανότατα να φανεί χρήσιμη στο μέλλον. Κάθε πρόγραμμα κατάρτισης λοιπόν επιτυγχάνει τους στόχους του, όταν προσφέρει στους συμμετέχοντες νέες γνώσεις, εμπειρίες και ικανότητες, βελτιώνοντας την επαγγελματική και εργασιακή κατάστασή τους. Ένα πρόγραμμα κατάρτισης είναι αποτελεσματικό, όταν δίνει τη δυνατότητα στα άτομα που το ολοκληρώνουν, να εισέλθουν στην αγορά εργασίας και να εργαστούν στην ειδικότητα του προγράμματος που ολοκλήρωσαν, ή σε συναφείς με αυτό ειδικότητες και θέσεις εργασίας. 3.5 Ανάπτυξη προσωπικού σχεδίου δράσης Η διαδικασία αναζήτησης εργασίας είναι μια ιδιαίτερα χρονοβόρα και σύνθετη διαδικασία. Είναι λοιπόν αναγκαία η εκπόνηση ενός προσωπικού σχέδιο δράσης, το οποίο πρέπει να οργανώνεται βάσει συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος. Το χρονοδιάγραμμα αυτό πρέπει να καλύπτει μικρά χρονικά διαστήματα, προκειμένου να καταγράφονται και να αξιοποιούνται οι εμπειρίες που αποκομίζονται.

11 3.5.1 Προσδιορισμός Σημείου Εκκίνησης Αρχικά πρέπει να γίνει ο προσδιορισμός του σημείου εκκίνησης του υποψηφίου. καθώς επίσης και τι σχέση θα έχει η κατάρτιση με το σημείο αυτό. Τα σημεία που απαιτούνται για τον προσδιορισμό της θέσης εκκίνησης κάθε υποψηφίου είναι τα ακόλουθα: Τα δυνατά σημεία Οι προτιμήσεις Η ηλικία Το πτυχίο και τα λοιπά στοιχεία σπουδών Οι θεωρητικές γνώσεις Οι πρακτικές γνώσεις και δεξιότητες Η επαγγελματική εμπειρία Τα προγράμματα κατάρτισης και εξειδίκευσης Οι απαιτήσεις από μια θέση εργασίας Η οικογενειακή κατάσταση Οι δυσκολίες σε σχέση με την εύρεση εργασίας Στη συνέχεια πρέπει να γίνει ο προσεκτικός προσδιορισμός των προσδοκιών των εργοδοτών ή των επιχειρήσεων από τις θέσεις εργασίας που ενδιαφέρουν τον υποψήφιο. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να γίνει ο εντοπισμός των αδυναμιών του υποψηφίου και τα κενά σε σχέση με τις προσδοκίες αυτές, έτσι ώστε να προσδιοριστεί με ακρίβεια το προσωπικό σχέδιο δράσης Προσδιορισμός απαιτήσεων εργοδοτών και επιχειρήσεων Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να γίνει ο προσδιορισμός των απαιτήσεων και των προσδοκιών των εργοδοτών και των επιχειρήσεων από την ή τις θέσεις εργασίας που ενδιαφέρουν των υποψήφιο, ακολουθώντας την εξής διαδικασία: Μελέτη των περιγραφών των επαγγελμάτων που είναι διαθέσιμες σε διάφορους φορείς, όπως τα ΚΠΑ του ΟΑΕΔ, τα ΚΕΚ που υλοποιούν προγράμματα κατάρτισης, και οι Επιχειρήσεις που διαθέτουν ιστοσελίδες στις οποίες περιγράφουν το προσωπικό που διαθέτουν ή που πρόκειται να προσλάβουν. Συλλογή και μελέτη των ανακοινώσεων και των αγγελιών που δημοσιεύονται στον έντυπο και τον ηλεκτρονικό τύπο. Επικοινωνία και αναλυτική συζήτηση με επαγγελματίες του κλάδου στον οποίο ενδιαφέρονται οι υποψήφιοι να απασχοληθούν. Κατόπιν της συγκέντρωσης, της μελέτης και της επεξεργασίας των παραπάνω σημείων, μπορεί να προσδιοριστούν οι ελλείψεις του υποψηφίου, αναφορικά με: Το αναγκαίο επίπεδο κατάρτισης και εξειδίκευσης. Τους επίσημους τίτλους σπουδών. Τις αναγκαίες θεωρητικές γνώσεις και τις πρακτικές δεξιότητες. την απαιτούμενη επαγγελματική εμπειρία; Τις πρόσθετες γνώσεις και δεξιότητες γενικότερου χαρακτήρα, όπως γνώσεις ξένων γλωσσών, δεξιότητες χρήσης Η/Υ, κλπ Προσδιορισμός αναγκών υποψηφίων Όταν θα έχουν συγκεντρωθεί πλέον όλα τα παραπάνω στοιχεία που αφορούν το σημείο εκκίνησης κάθε υποψηφίου και τις απαιτήσεις των εργοδοτών και των επιχειρήσεων, πρέπει

12 να γίνει ανάλυση και συσχέτιση των παραπάνω στοιχείων έτσι ώστε να προσδιοριστούν με ακρίβεια οι εκπαιδευτικές ή άλλες ανάγκες του: Η οικοδόμηση συμπληρωματικών γνώσεων και δεξιοτήτων ειδικότητας: Γνώσεις τεχνικών και εργαλείων που αφορούν μια ειδικότητα και οι οποίες επηρεάζονται από τις τεχνολογικές αλλαγές. Αναζήτηση συμπληρωματικών γνώσεων που κρίνονται αναγκαίες σε πολλές διαφορετικές ειδικότητες. Επαγγελματική εξέλιξη μέσω συμπληρωματικών θεωρητικών ή τεχνικών γνώσεων και ικανοτήτων. Δημιουργία επιχείρησης στο πλαίσιο της οποίας απαιτούνται νέες, ιδιαίτερες γνώσεις και ικανότητες. Η οικοδόμηση βασικών προσόντων: Κατάρτιση με σκοπό την οικοδόμηση προσόντων που αντιστοιχούν σ ένα ορισμένο επαγγελματικό επίπεδο. Το επίπεδο αυτό μπορεί να πιστοποιηθεί μέσα από εξετάσεις που αξιολογούνται από αναγνωρισμένο πιστοποιητικό φορέα. Π.χ. Πιστοποιήσεις Βασικών Δεξιοτήτων Χρήσης Τ.Π.