MEDLAB: Mediterranean Living Lab for Territorial Innovation

Transcript

1 MEDLAB: Mediterranean Living Lab for Territorial Innovation Παραδοτέο 1.1.1a ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Θεσσαλονίκη, Νοέμβριος 2010

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Αντικείμενο... 3 Πρόοδος σε σχέση με τους Στόχους... 4 Δημοσιεύσιμες Πληροφορίες για το Έργο

3 Αντικείμενο Το MedLab στηρίζεται σε ένα αναδυόμενο μοντέλο για ολοκληρωμένες δραστηριότητες καινοτομίας στο χώρο των ΤΠΕ - "Ζωντανών Εργαστηρίων" (LL) όπου συντελεστές Ε & Α δημιουργούν ΤΠΕ υποδομές σε καταστάσεις πραγματικής ζωής όπως οι αγροτικές περιοχές ή κατοικημένες γειτονιές, για να δώσουν την δυνατότητα εφαρμογής της διαδικασίας από κοινού σχεδιασμού που εξασφαλίζει την μεγαλύτερη σημασία και ταχύτερη διάθεση στην αγορά νέων προϊόντων και υπηρεσιών, προς όφελος των κοινοτήτων που εμπλέκονται. Ο στόχος του MedLab είναι η ανάπτυξη ενός διακρατικού Μεσογειακού «Ζωντανού Εργαστηρίου» που να βασίζεται στην ολοκλήρωση της προσέγγισης του Ζωντανού Εργαστηρίου στην περιφερειακή πολιτική, στο πλαίσιο ενός διακρατικού πλαισίου προϊόντων και υπηρεσιών ΤΠΕ, αφενός έρευνας και ανάπτυξης, και αφετέρου διακυβέρνησης της εδαφικής καινοτομίας. Το δίκτυο της διακυβέρνησης MedLab αρθρώνεται ως μια πολυπρόσωπη και πολυ-επίπεδη εταιρική σχέση μεταξύ δημοσίων αρχών, οργανισμών τοπικής ανάπτυξης, κέντρων Ε & Α, φορέων οικονομικής ανάπτυξης, κλπ, το οποίο: a) χρησιμοποιεί τις ΤΠΕ για να προωθήσει και υποστηρίξει της εδαφική καινοτομία b) παρέχει ένα πλαίσιο για τον από κοινού σχεδιασμό καινοτόμων υπηρεσιών ΤΠΕ c) παράγει νέα μοντέλα αναπτυξιακών διαδικασιών και πολιτικών που βασίζονται στην τεχνολογική, κοινωνική, οργανωτική και θεσμική καινοτομία Οι κύριοι στρατηγικοί στόχοι εμπίπτουν σε τρεις κατηγορίες: α) τον «οδικό χάρτη» (roadmap) E & A για τον εντοπισμό των καινοτόμων υπηρεσιών ΤΠΕ που ορίζονται μέσω της προσέγγισης του «Ζωντανού Εργαστηρίου» β) την ατζέντα πολιτικής «Ζωντανού Εργαστηρίου» με βάση τις συγκεκριμένες εμπειρίες ενσωμάτωσης της Ε & Α στις τοπικές αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, και γ) τα μοντέλα διακυβέρνησης που εφαρμόζονται μέσω των μνημονίων συνεργασίας των πιλοτικών δράσεων και την ένταξή τους στο «Ζωντανό Εργαστήριο» Μεσογειακής κλίμακας. Το MedLab βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα του μεσογειακού χώρου με την εφαρμογή του επικεντρωμένου στον χρήστη μοντέλου «ανοικτής» καινοτομίας του «Ζωντανού Εργαστηρίου», ώστε να αξιοποιήσει τις ειδικές ιδιότητες του εδαφικού κεφαλαίου για να προσφέρει μοναδικές ευκαιρίες για Ε & Α σε ΤΠΕ αλλά και για να δημιουργήσει εδαφική καινοτομία που θα οδηγήσει σε ευκαιρίες αειφόρου ανάπτυξης και απασχόλησης για τις επόμενες γενιές. Με την απελευθέρωση της δημιουργικότητας και τη δόμηση συστημάτων καινοτομίας με τη συμμετοχή των πολιτών, επιχειρήσεων και τοπικών αρχών, τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα μπορούν να αυξήσουν σημαντικά την ελκυστικότητα του μεσογειακού χώρου. Το έργο προωθεί εκ των έσω επενδύσεις σε Ε & Α ΤΠΕ μέσω καινοτόμου προσέγγισης για την ανάπτυξη εργαλείων και υπηρεσιών σε «πραγματική ζωή» και της προσέγγισης για καινοτομία με βάση τη ζήτηση στις περιφερειακές πολιτικές για τις ΤΠΕ. Οι περιφερειακές οικονομίες γνώσης αναπτύσσονται περαιτέρω με την προώθηση των τοπικών επιχειρήσεων, κυρίως μικρομεσαίων, με ιδιαίτερη έμφαση στην έρευνα και την καινοτομία, σε διακρατικές συνεργασίες καινοτομίας στο πλαίσιο της προσέγγισης εδαφικής ανάπτυξης. 3

