Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Για την έννοια του συλλογικού εργάτη Ηλίας Ιωακείμογλου

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Για την έννοια του συλλογικού εργάτη Ηλίας Ιωακείμογλου"

Transcript

1 του Ηλία Ιωακείμογλου Στα δύο προηγούμενα τεύχη των θέσεων ο αναγνώστης μπόρεσε ίσως να παρακολουθήσει μία προσπάθεια προσέγγισης και χρήσης της Εννοίας συλλογικός εργάτης. Ο στόχος αυτής της προσπάθειας ήταν: α) να δείξει πως συγκεκριμένα η εισαγωγή της έννοιας αυτής στην ανάλυση της εκμηχάνισης και της αυτοματοποίησης της παραγωγής ανοίγει ένα θεωρητικό δρόμο ανάμεσα στη θεωρία της επιστημονικής επανάστασης (ETE) που κατέχει ακόμη σήμερα ηγεμονική θέση μέσα στην Αριστερά, και τις «αριστερίστικες» θεωρίες που φιλοδοξούν να παίξουν το ρόλο της αντίπαλης προ την ETE άποψης και β) να παράγει κάποιες θέσεις πάνω στο ζήτημα της αυτοματοποίησης, οι όποιες να δίνουν την προτεραιότητα στην πάλη των τάξεων και όχι στις «ουδέτερες» παραγωγικές δυνάμεις η στην ανθρώπινη «υποκειμενικότητα». Αυτό το άρθρο πρέπει να θεωρηθεί σαν ένα συμπλήρωμα στα δύο προηγούμενα: αποτελείται από διευκρινίσεις πάνω στην έννοια του συλλογικού εργάτη (στο εξής ΣΕ) και τη χρήση της. 1. Ο συλλογικός εργάτης ενάντια στο κεφάλαιο Στο προηγούμενο τεύχος είδαμε ό,τι η αυτοματοποίηση της παραγωγής κάτω από καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, έχει σαν όρο της, τη συγκρότηση ενός ΣΕ ικανού να αντιδρά γρήγορα στα τυχαία γεγονότα που απορυθμίζουν το αυτοματοποιημένο μηχανικό σύστημα και να αποκαθιστά τη λειτουργία του, ενός ΣΕ ικανού να συσσωρεύει πρακτική πείρα απαραίτητη για την αδιάκοπη λειτουργία του. Αλλά και γενικότερα, η συγκρότηση ενός ΣΕ ικανού να αποκτά καινούργιες γνώσεις και δεξιότητες απέναντι στο σύστημα των μηχανών, όπως έδειξε ο Μαρξ στο Κεφάλαιο, είναι ένας όρος της καπιταλιστικής παραγωγής 1. Αυτός ο ΣΕ είναι αποτέλεσμα της ίδιας της άμεσης διαδικασίας παραγωγής: είναι ΣΕ που συγκροτείται από το κεφάλαιο. Η συγκρότηση του εξετάζεται από τον Μαρξ, αφού πρώτα έχει αφαιρέσει από το θεωρητικό πεδίο στο όποιο επιχειρεί την ανάλυση του τα αποτελέσματα της πάλης της εργατικής τάξης πάνω στη συγκρότηση του συστήματος των μηχανών και του ίδιου του ΣΕ. Στους ιστορικούς κοινωνικούς σχηματισμούς δεν μπορούμε επομένως να συναντήσουμε κάποιον ΣΕ που να έχει συγκροτηθεί άπλα και μόνο από το κεφάλαιο. Στους ιστορικούς κοινωνικούς σχηματισμούς μπορούμε να συναντήσουμε μόνο τον συλλογικό εργάτη που συγκροτείται από αλλά και ενάντια στο κεφάλαιο. Για να κατορθώσουμε όμως να σκεφτούμε, να καταλάβουμε, την ύπαρξη και τα χαρακτηριστικά του ΣΕ, είμαστε υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούμε την έννοια του ΣΕ από το κεφάλαιο, πριν να εισάγουμε στην ανάλυση τα αποτελέσματα της εργατικής παρέμβασης πάνω στη συγκρότηση του συστήματος των μηχανών και του ίδιου του ΣΕ: είμαστε δηλαδή υποχρεωμένοι να σκεφτούμε πρώτα τον ΣΕ σαν αποτέλεσμα των νόμων κίνησης του κεφαλαίου για να τον σκεφτούμε μετά σαν αποτέλεσμα της πάλης των τάξεων. Έτσι, σε σχέση με την αυτοματοποίηση της παραγωγής, πρέπει πρώτα να εξετάσουμε τη σχέση πάγιο κεφάλαιο - συλλογικός εργάτης για να καταλάβουμε μετά το νόημα της εργατικής παρέμβασης 2. Με βάση αυτή τη διάκριση, από ενάντια στο κεφάλαιο, μπορούμε να ξεχωρίσουμε τη θέση μας από τη θεωρία της επιστημονικής επανάστασης (ETE) αλλά και τις άλλες θεωρίες που κυριαρχούν στον αριστερίστικο χώρο. Για όλες αυτές τις θεωρίες ο ΣΕ είναι πάντοτε ΣΕ από το κεφάλαιο: πρόκειται για μια συλλογικότητα που την επιβάλλει το κεφάλαιο και έρχεται σε σύγκρουση είτε με την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, είτε με την ανάπτυξη της «ανθρώπινης υποκειμενικότητας», όπως ονομάζουν τώρα ντροπαλά την ανθρώπινη φύση. Ο ΣΕ συγκροτείται από και ενάντια στο κεφάλαιο: η θέση αυτή παράγει ορισμένα θεωρητικά αποτελέσματα που άρχονται σε σύγκρουση με όλες αυτές τις θεωρίες. Σελίδα 1 / 5