Ε, Haccp, Management κλπ. Η βελτίωση και ο εμπλουτισμός εμπειριών μέσω της πρακτικής άσκησης: Κάποιοι τύποι κατάρτισης προβλέπουν κυρίως πρακτική άσκηση σε επιχειρήσεις. Η διάρκεια της πρακτικής άσκησης διαφέρει ανάλογα με το είδος της κατάρτισης. Η πρακτική άσκηση προσφέρει: Αυτοπεποίθηση και σιγουριά ότι ο καταρτιζόμενος μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ορισμένης θέσης εργασίας, ανάλογη με αυτή της πρακτικής άσκησης. Εξάσκηση σε πραγματικές συνθήκες εργασίας. Σχετική εμπειρία και υπεροχή απέναντι σ ένα πιθανό εργοδότη, σε σχέση με άλλους υποψηφίους που δεν διαθέτουν εμπειρία πρακτικής άσκησης σε συναφή θέση εργασίας. Δυνατότητα δοκιμαστικής περιόδου εργασίας σε επιχείρηση που ενδεχομένως αποφασίζει να προχωρήσει στην πρόσληψη του καταρτιζόμενου με το πέρας της πρακτικής άσκησης. Γνώση τεχνικών αναζήτησης εργασίας: Ακόμη και στην περίπτωση που κάποιος άνεργος διαθέτει τα απαραίτητα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα για την πρόσληψή του σε μια θέση εργασίας και δεν έχει ανάγκη κάποιου προγράμματος κατάρτισης, είναι αναγκαίες οι γνώσεις προσέγγισης της αγοράς εργασίας, των πιθανών εργοδοτών και των τεχνικών αναζήτησης εργασίας. Λάθη που πρέπει να αποφεύγονται: Η συμμετοχή σε προγράμματα κατάρτισης που δεν ενδιαφέρουν ουσιαστικά ή οι καταρτιζόμενοι δεν έχουν τα κατάλληλα προσόντα, έτσι ώστε η συμμετοχή τους να είναι αποδοτική και αποτελεσματική. Η εκπαίδευση σε μια ειδικότητα ή σ ένα επάγγελμα, χωρίς να γνωρίζουν τα επαγγελματικά καθήκοντα και τις δραστηριότητες που το συνθέτουν ή κάτω από ποιες συνθήκες ασκείται. Η επιλογή ενός τύπου κατάρτισης που δεν θα οδηγήσει σ ένα τίτλο σπουδών μέσω πιστοποίησης, τη στιγμή που κάποια ειδικότητα ή επάγγελμα προϋποθέτει την ύπαρξη τίτλου σπουδών ή πιστοποίησης γνώσεων και δεξιοτήτων. Η απόκτηση δεξιοτήτων που θεωρούνται ξεπερασμένες από την αγορά εργασίας. Η απόκτηση θεωρητικών γνώσεων σε μια ειδικότητα, η οποία για ν ασκηθεί προϋποθέτει κυρίως πρακτική εμπειρία και δεξιότητες εφαρμογής. Για να είναι ουσιαστική η κατάρτιση είναι αναγκαία: Η αποτύπωση των υφιστάμενων γνώσεων, ικανοτήτων, δεξιοτήτων και εμπειριών.

13 Ο προσδιορισμός σαφών επαγγελματικών στόχων. Η αναζήτηση των απαιτήσεων της αγοράς εργασίας. Ο προσδιορισμός με σαφήνεια των στόχων της απαραίτητης κατάρτισης. Η προσφυγή σε επαγγελματίες της ειδικότητας για συμβουλές, πριν την αναζήτηση κάποιου φορέα παροχής υπηρεσιών κατάρτισης. Διερεύνηση των προσφερόμενων τύπων κατάρτισης μέσω συλλογής πληροφοριών για: Τα επαγγέλματα, τις γνώσεις και ικανότητες, τους τίτλους σπουδών που απαιτούνται, έτσι ώστε η κατάρτιση να ταιριάζει στις ανάγκες των καταρτιζομένων και να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας. τις δυνατότητες πρακτικής άσκησης σε επιχειρήσεις που προσφέρεται στο πλαίσιο της κατάρτισης. Τις ευκαιρίες χρηματοδότησης της κατάρτισης μέσω ενός χρηματοδοτούμενου προγράμματος. Προετοιμασία επιλογής προγράμματος κατάρτισης: Κάποια προγράμματα κατάρτισης είναι περιζήτητα και ο αριθμός των υποψηφίων είναι πολύ μεγαλύτερος από τον αριθμό των διαθέσιμων θέσεων. Πρέπει λοιπόν να πείσετε τις επιτροπές επιλογής υποψηφίων για το υψηλό ενδιαφέρον σας για το πρόγραμμα είτε τηλεφωνικά, είτε γραπτά, είτε στη διάρκεια της συνέντευξης επιλογής. Για να καταφέρετε να επιλεγείτε αναφέρετε τις γνώσεις και ικανότητές που προσδοκάτε ν αποκτήσετε μέσω της κατάρτισης, τις γνώσεις και εμπειρίες που διαθέτετε, τις ελλείψεις που έχετε σε σχέση με τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας. Κάντε ερωτήσεις στους συνομιλητές σας για να πάρετε πληροφορίες που σας λείπουν. Επιχειρηματολογήστε για το πρόγραμμα κατάρτισης που διαλέξατε και πως σχετίζεται με τους επαγγελματικούς στόχους σας. Συμπερασματικά τα κρίσιμα σημεία για την προετοιμασία και την επιλογή δράσεων κατάρτισης είναι τα ακόλουθα: Πριν την επιλογή κάποιου τύπου κατάρτισης, πρέπει να προηγηθεί ο προσδριορισμός ενός πλήρους επαγγελματικού σχεδίου δράσης. Είναι αναγκαίος ο προσδιορισμός των αναγκών για κατάρτιση λαμβάνοντας υπ όψη τις γνώσεις και τα προσόντα που είναι ήδη διαθέσιμα και τα οποία ζητούνται από τις επιχειρήσεις. Πρέπει να γίνεται συλλογή πληροφοριών σχετικά με τις επαγγελματικές προοπτικές που προσφέρονται μετά το τέλος του προγράμματος κατάρτισης. Σαφής καθορισμός των κριτηρίων επιλογής του τύπου της κατάρτισης. Καλή προετοιμασία της επιλογής κατάρτισης.

