Του Δ.Δ. Αγραπιδιάς του Δήμου Αμυνταίου

Transcript

1 ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΘΕΡΜΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΚΑΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΙΚΡΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΤΗΛΕΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΒΙΟΜΑΖΑ Του Δ.Δ. Αγραπιδιάς του Δήμου Αμυνταίου Σε συνεργασία με το Διατμηματικό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών με τίτλο: «Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και Διαχείριση Ενέργειας σε Κτίρια» Επιβλέπων Καθηγητής: Τσιαμήτρος Δημήτριος Κοζάνη 2016

2 1.1 Τηλεθέρμανση γενικά. Τηλεθέρμανση (district heating) είναι η θέρμανση των κτιρίων μιας πόλης ή ενός τμήματος μιας πόλης από κεντρικό σύστημα θέρμανσης και όχι από ατομικό. Το ζεστό νερό το οποίο παρέχει την απαραίτητη θερμότητα για τη θέρμανση του χωριού ή του οικισμού μεταφέρεται μέσω ειδικών μονωμένων αγωγών. Μέσω της καύσης γαιανθράκων (λιγνιτών), αερίου, πετρελαίου ή βιομάζας στον λέβητα της εγκατάστασης, μεγάλα ποσά θερμότητας μεταφέρονται στο νερό της εγκατάστασης μετατρέποντας το σε ατμό υψηλής πίεσης και θερμοκρασίας. Ο ατμός, λοιπόν, που χρησιμοποιείται για την θέρμανση του νερού μίας περιοχής απομαστεύεται είτε από το τέλος της διαδικασίας του κύκλου νερού της εγκατάστασης είτε ενδιάμεσα από κάποια βαθμίδα στροβίλου (αν υπάρχει εγκατάσταση συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας Σ.Η.Θ). Σήμερα υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για μονάδες τηλεθέρμανσης με βιομάζα. Ο ατμός, που απομαστεύεται για αυτή την διαδικασία έχει μια θερμοκρασία C C. Στην συνέχεια οδηγείται σε έναν κεντρικό εναλλάκτη, όπου πραγματοποιείται η συναλλαγή θερμότητας μεταξύ του ατμού και του νερού πόλης (που φυσικά οδεύει σε ξεχωριστό δίκτυο αγωγών). Ο ατμός της απομάστευσης επιστρέφει στο εργοστάσιο σε υγρή μορφή θερμοκρασίας 20 0 C-60 0 C. Εικόνα 1. Γραφική απεικόνιση τηλεθέρμανσης. 2

3 1.2 Χαρακτηριστικά θέρμανσης οικισμού. Στα πλαίσια διερεύνησης κατασκευής συστήματος τηλεθέρμανσης μικρής κλίμακας με καύσιμο βιομάζα του οικισμού Αγραπιδιά πραγματοποιήθηκε επί τόπου επίσκεψη στον οικισμό τον Ιούνιο Προέκυψε σχετική έκθεση που αναρτήθηκε στον ιστότοπο του έργου BIOFOSS ( Στις επόμενες παραγράφους παρουσιάζονται τα συλλεχθέντα στοιχεία λειτουργίας θέρμανσης όσων εμφανίζονται ως δυνητικοί καταναλωτές συστήματος τηλεθέρμανσης μικρής κλίμακας. Τα στοιχεία αφορούν σε χαρακτηριστικά του κελύφους των κτιρίων, του συστήματος θέρμανσης και καταναλώσεις θερμικής ενέργειας, ώστε να γίνει μία αρχική εκτίμηση σε επίπεδο πρότασης, του φυσικού και οικονομικού μεγέθους του έργου. Για τις εκτιμήσεις των μεγεθών χρησιμοποιήθηκαν ενεργειακοί και οικονομικοί δείκτες από τη λειτουργία των συστημάτων τηλεθέρμανσης της ευρύτερης περιοχής της Δυτικής Μακεδονίας. Εικόνα 2. Στιγμιότυπο από την επίσκεψη στον οικισμό Αγραπιδιά. Εικόνα 3. Κάτοψη του οικισμού Αγραπιδιά. 3

4 Όπως φαίνεται και από τα παρακάτω διαγράμματα, οι κατοικίες που κατοικούνται τη χειμερινή περίοδο είναι 28. Οι περισσότερες είναι χτισμένες με πέτρα ως κύριο δομικό υλικό και περίοδο κατασκευής πριν το Όλες είναι μονοκατοικίες με μέγιστο αριθμό ενοίκων 2. Η κυριότερη μέθοδος θέρμανσης είναι η ξυλόσομπα και οι ξυλολέβητες. Μετά το 1980 Μεταξύ 1960 και Εικόνα 4: Χρονολογίες κατασκευής κατοικιών Αριθμός κατοικιών Κλιματιστικό Ξυλοσομπα με μικρή συμμετοχή πετρελαίου Ενεργειακή σόμπα Ξυλολέβητες Ξυλόσομπες Εικόνα 5: Μέθοδοι θέρμανσης ανά κατοικία. 4

5 Έκταση θερμαινόμενων χώρων (σε m 2 ) Κλιματιστικό Ξυλοσομπα με μικρή συμμετοχή πετρελαίου Ενεργειακή σόμπα Ξυλολέβητες Ξυλόσομπες Εικόνα 6: Μέθοδος θέρμανσης ανά έκταση Η συνολική έκταση θερμαινόμενων χώρων είναι περίπου 2100 m 2. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συλλέχθηκαν από τους κατοίκους, η ετήσια κατανάλωση καυσόξυλων ανέρχεται σε 450 τόνους. Από αυτούς, οι 240 τόνοι περίπου προέρχονται από τα δικαιώματα καυσοξύλου του οικισμού που προμηθεύονται οι κάτοικοι στην τιμή των 50 /tn (άκοπα) από τον τοπικό συνεταιρισμό. Οι υπόλοιποι προέρχονται από τα καυσόξυλα του εμπορίου. Κανείς δεν προμηθεύεται pellet, καθώς το θεωρούν ασύμφορο συγκριτικά με το καυσόξυλο, τόσο στην εγκατάσταση όσο και στο κόστος του καυσίμου. 1.3 Ενεργειακή αξιολόγηση κτιρίων και εκτίμηση θερμικών αναγκών οικισμού. Οικισμός ΘΕΡΜΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΟΙΚΙΣΜΟΥ Αγραπιδίες Κατηγορία Κτιρίων Κ Α Κ Β Κ Γ Σύνολο Κτίρια m 2 ΜΚ Β (75m 2 ανά κτίριο) kcal/hm KWh/m