2 α) Φέρνει στην πρώτη γραμμή της ανάλυσης την πάλη των τάξεων: τα όρια και τα χαρακτηριστικά του ΣΕ δεν καθορίζονται αποκλειστικά από τους νόμους αξιοποίησης του κεφαλαίου, αλλά είναι αντικείμενο της πάλης των τάξεων μέσα και έξω από τη σφαίρα της παραγωγής. Η ETE και οι άλλες θεωρίες αντιμετωπίζουν το ζήτημα κάτω από την πίεση του οικονομισμού: όλα τα θεωρητικά προβλήματα βρίσκουν την απάντηση τους στο επίπεδο των οικονομικών νόμων του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και η πάλη των τάξεων έρχεται μετά, εμφανίζεται σαν συμπλήρωμα της ανάλυσης. Τα αποτελέσματα της ταξικής πάλης δεν διαμεσοποιούνται από τους οικονομικούς νόμους, αλλά συνυπάρχουν με τα αποτελέσματα τους, τους εναντιώνονται (εργατισμός), η είναι δευτερεύουσας σημασίας και τελικά αποτελούν ένα διακοσμητικό στοιχείο της ανάλυσης (ETE). Ο συλλογικός εργάτης συγκροτείται από το κεφάλαιο και έρχεται μετά σε σύγκρουση με τις παραγωγικές δυνάμεις, την ανθρώπινη υποκειμενικότητα, την εργατική αντίσταση. β) Αποκαλύπτει κάποια εσωτερικά θεωρητικά σύνορα της κριτικής της πολιτικής οικονομίας: απαιτεί δηλαδή την εμφάνιση κάποιων καινούργιων εννοιών. Διότι, εάν τα όρια και τα χαρακτηριστικά του ΣΕ είναι αντικείμενο της ταξικής πάλης, είμαστε αναγκασμένοι να αναρωτηθούμε τι είναι αυτά τα όρια και τα χαρακτηριστικά, πως μπορούμε δηλαδή να τα ορίσουμε στο εσωτερικό της κριτικής της πολιτικής οικονομίας: επειδή οι έννοιες αυτές (όρια, χαρακτηριστικά) είναι καθαρά περιγραφικές, εμπειρικές, υπαινίσσονται μία πραγματικότητα, αλλά δεν παραπέμπουν στο σύστημα εννοιών της κριτικής της πολιτικής οικονομίας. Για την ETE. και τις άλλες θεωρίες τέτοια προβλήματα είτε δεν τίθεται, είτε «λύνονται» με τη μετατόπιση του προβλήματος στο επίπεδο του ατομικού εργάτη και με την ταυτόχρονη εισαγωγή στην ανάλυση της Εννοίας της ειδίκευσης, που είναι μία έννοια δανεισμένη από την κοινωνιολογία, δηλαδή από την αστική ιδεολογία. (Εάν η ειδίκευση ορίζεται ως η αξία χρήσης της εργατικής δύναμης 3 τότε τι σημαίνει περισσότερο η λιγότερο ειδικευμένος εργάτης; Μπορούμε να μιλάμε για περισσότερη η λιγότερη αξία χρήσης; Η ποσοτικοποίηση της αξίας χρήσης, δηλαδή της χρησιμότητας, είναι πρόβλημα της πολιτικής οικονομίας: πρόβλημα της θεωρίας της άξίας χρησιμότητας και όχι πρόβλημα της κριτικής της πολιτικής οικονομίας, δηλαδή της θεωρίας της άξίας εργασίας.) Πάντως η εισαγωγή αυτής της Εννοίας στη μαρξιστική θεωρία υποδεικνύει ακόμη ένα κενό στο σύστημα εννοιών του Κεφαλαίου: υπαινίσσεται πολύ ωραία μία πραγματικότητα στο επίπεδο του ατομικοί; εργάτη για την οποία ο Μαρξ δεν μας άφησε καμία θεωρητική έννοια. Η έννοια της ειδίκευσης παραμένει επομένως ένας ανοιχτός λογαριασμός για τη μαρξιστική θεωρία. Πέρα απ' όλα αυτά, οι αναλύσεις της ειδίκευσης απειδίκευσης δεν παράγουν καμιά καινούργια γνώση (αν και περιέχουν πολλά σημαντικά περιγραφικά στοιχεία). Ξεκινούν από τη θέση ό,τι η οργάνωση της εργασίας είναι δημιούργημα του κεφαλαίου, ό,τι ο ΣΕ συγκροτείται αποκλειστικά από το κεφάλαιο και καταλήγουν στην επαλήθευση της. Αντίθετα, η θέση της συγκρότησης του ΣΕ από και ενάντια στο κεφάλαιο ανοίγει το αρχικό θεωρητικό πεδίο, καταδείχνει τις ανεπάρκειες του και απαιτεί την τοποθέτηση καινούργιων θεωρητικών εννοιών. 2. Η έννοια του συλλογικού εργάτη στη συγκεκριμένη ανάλυση Στις σύγχρονες μαρξιστικές θεωρίες συναντάμε μία συστηματική παράλειψη των όρων της συγκρότησης του ΣΕ. Οι αναλύσεις περιορίζονται στους αντικειμενικούς όρους της άμεσης διαδικασίας παραγωγής (μέσα παραγωγής και μέσα κατανάλωσης). Αυτό ισοδυναμεί με παραδοχή ό,τι υπάρχει κάθε φορά ένας ΣΕ που αντιστοιχεί με φυσικό τρόπο στα υπάρχοντα μέσα παραγωγής, ό,τι τα μέσα παραγωγής απέναντι στην οποιαδήποτε εργατική δύναμη την δομούν και την μετατρέπουν σε ΣΕ που τους αντιστοιχεί: απέναντι στους ίδιους αντικειμενικούς όρους της άμεσης διαδικασίας παραγωγής σε διαφορετικούς κοινωνικούς σχηματισμούς συγκροτείται ο ίδιος (δηλαδή με τα ίδια χαρακτηριστικά) συλλογικός εργάτης. Χαρακτηριστικό σύμπτωμα μιας τέτοιας παραδοχής είναι η θέση ό,τι τα ίδια μέσα παραγωγής λειτουργούν παντού, ανεξάρτητα από κοινωνικό σχηματισμό, με την ίδια παραγωγικότητα. Στην πραγματικότητα η συγκρότηση του ΣΕ καθορίζεται από ένα μεγάλο πλήθος συγκεκριμένων ιστορικών συνθηκών που παρουσιάζονται σε κάθε κοινωνικό σχηματισμό: από την άρθρωση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής με άλλους τρόπους παραγωγής, από τις ιδιαίτερες εθνικές παραδόσεις, από την κατάσταση του εκπαιδευτικού μηχανισμού, από τις γνώσεις και τις δεξιότητες που κατέχει η εργατική τάξη αλλά και όσων εργάζονται στους προκαπιταλιστικούς τρόπους παραγωγής, από το βαθμό οργάνωσης της εργατικής τάξης, από Σελίδα 2 / 5

3 το χαρακτήρα και την ισχύ της θρησκείας, από τη σχέση ατομικού εργάτη επιχείρησης κλπ. Απέναντι στους ίδιους αντικειμενικούς όρους της άμεσης διαδικασίας της παραγωγής, δεν συγκροτείται πάντοτε ο ίδιος ΣΕ, αλλά ένας ΣΕ του οποίου τα χαρακτηριστικά εξαρτώνται από τη συγκεκριμένη πραγματικότητα του κοινωνικού σχηματισμού, και μόνο η συγκεκριμένη ανάλυση είναι ικανή να εξηγήσει αυτά τα χαρακτηριστικά. Για την επαλήθευση δεν έχει κανείς παρά να κοίταξα τη σημασία που παίρνει στην Ιαπωνία η σχέση εργάτη - επιχείρησης σήμερα με την αυτοματοποίηση της παραγωγής, τη σημασία που είχε για την επέκταση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής η χειροτεχνική παράδοση στις χώρες της Νοτιανατολικής Ασίας, τις δυσκολίες που συναντάει αυτή η επέκταση στις χώρες όπου κυριαρχεί ο ισλαμισμός, τη σημασία που έχουν στην Ελλάδα η ερμαφρόδιτη κατηγορία των αγροτοεργατών και η μικρή ιδιοκτησία, κλπ. 3. Αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης και συλλογικός εργάτης Σχετικά με τον φορντισμό (και τον ταιηλορισμό), ο Γκράμσι έγραψε 4 ό,τι «δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε την καινούργια μέθοδο εργασίας και τον τρόπο ζωής» και έδειχνε πως ακριβώς το κεφάλαιο ήταν αναγκασμένο κοντά στην καινούργια ορθολογικοποίηση της παραγωγής, να προχωρήσει σε μια ορθολογικοποίηση της αναπαραγωγής, έτσι ώστε να δημιουργήσει ένα καινούργιο τύπο εργάτη προσαρμοσμένου στο φορντικό εργοστάσιο: έλεγχος του ατομικού καπιταλιστή η του κράτους πάνω στην οικογένεια, πάνω στην ηθική, στις γυναίκες, προσαρμογή των ηθών στις καινούργιες ανάγκες της παραγωγής, ορθολογικοποίηση της σεξουαλικότητας (η κατάχρηση και η μη τακτικότητα των σεξουαλικών λειτουργιών είναι, μετά τον αλκοολισμό, ο μεγαλύτερος εχθρός της νευρικής ενέργειας, γράφει ο Γκράμσι), άμεση επέμβαση στην ιδιωτική ζωή του εργάτη με επιθεωρητές που ελέγχουν τον τρόπο με τον όποιο ξοδεύει το μισθό του (Φορντ). «Πρέπει να σημειώσουμε ό,τι οι βιομήχανοι (και ιδιαίτερα ο Φορντ) ενδιαφέρθηκαν για τις σεξουαλικές σχέσεις όσων εξαρτιόνταν από αυτούς, και γενικότερα, ενδιαφέρθηκαν για την οικογενειακή τους ζωή... ο καινούργιος τύπος ανθρώπου που απαιτεί η ορθολογικοποίηση της παραγωγής και της εργασίας δεν μπορεί να αναπτυχθεί για όσο καιρό το σεξουαλικό ένστικτο δεν έχει και αυτό ορθολογικοποιηθεί». Έτσι λοιπόν εκτός από την προσαρμογή του εκπαιδευτικού μηχανισμού στις απαιτήσεις του φορντισμού, το κεφάλαιο επιχείρησε και μία προσαρμογή του «ιδιωτικού χώρου», όπως συνήθως αποκαλείται. Μετά τον Γκράμσι, ακολούθησαν μέχρι τις μέρες μας αρκετές αναλύσεις πάνω στο φορντισμό, τη μορφή δηλαδή που πήρε η εκμηχάνιση από τη δεκαετία του 20, αλλά συστηματικά αγνόησαν αυτές τις επισημάνσεις του «Αμερικανισμός και Φορντισμός». Όλες αντιμετώπισαν το φορντισμό σαν μία πραγματικότητα που άφορα μόνο το εργοστάσιο. Τα παραπάνω στοιχεία μας αναγκάζουν να θέσουμε την ερώτηση: πέρα από τα αποτελέσματα που παράγει η επέκταση της μισθωτής εργασίας πάνω στον τρόπο αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης, επομένως και πάνω σ' αυτό που συνήθως αποκαλείται «τρόπος ζωής» η «καθημερινή ζωή», μπορούμε να ισχυρισθούμε ό,τι και η πάλη των τάξεων μέσα στην παραγωγή γύρω από την ανασυγκρότηση του συστήματος των μηχανών σε εποχές μαζικής εφαρμογής καινούργιων επιστημονικών γνώσεων η τεχνικών, παράγει και αυτή αποτελέσματα τα όποια τείνουν να μεταβάλουν τον τρόπο αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης; (Τείνουν: οι μετατροπές αυτές δεν πραγματοποιούνται με μηχανικό τρόπο αλλά είναι αντικείμενο της πάλης των τάξεων. Η εργατική τάξη υπερασπίζεται τον υπάρχοντα τρόπο αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης, δηλ. τον υπάρχοντα τύπο οικογένειας και προσωπικών σχέσεων, τον υπάρχοντα τρόπο χειραγώγησης και ρύθμισης της σεξουαλικότητας, τις μορφές της «διασκέδασης» δηλαδή τον τύπο των εμπορευμάτων που καταναλώνει για να Ικανοποιήσει το ιστορικό στοιχείο των αναγκών της, τις συναισθηματικές σχέσεις του «ιδιωτικού χώρου». Όμως, η εργατική τάξη μπορεί να αγωνίζεται και για μετατροπές του τρόπου αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης, οι όποιες να αποτελούν κατάκτηση θέσεων μάχης ευνοϊκών για την επαναστατική πάλη της: συλλογική κατανάλωση, αυτοδιαχείριση κλπ.). Η αυτοματοποίηση της παραγωγής (και με ένα κάπως διαφορετικό τρόπο η οικονομική κρίση) ξαναφέρνει στην επικαιρότητα τα παραπάνω ζητήματα π.χ. η αδυσώπητη ανάγκη της αδιάκοπης λειτουργίας του Σελίδα 3 / 5