14 4 Ο Ατομικός Φάκελος 4.1 Εισαγωγή Ο Ατομικός Φάκελος είναι αναγκαίο στοιχείο κατά τη διάρκεια προετοιμασίας κάθε υποψηφίου ο οποίος πρόκειται να παρακολουθήσει μια δράση κατάρτισης ή να λάβει μέρος σε μια διαδικασία επιλογής κατά τη διάρκεια αναζήτησης μιας θέσης εργασίας. Ο Ατομικός Φάκελος περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα: 1. Βιογραφικό Σημείωμα 2. Συνοδευτική Επιστολή 3. Συστατικές Επιστολές 4. Λοιπό Υλικό Προετοιμασίας 4.2 Το Βιογραφικό Σημείωμα Εισαγωγή Το βιογραφικό σημείωμα περιλαμβάνει πληροφορίες που αφορούν τα προσωπικά στοιχεία, την εκπαίδευση και την επαγγελματική εμπειρία του υποψηφίου για μια θέση εργασίας. Το βιογραφικό σημείωμα είναι το βασικότερο μέσο που έχει στη διάθεσή του ο άνεργος που ενδιαφέρεται να διεκδικήσει κάποια θέση, προκειμένου να κάνει σε πρώτη φάση γνωστά τα προσόντα του. Εάν μάλιστα αναλογιστούμε πως τα πρόσωπα που είναι επιφορτισμένα με την πρόσληψη προσωπικού ανήκουν στα ανώτερα κλιμάκια μιας επιχείρησης ή ενός οργανισμού, είναι προφανές πως ο χρόνος που έχουν στη διάθεσή τους είναι περιορισμένος, ακριβώς γιατί πρέπει να μελετήσουν ης αιτήσεις όλων των υποψηφίων για μια θέση. Η εμφάνιση και το περιεχόμενο του βιογραφικού σημειώματος μπορεί να αποδειχθούν καθοριστικά για την πρόσληψη ενός υποψηφίου. Επομένως, το βιογραφικό σημείωμα πρέπει να προσδιορίζει με ακρίβεια τις γνώσεις και τις ικανότητες του υποψηφίου. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται επίσης και κατά τη σύνταξη της επιστολής που συνοδεύει το βιογραφικό σημείωμα, επειδή η επιστολή αυτή είναι συνήθως ο μόνος τρόπος επικοινωνίας με το πρόσωπο που είναι υπεύθυνο για τις προσλήψεις. Φυσικά, ένα πλήρες βιογραφικό σημείωμα καθώς και μια καλή συνοδευτική επιστολή, δεν αρκούν για να προσληφθεί κάποιος. Εκείνο που τελικά καθορίζει ή όχι την πρόσληψη είναι το κατά πόσο οι διαθέσιμες γνώσεις και τα προσόντα καλύπτουν τις απαιτήσεις της συγκεκριμένης θέσης, καθώς επίσης και η γενικότερη παρουσία του υποψηφίου κατά τη συνέντευξη επιλογής. Ένα καλό, όμως, βιογραφικό σημείωμα είναι απαραίτητο, προκειμένου να γίνει η κλήση για τη συνέντευξη, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να δημιουργήσει τις αναγκαίες προϋποθέσεις ώστε η συνέντευξη να διεξαχθεί με ευνοϊκότερους όρους για τον υποψήφιο. Για κάποιον που αναζητά εργασία είναι απαραίτητο να έχει έτοιμο το βιογραφικό του σημείωμα, ή τουλάχιστον μια βασική έκδοσή του που να καλύπτει τις περισσότερες περιπτώσεις και μάλιστα σε ηλεκτρονική μορφή. Η βασική έκδοση μπορεί να διαφοροποιείται κατά περίπτωση, ανάλογα με τη θέση, προσθέτοντας πληροφορίες, δίνοντας έμφαση σε συγκεκριμένα στοιχεία που είναι σχετικά με τις απαιτήσεις της θέσης και προσαρμόζοντας το ύφος και το περιεχόμενό της ανάλογα με την εταιρεία ή τον οργανισμό στον οποίο απευθυνόμαστε. Από τη στιγμή που έχουμε στα χέρια μας αυτή τη βασική έκδοση, είναι πολύ εύκολο πλέον να την ενημερώνουμε κατά διαστήματα, ώστε να περιλαμβάνει τις αλλαγές που πιθανόν έχουν συμβεί: κάθε νέο στοιχείο σχετικά με την εκπαίδευση ή την επαγγελματική μας εμπειρία είναι πολύ εύκολο να προστεθεί στο βιογραφικό σημείωμα. Στη συνέχεια θα αναφερθούμε στους τρόπους σύνταξης ενός βιογραφικού σημειώματος, δίνοντας τα αναγκαία παραδείγματα και παραθέτοντας στο τέλος ορισμένα αντιπροσωπευτικά