6 Επεξήγησεις: 1) ΜΚ Β Κτίρια των οικισμών με υψόμετρο κάνω από 850 μέτρα. 2) Κ Α Κτίρια με κύριο δομικό υλικό την πέτρα που έχουν χτιστεί πριν το ) Κ Β Κτίρια με οπλισμένο σκυρόδεμα και οπτοπλινθοδομή πριν το 1980 (χωρίς μόνωση). 4) Κ Γ Κτίρια με οπλισμένο σκυρόδεμα και οπτοπλινθοδομή μετά το 1980 (με μόνωση). Το υψόμετρο του οικισμού Αγραπιδίες είναι 650 μέτρα. Λαμβάνοντας υπόψη τη συνολική θερμαινόμενη επιφάνεια και υποθέτοντας μέσο ύψος ορόφου 3 m, η συνολική θερμική απαίτηση των κτιρίων ανέρχεται τις KWh/m 2 ή 215 kw Λαμβάνοντας υπόψη τις θερμικές απώλειες του προτεινόμενου δικτύου (+20%) και βαθμό απόδοσης λέβητα βιομάζας (+20%) προεκτιμάτε η ονομαστική θερμική ισχύς του συστήματος κατ ελάχιστο σε 320 kw. Συνεπώς η ονομαστική ισχύς του λέβητα βιομάζας προεκτιμάτε σε 320 kw. 1.4 Προσδιορισμός βέλτιστου συστήματος ρύθμισης θερμικού φορτίου μεταφοράς διανομής και καμπύλες θερμοκρασιών. Το θερμικό φορτίο, που εξυπηρετεί τις ανάγκες τηλεθέρμανσης, κυμαίνεται μεταξύ της μέγιστης τιμής (περίοδοι αιχμής) μέχρι το 20% του ονομαστικού θερμικού φορτίου, για θερμοκρασία περιβάλλοντος 15 C (όριο θέρμανσης). Το θερμικό αυτό φορτίο δίνεται από τη σχέση: όπου : Q = m. Cp. (T S -T R ), Q : θερμικό φορτίο m : παροχή μάζας του υπέρθερμου νερού Cp : ειδική θερμότητα νερού T S : θερμοκρασία προσαγωγής Τ R : θερμοκρασία επιστροφής Από την παραπάνω σχέση συμπεραίνεται ότι το θερμικό φορτίο Q, που μεταβάλλεται εποχιακά και ημερήσια, μπορεί να ικανοποιηθεί, θεωρητικά, από άπειρα ζεύγη τιμών (m, T S -T R ). 6

7 Επειδή οι θερμοκρασίες επιστροφής του θερμού νερού, T R, που εξαρτώνται από τις καταναλώσεις, προσδιορίζονται, οι μεταβλητές της παραπάνω σχέσης είναι ουσιαστικά η παροχή m και η θερμοκρασία προσαγωγής T S. Η παροχή m κυμαίνεται μεταξύ της μέγιστης τιμής που αντιστοιχεί στην ονομαστική παροχή σχεδιασμού της εγκατάστασης (100% m ον ) μέχρι κάποιας ελάχιστης τιμής, έτσι ώστε οι βαθμοί απόδοσης των αντλητικών συγκροτημάτων να παραμένουν σε παραδεκτά επίπεδα. 1.5 Κύρια χαρακτηριστικά συστήματος Μονάδα παραγωγής θερμότητας. Η μονάδα παραγωγής θερμότητας μπορεί να είναι εγκατεστημένη μέσα, κοντά ή και μακριά από την περιοχή που πρόκειται να θερμαίνει. Εικόνα 7: Κεντρικός σταθμός παραγωγής ενέργειας 7

8 Εικόνα 8: Εξωτερική όψη κεντρικού λέβητα Εικόνα 9: Εσωτερικά στοιχεία λέβητα 8

9 1. Χυτοσίδηρος καυστήρας 7 βαθμίδων παλινδρομικής κίνησης με δυνατότητα καύσης υλικών ακόμα και με υγρασία που ξεπερνά το 60%. 2. Φυσητήρας παροχής αέρα κύριας καύσης με inverter. 3. Θυρίδες παροχής αέρα δευτερογενής καύσης που εξασφαλίζουν επιπλέον ελεγχόμενη παροχή αέρα στα καυσαέρια, εμπλουτισμό και ανάφλεξη τους για άριστη ποιότητα καύσης και μεγάλο βαθμό απόδοσης. 4. Ενισχυμένοι κοχλίες παροχής καυσίμου μεγάλης διατομής με δυνατότητα μεταφοράς Wood Chips μέχρι και τύπου G Χυτοσίδηρο σύστημα τροφοδοσίας με περιστρεφόμενα διαμερίσματα (SBP) παροχής υλικού καύσης, που εξασφαλίζει την προστασία από επιστροφή φωτιάς (starvalves backburn protection). 6. Διπλοί κινητήρες τροφοδοσίας καυσίμου νέας γενιάς, υψηλής απόδοσης με πολύ χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση, που καλύπτουν όλες τις νέες Ευρωπαϊκές οδηγίες. 7. Σύστημα αυτόματου καθαρισμού στάχτης του θαλάμου καύσης με κοχλίες και εξαγωγή σε δοχείο ή σε κεντρικό σύστημα συλλογής υπολειμμάτων. 8. Θάλαμος καύσης επενδυμένος με πυρίμαχο μπετόν μεγάλου πάχους στα σημεία επαφής της φλόγας με τα τοιχώματα, που εξασφαλίζει πολύ μεγάλη αντοχή στις χημικές διεργασίες και θερμοκρασίες που αναπτύσσονται στο θάλαμο καύσης. Η χρήση πυρομπετόν συμβάλει στην ανάπτυξη μεγάλων θερμοκρασιών στο φλογοθάλαμο το ομαλό στέγνωμα των υγρών υλικών και την πλήρη αποτέφρωση τους. 9. Εναλλάκτης κάθετων αυλών 4 διπλών διαδρομών με ενσωματωμένους επιβραδυντές που διασφαλίζουν το μέγιστο χρόνο επιβράδυνσης των καυσαερίων αυξάνοντας την αποδοτικότητα με την ελάχιστη δυνατή εκπομπή καυσαερίων. 10. Σύστημα καθαρισμού του εναλλάκτη με αυτόματη παλινδρομική κίνηση των επιβραδυντών ανά τακτά χρονικά διαστήματα, που εξασφαλίζει την μέγιστη δυνατή μεταφορά θερμότητας στο νερό. 11. Ηλεκτρονικά ελεγχόμενος κινητήρας ελκυσμού και απαγωγής καυσαερίων προς την καμινάδα. 12. Αισθητήρας Lambda ελέγχου και βελτιστοποίησης της καύσης για μέγιστο βαθμό απόδοσης και μειωμένα καυσαέρια. 13. Φυσητήρας θερμού αέρα ταχείας ανάφλεξης για καύσιμο 1660 W. 9