4 Οι πρωτοβουλίες των συγκεκριμένων πιλοτικών έργων έχουν τόσο άμεσες όσο και έμμεσες ωφέλειες για το περιβάλλον, συνδέοντας έτσι την ανάπτυξη της οικονομίας της γνώσης με την προστασία του περιβάλλοντος για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Επιπλέον, το μοντέλο έρευνας με επίκεντρο τον πολίτη οδηγεί στην προώθηση των ίσων ευκαιριών και της μη διάκρισης, όχι μόνο από άποψη φύλου αλλά και φυλής, αλλά και την υπέρβαση των δημογραφικών και κοινωνικοοικονομικών διαιρέσεων. Πρόοδος σε σχέση με τους Στόχους Το έργο MedLab συνέχισε τις εργασίες του με βάση το χρονοδιάγραμμα, με την πέμπτη συνάντηση του έργου που πραγματοποιήθηκε στο Παλέρμο (Ιταλία) τον 14 ο μήνα. Όλοι οι εταίροι συμμετείχαν ενεργά από την αρχή, όλες οι προγραμματισμένες φάσεις έχουν αρχίσει να υλοποιούνται, και όλα τα προγραμματισμένα παραδοτέα έχουν ολοκληρωθεί. Από πλευράς συνολικών στόχων του έργου, παρατηρείται η ακόλουθη δυναμική: 1. Η σύνδεση της προσέγγισης του «Ζωντανού Εργαστηρίου» με τις περιφερειακές στρατηγικές ανάπτυξης οδηγεί σε πολύ ενδιαφέροντα αποτελέσματα: παραδείγματα περιλαμβάνουν το Abla Living Lab στην Ανδαλουσία, την ανάπτυξη του δικτύου TLLτη Σικελία, την ίδρυση του δικτύου TLL-Κύπρος δικτύου, την ανάπτυξη των Living CoastLab στην Περιφέρεια Lazio, καθώς και την ανάπτυξη των δικτύων Inno-SME στην Κεντρική Μακεδονία. Τα αποτελέσματα αυτά είναι άμεσα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων του MedLab. 2. Η έννοια του «Μεσογειακού Ζωντανού Εργαστηρίου» ως ένα οργανικά αναπτυσσόμενο δίκτυο δικτύων είναι επίσης υπό υλοποίηση: μεταξύ των βημάτων που έλαβαν χώρα συγκαταλέγεται η σύσταση του ιταλικού δικτύου «Ζωντανών Εργαστηρίων» και το Δίκτυο Παρακολούθησης για την εδαφική καινοτομία της Μεσογείου. 3. Το ενδιαφέρον για το MedLab και τα αποτελέσματά του από άποψη πολιτικής συνεχώς αυξάνεται, όπως αποδεικνύεται από τη συμμετοχή του MedLab σε διάφορα συνέδρια και ημερίδες σε όλη την Ευρώπη. Δημοσιεύσιμες Πληροφορίες για το Έργο Περιγραφή δραστηριοτήτων και αποτελεσμάτων από την έναρξη του έργου Η πρώτη φάση του MedLab προέβη σε ανάλυση του περιφερειακού πλαισίου πολιτικής για την προσέγγιση «Ζωντανού Εργαστηρίου», προσανατολισμένης στον χρήστη, σε έξι Περιφέρειες του Μεσογειακού χώρου, μέσω της διερεύνησης των περιφερειακών πολιτικών καινοτομίας, τα υπάρχοντα «Ζωντανά Εργαστήρια», και τις συνεχιζόμενες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες με δυναμική «Ζωντανού Εργαστηρίου». Έχουν παραχθεί σχετικές βάσεις δεδομένων και συνθετικά κείμενα πολιτικής, για τη μεγιστοποίηση του δυναμικού κεφαλαιοποίησης των αποτελεσμάτων και του αντίκτυπου στις πολιτικές Η δεύτερη φάση του MedLab περιλαμβάνει μια σειρά πιλοτικών δράσεων που συνδέουν Ε & 4