15 υποδείγματα βιογραφικών σημειωμάτων. Οι οδηγίες σύνταξης που αναφέρονται αφορούν στους ανέργους αποφοίτους Λυκείου ή πτυχιούχους της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που αναζητούν εργασία και δεν καλύπτουν όλες τις δυνατές περιπτώσεις βιογραφικών σημειωμάτων Χαρακτηριστικά Βιογραφικού Σημειώματος Στο σημείο αυτό θα πρέπει να καταστήσουμε σαφές πως δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος Τύπος βιογραφικού σημειώματος, ο οποίος να είναι κατάλληλος για κάθε περίπτωση. Το είδος, η έκταση και το περιεχόμενο του βιογραφικού σημειώματος εξαρτώνται σε σημαντικό βαθμό από: τις σπουδές και την επαγγελματική μας σταδιοδρομία, τα χαρακτηριστικά της εταιρείας ή του οργανισμού στον οποίο απευθυνόμαστε, και το είδος της εργασίας που μας ενδιαφέρει. Κατά τη διάρκεια σύνταξης του βιογραφικού σημειώματος, πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι σ' έναν σχετικά περιορισμένο χώρο παρουσιάζεται όλη η μέχρι σήμερα εκπαιδευτική και επαγγελματική μας εξέλιξη. Επομένως, οι παρούσες οδηγίες, δεν μπορούν να καλύψουν όλες τις δυνατές περιπτώσεις: η προσωπικότητα, η εκπαιδευτική και η επαγγελματική πορεία συνιστούν μια μοναδική και ιδιαίτερη περίπτωση και το γεγονός αυτό πρέπει να αναδεικνύεται μέσα από το βιογραφικό σημείωμα Ένα βιογραφικό σημείωμα μπορεί να χαρακτηριστεί "επιτυχημένο", όταν καταφέρνει να τονίσει τα θετικά σημεία και να υποβαθμίσει τα αρνητικά. Για παράδειγμα, η έλλειψη επαγγελματικής εμπειρίας είναι σίγουρα ένα αρνητικό στοιχείο για την κάλυψη οποιασδήποτε θέσης, παρόλα αυτά μπορούμε στο αντίστοιχο σημείο να αναφερθούμε στην πρακτική άσκηση κατά τη διάρκεια των σπουδών μας. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγουμε να εμφανίζουμε κενό στην παράγραφο που αφορά την επαγγελματική μας εμπειρία, χωρίς ωστόσο να αναφέρουμε ένα γεγονός που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Έτσι λοιπόν, ένα βιογραφικό σημείωμα πρέπει να είναι: Απλό, δίνοντας τη δυνατότητα σε αυτόν που το διαβάζει να σχηματίσει σε σύντομο χρονικό διάστημα μια ολοκληρωμένη εικόνα για τις γνώσεις και τις ικανότητές μας. Πλήρες, με την έννοια ότι περιλαμβάνει όλες οι πληροφορίες που μας αφορούν και επομένως δεν χρειάζονται επιπλέον διευκρινίσεις. Το σημείο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, γιατί κανένας υπεύθυνος προσλήψεων δεν πρόκειται να σπαταλήσει το χρόνο του προκειμένου ν' αναζητήσει συμπληρωματικές πληροφορίες για κάποιον υποψήφιο. Ένα βιογραφικό σημείωμα μπορεί να χαρακτηριστεί ως "επιτυχημένο" όταν δίνει απαντήσεις και όχι όταν δημιουργεί ερωτήσεις. Σαφές, δηλαδή να μην περιέχει δυσνόητα σημεία και χρονικά κενά: Κάθε πληροφορία που περιέχεται στο βιογραφικό σημείωμα πρέπει να είναι απόλυτα ακριβής και μάλιστα να υπάρχει η δυνατότητα να αποδειχθεί είτε με κάποια δικαιολογητικά, είτε με ερωτήσεις κατά τη διάρκεια της συνέντευξης. Ειλικρινές, δεδομένου ότι η αλήθεια όσων αναφέρονται στο βιογραφικό σημείωμα είναι βασικό στοιχείο αξιολόγησης. Εάν, για παράδειγμα, αναφέρετε πως έχετε πολύ καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας, αυτό θα πρέπει να τεκμηριώνεται είτε με κάποιο πιστοποιητικό αντίστοιχου επιπέδου, είτε με άλλα στοιχεία που περιέχονται στο βιογραφικό σημείωμα (π.χ. σπουδές στη Αγγλία). Σε κάθε άλλη περίπτωση θα πρέπει να είστε σε θέση να αποδείξετε τη γνώση της αγγλικής γλώσσας (είναι συνηθισμένο φαινόμενο η συνέντευξη επιλογής να αφορά και στη διερεύνηση της ακρίβειας κάποιων τέτοιων προσόντων, όπως είναι η γνώση ξένων γλωσσών ή η ικανότητα χρήσης υπολογιστών). Το βιογραφικό σημείωμα μπορεί να διαφοροποιείται κατά περίπτωση, ώστε να καλύψει τις απαιτήσεις κάθε διαφορετικής περίστασης. Είναι διαφορετικό το περιεχόμενο του βιογραφικού σημειώματος που συντάσσει ένας πτυχιούχος ΑΕΙ προκειμένου να γίνει δεκτός για μεταπτυχιακές σπουδές και εντελώς διαφορετική η παρουσίαση των ίδιων πληροφοριών όταν