10 14. Αυτόματη εξαγωγή στάχτης του καυστήρα Χαρακτηριστικά τμήματα μιας τυπικής μονάδας θερμότητας. 1. Τμήμα παραλαβής - αποθήκευσης βιομάζας Σιλό τροφοδοσίας βιομάζας Αλυσομεταφορέας καυσίμου 2. Τμήμα καύσης και θέρμανσης νερού Μεταλλικός θάλαμος καύσης Σχάρα καύσεως Ανεμιστήρας αέρα καύσης Λέβητας ζεστού νερού 3. Τμήμα διαχείρισης τέφρας και καυσαερίων Ταινία μεταφοράς τέφρας Σακόφιλτρο συγκράτησης ιπτάμενης τέφρας Καπνοδόχος 4. Αντλιοστάσιο κυκλοφορίας νερού τηλεθέρμανσης Το αντλιοστάσιο κυκλοφορίας, που θα εξυπηρετεί την κυκλοφορία του νερού στο δίκτυο διανομής Το αντλιοστάσιο διανομής, που θα εξυπηρετεί την κυκλοφορία του νερού στο κλειστό κύκλωμα μεταξύ μονάδας παραγωγής και εναλλακτών θερμότητας. 10

11 1.5.3 Σύστημα μεταφοράς θερμότητας Αγωγοί. Αποτελείται από δίκτυο δίδυμων αγωγών για τη μεταφορά του υπέρθερμου νερού και του νερού επιστροφής από την περιοχή που θερμαίνουν και δίκτυο διανομής το οποίο εγκαθίσταται μέσα στην πόλη χωριό με κεντρικούς άξονες, κλάδους και διακλαδώσεις παροχής θερμότητας στους καταναλωτές, κατοικίες ή κτίρια (όπως το δίκτυο ύδρευσης ή φυσικού αερίου). Προτείνεται η εγκατάσταση δισωλήνιου συστήματος υπογείων προμονωμένων αγωγών κατά ΕΝ253, όμοιο με τα υφιστάμενα συστήματα ΤΘ της ευρύτερης περιοχής. Στο σύστημα αυτό υπάρχουν δύο αγωγοί προς κάθε καταναλωτή, ένας προσαγωγής και ένας επιστροφής. Το σύστημα είναι έτσι σχεδιασμένο ώστε να μπορεί να τροφοδοτηθεί με νερό θερμοκρασίας μέχρι και τους 105 ο C και να επιστρέψει ψυχρότερο από 65 ο C. Οι αγωγοί που θα χρησιμοποιηθούν θα έχουν τα πιο κάτω τεχνικά χαρακτηριστικά : Διάμετρος Πρωτεύον δίκτυο (από DN-400 έως DN-125) Δευτερεύον δίκτυο (από DN-200 έως DN-40) Tερματικό δίκτυο προς τους καταναλωτές (Προμονωμένοι εύκαμπτοι αγωγοί από δικτυωμένο πολυαιθυλένιο PEX, μόνωση διογκωμένης πολυουρεθάνης και εξωτερικό περίβλημα από σκληρό πολυαιθυλένιο Φ63 έως Φ32). Πάχος (σύμφωνα με τα σχέδια της μελέτης) : 6,3. 7,1. 8 ή 8,8mm Υλικό αγωγού (Χάλυβας St37.2) Το περίβλημα του αγωγού θα είναι κατασκευασμένο από πολυαιθυλένιο (HDPE). Η θερμική μόνωση που τοποθετείται μεταξύ του εσωτερικού χαλύβδινου αγωγού και του περιβλήματος θα αποτελείται από στερεό αφρό πολυουρεθάνης (PUR). Ο συντελεστής θερμικής αγωγιμότητας της μόνωσης δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 0,027 W/MK στους 50 C. Οι σωληνώσεις είναι προμονωμένοι χαλύβδινοι αγωγοί με εξωτερική προστατευτική επένδυση και χωρίς κενό αέρα ανάμεσα στο θερμομονωτικό υλικό και το εξωτερικό περίβλημα αλλά έχουν μια ειδική προστασία (φύλλο πολυουρεθάνης) που εμποδίζει την υγρασία να μπει μέσα στο θερμομονωτικό υλικό. 11

12 Τα τρία βασικά στοιχεία των αγωγών, δηλ. ο χαλυβδοσωλήνας, το θερμομονωτικό υλικό και το εξωτερικό προστατευτικό περίβλημα είναι συγκολλημένα μεταξύ τους από το εργοστάσιο παραγωγής και αποτελούν μία συμπαγή ενότητα. Επίσης όλα τα ειδικά τεμάχια του δικτύου (γωνίες, διακλαδώσεις, καμπύλες κ.λ.π.) είναι προκατασκευασμένα. Ο εντοπισμός των διαρροών στο σύστημα αυτό γίνεται με την τοποθέτηση ειδικού καλωδίου (αισθητήριο διαρροών) σε όλο το μήκος του αγωγού, το οποίο ελέγχει συνεχώς και εντοπίζει το σημείο διαρροής. Εικόνα 10: Δίκτυο διανομής 12