4 αυτοματοποιημένου μηχανικού συστήματος, δηλαδή της αδιάκοπης αξιοποίησης του ατομικού κεφαλαίου, επιβάλλει την εργασία σε πολυλειτουργικές ομάδες: 5 ένα από τα αποτελέσματα είναι η διαρκής περιστροφή της εργατικής δύναμης και η αναστάτωση των ωραρίων εργασίας: «Σαράντα μισθωτοί, κυρίως γυναίκες, εκ των οποίων δύο αντιπρόσωποι της CGT αρνούνται στο εργοστάσιο Thomson την εργασία σε ομάδες επειδή αποδιοργανώνει τη ζωή... Σ' αυτή τη λογική της ζωής αντιτίθεται η βιομηχανική λογική». 6 Βιομηχανική λογική: η διεύθυνση της Thomson επικαλείται την ανάγκη γρήγορης απόσβεσης του παγίου κεφαλαίου και την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων. Ξέρουμε ό,τι η γενίκευση της αυτοματοποίησης της παραγωγής απαιτεί και έχει αρχίσει ήδη να επιβάλει κάποιες μετατροπές του εκπαιδευτικού συστήματος που έχουν ένα διπλό στόχο: Κάθε εποχή μετάβασης από τον ένα τύπο μηχανικού συστήματος σε έναν άλλο (π.χ. εκμηχάνιση - αυτοματοποίηση), η παρέμβαση του κεφαλαίου (κρατική η ιδιωτική) αποσκοπεί όχι μόνο στην αλλαγή της αξίας χρήσης της εργατικής δύναμης του ατομικού εργάτη (εκπαίδευση σε καινούργιες τεχνικές), αλλά και στη δυνατότητα ένταξης του στον καινούργιο τύπο ΣΕ (εγχάραξη Ιδεολογίας που να «αντιστοιχεί» στη θέση εργασίας, αριθμός εισερχομένων σε κάθεβαθμίδα και κάθε κλάδο εκπαίδευσης, συμβίβασες μεταξύ τους ειδικεύσεις κλπ.). Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι αν η γενίκευση της αυτοματοποίησης της παραγωγής παράγει αποτελέσματα, εκτός εκπαιδευτικού μηχανισμού, πάνω στην οικογένεια, τα ήθη, την ρύθμιση της σεξουαλικότητας, τις προσωπικές σχέσεις κλπ. Και την απάντηση δεν θα μπορέσουμε να την δώσουμε αν η γενίκευση αυτή δεν προχωρήσει αρκετά, αν τα καινούργια φαινόμενα του «τρόπου ζωής» δεν τραβήξουν την προσοχή μας και το κυριότερο αν δεν κατορθώσουμε να διακρίνουμε μέσα σ' αυτά τα φαινόμενα τα αποτελέσματα της επέκτασης της μισθωτής εργασίας από τα αποτελέσματα της γενίκευσης της αυτοματοποίησης. Τα παραπάνω στοιχεία αν θέλουμε να τα σκεφτούμε με την έννοια του συλλογικού εργάτη, θα δούμε ό,τι: γνωρίζουμε πως ο ΣΕ συγκροτείται κύρια μέσα στην άμεση διαδικασία παραγωγής ως σύστημα θέσεων που καταλαμβάνουν οι φορείς της παραγωγής και από τις όποιες ασκούνται ορισμένες λειτουργίες σε σχέση με τα μέσα παραγωγής. Αλλά όπως είδαμε 7 μέσα στην ίδια διαδικασία συγκροτείται επίσης ο ΣΕ ως συνδυασμός φορέων της παραγωγής (καινούργιες γνώσεις και δεξιότητες, συνεργασίες των άμεσων παραγωγών πέρα από τα όρια που θέτει το κεφάλαιο κλπ.) ο ΣΕ συγκροτείται επίσης και μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα ως δυνατότητα ένταξης του ατομικού εργάτη στο δεδομένο τύπο κοινωνικού συνδυασμού εργασίας. Σ' αυτή τη δυνατότητα συμβάλλουν οι ιδεολογικοί μηχανισμοί του κράτους γενικότερα, με την εγχάραξη στους φορείς της ιδεολογίας που «αντιστοιχεί» στη θέση που καταλαμβάνουν. Γνωρίζουμε επίσης ό,τι η αναπαραγωγή της ατομικής εργατικής δύναμης πραγματοποιείται και μέσα στους Ιδεολογικούς μηχανισμούς του κράτους και μέσα στο «χώρο του ιδιωτικού». Κατά συνέπεια, η ερώτηση που τίθεται είναι αν η οικογένεια, ο «ιδιωτικός χώρος», οι προσωπικές σχέσεις κλπ. συμμετέχουν στη συγκρότηση του ΣΕ, δηλαδή της συλλογικότητάς του ως δυνατότητας ένταξης του ατομικού εργάτη στον κοινωνικό συνδυασμό εργασίας, και γι' αυτό το λόγο σε εποχές ανασυγκρότησης του συστήματος των μηχανών με εφαρμογή καινούργιων επιστημονικών γνώσεων, η οικογένεια, οι προσωπικές σχέσεις, η ρύθμιση της σεξουαλικότητας, η ηθική κλπ. γίνονται αντικείμενο ταξικής πάλης. Αν η απάντηση είναι θετική, τότε θα μπορούμε να καταλάβουμε με καινούργιο τρόπο, τη σύνδεση που μπορεί να υπάρχει ανάμεσα στους αγώνες της εργατικής τάξης μέσα στην παραγωγή και στους αγώνες της ίδιας τάξης η άλλων κοινωνικών ομάδων όξω από την παραγωγή, σε περιόδους αναδιάρθρωσης της παραγωγής όπως η σημερινή, που είναι περίοδος μετάβασης από την εκμηχάνιση στην αυτοματοποίηση της παραγωγής. 1. «Συλλογικός εργάτης η εργάτης μάζα», Θέσεις 3. Σελίδα 4 / 5

5 2. «Αυτοματοποίηση της παραγωγής και συλλογικός εργάτης», Θέσεις A. D. Magaline, Lutte de classe et devalorisation du travail, Maspero. 4. Americanisme et fordisme, Ed. Sociales. 5. «Αυτοματοποίηση της παραγωγής και συλλογικός εργάτης», Θέσεις Le Monde, «Αυτοματοποίηση της παραγωγής και συλλογικός εργάτης», Θέσεις 4. Σελίδα 5 / 5