16 ενδιαφέρεται να εργαστεί ως στέλεχος σε μια επιχείρηση. Και στις δύο περιπτώσεις οι πληροφορίες είναι οι ίδιες, η παρουσίασή τους όμως διαφοροποιείται, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος. Με την έννοια αυτή, δεν υπάρχει κάποια προκαθορισμένη και γενικά αποδεκτή έκταση για το βιογραφικό σημείωμα, ούτε είναι απόλυτα προσδιορισμένο το περιεχόμενό του ή ο τρόπος καταγραφής του. Παρόλα αυτά υπάρχουν ορισμένα χαρακτηριστικά που έχουν επικρατήσει και που καλό είναι να τηρούνται κατά τη σύνταξη του βιογραφικού σημειώματος. Τα βασικά χαρακτηριστικά του βιογραφικού σημειώματος είναι τα ακόλουθα: Η έκταση Ένα συχνό λάθος που γίνεται κατά τη σύνταξη του βιογραφικού σημειώματος είναι να δίνεται μεγάλη έκταση χωρίς ιδιαίτερο λόγο. Έτσι, αρκετοί νομίζουν πως δίνοντας μεγάλη έκταση στο βιογραφικό τους σημείωμα, αυτός που θα το διαβάσει θα τους αξιολογήσει θετικά. Στην πραγματικότητα η έκταση του βιογραφικού σημειώματος εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από τις προδιαγραφές της συγκεκριμένης θέσης. Στην περίπτωση, για παράδειγμα, ενός επιστήμονα που ενδιαφέρεται να προσληφθεί ως ερευνητής σε κάποιο ινστιτούτο είναι προφανές πως η αναφορά των σπουδών, των επιστημονικών εργασιών και των δημοσιεύσεων απαιτεί την ύπαρξη ενός μεγάλου σε έκταση βιογραφικού σημειώματος. Η εκτενής αναφορά στο επιστημονικό έργο είναι απαραίτητη, καθώς αποτελεί βασικό στοιχείο αξιολόγησης του υποψηφίου για τη συγκεκριμένη θέση. Στην περίπτωση, όμως, ενός αποφοίτου Λυκείου ή ενός πτυχιούχου ΑΕΙ, που αναζητούν για πρώτη φορά εργασία, ένας γενικός κανόνας είναι πως το βιογραφικό σημείωμα καλό είναι να μην υπερβαίνει σε έκταση τις δύο σελίδες. Ακόμη κι αν δεν είμαστε σε θέση να δώσουμε αυτή την έκταση στο βιογραφικό μας σημείωμα, καλό είναι να την προσεγγίζουμε όσο το δυνατόν περισσότερο. Με τη χρήση των επεξεργαστών κειμένου είναι δυνατόν να αυξομειώσουμε την έκταση του βιογραφικού σημειώματος, τηρώντας όμως όσο περισσότερο γίνεται τις οδηγίες που δίνονται στη συνέχεια σχετικά με την εμφάνιση του βιογραφικού σημειώματος. Η εμφάνιση Η εμφάνιση του βιογραφικού σημειώματος είναι ένα ακόμη στοιχείο που άμεσα ή έμμεσα αξιολογείται. Ένα βιογραφικό σημείωμα που είναι πρόχειρα γραμμένο, δημιουργεί άσχημες εντυπώσεις, ακόμη κι αν το περιεχόμενό του είναι αξιόλογο. Ένα βιογραφικό σημείωμα γραμμένο με το χέρι είναι βέβαιο πως δεν δίνει την καλύτερη εικόνα γι' αυτόν που το υποβάλλει. εκτός των άλλων, αποδεικνύει πως το πρόσωπο που το υποβάλλει δεν έχει γνώση χειρισμού υπολογιστών (η οποία θεωρείται πλέον ως ένα βασικό προσόν για ης περισσότερες θέσεις εργασίας). Ακόμη λοιπόν κι αν δεν είμαστε οι ίδιοι σε θέση να συντάξουμε σε ηλεκτρονική μορφή το βιογραφικό μας σημείωμα, καλό είναι να απευθυνθούμε σε κάποιον που γνωρίζει. Αυτό θα μας διευκολύνει σημαντικά και στο μέλλον, γιατί ένα κείμενο που έχει συνταχθεί σε υπολογιστή διορθώνεται και προσαρμόζεται ευκολότερα σε σχέση με το χειρόγραφο. Ηλεκτρονικό Βιογραφικό Σημείωμα Μερικές πρακτικές οδηγίες σχετικά με την εμφάνιση του βιογραφικού σημειώματος που έχει συνταχθεί σε υπολογιστή είναι οι ακόλουθες. Το κείμενο δεν πρέπει να περιέχει πολλές και διαφορετικές γραμματοσειρές ή μεγέθη γραμμάτων. Καλό είναι το βιογραφικό σημείωμα να είναι γραμμένο με μια ευανάγνωστη γραμματοσειρά και το μέγεθος των γραμμάτων να αλλάζει μόνον όταν υπάρχει κάποιος λόγος (π.χ. στις επικεφαλίδες). Το συνιστώμενο μέγεθος γραμμάτων για το κείμενο είναι οι 11 ή οι 12 στιγμές. Εάν χρησιμοποιηθεί μικρότερο μέγεθος γραμμάτων, τότε το βιογραφικό σημείωμα δεν θα είναι ευανάγνωστο, ενώ αν χρησιμοποιηθεί μεγαλύτερο μέγεθος, αυτός που το διαβάζει πιθανόν να υποθέσει πως το κάνατε για να μεγαλώσετε την έκταση του κειμένου. Οι αποστάσεις των γραμμών του κειμένου (διάστιχο) πρέπει να ακολουθούν τις οδηγίες της προηγούμενης παραγράφου, δηλαδή να είναι τέτοιες που να διευκολύνουν