13 Εικόνα 11: Μονωμένος σωλήνας με αισθητήριο διαρροών Κλάση μόνωσης Προτείνεται κλάση μόνωσης των προμονωμένων αγωγών τουλάχιστον Σύνδεση καταναλωτών. Στο χώρο του λεβητοστασίου των κτιρίων εγκαθίσταται ένας Θερμικός Υποσταθμός Καταναλωτών (ΘΥΚ). Αυτός αποτελείται από Δύο κυκλώματα σωληνώσεων, το πρωτεύον, όπου και κυκλοφορεί το νερό του δικτύου της Τ/Θ, και το δευτερεύον, όπου κυκλοφορεί το νερό που ήδη κυκλοφορούσε στο λέβητα Τον εναλλάκτη Τον ελεγκτή ΘΥΚ Το θερμιδόμετρο, την ηλεκτροβάνα, τον εξωτερικό αισθητήρα κ.α. Προτείνεται η σύνδεση των κτιρίων στο δίκτυο με την παρεμβολή θερμικού εναλλάκτη/ υποσταθμού. Το κόστος του ΘΥΚ ανέρχεται στο ποσό των περίπου και επιβαρύνει τον καταναλωτή. 13

14 Εικόνα 12: Θερμικός Υποσταθμός Καταναλωτών Το θερμό (έως 105ºC) νερό του δικτύου διανομής συνδέεται έμμεσα με την εγκατάσταση του κτιρίου με την χρησιμοποίηση εναλλάκτη θερμότητας. Τα πλεονεκτήματα της έμμεσης σύνδεσης είναι ότι η εγκατάσταση θέρμανσης δεν επηρεάζεται ούτε από την πίεση ούτε από την ποιότητα του νερού του δικτύου τηλεθέρμανσης. Ο ελεγκτής του ΘΥΚ λαμβάνει δεδομένα θερμοκρασίας από το πρωτεύον, το δευτερεύον και του περιβάλλον και μέσω κατάλληλων καμπύλων αντιστάθμισης, ρυθμίζει την ηλεκτροβάνα ροής ώστε να παραδίδει τόση θερμότητα στο κτίριο, όση οι συνθήκες περιβάλλοντος απαιτούν συνυπολογιζόμενης της θερμικής αδράνειας του κτιρίου. Προτείνεται θερμικός υποσταθμός έμμεσης σύνδεσης. Στην περίπτωση αυτή το θερμό ή υπέρθερμο νερό του δικτύου τηλεθέρμανσης συνδέεται με το κύκλωμα νερού της εγκατάστασης θέρμανσης κάθε κτιρίου μέσω ενός εναλλάκτη θερμότητας (Εικόνα 12). Τα πλεονεκτήματα της έμμεσης σύνδεσης είναι ότι η εγκατάσταση θέρμανσης δεν επηρεάζεται ούτε από την πίεση ούτε από την 14

15 ποιότητα του νερού του δικτύου τηλεθέρμανσης. Μειονέκτημα αποτελεί το επιπλέον κόστος για τον εναλλάκτη και το δοχείο διαστολής, που είναι απαραίτητο στην εγκατάσταση κάθε κτιρίου. Μια τυπική διάταξη υποσταθμού με έμμεση σύνδεση, σε δισωλήνιο σύστημα θέρμανσης θερμού νερού περιγράφεται παρακάτω. 15

16 Εικόνα 13: Έμμεσο σύστημα Στην περίπτωση αυτή η ρύθμιση της θερμοκρασίας γίνεται μέσω μιας ρυθμιστικής βαλβίδας, η οποία ρυθμίζει την παροχή του νερού μέσα στον εναλλάκτη θερμότητας. Με την αυξομείωση της παροχής του νερού του δικτύου (σταθερής θερμοκρασίας) στον εναλλάκτη, ρυθμίζεται η θερμοκρασία προσαγωγής του θερμού νερού στο κτίριο. Η ρύθμιση γίνεται συνήθως ανάλογα με την εξωτερική θερμοκρασία. Για μονοκατοικίες και μικρά κτίρια υπάρχουν προκατασκευασμένοι υποσταθμοί, πλήρως συναρμολογημένοι και με όλα τα απαραίτητα όργανα και συσκευές 16

17 Θερμοκρασίες μέσου Επειδή η εγκατάσταση τηλεθέρμανσης σχεδιάζεται έτσι ώστε να συνεργάζεται αρμονικά με τις ήδη υπάρχουσες εσωτερικές εγκαταστάσεις κεντρικής θέρμανσης των οικοδομών, οι οποίες διαστασιολογούνται για ονομαστικές θερμοκρασίες C, θα πρέπει η θερμοκρασία προσαγωγής των δικτύων διανομής και μεταφοράς να είναι μεγαλύτερη αυτών των τιμών. Καθορίζεται σαν ονομαστική θερμοκρασία διανομής (στον καταναλωτή) η θερμοκρασία των 115 C, με δυνατότητα λειτουργίας μέχρι και C, για πιθανή κάλυψη αιχμών. Έτσι επιτυγχάνεται το μεγαλύτερο εύρος θερμοκρασιακής πτώσης προσαγωγής επιστροφής, με ταυτόχρονη εγκατάσταση δικτύου διανομής αποτελούμενου από προμονωμένους αγωγούς που εγκαθίστανται με προέκταση απ ευθείας στο έδαφος και αποτελούν την πλέον εξελιγμένη τεχνολογία, για μέγιστη θερμοκρασία λειτουργίας που δεν υπερβαίνει τους 130 C. Επιλέγεται έτσι εποχιακή ρύθμιση θερμοκρασίας προσαγωγής μεταξύ 80 C και 120 C, ενώ οι θερμοκρασίες επιστροφής αναμένεται να κυμαίνονται μεταξύ 50 C και 70 C. Καύσιμο Όπως έχει προκύψει και από την ως τώρα έρευνα, ήδη όλοι σχεδόν οι κάτοικοι χρησιμοποιούν καυσόξυλα ως καύσιμο, που προέρχεται από την τοπική βιομάζα και από το εμπόριο καυσόξυλων. Η προμήθεια μάλιστα των καυσόξυλων σε μεγαλύτερη ποσότητα και σε κεντρικό σημείο συγκέντρωσης, αναμένεται να μειώσει το κόστος προμήθειας, τόσο όσο αφορά στην τοπική βιομάζα, όσο και στα καυσόξυλα του εμπορίου. 17