Κεφάλαιο και κράτος: Από τα Grundrisse στο Κεφάλαιο και πίσω πάλι

Κεφάλαιο και κράτος: Από τα Grundrisse στο Κεφάλαιο και πίσω πάλι Κεφάλαιο και κράτος: Από τα Grundrisse στο Κεφάλαιο και πίσω πάλι Γιώργος Οικονομάκης geconom@central.ntua.gr Μάνια Μαρκάκη maniam@central.ntua.gr Συνεργασία: Φίλιππος Μπούρας Κομβικό-συστατικό στοιχείο

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΥΠΑΝΑΠΤΥΞΗΣ : ανέπτυξε τη θεωρία περί «άνισης ανταλλαγής». Η θεωρία του αποτελεί μέρος μιας πιο λεπτομερούς ερμηνείας της μεταπολεμικής

Διαβάστε περισσότερα

Σημειώσεις Κοινωνιολογίας Κεφάλαιο 1 1

Σημειώσεις Κοινωνιολογίας Κεφάλαιο 1 1 Σημειώσεις Κοινωνιολογίας Κεφάλαιο 1 1 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Γέννηση της κοινωνιολογίας Εφαρμογή της κοινωνιολογικής φαντασίας Θεμελιωτές της κοινωνιολογίας (Κοντ, Μαρξ, Ντυρκέμ, Βέμπερ) Κοινωνιολογικές

Διαβάστε περισσότερα

Η σύγχρονη εργατική τάξη και το κίνημά της (2) Συντάχθηκε απο τον/την ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ Παρασκευή, 11 Σεπτέμβριος :57

Η σύγχρονη εργατική τάξη και το κίνημά της (2) Συντάχθηκε απο τον/την ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ Παρασκευή, 11 Σεπτέμβριος :57 Για την πληρέστερη κατανόηση της μεθοδολογίας, με την οποία γίνεται από το μαρξισμό ο διαχωρισμός της αστικής κοινωνίας στο σύνολό της σε τάξεις, είναι απαραίτητο να αναφέρουμε τον κλασικό ορισμό που έδωσε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ κ. ΦΟΥΤΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ &ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ

ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ κ. ΦΟΥΤΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ &ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ κ. ΦΟΥΤΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑΣ &ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ 1 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Ενότητα 8: Εισαγωγή στην Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Επίκ. Καθηγητής: Νίκος Φωτόπουλος e-mail: nfotopoulos@uowm.gr Τηλ. Επικοινωνίας: 23850-55150

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Συλλογικός εργάτης ή εργάτης μάζα; (Σημειώσεις για μια κριτική του εργατισμού) Ηλίας Ιωακείμογλου

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Συλλογικός εργάτης ή εργάτης μάζα; (Σημειώσεις για μια κριτική του εργατισμού) Ηλίας Ιωακείμογλου Συλλογικός εργάτης ή εργάτης-μάζα (Σημειώσεις για μια κριτική του εργατισμού) του Ηλία Ίωακείμογλου Ο ιταλικός εργατισμός, πολιτικό ρεύμα που πρωτοεμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του '60, αρχίζει

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Συγκρουσιακές Θεωρήσεις Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 5ο (σελ. 128 136) Οι θέσεις του Althusser Οι θέσεις του Gramsci 2 Karl Marx (1818-1883)

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ.

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. 2 ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ (Ι) ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. ΤΙ ΟΝΟΜΑΖΟΥΜΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ; Στο μάθημα «Κοινωνική Θεωρία της Γνώσης (I)» (όπως και στο (ΙΙ) που ακολουθεί) παρουσιάζονται

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Η θέση της «κυκλοφορίας» στην αναπαραγωγή του οικονομικού συστήματος... Γιώργος Σταμάτης

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Η θέση της «κυκλοφορίας» στην αναπαραγωγή του οικονομικού συστήματος... Γιώργος Σταμάτης Η θέση της "κυκλοφορίας" στην αναπαραγωγή του οικονομικού συστήματος και στην παραγωγή υπεραξίας και κέρδουςτου Γιώργου Σταμάτη Είναι ευρέως δεδομένη η άποψη, ότι, κατά τον Μαρξ, ο τομέας της «κυκλοφορίας»,

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Αυτοματοποίηση της παραγωγής και συλλογικός εργάτης Ηλίας Ιωακείμογλου

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Αυτοματοποίηση της παραγωγής και συλλογικός εργάτης Ηλίας Ιωακείμογλου του Ηλία Ίωακείμογλου «Η πάλη των τάξεων δεν διεξάγεται στον αέρα... έχει τις ρίζες της στον τρόπο παραγωγής, δηλαδή στον τρόπο εκμετάλλευσης που χαρακτηρίζει μια ταξική κοινωνία. Πρέπει λοιπόν να παίρνουμε

Διαβάστε περισσότερα

Πέραν της θεωρίας του Piaget. Κ. Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ

Πέραν της θεωρίας του Piaget. Κ. Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ Πέραν της θεωρίας του Piaget Κ. Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ Προσεγγίσεις επεξεργασίας πληροφοριών Siegler, R. (2002) Πώς Σκέφτονται τα Παιδιά. Αθήνα: Gutenberg. Προσεγγίσεις επεξεργασίας πληροφοριών Η γνωστική

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική και Ταξική Ανάλυση. Επιμέλεια: Άννα Κουμανταράκη

Πολιτική και Ταξική Ανάλυση. Επιμέλεια: Άννα Κουμανταράκη Πολιτική και Ταξική Ανάλυση Επιμέλεια: Άννα Κουμανταράκη Τι καταλαβαίνουμε με τον όρο «κοινωνική ανισότητα»; Πλούσιοι και φτωχοί; Προνομιούχοι ή άνθρωποι με ιδιαίτερα χαρίσματα και ταλέντα; Κυρίαρχοι και

Διαβάστε περισσότερα

3.2 Η εμπειρική προσέγγιση της προσφοράς εργασίας - Η επίδραση της ζήτησης επί της προσφοράς εργασίας

3.2 Η εμπειρική προσέγγιση της προσφοράς εργασίας - Η επίδραση της ζήτησης επί της προσφοράς εργασίας 3.2 Η εμπειρική προσέγγιση της προσφοράς εργασίας - Η επίδραση της ζήτησης επί της προσφοράς εργασίας Η νεοκλασική θεωρία της προσφοράς εργασίας που αναπτύξαμε προηγουμένως υποστηρίζει ότι οι επιλογές

Διαβάστε περισσότερα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα Ενότητα 2: Παλαιό Καθεστώς και Διαφωτισμός Σπύρος Μαρκέτος Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

e-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων

e-seminars Αναπτύσσομαι 1 Προσωπική Βελτίωση Seminars & Consulting, Παναγιώτης Γ. Ρεγκούκος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων Εισηγητής Ειδικών Σεμιναρίων e-seminars Πρωτοποριακή Συνεχής Επαγγελματική και Προσωπική Εκπαίδευση Προσωπική Βελτίωση Αναπτύσσομαι 1 e Seminars Copyright Seminars & Consulting Page 1 Περιεχόμενα 1. Γιατί είναι απαραίτητη η ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Βεμπεριανές απόψεις για την Εκπαίδευση Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 12ο (σελ. 274 282) 2 Max Weber (1864 1920) Βεμπεριανές απόψεις για

Διαβάστε περισσότερα

3. Τα αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, τα βιβλία, τα ψυγεία και οι τηλεοράσεις ανήκουν στα:

3. Τα αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, τα βιβλία, τα ψυγεία και οι τηλεοράσεις ανήκουν στα: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 1. Η χρησιµότητα της Πολιτικής Οικονοµίας είναι κυρίως: α) Η δυνατότητα που µας παρέχει να επεµβαίνουµε στο οικονοµικό σύστηµα για να βελτιώνουµε τους όρους ζωής του ανθρώπου

Διαβάστε περισσότερα

Στη συνείδηση όλων μας μένει η πρωτομαγιά των εργατών στο Σικάγο, το1886, που τρία χρόνια αργότερα, το 1889, καθιερώθηκε ως διεθνής εργατική γιορτή.