17 την ανάγνωση του κειμένου, χωρίς όμως να δίνεται η εντύπωση πως έχει επιλεγεί μεγάλο διάστιχο προκειμένου να μεγαλώσει η έκταση. Το διάστιχο που συνήθως χρησιμοποιείται είναι η 1,5 γραμμή. Όσον αφορά στη στοίχιση των παραγράφων του κειμένου, αυτή είναι καλό να είναι "πλήρης" (δηλαδή ευθυγραμμισμένη και προς τις δύο πλευρές). Ανάλογες είναι και οι προδιαγραφές για τα περιθώρια του κειμένου. Συνήθως τα προκαθορισμένα περιθώρια που δίνουν οι επεξεργαστές κειμένου είναι κατάλληλα για τη σωστή παρουσίαση του βιογραφικού σημειώματος και επομένως δεν χρειάζεται να τα αλλάξουμε - με εξαίρεση το περιθώριο της δεξιάς πλευράς της σελίδας, το οποίο καλό είναι να το αυξήσουμε, ώστε να υπάρχει χώρος για πρόχειρες σημειώσεις. Αυτός που διαβάζει το βιογραφικό σημείωμα πιθανόν να θέλει να κρατήσει κάποιες πρόχειρες σημειώσεις ή να γράψει πιθανές ερωτήσεις, τις οποίες προτίθεται να διατυπώσει στη διάρκεια της συνέντευξης. Η χρήση κεφαλίδας (header) και υποσέλιδου (footer) δίνει μια περισσότερο επαγγελματική εμφάνιση στο βιογραφικό σημείωμα. Αν και δεν είναι προκαθορισμένο το είδος των πληροφοριών που περιέχουν η κεφαλίδα και το υποσέλιδο, μια καλή ιδέα είναι στη μεν κεφαλίδα να αναφέρεται το όνομα και η ειδικότητα (π.χ. "Γεώργιος Κοντός Πολιτικό Μηχανικός") και στο υποσέλιδο η ημερομηνία της τελευταίας ενημέρωσης του βιογραφικού σημειώματος (π.χ. "Βιογραφικό Σημείωμα: Ενημέρωση Ιούνιος 2005). Οι επιμέρους ενότητες του βιογραφικού σημειώματος πρέπει να χωρίζονται μεταξύ τους και μάλιστα πριν από κάθε ενότητα να υπάρχει η αντίστοιχη επικεφαλίδα με μεγαλύτερο μέγεθος και είδος γραμμάτων (έντονα, πλάγια ή υπογραμμισμένα). Η ροή του κειμένου δεν πρέπει να διακόπτεται κατά την αλλαγή σελίδας. Εάν η πρώτη σελίδα τελειώνει με μια επικεφαλίδα και στην επόμενη ακολουθεί το περιεχόμενο της συγκεκριμένης ενότητας, τότε το βιογραφικό σημείωμα δίνει την εντύπωση πως έχει συνταχθεί πρόχειρα και χωρίς ιδιαίτερη φροντίδα Το τελικό αντίγραφο βιογραφικού σημειώματος πάντοτε εκτυπώνεται σε εκτυπωτή Laser, με τη χρήση καλής ποιότητας χαρτιού. Το ύφος Αν και δεν υπάρχουν γενικά αποδεκτοί κανόνες για το πρόσωπο (πρώτο ή τρίτο ενικό) στο οποίο θα συντάξουμε το βιογραφικό μας σημείωμα, τα περισσότερα βιογραφικά σημειώματα συντάσσονται σε τρίτο ενικό πρόσωπο, με χρήση όσο το δυνατόν λιγότερων ρημάτων. Η έκφραση "1992 Υποτροφία από το ΙΚΥ για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής" δημιουργεί καλύτερη εντύπωση από την έκφραση "Το 1992 έλαβα υποτροφία από το ΙΚΥ για την εκπόνηση της διδακτορικής μου διατριβής". Ο τρόπος σύνταξης του βιογραφικού σημειώματος πρέπει να δίνει την εντύπωση πως ο συντάκτης του χειρίζεται με ευχέρεια και χωρίς λάθη τη γλώσσα. Οι πολύπλοκες εκφράσεις δεν προσθέτουν απολύτως τίποτε στις γνώσεις και τα προσόντα μας, ενώ είναι πιθανόν να δημιουργήσουν αρνητικές εντυπώσεις. Προφανές είναι πως το βιογραφικό σημείωμα πρέπει να είναι απαλλαγμένο από συντακτικά και ορθογραφικά λάθη. Η παράθεση των στοιχείων και των γεγονότων που συνθέτουν την εκπαιδευτική και επαγγελματική μας διαδρομή πρέπει να γίνεται χωρίς εμφανή διάθεση προβολής και αποφυγή διατύπωσης κρίσεων για το πρόσωπό μας (π.χ. 'Ή απόδοσή μου ως πωλητή και οι προσπάθειες που κατέβαλα επί δύο χρόνια εκτιμήθηκαν από το Διευθυντή της εταιρείας, με αποτέλεσμα να προαχθώ σε Υπεύθυνο Πωλήσεων"). Εάν το γεγονός στο οποίο αναφερόμαστε είναι θετικό, η απλή και μόνον αναφορά του θα εκτιμηθεί από αυτόν που το διαβάζει (π.χ. "Προαγωγή σε υπεύθυνο πωλήσεων της εταιρείας, μετά από δύο χρόνια εργασίας ως στέλεχος στο τμήμα πωλήσεων").