5 Α σε διακρατικό επίπεδο με τις στρατηγικές της περιφερειακής διοίκησης για ειδικές ανάγκες ανάπτυξης σε πέντε βασικούς τομείς: δίκτυα καινοτόμων ΜΜΕ, ανάπτυξη της υπαίθρου, διαχείριση παράκτιας ζώνης, συμμετοχικό στρατηγικό σχεδιασμό και τουρισμό. Καθώς αναπτύσσονται και δικτυώνονται οι πιλοτικές δράσεις, θα προσδιοριστούν οι απαιτήσεις για μελλοντική έρευνα στον τομέα των ΤΠΕ σχετικά με τις περιφερειακές ανάγκες ανάπτυξης. Περιγραφή δραστηριοτήτων και αποτελεσμάτων κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς Κατά την περίοδο Απριλίου Σεπτεμβρίου 2010, η ανάλυση με βάση μελέτες περιπτώσεων για συνεχιζόμενες πρωτοβουλίες με δυναμική «Ζωντανού Εργαστηρίου» είναι υπό ανάπτυξη, προκειμένου να διατυπωθούν συστάσεις πολιτικής για την προσέγγιση «Ζωντανού Εργαστηρίου». Οι δραστηριότητες των πιλοτικών δράσεων συνεχίστηκαν μέσω της λειτουργίας του Alba Living Lab στην Ανδαλουσία, του συστήματος παρακολούθησης της παράκτιας ζώνης στην περιφέρεια του Lazio, των δράσεων περιφερειακού προγραμματισμού στο πλαίσιο του δικτύου TLL στη Σικελία, τη λειτουργία του «Ζωντανού Εργαστηρίου» TLL-Κύπρος με επίκεντρο τον τουρισμό, και την ανάπτυξη των δικτύων καινοτόμων MME Inno-SME με επίκεντρο τον από κοινού σχεδιασμό και ανάπτυξη μιας εικονικής αγοράς για την προώθηση ακινήτων και ιδιοκτησίας στη περιοχή της Μεσογείου. Οι πιλοτικές δράσεις έχουν αρχίσει να καθορίζουν Μνημόνια Συνεργασίας και άλλες μορφές θεσμοθέτησης των δραστηριοτήτων τους διακρατικής συνεργασίας. Η περίοδος αυτή περιλαμβάνει, επίσης, τη διοργάνωση ενός διεθνούς σεμιναρίου MedLab στο Παλέρμο, τη διοργάνωση τοπικών εκδηλώσεων στην Περιφέρεια Lazio, στην Λάρνακα, στην Σεβίλλη, στην Γρανάδα, στην Μάλαγα και στην Σλοβενία, καθώς και συμμετοχή σε διάφορα συνέδρια και ημερίδες. Στους επόμενους μήνες, το Medlab θα δημοσιεύσει τα δελτία για θέματα πολιτικής σχετικά με πρωτοβουλίες «Ζωντανού Εργαστηρίου» και πρωτοβουλίες με δυναμική «Ζωντανού Εργαστηρίου» και θα οριστικοποιήσει τις συστάσεις πολιτικής για την προσέγγιση «Ζωντανού Εργαστηρίου». Οι πιλοτικές δράσεις θα ενισχύσουν τις διακρατικές σχέσεις συνεργασίας τους, με την ανάπτυξη ενός μοντέλου πολυεπίπεδης διακυβέρνησης για ένα Μεσογειακό «Ζωντανό Εργαστήριο» και την οριστικοποίηση των διαδικασιών για την υπογραφή αντίστοιχων μνημονίων συνεργασίας. Ένα διεθνές σεμινάριο έχει προγραμματιστεί στη Ρώμη, στις αρχές του Δημοσιεύσιμο υλικό Από την αρχή του έργου, το MedLab συνέχισε την επικοινωνιακή του στρατηγική, συμπεριλαμβανομένης της διανομής προωθητικού υλικού και της υλοποίησης μιας σειράς διεθνών σεμινάρια στη Θεσσαλονίκη, Portoroz, Παλέρμο, Μάλαγα, και Μασσαλία. Το MedLab έχει επίσης συμμετάσχει εκτενώς σε εξωτερικές εκδηλώσεις που σχετίζονται με την περιφερειακή πολιτική καινοτομίας, όπως OpenDays2009 στις Βρυξέλλες, echallenges2009 5