Στη συνείδηση όλων μας μένει η πρωτομαγιά των εργατών στο Σικάγο, το1886, που τρία χρόνια αργότερα, το 1889, καθιερώθηκε ως διεθνής εργατική γιορτή. Πρωτομαγιά: Από γιορτή εργατών, εορτή τελετών Η βιομηχανική επανάσταση δεν άλλαξε μόνον τον τρόπο παραγωγής και διάθεσης των αγαθών αλλά και δημιούργησε εργασιακές σχέσεις, που έρχονται σε αντίθεση με

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ

ΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΣΑΠΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Σεμινάριο ΕΓΚΥΡΗ ΠΡΑΞΗ & ΣΥΝΟΧΗ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Δίκτυο σχολείων για τη μη-βία

2 ο Σεμινάριο ΕΓΚΥΡΗ ΠΡΑΞΗ & ΣΥΝΟΧΗ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Δίκτυο σχολείων για τη μη-βία 2 ο Σεμινάριο ΕΓΚΥΡΗ ΠΡΑΞΗ & ΣΥΝΟΧΗ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Δίκτυο σχολείων για τη μη-βία Α Μέρος: ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Τα επίπεδα συνείδησης Ύπνος Μισοξύπνιο Αφύπνιση Ελάχιστη εργασία των εξωτερικών αισθήσεων Με εικόνες

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Για τη στρατηγική του αντικαπιταλιστικού κινήματος (Μέρος Β') Ηλίας Ιωακείμογλου

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Για τη στρατηγική του αντικαπιταλιστικού κινήματος (Μέρος Β') Ηλίας Ιωακείμογλου Για τη στρατηγική του αντικαπιταλιστικού κινήματος. Μέρος Β'του Ηλία Ιωακείμογλου 1. Ο νόμος των αδύναμων σημείων Κάθε στρατός, κάθε πολιτικός ή κοινωνικός συνασπισμός δυνάμεων, δηλαδή κάθε μαχόμενος σχηματισμός,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝEΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Κοινωνίες αγροτικού τύπου (παραδοσιακές, στατικές κοινωνίες)

ΓΕΝEΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Κοινωνίες αγροτικού τύπου (παραδοσιακές, στατικές κοινωνίες) ΓΕΝEΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Κοινωνίες αγροτικού τύπου (παραδοσιακές, στατικές κοινωνίες) Αξίες αδιαµφισβήτητες από γενιά σε γενιά Οι σχέσεις καθορισµένες από ήθη και έθιµα Εξωτερική ηθική Κοινωνίες

Διαβάστε περισσότερα

2.2. Η έννοια της Διοίκησης

2.2. Η έννοια της Διοίκησης 2.2. Η έννοια της Διοίκησης 1) Εισαγωγή (ιστορία, ορισμός, παραδείγματα) Η ανάγκη της διοίκησης εμφανίστηκε από τότε που οι άνθρωποι αναγκάστηκαν να σχηματίσουν ομάδες και ήταν απαραίτητη για τον συντονισμό

Διαβάστε περισσότερα

στις οποίες διαμορφώθηκαν οι ιστορικοί και οι πολιτισμικοί όροι για τη δημοκρατική ισότητα: στη δυτική αντίληψη της ανθρώπινης οντότητας, το παιδί

στις οποίες διαμορφώθηκαν οι ιστορικοί και οι πολιτισμικοί όροι για τη δημοκρατική ισότητα: στη δυτική αντίληψη της ανθρώπινης οντότητας, το παιδί 160 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Τα δικαιώματα του παιδιού και οι συνέπειες της αναγνώρισής τους σε διεθνές επίπεδο αντιπροσωπεύουν μια τεράστια αλλαγή των αντιλήψεων και των νοοτροπιών για το παιδί, γεγονός που συνοδεύτηκε

Διαβάστε περισσότερα

Το Έλλειμμα της Διεπιστημονικότητας της Σάσας Λαδά*

Το Έλλειμμα της Διεπιστημονικότητας της Σάσας Λαδά* Το Έλλειμμα της Διεπιστημονικότητας της Σάσας Λαδά* Το έλλειμμα της διεπιστημονικότητας και η μονοεπιστημονική παράδοση του ελληνικού πανεπιστημίου λειτουργούν ως σημαντική τροχοπέδη στην ανάπτυξη των

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Dr. Anthony Montgomery Επίκουρος Καθηγητής Εκπαιδευτικής & Κοινωνικής Πολιτικής antmont@uom.gr Ποιός είναι ο σκοπός του μαθήματος μας? Στο τέλος του σημερινού μαθήματος,

Διαβάστε περισσότερα

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις ΠΡΟΛΟΓΟΣ Οι δυσκολίες μάθησης των παιδιών συνεχίζουν να απασχολούν όλους όσοι ασχολούνται με την ανάπτυξη των παιδιών και με την εκπαίδευση. Τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι, μέσα στην τάξη τους, βρίσκονται

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρία&Μεθοδολογία των Κοιν.Επιστημών. Εβδομάδα 1

Θεωρία&Μεθοδολογία των Κοιν.Επιστημών. Εβδομάδα 1 Θεωρία&Μεθοδολογία των Κοιν.Επιστημών Εβδομάδα 1 elasideri@gmail.com Ορισμός Τρόπος οργάνωσης της γνώσης Τι είναι η επιστήμη Κριτήρια Συστηματικότητα Τεκμηρίωση Αμφισβήτηση Ηθική Πώς γνωρίζουμε τον κόσμο

Διαβάστε περισσότερα

Θεμελιώδεις Αρχές Επιστήμης και Μέθοδοι Έρευνας

Θεμελιώδεις Αρχές Επιστήμης και Μέθοδοι Έρευνας Θεμελιώδεις Αρχές Επιστήμης και Μέθοδοι Έρευνας Dr. Anthony Montgomery Επίκουρος Καθηγητής Εκπαιδευτικής & Κοινωνικής Πολιτικής antmont@uom.gr Θεμελιώδεις Αρχές Επιστήμης και Μέθοδοι Έρευνας Αυτό το μάθημα

Διαβάστε περισσότερα

Δεοντολογία Επαγγέλματος Ηθική και Υπολογιστές

Δεοντολογία Επαγγέλματος Ηθική και Υπολογιστές Δεοντολογία Επαγγέλματος Ηθική και Υπολογιστές ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΠΑΛΑΙΓΕΩΡΓΙΟΥ Γ. Ηθική Φορτισμένος και πολυσήμαντος όρος Εικόνα μιας «βαθύτερης εσωστρεφούς πραγματικότητας»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ 1ο ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Οργάνωση Εργασία - Τεχνολογία. Εισαγωγή του συγγραφέα... 21

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ 1ο ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Οργάνωση Εργασία - Τεχνολογία. Εισαγωγή του συγγραφέα... 21 Βιομηχανική Κοινωνιολογία και Βιομηχανικές Σχέσεις 9 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ 1ο ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Οργάνωση Εργασία - Τεχνολογία Πρόλογος Καθηγητή Βασίλη Φίλια... 17 Εισαγωγή του συγγραφέα... 21 1. Η

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2011-2012 ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2011-2012 ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ) ΕΠΙ ΧΕΙΡ Η ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2011-2012 ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ) ΜΑΤΙ ΚΟ ΤΗ ΤΑ Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράµµατος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρία Χωρικού Σχεδιασμού. 4 ο Μάθημα Χωροθέτηση οικονομικών δραστηριοτήτων

Θεωρία Χωρικού Σχεδιασμού. 4 ο Μάθημα Χωροθέτηση οικονομικών δραστηριοτήτων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διδακτική ομάδα: Ελένη Ανδρικοπούλου, Γρηγόρης Καυκαλάς 4 ο Μάθημα Χωροθέτηση οικονομικών δραστηριοτήτων Εισήγηση: Γρηγόρης Καυκαλάς Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

[Υπόδειξη: Τα αγαθά που χάνουν την υλική τους υπόσταση και τις ιδιότητες τους μετά την πρώτη χρήση τους ονομάζονται καταναλωτά.]