18 4.2.3 Δομή Βιογραφικού Σημειώματος Όπως έχουμε ήδη αναφέρει, δεν υπάρχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές σχετικά με το τι είναι καλό να περιέχει το βιογραφικό μας σημείωμα, καθώς επίσης και σχετικά με τη σειρά που παρουσιάζονται αυτές οι πληροφορίες. Παρόλα αυτά, έχει επικρατήσει η διάρθρωση του βιογραφικού σημειώματος να βασίζεται σε ορισμένες βασικές ενότητες, οι κυριότερες από ης οποίες είναι: Προσωπικά στοιχεία: Στην ενότητα αυτή περιλαμβάνονται όλα εκείνα τα στοιχεία που σκιαγραφούν την προσωπικότητα του υποψηφίου, καθώς επίσης και πληροφορίες που αφορούν στην επικοινωνία με αυτόν (διεύθυνση, τηλέφωνο, κ.λπ.). Σπουδές: Εδώ περιλαμβάνονται όλες οι πληροφορίες που αναφέρονται στην εκπαίδευση και την επιμόρφωση του υποψηφίου. Συνήθως χρησιμοποιούμε την επικεφαλίδα "Σπουδές", όταν έχουμε τελειώσει κάποια σχολή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ή έχουμε κάνει μεταπτυχιακές σπουδές, ενώ σε αντίθετη περίπτωση χρησιμοποιούμε την επικεφαλίδα "Εκπαίδευση". Ξένες γλώσσες: Στην ενότητα αυτή αναφέρουμε τις ξένες γλώσσες τις οποίες γνωρίζουμε. Συνήθως επιλέγουμε να τις αναφέρουμε σε ξεχωριστή ενότητα (και όχι στην ενότητα "Εκπαίδευση" ή "Άλλες πληροφορίες"), ακριβώς επειδή η γνώση ξένων γλωσσών θεωρείται ως ένα από τα βασικότερα προσόντα, ανεξάρτητα από το είδος της θέσης για την οποία ενδιαφερόμαστε. Κατάρτιση Επιμόρφωση :Εδώ περιλαμβάνεται η παρακολούθηση προγραμμάτων κατάρτισης (μικρής ή μεγάλης διάρκειας) που οδηγεί στο συμπέρασμα πως διαθέτουμε κάποιας μορφής εξειδίκευση πέρα από την τυπική εκπαίδευση. Επαγγελματική εμπειρία: Στο σημείο αυτό περιγράφουμε αναλυτικά την επαγγελματική μας σταδιοδρομία μέχρι σήμερα, προσδιορίζοντας επακριβώς τον εργοδότη, τη διάρκεια και το είδος κάθε απασχόλησης. Μελέτες-Δημοσιεύσεις: Στην ενότητα αυτή περιλαμβάνονται όλες οι μελέτες και οι δημοσιεύσεις που έχουμε κάνει κατά τη διάρκεια των σπουδών μας ή ως εργαζόμενοι σε κάποια θέση. Ο γενικός τίτλος "Μελέτες-Δημοσιεύσεις" είναι ενδεικτικός και μπορεί να διαφοροποιείται κατά περίπτωση ανάλογα με το είδος των μελετών και των δημοσιεύσεων που έχουμε κάνει, καθώς επίσης και ανάλογα με το είδος της θέσης για την οποία ενδιαφερόμαστε. Εάν, για παράδειγμα, στην ενότητα αυτή τα διαθέσιμα στοιχεία που έχουμε είναι δύο μελέτες κατά τη διάρκεια των σπουδών μας και η πτυχιακή μας εργασία, τότε η επικεφαλίδα μπορεί να αλλάξει σε "Μελέτες-Εργασίες". Ειδικές Γνώσεις: Στην ενότητα αυτή συνήθως αναφέρουμε τις γνώσεις χειρισμού προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών. Επίσης άλλες γνώσεις, δεξιότητες και προσόντα που συνεισφέρουν στη θετική αξιολόγησή μας, πάντοτε σε συνάρτηση με τη θέση για την οποία ενδιαφερόμαστε. Άλλες πληροφορίες: Εδώ μπορούμε να συμπεριλάβουμε όλες εκείνες τις πληροφορίες για το πρόσωπό μας, οι οποίες δεν εντάσσονται σε κάποια άλλη ενότητα, αλλά μπορούν να βοηθήσουν αυτόν που διαβάζει το βιογραφικό μας σημείωμα να σχηματίσει μια ολοκληρωμένη εικόνα για μας. Εναλλακτικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον τίτλο "Άλλες δραστηριότητες", εφόσον αυτά που περιλαμβάνονται στην ενότητα αφορούν κυρίως σε δραστηριότητες οι οποίες δεν εντάσσονται στις άλλες ενότητες. Ενδιαφέροντα: Αρκετοί συνηθίζουν να αναφέρουν στο σημείο αυτό τα προσωπικά τους ενδιαφέροντα, προσπαθώντας να δώσουν την εικόνα ενός ατόμου με ασχολίες που ξεπερνούν τα όρια της συγκεκριμένης θέσης. Στη χώρα μας η πρακτική αυτή δεν είναι ιδιαίτερα συνηθισμένη, σε άλλες όμως χώρες (και κυρίως στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης και στις Ηνωμένες Πολιτείες) θεωρείται ως απαραίτητο στοιχείο του βιογραφικού σημειώματος. Μάλλον είναι καλύτερο να κατατάσσουμε όσες από τις σχετικές πληροφορίες θεωρούμε ουσιαστικές στην προηγούμενη ενότητα και να περιμένουμε τη συνέντευξη, προκειμένου να δούμε εάν οι υπεύθυνοι για την επιλογή επιθυμούν να ενημερωθούν και για τα εκτός εργασίας ενδιαφέροντά μας.