18 Εικόνα 14. Διαθεσιμότητα υπολειμμάτων υλοτομίας στην Δυτική Μακεδονία (Πλατύφυλλα και κωνοφόρα δάση). Εικόνα 15. Δυτική Μακεδονία: Εκτίμηση δυναμικού βιομάζας 2007/2012 (Πηγή ΕΛ.Γ.Α Στατιστικές) Βιομάζα (γενικά) Η βιομάζα αποτελεί μία από τις πλέον χρησιμοποιούμενες πηγές ενέργειας. Είναι δε, αποτέλεσμα φωτοσυνθετικής δραστηριότητας, η οποία είναι μια φωτοχημική διεργασία κατά την οποία οι φυτικοί οργανισμοί χερσαίας ή υδρόβιας προέλευσης, μετασχηματίζουν την ηλιακή ενέργεια σε οργανική ουσία χρησιμοποιώντας σαν βασικές πρώτες ύλες : νερό, ανόργανα άλατα και διοξείδιο του άνθρακα με παράλληλη αποδέσμευση Ο 2, που επιστρέφει στην ατμόσφαιρα. Ως Βιομάζα ορίζεται (ASTM/1981) κάθε οργανική ύλη που είναι διαθέσιμη σε ανανεώσιμη βάση, περιλαμβανομένων των ενεργειακών καλλιεργειών, των υποπροϊόντων ή καταλοίπων των δασικών προϊόντων, των παραπροϊόντων ή των 18

19 υπολειμμάτων γεωργικών καλλιεργειών, των ζωικών αποβλήτων, του οργανικού κλάσματος των αστικών απορριμμάτων και των υδρόβιων φυτών. Με βάση την πηγή προέλευσης, τα ανανεώσιμα αποθέματα βιομάζας δύναται να κατηγοριοποιηθούν σε: απόβλητα δασική βιομάζα ξύλο, υπολείμματα δασικής ξυλείας (φλοιοί, κλαδιά και πριονίδια) δένδρα, θάμνοι και υπολείμματα του δασικού κύκλου ενεργειακές καλλιέργειες ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ Άνθρακας 49% Οξυγόνο 43% Υδρογόνο 6% Θείο 0,05% Στάχτη 0,95% (K, Na, Ca, Mg, Si, κλπ.) Άζωτο 1% Εικόνα 16. Τυπική σύσταση βιομάζας Δασική βιομάζα Η παραγωγή των δασικών προϊόντων γίνεται είτε με το σύστημα της δι αυτεπιστασίας εκμετάλλευσης, με ανάθεση των υλοτομικών εργασιών και των εργασιών μετατόπισης μέσω της ΚΕΔ (Κρατική Εκμετάλλευση Δασών), είτε με παραχώρηση των λημμάτων στους δασικούς συνεταιρισμούς με βάση το Προεδρικό Διάταγμα 126/1986. Με το τελευταίο τα δημόσια δάση παραχωρούνται για εκμετάλλευση, συντήρηση και βελτίωση στους δασικούς συνεταιρισμούς. Οι δασικοί 19

20 συνεταιρισμοί, γενικά, προτιμούν να παράγουν ξύλο χοντρών διαστάσεων και όχι δασικά προϊόντα, που έχουν μεγάλο κόστος παραγωγής σε σχέση με το τιμή διάθεσής τους (ξύλο θρυμματισμού και καυσόξυλο). Υπάρχει δηλαδή εγκατάλειψη του βιομηχανικού ξύλου και του καυσόξυλου στον υλοτόμο. Η διαχείριση των δασών βασίζεται σε εγκεκριμένες διαχειριστικές μελέτες, οι οποίες έχουν δεκαετή διάρκεια ισχύος και καθορίζουν τις προτεινόμενες, κατά έτος και κατηγορία ξυλείας, ποσότητες δασικών προϊόντων, που μπορούν να εξαχθούν, από συγκεκριμένες κάθε φορά συστάδες, χωρίς να θιγεί η λειτουργικότητα, η υγεία και η αειφορική διαχείριση των δασών. Η συνολική, εξαγόμενη ποσότητα δασικών προϊόντων, επηρεάζεται σημαντικά αφενός, από το ύψος των ετησίων χορηγούμενων πιστώσεων που αφορούν την εκτέλεση των υλοτομικών εργασιών και αφετέρου, από τη ζήτηση που υπάρχει από τους Δασικούς Συνεταιρισμούς. Η διαχείριση μέχρι σήμερα των υπολειμμάτων, που προκύπτουν από τις υλοτομίες, βασίζεται κυρίως στην ατελή χορήγηση σε μόνιμους κατοίκους συγκεκριμένων οικισμών, που βρίσκονται εντός ή συνορεύουν με διαχειριζόμενα δημόσια δάση, του δικαιώματος συλλογής των εν λόγω υπολειμμάτων, για την κάλυψη των ατομικών τους αναγκών. Καυσόξυλα Είναι το λεπτών διαστάσεων στρογγυλό ξύλο καθώς και το σχιστό, που λόγω πολλών ελαττωμάτων δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τεχνικό ξύλο. Η καλλιέργεια και ανόρθωση των ελληνικών δασών αναμένεται να οδηγήσει στο μέλλον σε μείωση της παραγωγής καυσόξυλων. Σήμερα, εκτός από ένα μικρό ποσοστό (περίπου 20% των καυσόξυλων εμπορίου) «ξύλο θρυμματισμού» για παραγωγή μοριοσανίδων στη βιομηχανία, η υπόλοιπη παραγωγή καυσόξυλων καταναλώνεται για κάλυψη αναγκών θέρμανσης κυρίως και λιγότερο για μαγείρεμα. Γενικά, οι παράγοντες που επηρεάζουν την κατανάλωση του καυσόξυλου είναι: Ο πληθυσμός, το βιοτικό επίπεδό του και οι μεταβολές αυτού (η άνοδος του βιοτικού επιπέδου έχει σαν αποτέλεσμα κάποια παράλληλη αύξηση της κατανάλωσης του καυσόξυλου στα αστικά 20