6 στην Κωνσταντινούπολη, ετήσια διάσκεψη του Προγράμματος MED στην Νάπολη, διάσκεψη κεφαλαιοποίησης του προγράμματος INTERREG στο Gotenburg, ημερίδα COLLABS-PACA με θέμα «ζωντανά εργαστήρια» και περιφερειακές πολιτικές καινοτομίας στις Βρυξέλλες, εργαστήριο COLLABS-PACA σε Μασσαλία, «Εβδομάδα των Καινοτόμων Περιφερειών της Ευρώπης WIRE» στη Γρανάδα, AAL Φόρουμ 1010 στο Οντένσε (Δανία), «Ετήσια Εκδήλωση MED 2010» στη Θεσσαλονίκη. Στο πλαίσιο της δικτύωσης και της στρατηγικής κεφαλαιοποίησης, το Medlab έχει δημιουργήσει δεσμούς συνεργασίας με τα έργα MED TexMedIn και MedGovernance, και τα έργα FP6-7 R και ICT-ENSURE. Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Δικτύου «Ζωντανών Εργαστηρίων» (EnoLL) δημιούργησε το Θεματικό Δίκτυο «Ζωντανών Εργαστηρίων» στον «LL-Regio: περιφερειακό και εδαφικό τομέα» καθώς και το Ιταλικό Δίκτυο Ζωντανών Εργαστηρίων και, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών κεφαλαιοποίησης του προγράμματος MED, δημιούργησε το φόρουμ Διακυβέρνησης και Καινοτομίας. Το διαφημιστικό φυλλάδιο του MedLab και τα δελτία για θέματα πολιτικής δημοσιεύονται τόσο σε ηλεκτρονική όσο και σε έντυπη μορφή και διανέμονται στις διεθνείς και τοπικές εκδηλώσεις που διοργανώνονται από τους εταίρους του MedLab. Οι αντίστοιχες βάσεις δεδομένων δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του MedLab ( για ελεύθερη δημόσια διαβούλευση. Συμμετοχή των Εταίρων στη Υλοποίηση Όλοι οι εταίροι του έργου MedLab έχουν προχωρήσει με την υλοποίηση των ενεργειών τους. Οι εταίροι που είναι υπεύθυνοι για την υλοποίηση κάθε φάσης του έργου παρείχαν όλες τις σχετικές πληροφορίες στους λοιπούς εταίρους, προκειμένου να δώσουν την δυνατότητα σε κάθε εταίρο να συνεισφέρει σε κάθε δράση. Οι εκπρόσωποι όλων των εταίρων συμμετείχαν στη συνάντηση για το έργο που οργανώθηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, όπου παρουσιάστηκαν και συζητήθηκαν όλα τα σημαντικά θέματα του έργου. Επίσης, όλοι οι εταίροι μπορούν να επικοινωνούν on line μέσω της ιστοσελίδας του έργου. Προβλήματα και Προτεινόμενες Λύσεις Τα προβλήματα που ανέκυψαν λόγω εξωτερικών παραγόντων κατά την προηγούμενη περίοδο αναφοράς έχουν επιλυθεί. Συνεπώς, οι δραστηριότητες του έργου υλοποιούνται σύμφωνα με το πρόγραμμα, και όλες οι προηγούμενες καθυστερήσεις έχουν ανακτηθεί. Σε ευρύτερο επίπεδο, το ενδιαφέρον που δημιούργησε το MedLab μπορεί να οδηγήσει στην ανάγκη προσαρμογής του προγράμματος εργασιών. Συγκεκριμένα, τόσο το Ευρωπαϊκό δίκτυο ENoLL όσο και ο FAO έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για να συνδιοργανώσουν το Διεθνές Σεμινάριο που προγραμματίζεται σε συνδυασμό με τη συνάντηση του έργου που θα διεξαχθεί στη Ρώμη. Αυτό θα αυξήσει το επίπεδο του ενδιαφέροντος σε διεθνές φόρουμ (συμπεριλαμβανομένου του ΟΗΕ, Παγκόσμιας Τράπεζας, κλπ) για συζήτηση σχετικά με τον ρόλο των «ζωντανών εργαστηρίων» για πολιτικές ανάπτυξης και περιβάλλοντος, και θα αποτελέσει δυνητικά σημαντική επιτυχία του έργου. Η ημερομηνία του Διεθνούς Σεμιναρίου 6

7 είχε αρχικά προγραμματιστεί για τον Δεκέμβριο του 2010, αλλά έχει μετακινηθεί προς τα εμπρός έως τον Φεβρουάριο του 2011, ένα αίτημα που εκφράσθηκε από τα μέρη που εμπλέκονται. Σε αυτό το σημείο, το Τελικό Συνέδριο του MedLab στην Θεσσαλονίκη, θα πρέπει επίσης να μετακινηθεί προς τα εμπρός. Για τους λόγους αυτούς, το έργο μπορεί να αιτηθεί παράταση για μήνες. 7