19 Συστάσεις: Στην ενότητα αυτή αναφέρουμε πρόσωπα τα οποία θα μπορούσαν να αναφερθούν στην προσωπικότητά μας, καθώς επίσης και να εκφράσουν τη θετική γνώμη που έχουν σχηματίσει για μας από τη γνωριμία ή τη συνεργασία που συνήψαν μαζί μας. Αν και οι τίτλοι των ενοτήτων που αναφέρθηκαν είναι αυτοί που συναντώνται συχνότερα, εν τούτοις μπορεί να διαφοροποιούνται κατά περίπτωση (π.χ. η ενότητα "Επαγγελματική εμπειρία" συναντάται αρκετές φορές με τον τίτλο ''Επαγγελματική προϋπηρεσία" ή "Επαγγελματική σταδιοδρομία"). Επίσης, ανάλογα με την εκπαιδευτική και επαγγελματική διαδρομή του προσώπου που συντάσσει το βιογραφικό σημείωμα, πρέπει να προστεθούν ή να αφαιρεθούν ορισμένες από τις ενότητες. Εάν, για παράδειγμα, δεν διαθέτουμε καμία συστατική επιστολή (είτε από τις σπουδές μας, είτε από τις προηγούμενες εργασίες μας), είναι προφανές πως είναι προτιμότερο να παραλείψουμε την αντίστοιχη ενότητα και όχι να την αναφέρουμε χωρίς να υπάρχει κάποιο περιεχόμενο. Στην περίπτωση αυτή, δημιουργείται η εντύπωση πως δεν είμαστε σε θέση να βρούμε ένα ή δύο πρόσωπα τα οποία να μπορούν να διατυπώσουν θετική άποψη για τις γνώσεις και τα προσόντα μας. Τέλος, ούτε και η σειρά με την οποία αναφέρονται οι ενότητες είναι απόλυτη αν και σε μερικές περιπτώσεις η σειρά είναι προφανής (π.χ. τα προσωπικά στοιχεία πάντοτε αναφέρονται πρώτα), οι απαιτήσεις της θέσης για την οποία ενδιαφερόμαστε πιθανόν να μας αναγκάσουν να αναφέρουμε πρώτα την επαγγελματική μας εμπειρία και μετά τα στοιχεία που αφορούν στην εκπαίδευσή μας. Για παράδειγμα, εάν κάποιος είναι απόφοιτος Λυκείου και έχει κατά το παρελθόν εργαστεί σε πέντε διαφορετικές εταιρείες ως πωλητής, είναι προφανές πως θα αναφέρει πρώτα την επαγγελματική του προϋπηρεσία στην περίπτωση που ενδιαφέρεται για τη θέση του υπεύθυνου πωλήσεων σε κάποια επιχείρηση. Στο σημείο αυτό καταδεικνύεται και πάλι η χρησιμότητα της βασικής έκδοσης του βιογραφικού μας σημειώματος, στην οποία αναφερθήκαμε στην προηγούμενη παράγραφο: έχοντας μια πλήρη μορφή σε ηλεκτρονικό αρχείο, πολύ εύκολα μπορούμε να την προσαρμόσουμε στις ειδικές απαιτήσεις μιας θέσης, αφαιρώντας πληροφορίες, αλλάζοντας τη σειρά παρουσίασης, τονίζοντας ή υποβαθμίζοντας το ειδικό βάρος συγκεκριμένων στοιχείων. Στη συνέχεια, και με βάση τις ενότητες που έχουμε προσδιορίσει, θα δούμε αναλυτικά το είδος των πληροφοριών που αναφέρονται σε καθεμία, καθώς και ορισμένες πρακτικές οδηγίες για τη σύνταξη του βιογραφικού σημειώματος Περιεχόμενο Βιογραφικού Σημειώματος Προσωπικά Στοιχεία Όπως και σε κάθε ενότητα του βιογραφικού μας σημειώματος, έτσι και στην ενότητα που αφορά στα προσωπικά μας στοιχεία, υπάρχουν πληροφορίες οι οποίες αναφέρονται υποχρεωτικά, αλλά και πληροφορίες ης οποίες θα πρέπει να προσαρμόσουμε ανάλογα με ης απαιτήσεις της θέσης για την οποία ενδιαφερόμαστε. Τα στοιχεία που μπορούμε να συμπεριλάβουμε στην ενότητα αυτή είναι: Επώνυμο, όνομα και προαιρετικά το πατρώνυμο Ημερομηνία ή έτος γέννησης: Στο σημείο αυτό μπορούμε να αναφέρουμε είτε την πλήρη ημερομηνία γέννησης (π.χ ) είτε απλώς το έτος. Αποφεύγουμε να αναφέρουμε την ηλικία, γιατί στην περίπτωση αυτή το βιογραφικό μας σημείωμα θα είναι επίκαιρο μόνο κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης χρονιάς (ας μην ξεχνάμε ότι αρκετές εταιρείες διατηρούν αρχείο με τα βιογραφικά σημειώματα, στα οποία ανατρέχουν οι υπεύθυνοι όταν προγραμματίζονται προσλήψεις). Εξάλλου, εάν επιλέξουμε να αναφέρουμε την ηλικία μας αντί της ημερομηνίας γέννησης, θα πρέπει κάθε χρονιά να ενημερώνουμε το σημείο αυτό. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η ηλικία του υποψηφίου πρέπει να προσδιορίζεται, αφενός μεν γιατί αποτελεί ένα από τα στοιχεία που αξιολογούν οι υπεύθυνοι προσλήψεων και, αφετέρου, γιατί μπορεί να προσδιοριστεί έμμεσα από τα άλλα στοιχεία του βιογραφικού σημειώματος (π.χ. έτος αποφοίτησης από το Λύκειο).