[Υπόδειξη: Τα αγαθά που χάνουν την υλική τους υπόσταση και τις ιδιότητες τους μετά την πρώτη χρήση τους ονομάζονται καταναλωτά.] ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1 η Ομάδα: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. Η χρησιμότητα της Πολιτικής Οικονομίας είναι κυρίως: α) Η δυνατότητα που μας παρέχει να επεμβαίνουμε στο οικονομικό σύστημα για να βελτιώνουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΛΛΑΓΩΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ (αναφορικά µε την κατηγορία, τον κωδικό, τον τίτλο, το επίπεδο

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΛΛΑΓΩΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ (αναφορικά µε την κατηγορία, τον κωδικό, τον τίτλο, το επίπεδο ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΛΛΑΓΩΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2008-2009 (αναφορικά µε την κατηγορία, τον κωδικό, τον τίτλο, το επίπεδο συνθετότητας και το εξάµηνο διδασκαλίας του κάθε µαθήµατος)

Διαβάστε περισσότερα

7. Η θεωρία του ωφελιµ ισµ ού

7. Η θεωρία του ωφελιµ ισµ ού 7. Η θεωρία του ωφελιµ ισµ ού Α1. Ερωτήσεις γνώσης - κατανόησης 1. Ποιοι είναι οι κύριοι εκπρόσωποι της θεωρίας του ωφελιµισµού και µε βάση ποιο κριτήριο θα πρέπει, κατ αυτούς, να αξιολογούνται οι πράξεις

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ β. φιλιας, μ. κουρουκλη γ. ρουσσης, κ. κασιματη λ. μουσουρου, α. παπαριζος ε. χατζηκωνσταντη μ. πετρονωτη, γ. βαρσος φ. τσαλικογλου-κωστοπουλου ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ. 1.Στόχοι της εργασίας. 2. Λέξεις-κλειδιά ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΠΟ42

ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ. 1.Στόχοι της εργασίας. 2. Λέξεις-κλειδιά ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΠΟ42 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΠΟ42 2 Η ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 2012-2013 ΘΕΜΑ: «Να συγκρίνετε τις απόψεις του Βέμπερ με αυτές του Μάρξ σχετικά με την ηθική της

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ. Γενικά στοιχεία Περιεχόµενα Οδηγός για µελέτη

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ. Γενικά στοιχεία Περιεχόµενα Οδηγός για µελέτη ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ Γενικά στοιχεία Περιεχόµενα Οδηγός για µελέτη Το παρόν ηλεκτρονικό εγχειρίδιο έχει ως στόχο του να παρακολουθήσει τις πολύπλοκες σχέσεις που συνδέουν τον

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Ενότητα 2: Κοινωνιολογία - πολιτισμός - κουλτούρα. Επίκ. Καθηγητής: Νίκος Φωτόπουλος e-mail: nfotopoulos@uowm.gr Τηλ. Επικοινωνίας: 23850-55150

Διαβάστε περισσότερα

Τρίτη (Κοµµουνιστική) ιεθνής εύτερο Συνέδριο 1920. ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ Κοµµουνιστική Αποχική Φράξια του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόµµατος

Τρίτη (Κοµµουνιστική) ιεθνής εύτερο Συνέδριο 1920. ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ Κοµµουνιστική Αποχική Φράξια του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόµµατος Τρίτη (Κοµµουνιστική) ιεθνής εύτερο Συνέδριο 1920 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ Κοµµουνιστική Αποχική Φράξια του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόµµατος 1. Ο κοινοβουλευτισµός είναι η µορφή πολιτικής εκπροσώπησης

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Ε π α ν α λ η π τ ι κ ά θ έ μ α τ α Χριστουγέννων Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις Σωστές ή Λάθος 1. Το θεσμικό πλαίσιο σύμφωνα με το οποίο λειτουργεί

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΧΤΕΛΙΔΗΣ, ΥΒΟΝ ΚΟΣΜΑ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΧΤΕΛΙΔΗΣ, ΥΒΟΝ ΚΟΣΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παιδική ηλικία είναι ένα ζήτημα για το οποίο η κοινωνιολογία έχει δείξει μεγάλο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 έως σήμερα βρίσκεται υπό εξέλιξη ένα πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ. Α. ΚΕΙΜΕΝΟ 1 [Αυτομόρφωση]

ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ. Α. ΚΕΙΜΕΝΟ 1 [Αυτομόρφωση] Γιάννης Ι. Πασσάς, MEd Εκπαιδευτήρια «Νέα Παιδεία» 16 Ιουνίου 2018 12.03. ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ Α. ΚΕΙΜΕΝΟ 1 [Αυτομόρφωση] Με τον όρο αυτομόρφωση περιγραφούμε μία σύνθετη εκπαιδευτική διαδικασία της οποίας θεμελιώδης

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Αξίες και τιμές παραγωγής. Η σχέση μεταξύ του 1ου και του 3ου τόμου του «Κεφαλαίου» Γιώργος Σταμάτης

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Αξίες και τιμές παραγωγής. Η σχέση μεταξύ του 1ου και του 3ου τόμου του «Κεφαλαίου» Γιώργος Σταμάτης Άξιες και τιμές παραγωγής: Η σχέση μεταξύ του 1ου και του 3ου τόμου του «Κεφαλαίου» του Γιώργου Σταμάτη 1. Εισαγωγή Σκοπός μας δεν είναι να δείξουμε απλώς, ότι μεταξύ του 1ου και του 3ου τόμου του «Κεφαλαίου»

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΣΩ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΩΝ όπως Οι µορφές οργάνωσης της εργασίας Έννοιες των επαγγελµάτων Οι βιοµηχανικές ή εργασιακές σχέσεις Η εργασιακή διαδικα

ΜΕΣΩ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΩΝ όπως Οι µορφές οργάνωσης της εργασίας Έννοιες των επαγγελµάτων Οι βιοµηχανικές ή εργασιακές σχέσεις Η εργασιακή διαδικα Α. Η ΕΡΓΑΣΙΑ 1. Εννοιολογικές διευκρινήσεις «Το επάγγελµα εκφράζει µε απόλυτη κυριολεξία την τη θεµελιακή και υποχρεωτική κοινωνική σηµατοδότηση του ατόµου, την ταυτότητά του.» Από την εργασία στην απασχόληση

Διαβάστε περισσότερα

Δημιουργία Τμήματος στη Θεσσαλονίκη του Τομέα Ανάπτυξης Γυναικών Μάνατζερ Επιχειρηματιών της ΕΕΔΕ Τμήμα Μακεδονίας

Δημιουργία Τμήματος στη Θεσσαλονίκη του Τομέα Ανάπτυξης Γυναικών Μάνατζερ Επιχειρηματιών της ΕΕΔΕ Τμήμα Μακεδονίας Δημιουργία Τμήματος στη Θεσσαλονίκη του Τομέα Ανάπτυξης Γυναικών Μάνατζερ Επιχειρηματιών της ΕΕΔΕ Τμήμα Μακεδονίας Με πολύ μεγάλη επιτυχία και με επίσημη προσκεκλημένη τη Γενική Πρόξενο των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα Ενότητα 1: Εισαγωγή στην ιστορία των πολιτικών ιδεολογιών Σπύρος Μαρκέτος

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 9. Έλεγχοι υποθέσεων

Κεφάλαιο 9. Έλεγχοι υποθέσεων Κεφάλαιο 9 Έλεγχοι υποθέσεων 9.1 Εισαγωγή Όταν παίρνουμε ένα ή περισσότερα τυχαία δείγμα από κανονικούς πληθυσμούς έχουμε τη δυνατότητα να υπολογίζουμε στατιστικά, όπως μέσους όρους, δειγματικές διασπορές

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Αντισταθμιστικές επιδράσεις στην απασχόληση από την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών Δημήτρης Κατσορίδας

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Αντισταθμιστικές επιδράσεις στην απασχόληση από την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών Δημήτρης Κατσορίδας . (H θεωρια της αντισταθμισης)του Δημήτρη Κατσορίδα Πολλοί οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η εκτόπιση εργασίας από την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στην παραγωγή, αναπτύσσει ταυτόχρονα μια σειρά αντισταθμιστικών

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ. Αγροτική Πολιτική 8 ου Εξαμήνου ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ. Αγροτική Πολιτική 8 ου Εξαμήνου ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Αγροτική Πολιτική 8 ου Εξαμήνου Η χρησιμότητα του μαθήματος Η κατανόηση του «σκηνικού» πίσω από τη διαμόρφωση της

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση Πολιτικού Λόγου

Ανάλυση Πολιτικού Λόγου ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 9η: Ο λόγος της Πολιτικής Οικολογίας 2 Γιάννης Σταυρακάκης, Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαίδευση Ενηλίκων: Εμπειρίες και Δράσεις ΑΘΗΝΑ, Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2015

Εκπαίδευση Ενηλίκων: Εμπειρίες και Δράσεις ΑΘΗΝΑ, Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2015 Εκπαίδευση Ενηλίκων: Εμπειρίες και Δράσεις ΑΘΗΝΑ, Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2015 Μάθηση και γνώση: μια συνεχής και καθοριστική αλληλοεπίδραση Αντώνης Λιοναράκης Στην παρουσίαση που θα ακολουθήσει θα μιλήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΙΑ ΔΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ

ΘΕΩΡΙΑ ΔΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ΔΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ Βασική υπόθεση: Διαφορετική παραγωγική διάρθρωση Ειδίκευση Περιφερειών Αρχή Συγκριτικού Πλεονεκτήματος Η κάθε Περιφέρεια ειδικεύεται σε προϊόντα και υπηρεσίες που παράγει