21 κέντρα και στις εξοχικές κατοικίες, γιατί υπάρχει η τάση λειτουργίας τζακιού). Το ποσοστό του αγροτικού πληθυσμού (επειδή κατά κανόνα ο αγροτικός πληθυσμός τείνει να καλύψει τις ανάγκες του από τους τοπικούς φυσικούς πόρους). Το είδος της αγροτικής κατοικίας, το μέγεθος και τη τεχνολογία θερμικής μόνωσης αυτής. Η τεχνολογία της καύσης του ξύλου για την παραγωγή της θερμικής ενέργειας. Οι κλιματικές συνθήκες, που επικρατούν στην περιοχή. Η πολιτική παρέμβασης του κράτους στην αγορά καυσόξυλου. Το θερμιδικό περιεχόμενο του ξύλου σε σχέση με την τιμή των άλλων καυσίμων και το σχετικό κόστος μετατροπής αυτών σε θερμική ενέργεια. Η χρησιμοποίηση των καυσόξυλων σε τηλεθερμάνσεις χωριών και πόλεων αποτελεί τεχνολογία ήδη δοκιμασμένη και επιτυχημένα διαδομένη σε πολλές χώρες του κόσμου. Το ενεργειακό περιεχόμενο της εν λόγω βιομάζας εξαρτάται από το είδος του ξύλου. Έχουν βρεθεί μεγάλες διαφορές στη θερμαντική αξία των διαφόρων ειδών ξύλου, οι οποίες κυμαίνονται από kcal/kg. Για τα πλατύφυλλα (οξιά, δρυς) η μέση θερμαντική αξία ανέρχεται σε 4,7Μcal/kg περίπου, ενώ για τα κωνοφόρα (πεύκο) σε 4,8Μcal/kg περίπου. Για λόγους ασφαλείας υπολογισμών και σύμφωνα με την ΑΠ.Δ6/Β/οικ ΦΕΚ 15266/ περί κατευθύνσεων διεξαγωγής ενεργειακών επιθεωρήσεων, η Κατώτερη Θερμογόνος Δύναμη του ξύλου λαμβάνεται για τις ανάγκες της παρούσης, ίση με 3,5 Mcal/kg. 21

22 Χαρακτηριστικά προτεινόμενης βιομάζας. Για απλοποίηση της λειτουργίας και της προμήθειας καυσίμου (βιομάζα) τα χαρακτηριστικά πρέπει να είναι τα εξής: Διαστάσεις : < 5 cm σε κάθε διάσταση στο 100% Υγρασία : 40 % μέγιστη Θερμογόνος δύναμη : kcal/kg Τέφρα : < 10% Το καύσιμο δεν θα πρέπει να περιέχει ξένα σώματα (χώμα, πέτρες, μέταλλα). Το σημείο τήξης της τέφρας πρέπει να είναι μεγαλύτερο από 1050 Για τα εν λόγω καύσιμα η βέλτιστη τεχνολογία είναι η καύση με παλινδρομικά κινούμενη εσχάρα με τα εξής πλεονεκτήματα: 1. Αυτόματη εξαγωγή τέφρας από το θάλαμο. Δεν απαιτείται χειροκίνητος καθαρισμός της εστίας καύσης με ότι αυτό συνεπάγεται σε χρόνο και κόπο. 2. Η συνεχής εξαγωγή τέφρας αποτρέπει τη δημιουργία υαλοποιήσεων και συσσωματωμάτων. 3. Το σύστημα καύσης είναι ευέλικτο και μπορεί να προσαρμοστεί σε πληθώρα καυσίμων με διαφορετικά χαρακτηριστικά κοκκομετρίας, υγρασίας και τέφρας. 22

23 1.6 Εκτίμηση προϋπολογισμού. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΟΙΚΙΣΜΟΥ Οικισμός Προμήθεια και πλήρης εγκατάσταση του δικτύου σωληνώσεων Προμήθεια και εγκατάσταση θερμικού σταθμού Λεβητοστάσιο (Οικίσκος, λέβητας, κυκλοφορητές, δοχείο αδρανείας) Σιλό αποθήκευσης, αυτόματη τροφοδοσία, φίλτρο κατακράτησης σωματιδίων Δίκτυο διανομής (παροχή καταναλωτών) Σύνολο μέτρων 1200 Τεμάχια 1 Τεμάχια 1 Τεμάχια 1 Τεμάχια 28 Τιμή /μέτρο 160 Τιμή / Τεμάχιο Τιμή / Τεμάχιο Τιμή / Τεμάχιο Τιμή / Τεμάχιο Αγραπιδίες Συνολική τιμή αγωγών Σύνολο τιμής Σύνολο τιμής Σύνολο τιμής Σύνολο τιμής Σύνολο Προϋπολογισμού χωρίς Φ.Π.Α *** Δεν έχει υπολογιστεί το κόστος προμήθειας των θερμικών υποσταθμών των κατοικιών όπου εκτιμάτε περίπου στα 3000 ανά τεμάχιο. Σύστημα επεξεργασίας επίσης δασικής βιομάζας δεν θα απαιτηθεί, εφόσον τόσο ο συνεταιρισμός, όσο και οι προμηθευτές καυσοξύλου του εμπορίου έχουν τη δυνατότητα προμήθειας καυσόξυλων καταλλήλων διαστάσεων. Επίσης, οι παραπάνω εκτιμήσεις ισχύουν για χρονικό ορίζονται 20-ετίας, καθώς δεν αναμένεται αύξηση του πληθυσμού για το προσεχές διάστημα. Σύνολο: ~ προ ΦΠΑ, ~ με ΦΠΑ. 23

24 Εικόνα 17. Προτεινόμενη όδευση. 1.7 Κόστος μετατροπής κατοικιών. Το κόστος μετατροπής των κατοικιών αφορά στο κόστος τοποθέτησης των υποσταθμών των εναλλακτών θερμότητας και αντικατάστασης των προηγούμενων συστημάτων θέρμανσης στα σπίτια των καταναλωτών. Το κόστος αυτό είναι σημαντικό εφόσον αναφέρεται σε ήδη υπάρχουσες κατοικίες που έχουν ήδη άλλου τύπου συστήματα θέρμανσης. Αντίθετα, όταν οι κατοικίες είναι νεόκτιστες το κόστος αυτό μειώνεται σημαντικά. Σε γενικές γραμμές το κόστος μετατροπής των κτιρίων είναι ελάχιστο για χρήστες που χαρακτηρίζονται από υψηλή κατανάλωση και μέγιστο για χρήστες που χαρακτηρίζονται από μικρή κατανάλωση. Επίσης, το κόστος μετατροπής των κατοικιών των καταναλωτών όσον αφορά σε μεγάλα συστήματα τηλεθέρμανσης, αναλαμβάνεται συνήθως από τους ίδιους τους καταναλωτές ή σε πολλές περιπτώσεις μοιράζεται μεταξύ του συστήματος τηλεθέρμανσης και του 24