Διαβάστε περισσότερα

Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα

Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΑΘΛΗΤΕΣ & ΑΘΛΗΤΡΙΕΣ: ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα ΕΠΕΑΕΚ: ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΑΞΗ: Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ώρες ΒΑΘΜΟΣ:... ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ:... ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗ:... ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:...ΤΜΗΜΑ:... ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ

ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 2015 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΓΡΙΒΑ ΕΛΕΝΗ 5/2/2015 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αυτό το portfolio φτιάχτηκε

Διαβάστε περισσότερα

(γ) Τις μορφές στρατηγικής αλληλεπίδρασης που αναπτύσσονται

(γ) Τις μορφές στρατηγικής αλληλεπίδρασης που αναπτύσσονται Βασικές Έννοιες Οικονομικών των Επιχειρήσεων - Τα οικονομικά των επιχειρήσεων μελετούν: (α) Τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνουν τις αποφάσεις τους οι επιχειρήσεις. (β) Τις μορφές στρατηγικής αλληλεπίδρασης

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Κοινωνιολογία

Αγροτική Κοινωνιολογία Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 9: Οικογενειακή Γεωργία: η ελληνική περίπτωση 1/2 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος εδώ είναι

Διαβάστε περισσότερα

Η Επιστήµη της Κοινωνιολογίας

Η Επιστήµη της Κοινωνιολογίας ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Η Επιστήµη της Κοινωνιολογίας 1. Ορισµός και αντικείµενο της Κοινωνιολογίας 1.1. Κοινωνιολογία και κοινωνία Ερωτήσεις του τύπου «σωστό λάθος» Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις ως Σωστές ή Λανθασµένες,

Διαβάστε περισσότερα

Ακαδημαϊκός Λόγος Εισαγωγή

Ακαδημαϊκός Λόγος Εισαγωγή - Σε αυτήν την εργασία/διατριβή θα αναλύσω/εξετάσω/διερευνήσω/αξιολογήσω... Γενική εισαγωγή για μια εργασία/διατριβή Σε αυτήν την εργασία/διατριβή θα αναλύσω/εξετάσω/διερευνήσω/αξιολογήσω... Για να απαντήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 23

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 23 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Πρόλογος...21 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 23 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Εισαγωγικές Έννοιες... 25 1.1 Η Οικονομική Επιστήμη και οι Σχολές Οικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ Τ.Ε.Φ.Α.Α.

ΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ Τ.Ε.Φ.Α.Α. ΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ Τ.Ε.Φ.Α.Α. Η δυνατότητα για εργασιακή απασχόληση αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους δείκτες κοινωνικής καταξίωσης και αποδοχής του ατόμου από το κοινωνικό

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Οικιακή εργασία και πραγματικό ωρομίσθιο των εργαζομένων Γιώργος Σταμάτης

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Οικιακή εργασία και πραγματικό ωρομίσθιο των εργαζομένων Γιώργος Σταμάτης του Γιώργου Σταμάτη Θα ασχοληθούμε στα ακόλουθα με τη σχέση μεταξύ οικιακής εργασίας και πραγματικού ωρομισθίου των μισθωτών εργαζομένων και θα δείξουμε ότι, όσο αυξάνεται το ποσοστό της οικιακής εργασίας,

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 3ο (σελ. 67-79) 2 Talcott

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΡΦΕΣ ΕΜΦΑΝΣΗΣ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ-ΔΙΑΥΛΩΝ. Βιβλίο-Δίαυλος 1: Η ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

ΜΟΡΦΕΣ ΕΜΦΑΝΣΗΣ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ-ΔΙΑΥΛΩΝ. Βιβλίο-Δίαυλος 1: Η ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΜΟΡΦΕΣ ΕΜΦΑΝΣΗΣ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ-ΔΙΑΥΛΩΝ Βιβλίο-Δίαυλος 1: Η ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ Ι. Συνοπτική παρουσίαση του Βιβλίου-Διαύλου Η Ψυχική Υγεία: Η Ψυχική Υγεία εγγυάται τη συνοχή ομοειδών ιδιοτήτων και χαρακτηριστικών

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 13 - Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης

Ενότητα 13 - Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης Ενότητα 13 - Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης Ιστορία Γ Γυμνασίου Απεικόνιση των γεγονότων στην Haymarket Square Σικάγο - Μάιος 1886 Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία Προέδρου ΓΣΕΒΕΕ. κ. Γιώργου Καββαθά. σε εκδήλωση του Econimist με θέμα:

Ομιλία Προέδρου ΓΣΕΒΕΕ. κ. Γιώργου Καββαθά. σε εκδήλωση του Econimist με θέμα: Ομιλία Προέδρου ΓΣΕΒΕΕ κ. Γιώργου Καββαθά σε εκδήλωση του Econimist με θέμα: «ΜμΕ: Απειλούμενες από την 4 η Βιομηχανική Επανάσταση» Αθήνα Ξεν. Intercontinental, 30 Νοεμβρίου 2018 1 Κυρίες και Κύριοι, Αφού

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΩΡΗ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (Π.Ε.Σ.) ΠΡΑΓΑ 25-29/1/2016

ΠΡΟΩΡΗ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (Π.Ε.Σ.) ΠΡΑΓΑ 25-29/1/2016 ΠΡΟΩΡΗ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (Π.Ε.Σ.) ΠΡΑΓΑ 25-29/1/2016 ΣΚΟΠΟΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ Βασικός σκοπός ήταν η απόκτηση νέων και εμβάθυνση ήδη γνωστών τεχνικών για την πρόληψη της μαθητικής διαρροής.

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην κοινωνική έρευνα. Earl Babbie. Κεφάλαιο 2. Έρευνα και θεωρία 2-1

Εισαγωγή στην κοινωνική έρευνα. Earl Babbie. Κεφάλαιο 2. Έρευνα και θεωρία 2-1 Εισαγωγή στην κοινωνική έρευνα Earl Babbie Κεφάλαιο 2 Έρευνα και θεωρία 2-1 Σύνοψη κεφαλαίου Μερικά παραδείγματα της κοινωνικής επιστήμης Επιστροφή σε δύο συστήματα λογικής Παραγωγική συγκρότηση θεωρίας

Διαβάστε περισσότερα

Co-funded by the European Union Quest. Quest

Co-funded by the European Union Quest. Quest 1 Καλωσορίσατε στο παιχνίδι "Δώσε το στον επόμενο!" Co-funded by the European Union Ένα εργαλείο για να σας βοηθήσει να γνωρίσετε μια δικαιοσύνη φιλική προς το παιδί Παίκτες Ηλικία 14-18 4-6 2 Χρονών Βάλτε

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 4 η : Εισαγωγή στην έννοια και στην πρακτική της Επιχειρηματικότητας (Γ )

Ενότητα 4 η : Εισαγωγή στην έννοια και στην πρακτική της Επιχειρηματικότητας (Γ ) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (Τ.Ε.Ι.) ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Ενότητα 4 η : Εισαγωγή στην έννοια και στην πρακτική της Επιχειρηματικότητας (Γ ) Διδάσκουσα: Ελένη

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Ι. ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ; Η πορεία που πρέπει να ακολουθηθεί για την πραγματοποίηση των αντικειμενικών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (1) ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ Κοινωνικών Επιστημών ΤΜΗΜΑ Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛ201 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 1 ο ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΘΕΩΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

23/2/2014 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

23/2/2014 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Οικονομική Επιστήμη Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Γιατί δημιουργήθηκε η οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΣΧΟΛΗ Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ω Ν Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ω Ν Τ Ο Μ Ε Α Σ Π Ο Λ Ε Ο Δ Ο Μ Ι Α Σ Κ Α Ι Χ Ω Ρ Ο Τ Α Ξ Ι Α Σ Πατησίων 42, 10682 Αθήνα τηλ. 30(1) 772 3818

Διαβάστε περισσότερα

Η Θεωρία των Διεθνών Μετακινήσεων Εργατικού Δυναμικού

Η Θεωρία των Διεθνών Μετακινήσεων Εργατικού Δυναμικού Η Θεωρία των Διεθνών Μετακινήσεων Εργατικού Δυναμικού Περιεχόμενα Κεφαλαίου Α. Θεωρητική Προσέγγιση των Αιτίων των Μετακινήσεων Εργατικού Δυναμικού Η Κλασική Οικονομική Σκέψη και η Μετανάστευση Η Μαρξιστική

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές

Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Σκοποί ενότητας Να συζητηθούν βασικές παιδαγωγικές αρχές της προσχολικής εκπαίδευσης Να προβληματιστούμε για τους τρόπους με τους οποίους μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική Εννοιών τη Φυσικής για την Προσχολική Ηλικία

Διδακτική Εννοιών τη Φυσικής για την Προσχολική Ηλικία Διδακτική Εννοιών τη Φυσικής για την Προσχολική Ηλικία Ενότητα 11η: Διδακτικές στρατηγικές βασισμένες στη θεωρία του Piaget Κώστας Ραβάνης Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών Τμήμα Επιστημών της

Διαβάστε περισσότερα

ENA, Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών Ζαλοκώστα 8, 2ος όροφος T enainstitute.org

ENA, Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών Ζαλοκώστα 8, 2ος όροφος T enainstitute.org Ιδρυτική Διακήρυξη 1. 2. 3. Το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών - ΕΝΑ ενεργοποιείται σε μια κρίσιμη για την Ελλάδα περίοδο. Σε μια περίοδο κατά την οποία οι κοινωνικοί και πολιτικοί θεσμοί λειτουργούν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Γ ΕΞΑΜΗΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Ι ΜΑΘΗΜΑ 3 ο

ΔΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Γ ΕΞΑΜΗΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Ι ΜΑΘΗΜΑ 3 ο ΔΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Γ ΕΞΑΜΗΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Ι ΜΑΘΗΜΑ 3 ο 1. Έννοιες κόστους, εξόδου, δαπάνης, εσόδου Κόστος Όπως έχουμε ήδη αναφέρει για την παραγωγή αγαθών

Διαβάστε περισσότερα

Το μέλλον της εργασίας

Το μέλλον της εργασίας Κείμενο Το μέλλον της εργασίας - 16382 Η επανάσταση της πληροφορικής και της υψηλής τεχνολογίας, που διαδέχτηκε τη βιομηχανική επανάσταση, επέφερε ρηξικέλευθες I αλλαγές στο είδος και στη σύνθεση των επαγγελμάτων.

Διαβάστε περισσότερα

1)Στην αρχαιότητα δεν υπήρχε διάκριση των κοινωνικών επιστημών από τη φιλοσοφία. Σ Λ

1)Στην αρχαιότητα δεν υπήρχε διάκριση των κοινωνικών επιστημών από τη φιλοσοφία. Σ Λ 1.2.1 1)α)Σε ποιους, ας τους πούμε κλάδους, διαιρούσε ο Αριστοτέλης τη Φιλοσοφία (6 μονάδες); β)ποιο ήταν το περιεχόμενο κάθε κλάδου από αυτούς; β)ποιος από αυτούς ασχολούνταν, έστω και έμμεσα, με την

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Κοινωνιολογία

Αγροτική Κοινωνιολογία Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 1: Θεωρητική συγκρότηση της Αγροτικής Κοινωνιολογίας 1/3 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος

Διαβάστε περισσότερα

Περί της έννοιας της άρνησης στη διαλεκτική*

Περί της έννοιας της άρνησης στη διαλεκτική* 2 Περί της έννοιας της άρνησης στη διαλεκτική* Πιστεύω, σ αυτό είμαστε όλοι σύμφωνοι, ότι ο προσδιορισμός του περιεχομένου της παρούσης ιστορικής περιόδου και, ειδικά, η ανάπτυξη του ύστερου καπιταλισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΛΥΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΛΥΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Α ΚΕΙΜΕΝΟ 1) Διαβάζοντας το κείμενο, αντιλαμβανόμαστε ότι το φαινόμενο του ρατσισμού, έχει αρκετές συνέπειες και για εκείνον που το υποστηρίζει και

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 Η ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 Η ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 Η ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ Η ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ Βασικές έννοιες που προσδιορίζουν τα εθνικά μακροοικονομικά μεγέθη Από

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτική Κοινωνιολογία

Αγροτική Κοινωνιολογία Αγροτική Κοινωνιολογία Θεματική ενότητα 1: Θεωρητική συγκρότηση της Αγροτικής Κοινωνιολογίας 1/3 Όνομα καθηγητή: Χαράλαμπος Κασίμης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης Εκπαιδευτικοί στόχοι Στόχος

Διαβάστε περισσότερα

Διαβάζουμε βιβλία και περιοδικά, που έχουν χρησιμότητα για τις πληροφορίες που μας δίνουν. Τα διαβάζουμε για να μαθαίνουμε τι ειπώθηκε, τι συνέβη,

Διαβάζουμε βιβλία και περιοδικά, που έχουν χρησιμότητα για τις πληροφορίες που μας δίνουν. Τα διαβάζουμε για να μαθαίνουμε τι ειπώθηκε, τι συνέβη, ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΕΙΜΕΝΟ: Ερχομαι στο πιο δύσκολο πρόβλημα. Τι πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ Ο ρόλος της Δια βίου Μάθησης στην καταπολέμηση των εκπαιδευτικών και κοινωνικών ανισοτήτων. Τοζήτηματωνκοινωνικώνανισοτήτωνστηνεκπαίδευσηαποτελείένα

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Ενότητα 8: Η Σχολή της Φρανκφούρτης και η Κριτική Θεωρία Επίκ. Καθηγητής: Νίκος Φωτόπουλος e-mail: nfotopoulos@uowm.gr Τηλ. Επικοινωνίας: 23850-55150

Διαβάστε περισσότερα

Α1. Δίνεται ενδεικτική προεργασία πύκνωσης του κειμένου Θεματικό κέντρο: Οι αξίες που προσδιορίζουν τη Δημοκρατία

Α1. Δίνεται ενδεικτική προεργασία πύκνωσης του κειμένου Θεματικό κέντρο: Οι αξίες που προσδιορίζουν τη Δημοκρατία ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Α1. Δίνεται ενδεικτική προεργασία πύκνωσης του κειμένου Θεματικό κέντρο: Οι αξίες που προσδιορίζουν τη Δημοκρατία Παράγραφος

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικός µετασχηµατισµός:...

Κοινωνικός µετασχηµατισµός:... ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓ ΟΟ Κοινωνικός Μετασχηµατισµός 1. Ο κοινωνικός µετασχηµατισµός 1.1. Γενικά Ερωτήσεις σύντοµης απάντησης Να προσδιορίσετε µε συντοµία το περιεχόµενο των παρακάτω όρων. Κοινωνικός σχηµατισµός:......

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ. ΈΈρευνα και Θεωρία. Καθηγητής Α. Καρασαββόγλου Επίκουρος Καθηγητής Π. Δελιάς

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ. ΈΈρευνα και Θεωρία. Καθηγητής Α. Καρασαββόγλου Επίκουρος Καθηγητής Π. Δελιάς ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΈΈρευνα και Θεωρία Καθηγητής Α. Καρασαββόγλου Επίκουρος Καθηγητής Π. Δελιάς ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: ΟΡΙΣΜΟΣ Παράδειγμα (paradigm): Μοντέλο ή πλαίσιο παρατήρησης και κατανόησης, το οποίο διαμορφώνει

Διαβάστε περισσότερα

Ηέκδοση, για πρώτη φορά στα ελληνικά, του έργου του

Ηέκδοση, για πρώτη φορά στα ελληνικά, του έργου του Περί του πολίτη Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Συγγραφέας : Hobbes Thomas Μεταφραστής : Βαβούρας Ηλίας ISBN: 9789604632732 Τιμή: 15,98 Σελίδες: 416 Διαστάσεις:

Διαβάστε περισσότερα

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ALVARO PEREIRA DIRECTOR OF COUNTRY STUDIES, ECONOMICS DEPARTMENT, OECD

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ALVARO PEREIRA DIRECTOR OF COUNTRY STUDIES, ECONOMICS DEPARTMENT, OECD THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ALVARO PEREIRA DIRECTOR OF COUNTRY STUDIES, ECONOMICS DEPARTMENT, OECD TO THE 20 th ROUNDTABLE WITH THE GOVERNMENT OF GREECE EUROPE: SHAKEN AND STIRRED? GREECE: A SKILFUL ACORBAT?

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Αγροτικής Ανάπτυξης

Κοινωνιολογία της Αγροτικής Ανάπτυξης Κοινωνιολογία της Αγροτικής Ανάπτυξης ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη και Διαχείριση του Αγροτικού Χώρου» Ενότητα 4: Κοινωνικές Τάξεις & Κοινωνικές Ανισότητες στην Ύπαιθρο (1/2) 2ΔΩ

Διαβάστε περισσότερα