25 καταναλωτή, κίνηση που αποτελεί καλή στρατηγική μάρκετινγκ για την προσέγγιση περισσότερων πελατών. Γενικά, το κόστος αυτό αποτελεί σημαντικό παράγοντα του αρχικού κόστους καθώς είναι δύσκολα διαχειρίσιμο και δύναται να αποτελέσει εμπόδιο στην προσέγγιση πελατών. Όσον αφορά σε συστήματα τηλεθέρμανσης μεγάλου μεγέθους όσο το μέγεθος της θερμικής κατανάλωσης των χρηστών μειώνεται ή η δυσκολία μετατροπής των κατοικιών τους λόγω του προϋπάρχοντος συστήματος θέρμανσης αυξάνεται τόσο πιο αντί-οικονομικό είναι για το σύστημα να αναλάβει το κόστος μετατροπής. Παρόλα αυτά, στην παρούσα μελέτη, και εφόσον μιλάμε για συστήματα τηλεθέρμανσης μικρού μεγέθους (μικροί οικισμοί από 20 κατοικίες) το κόστος μετατροπής είναι υψηλό αλλά λόγω του χαμηλού κόστους των σωληνώσεων μπορεί να αναληφθεί από το σύστημα τηλεθέρμανσης εξ ολοκλήρου. Συνεπώς, βάσει των παραπάνω και των αντίστοιχων ευρεθέντων εκτιμήσεων θεωρείται το εύρος της τιμής κόστους μετατροπής των κατοικιών των χρηστών ως: Τιμή μετατροπής κτιρίων = 7,542 22,622 /ΜWhth 1.8 Κλιματολογικά στοιχεία Θερμοκρασίες περιβάλλοντος 25

26 ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΖΩΝΗ ΖΩΝΗ Α ΖΩΝΗ Β ΖΩΝΗ Γ ΖΩΝΗ Δ ΝΟΜΟΙ Ηράκλειο, Χανιά, Ρέθυμνο, Λασίθι, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Σάμος, Μεσσηνία, Λακωνία, Αργολίδα, Ζάκυνθος, Κεφαλονιά, Ιθάκη Κορινθία, Ηλεία, Αχαΐα, Αιτωλοακαρνανία, Φθιώτιδα, Φωκίδα, Βοιωτία, Αττική, Εύβοια, Μαγνησία, Σποράδες, Λέσβος, Χίος, Κέρκυρα, Λευκάδα, Θεσπρωτία, Πρέβεζα, Άρτα Αρκαδία, Ευρυτανία, Ιωάννινα, Λάρισα, Καρδίτσα, Τρίκαλα, Πιερία, Ημαθία, Πέλλα, Θεσσαλονίκη, Κιλκίς, Χαλκιδική, Σέρρες, Καβάλα, Δράμα, Θάσος, Σαμοθράκη, Ξάνθη, Ροδόπη, Έβρος Γρεβενά, Κοζάνη, Καστοριά, Φλώρινα Εικόνα 18.Διαχωρισμός της Ελληνικής επικράτειας σε κλιματικές ζώνες κατά νομούς ΤΟΤΕΕ /2010 Σύμφωνα με την ΤΟΤΕΕ /2010 η περιοχή του έργου ανήκει στην Δ κλιματική ζώνη με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά θερμοκρασιακά μεγέθη ( ο C). Ως θερμοκρασία υπολογισμού των εγκαταστάσεων στην περιοχή λαμβάνεται αυτή των -12 C περίπου. Στον ακόλουθο πίνακα παρουσιάζονται στοιχεία βαθμοημερών θέρμανσης με θερμοκρασία αναφοράς 18 ο C διαφόρων περιοχών της Ελλάδος, μεταξύ των οποίων και το Αμύνταιο. ενώ η περίοδος θέρμανσης ανέρχεται σε βαθμοημέρες ξηρού θερμομέτρου σε θερμοκρασία αναφοράς 18 ο C (ΤΟΤΕΕ /2010). 26

27 ΙΑΝ ΦΕΒ ΜΑΡ ΑΠΡ ΜΑΪ ΟΚΤ ΝΟΕ ΔΕΚ ΣΥΝΟΛΟ ΑΜΥΝΤΑΙΟ ΚΟΖΑΝΗ ΑΘΗΝΑ ΘΕΣ/ΝΙΚΗ ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΟΜΟΤΗΝΗ Εικόνα 19.Βαθμοημέρες θέρμανσης (θ.α. 18 o C) 27

28 28

29 1.8 Οφέλη από την εγκατάσταση τοπικού δικτύου ΤΘ και λέβητα βιομάζας. Η εγκατάσταση ενός συστήματος ΤΘ στον οικισμό θα επιφέρει τα ακόλουθα οφέλη: 1) Η προμήθεια των καυσόξυλων σε μεγαλύτερη ποσότητα και σε κεντρικό σημείο συγκέντρωσης, αναμένεται να μειώσει το κόστος προμήθειας, τόσο όσο αφορά στην τοπική βιομάζα, όσο και στα καυσόξυλα του εμπορίου. 2) Ελέγχεται πολύ πιο εύκολα η απόδοση του συστήματος καύσης-λέβητα, εξοικονομώντας ακόμη περισσότερους οικονομικούς και ενεργειακούς πόρους. 3) Ελέγχονται πολύ πιο εύκολα οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της καύσης, με την προσθήκη των κατάλληλων φίλτρων. 4) Εξοικονόμηση χρόνου και βελτίωση του δείκτη άνεσης των κατοίκων. Σύμφωνα με την έκθεση του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας για το χωριό Αγραπιδιά, οι κάτοικοι του οικισμού είναι εξαιρετικά θετικοί στο ενδεχόμενο εγκατάστασης συστήματος ΤΘ: 1) Λόγω άνεσης. 2) Λόγω εξοικονόμησης πόρων, καθώς βελτιώνεται η τιμή προμήθειας καυσίμου και ελέγχεται και βελτιώνεται η απόδοση του συστήματος. 3) Λόγω της βελτίωσης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. 29

30 1.9 Σχηματικό διάγραμμα δικτύου τηλεθέρμανσης. Εικόνα 20. Διάγραμμα σωληνώσεων - καταναλωτών. 30

31 1.10 Ερωτηματολόγια κατοίκων οικισμού. Κατοικίες Θα προτιμούσατε λειτουργία της παλιάς μεθόδου θέρμανσης σε σπανιες περιπτώσεις (πχ αστοχία νέας μεθόδου ή διακύμανση τιμής της) Θα προτιμούσατε ύπαρξη παλιάς μεθόδου θέρμανσης και λειτουργία μιας νέας επικουρικά; Κατοικίες Θα προτιμούσατε πλήρη αντικατάσταση της μεθόδου θέρμανσης (Προσθήκη από τον κόσμο - Μόνο αν έχει τα χαρακτηριστικά της Τ/Θ: Φθηνή και χωρίς κούραση ) Άλλο ( Ευρώ / tn για ξύλο από συνεταιρισμο ενώ 300 Ευρώ / tn για Γνωρίζετε αν υπάρχει προμηθευτής pellet στην περιοχή; Φοβάστε για ζημιές στην οικία από τον καπνό της καύσης; Πιστεύετε ότι θα είναι πιο κουραστική η προμήθεια πρώτης ύλης και η NAI OXI Γνωρίζετε αν συμφέρει συγκριτικά με τη μέθοδο θέρμανσης που έχετε Ξέρετε τι είναι pellet ή μπρικέτα;

32 Επιτρέπεται από το δασαρχείο η κοπή συγκεκριμένης ποσότητας ξύλων από τους κατοίκους για ίδια χρήση; ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ ΌΧΙ ΝΑΙ (με το συστημα του συνεταιρισμού - 45 ως 60 Ευρω ανα τόνο) Επιτρέπεται από το δασαρχείο η κοπή συγκεκριμένης ποσότητας ξύλων από τους κατοίκους για ίδια χρήση; Κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις. Το έργο της τηλεθέρμανσης, από τη φύση του έργο υποδομής κοινωνικού χαρακτήρα, δύναται ως ένα βαθμό να υποστηρίξει την ανάπτυξη της περιοχής. Είναι έργο του οποίου το όφελος σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εννοείται ως η συνεχής αύξηση των κερδών του φορέα λειτουργίας. Τα οφέλη του έργου θα πρέπει να αναζητηθούν περισσότερο στην κατεύθυνση της εθνικής οικονομίας και του κοινωνικού συνόλου. Για τους παραπάνω λόγους, θα πρέπει ο φορέας υλοποίησης να αναζητήσει και να διασφαλίσει ικανοποιητικά ποσοστά χρηματοδότησης, τα οποία θα εξασφαλίσουν μία εύρωστη οικονομικά επιχείρηση. Η κοινωνικότητα του έργου θα πρέπει να γίνει κατανοητή από τους δημότες πελάτες, στους οποίους ουσιαστικά θα ανήκει, ως δημοτική επιχείρηση. Το έργο αυτό δίνει ουσιαστικά τη δυνατότητα στην τοπική κοινωνία να διαχειρισθεί ουσιαστικά μόνη της, αυτόνομα, ένα σημαντικό μερίδιο της τοπικής αγοράς αγορά θερμότητας καθετοποιώντας ολόκληρη την παραγωγική διαδικασία αυτής, αφού ουσιαστικά θα εμπλέκεται με την τηλεθέρμανση σε όλες τις φάσεις της. Ο φορέας λειτουργίας του έργου θα απασχολήσει σε μόνιμη βάση άτομα από την τοπική κοινωνία. Η υλοποίηση, τέλος, του έργου θα δημιουργήσει ένα νέο τεχνολογικό status στην περιοχή δίνοντας την ευκαιρία, ιδιαίτερα στους νέους, να αποκτήσουν την εμπειρία και την τεχνογνωσία σε μία νέα για την περιοχή ενεργειακή τεχνολογία, που αξιοποιεί έναν ανανεώσιμο τοπικό πόρο. 32

33 1.11 Οφέλη τηλεθέρμανσης. 1. Περιβαλλοντικά οφέλη Νέα τεχνολογία Ο καταναλωτής με την τηλεθέρμανση έχει: Καθαρότερο περιβάλλον -χωρίς καυσαέρια και οσμές (κατάργηση εκατοντάδων καμινάδων) Νέο εξοπλισμό & τεχνολογία Χωρίς κόστος κτήσης, εγκατάστασης Χωρίς μέριμνα για τη συντήρησή του Με ενσωματωμένη τη Λειτουργία Αντιστάθμισης (Η/Υ διαχειρίζεται «έξυπνα» τη θέρμανση εξασφαλίζοντας τη θερμική άνεση των καταναλωτών με κατανάλωση λιγότερης ενέργειας και κατά συνέπεια επιτυγχάνει εξοικονόμηση κόστους θέρμανσης) 2. Διαχειριστικά οφέλη Τεχνική υποστήριξη Ο καταναλωτής με την τηλεθέρμανση απολαμβάνει: Ασφαλή θέρμανση (ζεστό νερό όχι καύσιμο) Διαθέσιμη επί 24ωρης βάσης όλο το χρόνο Χωρίς ανάγκη παραγγελίας καυσίμου- Χωρίς το άγχος της παραλαβής Άμεση εξυπηρέτηση και τεχνική υποστήριξη Συμβουλευτική υποστήριξη για θέματα θέρμανσης 3. Οικονομικά οφέλη Ταυτόχρονα είναι: Η Φθηνότερη πηγή οικιακής θέρμανσης Έως και 60% οικονομικότερη από τα έξοδα με τη χρήση πετρελαίου 33

34 Η πληρωμή της ενέργειας που χρησιμοποιήθηκε γίνεται 30 (περίπου) μέρες μετά την κατανάλωσή της Με τη δυνατότητα διακανονισμού εξόφλησης του κόστους θέρμανσης, ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε όλα τα νοικοκυριά να απολαύσουν χωρίς άγχος το αγαθό της θέρμανσης 34